Uw
Pe n s i o e n
Inkomen voor morgen, of later
In deze brochure staat algemene informatie over de pensioenregeling van Stichting Pensioenfonds SNT (STPS).
Deze brochure is bedoeld om
werknemers van KPN Contact een beeld te geven van (de inhoud van) het pensioenreglement. We besteden veel aandacht aan de inhoud van deze brochure, maar het kan zijn dat informatie ondertussen is veranderd, verouderd of dat er onjuistheden in de brochure staan. STPS is niet aansprakelijk als iemand schade ondervindt doordat er onjuiste of verouderde informatie in deze brochure staat, de brochure onjuist is verspreid of onjuist is gebruikt. U kunt alleen rechten ontlenen aan het pensioenreglement dat voor u geldt. U kunt dit reglement opvragen via telefoonnummer (050) 582 79 22 of downloaden op www.stps.nl
Inleiding Pensioen is een onderwerp waarmee de meeste mensen zich pas bezig houden als het pensioen in zicht komt. Toch is het belangrijk dat u nu al goed geïnformeerd bent over de pensioenregeling. Pensioen is er namelijk niet alleen voor uw oude dag, maar is ook bedoeld voor als u arbeidsongeschikt zou worden of komt te overlijden. Het pensioenreglement van Stichting Pensioenfonds SNT, kortweg STPS, is het officiële document waarin alle informatie staat over hoe het pensioen geregeld is. In dit reglement staan de gedetailleerde gegevens, die zo veel mogelijk eenduidig en juridisch waterdicht zijn geformuleerd. Dit komt de leesbaarheid over het algemeen niet ten goede. Daarom hebben we deze brochure gemaakt: om u op een heldere manier uit te leggen wat de pensioenregeling inhoudt. U leest in deze brochure de belangrijkste punten van de pensioenregeling van STPS, zoals welke pensioenvormen er zijn. Hoe het partnerpensioen is geregeld, wat er met uw pensioen gebeurt als u gaat scheiden. Ook kunt u lezen hoe u extra pensioen kunt opbouwen en welke beleggingsmogelijkheden er zijn. U heeft ook nog een aantal extra mogelijkheden, zoals eerder stoppen met werken. Ook deze informatie leest u in deze brochure. Leest u deze brochure daarom goed door. We gaan in deze brochure dus niet in op álle details van de regeling, maar beschrijven alleen de grote lijnen en de belangrijkste punten. U kunt aan deze brochure dan ook geen rechten ontlenen. Dat kunt u alleen aan het pensioenreglement zelf, dat voor u geldt. U vindt het officiële pensioenreglement dat voor u geldt op www.stps.nl. Voor wie is deze brochure bedoeld? Deze brochure is bedoeld voor alle werknemers van KPN Contact die onder de arbeidsvoorwaarden (CAO) van KPN Contact vallen. U bent deelnemer aan de STPS regeling als u 21 jaar of ouder bent.
3
De deelneming aan de pensioenregeling stopt zodra u niet meer voldoet aan de voorwaarden van deelneming. In elk geval stopt de deelneming aan de pensioenregeling als: - u met pensioen gaat (65 jaar); - als u uit dienst treedt, bijvoorbeeld als u een andere baan heeft; - als u overlijdt. Het reglement is in werking getreden op 1 januari 2006. Voor mensen die voor deze datum in dienst zijn en meedoen aan de pensioenregeling van STPS kunnen bepaalde overgangsregelingen gelden. Het pensioenreglement van STPS heeft het karakter van een premieovereenkomst. Dit betekent dat de werkgever alleen verplicht is om de premie te betalen. De risico’s van de pensioenregeling komen voor rekening van de deelnemer.
Meer informatie Als nu na het lezen van deze brochure nog vragen heeft, neem dan contact op met de pensioendesk van het pensioenfonds: Postbus 501 9700 AM Groningen telefoonnummer (050) 582 79 22
[email protected] www.stps.nl
4
Inhoudsopgave Inleiding3 1
Uw pensioen bij STPS
7
1.1
Wat is pensioen?
7
1.2
Zo bouwt u een pensioen op bij STPS
7
1.3
In welke pensioenen voorziet de pensioenregeling?
8
2 Ouderdomspensioen
10
2.1
10
Hoeveel pensioenpremie is er voor mij beschikbaar?
2.2
De hoogte van de beschikbare premie
10
2.3
Aankoop pensioen op pensioendatum
12
3 Nabestaandenpensioen (partner- en wezenpensioen) 14 3.1
Hoogte partnerpensioen
14
3.2
Het partnerpensioen bij vertrek of pensionering
15
3.3
Extra regeling voor partnerpensioen
16
3.4
Een extra aanvullende Anw-uitkering
17
4 Arbeidsongeschiktheidspensioen
19
4.1 Wat gebeurt er met mijn pensioenopbouw als ik arbeidsongeschikt word?
19
4.2
Een aanvullende verzekering tegen arbeidsongeschiktheid
20
5
De Life Cycle en Vrij beleggen
21
5.1
De Life Cycle
21
5.2
Vrij beleggen
5.3 Kosten
22 24
5.4
Zo geeft u uw beleggingskeuze door
25
5.5
De profielwijzer
26
6 Extra keuzemogelijkheden bij uw pensioen
27
6.1
27
Als u eerder met pensioen gaat
5
6.2
Als u gedeeltelijk met pensioen gaat
27
6.3 Uw ouderdomspensioen omzetten in een partnerpensioen
28
6.4
28
Een variabele pensioenuitkering
6.5
Toeslagenbeleid: uw pensioen beschermen tegen inflatie
28
6.6
Bijzondere situaties
30
6.7
Praktische zaken bij een pensioen
30
7 Pensioen en een nieuwe baan – waardeoverdracht
31
7.1 Wat gebeurt er met uw pensioen als u van baan verandert?
31
7.2 Partnerpensioen
31
8
Pensioen bij scheiding
33
8.1
Scheiden en ouderdomspensioen
33
8.2
Scheiden en partnerpensioen
34
8.3 Conversie: uw ex-partner krijgt zelfstandig recht op een partnerpensioen35 9
Over uw pensioenfonds
36
9.1
Wat doet het pensioenfonds?
36
9.2
Wie bestuurt het pensioenfonds?
36
9.3
Wie controleert het pensioenfonds?
37
9.4 Klachtenregeling
38
9.5 Betalingsvoorbehoud
38
9.6 Informatieverplichting
39
10
40
Veel gestelde vragen
10.1 Hoeveel pensioenpremie moet ik betalen?
40
10.2 Kan ik mijn pensioen afkopen?
40
10.3 Moet ik mijn partner laten registreren bij samenwonen?
40
10.4 Moet ik het opgebouwde pensioenkapitaal persé bij STPS kopen? 41 10.5 Wat is het tarief voor de aankoop van extra pensioen?
41
10.6 Wat zijn de fiscale grenzen in geval van bijsparen?
41
10.7 Wat gebeurt er met de ingegane pensioenen bij onderdekking?
41
11 Trefwoordenregister
42
6
1
Uw pensioen bij STPS
Pensioen is er voor uw oude dag. Of als u arbeidsongeschikt zou worden. Maar ook voor uw nabestaanden, wanneer u komt te overlijden. Daarom is het belangrijk om te weten wat uw inkomenssituatie is als u met pensioen gaat. Maar er zijn ook nog andere redenen waarom het goed is om te weten hoe uw pensioen geregeld is, omdat vele situaties invloed hebben op uw pensioen. Denk bijvoorbeeld aan een nieuwe baan, of als u gaat trouwen of scheiden. Bovendien biedt de pensioenregeling van STPS u diverse keuzemogelijkheden zoals eerder stoppen met werken. Om de juiste keuzes te kunnen maken, is het belangrijk dat u weet wat de mogelijkheden én de gevolgen zijn. 1.1 Wat is pensioen? De overheid zorgt voor een basisinkomen, zoals een uitkering uit de Algemene Ouderdomswet (AOW) of een uitkering uit de Algemene nabestaandenwet (Anw). De AOW krijgt u van de overheid, zodra u 65 jaar wordt. Voor werknemers die hebben deelgenomen aan de pensioenregeling bij hun werkgever(s) wordt de AOW aangevuld met een aanvullend pensioen. Voor wie is het pensioen bedoeld? • Voor u, als u met pensioen gaat (ouderdomspensioen). • Voor u, als u niet meer zou kunnen werken door een ziekte of handicap (arbeidsongeschiktheidspensioen). • Voor uw partner en eventuele kinderen, als u komt te overlijden (partnerpensioen en wezenpensioen). In de hoofdstukken 2, 3 en 4 worden de verschillende pensioenvormen verder uitgelegd. 1.2 Zo bouwt u een pensioen op bij STPS De pensioenregeling van STPS is een beschikbare premieregeling. In het kort betekent een beschikbare premieregeling dat u de premie
7
voor uw pensioen belegt. De hoogte van het pensioen is afhankelijk van de behaalde rendementen en de op de pensioendatum geldende inkooptarieven. Kenmerken beschikbare premieregeling • De werkgever stelt aan de medewerker (de deelnemer) een percentage van de pensioengrondslag als premie beschikbaar. De hoogte van het percentage is leeftijdsafhankelijk. • Deze premie belegt u, als deelnemer, in één van de beleggingskeuzes die het pensioenfonds u biedt. U kunt hierbij kiezen uit:
o de Life Cycle1;
o of Vrij beleggen in één van de zeven beleggingsmixen.
• Als u geen keuze maakt belegt u automatisch in de Life Cycle. • Op de pensioendatum, wordt er met het opgebouwde pensioenkapitaal een pensioenuitkering voor u ingekocht bij het pensioenfonds. Dat gebeurt tegen de inkooptarieven die op dat moment gelden. Het bestuur is bevoegd om deze tarieven periodiek (jaarlijks) aan te passen. • De hoogte van het pensioen hangt onder meer af van uw inleg, de behaalde rendementen op uw inleg, en de inkooptarieven op de pensioendatum. • Bij een beschikbare premieregeling zijn de risico’s (waaronder het beleggingsrisico) volledig voor rekening van de deelnemer. • U kunt maandelijks uw beleggingskeuze aanpassen op www.stps.nl 1
In hoofdstuk zeven leest u meer over deze twee beleggingsmogelijkheden.
1.3 In welke pensioenen voorziet de pensioenregeling? De basisregeling van STPS onderscheidt de volgende pensioenvormen: • ouderdomspensioen; • partnerpensioen op risicobasis; • premievrije voortzetting bij arbeidsongeschiktheid.
8
Deze vormen van pensioen leggen we verder uit in hoofdstuk 2, 3 en 4. Vrijwillige modules STPS biedt deelnemers daarnaast nog drie vrijwillige pensioenmodules aan. De kosten voor deze modules komen voor rekening van de deelnemer. Het gaat hierbij om: 1. Vrijwillige regeling voor partnerpensioen; 2. Anw-aanvullingsverzekering; 3. WIA-excedentverzekering. Voor de laatste twee verzekeringen geldt dat u hieraan automatisch deelneemt. Als u dat niet wilt, moet u dat expliciet aangeven bij uw werkgever. Als u eenmaal een keuze heeft gemaakt kunt u deze niet meer veranderen of ongedaan maken. Alleen voor de Anwaanvullingsverzekering geldt dat de keuze veranderd kan worden, als uw burgerlijke staat verandert.
9
2 Ouderdomspensioen In dit hoofdstuk gaan we in op het ouderdomspensioen. Bij de beschikbare premieregeling geldt dat een bepaald percentage van de pensioengrondslag als premie beschikbaar wordt gesteld. Hoeveel premie dat is, hangt van een aantal factoren af. 2.1 Hoeveel pensioenpremie is er voor mij beschikbaar? Voordat we kunnen uitrekenen hoeveel premie beschikbaar wordt gesteld, moeten we eerst een aantal pensioentermen uitleggen: • premiegrondslag; • pensioengevend salaris; • franchise.
Franchise
Is dat deel van het salaris waarover u (via uw werkgever) geen pensioen opgebouwd. Dit omdat u vanaf uw 65e een AOW-uitkering krijgt van de overheid. Het bedrag van de franchise wordt jaarlijks aangepast. In 2012 is de franchise € 13.633 op jaarbasis.
Pensioengevend salaris
Dat is twaalf keer uw bruto maandsalaris plus de vakantietoeslag
Pensioengrondslag
Is het pensioengevend salaris min de franchise.
2.2 De hoogte van de beschikbare premie De beschikbare premie wordt berekend door een bepaald percentage te nemen van de pensioengrondslag. Rekenvoorbeeld Stel dat iemand een pensioengevend salaris van € 23.633 heeft. Zijn pensioengrondslag is dan € 10.000 (salaris minus de franchise). Over die € 10.000 wordt pensioenpremie beschikbaar gesteld. Bij het bepalen van de pensioengrondslag wordt rekening gehouden met de deeltijdfactor. De pensioenpremie wordt uitgedrukt in een percentage
10
van de pensioengrondslag. Dit percentage is afhankelijk van de leeftijd (zie tabel 3.1). Voor een 40-jarige bedraagt de beschikbare premie: € 940 op jaarbasis. Tabel 2.1 Beschikbare premie
Leeftijd (van 21 tot en met 65)
Beschikbare premie (in een percentage van de pensioengrondslag*)
21 – 26 jaar
5,2 %
27 – 31 jaar
6,2 %
32 – 36 jaar
7,7 %
37 – 41 jaar
9,4 %
42 – 46 jaar
11,3 %
47 – 51 jaar
13,8 %
52 – 56 jaar
16,8 %
57 – 61 jaar
20,6 %
62 – 65 jaar
23,9 %
* Het percentage is inclusief deelnemersbijdrage. De hoogte van de deelnemersbijdrage wordt vastgesteld in de CAO.
Let wel. In de beschikbare premie die van toepassing is voor de deelnemer, heeft 5% betrekking op de verzekering van de premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid. Dit percentage wordt voor de deelnemer in mindering gebracht op de beschikbare premie.
11
Leeftijd
Pensioengrondslag
Percentage
Beschikbare premie per jaar
Premie arbeidsongeschiktheid (5%)
Aankoopkosten (0,25%)
Premie beschikbare pensioenopbouw
21 - 26 jaar
€ 15.000
5,20%
€ 780,00
€ 39,00
€ 1,85
€ 739,15
27 - 31 jaar
€ 15.000
6,20%
€ 930,00
€ 46,50
€ 2,21
€ 881,29
32 - 36 jaar
€ 15.000
7,70%
€ 1.155,00
€ 57,75
€ 2,74
€ 1.094,51
37 - 41 jaar
€ 15.000
9,40%
€ 1.410,00
€ 70,50
€ 3,35
€ 1.336,15
42 - 46 jaar
€ 15.000
11,30%
€ 1.695,00
€ 84,75
€ 4,03
€ 1.606,22
47 - 51 jaar
€ 15.000
13,80%
€ 2.070,00
€ 103,50
€ 4,92
€ 1.961,58
52 - 56 jaar
€ 15.000
16,80%
€ 2.520,00
€ 126,00
€ 5,99
€ 2.388,02
57 - 61 jaar
€ 15.000
20,60%
€ 3.090,00
€ 154,50
€ 7,34
€ 2.928,16
62 - 65 jaar
€ 15.000
23,90%
€ 3.585,00
€ 179,25
€ 8,51
€ 3.397,24
Inkooptarieven beschikbare premieregeling Het inkooptarief is in 2012 16,2%*. Het bestuur is bevoegd om deze inkooptarieven periodiek aan te passen. Bijvoorbeeld omdat we steeds ouder worden. De pensioenen moeten dan langer betaald worden, waardoor pensioenen steeds duurder worden. Dit zijn de factoren die de inkooptarieven kunnen beïnvloeden: • levensverwachting; • marktrente; • solvabiliteitstoeslag; • verhouding man/vrouw in het verzekerdenbestand. * exclusief opslag solvabiliteit van 2% (2012).
2.3 Aankoop pensioen op pensioendatum Op de pensioendatum wordt het saldo uit de beschikbare premieregeling dat u heeft opgebouwd, omgezet in een pensioenuitkering (het bedrag dat u krijgt uitbetaald). Voor de omzetting van saldo uit de beschikbare premieregeling naar een pensioenuitkering gelden inkooptarieven die de hoogte van uw pensioenuitkering bepalen. Deze inkooptarieven vindt u in het pensioenreglement. Het pensioenfondsbestuur past deze factoren in beginsel één keer per jaar aan.
12
Rekenvoorbeeld Aan de hand van het onderstaande voorbeeld laten we zien hoe de omzetting van uw pensioen kapitaal in een pensioenuitkering werkt. Rekengegevens: Saldo op de pensioendatum: € 45.000 Pensioendatum: 65 jaar Omzettingsfactor op pensioendatum: 16,3 (2012) Opslag solvabiliteitsvereiste DNB: 2,0% (2012) Omzetting van het kapitaal levert een aanspraak op levenslang ouderdomspensioen op van ongeveer: € 2.706 bruto per jaar. Zo rekent u het uit: € 45.000 / (16,3*1.02) = € 2.706
13
3 Nabestaandenpensioen (partner- en wezenpensioen) U wilt natuurlijk graag dat er goed gezorgd wordt voor uw familie als u komt te overlijden. Daarom is er een zogeheten ‘nabestaandenpensioen’. Het nabestaandenpensioen bestaat uit een partnerpensioen en uit een wezenpensioen. In dit hoofdstuk leggen we deze twee vormen van pensioen verder uit. Als u zou komen te overlijden tijdens uw dienstverband bij uw werkgever, heeft uw partner recht op een partnerpensioen. Maar alleen als: - u getrouwd bent; - of als u een geregistreerd partnerschap heeft; - of als u ongehuwd samenwoont. Als u ongehuwd samenwoont, moet uw partner kunnen aantonen dat u voorafgaand aan het overlijden minstens zes maanden heeft samengewoond en een gemeenschappelijke huishouding voert. Dit moet zijn vastgelegd in een notariële akte. 3.1 Hoogte partnerpensioen Uw partner en kinderen krijgen een uitkering als u komt te overlijden. De hoogtes zijn verschillend. Uw partner krijgt een partnerpensioen en uw eventuele kinderen krijgen een wezenpensioen. Hoogte partnerpensioen De hoogte van dit partnerpensioen bedraagt 1,25% van de pensioengrondslag per deelnemingsjaar vanaf 1 januari 2003. Bij overlijden worden de jaren die u nog tot uw pensioenleeftijd had kunnen werken bij KPN Contact meegenomen in de toekenning van het partnerpensioen.
14
Hoogte wezenpensioen Als de deelnemer overlijdt, krijgen de kinderen een wezenpensioen van 20% van het vastgestelde partnerpensioen. Dit geldt per kind, tot maximaal 5 kinderen. Als u meer dan vijf kinderen zou hebben, dan wordt het totale bedrag voor vijf kinderen gedeeld door het aantal kinderen dat recht heeft op wezenpensioen. Kinderen hebben tot 18 jaar hebben recht op een wezenpensioen. En studerende kinderen tot 27 jaar. Rekenvoorbeeld Aan de hand van onderstaand voorbeeld berekenen we het partnerpensioen. Rekengegevens: Leeftijd: 35 jaarJaarsalaris: € 23.633 Franchise2: € 13.633 Opbouwpercentage voor partnerpensioen: 1,25% Pensioenleeftijd: 65 jaar Te bereiken deelnametijd aan de pensioenregeling: 30 jaar (van uw indiensttreding tot uw pensioenleeftijd) Het partnerpensioen bij overlijden tijdens het dienstverband bedraagt: 1.25% * 30 * € 10.000 = € 3.750 bruto per jaar. Het wezenpensioen bedraagt: € 750 bruto per jaar. 2
In hoofdstuk 2 worden de termen pensioengrondslag en franchise uitgelegd.
3.2 Het partnerpensioen bij vertrek of pensionering De verzekering voor het partnerpensioen is op risicobasis. Dat wil zeggen dat u geen recht op partnerpensioen opbouwt. Het partnerpensioen wordt alleen uitgekeerd als u tijdens uw dienstverband bij KPN Contact zou komen te overlijden.
15
Aankoop partnerpensioen en/of wezenpensioen Als uw deelname aan STPS stopt (doordat u met pensioen gaat of omdat u geen dienstverband meer heeft), stopt ook de verzekering van het partnerpensioen en het wezenpensioen. U kunt – als uw deelname stopt - een deel van het opgebouwde pensioenkapitaal gebruiken om een levenslang partnerpensioen te kopen. Dit kan tot maximaal 70% van het fictieve ouderdomspensioen na omzetting. Ook kunt u ervoor kiezen om een deel van het opgebouwde pensioenspaarkapitaal te gebruiken om wezenpensioen te kopen. Dit kan tot 20% van het fictieve partnerpensioen. Rekenvoorbeeld Aan de hand van onderstaande gegevens laten we zien hoe u op de pensioendatum een deel van het ouderdomspensioen kunt aanwenden voor partnerpensioen. Rekengegevens: Pensioendatum: 65 jaar Pensioenuitkering zonder uitruil: € 2.725 Uitruilfactor op pensioendatum: 1,09 (2012) Wanneer u een deel van het ouderdomspensioen aanwendt voor partnerpensioen en dit partnerpensioen bedraagt 70% van het ouderdomspensioen na uitruil dan bedraagt het ouderdomspensioen: € 2.725/1.09 = € 2.500 bruto per jaar Het partnerpensioen bedraagt dan: 70% *€ 2.500 = € 1.750 bruto per jaar.
3.3 Extra regeling voor partnerpensioen U kunt op vrijwillige basis extra kapitaal opbouwen voor het partnerpensioen. Als u met pensioen gaat, wordt het saldo dat u heeft opgebouwd, omgezet in een partnerpensioen. Zo werkt de vrijwillige regeling: U legt iedere maand een bepaald bedrag in. Dit bedrag wordt individueel voor u belegd, net als bij de beschikbare premieregeling. Het saldo uit deze vrijwillige regeling wordt op dezelfde manier belegd als uw inleg in de beschikbare premieregeling. Deze vrijwillige
16
regeling heeft ook het karakter van een premieovereenkomst. De risico's van deze vrijwillige regeling komen ook volledig voor rekening van de deelnemer. Op pensioendatum is het mogelijk om met toestemming van uw partner het om te zetten in ouderdomspensioen. Als u wilt deelnemen aan deze vrijwillige regeling kunt u dat doorgeven aan uw werkgever. 3.4 Een extra aanvullende Anw-uitkering Ook kunt u deelnemen aan de vrijwillige Anw-aanvullingsverzekering. U krijgt bij indiensttreding de mogelijkheid om niet deel te nemen. U kunt uw beslissing daarna niet meer veranderen. Behalve als uw burgelijke staat of gezinssituatie verandert. De premie van deze verzekering betaalt u zelf. Als u uit dienst of met pensioen gaat, wordt deze verzekering beëindigd. Uw partner heeft dan na uw overlijden dan ook geen recht op de extra aanvullende Anwuitkering. Op de volgende pagina leggen we de twee begrippen nog even verder uit. Anw-uitkering Als u als deelnemer aan de pensioenregeling, overlijdt, dan heeft uw achterblijvende partner misschien recht op een Anw-uitkering, op grond van de Algemene nabestaandenwet (Anw). Dit is een uitkering die uw partner en eventuele kinderen krijgen van de overheid. De hoogte van deze uitkering hangt af van het inkomen van de achterblijvende partner. Kinderen krijgen deze uitkering totdat ze 18 jaar worden. Behalve als uw partner geboren is voor 1 januari 1950. De Anw-aanvulling De Anw-aanvulling is een aanvullend pensioen van € 12.047 bruto per jaar. Deze uitkering wordt vanuit het pensioenfonds altijd uitgekeerd aan de achterblijvende partner van de overleden
17
deelnemer, ongeacht de hoogte van de Anw-uitkering van de overheid of het inkomen van uw partner. Voor deelnemers die parttime werken, geldt dat de Anw-aanvulling wordt berekend naar rato van de omvang van de dienstbetrekking.
18
4 Arbeidsongeschiktheidspensioen In dit hoofdstuk gaan we in op het begrip arbeidsongeschiktheidspensioen. Wat is het en wanneer komt u ervoor in aanmerking? 4.1 Wat gebeurt er met mijn pensioenopbouw als ik arbeidsongeschikt word? In het pensioenreglement van STPS staat precies omschreven wanneer iemand arbeidsongeschiktheid is. En wanneer iemand recht heeft op een arbeidsongeschiktheidspensioen. Iemand is arbeidsongeschikt als iemand volgens de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) meer dan 45% arbeidsongeschikt is. Zolang u recht heeft op een arbeidsongeschiktheidsuitkering, wordt het deelnemerschap aan de pensioenregeling premievrij voortgezet. In onderstaand overzicht staat de verhouding tussen arbeidsongeschiktheid en premievrije voortzetting: Mate van arbeidsongeschiktheid
Mate van premievrije voortzetting
0 tot 45%
Geen voortzetting
45% tot 65%
50%
65% of meer
100%
Als u meer of minder arbeidsongeschiktheid wordt, wordt de premievrije voortzetting van de pensioenopbouw volgens de bovenstaande tabel aangepast. Maar, een verhoging van arbeidsongeschiktheid leidt alleen tot een verhoging van de premievrije voortzetting van de pensioenopbouw, als het bestuur hiermee akkoord gaat.
19
De pensioenopbouw van arbeidsongeschiktheid gebeurt op basis van de pensioengrondslag, die voor u gold direct voor uw eerste ziektedag. 4.2 Een aanvullende verzekering tegen arbeidsongeschiktheid De pensioenregeling van STPS kent een arbeidsongeschiktheids pensioen voor werknemers die meer verdienen dan € 50.065,- bruto per jaar (2012). Dit is het maximaal sociaal verzekeringsloon. Over het gedeelte van uw salaris boven dit bedrag, wordt een arbeidsongeschiktheidspensioen voor u verzekerd. Het arbeidsongeschiktheidspensioen is gekoppeld aan de mate van arbeidsongeschiktheid. De uitkering ervan eindigt uiterlijk als u 65 jaar wordt. Bij volledige arbeidsongeschiktheid bedraagt het percentage 70% Als u meer of minder arbeidsongeschikt wordt verklaard, dan moet u STPS hierover altijd informeren.
Automatisch verzekerd tegen WIA-excedentverzekering Bij indiensttreding bent u automatisch verzekerd voor het WIAexcedent. Op dat moment krijgt u één keer de mogelijkheid om af te zien van deze verzekering. Als u daarvoor kiest, bent u niet verzekerd voor het WIA-excedent. U kunt deze keuze later niet meer veranderen. De premie voor de WIA-excedentverzekering is voor rekening van de deelnemer.
20
5
De Life Cycle en Vrij beleggen
Er zijn twee vormen van beleggen mogelijk in de beschikbare premieregeling en in de regeling individueel pensioensparen van STPS: de Life Cycle en Vrij beleggen. In dit hoofdstuk leggen we deze twee opties verder uit. 5.1 De Life Cycle Deze vorm van beleggen is ontwikkeld vanuit de zorgplicht die een pensioenfonds heeft. Deze zorgplicht staat in de Pensioenwet. Typerend voor de Life Cycle is de indeling in leeftijdsgroepen. Naarmate u ouder wordt, gaat het risico van de beleggingen naar beneden. Immers, als u jong bent, heeft u tot uw pensioenleeftijd meer tijd om pensioen op te bouwen. Schommelingen in de beleggingsmarkt hebben voor jongere deelnemers niet direct effect op het uiteindelijke pensioen. Dit komt omdat zij nog genoeg tijd hebben om dit op te vangen. Bovendien hebben jongere deelnemers nog maar een relatief klein pensioenkapitaal waarover zij risico lopen. Voor oudere deelnemers kan een neerwaartse schommeling wél direct een negatief effect hebben op hun pensioen. Oudere deelnemers hebben ook al veel meer pensioenkapitaal opgebouwd. Dus lopen zij over een veel groter bedrag risico. Bovendien hebben zij minder tijd om deze negatieve schok te compenseren. De Life Cycle is zo samengesteld dat het aantal aandelen waarin wordt belegd automatisch wordt afgebouwd naarmate u ouder wordt. Op deze manier maakt de Life Cycle voor u een leeftijdsgebonden afweging tussen een (maximaal) rendement en een beheerst risico. Bovendien hoeft u niet zelf te kiezen voor een ander beleggingsmix met een lager risico als u ouder wordt, want u schuift automatisch door. In de volgende tabel ziet u hoe de Life Cycle is samengesteld.
21
Tabel 1: de Life Cycle In termen van ‘jaren tot pensionering’ en voor pensioenleeftijd 65
Aantal jaren tot pensionering
Leeftijd
Beleggingsmix Aandelen/ Obligaties/ Geldmarkt
>22
<43
90%/10%/0%
16-22
43-49
75%/25%/0%
8-15
50-57
50%/50%/0%
5-7
58-60
25%/75%/0%
<5
61-64
10%/0%/90%
De Life Cycle De Life Cycle biedt u een (maximaal) rendement tegen een beheerst risico. Vanwege het leeftijdsafhankelijke karakter van de Life Cycle past deze nagenoeg altijd in het beleggingsprofiel van de deelnemer. Bovendien heeft u er geen omkijken naar hoe uw inleg wordt belegd. De Life Cycle lijkt dus een verstandige keuze. 5.2 Vrij beleggen Bij het Vrij beleggen heeft u keuze uit zeven verschillende beleggingsmixen, elk met een eigen risicoprofiel. In de onderstaande tabel vindt u de samenstelling van deze beleggingsmixen: Tabel 2: verdeling beleggings‘vrij’ beleggen
Beleggingsmix
Percentage
Percentage
Percentage
aandelen
aandelen
obligaties
Geldmarkt
(duurzaam A B C D E F G
22
100% 75% 560% 25% 0% 0% 0%
beleggen) 0% 0% 0% 0% 0% 50% 0%
0% 25% 50% 75% 100% 50% 0%
0% 0% 0% 0% 0% 0% 100%
De mixen variëren van een depot met 100% aandelen tot een depot met 100% obligaties en nog een geldmarkt dat de marktrente volgt. Elk depot heeft een eigen risicoprofiel. Een depot dat uit meer aandelen bestaat, kan u een hoger rendement opleveren, maar u loopt ook een groter risico om meer verlies te maken dan bij beleggen in obligaties. Vrij beleggen Als u kiest voor Vrij beleggen, dan geldt in het algemeen dat beleggen in obligaties minder risicovol is dan beleggen in aandelen. Maar als u belegt aandelen, is over het algemeen de kans hoger is om over een lange termijn (bijvoorbeeld 15 jaar) een hoog rendement te halen. Als vuistregel bij het kiezen van een beleggingsdepot geldt in het algemeen dat beleggen in obligaties (vastrentende waarden) minder risicovol is dan beleggen in aandelen. Daar staat tegenover dat de kans om over een lange termijn een hoog rendement te behalen bij beleggen in aandelen groter is dan bij obligaties. Maar natuurlijk brengt beleggen in obligaties ook risico’s met zich mee. Wenst u een laag risico dan is depot G (geldmarktdepot) een mogelijkheid.
Toelichting beleggingsmix F: Bij beleggingsdepot F wordt 50% van de premie belegd in duurzame aandelen en 50% in obligaties. Bij duurzaam beleggen wordt bij de aandelenkeuze rekening gehouden met bepaalde waarden en normen ten aanzien van mens, milieu en maatschappij. Het risicoprofiel ligt wel wat hoger dan dat van beleggingsdepot C. Dit depot bestaat ook uit 50% aandelen en 50% obligaties. Toelichting beleggingsmix G: Bij deze mix loopt u, als deelnemer, in de Vrij beleggen een laag risico. Omdat bij deze mix het geld volledig in de Geldmarkt wordt belegd. Deze mix is daarom bijzonder geschikt voor mensen die over een paar jaar met pensioen gaan en weinig risico willen lopen over hun beleggingen. Het verwachte rendement is laag.
23
Als u bijna met pensioen gaat, is het de overweging waard om te beleggen in beleggingsmix G. Omdat u met beleggingsdepot G het minste risico loopt. Wilt u meer info over de beleggingen kijk dan op www.stps.nl.
5.3 Kosten Uw pensioenpremie wordt belegd, en beleggen brengt kosten met zich mee. Aan- en verkoopkosten U betaalt aankoop- en verkoopkosten van 0,25% als u van beleggingsmix verandert of als u een storting doet. Dit geldt echter niet als u wilt beleggen in beleggingsmix G (geldmarkt). In dat geval betaalt u geen kosten. Beleggingskosten Ook worden kosten van het beleggen zelf berekend. Deze kosten worden altijd direct verrekend in het rendement. De kosten zijn afhankelijk van de beleggingsmix waarin u belegt. De volgende tabel geeft hiervan een overzicht. Deze kosten zijn gebaseerd op de kosten per beleggingsmix op basis van de samenstelling per eind 2011. Ter vergelijking zijn ook de kosten per eind 2010 en 2009 weergegeven. De kosten zijn een indicatie voor de beleggingskosten voor het huidige beleggingsjaar. STPS Vrij beleggen
2011
2010
2009
Depot A
0,4%
0,5%
0,5%
Beleggingsmix B
0,4%
0,4%
0,4%
Beleggingsmix C
0,3%
0,3%
0,3%
Beleggingsmix D
0,2%
0,2%
0,2%
Beleggingsmix E
0,2%
0,2%
0,1%
Beleggingsmix F
0,5%
0,7%
0,7%
Beleggingsmix G
0,1%
0,1%
0,1%
24
Life Cycle
2011
2010
2009
Life Cycle I
0,4%
0,5%
0,4%
Life Cycle II
0,4%
0,4%
0,4%
Life Cycle III
0,3%
0,3%
0,3%
Life Cycle IV
0,2%
0,2%
0,2%
Life Cycle V
0,1%
0,2%
0,1%
Als bestaande deelnemer van de pensioenregeling doet u automatisch mee aan de Life Cycle. Als u dat niet wilt moet u dat aangeven. U kunt dan beleggen in één van de beleggingsmixen bij Vrij beleggen.
5.4 Zo geeft u uw beleggingskeuze door 1. Ga naar www.stps.nl 2. Kies uw doelgroep (werknemer of ex-werknemer) 3. Log met uw persoonlijke gegevens in op het afgesloten deel van de website. 4. Kies vervolgens voor de profielwijzer. Loop de profielwijzer in z’n geheel door, of ga direct door naar ‘uw beleggingskeuze aanpassen’. Zo verandert u een beleggingskeuze Als u eenmaal een beleggingskeuze heeft gemaakt, kunt u maandelijks uw keuze veranderen. Dit doet u ook weer op www.stps. nl, via dezelfde stappen als hierboven beschreven. Als u uw beleggingskeuze vóór de 25e van de maand doorgeeft, gaat deze verandering in op de eerste werkdag van de volgende maand. Zodra uw verandering is verwerkt, krijgt u van ons daarover een brief. Wilt u meer weten over beleggingen, kijk dan op www.stps.nl of in de brochure ‘beleggen voor uw pensioen’.
25
5.5 De profielwijzer Wilt u weten welk beleggingsprofiel het beste bij u past? Op www. stps.nl vindt u een profielwijzer. Op deze profielwijzer beantwoordt u een paar vragen. Vervolgens krijgt u een advies over welke beleggingskeuze het beste bij u past. We raden u aan om eerst de profielwijzer in te vullen voordat u een beleggingskeuze maakt. Als bestaande deelnemer van de pensioenregeling doet u automatisch mee aan de Life Cycle. Als u dat niet wilt moet u dat aangeven. U kunt dan beleggen in één van de beleggingsmixen in Vrij beleggen.
26
6 Extra keuzemogelijkheden bij uw pensioen Voordat u met pensioen gaat, heeft u nog een aantal keuzemogelijkheden. Zo kunt u eerder met pensioen of met deeltijdpensioen. U kunt uw pensioen variabel uit laten betalen: de eerste jaren een hogere uitkering, en daarna een lagere uitkering. Ook kunt u kiezen of u extra nabestaandenpensioen (partnerpensioen) wilt opbouwen. Een aantal maanden voor de pensioendatum kunt u deze keuzes maken. Maar als u eenmaal heeft gekozen, kunt u de keuze niet meer veranderen. Het aanvragen van uw pensioen Officieel moet u uw pensioen schriftelijk aanvragen. Maar om het u gemakkelijk te maken, krijgt u ongeveer een half jaar voor uw pensioendatum (de dag dat u 65 jaar wordt) een aanvraagformulier van het pensioenfonds. Hiermee kunt u uw pensioen aanvragen. Als u eerder met pensioen gaat dan de 65-jarige leeftijd, moet u uw vervroegde datum schriftelijk bij het pensioenfonds melden. U moet dit minimaal 6 maanden voor uw vervroegde datum, doen.
6.1 Als u eerder met pensioen gaat De standaard pensioenleeftijd bij STPS is 65 jaar. Maar u kunt ook eerder met pensioen gaan. Op zijn vroegst op 60-jarige leeftijd. Als u eerder met pensioen gaat, betekent dat de hoogte van uw pensioenuitkering lager wordt. Want u bouwt minder kapitaal op en het pensioen moet over een langere periode worden uitgekeerd. Hoeveel lager uw pensioen wordt, hangt af van het aantal jaren en maanden dat u eerder met pensioen gaat. 6.2 Als u gedeeltelijk met pensioen gaat Vanaf uw 60ste is het mogelijk om gedeeltelijk met pensioen te gaan. Dat betekent dat u gedeeltelijk met pensioen bent en de andere tijd (deeltijd) werkt. Of u met deeltijdpensioen kunt en voor hoeveel uren in de week, moet u overleggen met uw leidinggevende. De
27
hoogte van het deeltijdpensioen is afhankelijk van het percentage dat u blijft u deelnemen aan de beschikbare premieregeling. 6.3 Uw ouderdomspensioen omzetten in een partnerpensioen Als u met pensioen gaat, kunt u besluiten om een deel van het ouderdomspensioen om te zetten in partnerpensioen. Dit noemen we uitruilen. Met een partnerpensioen regelt u het inkomen voor uw partner als u komt te overlijden. Als u kiest om een deel van uw ouderdomspensioen om te zetten in een partnerpensioen, wordt uw ouderdomspensioen wel lager. Als u een partner krijgt nádat u met pensioen bent gegaan, heeft uw partner geen recht op het partnerpensioen als u overlijdt. 6.4 Een variabele pensioenuitkering U kunt, als u met pensioen gaat, kiezen of u uw pensioen variabel wilt laten uitkeren. U mag de eerste vijf of tien jaar uw ouderdomspensioenpensioen om te zetten in een hoger pensioenbedrag dat u uitgekeerd krijgt. En de resterende tijd een lagere pensioenuitkering. De lagere pensioenuitkering is 75% van het ouderdomspensioen gedurende de eerste vijf of tien jaar. Als u een variabele uitkering wilt, moet u dit 6 maanden voordat u met pensioen gaat (de feitelijke pensioendatum) bij STPS hebben aangevraagd. Hulp nodig bij het maken van uw keuze? Op www.stps.nl, onder ‘Mijn pensioen’, vindt u de pensioenplanner. Hiermee kunt u zelf uitrekenen wat de gevolgen van uw pensioenkeuzes zijn. Ook kunnen de medewerkers van de pensioendesk u helpen bij het uitrekenen van de verschillende keuzemogelijkheden.
6.5 Toeslagenbeleid: uw pensioen beschermen tegen inflatie Op de pensioendatum, wordt het saldo uit de beschikbare premieregeling dat u gespaard heeft, omgezet in een pensioenuitkering. Dit is een maandelijks bedrag dat uitgekeerd wordt. Deze ingegane ouderdomspensioenen worden (in principe) verhoogd met een toeslag. Datzelfde geldt voor
28
de andere ingegane pensioenen, zoals partner-, wezen- en arbeidsongeschiktheidspensioen. En ook de aanspraken die voor u zijn vastgesteld bij beëindiging van uw deelneming voor het bereiken van uw pensioendatum (partnerpensioen en/of wezenpensioen). De toeslagverlening is voorwaardelijk, waarbij een toeslagambitie geldt van 30%. Voorwaardelijke toeslagverlening Er bestaat echter géén recht op een jaarlijkse verhoging. De hoogte van de toeslag voor al ingegane pensioenen is afhankelijk van de financiële positie van STPS en het bestuursbesluit. Om te bepalen of er een toeslag verleend wordt, zijn er twee niveaus van belang: - het minimaal vereist eigen vermogen - en het vereist eigen vermogen In onderstaand schema worden de beleidsrichtlijnen van de toeslagverlening uitgelegd. Het bestuur kan afwijken van deze beleidsrichtlijnen. Dekkingsgraad
Beleidsrichtlijn toeslagbeleid
De dekkingsgraad is lager dan het
Er wordt geen toeslag verleend.
minimaal vereist eigen vermogen
In het uiterste geval kan het
(onder 104%).
bestuur besluiten om de ingegane pensioenen te verlagen.
De dekkingsgraad zit tussen het
Het pensioenfondsbestuur
minimale vereist eigen vermogen en
kan besluiten tot gedeeltelijke
het vereist eigen vermogen (tussen
toeslagverlening**
104% en 107%). Dekkingsgraad is hoger dan het
In principe een volledige
vereist eigen vermogen
toeslagverlening van 30% van de
(boven 107%).
prijsindex.
* Als besloten wordt om uw pensioen te verhogen, dan is de maatstaf voor de verhoging: het consumentenprijsindexcijfer (alle huishoudens) dat geldt voor de periode oktober tot oktober. ** Percentages kunnen in de tijd veranderen.
29
6.6 Bijzondere situaties Wanneer de financiële positie van het fonds niet voldoet aan de minimumvereisten van de toezichthouder, De Nederlandsche Bank, kan het bestuur in het uiterste geval besluiten de ingegane pensioenen te korten. 6.7 Praktische zaken bij een pensioen Hieronder gaan we nog in op een aantal praktische zaken als u met pensioen gaat. • Het pensioen wordt maandelijks uitbetaald. • U ontvangt geen vakantie-uitkering, omdat dit al is opgenomen in het maandelijkse bedrag. STPS houdt premies en belastingen in op de maandelijkse uitkering. • Als uw pensioenuitkering minder is dan € 438, dan kan uw pensioen worden afgekocht. U krijgt dan de afkoopwaarde van uw opgebouwde pensioen uitbetaald. Ook als u uit dienst gaat vóór dat u met pensioen gaat, wordt de fictieve pensioenuitkering berekend. Als deze fictieve pensioenuitkering lager is dan € 438, dan wordt dit pensioen na twee jaar afgekocht.
30
7 Pensioen en een nieuwe baan – waardeoverdracht Als u een nieuwe baan heeft, heeft dat ook gevolgen voor uw pensioen. Graag leggen we in dit hoofdstuk wat dit voor u betekent. 7.1 Wat gebeurt er met uw pensioen als u van baan verandert? Als u bij KPN Contact weggaat vóór u met pensioen gaat, zijn er twee mogelijkheden: • U laat uw pensioen bij STPS staan. In dat geval blijft het pensioenkapitaal dat u heeft opgebouwd in de pensioenregeling doorrenderen. Dat betekent dat u dus over dit deel van uw pensioen verantwoordelijk blijft voor uw beleggingskeuzes en het rendement dat u daarop behaalt. • U draagt het pensioenkapitaal over naar uw nieuwe pensioenuitvoerder. Dit noemen we waardeoverdracht. Of het verstandig is om dat te doen, hangt af van de verschillen tussen de regeling bij STPS en de nieuwe regeling. Laat u goed informeren door het nieuwe pensioenfonds. U moet waardeoverdracht binnen 6 maanden na aanvang van uw indiensttreding aanvragen. 7.2 Partnerpensioen Als uw deelname aan STPS stopt (doordat u met pensioen gaat of omdat u geen dienstverband meer heeft), stopt ook de verzekering van het partnerpensioen, het wezenpensioen en de vrijwillige modules (Anw-aanvulling en WIA-excendent). U kunt – als uw deelname stopt - een deel van het opgebouwde pensioenspaarkapitaal gebruiken om een levenslang partnerpensioen te kopen. Tot maximaal 70% van het fictieve ouderdomspensioen na omzetting. Ook kunt u ervoor kiezen om een deel van het
31
opgebouwde pensioenspaarkapitaal te gebruiken om wezenpensioen te kopen. Tot 20% van het fictieve partnerpensioen na omzetting. Hoe groot het partnerpensioen en het wezenpensioen is, dat u kunt kopen als uw deelneming stopt, hangt af van uw leeftijd op dat moment. Dit komt doordat de periode die verzekerd moet worden, verschilt. Als iemand nog jong is, is deze periode langer, dan wanneer iemand ouder is.
32
8
Pensioen bij scheiding
Als u gaat scheiden, kan dat gevolgen hebben voor uw pensioen. In dit hoofdstuk gaan we in op de gevolgen van een scheiding op uw pensioen. 8.1 Scheiden en ouderdomspensioen Als u gaat scheiden of uw geregistreerd partnerschap wordt beëindigd, dan wordt uw ouderdomspensioen tussen u en uw ex-partner ‘verevend’ (verdeeld). Dit staat in de ‘Wet Verevening pensioenrechten bij scheiding’. Na een verevening houdt uw ex-partner recht op de helft van uw ouderdomspensioen, dat u tijdens het huwelijk of het geregistreerd partnerschap heeft opgebouwd. Het pensioen waar uw ex-partner recht op heeft, wordt uitbetaald op het moment dat u met pensioen gaat en stopt zodra u overlijdt. U kunt met uw ex-partner afspreken dat er meer of minder dan de helft van het ouderdomspensioen wordt verevend. Of dat een andere periode voor de verevening in aanmerking wordt genomen. Deze afspraak moet u vastleggen in een overeenkomst, die verband houdt met de scheiding of bij huwelijkse voorwaarden. Voorwaarde voor rechtstreekse betaling van het verevende deel aan de ex-partner door het pensioenfonds is dat er een specifiek modelformulier wordt ingevuld en opgestuurd naar het pensioenfonds. Dit moet u, of uw ex-partner, binnen twee jaar na de scheiding doen. Ook als u afwijkende afspraken heeft gemaakt, moet u dat binnen twee jaar na de scheiding bij het pensioenfonds melden.
33
Overige belangrijke punten bij scheiden en ouderdomspensioen: • Pensioenverevening betekent niet dat de ex-partner een eigen recht krijgt op ouderdomspensioen. De ex-partner krijgt alleen het recht op uitbetaling van het te verevenen deel van het ouderdomspensioen. • U heeft geen toestemming van uw ex-partner nodig om eerder of later met pensioen te gaan, omdat uw partner geen eigen recht heeft op het ouderdomspensioen. • Eventuele verlaging of verhoging wegens pensioeningang vóór of na uw 65e geldt ook voor het gedeelte waar uw ex-partner recht op heeft. • Het ouderdomspensioen en het verevende ouderdomspensioen ten behoeve van de ex-partner wordt uitbetaald zodra u met pensioen gaat en stopt als u overlijdt. Als u komt te overlijden voor de pensioendatum, wordt er in sommige gevallen een bijzonder partnerpensioen uitgekeerd. Ongehuwd samenwonend Deze wettelijke verplichting van verevening geldt niet voor ongehuwd samenwonenden. Het pensioenreglement geeft ongehuwd samenwonenden wel de mogelijkheid om bij het einde van hun samenleving afspraken te maken voor de verevening van ouderdomspensioen overeenkomstig de regeling die geldt voor gehuwden en geregistreerde partners. 8.2 Scheiden en partnerpensioen Soms heeft een ex-partner recht op partnerpensioen. Het partnerpensioen waar uw ex-partner recht op heeft, noemen we het bijzonder partnerpensioen. Het bijzonder partnerpensioen waar uw ex-partner recht op heeft, is afhankelijk van het moment waarop u bent gescheiden. Hieronder geven we aan hoe dat werkt: • Als u bent gescheiden tijdens uw deelneming aan het fonds, heeft uw ex-partner recht op het partnerpensioen dat tot de datum
34
van scheiding is opgebouwd in de aanvullende spaarmodule partnerpensioen. • Als u bent gescheiden nadat uw deelneming is gestopt, maar u bent nog niet met pensioen, dan heeft uw ex-partner recht op:
o het partnerpensioen dat tot de datum van scheiding is
o het partnerpensioen dat vanuit het pensioenspaarkapitaal is
opgebouwd in de aanvullende spaarmodule partnerpensioen; aangekocht op het moment dat uw deelneming is gestopt. • Als u bent gescheiden nadat u met pensioen bent, heeft uw ex-partner recht op het partnerpensioen dat op het moment van pensioneren, of op het moment waarop uw deelneming voor de pensioendatum is gestopt, vanuit het pensioenspaarkapitaal is aangekocht. 8.3 Conversie: uw ex-partner krijgt zelfstandig recht op een partnerpensioen Er bestaat een mogelijkheid om het deel van het pensioenkapitaal waarop uw ex-partner recht heeft om te zetten in een zelfstandig recht voor uw ex-partner. Dit wordt conversie genoemd. Dit zelfstandig recht op pensioen gaat dan in als uw ex-partner zelf 65 jaar wordt en wordt uitgekeerd zolang hij of zij leeft. Voorwaarde voor omzetting is dat beide partijen afspraken over de conversie hebben gemaakt in een schriftelijke overeenkomst in verband met de scheiding of bij huwelijkse voorwaarden en dat het pensioenfonds instemt met de gemaakte afspraken. Het verzoek om conversie en het document waaruit de afspraak blijkt moet u binnen twee jaar na de scheiding aan het fonds hebben toegestuurd.
35
9
Over uw pensioenfonds
9.1 Wat doet het pensioenfonds? Het pensioenfonds biedt de werknemers en gewezen werknemers van KPN Contact bescherming tegen de financiële gevolgen van ouderdom en invaliditeit. Na overlijden van een werknemer krijgen ook de eventuele partner en kinderen een pensioen; het partnerpensioen of een wezenpensioen. Om het pensioen te kunnen betalen, moet de werkgever en werknemer premie betalen aan het pensioenfonds. Het pensioenfonds heeft de rechtsvorm van een stichting. Dit betekent dat het in de stichting opgebouwde pensioenvermogen afgezonderd is van het ondernemingsvermogen van KPN Contact. 9.2 Wie bestuurt het pensioenfonds? Het bestuur van de stichting pensioenfonds bestaat uit: • vertegenwoordigers van de werkgever; • vertegenwoordigers van de werknemers. De helft van het bestuur bestaat uit de vertegenwoordigers van de werkgever en de andere helft bestaat uit werknemers en mensen die met pensioen zijn. De vertegenwoordigers van de werknemers worden benoemd door de Centrale Ondernemingsraad (COR). Op dit moment (begin 2012) hebben nog geen pensioengerechtigden zitting in het bestuur. Op termijn is de verwachting dat er wel vertegenwoordigers van de pensioengerechtigden in het bestuur komen. Zij worden dan gekozen via verkiezingen onder de mensen die met pensioen zijn. Belangrijkste taken van het bestuur Het bestuur heeft als belangrijkste taken: • Ervoor zorgen dat de pensioenadministratie goed wordt uitgevoerd.
36
• Ervoor zorgen dat de premies worden geïnd en dat de pensioenen tijdig worden uitbetaald. • Ervoor zorgen dat het pensioenvermogen goed belegd en beheerd wordt. In het jaarverslag van het pensioenfonds staat informatie over de beleggingsactiviteiten. Pensioenovereenkomst Het bestuur stelt ook het pensioenreglement van het fonds vast. Het uitgangspunt van dit reglement is de pensioenovereenkomst die de werkgever en de vakorganisaties zijn overeengekomen. In het pensioenreglement staat hoe de pensioenen berekend moeten worden en aan welke verplichtingen de deelnemer moet voldoen om pensioen te krijgen. In het reglement staat ook hoe de pensioenaanspraken gefinancierd worden. Bijvoorbeeld of de deelnemer een bijdrage moet betalen. De hoogte van de bijdrage en de manier waarop dit betaald wordt, staan in de cao. Dagelijkse gang van zaken De dagelijkse gang van zaken heeft het bestuur uitbesteed aan TKP en TKP Investment. Deze organisatie zorgt voor de uitvoering van de regeling en voor het beleggen van de pensioengelden. TKP en TKP Investment treedt op namens het pensioenfondsbestuur, geeft het pensioenfondsbestuur advies en leggen verantwoording aan het bestuur af. 9.3 Wie controleert het pensioenfonds? STPS moet zich, net als alle andere pensioenfondsen in Nederland, houden aan de regels van de Pensioenwet (PW). De PW heeft tot doel het veilig stellen van pensioentoezeggingen en het waarborgen van een deskundig beheer van de beleggingen. De Nederlandsche Bank (DNB) ziet erop toe dat dit gebeurt. Daarnaast is er de Autoriteit Financiële Markten (AFM) die toezicht houdt op het gedrag van het pensioenfonds. Een gecertificeerde actuaris
37
(verzekeringswiskundige) controleert of het pensioenfonds voldoende middelen heeft om aan de verplichtingen te voldoen. Hij/zij beoordeelt ook of de premies die de werkgevers afdragen voldoende zijn. Een externe accountant controleert de jaarstukken. Verantwoordingsorgaan Ook is er een verantwoordingsorgaan waarin de werknemers, de werkgever en de pensioengerechtigden evenredig zijn vertegenwoordigd. Het pensioenfondsbestuur moet periodiek verantwoording af leggen aan het verantwoordingsorgaan. Visitatiecommissie Naast de bovengenoemde organen, is er tenslotte ook nog een visitatiecommissie. Deze commissie bestaat uit drie onafhankelijke deskundigen. Zij beoordelen in ieder geval één keer in de drie jaar het functioneren van het fonds. 9.4 Klachtenregeling Als u denkt dat uw pensioen niet juist is vastgesteld, dan kunt u bezwaar aantekenen bij het bestuur van het pensioenfonds. U moet dan een brief sturen waarin u aangeeft dat u het niet eens bent met de hoogte van het pensioenbedrag. Als u het niet eens bent met het besluit van het pensioenfondsbestuur, kunt u de uitslag voorleggen aan de Ombudsman Pensioenen. 9.5 Betalingsvoorbehoud Er kunnen zicht omstandigheden voordoen waardoor de werkgever genoodzaakt is de jaarlijkse bijdrage aan STPS te verminder en of zelfs geheel te beëindigen. De wet bepaalt dat dit alleen mogelijk is in geval van een ingrijpende wijziging van omstandigheden. De werkgever is in deze gevallen wettelijk verplicht zowel het bestuur als de deelnemers hiervan op te hoogte te brengen.
38
9.6 Informatieverplichting Het pensioenfonds moet op verzoek de volgende documenten verstrekken: • Jaarverslag en jaarrekening van het pensioenfonds; • Pensioenreglement; • Uitvoeringsovereenkomst; • (korte termijn) Herstelplannen (indien van toepassing); • Informatie over de dekkingsgraad; • Informatie over beleggingen; • Opgave van het opgebouwde pensioen aan de gewezen deelnemer; • Gevolgen voor uitruil; • Indicatief overzicht van het mogelijk te bereiken kapitaal op de pensioendatum en een indicatie van de in te kopen periodieke uitkeringen.
39
10 Veel gestelde vragen In dit hoofdstuk beantwoorden we veel gestelde vragen. Meer informatie over uw pensioen vindt u ook op www.stps.nl. Wilt u meer weten, kunt u natuurlijk ook altijd een e-mail sturen naar
[email protected]. 10.1 Hoeveel pensioenpremie moet ik betalen? De werkgever en de werknemer (de deelnemer) betalen samen de kosten van de pensioenregeling. De werkgever zorgt ervoor dat de premie betaald wordt aan het pensioenfonds. En de werknemer betaalt een deel bij, dat noemen we de werknemersbijdrage. Dit wordt ingehouden van het salaris van de werknemer. Hoe hoog deze werknemersbijdrage is, staat in de cao. De kosten voor de aanvullende regelingen zijn geheel voor rekening van de deelnemer. 10.2 Kan ik mijn pensioen afkopen? Het pensioenfonds koopt standaard kleine pensioenen af (tot een bedrag van € 438 per jaar in 2012). Dit mag het pensioenfonds doen op z’n vroegst twee jaar nadat de deelneming aan STPS is geëindigd. De wachttijd van twee jaar is bedoeld om deelnemers de gelegenheid te geven het opgebouwde pensioen over te dragen aan een nieuwe pensioenuitvoerder. Als het fonds tot afkoop overgaat krijgt u de afkoopwaarde van het opgebouwde pensioen uitbetaald. Dit pensioen wordt dan uiteraard niet meer op uw pensioendatum aan u uitgekeerd. U ontvangt bericht van het fonds als het uw pensioenaanspraak afkoopt. 10.3 Moet ik mijn partner laten registreren bij samenwonen? U hoeft uw partner niet te melden bij het pensioenfonds als u gaat samenwonen. Samenwonen is pas van belang als uw partner ook echt voor een partnerpensioen in aanmerking komt. Dat is het geval als u met pensioen gaat of wanneer u komt te overlijden. Als u vóór u met pensioen gaat overlijdt, is het voor uw partner noodzakelijk
40
dat hij of zij bij uw overlijden kan aantonen dat u ten minste zes maanden voorafgaand aan het overlijden op hetzelfde adres heeft samengewoond. Dit kunt u doen door een uittreksel uit het bevolkingsregister te overhandigen. Ook moet er een notariële akte worden afgegeven, die minstens zes maanden voor het overlijden van de deelnemer moet zijn opgemaakt en waaruit blijkt dat u en uw partner een gemeenschappelijke huishouding voeren. 10.4 Moet ik het opgebouwde pensioenkapitaal persé bij STPS kopen? Ja. U heeft niet de mogelijkheid om een pensioen in te kopen bij een ander pensioenfonds of bijvoorbeeld een verzekeraar. 10.5 Wat is het tarief voor de aankoop van extra pensioen? In het reglement zijn de tarieven vastgelegd voor aankoop van extra pensioen. Het bestuur is bevoegd de tarieven periodiek aan te passen. Tevens wordt rekening gehouden met de solvabiliteitsvereisten die worden voorgeschreven door De Nederlandsche Bank. 10.6 Wat zijn de fiscale grenzen in geval van bijsparen? In het reglement staat hoeveel procent u van de pensioengrondslag mag bijsparen, de fiscale grens. Als dat door hoge rendementen overschreden wordt, dan wordt het te veel gespaarde geld afgekocht. Dit bedrag krijgt de deelnemer. Uiteraard gaat er van dit bedrag eerst nog de wettelijke belastingen. 10.7 Wat gebeurt er met de ingegane pensioenen bij onderdekking? Wanneer de financiële positie van het fonds niet voldoet aan de minimumvereisten van de toezichthouder, De Nederlandsche Bank, kan het bestuur in het uiterste geval besluiten de ingegane pensioenen te korten.
41
11 Trefwoordenregister Actuariële risico’s Het risico dat ontstaat doordat de actuariële grondslagen (voor het bepalen van de voorziening) niet goed zijn vastgesteld. Actuariële grondslagen zijn: - Rekenrente; - Kansstelsels, zoals sterftecijfers, arbeidsongeschiktheidskansen, frequenties van gehuwd zijn; - Kostenopslagen, zoals administratie- en excassokosten. Beschikbare premieregeling Pensioenregeling waarbij u geen vast pensioen krijgt. Het fonds geeft geen garanties over pensioenresultaat. De ingelegde premie is het uitgangspunt. De premie wordt vervolgens door de deelnemer zelf belegd. Franchise Dat deel van het pensioengevend salaris waarover u geen pensioen opbouwt. Er is geen pensioenopbouw over het gehele salaris nodig omdat elke deelnemer vanaf 65-jarige leeftijd in principe ook in aanmerking komt voor een AOW-uitkering. Toeslagenbeleid (indexering) Aanpassen van pensioenuitkeringen aan de stijging van het prijs- of loonpeil. Het toeslagbeleid van STPS is voorwaardelijk. Koopsom Het getal waardoor je het pensioenkapitaal moet delen om het levenslang pensioen uit te rekenen. De koopsommen staan in het pensioenreglement. Voor elke pensioeningangsleeftijd is er een verschillende koopsom. De koopsom kan worden verhoogd met een risico-opslag (zie Risico-opslag).
42
Life Cycle De Life Cycle is een manier om uw pensioen te beleggen. De Life Cycle is ontwikkeld vanuit de zorgplicht die in de Pensioenwet staat. Typerend voor de Life Cycle is de indeling in leeftijdsgroepen: de Life Cycle is zo samengesteld dat het risico lager wordt, naarmate u ouder wordt. Dat kan doordat het aantal aandelen waarin uw pensioenpremie wordt belegd automatisch afbouwt naarmate de deelnemer aan deze regeling ouder wordt. (Levenslang) ouderdomspensioen Het pensioen dat de deelnemer krijgt als hij met pensioen gaat (tussen de 60 en 65 jaar). Deze uitkering wordt uitgekeerd totdat de deelnemer overlijdt. Partnerpensioen op risicobasis Pensioen dat de partner van een deelnemer krijgt, als de deelnemer komt te overlijden terwijl hij in dienst is bij KPN Contact. Dit noemen we ook wel nabestaandenpensioen (partnerpensioen en wezenpensioen). Op risicobasis betekent dat de partner geen rechten opbouwt op het partnerpensioen. Het is een vorm van een verzekering, die alleen uitbetaalt als de deelnemer tijdens actieve dienst overlijdt. Pensioengevend salaris Het salaris waarover de pensioenopbouw plaatsvindt. Dat is het bruto salaris plus de vakantietoeslag. Pensioengrondslag Pensioengevend salaris minus de franchise. Franchise is het deel van het salaris waarover u geen pensioen opbouwt. Pensioenverevening Als een huwelijk of geregistreerd partnerschap eindigt, moet het ouderdomspensioen/ pensioensaldo dat tijdens dat huwelijk of
43
geregistreerd partnerschap is opgebouwd, (gelijkelijk) verdeeld worden tussen de deelnemer en de ex-partner. Behalve als de deelnemer en de partner andere afspraken hebben gemaakt of alsnog maken. Waardeoverdracht Het meenemen van een oud pensioenkapitaal naar een nieuwe pensioenuitvoerder. Bijvoorbeeld als u van baan bent veranderd, kunt het pensioen dat u heeft opgebouwd bij uw vorige werkgever meenemen naar STPS. Wezenpensioen Het pensioen dat de kinderen van de deelnemer ontvangen als hij/zij is overleden. Gebruikte afkortingen: Anw = Algemene nabestaandenwet AOW = Algemene Ouderdomswet FVP = Stichting Financiering Voortzetting Pensioenverzekering WIA = Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen
44
45
46
47
STPS Postbus 501, 9700 AM Groningen (050) 582 79 22
[email protected] www.stps.nl Januari 2012
