Pensioenblad voor het cabinepersoneel van KLM/KLC
Meer grip op uw pensioen H oe werkt het systeem, wat kunt u zelf doen en, niet onbelangrijk: hoeveel krijgt u straks?
De afdeling Pensioenservice Maak kennis met Kaj Verhoef
Deelnemersbijeenkomst Een terugblik op een geslaagde dag
Inkomen voor later, hoe wordt het opgebouwd? Het pijlerstelsel nader toegelicht
Jaargang 11
november 2012
DEZE KEER IN FOCUS...
Op de cover: Annelie Bijpost werkt al twintig jaar als purser bij KLM en is lid van het Pensioen Informatie Team (PIT).
3
+
AIW
04 uitvoeringskosten
5
We maken de uitvoeringskosten inzichtelijk
06 De twee gezichten van... Bob Coelewij: zowel eenbander als
WAO
lid van het verantwoordingsorgaan
het pensioenfonds verkent de mogelijkheden en
08 DeelnemersBIJEENKOMST
4
een terugblik op een geslaagde dag
4 5
6
AIW
€+
2012
€
3
1
2
8
9 10
15 16 17 11 12 13 14 21 22 23 24 18 19 20 28 29 30 31 25 26 27 Æ
beslissingen van de politek op uw pensioen?
12 pijlerstelsel INKOMEN voor later, hoe wordt het opgebouwd?
1 0
8
2 •
m9
m+
6 3
%
???
+€
rm
5
%
+ =
??
ca
c-
Œ
•
Wat voor impact hebben de komende
7 4
6
•
10 Ontwikkelingen IN PENSIOENLAND
7
6
9 4%
cm
Altijd het laatste nieuws!
2
AOW
-
7
AOW
3
WAO
kansen van social media
7
9
-5
07 social MEDIA
2
Arbeidsongeschikt? Voor (gedeeltelijk) arbeidsongeschikte deelnemers
Al bijna 1.100 collega’s gingen u voor.
geldt dat bij ingang van het ouderdomspensioen
13 FINANCIËLE POSITIE
Zij hebben aangegeven op de hoogte te
de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen van het
willen blijven van het laatste nieuws over
fonds worden beëindigd. De ingangsdatum van het
14 U spreekt met… Maak kennis met Kaj Verhoef,
hun pensioen. Wilt u ook weten hoe het
ouderdomspensioen voor het deel dat u arbeids
medewerker van Pensioenservice
16 life-event Gaat u trouwen of samenwonen? het partnerpensioen speelt een rol!
met uw pensioen gaat? Abonneert u zich dan vandaag nog op de digitale nieuwsbrief van het pensioenfonds.
onder andere nieuws over de financiële
u de AOW-uitkering gaat ontvangen).
uw pensioen.
in pensioenland die van invloed zijn op
UITGEBREID MET NIEUWE FUNCTIONALITEITEN
Bestuur Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel
De berichten in NWSflits stippen de highlights aan. Meer weten? Dan kunt u via de NWSflits een uitgebreider artikel vinden.
Ook NWSflits ontvangen?
Leden Paulette van den Berk, Stefan Geerlings, Pieter
Aanmelden kan via
Vanagt, Eugène van Halder, Paul Jansen, Arend de Jong
www.klmcabinefonds.nl
(vicevoorzitter), Miriam Kartman, Eltjo Kok (voorzitter),
of via deze QR-code. •
Rob Koster (vicevoorzitter). Plaatsvervangende leden Annette Groeneveld, Kees Porskamp, Terence Tilgenkamp. E-mailadres
[email protected]
2
WIA-uitkering in mindering gebracht. Deze uitkedeze ontvangt (tot uiterlijk het moment waarop
het SUCCESVOLLE mijnpensioenoverzicht.nl WORDT
WAT IS HET NAP PRECIES?
het fonds gaat ontvangen, wordt de WAO- of
NWSflits verschijnt regelmatig met daarin situatie van uw pensioenfonds en actualiteiten
ouderdomspensioen dat u vanaf dat moment van
ringen worden in mindering gebracht zolang u
18 nieuwe functionaliteiten website
19 NETTO AANVULLEND PENSIOEN
ongeschikt bent kan niet worden uitgesteld. Op het
•
Toine van der Stee, directeur Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel
Ander licht op toezicht Soms moet je even afstand nemen om dingen wat beter te kunnen zien. Eind september nam ik deel aan een conferentie van pensioenfondsen in Washington DC (KLM bracht ons er natuurlijk keurig naar toe). De deel nemers aan de conferentie komen van over de hele wereld. Op deze conferentie wisselen we vooral ervaringen uit en praten we over oplossingen voor vraagstukken waarmee we als pensioenfondsen te maken hebben. Elk jaar valt weer op dat we internationaal meer overeenkomsten dan verschillen hebben. Natuurlijk zijn er ook verschillen tussen de deelnemende landen. Eén zo’n verschil zit in de manier waarop er toezicht op pensioenfondsen wordt gehouden. Ik beperk me even tot het verschil tussen Nederland en de Verenigde Staten. In Nederland hebben we allerlei vormen van toezicht. Het bestuur van een pensioenfonds neemt besluiten en houdt toezicht op de uitvoering er van. In ons geval dus op Blue Sky Group. Er is een verantwoordingsorgaan en er is een visitatiecommissie. Beide wisselen ze met het bestuur van gedachten over de manier waarop het pensioenfonds wordt bestuurd. En dan zijn er nog de externe toezichthouders. De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Vooral DNB heeft de reputatie, ook in het buitenland, dat ze erg streng toezicht houden. En dat is ook zo, kan ik uit ervaring zeggen. En meestal vinden we dat in ons dagelijkse werk vooral lastig. Veel werk, dat weinig oplevert. Toezicht te over, zou je zeggen. In de Verenigde Staten heb je dat allemaal niet of nauwelijks. Het beheer van het pensioenfonds is vooral een zaak van de onderneming zelf. Dat lijkt prettig, maar soms leidt het tot bijzonder vervelende gevolgen. Neem het voorbeeld van een pensioenfonds van een bekende Amerikaanse luchtvaartmaatschappij. De maatschappij moest uitstel van betaling vragen, mede vanwege een zeer groot bedrag aan achterstallige pensioenpremies. De directeur van het pensioenfonds zei dat het fonds voor een voldongen feit stond en moest accepteren dat er niets meer te halen viel. Het wrange gevolg: de deelnemers kregen te horen dat hun pensioen met bijna 50% werd verminderd. Jammer, niets aan te doen. In Nederland kan zoiets niet gebeuren. De wet verbiedt dat er grote premieachterstanden ontstaan of dat er minder dan de kostendekkende premie wordt betaald. En daarop wordt streng toezicht gehouden. Pensioenfondsen moeten op elk moment in staat zijn aan alle toekomstige pensioenverplichtingen te voldoen. Elk nadeel heeft zijn voordeel. Dat geldt ook voor het toezicht op pensioenfondsen. • focus juli 2012
3
uitvoeringskosten
Wat kost uw pensioenfonds? Er is steeds meer transparantie over de kosten die de uitvoering van uw pensioenregeling met zich meebrengt. Dat vindt het pensioenfondsbestuur een positieve ontwikkeling. Lees hier meer over de uitvoeringskosten van uw pensioenfonds.
Wat zijn uitvoeringskosten? Pensioenadministratie
o.a.
Uitvoeringskosten en landelijk gemiddelde
• pensioenrechten
In 2011 waren de uitvoeringskosten € 228
• uitkeringen
per deelnemer.* Uit een onlangs verschenen rapport van het Actuarieel Adviesbureau
o.a.
Pensioencommunicatie
• service team • brieven • website
LCP Nederland blijkt dat de gemiddelde kosten van de overige fondsen in Nederland (uitgezonderd de twee grootste fondsen, ABP en PFZW) met € 154 lager ligt. Dit heeft te maken met de uitvoering van de pensioenregeling van dit pensioenfonds,
o.a. • bestuur
Beheerkosten
• externe accountant • heffingen van o.a. De Nederlandsche Bank
‘De politiek vindt dat pensioenfondsen duidelijker moeten communiceren’
die complexer is dan een gemiddeld pensioenfonds. In dit rapport is niet
Kosten in de jaarverslagen te vinden
meegenomen welke activiteiten aan deze
De politiek vindt dat pensioenfondsen
Daarom besteden vanaf 2012
kosten ten grondslag liggen. Zo zijn de
duidelijker moeten communiceren
pensioenfondsen meer aandacht aan
communicatiekosten sterk afhankelijk van
over hun uitvoeringskosten.
deze kosten in hun jaarverslagen.
of een fonds alleen aan het wettelijke
Wie deelneemt aan een pensioen
Ook het Pensioenfonds KLM-Cabine-
Ook kosten voor vermogensbeheer en transactiekosten
minimum voldoet of juist uitgebreid
regeling heeft het recht om te weten
personeel vindt het belangrijk dat hier
Naast de uitvoeringskosten zijn er
communiceert met zijn deelnemers.
hoe er met het geld wordt omgegaan.
duidelijkheid over is. In de jaar
kosten voor vermogensbeheer.
Het bestuur van het fonds heeft veel
De Pensioenfederatie heeft daarom,
verslagen van uw pensioenfonds vindt
Van het gemiddeld belegd vermogen
aandacht voor de uitvoeringskosten van het
als vertegenwoordiger van alle
u informatie over de uitvoerings-
besteedt het fonds 0,35% aan
Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel, en
pensioenfondsen, een aantal aanbeve-
kosten. Het jaarverslag van 2011
vermogensbeheer, en 0,16% aan
streeft naar een goede verhouding tussen
lingen gedaan om meer openheid te
(zie pagina 35 en 36) vindt u op
transactiekosten
de kosten en de resultaten.
geven over de uitvoeringskosten.
www.klmcabinefonds.nl.
•
* Onder deelnemers vallen actieven, gewezen deelnemers en gepensioneerden. De kosten per deelnemer op basis van actieven en gepensioneerden zijn 288 euro. 4
focus juli 2012
5
De twee gezichten van…
social media
‘Als je pas op je vijftigste over je pensioen gaat nadenken heb je heel wat waardevolle spaarjaren verloren!’
PIT goes social!
‘Ik kom uit een blauwe familie. Vliegen is verslavend!’
bereik aanzienlijk vergroten met elkaar verbonden mogelijkheden verkennen
Bob Coelewij is eenbander én deelnemer in Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel.
Bob Coelewij is ook lid van het verantwoordingsorgaan van het Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel.
Bob Coelewij
De fulltime functie als eenbander was Bob Coelewij niet genoeg; sinds anderhalf jaar is hij ook werknemerslid van het verantwoordingsorgaan van het Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Wie is Bob Coelewij en wat drijft hem?
Altijd leuk, een mannelijke eenbander.
Een behoorlijke verantwoordelijkheid.
‘Ik kom uit een ‘blauwe’ familie. Mijn vader werkte bij KLM,
‘Ik ben er ook een aantal uur per week mee bezig: vakliteratuur
evenals een aantal familieleden. In eerste instantie was ik
lezen, informatie en cursussen vanuit Blue Sky Group volgen,
tegendraads. Ik wilde wel bij de luchtvaart werken, maar dan
vergaderingen bijwonen. Als het jaarverslag eraan komt volgt er
juist niet bij KLM. Tien jaar geleden ben ik toch overstag
meteen een piek in de drukte. Maar het gaat ook vaak ongemerkt
gegaan. En ik heb het hier heel goed, vliegen is verslavend!’
hoor, eigenlijk al zodra ik het Financieele Dagblad opensla!’
En ook nog eens geïnteresseerd in pensioen?
Veel collega’s zijn op dit moment via social media met elkaar verbonden; als ‘vrienden’ of als lid van een KLM-platform zoals de KLM Crew Facebook pagina. En steeds meer mensen communiceren of putten informatie uit sociale media als Twitter en Linkedin. Het pensioenfonds verkent daarom de kansen en mogelijkheden van social media. Leden van het Pensioen Informatie Team
PIT-ers actief op KLM-platformen
De cabine en het verantwoordingsorgaan, hoe komt dat bij elkaar?
(PIT) spelen bij deze verkenning een
Tot december 2012 communiceert een
‘Nou…vroeger niet hoor. Ik heb Management, Economie en
sleutelrol. Momenteel maken 34 PIT-ers
gedeelte van alle PIT-ers via social media
Recht gestudeerd en ben al een tijdje kaderlid van FNV Cabine,
‘Als eenbander heb ik affiniteit met de beroepsgroep die ik
collega’s op de route bewust van hun
waar KLM al actief is. Daar helpen ze
waarbij mijn deelgebied ‘pensioen’ is. Ik vond altijd dat
vertegenwoordig in het verantwoordingsorgaan. Andersom
pensioen. Social media zou het bereik
collega’s met vragen over pensioenen.
pensioenen een wat stoffig imago hadden, maar door mijn rol
vind ik het belangrijk dat cabinemedewerkers zoveel mogelijk
van deze ambassadeurs aanzienlijk
Afhankelijk van hoe dit bevalt, nemen we
bij de FNV werd het onderwerp actueler. Toen er verkiezingen
feeling met hun pensioen houden. Het gaat wel om onze eigen
kunnen vergroten, naast de bestaande
een vervolgstap in social media.
kwamen voor het verantwoordingsorgaan, heeft de FNV mij
spaarpot. De werkvloer brengt het pensioen dichterbij de
persoonlijke een-op-een gesprekken.
naar voren geschoven.’
mensen en vice versa. Dus ik zie juist een voordeel in de
•
Succesvolle ervaringen
dualiteit van mijn functies.’
Uw pensioenfonds kiest voor een
Wat is het verantwoordingsorgaan ook alweer? Het verantwoordingsorgaan toetst achteraf het beleid van het pensioenfondsbestuur. Indien nodig adviseren zij het bestuur. De hoofdvraag is daarbij altijd: is en blijft ons fonds gezond?
6
Tot slot: hoe ziet de toekomst eruit?
gefaseerde verkenning naar hoe we
‘Deelnemen aan het verantwoordingsorgaan is een lang, maar
deelnemers het beste kunnen bereiken en
leuk én interessant leertraject. Mijn termijn duurt nog zeker
met hen in gesprek kunnen gaan. Hierbij
Wilt u betrokken worden bij
anderhalf jaar en daarna zien we weer verder. Pensioenen
kijken we ook naar de ervaringen van
de toepassing van social media
blijven nog wel even een hot topic. Collega’s zouden zich nog
andere pensioenfondsen, zoals Pensioen-
bij uw pensioenfonds?
meer bewust kunnen zijn van hun pensioenopbouw. Als je er
fondsen Pensioenfonds Zorg en Welzijn
Stuur dan een email naar
pas op je vijftigste over gaat nadenken, dan heb je heel wat
en Pensioenfonds Flexsecurity die hier al
[email protected].
waardevolle spaarjaren verloren. Niet doen dus!’
succesvolle ervaringen mee hebben.
•
Meedoen?
focus juli 2012
7
deelnemersbijeenkomst
pensioen betekent zorgen voor elkaar Een persoonlijk gezicht bij het pensioenfonds en ruime gelegenheid om vragen te stellen: negentig betrokken deelnemers maken tijdens de deelnemersbijeenkomst op 20 september kennis met het bestuur van Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Daarnaast kunnen ze vragen stellen aan de pensioendeskundigen van Blue Sky Group. Focus blikt terug op de deelnemersbijeenkomst in Amstelveen.
‘Heel informatief deze dag.’
‘Ik word ouder én het pensioenfonds bereikt me ook beter tegenwoordig.’
De dag start met een deelnemersverga-
Jong, ook vicevoorzitter, tekst en uitleg
heden en zorgt ervoor eventuele
dering. Na een uitgebreide lunch kunnen
over de financiële positie van het fonds.
problemen vóór te zijn.’ Daarnaast zijn
alle – stuk voor stuk betrokken –
Wat zijn de kosten voor de pensioenuit-
er ook complimenten. Bestuurslid
aanwezigen kiezen uit vier workshops
voerder? Hoe is het vermogen van het
Paulette van den Berk, tevens voorzitter
over pensioenvraagstukken. Daarna is er
fonds opgebouwd? Wat betreft de
van de communicatiecommissie, stelt
voor de liefhebbers nog een rondleiding
dekkingsgraad heeft het fonds te maken
dat pensioen niet echt een sexy onder-
bij de pensioenuitvoerder. Rob Koster,
met stevige turbulentie, wat behoorlijk
werp is. Desondanks is de communi
vicevoorzitter van het fondsbestuur,
wat vragen oproept uit de zaal. Daar
catiecommissie er toch in geslaagd
opent de bijeenkomst: ‘Dit is úw
staat tegenover dat het ten opzichte van
deelnemers te betrekken bij hun fonds
pensioenfonds, daarom houden we deze
andere pensioenfondsen in Nederland
door de communicatiemiddelen, waar-
deelnemersvergadering ook bij Blue Sky
lang niet slecht gaat.
onder de nieuwe digitale nieuwsbrief.
Group, de pensioenuitvoerder. Pensioen betekent zorgen voor elkaar. Heeft u
Hiervoor klinkt een welgemeend applaus.
Pittige veranderingen
Rob Koster blikt terug op een geslaagde
Rob Koster benadrukt dat we solidair
ochtend: ‘Ik ben heel tevreden. We krijgen
de crisis door moeten. ‘We staan aan
leuke reacties. Maar nu heb ik meteen
Turbulentie
de vooravond van een aantal pittige
weer een bestuursvergadering, het werk
Na een korte uitleg over de bestuurlijke
veranderingen in pensioenland.
gaat wel gewoon door natuurlijk!’
opbouw van het fonds geeft Arend de
Het bestuur onderzoekt de mogelijk-
vragen? Direct stellen graag!’
•
‘Zo’n bijeenkomst is pas succesvol als er een goede interactie is tussen bestuur en deelnemers.’
‘Leuk om zo ook collega’s te spreken. Een geslaagde dag!’
Annelie Bijpost, purser en lid van de Ondernemingsraad:
‘Doordat ik actief ben als PIT-er heb ik weinig nieuws gehoord deze dag. Gelukkig maar natuurlijk! Ook omdat ik lid ben van de Ondernemingsraad is het belangrijk om goed op de hoogte te blijven. Ik merk toch nog vaak dat het pensioen nauwelijks leeft onder collega’s. Pas als het dichterbij komt, wordt het interessant.’
8
Ted Blokdijk, eenbander:
‘Inmiddels vind ik het belangrijk eens wat meer te weten over mijn pensioen. Ik word ouder én het pensioenfonds bereikt me ook beter tegenwoordig. Het bestuur gaf een duidelijke uitleg, maar we kregen wel wat cijfers voor onze kiezen. Zo meteen ga ik tijdens een workshop uitvinden wat parttime werken voor mij betekent. Leuk om zo ook collega’s te spreken. Een geslaagde dag!’
Hanny Burgers,
Terence Tilgenkamp,
senior purser:
bestuurslid:
‘Heel informatief deze dag. Zeker nu er zo veel verandert, is het belangrijk met collega’s én de bestuursleden te brainstormen. Dan weten zij ook wat er bij ons speelt. Ik vind het fijn dat je hierna twee workshops naar keuze kunt volgen. Zo krijg je de tijd om met je pensioenvraagstukken aan de slag te gaan. Desondanks wil ik wel nog zo lang mogelijk blijven werken!’
‘Als bestuurslid ben ik betrokken bij de communicatiecommissie. Ik was voorafgaand aan deze dag licht gespannen, maar nu zie ik: het werkt! Zo’n bijeenkomst is pas succesvol als er een goede interactie is tussen bestuur en deelnemers. De dialoog is essentieel. De opkomst is groot, ook door de betere communicatie. Blijkbaar lukt het ons om pensioenen duidelijker te maken en ook wat aantrekkelijker.’
focus juli 2012
9
ontwikkelingen in pensioenland
Komende maanden neemt de politiek een aantal belangrijke beslissingen die impact kunnen hebben op onze pensioenregelingen. Welke beslissingen uiteindelijk precies genomen worden, is nog niet helemaal duidelijk. Toch geven we u graag een update over de stand van zaken op het moment van schrijven (oktober).
Wij worden ouder!
Nieuw pensioencontract
Uit de nieuwe prognosetafel die het Actuarieel Genootschap
Momenteel werkt de politiek aan een nieuw Financieel
begin september presenteerde is opnieuw bevestigd dat
Toetsingskader (FTK). Met deze nieuwe ‘spelregels’ voor
vrouwen en mannen langer leven. Een prognosetafel geeft
de pensioensector is er meer transparantie in de financiële
weer wat de levensverwachting is van de huidige bevolking.
posities van fondsen.
De levensverwachting van mannen groeit bovendien verder
Grote beslissingen verwacht in pensioenland 10
toe naar de levensverwachting van vrouwen. Als pensioen-
Rekenrente
fondsen de nieuwe overlevingstafel toepassen, stijgt de waarde
Om het pensioensysteem verder toekomstbestendiger maken,
en daarmee de kosten van de pensioenverplichtingen. Voor
heeft de overheid een nieuwe rentevoet ingevoerd. Hiermee
het Pensioenfonds Cabinepersoneel-KLM stijgen de pensioen-
moeten fondsen hun verplichtingen waarderen. De minister
verplichtingen met circa 1%. Eind 2012 neemt het
heeft nu een aanpak gekozen waarbij de rentecurve voor zeer
pensioenfondsbestuur een besluit over de nieuw te hanteren
langlopende verplichtingen wordt aangepast. Voor langere
prognosetafel en deze correctie. Op basis daarvan worden
looptijden worden de marktrentes geleidelijk aangepast met de
nieuwe tarieven afgeleid voor de keuzemogelijkheden in de
zogenaamde UFR (Ultimate Forward Rate). De dekkingsgraad
pensioenregeling, zoals het vervroegen van uw pensioen. Zodra
was eind september al op basis van de UFR-methode vast
het bestuur een besluit heeft genomen, informeren wij u
gesteld en heeft voor uw fonds tot gevolg dat de nominale
hierover.
dekkingsgraad is toegenomen. Lees meer hierover bij de Financiële situatie van uw fonds in dit blad.
Verhoging AOW-leeftijd De AOW-leeftijd wordt na 2015 versneld verhoogd: dat
Europese ontwikkelingen
hebben VVD en PvdA begin oktober afgesproken in een deel
Ook op Europees niveau is van alles gaande: van de Europese
akkoord waarin een begroting voor 2013 staat. Hierdoor wordt
Commissie moeten pensioenfondsen hun financiële buffers
de AOW-leeftijd vanaf 2013 verhoogd naar 66 jaar in 2018 en
aanvullen. Pensioenfondsen zouden volgens Europa moeten
stijgt vervolgens stapsgewijs tot 67 jaar in 2021. Daarnaast
voldoen aan dezelfde regelgeving als verzekeraars. Als dit plan
is er ook een overbruggingsregeling voor iedereen die per
doorgang vindt, zou dit leiden tot hogere buffers. Demissionair
1 januari 2013 deelneemt aan een vut- of prepensioenregeling
minister Kamp van Sociale Zaken heeft in een eerder stadium al
en zich niet heeft kunnen voorbereiden op de AOW-leeftijdver-
aangegeven deze plannen onacceptabel te vinden.
•
hoging. Voorwaarde is dat zij geen inkomen hebben dat hoger is dan 150% van het wettelijk minimumloon. Er vindt hiervoor wel een partner- en vermogenstoets plaats.
focus juli 2012
11
pijlerstelsel
inkomen voor later, hoe wordt het opgebouwd?
Financiële positie Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Het derde kwartaal was een goed beleggingskwartaal. Het politieke nieuws over landen in de eurozone zorgde voor een positief sentiment op de financiële markten. Aan het eind van het derde kwartaal was de nominale dekkingsgraad van het pensioenfonds
Uw inkomen tijdens uw pensioen berust op drie pijlers: een AOW-uitkering, het opgebouwde ouderdomspensioen via uw werkgever(s) en inkomensvoorzieningen die u zelf heeft geregeld. Hoe werkt het systeem, wat kunt u zelf doen en niet onbelangrijk: hoeveel krijgt u straks?
112,8%. Volgens wettelijke richtlijnen moeten pensioenfondsen bepaalde reserves hebben als buffer in slechte tijden. Deze wettelijk vereiste dekkingsgraad is voor ons fonds 119,5%. Dezelfde wettelijke richtlijnen geven ook aan welk vermogen een pensioenfonds minimaal moet hebben. Deze minimaal vereiste dekkingsgraad is 104,3%. In de grafiek ziet u het verloop van de nominale dekkingsgraad en de vereiste dekkingsgraad. De dekkingsgraad is het afgelopen kwartaal verbeterd door: • het positieve rendement op de beleggingen, • de gestegen rente, • en lagere verplichtingen door de waardering op de zogenaamde Ultimate Forward Rate (UFR*). * De UFR is onderdeel van een nieuwe methode om de rentecurve
Bijzondere gebeurtenissen
vast te stellen. Het maakt de berekening van de verplichtingen van
Verschillende gebeurtenissen in uw leven
pensioenfondsen minder gevoelig voor schommelingen op de
zijn van invloed op uw financiële situatie
financiële markten.
•
Eerste pijler AOW-uitkering
én op uw pensioen. Bijvoorbeeld het in
De eerste pijler is de AOW-uitkering (AOW staat voor Algemene
deeltijd werken, een scheiding of samen-
Meer informatie
Ouderdomswet). Iedereen die tussen zijn 15e en de AOW-
wonen. Voor de gevolgen van deze en
Op www.klmcabinefonds.nl vindt u elke maand de actuele dekkings-
gerechtigde leeftijd in Nederland heeft gewoond en gewerkt,
andere gebeurtenissen, kunt u terecht op
graad en aan het eind van elk kwartaal een kwartaalbericht.
krijgt vanaf de AOW-gerechtigde leeftijd deze uitkering via
Derde pijler wat regelt u zelf?
www.klmcabinefonds.nl. Hier staat precies
de Sociale Verzekeringsbank (SVB) uitgekeerd.
De derde pijler van uw inkomen later bestaat uit de inkomens-
beschreven wanneer u welke stappen moet
Tot 1 januari 2013 is de wettelijke AOW-gerechtigde leeftijd
voorzieningen die u zelf regelt. U kunt bijvoorbeeld sparen of
ondernemen. Bezoekt u ook de pensioen-
de dag waarop iemand 65 jaar wordt. Vanaf 2013 wordt
op een andere manier vermogen opbouwen. U kunt er ook
planner om te zien wat de invloed is van
deze pensioengerechtigde leeftijd jaarlijks in stapjes verhoogd.
voor kiezen u extra te verzekeren. Dat kan met een lijfrente
bepaalde gebeurtenissen op uw pensioen.
Voor ieder jaar dat u eventueel in het buitenland woonde,
verzekering of een koopsompolis.
Verloop dekkingsgraden Pensioenfonds Cabinepersoneel
•
140% 130%
gaat er 2% van uw AOW-uitkering af. De hoogte van uw
u van iedere pensioenuitvoerder apart een UPO. Alle UPO’s
werkgever(s) en bouwde u pensioen op bij een ander pensioen-
hebben eenzelfde opzet en zijn daardoor met elkaar te verge-
fonds. Op www.mijnpensioenoverzicht.nl kunt u zien waar u
lijken. Ook op mijnpensioenoverzicht.nl kunt u zien waar u
allemaal pensioen heeft opgebouwd en hoeveel u straks in
pensioen heeft opgebouwd en hoeveel pensioen u straks krijgt.
totaal aan pensioen ontvangt.
SEP 12
Voor u bij KLM werkte, had u wellicht één of meer andere
JUN 12
stuurd. Heeft u meerdere werkgevers gehad? In dat geval krijgt
50% MRT 12
U heeft verschillende pensioenen?
60% dec 11
krijgt u jaarlijks het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) opge-
70%
SEP 11
bare pensioen is als u tot uw pensionering bij KLM blijft werken,
Neem dan contact op met de medewerkers van Pensioenservice bij Blue Sky Group via telefoonnummer 020 426 62 30, per e-mail
[email protected] of raadpleeg één van de PIT-ers (Pensioen Informatie Team) aan boord!
JUN 11
verzekerd van een goed inkomen. Dat loont!
MRT 11
weten wat u aan pensioen heeft opgebouwd en wat uw bereik-
80%
dec 10
eventueel aanvullende maatregelen te nemen, bent u straks
SEP 10
lasten? Door nu aandacht te besteden aan uw pensioen en
De tweede pijler is het pensioen dat u opbouwt bij KLM. Om te
90%
JUN 10
Tweede pijler pensioen opbouwen
100%
MRT 10
hebben? Wat ontvangt uw eventuele partner? Wat zijn uw vaste
dec 09
u straks wilt ontvangen. Hoeveel wilt u maandelijks te besteden
110%
SEP 09
aantal jaren dat u voor de AOW verzekerd bent geweest.
Heeft u vragen over uw pensioen?
JUN 09
Het is verstandig nu alvast na te denken over het inkomen dat
MRT 09
samenwonend of alleenstaand. Ook hangt het af van het
120%
dec 08
Nu maatregelen nemen
SEP 08
AOW-uitkering hangt af van de omvang van uw huishouden:
12
150%
nominale dekkingsgraad vereiste nominale dekkingsgraad reële dekkingsgraad
focus juli 2012
13
U spreekt met… maak kennis met de afdeling pensioenservice
Pensioenservice informeert zo volledig mogelijk
‘Ik heb geen verstand van pensioen’ is vaak het eerste dat deelnemers aan de telefoon zeggen’
Pensioen is een onderwerp dat van oudsher de nodige vragen oproept. Deelnemers van Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel kunnen daarom met vragen over hun pensioen altijd terecht bij de afdeling Pensioenservice. In de rubriek ‘U spreekt met….’ brengen we daarom de medewerkers van deze afdeling in beeld. Want wie zijn eigenlijk die mensen die precies weten hoe uw pensioen in elkaar steekt? Maak kennis met Kaj Verhoef, sinds 2008 medewerker van Pensioenservice.
‘Na het afronden van mijn hbo-studie
zo snel mogelijk af te wikkelen maar
complexer omdat het Pensioenreglement
Commerciële Economie heb ik nog een
om de deelnemer daadwerkelijk verder
de afgelopen jaren geregeld is aange-
blauwe maandag aan de universiteit
te helpen.’
past. Al die reglementen hebben
gestudeerd. Maar het bedrijfsleven
verschillende uitgangspunten en
Kaj Verhoef Sinds 2008 medewerker van Pensioenservice
trok me erg aan en al snel besloot ik
Specialisatie
verschillende pensioenleeftijden.
daarom het detacheringsleven in te
‘Pensioenservice is er voor alle deel
Logischerwijs krijgen we daar veel vragen
stappen. Zo heb ik een kijkje in de
nemers van de KLM Pensioenfondsen,
over. Dat kan zijn via de telefoon, per
keuken kunnen nemen bij Nationale
en andere pensioenfondsen. Om ons werk
e-mail of per brief. Als het even kan,
Nederlanden, Centraal Beheer Achmea
zo goed mogelijk te kunnen doen, is onze
beantwoorden we een e-mail of een brief
en Delta Lloyd. In 2008 kwam ik op
afdeling opgedeeld in drie teams. Elk KLM
het liefst met een telefoontje. Op die
detacheringsbasis terecht op de
Pensioenfonds heeft dus zijn eigen team.
manier kun je beter aanvoelen of iemand
Als ik bijvoorbeeld weet dat iemand geen
ment. In die periode staat Pensioenser-
afdeling Pensioenservice bij Blue Sky
Ik zit in team B, dat is gespecialiseerd in
het antwoord ook echt begrijpt.’
partnerpensioen opbouwt, kan ik hem
vice ook met een informatiestand in het
Group. Het voelde als een verademing
het pensioenreglement van het cabine-
wijzen op de mogelijkheid van risico
bemanningencentrum op Schiphol om
na mijn ervaringen bij die grote
personeel. Elk pensioenfonds vereist
verzekeringen. Overigens geven wij
desgevraagd tekst en uitleg te geven.’
verzekeringsmaatschappijen.
gedetailleerde kennis van de specifieke
Pensioenservice verzorgt de totale
pensioenregelingen. Natuurlijk ben ik ook
uitvoeringsadministratie van onder
goed op de hoogte van de pensioenrege-
andere de KLM Pensioenfondsen en dat
lingen van de andere fondsen, die voor
maakt het werk enorm dynamisch en
grondpersoneel en vliegend personeel.
uitdagend. Bovendien staan we heel
Maar een deelnemer van het Cabinefonds
dicht bij de deelnemer.
komt met een ingewikkelde vraag meestal bij iemand van team B terecht.’
‘Wij staan heel dicht bij de deelnemer’
‘Een vraag via e-mail beantwoorden we het liefst via de telefoon’
nooit advies of een waardeoordeel. We proberen alleen de deelnemer zo
Bovengemiddelde kennis
Als Pensioenservice geven wij de trai-
volledig mogelijk voor te lichten.
‘Het eerste wat deelnemers aan de
ningen aan de nieuwe PIT-ers om hen te
We krijgen ongeveer tussen de acht
telefoon vaak zeggen is: ‘Ik heb er geen
voorzien van de nodige pensioenkennis.
Fingerspitzengefühl
en twaalf telefoontjes per dag.
verstand van hoor!’ Maar dat valt reuze
Verder zijn we betrokken bij de organisatie
‘Het is voor deelnemers een groot
Op sommige momenten is het natuurlijk
mee. Eigenlijk ben ik van mening dat het
van Pensioen In Zicht-dagen. We praten de
voordeel dat zij direct iemand aan de lijn
drukker. Nadat we de UPO’s verstuurd
cabinepersoneel bovengemiddelde kennis
mensen in een ongedwongen setting bij
krijgen die precies op de hoogte is van
hebben, is er sprake van een piekmo-
van pensioenen heeft. Dat heeft
over hun naderende pensionering.
de eigen pensioenregeling.
misschien te maken met het feit dat er
Deelnemers kunnen rechtstreeks vragen
Van team A naar B
Wij hebben direct inzicht in het dossier
vanuit het pensioenfonds voor cabine
stellen en dat wordt als zeer prettig
‘Ik ben begonnen bij team A, dat zich
van de deelnemer. De kunst van ons werk
personeel veel initiatieven zijn om het
ervaren. We doen, kortom, zoveel mogelijk
bezighoudt met het pensioenregeling
is ook om aan te voelen waar iemand
pensioenbewustzijn van de deelnemers
om deelnemers goed te informeren.
aan te wakkeren. Denk bijvoorbeeld aan de
Ik denk dat de manier waarop we dat doen
Pensioen Informatie Teams (PIT, red.). Een
vrij uniek is in deze markt. En ik vind het
fantastisch initiatief waar veel animo voor
ontzettend leuk dat ik daar mijn steentje
is. Recentelijk is PIT nummer 10 opgeleid.
aan bij mag dragen.’
voor grondpersoneel. Hier heb ik de
nog meer behoefte aan heeft. Enerzijds
Regelmatig hebben we via de telefoon
kneepjes van het vak geleerd. Medio
geven we zo goed mogelijk antwoord op
direct contact met de deelnemer. Het
2009 ben ik overgestapt naar team B.
de vraag, maar tegelijkertijd wijzen we
doel is dan niet om het telefoontje
Bij het Cabinefonds is de materie iets
mensen ook op andere mogelijkheden.
14
‘Cabinepersoneel heeft bovengemiddelde pensioenkennis’
‘Pensioenservice informeert zo volledig mogelijk, maar geeft nooit advies of een waardeoordeel’
•
focus juli 2012
15
life-event
Het partnerpensioen speelt een rol!
Annelie Bijpost werkt als purser bij KLM. Haar man is sinds kort weer haar pensioenpartner.
Gaat u samenwonen of trouwen? In de twintig jaar dat purser en OR-lid Annelie Bijpost bij KLM werkt, is ze gaan samenwonen, trouwen en heeft ze kinderen gekregen. Al deze gebeurtenissen zijn van invloed op haar pensioen. Daar stond ze vroeger nooit bij stil. Nu ze lid is van het Pensioen Informatie Team, realiseert ze zich de financiële gevolgen van haar keuzes beter. ‘Ik ging met Lucien samenwonen, een half jaar nadat we
Geruststellende gedachte
elkaar hadden leren kennen. We sloten gelijk een samen
‘Toen we kinderen kregen ben ik tijdelijk vijftig procent gaan
levingsovereenkomst af, natuurlijk ook omdat ik hem
werken. Ik bouwde in die periode dus ook vijftig procent
daarmee kon aanmelden voor IPB. Ik realiseerde me op
minder pensioen op. Gelukkig werkte Lucien toen fulltime
dat moment totaal niet dat het gevolgen had voor mijn
in loondienst en wist ik dat er in zijn pensioenregeling een
pensioen. Ik dacht eigenlijk überhaupt niet over mijn
partnerpensioen werd opgebouwd voor mij, voor het geval
pensioen na. Vermoedelijk weten heel veel collega’s niet dat
hem iets zou overkomen.
als je je partner voor IPB opgeeft, hij of zij automatisch je
Inmiddels zijn de rollen weer omgedraaid. Hij is een tijdje
pensioenpartner wordt. Je betaalt vanaf dat moment een
terug voor zichzelf begonnen en ik ben nu de kostwinner.
deel van je salaris voor het partnerpensioen, voor het geval
Omdat hij geen pensioen meer opbouwt, heb ik opnieuw het
jijzelf komt te overlijden.’
facultatief partnerpensioen verzekerd. Als mij wat overkomt en hij blijft alleen achter met de kinderen, dan heeft hij in
‘Na ons trouwen kwam ik erachter dat ik voor het partnerpensioen betaalde’
Stopzetten
ieder geval een inkomen. Dat is een geruststellende
‘Toen we gingen trouwen, drie jaar later, kwam ik er pas
gedachte. Ik heb het idee dat we het nu goed geregeld
achter dat ik voor een partnerpensioen betaalde. Ik zag op
hebben, maar ik neem binnenkort contact op met het
mijn salarisstrook het bedrag dat ik maandelijks afdroeg.
pensioenfonds om alles te laten doorrekenen. Het is
Lucien en ik zijn met elkaar om de tafel gaan zitten.
een kleine moeite en dan weet ik tenminste precies
Aangezien hij zelf in zijn baan ook pensioen opbouwde, heb
hoe ons financiële plaatje eruitziet.’
ik de verzekering van het partnerpensioen bij mij stopgezet. Daarvoor moet je zelf actie ondernemen, bij HR.’
Meer weten over het facultatief partnerpensioen en uw keuzemogelijkheden? Kijk dan op www.klmcabinefonds.nl > Trouwen of samenwonen.
16
•
nieuwe functionaliteiten website
NETTO AANVULLEND PENSIOEN
Mijnpensioenoverzicht.nl staat niet stil Waarom bestaat het NAP? Voor wie zijn de NAP-aanspraken? U kiest zelf!
Begin 2011 lanceerde de Stichting Pensioenregister de website mijnpensioenoverzicht.nl. Die trok miljoenen bezoekers en wordt binnenkort uitgebreid met een aantal nieuwe functionaliteiten. De teller van mijnpensioenoverzicht.nl staat inmiddels op meer
‘gehuwd’ of ‘ongehuwd’. Verder kan bekeken worden hoeveel
dan drie miljoen bezoekers. Bezoekers beoordelen de website
pensioen er is voor de partner als iemand komt te overlijden.
bovendien als toegankelijk en overzichtelijk. Een resultaat
Binnenkort wordt het ook mogelijk om ook het bedrag dat bij
waarmee de Stichting Pensioenregister alleen maar tevreden kan
een echtscheiding aan de ex-partner betaald moet worden
zijn. Het doel van de website is om mensen op een eenvoudige
inzichtelijk te maken.
manier inzicht te geven in hun actuele pensioensituatie. Per 1 mei 2012 is het beheer van pensioenkijker.nl, een infor
Mijnpensioenoverzicht.nl in cijfers
matiesite over pensioenen, ondergebracht bij de Stichting
• Al 1 miljoen bezoekers, twee weken na de lancering
Pensioenregister. Dat betekent dat mensen nu op pensioenkijker.
op 6 januari 2011
nl terecht kunnen voor algemene pensioeninformatie en voor
• Nu in totaal 3,8 miljoen bezoekers
actuele persoonlijke informatie op mijnpensioenoverzicht.nl.
• 76% van de bezoekers vindt mijnpensioenoverzicht.nl een goed of zeer goed initiatief
Een goed overzicht van uw pensioen
•
Een pluspunt van mijnpensioenoverzicht.nl is dat het geen
Netto Aanvullend Pensioen, wat is dat precies? In uw pensioenregeling bouwt u pensioen op. Dan spreken we van ouderdomspensioen. Maar u bouwt bij het pensioenfonds ook een aanvullend pensioen op. Dit betreft het Netto Aanvullend Pensioen, kortweg NAP. Wat is dat precies? Waarom bestaat het NAP?
maandelijks verschuldigd bent, door uw
U kiest!
statische site is. Op het moment dat de persoonlijke situatie
Stichting Pensioenregister
KLM en de vakbond voor Nederlands
werkgever wordt ingehouden op uw netto
Op het moment dat u met pensioen
van iemand verandert, verandert ook het pensioen. De verande-
De Stichting Pensioenregister is een initiatief van
cabinepersoneel (VNC) hebben bij de
salaris. Hier staat tegenover dat de uitke-
gaat, heeft u drie keuzemogelijkheden:
ringen in iemands pensioen zijn steeds beter zichtbaar op de
de Nederlandse pensioenfondsen, pensioenverze-
invoering van het reglement in 2004
ring die u vanaf uw pensioneren gaat
• U kunt de aanspraak uit de NAP-regeling
website dankzij een aantal nieuwe functionaliteiten. Zo is het
keraars en de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
afspraken gemaakt over een aanvullend
ontvangen, belastingvrij (dus netto) aan
levenslang laten uitkeren, waarbij u
nu mogelijk om naast de bruto bedragen ook de netto bedragen
De samenwerkende partijen stellen de website
pensioen, zodat men bovenop het
u wordt uitgekeerd.
netto per maand een gelijk bedrag
in te zien. Bij de AOW kan nu onderscheid gemaakt worden in
mijnpensioenoverzicht.nl beschikbaar voor het
pensioen op basis van het reglement
De waarde van de door u opgebouwde
ontvangt.
Nederlandse publiek. Inloggen kan via DigiD.
2004 automatisch aanvullend pensioen
NAP-aanspraken moet u jaarlijks – ook
De website is geen database, want de persoonlijke
opbouwt.
op het moment dat u de NAP-uitkering al
tijdelijke uitkering, waarbij u tot uw
informatie wordt tijdelijk opgehaald uit de syste-
• U kunt het NAP omzetten in een
geniet – in Box 3 opgeven bij uw belas-
65-jarige leeftijd een verhoogd netto
tingaangifte omdat deze netto pensioen-
maandbedrag ontvangt en na uw
De dienstverlening van het Pensioenregister is een
Inhouding premie op het nettoloon
aanspraken worden gezien als vermogen
65-jarige leeftijd geen NAP krijgt
publieke voorziening zonder winstoogmerk.
Deelname aan de NAP-regeling is
c.q. spaargeld. Deze belasting is voor uw
uitgekeerd.
collectief geregeld en dus verplicht.
eigen rekening. Over de waarde van de
De NAP-premie wordt, anders dan de
pensioenaanspraken informeert het
Het NAP wordt in deze situatie dus
premie voor uw ouderdomspensioen,
pensioenfonds u elk jaar.
afgekocht. Hierna is geen recht meer
men van de pensioenuitvoerders en de SVB.
in z’n geheel door u zelf betaald
• U laat het NAP in één keer uitbetalen.
op NAP.
•
en deze premie wordt op uw netto loon
Voor wie zijn de NAP-aanspraken?
ingehouden. Hiervan wordt door het
Er is geen NAP voor uw eventuele partner,
echtscheiding, scheiding van tafel
pensioenfonds, na aftrek van de kosten,
mocht u komen te overlijden. Mocht u
en bed of beëindiging van het
direct levenslang ouderdomspensioen
arbeidsongeschikt raken, en een arbeids-
geregistreerd partnerschap.
vanaf 60 jaar ingekocht.
ongeschiktheidspensioen krijgen, dan
(de werkgever betaalt er niet aan mee)
* Onder scheiding wordt hier verstaan:
bouwt u verder NAP op zonder premie te
18
Netto uitkering
betalen. In geval van scheiding* kan er
De opbouw van NAP-aanspraken is belast
recht op een deel van de NAP-aanspraken
doordat de premie die u voor de NAP
voor de ex-partner ontstaan. focus juli 2012
19
Altijd het laatste nieuws! Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen rondom uw pensioen en abonneert u zich ook op de nieuwsbrief van het pensioenfonds.
Aanmelden kan via www.klmcabinefonds.nl of via de QR-code op deze pagina.
Colofon Focus verschijnt driemaal per jaar en wordt verstuurd aan deelnemers en gepensioneerden van het Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Redactie Blue Sky Group B.V., Amstelveen Redactieadres Redactie Focus, Postbus 123, 1180 AC Amstelveen E
[email protected] Tekst Blue Sky Group B.V., Amstelveen, Lamar Communicatie, Amsterdam Art direction, ontwerp en opmaak Frissewind, profs in communicatie en design, Amsterdam Fotografie Don Wijns, Amsterdam e.a. Illustratie Bart Sparnaaij, Berlijn / Frissewind, profs in communicatie en design, Amsterdam Druk Drukkerij Aeroprint, Ouderkerk aan de Amstel
www.klmcabinefonds.nl
contact E
[email protected] T (020) 426 62 30 F (020) 426 63 85
