Woord van de Voorzitter

JAARVERSLAG 2012

Jaarverslag 2012

Woord van de Voorzitter

Beste collega’s, Beste vrienden, Niemand weet beter dan de mensen uit de vastgoedsector dat onze economie cyclisch is. We beleven moeilijke tijden en voor ons is de uitdaging enorm. Ik neem het voorzitterschap van de Beroepsvereniging van de Vastgoedsector (BVS) over op een moment dat we ons in een dalende curve bevinden, maar ik ben er vast van overtuigd dat we nu moeten nadenken over hoe we ons werkkader kunnen aanpassen. Zodra we weer op de stijgende lijn zitten, zullen we met ons hoofd alweer ergens anders zitten. Ons werkkader veranderen betekent dat we ook het fiscale kader moeten aanpakken. En we mogen gerust ambitieus zijn. Stoutmoedig zelfs. We moeten de moed hebben om aan iedereen – aan onze leden, onze beleidsmensen, de publieke opinie – te zeggen dat we ons hele fiscaal stelsel moeten herzien. Na tientallen jaren van opeenvolgende wijzigingen is het zo’n complex kluwen geworden dat elke poging om het aan te passen aan de nieuwe noden de situatie alleen maar erger maakt en net het omgekeerde oplevert van wat we verwachtten. Ik ben vast van plan om me tijdens mijn voorzitterschap volledig in te zetten om deze doelstelling helemaal bovenaan onze prioriteitenlijst te zetten. Men zal ons ongetwijfeld antwoorden dat “het nu het moment niet is om de fiscale druk te verlagen, aangezien de overheid nu al haar laatste centen bij elkaar schraapt om het begrotingstekort te verkleinen”. Maar dan vergeet men dat 50% van de kosten van een nieuwbouw naar de federale en gewestelijke overheden gaat in de vorm van directe en indirecte belastingen en taxen. Steun voor de nieuwbouw en de renovatiesector leidt dus niet alleen tot nieuwe jobs, het komt ook de schatkist ten goede. De verschillende segmenten van de vastgoedmarkt worden gekenmerkt door een verschillend lot. Dat is niet nieuw. De kantoormarkt is futloos. Dat is ook niet nieuw. Maar de vrij grote hoeveelheid verouderde gebouwen mag in geen geval de bouw remmen van gebouwen die goed presteren op energie- en milieuvlak en die aangepast zijn aan de noden van Belgische of buitenlandse bedrijven, administraties en organisaties.

5

BVS Jaarverslag 2012

De woningmarkt heeft een mooie toekomst voor zich aangezien de bevolking in de meeste steden van ons land zal groeien. Zoals de meeste stedenbouwkundigen zeggen, is huisvesting de belangrijkste functie van een stad geworden. We moeten een antwoord bieden op die uitdaging – die uitdagingen: comfortabele en betaalbare woonomstandigheden aanbieden aan steeds kleinere gezinnen, nieuw samengestelde gezinnen, alleenstaanden en aan bejaarden die in hun vertrouwde omgeving willen blijven wonen. Het is onder andere op die markt dat we moeten strijden voor een wijziging van ons belastingstelsel, nieuwe pistes moeten onderzoeken, zoals een echte aflossing van het geleende kapitaal, en onze beleidsmakers moeten overtuigen over te gaan tot een duurzame BTW-verlaging. Ons belastingstelsel moet absoluut de inspanningen van de gezinnen aanmoedigen en ondersteunen opdat ze een eigen woning zouden kunnen verwerven, maar we moeten moedige voorstellen durven doen. De retailmarkt maakt het goed, ondanks de huidige economische context. Ook al lijkt het er voorlopig op dat de consument in ons land de vinger niet op de knip houdt, toch moeten we waakzaam zijn: ook hier moeten we vermijden dat onze ondernemingen niet meer zouden kunnen bouwen of vernieuwen. Het Belgische commerciële weefsel moet zich aanpassen aan de consumptie en de mobiliteit van zijn burgers. De logistieke markt lijkt in 2012 gestabiliseerd te zijn. Alles wijst erop dat de logistieke sector voordeel haalt uit de boom van de e-commerce. Deze situatie, die overigens niet typisch is voor ons land, sterkt ons alleen maar in onze mening dat de vastgoedspelers zich moeten kunnen aanpassen aan de evolutie van de markten. Ik ben ervan overtuigd dat elk van ons, net als onze verkozenen en beleidsmensen, zich bewust zijn van wat er op het spel staat. Ik wens jullie allemaal een zeer gelukkig 2013. Een jaar waarin jullie projecten hopelijk ook vorm mogen krijgen.

Etienne Dewulf - Voorzitter

7


Inleiding

2012, geen topjaar en ook geen rampjaar… ...maar een jaar vol vragen Er bestaat niet één enkele vastgoedmarkt. Er bestaan verschillende markten, in functie van de sector waarop ze steunen. Bovendien speelt ook het geografische aspect een grote rol. Daarom spreken we van gemeenten als we het over de residentiële markt hebben, van wijken in de kantoorwereld en van straten in de retailsector. Aangezien al deze micromarkten cyclisch zijn, is er weinig kans – gesteld dat iemand dat al zou willen – dat we bij het jaaroverzicht van de vastgoedsector ooit één en dezelfde trend zouden kunnen opgeven. Ook 2012 is geen uitzondering op deze regel. Natuurlijk zijn er verschillende segmenten waar nu al een paar jaar zo goed als geen activiteit is, maar andere segmenten houden goed stand. En wie de vastgoedmarkt onder de loep neemt, zal vaststellen dat het niet allemaal droefheid troef is, wel integendeel. De twee sectoren die tot op vandaag stand gehouden hebben tegen de crisis – de retail- en de residentiële sector – blijven op koers. Niet overal en niet overal op dezelfde manier, maar voldoende opdat de grote tendensen positief blijven. De outsiders – de studentenhuisvesting, de rusthuizen en het vrijetijdsvastgoed – houden stand. Hetzelfde geldt voor het semi-industriële en het logistieke vastgoed die nog steeds strijdvaardig zijn, ook al was het in de loop van 2012 vaker buiten dan binnen de Belgische grenzen. De schaduw die over de vastgoedmarkt hing na de onzekerheid veroorzaakt door de fiscale omzendbrief inzake de antimisbruikbepaling had veel nefastere gevolgen kunnen hebben voor het aantal trans acties. Deze juridische onzekerheid, die ervoor zorgt dat niemand nog weet of een bepaalde transactie al dan niet onder de antimisbruikbepaling valt, blijft als een zwaard van Damocles over de sector hangen. En de verwijten jegens de administratie die de economische gevolgen niet correct ingeschat zou hebben, zijn nog steeds niet van de lucht. Desalniettemin, ook al was de algemene sfeer niet opperbest, het heeft geen zin het jaar 2012 te vervloeken. Integendeel zelfs: er wordt gezegd dat de consument de impulsaankopen achter zich gelaten

8


heeft; hetzelfde geldt voor de vastgoedspelers die steeds weer selectiever moeten zijn, moeten diversifiëren en professioneler moeten worden. En over eigen middelen moeten beschikken… want in 2012 zijn de banken nog terughoudender geworden. Residentieel Duur of overschat? Of geen van beide? De bronnen zijn even talrijk als divers: banken, notarissen, vastgoedkantoren, meetkundig schatters van vastgoed. Sommige cijfers zetten echter wel aan tot nadenken en roepen zelfs vragen op. Volgens het vastgoedkantorennetwerk Century 21 zal in de toekomst niet elke Belg huiseigenaar kunnen worden. Hiervoor wordt verwezen naar de daling in koopkracht en de terughoudendheid van de financiële instellingen. Er zijn nog altijd bijna drie Belgen op vier (74%) eigenaar van hun woning, maar dat is minder dan twee jaar geleden toen bijna vier op de vijf (78%) huiseigenaar waren. Ondanks alles, bevestigt het netwerk, blijft België in de West-Europese kopgroep op het vlak van toegang tot het eigenaarschap. Zo is dat percentage in Frankrijk slecht 56% en in Nederland 55%. De Belg blijft zin hebben om een woning te kopen, voegt Century 21 er nog aan toe. Zo zou bijna één actieve Belg op vijf (of 1,5 op 7 miljoen) vandaag via allerhande kanalen op zoek zijn naar vastgoed. Niet alleen onder invloed van de hoge huurkosten maar vooral ook omwille van zijn bezorgdheid voor de toekomst: welke investering kan evenveel zekerheid bieden als de baksteen? Ook al beginnen de Belgen er steeds later aan (hoewel nog steeds negen jongeren op tien huiseigenaar willen worden voor hun 30ste), ze worden ook steeds mobieler. En gevoeliger voor alternatieve oplossingen. Dit onvermurwbare enthousiasme voor de baksteen heeft iets geruststellends. Net als de nog steeds zeer lage intrestvoeten en de aangekondigde demografische evoluties. Het blijft wel zo dat het aantal hypothecaire kredieten gedaald is, vooral in het 3de trimester van 2012; maar 2010 en 2011 waren dan ook uitzonderlijke jaren, onder andere dankzij de fiscale gunstmaatregelen voor de renovatiesector. We zitten in elk geval

op een groter aantal dan in 2009, bevestigt de Beroepsvereniging van het Krediet (BVK) De notarissen blijven optimistisch en verwijzen hiervoor naar de intense – en verrassende – bedrijvigheid in de zomer, die doorgaans zwakker is. In het 3de trimester van 2012 bleef de prijs van een woonhuis stijgen tot zo’n 232.500 euro. De prijs voor een appartement stabiliseerde rond de 200.000 euro. Voor Trevi was er geen stijging maar een lichte daling, waar de vakmensen zich evenwel geen zorgen over maken. In 2012 konden we echter niet om het buitenlandse oordeel over de Belgische markt heen. Men had het over een overwaardering, een sterke overwaardering zelfs: 20% volgens het IMF, 30% volgens Standard & Poors, 56% volgens The Economist. Volgens hen liggen de prijzen abnormaal hoog in vergelijking met de huurprijzen en de verwachte meerwaarde. En de rendementen zijn gezakt. Standard & Poors stelt echter ook gerust: de markt stabiliseerde in het 3de trimester van 2011 en de vertraging zou zich moeten doorzetten in 2012 en 2013 zonder evenwel voor een forse prijsdaling te zorgen. Waarop de Belgische observatoren antwoordden met een salvo van bedenkingen: de rendementen blijven op een aanvaardbaar niveau, zeker in vergelijking met andere activa; het kapitaal blijft gevrijwaard en een beetje minder speculatie zal niemand kwaad doen, zeker de vastgoedmarkt niet; de huurprijzen die als basis dienen voor de berekening werden niet meer echt en concreet gemeten; in crisistijden moet er rekening gehouden worden met het huurrendement terwijl tijdens een boom (zoals van 1997 tot 2007) de waardevermeerderingen (bijna) volstaan; en, last but not least, deze eminente observatoren onderzoeken niet de verhouding tussen prijzen en inkomens maar de verslechtering van die verhouding in vergelijking met het langetermijngemiddelde. Volgens ING meet dat cijfer dus niet de overwaardering maar de stijging, in mindere of meerdere mate, van de verkoopprijzen in vergelijking met de inkomens, de huurprijzen en de consumptieprijzen. Maar, bevestigt de bank, in België is die verhouding de voorbije 25 jaar verslechterd. De stijgingen van weleer liggen achter ons. De prijzen in België zijn globaal gezien hoog maar niet onbetaalbaar. Toch is het zo dat men vandaag langer gewerkt en gespaard moet hebben voor men zich vastgoed kan veroorloven, stelt ING vast, dat bovendien een kritische noot plaatst bij zijn geruststellende toon door zich zorgen te maken over het risico op een stijging van de intrestvoeten en een potentieel minder gunstig fiscaal klimaat. Uit de door het IMF, S&P of The Economist gemeten overwaardering onthoudt Petercam vooral de zekerheid dat men niet langer prijsstijgingen moet verwachten zoals de voorbije 10 à 15 jaar (tot 7% per jaar tussen 2002 en 2011).

9


Deloitte schuift op zijn beurt “verpletterende” cijfers naar voren: als de gemiddelde prijs voor een appartement van 70 m2 in België overeenkomt met 3,75 jaar brutosalaris, dan is dat tussen 6 en 7 jaar in Spanje, Nederland en Oostenrijk, en tussen 8 en 9 jaar in Frankrijk en Italië (ook al houden we rekening met de zware loonlasten in België, het verschil blijft groot); de gemiddelde prijs voor een vierkante meter nieuwbouw wordt in Brussel, de duurste stad van het land (met uitzondering van Knokke), op zo’n 2.400 euro geschat, op hetzelfde niveau dus van Berlijn, Turijn of Praag, op een zeer redelijk niveau in vergelijking met de 3.000 euro van Hamburg en Frankfurt, de 3.500 euro van Kopenhagen, 4.000 in Milaan en Rome, tot meer dan 8.000 euro in Parijs. Dit alles met de hoopgevende noot dat terwijl België in 2008 nog helemaal achteraan bengelde op het vlak van het aantal appartementen per 1.000 inwoners, ons land in 2011 precies op het Europees gemiddelde zit. Retail Ingehaald door het verlies aan consumentenvertrouwen? De laatste maanden is de crisis ongemerkt in de commerciële aderen gekropen. Volgens een enquête van CBRE, afgenomen in de zomer 2012, koopt 9% van de klanten minder, koopt 28% minder impulsief; koopt 23% minder vaak en koopt 10% de goedkopere producten. De ketens denken voortaan eerder aan rationalisering en optimalisatie dan aan expansie. Zo’n 3 retailers op 4 (72%) bevestigen dat ze nieuwe locaties zoeken, maar in 2011 waren er dat vier op vijf. En de retailers die op zoek zijn, bevinden zich vooral in de voedingssector. In de loop van het 1ste semester van het jaar heeft 35% van de retailers een of meer verkooppunten gesloten, het hoogste cijfer ooit. De commerciële ketens rationaliseren hun winkelportefeuille steeds vaker. Ze staan niet bij voorbaat weigerachtig tegenover een expansie maar sluiten de verkooppunten waarvan de resultaten niet bevredigend zijn. De jacht op de onrendabele winkels is geopend. Bepaalde ketens kijken vol verschrikking naar de huurprijzen die ze betalen (1.850 euro/m2/jaar voor een oppervlakte van 200 m2 in de Nieuwstraat en op de Meir en 1.400 euro/m2/jaar voor het Wijnegem of Woluwe shopping center), en hopen op een correctie. Cushman & Wakefield zijn het hier roerend mee eens en geven aan dat de huurprijzen in de belangrijkstestraten gestabiliseerd zijn, terwijl ze in de kleinere steden (zo goed als) dalen. De markt is op zoek naar zichzelf. Het aanbod is groter dan de vraag en de leemte op de huurmarkt wordt zichtbaar, wat meteen voor een boost zorgt bij de winkels in de rand van de steden, waar de huurprijzen lager liggen. Catastrofaal? Absoluut niet, aangezien de positieve elementen flirten met de negatieve indrukken.

De steun van de merken is verbonden met de nog steeds historisch lage rentevoeten, zowel in nominale als in werkelijke cijfers; in 2012 waren er meer transacties van boetieks dan in 2011; de winkelcentra van de zogenaamde secundaire steden (Waasland in SintNiklaas, l’Esplanade in Louvain-la-Neuve) zijn bijzonder populair bij de grote merken; de plannen voor winkelcentra in België zijn van die aard dat ze voor een opstoot zouden kunnen zorgen in de steden; de straten uit het hoogste segment (de Brusselse Waterloolaan, de Schuttershofstraat in Antwerpen) profiteerden van de verhuis van nieuwe merken; en ook al kan België op het vlak van het zakencijfer niet concurreren met de grootste hoofdsteden, toch lijkt ons land voortaan ook een volwaardige plaats te hebben ingenomen in de adresboekjes van de luxesector. Kantoren en semi-industrieel Somber of stagnerend?

Aclagro Projects Cotton Island - Gent Arch.: D&C Van Impe & Partners

Aedifica Maison de repos Pont d'Amour - Dinant Arch.: Accarain-Bouillot

AG Real Estate Gebouw Art & Lux - Brussel 10 BVS Jaarverslag 2012

In 2012 werd er niet veel over de kantoorsector gepraat. Behalve wanneer het over hun parkings ging en over hun reconversie in wooneenheden, hotels, rusthuizen. Ook al leent niet elke wijk en elk type architectuur zich hiertoe, toch waren er meer reconversies dan vroeger. Wat overigens voor een lichte daling in de leegstand zorgt (van 0,40% tot 10,7% in Brussel). De statistieken zijn echter niet catastrofaal. In zijn vooruitzichten aan het begin van het jaar raadde PwC de sector aan “zich voor te bereiden op de grote ijstijd”. En toch deed 2012 het beter dan 2011. Op het einde van het 3de trimester bedroeg de take-up voor Brussel iets meer dan 283.000 m2, 25% meer dan in dezelfde periode in 2011. 58% staat op rekening van de corporate, terwijl Europa 28% voor zijn rekening neemt. Dat is zonder heronderhandelde huurcontracten, waarvan het belangrijkste het contract van het Ministerie van Financiën is in de North Galaxy (105.000 m2). De Europese en internationale instellingen hebben hetzelfde gedaan. Over het algemeen is de huur dus met zo’n 5% gedaald op het einde van het eerste semester. Maar Brussel blijft aantrekkelijk voor de werkgevers. In de provincies lijkt het nog beter te gaan met de sector, dankzij projecten in Namen, Luik, Antwerpen, Zaventem, enz. Maar meestal zonder gevolgen. Wat het semi-industriële segment betreft, is de stagnatie vooral het gevolg van het feit dat de uitbreiding belemmerd wordt. Er is een gebrek aan kleine industriezones, terwijl de vraag zeer groot is. Een verwijt dat onder andere voor het Brussels Gewest en zijn demografisch GBP geldt. Het Gewest, dat zich grote zorgen maakt over de tegen 2020 aangekondigde demografische boom (tussen 170.000 en 200.000 nieuwe Brusselaars), mikt op een verdichting, zowel van de huisvesting als van de bedrijven. Maar ook op het inrichten van wooneenheden in de gebieden

die voorbehouden waren voor bedrijven... Volgens een analyse van BECI is het gevolg hiervan een daling met 20% van de Brusselse industriezones. Het Gewest betwist deze cijfers en verwijst hiervoor naar de Ogso (OndernemingsGebieden in Stedelijke Omgeving – "Zemu"), de twee belangrijke projecten Chirec (Delta) en Neo (op het Heizelplateau), en de onderbenutte gebieden en leegstaande kantoren (1,5 miljoen m2). Outsiders De reddingsboei of een echt segment? Investeren in hotels, rusthuizen of studentenkoten? De grootste puristen uit de sector hebben zich de vraag al gesteld. De anderen bestuderen deze drie segmenten aandachtig. Maar het is onmogelijk uit te maken of deze beweging in een opwaartse of neerwaartse fase zit en, vooral, of deze activa in de toekomst tot een volwaardige sector zullen leiden. Wat de “koten” betreft, staat Vlaanderen het verst. Het heeft de toegang tot – en bijgevolg de ontwikkeling van – dit segment afgebakend door te beslissen waar, wanneer en hoe het dergelijke wooneenheden wil zien oprijzen. Op Luik na misschien, is Wallonië nog aan het zeggen wat het niet wil: geen gettostraten, geen omvorming meer van eengezinswoningen in koten, enz. Toch hebben er in 2012 twee vastgoedbevaks, Cofinimmo en Home Invest, de stap gezet en in dit product geïnvesteerd. Ook al is het niet rechtstreeks (Cofinimmo blijft met de ULB als enige huurder – en tussenpersoon naar de studenten – werken) en gaat het niet echt om “koten” (Home Invest heeft het gemengd certificaat “Louvain-la-Neuve 1976” gekocht, dat voor 40% uit appartementen bestaat waarvan 77% door studenten bewoond is). Ook al kan er plaatselijk een tekort zijn in een bepaalde universiteitsstad, toch laat het tekort zich tegenwoordig vooral voelen op het vlak van woningen voor korte duur (3 à 6 maanden) omwille van de explosie aan Erasmus- en andere stages. De internationalisering van de Belgische universiteiten is een feit. Wat de rusthuizen betreft, is het afwachten geblazen. Ze zijn een absolute must geworden op het vlak van langetermijninvesteringen in de vastgoedsector. Volgens CBRE ging in de eerste drie trimesters van dit jaar 20 op de 100 euro die in commercieel vastgoed geïnvesteerd werd naar rusthuizen. Dat komt overeen met bijna 220 miljoen euro op een totaalbedrag van 1,1 miljard. In 2007 ging het om 5 euro op 100 en in 2008 om 8 op 100. De investeerders zijn er (bevaks, verzekeringsmaatschappijen...), de basisvoorwaarden blijven uitstekend maar de vergunde bedden ontbreken. Deze zomer vergunde het Waalse Gewest massaal veel nieuwe bedden maar dan enkel voor de OCMW’s. Desalniettemin is er nog heel wat werk aan de winkel om van kleine,

11


verouderde en onaangepaste huisjes grotere complexen te maken met 100 à 120 bedden die beter scoren dan de opgelegde normen. Een beweging die voortgezet wordt. Wat de hotelsector betreft, was er vooral beweging in de segmenten met minder sterren. Zal de komst van twee grote namen uit de lowcost hotelsector in Brussel (Meininger in Molenbeek langs het kanaal in de oude brouwerij van Belle-Vue, en Motel One in de Koningsstraat) verandering brengen in de situatie? Conclusie Vat moed! Toegegeven, deze stand van zaken van 2012 kan een beetje somber lijken, maar er is hoop. En die hoop heeft te maken met tal van goede tijdingen: de verhoogde aandacht van de overheden voor het passief, bijvoorbeeld; de doelstellingen op het vlak van “duurzaamheid” en de hiermee gepaard gaande potentiële renovaties; de investeerders die steeds meer openstaan voor diversificatie; de muizen sprongetjes van het toekomstige GEN en zijn talloze mogelijkheden; de verschillende provincies die de wapens opgenomen hebben en zo de eeuwenoude hegemonie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Antwerpse metropool gebroken hebben; de aangekondigde demografische boom; de wisselvalligheid van de Beurs die de particulieren misschien – net als eind 2011 – zal aanzetten om zich terug te trekken en de markt te ondersteunen; het feit dat het aantal eigenaars in Brussel laag blijft (41%); de term “gevangenis” die bij de Regie der Gebouwen volop leeft; zonder de nieuwe EBA te vergeten die voor 2013 voorspeld wordt en waarvan we uit ervaring weten dat de vastgoedsector er voordeel zal uit halen (de EBA uit 2004 heeft het ruimschoots bewezen). Vastgoed blijft een sector met perspectieven. Alleen is er meer versnippering dan vroeger waardoor de spelers meer verbeeldingskracht en marktstudies nodig hebben.

Inhoudstafel 12 Wijziging van de statuten Samenstelling van de Raad van Bestuur Werkgroepen 20 Federaal 32

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

40 Waals Gewest 48 Vlaams Gewest 56 BVS - Intern & Extern

01

Wijziging van de statuten Samenstelling van de Raad van Bestuur Werkgroepen

Wijziging van de statuten............................................ 14 Samenstelling van de.......................................................... 14 Raad van Bestuur Werkgroepen..................................................................................... 16

Wijziging van de statuten Op 2 februari 2012 heeft de Algemene Vergadering een wijziging van de statuten van de BVS geratificeerd. De belangrijkste wijziging werd aangebracht aan artikel 15 dat het aantal bestuurders bepaalt: «De Raad zal samengesteld zijn uit minstens zeven en ten hoogste zevenentwintig (27) Bestuurders.» De nieuwe statuten van de BVS werden op 26 juni 2012 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.

Samenstelling van de Raad van Bestuur De Algemene Vergadering van 2 februari heeft kennis genomen van de brief dd. 23 december 2011 waarin de heer Eric E. Verbeeck zijn mandaat als Voorzitter van de BVS opnieuw ter beschikking stelt van de Raad van Bestuur. Het Voorzitterschap van de heer Eric E. Verbeeck zal de BVS grondig getekend hebben. Dankzij zijn enthousiasme, zijn professionalisme, zijn beschikbaarheid, zijn representativiteit en zijn vele contacten, heeft de heer Eric E. Verbeeck op uitzonderlijke wijze bijgedragen aan de bloei en de naamsbekendheid van onze beroepsvereniging. Na meer dan zeven jaar Voorzitterschap en toewijding aan de BVS, heeft de heer Eric E. Verbeeck de fakkel van Voorzitter overgedragen aan de heer Etienne Dewulf voor de resterende tijd van zijn mandaat. Als dank heeft de Algemene Vergadering de heer Eric E. Verbeeck unaniem verkozen tot Erevoorzitter van de BVS. De heer Eric E. Verbeeck behoudt zijn functie als bestuurder van de BVS. De Algemene Vergadering van 2 februari heeft eveneens akte genomen van het einde van het mandaat van Crivi bvba, vertegenwoordigd door de heer Laurent Wille, als Afgevaardigd Bestuurder. De Raad van Bestuur van de BVS wil langs deze weg de heer Laurent Wille bedanken om de vastgoedsector gedurende meer dan twintig jaar te hebben vertegenwoordigd. Ingevolge de ratificatie van de nieuwe statuten en het aantal bestuurders dat van 25 naar 27 werd gebracht, heeft de Algemene Vergadering van 2 februari 2012 de benoeming tot bestuurder bekrachtigd van de heer Etienne Dewulf, vertegenwoordiger van de bvba Etienne Dewulf de heer Jo De Wolf, vertegenwoordiger van Montea, ter vervanging van de heer Hugo Van Hoof

14


de bvba Bénéfice, vertegenwoordigd door Mevrouw Bénédicte Panis. Op 2 februari 2012, heeft de Algemene Vergadering haar goedkeuring gegeven aan de nieuwe samenstelling van de Raad van Bestuur en de functies toegekend aan de bestuurders:

Voorzitter Dewulf Etienne (bvba Etienne Dewulf) Ondervoorzitter (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) van Caloen Didrik (Banimmo) Ondervoorzitter (Vlaams Gewest) Maes Sophie (Alides - Groep Maes) Ondervoorzitter (Waals Gewest) Piron Louis-Marie (Thomas & Piron) Penningmeester Creten Kim (KBC Real Estate) Secretaris Hannecart Gaëtan (Matexi Group)

Leden Anglade Patrick (Immoflandria)

Verbeeck Eric (Kairos / Interbuild)

Panis Bénédicte (Bénéfice bvba)

Verhellen Kris (Extensa – Group Ackermans & van Haaren)

Buess Jean-Paul (Soficom Development)

Weicker Philippe (Codic Belgium)

De Blieck Benoît (Befimmo)

Wilhelm Peter (Wilhelm & Co)

Desimpel Christophe (Immo Desimpel - De Speyebeek) Devos Alain (AG Real Estate)

Afgevaardigd Bestuurder Carrette Olivier (Policam nv)

De Wolf Jo (Montea) Fautré Serge (Cofinimmo) Gurickx Michaël (Novus Projects) Le Clercq Sophie (JCX Immo) Lefèvre Jacques (BPI) Mertens Xavier (Home Invest Belgium) Piret Gaëtan (Immobel) Sonneville Stéphan (Atenor Group) Van Wymersch Guy (Axa Belgium)

15


Tijdens het jaar 2012, zijn er verschillende wijzigingen opgetreden binnen de Raad van Bestuur van de BVS: Met haar brief van 28 februari 2012, heeft de bvba Bénéfice, vertegenwoordigd door mevrouw Bénédicte Panis, een einde gemaakt aan haar contract met de BVS; het mandaat van bestuurder van mevrouw Bénédicte Panis is ten einde gekomen op 31 augustus 2012 Met zijn brief van 24 april 2012, heeft de heer Alain Devos, vertegenwoordiger van AG Real Estate, zijn mandaat als bestuurder opnieuw ter beschikking gesteld van de BVS Met haar brief van 26 april 2012, heeft AG Real Estate de kandidatuur van de heer Serge Fautré als bestuurder van de BVS voorgesteld, ter vervanging van de heer Alain Devos, ontslagnemend Met haar e-mail van 3 april 2012, heeft Cofinimmo de kandidatuur van de heer Jean-Edouard Carbonnelle als bestuurder van de BVS voorgesteld, ter vervanging van de heer Serge Fautré, ontslagnemend De hierboven vermelde wijzigingen zullen ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering van 15 januari 2013.

Werkgroepen

Zoals bekrachtigd door de Algemene Vergadering van 2 februari 2012, werden de werkgroepen van de BVS gereorganiseerd volgens activiteitensectoren: 1. Residentiële ontwikkelaars & verkavelaars 2. Ontwikkelaars van kantoren, retail & logistieke gebouwen 3. Beleggers

Werkgroep Residentiële Ontwikkelaars & Verkavelaars Voorzitter: Carl Van Den Eynde

Zoals de voorgaande jaren, hebben de Werkgroep Wetgeving & Europa, de Werkgroep Fiscaliteit en de Technische Werkgroep, evenals hun subwerkgroepen, de federale en regionale materies die hen respectievelijk aanbelangen, blijven volgen. De werkzaamheden binnen alle werkgroepen van de BVS worden gecoördineerd door de Algemeen Raadgever van de Raad van Bestuur, de heer Philippe Helleputte (Immobel – Lotinvest).

Werkgroep Ontwikkelaars van kantoren, retail en logistieke gebouwen Voorzitter: Philippe Weicker

Werkgroep Beleggers Voorzitter: Xavier Denis

Algemeen Raadgever van de Raad van Bestuur Philippe Helleputte

Werkgroep Fiscaliteit Voorzitter: Laurent Stalens

16


Technische Werkgroep Voorzitter: Rikkert Leeman

Werkgroep Wetgeving & Europa Voorzitter: Filiep Loosveldt

Subwerkgroepen die in 2012 specifieke materies hebben behandeld: Subwerkgroep CWATUPE, bijgestaan door Meester M. Delnoy (Bours & Associés); sommige onderwerpen specifiek voor het Waalse Gewest werden opgevolgd in samenwerking met de Waalse Confederatie Bouw, de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat, de Waalse Unie van Steden en Gemeenten en de Waalse Unie van Ondernemingen Subwerkgroep handelsvestigingen, in samenwerking met de BLRW Subwerkgroep Omkadering van de huurprijzen / Regionalisatie van de huurovereenkomsten, bijgestaan door Meester M. Kadaner (Heilporn & Kadaner) en in samenwerking met de Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad (CBB-H) en het Algemeen Eigenaarssyndicaat (AES) Subwerkgroep GBP en Stedenbouwkundige lasten, bijgestaan door Meesters M. Scholasse en N. Barbier (Haumont-Scholasse & Partners) Subwerkgroep Wet Breyne – Verzekeringen, in samenwerking met CEA Real Estate. --De onderwerpen die door de werkgroepen en subwerkgroepen van de BVS behandeld werden, worden hierna afzonderlijk toegelicht. Ter herinnering: enkel de werkende leden van de BVS kunnen deel uitmaken van de werkgroepen, evenals vertegenwoordigers van haar structurele partners indien de behandelde materies hen aanbelangen. Voor specifieke materies, nodigt de BVS regelmatig deskundigen of specialisten uit op haar werkvergaderingen.

17


Alides Kantoorgebouw Number 8 Leopoldswijk - Brussel

Allfin Group Project Chambon - Brussel Arch.: A2RC Architects en Jaspers-Eyers & Partners

Kalender van de vergaderingen van de werkgroepen en subwerkgroepen in 2012:

Algemene Vergadering: 2 februari 2012 Raad van Bestuur: 2 februari 2012 29 maart 2012 29 mei 2012 13 september 2012 22 november 2012 Raadgevend uitvoerend Comité: 20 maart 2012 22 mei 2012 13 november 2012 Werkgroep Wetgeving & Europa (plenair): 26 maart 2012 20 september 2012 subwerkgroep CWATUPE (intern): 3 februari 2012 4 april 2012 11 juni 2012 11 september 2012 9 oktober 2012

gemeenschappelijke subwerkgroep CWATUPE + CCW + Notariaat + UVCW + UWE 3 februari 2012 4 april 2012 11 juni 2012 11 september 2012 9 oktober 2012 17 december 2012 Subwerkgroep Wet Breyne/ Verzekering 20 maart 2012

Subwerkgroep GBP 4 juni 2012

Subwerkgroep Reconversie kantoorgebouwen in woningen met sociale bestemming 5 juli 2012

Subwerkgroep Handelsvestigingen 13 februari 2012

Arthus Projectontwikkeling Lake View - Berlare Arch.: Kris Vandecasteele - Karel Vanhooren

Atenor Group Port du Bon Dieu - Namur Arch.: Société momentanée Montois Partners Architects & Atelier de l'Arbre d'Or

18


Subwerkgroep Omkadering huurprijzen / Regionalisatie huurovereenkomsten 26 januari 2012 11 oktober 2012

Werkgroep Fiscaliteit (plenair): 18 januari 2012 5 september 2012

Ronde Tafel (BVS / Ch. Picqué) 25 januari 2012 2 juli 2012 11 september 2012

Subwerkgroep Wet antimisbruik (interne vergaderingen) 5 juni 2012 14 november 2012 Subwerkgroep 6% BTW afbraak-/ heropbouwwerken (interne vergaderingen) 6 juni 2012

Subwerkgroep Stedenbouwkundige lasten 7 december 2012

Technische Werkgroep (plenair): 14 maart 2012 20 juni 2012 Subwerkgroep Intelligent Building Solutions 19 april 2012 Werkgroep Verkavelaars & Residentiële Ontwikkelaars: 9 februari 2012 21 juni 2012 19 november 2012 Subwerkgroep Erfpachtconstructies 11 december 2012 Hetzij 44 werkvergaderingen in 2012. Axa Belgium Project Treurenberg - Brussel © www.detrois.com voor ASSAR

Banimmo Gebouw Vlaamse Milieumaatschappij The Loop Gent

Befimmo 19


Central Gate - Brussel Arch.: Dumont + Frédéric Devos - LD2 Architecture

02 Federaal

Federale Juridische Materies..................................22 a. b. c.

Wet Breyne - verzekering ............................................................................22 Omkadering huurprijzen .............................................................................22 Handelsvestigingen .....................................................................................23

Federale Fiscale Materies.............................................25 a. b. c. d.

Antimisbruikwet..........................................................................................25 6% BTW op afbraak- en heropbouwwerken ...............................................25 BTW op grond behorend bij een nieuwbouw...............................................26 BTW op infrastructuurwerken .....................................................................26

Federale Technische Materies............................. 29 a. b. c. d.

Beheersstructuur labeling en certificatie ....................................................29 “duurzame gebouwen” – Referentieel Informatiesessie Breeam referentieel..........................................................29 Meetcode......................................................................................................30 Intelligent Building Solutions ......................................................................30

Federale Juridische Materies

a.

Wet Breyne - verzekering

De wet van 9 juli 1971, de zogenaamde wet Breyne, en het koninklijk besluit van 21 oktober 1971, gewijzigd door het koninklijk besluit van 21 september 1993, zijn in België van toepassing op iedere overeenkomst tot eigendomsovergang van een te bouwen of in aanbouw zijnd huis of appartement, alsmede op iedere overeenkomst waarbij de verbintenis wordt aangegaan om een zodanig gebouw te bouwen, te doen bouwen of te verschaffen, mits het huis of appartement tot huisvesting of tot beroepsdoeleinden en huisvesting is bestemd en de koper of de opdrachtgever volgens de overeenkomst verplicht is vóór de voltooiing van het gebouw één of meer stortingen te doen. De wet Breyne voorziet twee vormen van waarborgsystemen, afhankelijk van het feit of een vastgoed ontwikkelaar of aannemer al dan niet erkend is en al dan niet beantwoordt aan de kwalificatieregels voor de uitvoering van contracten krachtens de wet van 20 maart 1991 die de erkenning van aannemers regelt in het kader van de overheidsmarkten: de erkende aannemer moet een waarborg leveren van 5% van de prijs van het gebouw en de waarborg kan in twee keer vrijgemaakt worden (50% bij de voorlopige oplevering en 50% bij de eindoplevering) de niet erkende aannemer of de vastgoedontwikkelaar moet de voltooiing van een gebouw waarborgen en een garantie van 100% leveren; deze kan vrijgemaakt worden bij de voorlopige levering. Anderzijds, de waarborg van een erkend aannemer kan, in het kader van een collectieve borgtocht bij de Deposito- en Consignatiekas, gedaan worden door een kredietinstelling en door een verzekeringsmaatschappij de waarborg van een niet erkend aannemer

22


of vastgoedontwikkelaar moet gegeven worden door een kredietinstelling of een hypotheekverlener, maar niet door een verzekeringsmaatschappij. Ingevolge de economische crisis van de laatste jaren en de afwachtende houding van de banken om 100% voltooiingswaarborgen te verlenen, waren de BVS en CEA Real Estate, structurele partner van de BVS, van mening dat de verzekeringsmaatschappijen waardevolle partners zouden kunnen worden voor de aflevering van de waarborgen «wet Breyne». De Confederatie Bouw en Assuralia deelden eveneens deze mening. Na een onderhoud op 19 juni 2012 op het Kabinet van Minister A. Turtelboom, hebben de autoriteiten de BVS en CEA Real Estate laten weten dat zij bereid waren het koninklijk besluit van 21 oktober 1971 te wijzigen opdat niet-erkende aannemers en vastgoed ontwikkelaars een beroep zouden kunnen doen op een verzekeringsmaatschappij voor de levering van een voltooiingswaarborg, ten voordele van de consument. Het Belgisch Staatsblad van 28 september 2012 heeft het koninklijk besluit van 21 september 2012 gepubliceerd tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 oktober 1971 houdende uitvoering van de wet van 9 juli 1971 tot regeling van de woningbouw en de verkoop van te bouwen of in aanbouw zijnde woningen (Wet Breyne). Eind 2012, is CEA Real Estate in contact met QBE en met Belgische verzekeringsmaatschappijen met het oog op de commercialisatie van het nieuwe product. De BVS en CEA Real Estate zullen vanaf begin 2013 hieromtrent informatiesessies organiseren.

b.

Omkadering huurprijzen

Sinds 2011, heeft de BVS een subwerkgroep opgericht voor het bestuderen van twee wetsvoorstellen die een impact kunnen hebben op de activiteiten van

haar leden: een voorstel tot objectivering en controle op de huurprijzen van woningen, tot betere waarborg van het behoud van woningen en tot oprichting van commissies voor huurovereenkomsten; een ander voorstel tot instelling van een versterkt toezicht op de evolutie van de prijzen. De Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad (CBB-H) en het Algemeen Eigenaarssyndicaat (AES), die meegewerkt hebben aan de werken van de werkgroep, delen de mening van de BVS: een “facultatieve” omkadering van de huurprijzen dient gekoppeld te worden aan de toekenning van subsidies, die van hun kant gekoppeld worden aan de kwalitatieve aspecten van de woningen (energieprestatie,…), en de verschillen tussen de 3 toekomstige regionale regelgevingen moeten zo maximaal mogelijk beperkt worden. In 2012 hebben de 3 federaties de macro-economische gevolgen bestudeerd van de omkadering van de huurprijzen in enkele Europese lidstaten, waaronder Frankrijk, Zweden en Nederland en het Groothertogdom Luxemburg. Met het oog op de regionalisatie van de bevoegdheden en ingevolge haar contacten met het Kabinet van Staatssecretaris Ch. Doulkeridis in juli 2012, heeft de subwerkgroep zich eind 2012 gefocust op de omkadering van de huurprijzen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit onderwerp zal hierna verder besproken worden, bij de materies aangaande het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

c.

Handelsvestigingen

Pro memorie, de wet van 13 augustus 2004 betreffende de vergunning van handelsvestigingen, werd geherformuleerd teneinde de Europese Richtlijn 206/123/EC om te zetten: “bij het opstellen van het advies, moeten de ruimtelijke ligging van de handelsvestiging, de bescherming van het stedelijk milieu en de bescherming van de consument, evenals het naleven van de sociale wetgeving en het arbeidsrecht, in aanmerking genomen worden”.

23


In het kader van de regionalisatie van deze federale materie, hebben de BVS en de Belgisch-Luxemburgse Raad voor Winkelcentra (BLRW) een nota opgesteld met algemene beschouwingen geldig voor de 3 Gewesten. Eind 2012 heeft de BVS kennis genomen van de nieuwe omzendbrief van de Algemene Administratie van de Fiscaliteit (E.T.99.377 dd. 19/10/2012). Met het oog op een uniforme toepassing van het administratieve standpunt, zowel ten opzichte van de belastingplichtigen die een winkelcentrum uitbaten als ten opzichte van de huurders van verschillende centra, beoogt deze nieuwe omzendbrief het definiëren van de grote principes die van toepassing zijn op winkelcentra: concept van het winkelcentrum, handelingen uitgevoerd door de uitbater en recht op aftrek, regime van uitstel van de heffing. De BVS zal de evolutie van dit onderwerp verder opvolgen in 2013.

Belfius Immo Project Leskoo - Oudenaarde Arch.: Buro II & Archi+I

Besix RED Perspective - Quartier Euralille à Lille (France) Arch.: Bureau d'architecture Reichen et Robert & Associés

Bouygues Immobilier Belgium Park Lane - Ukkel Arch.: Jan De Four

BPI Gouden Boom - gemengd project residenties/handel - Brugge Arch.: 3Architecten

Burco 24


BURCO Rusthuis Excelsior - Evere Arch.: Archi2000 en ETAU Architecten

Federale Fiscale Materies

a.

Antimisbruikwet

Sinds begin 2012 heeft de BVS zich gebogen over de nieuwe regeringsmaatregelen en in het bijzonder over de nieuwe antimisbruikbepaling, in samenwerking met haar structurele partner Deloitte, en gespecialiseerde advocaten (Kantoren Loyens & Loeff en Liedekerke). Op basis van de nieuwe teksten van artikels 344 van het WIB en 18 van het Wetboek der registratierechten, zal de administratie het recht hebben om een verrichting te betwisten wanneer blijkt dat de keuze van de rechtshandeling of rechtshandelingen van een belastingplichtige, in strijd is met de zin van de fiscale wet en dat deze keuze enkel genomen wordt met de bedoeling belastingen te ontwijken. Gezien de mogelijke impact van deze maatregel op de activiteiten van haar leden, teneinde rechtszekerheid te garanderen en teneinde het risico op willekeurige beslissingen te vermijden, hebben de BVS, haar structurele partner Deloitte en de gespecialiseerde advocaten, vele initiatieven ondernomen bij de Minister van Financiën S. Vanackere en bij de Dienst Voorafgaande Beslissingen (DVB). De BVS heeft herhaaldelijke keren het standpunt en de unanieme mening van alle “beroepen” van de vastgoedsector die haar leden vertegenwoordigen bevestigd, meer bepaald: een share deal is niet in strijd met de zin van de wet een klassieke split deal tussen bedrijven die met elkaar verbonden zijn, zou in strijd kunnen zijn met de zin van de wet. Eind 2012 is de BVS nog steeds in onderhandeling met de DVB.

b.

6% BTW op afbraak- en heropbouwwerken

Gezien de BVS begin 2012 vastgesteld heeft dat de Rulingcommissie (Federale Overheidsdienst Voorafgaande Beslissingen in fiscale zaken – DVB) een “stand still” hanteerde inzake rulingaanvragen voor dossiers waarin haar leden vastgoedontwikkelaars de toepassing vroegen van het BTW-tarief aan 6% voor afbraak-/heropbouwwerken, heeft zij verschillende keren een ontmoeting gehad met de Voorzitter van de DVB, Mevrouw V. Tai en haar medewerkers. Na lange onderhandelingen met verschillende experts, heeft de BVS besloten om de onderhandelingen met de Rulingcommissie stop te zetten en bij de wetgever haar standpunt te blijven verdedigen dat zij in 2010 had ingenomen teneinde objectieve regels te bekomen evenals een rechtszekerheid die toelaat het initiële doel van de maatregel te bereiken (artikel 132 van de programmawet van 27 april 2007), met name de strijd tegen de verloedering van leegstaande en verlaten gebouwen in achtergestelde wijken van grote steden. De BVS wil de toepassing van het verlaagd BTWtarief eveneens ten gunste van particulieren die een woning kopen in één van de 32 geïnventariseerde steden of gemeenten. Zo zou de levering van gebouwen (verkoop van een woning of appartement gebouwd na afbraak) eveneens van het verlaagd tarief moeten kunnen genieten. Op die manier: heroriënteert men de maatregel vanuit de optiek voor recht op wonen voor iedereen – of het nu gaat om recht op wonen via de afbraak/wederopbouw van een eigen woning of via de aankoop van een wederopgebouwde woning en onafhankelijk van de grootte van de woning (huis of appartement) verhoogt men gevoelig het aanbod van koop- en huurwoningen in de 32 steden en gemeenten

25


de maatregel blijft compatibel met de Europese Richtlijn die van toepassing is op het verlaagd BTW-tarief, namelijk “in het kader van een sociaal huisvestingsbeleid”. Hoewel deze materie een federale bevoegdheid is, heeft zij toch het onderwerp uitgemaakt van een onderhoud op 12 oktober 2012 op het Kabinet van Minister A. Antoine, Vicepresident en Minister van Begroting en Financiën van de Waalse Regering en werd zij persoonlijk besproken met MinisterPresident R. Demotte op 23 oktober 2012. Dit onderwerp zal hierna verder besproken worden, onder de thema’s betreffende het Waals Gewest.

c.

BTW op grond behorend bij een nieuwbouw

Sinds 1 januari 2011 is de overdracht van een grond behorend bij een nieuwbouw onder bepaalde voorwaarden onderworpen aan 21% BTW. Gezien de BVS van oordeel was dat de verklarende beslissing geen oplossing biedt voor sommige praktische problemen, heeft zij de centrale BTWAdministratie ondervraagd: gelijktijdige overdracht van de volle eigendom van de gebouwen en van het zakelijk recht (opstalrecht of erfpacht) op de bijhorende grond: in november 2012 heeft de Centrale BTW-Administratie het standpunt van de BVS bevestigd, namelijk de overdracht van het zakelijk recht op de grond blijft onderworpen aan 0,2% registratierechten, zoals voorheen. verkoop op plan: de administratieve beslissing voorziet een specifiek regime voor verkoop op plan van woningen die onder de toepassing van de wet Breyne vallen door een onderscheid te maken tussen te bouwen en in aanbouw zijnde woningen. Enkel deze laatste hypothese onderwerpt de grond EN de gebouwen aan het BTW-regime gezien

26


er reeds een (deel) gebouw bestaat op het moment van de verkoop. In november 2012 heeft de Administratie bevestigd dat de verkoop op plan die GEEN betrekking heeft op woningen en die bijgevolg niet onder de wet Breyne vallen, eveneens volledig onderworpen zijn aan de BTW.

d.

BTW op infrastructuurwerken

Begin 2012 heeft de Centrale BTW-administratie zich gebogen over een standpuntinname betreffende de BTW-aftrek op infrastructuurwerken verbonden aan winkelcentra. Naar aanleiding hiervan, heeft de BVS, eens te meer, de Administratie aangesproken en de problematiek van de aftrek voor verkavelaars en vastgoedontwikkelaars aangekaart. Eind 2012 is de BVS hierover nog steeds in onderhandeling met de FOD Financiën.

27


CIP - Construction & Investment Partners

Codic

Kop van Kessel-Lo Arch.: Search

Appartementen EOS en BOREAS - Schaarbeek

City Mall

Livingstone - reconversie kantoorgebouw in residentieel gebouw - Brussel

Cofinimmo

Les Grands Prés - Mons

Compagnie Het Zoute 28


Royal Gardens - Blankenberge Arch.: Dirk Steyaert

Federale Technische Materies

a.

Beheersstructuur labeling en certificatie “duurzame gebouwen” – Referentieel

Sinds 2011, werken verschillende instanties en organisaties samen (BSBC – Belgian Sustainable Building Council, het Vlaams Gewest, het Kabinet van Minister E. Huytebroeck voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, het Waals Gewest en de ondertekenaars van het MOU – Memorandum Of Understanding voor de federaties uit de privésector) voor het opstellen van een beheersstructuur van een referentieel voor de ganse Belgische markt. De BVS heeft zich steeds voorstander getoond van éénzelfde erkenningssysteem van gebouwen voor de 3 Gewesten, met internationale erkenning, beheerst door een autonome structuur zonder winstoogmerk, conform een certificatie- en labelinglogica waarvan de middelen en de toegang open zijn voor iedereen en op basis van objectieve criteria. Hoewel het “referentieel duurzaam bouwen” een federale materie is, heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, onder de vlag van Minister E. Huytebroeck, het initiatief genomen om de werken en overlegvergaderingen te organiseren tijdens het jaar 2012. In juni heeft er onder andere een vergadering plaatsgevonden van de “Stuurgroep van het Referentieel Duurzaam Bouwen” in aanwezigheid van de BSBC (Belgian Sustainable Building Council), om de evolutie van de werken van de WG Beheersstructuur en Voortgang van het evaluatieinstrument te evalueren. Op vraag van het Kabinet van Minister E. Huytebroeck, heeft de Raad van Bestuur ermee ingestemd dat de BVS, via haar Afgevaardigd Bestuurder, stichtend lid zou worden van de vzw BSBC. Hoewel zij deze functie heeft aanvaard, heeft de BVS wel benadrukt dat haar eisen dezelfde blijven: een uniek referentieel op nationaal niveau, compatibiliteit met BREEAM en een aanpassing van het financieel plan van de vzw. Parallel aan haar initiatieven met de Brusselse overheden en de BSBC, heeft de BVS eveneens

29


contact opgenomen met BRE teneinde een “Breeam.be” in te voeren. Met deze stap zou de BVS een attesteringssysteem kunnen invoeren dat gericht is op de Belgische Wetgeving (vertaling van de Engelse doelstellingen in Belgisch certificaat). Er valt op te merken dat de twee hierboven vermelde initiatieven elkaar perfect aanvullen gezien Breeam. be zich richt op de private commerciële markt, terwijl het Referentieel Duurzaam Bouwen meer gericht is op gesubsidieerde en/of sociale gebouwen, scholen, voorbeeldgebouwen. Naast haar deelname aan de werken met betrekking tot de beheersstructuur, heeft de BVS met BIM en Socotec meegewerkt aan de testfase van het referentieel. De test werd uitgevoerd op 20 gebouwen, waarvan 10 voorgesteld door de leden van de BVS (kantoorgebouwen, residentiële, logistieke en handelsgebouwen). Het “nieuwe” referentieel zal pas op het einde van de testfase onderwerp kunnen uitmaken van een validatie door de 3 Gewesten.

b.

Informatiesessie Breeam referentieel

In samenwerking met Vinçotte Academy en Bopro, heeft de BVS een academische sessie en 4 gespecialiseerde opleidingssessies georganiseerd over het referentieel Breeam. Terwijl de academische sessie eerder algemene informatie gaf opdat de leden een beter zicht en een beter begrip zouden hebben van de inhoud, de structuur en de werking van dit referentieel, waren de gespecialiseerde sessies van hun kant, meer gericht tot experts met het oog op de verduidelijking van het theoretisch kader van de methodologie en teneinde oefeningen te kunnen maken op basis van concrete gevallen. Dit initiatief van de BVS werd erg geapprecieerd door haar leden.

c.

Meetcode

Ondanks de regelmatige contacten van de BVS met EuroFM om het ontwerp van Europese meetcode te bestuderen, is deze laatste een Europese norm geworden (15221-6), die op 10 januari 2012 in het Belgisch Staatsblad werd gepubliceerd. Deze norm, die er gekomen is op initiatief van de consumenten en huurders, heeft geen verplichtend karakter. Alle Lidstaten van de EU zouden de nieuwe norm binnen de 2 jaar moeten implementeren en hun eigen reglementeringen die in strijd zouden zijn met de nieuwe norm, moeten laten verdwijnen. Tijdens het jaar 2012, hebben de meeste Lidstaten bezwaren geformuleerd tegen het voorstel; de BVS is van mening dat enkel een Europese Richtlijn deze materie zou kunnen regelen en zij zal aandachtig blijven voor de evolutie van het dossier in 2013.

d.

Danneels Project in Lokeren Arch.: Johan De Brabander (Architecten Cottreel en De Brabander)

De Speyebeek - Immo Desimpel HIP Eventhall - Oostende Arch.: Buro II & Archi+I en Arch & Teco Architecture + Planning

Detré Invest 30 BVS Jaarverslag 2012 begin 2013 Appartementsgebouw te Brussel Levering

Intelligent Building Solutions

Begin 2011 werd er in samenwerking met Siemens, structurele partner van de BVS, een “multisectorale” werkgroep opgericht; deze is samengesteld uit vertegenwoordigers van de verschillende beroepen en actoren uit de bouwen vastgoedsector (architecten, technici, materialenproducenten, studiebureaus, dienstverleners, vastgoedontwikkelaars en beleggers). De leden overleggen over de implementatie van speciale technieken vanaf de conceptuele fase van gebouwen en de werkgroep heeft als doel om in eerste instantie “guidelines” op te stellen om te komen tot een “Design Blue Book” voor een centraal beheer van een gebouw (op technisch en energievlak), en dit zowel in de uitvoeringsfase als in de beheerfase.

31


03

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

a. b. c. d. e.

Passieve gebouwen tegen 2015 ...................................................................34 Energie-audit ...............................................................................................34 Registratierechten .......................................................................................35 BTW aan 6% op afbraak- en heropbouwwerken ........................................35 Vrijstelling onroerende voorheffing in geval van zware renovatie van een gebouw.................................................................35 f. Demografisch GBP .......................................................................................35 g. Reconversie kantoorgebouwen in woningen...............................................36 h. Huuromkadering..........................................................................................36 i. Stedenbouwkundige lasten .........................................................................37 j. BWLKE .........................................................................................................37 k. Adviesraad voor Huisvesting .......................................................................37 l. Vergunningen «Online» ...............................................................................38 m. Parkeerplan .................................................................................................38

a.

Passieve gebouwen tegen 2015

het stelsel van automatische afwijking: voor de minder gunstig gelegen gebouwen (beschikbaarheid van zon, compactheid, …), is een stelsel van automatische afwijking voorzien, met versoepeling van de criteria

Sinds de publicatie van het besluit van 5 mei 2011 in het Belgisch Staatsblad van 14 september 2011, heeft de BVS onophoudelijk de problematiek aangekaart die de nieuwe reglementering met zich meebrengt. Volgende argumenten werden naar voor gebracht:

het verbruik van primaire energie: een verhoogde marge van 5kWu per m2 en per jaar alsook een plafonnering van de waarde van de compactheid (C) tot 4 voor de tertiaire sector

er is een discrepantie tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Europa: Europa vraagt een «bijna passief» tegen 2020 enkel voor de nieuwe gebouwen, terwijl het Gewest van haar kant, passief vraagt voor alle stedenbouwkundige vergunningsaanvragen vanaf 2015, renovaties inbegrepen

een algemene versoepeling voor de renovaties: toekenning van een verhoogde marge van 20% op alle criteria (behalve de overver hitting) in geval van renovatie > 75% van de verliesoppervlakten.

de criteria zijn te veel geïnspireerd op de residentiële sector, wat problemen oplevert voor de tertiaire sector de criteria zijn veralgemeend tot het geheel van projecten, zonder onderscheid in de typologie van het gebouw, de leeftijd van het gebouw, het gebruik noch de geografische ligging de economische gevolgen zullen zwaar zijn: meerkost van 10 tot 15% (isolatie, luchtdichtheid, gebruik van hernieuwbare energie, enz.), wat gevolgen zal hebben voor de verhouding netto-bruto (ongeveer 5%)

Eind 2012, heeft de werkgroep haar werken opnieuw opgestart, hoofdzakelijk om te bepalen welke begeleidingsmaatregelen er ingevoerd of versterkt moeten worden tegen 1 januari 2015.

de software om de performantie van projecten te berekenen is niet beschikbaar.

b.

Sinds januari 2012, heeft de BVS deelgenomen aan de maandelijkse vergaderingen van een WG opgericht door het Kabinet van Minister E. Huytebroeck teneinde de moeilijkheden van de passief-toepassing vanaf 2015 aan te tonen. Verschillende andere beroepsorganisaties hebben eveneens deelgenomen aan de werken, met name: de Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad (CBB-H), de branche-organisatie van advies- en engineeringbureaus (ORI), Architects in Brussels (AriB) en het Passiefhuis-Platform (PHP). Eind juni 2012, na meer dan 6 maanden onderhandelingen en overleg, werd er een finaal voorstel «EPB-eisen – passief tegen 2015» goedgekeurd door het Kabinet en alle deelnemers van de werkgroep. Verschillende artikels van het besluit van 5 mei 2011 werden versoepeld, meer bepaald betreffende: de luchtdichtheid: uitstel met 3 jaar van de inwerkingtreding, oorspronkelijk voorzien op 01/01/2015. Tijdens de periode 2015-2018 zal een evaluatie van alle luchtdichtheidswaarden gerealiseerd worden in verschillende typeprojecten, teneinde de waarde van 0,6 vol/u onder 50 Pa te bevestigen of te verbeteren

34

Op 19 oktober 2012, tijdens een persconferentie ter gelegenheid van de Energie Beurs, heeft Minister E. Huytebroeck het EPB-akkoord 2015 van 3 juli 2012 ondertekend, in aanwezigheid van de BVS en andere organisaties.


Energie-audit

Het Belgisch Staatsblad van 30 januari 2012 heeft het besluit van 15 december 2011 gepubliceerd betreffende een energie-audit voor vestigingen die veel energie verbruiken. Vanaf de publicatie heeft de BVS zich vragen gesteld bij artikel 3 § 1 van voornoemd besluit: «Elke aanvraag van milieuvergunning van klasse 1A of 1B, van milieuvergunning van klasse 2 die uitgaat van een publiekrechtelijk rechtspersoon of die betrekking heeft op handelingen en werken van openbaar nut, alsook elke aanvraag van verlenging of vernieuwing van deze milieuvergunningen die betrekking hebben op een vestiging die een of meer gebouwen omvat met een niet voor huisvesting bestemde oppervlakte groter dan 3.500 m2, moeten, bovenop de vermeldingen die worden opgesomd in artikel 10 van de ordonnantie van 5 juni 1997 betreffende de milieuvergunningen, vergezeld zijn van een energieaudit». De BVS heeft verschillende contacten gehad met het BIM en het Kabinet van Minister E. Huytebroeck om de praktijk en de controle van energie-audits te evalueren.

De BVS heeft eveneens deelgenomen aan een werk groep van BECI teneinde verduidelijkingen en wijzigingen te bekomen van het besluit van 15 december 2011 en heeft enkele voorstellen gedaan: het besluit aanpassen in functie van de wetgevingen die van kracht zijn in Wallonië en Vlaanderen het toepassingsgebied van het besluit verduidelijken de verplichte audit afschaffen en vervangen door een vrijwillige audit, met fiscale stimuli

ten in België, waarvan 10 gesitueerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hoewel de BTW onder federale bevoegdheid valt, is het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dus nauw betrokken door de maatregel. De BVS vraagt de toepassing van het verlaagd BTW tarief eveneens ten gunste van particulieren die een woning kopen in één van de 32 geïnventariseerde steden of gemeenten. Tijdens de Ronde Tafel van 2 juli 2012, heeft Minister-President Ch. Picqué de vraag van de BVS gesteund.

e.

fiscale maatregelen voorzien om ondernemingen te helpen indien de audit verplicht blijft de invoering van sectorale akkoorden voorzien de vertrouwelijkheid garanderen van de ver strekte informatie voor de realisatie van de audit de geldigheidsduur van de audit verduidelijken de grenzen van energieverbruik per activiteitensector aanduiden In het kader van haar partnership met Vinçotte, zal de Technische Werkgroep haar leden begin 2013 een voorbeeld van type-audit voorstellen, op basis van de criteria en de eisen van het besluit van 15 december 2011.

Tijdens de zware renovatie van een gebouw waarvoor er een stedenbouwkundige vergunning vereist is en waarvan de werken meer dan één jaar in beslag nemen, blijft de onroerende voorheffing verschuldigd tijdens de volledige fase van de werken. De BVS vraagt reeds sinds verschillende jaren dat de spelers zouden kunnen genieten van een vrijstelling van de onroerende voorheffing (zoals dat het geval is in het Vlaams en Waals Gewest) tijdens de fase van de werken, met vaste termijnen. Tijdens de Ronde Tafel van 2 juli 2012, stond de Minister-President open voor de vraag van de BVS, maar heeft hij enkele voorwaarden gesteld, namelijk de invoering van een tijdslimiet en het nagaan van de budgettaire impact voor de 19 Brusselse gemeenten.

f. c.

Registratierechten

Tijdens de Ronde Tafel van 2 juli 2012 met MinisterPresident Ch. Picqué, heeft de BVS voorgesteld om met het Kabinet na te denken over het tarief van registratierechten dat van toepassing is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Eind 2012 buigt de BVS zich over de concrete elementen en becijferde bewijzen die geleverd moeten worden aan de Cel Begroting & Financiën om te pleiten voor een verlaging van de rechten. Dit onder werp zal aandachtig verder opgevolgd worden in 2013.

d.

BTW aan 6% op afbraak- en heropbouwwerken

Het BTW-tarief van 6% voor afbraak- en heropbouwwerken is van toepassing in 32 steden en gemeen-

35


Vrijstelling onroerende voorheffing in geval van zware renovatie van een gebouw

Demografisch GBP

Het ontwerp van demografisch GBP werd van 15 mei tot 13 juli 2012 aan een openbaar onderzoek onderworpen. De BVS heeft een specifieke werkgroep opgericht, waarvan de werken ondersteund werden door advocaten M. Scholasse en N. Barbier. De BVS erkent de wil van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering om te evolueren, maar heeft benadrukt dat het demografisch GBP, in de huidige staat, slechts gedeeltelijk beantwoordt aan de vooropgestelde uitdagingen. De BVS oordeelde dat er snel werk zou moeten gemaakt worden van een algemeen gunstigere omgeving voor kwaliteitsvolle vastgoedontwikkelingen (efficiëntere procedures op gebied van termijnen en garanties, meer rechtszekerheid, aanpassing van de voorgeschreven instrumenten opgenomen in het GBP in het kader van de uitvoering van projecten, principedefinitie van de nagestreefde dichtheid). Op 9 juli 2012 heeft de BVS haar officieel standpunt ingediend waarvan er hieronder kort enkele punten worden weergegeven:

teneinde een duidelijk en voorspelbaar wettelijk kader te verzekeren, benadrukt de BVS dat er een globale coherentie moet worden nagestreefd tussen de verschillende nieuwe hervormingsontwerpen (demografisch GBP, GPDO, BWLKE, SPW, enz.) het demografisch GBP bevordert de woon functie, maar dit mag niet gebeuren ten koste van de andere functies, met name in admini stratieve zones waar er een impact kan zijn op de waardering van de bestaande gebouwen de BVS pleit ervoor dat de bestaande functies die op een wettelijke manier verworven werden, zouden kunnen behouden blijven de BVS vraagt dat er een statuut voor de winkelcentra zou opgenomen worden in het GBP de BVS vraagt dat een uitgebreidere toepassing van de voorschriften met betrekking tot de nieuwe “OGSO” mogelijk gemaakt zou worden en stelt de optimalisatie voor van een aantal voorschriften die niet opgenomen zijn in het demografisch GBP de BVS vraagt dat er overgangsmaatregelen zouden worden opgenomen in de voorschriften van het ontwerp van GBP. De BVS heeft voor dit dossier nauw samengewerkt met BECI en blijft eind 2012 hierover nog steeds in contact met het Kabinet van Minister-President Ch. Picqué.

g.

Reconversie kantoorgebouwen in woningen

In het kader van de opvolging van de verschillende contacten met het consultancybureau AXcess en van haar diverse onderhouden met Staatssecretaris Ch. Doulkeridis en zijn medewerkers, werd er een specifieke werkgroep BVS - Kabinet van de Staatssecretaris opgericht, om na te gaan hoe de leden van de BVS een antwoord kunnen bieden op de doelstelling van het Gewest, namelijk het aanbod van sociale huisvesting versterken en tegelijkertijd in lijn blijven met de andere beleidsdoelstellingen en met het Huisvestingsplan. Gezien het Overzicht van het Kantorenpark aangetoond heeft dat sommige leegstaande kantoorgebouwen economisch gezien niet meer kunnen omgevormd worden tot nieuwe kantoren, heeft de BVS voorgesteld dat deze gebouwen zouden omgevormd worden tot woningen, middels fiscale stimuli

36


of andere maatregelen, zoals de bevordering van PPS met sommige instanties (BGHM, SVK,…). Doelstelling van deze operatie zou zijn dat de private sector woninggebouwen ter beschikking stelt van sommige overheidsinstanties met het oog op de verhuur op lange termijn en tegen een financiële garantie vanwege het Gewest. Gezien de leden Bevaks en vastgoedontwikkelaars van de BVS reeds deelgenomen hebben aan PPS voor andere segmenten dan voor huisvesting, hebben zij hun belangstelling getoond voor deze formule en zijn zij bereid om een nieuw product te vinden, met de steun van het Gewest om zo in een dynamiek te komen waarbij er geen meerwaarde is op korte termijn, maar waarbij men een ander rendement realiseert. Er valt op te merken dat de Staatssecretaris vraagt zich niet te focussen op sociale huisvesting en dat hij de aandacht van de BVS vestigt op de noodzaak aan mixiteit, op de flexibiliteit en op de verscheidenheid van gebouwen; tijdens de vergunningsaanvraag voor een nieuw gebouw, zou de vastgoedontwikkelaar een bewijs moeten kunnen leveren van de mogelijke reconversie van het gebouw en van de flexibiliteit van zijn bestemming. De BVS zal hierover verder brainstormen met het Kabinet en haar leden in 2013.

h.

Huuromkadering

Eind 2012 werd de BVS in kennis gesteld van enkele studies besteld door de Brusselse autoriteiten handelend over de invoering van systemen ter bevordering van de huuromkadering via fiscale weg; daarop heeft zij een overleg georganiseerd in het kader van de gemeenschappelijke werkgroep BVSCBB-H (Confederatie Bouw Brussel Hoofdstad) en AES (Algemeens Eigenaarssyndicaat). In overeen stemming met de andere federaties, heeft de BVS de overheden enkele denkpistes voorgesteld met het oog op de verhoging van het aanbod aan huurwoningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, meer bepaald: het aanbod van nieuwe private koopwoningen verhogen, waardoor er een direct gevolg zou zijn voor de huurmarkt de planologische en stedenbouwkundige voorschriften die verband houden met de functie «huisvesting» versoepelen dezelfde fiscale voordelen toekennen aan privé beleggers-vastgoedontwikkelaars die bereid zijn om dezelfde woningen als de GOMB op de markt te brengen

fiscale stimuli of subsidies toekennen aan de kopers van nieuwe woningen die bereid zijn om deze laatste op de huurmarkt te brengen een vrijstelling van de successierechten voorzien ten gunste van erfgenamen van onroerende goederen die zich ertoe verbinden deze goederen op de privatieve huurmarkt te brengen, al dan niet via een sociaal vastgoedkantoor de werking van de sociale vastgoedkantoren stimuleren, meer bepaald door het voorzien van meer middelen die hen zouden toelaten private «gerenoveerde» woningen te huren op de private markt. De BVS heeft er eveneens op aangedrongen dat de Brusselse autoriteiten niet het voorbeeld zouden volgen van het beleid in het Vlaams Gewest inzake het Grond- en Pandendecreet, namelijk het opleggen van een percentage aan «sociale woningen» als last verbonden aan de stedenbouwkundige vergunning. Dit onderwerp wordt besproken onder het hoofdstuk met betrekking tot het Vlaams Gewest. De BVS zal haar gesprekken met de overheid verderzetten in 2013.

i.

Stedenbouwkundige lasten

Uit het eerste ontwerpbesluit waarvan de BVS kennis had genomen in juni 2011, bleek dat de stedenbouwkundige last als een “vergoeding” moest worden beschouwd die in verhouding staat met de impact van het project op het leefmilieu en op de kosten die het met zich mee zou brengen voor de gemeente. Het ontwerp voorzag geen overgangsmaatregelen voor het van kracht gaan van het besluit. In 2012, tijdens haar vergaderingen met de verant woordelijken van de Cel Ruimtelijke Ordening van het Kabinet van Minister-President Ch. Picqué, heeft de BVS haar opmerkingen en voorstellen opnieuw meegedeeld. Eind 2012 is de BVS nog steeds in contact met het Kabinet om de evolutie van dit onderwerp op te volgen.

j.

BWLKE

Begin 2012 heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering een voorontwerp van ordonnantie betreffende het BWLKE (Brussels Wetboek van Lucht, Klimaat en Energie) goedgekeurd en het vooront werp bij 3 raadgevende instanties van het Gewest

37


voor advies neergelegd (Economische en sociale Raad, Raad voor het Leefmilieu en Gewestelijke Commissie voor Mobiliteit). De BVS en andere beroepsverenigingen hebben Minister E. Huytebroeck gevraagd het goedkeuringsproces van het BWLKE uit te stellen en een voor afgaandelijke, grondige consultatieronde te organiseren, gestoeld op het advies van de Economische Sociale Raad van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de opmerkingen vanwege de verschillende organisaties en federaties. Hieronder enkele eisen van de BVS: integratie van het BWLKE in het GewOP (Gewestelijk Ontwikkelingsplan) evaluatie van de economische realiteit en de technische haalbaarheid van het nieuwe Wetboek verduidelijking van het toepassingsveld van het dispositief waarvan het facultatieve karakter de regel moet zijn, maar waarvan de eventuele goedkeuring het recht zou geven op fiscale stimuli of gewestelijke steun afschaffing van de automatische link met de milieuvergunning, in het bijzonder voor wat betreft het parkeren op de openbare weg; de problematiek van de parkings moet geregeld worden door het Plan Iris2 en het gewestelijk Parkeerplan afschaffing van de jaarlijkse bijkomende taks ten laste van de houder van een milieuvergunning die, naar aanleiding van een vraag tot verlenging of vernieuwing, besloten zou hebben om de volgens de nieuwe norm overtollige parkeerplaatsen te behouden. De BVS zal aandachtig blijven voor de evolutie van het onderwerp in 2013.

k.

Adviesraad voor Huisvesting

Sinds eind 2011 zetelt de BVS in de Adviesraad voor Huisvesting en wordt zij er vertegenwoordigd door de heer X. Mertens (Home Invest Belgium). Op die manier geeft zij er regelmatig haar standpunten, suggesties en voorstellen over de onderwerpen die door deze instantie behandeld worden. Tijdens het jaar 2012 heeft de BVS in het bijzonder de werken aangaande het GBP en de Huisvestingscode gevolgd.

l.

Vergunningen «Online»

Tijdens de vergadering van de Werkgroep Wetgeving en Europa van 26 maart 2012, hebben vertegenwoordigers van het Kabinet van Staatssecretaris E. Kir een toelichting gegeven over de werking van het nieuwe gewestelijke stedenbouwkundige portaal waarop de nieuwe toepassing “vergunningen online” beschikbaar is. Deze applicatie laat de aanvrager van een stedenbouwkundige of verkavelingsvergunning toe de vooruitgang van zijn aanvraag te kennen en te zien in welk onderzoeksstadium zijn dossier zich bevindt. Toegang tot vergunningen online via: http://stedenbouw.irisnet.be. De leden van de BVS hebben deze informatiesessie bijzonder geapprecieerd.

m. Parkeerplan Na verschillende overlegvergaderingen, hebben de BVS, BECI en andere beroepsorganisaties eind maart 2012 een advies overgemaakt aan Minister B. Grouwels. De belangrijkste besluiten van de verschillende organisaties zijn de volgende: geen regelgevende maatregelen invoeren zonder alternatieve ontwikkelingen er werd geen rekening gehouden met de demografische expansie in Brussel de toegankelijkheid van ondernemingen en werknemers staat op het spel de parking wordt te veel beschouwd als een generator van verkeer terwijl het in werkelijkheid gaat om een instrument voor “modal shift” er moet een globale aanpak nagestreefd worden (Parkeerbeleidsplan – BWLKE,…)

DMI Vastgoed Project Sion - Lier Arch.: A2O Architecten

Durabrik Tweewoonst te Willebroek

Ertzberg De Mouterij - Leuven Arch.: Bogdan en van Broeck

De hierboven vermelde opmerkingen en voorstellen sluiten aan bij de opmerkingen die in juli 2012 werden overgemaakt aan Minister E. Huytebroeck door de Federatie van Belgische Parkings. In 2013 zal de BVS aandachtig blijven voor de evolutie van dit belangrijk dossier, in samenwerking met BECI en de Federatie van Belgische Parkings.

9000 STUDIOS ONLINE CONSTRUCTION SINCE 2001 • WWW.9000.BE USER-FRIENDLY ARCHITECTURES AND CONTEMPORARY DESIGNS BUILT ON A SOLID FOUNDATION.

CONTRACT US NOW FOR A NEW WEBSITE!

0800 99 600 • [email protected] • FACEBOOK.COM/9000STUDIOS • TWITTER.COM/9000STUDIOS • LINKD.IN/9000STUDIOS

Certified Solution Provider

Certified Ogone Solution Provider

Official dns.be Agent

Licensed Service Provider KMO Portefeuille

Official Combell Hosting Partner

04 Waals Gewest

a. b. c. d. e. f.

Evaluatie van de “CWATUPE”.......................................................................42 Stedenbouwkundige vergunning voor groepswoningbouw (PUCG) ............43 Gemengde projecten ....................................................................................43 Verkavelingsvergunning – Bebouwingsvergunning....................................43 Vademecum van de bebouwingsvergunning...............................................44 Actualisering van het Gewestelijk Ruimtelijk Ontwikkelingsplan (“SDER”) .......................................................................44 g. BTW of afbraak-/heropbouwwerken ...........................................................44 h. Stedenbouwkundige en milieukundige informatie .....................................45 i. Waalse Huisvestingscode ............................................................................46 j. Bodemsanering ...........................................................................................46 k. Beheer van uitgegraven gronden ................................................................46 l. Gewestelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening (CRAT) .......................46 m. Parkeergids .................................................................................................46

a.

Evaluatie van de “CWATUPE”

De BVS heeft actief meegewerkt aan de evaluatieprocedure van de CWATUPE (“Waals Wetboek van Ruimtelijke Ordening, Stedenbouw, Patrimonium en Energie”) en heeft de gelegenheid gehad om haar bezorgdheden, haar verwachtingen en haar standpunt met betrekking tot de te respecteren waarden en de te behalen doelstellingen, herhaaldelijke keren kenbaar te maken: in het kader van haar nota over haar 18 prioriteiten die naar voor geschoven werden in het kader van de evaluatie van de CWATUPE, en na te hebben deelgenomen aan de werken en enquêtes van het consultancybureau “Perspective Consulting” in het kader van haar hoorzitting in juni 2012 in de Commissie Leefmilieu, Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit van het Waals Parlement en door te antwoorden op de 115 open schriftelijke vragen die door de Commissie werden gesteld door actief deel te nemen aan de informatiesessies die begin 2012 door Perspective Consulting werden georganiseerd om haar evaluatierapport af te ronden door het opvolgen van de werken van de firma Van Dijk Management Consultants (VDMC) die de specifieke opdracht had zich te buigen over de administratieve lasten in het kader van stedenbouwkundige aanvragen. In oktober 2012 heeft de BVS kennis genomen van de evaluatierapporten die door de Waalse Regering werden gepubliceerd en heeft zij een vergelijkende studie gemaakt tussen de aanbevelingen die zij had ingediend en deze die werden opgenomen in de evaluatierapporten van de Regering. De BVS werd gehoord op verschillende punten; zij heeft de overheden hiervoor bedankt en heeft hen eind 2012 aangegeven dat zij open blijft voor iedere dialoog en ieder overleg dienaangaande.

Extensa Group BIM (Brussel Leefmilieu) gebouw - Tour & Taxis Arch.: Cepezed (Nederland)

Foremost Immo (Groep Denys) Design & Build contract voor De Lijn - stelplaats Brugge

Futurn Project VIA16 kantoren & showrooms - Melsele 42 BVS Jaarverslag 2012

Een nieuw wettelijk tekstvoorstel zou in de loop van 2013 ter bespreking moeten voorgelegd worden, wat de autoriteiten zou toelaten om tegen het einde van de legislatuur (juni 2014) een gewijzigde CWATUPE af te werken. De BVS zal de evolutie van dit onderwerp met veel aandacht blijven opvolgen.

b.

Stedenbouwkundige vergunning voor groepswoningbouw (PUCG)

Sinds begin 2012, behandelt de BVS de problematiek van de indelingen in stedenbouwkundige vergunningen voor groepswoningbouw samen met de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat, de Waalse Unie van Steden en Gemeenten (UVCW), de Waalse Confederatie Bouw (CCW) en de Waalse Unie van Ondernemingen (UWE). De moeilijkheden die artikel 90 §1 5° van de CWATUPE met zich meebrengt, werden aan de overheden herinnerd en er werd gevraagd niet te wachten op de resultaten van de globale evaluatie van de CWATUPE en het eventuele herschrijven ervan om een uitvoerbare oplossing voor te stellen voor deze problematiek die een zware belemmering vormt voor de vastgoedspelers in het Waals Gewest en een rechtsonzekerheid teweegbrengt met een risico voor de geldigheid van vele overdrachten. In deze optiek stellen de BVS, de Koninklijke Federatie voor het Belgisch Notariaat, de Waalse Unie van Ondernemingen en de Waalse Confederatie Bouw voor om de verplichting van het verkrijgen van een PUR (bebouwingsvergunning) in geval van indelingen die optreden in het kader van een PUCG (Stedenbouwkundige vergunning voor groepswoningbouw) (onder bepaalde voorwaarden) af te schaffen. De autoriteiten delen de constataties van de actoren omtrent de indeling binnen een PUCG en zij geven toe dat een oplossing voor het probleem van de indelingen zich opdringt. Eind 2012, in geval van vertraging van het volledige herschrijven van de CWATUPE, hebben de autoriteiten aangekondigd dat zij bereid zouden zijn om punctuele herzieningen te lanceren over dringende problemen om een antwoord te kunnen bieden op de vraag van de actoren op het terrein, waaronder de vraag met betrekking tot de stedenbouwkundige vergunning voor groepswoningbouw. De BVS zal zeer aandachtig blijven voor de evolutie van het onderwerp in 2013.

c.

Gemengde projecten

Ingevolge twee arresten, stelt de Raad van State dat wanneer een globaal project tegelijkertijd bestaat uit een “privaat”gedeelte en een “overheids”gedeelte die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn (“gemengde projecten”), er twee afzonderlijke vergunningsaanvragen dienen ingediend te worden: een eerste bij het gemeentebestuur, een tweede bij de

43


bevoegde functionaris voor het “overheids”gedeelte. Een voorbeeld: wanneer een private vastgoedontwikkelaar samen met een gemeente een publiek-private samenwerking aangaat voor de realisatie van een gemengd vastgoedproject met traditionele woningen, sociale woningen, handelsruimtes, publieke voorzieningen (scholen, openbaar park, enz. ) en wegen, op gronden die tot beiden behoren, zouden twee verschillende vergunningen moeten worden afgeleverd: één aan de private vastgoedontwikkelaar door het gemeentebestuur voor de traditionele woningen en handelsruimtes; het andere aan de gemeente zelf door de gedelegeerde functionaris voor de sociale woningen, publieke voorzieningen en wegen. Teneinde een oplossing te vinden voor deze problematiek, heeft de Subwerkgroep CWATUPE van de BVS een parlementaire vraag opgesteld («Beslissingsbevoegdheid over de vergunningsaanvragen voor gemengde projecten – publieke en private aspecten”) en een voorstel van ontwerpdecreet tot wijziging van artikel 127 van de CWATUPE (“Gemengde vergunningen – eenheid in aanvraag stedenbouwkundige of bebouwingsvergunning”). Wanneer Minister Ph. Henry geïnterpelleerd werd in de zitting van de parlementaire Commissie Leefmilieu en Ruimtelijke Ordening, heeft hij de problematiek echter opnieuw doorverwezen naar de globale hervorming van de CWATUPE.

d.

Verkavelingsvergunning – Bebouwingsvergunning

Sinds het van kracht zijn van het decreet RESA-ter en ondanks de verklarende omzendbrief, heeft de BVS onophoudelijk gevraagd dat de “verkavelingsvergunningen” die vóór het van kracht zijn van het decreet werden afgeleverd, niet onderworpen zouden zijn aan de nieuwe reglementering, de zogenaamde “bebouwingsvergunning”. De Subwerkgroep CWATUPE van de BVS heeft een voorstel van decreet opgesteld tot wijziging van artikel 109 van het decreet RESA-ter. Dat voorstel werd overhandigd aan Minister Ph. Henry tijdens het onderhoud dat vertegenwoordigers van de BVS op 15 mei 2012 op zijn Kabinet hebben gehad. Met zijn brief van 25 juli 2012, heeft de Minister laten weten dat de door de BVS naar voor gebrachte elementen gekend waren bij zijn diensten, dat de voor stellen van de BVS voor studie aan medewerkers van de Administratie werden overgemaakt en dat zijn Kabinet de overwegingen van de BVS zou opnemen in het kader van de wijzigingen van de CWATUPE. De BVS zal deze materie in het kader van de globale

hervorming van de CWATUPE erg aandachtig blijven opvolgen.

e.

Vademecum van de bebouwingsvergunning

De BVS heeft deelgenomen aan een overlegvergadering geïnitieerd door het Kabinet van Minister Ph. Henry over het ontwerp van “Vademecum – bebouwingsvergunning”. Zij heeft laten weten dat het ontwerp, dat een antwoord zou moeten bieden op de tekortkomingen in de wetgeving, in zijn huidige staat niet uitvoerbaar is, dat het nefaste gevolgen kan hebben voor de rechtszekerheid en dat het geen enkele administratieve vereenvoudiging voorziet. Op 6 februari 2012 werd de BVS officieel uitgenodigd door Minister Ph. Henry voor de voorstelling van het Vademecum. De BVS heeft er helaas moeten vaststellen dat in de eindtekst slechts enkele van haar opmerkingen werden opgenomen en dat de tekst noch administratieve vereenvoudiging noch rechtszekerheid brengt.

f.

Actualisering van het Gewestelijk Ruimtelijk Ontwikkelingsplan (“SDER”)

In april 2012 heeft de BVS Minister Ph. Henry laten weten dat zij ieder initiatief voor de actualisering van het Gewestelijk Ruimtelijk Ontwikkelingsplan (“SDER”) ondersteunde, teneinde een territoriaal kader te creëren dat aangepast is aan de huidige en toekomstige uitdagingen van de maatschappij en teneinde een nieuwe consensus tussen de actoren van de ruimtelijke ontwikkeling tot stand te brengen. Volgens de BVS zijn de uitdagingen onder andere: de dringende nood aan goed gelegen woningen die beantwoorden aan de hedendaagse normen het evenwicht dat moet gevonden worden tussen gebieden dit verstedelijkt zijn, die ver stedelijkt kunnen worden, het erfgoed van het Waals Gewest dat niet verstedelijkt kan worden, en de meest harmonieuze manier waarop deze noodzakelijkerwijs naast elkaar kunnen bestaan de nood aan een functioneel administratief kader. Volgens de BVS moet het SDER een echt ontwikkelingsinstrument worden dat een antwoord biedt op

44


de sociale en milieukundige uitdagingen. Een verdienstelijk SDER dat in staat moet zijn investeringen opnieuw op gang te brengen en nieuwe duurzame groeigebieden te definiëren. Een echt transversaal document voor ruimtelijke ordening en herschikking met strategisch karakter waarvan de planologische inhoud niet versterkt wordt en dat geen afbreuk doet aan de gewestplannen of aan de procedurecode. Een plan dat de motor is van een operationele dynamiek, in het bijzonder met betrekking tot de publiek-private samenwerkingen. In juli 2012 heeft de BVS kennis genomen van de voorstellen van doelstellingen die op 28 juni werden goedgekeurd door de Waalse Regering. In september 2012 werd er een overlegronde gelanceerd door de Waalse autoriteiten; de BVS heeft deelgenomen aan de seminaries over verschillende thema’s (duurzaam Wonen, Economie, duurzaam Transport en Erfgoed & Middelen) en werd uitgenodigd haar standpunt over te maken in oktober 2012. Naast de administratieve vereenvoudiging en onder werpen met betrekking tot het bestuur, thema’s die op herhaaldelijke wijze door onze beroepsvereniging worden herinnerd, werd er ook aangedrongen op een aanpassing van de vastgoedfiscaliteit en het belang om deze laatste in overeenstemming te brengen met het stedenbouwkundigen huisvestingsbeleid met het oog op een duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Eind 2012 heeft Minister Ph. Henry laten weten dat op basis van de resultaten van alle raadplegingen, hij een ontwerp van SDER zou voorstellen, bestaande uit gewijzigde doelstellingen, een territoriale structuur, ordeningsmaatregelen evenals evaluatie- en opvolgingsmaatregelen. Het ontwerp van SDER zou in de loop van het jaar 2013 onderworpen moeten worden aan een openbaar onderzoek. De BVS zal erg aandachtig blijven voor de evolutie van dit onderwerp.

g.

BTW of afbraak-/heropbouwwerken

Zoals hierboven vermeld in het hoofdstuk over de federale fiscale materies, heeft dit onderwerp het voorwerp uitgemaakt van een onderhoud op 12 oktober 2012 op het Kabinet van Minister A. Antoine, Vicepresident en Minister van Begroting van de Waalse Regering. Indien de BVS blijven pleiten heeft om objectieve regels te bekomen om de initiële doelstelling van de maatregel te bekomen (artikel 132 van de programmawet van 27 april 2007), met name de strijd tegen de

verloedering van leegstaande en verlaten gebouwen in achtergestelde wijken van grote steden, heeft zij toch geprobeerd de Waalse autoriteiten te motiveren om de maatregel te heroriënteren om zo een dynamiek van herontwikkeling en stadvernieuwing teweeg te brengen door de private sector. Met het oog op de regionalisatie van sommige fiscale bevoegdheden, heeft de BVS enkele concrete voor stellen gedaan aan de Waalse overheden, met name de nieuwe maatregel verlengen voor een periode van 5 jaar en de toepassing ervan uitbreiden tot gans het Belgisch grondgebied de nieuwe maatregel toepassen op gebouwen ouder dan 5 jaar en na de werken enkel op gebouwen bestemd tot hoofdverblijfplaats het verlaagde tarief toepassen voor kopers van onroerende goederen in stedelijke afbraak/ heropbouw/verkoopshandelingen het verlaagde tarief uitbreiden tot de «leveringen», in functie van het BTW-wetboek waardoor het van toepassing is op de grond (in ruil voor compensaties tussen openbare instanties). Dit onderwerp werd eveneens behandeld tijden de vergaderingen van de gemeenschappelijke Subwerkgroep BVS / Waalse Confederatie Bouw (CCW) / Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat (Notariaat) en werd eveneens besproken tijdens een onderhoud met Minister-President R. Demotte eind oktober 2012. De BVS zal erg aandachtig blijven voor de evolutie van dit onderwerp.

h.

Stedenbouwkundige en milieukundige informatie

Gezien de gemeenschappelijke Subwerkgroep BVSCCW-Notariaat vindt dat de invoering van een snelle en efficiënte toegang tot kwaliteitsvolle stedenbouwkundige en milieukundige informatie van primordiaal belang is bij de ontwikkeling van stedelijke projecten en tijdens vastgoedacquisities, heeft zij de Waalse autoriteiten voorgesteld dat de aflevering van deze informatie vereenvoudigd en geoptimaliseerd zou worden door de informatisering van het administratieve statuut van gebouwen en de oprichting van een cel belast met het bijstaan van professionele gebruikers. Doelstelling is eveneens om voor de gemeenten de administratieve last verbonden aan het opvragen van “notariële” informatie te verlagen, om zo meer middelen te kunnen inzetten op de behandeling van de dossiers voor vergunningsaanvragen.

G-Label Werf SkylinE40 Arch.: Buro Project

Gands Residentie Damman - Niel Arch.: Philip Mortelmans

Ghelamco 45


Brico Plan-IT - Gent Zuid (Arteveldestadion) Arch.: Studiegroep Bontinck

Eind 2012 heeft de gemeenschappelijke werkgroep de Waalse overheden gevraagd de specifieke cartografische toepassing die momenteel in testfase is, te veralgemenen door het formaliseren van een wetgevend kader en het ter beschikking stellen van personeel binnen de Administratie. Daartoe heeft de gemeenschappelijke werkgroep voorstellen van teksten opgesteld tot wijziging van het decreet en de uitvoeringsbesluiten.

en verduidelijking van de “Bodem” wetgevingen en procedures, een zekerder juridisch kader en de invoering van echte, niet-concurrentiële samenwerkingsverbanden tussen de private en publieke sectoren. In het kader van deze evaluatie werd de BVS in november 2012 eveneens uitgenodigd op een ronde tafel van experts, alvorens de consultant zijn conclusies en aanbevelingen afrondde.

Dit onderwerp zal verder opgevolgd worden in 2013.

De BVS zal aandachtig blijven voor de evolutie van dit onderwerp in 2013.

i.

k.

Waalse Huisvestingscode

In februari 2012 heeft de Commissie Huisvesting van het Waals Parlement een hervorming van de Waalse Huisvestingscode goedgekeurd. Uit deze hervormingen blijkt dat de notie “sociale huisvesting” uitgebreid werd zodat doelgroepen met een hoger inkomen recht zouden kunnen hebben op een sociale woning; deze maatregel heeft als doel de “sociale mix” te bevorderen. De BVS kant zich echter tegen de oneerlijke concurrentie die deze maatregel met zich meebrengt ten opzichte van de private spelers; deze laatsten kunnen immers diezelfde doelgroep bedienen, maar zij genieten niet van Overheidssteun. Eind 2012 heeft de BVS besloten om te wachten op de resultaten van de lopende procedure in het Vlaams Gewest betreffende dezelfde problematiek (decreet Grond- en Pandenbeleid), alvorens te reageren op niveau van het Waals Gewest.

Eind juni 2012 heeft de BVS kennis genomen van een ontwerp van besluit voorbereid door de Administratie betreffende uitgegraven terreinen. De Waalse Confederatie Bouw (CCW) en de Waalse Unie van Ondernemingen (UWE), allebei nauw betrokken door deze problematiek, hebben hun standpunt aan de BVS meegedeeld en hebben overlegvergaderingen georganiseerd waaraan leden van de Technische Werkgroep van de BVS hebben deelgenomen. In oktober 2012 hebben de aannemers gereageerd op concrete elementen van het ontwerp van besluit, meer bepaald tegen een stijging van de kosten, tegen de saneringcentra van gronden waarvan er te weinig zijn en tegen de veralgemening van de analyse van de staat van de grond. De BVS zal dit onderwerp blijven opvolgen in 2013.

l. j.

Bodemsanering

In juni 2012 werd de BVS uitgenodigd een standpunt in te nemen over de “Evaluatie van de werking van de bodemsaneringssector in Wallonië”. De doelstellingen van de opdracht van de consultant Ernst & Young, aan wie Minister Ph. Henry de studie heeft toevertrouwd, beogen onder meer de evaluatie van de sector en van de werking van de overheidsspelers, gezien men van oordeel is dat het saneringsproces in het Waals Gewest relatief inefficiënt verloopt de realisatie van een “benchmarkstudie” en de identificatie van de succesfactoren binnen de gewesten en landen waar de efficiëntie van de processen is gebleken. De BVS heeft gepleit voor een notoire vereenvoudiging

46


Beheer van uitgegraven gronden

Gewestelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening (CRAT)

Sinds juni 2011 wordt de BVS binnen de Afdeling Actieve Inrichting van de CRAT vertegenwoordigd door de heer Eric Schartz, Business Unit Manager van de vastgoedontwikkelaar Matexi (Waals Brabant).

m. Parkeergids Hoewel het studiebureau Transitec op vraag van de regionale overheden een gids aan het opstellen was over de afmetingen van de parkeerplaatsen in het kader van vastgoedprojecten, en de BVS hierover haar standpunt had meegedeeld, heeft het Kabinet van Minister Ph. Henry in april 2012 laten weten dat hij de publicatie van de gids sine die uitstelt, met als reden dat de evaluatie van de CWATUPE een impact zou kunnen hebben op de verschillende aspecten die in de gids behandeld worden.

05

Vlaams Gewest

a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. l.

Decreet gronden pandenbeleid .................................................................50 Versnellen investeringsprojecten en vergunningsprocedures ....................50 Archeologisch Onroerend erfgoed...............................................................50 Financieringsbesluit sociale huisvesting en hervorming Vlaamse Wooncode ..................................................................................... 51 Beleidsplan Ruimte en woonuitbreidingsgebieden ..................................... 51 Brownfieldconvenanten ...............................................................................52 Raad voor vergunningsbetwistingen...........................................................52 Decreet Ruimtelijke Economie .....................................................................52 Vlaams Bouw Overleg Comité (VBOC)...........................................................52 Energieprestatie van Gebouwen (EPB) – Samenwerking met het Vlaams EnergieAgentschap (VEA) .........................................................53 Hernieuwbare energie – Verplicht minimumaandeel voor nieuwbouw ..........................................................................................54 Rondetafel Bouw ..........................................................................................54

a.

Decreet gronden pandenbeleid

Pro memorie: ingevolge het principeakkoord van de Vlaamse Regering over een voorontwerp van decreet tot wijziging van het gronden pandendecreet van 27 maart 2009 en ingevolge verschillende arresten van de Raad van State, werd de BVS eind oktober 2011 gehoord in het Vlaams Parlement en heeft zij er haar opmerkingen kenbaar gemaakt over enkele essentiële punten, meer bepaald betreffende de reglementering met betrekking tot bescheiden woningen en de woonuitbreidingsgebieden. De BVS heeft gepleit voor een “level playing field” tussen de private en publieke actoren, evenals voor de invoering van rechtszekerheid. Begin 2012 heeft de BVS eveneens verschillende contacten gehad met het Kabinet van Minister Fr. Van den Bossche voor de uitvoering “in natura” van sociale lasten. Eens te meer heeft de BVS gepleit voor een “level playing field” tussen publieke en private sectoren, voor een grotere flexibiliteit voor het gebruik van woonuitbreidingsgebieden die behoren tot private spelers en voor de invoering van open en efficiënte systemen voor de toekenning van subsidies. In het kader van een evaluatie van de tweejaarlijkse voortgangstoets, heeft Minister Fr. Van den Bossche het ministerieel besluit van 30 maart 2012 tot vaststelling van een model van motiveringsnota goedgekeurd. Het besluit voorziet dat gemeenten die het groeiritme voor het verwezenlijken van het bindend sociaal objectief niet volgen, een dergelijke nota dienen op te maken en over te maken aan het Agentschap Wonen-Vlaanderen. Indien de autoriteiten vinden dat de gemeenten niet de nodige inspan ningen hebben gedaan om het sociaal objectief te verwezenlijken, kunnen zij een sociale woonorganisatie aanduiden voor de realisatie van die woningen. Anderzijds heeft de BVS begin oktober 2012 kennis genomen van de conclusies van de advocaat-generaal van het Europees Hof van Justitie aangaande de 12 prejudiciële vragen over de Staatssteun in de sociale huisvestingssector die – met name op vraag van de BVS - door het Grondwettelijk Hof werden gesteld. Uit een eerste analyse van de advocaat-generaal, blijkt dat deze laatste het standpunt van de BVS gevolgd heeft: de regeling «wonen in eigen streek» is in strijd met het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie dat het vrije verkeer van personen, diensten en kapitaal waarborgt

50


de verschillende compensaties die in het kader van het Decreet Grond- en Pandenbeleid werden toegekend, worden als Staatssteun gekwalificeerd en moesten voorafgaand aan de Europese Commissie worden aangemeld de regeling inzake «sociale last» kan een invloed hebben op de vrijheid van vestiging en op de vrijheid van kapitaalverkeer de regeling inzake overheidsopdrachten is van toepassing op voornoemde regeling inzake «sociale last». Van zodra het arrest openbaar gemaakt wordt, zal de BVS de evolutie van dit onderwerp aandachtig opvolgen.

b.

Versnellen investeringsprojecten en vergunningsprocedures

Sinds mei 2012 heeft de BVS deelgenomen aan verschillende workshops en vergaderingen over een nieuw initiatief van de Vlaamse Overheid, namelijk de versnelling van investeringsprojecten en vergunningsprocedures. Er valt op te merken dat dit initiatief gericht is op grote investeringsprojecten die gereaffecteerd moeten worden en infrastructuurwerken en dat het gaat om een versnelling van de procedures voor het verkrijgen van vergunningen, vanaf het “voortraject” (beginfase tot de indiening van de vergunnings aanvraag) tot aan het “natraject” (beroepsprocedures bij de Bestendige Deputatie of bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen). Vertegenwoordigers van de BVS werden in juni 2012 ontvangen op het Kabinet van Minister Ph. Muyters en hebben hun opmerkingen en voorstellen meegedeeld. Eind 2012, volgt de BVS aandachtig de manier waarop de autoriteiten de nieuwe reglementering zullen invoeren.

c.

Archeologisch Onroerend erfgoed

Na onder meer gepleit te hebben voor een voor spelbaarheid en een controle van de kosten, voor een duidelijke en objectieve procedure, voor rechtszekerheid, voor een gelijke verplichte financiële bijdrage voor alle grondverstoorders en voor overgangsmaatregelen, heeft de BVS in juni 2012 kennis genomen van een ontwerp van decreet “Onroerend Erfgoed” zoals het ter bevraging voorgelegd werd aan de Raad van State. Na de bijkomende stand punten te hebben ontvangen van verschillende

adviesinstanties, waaronder de Minaraad (Milieuen Natuurraad van Vlaanderen), hebben de overheden besloten om de ontwerptekst te amenderen; eind 2012, na een onderhoud op het Kabinet van Minister G. Bourgeois, verwacht de BVS het herziene tekstvoorstel.

d.

Financieringsbesluit sociale huisvesting en hervorming Vlaamse Wooncode

In augustus 2012 heeft de BVS, in het kader van een argumentatienota, haar opmerkingen en voorstellen aan Minister Fr. Van den Bossche overgemaakt betreffende een ontwerp van besluit inzake de financiering van sociale huisvesting en een voorontwerp van decreet tot wijziging van de Vlaamse Wooncode. In haar nota heeft de BVS gepleit voor: een voorafgaandelijk inzicht in de financiering van de sociale huisvesting objectieve informatie over woonbehoefte en woonaanbod een globale visie op het woonbeleid en een open “beleidskader” een betere efficiëntie van het bestaande systeem en haar hervormingen het prioritair inzetten op de werkelijke sociale doelgroep en geen verband tussen bescheiden woningen en inkomensgrenzen een “level playing field” langs vraag- en aanbodzijde rechtszekerheid in de toepassing van de voorkooprechten Als partner van VLORO (Vlaams Overleg Ruimtelijke Ordening), heeft de BVS eveneens voorstellen van amendementen opgesteld zowel betreffende het financieringsbesluit als betreffende het wijzigingsdecreet van de Wooncode; deze amendementen vermelden in het algemeen de hierboven opgesomde elementen die bepleit werden door de BVS bij Minister Fr. Van den Bossche.

e.

Beleidsplan Ruimte en woonuitbreidingsgebieden

In het kader van de evolutie in het dossier Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen - RSV, hebben de overheden een nieuw Beleidsplan Ruimte gelanceerd waarin ze 3 prioriteiten hebben bepaald: de continuïteit van het beleid met een effectieve en snelle herziening van het RSV de definitie van een nieuw strategisch ruimtelijk beleidsplan tegen 2020 – 2050: «van Groenboek naar Witboek» de wijziging en de vereenvoudiging van het instrumentarium Naast haar deelname sinds juni 2012 aan overleg vergaderingen met de Administratie Ruimtelijke Ordening, heeft de BVS in september 2012 deelgenomen aan de vergaderingen van de 4 werkgroepen die door de overheid werden opgericht om van het Groenboek over te gaan tot een Witboek. Er werden twee hoofdthema’s behandeld binnen deze werkgroepen: strategische ruimtes en slimme transformatie van de ruimte. In oktober 2012, tijdens een onderhoud op het Kabinet van Minister Ph. Muyters, heeft de BVS gepleit voor volgende prioriteiten: woonuitbreidingsgebieden moeten in aanmerking kunnen komen voor groepswoningbouwprojecten, ongeacht een studie over woonbehoefte woonuitbreidingsgebieden moeten op dezelfde wijze kunnen aangesneden worden door alle actoren (sociale & private). Indien woonuitbreidingsgebieden vanuit ruimtelijk oogpunt in aanmerking komen om te worden ontwikkeld, dient deze ontwikkelingsmogelijkheid te gelden voor alle actoren de ruimtelijke ordening moet aangepast worden aan het woonbeleid en aan de nieuwe uitdagingen: ééngezinswoningen, vergrijzing van de bevolking, (nieuw)samengestelde gezinnen, enz. het activatiebeleid moet beantwoorden aan de bevolkingsgroei

De BVS zal dit onderwerp blijven opvolgen in 2013. het Vlaams Gewest, dat behoort tot de groeiregio’s van Europa, moet een evolutief en modern planningssysteem hebben

51


de nood aan betaalbare woningen kan slechts beantwoord worden door een stijgend aanbod de woningen van de toekomst moeten financieel toegankelijk blijven (passiefnormen, EPBregelgeving, archeologie, bodemsanering, werfcoördinatie, grondstofprijzen, fiscaliteit, enz.) Eind 2012 bestuderen de BVS en het Kabinet samen de criteria die in de toekomst gehanteerd zullen worden om sommige uitbreidingsgebieden af te schaffen en om mogelijke compensatiemaatregelen te bepalen. De BVS zal de evolutie van dit onder werp opvolgen in 2013.

f.

Brownfieldconvenanten

Tijdens de vergadering van het VBOC van 14 februari 2012 (zie hieronder), heeft de BVS er bij MinisterPresident K. Peeters en andere vertegenwoordigers van de Vlaamse Regering op aangedrongen dat er snel een nieuwe projectoproep voor brownfieldconvenanten zou gelanceerd worden. De BVS heeft gevraagd dat deze oproep zich niet zou beperken tot economische herontwikkelingsprojecten, maar dat de oproep eveneens open zou staan voor duurzame stedelijke reconversies. De BVS werd gehoord en op 15 maart 2012 werd er in het Belgisch Staatsblad een oproep gepubliceerd inzake het indienen van een aanvraag tot onder handelingen omtrent de totstandkoming van een brownfieldconvenant. De BVS zal aandachtig blijven voor elke evolutie ter zake in 2013.

g.

De BVS zal aandachtig blijven voor iedere evolutie ter zake.

h.

In het besluit van 13 juli 2012 zijn er twee baanbrekende aspecten: de administratieve lus en de minnelijke schikking: in geval van onregelmatigheden in eender welke fase van het geding, laat de administratieve lus de vergunningverlenende overheid toe de onregelmatigheid te remediëren door een bemiddeling


Decreet Ruimtelijke Economie

Begin 2012 heeft de BVS kennis genomen van het ontwerpdecreet Ruimtelijke Economie, dat als doel heeft het stimuleren van de economische groei door de ontwikkeling van de uitgeruste gronden te versnellen. Enkele van de door de BVS opgestelde amendementen werden voorgesteld tijdens de zitting van de Parlementaire Commissie van 14 juni 2012. Na afloop heeft de BVS Minister-President K. Peeters bedankt om aanvaard te hebben dat het zelfrealisatiebeginsel op structurele en decretale wijze bevestigd zal worden in het kader van de regionalisering van de onteigeningswetgeving en in het bijzonder in geval van onteigening in de context van bedrijventerreinontwikkeling. Op 13 juli 2012 hebben de Vlaamse autoriteiten het Decreet Ruimtelijke Economie goedgekeurd (publicatie in het Belgisch Staatsblad op 16 augustus 2012) waarvan de doelstellingen als volgt bepaald werden: «voorzien in voldoende geschikte bedrijfshuisvestingsmogelijkheden voor bedrijven in lijn met de economische ambities van Vlaanderen het ontwikkelingsproces van bedrijventerreinen en andere economische locaties voor bedrijfshuisvesting doelmatiger maken

Raad voor vergunningsbetwistingen

Het decreet van 6 juli en het besluit van 13 juli 2012 die respectievelijk op 24 en 8 augustus 2012 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd werden, hebben diverse bepalingen van de Vlaamse Codex van Ruimtelijke Ordening en de werking van de Raad voor vergunningsbetwistingen gewijzigd.

52

in geval van minnelijke schikking, kunnen de partijen tijdens het voorafgaandelijk onderzoek de Raad een bemiddelingspoging vragen met een gemotiveerd verzoek tot bemiddeling, getekend door alle partijen of hun raadsman.

zorgvuldig ruimtegebruik bewerkstelligen, de duurzaamheid verhogen en de levensduur van bedrijventerreinen en andere economische locaties voor bedrijfshuisvesting verlengen”. Eind 2012 blijft de BVS zeer aandachtig voor de uitvoering van het decreet.

i.

Vlaams Bouw Overleg Comité (VBOC)

Het VBOC (Vlaams Bouw Overleg Comité) treedt op als overlegorgaan voor alle materies die de vastgoedsector aanbelangen en die onder de bevoegdheid

van de Vlaamse Regering vallen. Het moet geraadpleegd worden voor alle nieuwe initiatieven van de Vlaamse Ministers die een impact zouden kunnen hebben op de vastgoedsector. De BVS heeft op 14 februari 2012 deelgenomen aan de jaarlijkse vergadering van het VBOC in aanwezigheid van Minister-President K. Peeters en Ministers H. Crevits, Ph. Muyters en Fr. Van Den Bossche. De BVS heeft er verschillende belangrijke materies besproken voor haar leden actief in het Vlaams Gewest, meer bepaald: vergunningenbeleid brownfieldconvenanten energiebesparende maatregelen huurrichtprijzen Staatshervorming overdracht familiale ondernemingen gronden pandenbeleid De vergadering van het VBOC heeft gevolg gegeven aan verschillende overlegvergaderingen op het Kabinet van Minister Ph. Muyters: inzake vergunningenbeleid, heeft de BVS een versnelling en een vereenvoudiging van de huidige procedures gevraagd inzake brownfieldconvenanten: dankzij de tussenkomst van de BVS werd er een derde projectoproep gelanceerd voor het indienen van een aanvraag tot onderhandelingen omtrent de totstandkoming van een brownfieldconvenant.

j.

Energieprestatie van Gebouwen (EPB) – Samenwerking met het Vlaams EnergieAgentschap (VEA)

De heer Domien Szeker (Cofinimmo) vertegenwoordigt de BVS op de vergaderingen, seminaries en studiedagen die door het VEA worden georganiseerd; de BVS wil van dit jaarverslag gebruik maken om hem te danken voor zijn toewijding en grote beschikbaarheid. Energieprestatie en bouwtechniek in bestaande gebouwen Op vraag van het VEA heeft Ingenium een studie

Groep Huyzentruyt (Beyaert Construct) Eengezinswoning + praktijk Arch.: Graux en Baeyens

Group GL De Commanderie - Bilzen Arch.: Drieksens & Dubois + LVJ Architecten

Herpain Urbis Project de Crayer - Elsene 53


gerealiseerd gericht op de eisen voor de vervanging van technische installaties in bestaande gebouwen. In het kader van het voorafgaandelijk onderzoek, heeft de BVS haar opmerkingen overgemaakt en aangegeven dat voor haar de verwarmings- en verlichtingsinstallaties essentiële punten zijn die dienen bestudeerd te worden. Het VEA heeft de studie van Ingenium eind 2012 geconcretiseerd, maar een implementering van de nieuwe reglementering wordt niet voorzien vóór 2014. De BVS zal aandachtig blijven voor dit onderwerp.

k.

Van zodra de BVS kennis heeft genomen van het voorontwerp van besluit in april 2012, heeft zij haar opmerkingen kenbaar gemaakt: het besluit zal technische en economische moeilijkheden met zich meebrengen voor grote stedelijke projecten (meer bepaald in functie van de oriëntatie, schaduwzones, enz.) en in het bijzonder voor hoogbouw en renovaties

Berekeningsmethode EPB In haar opmerkingen die de BVS in maart 2012 bij het VEA heeft ingediend aangaande de EPBberekeningsmethode, heeft de BVS gepleit voor één enkele visie en één enkele methode voor de 3 Gewesten. Na kennis te hebben genomen in juni 2012 van een gemeenschappelijk ontwerp van berekeningsmethode, hebben de 3 Gewesten in oktober 2012 een zestigtal aanpassingen gevraagd van de voorgestelde methode. Eind 2012 werd er begonnen met het bestuderen van deze aanpassingen en de werken zullen verder gezet worden in 2013. De nieuwe tekst zal de klassieke goedkeuringsprocedure moeten doorlopen en zal pas in werking treden na zijn publicatie in het Belgisch Staatsblad, vermoedelijk tegen eind 2013 – begin 2014. Energierenovatieprogramma 2020 (ERP 2020) Het ERP 2020, geïnitieerd door het VEA, voorziet een stappenplan voor de verbetering van de energieprestatie van gebouwen en buigt zich over drie hoofdaspecten: verwarming, dakisolatie en beglazing. Voor deze drie domeinen zullen er minimale grens- en doelwaarden opgelegd worden die specifiek zullen vermeld worden in de EPB-certificaten. Eind 2012, in het kader van de overlegvergaderingen van de stakeholders, hebben de vastgoed- en bouwsector gepleit voor het verplicht maken van de energieprestatiecertificaten voor alle woningen (en niet enkel in geval van huur of verkoop) en voor de invoering of verhoging van fiscale stimuli, subsidies of kredietverlening. Parallel aan haar deelname aan de werken van het VEA over het ERP 2020, is de BVS ook aanwezig op de overlegvergaderingen van de stakeholders die de kostenoptimale niveau’s voor de EPB-minimumeisen onderzoeken, dit zowel voor de nieuwe gebouwen als voor renovaties. De BVS geeft haar standpunt na iedere raadpleging van het VEA en de verslagen van de overlegvergaderingen van de stakeholders zijn beschikbaar op eenvoudige aanvraag.

54


Hernieuwbare energie – Verplicht minimumaandeel voor nieuwbouw

zeer beperkte keuze voor de realisatie van een minimumaandeel hernieuwbare energie het besluit voorziet geen enkele flexibiliteit, zoals voorzien in de Europese Richtlijn de eisen voorzien in het besluit zijn strenger dan in andere Europese Lidstaten. In september 2012 heeft de Vlaamse regering het wijzigingsbesluit aangenomen waarbij er rekening werd gehouden met verschillende opmerkingen van de BVS, meer bepaald inzake het onderscheid tussen kleine en grote gebouwen: eengezinswoningen, gebouwen met meer dan één wooneenheid, kantoren en scholen. De nieuwe eisen zullen van toepassing zijn voor openbare scholen en kantoren, waarvoor de vergunning vanaf 01/01/2013 wordt aangevraagd; zij zullen van toepassing worden op alle vergunningsaanvragen vanaf 01/01/2014 voor alle woningen en alle andere kantoren en scholen. De BVS zal de werken van VEA hieromtrent blijven volgen in 2013.

l.

Rondetafel Bouw

Gezien de vastgoedsector tijdens de komende 10 jaar het hoofd zal moeten bieden aan belangrijke uitdagingen (nood aan compactere en energie-efficiëntere woningen, beter gebruik van grondstoffen, meer respect voor het leefmilieu, enz.), hebben de Vlaamse autoriteiten begin 2012 een Rondetafel Bouw gecreëerd. Deze Rondetafel Bouw is een pilootproject dat kadert binnen het Nieuw Industrieel Beleid (NIB) van het Gewest. Doelstelling van deze Rondetafel is de sector ertoe aanzetten op zoek te gaan naar interessante pistes om de “bouwtrajecten” te wijzigingen en tegelijkertijd de Vlaamse economie te stimuleren.

Er werden drie transformatieplatformen opgericht die elk belast zijn met de studie van een specifiek thema: de financiering van particuliere, energiezuinige woningen het gebruik van PPS-constructies water robuust wonen (meer bepaald preventie tegen overstromingen) In het kader van haar samenwerking met de SERV (Sociaal-Economische Raad Vlaanderen), werd de BVS uitgenodigd om deel te nemen aan het platform PPS-constructies, dat volgende doelstellingen heeft: het aanbod van financiers verhogen lagere kosten ESR-neutraliteit garanderen (Europees Systeem Rekeningen) nieuwe samenwerkingsvormen opzetten Drie werkgroepen ondersteunen de werken van dit PPS-platform en buigen zich over volgende punten: «business case» standardisatie alternatieve financieringsmodellen De BVS zal de werken van deze werkgroepen blijven opvolgen in 2013.

Home Invest Belgium Appartementsgebouw te Jette Arch.: Bruno Depré

Hoprom Residenties Winoc - Les Mouettes - Koksijde Arch.: BAU Architectenbureau B. & C. Coussée

55


06

BVS - Intern & Extern

Externe Lidmaatschappen.......................................... 58 Samenwerkingsovereenkomsten.................. 59 Website........................................................................................................ 61 Realty..............................................................................................................62 Structurele Partners.............................................................. 63 Sponsoring........................................................................................... 66 Informatie naar de Leden............................................. 67 Evenementen..................................................................................... 71 Dankwoord............................................................................................ 77

Externe Lidmaatschappen

BECI (Brussels Enterprises Commerce and Industry) Sinds verschillende jaren is de BVS lid van BECI (Brussels Enterprises Commerces and Industry), net zoals zij lid is van UWE in het Waals Gewest en van VOKA in het Vlaams Gewest. Binnen BECI wordt de BVS vertegenwoordigd door één van haar bestuurders, de heer Stéphan Sonneville (Atenor Group). VLORO (Vlaams Overleg Ruimtelijke Ordening) De BVS is sinds vele jaren lid van VLORO en neemt deel aan de vergaderingen van de Raad van Bestuur en van verschillende overleggroepen. De twee officiële vertegenwoordigers van de BVS binnen VLORO zijn Mevrouw S. Maes, Ondervoorzitter voor het Vlaams Gewest en de heer O. Carrette, Afgevaardigd Bestuurder van de BVS. De BVS is eveneens vertegenwoordigd in enkele regionale delegaties van VLORO, met name in die van VLORO Oost-Vlaanderen; de heren M. Gurickx (Novus Projectontwikkeling) en A. De Groote (Matexi) brengen regelmatig verslag uit aan de BVS over de werken van deze regionale Kamer. VOKA (Vlaams Economisch Verbond – Kamer van Koophandel) Sinds verschillende jaren werken de BVS en VOKA op een positieve en constructieve manier samen voor materies die de twee organisaties aanbelangen. Eind 2012 heeft de BVS haar solidariteit met VOKA en de sectorfederaties betuigd door een structureel samenwerkingsakkoord te ondertekenen met betrekking tot het sociaal overleg. UWE (Union Wallonne des Entreprises) In het kader van haar lidmaatschap bij UWE, heeft de BVS in 2012 samengewerkt aan verschillende gemeenschappelijke vergaderingen, meer bepaald

58


betreffende de evaluatie van de CWATUPE en van het SDER. Parallel hieraan, heeft UWE haar interesse getoond in de werken van de gemeenschappelijke subwerkgroep BVS-CCW-Notariaat – UVCW – UWE, opgericht om samen de materies te bestuderen aangaande het Waals Gewest. UWE heeft deelgenomen aan de vergaderingen van de BVS over de PUCG (“Stedenbouwkundige vergunning voor groepswoningbouw”). De BVS neemt eveneens regelmatig deel aan de vergaderingen van de werkgroepen Leefmilieu en Ruimtelijke Ordening (“Environnement et Aménagement du Territoire”) van UWE. UEPC (Union Européenne des PromoteursConstructeurs) UEPC (de Europese Unie van Vastgoedontwikkelaars) is een Europese federatie van nationale federaties die vastgoedontwikkelaars groeperen. Sinds 2011 is UEPC aangesloten bij EPF (European Property Federation) en werkt zij in alliantie met deze federatie. Tijdens het jaar 2012 hebben verschillende vergaderingen plaatsgehad voor het op touw zetten van een nieuwe structuur UEPC / EPF die vastgoedontwikkelaars en vastgoedinvesteerders op een rechtvaardige manier zou vertegenwoordigen. De BVS staat gunstig tegenover deze nieuwe structuur en volgt met grote interesse de onderhandelingen die eind 2012 lopende zijn. Pro memorie, de BVS is sinds vele jaren lid van UEPC en is binnen de Beheerraad vertegenwoordigd door twee van haar Bestuurders, de heren E.E. Verbeeck en D. van Caloen. De heer A. Sougné, Erevoorzitter van de BVS en van UEPC, neemt eveneens deel aan de vergaderingen van deze Europese federatie.

Samenwerkingsovereenkomsten

Samenwerking met de Confederatie Bouw Sinds verschillende jaren, heeft de BVS een samenwerkingsakkoord met de Confederatie Bouw (CB) op federaal niveau en heeft zij geregeld contacten met de regionale Kamers (CBB-H, VCB en CCW). De organisaties overleggen over materies die hun respectieve leden aanbelangen. Samenwerking met de BLRW In het kader van hun samenwerkingsakkoord, houden de BVS en BLRW (Belgisch-Luxemburgse Raad voor Winkelcentra) elkaar op de hoogte over hun adviezen, standpunten en acties die een impact zouden kunnen hebben op de activiteiten van hun respectieve leden. Op die manier bestuderen de twee organisaties sinds 2011 samen de problematiek van de handelsvestigingen. Deze materie, die eind 2012 nog steeds federaal is, zal binnenkort geregionaliseerd worden. De BVS en BLRW zullen hun samenwerking hierover in 2013 verderzetten. Samenwerking met RICS en RES Op vraag van RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) en van RES (Real Estate Society) en met het oog op een betere vertegenwoordiging van deze twee instanties in België, heeft de BVS aanvaard om samen met hen evenementen, studiedagen of andere seminaries te organiseren. De samenwerking zal in 2013 worden verdergezet. Samenwerking met CIB – Federatie Vastgoedpromotoren In het kader van hun samenwerkingsovereenkomst behandelen de BVS en de vzw Federatie Vastgoed promotoren van de Confederatie van Immobiliën beroepen samen problemen die een impact hebben op het beroep van vastgoedontwikkelaar en die van direct belang zijn voor de activiteiten van hun leden.

59


Huysman Bouw Goochelaarstraat - Sint-Laureins

Immo Bam Residentieel project Bara De Lijn Anderlecht

Website

In juni 2012 werd de website www.upsi-bvs.be vernieuwd, steeds met het oog op een betere visibiliteit van de BVS ten opzichte van haar leden, van de overheden en van de vastgoedsector in het algemeen.

Immogra Les Jardins de Woluwe - Sint-Lambrechts-Woluwe Arch.: Assar Architects

Immpact (THV Immpact - BPI) De Lichttoren - Antwerpen Arch.: AWG Architecten

Immobel - JCX Immo 61


Projet Bella Vita - Waterloo Arch.: Société momentanée FCM Architects - Baudouin Courtens & Associés

Realty

De BVS was officiële partner van de vierde editie van het vastgoedsalon in België “Realty 2012”, dat plaatsvond op 22, 23 en 24 mei 2012 op de site van Tour & Taxis te Brussel. Op woensdag 23 mei hebben de BVS en de Confederatie Bouw samen een conferentie georganiseerd over het thema “Cityboom – Booming cities – Blooming cities?!” Gastsprekers waren de heren K.U. Bergmann (Bjarke Ingels Group), R. Baron et F.J. Van Audenhove (Arthur D. Little). Onder de leiding van de heer Jean Blavier als moderator, vond er een ronde tafel plaats in aanwezigheid van Mevrouw B. Grouwels, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Openbare Werken, Vervoer, Gewestelijke en gemeentelijke Informatica en de Haven van Brussel en van de heren B. Somers en M. Prévot, respectievelijk Burgemeester van Mechelen en Namen. Dit initiatief werd enorm geapprecieerd door de leden van de BVS.

Interparking Parking Sulzer - Nice (France) Arch.: Jean-Michel Battesti (Architectes & Associés)

Investpro Paterskerk te Boom - omvorming tot appartementen en lofts Arch.: Elke Martens - Buro voor Architectuur en Planning

62


Structurele Partners

ONLINE CONSTRUCTION

Real Estate

In 2012 telde de BVS 10 structurele partners: 1. Artexis - Realty 2. BELFOR 3. Deloitte & Laga Real Estate 4. Immoweb 5. Schindler 6. Siemens 7. Vinçotte 8. CEA Real Estate 9. 9000 Studios 10. Bopro Alle partners hebben activiteitenbranches die een verband houden met de activiteiten van de leden van de BVS. Deze partnerships zorgen niet alleen voor een belangrijke financiële instroom voor de BVS, zij brengen eveneens een netwerk tot stand tussen de beslissingsnemers van de belangrijkste Belgische vastgoedbedrijven en onze partners. Vele van de partners wonen eveneens de werkvergaderingen / Werkgroepen bij, waar zij hun kennis van specifieke materies delen met onze leden. De commerciële voordelen waarvan de leden van de BVS genieten zijn de sleutel tot het succes van deze partnerships.

JM Construction Le Quartier des Musiciens: Clos Verdi - Anderlecht Arch.: AXENT Architects

63


Kairos

Kumpen

Vlaams Administratief Centrum - Gent - Sint-Pieters Station Arch.: Polo Architects

Jordaenspark - Hasselt Arch.: J. Drieskens & Dubois

KBC Real Estate

Leasinvest Real Estate

Redéveloppement site Colgate - Milmort © Altiplan°architects

Rijksarchief Brugge

Kolmont Woonprojecten Project Zuidzicht - Hasselt 64 BVS Jaarverslag 2012

Les Entreprises Louis De Waele Ecole Européenne IV - Brussel Arch.: 4à4: Archi2000 - Conix - Atelier Sart Tilman - Duijsens Mayer Viol - Marcq & Roba

Lotinvest

Nexity Belgium

Project Charmeraie - Ukkel Arch.: TRIO

Project Bassem - Oudergem Arch.: DDS & Partners Architects + Atelier de l'Arbre d'Or

Novus Projectontwikkeling

Matexi Militair Hospitaal - Groen Kwartier - Antwerpen Arch.: S. Beel & L. Achtergael, Collectief Noord en

360architecten

Molenveld fase 2 - Herent Arch.: Archiles Architectenbureau, Stijlgroep architecten,

EBTCA architecten, Arcadis Belgium Palladium Belgium

Montea

65 Site te Puurs


Wijk Astrid - Evere Arch.: Altiplan

Sponsoring

Sinds verschillende jaren heeft KLUWER een sponsoringovereenkomst met de BVS en is het aanwezig op ieder evenement van de BVS. In 2012 heeft Kluwer meegewerkt aan het seminarie dat op 12 juni georganiseerd werd.

Pylos StarGate - Luxembourg Arch.: M3 et M. & J-M. Jaspers - J. Eyers & Partners

Redevco Retail Belgium Project te Gent - Korenmarkt

Resiterra 't Rood Huys - Leuven Arch.: A33 i.s.m. De Gregorio & Partners 66 BVS Jaarverslag 2012

Informatie naar de Leden

Net zoals de voorgaande jaren, werden de leden van de BVS in 2012 systematisch per e-mail op de hoogte gebracht over de belangrijkste uittreksels uit het Belgisch Staatsblad en over interessant en belangrijk nieuws met betrekking tot de vastgoedsector. Hieronder een overzicht van de «flashes» die in 2012 verstuurd werden: Flash 01/2012 Uittreksel BS – Wet van 28/12/2011 – Nieuwe fiscale maatregelen van kracht op 01/01/2012 Flash 02/2012 Uittreksel BS – Decreet van 23/12/2012 – Begeleidingsmaatregelen van de begroting 2012 Flash 03/2012 Uittreksel BS – BHG – Besluit zakelijk recht op gebouwen + Besluit EPB-eisen Flash 04/2012 Uittreksel BS – BHG – Wet registratie-, hypotheek- en griffierechten Flash 05/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – Brownfieldconvenanten Flash 06/2012 BVS-bericht: benoeming Dhr. Etienne Dewulf als nieuwe Voorzitter Flash 07/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – stedenbouwkundige- en verkavelingsvergunningen Flash 08/2012 Uittreksel BS – Waals Gewest – Waalse Huisvestingscode Flash 09/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – Oproep tot brownfieldconvenanten Flash 10/2012 BVS-bericht: BHG – Gewestelijke portaalsite «vergunningen online» Flash 11/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – Mobiliteitsconvenanten Flash 12/2012 Uittreksel BS – BHG – Openbaar onderzoek zonale GSV Wetstraat en omgeving

67


Flash 13/2012 BVS-bericht: aanstelling Dhr. Serge Fautré als CEO van AG Real Estate Flash 14/2012 BVS-bericht: 6% BTW op afbraak/heropbouw – vergadering Rulingcommissie Flash 15/2012 Uittreksel BS – Programmawet van 29/03/2012 Flash 16/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – Tweejaarlijkse voortgangstoets Flash 17/2012 BVS-bericht: Antimisbruikbepaling: richtlijnen voor ambtenaren Flash 18/2012 BVS-bericht: Omzendbrief Febelfin betreffende Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen Flash 19/2012 Uittreksel BS - BHG – Openbaar Onderzoek Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP) Flash 20/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – Wijzigingen Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening Flash 21/2012 Uittreksel BS – Wet van 15/05/2012 – Mede-eigendom Flash 22/2012 BVS-bericht: BHG: finaal voorstel «EPB-eisen – passief voor 2015» Flash 23/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – Raad voor vergunningsbetwistingen Flash 24/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – Decreet ruimtelijke economie Flash 25/2012 Uittreksel BS – Omzendbrief overdrachten familiale ondernemingen en vennootschappen Flash 26/2012 BVS-bericht: afschaffing registratie als aannemer Flash 27/2012 Uittreksel BS – BHG – Aflevering van milieuvergunningen en – attesten Flash 28/2012 Uittreksel BS – Waals Gewest – Beoordeling grensover schrijdende gevolgen plannen en programma’s CWATUPE

Flash 29/2012 BVS-bericht: Wijziging Wet Breyne van 9 juli 1971: voltooiingswaarborg Flash 30/2012 Uittreksel BS – BHG – Waterbeheersplan Flash 31/2012 Uittreksel BS – Vlaams Gewest – Wijziging subsidiëring stadsvernieuwingsprojecten Flash 32/2012 BHG – “Passief Brussel 2015”: technische bijlage Flash 33/2012 BHG – Persbericht betreffende de afschaffing van 25.000 parkeerplaatsen Alle informatie en alle flashes van de BVS staan ook op de website www.upsi-bvs.be. Alle leden beschikken over een login en paswoord om toegang te hebben tot de voor hen voorbehouden documenten.

S.I.G.G. La Traviata - Brussel Arch.: A2RC Architects © A2RC Architects

Soficom Development Gebouw Nielle I - Sint-Lambrechts-Woluwe Arch.: J. Matecki - Architecte DPLG en Atelier la Licorne

Sogerim Construction Les Villas au Bois - Kraainem 68 BVS Jaarverslag 2012 Arch.: Philippe De Wagter

Thomas & Piron

Vanhaerents

Residentie Insula - Brussel Arch.: MDW Architecture

PPS Project ZuidBoulevard - Waregem

Uplace/Oak Lane Uplace Brussels, de grootste winkel- en ervaringsbestemming in de BeNeLux Arch.: Benoy, Jaspers & Eyers Van de Walle Bouwgroep Keppekouter - Erembodegem BVS Jaarverslag 2012 Arch.:69 EL Architects

Virix Renovatieproject KanaalPark - Vilvoorde

Vlasimmo Verkaveling in Kortrijk

70


Evenementen

Verschillende keren per jaar, organiseert de BVS zakenlunches of andere bijeenkomsten, hetzij op federaal niveau, hetzij op gewestelijk niveau, in functie van de actualiteit. Tijdens het jaar 2012 heeft de BVS 5 zakenlunches/ conferenties en 4 evenementen of seminaries. Zij was eveneens partner van Realty 2012 en heeft haar steun gegeven aan Antwerp Real Estate 2012 en het Vastgoedevent Gent 2012.

13 september 2012: gastspreker: De heer Charles Picqué Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering 22 november 2012: gastspreker: De heer Freddy Van den Spiegel Economic Advisor to the Executive Committe of BNP Paribas Fortis

Zakenlunches / Conferenties 29 maart 2012: gastspreker: De heer Steven Vanackere Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën Wegens verhindering, vervangen door De heer Eric Kirsch Directeur van de Strategische Cel Financiën van Minster Steven Vanackere

Tijdens de BVS-lunch-conferentie van 13 september 2012 werd de heer Laurent Wille door MinisterPresident Ch. Picqué gedecoreerd en heeft hij de medaille van Officier in de orde van Leopold II ontvangen. De Raad van Bestuur van de BVS maakt van dit jaarverslag gebruik om de heer Laurent Wille nogmaals te feliciteren.

Evenementen / Seminaries 19 januari 2012:

23 mei 2012: gastsprekers: De heren K.U. Bergmann (Bjarke Ingels Group) R. Baron (Arthur D. Little) F.J. Van Audenhove (Arthur D. Little) thema: Cityboom – Booming Cities – Blooming Cities?! Lunch ter gelegenheid van de Vastgoedbeurs Realty 29 mei 2012: gastspreker: De heer Rudy Demotte Minister-President van de Waalse Regering

71


Nieuwjaarsreceptie In samenwerking met RES (Real Estate Society), IFMA (International Facility Management Association) en Solvay Brussels School of Economics and Management 2 februari 2012: Cocktail aangeboden door de heer Eric E. Verbeeck voor het einde van zijn mandaat als Voorzitter van de BVS 16 februari 2012: Academische Sessie – Breeamopleiding In samenwerking met Vinçotte Academy en Bopro

25 april 2012:

Vergaderingen Ministeriële Kabinetten & Parlementen

«Antwerp Real Estate 2012» In samenwerking met VOKA – Kamer van Koophandel Antwerpen – Waasland, AG Vespa (Autonoom Gemeentebedrijf vastgoed en stadsprojecten Antwerpen), RES (Real Estate Society) en de Stad Antwerpen 22, 23, 24 mei 2012: «Realty 2012» Vierde editie van de Vastgoedbeurs in België, georganiseerd door Artexis Exhibitions, met de steun van de BVS 12 juni 2012: Algemeen informatieseminarie medewerking van

met

de

Immoweb, over het thema “residentiële nieuwbouwprojecten: conclusies enquête 2012)” Kluwer Laga, over het thema “publiek-private samenwerkingen in het kader van vastgoedontwikkelingsprojecten” Deloitte, over het thema “fiscale actualiteit en hete hangijzers met een impact op de vastgoedsector” 8 november 2012: Partnerday Lunch met alle structurele partners van de BVS, de leden van de Raad van Bestuur en de Voorzitters van de Werkgroepen van de BVS. 13 november 2012: Vastgoedevent Gent Georganiseerd in samenwerking met de Vlaamse Confederatie Bouw, CIB – Confederatie van Immobiliënberoepen van België, RES (Real Estate Society), BLRW (Belgisch-Luxemburgse Raad voor Winkelcentra), RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) en FIABCI (International Real Estate Federation), met de steun van de Stad Gent en de Provincie Oost-Vlaanderen.

72


10 januari 2012: Kabinet B. Grouwels: Parkeerplan 24 januari 2012: Kabinet B. Grouwels: Parkeerplan 1 februari 2012: Kabinet John Crombez: Staats secretaris Fraudebestrijding 8 februari 2012: Staatssecretaris Ch. Doulkeridis, in aanwezigheid van de CBB-H: Huisvesting 8 februari 2012: Kabinet Minister S. Laruelle 14 februari 2012: Kabinet Minister-President K. Peeters VBOC 1 maart 2012: Kabinet S. Vanackere: Wet anti-misbruik 1 maart 2012: Kabinet Ch. Picqué: stedenbouwkundige lasten 13 maart 2012: FOD Financiën: BTW op gronden 13 maart 2012: Kabinet B. Grouwels: Parkeerplan 14 maart 2012: DVB: BTW afbraak/heropbouw 27 maart 2012: Kabinet Ph. Muyters: opvolging VBOC van 14/02/2012 6 april 2012: Kabinet A. Turtelboom: Wet Breyne / verzekeringen 14 mei 2012: Lunch Doulkeridis: reconversie kantoorgebouwen in woningen in BHG 15 mei 2012: Kabinet Ph. Henry: stedenbouwkundige vergunning voor groepen van bouwwerken 8 juni 2012: Kabinet Ph. Muyers: vergunningen en infrastructuur handelsvestigingen 15 juni 2012: Kabinet A. Turtelboom: Wet Breyne / verzekeringen 18 juni 2012: Kabinet S. Vanackere: Wet anti-misbruik 18 juni 2012: Kabinet Fr. Van den Bossche: sociale huisvesting 22 juni 2012: DVB: Wet anti-misbruik 26 juni 2012: Kabinet J. Crombez: Wet anti-misbruik 2 juli 2012: Kabinet Ch. Picqué: Ronde Tafel (fiscaliteit, huisvesting et R.O.) 4 juli 2012: Kabinet Ch. Doulkeridis: reconversie kantoorgebouwen in woningen in BHG 11 september 2012: Kabinet Ch. Picqué: registratierechten 12 september 2012: DVB: Wet anti-misbruik 25 september 2012: DVB: Wet anti-misbruik 9 oktober 2012: Kabinet Ph. Muyters: Groenboek – Ruimtelijk beleidsplan – woon uitbreidingsgebieden 12 oktober 2012: Kabinet A. Antoine: BTW op afbraak-/heropbouwwerken 16 oktobre 2012: Kabinet G. Bourgeois: archeologisch onroerend erfgoed 23 oktober 2012: Kabinet R. Demotte: huisvesting en fiscaliteit + ruimtelijke ordening 12 december 2012: Kabinet Ph. Muyters – woonuitbreidingsgebieden

73


Vooruitzicht

Willemen Real Estate

Residentie Hemixveer - Hemiksem Arch.: Poponcini en Lootens

Residentie Mistral - Sint-Lambrechts-Woluwe Arch.: A2RC Architects

Wereldhave

Woningen Blavier/Maisons Blavier

Shopping Nivelles

Wilhelm & Co Médiacité - Liège

Nieuwe kijkwoning - Diepenbeek Arch.: Dirk Martens

75


76


Dankwoord

Via dit jaarverslag wil de BVS in het bijzonder iedereen bedanken die hun steun en medewerking verlenen aan al haar acties en initiatieven. De BVS bedankt haar structurele partners: Artexis-Realty, BELFOR, Deloitte & Laga Real Estate, Immoweb, Schindler, Siemens, Vinçotte, CEA Real Estate, 9000 Studios et BOPRO KLUWER voor haar medewerking en financiële steun haar leden die gratis vergaderzalen, conferentie- of lunchruimtes ter beschikking stellen de gastsprekers die aanvaard hebben het woord te nemen tijdens haar conferenties of andere informatiesessies alle werkende en steunende leden de leden van de Raad van Bestuur en haar Voorzitter, zonder wiens samenwerking de BVS niet zou kunnen functioneren of zich niet zou kunnen ontwikkelen op een constructieve manier in het bijzonder de Voorzitters van de BVSwerkgroepen voor hun toewijding en expertise.

77


Werkende leden (Ontwikkelaars, verkavelaars en investeerders)

Acasa Group Aclagro Projects Aedifica AG Real Estate Alides (Group Maes) Allfin Allianz Alveria Real Estate APE Ap&D Verkavelingen Armada Arthus Ascencio Atenor Group Atos Promotions Axa Belgium Banimmo Befimmo Belfius Immo Bene Property (Ikea Groep) Besix RED BNP Paribas Real Estate Bouygues Immobilier Bostoen BPI Breevast Dev. Belgium Brookville Brummo Buelens Burco CBRE Global Investors Belgium Château Promotion City Mall Codic Belgique Cofinimmo Compagnie de Promotion Compagnie Het Zoute Connectimmo Consortium Immobilier Général Construction & Investment Partners Cores Development Danneels Projects Dedeyne Projects De Speyebeek – Immo Desimpel Detré Invest DMI Vastgoed Duferco Ertzberg

78


Ethias Etienne Dewulf sprl Eurostation Extensa Group Faregan Fenixco Fidentia Real Estate Investments Foremost Immo Futurn G-Label Gands Generali Real Estate Investments Ghelamco Globalindus Green Immo Groep Huyzentruyt Group GL International Herpain Urbis Home Invest Belgium Hoprom Houyoux Constructions Huysman Bouw ICM I.F.C. – F.I.V.B. Immo BAM Immo Durabrik Immo Pottelberg Immobel Immoflandria Immoval Immpact Ontwikkeling Imroder Indimmo ING Lease Belgium Intégrale Immo Interparking Intervest Offices Intervest Retail Investpro Invimmo J.M. Construction JCX Immo Kairos KBC Real Estate Kolmont Woonprojecten Koramic Real Estate Kumpen Leasinvest Real Estate Les Entreprises Louis De Waele

Lotinvest Maisons Baijot Maisons Blavier Makhzen / Probam Matexi Group Montea Nexity Belgium Novus Oak Lane Optima Financial Planners Orbis Palladium Belgium Propintra Prowinko PSR Pylos Quares Real Estate International Management (REIM) Real Houses Redevco Retail Belgium Resiterra Retail Estates Re-Vive Rockspring Rova Segro Belgium Simonis Entreprises Socatra Société Internationale de Gestion et de Gérance (SIGG) Soficom Development Sogerim Construction Sopedi Studie & Expertiseburo De Palmenaer Thomas & Piron Van de Walle Bouwgroep Vanhaerents Vastgoed C.W. Virix Vlasimmo Vlerick Vastgoed Vooruitzicht Warehouses Estates Belgium Wereldhave Belgium Wilhelm & Co Willemen Real Estate Wilmarc Invest

Steunende leden

3E A-RES A.2R.C Architects Aannemingen Verelst Aareal Bank AG Abcis Van Wetter Actalys AD Properties ADE Architects - Marc Stryckman & Partners Advisers Alfi Alg. Aannemingen Van Laere Allen & Overy LLP Alma Consulting Group Altiplan° Architects Altius CVBA Anixton AON Belgium Aprodec Archi 2000 Architectes Associés Art and Build Assar Architects Astridcenter Atelier des Architectes Associés Bayer Belvi Berquin Notarissen Bindji & Van Steenwinckel Blue Properties BNP Paribas Fortis Bontinck Architecture & Engineering Bours & Associés Avocats Buro II & Archi+i C02LOGIC CBRE Cegelec Chapman Taylor Benelux Credit Foncier Cuisenaire consultancy Cushman & Wakefield VOF Dalpo Decathlon Desso DLA Piper UK LLP DTZ Winssinger Tielung E.P.M.C. Editions & Séminaires

79


Eeman & Partners Elegis, Hannequart & Rasir Ernst & Young Establis Group G. Pierson & Associés GEA Immobilier Geassocieerd Notaris Steven Verbist GOM Haumont - Scholasse & Partners Hooox Real Estate Communication Housing Service IGC IDB Real Estate Wealth Management Immo Da Vinci Immo Dussart Immobiliën Hugo Ceusters Imtech Belgium NV ING Belgique Interbuild Jones Lang Lasalle Knight Frank KPMG Advisory Latour & Petit Leyton Belgium Liedekerke Wolters Linklaters Advocaten Loosveld Dirk Loyens & Loeff Advocaten Lydian Lawyers M. & J.M. Jaspers - J. Eyers & Partners Marcq & Roba Mazars - Reviseurs d'Entreprise MCS Miele Mitsubishi Electric Europe BV Montois & Partners Mourik Nautadutilh Nibelle Avocat Orens-Van Grimbergen Architecten Panarea Philippe & Partners Pierre Van den Eynde & notaires associés PP Belgium PriceWaterHouseCoopers Procos

Santerra Seco Service A Sigoma Socotec Sodexo Belgium Sofidev Sophia Engineering Stibbe SVR Architecten Tase Taylorwessing Advocaten TecnoSpace Tiberghien Advocaten Turner & Partners Urban Nation Associates Urban Platform Valens Van Impe & Partners Van Roey Verhaegen Walravens Viessman Belgium VK Engineering White Capital Widnell Europe

SCA

R E A L

80


E S TAT E

part of

Leen Melis

Immo Management

Lijst van de logo’s zoals deze werden ter beschikking gesteld door de werkende leden. Sommige bedrijven deden dit niet, andere beschikken over geen logo.

81


Beroepsvereniging van de Vastgoedsector Violetstraat 43 B-1000 Brussel tel.: 02/511 47 90 fax: 02/219 71 99 e-mail: [email protected] website: www.upsi-bvs.be

De BVS, opgericht in 1956, is een beroepsvereniging die de vastgoedontwikkelaars, verkavelaars en vastgoedbeleggers groepeert. Het logo van de BVS verwijst naar het Chinese tangram; een vierkant wordt verdeeld in 7 geometrische stukken waarmee een oneindig aantal figuren kunnen gecreëerd worden. De vastgoedontwikkelaar brengt juridische, financiële, technische, en stedenbouwkundige elementen samen tot een coherent, duurzaam, milieubewust en creatief geheel.

Disclaimer Onderhavig document werd opgemaakt met de nodige aandacht en werd enkel en alleen opgesteld met als doel de opmerkingen en voorstellen van de Beroepsvereniging van de Vastgoedsector (BVS) over te maken. Dit document is louter informatief en niet limitatief; noch de auteurs noch zij die het document verspreiden, kunnen aansprakelijk gesteld worden voor de inhoud ervan.

82


designed by

ONLINE CONSTRUCTION

printed by

83


84


STRUCTURELE PARTNERS :

ONLINE CONSTRUCTION

Real Estate

Violetstraat 43 B-1000 Brussel tel. : 02/511 47 90 fax : 02/219 71 99 e-mail : [email protected] website : www.upsi-bvs.be

Woord van de Voorzitter

Recommend Documents