opbouw geen korting op opgebouwd pensioen

grijs voor iedereen die nu meer wil weten over later

nr.9 maart 2013

3

Uniform Pensioen Overzicht

4

verlaging opbouw

6

nieuwe bestuursleden

geen korting op opgebouwd pensioen Dit jaar wordt er niet gekort op je opgebouwde pensioen. Eind februari hebben alle deelnemers* van het Randstad-pensioenfonds daarover een brief gekregen. Bestuursleden Bart Gianotten en S­ olange Overeijnder vertellen over de achtergronden van dit besluit. Alles wees erop dat Stichting Pensioenfonds ­Randstad op de opgebouwde pensioenrechten zou moeten korten tot maximaal 4,9 procent. De dekkingsgraad

was op dat moment rond de 90 procent. Dit werd in het voorjaar van 2012 aangekondigd en herhaald in januari 2013, de dekkingsgraad van eind 2012 was toen nog niet bekend. De kortingsmaatregel is in 2013 echter van de baan omdat de dekkingsgraad van het Randstad-pensioenfonds eind 2012 steeg naar 101,5 procent. Dit percentage ligt binnen de bandbreedte van het bij De Nederlandsche Bank (DNB) ingediende herstelplan. Volgens de regels van DNB hoeft er dan geen korting doorgevoerd te

worden. In het herstelplan, dat begin 2009 is opgesteld, staat hoe het pensioenfonds zich in vijf jaar tijd financieel herstelt. Het niet-korten lijkt gunstig nieuws, maar bestuurslid Bart Gianotten (zie ook pag. 6) vindt dat we niet te snel moeten juichen. ‘Uitstel hoeft geen afstel te betekenen. Als eind 2013 de dekkingsgraad lager is dan 105 procent, moet er alsnog gekort worden. De dekkingsgraad kan per maand (lees verder op pagina 2)

q/a

(vervolg van pagina 1)

schommelen. Het was in december nog 99 procent, pas aan het einde van de maand kwam het percentage boven de honderd.’ Bart Gianotten vertelt dat twee factoren bepalend geweest zijn in de verandering van de dekkingsgraad. ‘Ten eerste heeft DNB de regel­ geving voor pensioenfondsen gewijzigd. Het is een heel technisch verhaal, dat te ver voert om hier nu uit te leggen. Maar het komt erop neer dat we niet meer hoeven te rekenen met de actuele markt­ rentes, die door de crisis historisch laag zijn. DNB verwacht namelijk dat dit op ­langere termijn niet zo blijft en heeft vooruitlopend daarop de rekenrente aangepast. Dit heeft gunstig uitgewerkt voor de dekkingsgraad.’ Als gevolg van het rekenen met een nieuwe rentecurve is de dekkingsgraad van Randstad-pensioenfonds met maar liefst zes punten gestegen. Dat is veel vergeleken met andere pensioenfondsen. Bart: ‘Dat komt omdat het Randstad-pensioenfonds relatief veel jonge deelnemers telt en de verplichtingen daardoor verder in de tijd liggen dan bij een gemiddeld fonds. Onderneem actie De tweede factor is dat het algemene financiële klimaat iets verbeterd is, waardoor de waarde van de beleggingen in 2

wat je moet weten over je Uniform Pensioen Overzicht

december weer is gestegen. Bovenstaande factoren gelden voor alle pensioenfondsen in Nederland. Toch zijn er pensioenfondsen die wél tot korten overgaan. Daar is de dekkingsgraad niet zoveel gestegen als bij het Randstadpensioenfonds. Hoe komt dat? Bestuurslid Solange Overeijnder waarschuwt dat het vergelijken van pensioenfondsen lastig is. ‘Het is appels met peren vergelijken, omdat ieder pensioenfonds anders­is samengesteld. Ons pensioenfonds heeft gemiddeld een jonge populatie en relatief veel niet-actieve deelnemers. Dat levert een andere rekensom op dan bij een pensioenfonds dat meer ouderen telt. De hoogte van de pensioenverplichtingen en de beleggingsmix verschillen sterk van fonds tot fonds.’ Maar bij welk pensioenfonds je ook zit, als de afgelopen jaren ons één ding geleerd hebben, dan is het dat niets meer zeker is in pensioenland. Het is dan ook nog niet te zeggen

hoe groot de kans is dat het Randstad-pensioenfonds in 2014 toch moet gaan korten. Je kunt maar beter voorbereid zijn, vindt Solange. ‘Denk regelmatig na over je financiële planning en onderneem actie, door bij te sparen of bij te verzekeren. Ik snap dat het voor veel collega’s een vervan-hun-bed-show is. Maar leg in dat geval je horizon minder ver. Als je 30 bent, kun je best nadenken hoe je leven eruit ziet als je 45 bent. Zorg dat je op de hoogte blijft. Ga regelmatig naar www.randstadpensioenfonds.nl voor de actuele stand van zaken.’

*Onder deelnemers verstaan we: • Actieve deel­nemers: alle medewerkers die nu in dienst zijn. • Inactieve deelnemers: alle voormalige medewerkers die niet meer in dienst zijn. • De gepensioneerden: zij die een ouderdomspensioen, een partnerpensioen of een wezenpensioen ontvangen.

Over een paar weken valt-ie weer in de bus: je ­Uniform Pensioen Overzicht (UPO). Het geeft inzicht in je pensioenuitkering. Peter den Ronden, medewerker van het pensioenbureau, beantwoordt de drie meest gestelde vragen. Waarom zou ik mijn UPO moeten doorlezen? ‘Met de informatie uit dit overzicht kun je inschatten of je pensioen voor jou en je eventuele partner goed geregeld is. In het overzicht staat hoeveel pensioen je tot nu toe hebt opgebouwd en hoeveel je zou krijgen als je tot je 65ste bij Randstad werkt. Hierbij gaan we ervan uit dat er tot die tijd niets aan de pensioenregeling en je inkomen verandert. Als het bedrag dat je opbouwt je niet bevalt, kun je bijvoorbeeld besluiten extra te gaan sparen. Want jouw pensioenregeling bij het Randstad-pensioenfonds is één van de bouwstenen van je oudedagsvoorziening, naast de AOW en je eigen vermogen. Hoeveel pensioen je bij andere pensioenuitvoerders (fondsen)

hebt opgebouwd en hoeveel AOW je kunt verwachten, kun je zien op www. mijnpensioenoverzicht.nl.’ Waarom staat er in mijn UPO ook iets over een nabestaandenpensioen? ‘Als jij overlijdt terwijl je nog bij één van de werkmaatschappijen in dienst bent, heeft jouw partner recht op nabestaandenpensioen. Maar let op: als je niet meer in dienst bent (of met pensioen), krijgt je partner niets. Denk eens na over de mogelijke consequenties hiervan en hoe je deze zou kunnen oplossen’ Maar hoeveel pensioen krijg ik nou eigenlijk? ‘Honderd procent zekerheid over je financiële oude dag is niet haalbaar, maar we kunnen wel een goede inschatting maken. Elk jaar stellen wij opnieuw vast of we de pensioenen moeten verlagen, gelijk houden of verhogen.

Aan het einde van 2012 hadden we nog net voldoende vermogen en hebben we de pensioenen niet hoeven te verlagen in 2013. We hebben wel moeten besluiten om het opbouwpercentage te verlagen. Dit betekent dat je minder pensioen opbouwt dan voorheen. Dat is gedaan omdat de pensioenpremies die de werkgevers en werknemers gezamenlijk betalen, niet meer toereikend zijn om een hogere pensioenopbouw te financieren. Vanaf dit jaar bouw je over je pensioengrondslag (het deel van je salaris waarover je pensioen opbouwt) 1,92 procent op, vorig jaar was dat 2,20 procent.’ (Zie ook het artikel op pagina 4 en 5.) Meer weten? Lees de UPOspecials van grijs uit 2011 en 2012 nog eens na op www. randstadpensioenfonds.nl en kijk eens op www. mijnpensioenoverzicht.nl

3

lagere opbouw, langer sparen Het Randstad-pensioenfonds heeft dit jaar opnieuw moeten besluiten het opbouwpercentage van de pensioenen te verlagen. Dit betekent dat de opbouw van je pensioen langzamer gaat. Raimond Schikhof, directeur van het Randstad-pensioenfonds, legt uit.

Waarom verlaagt het pensioenfonds de opbouw? Raimond: ‘Het Randstadpensioen­fonds heeft een pensioenregeling waarbij werkgevers en werknemers gezamenlijk premie betalen. Dat is zo afgesproken met de deelnemers en de werkgevers. Maar helaas kan er met die premie steeds minder pensioen worden ingekocht. Dat heeft twee redenen. Aan de ene kant stijgt de levensverwachting en moet er daardoor steeds langer pensioen worden uitgekeerd. Aan de andere kant daalt de rente op de geld- en kapitaalmarkten al jaren. De rendementen op het gespaarde pensioen 4

worden dus steeds lager, waardoor de pensioenopbouw minder snel verloopt. Door deze twee ontwikkelingen kan het Randstad-pensioenfonds steeds minder pensioen financieren voor de deelnemers. Er zou meer premie betaald moeten worden om dezelfde pensioenopbouw te houden, maar dat staat het reglement niet toe. De oplossing moet daarom aan de andere kant gevonden worden: de opbouw wordt verlaagd.’ Waren er andere maatregelen mogelijk? ‘De CAO biedt nog wel ruimte om de premie die deelnemers betalen te verhogen, maar dat

levert op korte termijn niet genoeg op. Bovendien betalen bij een premiestijging alleen de actieve deelnemers mee aan het herstel. Ook bij de werk­ gever is er geen mogelijkheid om de premie te verhogen. Er zijn minder inkomsten, dus er kan ook minder uit. Maar er is wel een andere oplossing die er aan zit te komen: langer werken. Vanaf januari 2014 wordt voor iedereen de pensioen­leeftijd verhoogd naar 67 jaar. Dan ga je dus twee jaar langer pensioen opbouwen en dat staat gelijk aan de vermindering die nu wordt ingevoerd. Over twee jaar beoordelen we opnieuw of we de opbouw weer kunnen bijstellen.’ Wat merk ik van de verlaging? ‘Je bouwt pensioen op over een periode van 40 tot 45 jaar, dus voorlopig merk je er nog niet zoveel van dat je jaarlijks minder opbouwt. Waar je het wel aan zou kunnen merken, is het nabestaandenpensioen. Deze uitkering wordt afgeleid van het pensioen dat iemand zou kunnen bereiken als hij 65 wordt. De nabestaande krijgt daar 70 procent van. In dit nabestaandenpensioen wordt rekening gehouden met de huidige opbouwverlaging. Op

het pensioenoverzicht dat je dit voorjaar ontvangt, zie je dat dit nabestaandenpensioen lager is dan vorig jaar.’ Kan ik nog meer maatregelen verwachten? ‘Dit jaar gaat er niets meer ­veranderen aan de pensioenregeling. Maar we werken aan een nieuwe pensioenregeling en we weten niet wat de rente gaat doen. Een pensioenfonds met relatief veel jonge deelnemers is erg gevoelig voor rente, omdat deelnemers over het algemeen een lange opbouwperiode voor de boeg hebben.’

pensioenleeftijd & AOW-leeftijd Pensioenleeftijd: De ingangsleeftijd van het Randstad-pensioen blijft in 2013 de eerste dag van de maand waarin je 65 wordt. Vanaf 2014 wordt de pensioenleeftijd door wettelijke wijzigingen aangepast naar 67 jaar. Dit geldt voor alle pensioenregelingen in Nederland. Ook de ingangsleeftijd van het Randstad-pensioen gaat dan naar 67 jaar. Hoe dat precies gaat, hoor je in de loop van 2013. De AOW-leeftijd: Tot voor kort ging de AOW in vanaf de maand waarin je 65 werd. Nu gaat het in vanaf je 65ste verjaardag. Vanaf 2013 tot 2015 wordt de AOW-leeftijd ieder jaar met één maand verhoogd. Als het aan het kabinet ligt, wordt vanaf 2016 de AOWleeftijd met drie maanden per jaar verhoogd en vanaf 2019 met vier maanden per jaar. In 2018 ligt de AOW-leeftijd dan op 66 jaar en in 2021 op 67 jaar.

nieuwe pensioenregeling in 2014 een rekenvoorbeeld Stel, je hebt een jaarsalaris van 33.227 euro en – na aftrek van de franchise – een pensioengrondslag van 20.000 euro. Bij een opbouwpercentage van 2,20 procent bouw je 440 euro pensioen per jaar op, dat je zult ontvangen vanaf je 65e. Met een opbouwpercentage van 1,92 procent bouw je 384 euro op. In dit voorbeeld krijg je dus vanaf je 65e jaarlijks 56 euro minder dan je voorheen kreeg. Is je salaris hoger, dan is dit bedrag groter (en andersom). Anders gezegd: je bouwt dit jaar bijna 13 procent minder pensioen op, het relatieve verschil tussen 1,92 en 2,20 procent.

Verschillende ontwikkelingen leiden ertoe dat er vanaf 2014 een nieuwe Randstadpensioenregeling zal zijn. Economische (de crisis) en ­demografische (de levensverwachting stijgt voortdurend) ontwikkelingen hebben meerdere gevolgen voor het pensioen. Zo hebben we het pensioen­opbouwpercentage vanaf 2013 naar 1,92% verlaagd en konden we de afgelopen jaren geen toeslag verlenen. Ook was in 2013 bijna korting op de opgebouwde pensioenen en de ingegane pensioenuitkeringen nodig, een korting die mogelijk in 2014 alsnog moet worden toegepast.

Daarnaast zijn er ook veel veranderingen in de wet- en regel­geving voor pensioenen geweest. En er volgen er nog meer: het kabinet en de sociale partners in Nederland hebben deze in voorbereiding. Denk hierbij ook aan de pensioenakkoorden die in 2010 en 2011 gesloten zijn. Al deze ontwikkelingen leiden ertoe dat er vanaf 2014 een nieuwe Randstadpensioenregeling zal zijn. Het bestuur van het pensioenfonds buigt zich momenteel over een nieuwe regeling die voor alle belanghebbenden een goed pensioen tegen betaalbare voorwaarden mogelijk maakt. Uiteraard houden we je via grijs op de hoogte van de ontwikkelingen.

5

bovengemiddelde interesse in pensioenen

‘We moeten zorgen voor een duidelijke regeling’

Het bestuur van Stichting Pensioenfonds Randstad legt jaarlijks verantwoording af aan het Verantwoordingsorgaan van het fonds. grijs maakt kennis met drie nieuwe leden.

Bart Gianotten en Nanda Cousijn zijn nieuwe bestuursleden van de Stichting Pensioenfonds ­Randstad. Sieto de Leeuw, bestuurslid namens de werkgever, is de beoogde, nieuwe voorzitter.

nieuwe leden Verantwoordingsorgaan

Huck Chuah (38), woont met vrouw en twee kinderen in Amsterdam, is senior riskmanager bij Randstad Nederland, lid namens deelnemers ‘Ik heb een bovengemiddelde interesse in de complexe en actuele wereld van pensioenen, volg met interesse de kranten en politieke discussies. Het is één van de redenen voor mijn lidmaatschap van het Verantwoordingsorgaan. Daarnaast vind ik het belangrijk om de belangen van deelnemers te behartigen. Niet iedereen denkt nu al na over zijn pensioen, maar beslissingen die op dit moment worden gemaakt kunnen (de hoogte van) het pensioen in de toekomst sterk beïnvloeden. Ik verwacht dat ik met mijn expertise en ervaring als senior riskmanager een waardevolle bijdrage kan leveren aan het orgaan. Ik denk dan bijvoorbeeld aan het toetsen van maatregelen aan de beleidsnormen.’ 6

Hans Broeks (67), getrouwd, twee kinderen, vier kleinkinderen, woont in Rijen, lid namens gepensioneerden ‘Pensioenen saai? Allerminst in deze tijd van razendsnelle ontwikkelingen rond het pensioenstelsel. Ik denk ook dat de inhoud en plaats van het ‘toezichthouden’ sterk zal gaan veranderen. Ik ben gevraagd door de Vereniging van Gepensioneerden om zitting te nemen in het Verantwoordingsorgaan en zal proberen hun specifieke belangen zo goed mogelijk te behartigen, maar met oog voor de belangen van de andere partijen. In 1987 ben ik bij Tempo-Team begonnen. Ik was CFO en dat ben ik ook een aantal jaren geweest bij Randstad België, nadat ik eerst nog bij E-Bridge en daarna als directeur bij I-Bridge heb gewerkt. Ik ben inmiddels met pensioen.’

Saskia Herweijer (38), moeder van twee kinderen, woont in Amsterdam, is senior bedrijfsjurist bij Tempo-Team, lid namens werkgever ‘Ik werk al ruim tien jaar als allround bedrijfsjurist bij Tempo-Team. Mijn specialisatie ligt op het gebied van het ­arbeidsrecht en sociaal recht. Ik adviseer collega’s op het gebied van juridische vraagstukken en houd ontwikkelingen op het gebied van nieuwe weten regelgeving bij. De laatste tijd is er veel te doen rond ­pensioenen en alle wijzigingen in de regelgeving. Mijn kennis daarover is erg basaal, ik hoop dat mijn lidmaatschap ervoor zorgt dat ik deze vraagstukken beter begrijp. Ik vind het leuk om vanuit mijn juridische achter­grond voor de belangen van iedere deelnemer een bijdrage te kunnen leveren aan het Verantwoordingsorgaan.’

nieuwe leden bestuur

Bart Gianotten (44), Financieel Directeur bij Tempo-Team, ­bestuurslid namens werkgever ‘Deelname aan het collectieve pensioen is in mijn optiek één van de minst gewaardeerde arbeidsvoorwaarden. Terwijl het zó belangrijk is – vandaar dat ik erover wil meedenken. Ik zie het als een belangrijke taak om te zorgen voor een eerlijke, begrijpelijke regeling, met meer keuzemogelijkheden. Medewerkers moeten erop kunnen rekenen dat het goed geregeld is bij Randstad. Daarnaast zie ik het als mijn taak om ervoor te zorgen dat het onderwerp pensioen gaat leven bij een grotere groep medewerkers. Iedereen moet de noodzaak inzien van een eerlijke collectieve pensioenregeling en helder voor ogen hebben waar ze wel en niet op kunnen rekenen.’

Nanda Cousijn (54), Manager Mobiliteit Diemermere, bestuurslid namens deelnemers en gepensioneerden ‘Als Manager Mobiliteit ben ik verantwoordelijk voor het wagenpark. Ik beheer de leasecontracten voor alle auto’s van de Randstad Groep in heel Nederland. De bestuurlijke kant van het pensioenfonds trekt me, maar ook de inhoudelijke. Het is heel interessant om te zien wat er gaande is op de financiële markten. De uitdaging is ervoor te zorgen dat onze pensioenen in deze moeilijke tijd zo veel mogelijk overeind blijven. Communicatie is het sleutelwoord: het is belangrijk om alles op een begrijpelijke manier uit te leggen aan de deelnemers. Daar ligt voor ons een belangrijke verantwoordelijkheid.’

Sieto de Leeuw (56), Managing Director Social & Public Affairs bij Randstad Holding ‘Vanwege mijn portefeuille en mijn ervaring in het bestuur van het pensioenfonds van de flexwerkers is mij gevraagd in het bestuur plaats te nemen. Daar heb ik vol overtuiging ja op geantwoord, omdat ik pensioen, uitgesteld loon eigenlijk, een belangrijke arbeidsvoorwaarde vind waarover ik graag wil meedenken. In 2013 moeten we erin slagen om een uitgebalanceerde pensioenregeling neer te zetten. Het is in deze tijd onmogelijk om te zeggen wat medewerkers over 35 jaar kunnen verwachten, maar we kunnen wel zorgen voor een duidelijk en transparant verhaal. Als beoogd voorzitter (De Nederlandsche Bank moet er nog mee instemmen, red.) vind ik het belangrijk iedereen - werkgevers en werknemers mee te nemen in de discussie.’ 7

jr./sr.

meer weten?

jong en oud over pensioen

‘Ik ben niet altijd met geld bezig’ Marthy Zonderland (65), voormalig secretaresse bij ­Randstad in Diemen, vult haar pensioen van Randstad aan met een pensioenverzekering en AOW. Lilian Keijbets (40), intercedent bij Tempo-Team in Heerlen, spaart naast haar pensioen samen met haar man voor haar oude dag. Marthy Zonderland:‘Voordat ik bij Randstad werkte, heb ik 24 jaar als secretaresse op een advocatenkantoor gewerkt. Het kantoor was niet aangesloten bij een pensioenfonds, maar op verzoek is er toen wel een verzekering afgesloten voor de secretaresses. Goed bedoeld, maar het rendement valt nu toch een beetje tegen. Misschien ook wel omdat ik nog een keer van baan veranderd ben en er geen waardeoverdracht mogelijk was. Mijn pensioen van Randstad, inclusief de waardeoverdracht van mijn jaren in overheidsdienst, is dan ook beter. Gelukkig heb ik ook altijd gespaard en krijg ik AOW. Dus ik mag niet klagen. Maar er zijn belangrijkere dingen dan met geld bezig zijn en ik ben blij dat ik die kan doen. Zo volg ik nu colleges Kunstgeschiedenis voor vijftigplussers aan de Vrije Universiteit en haal ik mijn Italiaans op. Heerlijk om met mijn hersenen bezig te zijn.’

Lilian Keijbets: ‘Ik heb eigenlijk maar één echte keuze wat betreft mijn pensioen gemaakt. Toen ik na een “uitstapje” van zes jaar weer bij Tempo-Team kwam werken, heb ik voor een waardeoverdracht gekozen. Vooral omdat het praktischer is om je pensioen van één fonds te krijgen. Ik maak me nu nog niet echt zorgen over mijn pensioen, ook niet nu het slecht schijnt te gaan. Het duurt nog zó lang voordat ik met pensioen ga, er kan nog veel veranderen.­Bovendien ga ik ervan uit dat ik straks ook wel voor mezelf zorg, dat ik wat geld opzij zet om m’n pensioen aan te vullen. Ik werk namelijk maar twintig uur per week en vraag me af of daar veel pensioen van overblijft. Dat geld gaat in een grote pot, samen met het spaargeld van mijn man, die een eigen bedrijf heeft en dus zelf zijn pensioen regelt.’

Op de website van het Randstad-­ pensioenfonds staat alle informatie over het fonds, de pensioen­regeling en bij wie je met welke vraag terecht kunt. Ook vind je er links naar bijvoorbeeld de Belastingdienst en Stichting Pensioenkijker. Zie: www.randstadpen­sioenfonds.nl Met vragen kun je ook terecht bij het pensioenbureau: bel naar 020-5695380 of stuur een mail naar: [email protected]

bestuur Het bestuur van de Stichting Pensioenfonds Randstad bestaat uit acht leden. Namens de werkgever: Roland Berendsen, Sieto de Leeuw, Ton Hopmans, Bart Gianotten. Namens de deelnemers en gepensioneerden:­ Els Adam, Mark Poort, Solange Overeijnder, Nanda Cousijn

colofon grijs is een uitgave van de Stichting Pensioenfonds Randstad. Hoofdredactie: Michelle de Koning. Eindredactie: Ronald Ganzeboom. Redactieraad: Els Adam, Roland Berendsen, Peter den Ronden. Concept en realisatie: Maters & Hermsen Journalistiek: Michelle de Koning, Sarah Leers, Joke van Rooyen, Quinten Snijders. Vormgeving: Maters & Hermsen Vormgeving. Fotografie: Jeroen Bouman. Drukwerk: Verweij Printing Stichting Pensioenfonds Randstad Postbus 12600 | 1100 AP Amsterdam Z.O. disclaimer De inhoud van grijs is met zorg samengesteld waarbij toegankelijkheid voorop heeft gestaan. Hierdoor kunnen interpretatieverschillen ontstaan met het geldende pensioenreglement. Daarom kunnen aan de inhoud van grijs geen rechten worden ontleend.