2012-2013 Goedgekeurd door de gemeenteraad op 7 november 2011
[WOONBELEIDSPLAN] Gemeente Wuustwezel
Inhoud DEEL 0: INLEIDING ............................................................................................................................................................ 5 1. Voorwoord .............................................................................................................................................................. 5 2. Inleiding .................................................................................................................................................................. 6 3. Een woonbeleidsplan: Een beknopte duiding ......................................................................................................... 6 3.1. Wat is een woonbeleidsplan? ........................................................................................................................ 6 3.2. Doel van een woonbeleidsplan? .................................................................................................................... 6 3.3. Hoe is het woonbeleidsplan opgebouwd? ..................................................................................................... 6 3.4. Looptijd, bijsturing en opvolging..................................................................................................................... 6 DEEL 1: OMGEVINGSANALYSE........................................................................................................................................ 7 1. Situering ................................................................................................................................................................. 7 1.1. De gemeente Wuustwezel ............................................................................................................................. 7 1.2. De referentiegebieden ................................................................................................................................... 8 2. Demografisch en socio-economisch profiel ............................................................................................................ 9 2.1. Bevolkingsaantal en spreiding ....................................................................................................................... 9 2.2. Bevolkingsevolutie ....................................................................................................................................... 10 2.3. Bevolkingssamenstelling ............................................................................................................................. 12 2.4. Inkomens ..................................................................................................................................................... 13 2.5. Uitkeringen leefloon ..................................................................................................................................... 13 3. Het (totale) woningpatrimonium ............................................................................................................................ 14 3.1. Aantal woningen en spreiding van het aantal woningen .............................................................................. 14 3.2. Woningtypes ................................................................................................................................................ 15 3.3. Ouderdom (en kwaliteit) van de woningen................................................................................................... 16 3.4. Grootte van de percelen met woningen ....................................................................................................... 17 3.5. Verleende vergunningen .............................................................................................................................. 18 3.6. Betaalbaarheid (van woningen en gronden) ................................................................................................ 19 4. Het woningpatrimonium ‘met sociaal karakter’ ..................................................................................................... 20 4.1. Wat is woningpatrimonium ‘met sociaal karakter’ ........................................................................................ 20 4.2. Ligging van dit patrimonium ......................................................................................................................... 20 5. Het sociale woningpatrimonium ............................................................................................................................ 21 5.1. Sociale huurwoningen in beheer bij SHM De Voorkempen ......................................................................... 21 5.2. Sociale woningen in beheer bij SVK De Voorkempen ................................................................................. 23 6. Het bestaande sociale patrimonium buiten het Kaderbesluit ................................................................................ 24 6.1. Woningen in beheer bij het OCMW ............................................................................................................. 24 7. Relevante wetgeving ............................................................................................................................................ 26 7.1. Vlaamse Wooncode (VWC) ......................................................................................................................... 26 7.2. Decreet grond- en pandenbeleid (DGP) ..................................................................................................... 26 7.3. Kaderbesluit Sociale Huur ........................................................................................................................... 26 8. Relevante woonactoren ........................................................................................................................................ 27 8.1. Gemeentebestuur ........................................................................................................................................ 27 8.2. Sociale Huisvestingsmaatschappij (SHM) De Voorkempen ........................................................................ 27 8.3. Sociale Bouwmaatschappij ARRO............................................................................................................... 27 8.4. Sociaal Verhuurkantoor (SVK) De Voorkempen .......................................................................................... 27 8.5. IGEAN Dienstverlening ................................................................................................................................ 27 8.6. Wonen-Vlaanderen (WV)............................................................................................................................. 27 8.7. Provincie Antwerpen .................................................................................................................................... 28 8.8. Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) ................................................................................. 28 8.9. Overige actoren ........................................................................................................................................... 28 9. Relevante welzijnsactoren .................................................................................................................................... 29 9.1. Algemeen .................................................................................................................................................... 29 9.2. Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijke Welzijn (OCMW) ............................................................... 29 9.3. SamenwerkingsInitiatief WoonBegeleiding (SIWB) ..................................................................................... 29 9.4. Openluchtopvoeding vzw (OLO) .................................................................................................................. 30 9.5. Spectrum vzw .............................................................................................................................................. 30 10. Relevante beleidsinstrumenten ........................................................................................................................ 31 10.1. Lokaal Woonoverleg .................................................................................................................................... 31 10.2. Lokale huisvestingsdienst en huisvestingsambtenaar ................................................................................. 31 10.3. Gemeentelijke reglementeringen ................................................................................................................. 31 10.4. Intergemeentelijk project lokaal woonbeleid ‘IVLW-Noord’ .......................................................................... 32 10.5. Kwaliteitsbewaking ...................................................................................................................................... 33 10.6. Het Bindend Sociaal Objectief ..................................................................................................................... 34 10.7. Leegstandsregister en register onbebouwde percelen ................................................................................ 36
3
10.8. Actieprogramma .......................................................................................................................................... 37 10.9. Premies voor energiebesparing en woningaanpassing ............................................................................... 38 10.10. Andere (financiële) steunmaatregelen..................................................................................................... 39 10.11. Registratie ............................................................................................................................................... 40 11. Relevante beleidsdocumenten ......................................................................................................................... 41 11.1. Gemeentelijk beleidsplan 2007-2012 (GB) .................................................................................................. 41 11.2. Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 (LSB).............................................................................................. 41 11.3. Gewestplan .................................................................................................................................................. 42 11.4. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) ................................................................................................. 42 11.5. Provinciaal Ruimtelijke Structuurplan Antwerpen (PRS).............................................................................. 42 11.6. Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) Weekendverblijven............................................................. 43 11.7. Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) – Richtinggevend gedeelte................................................... 43 11.8. Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) – Bindend gedeelte .............................................................. 45 11.9. Overige RUP’s betreffende woningprogrammatie........................................................................................ 47 12. Sociale woningbouwprojecten (sinds vaststelling BSO) ................................................................................... 48 12.1. Projectoverzicht ........................................................................................................................................... 48 12.2. Gerealiseerde projecten .............................................................................................................................. 49 12.3. Geplande sociale nieuwbouwprojecten ....................................................................................................... 50 12.4. Geplande sociale renovatieprojecten........................................................................................................... 51 12.5. Geplande projecten met sociale last ............................................................................................................ 52 DEEL 2: STERKTE-ZWAKTEPROFIEL ............................................................................................................................ 53 1. Demografisch en socio-economisch profiel...................................................................................................... 53 2. Het totale woningpatrimonium .......................................................................................................................... 53 3. Het woningpatrimonium ‘met sociaal karakter’ ................................................................................................. 53 4. Het sociale woningpatrimonium ....................................................................................................................... 54 5. Het sociale woningpatrimonium buiten het ‘Kaderbesluit Sociale Huur’ ........................................................... 54 6. Lokaal woonoverleg ......................................................................................................................................... 54 7. Woonloket ........................................................................................................................................................ 54 8. Gemeentelijke reglementeringen ..................................................................................................................... 55 9. Project IVLW-Noord ......................................................................................................................................... 55 10. Registratie ................................................................................................................................................... 55 11. Premies en steunmaatregelen ..................................................................................................................... 55 12. Levenslang en aanpasbaar wonen .............................................................................................................. 56 13. Doelgroep Ouderen ..................................................................................................................................... 56 14. Doelgroep personen met een handicap ....................................................................................................... 56 DEEL 3: VISIE EN DOELSTELLINGEN ............................................................................................................................ 57 1. Visie .......................................................................................................................................................................... 57 2. Strategische doelstellingen ....................................................................................................................................... 57 DEEL 4: ACTIEPROGRAMMA .......................................................................................................................................... 58 SD1: Het uitbreiden van woningaanbod.................................................................................................................... 58 SD1a: Het uitbreiden van het sociaal woningaanbod ............................................................................................... 58 SD1b: Het uitbreiden van het ‘woningaanbod met sociaal karakter’ (en/of sociale last) ........................................... 58 SD1c: Het uitbreiden van het sociaal woningaanbod buiten het ‘Kaderbesluit Sociale Huur’ ................................... 58 SD2: Het aanbieden van een kwalitatief en betaalbaar woningaanbod .................................................................... 59 SD3: Het aanbieden van dienstverlening aan burgers op vlak van wonen ............................................................... 59 SD4 : Het faciliteren of uitbreiden van het lokaal woonoverleg met alle lokale woonactoren .................................... 60 SD5 : Het lokaal woonbeleid afstemmen op de lokale noden ................................................................................... 60
4
DEEL 0: INLEIDING 1. Voorwoord “Wuustwezel is een gemeente in het buitengebied, die zich gefaseerd en kwalitatief hoogstaand wenst te ontwikkelen naar een groen hoofddorp, waar een goede woonkwaliteit samengaat met een evenwichtig platteland en waar een milieuvriendelijke en goed functionerende land- en tuinbouw hand in hand gaan met natuur en recreatief medegebruik.” Dit is de toekomstvisie voor Wuustwezel, neergeschreven en goedgekeurd in het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan. Wij zien het als een taak om in samenwerking met de bevolking deze toekomstvisie in de praktijk om te zetten. Mensen zekerheid geven, heeft veel te maken met een betaalbaar en geschikte woning, een propere, veilige en kindvriendelijke leefomgeving. Vandaar dit woonbeleidsplan. Tot eind jaren ’90 verkochten wij (gemeente, intercommunale en bouwmaatschappij) niet minder dan 500 ‘sociale’ kavels! Wijken als Nieuwendijk, Hagelkruisakkers, Hofakker, De Vennekens, Oosteneind, Wijngaardsveld zijn er het resultaat van. Dit beleid viel stil door toepassing van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, dat het wonen ‘op den buiten’ afremt. Het gemeentelijk structuurplan heeft, hoewel dit uitdrukkelijk gewenst was, weinig of geen kansen gekregen voor sociale verkavelingen. Hoewel de sociale huisvestingsmaatschappij in Wuustwezel 444 sociale huurwoningen ter beschikking heeft voor onze inwoners, is dit onvoldoende. De bouw van bijkomende huurwoningen is dus wenselijk. Het sociaal verhuurkantoor (SVK) zorgt voor een aanvulling op dit sociaal huuraanbod. Eigenaars van privéwoningen kunnen langlopende huurcontracten afsluiten met het SVK, dat op haar beurt instaat voor de nodige woningaanpassingen en de verhuur. Op deze wijze kunnen ook woningen uit de privésector gemakkelijk te beschikking gesteld worden aan minder kapitaalkrachtige inwoners.. en de eigenaars krijgen over een lange periode een gegarandeerd huurinkomen. In de toekomst zullen we meer woningen via het SVK ter beschikking trachten te stellen. Met het voorliggend woonbeleidsplan willen wij binnen de beperkingen die ons door de hogere overheden opgelegd worden, toch alle kansen en opportuniteiten grijpen en/of creëren om onze inwoners de kans te geven een betaalbare en aangepaste woning te huren, te bouwen of te kopen. Samen met andere overheden en partners zoals de SHM De Voorkempen, IGEAN, OCMW en het SVK e.a. hopen wij de volgende jaren een voldoende aanbod te creëren. Zo denken wij aan de bouw van 24 bejaardenappartementen aan de Sportlaan, 5 appartementen in de Kapelstraat, 3 woongelegenheden in de Tienpondstraat voor personen met een handicap, een 180 woningen in Gooreind en de renovatie van 60 woningen in de Rijsvennenstraat en De Vennekens. Verder is er nog de verkaveling Hofakker, de ontwikkeling op de Melkerijsite in Loenhout en het binnengebied Achter d’hoven in Wuustwezel centrum. Dit alles zal zonder twijfel aangevuld worden met talrijke initiatieven vanuit de privésector. Een samenspel tussen overheid en privé zal ongetwijfeld leiden tot een groter en kwaliteitsvol aanbod van gronden en woningen. Wij danken alle instanties en medewerkers voor hun bijdrage bij het opstellen van dit woonbeleidsplan dat ongetwijfeld de volgende jaren mee het uitzicht van onze groene gemeente zal bepalen en kansen zal bieden aan onze inwoners. Burgemeester en bevoegd voor Huisvesting, Jos Ansoms.
5
2. Inleiding De Vlaamse Wooncode geeft aan de gemeenten de rol van regisseur van alle huisvestingsinitiatieven op hun grondgebied. De lokale woonmarkten verschillen onderling sterk; het is aan de gemeentebesturen om de verschillende lokale woonactoren actief te sturen en te begeleiden. De opmaak van een lokaal woonbeleidsplan zal een leidraad zijn voor het invullen van het lokaal woonbeleid. Een woonplan kadert voorstellen voor acties en projecten in een globale visie op langere termijn, zodat inspanningen gedoseerd worden en de financiële middelen en het personeel efficiënt worden ingezet. In bestaande beleidsplannen zoals het gemeentelijk structuurplan en het lokaal sociaal beleidsplan zijn doorgaans al aanzetten tot analyse, visie, doelstellingen of projecten en acties aangaande een lokaal woonbeleid te vinden. Het is de bedoeling vanuit het gemeentelijk perspectief de woonsituatie in Wuustwezel verbeteren. Wuustwezel opteert hierbij voor een intergemeentelijke aanpak.
3. Een woonbeleidsplan: Een beknopte duiding 3.1.
Wat is een woonbeleidsplan?1
Een woonbeleidsplan is een door de gemeenteraad goedgekeurd gemeentelijk beleidsdocument dat de krachtlijnen en keuzes voor het lokaal woonbeleid weergeeft. Dit plan vormt het eindresultaat van een planningsproces door de verschillende lokale woonactoren, dat -vertrekkende vanuit de kennis en analyse van de gegeven situatie - in een aantal stappen komt tot prioritaire beleidskeuzes en een tijdsgebonden actieprogramma.
3.2.
Doel van een woonbeleidsplan?
Via een analyse van de bestaande toestand worden de behoeften ingeschat en worden zodoende de juiste beleidskeuzes gemaakt. Een door de gemeenteraad goedgekeurd woonplan is richtinggevend en schept een kader voor het beleid. Een woonplan dat werd ontwikkeld in overleg met alle woonactoren heeft het nodige draagvlak om de slaagkansen van concrete projecten en acties te waarborgen.
3.3.
Hoe is het woonbeleidsplan opgebouwd?
Om tot dit woonbeleidsplan te komen werden 4 stappen doorlopen. In de praktijk zijn deze niet altijd even strikt gescheiden, maar zijn ze verweven met elkaar. De totstandkoming van een woonplan is immers een dynamisch proces. Belangrijk is hun onderlinge logische samenhang. De vier stappen zijn: 1. de analyse van de bestaande toestand 2. het formuleren van een visie en een vertaling hiervan in doelstellingen 3. het opstellen van actieprogramma 4. de evaluatie en bijsturing
analyse
evaluatie
visie
actie
Figuur 1: Opbouw van een woonbeleidsplan1
3.4.
Looptijd, bijsturing en opvolging
Voor Wuustwezel bedraagt het tijdsperspectief van het woonbeleidsplan 2012-2013. Dit wil niet zeggen dat de doelstellingen en acties slechts een looptijd hebben tot 2013. Het is evident dat bepaalde acties en doelstellingen een langere termijn beogen. Dit woonbeleidsplan zal daarom ook kunnen gebruikt worden door de volgende legislaturen, zij het in een aangepaste/geactualiseerde versie. Het is aangewezen om ook vóór 2013 de vooruitgang van de uitvoering van het woonbeleidsplan op regelmatige tijdstippen na te gaan. Het lokaal woonoverleg is hiervoor het aangewezen overlegplatform.
1 http://www.bouwenenwonen.be/home/lokaal_woonbeleid/uploads/documentenbank/a564cfb02f83a0d9d53ea1195778d558.pdf
6
DEEL 1: OMGEVINGSANALYSE 1. Situering 1.1.
De gemeente Wuustwezel
Wuustwezel is een uitgestrekte landelijke gemeente met een oppervlakte van 89,43km² in het noorden van de provincie Antwerpen. Ze bestaat uit 3 dorpskernen (Wuustwezel, Gooreind en Loenhout) en 2 gehuchten (Braken en Sterbos). Voor deze analyse bakenen we deze entiteiten af op basis van de zones het gewestplan (zie 11.3.). Per deelkern worden volgende zones als dorpskern beschouwd: woongebied, woongebied met landelijk karakter en woonuitbreidingsgebied. Hiernaast voegen we nog 2 ruimtelijke entiteiten toe, namelijk de weekendzone (vooralsnog als recreatiegebied ingekleurd in het gewestplan) en het totale buitengebied.
± 8116 ha ± 50 ha
± 148 ha
± 37 ha
± 117 ha
± 227 ha
± 3 ha
± 248 ha
Kaart: Oppervlakte van de afgebakende deelgebieden van Wuustwezel2
2 Gegevens Kadaster dd. 01/01/2011; Deze afbakeningen zijn louter indicatief voor deze oefening.
7
1.2.
De referentiegebieden
Om een omgevingsanalyse uit te voeren, zijn referentiewaarden interessant. In dit beleidsplan is ervoor gekozen om Wuustwezel waar mogelijk te vergelijken met het gewest (Vlaanderen) en de provincie (Antwerpen). Op het gebied van woonbeleid heeft Wuustwezel een samenwerkingsverband, IVLW-Noord (zie 10.4.), met enkele omliggende gemeenten: Brasschaat, Brecht, Essen, Kalmthout, Kapellen, Stabroek, Schoten en Wijnegem. De cijfers die beschikbaar zijn voor deze gemeenten worden ook als indicatieve referentiewaarden gebruikt.
Kaarten: Situering van de referentiegebieden3
Bij deze gemeenten zijn er gemeenten die qua profiel vergelijkbaar zijn met Wuustwezel, anderen zijn dat minder. In onderstaande tabel worden enkele classificaties meegegeven die het gemeentelijk profiel vanuit een bepaald oogpunt omschrijven. Om de exacte inhoud van deze profielen te kennen, verwijs ik naar de ondervernoemde websites.
Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel
Dexia-profiel4 residentiële randgemeente met hoge inkomens landelijke gemeente of verstedelijkte plattelandsgemeente met sterke demografische groei landelijke gemeente of verstedelijkte plattelandsgemeente met sterke demografische groei woongemeente in landelijke zone residentiële randgemeente met hoge inkomens agglomeratiegemeente met tertiaire activiteit weinig verstedelijkte gemeente met demografische achteruitgang agglomeratiegemeente met tertiaire activiteit landelijke gemeente of verstedelijkte plattelandsgemeente met sterke demografische groei
VRIND-classificatie5 overgangsgebied platteland
RSV-classificatie6 buitengebied buitengebied
platteland
buitengebied
overgangsgebied overgangsgebied overgangsgebied overgangsgebied
buitengebied buitengebied buitengebied buitengebied
grootstedelijke rand platteland
grootstedelijk gebied randgemeenten buitengebied
Tabel 1: Oppervlakte van de gemeente en percentage woongebied in de referentiegebieden in 20097
3 Afbakening grenzen: AGIV: http://geo-vlaanderen.agiv.be/geo-vlaanderen/gwp/ 4 http://aps.vlaanderen.be/lokaal/pdf/gebiedsindelingen/dexia.pdf 5 http://aps.vlaanderen.be/lokaal/pdf/gebiedsindelingen/vrind.pdf 6 http://aps.vlaanderen.be/lokaal/pdf/gebiedsindelingen/rsv8.pdf 7 http://www.wikipedia.be
8
2. Demografisch en socio-economisch profiel 2.1.
Bevolkingsaantal en spreiding
Op 1 september 2011 kent Wuustwezel 19318 inwoners. Hiervan is 25% woonachtig in de kern van Gooreind (zoals hieronder afgebakend), 21% in kerngebied Wuustwezel en 13% in de kerngebied Loenhout. Verder zijn de kernen van de gehuchten Braken en Sterbos samen goed voor 8% van de inwoners. Ook het bewonersaantal van de weekendzone is met 4% niet te verwaarlozen. De overige 29% van de inwoners woont (meer verspreid) in het omliggend agrarisch gebied.
± 5398 inwoners ± 687 inwoners
± 2552 inwoners
± 844 inwoners
± 830 inwoners
± 3975 inwoners
± 100 inwoners
± 4827 inwoners
Kaart: Aantal inwoners per deelkern in Wuustwezel in 20118
Wuustwezel heeft een gemiddelde bevolkingsdichtheid van 215 inwoners per km², al is dit cijfer relatief gezien een groot onderscheid dient gemaakt te worden tussen de dichter bevolkte woonkernen en de meer verspreide bewoning in het buitengebied. In onderstaande tabel halen we de relatieve bevolkingsdichtheden van de referentiegebieden aan en hun percentage woongebied.
Vlaams Gewest P. Antwerpen Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel
Oppervlakte (km²) 13521 km² 2867 km² 38,49 km² 90,84 km² 47,48 km² 59,45 km² 37,11 km² 29,55 km² 21,1 km² 7,86 km² 89,43 km²
Woongebied (%)
30,12% 10,12% 11,99% 11,4% 26,2% 28,9% 14,02% 21,3% 6,52%
Tabel: Kenmerken van de referentiegebieden in 2010
Aantal inwoners 6.251.983 1.744.862 36.949 27.597 17.797 17.731 26.427 33.342 17.966 8.984 19.213
Bevolkingsdichtheid (inw/km²) 462 inw./km² 609 inw./km² 960 inw./km² 304 inw./km² 375 inw./km² 298 inw./km² 712 inw./km² 1128 inw./km² 835 inw./km² 1143 inw./km² 215 inw./km²
9
8 Gegevens gemeentelijk bevolkingsregister dd. 09/2011 9 http://www.wikipedia.be
9
2.2.
Bevolkingsevolutie
Het bevolkingsaantal in Wuustwezel kent de laatste jaren duidelijk een stijgende trend. We zien een gestage stijging van gemiddeld 165 bijkomende inwoners per jaar. Vergelijken we deze bevolkingsevolutie met die van de referentiegebieden dan stellen we vast dat Wuustwezel de laatste jaren een relatief grote procentuele stijging van het aantal inwoners kent.
25000 20000 15000 evolutie
10000
prognose
5000
1,20% 1,00% 0,80% 0,60% 0,40% 0,20% 0,00% -0,20%
0
Grafiek: Evolutie en prognose van het aantal inwoners in Wuustwezel tussen 1990 en 203010
2.2.1.
Grafiek: Gemiddelde procentuele toename van het aantal inwoners in de Referentiegebieden tussen 2000 en 201011
Natuurlijke aangroei
De eerste pijler voor de analyse van de bevolkingsevolutie is de natuurlijke aangroei van de bevolking. Tussen 2000 en 2009 waren er in Wuustwezel gemiddeld 197 geboorten en 121 overlijdens per jaar. Dit resulteert in een positief natuurlijk aangroeisaldo. Op Stabroek na is de gemiddelde procentuele natuurlijke aangroei binnen de referentiegebieden in Wuustwezel het grootst.
250 200 150 100
Geboorten Overlijdens
0,50% 0,40% 0,30% 0,20% 0,10% 0,00% -0,10% -0,20% -0,30% -0,40% -0,50%
50 0
Grafiek: Natuurlijke aangroei van het aantal inwoners in 12 Wuustwezel tussen 2000 en 2009
Natuurijke aangroei
Grafiek: Gemiddelde procentuele natuurlijke aangroei van het aantal inwoners in de referentiegebieden tussen 2000 en 200913
10 http://economie.fgov.be/nl/binaries/311111_nl_v2_tcm325-55771.xls; http://www4.vlaanderen.be/dar/svr/Pages/2011-01-12-bevolkingsprojecties.aspx 11 http://www.lokalestatistieken.be 12 http://www.lokalestatistieken.be; Natuurlijke aangroei = het aantal geboorten verminderd met het aantal overlijdens 13 http://www.lokalestatistieken.be
10
2.2.2.
Migratie
Een tweede pijler om de bevolkingsevolutie te verklaren is de migratie. Migraties hebben de laatste jaren een steeds grotere invloed op het bevolkingsaantal. In Wuustwezel overstijgt (de laatste 10 jaar) het aantal inwijkingen (gemiddeld 162 inwijkingen per jaar) jaarlijks het aantal uitwijkingen (gemiddeld 99 uitwijkingen per jaar). Binnen deze migraties is er een interne migratiestroom (inwoners die binnen België migreren) en een externe migratiestroom (inwoners vanuit Wuustwezel naar het buitenland migreren en omgekeerd). In Wuustwezel zijn beide stromen positief, dit wil zeggen dat zowel vanuit het buitenland als vanuit het binnenland er jaarlijks gemiddeld meer mensen in Wuustwezel toekomen dan er weggaan. De interne migratiestroom houdt zichzelf min of meer in evenwicht. De externe immigraties overstijgen sterk de externe emigraties en hebben dus een merkbaar aandeel in het jaarlijks stijgend bevolkingsaantal. 1,00% 0,80% 0,60% 300
0,40%
250
0,20%
200
Inwijking
150 Uitwijking
100
0,00% -0,20%
intern extern
-0,40%
50
Migratoire aangroei
0
Grafiek: Migratoire aangroei van het aantal inwoners in Wuustwezel tussen 2000 en 200914
Grafiek: Gemiddelde procentuele migratoire aangroei van het aantal inwoners in de referentiegebieden tussen 2000 en 200915
Nemen we de migratiestromen voor Wuustwezel verder onder de loep dan stellen we het volgende vast: - de meeste inwijkingen gebeurden vanuit Antwerpen, Brasschaat en Nederland; - de meeste uitwijkingen gebeurden naar Antwerpen, Brasschaat en Brecht; - de populairste leeftijd voor uitwijking is tussen de 20 en de 30 jaar, voor inwijking tussen de 30 en de 40 jaar.
3000 2500 2000 1500 1000 500 0
Inwijking Uitwijking
Grafiek: Aantal inwijkingen en uitwijkingen voor de populairste afkomsten en bestemmingen in Wuustwezel tussen 2000 en 201016
4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0
Inwijking Uitwijking
Grafiek: Aantal inwijkingen en uitwijkingen per leeftijdscategorie in Wuustwezel tussen 2000 en 201017
14 http://www.lokalestatistieken.be; Migratoire aangroei = het aantal inwijkingen verminderd met het aantal uitwijkingen 15 http://www.lokalestatistieken.be 16 Cijfers dienst bevolking; Onbekend = Afvoering van ambtswege (in het bevolkingsregister) 17 Cijfers dienst bevolking
11
2.3.
Bevolkingssamenstelling
2.3.1.
Leeftijd
Dat Wuustwezel een “jonge” gemeente is, blijkt al enkele jaren uit de nationale cijfers. Met een gemiddelde leeftijd van de 39,65 jaar prijkt Wuustwezel op de 10 plaats in de lijst met de jongste bevolking van het Vlaams gewest18. Ondanks het grote aandeel inwoners op beroepsactieve leeftijd ontsnapt ook Wuustwezel niet aan de maatschappelijke tendens van vergrijzing van de bevolking. In 2010 is in Wuustwezel bijna 14% van de bevolking ouder dan 65 jaar. In 2030 wordt dit geraamd op meer dan 22%. 120,00% 100,00%
5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0
Kinderen (0-14)
80,00%
Jongeren (15-24)
60,00%
Jongvolwassenen (25-39)
40,00%
65 en ouder
Volwassenen (40-54)
20,00%
25-64 jaar
0,00%
0-24 jaar
Oudere werknemers (55-64) Senioren (65-79) Bejaarden (80+)
Grafiek: Evolutie en prognose van het aantal inwoners per leeftijdcategorie in Wuustwezel tussen 2000 en 203019
2.3.2.
Grafiek: Bevolkingssamenstelling naar leeftijd in de referentiegebieden in 201020
Gezinnen
Het aantal gezinnen in Wuustwezel is de laatste jaren fel toegenomen. In 2008 waren er in Wuustwezel 7140 private gezinnen met gemiddeld 2,63 inwoners per gezin. In vergelijking met de referentiegebieden is dit de grootste gemiddeld gezinsgrootte. De gezinscijfers hebben zonder twijfel een grote repercutie op het te voeren woonbeleid. 120,00% 100,00% 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0
80,00% aantal huishoudens met 1 persoon aantal huishoudens met 2 personen
60,00% 40,00% 20,00% 0,00%
aantal huishoudens met 3 personen
grote huishoudens (4personen of meer) kleine huishoudens (2-3 personen) alleenstaanden
aantal huishoudens met 4 personen of meer
Grafiek: Evolutie en prognose van het aantal samenstelling in Wuustwezel tussen 2000 en 203021
gezinnen
per
Grafiek: Gezinssamenstelling in de referentiegemeenten in 200922
120,00% 100,00% 80,00% 60,00%
Eenoudergezinnen
40,00% 20,00% 0,00%
Echtparen zonder kinderen Echtparen met kinderen
Grafiek: Samenstelling van de gezinnen van de referentiegebieden in 23 2008
1,25 1,2 1,15 1,1 1,05 1 0,95 0,9
Grafiek: Gemiddeld aantal kinderen per familiekern in de gezinnen van 24 de referentiegebieden in 2008
18 http://www.ibz.rrn.fgov.be/index.php?id=2982&L=1 19 http://www4.vlaanderen.be/dar/svr/Pages/2011-01-12-bevolkingsprojecties.aspx 20 http://www.lokalestatistieken.be; 21 http://www4.vlaanderen.be/dar/svr/Pages/2011-01-12-bevolkingsprojecties.aspx 22 http://www.lokalestatistieken.be 23 http://statbel.fgov.be/nl/binaries/31117124_nl_tcm325-65722.xls 24 http://statbel.fgov.be/nl/binaries/31117124_nl_tcm325-65722.xls
12
2.4.
Inkomens
De laatste 10 jaar is het gemiddeld netto belastbaar jaarinkomen van de Wuustwezelnaar gestegen van 10495€ in 2000 naar 15347€ in 2008. Wuustwezel scoort met dit gemiddelde inkomen laag in vergelijking met de referentiegebieden. De laatste 10 jaar maakte het gemiddelde inkomen echter jaarlijks een sprong van bijna 5%. Hiermee behoort Wuustwezel bij de sterkste stijgers van de referentiegebieden. 20000 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0
105,50% 105,00% 104,50% 104,00% 103,50% 103,00% 102,50%
Grafiek: Gemiddeld inkomen per inwoner in de referentiegebieden in 200825
Grafiek: Gemiddelde procentuele toename van het gemiddelde inkomen in de referentiegemeenten tussen 2000 en 200826
Wanneer we de inkomensstructuur nader bekijken, zien we dat vooral de gemiddelde inkomens de laatste jaren een sterke opmars kennen. Toch blijft het aantal lage inkomens laag in vergelijking met de referentiegebieden. 120,00% 6000
100,00% Aantal aangiften kleiner dan 20.000€
5000 4000
80,00% 60,00%
3000
Aantal aangiften tussen 20.001 en 50.000€
40,00%
Aantal aangiften groter dan 50.000€
0,00%
2000 1000
20,00%
0
onbekend Aantal aangiften groter dan 50.000€ Aantal aangiften tussen 20.001 en 50.000€ Aantal aangiften kleiner dan 20.000€
onbekend
Grafiek: Evolutie van het aantal loonaangiften per grootorde in Wuustwezel tussen 2000 en 200827
2.5.
Grafiek: Loonaangiften per grootorde in de referentiegebieden in 200828
Uitkeringen leefloon
Een kwetsbare groep op de huisvestingsmarkt zijn de leefloongerechtigden. In Wuustwezel kent deze groep een licht stijgend verloop. In 2010 kregen ongeveer 64 mensen deze financiële bijstand. Zoals in de meeste gemeenten was van deze groep het merendeel (18%) tussen 20 en de 24 jaar oud. In vergelijking met de referentiegebieden worden in Wuustwezel relatief veel leeflonen uitgekeerd. Het cijfer blijft echter lager dan het gemiddeld aantal uitkeringen binnen het gewest of de provincie.
70 60 50 40 30 20 10 0
Grafiek: Evolutie van het aantal uitkeringen van leefloon in Wuustwezel tussen 2000 en 201029
0,50% 0,45% 0,40% 0,35% 0,30% 0,25% 0,20% 0,15% 0,10% 0,05% 0,00%
Grafiek: Gemiddeld aantal leefloongerechtigden per inwoner in de referentiegebieden in 200830
25 http://www.lokalestatistieken.be 26 http://www.lokalestatistieken.be 27 http://www.lokalestatistieken.be 28 http://www.lokalestatistieken.be 29 http://www.lokalestatistieken.be 30 http://www.lokalestatistieken.be
13
3. Het (totale) woningpatrimonium 3.1.
Aantal woningen en spreiding van het aantal woningen
In januari 2011 bedroeg het totaal aantal woningen te Wuustwezel ongeveer 6737. Het merendeel van de woningen bevindt zich in de deelkern Gooreind. Qua aantal woningen is Wuustwezel vergelijkbaar met de gemeenten Kalmthout, Essen en Stabroek. Het woningenbestand in Wuustwezel stijgt proportioneel met gemiddeld met 92 woningen per jaar 31 sinds 2000 . Dit aangroeicijfer is hoog t.o.v. de IVLW-Noordgemeenten (met een gemiddelde stijging van 84,6 inwoners per jaar). 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0
18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0
Weekendverblijf Eengezinswoning Appartementsgebouw
Grafiek: Aantal woongelegenheden in de IVLW-Noordgemeenten in 201033
Grafiek: Aantal en type woongelegenheden in de deelzones van 32 Wuustwezel in 2011
Onderstaand kaart geeft de proportionele verdeling weer van het aantal en type woongelegenheden per deelgebied van Wuustwezel.
357 eengezinswoningen 9 appartementsgebouwen
901 eengezinswoningen 25 appartementsgebouwen
279 eengezinswoningen 7 appartementsgebouwen
350 eengezinswoningen 243 weekendverblijven
1467 eengezinswoningen 73 appartementsgebouwen 31 eengezinswoningen 2 appartementsgebouwen xx eengezinswoningen xx appartementsgebouwen
1721 eengezinswoningen 116 appartementsgebouwen
Kaart: Aantal woongelegenheden per deelkern in Wuustwezel in 2011
34
31 http://economie.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/gebouwenpark/ 32 http://economie.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/gebouwenpark/ 33 http://economie.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/gebouwenpark/ 34 Gegevens Kadaster dd. 01/01/2011
14
3.2.
Woningtypes
92% van de woningen in Wuustwezel zijn eengezinswoningen. Om het landelijk karakter van de gemeente niet in het gedrang te brengen, probeert de gemeente het aantal appartementsgebouwen eerder te beperken. In het agrarische gebied rond Loenhout valt het grote aantal verspreide hoeves op. In het westelijke deel van de gemeente is dan weer het aandeel vakantiewoningen markant. We moeten hierbij opmerken dat de meest van deze vakantiewoningen permanent 35 bewoond worden . Wat betreft het bebouwingstype heerst er een duidelijke voorliefde voor de open bebouwing, gevolgd door de halfopen bebouwing en tot slot de gesloten bebouwing.
120%
120%
100%
100%
80%
80%
60%
60%
40%
Appartementen
40%
20%
Eengezinswoningen
20%
0%
Grafiek: Aantal woongelegenheden per type woongelegenheid in de referentiegebieden in 201036
0%
Huizen in open bebouwing, hoeven en kastelen Huizen in halfopen bebouwing Huizen in gesloten bebouwing
Grafiek: Aantal woongelegenheden per type bebouwing in de referentiegebieden in 201037
Kaart: Type woongelegenheiden (perceelsaanduiding) in Wuustwezel in 201038
35 Om deze problematiek aan te pakken is een RUP in opmaak. Hierover meer in punt 5.1.4. 36 http://economie.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/gebouwenpark/ 37 http://economie.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/gebouwenpark/ 38 Gegevens Kadaster dd. 01/01/2010
15
3.3.
Ouderdom (en kwaliteit) van de woningen
In 2010 dateert slechts 13% van het aantal woningen in Wuustwezel van voor 1945. We kunnen dus stellen dat Wuustwezel over een relatief jong woningenbestand beschikt, net zoals de meeste IVLW-Noordgemeenten. Wanneer we de kaart 1 en kaart 2 vergelijken, zien we dat voornamelijk de hoeven het oudste patrimonium omvatten. Wat betreft de kwaliteit van de woningen beschikken we over weinig (recente of accurate) cijfergegevens. Vanzelfsprekend is er een duidelijk verband tussen de ouderdom van de woningen en het comfortniveau. Echter, door de stijgende renovatietrend moeten we vaststellen dat deze link steeds vager wordt. Studies tonen ook aan dat woningen op de private huurmarkt 39 gemiddeld van een lagere kwaliteit zijn dan de eigendomswoningen. Als indicator voor de kwaliteit van de woning, geven we het aantal ongeschikt/onbewoonbaar verklaarde en verwaarloosde woningen mee voor 2011. Het gaat om 1 verwaarloosde woning in Wuustwezel. Wellicht vertonen wel meer woningen kenmerken van verwaarlozing, maar deze werden (nog) niet officieel geregistreerd door Wonen Vlaanderen. 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0%
na 1981 1945 tot 1981 voor 1945
Grafiek: Aantal woningen per klasse bouwjaar in de referentiegebieden in 201040
18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
Ongeschikt/Onbewoonbaar Verwaarloosd
Grafiek: Aantal woningen die als ongeschikt en/of onbewoonbaar of verwaarloosd werden geïnventariseerd op 21/09/2011 in de IVLWNoordgemeenten41
Kaart: Ouderdom van woongelegenheiden (perceelsaanduiding) in Wuustwezel in 2010
42
39 “Naar een aanbodbeleid voor de Vlaamse private huurmarkt”, Kenniscentrum voor Duurzaam Woonbeleid, in opdracht van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, departement RWO – Woonbeleid, maart 2007 40 http://economie.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/gebouwenpark; woningen = Huizen in gesloten bebouwing, Huizen in halfopen bebouwing, Huizen in open bebouwing, hoeven en kastelen, Buildings en flatgebouwen met appartementen 41 Eindresultaten Patrimonium Enquête VMWS april 2011 42 Gegevens Kadaster dd. 01/01/2010
16
3.4.
Grootte van de percelen met woningen
Wuustwezel kent een traditie van grote bouwpercelen analoog met het landelijke karakter van de streek. De laatste jaren wordt in de woonkernen echter getracht het patrimonium lichtjes te verdichten. De perceelsgrootte kan ook als indicator voor op de woonkwaliteit in rekening gebracht worden.
Kaart: Perceelsgrootte van percelen met woongelegenheden in Wuustwezel in 201043
43 Gegevens Kadaster dd. 01/01/2010
17
3.5.
Verleende vergunningen
3.5.1.
Nieuwbouw en renovatie
In totaal werden in de periode 2000-2010 ca. 865 nieuwe woongelegenheden vergund. Deze periode wordt gekenmerkt door een stijging van het aantal vergunde gekoppelde eengezinswoningen met een piek in het jaar 2010. Deze piek is te verklaren door het op de markt komen van enkele grote verkavelingen waarin voornamelijk halfopen bebouwing voorzien werd. Het aantal afgeleverde vergunningen voor verbouwingen kent een licht stijgend verloop. Het nationaal promoten van renovaties (d.m.v. premies enz.) heeft hier duidelijk zijn invloed. Ook leveranciers van bouwmaterialen, bouwpromotoren enz. spelen steeds sterker in op de tendens van renovatie. Dit segment van de woonmarkt verdient dus ook de nodige aandacht. 60
40
50 vrijstaande woning
30
30
gekoppelde woning
20
20
gesloten woning
10
10
weekendverblijf
40
0
0
meergezinswoning
Grafiek: Aantal verleende stedenbouwkundige vergunningen voor 44 woongelegenheden per type in Wuustwezel van 2000 tot 2010
3.5.2.
Grafiek: Aantal verleende stedenbouwkundige vergunningen voor verbouwings- en uitbreidingswerken in Wuustwezel van 2000 tot 201045
Verkavelingen
Het aantal afgeleverde verkavelingvergunningen in Wuustwezel is de laatste jaren min of meer stabiel. Tussen 2000 en 2010 betrof het merendeel een vergunning voor het opsplitsen in 2 kavels (74 vergunningen) of het samenvoegen van loten tot 1 kavel (62 vergunningen). Het jaar 2003 was - in verkavelingtermen – een topjaar, goed voor 134 nieuwe kavels. De verkaveling Molenbosweg – Oud-dorpsstraat met 71 kavels is de belangrijkste verantwoordelijke voor deze piek. 140 120 100 80
aantal vergunningen
60
aantal kavels
40 20 0
Grafiek 2: Aantal verleende verkavelingvergunningen in 46 Wuustwezel van 2000 tot 2010
Enkele voorname grote verkavelingen uit het verleden zijn de volgende: Datum
Nummer
Naam
Aanvrager
1978 1962 1982 1967 2003 1975 1993 1986
VK1978435 VK19623001 VK1982347 VK1967109 VK20022 VK19753021 VK1993496 VK1985402
Hofakker – Bruidsweg – J.F. VIncklaan Henningenlaan – Wuustwezelseweg Klein Gooreind- Bredabaan Kochdreef – Beukendreef – Wielewaaldreef Molenbosweg - Oud Dorpsstraat Oosteneindlaan Hagelkruisakkers Het Wirikske – Hoge Bunder – Akkerstraat
IGEAN Van Gastel Pro Domo Gericke Real Estate Is IGEAN IGEAN IGEAN
Tabel: Overzicht van de verkavelingen met 20 loten of meer tussen 2000 en 2010
Aantal loten 146 104 101 94 71 63 59 42
47
44 Vergunningenprogramma REMMICOM. (Noot1: de regularisatieaanvragen zijn in deze grafiek niet mee verwerkt / Noot2: Bij de meergezinswoningen is het aantal gebouwen weergegeven, niet het aantal woongelegenheden / Noot3: Het afleveren van een vergunning betekent niet automatisch dat de woning ook gebouwd zal worden (in de meeste gevallen wel) / Noot 4: De effectieve realisatie van de woongelegenheid is gemiddeld ca. 1 jaar na het afleveren van de vergunning een feit.) 45 Vergunningenprogramma REMMICOM. 46 Vergunningenprogramma REMMICOM. 47 Vergunningenprogramma REMMICOM.
18
3.6.
Betaalbaarheid (van woningen en gronden)
3.6.1.
Woningen
Zowel voor de één- als meergezinswoningen stijgt de transactieprijs de laatste jaren nadrukkelijk. Ook verliezen de verkochte woningen een stukje in oppervlakte in vergelijking met voorgaande jaren. In 2009 zien we een tijdelijke terugval van het aantal transacties te wijten aan de economische crisis. De gemiddelde transactieprijs van een woning in Wuustwezel is vergelijkbaar met die van een woning in Stabroek, Brecht of Kalmthout.
80 70 60 50 40 30 20 10 0
Huis Appartement
Grafiek: Aantal transacties in Wuustwezel tussen 2000 en 2010
48
70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0
Grafiek: Totale oppervlakte van deze transacties in m²
Huis
49
300 € 250 € 250000
200 € 150 €
200000
100 €
150000 Huis
100000
Huis
50 €
Appartement
0€
Appartement
50000 0
Grafiek: Gemiddelde prijs van deze transacties in €/m² 50
3.6.2.
Grafiek: Gemiddeld prijs in de IVLW-Noordgemeenten in 2010 in €51
Bouwgronden
De ‘baksteen in de maag’ is in onze contreien een bekend fenomeen. Hoewel de prijs van de bouwgronden aanzienlijk stijgt, gaat het aantal transacties niet noemenswaardig naar beneneden. Wel worden de bouwpercelen kleiner.
100000
80 70 60 50 40 30 20 10 0
80000 60000 40000 20000 0
Grafiek: Aantal transacties in Wuustwezel tussen 2000 en 201052
250 200 150 100
Grafiek: Totale oppervlakte van deze transacties in m²
53
300 € 250 € 200 € 150 € 100 € 50 € 0€
50 0
Grafiek: Gemiddelde prijs van deze transacties in €/m² 54
Grafiek: Gemiddeld prijs in de referentiegebieden in 2010 in €/m² 55
48 http://www.lokalestatistieken.be 49 http://www.lokalestatistieken.be 50 http://www.lokalestatistieken.be 51 http://www.lokalestatistieken.be 52 http://www.lokalestatistieken.be 53 http://www.lokalestatistieken.be 54 http://www.lokalestatistieken.be 55 http://www.lokalestatistieken.be
19
4.
Het woningpatrimonium ‘met sociaal karakter’ 4.1.
Wat is woningpatrimonium ‘met sociaal karakter’
In het verleden werden door de gemeente (in samenwerking met andere actoren) heel wat verkavelingen ontwikkeld. Om in aanmerking te komen voor een perceel bouwgrond werden er bijzondere verkoopsvoorwaarden opgelegd, zodat mensen uit Wuustwezel, die nog geen eigendom hebben, de voorkeur genieten. In de volksmond worden dit ‘sociale verkavelingen genoemd’. Wij opteren in dit beleidsplan voor het additief ‘met sociaal karakter’ om het onderscheid met verkavelingen van de SHM te maken. Voor een recente verkaveling werden volgende specifieke voorwaarden opgelegd:
Verkoopsvoorwaarden verkaveling Hagelkruisakker (2005): • • • • •
• • •
Minstens één jaar in de gemeente Wuustwezel wonen, ofwel sinds de laatste zes jaar minstens drie jaar in Wuustwezel gewoond hebben ofwel sinds meer dan één jaar werkzaam te zijn in Wuustwezel; Geen woning of appartement noch bouwgrond voor de geheelheid in volle eigendom hebben, met uitzondering voor gehandicapten die op basis van een attest van het Vlaams Fonds voor Integratie van mensen met een handicap nood hebben aan een aangepaste woning en die hun eigendom verkopen; Iedere kandidaat-koper kan slechts één bouwperceel aankopen; Gedurende een termijn van tien jaar, te rekenen vanaf de datum van de notariële akte zal de gemeente Wuustwezel mee in de akten van wederverkoop optreden, teneinde de naleving van de bijzondere verkoopsvoorwaarden te waarborgen; De kopers zijn verplicht binnen de zes jaar na datum van de notariële koopakte, op de aangekochte gronden een aanvang te maken met de bouw van de woning. De bouwwerken moeten binnen de drie jaar te rekenen vanaf de aanvang der werken beëindigd zijn. Zij moeten de woning binnen de tien jaar, te rekenen vanaf de datum van de notariële koopakte, zoals voormeld, persoonlijk betrekken; De kopers van de bouwpercelen zijn ertoe gehouden de opgerichte woning binnen de twaalf maanden na afwerking persoonlijk en werkelijk te betrekken en dit gedurende minstens tien jaar ononderbroken; Verbod tot handelsverrichtingen; Opvolgen van de bouwvoorschriften.
Fragment: Verkoopsvoorwaarden van een verkaveling ‘met sociaal karakter’56
4.2.
Ligging van dit patrimonium
In de deelgemeenten Wuustwezel en Loenhout werden het meeste verkavelingen ‘met sociaal karakter’ ontwikkeld.
Kaart: Verkavelingen met sociaal karakter tot 2011
57
56 Verkoopsvoorwaarden vastgelegd door de gemeenteraad 57 Gegevens REMMICOM - verkavelingen dd. 01/01/2011
20
5. Het sociale woningpatrimonium 5.1.
Sociale huurwoningen in beheer bij SHM De Voorkempen
5.1.1.
Spreiding en type woongelegenheden
Sociale Huisvestingsmaatschappij De Voorkempen (werking zie 8.2.) heeft in 2011 Wuustwezel 444 sociale woningen in beheer, verspreid over de 3 woonkernen. Het patrimonium omvat zowel sociale eengezinswoningen als appartementen. Daarnaast stelt de SHM ook ‘Oude-van-dagen’-woningen (OVD-woningen) ter beschikking voor 55+ers. (na de geplande aanpassing van het Kaderbesluit Sociale Huur zal dit 65+ worden). Deze OVD-woningen zijn aangepast aan de levensomstandigheden van ouderen en situeren zich momenteel in het gehucht Sterbos en deelkern Gooreind. De geplande projecten van SHM De Voorkempen worden samengevat onder 12.3 en 12.4..
Eengezinswoning Appartement 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
Kaart: Spreiding en type woongelegenheden van SHM De voorkempen in Wuustwezel in 201159
5.1.2.
Grafiek: Aantal sociale huurwoningen in beheer bij SHM De Voorkempen pet aantal slaapkamers en per type woning in 201158
Aantal woongelegenheden en kwaliteit van de woongelegenheden
Wuustwezel beschikte over 422 sociale huurwoningen in beheer van SHM De Voorkempen in 2010. Wuustwezel scoort met dit aandeel hoog t.o.v. de IVLW-Noordgemeenten. In het kader van de doelstellingen van het Energierenovatieprogramma 2020 werd in 2010 bij de sociale huisvestingsmaatschappijen een patrimoniumbevraging gedaan i.v.m. beglazing, dakisolatie en verwarmingssystemen. Van het sociale huurpatrimonium in Wuustwezel vertoont slechts 22% structurele energiegebreken. Daarenboven is voor een groot deel van deze woningen al een renovatieaanvraag ingediend om deze gebreken te herstellen. (zie 12.4.) 7,00%
600
6,00%
500
5,00%
400
4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00%
Grafiek: Aantal sociale huurwoningen per privaat huishouden in de 60 referentiegebieden in 2010
300 200 100 0
Verwarming Dak Ramen Geen
Grafiek: Aantal sociale huurwoningen in beheer bij de lokale SHM met hun 61 kwaliteitsgebreken in 2010 in de IVLW-Noordgemeenten
58 Gegevens SHM De Voorkempen dd. 01/08/2010; schaal 1/150000 59 Gegevens SHM De Voorkempen dd. 01/08/2010 60 http://www.lokalestatistieken.be 61 Gegevens Wonen Vlaanderen, patrimoniumenquête
21
5.1.3.
Bezetting, wachtlijsten en huurprijzen
Ondanks het relatief grote aanbod sociale huurwoningen, blijven de wachtlijsten bij de Sociale Huisvestingsmaatschappij groeien. In 2010 omvat de wachtlijst voornamelijk alleenstaanden zonder personen ten laste. Binnen deze groep is zeker één vierde ouder dan 65 jaar. De wachttijd voor een sociale huurwoning bedraagt momenteel gemiddeld 700 dagen. Wanneer we de bezettingsnorm van de woningen bekijken, zien we dat woningen met 3 slaapkamers het vaakst onderbezet zijn. 120 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
100 80 60 40 20 65+
0
31 - 65
50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
31 - 65 0 - 30
0 - 30
Grafiek: Huurders per leeftijd van woningen in beheer van SHM De Voorkempen in 201062
65+
Grafiek: Kandidaat-huurders per leeftijd, ingeschreven op de wachtlijst van SHM De Voorkempen in 201063
1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0
Grafiek: Aantal toewijzingen van woningen van SHM De Voorkempen tussen 2000 en 201064
€ 800 € 700 € 600 € 500 € 400 € 300 € 200 € 100 €0
Grafiek: Gemiddelde wachttijd in dagen voor toewijzing van woningen van SHM De Voorkempen tussen 2000 en 201065
160 140 120 100 80 60 40 20
Leegstaand Overbezet
0 Onderbezet Correct bezet
Grafiek: Gemiddelde huurprijs per type woning van SHM De 66 Voorkempen in 2010
Grafiek: Bezettingsnorm per type woning van SHM De Voorkempen in 67 2010
62 Cijfers SHM De Voorkempen dd. 2010 63 Cijfers SHM De Voorkempen dd. 2010 64 Cijfers SHM De Voorkempen dd. 2010 65 Cijfers SHM De Voorkempen dd. 2010 66 Cijfers SHM De Voorkempen dd. 2010 67 Cijfers SHM De Voorkempen dd. 2010
22
5.2.
Sociale woningen in beheer bij SVK De Voorkempen
5.2.1.
Spreiding en type woongelegenheden
Sociaal Verhuurkantoor De Voorkempen verhuurt in Wuustwezel 26 woongelegenheden van particulieren door aan sociaal behoeftigen tegen een gunstig tarief. Het patrimonium ligt verspreid over de 3 kernen.
Eengezinswoning Appartement Studio 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
Kaart: Type woongelegenheden van SVK De voorkempen in Wuustwezel in 201069
Grafiek: Aantal woongelegenheden in beheer bij SVK De voorkempen per type woning in Wuustwezel in 201068
68 Gegevens SVK De Voorkempen 69 Gegevens SVK De Voorkempen dd. 01/01/2011; schaal 1/150000
23
6. Het bestaande sociale patrimonium buiten het Kaderbesluit 6.1.
Woningen in beheer bij het OCMW
6.1.1.
Spreiding en type woongelegenheden
Het patrimonium van het OCMW wordt verhuurd aan de hand van interne reglementen en groeperen we daarom niet bij het sociale patrimonium. De voorwaarden voor het betrekken van de panden hebben uiteraard wel een sociale insteek.
14 serviceflats 14 serviceflats
12 serviceflats
Kaart: Type woongelegenheiden van OCMW in Wuustwezel in 201170
Lokaal Opvanginitiatief en doorgangswoningen 71 Voor kandidaat vluchtelingen-asielzoekers heeft het OCMW 3 woningen in gebruik als lokaal opvanginitiatief (LOI). Het LOI is erkend door Fedasil en krijgt via hen toewijzingen voor plaatsing van asielzoekers. Voor dringende problemen 72 inzake opvang van personen beschikt het OCMW over 7 crisis- of doorgangswoningen . De opvang van deze personen is tijdelijk (maximum 4-6 maanden, eventueel gemotiveerd verlengbaar). Met hen wordt gezocht naar de juiste oplossing van hun huisvestingsprobleem. Voor de opvang van personen met een specifieke problematiek werkt het 73 OCMW samen met KINA pv . KINA pv biedt begeleiding en beschikt over noodopvangplaatsen (voor korte termijn). Serviceflats en woonzorgcentrum 74 Het OCMW beschikt over 40 serviceflats : 14 in Loenhout, 14 in Wuustwezel en 12 in Gooreind. Om een serviceflat te betrekken moeten de senioren aan bepaalde criteria van zelfredzaamheid voldoen (katz-schaal). Minder zelfredzame 75 ouderen kunnen terecht in het woonzorgcentrum Sint-Jozef in de dorpskern van Gooreind. Het complex telt nu 39 rustoordbedden (ROB-bedden) en 51 rust- en verzorgingsbedden (RVT-bedden) voor bewoners met een zwaarder zorgprofiel. De gemiddelde leeftijd van een bewoner in het woonzorgcentrum is momenteel 83,47 jaar. Het woonzorgcentrum werd in de periode 2002-2004 uitgebreid van 60 naar 90 bedden. Tevens werd het bestaande gedeelte grondig gerenoveerd. De 40 serviceflats dateren van 1995. Ze hebben allen dezelfde opbouw en voldoen aan de vereiste kwaliteitsnormen. 700 600 500 400 300 200 100 0
100 80 60 40
Plaatsen in woonzorgcentrum Serviceflats
20 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Grafiek: Evolutie van het aantal plaatsen in woonzorgcentra en 76 serviceflats in Wuustwezel
Grafiek: Aantal plaatsen in woonzorgcentra en serviceflats in de IVLW77 Noordgemeenten in 2011
70 Gegevens OCMW; 71 Meer info en contactgegevens: http://www.wuustwezel.be > Welzijn - OCMW 72 Meer info en contactgegevens: http://www.wuustwezel.be > Welzijn - OCMW 73 Meer info en contactgegevens: http://www.kina.be 74 Meer info en contactgegevens: http://www.wuustwezel.be > Welzijn - OCMW 75 Meer info en contactgegevens: http://www.wuustwezel.be > Welzijn - OCMW 76 http://www.lokalestatistieken.be 77 http://www.lokalestatistieken.be
> OCMW > Sociale dienstverlening > OCMW > Sociale dienstverlening > OCMW > Woningcomplexen met dienstverlening > OCMW > Woonzorgcentrum St.-Jozef
24
6.1.2.
Programmatiecijfers en wachtlijsten
De door Vlaamse Overheid worden jaarlijks programmatiecijfers vastgelegd. Deze programmatiecijfers geven het aantal woongelegenheden weer dat theoretische zou moeten gerealiseerd worden om aan de huidige en toekomstige (opvang)noden van ouderen te kunnen voldoen. Een tweede peiler om de nood aan bijkomende huisvesting voor ouderen te toetsen is het interpreteren van de wachtlijsten. Woonzorgcentrum Opname in het woonzorgcentrum kan vanaf de leeftijd van 65 jaar. Daarnaast moet de kandidaat inwoner zijn van Wuustwezel (of gedurende 20 jaar inwoner geweest zijn) of kinderen hebben die woonachtig zijn Wuustwezel. Kandidaten worden (chronologisch) ingeschreven op een preventieve wachtlijst. Wanneer effectieve opname noodzakelijk wordt, neemt de familie van de kandidaat contact op met de sociale dienst van het woonzorgcentrum om de kandidaat op de dringende wachtlijst te plaatsen. Voor de zorgafdeling is er een aparte wachtlijst. Bij de vorming van de dringende wachtlijst wordt rekening gehouden met de chronologische volgorde van de aanvragen en met de mate van hulpbehoevendheid van de kandidaat-bewoners. Momenteel zijn er 250 personen effectief ingeschreven op de (preventieve) wachtlijst voor het woonzorgcentrum. Niet al deze mensen wensen een dringende opname. Toch zien we dat kandidaten die zich inschrijven met de bedoeling zo snel mogelijk te worden opgenomen, ruim 2 jaar moeten wachten. Deze mensen worden dan vaak tijdelijk in een ander woonzorgcentrum opgenomen. Serviceflats In augustus 2011 telde de wachtlijst bij het OCMW voor serviceflats ca. 40 aanvragen. Op basis van een sociaal onderzoek en een beoordeling van het medisch dossier wordt een plaats op de wachtlijst toegekend. Wanneer men weigert, komt men weer onderaan deze wachtlijst.
250 200 150
Te creëren bijkomend aanbod
60
100 50
Bestaand aanbod
40
0
50
30 20
weigeringen
10
wachtlijst
0
Grafiek: Programmatiecijfers voor de types woongelegenheden78
Grafiek: Wachtlijsten voor de serviceflats van het OCMW 79
78 http://www.lokalestatistieken.be 79 Gegevens OCMW
25
7. Relevante wetgeving 7.1.
Vlaamse Wooncode (VWC) 80
Het centrale uitgangspunt van de Vlaamse Wooncode is dat iedereen recht heeft op menswaardig wonen in aangepaste woningen, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid. De VWC stelt hiervoor de gemeente verantwoordelijk voor het uitwerken van haar woonbeleid op lokaal vlak waarbij aandacht uitgaat naar het stimuleren van sociale woonprojecten, het ondersteunen van woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden en het uitwerken van een bewaking van de kwaliteit van het woningpatrimonium en de woonomgeving. Bovendien krijgt de gemeente de taak om aandacht te schenken aan de zwakke doelgroepen en ervoor te zorgen dat verrichtingen van de verschillende woonactoren op elkaar worden afgestemd.
7.2.
Decreet grond- en pandenbeleid (DGP) 81
Het decreet Grond- en Pandenbeleid van 27 maart 2009 roept concrete instrumenten in het leven om wonen meer betaalbaar te maken. Zo heeft de Vlaamse overheid een bindend sociaal objectief opgelegd aan elke Vlaamse gemeente. Dit objectief bestaat uit een aandeel sociale huurwoningen, sociale koopwoningen en sociale kavels die gerealiseerd moeten worden door de gemeente tegen 2020. Voor Wuustwezel bedraagt het bindend sociaal objectief van sociale huurwoningen 119; voor sociale koopwoningen 55 en voor sociale kavels 3. In aanvulling op de realisaties van de reguliere initiatiefnemers voor sociale woningbouw, legt het decreet sociale lasten op aan verkaveling- of bouwprojecten van een bepaalde omvang. Deze last geeft het percentage weer van het aantal te verwezenlijken sociale woningen binnen het bouw- of verkavelingproject. Ook voor het realiseren van een bescheiden woonaanbod wordt een last opgelegd. De gemeenten kunnen deze percentages verder specificeren in een gemeentelijk reglement Sociaal Wonen. Het decreet beoogt ook het activeren van gronden en panden d.m.v. een activeringsheffing voor onbebouwde gronden, een leegstandsheffing voor leegstaande panden en fiscale voordelen voor mensen die een leegstaande woning kopen en renoveren of hiervoor krediet verstrekken. Verder moet er een actieprogramma opgesteld worden voor de gronden die eigendom zijn van de Vlaamse besturen en Vlaamse semipublieke rechtspersonen. Hieruit moet blijken dat 25% van deze gronden zal aangewend worden voor de realisatie van een sociaal woonaanbod. Verder reikt het decreet een instrument tot monitoring aan om de leegstand in de gemeente onder controle te houden. De gemeenten krijgen de kans om een leegstandsreglement en een leegstandsheffing in te voeren. Wuustwezel beschikt al over een eigen leegstandsreglement. Een leegstandsheffing is tot op heden nog niet van kracht.
7.3.
Kaderbesluit Sociale Huur82
De sociale huisvestingsmaatschappijen hanteren een toewijzingsreglement dat rekening houdt met achtereenvolgens de rationele bezetting, absolute voorrangsregels, optionele voorrangsregels en ten slotte de chronologische volgorde van de inschrijvingen in het inschrijvingsregister. De concrete invulling hiervan wordt vastgelegd in een intern huurreglement. De sociale verhuurkantoren gebruiken een ander toewijzingssysteem op basis van de rationele bezetting, absolute voorrangsregels, een puntensysteem en ten slotte de chronologische volgorde van inschrijvingen. Naast deze toewijzingsregels bestaat de mogelijkheid tot het opstellen van een eigen toewijzingsreglement, bepaald in de artikels 26 tot en met 29 van het kaderbesluit sociale huur (BVR van 12 oktober 2007). Hierin kan de gemeente eigen toewijzingregels formuleren, afgestemd op de concrete gemeentelijke situatie.
80Meer informatie: http://www.rwo.be > Regelgeving > Wonen > Decreten > Vlaamse Wooncode 81Meer informatie: http://www.rwo.be > Regelgeving > Grond- en Pandenbeleid 82Meer informatie: http://www.rwo.be > Regelgeving > Wonen > Ministeriële besluiten > Ministerieel besluit van 19 december 2008
26
8. Relevante woonactoren 8.1.
Gemeentebestuur
In de Vlaamse Wooncode krijgt de gemeente de belangrijke taak om het lokale woonbeleid te coördineren. Daarenboven moet zij ook een bijdrage leveren aan betaalbaar bouwen en wonen, kwaliteitsbewaking van het bestaande woningpatrimonium en een klantgerichte dienstverlening voor al haar burgers uitbouwen. 83
Bestuur In Wuustwezel is de schepen van huisvesting de burgemeester, Jos Ansoms. Hij is tevens de schepen van sterk verweven beleidsdomein ruimtelijke ordening. Voor de legislatuur 2006-2012 kent de gemeenteraad volgende zetelverdeling: CD&V (13), VLD (5), PLUS (4) en Vlaams belang (3). 84
Administratie Sinds 2009, bij de start van het project IVLW-Noord werd er een huisvestingsambtenaar aangesteld om het woonbeleid in Wuustwezel te versterken en uit te dragen. Linda Van Oers vulde deze halftijdse functie in van 2009 tot 2010. Fien Raats werd vanaf 2010 de woonconsulent van Wuustwezel. Het gemeentelijk woonloket bevindt zich in het gemeentehuis en is alle dagen geopend. Het woonloket is geclusterd met het loket grondgebiedzaken en het loket duurzaamheid met het oog op een integrale dienstverlening. Tussen deze diensten is er een sterke informele overlegstructuur. Paul Deckers, de gemeentelijk stedenbouwkundig ambtenaar is het diensthoofd van de huisvestingsambtenaar. Bij de huisvestingsambtenaar kunnen de inwoners terecht voor allerhande woongerelateerde vragen en alle dossieropvolging m.b.t. wonen. Binnen de gemeentelijke dienstverlening heeft de dienst huisvesting nauw contact met verschillende administraties zoals de dienst ruimtelijke ordening, dienst communicatie, de politiediensten, enz. Ook via verschillende communicatiekanalen zoals de gemeentelijke website en het infoblad tracht de gemeente de inwoners te informeren en een antwoord te bieden op veelgestelde (woon)vragen.
8.2.
Sociale Huisvestingsmaatschappij (SHM) De Voorkempen85
Sociale huisvestingsmaatschappijen zijn woonorganisaties die gronden kopen en/of woningen bouwen die zij vervolgens aanbieden aan sociale tarieven. In Wuustwezel is er één sociale huisvestingsmaatschappij actief, namelijk De Voorkempen. Deze maatschappij is actief in Brasschaat, Brecht, Schilde, Wuustwezel en Zoersel. Het patrimonium van SHM De Voorkempen in Wuustwezel wordt in kaart gebracht onder 5.1..
8.3.
Sociale Bouwmaatschappij ARRO86
Sociale Bouwmaatschappij ARRO is vooral actief op de sociale koopmarkt. In het verleden werden een aanzienlijk aantal woningen en kavels via ARRO verkocht. Het sociale aspect vervalt hierbij na een aantal jaren, waardoor deze niet (meer) tot het sociale patrimonium behoren. Het patrimonium dat door ARRO verkocht werd is te vinden onder 4.2..
8.4.
Sociaal Verhuurkantoor (SVK) De Voorkempen87
Een sociaal verhuurkantoor huurt woningen op de private huurmarkt om deze door te verhuren aan kwetsbare woonbehoeftigen. SVK De Voorkempen werkt samen met SHM De Voorkempen, maar bestrijkt een ruimer werkingsgebied: Brasschaat, Brecht, Kalmthout, Kapellen, Malle, Schilde, Schoten, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel en Zoersel. Inwoners van Wuustwezel kunnen voor de hele regio inschrijven. De woningen die SVK De Voorkempen in Wuustwezel in beheer heeft worden in kaart gebracht onder 5.2..
8.5.
IGEAN Dienstverlening88
IGEAN Dienstverlening gaat samenwerkingen aan met gemeenten op verschillende domeinen (industrieel beleid, grondbeleid, ruimtelijke ordening, milieu enz.). IGEAN treedt ook op als studiebureau en voorziet het in technisch en juridisch advies. Via IGEAN worden gronden verworven en kavels tegen ‘sociale’ tarieven aangeboden. Bij de verkoop van deze kavels worden bepaalde voorwaarden gesteld zoals voorrang voor inwoners van Wuustwezel en de voorwaarde van een eerste eigendom. De verkavelingen die in samenwerking met IGEAN ontwikkeld werden, worden onder 4.2. weergegeven.
8.6.
Wonen-Vlaanderen (WV) 89
Wonen-Vlaanderen wil als verzelfstandigd agentschap en openbare dienst de drempels verlagen voor mensen die een eigen woning wensen te verwerven of te huren, door de financieringskost die hieraan verbonden is te drukken door 83Meer informatie en contactgegevens: http://www.wuustwezel.be > Bestuur 84Meer informatie en contactgegevens: http://www.wuustwezel.be > Wonen 85Meer informatie en contactgegevens: http://www.devoorkempen-he.be 86Meer informatie en contactgegevens: http://www.arroantwerpen.be 87Meer informatie en contactgegevens: http://www.sociaalverhuurkantoor.be 88Meer informatie en contactgegevens: http://dienstverlening.igean.be 89Meer informatie en contactgegevens: http://www.bouwenenwonen.be
27
middel van subsidies of andere risicoverminderende maatregelen die de koper, bouwer of huurder rechtstreeks of onrechtstreeks ten goede komen en de woningmarkt niet verstoren. Wonen-Vlaanderen wil ook de kwaliteit van de aangeboden woningen bewaken en met kracht alle eventuele misbruiken op de private huurmarkt bestrijden en de lokale besturen ondersteunen bij hun woonbeleid. De decentrale dienst Wonen Antwerpen is het eerste aanspreekpunt voor de gemeenten en particulieren van de provincie Antwerpen in de behandeling van Vlaamse premie- en subsidiedossiers, woonkwaliteitsbewaking en ondersteuning van de lokale woonbeleidsontwikkeling en -uitvoering.
8.7.
Provincie Antwerpen90
De provincie stimuleert en ondersteunt het lokaal woonbeleid door het aanbieden van vorming aan lokale woonactoren. Verder zorgt zij voor kwalitatieve informatie, publicaties en cijferanalyses (bv. De gemeentelijke woondossiers, de Sociale kaart, Focus op wonen en de medewerking aan het draaiboek woonbeleid) en ondersteuning door middel en subsidies. Zo voorziet de provincie opstartsubsidies voor sociale verhuurkantoren en premies om bepaalde bevolkingsgroepen financieel te steunen in hun behoefte goed te kunnen wonen (o.a. de provinciale aanpassingspremie voor een woning van ouderen). Ook kan men hier terecht voor gespecialiseerd advies betreffende de toegankelijkheid van woningen. Sinds eind 2006 is gedeputeerde Bart De Nijn de beleidsverantwoordelijke voor Wonen. Enkele malen per jaar organiseert het provinciebestuur het Provinciaal Overleg Wonen (POW). Dit POW fungeert als forum waar projecten en initiatieven kunnen worden voorgesteld, toegelicht en geëvalueerd. De cel Wonen zet zich in voor een regiogerichte aanpak van woonproblemen en besteedt veel aandacht aan het adviseren van allerlei gemeentelijke plannen in het kader van haar vertegenwoordiging in de Provinciale Commissie Ruimtelijke Ordening (PROCORO).
8.8.
Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) 91
De VMSW is het extern verzelfstandigd agentschap van de Vlaamse Overheid dat instaat voor de tijdige realisatie en de financiering van het door de Vlaamse regering geplande programma voor sociale woonprojecten. De VMSW stelt het jaarlijkse uitvoeringsprogramma op en beheert de financiële middelen van de sociale huisvestingsmaatschappijen.
8.9.
Overige actoren
Naast bovengenoemde actoren kunnen nog tal van andere actoren hun rol hebben in het lokaal woonbeleid voor 92 Wuustwezel. Zo kent het Vlaams Woningfonds voor grote gezinnen (VWF) sociale hypothecaire leningen toe aan 93 gezinnen met een bescheiden inkomen; De huurdersbond is een ledenorganisatie die de belangen van huurders 94 verdedigt. Ze geeft ook informatie en juridisch advies over de huurwetgeving; De eigenaarsbond stelt dan weer de rechten van de eigenaars voorop, Projectontwikkelaars kopen op grote schaal bouwgronden aan om hierop projecten te realiseren. Verschillende immobiliënkantoren staan dan weer in voor de verkoop en verhuur van woningen of appartementen van particuliere eigenaars. (Deze lijst is uiteraard niet-limitatief).
Samen geven al deze actoren het lokaal woonoverleg een breed draagvlak. Afhankelijk van de geagendeerde thema’s worden bepaalde woonactoren in meerdere of mindere mate betrokken in het lokaal woonoverleg.
90Meer informatie en contactgegevens: http://www.provant.be/welzijn/gelijke_kansen/wonen 91Meer informatie en contactgegevens: http://www.vmsw.be 92 Meer informatie en contactgegevens: http://www.vlaamswoningfonds.be 93 Meer informatie en contactgegevens: http://www.huurdersbond.be 94 Meer informatie en contactgegevens: http://www.eigenaarssbond.be
28
9. Relevante welzijnsactoren 9.1.
Algemeen
9.1.1.
Conceptnota ‘Samenwerking Wonen – Welzijn’
95
De nood aan samenwerking tussen het woon- en welzijnsbeleid is steeds meer voelbaar. In de welzijnssector is er een groeiende vraag naar zelfstandig wonen in combinatie met zorgondersteuning. In de sociale huisvesting is een stijgend aantal kwetsbare huurders vragende partij voor meer begeleiding. Op voorstel van Vlaams minister van Wonen Freya Van den Bossche en Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen heeft de Vlaamse regering daarom in juni 2010 de conceptnota ‘Samenwerking Wonen – Welzijn’ goedgekeurd. Deze nota wil duidelijkheid scheppen voor lokale initiatieven die zich op het kruispunt van wonen en welzijn ontwikkelen en een duidelijke afbakening vastleggen van de kerntaken, samenwerking tussen de administraties en budgettaire engagementen.
9.1.2.
Diensten Inclusieve Ondersteuning (DIO)
96
Er is een steeds grotere vraag naar een meer zelfstandige vorm van opvang en begeleiding van personen met een beperking. Deze woonvormen zullen in de toekomst Diensten Inclusieve Ondersteuning (DIO) gaan heten en hebben de bedoeling om personen met een beperking meer inclusief te laten wonen in kleinere woonunits, verspreid binnen de gemeenten. Deze omwenteling gaat gepaard met een andere vorm van financiering waarbij de personeelsomkadering niet langer afhangt van erkende plaatsen maar wordt bepaald op basis van de zorgzwaarte-inschaling van de cliënten die wensen gebruik te maken van deze vorm van wonen. Op termijn zal de cliënt beschikken over persoonsvolgende budgetten waarmee hij ook zorg zal kunnen inkopen (van aanbods- naar vraaggerichte zorg).
9.2.
Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijke Welzijn (OCMW)97
Het OCMW ondersteunt en begeleidt kwetsbare groepen op de huisvestingsmarkt. Zo zorgt het OCMW in Wuustwezel ondermeer voor crisisopvang, alsook voor bejaardenhuisvesting. Een overzicht van hun patrimonium is te vinden onder 98 6.1.. Wat de begeleiding van kwetsbare bewoners betreft, is er een nauwe samenwerking met CAW De Terp . Het 99 opvoedingspunt (JAC) is hiervan een deelwerking. Ook met Landelijke Thuiszorg is er een intense samenwerking. Zij bieden zorg op maat zoals poetshulp, groen- en klusjesdienst, persoonlijke assistentie, hulp bij woningaanpassing, enz.
9.3.
SamenwerkingsInitiatief WoonBegeleiding (SIWB) 100
In oktober 2010 lanceerde de Vlaamse Overheid de Projectoproep Wonen – Welzijn . In dit kader groepeerden enkele woon- en welzijnsactoren uit de omgeving zich in een SamenwerkingsInitiatief WoonBegeleiding. Dit SIWB wil een netwerk uitbouwen tussen de welzijnssector en de huisvestingsmaatschappij met de bedoeling de leefbaarheid in de sociale huisvesting te verbeteren en een bijdrage te leveren aan het realiseren van het recht op wonen voor kwetsbare bevolkingsgroepen. De gesprekspartners binnen het SIWB zijn enerzijds de huisvestingsactoren: SHM De Voorkempen 101 en SVK De Voorkempen en anderzijds een verscheiden verzameling van welzijnsactoren: Aralea vzw , Noordheuvel 102 103 104 105 vzw 3. Openluchtopvoeding vzw , Opleidingscentrum De Ploeg vzw , Rotonde vzw , Orthopedagogisch Centrum 106 107 108 109 110 Clara Fey , Pegode vzw , De Schelp vzw (Berkenbeek vzw , Revalidatiecentrum Noorderkempen vzw , 111 112 113 114 Spectrum vzw ), De Dageraad vzw , Psychiatrisch Centrum Bethanië , Sociale werkplaats WOTEPA vzw 115 116 (Antwerpen), CAW De Terp en Auticura vzw . Door de betrokkenheid van het SVK is er eveneens een band met de OCMW’s van de gemeenten binnen dit werkingsgebied: Brasschaat, Brecht, Wuustwezel, Zoersel, Malle, Schoten, Kapellen en Kalmthout. De deelnemers van het SIWB komen op regelmatige tijdstippen samen. Hierbij vindt er een uitwisseling plaats van de verschillende expertises inzake woningbeheer en woonbegeleiding. Er worden specifieke situaties besproken en concrete samenwerkingsinitiatieven uitgewerkt. Hieronder gaan we iets dieper in op enkele welzijnsactoren waarvan initiatieven plaatsvinden op het grondgebied van Wuustwezel.
95http://www.ministerjovandeurzen.be/nlapps/data/docattachments/Conceptnota%20wonen-welzijn%2003%20juni.pdf 96http://www.ministerjovandeurzen.be/nlapps/data/docattachments/_inclusieve-ondersteuning.pdf 97Meer informatie en contactgegevens: http://www.wuustwezel.be > Welzijn - OCMW 98Meer informatie en contactgegevens: http://www.cawdeterp.be 99Meer informatie en contactgegevens: http://www.landelijkethuiszorg.be 100http://www.rwo.be/Home > Actueel > Projectoproep Wonen - Welzijn 101Meer informatie en contactgegevens: http://www.aralea.be 102Meer informatie en contactgegevens: http://www.noordheuvel.be 103Meer informatie en contactgegevens: http://www.olo.be 104Meer informatie en contactgegevens: http://www.deploeg.be 105Meer informatie en contactgegevens: http://www.rotonde.eu 106Meer informatie en contactgegevens: http://www.clarafey.be/web/page.asp 107Meer informatie en contactgegevens: http://www.pegode.be 108Meer informatie en contactgegevens: http://www.deschelpvzw.be 109Meer informatie en contactgegevens: http://www.berkenbeek.be 110Meer informatie en contactgegevens: http://www.revalidatiewuustwezel.be 111Meer informatie en contactgegevens: http://www.spectrumvzw.be 112Meer informatie en contactgegevens: http://www.wuustwezel.be > Welzijn > OCMW > Bijzondere jeugdzorg 113Meer informatie en contactgegevens: http://www.pcbethanie.be 114Meer informatie en contactgegevens: http://www.wotepa.be 115Meer informatie en contactgegevens: http://www.cawdeterp.be 116Meer informatie en contactgegevens: http://www.auticura.be
29
9.4.
Openluchtopvoeding vzw (OLO)
Diensten- en begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw is actief in Noord-Antwerpen. OLO biedt ambulante, semiresidentiël, residentiële, orthopedagogische, ortho-agogische en therapeutische hulpverlening aan individuele personen (kinderen en volwassenen) met een handicap en van hun omgeving. Daarnaast is OLO actief in de bijzondere jeugdbijstand waarbij zij hulp biedt bij de problematische opvoedingssituatie waarin ouders en minderjarigen zich bevinden. Via het SIWB wordt door de huisvestingsmaatschappij huisvesting voorzien voor het publiek van de welzijnsactoren; anderzijds zorgen de welzijnsactoren voor begeleiding en ondersteuning van de huurders. In Wuustwezel geeft het project ‘Theo Verellenlaan 39’ uitvoering aan deze samenwerking: Begeleid wonen - Theo Verellenlaan 39 (gelijkvloers) Op het gelijkvloers worden drie appartementen verhuurd aan cliënteel van ‘OLO-begeleid wonen’. Hier wonen mensen met een lichte tot matige mentale, motorische of sensoriële handicap volledig zelfstandig. De dienst begeleid wonen geeft ze maximum een paar uur per week psychosociale begeleiding en algemene woonondersteuning. Zij zorgen voor een individuele begeleiding op maat. Beschermd wonen - Theo Verellenlaan 39 (bovenverdieping) De bovenverdieping wordt verhuurd aan ‘OLO-beschermd wonen’. Hier woont men in groepsverband. De woning heeft een ruime gemeenschappelijke woonkamer, een gemeenschappelijke keuken en twee badkamers. Iedere cliënt beschikt over een eigen slaapkamer die ook voldoende ruim voor andere activiteiten. Deze woonvorm biedt een intensievere woonbegeleiding dan bij begeleid wonen. Er is een permanente bereikbaarheid gewaarborgd. Ook de dagbesteding en vrijetijdsbesteding kan door OLO worden georganiseerd en ondersteund.
9.5.
Spectrum vzw
Spectrum vzw (voorheen Gehandicaptenzorg in de Noorderkempen vzw) gaat voor elke cliënt op zoek naar een gepast antwoord op zijn of haar individuele zorgvraag, zowel op vlak van wonen als op vlak van dagbesteding. Deze organisatie 117 is erkend en gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) en stapte in 2009 in een federatief netwerk (DISHA) met Rotonde vzw en DVC Sint-Jozef. Tevens zijn er banden met de welzijnsboerderij 't Nest. Spectrum vzw is de inrichtende macht van onderstaande instellingen: Dagcentrum De Oever (sinds 1880) Personen met een handicap die thuis (bij familie of zelfstandig) wonen, kunnen overdag terecht in dagcentrum De Oever. De Oever is officieel erkend voor opvang en begeleiding van 46 deelnemers. In praktijk worden er 56 deelnemers opgevangen, gezien men ook deeltijds (enkele dagen per week of halve dagen) gebruik kan maken van het dagcentrum. Tehuis niet-werkenden De Regenboog (sinds 1995) De Regenboog biedt een thuis aan 22 volwassen personen met een verstandelijke beperking. Cliënten die in de Regenboog wonen, verblijven in één van de 3 leefgroepen (groepjes van een 7-tal personen) of wonen individueel in één van de 4 studio’s. Deze woningen bevinden zich op hetzelfde terrein als dagcentrum De Oever. Er zijn dus vele dagbestedingsmogelijkheden binnen handbereik. Begeleiding is 24u/24u beschikbaar. Er kan zeer intensief ondersteuning geboden worden. Beschermd wonen De Kade (sinds 2004) Cliënten die in de Kade wonen, wonen met 5 mensen samen in een huis in het dorp. Begeleiding komt alle dagen langs, maar is niet continue aanwezig. In geval van nood kunnen zij telefonisch permanentie oproepen. Voor de dagactiviteiten verplaatsen de bewoners zich zelfstandig (te voet of met de fiets). Geïntegreerd wonen De Dijk (sinds 2011) In De Dijk in de Mansionstraat te Gooreind worden 4 bewoners permanent (24u/24u) opgevangen en begeleid. Er wordt verwacht dat de overheid een bijkomende erkenning voor 3 personen zal verlenen zodat op termijn 7 volwassenen met een verstandelijke beperking opgevangen kunnen worden.
117 http://www.vaph.be
30
10.
Relevante beleidsinstrumenten
10.1.
Lokaal Woonoverleg
De gemeenten zijn coördinator van alle wooninitiatieven op hun grondgebied. Om het gemeentelijke woonbeleid te laten slagen is een gestructureerd overleg een eerste en onontbeerlijke voorwaarde. Elk lokaal bestuur krijgt een aantal opdrachten op het gebied van wonen opgelegd door andere overheden en door de wetgever. Om deze kerntaken naar behoren te vervullen zal het lokaal bestuur een beroep moeten doen op de lokale woonactoren die actief zijn binnen hun gemeente of regio. Daarnaast gaan achter concrete, specifieke vragen van burgers niet zelden algemenere woonproblemen schuil die doelmatiger kunnen aangepakt worden als de gemeente mèt de lokale woonactoren kiest voor een gezamenlijke aanpak. Het lokaal woonoverleg biedt enkele belangrijke voordelen voor lokale besturen, namelijk: betere dienstverlening aan de burger; proactief beleid en preventie; grotere efficiëntie en effectiviteit en betere beleidssturing en versterking bestuurskracht. Wuustwezel heeft de kracht van dit woonoverleg al ontdekt en tracht minstens 3 maal per jaar een lokaal woonoverleg te organiseren.
10.2.
Lokale huisvestingsdienst en huisvestingsambtenaar
10.2.1. De Lokale huisvestingsdienst Het takenpakket van de huisvestingsdienst is de laatste jaren sterk verruimd. Ook is de band met andere beleidsdomeinen nauwer geworden, bijvoorbeeld met ruimtelijke ordening en welzijn. Er is sprake van een taakverruiming, maar ook van een taakverschuiving: van informatieve dienstverlening naar beleids- en coördinatiewerk. In Wuustwezel wordt de huisvestingsdienst bemand door een halftijdse huisvestingsambtenaar:
10.2.2. De huisvestingsambtenaar Het takenpakket van de huisvestingsambtenaar omvat o.a.: • Beleidsvoorbereiding en het uitwerken van dossiers die dit beleid kunnen ondersteunen. Hiervoor is een zo volledig mogelijk inzicht nodig in de lokale woonsituatie. • Optreden als vertrouwensfiguur voor bewoners en huisvestingsinstanties, in het bijzonder voor kwetsbare bewoners. Zij kunnen hier terecht met hun vragen om informatie, advies en dienstverlening. • Coördinatie van het beleid, met de mogelijkheid om actief en creatief op te treden. • Uitbouw van een beleidsnetwerk “wonen”, met oog op samenwerking en onderlinge afstemming met andere huisvestingsactoren. In Wuustwezel is de huisvestingsambtenaar dagelijks bereikbaar op de kantooruren en op maandagavond.
10.3.
Gemeentelijke reglementeringen
10.3.1. Gemeentelijk reglement sociaal wonen (GRSW)
118
Om het BSO te realiseren, legt het decreet op dat bij bepaalde grote projecten een deel van het project als sociaal patrimonium dient ingevuld te worden. Het GRSW legt hiervoor concrete percentages vast. Wuustwezel koos ervoor de minimumnormen op te leggen om de sociale/bescheiden last zoveel mogelijk te spreiden in tijd en ruimte. Het reglement werd goedgekeurd op de gemeenteraad van 27/06/2011 en stelt vast dat de aard van het te verwezenlijken aanbod 100 % te realiseren is in koopwoningen.
10.3.2. Leegstandsreglement (LSR)
119
Het reglement op de leegstand omschrijft aan welke voorwaarden een pand moet voldoen om opgenomen te worden in het leegstandsregister. Dit register wordt door elke gemeente bijgehouden in een digitaal loket, de RWO-Datamanager (zie 10.11.2.) Het gemeentelijk leegstandsreglement werd goedgekeurd op 28/6/2010.
10.3.3. Lokaal Toewijzingsreglement (LTR) In het Kaderbesluit Sociale Huur (zie 7.3.) wordt ruimte gelaten om m.b.v. een ‘toewijzingsreglement’ lokale accenten te leggen die afwijken van de standaard toewijzingsregels. Deze lokale noden worden gestaafd door het opmaken van doelgroepenplannen. Wuustwezel werkt momenteel met een werkgroep aan een ontwerptekst waarbij ze de lokale binding wil versterken door voorrang te geven aan mensen die ooit 15 jaar in de gemeente gewoond hebben. Daarnaast wordt ook een voorrangsregel uitgewerkt voor 65+ers en voor personen met een beperking.
118Het reglement kan worden geraadpleegd op: http://www.wuustwezel.be > Wonen > Woonloket 119Het reglement kan worden geraadpleegd op: http://www.wuustwezel.be > Wonen > Woonloket
31
10.4.
Intergemeentelijk project lokaal woonbeleid ‘IVLW-Noord’
10.4.1. Situering Sinds 2009 vormen de gemeenten Brasschaat, Brecht, Essen, Kalmthout, Kapellen, Schoten, Stabroek, Wijnegem en Wuustwezel een intergemeentelijk samenwerkingsverband: IVLW-Noord. Dit project voorziet een huisvestingsambtenaar in elke gemeente. Deze krijgen sturing door een coördinator vanuit IGEAN dienstverlening. Ook kunnen zij steeds op bijstand van Wonen Vlaanderen, in casu Wonen Antwerpen rekenen. Intergemeentelijke samenwerking biedt tal van voordelen op financieel, logistiek en praktisch vlak alsook op het vlak van de kwaliteit van de dienstverlening. Voor de 39 intergemeentelijke projecten lokaal woonbeleid heeft Wonen-Vlaanderen een portaalsite met een webforum ontwikkeld om onderlinge vragen, kennis en ervaringen met elkaar uit te wisselen. Het project IVLW-Noord loopt van mei 2009 tot mei 2012. Momenteel wordt er een verlengingsaanvraag ingediend om de verderzetting van het project te garanderen. Voor de looptijd 2012-2015 wordt een extra medewerker wonen voorzien.
Kaart: Projecten Lokaal Woonbeleid in 2010120
10.4.2. Projectdoelstellingen 2009-2012 Vanuit het subsidiebesluit zijn er een aantal verplichte taken en facultatieve taken die het project moet vervullen. Deze werden opgesplitst over de 3 werkingsjaren.
1. Het begeleiden en ondersteunen van de gemeenten bij de ontwikkeling van een gemeentelijke beleidsvisie op het vlak van wonen 2. Het faciliteren of uitbreiden van het lokaal woonoverleg met alle lokale woonactoren 2a. het globaal doorlichten van de lokale huisvestingssituatie 2b. het onderling afstemmen van de sociale woonprojecten enerzijds en het afstemmen van de individuele verrichtingen van de lokale woonactoren anderzijds 2c. Het voorbereiden van een planning of een programmatie van sociale woonprojecten binnen het werkingsgebied 2d. Het maken van een akkoord over de manier van toewijzing van sociale huurwoningen, binnen de modaliteiten 2e. Het verbeteren van de kwaliteit van het woningpatrimonium en de woonomgeving, ondermeer door het nemen van initiatieven in het kader van de bestrijding van leegstand en verkrotting 3. Het aanbieden van gestructureerde basisinformatie aan de inwoners op het gebied van huisvesting 5. Het voorbereiden van gemeentelijke reglementeringen op het vlak van wonen 11. Het nemen van initiatieven die levenslang en aanpasbaar wonen ondersteunen Fragment: Projectdoelstellingen IVLW-Noord 2009-1012
120http://publicaties.vlaanderen.be/docfolder/24346/jrvrslg_Antwerpen_2010.pdf; schaal kaart 1/550000
32
10.4.3. Projectdoelstellingen 2012-2015 Voor de periode 2012-2015 wordt een groot deel van de activiteiten behouden. In de actietabel (DEEL 4) wordt duidelijk welke doelstelling al behaald zijn en waar een inhaalbeweging nodig zal zijn.
1. Het begeleiden en ondersteunen van de gemeenten bij de ontwikkeling van een gemeentelijke beleidsvisie op het vlak van wonen • Opvolging en uitvoering van het woonbeleidsplan: vertalen in concreet actieplan met te realiseren acties op korte termijn per werkingsjaar • Woonbeleidsplan aanpassen aan nieuwe gemeentelijke beleidsvisie van de nieuw legislatuur (2013) • Opvolging acties 2. Het faciliteren of uitbreiden van het lokaal woonoverleg met alle lokale woonactoren • Continueren lokaal woonoverleg • Opvolging sociale woonprojecten • Realisatie BSO • Lokale gemeentelijke reglementering 3. Het aanbieden van gestructureerde basisinformatie aan de inwoners op het gebied van huisvesting • Actualiseren en uitbreiden informatieaanbod • Verhogen visuele uitstraling woonloket, promotie, bijsturing • Registratie en opmaak vragenclusters • Samenwerking met externe organisaties • Organiseren info, voordrachten, vorming • Intergemeentelijke vormingsactiviteiten eventueel gekoppeld aan woonbeurs • Actualisatie lokale woonbrochure 4. Het verbeteren van de kwaliteit van het woningpatrimonium zoals opgelegd door de regelgeving woonbeleid • Blijvende controles op leegstand, ongeschikt- en onbewoonbaarheid, verwaarlozing • Continuering en evaluatie kwaliteitscontroles, ongeschikt) en onbewoonbaarheidsverklaring, aanschrijfbeleid • Uitbouw lokaal aankoopbeleid • Jaarlijkse actualisatie van het leegstandsregister • Ontwikkelen infokanaal en continuering samenwerking externe organisaties (OCMW, welzijnsorganisaties, thuisbegeleidingsdiensten,…) 5. Het nemen van initiatieven in het kader van het grond- en pandenbeleid inzake betaalbaar wonen • Realisatie van het Bindend Sociaal Objectief • Toepassing van het monitoringbesluit • Evaluatie, bijsturing van gemeentelijke reglementeringen Facultatieve activiteit. Het nemen van initiatieven die levenslang en aanpasbaar wonen en zorgwonen ondersteunen • Infoaanbod • Samenwerking diensten OCMW en externe thuiszorgdiensten en welzijnsdiensten rond gezinszorg en thuiszorg • Opvolgen beleid en nieuwe wetgeving nieuwe woonvormen • Brochure nieuwe woonvormen • Intergemeentelijke infomomenten, praktische vorming, demo’s, kijkdagen,… aan regelmatige frequentie en eventueel gekoppeld aan lokale woonbeurs • Evaluatie, bijsturing van gemeentelijke reglementeringen Fragment: Projectdoelstellingen IVLW-Noord 2012-2015
10.5.
Kwaliteitsbewaking
De Vlaamse Wooncode (art. 28 §1) heeft de gemeente een centrale rol gegeven in het bewaken van de kwaliteit van het woonpatrimonium en de woonomgeving op zijn grondgebied. Gemeenten kunnen bij het gestalte geven aan hun woonkwaliteitsbewaking rekenen op ondersteuning van en samenwerking met Wonen-Vlaanderen. Titel III van de Vlaamse Wooncode betreffende de kwaliteitsbewaking geeft aan de gemeenten, en meer in het bijzonder aan de burgemeester, een grote rol bij het gebruik van een aantal Vlaamse beleidsinstrumenten op het gebied van kwaliteitsbewaking. In Wuustwezel voert het hoofd van de technische dienst de screenings van de aanvragen voor woningonderzoek/woonbezettingsonderzoek uit. In Wuustwezel heeft worden relatief weinig woningen onbewoonbaar verklaard gezien de gemeente de betrokkenen sterk aanspoort om de problemen op te lossen alvorens een registratieattest wordt uitgevaardigd.
33
10.6.
Het Bindend Sociaal Objectief
10.6.1. Wat is het Bindend Sociaal Objectief Het decreet grond- en pandenbeleid voorziet in een bindend sociaal objectief per gemeente. Dit objectief legt een aantal te realiseren sociale woningen op per gemeente voor de periode 2009-2020. Voor sommige gemeenten geldt een bijkomende inspanning tegen 2025 (inhaalbeweging). Het sociaal objectief bestaat uit sociale huurwoningen, sociale koopwoningen en sociale kavels. De drie categorieën samen vormen het sociaal objectief. Voor Wuustwezel omvat het bindend sociaal objectief: 119 sociale huurwoningen, 55 sociale koopwoningen en 3 sociale kavels.
10.6.2. Vlaams Objectief huurwoningen Het decreet voorziet in een berekening van het aantal sociale huurwoningen per gemeente. Hierbij gaat men vertrokken vanuit een nulmeting, die werd vastgesteld op 31/12/2007. Het sociaal huurobjectief wordt beperkt tot een aanbod sociale huurwoningen van 9%. Voor gemeenten met een grote achterstand in sociale woningbouw, werd een inhaalbeweging opgelegd. Voor Wuustwezel is dit niet van toepassing. Wuustwezel kreeg een objectief opgelegd van 119 huurwoningen. Een deel van het huurobjectief werd al gerealiseerd (zie 12.2.). 700 600 500 400 300
Inhaalbeweging
200
Bindend Sociaal Objectief
100
Nulmeting
0
Grafiek: Het bindend sociaal objectief voor de sociale huurwoningen in de 121 IVLW-Noordgemeenten
10.6.3. Provinciaal objectief koopwoningen en kavels Het aantal sociale koopwoningen en kavels kent geen eenduidige berekening per gemeente. Hierbij geldt een provinciaal objectief. In samenspraak met de gemeente heeft de deputatie een verdelingschema opgesteld. De deputatie dient daarbij rekening te houden met de verhoudingen die door het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen zijn bepaald voor de ruimtelijke verdeling van bijkomende woongelegenheden in het stedelijk gebied versus het buitengebied. De verdeling van de deputatie van Antwerpen werd goedgekeurd op 27 mei 2010. Tegen 2020 dient Wuustwezel 55 koopwoningen en 3 kavels te realiseren. Een deel van het koopobjectief en het volledige kavelobjectief werden al gerealiseerd (zie 12.2.). 140 120 100 80 60 40 20 0
Kavels Koopwoningen
Grafiek: De Provinciale verdeling van het bindend sociaal objectief op het gebied van sociale koopwoningen en sociale kavels in de IVLWNoordgemeenten122
121http://www.rwo.be/Portals/100/PDF/GPB/regelgeving/Bijlage.pdf 122http://www.rwo.be/Portals/100/PDF/GPB/Overzichtslijst%20van%20het%20sociaal%20objectief.pdf; P. Antwerpen (G) geeft het gemiddelde weer van de objectieven van alle gemeenten binnen de provincie Antwerpen.
34
10.6.4. Opvolgingstabel Om de realisatie van dit objectief overzichtelijk weer te geven, werd een opvolgingstabel opgesteld. Voor meer informatie over de projecten, zie 12. OPVOLGING BINDEND SOCIAAL OBJECTIEF - GEMEENTE WUUSTWEZEL - SITUATIE 01/09/2011 Nulmeting BSO Inha Tot Gerealiseerd Nog te Gepland Gepland - nog Gepland (2007) (202 al aal na nulmeting realiseren concreet niet concreet Totaal 0) (202 BS (SV) 5) O Sociale huurwoningen Sociale koopwoningen Sociale kavels
5,91% 0,74% 0,00%
422 53 0
119 55 3
0 0 0
119 55 3
27 9 6
92 46 -3
40 9 0
52 37 0
92 46 0
Nog concreet te plannen
Nog te plannen Totaal
52 37 -3
0 0 -3
REALISATIES NA NULMETING Locatie
E-1slk
E2slk
E3slk
E+slk
M1slk 2 22
Dorpsstraat 95 Kapelstraat-Tienpondstraat Totaal sociale huurwoningen
Locatie
0
E-1slk
0
E2slk
0
E3slk
0
E+slk
M1slk 9
Kapelstraat-Tienpondstraat Totaal sociale koopwoningen
0
0
0
2
0
0
SOCIALE HUURWONINGEN MMOOO2slk +slk 1slk 2slk +slk 2 1
2
1
0
0
0
0
0
Aant al 5 22
0
27
(re no)
Aant al 9
0
9
0
SOCIALE KOOPWONINGEN MMOOO2slk +slk 1slk 2slk +slk
0
(re no)
0
Instant ie SHM SHM
Reali satie 2009 2011
SVZ opm.
Instant ie SHM
Reali satie 2011
SVZ opm.
Instant ie SHM
Reali satie 2011
VK - opm.
Instant ie SHM SHM
Reali satie
SVZ opm.
SOCIALE KAVELS Locatie
O
HO
Goorbosstraat-Testersdreef Totaal sociale koopwoningen
0
G 3
3
3
3
Aant al 6 0
0
0
0
0
0
0
0
6
(re no)
Aant al 5 24
10 49 20
8 0 0 3
SHM SHM SHM SHM
52
SHM
VK20108
PROJECTEN IN UITVOERING/PLANNING Locatie
E-1slk
E2slk
E3slk
E+slk
M1slk 5
Kapelstraat 17 Sportlaan-Rijsvennenstraat
SOCIALE HUURWONINGEN MMOOO2slk +slk 1slk 2slk +slk 20
Bosduinstraat-De Vennekens De Vennekens ZN Rijsvennenstr-Jan Breydelstr Tienpondstraat 3
4
8
3
Gooreind-Noordoost Totaal sociale huurwoningen
Locatie
3
E-1slk
Gooreind-Noordoost Hofakker
0
E2slk
0
E3slk
0
E+slk
0
M1slk
0
0
8
0
0
SOCIALE KOOPWONINGEN MMOOO2slk +slk 1slk 2slk +slk
79
(re no)
70
Reno -> telt niet mee voor BSO Reno -> telt niet mee voor BSO
92
Aant al 37? ?
Melkerij
Instant ie
Reali satie
SHM IG+
SVZ opm. (37 i.f.v. BSO, kan wijzigen) IGEAN + private actor
SHM
Totaal sociale koopwoningen
70
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
37
SOCIALE KAVELS Locatie
O
HO
G
Aant al ? ?
Gooreind Noordoost Hofakker Melkerij Totaal sociale kavels
0
0
0
0
Tabel: Opvolgingstabel voor het Bindend Sociaal Objectief
0
0
0
0
0
0
0
Instant ie SHM IG+ SHM
Reali satie
SVZ opm. IGEAN + private actor
0
123
123Opgemaakt door de huisvestingsambtenaar; E=eengezinswoning; M=meergezinswoning; O=woning aangepast voor ouderen; slk=slaapkamer(s); SHM=sociale huisvestingsmaatschappij; O=open; HO=halfopen; G=gesloten
35
10.7.
Leegstandsregister en register onbebouwde percelen
10.7.1. Het Leegstandsregister (LSR) De vermoedenlijst voor leegstand in Wuustwezel werd in 2010 opgestart. Na controle op het terrein, bleken in april 2011 minstens 62 panden leeg te staan. Uit deze lijst werden ook 4 woningen opgenomen in de inventaris voor verwaarloosde panden. Op 28 juni 2010 keurde de gemeenteraad het leegstandsreglement goed. Dit reglement legt de richtlijnen tot opname van een pand in het leegstandsregister vast. Alle IVLW-Noordgemeenten beschikken sinds 2010 over zulk reglement. Omdat de storende leegstand in Wuustwezel relatief beperkt is, opteert Wuustwezel ervoor geen heffingsreglement in te voeren. Van de IVLW-Noordgemeenten doen ook Schoten en Wijnegem geen heffingen, de andere gemeenten wel.
Kaart: Leegstandsregister per status in Wuustwezel in 2010124
10.7.2. Het Register onbebouwde percelen (ROP) In het register onbebouwde percelen worden onbebouwde percelen in woongebieden geïnventariseerd, zowel van particulieren als van overheden. In totaal gaat het voor Wuustwezel over 1088 percelen, goed voor ongeveer 203 hectare. 847 percelen (±124 ha) liggen aan een uitgeruste weg 241 percelen (± 79 ha) (nog) niet. 75 percelen zijn in handen van Vlaamse Besturen en 1013 in eigendom van private eigenaars.
125
Kaart: Register onbebouwde percelen per type eigenaar in Wuustwezel in 2010
124 Gegevens Dienst Bevolking Wuustwezel; Het leegstandsregister werd laatst geactualiseerd in april 2011. 125 Gegevens Kadaster dd. 01/01/2011; Het register onbebouwde percelen dd. 11 oktober 2011.
36
10.8.
Actieprogramma
10.8.1. Wat is het actieprogramma zoals vastgelegd in het DGP?
126
Conform artikel 4.1.7 van het decreet Grond- en Pandenbeleid dient elke gemeente een actieprogramma op te stellen dat ervoor moet zorgen dat in de periode tot 31 december 2020 een sociaal woonaanbod wordt verwezenlijkt op 25 % van de gezamenlijke oppervlakte van de onbebouwde bouwgronden en kavels in eigendom van Vlaamse besturen en Vlaamse semipublieke rechtspersonen. Vanaf de bekendmaking van de realisatie van het bindend sociaal objectief is de gemeente niet meer verplicht om te waken over de voortgang van deze 25%-norm. Als het bindend sociaal objectief niet tijdig gerealiseerd wordt, wordt nagegaan of de gemeente voldoende acties ondernomen heeft om haar actieprogramma uit te voeren.
10.8.2. Welke gronden komen in aanmerking voor activering in Wuustwezel? Bij de herziening van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen in mei 2011 werd de gezamenlijke oppervlakte berekend van de onbebouwde bouwgronden en kavels in eigendom van Vlaamse besturen en Vlaamse semipublieke rechtspersonen (met uitzondering van de gronden die voldoen aan één of meer van de bijzondere karakteristieken, de vermeld in DGP artikel 3.2.1, 1°). Deze oppervlakte bedraagt 24,21 ha. Op 1/16 van deze gezamenlijke oppervlakte (namelijk 1,45ha ha), worden al geconcerteerde acties ondernomen voor de verwezenlijking van een sociaal woonaanbod. Daarnaast is er 9,45ha grond in handen van SHM De Voorkempen. Deze gronden zijn allen reeds verwerkt in (concrete) projecten. Het activeren van deze gronden valt echter niet tot het activeringsprogramma. Gezien de gemeente haar BSO waarschijnlijk voor 2020 haalt, zal Wuustwezel geen actieprogramma moeten aanwenden. Desalniettemin wordt het ROP nauwkeurig bijgehouden en aangewend om de implementatie van nieuwe projecten te kunnen voorzien. De concreet geplande projecten op deze percelen, worden kort voorgesteld onder 12.2..
Kaart: Percelen die al dan niet zullen worden geactiveerd voor 2020127
126http://www.rwo.be > Regelgeving > Grond- en Pandenbeleid > Decreten > Decreet Grond- en Pandenbeleid > BOEK 4 > art. 4.1.7. 127Overzicht van percelen die geactiveerd zullen worden voor 2020 aan de hand van het ROP 2011 en de lijst met geplande projecten.
37
10.9.
Premies voor energiebesparing en woningaanpassing
Wie investeert in energiebesparing wordt beloond met heel wat premies en belastingsverminderingen. Deze kunnen bovendien grotendeels gecumuleerd worden. Wie internettoegang heeft, krijgt op www.energiesparen.be/subsidies een overzicht van welke premies in een bepaalde gemeente van toepassing zijn en aan welke voorwaarden. Zowel aan het woonloket als het loket duurzaamheid kunnen inwoners terecht indien voor toelichting bij deze premies. In Vlaanderen kan u via vijf kanalen premies en voordelen krijgen als u energiebesparende maatregelen uitvoert:
10.9.1. De Vlaamse Overheid De Vlaamse overheid geeft premies voor het energiezuinig en milieuvriendelijk maken van uw woning. 1. Energiepremies voor bestaande woningen a. de Vlaamse dakisolatiepremie128 b. 100% subsidie voor drie energiebesparende investeringen in woningen verhuurd door SVK’s129 130 2. Korting op de onroerende voorheffing voor nieuwbouwwoningen met verlaagd E-peil 3. Groenestroomcertificaten voor fotovoltaïsche zonnepanelen131 4. Woonpremies voor bestaande woningen 132 a. de Vlaamse renovatiepremie 133 b. de Vlaamse verbeteringspremie 134 c. de Vlaamse aanpassingspremie voor ouderen
10.9.2. Het provinciebestuur Het provinciebestuur voorziet voornamelijk toelagen op vlak van welzijn. Op woongebied gelden volgende subsidies: • Subsidie aan opstartende sociaal verhuurkantoren (SVK's)135 • Antwerpse provinciale toelage woningaanpassing van ouderen136
10.9.3. De netbeheerder De Vlaamse netbeheerders zijn verplicht om bij hun afnemers energiebesparing te stimuleren. Dit doen ze ondermeer door een aantal energiebesparende maatregelen financieel te ondersteunen. Iedere netbeheerder mag zelf kiezen welke acties hij uitvoert. Voor Wuustwezel is Eandis netbeheerder. Zij voorzien in 2011 volgende tegemoetkomingen: Premies aangeboden door Eandis in 2011 Dakisolatie
Nieuwbouwwoning
Buitenmuurisolatie of spouwmuurisolatie Hoogrendementsbeglazing ter vervanging van enkele beglazing Hoogrendementsbeglazing ter vervanging van dubbele beglazing
Bestaande bouw (aangesloten op het
Ventilatiesysteem met warmterecuperatie Warmtepomp per type bodem/water of water/water Warmtepomp per type lucht/water of lucht/lucht Warmtepomp per directverdamping/water Warmtepomp per directverdamping/directcondensatie Thermostatische radiatorkranen Zonneboiler Keukengeiser ter vervanging Woning of appartement E80 of lager Woning of appartement E60 of lager Passiefhuisstandaard bij verbouwing woning of appartement Aardgaswasdroger Co-melder Domotica met REG-functionaliteiten Buitenzonnewering Tabel: Premies aangeboden door Eandis in 2011137
In 2010 werden door Eandis 627 premies uitgekeerd met een totaalbedrag van 141446 euro
138
128http://www.energiesparen.be/vlaamsedakisolatiepremie 129http://www.energiesparen.be/svk 130http://www.energiesparen.be/node/2351 131http://www.energiesparen.be/groenestroomcertificaten 132http://www.bouwenenwonen.be/home/premies_en_andere_steunmaatregelen/vlaamse_renovatiepremie 133http://www.bouwenenwonen.be/home/premies_en_andere_steunmaatregelen/vlaamse_verbeteringspremie 134http://www.bouwenenwonen.be/home/premies_en_andere_steunmaatregelen/vlaamse_aanpassingspremie_voor_ouderen 135http://www.provant.be/subsidies/welzijn/gelijke_kansen/wonen/subs291_wonen_svk.jsp?module=tcm:7-6395-4&page=2 136http://www.provant.be/subsidies/welzijn/zorg_en_hulp/ouderen/ 137 http://www.energiesparen.be 138https://www.wuustwezel.be/e-loket > burgers > beleid> Ontwerp Milieubeleidsplan 2013 - 2016
38
10.9.4. Het gemeentebestuur Wuustwezel Om energiebesparing te stimuleren voorziet de gemeente een aanvullend premieaanbod. In 2010 werden 327 premies 139 toegekend, goed voor 66847 euro . Een overzicht van het aanbod en de toegekende bedragen. 2007 2008 Buiten Gebruik stellen stookolietank 2.500,00€ Plaatsing warmtepomp CV Dakisolatie Zonnepanelen 4.500,00€ 53.250,00€ Ventilatiesysteem met warmterecuperatie 150,00€ Combiwarmtepomp 2.250,00€ Hemelwaterinstallatie 1.000,00€ 1.000,00€ Zonneboiler 1.000,00€ 2.954,10€ Groendak 2.226,72€ Energiezuinige woning 750,00€ Individuele Waterzuiveringsinstallatie 4.375,00€ 6.875,00€ FSC Hout Cv-ketel Isolatie uit nagroeibare materialen Plaatsing warmtepomp SWW 301,30€ Energie-audit Muurisolatie Tabel: Overzicht van de door Wuustwezel uitgekeerde premies tussen 2007 en 2011140
10.9.5. De fiscus
2009 450,00€ 800,00€ 8.590,38€ 91.250,00€ 1.650,00€ 2.000,00€ 1.000,00€ 2.379,78€ 4.000,00€ 500,00€ 75,00€ -
2010 750,00€ 400,00€ 8.333,25€ 27.250,00€ 1.800,00€ 1.500,00€ 4.000,00€ 7.644,51€ 4.750,00€ 1.370,34€ 9.600,00€ 200,00€ -
2011 150,00€ 400,00€ 7.483,50€ 16.750,00€ 1.950,00€ 1.000,00€ 1.000,00€ 2.000,00€ 4.210,42€ 4.250,00€ 500,00€ 4.275,00€ 2.070,00€
141
Sinds 2003 kunnen belastingplichtigen voor een aantal energiebesparende uitgaven een belastingvermindering krijgen. Een aantal investeringen komt ook in aanmerking voor een terugbetaalbaar belastingkrediet. De initiatieven die de federale overheid heeft genomen om energiebesparende investeringen aan te moedigen zijn: • de belastingvermindering en het belastingkrediet142 • groene leningen143 • 6% btw bij renovatie144
10.10. Andere (financiële) steunmaatregelen Om wonen betaalbaar te houden werden door de overheden naast premies nog ander steunmaatregelen uitgewerkt:
10.10.1.
Sociale leningen
• De Vlaamse Woonlening, de sociale lening van de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) • Een sociale lening via het Vlaams Woningfonds • Een sociale lening via een erkende kredietmaatschappij
10.10.2.
Sociale leningen, verzekeringen en tegemoetkomingen 145
• Verzekering Gewaarborgd Wonen 146 • Vlaamse tegemoetkoming in de huurprijs Deze bestaat uit : o o
10.10.3.
de installatiepremie (eenmalig) de huursubsidie (periodiek)
Fonds ter reductie van de globale energiekost (FRGE)
147
Het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost verstrekt via een lokale entiteit (in dit geval IGEAN dienstverlening) goedkope leningen, bestemd voor structurele energiebesparende maatregelen aan particulieren en sociaal zwakkeren. De deelname van Wuustwezel aan dit samenwerkingsverband werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 30 mei 2011 en door de OCMW-raad op 31 mei 2011. Het gemeentebestuur zal hierbij instaan voor het verstrekken van de leningen, het OCMW voor de trajectbegeleiding van de bijzondere doelgroep. IGEAN gaat deze samenwerking aan met 20 gemeenten. De aanvang van het project is voorzien voor 2012.
139https://www.wuustwezel.be/e-loket > burgers > beleid> Ontwerp Milieubeleidsplan 2013 - 2016 140Gegevens dienst Duurzaamheid dd. juni 2011; de cijfers voor 2011 omvatten dus enkel de maanden januari-juni. 141http://www.energiesparen.be/node/2349 142http://www.energiesparen.be/subsidies/belastingvermindering 143http://www.energiesparen.be/node/1432 144http://www.energiesparen.be/node/391 145http://www.bouwenenwonen.be/home/premies_en_andere_steunmaatregelen/verzekering_gewaarborgd_wonen 146http://www.bouwenenwonen.be/home/premies_en_andere_steunmaatregelen/vlaamse_tegemoetkoming_in_de_huurprijs 147http://www.frge.be/
39
10.11. Registratie Het belang van registratie van voorgenoemde beleidsinstrumenten is onontbeerlijk. Op basis van terdege registreerde gegevens kunnen analyses gemaakt worden vraagclusters samengesteld worden. Ook kan geanalyseerd worden waar het beleid eventueel dient bijgesteld te worden. Er wordt getracht het registeren zoveel mogelijk te groeperen in gelijkvormige beheermodules, zodat gegevensuitwisseling vlot kan verlopen.
10.11.1.
Registratieprogramma loketvragen (Tales)
Om een overzicht te krijgen van de meest gestelde loketvragen werd op intergemeentelijke basis een eenvoudige opvolgingstool ontwikkeld, namelijk Tales. Met dit registratieprogramma kan een overzicht gemaakt worden van de op te volgen dossiers. Het systeem heeft als voordeel dat statistieken (vraagpatronen) opgevraagd kunnen worden zodat na analyse kan ingespeeld worden op de specifieke noden van de Wuustwezelse inwoners. 1% 2%
1%
1% 1%
1%
Premies
2%
Sociaal Kopen Sociaal huren
7%
Kwaliteit Info beleidsmaatregelen huisvesting
10%
Huuraangelegenheden Energie 56%
Leegstand Attest Voldoende Huisvesting
18%
Beleid Kwaliteit woonomgeving
Grafiek: Overzicht van de meest voorkomende vragen aan het woonloket in 2009 en 2010148
De premies vormden in 2010 duidelijk de grootste hap van het klantenbestand van het woonloket. Verder worden ook aanzienlijk wat vragen gesteld aangaande sociaal kopen en sociaal huren. De vraag om op de hoogte gehouden te worden wanneer er projecten met sociaal karakter op de markt komen, komt vaak terug. Wanneer een aanvraag tot woningcontrole wordt opgestart, wordt de huisvestingsdienst ook regelmatig gecontacteerd om de gang van zaken toe te lichten. Vragen over leegstand, energie, beleid, enz. komen sporadisch voor en vragen vaak een beperktere opvolging.
10.11.2.
RWO-Datamanager
149
Sinds 2009 is RWO gestart met het concept RWO Data Manager. Actueel zijn volgende modules beschikbaar: inventariseren van leegstaande gebouwen en registreren van onbebouwde percelen. Op korte termijn zal dit raamwerk worden uitgebreid met de module planbaten. Op middellange termijn wordt gestreefd naar een integratie van informatie rond bestemmingsplannen. Met dit concept wil het departement een geïntegreerd systeem aanbieden aan overheden waarmee op eenvoudige wijze geo-informatie herbruikbaar kan worden beheerd. Uitgebreide zoek- en rapporteringmogelijkheden naar verschillende componenten in functie van elke module zijn aanwezig. Data-integriteit wordt gegarandeerd door validatiesystemen.
10.11.3.
Registratie Premies
150
De duurzaamheidambtenaar zorgt voor de registratie van de premieaanvragen m.b.v. een overzichtelijke exceltabel. Deze geeft het aantal premieaanvragen, het aantal uitgekeerde premies en het bedrag van de premies per jaar weer.
10.11.4.
Dossieropvolging woningkwaliteit: HOLV
151
Om de dossiers inzake woningkwaliteit te beheren werd door Wonen Vlaanderen een op MS Access gebaseerde opvolgingstool ontwikkeld. De gemeente maakt momenteel (nog) geen gebruik van deze applicatie.
148http://woonbeheer.igean.be 149http://datamanager.rwo.be 150Lijst op te vragen bij duurzaamheidsambtenaar, Mariska Raeymakers 151http://www.bouwenenwonen.be/home/lokaal_woonbeleid/verbeteren_van_de_woningkwaliteit/dossieropvolging_woningkwaliteit_holv
40
11.
Relevante beleidsdocumenten
11.1.
Gemeentelijk beleidsplan 2007-2012 (GB)
In het algemeen beleidsplan (deel wonen) wordt dieper ingegaan op de problematiek van de weekendzone alsook de ontwikkeling van nieuwe sociale projecten. Een samenvatting van de ambities van dit beleidsplan:
1. Wonen op het platteland veilig stellen door het opstellen van een ontwikkelingsplan voor het platteland. 2. Betaalbaar wonen stimuleren door het opzetten van nieuwe sociale projecten. 3. Bijkomende huur of koopwoningen garanderen door bijkomende gronden te ontwikkelen voor de bouw van sociale huur- en/of koopwoningen, alsook met behulp van het Sociaal Verhuur Kantoor (SVK). 4. Aangepast wonen voor ouderen aanmoedigen door de uitbreiding van het aantal serviceflats, het stimuleren van woningaanpassing en klusjesdienst, het stimuleren van kangoeroewoningen, het zorgen voor dagopvang en kortverblijf en de verdere uitbouw van het rusthuis. 5. Zorgen voor rechtszekerheid voor alle bezitters van zonevreemde woningen. 6. Zoeken naar een menswaardige oplossing voor de weekendzone (noot: in dit kader werd o.a. Wuustwezel in 2010 door de provincie aangeduid als pilootproject van een provinciaal ruimtelijk uitvoeringplan hieromtrent) Fragment: Gemeentelijk Beleidsplan 2007-2012
11.2.
152
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 (LSB)
Het deel ‘wonen’ van het Lokaal Sociaal Beleidsplan, opgemaakt door het OCMW-bestuur, heeft als hoofddoelstelling: “Iedere inwoner van Wuustwezel heeft een menswaardige woning.” De omschreven werkdoelen en acties blijven echter vaag en omvatten geen tijdskader of meetinstrumenten. We zullen trachten deze werkdoelen mee te vertalen in de concrete doelstellingen van dit beleidsplan.
Werkdoelen: • Zorgen voor ruimte om betaalbaar te wonen in Wuustwezel. • Bijkomende sociale huur- en koopwoningen uitbouwen i.s.m. bouwmaatschappijen • Woningen aanpassen om levenslang te wonen. • Bijkomende woningen voor ouderen. • Zorgen voor kortverblijf en kortopvang. Acties: • Kansen creëren voor sociale verkavelingen • Woonbrochure uitwerken i.s.m. de gemeente om informatie te geven aan toekomstige bouwers. • Verder uitbreiden van het aantal sociale huurwoningen via het SVK de Voorkempen. • Energiescans uitvoeren en opvolgen in woningen van OCMW-cliënten. • Bijkomende aangepaste woningen voor ouderen uitbouwen. • Stimuleren van woningaanpassing en klusjesdienst in samenwerking met de landelijke thuiszorg. • Stimuleren van kangoeroewoningen. • Een overeenkomst maken met de buurgemeenten om bijkomend kortverblijf en dagopvang te realiseren in de regio. • Een uitbreiding van het rusthuis voorbereiden. • Zoeken naar geschikte woningen voor vluchtelingen, uitbouw LOI. Fragment: Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013153
Werkdoelen: • Huisjesmelkers bestrijden • Energiezuinig wonen • Sociale woonwijken: heterogeen publiek: deels huur/deels koop (geen gettovorming) • Kleinere sociale woonprojecten • Huurders v.d. Voorkempen relatief weinig betaalproblemen • SVK belangrijke aanvulling op het aanbod sociaal wonen • Veel sociale woningen in de gemeente (meer dan 500) • Voorkempen gaat meer op de verantwoordelijkheid van de huurder rekenen voor herstellingen, dit zou het gebruik van de klusjesdienst een stimulans kunnen geven • Nieuwe sociale woonprojecten: mix voorzien: verkaveling in Gooreind • Betaalbaar wonen in de gemeente ook voor jonge gezinnen • Meer nood aan serviceflats • Kangoeroewoningen: vaak niet mogelijk omwille van verkavelingvoorwaarden Prioriteit: • Kwalitatieve en betaalbare woningen voor jong en oud Fragment: Evaluatie Lokaal Sociaal Beleidsplan 2011154 152 http://www.wuustwezel.be > Bestuur > Beleidsplannen > Beleidsprogramma 2007 - 2012 153 http://www.wuustwezel.be > Bestuur > Beleidsplannen > Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008 - 2013
41
11.3.
Gewestplan
In het Gewestplan Turnhout staan de gebieden afgebakend waar wonen als voornaamste functie vastgelegd werd (woongebied, woongebied met landelijk karakter, woonparkgebied, woonuitbreidingsgebied). In de overige gebieden is wonen niet of slechts onder bepaalde voorwaarden aanvaardbaar.
Kaart: Gewestplan van Wuustwezel in 2010155
11.4.
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV)
Wuustwezel behoort volgens het RSV tot de zogenaamde “buitengebiedgemeenten” waarvoor volgende doelstellingen in het RSV worden vooropgesteld:
Doelstellingen voor het ruimtelijk beleid voor buitengebiedgemeenten: • het vrijwaren van het buitengebied voor de essentiële functies: landbouw, natuur, bos en wonen en werken op het niveau van het buitengebied; • het tegengaan van de versnippering van het buitengebied; • het bundelen van de ontwikkeling in de kernen van het buitengebied; • het inbedden van de landbouw, natuur en bos in goed gestructureerde gehelen; • het bereiken van een gebiedsgerichte ruimtelijke kwaliteit; • het afstemmen van het ruimtelijk beleid en het milieubeleid op basis van het fysisch systeem; • het bufferen van de natuurfunctie in het buitengebied. De aandachtspunten vanuit het RSV wat betreft wonen/huisvesting zijn de volgende: • Gedifferentieerd beleid op het gebied van nederzettingsstructuur, naargelang de categorisering van de verschillende nederzettingsvormen (hoofddorp, woonkern, linten, verspreide bebouwing). • Differentiatie van de bijkomende woningvoorraad in functie van de bevolkingssamenstelling. • Aangeven van maatregelen hoe gebouwd kan worden. • Behoud en verhoging van de kwaliteit van de kernen door het aantrekkelijk maken van de woonomgeving, de inrichting van de dorpscentra, de versterking van de eigen identiteit van de dorpen, de landschapszorg. • Realisatie van gedeconcentreerde bundeling door het aangeven van de locatie van nieuw te bouwen woningen met minimale en maximale dichtheden, en het tegengaan van verdere groei van linten en verspreide bebouwing. • Onderzoek en inrichting van bestaande verblijfsrecreatieve gebieden. Doelstellingen voor het buitengebied zoals omschreven in het RSV156
11.5.
Provinciaal Ruimtelijke Structuurplan Antwerpen (PRS)
In het PRS wordt de ruimtelijke ontwikkeling van het gebied “Noorderkempen” (waartoe Wuustwezel behoort) nader omschreven als een ‘open ruimte’-beleid. Volgens dit structuurplan valt Wuustwezel onder de regionale woonmarkt ‘Antwerpen’ met zijn specifieke kenmerken. Concrete richtlijnen voor percentage bijkomend (sociaal) woonaanbod worden in het plan omschreven.
154 Tussentijds evaluatierapport van het Lokaal Sociaal beleidsplan door OCMW 155 Gewestplan Turnhout dd. 1977 156 http://www.rsv.vlaanderen.be/nl/
42
11.6.
Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) Weekendverblijven
11.6.1. De problematiek van de weekendverblijven in Wuustwezel Eind jaren ’60 – begin jaren ’70 begon men in de beboste gebieden van Wuustwezel her en der weekendhuisjes te bouwen. In 1974 organiseerde de toenmalige minister van Ruimtelijke Ordening een eerste regularisatieoperatie. In Wuustwezel dienden toen 342 eigenaars een aanvraag tot regularisatie in. Toen het gewestplan Turnhout op 1 oktober 1977 van kracht werd, stonden er in Wuustwezel reeds een 600- tal weekendhuisjes, die grotendeels in weekendzones opgenomen werden. In de loop der jaren konden heel wat eigenaars hun situatie regulariseren en een vergunning als weekendhuisje bekomen. In de loop der jaren verdween de functie “recreatie” grotendeels en ging men de weekendverblijven gebruiken als vaste woonplaats. We mogen stellen dat zowat 70% van de weekendverblijven vast bewoond zijn, al of niet met een fictief adres. In 1998 wilde de toenmalige Vlaamse regering de situatie definitief oplossen. Alle Vlaamse gemeenten en dus ook Wuustwezel, dienden hun dossiers in. Maar men geraakte er niet uit en de bevoegdheid werd in 2003 doorgeschoven naar de respectievelijke provinciebesturen. Nieuwe studies werden gemaakt en 3 gemeenten (Wuustwezel, Essen en Herselt) als pilootgemeenten aangeduid. Voor Wuustwezel werd de grootste weekendzone (Blekenheide) onderzocht en er werd een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan opgesteld.
11.6.2. PRUP Weekendverblijven Op 22 september 2011 werd het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan (PRUP) weekendverblijven door de deputatie goedgekeurd. Het provinciebestuur stelt voor om het overgrote deel van deze weekendzone (clusters 3,4 en 5) om te zetten in een “Specifiek woongebied met bosrijk karakter”. Dit wil zeggen dat er in dit gebied kan gewoond worden of dat men er (zoals nu het geval is) tijdelijk recreatief kan verblijven. Het maximaal bouwvolume mag niet meer dan 550 m³ bedragen, de maximale bebouwde oppervlakte niet meer dan 100 m². De maximale bouwhoogte bedraagt 7 m. Bovendien zijn er verschillende voorschriften opgelegd die als doel hebben het bosrijk karakter te verhogen en de vertuining tegen te gaan. Zo mag de oppervlakte van de tuin en de bebouwde en verharde oppervlakte nooit meer dan 300m² bedragen. Voor cluster C6 (het voormalig ruilverkavelingsgebied dat in het gewestplan van 1977 niet opgenomen werd als weekendzone) stelt het provinciebestuur dat hier de oorspronkelijke bestemming, nl. agrarisch en natuurgebied, moet behouden blijven. Over de bestaande constructies schrijft het provinciebestuur in haar ontwerp: ”In deze ruimtelijk gefragmenteerde, zonevreemde en hoofdzakelijk onvergunde cluster C6 wordt de woonfunctie niet planologisch bestendigd. De bewoners van deze cluster behouden wel hun aanvullend woonrecht tot 2029 overeenkomstig de bepalingen van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De sociale sector kan gevraagd worden zich te engageren in een (sociaal) begeleidingsplan i.f.v. herhuisvesting van permanente bewoners in onvergunde constructies omdat daar het aanvullend woonrecht overeenkomstig de Vlaamse Codex R.O. niet van toepassing is.” Het PRUP werd opgespitst in 2-deel-PRUP’s. Per bestemming werden specifieke inrichtingsprincipes vastgelegd.
Kaart: Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan Weekendverblijven Clusters 3,4 en 5 157
11.7.
Kaart: Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan Weekendverblijven Cluster 6 158
Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) – Richtinggevend gedeelte
157ftp://ftps.provant.be/Wuustwezel%20C6%20PR%2022-092011/128009_PRUPc6Ww_gp_20110823.pdf 158ftp://ftps.provant.be/Wuustwezel%20C6%20PR%2022-092011/128009_PRUPc6Ww_gp_20110823.pdf
43
In het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan, worden de doelstellingen uit het RSV en het PRS verder afgestemd op de specifieke situatie van Wuustwezel. Hierbij wordt de invulling van Wuustwezel als “leefgemeente in het buitengebied” vooropgesteld.
Bij de interpretatie van de bestaande ruimtelijke structuur werden vijf deelruimten onderscheiden. Deze deelruimten werden geselecteerd op uiterlijke verschijningsvorm en hun intern en onderling functioneren. Deze deelruimten zijn: 1. De noordwestelijke open ruimte 2. De zuidwestelijke open ruimte 3. De as Bredabaan met de dorpskernen van Wuustwezel, Gooreind en Braken 4. De deelruimte van Loenhout en omgeving 5. De deelruimte van het natuurgebied Groot Schietveld en aangrenzende bossen, natuur- en landbouwgebieden. Kaart: Afbakening deelruimten zoals bepaald in het GRS
159
Het GRS omschrijft voor elke deelruimte de gewenste ruimtelijke structuur en ontwikkelingsperspectieven. We vatten hier kort de aan wonen gerelateerde onderwerpen samen:
1. De noordwestelijke open ruimte •
Verdichten om het gehucht Sterbos leefbaar te houden Het gehucht Sterbos wordt als eenduidige entiteit in het landschap behouden. De leefbaarheid van de school (S) en de ganse gemeenschap van Sterbos dient daarbij wel verzekerd te worden.
•
Zonevreemde lint- en verspreide bebouwing wel regulariseren maar niet verder laten uitdeinen In overeenstemming met het ontwikkelingsperspectief voor het open grondgebonden agrarisch gebied in deze deelruimte opteert de gemeente om de zonevreemde lint- en verspreide bebouwing (boerderijen en woningen) in nietkwetsbaar, agrarisch gebied beperkt te houden tot de huidige situatie, en niet verder uit te breiden.
2. De zuidwestelijke open ruimte •
•
De lintlandschappen niet laten dichtslibben maar de doorzichten behouden Deze deelruimte wordt gekenmerkt door bebouwingslinten en een kleine bebouwingscluster rond de St. Willebrorduskapel in Westdoorn. De gemeente opteert voor het behoud van de cruciale doorzichten en open ruimtecorridors langs de beekvallei Kleine Beek. Herstructureren en regulariseren van weekendverblijven ten oosten van Gooreind Het gemeentebestuur wenst een eenvormige reglementering voor de weekendzones voor de ganse gemeente tot stand te brengen in functie van de bestemmingszone, de locatie en het tijdstip waarop deze tot stand kwamen. Het toekennen van een beperkt woonrecht voor verblijven in de zones die hiervoor geschikt zijn moet mogelijk zijn.(zie PRUP onder 11.6)
3. De as Bredabaan met de dorpskernen van Wuustwezel, Gooreind en Braken •
•
•
Lintbebouwing niet verder laten woekeren en behoud van open ruimtecorridors Het open landschap tussen Gooreind en Wuustwezel en verder tussen Wuustwezel en Braken blijft open en voelbaar vanaf de Bredabaan en een landschappelijke scheiding tussen de dorpskernen blijft bewaard. De lintaanzetten bij de kernen blijven begrensd tot de huidige grenzen van het gewestplan. Woningprogrammatie, inbreiding en kernversterking van Wuustwezel en Gooreind In de woonkern Wuustwezel wordt op korte termijn woningprogrammatie voorzien. Ook in Gooreind opteert de gemeente voor inbreidingsprojecten op de open plekken vlakbij het centrum van Gooreind. (Voor de concrete woonprogrammatie zie bindend gedeelte 11.8.) Braken en KMO-zone Grens: landschappelijke integratie en leefbaarheids Braken vormt een aparte entiteit in het landschap die maximaal geïntegreerd dient te worden in het landschap. Teneinde de leefbaarheid van de school te bestendigen en voldoende woongelegenheid voor de eigen bevolking te creëren, opteert de gemeente wel voor een beperkte woonuitbreiding. De Berkendreef en Bredabaan
159 http://docs.wuustwezelbe.robust3.be/Formulieren/GRS/richtinggevend.pdf
44
blijven gespaard van verdere lintbebouwing. 4. Loenhout en omgeving •
•
Vroegere landbouwerswoningen en voormalige agrarische gebouwen, die zonevreemd zijn of worden, krijgen rechten Het buitengebied van Loenhout wordt gekenmerkt door landwegen met her en der verspreide hoeves doorheen de weilanden en akkers. Deze hoeves liggen in losse lintvormige verbanden verspreid, maar worden niet als storend in het landschap ervaren. Wel worden steeds meer hoeves als bedrijf opgegeven waardoor het zonevreemde woningen worden. De gemeente wenst de vroegere landbouwerswoningen te regulariseren. Tussenliggende percelen blijven agrarisch, waardoor het landschap bewaard blijft. Er wordt gezocht naar nieuwe functies voor verlaten agrarische bedrijfsgebouwen, aangepast aan de landelijke omgeving. Inbreiding en kernversterking van Loenhout De gemeente opteert in eerste instantie voor inbreidingsprojecten op de onbebouwde plekken van binnengebieden in het woongebied van Loenhout.
5. Natuurgebied Groot Schietveld en aangrenzende bossen, natuur- en landbouwgebieden N.v.t. Fragment: Richtinggevend gedeelte nederzettingsstructuur uit het GRS
11.8.
160
Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) – Bindend gedeelte
In de mei 2007 werd het GRS door het provinciebestuur goedgekeurd. In het bindend gedeelte werden enkele acties vooropgesteld i.v.m. de gewenste nederzettingsstructuur, namelijk:
1. De gemeente maakt structuurschetsen op of hecht haar goedkeuring aan wegentracés voor de volgende te ontwikkelen delen van de dorpskernen (in woongebied): 1.het binnengebied “Hagelkruis” (Wuustwezel) 2.het binnengebied Gasthuisstraat - Oude Baan (Gooreind) 2. De gemeente maakt een RUP “woningprogrammatie” op waarin ze volgende woonuitbreidingsgebieden of delen ervan als te ontwikkelen vastlegt: 1.deel van het woonuitbreidingsgebied Hagelkruisakkers langs Sportlaan (Wuustwezel) 2.het woonuitbreidingsgebied Hofakker (Wuustwezel) 3. De gemeente maakt een gemeentelijk RUP op voor de zonevreemde woningen. Fragment: Acties uit het bindend gedeelte van het GRS161
Voor het actiepunt 3 wacht de gemeente het PRUP Weekendzone af (zie 11.6.). Voor actie 1 en 2 zijn concrete RUP’s in opmaak (of al uitgevoerd) die uitvoering geven aan deze acties:
11.8.1. Binnengebied “Hagelkruis” Projectomschrijving: Gedeeltelijk ingevuld: - Goedkeuring van een vergunning met wegentracé voor het bouwen van 24 sociale appartementen voorbehouden voor bejaarden door SHM De Voorkempen. (zie 12.3.1.) - Deels nog te ontwikkelen
11.8.2. Binnengebied Gasthuisstraat - Oude Baan (Gooreind)
160 http://docs.wuustwezel.be/Formulieren/GRS/bindend.pdf 161 http://docs.wuustwezel.be/Formulieren/GRS/bindend.pdf
45
Projectomschrijving:
Status: Nog niet aangesneden
11.8.3. RUP Hagelkruisakkers Projectomschrijving: Ligging: Woonuitbreidingsgebied (Wuustwezel) Bestemmingen: - private woningbouw: 10 gekoppelde woningen met achtertuinen. - gemeenschapsvoorzieningen: lokalen en speelterrein voor verenigingen (chiro, klj, harmonie, enz.), deze bestemming sluit aan bij de al gevestigde recreatie- en sportaccommodatie. Tussen beide bestemmingen werd een buffer (struikgoed) van 3m breedte voorzien. Status: goedgekeurd bij Besluit Deputatie op 12/06/2008
11.8.4. RUP Hofakker Projectomschrijving: Ligging: Woonuitbreidingsgebied (Wuustwezel) Bestemmingen: private woningbouw: (met een percentage sociale en bescheiden last zoals opgelegd door het DGP) Status: IGEAN aangeduid voor de opmaak van een RUP door het college van 06/06/2011.
46
11.9.
Overige RUP’s betreffende woningprogrammatie
Naast de RUP’s, aangehaald in het bindend gedeelte van het GRS, nam Wuustwezel nog andere initiatieven om het woningaanbod uit te breiden en in goede banen te leiden. Een overzicht:
11.9.1. RUP Gooreind links Projectomschrijving: Ligging: Woonuitbreidingsgebied (Gooreind) Bestemmingen: - private en sociale woningbouw: Een nieuw wijkgedeelte wordt gerealiseerd door gebruik te maken de al bestaande ontsluiting van de wijk. Langs de kavels in de Bosduinstraat zijn gekoppelde woningen mogelijk De bestaande bejaardenflats zullen vervangen worden door een 10-tal sociale woningen en bijkomend worden nog een 8-tal sociale woningen beoogd. - gemeenschapsvoorzieningen: Naast een ‘erfplein’, een soort van binnengebied, komt er ook een speelpleintje. Status: goedgekeurd bij Besluit Deputatie op 12/06/2008. Ondertussen werd door De Voorkempen al een effectieve bouwaanvraag ingediend (zie 12.3.3.)
11.9.2. RUP Melkerij De Stroobloem Projectomschrijving: Ligging: KMO-zone (Loenhout)(voormalige site van de melkerij) Door de ontwikkeling van de huidige dorpskern is dit echter niet de optimale invulling en werd een herbestemming naar woongebied aangevraagd. Bestemming: - openbaar nut: Aquafin voorziet hier een vernieuwde rioolwaterzuiveringsinstallatie. - private eengezinswoningen: De bestaande magazijnen zullen afgebroken worden in functie van een verkaveling voor 22 eengezinswoningen. Het betreft een inbreidingsproject met een nieuwe straat en een parkeerplein met groenvoorzieningen ter hoogte van het sportpark. - private appartementen: dit deel heeft het provinciebestuur gekoppeld aan de herziening van de gemeentelijke woonbehoefte. Indien via het GRS aangetoond kan worden dat er nog nood is aan bijkomende woonkavels, kan men van start gaan met een project van circa 36 appartementen. Bij de realisatie hiervan moet men zoveel mogelijk architecturale elementen opnemen die naar de melkerij verwijzen. Zo zal ondermeer de oude fabrieksschouw gerestaureerd worden. Status: goedgekeurd bij Besluit Deputatie op 21 oktober 2010.
11.9.3. RUP Franciscanessen: Projectomschrijving: Ligging: Woonuitbreidingsgebied (Gooreind) Bestemming: - parkgebied (32ha): publiek park (hiervoor zal een deel van het domein herbestemd moeten worden) - gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut (7ha): Ter hoogte van het voormalige klooster en de bijhorende kapel langs de Bredabaan wordt een woonzorgcentrum voorzien. Het sociaal huis (OCMW) aan de rand van het park, sluit hier bij aan. In de historische hoeve, die momenteel als vergaderzaal wordt gebruikt, zou een plattelandseducatief centrum kunnen ingericht worden. Ter hoogte van de begraafplaats wil de gemeente een informatiepunt inrichten, waarin de geschiedenis van het domein wordt geschetst. Status: RUP werd definitief vastgesteld door de gemeenteraad op 26 september 2011.
47
12.
Sociale woningbouwprojecten (sinds vaststelling BSO)
12.1.
Projectoverzicht
Sinds de vaststelling van het BSO werden al 3 projecten opgeleverd waarvan de gerealiseerde woningen meetellen voor het BSO. Op het sociale programma staan nog 2 grote renovatieprojecten (deze tellen uiteraard niet meer voor het BSO omdat het geen bijkomende woongelegenheden betreft). Daarnaast zijn er 5 sociale projecten van verschillende grootorde geagendeerd. Ook de projecten waarbij een sociale (en bescheiden) last van toepassing is, worden toegelicht.
3.2. Kapelstraat 17 3.4. Tienpondstraat 3
1.3. Kapelstraat-Tienpondstraat
.3.1. Sportlaan-Hagelkruisakker 5.2. Melkerij De Stroobloem 4.1. Renovatie Rijsvennen-Jan Breydelstraat 5.1. Hofakker IV 2.1. Dorpsstraat 93
3.5. Gooreind-Noordoost 2.2. Goorbosstraat-Testersdreef
3.3. Bosduinstraat-De Vennekens 4.2. Renovatie De Vennekens
Kaart: Overzicht projecten per type in 2011162
162 Projectoverzicht
48
12.2.
Gerealiseerde projecten
12.2.1. Dorpsstraat 93 Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: 5 appartementen: 2 met 1 slaapkamer, 2 met 2 slaapkamers, 1 met 3 slaapkamers Doelgroep: geen specifieke doelgroep. Type project: huur Status: Opgeleverd 07/09/2009 UP: 2006
Afbeelding: Realisatie Dorpsstraat 93163
12.2.2. Goorbosstraat - Testersdreef Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal kavels: 6 kavels: 5 sociale en 1 middelgrote kavel. Doelgroep: geen specifieke doelgroep. Type project: kavel Status: Verkaveling goedgekeurd op 27.09.2010, gronden ondertussen verkocht. UP:2010
Afbeelding: Verkavelingsaanvraag Goorbosstraat - Testersdreef
164
12.2.3. Kapelstraat - Tienpondstraat Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: 31 appartementen Doelgroep: geen specifieke doelgroep Type project: 9 koopappartementen en 22 huurappartementen Status: Uitgevoerd. UP: 2009 (identificatie: 1999/0124/01)
Afbeelding: Realisatie Kapelstraat 32
165
163 Foto genomen door huisvestingsambtenaar op 09/08/2011 164 Verkavelingplan VK20108 dd. 27/09/2010 165 Foto genomen door huisvestingsambtenaar op 09/08/2011
49
12.3.
Geplande sociale nieuwbouwprojecten
12.3.1. Sportlaan-Rijsvennenstraat Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: 24 appartementen: 20 met 1 slaapkamer, 4 met 3 slaapkamers. Doelgroep: bejaarden en eventueel op de gelijkvloerse woningen mindervaliden. Type project: huur Status: Bouwaanvraag is goedgekeurd op 29.08.2011 UP: 2011 Afbeelding: Ontwerpschets Sportlaan-Rijsvennenstraat 32166
12.3.2. Kapelstraat 17 Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: 5 appartementen met 1 slaapkamer. Doelgroep: geen specifieke doelgroep Type project: huur Status: Bouwaanvraag goedgekeurd op 14.12.2009 - Gestart met de werken. UP: 2009-2010-2011 (identificatie: 2002/1353/01-) Afbeelding: Ontwerpschets Kapelstraat 17167
12.3.3. Bosduinstraat - De Vennekens Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: 18 woningen (10 bestaande worden afgebroken om plaats te maken voor nieuwe) Doelgroep: bejaarden Type project: huur Status: Bestaande woningen ontruimen. UP: 2009 (identificatie: 2008/0255/01-)- 2013 Afbeelding: Ontwerpschets Bosduinstraat-De Vennekens168
12.3.4. Tienpondstraat 3 Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: 3 woongelegenheden Doelgroep: personen met een beperking Type project: huur Status: Ontwerp
Afbeelding: Luchtfoto toekomstige ligging Project Tienpondstraat 3
169
12.3.5. Gooreind Noordoost Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: ±180 woningen (in fasen) Doelgroep: geen specifieke doelgroep Type project: het resterend BSO-saldo huurwoningen invullen + koop + kavel Status: Voorstelling voorontwerpen door studiebureaus eind oktober 2011. Opmerkingen: 8 ha in woonuitbreidingsgebied. Woonbeleidsconvenant aanvragen.
166 Jaarverslag 2010 De Voorkempen 167 Jaarverslag 2010 De Voorkempen 168 Jaarverslag 2010 De Voorkempen 169 Luchtfoto GoogleMaps
50
Afbeelding: Luchtfoto toekomstige ligging project Gooreind NO
12.4.
170
Geplande sociale renovatieprojecten
12.4.1. Rijsvennenstraat - Jan Breydelstraat Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: 20 woningen Doelgroep: geen specifieke doelgroep Type project: renovatie (o.a. isolatie, ramen enz.) Status: Bouwaanvraag goedgekeurd op 26/04/2010 UP: 2011
Afbeelding: Ontwerpschets Rijsvennenstraat – Jan Breydelstraat171
12.4.2. De Vennekens Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen. Aantal woongelegenheden: 49 woningen Doelgroep: geen specifieke doelgroep Type project: renovatie (o.a. isolatie, ramen enz.) Status: Bouwaanvraag goedgekeurd op 12/07/2010
Afbeelding: Renovatie De Vennekens172
170 Luchtfoto GoogleMaps 171Jaarverslag 2010 De Voorkempen 172 Jaarverslag 2010 De Voorkempen
51
12.5.
Geplande projecten met sociale last
12.5.1. Hofakker Projectomschrijving: Bouwheer: 1/3 privaat - 2/3 IGEAN Aantal woongelegenheden: +/- 100 kavels Doelgroep: geen specifieke doelgroep Type project: koop Sociale last: (5%)5 koopwoningen Bescheiden last: (15%) 15 koopwoningen Status: RUP in opmaak (zie 11.8.4.)
Afbeelding: luchtfoto toekomstige ligging project Hofakker173
12.5.2. Melkerij De Stroobloem Projectomschrijving: Bouwheer: SHM De Voorkempen + private actor Aantal woongelegenheden: +/- 24 kavels Doelgroep: geen specifieke doelgroep Type project: koop Sociale last: (5%)2 koopwoningen Bescheiden last: (15%) 4 koopwoningen of kavels Status: RUP goedgekeurd (zie 11.9.1.)
Afbeelding: luchtfoto toekomstige ligging project Melkerij De Stroobloem174
12.5.3. Binnengebied Achter d’hoven Projectomschrijving: Bouwheer: gemeentebestuur + kerkfabriek + private actor Aantal woongelegenheden: nog te bepalen Doelgroep: geen specifieke doelgroep Type project: koop Sociale last: • minstens 10% koopwoningen (voor de gronden in eigendom van Vlaamse of Semipublieke Rechtspersonen • minstens 5% koopwoningen (voor de gronden in eigendom van private actoren) Bescheiden last: • minstens 30% koopwoningen of kavels (voor de gronden in eigendom van Vlaamse of Semipublieke Rechtspersonen • minstens 15% koopwoningen of kavels (voor de gronden in eigendom van private actoren) Status: planningsfase Afbeelding: luchtfoto toekomstige ligging project Binnengebied Achter d’hoven175
173Gebiedafbakening GoogleMaps 174Gebiedafbakening GoogleMaps 175Gebiedafbakening GoogleMaps
52
DEEL 2: STERKTE-ZWAKTEPROFIEL Een SWOT-analyse brengt samenvattend de sterkten en zwakten van het huidige beleid in kaart, alsook de kansen en bedreigingen waarmee rekening gehouden dient te worden. De sterkten en de zwakten hebben betrekking op de interne situatie, de elementen waar de gemeente of het OCMW als organisatie vat op heeft; De kansen of bedreigingen staan onder externe invloed (andere locale woonactoren, algemene evoluties, enz.). De gemeente en het OCMW hebben hier geen rechtstreekse impact op. Hierbij worden enkel de elementen aangehaald die voor de gemeente belangrijk zijn. Deze elementen krijgen later hun vertaling in het actieplan.
KANS BEDREIGING
• Er is een netto-uitstroom van jongeren tussen 20 en 30 jaar naar goedkoperen plaatsen om te wonen, voornamelijk naar de Stad Antwerpen. • De inwijking door Nederlanders en inwoners uit het verstedelijkt gebied rond Antwerpen is groot met de bedreiging van de woonkansen voor de eigen inwoners tot gevolg. • Gezinsverdunning en vergrijzen zorgen voor een bijkomende nood aan aangepaste huisvesting.
KANS
• Een aanzienlijk deel van de bevolking heeft een beperkt inkomen. Voor deze doelgroep moet voldoende woonzekerheid worden geboden.
• Vele mogelijkheden worden door de overheid aangeboden om op de woonnoden van lage inkomensgroepen in te spelen. O.a. Huursubsidie, verzekering gewaarborgd wonen, Vlaams Woningfonds, enz.
• Het nemen van energiebesparende maatregelen wordt door verschillende instanties gestimuleerd d.m.v. een uitgebreid premieaanbod. Deze maatregelen zijn bedoeld om het wooncomfort te verhogen. • IGEAN werkt een FRGE-formule uit waaraan Wuustwezel zal deelnemen. • Het PRUP Weekendzone (in opmaak) moet (zal) een antwoord bieden op de problematiek van de permanente bewoning van weekendverblijven
BEDREIGING
STERKTE
• Wuustwezel is een jonge en dynamische gemeente met een permanent stijgend aantal inwoners.
ZWAKTE
1. Demografisch en socio-economisch profiel
• De markt van de beschikbare bouwgronden wordt door hogere overheden in de greep gehouden met kunstmatige (hoge) grondprijzen als gevolg. • De stijgende aankoopprijzen voor woningen, appartementen en bouwgronden in de streek zorgen voor frustraties bij kandidaatbouwers of –kopers. • In het GRS worden gebieden aangeduid die in aanmerking komen voor inbreiding. Deze volstaan echter niet om de totale woningnood op te vangen. • Door het stijgend bevolkingsaantal is er schaarste wat betreft beschikbare bouwgronden.
STERKTE
• Gezien het jonge woningpatrimonium, zijn de meeste woningen in Wuustwezel van relatief goede kwaliteit. • Het aandeel appartementen in de gemeente is beperkt. Als landelijke gemeente ziet Wuustwezel dit als een troef. • De gemeente heeft gronden met potentie in eigendom, welke doordacht aangesneden zullen moeten worden.
ZWAKTE
2. Het totale woningpatrimonium
• Campingbewoners en inwoners van de weekendzone hebben nood aan woonzekerheid.
KANS
• De interesse voor kavels of woningen waarvoor sociale voorwaarden (1ste eigendom, lokale binding, enz.) worden opgelegd is groot in verhouding tot het aantal huidige projecten. Het lange wachten noopt kandidaten vaak tot de dure private koopmarkt.
• Verschillende besturen (gemeente, kerkfabriek, SHM) beschikken nog over grondreserves die op de markt gebracht kunnen worden.
BEDREIGING
STERKTE
• Wuustwezel heeft een rijke ervaring in het te koop stellen van woningen en kavels aan sociale voorwaarden (o.a. de wijken Achterbrug, Wachelbergen, Hofakker, Oosteneind, Nieuwendijk, e.a.)
ZWAKTE
3. Het woningpatrimonium ‘met sociaal karakter’
• De woningprogrammatie opgelegd door gewestelijke en provinciale overheden maakt het bijkomend aansnijden van woonuitbreidingsgebieden onmogelijk.
53
KANS
• Een (groot) deel van het sociale patrimonium is verouderd en heeft nood aan renovatie. (Voor deze panden zitten al renovatieprojecten in de pipeline die de woonkwaliteit zullen verbeteren) • Er is een tekort aan kleine sociale huurwoningen, zoals blijkt uit de samenstelling van de wachtlijst van de SHM. • De wachtlijst voor sociale huurwoningen is lang en vraagt veel geduld van kandidaten.
• Het SVK verhuurt woningen in Wuustwezel aan kansarme gezinnen. Er is nog een ruime uitbreidingsmarge voor het verhuurkantoor (Echter is het hiervoor grotendeels afhankelijk van particulier engagement)
BEDREIGING
STERKTE
• In verhouding tot de omliggende gemeenten, beschikt Wuustwezel over een uitgebreid patrimonium sociale huurwoningen, namelijk 444 woningen. • Wuustwezel heeft 6 concrete projecten op het UP staan in 2011: - Sportlaan-Rijsvennenstraat - Renovatie Rijsvennenstraat - Bosduinstraat-De Vennekens (UP?) - Renovatie De Vennekens - Kapelstraat 17 - Tienpondstraat 3 (UP?)
ZWAKTE
4. Het sociale woningpatrimonium
• Externe factoren zorgen geregeld voor een vertragende werking waardoor enkele projecten minder snel gerealiseerd zullen worden dan gewenst.
KANS BEDREIGING
•
KANS
• Een herziening van het GRS kan besproken worden op het LWO.
BEDREIGING
•
KANS
• De wachtlijsten tonen een gebrek aan plaatsen in het woonzorgcentrum en de serviceflats.
•
•
BEDREIGING
STERKTE
• Het woonzorgcentrum werd gerenoveerd in 2004 en biedt een professionele en kwaliteitsvolle dienstverlening voor ouderen. • Ouderen krijgen de kans om zelfstandig te kunnen wonen in de 40 serviceflats.
ZWAKTE
5. Het sociale woningpatrimonium buiten het ‘Kaderbesluit Sociale Huur’
• De wetgeving over wonen zit verspreid in verschillende wetteksten en wijzigt frequent.
STERKTE
• Wuustwezel maakt gebruik van het instrument lokaal woonoverleg om alle relevante actoren bij elkaar te brengen. Op dit woonoverleg worden nieuwe projecten besproken en visies op elkaar afgestemd.
ZWAKTE
6. Lokaal woonoverleg
•
STERKTE
• De gemeente heeft een toegankelijk woonloket waar men terecht kan met allerhande vragen over wonen. Dit loket is dagelijks geopend en heeft een sterke correlatie met de dienst grondgebiedzaken en duurzaamheid.
ZWAKTE
7. Woonloket
• Het loket geniet weinig bekendheid bij de burger en mist momenteel eigenheid en uitstraling.
54
KANS BEDREIGING
•
KANS
• Het college en de gemeenteraad keurden de verlenging van het project voor de periode 2012-2015 goed.
BEDREIGING
• Het project heeft slechts een tijdelijk karakter. Het project is deels afhankelijk van subsidies.
KANS
• De mogelijkheid dient onderzocht te worden of verschillende registratiesystemen samengebracht kunnen worden om de werkbaarheid te verhogen. (bv. bundeling via het GIS) • Een integratie van de gegevens van SHM en SVK is op til waardoor de gemeenten permanent inzicht hebben in het sociale patrimonium in de gemeente.
BEDREIGING
• Het registreren van uiteenlopende datasets op verschillende locaties (Excel, Tales, RWODatamanager, HOLV, enz.) heeft onoverzichtelijkheid tot gevolg.
KANS
•
• De Vlaamse Overheid reikt nog andere concrete instrumenten aan om een woonbeleid te voeren in functie van de noden van gemeente. Zo bestaat de mogelijkheid een lokaal toewijzingsreglement op te maken. (Deze optie is momenteel in behandeling bij de gemeente.)
• Verschillende instanties stimuleren het investeren in energiebesparende maatregelen. (Vlaams Gewest, Eandis, fiscale aftrek, enz.)
BEDREIGING
STERKTE
• Wuustwezel keurde op 27/6/2011 een ‘gemeentelijk reglement sociaal wonen’ goed. Dit reglement heeft als kernidee de sociale last zoveel mogelijk in tijd en ruimte te spreiden. • Wuustwezel werkte ook een gemeentelijk reglement op de leegstand van gebouwen en woningen uit dat op 28 juni 2010 werd goedgekeurd.
ZWAKTE
8. Gemeentelijke reglementeringen
• De ‘veelvormigheid’ van het premieaanbod (verschillende aanvraagformulieren, voorwaarden, enz.) zorgt soms voor verwarring en frustratie bij de burger. • OCMW-cliënten beschikken veelal niet over het budget om aanpassingen te doen, terwijl net zij doorgaans in ‘slechtere’ woningen leven.
• De kennisuitwisseling en ondersteuning vanuit het intergemeentelijk samenwerkingsverband IVLW-Noord heeft een positieve invloed op het lokaal woonbeleid.
ZWAKTE
STERKTE
9. Project IVLW-Noord
STERKTE
•
ZWAKTE
10. Registratie
• Er is nog geen duidelijk beeld op de (evolutie van) leegstaande panden in Wuustwezel. • Het registratieprogramma Tales wordt momenteel niet ten volle benut. Het wordt eerder als een last dan een lust beschouwd.
STERKTE
• De dienst duurzaamheid voorziet een lokaal premieaanbod dat aanvullend werkt op het aanbod van de hogere overheden en de netbeheerder.
ZWAKTE
11. Premies en steunmaatregelen
•
55
KANS BEDREIGING
• Levenslang en aanpasbaar (ver)bouwen spreekt weinig (ver)bouwers aan. • Er is een gebrek aan kennis ter zake en/of interesse op het terrein (architecten e.a.).
KANS
• Het promotiemateriaal dat voorhanden is, geniet weinig verspreiding via het woonloket.
• Zowel de provinciale als de Vlaamse overheid voorzien subsidie voor woningaanpassing bij 65+ers. Landelijke Thuiszorg voorziet hier advies en bijstand. • Het maken van een zorgwoning is bij decreet vrijgesteld van de vergunningsplicht. Het fiscale euvel hieromtrent wordt weggewerkt. • (Ook) bij de verlenging van het project IVLW-Noord wordt het thema op de agenda geplaatst.
• De opmaak van een Lokaal Toewijzingsreglement biedt de mogelijkheid om een bepaald sociaal huurpatrimonium prioritair toe te wijzen aan 65+ers.
BEDREIGING
STERKTE
• Concepten als zorgwonen of kangoeroewonen raken steeds meer ingeburgerd. • Door het werken rond dit thema (binnen IVLW-Noord) is de kennis ter zake bij de huisvestingsambtenaren aanzienlijk uitgebreid.
ZWAKTE
12. Levenslang en aanpasbaar wonen
• De ‘grijze druk’ en de ‘interne vergrijzing’ wordt steeds meer voelbaar en vraagt een versnelde aanpak van aangepaste projecten.
STERKTE
• De 40 serviceflats en de 90 plaatsen in het woonzorgcentrum bieden ouderen woongelegenheid met aangepaste dienstverlening. • Zowel in het project Sportlaan-Hagelkruisakker als in het RUP Franciscanessen wordt de nodige aandacht besteed aan aangepast wonen voor ouderen.
ZWAKTE
13. Doelgroep Ouderen
• De programmatiecijfers voor serviceflats en plaatsen in een woonzorgcentrum zijn hoog in verhouding tot het bestaande aanbod. Ook de wachtlijsten tonen een nood aan bijkomende plaatsen. • Het SVK staat zwak in de vraag naar tegemoetkoming van deze doelgroep.
KANS
• De vraag naar een gedifferentieerd woonaanbod voor personen met een beperking stijgt aanzienlijk. • Het SVK staat zwak in de vraag naar tegemoetkoming van deze doelgroep.
• De nieuwe regelgeving omtrent inclusief wonen creëert kansen inzake het huisvestingsaanbod voor personen met een beperking. • De opmaak van een Lokaal Toewijzingsreglement biedt de mogelijkheid om een bepaald sociaal huurpatrimonium prioritair toe te wijzen aan personen met een handicap.
BEDREIGING
STERKTE
• Er bestaat een duurzaam samenwerkingsverband tussen het gemeentebestuur en de actoren in dit werkveld. • In de statuten van SHM De Voorkempen is vastgelegd dat zij (aangepaste) woningen voor deze doelgroep moeten bouwen.
ZWAKTE
14. Doelgroep personen met een handicap
•
56
DEEL 3: VISIE EN DOELSTELLINGEN 1. Visie Wuustwezel heeft een sterke basis in sociale huisvesting. Deze trend wil zij aanhouden en versterken door het bijkomend aanbieden van nieuwe en vernieuwde sociale huur- en koopwoningen en kavels. Naast deze sociale projecten verdienen ook ruimere projecten de nodige aandacht. Zo is Wuustwezel een jonge gemeente met veel (jonge) kandidaat-bouwers. De gemeente wil deze doelgroep van de jonge gezinnen een duwtje in de rug geven door het periodiek uitwerken van verkavelingen (i.s.m. IGEAN) waarbij sociale voorwaarden worden opgelegd. Ook het stijgend aantal ouderen mogen we niet uit het oog verliezen. De gemeente zal op strategische plaatsen aangepaste huisvesting voor deze doelgroep voorzien. Ook wil Wuustwezel inspelen op de specifieke woonbehoeften van personen met een handicap. Een structurele samenwerking met de welzijnsactoren is hiervoor essentieel. Het mag duidelijk zijn dat Wuustwezel zijn pijlen richt op een gevarieerde mix van projecten, zodat voor een zo breed mogelijk publiek de woonwensen ingewilligd kunnen worden.
2. Strategische doelstellingen Wanneer we de SWOT-analyse in doelstellingen willen implementeren, dienen we te kijken hoe we de zwakten van de gemeenten kunnen ombuigen tot sterkten en hoe we de sterkten eventueel verder aan kunnen scherpen. Dit alles werken we uit binnen de vooropgestelde visie. Zo komen we tot een aantal strategische doelstellingen. Deze spitten we vervolgens verder uit in operationele doelstellingen en vervolgens in acties. De strategische doelstellingen voor dit beleidsplan zijn: S.D.1: Het uitbreiden van het woningaanbod S.D.1a: Het uitbreiden van het sociaal woningaanbod Voor deze doelstelling is het BSO de leidraad. Gezien al aan het objectief van het aantal sociale kavels voldaan werd, werd deze doelstelling niet me opgenomen in het actieprogramma. Om het objectief van de huur- en koopwoningen te halen, worden concrete projecten voorgesteld. S.D.1b: Het uitbreiden van het ‘woningaanbod met sociaal karakter’ Uit analyse blijkt dat hieraan een grote nood is. Er is immers een uitstroom van jongeren rond de 20-30 jaar naar de stad. Eén van de oorzaken van deze uitstroom zou een gebrek aan betaalbare woongelegenheden voor jonge gezinnen kunnen zijn. S.D.1b: Het uitbreiden van het sociaal woningaanbod buiten het ‘Kaderbesluit Sociale Huur’ Ook andere actoren, zoals het OCMW kunnen hun bijdrage leveren aan het uitbreiden het woningpatrimonium en zo inspelen op de noden van een verscheidene doelgroepen. S.D.2: Een kwalitatief en betaalbaar woonaanbod garanderen Dit is een algemene doelstelling die vastgelegd werd in de Vlaamse Wooncode en waarvoor de verantwoordelijkheid voor een groot deel bij de gemeenten ligt. In het actieprogramma worden enkele initiatieven voorgesteld om deze doelstelling vorm te geven. S.D.3: Het uitbouwen van dienstverlening aan burgers op vlak van wonen Deze doelstelling werd vastgelegd in het project IVLW-Noord. Elke gemeente zou hieraan moeten voldoen. Wuustwezel trof al initiatieven op dit vlak, maar op bepaalde punten is verbetering wenselijk. S.D.4: Het faciliteren of uitbreiden van het lokaal woonoverleg met alle lokale woonactoren Het lokaal woonoverleg is het instrument bij uitstek om vorm te geven aan het lokaal woonbeleid. Daarom is het belangrijk om de nodige tijd en energie in dit overleg te investeren. S.D.5: Het lokaal woonbeleid afstemmen op de lokale noden Geen 2 gemeenten zijn dezelfde. Daarom is het belangrijk het woonbeleid af te stemmen op de lokale eigenheden van de gemeente. Hiervoor werden door Wonen Vlaanderen bepaalde beleidsinstrumenten aangeleverd. Daarnaast zijn uiteraard ook andere initiatieven mogelijk.
57
DEEL 4: ACTIEPROGRAMMA SD1: Het uitbreiden van woningaanbod NR.
ACTIE
VERANTWOORDELIJKE
MEETINSTRUMENT
TIMING
BUD-GET
Opvolgingstabel BSO
2012-2020
Wachtlijsten
Doorlopend
Deels Subsidie VMSW n.v.t.
Realisatie
2012-2012
SD1a: Het uitbreiden van het sociaal woningaanbod OD 1a.1a.
Het voorzien van een bijkomend aanbod van 119 sociale huurwoningen (BSO)
SHM De Voorkempen, gemeentebestuur SHM De Voorkempen SHM De Voorkempen
OD 1a.1b. 1a.1.1
De wachtlijsten voor sociale huurwoningen verkleinen Het ontwikkelen van het project SportlaanRijsvennenstraat
1a.1.2
Het ontwikkelen van het project Kapelstraat 17
SHM De Voorkempen
Realisatie
2012
1a.1.3
Het ontwikkelen van het project Bosduinstraat-De Vennekens
SHM De Voorkempen
Realisatie
2012
1a.1.4
Het ontwikkelen van het project Tienpondstraat 3
SHM De Voorkempen
Realisatie
2012-2013
1a.1.5
Het ontwikkelen van het project GooreindNoordoost
SHM De Voorkempen
Realisatie
2012-2020 (in fasen)
OD 1a.2.
Het voorzien van een bijkomend aanbod van 55 sociale koopwoningen (BSO)
Opvolgingstabel BSO
2012-2020
1a.2.1.
Het ontwikkelen van het project GooreindNoordoost
SHM De Voorkempen, gemeentebestuur SHM De Voorkempen
Realisatie
2012-2020 (in fasen)
1a.2.2.
Het ontwikkelen van het project Melkerij De Stroobloem
SHM De Voorkempen
Realisatie
2012
1a.2.3.
Het ontwikkelen van het project Binnengebied Achter d’hoven
Realisatie
2012-2015
1a.2.4.
Het toepassen van de sociale last zoals beschreven in het gemeentelijk reglement sociaal wonen
Gemeente, Kerkfabriek, IGEAN, Projectontwikkelaar Dienst Ruimtelijke Ordening
REMMICOM
Doorlopend
Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Personeel skost dienst RO
SD1b: Het uitbreiden van het ‘woningaanbod met sociaal karakter’ (en/of sociale last) OD 1b.1a.
Het ontwikkelen van betaalbare verkavelingen met voorrang voor personen zonder eigendom.
Gemeentebestuur i.s.m. o.a. IGEAN en SHM De Voorkempen, afstemming op LWO LWO
OD 1b.1b. 1b.1.1.
Het verminderen van het aantal mensen dat Wuustwezel op 20-30 jarige leeftijd verlaat. Het ontwikkelen van het project Hofakker
1b.1.2.
Het ontwikkelen van het project Melkerij De Stroobloem
Gemeentebestuur, IGEAN, projectontwikkelaar
1b.1.3.
Het ontwikkelen van het project binnengebied Achter d’hoven.
Gemeentebestuur, IGEAN, projectontwikkelaar
Gemeentebestuur, IGEAN, projectontwikkelaar
Verkavelingverg unningen
Doorlopend
n.v.t.
Cijfers dienst bevolking Verkavelingverg unning, inschrijvingslijst, verkoopakten Verkavelingverg unning, inschrijvingslijst, verkoopakten Verkavelingverg unning, inschrijvingslijst, verkoopakten
Evaluatie in 2015 2012-2015
n.v.t. IGEAN, gemeeneb estuur
2012-2015
IGEAN, gemeente bestuur
2012-2015
IGEAN, gemeente bestuur
SD1c: Het uitbreiden van het sociaal woningaanbod buiten het ‘Kaderbesluit Sociale Huur’ OD 1c.1.
Het ontwikkelen van nieuwe woongelegenheden
Gemeentebestuur
Realisaties
doorlopend
Budget
58
SD2: Het aanbieden van een kwalitatief en betaalbaar woningaanbod NR.
ACTIE
OD 2.1a.
Het systematisch renoveren van het verouderde sociale woningpatrimonium
OD 2.1b.
Het renoveren van minstens 2/3de van de woningen die slecht scoorden in het energierapport Het ontwikkelen van het renovatieproject De Vennekens ZN
MEETINSTRUMENT Bouwjaar woningen, klachten bewoners Vlaams energierapport
TIMING
BUDGET
Doorlopend
SHM De Voorkempen
Realisatie
2012
Het ontwikkelen van het renovatieproject Rijsvennenstraat-Jan Breydelstraat
SHM De Voorkempen
Realisatie
2012
OD 2.2.
Het permanent stimuleren van het uitvoeren van aanpassingswerken die een structurele verbetering betekenen voor een woning.
Duurzaamheidam btenaar,
Registratie
doorlopend
2.2.1.
Het (blijven) toekennen van premies ter stimulatie van de verbetering van woonkwaliteit.
Duurzaamheidam btenaar
Doorlopend
2.2.2.
Het kritisch analyseren van het aantal en de soorten toegekende premies, zowel door de gemeente als overige instanties en indien nodig het aanbod bijsturen. Het toekennen van minstens 1 FRGE-lening per jaar aan een behoeftige doelgroep en minstens 15 aan overige doelgroepen. Het bekendmaken van het FRGE bij behoeftige doelgroepen via het OCMW en bij overige doelgroepen via het infoblad en de gemeentelijke website. Doordacht gebruik maken van de beleidsinstrumenten op het gebied van woonkwaliteitsbewaking. Conformiteitsattesten opmaken bij de aanvraag hiervan door verhuurders. Kwaliteitscontroles doorvoeren bij de aanvraag hiervan (door huurders). Het bezorgen van een vermoedenlijst verwaarlozing aan Wonen Antwerpen Het actief opvolgen en jaarlijks evalueren van het leegstandsregister. Woonzekerheid garanderen voor lagere inkomensgroepen.
Duurzaamheidam btenaar
Registratie aanvragen en uitkeringen van premies Subsidiereglement duurzaam bouwen
Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Deels Subsidie VMSW Budget dienst duurzaamhe id Budget dienst duurzaamhe id Personeelsk ost duur zaamheidsa mbtenaar FRGE
2.1.2.
2.1.1.
OD 2.3. 2.3.1.
OD 2.4. 2.4.1. 2.4.2. 2.4.3. 2.4.4. OD 2.5.
2.5.1. OD 2.6. 2.6.1. 2.6.2. OD 2.7. 2.7.1. 2.7.2. OD 2.8. 2.8.1. 2.8.2.
Bekendmaken van huursubsidie, verzekering gewaarborgd wonen, Vlaams woningfonds, enz. Woonzekerheid creëren voor zonevreemde woningen Opvolgen van het PRUP Weekendzone
VERANTWOORDELIJKE SHM De Voorkempen SHM De Voorkempen
2012-2020
Jaarlijkse evaluatie en herziening
HVA, OCMW
Registratie leningen
Jaarlijks evalueren
HVA, OCMW
Infoblad, website
Na goedkeuring project
personeelsk osten
HVA
Registraties
2020
Personeelsk ost HVA
HVA
Registratie WW
HVA
Registratie WW
HVA
Registratie Wonen Antwerpen RWODatamanager LWO
Op aanvraag Op aanvraag Jaarlijks voor 1 april Doorlopend
Personeelsk ost HVA Personeelsk ost HVA Personeelsk ost HVA Personeelsk ost HVA n.v.t.
HVA Gemeentebestuur, SHM, SVK, OCMW, lokale actoren HVA
Doorlopend
Doorlopend
Gemeentebestuur
Aantal subsidies, contracten Reglementering
HVA
n.v.t.
Vanaf heden
Opvolgen van wetgeving inzake zonevreemde woningen. Woningen ter beschikking stellen voor maatschappelijk kwetsbare bevolkingsgroepen.
HVA
n.v.t.
Doorlopend
OCMW
Doorlopend
Vrije woningen bij SHM De Voorkempen gebruiken als doorgangswoning. De inkomsten van de afkopen van sociale last herinvesteren in het woonbeleid Lokaal uitvoering geven aan het monitoringbesluit aanleveren data in webapplicatie
SHM, OCMW
aantal ter beschikking gestelde woningen Halfjaarlijks monitoren Financiëel jaarverslag Opvolging
uitwerken van instrumentarium (verplicht : actieprogramma, leegstand; facultatief : GVBW, activeringsheffing)
HVA, LWO
Financiële dienst HVA, SHM, LWO HVA
RWODatamanager Verslagen LWO
Doorlopend
Personeelsk ost HVA n.v.t. Personeelsk ost HVA Personeelsk ost HVA Personeelsk ost OCMW
Indien nodig
n.v.t.
Bij elke afkoop Periodieke toets Bij elke project doorlopend
Variërend n.v.t. n.v.t. Personeelsk ost HVA
SD3: Het aanbieden van dienstverlening aan burgers op vlak van wonen
59
NR.
ACTIE
OD 3.1. 3.1.1.
Gerichte informatie verstrekken aan de burgers.
3.1.2. 3.1.3.
3.1.4.
3.1.5. OD 3.2a. OD 3.2b. 3.2.1.
3.2.2.
VERANTWOORDELIJKE HVA
Kennis up-to-date houden bij HVA door het volgen van vormingen, deelname aan vergaderingen IVLW-Noord, enz.
HVA
Evalueren van vragenclusters uit het registratieprogramma. Conclusies trekken. Levenslang en aanpasbaar wonen waar mogelijk in de kijker zetten.
HVA
De mogelijkheden bekijken voor een gemeentelijke of intergemeentelijke woonbeurs, kijkdagen, informatieavonden, enz. Het stimuleren en meer bekendmaken van het SVK Het bekendmaken van het woonloket bij de burgers. Anticiperen op nieuwe regelgeving.
IVLW-Noord
Het opmaken van een woonfolder met interessante regelgeving en lokale contactgegevens om te komen tot een betere stroomlijning, doorverwijzing en specialisatie. Het item wonen van de gemeentelijke website meer aantrekkelijk en overzichtelijk maken
IVLW-Noord
MEETINSTRUMENT Registratieprogra mma (Tales) Inschrijving vormingen, aanwezigheden IVLW-Noord Registratieprogra mma (Tales) Verslagen bijeenkomst IVLW-Noord Verslagen bijeenkomst IVLW-Noord Aantal huurcontracten Verscheiden kanalen Eigen administratie HVA Folder
HVA, dienst Communicatie
Gemeentelijke website
HVA, IVLW-Noord
HVA, SVK HVA HVA
TIMING
BUD-GET
Doorlopend
Personeel skost HVA Personeel skost HVA
Doorlopend
Jaarlijkse evaluatie 2012-2015
Personeel skost HVA Personeel skost HVA
2012-2015
Personeel skost HVA
Doorlopend
Personeel skost Personeel skost HVA Personeel skost HVA IVLWNoord
Doorlopend Doorlopend 2012
2012
Personeel skost HVA
SD4 : Het faciliteren of uitbreiden van het lokaal woonoverleg met alle lokale woonactoren 4.1. 4.1.1.
4.1.2. 4.1.3. 4.1.4.
Blijvende op zoek gaan naar interessante actoren en woongerelateerde thema’s. Sturing geven aan de programmatie van de sociale woningbouwprojecten : faciliteren en coördineren (zie art 28§2 VWC) : ifv BSO, typologie, locaties Bepalen van aanwending budgetten en eventueel bijzondere bijdragen. Implementatatie van woonbeleid naar herziening GRS, evaluatie LWBP Het permanent opvolgen van nieuwe projecten m.b.v. opvolgingstabel
LWO
Verslagen LWO
doorlopend
n.v.t.
LWO
Verslagen LWO
doorlopend
n.v.t.
LWO
Verslagen LWO
doorlopend
n.v.t.
LWO
Verslagen LWO
doorlopend
n.v.t.
LWO
Opvolgingstabel BSO
Doorlopend
Personeel skost HVA
MEETINSTRUMENT Gerealiseerd aanbod
TIMING
BUD-GET
2020
Verscheid en
Gerealiseerd aanbod
2012
Gerealiseerd aanbod Gerealiseerd aanbod
2012
Deels Subsidie VMSW Deels privaat Verscheid en
Realisatie
2013
Goedkeuring van reglement door gemeenteraad
april 2012
Deels Subsidie VMSW n.v.t.
Verslagen werkgroep Gemeenteraadsbe sluit
januari 2012
n.v.t.
april 2012
n.v.t.
Projecten
doorlopend
n.v.t.
SD5 : Het lokaal woonbeleid afstemmen op de lokale noden NR.
ACTIE
OD 5.1.
Het realiseren van een bijkomend aangepast woonaanbod voor ouderen met minstens 60 aangepaste woningen tegen 2020. Ontwikkelen van het project SportlaanRijsvennenstraat: voor ouderen (sociale doelgroep) Ontwikkelen van het project Franciscanessen: voor ouderen (niet-sociale doelgroep) Het realiseren van een bijkomend aangepast woonaanbod voor personen met een beperking met minstens 10 woningen tegen 2020. Ontwikkelen van het project Tienpondstraat 3: 3 woongelegenheden voorbehouden voor personen met een beperking. Het opmaken en aanwenden van een toewijzingsreglement met aandacht voor lokale binding, doelgroep ouderen en doelgroep personen met een beperking. Het oprichten van een werkgroep die de woonnoden omschrijft en doelgroepen afbakent. Het opstellen van een reglement, het afstemmen op het LWO en het laten goedkeuren door de gemeenteraad Het mogelijk maken voor jongeren om te blijven wonen in de eigen gemeente. Zie OD5.3., SD1b., e.a.
5.1.1.
5.1.2. OD 5.2. 5.2.1.
OD 5.3.
5.3.1. 5.3.2.
OD 5.4.
VERANTWOORDELIJKE Gemeentebestuur, OCMW, Private actoren SHM
Gemeentebestuur, private actoren Gemeentebestuur, SHM welzijnsactoren Gemeentebestuur, SHM, welzijnsactoren Gemeentebestuur i.s.m. welzijnsactoren en HVA, afstemming LWO Werkgroep HVA, LWO
HVA, LWO
2020
60
