You, Me, Electricity Jouw werkbladen
In NEMO
Naam: School:
Klas:
k Ontde e zélf ho ld re de we t! werk
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 1
You, Me, Electricity Hallooooo!!!! Is daar iemand? Kun jij je een wereld zonder communicatie voorstellen? Communiceren doe je elke dag. Door te praten, te kijken of gebaren te maken. Stel je voor dat degene met wie je wilt praten, ver weg woont? Hoe praat je dan met elkaar? Je kunt bellen, een kaartje sturen, sms’en of mailen. Maar hoe komt jouw stem bij de ander en zijn of haar stem bij jou? Ontdek het bij You, Me, Electricity!
Dit heb je nodig in NEMO
Plattegrond van NEMO 3
1 Film: You, Me, Electricity 4 2 Elektrische Revolutie Stap 1: Beweeg een kompas op afstand 6
Werkblad
Werkblad
Werkblad 3 Elektrische Revolutie Stap 2: Maak elektriciteit met een magneet 7
Werkblad 4 Elektrische Revolutie Stap 3: Bewegen op afstand 8
Werkblad 5 Dankzij Elektriciteit - Telefoon: Zet geluid om in elektriciteit en omgekeerd 9
Werkblad 6 Dankzij Elektriciteit - Camera 1: Zet licht om in een elektrisch signaal 10
Werkblad 7 Dankzij Elektriciteit - Camera 2: Zet beeld om in een elektrisch signaal 11
Werkblad
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
8 Dankzij Elektriciteit - Camera 3: Wanneer herken je jezelf? 12
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 2
Plattegrond van NEMO
Op deze plattegrond kun je zien waar je moet zijn om een werkblad te kunnen invullen. De nummers op de plattegrond staan ook op de werkbladen. Ga naar verdieping 3 om de opdrachten te doen.
1 Film: You, Me, Electricity 2 Elektrische Revolutie Stap 1: Beweeg een kompas op afstand
Teen Facts
3 Elektrische Revolutie Stap 2: Maak elektriciteit met een magneet
4 Elektrische Revolutie Stap 3: Bewegen op afstand
Wonder Lab
naa
r de
4
5 Dankzij Elektriciteit - Telefoon: Gr ot ez aa l
Bo ar dr oo m
Waterrijk fabriek
Fo ye r
G th rot ea e te r
6 Dankzij Elektriciteit - Camera 1: Zet licht om in een elektrisch signaal
Waterkracht
Verma Wetenscha
Zoeken Z k naar leven le
W pl erk aa ts
7 Dankzij Elektriciteit - Camera 2: ru
Codenaam: DNA
o
Oml o
Wanneer herken je jezelf?
p
Café
On tv an gs th al
CS
Sho p
na ar
1
Ev (v ene ia m ve en rd te ie nz pi a n
8 Dankzij Elektriciteit - Camera 3:
eepbellen
K co aar nt tro le
ho
K th lein ea e te r
Work ks
W 4
signaal
sek rzote 2 im
W 1
Kettingreactie W=
2
Krachtpatsers
Fenomena
Zet beeld om in een elektrisch
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
3
You, Me, Electricity
omgekeerd
e
5
Facts
Zet geluid om in elektriciteit en
kad
Da k
(b FCo ep ay er feér kt op en )
You, Me, Electricity
Waterklok
BG
W bij Nelkom EMO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 3
Werkblad 1
Film: You, Me, Electricity
Doen De film You, Me, Electricity vertelt het verhaal van de tentoonstelling. Bekijk de film op het grote scherm. De klok telt af tot de film start. Schrijf vijf apparaten op die in het filmpje voorkomen, waarmee je kunt communiceren. 1 2 3 4 5
De film draait om de 12 minuten!
Meer weten Stel je voor: je wilt een vriend uitnodigen voor je verjaardag. Je kunt hem dan opbellen, een berichtje of email sturen. Vóór de 19e eeuw ging dit heel anders. Je stuurde dan een brief en het duurde maanden voor je antwoord kreeg! Alles veranderde toen men rond 1830 ontdekte dat je met behulp van elektriciteit en magneten over grote afstanden kunt communiceren. Nu vinden we het heel normaal dat je via de telefoon of de computer bijna iedereen ter wereld kunt bereiken.
Breinbreker Communiceren kan op veel manieren. Vroeger ging dat anders dan nu en in de toekomst gaat dat misschien weer anders. Vul het schema op volgende pagina in.
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 4
Werkblad Film: You, Me, Electricity
Hoe communiceerden mensen vroeger (rond 1900)?
Hoe communiceren mensen nu?
Hoe communiceren mensen over 30 jaar?
met iemand die naast hen zit
met een buurjongen of buurmeisje
met iemand in een andere stad
met iemand in het buitenland
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 5
Werkblad 2
Elektrische Revolutie Stap 1: Beweeg een kompas op afstand
Doen Zet de schakelaar aan en laat de elektriciteit stromen. Wat gebeurt er met de lamp en het kompas? De lamp gaat branden en de kompasnaald wijst naar het noorden. De lamp gaat branden en de kompasnaald beweegt. De lamp gaat niet branden en de kompasnaald beweegt.
Meer weten! Als je de schakelaar op ‘On’ zet, sluit je de stroomkring. Er loopt elektrische stroom door de draad. Hierdoor gaat de lamp branden. Er gebeurt nog meer. De elektrische stroom maakt de draad ook magnetisch. Om de draad ontstaat een magnetisch veld. De kompasnaald wijst normaal naar het noorden, maar wordt nu door het magnetische veld van de spoel aangetrokken. Daardoor beweegt die. De spoel wordt alleen magnetisch als er elektriciteit doorheen loopt, dat noem je een elektromagneet. Elektromagneten worden voor veel dingen gebruikt, bijvoorbeeld bij het scheiden van afval. Metaal wordt uit het afval gehaald door een elektromagneet boven de hoop te hangen. Je kunt de elektromagneet ook weer uitzetten. Dat is handig, want het metaal kan dan weer van de magneet af vallen. Bij een gewone magneet zou het metaal blijven plakken.
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 6
Werkblad
3
Elektrische Revolutie Stap 2:
Maak elektriciteit met een magneet Doen Je hebt net met elektriciteit een magneet gemaakt, andersom kan ook. Met een bewegende magneet kun je elektrische stroom opwekken. Deze elektrische stroom kun je door kabels versturen. Beweeg de magneet op en neer. Wat gebeurt er met de lamp? De lamp gaat branden. De lamp gaat niet branden.
Meer weten Als je de magneet beweegt, ontstaat er elektrische stroom in de spoel. De lamp gaat branden. Maar deze elektrische stroom maakt de draad ook magnetisch. Om de draad ontstaat een magnetisch veld.
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 7
Werkblad
4
Elektrische Revolutie Stap 3: Bewegen op afstand
Doen Met elektriciteit kun je een magneet maken en met een magneet elektriciteit. Als je de vorige twee opdrachten combineert, kun je een magneet op afstand bewegen! Probeer het zelf. Beweeg de magneet (langzaam) heen en weer in de spoel. Wat gebeurt er met de magneet aan de andere kant? Er gebeurt niks. De magneet beweegt.
Meer weten Als jij de magneet beweegt, wek je elektriciteit op in de draad. Deze elektriciteit stroomt naar de spoel aan de andere kant. De spoel wordt magnetisch en trekt de magneet aan de andere kant aan of stoot hem juist af.
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 8
Werkblad
5
Dankzij Elektriciteit - Telefoon: Zet geluid om in elektriciteit en omgekeerd
Doen Je hebt net gezien wat het verband is tussen elektriciteit en magneten. Ontdek nu hoe geluid wordt omgezet in een elektrisch signaal. Praat in de microfoon. Luister ook eens bij de luidspreker, terwijl iemand anders in de microfoon praat. Wat gebeurt er met de grote luidspreker? Er gebeurt niks. De luidspreker maakt geluid. De luidspreker gaat trillen én maakt geluid.
Meer weten Als je in de microfoon praat, laat het geluid van je stem een plaatje trillen. Dat plaatje zit vast aan een spoel, de spoel trilt met het plaatje mee. In de spoel zit een magneet. Doordat de spoel heen en weer beweegt over de magneet, gaat er elektriciteit lopen in de spoel en in de kabel. Als de elektriciteit via de kabel aankomt bij de spoel van de luidspreker, wordt deze spoel ook magnetisch. Hierdoor gaat de spoel bewegen. De spoel zit weer vast aan een plaat en die gaat meebewegen. Als de plaat beweegt, trilt de lucht in de luidspreker. Dan hoor je wat aan de andere kant is gezegd.
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 9
Werkblad
6
Dankzij Elektriciteit - Camera 1: Zet licht om in een elektrisch signaal
Doen Je kunt niet alleen geluid omzetten in een elektrisch signaal, maar ook beeld. Dit signaal kun je ook over lange afstanden versturen. Zet de lamp aan met de groene knop ‘light’. Beweeg je hand heen en weer tussen de lamp en de lichtgevoelige cel. Wat gebeurt er met de andere lamp? Omcirkel het juiste antwoord: • Als je je hand boven de lichtgevoelige cel houdt, brandt de lamp wel / niet. Hoe komt dit denk je?
Meer weten De naam zegt het al; een lichtgevoelige cel is gevoelig voor licht. Als er licht op de cel valt, gaat een elektrische stroom lopen, zodat de andere lamp gaat branden. Als er geen licht op de cel valt, loopt er ook geen stroom. De lamp is dan uit.
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 10
Werkblad
7
Dankzij Elektriciteit - Camera 2: Zet beeld om in een elektrisch signaal
Doen Als je meerdere lichtgevoelige cellen gebruikt, kun je een beeld vastleggen. Zet de lamp aan. Beweeg je hand heen en weer tussen de lamp en de cellen. Kijk goed naar de lampjes aan de andere kant. Wat zie je? niks een waas van je hand een scherpe afbeelding van je hand
Meer weten Je ziet een waas van je hand. Dit komt doordat de lichtgevoelige cellen reageren op de schaduw van jouw hand. Als er veel licht op de lichtgevoelige cellen valt, gaan de lampen fel branden. Als er weinig of geen licht op de cellen valt, zullen de lampen minder fel of helemaal niet branden. Alle lampen bij elkaar maken een beeld van jouw hand.
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 11
Werkblad
8
Dankzij Elektriciteit - Camera 3: Wanneer herken je jezelf?
Doen Digitale camera’s en videocamera’s zetten beeld om in een elektrisch signaal. Druk op ‘film’ en maak een filmpje van jezelf. Als jouw film wordt afgespeeld, draai dan de ronde schijf linksom en rechtsom. Wat gebeurt er met het beeld? Als je aan de schijf draait dan
Meer weten Als je de ronde schijf linksom draait, wordt het beeld scherper. Als je de schijf rechtsom draait, wordt het beeld minder scherp. Met de schijf kun je het aantal pixels (beeldpunten) bepalen. Het beeld van een camera is opgebouwd uit miljoenen lichtgevoelige pixels. Hoe meer pixels een monitor of camera heeft, hoe scherper het beeld. Hoe minder pixels, hoe minder scherp het beeld.
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 12
Colofon © Science Center NEMO Het is toegestaan om zonder winstoogmerk het materiaal of delen van het materiaal te kopiëren en te distribueren, zolang vermelding van de herkomst van het materiaal goed is aangegeven.
Auteurs en redactie Science Learning Center, Science Center NEMO Design management Starkx, Groningen Ontwerp en Grafische vormgeving Bloemvis, Groningen Vormgeving en realisatie Sander Visser, Ligaturen grafisch ontwerp Fotografie Daan van Eijndhoven www.digidaan.nl
Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl
[email protected]
You, Me, Electricity | Onderbouw VO
Leerlingen | In NEMO | versie 04-2014 13