Woonbeleidsplan Gemeente Pittem 2014 – 2019
colofon
gemeente: project: fase: datum: projectteam:
Pittem Woonbeleidsplan 2014-2019 Definitieve goedkeuring Gemeenteraad 30 September 2013 Intergemeentelijke Samenwerking Wonen Regio Tielt Markt 13, 8700 Tielt Werkgroep “Woonbeleid” Dhr. Ivan Delaere Dhr. Peter Gelaude Dhr. Joris Dufourt Dhr. Geert Mahieu Dhr. Eddy Truyaert Mevr. Mireille Vanrobaeys Dhr. Jurgen Vierstraete
met steun van:
Wonen-Vlaanderen
Burgemeester OCMW – voorzitter, schepen OCMW – secretaris Secretaris Stedenbouwkundig ambtenaar Huisvestingsambtenaar Wonen Regio Tielt i.s.
Inhoud 1. Situering .................................................................................................................................................................................................................................. 6 1.1. Waarom een woonbeleidsplan? .................................................................................................................................................................................. 6 1.2. Looptijd en opvolging ..................................................................................................................................................................................................... 6 1.3. Samenhang met andere beleidsdomeinen ............................................................................................................................................................. 7 1.3.1. Samenhang met het ruimtelijk beleid .............................................................................................................................................................. 7 1.3.2. Samenhang met het welzijnsbeleid .................................................................................................................................................................. 8
2. Wonen in Pittem: omgevingsanalyse....................................................................................................................................................................... 9 2.1. Omgevingsanalyse door het Steunpunt Sociale Planning .............................................................................................................................. 10 Inleiding..................................................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bevolking .................................................................................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Samenstelling naar leeftijd ............................................................................................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bevolkingsevolutie............................................................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bevolkingsprognose .......................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Gezinnen ................................................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Gezinssamenstelling ......................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Evolutie gezinnen............................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Migratie ...................................................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Wonen ........................................................................................................................................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Aantal woongelegenheden ............................................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Kadastraal inkomen .......................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Leegstand ............................................................................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Vastgoedprijzen .................................................................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Gewone woonhuizen ..................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Villa’s, bungalows en landhuizen ............................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Appartementen, flats en studio’s............................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bouwgrond ....................................................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Sociale huisvesting............................................................................................................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Doelgroepen van het woonbeleid .................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Ouderen ................................................................................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Alleenwonende 75+/85+ ................................................................................................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Éénoudergezinnen ............................................................................................................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Begunstigden zorgverzekering ..................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Kandidaat sociale huurders............................................................................................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.2. Aanvullende gegevens .......................................................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.3. Enkele Conclusies ........................................................................................................................................................................................................... 10
3. Actoren van het woonbeleid in Pittem .................................................................................................................................................................. 11 3.1. Gemeente Pittem ............................................................................................................................................................................................................ 11 3.2. OCMW Pittem ................................................................................................................................................................................................................... 11
3.3. De Sociale huisvestingsmaatschappijen ................................................................................................................................................................ 12 3.4. Het Regionaal Sociaal Verhuurkantoor ( RSVK) ................................................................................................................................................. 12 3.5. Intergemeentelijke Samenwerking Wonen Regio Tielt .................................................................................................................................... 13 3.6. West Vlaamse Intercommunale (WVI) .................................................................................................................................................................. 13 3.7. Provincie West-Vlaanderen ......................................................................................................................................................................................... 13 3.8. Vlaams Gewest ................................................................................................................................................................................................................ 14 3.9. Rust en verzorgingstehuis Sint – Remigius ......................................................................................................................................................... 14 3.10. Andere Actoren ............................................................................................................................................................................................................. 14
4. Stand van zaken uitvoering van het woonbeleid ............................................................................................................................................ 16
5. Beleidsopties 2014 -2019 ............................................................................................................................................................................................. 23 5.1. Missie en Visie ................................................................................................................................................................................................................. 23 5.2. Strategische doelstellingen......................................................................................................................................................................................... 24 5.3. Woonbeleidsplan 2014 - 2019 .................................................................................................................................................................................. 25
1. Situering 1.1. Waarom een woonbeleidsplan?
De Vlaamse overheid wil de gemeenten stimuleren om een lokaal woonbeleid uit te voeren, dat gesteund is op een goede planning en vertrekt vanuit de principes die in de Vlaamse Wooncode geschreven zijn. De Vlaamse Wooncode is het decreet dat het Woonbeleid in Vlaanderen regelt1. De wooncode geeft aan de gemeenten de rol van coördinator van alle huisvestingsinitiatieven op hun grondgebied. Ze is verantwoordelijk voor het uitwerken van haar woonbeleid, zoals het stimuleren van sociale woonprojecten, het ondersteunen van woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden als het bewaken van de woningkwaliteit en de kwaliteit van de woonomgeving. Een goede afstemming tussen de verschillende actoren is aldus noodzakelijk. Binnen de gemeente Pittem werden reeds verschillende acties richting een woonbeleidsplan ondernomen. Zo werd een lokaal woonoverleg geïnstalleerd waarbij er minimaal twee maal per jaar, met de lokale actoren uit het domein ‘Wonen’, samen werd nagedacht omtrent actuele en toekomstige beleidsopties. Om een toekomstige beleidsstrategie in een woonbeleidsplan uit te schrijven, doen wij beroep op de meest direct betrokken partners inzake de uitvoering van het woonbeleid in de gemeente. Het plan vormt de neerslag van de beleidsopties inzake huisvesting die tijdens een legislatuur worden genomen. Het is een opsomming van concrete doelstellingen die realistisch en haalbaar zijn. Het betekent tevens een engagement van de verschillende huisvestingsactoren om binnen een bepaalde termijn een aantal afspraken en projecten te realiseren.
1.2. Looptijd en opvolging Het Lokaal Woonbeleidsplan wordt opgesteld voor de periode 2013 – 2019. Deze fasering loopt tot één jaar na de huidige legislatuur. Dit moet het volgende bestuur de nodige tijd geven om bij haar aantreden een grondige evaluatie te maken van het gevoerde beleid, en op basis van de beschikbare informatie een nieuw woonbeleidsplan op te stellen voor de volgende zes jaar.
1
Zie ook: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Handleiding lokaal woonbeleid – deel I: Woonplan, 2002
In het woonbeleidsplan worden er een aantal beleidsopties gesteld, die niet alleen voor deze periode van toepassing zijn. Sommige onder hen geven een aanzet tot, maar waarop men nog verder moet bouwen. Aan sommige beleidsopties dient dan weer voortdurend gewerkt te worden. In die zin blijven deze dan ook in een volgend beleidsplan van toepassing. Het is de bedoeling om via tussentijdse evaluatie de uitvoering van het woonbeleidsplan te kunnen opvolgen. Het lokaal woonoverleg vormt de motor om dit beleidsplan actief op te volgen. Het is niet uitgesloten dat deze tussentijdse evaluaties in de loop van de legislatuur aanleiding geven tot bijsturing van het woonbeleidsplan.
1.3. Samenhang met andere beleidsdomeinen Het woonbeleid wordt steeds meer afgestemd op de ruimtelijke ordening. Men kan niet voorbij gaan aan het feit dat Vlaanderen stilaan volgebouwd geraakt. Tevens stelt er zich een probleem van beschikbaarheid en betaalbaarheid van gronden en panden. Het woonbeleid laat zich ook meer in met de leefbaarheid en de veiligheid in de verschillende wijken. Tenslotte vertoont het woonbeleid ook raakpunten met thema’s als armoedebestrijding en algemeen welzijn.
1.3.1. Samenhang met het ruimtelijk beleid De gemeente Pittem beschikt over een gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. In dit gemeentelijk ruimtelijk structuurplan worden uiteraard een aantal beleidsopties voorzien die betrekking hebben op huisvesting.
Algemene ontwikkelingsopties:
Kwaliteitsvol omgaan met de bestaande ruimtelijke structuur
Voornaamste beleidsopties:
Aandacht voor renovatie en vernieuwbouw Aandacht voor woningdifferentiatie en inbreidingsmogelijkheden Uitbreiding van het aanbod sociaal wonen
Een actief en doordacht pandenbeleid biedt kansen om op een ruimtelijk verantwoorde manier tegemoet te komen aan de woonbehoeften in de gemeenten.
1.3.2. Samenhang met het welzijnsbeleid De Vlaamse Wooncode stelt het recht op wonen centraal en voorziet bijzondere inspanningen voor kansarme en kwetsbare doelgroepen. Daarom is het van belang om ook de welzijnssector te betrekken bij de realisatie van het lokaal woonbeleid. In het Lokaal Sociaal Beleid van het OCMW Pittem ( 2008 – 2013) werden onder meer volgende beleidsopties neergeschreven:
Het bewaken en verhogen van de kwaliteit van het woningbestand Uitbreiden van sociale huisvesting Het OCMW staat in voor een crisiswoning en voor een opvanginitiatief naar politieke vluchtelingen toe
2. Wonen in Pittem: omgevingsanalyse Het dorp Pittem, arrondissement Tielt, ligt in het hart van de provincie West-Vlaanderen, ongeveer halfweg tussen Brugge (24 km) en Kortrijk (18 km) op de Noord-Zuid-as. Ten oosten vinden we op zo'n 32 km de stad Gent terug; en de Noordzee ligt ook al op een steenworp, 40 km. Dit alles is snel te bereiken via de belangrijke en drukke rijkswegen die de gemeente doorkruisen.
Pittem en deelgemeente Egem zijn woonlandbouwdorpen in Zandlemig Vlaanderen.
en
Het Pittems landschap laat een golvende (18 - 49 m) indruk na en het dorpscentrum ligt bovenop een alleenstaande heuvel (36 m). Het dorpscentrum van Egem, dat een stervormig stratenplan heeft, is ingeplant op een vlakke hoge zone (42 m) die langzaam afdaalt naar het Zuiden (ca. 30 m). Het hoogste punt (50 m) ligt in de zuidwestelijke hoek van het dorp.
2.1. Omgevingsanalyse door het Steunpunt Sociale Planning
<< Omgevingsanalyse in te voegen >>
2.3. Enkele Conclusies
Globaal gezien is er in Pittem reeds een positief percentage sociale huurwoningen aanwezig: 6,4% van de totale huishoudens woont in een sociale woning. Vooral Egem scoort hier goed. In Pittem zou men tot een noodzakelijke inhaalbeweging kunnen besluiten. Evenwel stelt De Mandelbeek dat zij minder mensen op de wachtlijst hebben die Pittem als voorkeurgemeente aanduiden. Er is een algemene bevolkingsstijging te constateren. Vooral de oudere leeftijdsgroepen 60+ & 80+ groeien snel aan. Volgens de prognoses zal deze stijging nog verder aanhouden. Deze vergrijzing zorgt toch ook voor enkele uitdagingen op welzijnsvlak. Er moet immers voldoende capaciteit aan ouderenvoorziening aangeboden worden. Daarnaast volgt Pittem ook de algemene tendens tot stijging van de vastgoedprijzen. De bouwgrond in Pittem kende, in vergelijking met de regio, zelfs een zeer sterke stijging. In 2005 merken we een plotse piek op bij de gemiddelde verkoopprijs van de woningen. Dit zou echter een algemene piek zijn ten gevolge van de toen ingevoerde woonbonus. Men merkte immers op dat de woonbonus ook een stijging van de prijzen tot gevolg had.
3. Actoren van het woonbeleid in Pittem In het onderstaande geven wij een overzicht weer van de voornaamste woonactoren die actief zijn in de gemeente, alsook de specifieke rol die zij opnemen. Momenteel zijn de meest direct betrokken actoren inzake de uitvoering van het woonbeleid verenigd in het lokaal woonoverleg. Deze actoren zijn de gemeente Pittem, het OCMW, de intergemeentelijke samenwerking Wonen regio Tielt, het regionaal sociaal verhuurkantoor Tielt en de sociale huisvestingsmaatschappijen ‘De Mandelbeek’ en ‘Helpt Elkander’. Daarnaast bewegen er zich uiteraard nog andere actoren op de woonmarkt waarmee er samengewerkt wordt ( huurdersbond, provincie West – Vlaanderen, Vlaams Gewest…)
3.1. Gemeente Pittem Het gemeentebestuur stimuleert de verbetering van het patrimonium, onder meer door het voorzien van een aantal huisvestingspremies. De ruimtelijke of stedenbouwkundige materies worden uitgevoerd door de technische dienst. De gemeente onderhoudt de nodige bilaterale contacten met de overige woonactoren, actief op haar grondgebied. Daarnaast is er ook het lokaal woonoverleg waar de woonactoren rond tafel gebracht worden.
3.2. OCMW Pittem Elke persoon heeft het recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid. Door het geheel van voorzieningen en diensten levert het OCMW een belangrijke bijdrage tot de uitbouw van een sociale basisinfrastructuur. Het OCMW ressorteert onder de welzijnssector, maar zal specifiek doorverwijzen naar andere instanties indien nodig. Inzake wonen is het OCMW met name bevoegd voor de ondersteuning en begeleiding van kwetsbare groepen op de huisvestingsmarkt (kansarmen, daklozen, politiek vluchtelingen, …).
3.3. De Sociale huisvestingsmaatschappijen De sociale huisvestingsmaatschappijen realiseren betaalbare en kwaliteitsvolle woonprojecten en trachten deze in stand te houden. De maatschappijen verstrekken kwaliteitsvolle, gezonde en betaalbare huur- of koopwoningen aan gezinnen met een kleinere financiële draagkracht. Hierbij wordt steeds gewaakt over de woonkwaliteit en de woonzekerheid. Bovendien worden de sociale huur- of koopwoningen aan een gunstig tarief aangeboden. Kandidaathuurders of –kopers dienen wel aan een aantal voorwaarden te voldoen om in aanmerking te komen. In Pittem zijn er twee sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM) actief met name: De Mandelbeek en Helpt Elkander. Er is telkens een erkenning door de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW)
Cv De Mandelbeek De Mandelbeek is als sociale huisvestingsmaatschappij zowel actief in de sociale huursector als in de sociale koopsector, zowel voor bouw en verkoop van sociale woningen, als voor verstrekken van sociale leningen. De Mandelbeek heeft momenteel 85 woningen in hun patrimonium te Pittem.
Cvba Helpt Elkander De sociale huisvestingsmaatschappij CVBA Helpt Elkander is zowel actief in de sociale huursector als in de sociale koopsector. Tot dusver werden reeds verschillende projecten gerealiseerd op het grondgebied van de gemeente Pittem. Momenteel biedt de maatschappij in Pittem een totaal patrimonium van 57 huurwoningen aan.
3.4. Het Regionaal Sociaal Verhuurkantoor ( RSVK) Sociale verhuurkantoren (SVK’s) zijn opgericht met een drievoudig doel: het verhogen van het aanbod van kwaliteitsvolle en betaalbare woningen voor kansarme woningzoekers, het bestrijden van verkrotting en leegstand en het bieden van woonbegeleiding. De laatste jaren wordt namelijk vastgesteld dat meer en meer mensen het moeilijk hebben een betaalbare en kwaliteitsvolle woning te huren. Vooral kansarmen vinden op de particuliere woningmarkt geen oplossing. Het sociaal verhuurkantoor huurt woningen op de private markt en verhuurt ze verder aan mensen met een laag inkomen.
3.5. Intergemeentelijke Samenwerking Wonen Regio Tielt Pittem is sedert 1 mei 2009 mee vertegenwoordigd in de intergemeentelijke samenwerking (i.s.) Wonen Regio Tielt. Deze dienst ondersteunt de gemeente bij de uitvoering van de gemeentelijke bevoegdheden en initiatieven inzake huisvesting (zowel technische als sociale aspecten van het woonbeleid) Wekelijks is er permanentie onder vorm van een zitdag van de woonwinkel waar de burgers omtrent alle huisvesting gerelateerde vragen terecht kunnen. De coördinatie en de organisatie van het lokaal woonoverleg behoort eveneens tot het takenpakket van Wonen Regio Tielt i.s.
3.6. West Vlaamse Intercommunale (WVI) West-Vlaamse Intercommunale is een dienstverlenende vereniging , overeenkomstig het decreet van 6 juli 2001 houdende de intergemeentelijke samenwerking. Zij is actief in 54 West-Vlaamse gemeenten, in de arrondissementen Oostende, Brugge, Roeselare, Tielt, Diksmuide, Ieper en Veurne. Er werken een 80-tal medewerkers. De WVI heeft geen huizen, enkel kavels. De WVI is actief op vijf domeinen: de ontwikkeling van bedrijfshuisvesting de ontwikkeling van woonprojecten advies en studies op het gebied van ruimtelijke planning en mobiliteit advies en studies op het gebied van milieu en natuur projectregie
3.7. Provincie West-Vlaanderen
Verstrekken particuliere premies Renovatiepremies voor sociale verhuurkantoren Ondersteuning lokale besturen inzake uitvoering lokaal woonbeleid (vnl. in het kader van intergemeentelijke samenwerking)
3.8. Vlaams Gewest De gemeente kan ook steeds rekenen op de ondersteuning van Wonen Vlaanderen, Het agentschap heeft 3 basisopdrachten: Het verstrekken van tegemoetkomingen aan particulieren (renovatiepremie, verbeterings- en aanpassingspremie en huursubsidie), wat moet leiden tot een betere huisvesting; Het nemen van initiatieven met betrekking tot woonkwaliteitsbewaking, zijnde het onderzoek naar ongeschiktheid, onbewoonbaarheid en verwaarlozing van een woning. Dergelijke woningen worden opgenomen in een inventaris, wat aanleiding kan geven tot het betalen van een heffing; Het ondersteunen van de gemeenten bij de uitbouw van het lokaal woonbeleid. Met het subsidiebesluit voor intergemeentelijke samenwerking wenst Wonen-Vlaanderen een financiële impuls te geven om volop werk te maken van dit beleid.
3.9. Rust en verzorgingstehuis Sint – Remigius Het Woonzorgcentrum Sint-Remigius is een erkend rust- en verzorgingstehuis (RVT). Dit wil zeggen dat er zowel valide bejaarden wonen die nog vrij zelfstandig leven, als mensen die veel lichamelijke verzorging nodig hebben. Er is ook opvang en verzorging aan dementerende bejaarden. In Woonzorgcentrum Sint-Remigius zijn 54 eenpersoonskamers (waarvan 3 kortverblijfkamers) voorzien voor zorgbehoevende ouderen van minimum 65 jaar.
3.10. Andere Actoren Sociale kredietinstellingen Voor de financiering van de nieuwbouw, de aankoop en/of verbouwing van een woning kunnen particulieren onder bepaalde voorwaarden een beroep doen op een sociale lening. Inwoners van Pittem kunnen hiervoor terecht bij: – VlaamsWoningfonds; – VMSW: de Vlaamse Woonlening; – SociaalWoonkrediet: West-Vlaamse kredietmaatschappijen, ‘Voor ons volk’ te Tielt; ‘Onze Thuis’ te Oudenaarde
Huurdersbond De huurdersbond verdedigt de belangen van de huurders. De huurdersbond geeft juridisch huuradvies aan alle private en sociale huurders, vertelt welke rechten en plichten de huurder heeft, helpt bij het opstellen van aangetekende brieven… . De huurdersbond West - Vlaanderen is de regionale huurdersbond die actief is in het arrondissement Tielt. Huurders kunnen hiervoor terecht bij het centraal secretariaat in Brugge, maar ook in het adviespunt te Roeselare of het adviespunt te Kortrijk. Eigenaarsverenigingen Net als de huurders hebben ook de eigenaars zich verenigd. De vier belangrijkste Vlaamse eigenaarsverenigingen zijn de Eigenaarsbond vzw, Eigenaarsbelang, Algemeen Eigenaars Syndicaat en Koninklijk Algemeen Eigenaarsverbond vzw. Algemeen Eigenaars Syndicaat en Koninklijk Algemeen Eigenaarsverbond hebben sinds 1 april 2010 een samenwerkingsovereenkomst gesloten onder de naam AES - KAEV. De instanties geven hun leden de gewenste informatie in verband met verhuren, mede-eigendom… Private actoren Tot slot zijn er nog diverse private actoren actief op het grondgebied van Pittem, zoals makelaars, notarissen, architecten, projectontwikkelaars… .
4. Stand van zaken uitvoering van het woonbeleid Onderstaande SWOT2-analyse brengt samenvattend de sterkten en zwakten van het huidige beleid in kaart, alsook de kansen en bedreigingen waarmee rekening gehouden dient te worden. Hierbij is het de bedoeling om alle elementen uit de analyse van de werkgroep, die voor de gemeente Meulebeke echt belangrijk zijn en die een vertaling kunnen krijgen in het actieplan, weer te geven. De SWOT-analyse is als volgt opgebouwd: – De sterkten en de zwakten hebben betrekking op de interne situatie, met name de elementen waar de gemeente of het OCMW als organisatie vat op heeft; – De kansen of bedreigingen staan onder externe invloed (andere lokale woonactoren, algemene evoluties …). De gemeente en het OCMW hebben hier geen rechtstreekse impact op. Het is beeld brengen van de kansen en bedreigingen is belangrijk omdat het toekomstig lokaal woonbeleid hier wel op kan inspelen. STERKTES
ZWAKTES INFORMATIEBELEID
Woonwinkel wordt als een meerwaarde ervaren, de uitbreiding van het aantal uren loket eveneens
Verspreiding van wooninfo via verschillende communicatiekanalen ( informatieblad, website)
Verspreiding van de huurdatabank, maandelijks via het IGS
Nood aan een duidelijke afstemming tussen de verschillende diensten: Gemeente – OCMW – Woonwinkel
Infodag ‘Groene Energie’ was een succes
Via IGS meer gespecialiseerde huisvestingsmaterie
Stedenbouw kan ook een kanaal zijn om info omtrent de werking van het F.R.G.E. te verspreiden. Bijvoorbeeld bij bouwvergunningen betreffende renovaties
kennis
in
huis
m.b.t.
KWALITEITSBEWAKING EN KWALITEITSBEVORDERING 2
Strengths – Weaknesses – Opportunities – Threats
Kennis van de Woonwinkelmedewerkers inzake premies, algemene ondersteuning van huisvestingsproblemen
Gemeentelijke leegstandsheffing volgens een intergemeentelijk model ( IGS Wonen Regio Tielt)
Gerichte doorverwijzing naar buitendiensten Wonen – Vlaanderen ivm het instrumentarium Vlaamse Wooncode ( ongeschiktheid / onbewoonbaarheid, verwaarlozing,…)
De gemeente voorziet in stimuli onder vorm van gemeentelijke premies ( o.m. aankooppremie, verbetering aanpassingspremie, regenwaterput)
F.R.G.E. wordt onvoldoende benut
Ontbreken van recente objectieve kwaliteitsgegevens van de woningen ( zowel particulier koop – als huurwoningen)
Kwaliteit Private Huurmarkt o Instrumentarium om de private huurmarkt te evalueren en naderhand te controleren ontbreekt o
Weinig stimuli ten aanzien van huurders/verhuurders
Evaluatie gemeentelijke premies
Register onbebouwde percelen in opmaak
Geen accuraat overzicht betreffende de huisvesting van de seizoenarbeiders
Buitenlandse werkkrachten worden vaak in woningen van slechte kwaliteit gehuisvest.
Procedure ongeschikt / onbewoonbaar: de mogelijke risico’s van deze procedure worden door de huurder niet altijd even correct ingeschat
ONDERSTEUNINGSBELEID
OCMW is een actieve partner inzake wonen: men biedt begeleiding aan bij huurondersteuning, huurgeschillen, uithuiszettingen, huurwaarborg;
Verdere afstemming tussen RSVK en IGS in kader van kwaliteitsonderzoeken, conformiteitsattesten, evt. woonbegeleiding
Daarnaast beschikt het OCMW over een crisiswoning
Verdere afstemming tussen OCMW en IGS in kader van begeleiding van huisvestingsproblematieken
2 sociale bouwmaatschappijen actief in de gemeente: De Mandelbeek en Helpt Elkander.
Geen lokaal toewijzingsreglement
Aanwezigheid van een Regionaal Sociaal Verhuurkantoor
Samenwerking met de huurdersbond en het algemeen eigenaarssyndicaat door IGS Wonen Regio Tielt
Ondersteuning vanuit Wonen Regio Tielt i.s.: het gemeentelijk apparaat van Pittem ondersteunen inzake huisvesting, woonbeleid en woonkwaliteit en doorverwijzen waar nodig.
WOONPROJECTEN
Gemeentelijke leegstandsheffing zorgt voor activering van leegstaande panden; heffing onbebouwde percelen zorgt voor activering van Onbebouwde Percelen
Het Bindend Sociaal Objectief: de huurwoningen volgen het gestelde groeiritme
2 Bouwmaatschappijen: SHM De Mandelbeek & Helpt Elkander
Bindend Sociaal Objectief: zowel op vlak van sociale koopwoningen als sociale kavels is een inhaalbeweging aangewezen
Overlegstructuren / LOKAAL WOONOVERLEG
Oprichting IGS
Lokaal Woonoverleg: verhogen van woonactoren op het grondgebied Pittem;
lokaal bestuur is vertegenwoordigd in de verschillende Raden van Bestuur van de sociale bouwmaatschappij en RSVK.
Intergemeentelijke samenkomst leegstandsambtenaren / gemeentelijke administratieve eenheden: o Brainstormen over bepaalde topics, problemen o Kennisuitwisseling rond leegstand
de
Er is nog geen woonbeleidsplan in Pittem
betrokkenheid
KANSEN
BEDREIGINGEN INFORMATIEBELEID
Subsidiebesluit rond intergemeentelijke samenwerkingsverbanden ‘Wonen’
Lokale media
Woonbeurzen
Diversificatie van de steunmaatregelen bij de verschillende overheden
Kennisbeheer in een kleine gemeente is moeilijk (enerzijds budgettaire beperkingen en anderzijds beperkte bezetting van de verschillende diensten)
Projectsubsidies IGS verlopen degressief
Doelgroep ouderen wordt niet altijd bereikt inzake het energievraagstuk
KWALITEITSBEWAKING EN KWALITEITSBEVORDERING
Vlaamse Wooncode
Verhuren via RSVK zorgt voor extra premiemogelijkheden
Premies van Vlaanderen
Veranderende regelgeving zorgt voor extra eisen inzake isolatienormen
Schaarste op de private huurmarkt ( druk op kwalitatieve betaalbare huurwoningen)
Regelgeving private verhuurders is ontoereikend bijvoorbeeld controle op correcte affichering)
ONDERSTEUNINGSBELEID
(
Nauwere samenwerking en vorming via Huurdersbond
Huisjesmelkerij
Huursubsidie en – premie van Wonen Vlaanderen
Verborgen verwaarlozing van woningen van eigenaar – bewoners
Toenemende vergrijzing is een algemene tendens, druk op welzijnsbeleid neemt toe
Ontoereikende opvangmogelijkheden: noodopvang, crisisopvang en regionale opvang daklozen
Het B.S.O. zorgt voor bijkomende sociale woningen Groeinormen van het RSVK Groei sociale huurwoningen opent perspectief op tweezijdige ondersteuning van huurders door OCMW en SHM Provinciale subsidies Woonzorgprojecten
WOONPROJECTEN
Vlaamse Wooncode: gemeente als regisseur van het lokaal woonbeleid
Toenemende budgettaire moeilijkheden voor de gemeenten door crisis ( zeker voor de kleinere gemeenten)
Door het decreet Grond – en Pandenbeleid is het thema ‘wonen’ meer op de voorgrond getreden
Strenge voorschriften voor het bouwen van sociale woningen. Zowel voor SHM als voor private ontwikkelaars die de sociale last in natura willen omzetten
Patrimonium Sociale Bouwmaatschappijen heeft ook nood aan renovatie, hieruit volgen budgettaire beperkingen
Tekort aan particuliere bouwgrond
Ontoereikende regelgeving Recht op Voorkoop
LOKAAL WOONOVERLEG
Vlaamse Wooncode: gemeente als regisseur van het lokaal
Toenemende specialisatie van de huisvestingsmaterie
woonbeleid
Vlaamse premies
Door het decreet Grond – en Pandenbeleid is het thema ‘wonen’ meer op de voorgrond getreden
Opvolging van Wonen – Vlaanderen inzake B.S.O.
Wetten, decreten en reglementen worden soms omzeild door bedrijven en/of burgers ( bijvoorbeeld leegstand <–> bedrijfsbelasting of tweede verblijven)
Deze SWOT – analyse maakt bijgevolg duidelijk waarop het woonbeleid zich de komende jaren dient te richten:
Verder zetten van de sterke punten in het huidige woonbeleid. Hierna worden een aantal doelstellingen voorgesteld die de huidige beleidsopties bevestigen en/of versterken,
Inspelen op de zwakten in het huidige woonbeleid. Hierna worden een aantal nieuwe beleidsopties voorgesteld die een antwoord moeten bieden op de noden die tot nog toe onvoldoende aangepakt konden worden.
5. Beleidsopties 2014 -2019 5.1. Missie en Visie Het gemeentebestuur van Pittem wenst zich de komende jaren verder in te zetten om hun regisseursrol inzake lokaal woonbeleid met voldoende slagkracht in te vullen. De reeds gekozen beleidsopties vanuit het Lokaal Sociaal beleidsplan worden voortgezet en waar nodig verder bijgestuurd en uitgewerkt. Sinds 1 mei 2009 is het gemeentebestuur ook actief binnen de intergemeentelijke samenwerking ‘Wonen Regio Tielt i.s.’ Via deze samenwerking streven de woonactoren naar een geïntegreerd woonbeleid, waarbij via overleg specifieke beleidsaccenten worden gelegd. Op een aantal domeinen dient het woonbeleid versterkt te worden, andere genomen beleidskeuzes worden gecontinueerd. De komende jaren wil de gemeente Pittem de zoektocht naar betaalbare huisvesting binnen een kwalitatieve woonomgeving dan ook regisseren en zo veel als mogelijk ondersteunen! Missie: De gemeente Pittem wil de regierol inzake lokaal woonbeleid concreet maken door een actief woonbeleid te voeren waarbij het recht op menswaardig wonen voor alle inwoners wordt nagestreefd: “Het beschikken over een aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en waarbij woonzekerheid wordt bevorderd.” Visie: De gemeente Pittem wil binnen de voorziene budgetten de missie inzake lokaal woonbeleid slagkrachtig uitvoeren via samenwerking met andere woon- en welzijnsactoren. De gemeente wil via de regierol procedures, regelgeving en de uitvoering inzake lokaal woonbeleid verder optimaliseren en faciliteren om zo een kwalitatief woonaanbod voor iedereen te realiseren. Centraal hierbij staan: De gemeente Pittem wil een voldoende en betaalbaar aanbod voor iedereen realiseren. De gemeente Pittem wil via een ondersteuningsbeleid met en voor andere actoren de kwaliteit en duurzaamheid van het woonpatrimonium en de woonomgeving verder bewaken en bevorderen. De gemeente Pittem wil de klantgerichte dienstverlening inzake ‘bouwen en wonen’ verder uitbouwen en in samenwerking met OCMW en Woonwinkel Regio Tielt de integrale dienstverlening inzake woonvragen verder optimaliseren.
5.2. Strategische doelstellingen
Deze missie wordt verder vertaald in ‘ volgende strategische doelstellingen’ 1. Verder uitbouwen van een kwaliteitsvolle dienstverlening m.b.t. wonen 2. Streven naar een kwaliteitsvol en energiezuinig patrimonium 3. Zorgen voor een gedifferentieerd en betaalbaar woonaanbod 4. Ruimtelijk doordacht grond –, woon – en pandenbeleid voeren 5. Het opnemen van de regierol in het woonbeleid 6. Nemen van initiatieven rond levenslang en aanpasbaar wonen.
5.3. Woonbeleidsplan 2014 - 2019 Lijst van de gebruikte afkortingen: BSO: Bindend Sociaal Objectief CA: conformiteitsattest CBS: College van Burgemeester en Schepenen GR: Gemeenteraad GRS: Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan IGS: Intergemeentelijke samenwerking ‘Wonen Regio Tielt’ LWO: Lokaal Woonoverleg
OD: Perm.: RO: ROP: RSVK: SD: SHM:
Operationele Doelstelling permanent dienst Ruimtelijke Ordening gemeente Pittem Register Onbebouwde Percelen Regionaal Sociaal Verhuurkantoor Strategische Doelstelling Sociale huisvestingsmaatschappij
SD1: Verder uitbouwen van een kwaliteitsvolle dienstverlening m.b.t. wonen Trekker +Budget
Timing
Indicator
IGS, OCMW, gemeente
3-maandelijks
Klantenbestand IGS
Uitbouw Website Wonen Regio Tielt
IGS
Perm.
Website
Registratie van woonvragen via het registratieprogramma ‘Woonbeheer’
IGS
Perm.
Jaarverslag IGS
Begeleiding op maat voorzien via de doelgroepcoördinator
IGS
Perm.
Jaarverslag IGS
Analyseren eventuele uitbreiding van het aantal uren Woonwinkel - loket
IGS
2015
Nieuw projectdossier
Verder financiële en praktische ondersteuning aan ‘Wonen Regio Tielt’ bieden ( nieuw project dossier brengt verhoging van de werkingsbijdrage mee; subsidies van Vlaanderen worden immers beperkt tot 30% personeelskost ipv 60%)
Gemeente: 2014 – 8.000€ 2015 – 15.800€ 2016 – 16.200€ 2017 – 16.600€ 2018 – 26.000€ Trekker +Budget
2015-2018
Nieuw projectdossier
Timing
Indicator
IGS
3-maandelijks
Nieuwsbrief
Afstemmen nieuwsbrief IGS - infoblad gemeente
IGS
Perm.
Artikels, nieuwsbrief
Via stedenbouw een brochure van het F.R.G.E. met de bouwvergunningen verspreiden
RO
Perm.
Cijfers F.R.G.E.
IGS, OCMW
Perm.
Jaarverslag
OD1: Continuïteit van het woonloket met informatie over steunmaatregelen m.b.t. wonen Verdere bekendmaking via artikels, folders, gemeentelijk infoblad, nieuwsbrief, website
OD2: Optimaliseren van de communicatie naar de inwoners in de gemeente Driemaandelijks een nieuwsbrief verspreiden
Organiseren van thematische infomomenten voor inwoners en specifieke
doelgroepen Trekker +Budget
Timing
Indicator
Structureel overleg tussen Woonwinkel – OCMW inzake dienstverlening
IGS
2x/jaar
Verslag
Structureel overleg met de betrokken woonactoren: lokaal woonoverleg
IGS
Minimaal 2x/jaar
Verslag
Verspreiden van een huurdatabank naar de samenwerkingspartners
IGS
Maandelijks
Huurdatabank
OD1: Nemen van maatregelen ter verbetering van de kwaliteit van het woningpatrimonium
Trekker +Budget
Timing
Indicator
Actualiseren van het leegstandsregister
Gemeente
2x/jaar
Inventaris
Gemeente, IGS
2013 + jaarlijks
Nieuw reglement
IGS
Perm.
Jaarverslag
Gemeente
Perm.
Cijfers Wonen - Vlaanderen
Promoten van verschillende renovatiepremies
IGS
Regelmatig
Jaarverslag IGS
Evaluatie van de gemeentelijke premies
IGS
2014
Nota CBS
Actie rond opmaak van conformiteitsattest
IGS
2014
Artikel, nieuwsbrief
Structureel overleg tussen IGS en RSVK ( vooronderzoek, CA, renovatie,ed)
IGS
Maandelijks
Verslag
Trekker +Budget
Timing
Indicator
Promoten van de F.R.G.E. lening
IGS, OCMW, Gemeente
Perm.
Artikel, nieuwsbrief, website, infoblad
Actief opzoeken eigenaars om voordelen van dakisolatie toe te lichten
IGS, OCMW
2014 - 2015
Woonbeheer
OCMW
Perm.
Cijfergegevens Werkspoor
RO
Perm.
Infopakket/infomoment
Trekker +Budget
Timing
Indicator
OD3: Optimaliseren van de samenwerking en communicatie tussen de verschillende actoren
SD2: Streven naar een kwaliteitsvol en energiezuinig patrimonium
Evalueren en toepassen gemeentelijk reglement leegstandsheffing Bekendmaking van technische ondersteuning ‘Wonen Regio Tielt’ Actief opzoeken verwaarlozing, ongeschiktheid en onbewoonbaarheid + toepassen wettelijke procedures
OD2: De inwoners stimuleren om energiebesparende en kwaliteitsverbeterende maatregelen te nemen
Samenwerken met Werkspoor ik het kader van energiescans Promotie van maatregelen duurzaam wonen bij nieuwbouw OD3:
Aandacht voor specifieke noden voor doelgroepen
Samenwerken met het Steunpunt Woningaanpassing
IGS
Perm.
Cijfergegevens steunpunt
Technisch Adviseur IGS
Perm.
Jaarverslag IGS
IGS
2013 - 2014
Notulen CBS
Trekker +Budget
Timing
Indicator
OD1: Verhogen van het sociaal woonaanbod Behalen doelstelling BSO ( huur, koop en kavels)
Gemeente
2013 - 2019
Verslag LWO
IGS
2014
Notulen GR
Actieve aanwending van vertegenwoordiging in sociale huisvestingsmaatschappijen
Gemeente
Perm.
Jaarverslag SHM De Mandelbeek, Helpt Elkander
Actieve aanwending van vertegenwoordiging in RSVK
Gemeente
Perm.
Jaarverslag RSVK
Trekker +Budget
Timing
Indicator
OD2:
IGS, OCMW, Gemeente
Perm.
Jaarverslag RSVK
GS
Jaarlijks
Notulen CBS
Publicatie artikels in het gemeentelijk infoblad ter bekendmaking van de werking van het sociaal verhuurkantoor
Gemeente
Jaarlijks
Artikel
Begeleiding verhuurders RSVK bij aanvraag premies
IGS, RSVK
Perm.
Jaarverslag IGS/RSVK
Technisch Adviseur IGS
Perm.
Jaarverslag IGS
Trekker +Budget
Timing
Indicator
Gemeente
2014
Notulen GR
Procesbegeleiding bij het aanpassen van woningen door inhoudelijke ondersteuning Uitwerken van een praktische procedure ter voorkoming van overbewoning; zowel bij seizoenarbeiders als bij andere buitenlandse werkkrachten SD3: Zorgen voor een gedifferentieerd en betaalbaar woonaanbod
Opmaak van een lokaal toewijzingsreglement
Verder uitbouwen van het aanbod van het RSVK
Eigenaars naar het RSVK leiden Bij leegstand van woningen eigenaars contacteren en hen per brief informeren rond werking van Woonwinkel, RSVK en mogelijke verhuur via RSVK
Ondersteuning bij renovatiecontracten, conformiteitsattesten, ed.
OD3:
Het woonaanbod verhogen met het oog op de betaalbaarheid
Onderzoek naar de wenselijkheid om een activeringsheffing uit te werken ( na de actualisatie van het Register Onbebouwde Percelen)
Heffing op leegstaande gebouwen
Gemeente
Jaarlijks
Notulen CBS
Opmaak stedenbouwkundige verordening m.b.t. het opsplitsen van woningen
Dienst RO
2015-2016
Notulen GR
Trekker +Budget
Timing
Indicator
OCMW
Perm.
Notulen OCMW - Raad
OCMW/Gemeente
2015 - 2019
Bouwvergunning
Verbeteren van de huisvestingssituatie van de zwakke huurder ( huursubsidie, crisisopvang, noodwoning, LOI, begeleiding,…)
OCMM
Perm.
Notulen OCMW - Raad
Verderzetten van het engagement in het project ‘Proef – Wonen’
IGS
Perm.
Jaarverslag ‘Proef – Wonen’
Trekker +Budget
Timing
Indicator
OD1: Voeren van een doordacht grondbeleid Bijhouden inventarisatie onbebouwde gronden
Dienst RO
Jaarlijks
ROP
Trekker +Budget
Timing
Indicator
Dienst RO
Perm.
Notulen GR
Dienst RO
Perm.
Notulen CBS
Trekker +Budget
Timing
Indicator
IGS
2013
Notulen CBS
IGS, gemeente
2014
Premieboekje
Trekker +Budget
Timing
Indicator
Gemeente
Perm.
Verordening/Vergunningenbeleid
OD4:
Verhogen van het woonaanbod voor prioritaire doelgroepen
De rol van het OCMW als een hoofdactor op vlak van de sociale huisvesting verderzetten en uitbreiden ( huurwaarborg, financiële begeleiding,…) Onderzoeken van de mogelijkheden om een woonzorgzone te creëren
SD 4: Ruimtelijk doordacht grond -, woon – en pandenbeleid voeren
OD2: Onderzoek voeren naar de gemeentelijke reglementering rond wonen Onderzoek naar de ontwikkeling van nuttige stedenbouwkundige verordeningen Onderzoek voeren naar de wenselijkheid om het recht op voorkoop uit te oefenen OD3:
Optimaliseren van het gemeentelijk premiebeleid
Doorlichting premiebeleid Bijsturen van het gemeentelijk premiebeleid OD4:
Verbeteren van de algemene kwaliteit van de woonomgeving
Aandacht besteden aan de woonkwaliteit, zowel functioneel/intern als naar de integratie in de omgeving
SD5: Het opnemen van de regierol in het woonbeleid Trekker +Budget
Timing
Indicator
OD1: Organiseren van permanent overleg met de huisvestingsactoren Voortzetten en eventueel uitbreiden van het lokaal woonoverleg
Gemeente
2x/jaar
Verslag
Voortzetting actieve deelname aan de interlokale vereniging
Gemeente
Perm.
projectdossier
Onderzoek naar de mogelijkheden tot woonbegeleiding van sociale huurders ( RSVK en SHM)
IGS, CAW
2014-2015
Verslag LWO
Trekker +Budget
Timing
Indicator
IGS
Jaarlijks
Verslag LWO
IGS, gemeente, OCMW
Perm.
Verslag jaarevaluatie woonbeleidsplan
Trekker +Budget
Timing
Indicator
OCMW, IGS
Regelmatig
Artikel, infoblad, ed.
IGS
Perm.
Jaarverslag IGS
Trekker +Budget
Timing
Indicator
OCMW
2019 -
Nieuwbouwproject
RO
Perm.
Website, infopakket
OD2:
Evalueren en bijsturen van het woonbeleidsplan
Jaarlijkse evaluatie van het woonbeleidsplan op het woonoverleg Actieve opvolging van bestaande – en vernieuwende tendensen in het woonbeleid SD6: Nemen van initiatieven rond levenslang en aanpasbaar wonen OD1:
Ondersteuning van levenslang en aanpasbaar wonen
Opzetten sensibiliseringsacties m.b.t. de mogelijkheden levenslang wonen en woningaanpassing Doorverwijzen naar Steunpunt Woningaanpassing OD2:
Creëren van aangepaste woonvormen
Nieuwbouwproject (Sociale) assistentiewoningen evt. in samenwerking met de sociale bouwmaatschappijen Adviesverlening omtrent aangepast wonen bij nieuwbouw
