You, Me, Electricity Jouw werkbladen
In NEMO
Mijn naam: Mijn school:
Ik zit in groep:
k Ontde e zélf ho ld re de we t! werk
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 1
You, Me, Electricity Hallooooo!!!! Is daar iemand? Kun jij je een wereld zonder communicatie voorstellen? Communiceren doe je elke dag. Door te praten, te kijken of gebaren te maken. Stel je voor dat degene met wie je wilt praten ver weg woont? Hoe praat je dan met elkaar? Je kunt bijvoorbeeld bellen, een kaartje sturen, sms’en of mailen. Maar hoe komt jouw stem bij de ander en zijn of haar stem bij jou? Ontdek het bij You, Me, Electricity!
Dit heb je nodig in NEMO
Werkblad
Werkblad
Werkblad
Plattegrond van NEMO 3
1 The Global Village 4 2 Elektrische Revolutie Stap 1: Beweeg een kompas op afstand 5
3 Elektrische Revolutie Stap 2: Maak elektriciteit met een magneet 6 Werkblad 4 Elektrische Revolutie Stap 3: Bewegen op afstand 7 Werkblad 5 Dankzij Elektriciteit Telefoon: Zet geluid om in elektriciteit en omgekeerd 8
6 Elektrische Revolutie Radio: Zenden zonder draden 9
Werkblad
Werklblad Film: You, Me, Electricity 10 7
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 2
Plattegrond van NEMO
Op deze plattegrond kun je zien waar je moet zijn om een werkblad te kunnen invullen. De nummers op de plattegrond staan ook op de werkbladen. Ga naar verdieping 3 om de opdrachten te doen.
1 The Global Village 2 Elektrische Revolutie Stap 1:
Teen Facts
Beweeg een kompas op afstand
3 Elektrische Revolutie Stap 2: Maak elektriciteit met een magneet
Wonder Lab
naa
r de
4
4 Elektrische Revolutie Stap 3: Gr ot ez aa l
Bo ar dr oo m
Waterrijk
en omgekeerd
Waterkracht
Verma Wetenscha
Zoeken Z k naar leven le
W pl erk aa ts
Elektrische Revolutie Radio:
Fenomena
Zenden zonder draden
Codenaam: DNA
o
Oml o
p
eepbellen
Café
On tv an gs th al
na
ar
CS
Sho p
You, Me, Electricity | Groep 7-8
1
K co aar nt tro le
ho
W 4
Work ks
K th lein ea e te r
W=
Film: You Me, Electricity
W 1
Kettingreactie sek rzote 2 ruim
2
Krachtpatsers
Ev (v ene ia m ve en rd te ie nz pi a n
7
fabriek
Fo ye r
G th rot ea e te r
Zet geluid om in elektriciteit
6
3
You, Me, Electricity
5 Dankzij Elektriciteit Telefoon:
e
5
Facts
Bewegen op afstand
kad
Da k
(b FCo ep ay er feér kt op en )
You, Me, Electricity
Waterklok
BG
W bij Nelkom EMO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 3
Werkblad 1
The Global Village
Wat denk jij? Communicatie wordt steeds makkelijker. Dit komt door bijvoorbeeld de uitvinding van de telefoon en het internet. De wereld wordt daarom ook wel een global village (werelds dorp) genoemd. Communiceren met iemand aan de andere kant van de wereld, kan net zo makkelijk als met iemand uit de buurt. Met de telefoon kun je bijna iedereen over de hele wereld bellen. Maar hoe komen telefoonsignalen van de ene plek naar de andere? Hoe denk jij dat telefoonsignalen worden verstuurd? via telefoons, kabels en een telefooncentrale via telefoons en een hoogspanningsmast via telefoons en buizen
Doen Druk op de knop ‘Rob’ en neem de telefoon op. Een route die het telefoongesprek kan afleggen gaat branden. Hoe worden telefoonsignalen verstuurd?
Meer weten! Als jij iemand opbelt, zet de telefoon jouw stem om in een elektrisch signaal. Dit signaal gaat via een telefoonkabel naar een telefooncentrale. De centrale stuurt het signaal naar de telefoon van degene die je belt. De persoon neemt op en jullie kunnen met elkaar praten. De telefoonkabels, die het elektrische signaal vervoeren, lopen boven maar ook onder de grond en zelfs over de bodem van de oceaan! Je kunt zo over grote afstand met elkaar bellen. Veel mensen hebben een mobiele telefoon. Misschien heb jij er zelf ook een. Met een mobiel kan je bijna overal bellen. Dit komt doordat een mobiel het elektrische signaal als radiogolf de lucht in stuurt, in plaats van door een telefoonkabel. Het signaal wordt vervolgens opgevangen door een zendmast. Vanuit deze zendmast wordt het signaal naar de telefooncentrale gestuurd. De computer in de telefooncentrale stuurt het weer door naar een mast in de buurt van degene die je wilt bellen. En die mast stuurt het weer door naar die mobiele telefoon.
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 4
Werkblad
2
Elektrische Revolutie Stap 1: Beweeg een kompas op afstand
Doen Zet de schakelaar aan en laat de elektriciteit stromen. Wat gebeurt met de lamp en het kompas? De lamp gaat branden en de kompasnaald wijst naar het noorden. De lamp gaat branden en de kompasnaald beweegt. De lamp gaat niet branden en de kompasnaald beweegt.
Meer weten! Als je de schakelaar op ‘On’ zet, sluit je de stroomkring. Er loopt een elektrische stroom door de draad. Hierdoor gaat de lamp branden. Maar er gebeurt nog meer. De elektrische stroom maakt de draad ook magnetisch. Om de draad ontstaat een magnetisch veld. De kompasnaald wijst normaal naar het noorden, maar wordt nu door het magnetische veld van de spoel aangetrokken. Daardoor beweegt de kompasnaald. De spoel wordt alleen magnetisch als er elektriciteit doorheen loopt, het is een elektromagneet. Elektromagneten worden voor veel dingen gebruikt, bijvoorbeeld bij het scheiden van afval. Metaal wordt uit het afval gehaald, door een elektromagneet boven de hoop te hangen. Je kunt de elektromagneet ook weer uitzetten. Dat is handig, want het metaal kan dan weer van de magneet af vallen. Bij een gewone magneet zou het metaal blijven plakken.
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 5
Werkblad
3
Elektrische Revolutie Stap 2:
Maak elektriciteit met een magneet Doen Je hebt net met elektriciteit een magneet gemaakt. Andersom kan het ook. Met een bewegende magneet kun je een elektrische stroom opwekken. Deze elektrische stroom kun je door kabels versturen. Beweeg de magneet op en neer. Wat gebeurt er met de lamp? De lamp gaat branden. De lamp gaat niet branden.
Meer weten! Als je de magneet beweegt, ontstaat er een elektrische stroom in de spoel. De lamp gaat branden. Maar deze elektrische stroom maakt de draad ook magnetisch. Om de draad ontstaat een magnetisch veld.
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 6
Werkblad
4
Elektrische Revolutie Stap 3: Bewegen op afstand
Doen Met elektriciteit kun je een magneet maken en met een magneet elektriciteit. Als je de vorige twee opdrachten combineert, kun je een magneet op afstand bewegen! Probeer het zelf. Beweeg de magneet (langzaam) heen en weer in de spoel. Wat gebeurt er met de magneet aan de andere kant? Er gebeurt niks. De magneet beweegt alleen naar links. De magneet maakt dezelfde beweging als jouw magneet.
Meer weten De magneet aan de andere kant maakt precies dezelfde beweging als de magneet in jouw hand. Als jij de magneet beweegt, wek je elektriciteit op in de draad. Deze elektriciteit stroomt naar de spoel aan de andere kant. De spoel wordt magnetisch en trekt de magneet aan de andere kant aan of stoot hem juist af.
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 7
Werkblad
5
Dankzij Elektriciteit - Telefoon: Zet geluid om in elektriciteit en omgekeerd
Doen Je hebt net gezien wat het verband is tussen elektriciteit en magneten. Ontdek nu hoe geluid wordt omgezet in een elektrisch signaal. In een telefoon zit een microfoon en een luidspreker. Praat in de microfoon. Luister ook eens bij de luidspreker, terwijl iemand anders in de microfoon praat. Wat gebeurt er met de grote luidspreker? Er gebeurt niks. De luidspreker maakt geluid. De luidspreker gaat trillen én maakt geluid.
Meer weten Als je in de microfoon praat, laat het geluid van je stem een plaatje trillen. Dat plaatje zit vast aan een spoel, de spoel trilt met het plaatje mee. In de spoel zit een magneet. Doordat de spoel heen en weer beweegt over de magneet, gaat er elektriciteit lopen in de spoel en in de kabel. Als de elektriciteit via de kabel aankomt bij de spoel van de luidspreker, wordt deze spoel ook magnetisch. Hierdoor gaat de spoel bewegen. De spoel zit weer vast aan een plaat en die gaat meebewegen. Als de plaat beweegt, trilt de lucht in de luidspreker. Dan hoor je wat aan de andere kant is gezegd.
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 8
Werkblad
6
Elektrische Revolutie - Radio: Zenden zonder draden
Doen Vaste telefoons gebruiken telefoonkabels. Een mobiele telefoon heeft geen kabels nodig. Het telefoonsignaal gaat door de lucht, net als een radiosignaal. Zet de radio aan met de groene knop ‘radio’. Hoor je het geluid? Druk nu op de knop ‘laser’. Wat hoor je bij de linker luidspreker? Onderbreek de laserstraal met je hand, wat hoor je? Je hoort de radio alleen bij de linker luidspreker. Je hoort de radio alleen bij de rechter luidspreker. Je hoort de radio bij beide luidsprekers.
Meer weten Het geluid van de radio gaat niet via een kabel, maar via de laserstraal naar de andere luidspreker. Dit signaal gaat door de lucht. Als je de laserstraal met je hand onderbreekt, hoor je het geluid alleen bij de rechter luidspreker. Er zijn naast laser ook andere signalen die door de lucht gaan. Bijvoorbeeld radiogolven. Een mobiele telefoon gebruikt radiogolven om het geluid van jouw stem door de lucht te versturen. De mobiele telefoon van degene die je belt zet de radiogolven weer om in geluid. Je kunt zo zonder kabels met elkaar bellen.
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 9
Werkblad 7
Film: You, Me, Electricity
Doen De film You, Me, Electricity vertelt het verhaal van de tentoonstelling. Bekijk de film op het grote scherm. De klok telt af tot de film start. Schrijf vijf apparaten op die in het filmpje voorkomen, waarmee je kunt communiceren. 1 2 3 4 5
De film draait om de 12 minuten!
Meer weten Stel je voor: je wilt een vriend uitnodigen voor je verjaardag. Je kunt hem dan opbellen, een berichtje of email sturen. Vóór de 19e eeuw ging dit heel anders. Je stuurde dan een brief en het duurde maanden voor je antwoord kreeg! Alles veranderde toen men rond 1830 ontdekte, dat je met behulp van elektriciteit en magneten over grote afstanden kunt communiceren. Nu vinden we het heel normaal, dat je via de telefoon of de computer bijna iedereen ter wereld kunt bereiken.
Breinbreker Communiceren kan op veel manieren. Vroeger ging dat anders dan nu en in de toekomst gaat dat misschien weer anders. Vul het schema in (volgende pagina).
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 10
Werkblad Film You, Me, Electricity
Hoe communiceerden mensen vroeger (rond 1900)?
Hoe communiceren mensen nu?
Hoe communiceren mensen over 30 jaar?
met iemand die naast hen zit
met een buurjongen of buurmeisje
met iemand in een andere stad
met iemand in het buitenland
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 11
Colofon © Science Center NEMO Het is toegestaan om zonder winstoogmerk het materiaal of delen van het materiaal te kopiëren en te distribueren, zolang vermelding van de herkomst van het materiaal goed is aangegeven.
Auteurs en redactie Science Learning Center, Science Center NEMO Design management Starkx, Groningen Ontwerp en Grafische vormgeving Bloemvis, Groningen Vormgeving en realisatie Sander Visser, Ligaturen grafisch ontwerp Fotografie Daan van Eijndhoven www.digidaan.nl
Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl
[email protected]
You, Me, Electricity | Groep 7-8
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 12