Gemeente Brasschaat Woonbeleidsplan

Gemeente Brasschaat Woonbeleidsplan 2014-2019

Gemeente Brasschaat - Woonbeleidsplan

-1-


-2-

INHOUDSTAFEL Inhoudstafel ....................................................................................................................................................... 3 Overzicht tabellen en grafieken ......................................................................................................................... 6 Inleiding ............................................................................................................................................................. 8 DEEL 1: HUISVESTING IN BRASSCHAAT: ANALYSE ................................................................................... 9 1. De bestaande toestand ............................................................................................................................... 10 1.1. Demografisch profiel................................................................................................................... 10 1.1.1. Bevolkingsevolutie ............................................................................................................... 10 1.1.2. Natuurlijke aangroei en migratiesaldo ................................................................................. 11 1.1.3. Vreemdelingen .................................................................................................................... 13 1.1.4. Leeftijdsstructuur ................................................................................................................. 14 1.1.4.1. Leeftijdsstructuur in 2012 ................................................................................................. 14 1.1.4.2. Evolutie ............................................................................................................................ 16 1.1.5. Bevolkingsratio‟s .................................................................................................................. 18 1.1.6. Gezinnen ............................................................................................................................. 19 1.1.7. Prognose ............................................................................................................................. 21 1.1.7.1. Bevolkingsevolutie ............................................................................................................ 21 1.1.7.2. Leeftijdsopbouw ................................................................................................................ 21 1.1.7.3. Gemiddelde gezinsgrootte ............................................................................................... 22 1.1.8. Besluit .................................................................................................................................. 23 1.2. Socio-economische aspecten .................................................................................................... 24 1.2.1. Inkomens ............................................................................................................................. 24 1.2.2. Werkzaamheids-, werkloosheids- en activiteitsgraad ......................................................... 25 1.2.3. Doorstromingscoëfficiënt ..................................................................................................... 25 1.2.4. Leefloongerechtigden .......................................................................................................... 26 1.3. Woningmarktgegevens ............................................................................................................... 29 1.3.1. Woningenbestand ................................................................................................................ 29 1.3.1.1. Aantal woningen en woongelegenheden ......................................................................... 29 1.3.1.2. Type van de woningen ..................................................................................................... 29 1.3.1.3. Ouderdom van de woningen ............................................................................................ 31 1.3.1.4. Comfort ............................................................................................................................. 32 1.3.1.5. Verleende vergunningen ................................................................................................. 33 1.3.1.6. Betaalbaarheid: prijzen van woningen en evolutie ........................................................... 34 1.3.1.7. Ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring ........................................................................ 37 1.3.1.9. Tweede verblijven............................................................................................................. 43 1.3.2. Profiel van de bewoner: eigenaar versus huurder .............................................................. 43 1.3.3. Wonen en welzijn ................................................................................................................ 44 1.3.3.1. Wonen voor ouderen ........................................................................................................ 44 1.3.3.2. Programmatiecijfers .......................................................................................................... 45 1.3.3.3. Behoeftenonderzoek seniorenhuisvesting ....................................................................... 45 1.3.4. Besluit .................................................................................................................................. 46 1.4. Sociale huisvesting ..................................................................................................................... 47 1.4.1. Bindend sociaal objectief ..................................................................................................... 47 1.4.1.1. Nulmeting ......................................................................................................................... 47 1.4.1.2. Sociale huurwoningen ...................................................................................................... 47 1.4.1.3. Sociale koopwoningen en kavels ..................................................................................... 48 1.4.1.4. Overzicht sociaal objectief ................................................................................................ 49 1.4.2. Bestaand sociaal woningpatrimonium ................................................................................. 50 1.4.2.1. Ligging .............................................................................................................................. 50 1.4.2.2. Sociale koopwoningen...................................................................................................... 51 1.4.2.3. Sociale kavels ................................................................................................................... 51 1.4.2.4. Sociale huurwoningen ...................................................................................................... 51 1.4.2.5. Aandeel sociale woningen t.o.v. totaal aantal woningen.................................................. 53 1.4.3. Wachtlijsten ......................................................................................................................... 53 1.4.3.1. Sociale koopwoningen...................................................................................................... 53 1.4.3.2. Sociale huurwoningen ...................................................................................................... 54 1.5. Analyse van het woonaanbod ................................................................................................... 55 1.5.1. Analyse van het theoretisch woonaanbod........................................................................... 55 1.5.2. Juridisch aanbod aan bouwpercelen ................................................................................... 57 1.5.2.1. Juridisch aanbod in binnengebied .................................................................................... 58 Gemeente Brasschaat - Woonbeleidsplan

-3-

1.5.2.2. Samenvatting .................................................................................................................... 58 1.5.3. Woonbehoefte in herziening RSPA ..................................................................................... 59 1.5.3.1. Taakstelling RSPA............................................................................................................ 59 1.5.3.2. Confrontatie sociaal objectief met taakstelling RSPA ...................................................... 59 1.5.4. Reëel aanbod aan bouwpercelen ........................................................................................ 59 1.5.4.1. Realisatiegraad verkavelingen ......................................................................................... 59 1.5.4.2. Realisatiegraad kavels buiten verkavelingen ................................................................... 60 1.5.4.3. Toepassing realisatiegraden ............................................................................................ 60 1.5.4.4. Berekening van het reëel aanbod .................................................................................... 60 1.6. Behoefte aan bijkomende woongelegenheden ......................................................................... 61 1.6.1. Confrontatie van behoefte en aanbod ................................................................................. 61 1.6.1.1. Principes voor de confrontatie van behoefte en aanbod .................................................. 61 1.6.1.2. Confrontatie van behoefte en aanbod in Brasschaat ....................................................... 61 1.6.2. Beleidsopties ....................................................................................................................... 61 1.6.2.1.Sociaal en betaalbaar wonen ............................................................................................ 61 1.6.2.2. Woongebied ..................................................................................................................... 62 1.6.2.3. Woonuitbreidingsgebied ................................................................................................... 62 2. Premies en financiële tegemoetkomingen .................................................................................................. 65 2.1. De federale overheid .................................................................................................................. 65 2.2. Vlaanderen ................................................................................................................................. 66 2.2.1. Sociale lening ...................................................................................................................... 66 2.2.2. Verbeterings- en aanpassingspremie .................................................................................. 66 2.2.2.1. Vlaamse verbeteringspremie ............................................................................................ 66 2.2.2.2. Vlaamse aanpassingspremie voor senioren .................................................................... 67 2.2.3. Renovatiepremie ................................................................................................................. 68 2.2.4. De tegemoetkoming in de huurprijs (huursubsidie) ............................................................. 69 2.2.5. Vlaams agentschap voor personen met een handicap (VAPH) .......................................... 70 2.3. Provincie Antwerpen................................................................................................................... 71 2.3.1. Advies voor toegankelijkheid woning .................................................................................. 71 2.4. Gemeente Brasschaat ................................................................................................................ 72 2.4.1. Aanvullende aanpassingspremie ........................................................................................ 72 2.4.2. Duurzaamheid en milieu ...................................................................................................... 72 2.5. Eandis ......................................................................................................................................... 73 3. Lokale actoren actief in huisvesting ............................................................................................................ 74 3.1 Publieke actoren .......................................................................................................................... 74 3.1.1 Gemeentebestuur ................................................................................................................. 74 3.1.2 OCMW .................................................................................................................................. 75 3.1.3. Sociale huisvestingsmaatschappij De Voorkempen ........................................................... 76 3.1.4. SVK Het SaS ....................................................................................................................... 76 3.1.5. Arro ...................................................................................................................................... 76 3.1.6. IVLW Noord ......................................................................................................................... 76 3.1.7. Igean .................................................................................................................................... 77 3.1.8. Autonoom gemeentebedrijf ................................................................................................. 78 3.1.9. CDSCA ................................................................................................................................ 78 3.2. Initiatieven voor de opvang van woonbehoeftige doelgroepen .................................................. 79 3.2.1. Diensten- en begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw ............................................ 79 3.2.1.1. Kinderen en jongeren ....................................................................................................... 79 3.2.1.1. Volwassenen .................................................................................................................... 80 3.2.2. Rotonde ............................................................................................................................... 80 3.2.3. Woonbegeleiding ................................................................................................................. 80 3.2.4. Buurthuis op maat ............................................................................................................... 80 3.2.5. De Vrije Vlinder .................................................................................................................... 81 3.2.6. De Sprong ........................................................................................................................... 81 3.3. Privé-actoren .............................................................................................................................. 83 4. Aanverwante beleidsdomeinen ................................................................................................................... 84 4.1. Ruimtelijke ordening ................................................................................................................... 84 4.1.1. Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen .................................................................................... 84 4.1.2. Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen ................................................................. 84 4.1.3. Bebouwd perifeer landschap ............................................................................................... 85 4.1.4. Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Brasschaat ............................................................. 89 4.1.4.1. Algemeen ......................................................................................................................... 89 4.1.4.2. Bestaande nederzettingenstructuur van de gemeente .................................................... 89 Gemeente Brasschaat - Woonbeleidsplan

-4-

4.1.4.3. Bestaande nederzettingenstructuur per deelruimte ......................................................... 90 4.1.4.4. Ontwikkelingsperspectieven en acties ............................................................................. 92 4.1.5. Beleidsplan “Brasschaat, een nieuwe dynamiek” ............................................................... 93 4.1.6. Stedenbouwkundige instrumenten ...................................................................................... 93 4.1.6.1. BPA ‟s en RUP ‟s .............................................................................................................. 93 4.1.6.2. Verkavelingen ................................................................................................................... 97 4.1.6.3. Stedenbouwkundige verordening ..................................................................................... 97 4.1.6.4. Recht van voorkoop.......................................................................................................... 97 4.2. Grond- en pandenbeleid ............................................................................................................. 98 4.2.1. Algemeen ............................................................................................................................ 98 4.2.2. Bescheiden last ................................................................................................................... 98 4.2.2.1. Gemeentelijk verordening bescheiden wonen ................................................................. 98 4.2.3. Activeringsplicht ................................................................................................................... 99 4.2.4. Woonuitbreidingsgebieden .................................................................................................. 99 4.3. Andere beleidsplannen gerelateerd aan wonen ....................................................................... 100 4.3.1. De beleids- en beheerscyclus en de meerjarenplanning .................................................. 100 4.3.1.1. Algemeen ....................................................................................................................... 100 4.3.1.2. Doelstellingen rond woonbeleid ..................................................................................... 100 4.3.1.3. Doelstellingen rond lokaal sociaal beleid/welzijnsbeleid ................................................ 103 4.3.2. Mobiliteitsbeleid ................................................................................................................. 104 4.3.2.1. Rijdend verkeer .............................................................................................................. 104 4.3.2.2. Stilstaand verkeer (parkeren en stallen)......................................................................... 105 5. Sociale woningbouwprojecten ................................................................................................................... 106 6. projecten met meervoudig grondgebruik ................................................................................................... 107 7. Conclusie: SWOT ...................................................................................................................................... 108 DEEL 2: HUISVESTING IN BRASSCHAAT: DOELSTELLINGEN EN ACTIEPLAN .................................... 113 Strategische doelstellingen............................................................................................................................ 114 SD 1. Krachtdadig aanpakken van leegstand en verkrotting ...................................................... 114 SD 2. Realiseren van een betaalbaar en kwalitatief woonaanbod voor jonge gezinnen ............ 115 SD 3. Ouderen ondersteunen zodat zij langer zelfstandig in hun eigen thuisomgeving kunnen blijven wonen en de kwaliteit van leven behouden ..................................................................... 116 SD 4. Realisatie van sociale woningen volgens de opgelegde norm uit het Grond- en Pandendecreet (het bindend sociaal objectief) ........................................................................... 117 SD 5. Brasschaat handelt proactief binnen het domein van de maatschappelijke dienstverlening. ..................................................................................................................................................... 118 SD 6: Aangepaste woonvormen realiseren voor personen met een handicap ........................... 118


-5-

OVERZICHT TABELLEN EN GRAFIEKEN Tabel 1: Evolutie van het bevolkingsaantal in de periode 2000-2012, bevolking op 1 januari ............ 10 Tabel 2: Natuurlijke en migratoire groei in de periode 2000-2011 ....................................................... 11 Tabel 3: Natuurlijke en migratoire groei IVLW Noord in de periode 2000-2011, gemiddelde per jaar 12 Tabel 4: Evolutie van het aandeel vreemdelingen in de periode 2000-2008 (%) ................................ 13 Tabel 5: Evolutie van het aandeel vreemdelingen, EG-vreemdelingen en Nederlanders t.o.v. de totale bevolking in Brasschaat, in de periode 2000-2012 (%) ........................................................................ 13 Tabel 6: Leeftijdsgroepen IVLW Noord en externe omgeving in 2012 ................................................ 14 Tabel 7: Bevolkingsratio‟s in de periode 2000-2012 ............................................................................ 18 Tabel 8: Gemiddelde gezinsgrootte ..................................................................................................... 19 Tabel 9: Evolutie van de gezinssamenstelling in Brasschaat voor de periode 2000-2009 .................. 19 Tabel 10: Gezinssamenstelling in 2009; aandeel naar aantal personen per gezin (%) ....................... 20 Tabel 11: Gezinshoofden in 2013 ........................................................................................................ 20 Tabel 12: Leeftijdsopbouw in Brasschaat: 2008 en 2012 versus 2020 (%) ......................................... 21 Tabel 13: Aantal belastingaangiften en gemiddeld inkomen per aangifte en per inwoner .................. 24 Tabel 14: Werkloosheids-, werkzaamheids- en activiteitsgraad (%) .................................................... 25 Tabel 15: Doorstromingscoëfficiënt in de periode 2000-2012 (%) ....................................................... 25 Tabel 16: Aantal leefloongerechtigden in de periode 2000-2011 ........................................................ 26 Tabel 17: Aandeel woongelegenheden in een- en meergezinswoningen in 2000, 2008 en 2012 ...... 29 Tabel 18: Aantal woningen en woongelegenheden naar bebouwingsvorm in 2012 ............................ 30 Tabel 19: Aantal woningen naar bebouwingsvorm in 2012 – vergelijking IVLW Noord-gemeenten, arrondissement, provincie en Vlaams Gewest ..................................................................................... 30 Tabel 20: Aantal bewoonde woningen naar oppervlakte in 2001 ........................................................ 31 Tabel 21: Ouderdom van de woningen in 2001 (%) ............................................................................. 31 Tabel 22: Kwaliteit van de woningen in 2001 (%) ................................................................................ 32 Tabel 23: Afgeleverde vergunningen voor een- en meergezinswoningen 2002-2013 ......................... 33 Tabel 24: Evolutie gem. verkoopprijs vastgoed en bouwgronden in de periode 2000-2012 ............... 34 Tabel 25: Aantal transacties van vastgoed in de periode 2000-2012 .................................................. 37 Tabel 26: Eigendomstitel van de woningen in 2001 ............................................................................. 43 Tabel 27: Bestaand woonaanbod voor ouderen ................................................................................... 44 Tabel 28: Evolutie van het aantal plaatsen in rusthuizen, serviceflats, centra voor kortverblijf en dagverzorgingscentra in de periode 2000-2013 ................................................................................... 45 Tabel 29: Nulmeting gemeente Brasschaat (31/12/2007) .................................................................... 47 Tabel 30: Overzicht sociaal objectief ..................................................................................................... 49 Tabel 31: Overzicht sociale koopwoningen ........................................................................................... 51 Tabel 32: Evolutie aantal sociale huurwoningen 2003-2013 ................................................................ 51 Tabel 33: Bestaand patrimonium van SHM De Voorkempen bij de nulmeting en nadien ................... 52 Tabel 34: Gerealiseerde sociale huurwoningen sinds nulmeting ......................................................... 52 Tabel 35: Woningen in beheer bij SVK Het Sas .................................................................................. 52 Tabel 36: Wachtlijst Arro Antwerpen en SHM De Voorkempen voor koopwoningen, .......................... 53 Tabel 37: Wachtlijst SHM en SVK per type woning ............................................................................. 54 Tabel 38: Algemeen overzicht van kandidaat-huurders per leeftijdscategorie die op de wachtlijst staan voor een woning in Brasschaat ............................................................................................................. 54 Tabel 39: Theoretisch beschikbaar aanbod aan onbebouwde percelen in 2007.................................. 56 Tabel 40: Juridisch aanbod in binnengebieden ..................................................................................... 58 Tabel 41: Juridisch beschikbaar aanbod aan onbebouwde percelen in 2007 ...................................... 58 Tabel 42: Confrontatie BSO met taakstelling RSPA in de periode tot 2012 ......................................... 59 Tabel 43: Reëel aanbod aan bijkomende percelen en woningen ......................................................... 60 Tabel 44: Confrontatie van behoefte en aanbod in Brasschaat ............................................................ 61 Tabel 45: Verbeteringspremies ............................................................................................................. 67 Tabel 46: Verloop huursubsidie ............................................................................................................. 70 Tabel 47: Overzicht van de uitgereikte premies .................................................................................... 72 Tabel 48: Overzicht realisatie BSO ..................................................................................................... 106


-6-

Figuur 1: Natuurlijke en migratoire groei in de periode 2000-2011 ...................................................... 11 Figuur 2: Herkomst vreemdelingen in Brasschaat in het jaar 2012 ..................................................... 13 Figuur 3: Leeftijdsstructuur in 2012 ...................................................................................................... 14 Figuur 4: Bevolkingspiramide 2012 ...................................................................................................... 15 Figuur 5: Leeftijd 0 tot 19 jaar, evolutie periode 2000-2012 .................................................................. 16 Figuur 6: Leeftijd 20 tot 34 jaar, evolutie periode 2000-2012 ................................................................ 16 Figuur 7: Leeftijd 35 tot 49 jaar, evolutie periode 2000-2012 ................................................................ 16 Figuur 8: Leeftijd 50 tot 64 jaar, evolutie periode 2000-2012 ................................................................ 17 Figuur 9: Leeftijd 65 tot 74 jaar, evolutie periode 2000-2012 ................................................................ 17 Figuur 10: Leeftijd +75 jaar, evolutie periode 2000-2012 ...................................................................... 17 Figuur 11: Evolutie van de gemiddelde gezinssamenstelling in Brasschaat ........................................ 19 Figuur 12: Prognose bevolkingsevolutie 2009-2030 Brasschaat ......................................................... 21 Figuur 13: Bevolkingspiramide in 2020 ................................................................................................ 22 Figuur 14: Evolutie van de lonen in Brasschaat in de periode 2000-2010 ........................................... 24 Figuur 15: Aantal leefloners in Brasschaat per leeftijdsgroep (%) ....................................................... 27 Figuur 16: Leefloners in Brasschaat naar geslacht .............................................................................. 28 Figuur 17: Gemeente Brasschaat: indeling bewoonde woningen naar oppervlakte in 2001 ............... 30 Figuur 18: Ouderdom van de woningen in 2001 .................................................................................. 31 Figuur 19: Comfort van de woningen in Brasschaat in 2001 ............................................................... 32 Figuur 20: Verleende vergunningen ...................................................................................................... 33 Figuur 21: Gemiddelde verkoopprijs voor een gewoon woonhuis per gemeente, in 2012, in euro. .... 35 Figuur 22: Evolutie van de gemiddelde verkoopprijs van vastgoed in Brasschaat .............................. 35 Figuur 23: Evolutie van de gemiddelde verkoopprijs van bouwgrond in Brasschaat ........................... 36 Figuur 24: Aantal transacties van vastgoed in Brasschaat in de periode 1985-2010 .......................... 36 Figuur 25: procedure tot opname in het leegstandsregister .................................................................. 42 Figuur 26: Bestaand en gepland woonaanbod voor ouderen .............................................................. 44 Figuur 27: Ligging bestaande sociale woningen .................................................................................. 50 Figuur 28: Woonuitbreidingsgebied Neervelden ................................................................................... 62 Figuur 29: Woonuitbreidingsgebied Neervelden - watertoets ............................................................... 63 Figuur 30: Woonuitbreidingsgebied Het Leeg-Rietbeemden ................................................................ 63 Figuur 31: Woonuitbreidingsgebied Het Leeg-Rietbeemden - watertoets ............................................ 63 Figuur 32: RUP Verbod meergezinswoningen ...................................................................................... 94 Figuur 33: Het Leeg - Rietbeemden: verkoop gronden ......................................................................... 95


-7-

INLEIDING ‘Iedereen heeft recht op wonen’. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd. (artikel 3 uit de Vlaamse wooncode) Menswaardig wonen is een belangrijke voorwaarde om te kunnen participeren aan het maatschappelijk leven en is daarmee één van de pijlers van welvaart en welzijn. Wonen is meer dan alleen maar een woonst hebben. Beleidskeuzes op het vlak van wonen en woonomgeving hebben dan ook een belangrijke invloed op deze en de volgende generaties. Om een duurzaam en doeltreffend woonbeleid te kunnen voeren, is er dan ook nood aan een duidelijke langetermijnvisie, die rekening houdt met alle facetten van wonen. Deze langetermijnvisie krijgt haar neerslag in een gefundeerd woonbeleidsplan, gebaseerd op gedegen onderzoek en gericht op het voeren van een coherent en geïntegreerd beleid. Het lokale bestuursniveau is een belangrijke actor om dit ideaal waar te maken. Het Decreet Grond- en Pandenbeleid en de Vlaamse wooncode stellen de gemeente aan als regisseur van het lokaal woonbeleid en coördinator van alle huisvestingsinitiatieven op haar grondgebied. Dit woonbeleidsplan schept een kader en geeft de krachtlijnen en keuzen voor het lokaal woonbeleid voor Brasschaat weer.

Bart Brughmans Schepen woonbeleid, lokaal sociaal beleid en financiën


-8-

DEEL 1: HUISVESTING IN BRASSCHAAT: ANALYSE


-9-

1. DE BESTAANDE TOESTAND 1.1. Demografisch profiel 1.1.1. Bevolkingsevolutie Tabel 1: Evolutie van het bevolkingsaantal in de periode 2000-2012, bevolking op 1 januari

1

absoluut

Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A‟pen Prov. A‟pen Vl. Gewest

2000

2008

2009

2010

2011

2012

37.158 25.091 16.407 17.260 25.671 32.733 17.143 8.660 17.552 932.103 1.643.972 5.940.251

37.001 27.169 17.416 17.578 26.242 33.256 17.737 8.886 18.837 969.563 1.715.707 6.161.600

36.933 27.406 17.636 17.587 26.297 33.247 17.833 8.972 19.013 977.612 1.731.174 6.208.877

37.184 27.597 17.797 17.731 26.427 33.342 17.966 8.984 19.213 985.332 1.744.862 6.251.983

37.311 27.801 17.919 17.952 26.437 33.600 17.961 9.039 19.371 998.211 1.764.773 6.306.638

37.306 27.906 18.075 18.126 26.546 33.766 18.028 9.041 19.547 1.010.001 1.781.904 6.350.765

relatief

Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A‟pen Prov. A‟pen Vl. Gewest

2000

2008

2009

2010

2011

2012

100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

99,6% 108,3% 106,1% 101,8% 102,2% 101,6% 103,5% 102,6% 107,3% 104,0% 104,4% 103,7%

99,4% 109,2% 107,5% 101,9% 102,4% 101,6% 104,0% 103,6% 108,3% 104,9% 105,3% 104,5%

100,1% 110,0% 108,5% 102,7% 102,9% 101,9% 104,8% 103,7% 109,5% 105,7% 106,1% 105,2%

100,4% 110,8% 109,2% 104,0% 103,0% 102,6% 104,8% 104,4% 110,4% 107,1% 107,3% 106,2%

100,4% 111,2% 110,2% 105,0% 103,4% 103,2% 105,2% 104,4% 111,4% 108,4% 108,4% 106,9%

Uit bovenstaande gegevens blijkt dat het bevolkingsaantal in Brasschaat in de periode 2000-2012 nagenoeg constant bleef. Uit de vergelijking van 2012 blijkt dat Brasschaat de laagste bevolkingsaangroei heeft ten aanzien van de andere IVLW Noord-gemeenten en ten aanzien van het arrondissement Antwerpen, de Provincie Antwerpen en het Vlaams Gewest. In buurgemeenten Brecht en Wuustwezel groeide de bevolking het sterkst aan. Kapellen en Schoten kenden een eerder lage bevolkingsgroei. Vanaf 2010 is het bevolkingsaantal terug gestegen. Begin 2009 telde Brasschaat 36.933 inwoners, begin 2011 waren dat er 37.311: een stijging van ongeveer 1%. Deels is deze stijging te danken aan de gevolgen van de strengere controle op leegstand. In 2013 telde Brasschaat een totaal aantal inwoners van 37.496.

1

bron: http://www.lokalestatistieken.be, dienst bevolking gemeente Brasschaat


- 10 -

1.1.2. Natuurlijke aangroei en migratiesaldo Figuur 1: Natuurlijke en migratoire groei in de periode 2000-2011

- natuurlijke aangroei - intern migratiesaldo - extern migratiesaldo

2

 aantal geboorten – aantal sterfgevallen  interne immigratie – interne emigratie  externe immigratie – externe emigratie 3

Tabel 2: Natuurlijke en migratoire groei in de periode 2000-2011 natuurlijke intern extern periode aangroei migratiesaldo migratiesaldo 2000 0 -20 41 2001 5 37 54 2002 -27 -66 22 2003 -36 -51 64 2004 -39 -36 97 2005 -16 84 27 2006 -39 -245 135 2007 -10 -59 113 2008 -49 -224 131 2009 -46 7 -13 2010 -24 179 84 2011 -30 71 69 periode 2000-2011 -25,92 -27,67 66,25 (gemiddelde per jaar)

totaal 21 96 -71 -23 22 95 -149 44 -142 -52 239 110 12,67

Sinds 2002 heeft Brasschaat een negatieve natuurlijke aangroei, wat duidt op minder geboortes ten opzichte van het aantal sterfgevallen. De gemiddelde natuurlijke aangroei per jaar in de periode 20002011 bedraagt -25,92. In 2013 bedraagt de natuurlijke groei - 68. Het intern migratiesaldo - het verschil van de interne in- en uitwijkingen (binnen het land) - was negatief van 2002 tot en met 2008, met uitzondering van het jaar 2005 waar een positief saldo van 84 werd geregistreerd. Vanaf 2009 is het intern migratiesaldo positief. Deze omwenteling is vermoedelijk mee te danken aan de strengere controles op leegstand. Waar tijdens controles bewoners worden aangetroffen, worden deze aangemaand zich in te schrijven in het bevolkingsregister. Deze aanpak heeft op veel adressen (42 adressen in 2010 en 31 adressen in 2011) al bijkomende inschrijvingen opgeleverd, samen goed voor 179 inwoners. Ook in 2013 is het intern migratiesaldo met 309 positief. 2 3

bron: http://www.lokalestatistieken.be, dienst bevolking gemeente Brasschaat (gegevens 2013) bron: http://www.lokalestatistieken.be, dienst bevolking gemeente Brasschaat (gegevens 2013)


- 11 -

Het gemiddelde interne migratiesaldo in de periode 2000-2011 bedraagt voor Brasschaat -27,67. Er weken dus gemiddeld meer personen uit naar andere gemeenten in het land dan dat er zich personen uit het eigen land in Brasschaat kwamen vestigen. In “Onderzoek naar woontendensen en -behoeften binnen de provincie Antwerpen” wordt dit negatief intern migratiesaldo toegeschreven aan de uitwijking van jonge volwassenen naar voornamelijk Antwerpen en andere steden zoals Brussel, Gent en Leuven (mensen die “blijven plakken” na de studies). Uit dit document blijkt eveneens de sterke uitwisseling van bevolking tussen de stad 4 Antwerpen en Brasschaat. Het extern migratiesaldo is over de gehele periode 2000–2011 positief op 2009 na, met een gemiddelde van 66,25 per jaar. Dit betekent dat er zich meer mensen vanuit het buitenland in de gemeente kwamen vestigen dan dat er vanuit de gemeente uitgeweken werd naar het buitenland. Het betreft voornamelijk inwijkelingen vanuit Nederland. Ondanks de negatieve natuurlijke aangroei is de totale bevolkingsaangroei over de periode 2000– 2011 gemiddeld toch positief, dankzij de positieve interne en externe migratiesaldo‟s. Tabel 3: Natuurlijke en migratoire groei IVLW Noord in de periode 2000-2011, gemiddelde per 5 jaar natuurlijke intern extern totaal aangroei migratiesaldo migratiesaldo Brasschaat -25,92 -27,67 66,25 12,67 Brecht 33,08 136,75 36,75 206,58 Essen 27,08 -45,83 134,08 115,33 Kalmthout 5,33 14,92 49,25 69,50 Kapellen -26,92 45,25 43,83 62,17 Schoten 15,75 7,33 64,08 87,17 Stabroek 43,33 -14,17 5,08 34,25 Wijnegem -17,83 60,58 6,17 48,92 Wuustwezel 48,92 25,42 59,42 133,75 Arr. A‟pen 1.108,67 -2.359,33 6.958,58 5.707,92 Prov. A‟pen 1.845,83 -943,00 9.254,58 10.157,42 Vl. Gewest 4.714,50 5.175,67 20.759,17 30.649,33 De gemiddelde bevolkingsaangroei van de IVLW Noord-gemeenten is positief in de periode 20002011. Het gemiddelde extern migratiesaldo ligt doorgaans hoger dan het intern migratiesaldo. De gemeenten Brecht, Wijnegem en in mindere mate Kapellen vormen hierop een uitzondering. Enkel Brasschaat, Kapellen en Wijnegem hebben gemiddeld een negatieve natuurlijke aangroei. In vergelijking met de andere IVLW Noord-gemeenten heeft Brasschaat een lage gemiddelde bevolkingsaangroei.

4

bron: “Onderzoek naar woontendensen en -behoeften binnen de provincie Antwerpen” - eindrapport februari 2010 (dienst ruimtelijke planning provincie Antwerpen) Actualisatie woonbehoeftestudie Igean, juni 2011 5 bron: http://www.lokalestatistieken.be Gemeente Brasschaat - Woonbeleidsplan

- 12 -

1.1.3. Vreemdelingen Tabel 4: Evolutie van het aandeel vreemdelingen in de periode 2000-2008 (%) totaal Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A‟pen Prov. A‟pen Vl. Gewest

6

EU-vreemdelingen

2000

2002

2004

2006

2008

2000

2002

2004

2006

2008

7,2 3,1 14,2 9,3 7,7 4,6 2,8 2,4 4,8 8,1 6,2 4,7

7,5 3,4 15,6 9,8 8,1 4,8 2,7 2,1 5,4 7,7 6,1 4,7

7,7 4,1 16,6 10,3 8,3 5,1 3,0 2,4 5,7 8,2 6,5 4,9

8,0 4,2 18,2 10,8 8,5 5,4 3,1 2,6 6,1 9,2 7,2 5,4

8,7 4,6 19,8 10,9 8,7 5,7 3,3 3,2 6,8 10,4 8,2 6,1

5,9 2,8 13,7 8,8 6,9 3,6 2,3 1,5 4,4 3,6 3,1 2,8

6,1 3,0 15,0 9,1 7,2 3,7 2,3 1,5 4,9 3,7 3,3 2,9

6,3 3,6 15,9 9,6 7,4 3,9 2,5 1,8 5,1 3,9 3,5 3,0

6,4 3,8 17,6 10,2 7,8 4,0 2,6 2,0 5,6 4,7 4,1 3,4

-

 Uit bovenstaande tabel blijkt dat Brasschaat, samen met Kapellen, een relatief hoog aandeel vreemdelingen heeft ten aanzien van de buurgemeenten Brecht, Schoten en Wuustwezel. De gemeenten Essen en Kalmthout hebben nog een groter aandeel vreemdelingen. Zowel voor Brasschaat als voor de andere IVLW Noord-gemeenten geldt dat het merendeel van deze vreemdelingen afkomstig is uit Europa. Er kan worden aangenomen dat het vooral Nederlanders betreft.  Voor het arrondissement en de provincie bedraagt het aandeel vreemdelingen uit Europa ongeveer de helft van het totaal aantal vreemdelingen. Wellicht heeft het hogere aantal nietEuropeanen in de steden een invloed op dit cijfer. Tabel 5: Evolutie van het aandeel vreemdelingen, EG-vreemdelingen en Nederlanders t.o.v. de 7 totale bevolking in Brasschaat, in de periode 2000-2012 (%) totaal % vreemdelingen % EU-vreemdelingen % Nederlanders 2000 7,10% 6,02% 4,38% 2002 7,40% 6,23% 4,49% 2004 7,65% 6,38% 4,67% 2006 7,75% 6,49% 4,64% 2008 8,35% 6,62% 4,83% 2010 8,68% 6,94% 5,06% 2012 9,19% 7,11% 5,05%  Uit bovenstaande tabel kunnen we afleiden dat meer dan de helft van de vreemdelingen in Brasschaat van Nederland afkomstig zijn. Tussen 2010 en 2012 bleef het aandeel Nederlanders constant. Ook in 2013 werd deze trend voorgezet met 5,04%. Figuur 2: Herkomst vreemdelingen in Brasschaat in het jaar 2012

8

6

bron: Gemeentelijk woondossier, Provincie Antwerpen bron: http://www.lokalestatistieken.be, dienst bevolking gemeente Brasschaat 8 bron: http://www.lokalestatistieken.be, dienst bevolking gemeente Brasschaat 7


- 13 -

1.1.4. Leeftijdsstructuur 1.1.4.1. Leeftijdsstructuur in 2012 Figuur 3: Leeftijdsstructuur in 2012

9

Uit bovenstaande grafiek kan worden afgeleid dat Brasschaat een verouderende bevolking heeft, met ten aanzien van het arrondissement Antwerpen, de provincie Antwerpen en het Vlaams Gewest een hoger aandeel 50-plussers en een lager aandeel in de groep 0- tot 19- en 20- tot 34-jarigen. 10

Tabel 6: Leeftijdsgroepen IVLW Noord en externe omgeving in 2012 0-19 jaar 20-34 jaar 35-49 jaar 50-64 jaar Brasschaat 20,67% 16,09% 20,02% 22,31% Brecht 22,44% 17,09% 22,90% 21,67% Essen 23,62% 17,60% 21,53% 21,02% Kalmthout 23,14% 16,77% 20,54% 20,96% Kapellen 21,04% 15,64% 20,55% 21,19% Schoten 21,60% 16,98% 20,60% 20,46% Stabroek 22,38% 18,94% 21,88% 22,21% Wijnegem 20,24% 16,46% 20,84% 21,29% Wuustwezel 24,01% 18,57% 21,98% 21,05% Arr. Antwerpen 22,78% 19,61% 20,51% 18,96% Prov. Antwerpen 22,29% 18,99% 21,03% 19,66% Vlaams Gewest 21,85% 18,40% 21,15% 20,01%

65-74 jaar 10,45% 9,00% 8,95% 9,97% 11,23% 10,07% 8,54% 9,36% 8,04% 8,91% 9,05% 9,33%

75+ 10,47% 6,91% 7,27% 8,62% 10,36% 10,29% 6,07% 11,81% 6,36% 9,23% 8,98% 9,25%

 Brasschaat heeft ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement en de provincie het op één na laagste aandeel in de leeftijdsgroep 0-19 jarigen. Enkel Wijnegem telt minder 0- tot 19-jarigen.  Ook het aandeel 20-34 jarigen is laag ten opzichte van de omgeving. Enkel Kapellen scoort lager.  Voor de bevolkingsgroep 35-49 jarigen scoort Brasschaat het laagst, gevolgd door Kapellen en Schoten.  De bevolkingsgroep 50-64 jarigen is in Brasschaat het sterkst vertegenwoordigd. Brasschaat heeft in deze leeftijdsgroep ook het hoogste aandeel in vergelijking met de IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest.

9

bron: http://www.lokalestatistieken.be, dienst bevolking gemeente Brasschaat (gegevens 2013) bron: http://www.lokalestatistieken.be

10


- 14 -

 In de leeftijdsgroepen 65-74 jarigen en 75-plussers hebben Brasschaat, Kapellen en Schoten een relatief hoog aandeel ten opzichte van de overige IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest. Enkel Wijnegem heeft een groter aandeel 75-plussers. Figuur 4: Bevolkingspiramide 2012

11

Uit een vergelijking tussen Brasschaat en het arrondissement Antwerpen naar leeftijdsgroepen en geslacht kunnen volgende conclusies getrokken worden:  In 2008 was de bevolkingsgroep 40-79-jarigen, zowel voor mannen als voor vrouwen, sterker vertegenwoordigd in Brasschaat dan in het arrondissement Antwerpen. 12 In 2012 is dit verschoven naar de groep 45-89 jarigen. Ook in 2013 stellen we vast dat dit gegeven zich verder zet. Het aandeel 50-plussers ten opzichte van de totale bevolking bedraagt 44,49%.  Voor de 85-plussers zijn de percentages in Brasschaat en het arrondissement vergelijkbaar voor beide geslachten. Bij de 80-plussers is het percentage mannen in Brasschaat groter dan dat van het arrondissement. Zowel voor Brasschaat als het arrondissement geldt dat de vrouwelijke bevolking in deze leeftijdscategorie sterker vertegenwoordigd is.  Duidelijke verschillen tussen Brasschaat en het arrondissement zijn te vinden in de leeftijdsgroepen 0-9 jarigen en 25-39 jarigen, met een significant lager aandeel in Brasschaat voor beide seksen.

11 12

bron: http://www.lokalestatistieken.be bron: woonbeleidsplan gemeente Brasschaat, december 2011


- 15 -

1.1.4.2. Evolutie 13 Figuur 5: Leeftijd 0 tot 19 jaar, evolutie periode 2000-2012

In de woonbehoeftenstudie van 1998 en tot 2002 lag het percentage jongeren (0 tot 19 jaar) in 14 Brasschaat nog hoger dan dat van het arrondissement en de provincie. De laatste jaren is echter een tegengestelde evolutie merkbaar, en sinds 2006 is het aandeel jongeren in Brasschaat kleiner dan dat van de externe omgeving.

Figuur 6: Leeftijd 20 tot 34 jaar, evolutie periode 2000-2012

Het aandeel jongvolwassenen (20 tot 34 jaar) is in Brasschaat beduidend minder dan in het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest.


Het percentage inwoners van 35 tot 49 jaar is overal gedaald. In Brasschaat heeft deze daling zich sterker doorgezet dan in de externe omgeving.

13 14

bron: http://www.lokalestatistieken.be bron: actualisatie woonbehoeftestudie Igean, juni 2011


- 16 -


Het aandeel inwoners in de leeftijdsgroep 50-64 jarigen is de afgelopen jaren sterk toegenomen: van 15 17,76% in 2000 naar 22,31% in 2012 en 22,64% in 2013.


Ten opzichte van het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest telt Brasschaat een relatief hoger aandeel 65-74 jarigen.

Figuur 10: Leeftijd +75 jaar, evolutie periode 2000-2012

Het percentage inwoners ouder dan 75 jaar is de afgelopen tien jaar overal gestegen. In Brasschaat is deze leeftijdsgroep sterker toegenomen dan in de externe omgeving.

15

bron: dienst bevolking gemeente Brasschaat


- 17 -

1.1.5. Bevolkingsratio’s Tabel 7: Bevolkingsratio’s in de periode 2000-2012

16

familiale zorgindex (%) Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A'pen Prov. A'pen Vl. Gewest

2000 24,26 16,77 23,24 26,80 28,40 25,46 15,79 46,62 21,70 32,39 29,81 28,65

2008 32,81 21,57 26,02 33,18 38,30 35,85 18,52 45,84 20,47 38,94 35,36 34,79

2010 34,88 22,64 25,98 33,19 40,52 38,28 19,79 46,86 21,75 39,83 36,31 36,20

2012 38,29 23,36 27,76 34,75 42,14 40,22 22,04 43,81 22,87 40,95 37,60 38,06

grijze druk (%) Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A'pen Prov. A'pen Vl. Gewest

2000 26,81 19,46 21,65 25,90 28,80 30,08 16,93 35,47 18,91 30,19 28,22 27,78

- Familiale zorgindex - Afhankelijkheidsratio - Grijze druk - Groene druk - Interne vergrijzing

2008 32,24 22,85 24,53 29,01 33,98 33,08 19,79 34,90 21,38 30,39 29,28 29,73

2010 34,05 24,32 25,19 30,37 36,11 34,51 21,19 35,54 22,36 30,55 29,68 30,34

afhankelijkheidsratio (%) 2000 67,26 63,48 66,43 68,28 67,97 69,55 53,80 75,91 64,81 69,49 66,91 66,06

2008 68,37 62,14 64,80 69,48 72,11 71,68 54,21 70,85 61,14 68,66 66,50 66,48

groene druk (%) 2012 35,81 25,80 26,97 31,91 37,61 35,08 23,17 36,13 23,37 30,70 30,20 31,19

2000 40,45 44,02 44,79 42,37 39,17 39,47 36,87 40,44 45,90 39,30 38,69 38,28

2008 36,13 39,29 40,27 40,46 38,13 38,60 34,42 35,95 39,76 38,27 37,22 36,75

2010 35,52 37,99 39,63 40,27 37,66 37,93 34,91 36,11 39,23 38,45 37,33 36,80

2010 69,57 62,31 64,82 70,64 73,77 72,43 56,10 71,65 61,59 69,00 67,01 67,14

2012 71,21 62,20 66,24 71,62 74,29 72,28 58,68 70,68 62,35 69,27 67,55 67,87

interne vergrijzing (%) 2012 35,39 36,40 39,27 39,71 36,68 37,21 35,50 34,55 38,98 38,57 37,35 36,68

2000 18,61 16,61 21,70 22,51 22,56 17,34 18,55 24,11 19,91 21,59 20,90 20,31

2008 25,63 21,02 24,54 27,09 27,00 25,37 22,93 30,63 21,37 28,05 26,74 26,26

2010 26,82 22,30 24,04 26,87 27,68 27,04 22,84 32,90 23,32 29,08 27,81 27,42

2012 28,90 23,27 25,24 27,63 28,99 28,79 23,21 33,07 24,34 30,28 29,04 28,80

 bevolking 80+ ten opzichte van de bevolking 50-59 jaar  bevolking 0-19 jaar en 65+ ten opzichte van de bevolking 20-64 jaar  bevolking 65+ ten opzichte van de bevolking 20-64 jaar  bevolking 0-19 jaar ten opzichte van de bevolking 20-64 jaar  bevolking 80+ ten opzichte van bevolking 65+

 De familiale zorgindex is in het arrondissement, de provincie en in alle IVLW Noord-gemeenten met uitzondering van Wijnegem toegenomen in de periode 2000-2012. De sterkste stijgingen zijn waar te nemen in de gemeenten Brasschaat, Kapellen en Schoten.  De afhankelijkheidsratio nam eveneens toe in de meeste IVLW Noord-gemeenten, de provincie en het Vlaams Gewest. In de gemeenten Brecht, Essen Wijnegem en Wuustwezel daalde de ratio.  In alle gemeenten, het arrondissement en de provincie nam de grijze druk toe, met een sterke stijging in Brasschaat en Kapellen.  De groene druk bleef min of meer gelijk in het arrondissement Antwerpen, maar daalde in alle IVLW Noord-gemeenten, de provincie en het Vlaams Gewest. Brasschaat heeft, op Wijnegem na, de laagste groene druk ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement en de provincie.  In alle onderzochte gebieden neemt de interne vergrijzing toe. In Brasschaat en Schoten neemt de interne vergrijzing het sterkst toe in de periode 2000-2012. De interne vergrijzing in het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest kent eveneens een relatief grote stijging. 16

bron: http://www.lokalestatistieken.be


- 18 -

1.1.6. Gezinnen Tabel 8: Gemiddelde gezinsgrootte

Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A'pen Prov. A'pen Vl. Gewest

17

aantal personen in particuliere huishoudens 2000 2008 2011

totaal aantal private huishoudens 2000 2008 2011

gemiddelde gezinsgrootte 2000 2008 2011

36.690 24.893 16.201 17.026 25.298 32.439 17.064 8.382 17.445

36.733 26.930 17.236 17.334 25.876 32.957 17.647 8.638 18.700

36.739 27.597 17.763 17.747 26.071 33.337 17.882 8.812 19.277

14.618 9.126 6.015 6.289 10.030 13.257 6.622 3.400 6.316

15.359 10.412 6.721 6.775 10.629 13.780 7.245 3.643 7.140

15.576 10.837 7.050 6.998 10.821 14.051 7.432 3.754 7.479

920.737 1.624.127 5.866.712

957.295 1.694.975 6.088.086

986.898 1.745.461 6.237.803

403.622 682.171 2.391.694

424.600 729.162 2.576.974

435.649 751.096 2.652.264

2,51 2,73 2,69 2,71 2,52 2,45 2,58 2,47 2,76 2,28 2,38 2,45

2,39 2,59 2,56 2,56 2,43 2,39 2,44 2,37 2,62 2,25 2,32 2,36

2,36 2,55 2,52 2,54 2,41 2,37 2,41 2,35 2,58 2,27 2,32 2,35

Figuur 11: Evolutie van de gemiddelde gezinssamenstelling in Brasschaat

Hoewel de gemiddelde gezinsgrootte in de gemeente Brasschaat in de periode 2000-2009 is gedaald (van 18 gemiddeld 2,51 in 2000 naar 2,36 in 2009) , blijft deze groter dan in het arrondissement en de provincie Antwerpen en is deze vergelijkbaar met de gemiddelde gezinsgrootte van het Vlaams Gewest. In 2010 en 2011 bleef de gemiddelde gezinsgrootte in Brasschaat nagenoeg onveranderd. Tabel 9: Evolutie van de gezinssamenstelling in Brasschaat voor de periode 2000-2009

1p. 2p. 3p. 4p. 5p. 6p. 7p. 8+ p. Tot.

19

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

3.728 100% 4.951 100% 2.394 100% 2.337 100% 912 100% 228 100% 48 100% 20 100%

3.805 102,1% 5.075 102,5% 2.383 99,5% 2.323 99,4% 880 96,5% 227 99,6% 48 100% 16 80,0%

3.886 104,2% 5.131 103,6% 2.360 98,6% 2.361 101,0% 862 94,5% 212 93,0% 49 102,1% 16 80,0%

3.926 105,3% 5.211 105,3% 2.342 97,8% 2.331 99,7% 835 91,6% 222 97,4% 43 89,6% 18 90,0%

4.036 108,3% 5.239 105,8% 2.334 97,5% 2.312 98,9% 821 90,0% 215 94,3% 40 83,3% 22 110,0%

4.084 109,5% 5.297 107,0% 2.367 98,9% 2.224 95,2% 837 91,8% 219 96,1% 42 87,5% 20 100,0%

4.108 110,2% 5.329 107,6% 2.389 99,8% 2.199 94,1% 842 92,3% 227 99,6% 37 77,1% 20 100,0%

4.169 111,8% 5.458 110,2% 2.372 99,1% 2.178 93,2% 813 89,1% 211 92,5% 34 70,8% 16 80,0%

4.245 113,9% 5.529 111,7% 2.376 99,2% 2.122 90,8% 819 89,8% 216 94,7% 34 70,8% 18 90,0%

4.469 119,9% 5.486 110,8% 2.378 99,3% 2.082 89,1% 794 87,1% 211 92,5% 35 72,9% 15 75,0%

14.618

14.757

14.877

14.928

15.019

15.090

15.151

15.251

15.359

15.470

17

bron: http://www4.vlaanderen.be/dar/svr/cijfers/Exceltabellen/demografie bron: woonbeleidsplan gemeente Brasschaat, december 2011 19 bron: http://www.lokalestatistieken.be 18


- 19 -

 Het aantal eenpersoonshuishoudens is in de periode 2000-2009 het sterkst toegenomen (namelijk met bijna 20%).  De tweepersoonshuishoudens, die in Brasschaat de grootste groep vormen, groeiden aan met 10,8%.  Het aantal huishoudens met drie personen bleef in de periode 2000-2009 nagenoeg constant. Het aantal huishoudens met meer dan drie personen daalde over het algemeen.  In totaal steeg het aantal huishoudens in Brasschaat met 5,8% over de periode 2000-2009. Tabel 10: Gezinssamenstelling in 2009; aandeel naar aantal personen per gezin (%) 1-pers 2-pers 3-pers 4-pers 5-pers Brasschaat 28,89% 35,46% 15,37% 13,46% 5,13% Brecht 21,03% 36,95% 16,72% 17,28% 5,92% Essen 23,32% 35,41% 15,99% 17,07% 6,23% Kalmthout 23,47% 35,92% 15,04% 16,48% 6,83% Kapellen 26,28% 36,77% 15,08% 15,30% 4,96% Schoten 27,77% 36,36% 14,91% 14,27% 5,05% Stabroek 24,32% 37,12% 18,50% 14,63% 4,09% Wijnegem 28,25% 36,40% 15,32% 13,86% 4,63% Wuustwezel 22,29% 34,13% 16,98% 17,85% 6,78% Arr. A'pen 36,12% 32,07% 13,34% 11,46% 4,51% Prov. A'pen 32,28% 33,51% 14,58% 12,78% 4,62% Vl. Gewest 29,92% 34,24% 15,64% 13,64% 4,67%

20

> 5-pers 1,69% 2,09% 1,98% 2,26% 1,61% 1,65% 1,35% 1,54% 1,96% 2,49% 2,23% 1,89%

 Ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten hebben Brasschaat, Kapellen, Schoten en Wijnegem een relatief hoog aandeel eenpersoonshuishoudens. Het arrondissement Antwerpen heeft met 36,12% het hoogste aandeel alleenstaanden.  Het aandeel tweepersoonsgezinnen is in alle IVLW Noord-gemeenten hoger dan de cijfers voor het arrondissement Antwerpen, de provincie Antwerpen en het Vlaams Gewest.  Brecht, Stabroek en Wuustwezel hebben een relatief hoger aandeel 3-, 4- en 5-persoonsgezinnen. Het aandeel in de overige IVLW Noord-gemeenten is lager, maar nog steeds hoger dan de berekende percentages voor arrondissement en provincie. Het aandeel 3- en 4-persoonsgezinnen in Brasschaat is wel vergelijkbaar met dat in het Vlaams Gewest.  Het arrondissement en de provincie hebben een groter aandeel aan huishoudens met meer dan 5 personen ten opzichte van de IVLW Noord-gemeenten. Brasschaat, Kapellen, Schoten, Stabroek en Wijnegem hebben relatief het laagste aandeel huishoudens met meer dan 5 personen.

Tabel 11: Gezinshoofden in 2013 ongehuwd

geen kinderen een kind twee kinderen drie kinderen en meer

man 1423 291 231 49

21

vrouw 733 191 144 43

gehuwd man 4118 1333 1488 797

vrouw 226 103 119 58

Weduwe / weduwnaar man vrouw 422 1573 47 196 12 45 4 6

gescheiden man 853 133 72 24

vrouw 824 360 258 81

Uit de cijfers van de gezinshoofden in 2013 blijkt dat ook in 2013 het grootste aandeel gezinnen bestaat uit één- en tweepersoonsgezinnen zonder kinderen of met 1 kind.

20

bron: http://www4.vlaanderen.be/dar/svr/cijfers/Exceltabellen/demografie/5_Huishoudens/2_ Gemeenten/1_Huishoudens_per_gemeente.xls http://statbel.fgov.be 21 bron: dienst bevolking gemeente Brasschaat Gemeente Brasschaat - Woonbeleidsplan

- 20 -

1.1.7. Prognose De Studiedienst van de Vlaamse Regering maakte projecties op van de bevolking en huishoudens in de Vlaamse gemeenten voor de periode 2009 - 2030.

1.1.7.1. Bevolkingsevolutie Volgens de bevolkingsprognoses zal Brasschaat in 2020 37.270 inwoners hebben, een lichte stijging ten opzichte van het bevolkingsaantal in 2008. Onderstaande grafiek toont de evolutie van de bevolking in Brasschaat van 2009 tot 2030: Figuur 12: Prognose bevolkingsevolutie 2009-2030 Brasschaat

22

Op voorgaande grafiek is een stijgende trend in de bevolkingsevolutie te zien tot circa 2017, met daarna een daling van het inwonersaantal tot 2030. In 2030 zal volgens de prognose het geschatte inwonersaantal 37.039 bedragen, wat duidt op een lichte daling ten opzichte van de gemeten waarde in 2008. Zowel in de provincie Antwerpen als het arrondissement Antwerpen wordt een stijgende trend inzake bevolkingsaangroei verwacht. De prognose voor Brasschaat wijkt dus af van de algemene trend in de provincie en het arrondissement en behoort daarmee tot de 12% gemeenten waarvan de bevolkingsaangroei negatief is in de periode 2009–2030.

1.1.7.2. Leeftijdsopbouw Onderstaande tabel geeft een vergelijking van het procentuele aandeel van de bevolking in respectievelijk de leeftijdsgroepen 0-19 jarigen, 20-64 jarigen en 65-plussers in 2008, 2012 en 2020. Tabel 12: Leeftijdsopbouw in Brasschaat: 2008 en 2012 versus 2020 (%) 2008 2012 2020

0-19 jaar 21,46% 20,67% 19,24%

20 - 64 jaar 59,39% 58,41% 56,11%

23

65 + 19,15% 20,92% 24,64%

Hieruit blijkt de verdere vergrijzing en ontgroening van Brasschaat in de toekomst. Waar in 2008 de bevolkingsgroep 0-19 jarigen nog iets sterker vertegenwoordigd is dan de groep 65-plussers, wordt in 2020 een omgekeerde evolutie verwacht, met een duidelijke stijging van het aandeel 65-plussers. Deze trend is in 2012 reeds duidelijk merkbaar. 22 23

bron: gegevens Studiedienst Vlaamse Regering; actualisatie woonbehoeftestudie Igean, juni 2011 bron: gegevens Studiedienst Vlaamse Regering; http://www.lokalestatistieken.be


- 21 -

Figuur 13: Bevolkingspiramide in 2020

24

mannen

vrouwen

 De grootste bevolkingsgroep situeert zich in 2020 in de leeftijdsgroep 55-64 jarigen, de groep 4554 jarigen uit de bevolkingspiramide van 2012.  De basis van de bevolkingspiramide is ten aanzien van 2012 versmald: het aandeel minderjarigen is bij beide geslachten gedaald ten opzichte van 2012 met uitzondering van de mannelijke groep 4 tot 10-jarigen, die lichtjes steeg..  De leeftijdsgroepen 0-4 jarigen en 30-34 jarigen zullen in 2020 het minst vertegenwoordigd zijn in Brasschaat bij zowel mannen als vrouwen.  Door de toenemende vergrijzing is de top van de bevolkingspiramide in 2020 aanzienlijk breder ten aanzien van de bevolkingspiramide in 2012.

1.1.7.3. Gemiddelde gezinsgrootte De daling van de gemiddelde gezinsgrootte zal zich volgens de prognose in de toekomst verder zetten, als gevolg van een groeiend aantal 1- en 2-persoonshuishoudens en een verdere daling van het aantal huishoudens met meer dan 2 personen.

1.1.7.4. Aantal huishoudens Tussen 2007 en 2012 zal het aantal huishoudens volgens de prognose toenemen met 469, tussen 2007 en 2022 bedraagt de toename 1104.

1.1.7.5. Huishoudensgrootte Wanneer de stijging van het aantal huishoudens ten opzichte van de huishoudensgrootte wordt geplaatst, dan stijgt zoals verwacht het aantal 1- en 2-persoonshuishoudens, terwijl het aantal 25 huishoudens van 3 of meer personen verder afneemt.

24 25

bron: http://www.lokalestatistieken.be bron: actualisatie woonbehoeftestudie Igean, juni 2011


- 22 -

1.1.8. Besluit Uit deze analyse van demografische gegevens kunnen we een aantal vaststellingen doen die van belang zijn voor het woonbeleid van Brasschaat. Het bevolkingsaantal van de gemeente Brasschaat is in de periode 2009-2012 licht gestegen. De daling voortkomend uit een negatief intern migratiesaldo en een negatieve natuurlijke aangroei wordt gecompenseerd door een positief extern migratiesaldo, voornamelijk door inwijkelingen vanuit Nederland. In 2009 werd deze trend voor het eerst doorbroken: het intern migratiesaldo is positief en er is een negatief extern migratiesaldo. Dit betekent enerzijds dat er meer mensen uit eigen land zich in Brasschaat vestigen dan andersom en anderzijds dat er meer mensen uit Brasschaat uitwijken naar het buitenland dan dat er in de gemeente komen wonen. De natuurlijke aangroei blijft echter wel negatief. Het effect van de strengere controles op leegstand uit zich in een sterke stijging van het intern en extern migratiesaldo in 2010 en 2011. Ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement en de provincie, heeft Brasschaat een laag aantal 0-19 jarigen en een laag aandeel 20-34 jarigen. De bevolkingsgroep 50-64 jarigen is in Brasschaat het sterkst vertegenwoordigd. Hier scoort Brasschaat ook hoger dan de andere IVLW Noord-gemeenten. Brasschaat heeft een sterk verouderende bevolking: ruim 40% van de Brasschaatse bevolking is ouder dan vijftig jaar. Dit wordt veroorzaakt door:  de negatieve natuurlijke aangroei sinds 2002;  de uitwijking van jonge volwassen (die na de studententijd “blijven hangen”) en jonge gezinnen, voornamelijk naar de stad Antwerpen;  de inwijking vanuit Nederland en uit eigen land van bevolking op middelbare leeftijd en ouderen. In tegenstelling tot de in de voorbije jaren stagnerende bevolkingsaangroei, is het aantal huishoudens wel toegenomen. Dit is te wijten aan een stijging van het aantal één- en tweepersoonsgezinnen. Deze trend zet zich ook verder in een daling van de gemiddelde gezinsgrootte. Uit de verkregen gegevens valt echter niet af te leiden wie deze één- en tweepersoonsgezinnen eigenlijk zijn (echtscheidingen, jongeren, alleenstaande senioren, eenoudergezinnen met kind, koppels, senioren van wie de kinderen het huis uit zijn). In de prognose die de Vlaamse Studiedienst uitvoerde rond bevolkingsevolutie, wordt voornamelijk het verder zetten van de huidige trends voorspeld: een verdere vergrijzing van de bevolking, een daling van de gemiddelde gezinsgrootte en een toename van het aantal huishoudens. Ook verwacht Vlaanderen voor Brasschaat in de toekomst een lichte daling van het bevolkingsaantal.


- 23 -

1.2. Socio-economische aspecten 1.2.1. Inkomens 26

Tabel 13: Aantal belastingaangiften en gemiddeld inkomen per aangifte en per inwoner 2000 2010 totaal gemiddeld gemiddeld totaal gemiddeld gemiddeld aantal inkomen / inkomen / aantal inkomen / inkomen / aangiften aangifte inwoner aangiften aangifte inwoner Brasschaat 17.132 29.032 13.388 21.496 33.167 19.171 Brecht 12.693 24.183 12.119 15.494 31.573 17.596 Essen 6.991 23.409 9.929 9.598 29.092 15.583 Kalmthout 7.379 26.691 11.357 9.861 31.317 17.202 Kapellen 12.301 28.607 13.724 15.137 34.602 19.812 Schoten 15.433 27.455 12.950 19.538 30.636 17.815 Stabroek 8.338 27.060 13.078 10.213 32.249 18.337 Wijnegem 4.169 25.929 12.475 5.383 29.318 17.460 Wuustwezel 7.749 23.771 10.439 10.678 28.778 15.863 Arr. A‟pen 473.038 24.150 12.263 572.499 28.246 16.200 Prov. A‟pen 813.518 24.240 11.983 1.014.256 28.561 16.414 Vl. Gewest 2.844.989 24.639 11.776 3.621.888 28.902 16.599

evolutie + 43% + 45% + 57% + 51% + 44% + 38% + 40% + 40% + 52% + 32% + 37% + 41%

 In vergelijking met het arrondissement, de provincie en de andere IVLW Noord-gemeenten beschikken de inwoners van Brasschaat gemiddeld over een hoger inkomen. Enkel in Kapellen zijn de inkomens iets hoger.  De lonen in Brasschaat zijn in de periode 2000-2010 met 43% gestegen. Ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten ligt deze stijging net onder het gemiddelde. Figuur 14: Evolutie van de lonen in Brasschaat in de periode 2000-2010

26 27

27

bron: http://www.lokalestatistieken.be bron: http://www.lokalestatistieken.be


- 24 -

1.2.2. Werkzaamheids-, werkloosheids- en activiteitsgraad Tabel 14: Werkloosheids-, werkzaamheids- en activiteitsgraad (%) Werkloosheidsgraad 2003 2008 2010 2011 Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A'pen Prov. A'pen Vl. Gewest

6,2 5,1 5,8 4,5 5,9 6,7 5,6 4,8 4,6 9,9 8,7 7,5

4,7 4,5 4,4 3,9 4,5 5,7 4,5 4,1 3,8 7,9 6,8 5,8

- werkloosheidsgraad - werkzaamheidsgraad - activiteitsgraad

5,7 5,5 5,5 4,6 5,9 6,7 5,9 5,9 4,7 9,9 8,5 7,0

5,2 5,3 5,6 4,9 5,6 6,8 5,4 5,5 4,6 9,6 8,1 6,5

28

Werkzaamheidsgraad 2003 2008 2010 2011

2003

40,8 44,6 38,4 40,5 39,8 41,1 47,6 43,0 44,3 40,0 41,6 42,9

43,5 47,1 40,8 42,4 42,4 44,1 50,5 45,2 46,5 44,4 45,5 46,4

43,2 46,9 42,2 42,9 42,3 43,0 49,4 45,5 47,8 41,8 43,4 44,4

42,8 47,0 42,4 43,3 42,2 43,1 48,4 45,1 47,7 41,2 42,9 43,9

42,9 47,2 43,0 43,3 42,6 43,1 47,8 45,1 47,9 41,3 43,0 44,1

Activiteitsgraad 2008 2010 2011

45,3 49,1 44,2 44,7 44,3 45,6 51,7 47,5 49,7 45,4 46,6 47,2

45,4 49,8 44,9 45,4 44,8 46,2 51,4 48,0 50,0 45,7 46,9 47,3

45,3 49,8 45,6 45,5 45,2 46,3 50,5 47,7 50,2 45,7 46,8 47,2

 % werklozen in de bevolking op beroepsactieve leeftijd (18-64 jarigen)  % werkenden t.o. v. de bevolking op beroepsactieve leeftijd  % werkenden, werkzoekenden en werklozen (arbeidskrachten) t.o.v. bevolking op beroepsactieve leeftijd (18-64 jarigen)

 De werkloosheidsgraad is in de periode 2003-2011 in Brasschaat (met 1%), het arrondissement en de provincie gedaald. Deze daling hangt samen met een stijgende werkzaamheidsgraad in de periode 2003-2011, met een stijging van 2,1% in Brasschaat.  In de overige IVLW Noord-gemeenten is de werkloosheidsgraad in de periode 2003-2011 min of meer gelijk gebleven of zelfs gestegen. De werkzaamheidsgraad nam overal toe.  Ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten heeft Brasschaat in 2011 de op één na laagste werkzaamheidsgraad en de op één na laagste activiteitsgraad. Enkel buurgemeente Kapellen scoort nog lager. De werkzaamheidsgraad van de gemeente Brasschaat is in 2011 wel vergelijkbaar met die van de provincie en ligt hoger dan de werkzaamheidsgraad van het arrondissement Antwerpen.

1.2.3. Doorstromingscoëfficiënt Tabel 15: Doorstromingscoëfficiënt in de periode 2000-2012 (%) 2000 2002 2004 2006 Brasschaat 106,90 104,17 99,02 93,93 Brecht 112,96 112,69 109,86 105,8 Essen 115,10 112,26 108,05 102,17 Kalmthout 105,77 104,23 100,12 96,61 Kapellen 86,66 89,41 91,87 90,97 Schoten 94,89 98,69 99,87 95,53 Stabroek 112,52 102,8 90,79 80,87 Wijnegem 110,25 113,26 111,79 106,72 Wuustwezel 135,13 128,44 123,44 115,63 Arr. Antwerpen 100,82 102,00 101,80 98,74 Prov. Antwerpen 102,15 102,13 100,88 97,04 Vlaams Gewest 102,79 101,49 99,41 95,23

29

2008 87,08 99,45 97,77 95,39 87,29 91,21 77,16 92,83 107,53 95,10 92,37 90,20

2010 83,36 91,51 95,12 93,30 87,10 89,79 74,00 88,27 98,37 92,46 89,06 87,09

2012 80,79 86,60 90,76 91,63 82,17 87,67 74,90 79,74 92,00 91,24 86,88 84,85

Doorstromingscoëfficiënt = bevolking 10-24 jaar ten opzichte van de bevolking 50-64 jaar 28 29

bron: http://www.lokalestatistieken.be bron: http://www.lokalestatistieken.be


- 25 -

Als de coëfficiënt groter is dan 1 (of 100%) wil dit zeggen dat de leeftijdsklassen die de arbeidsmarkt zullen verlaten meer dan volledig vervangen worden door jonge instromers. Omgekeerd duidt een coëfficiënt lager dan 1 (of 100%) erop dat de bevolkingsstructuur de vervanging van uittreders niet volledig zal kunnen opvangen door jonge intreders. Een coëfficiënt gelijk aan 1 (of 100%) duidt aan dat de potentiële intreders en uittreders elkaar in evenwicht houden. De doorstromingscoëfficiënt daalde tussen 2000 en 2012 met 26,11% in Brasschaat. Dit is toe te schrijven aan het lage aandeel instromers (10-24 jarigen) ten opzichte van een groeiend aantal ouderen in Brasschaat. Met een doorstromingscoëfficiënt van 80,79% heeft Brasschaat daarmee de op twee na laagste ratio ten aanzien van de overige IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement en de provincie.

1.2.4. Leefloongerechtigden Tabel 16: Aantal leefloongerechtigden in de periode 2000-2011 absoluut 2000 2002 2004 2006 Brasschaat 91 95 100 118 Brecht 33 32 36 31 Essen 62 61 77 73 Kalmthout 45 48 46 54 Kapellen 31 32 33 37 Schoten 98 89 63 52 Stabroek 26 17 14 18 Wijnegem 16 15 10 8 Wuustwezel 50 54 51 59 Arr. A'pen 6.705 5.690 6.275 5.670 Prov. A'pen 8.806 7.747 8.475 7.775 Vl. Gewest 23.394 20.697 22.502 22.243 relatief 2000 2002 2004 2006 Brasschaat 100% 104% 110% 130% Brecht 100% 97% 109% 94% Essen 100% 98% 124% 118% Kalmthout 100% 107% 102% 120% Kapellen 100% 103% 106% 119% Schoten 100% 91% 64% 53% Stabroek 100% 65% 54% 69% Wijnegem 100% 94% 63% 50% Wuustwezel 100% 108% 102% 118% Arr. A'pen 100% 85% 94% 85% Prov. A'pen 100% 88% 96% 88% Vl. Gewest 100% 88% 96% 95%

30

2008 107 42 80 37 25 64 20 12 61 5.349 7.370 22.395

2010 102 35 81 49 33 71 22 8 65 5.998 8.304 25.838

2011

2008 118% 127% 129% 82% 81% 65% 77% 75% 122% 80% 84% 96%

2010 112% 106% 131% 109% 106% 72% 85% 50% 130% 89% 94% 110%

2011 95% 118% 116% 100% 100% 63% 104% 50% 120% 81% 87% 103%

86 39 72 45 31 62 27 8 60 5.400 7.632 24.104

 Na een daling in 2002 steeg het aantal leefloongerechtigden in Brasschaat tot 2006 met circa 30%. Vanaf 2006 daalde het aantal leefloongerechtigden geleidelijk aan, met een sterke daling van 17% in 2011.  Ten opzichte van het jaar 2000 is het aantal leefloongerechtigden in Brasschaat in 2011 afgenomen met circa 5%.  De grootste daling vond plaats in Schoten en Wijnegem, waar het aantal leefloners in 2011 nagenoeg daalde tot respectievelijk 63% en 50% van het aantal leefloners in 2000.  In het arrondissement Antwerpen en de provincie Antwerpen daalde het aantal leefloongerechtigden in de periode 2000 – 2008 met respectievelijk circa 20% en 16%. In 2010 steeg dit aantal met respectievelijk 9% en 10%, terwijl in 2011 het aantal leefloongerechtigden opnieuw afnam.

30



- 26 -

 Brecht, Essen, Stabroek en Wuustwezel volgen de dalende trend in de periode 2000-2011 niet. Het aantal leefloners steeg er met respectievelijk 18%, 16%, 4% en 20%. In de gemeenten Kalmthout en Kapellen bedraagt het aantal leefloners in 2011 even veel als in 2000. Ten opzichte van 2010 is in Essen, Kalmthout, Kapellen en Wuustwezel het aantal leefloongerechtigden wel gedaald.  De gemeenten Brecht en Stabroek zijn de enige IVLW Noord-gemeenten waar het aantal leefloongerechtigden in 2011 is gestegen ten opzichte van het vorige jaar. Figuur 15: Aantal leefloners in Brasschaat per leeftijdsgroep (%) 2000 0 tot 17 jaar 18 tot 19 jaar 20 tot 24 jaar 25 tot 29 jaar 30 tot 34 jaar 35 tot 39 jaar 40 tot 44 jaar 45 tot 49 jaar 50 tot 54 jaar 55 tot 59 jaar 60 tot 64 jaar 65+

1% 3% 4% 4% 4% 13% 13% 16% 13% 15% 6% 6%

31

2008 1% 6% 18% 12% 6% 5% 6% 7% 9% 12% 15% 4%

2010

2012

2013 (*)

0% 6% 13% 8% 8% 10% 9% 10% 8% 13% 13% 4%

0% 2% 18% 12% 12% 8% 13% 8% 4% 7% 11% 5%

0% 4% 17% 14% 11% 9% 12% 6% 4% 8% 11% 4%

(*) gegevens dateren van januari 2014 en kunnen mogelijk nog wijzigen

De meeste leefloongerechtigden in de gemeente situeerden zich in 2008 zich tussen 20 en 30 jaar en tussen 55 en 60 jaar met respectievelijk 30% en 27%. Vooral het aantal leefloners tussen 20 en 24 jaar en tussen 60 en 64 jaar was toen met 14% fel gestegen tegenover het jaar 2000. In 2010 was voor de groep tussen 20 en 30 jaar een sterke daling van circa 9% vast te stellen. In 2012 steeg het aandeel leefloners voor deze leeftijdsgroep ten opzichte van 2010 terug met 9% en ook in 2013 neemt dit aandeel nog toe. Hierdoor vormen de leefloners tussen 20 en 30 jaar in 2013 met 31% de grootste groep. Het aandeel leefloners tussen 55 en 65 jaar daalde in 2012 naar 18%.

31

bron: http://www.lokalestatistieken.be, OCMW Brasschaat


- 27 -

Figuur 16: Leefloners in Brasschaat naar geslacht

2000

2008

32

2010

2011

Uit voorgaande grafiek kan worden afgeleid dat het grootste aandeel leefloners in Brasschaat vrouwen zijn. Er is wel een dalende trend merkbaar: in 2000 waren 73% van de leefloners in Brasschaat vrouwen; in 2011 is dat nog 65%.

1.2.5. Besluit  De inwoners van Brasschaat hebben een relatief hoog inkomen, dat gemiddeld hoger ligt dan dat van de meeste andere IVLW Noord-gemeenten. Tussen 2000 en 2010 steeg het gemiddeld inkomen per inwoner met 43%. Deze stijging is vergelijkbaar met die van het Vlaams Gewest. Ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten ligt de stijging net onder het gemiddelde.  De werkloosheidsgraad nam af tussen 2003 en 2011, het aandeel werkende bevolking ten opzichte van de bevolking op beroepsactieve leeftijd nam toe.  Wanneer de vergelijking tussen het aantal potentiële arbeidskrachten (namelijk werkenden, werkzoekenden en werklozen) ten opzichte van de beroepsbevolking wordt gemaakt, kan besloten worden dat dit voor Brasschaat relatief de op één na laagste ratio oplevert ten aanzien van de andere IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest.  Brasschaat heeft ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten een eerder lage doorstromingscoëfficiënt. In de periode 2000-2012 is deze doorstromingscoëfficient voor Brasschaat sterker gedaald dan in het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest. Dit is het gevolg van het relatief lage aandeel jongeren en het toenemend hoger aandeel ouderen in de gemeente. Vergeleken met de andere IVLW Noord-gemeenten, ligt de daling van de doorstromingscoëfficiënt eerder rond het gemiddelde.  Het aantal leefloongerechtigden nam in de periode 2006-2011 geleidelijk aan af, met een sterke daling in 2011. De meeste leefloongerechtigden zijn nog steeds vrouwen, maar er is wel een dalende trend merkbaar. De grootste groep leefloners situeert zich niet langer tussen de 55 en 65 jaar, maar tussen de 20 en 30 jaar. Het aandeel leefloners voor deze leeftijdsgroep is de laatste twee jaar sterk toegenomen.

32



- 28 -

1.3. Woningmarktgegevens 1.3.1. Woningenbestand 1.3.1.1. Aantal woningen en woongelegenheden In Brasschaat bevinden zich in 2012 12.077 woningen, waarin zich in totaal 16.043 woongelegenheden bevinden. Het cijfer van het aantal woongelegenheden komt nagenoeg overeen 33 met het aantal private huishoudens in Brasschaat (ongeveer 15.738 gezinshoofden in 2012) .

1.3.1.2. Type van de woningen 1.3.1.2.1. Aandeel een- en meergezinswoningen 34

Tabel 17: Aandeel woongelegenheden in een- en meergezinswoningen in 2000, 2008 en 2012 2000 2008 2012 eengezinsmeergezinseengezinsmeergezinseengezinsmeergezinswoningen woningen woningen woningen woningen woningen Brasschaat 73% 27% 71% 29% 70% 30% Brecht 92% 8% 88% 12% 86% 14% Essen 93% 7% 90% 10% 87% 13% Kalmthout 90% 10% 87% 13% 85% 15% Kapellen 83% 17% 81% 19% 80% 20% Schoten 74% 26% 72% 28% 70% 30% Stabroek 75% 25% 74% 26% 74% 26% Wijnegem 81% 19% 78% 22% 75% 25% Wuustwezel 91% 9% 87% 13% 85% 15% Arr. A‟pen 63% 37% 62% 38% 60% 40% Prov. A‟pen 73% 27% 71% 29% 69% 31% Vl. Gewest 79% 21% 77% 23% 75% 25% Het aandeel meergezinswoningen is in alle onderzochte gebieden toegenomen in de periode 20002012. In Brasschaat groeide het aandeel meergezinswoningen tussen 2000 en 2012 relatief traag aan. Hierbij dient wel te worden vermeld dat Brasschaat, net als Schoten, in 2000 reeds een hoger aandeel meergezinswoningen had ten aanzien van de overige buurgemeenten. Het aandeel meergezinswoningen in 2012 ligt voor Brasschaat en Schoten nog steeds hoger dan de overige IVLW Noord-gemeenten. In het arrondissement en de provincie Antwerpen is het hoger aandeel meergezinswoningen het gevolg van het grote aantal appartementen en studentenkamers in stedelijke gebieden (Antwerpen, Mechelen). De gemeente Brasschaat beschikt over een RUP Verbod meergezinswoningen (zie “4.1.6.1. BPA ‟s en RUP ‟s”) om de bouw van meergezinswoningen te kunnen beperken.

33 34

bron: dienst bevolking gemeente Brasschaat bron: FOD Economie, statbel.fgov.be, statistieken gebouwenpark


- 29 -

1.3.1.2.2. Bebouwingsvorm 35

Tabel 18: Aantal woningen en woongelegenheden naar bebouwingsvorm in 2012 huizen in buildings en huizen in huizen in open flatgebouwen gesloten halfopen bebouwing, met bebouwing bebouwing hoeven en appartementen kastelen aantal gebouwen 2842 23,5% 4007 33,2% 4255 35,2% 973 8,1% aantal 2914 18,2% 4062 25,3% 4271 26,6% 4796 29,9% woongelegenheden

TOTAAL

12.077

100,0%

16.043

100,0%

Tabel 19: Aantal woningen naar bebouwingsvorm in 2012 – vergelijking IVLW Noord36 gemeenten, arrondissement, provincie en Vlaams Gewest huizen in open buildings en huizen in huizen in bebouwing, flatgebouwen gesloten halfopen hoeven en met bebouwing bebouwing kastelen appartementen Brasschaat 23,5% 33,2% 35,2% 8,1% Brecht 4,6% 21,8% 70,7% 2,9% Essen 13,5% 21,9% 61,5% 3,2% Kalmthout 3,7% 27,0% 65,4% 3,9% Kapellen 28,7% 21,6% 45,5% 4,3% Schoten 45,5% 17,7% 29,2% 7,7% Stabroek 44,6% 27,3% 21,0% 7,1% Wijnegem 45,9% 29,2% 17,0% 7,9% Wuustwezel 8,3% 25,2% 62,5% 4,0% Arr. Antwerpen 45,2% 18,5% 25,5% 10,8% Prov. Antwerpen 33,6% 21,8% 37,3% 7,4% Vl. Gewest 29,5% 25,5% 40,1% 4,9% Het gebouwenpark van Brasschaat bestaat voornamelijk uit open en halfopen bebouwingen, samen goed voor ongeveer 68% van het totale aantal. Daarnaast heeft de gemeente ten aanzien van de overige IVLW Noord-gemeenten met meer dan 8% het hoogste aandeel appartementsgebouwen.

1.3.1.2.3. Oppervlakte van de woningen Figuur 17: Gemeente Brasschaat: indeling bewoonde woningen naar oppervlakte in 2001 > 125 m²

37

< 35 m² 35-54 m²

105-125 m²

55-84 m² 85-104 m²

35

bron: FOD Economie, statbel.fgov.be, statistieken gebouwenpark bron: FOD Economie, statbel.fgov.be, statistieken gebouwenpark 37 bron: Gemeentelijk Woondossier provincie Antwerpen 36


- 30 -

38

Tabel 20: Aantal bewoonde woningen naar oppervlakte in 2001 <35m² 35-54m² 55-84m² 85-104m² Brasschaat 5,83% 15,52% 27,03% 22,79% Brecht 5,15% 16,49% 29,17% 23,67% Essen 6,93% 17,66% 29,41% 21,38% Kalmthout 4,96% 14,74% 25,67% 24,65% Kapellen 5,75% 15,92% 27,04% 22,17% Schoten 6,94% 17,15% 28,30% 21,87% Stabroek 5,17% 18,09% 32,80% 25,70% Wijnegem 7,10% 17,54% 29,94% 22,77% Wuustwezel 5,63% 16,76% 27,43% 23,86% Arr. Antwerpen 9,02% 20,05% 29,36% 20,93% Prov. Antwerpen 8,27% 19,41% 28,55% 21,88% Vlaams Gewest 8,04% 19,24% 26,78% 22,08%

105-125m² 13,97% 14,40% 13,16% 16,03% 14,47% 13,14% 11,31% 12,96% 14,94% 11,41% 12,16% 13,29%

>125m² 14,86% 11,13% 11,46% 13,95% 14,67% 12,59% 6,94% 9,69% 11,39% 9,24% 9,74% 10,56%

De oppervlaktecijfers in Brasschaat zijn over het algemeen vergelijkbaar met die van de andere IVLW Noord-gemeenten. Het aandeel woningen met een oppervlakte van meer dan 125 m² is in Brasschaat het hoogst. De gemeenten Schoten en Wijnegem hebben, in vergelijking met de andere IVLW Noord-gemeenten, een groter aandeel kleinere woningen. De gemeente Wijnegem heeft daarbij ook, net als de gemeente Stabroek, een kleiner aandeel grote woningen. In het arrondissement en de provincie Antwerpen komen relatief meer kleinere woningen voor en minder grotere woningen.

1.3.1.3. Ouderdom van de woningen Figuur 18: Ouderdom van de woningen in 2001

39

40

Tabel 21: Ouderdom van de woningen in 2001 (%) aandeel aandeel woningen < 1945 woningen 19451990 Brasschaat 16,9% 51,8% Brecht 9,8% 53,9% Essen 18,3% 48,9% Kalmthout 20,0% 50,9% Kapellen 18,4% 53,4% Schoten 18,3% 51,1% Stabroek 12,6% 55,0%

aandeel woningen >1990 15,3% 22,8% 19,6% 15,8% 13,3% 12,6% 14,6%

onbekend 16,0% 13,5% 13,2% 13,3% 14,9% 18,0% 17,8%

38

bron: Gemeentelijk Woondossier provincie Antwerpen bron: Gemeentelijk Woondossier provincie Antwerpen 40 bron: Gemeentelijk Woondossier provincie Antwerpen 39


- 31 -

Wijnegem Wuustwezel Arr. A'pen Prov. A'pen Vl. Gewest

21,7% 12,0% 20,5% 18,7% 19,5%

49,3% 53,0% 45,4% 47,9% 48,2%

10,4% 21,5% 9,6% 11,6% 12,2%

18,6% 13,6% 24,5% 21,8% 20,0%

 Brecht en Wuustwezel hebben een relatief laag aantal oude woningen (daterend van voor WOII) en een hoog aandeel jonge woningen, gebouwd na 1990.  Brasschaat heeft met 16,9% een eerder laag aandeel oudere woningen (gebouwd vóór 1945).  Het aandeel jongere woningen in Brasschaat (gebouwd na 1990) bedraagt 15,3%. Dit aandeel is lager dan in de gemeenten Brecht, Essen, Kalmthout en Wuustwezel, maar hoger dan in de andere IVLW Noord-gemeenten en het Vlaams Gewest.

1.3.1.4. Comfort Figuur 19: Comfort van de woningen in Brasschaat in 2001

41

42

Tabel 22: Kwaliteit van de woningen in 2001 (%) zonder klein klein comfort comfort Brasschaat 2,05% 13,87% Brecht 2,82% 26,47% Essen 3,10% 22,86% Kalmthout 2,57% 19,30% Kapellen 2,41% 17,42% Schoten 2,64% 20,46% Stabroek 2,59% 15,66% Wijnegem 3,22% 20,98% Wuustwezel 2,45% 25,48% Arr. A'pen 3,33% 20,72% Prov. A'pen 3,50% 21,00% Vl. Gewest 4,80% 24,33%

middelmatig comfort 12,38% 8,33% 10,30% 9,51% 11,22% 13,22% 11,47% 12,28% 9,03% 18,26% 15,78% 13,63%

groot comfort 69,83% 60,23% 61,72% 66,61% 66,92% 60,93% 67,89% 60,77% 60,91% 54,82% 57,04% 54,51%

onbekend 1,87% 2,15% 2,02% 2,01% 2,03% 2,74% 2,39% 2,74% 2,14% 2,87% 2,69% 2,74%

Onder een woning met klein comfort verstaat men een woning die beschikt over:  een wc met spoeling;  een bad of douche;  aansluiting op het openbare waterbedelingsnet. Ten opzichte van de onderzochte gebieden is er slechts een laag aandeel van de woningen (samen circa 16%) zonder en met klein comfort. 41 42

bron: Gemeentelijk Woondossier provincie Antwerpen bron: Gemeentelijk Woondossier provincie Antwerpen


- 32 -

12% van de woningen beschikt over middelmatig comfort. Dit betekent dat deze woningen naast klein comfort ook over centrale verwarming beschikken. Nagenoeg 70% van de woningen in Brasschaat beschikt over groot comfort. Dit betekent WC en badkamer, centrale verwarming, keuken of geïntegreerde keuken, telefoon of gsm en een auto. Dit aandeel ligt hoger in Brasschaat dan in alle andere onderzochte gebieden.

1.3.1.5. Verleende vergunningen 43 Figuur 20: Verleende vergunningen

Tabel 23: Afgeleverde vergunningen voor een- en meergezinswoningen 2002-2013 eengezinswoningen nieuwbouw 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

49 42 57 73 57 73 60 52 66 56 44 45

verbouwing van/tot of uitbreiding van 148 137 137 162 144 155 136 165 128 116 97 113

meergezinswoningen nieuwbouw 12 16 9 18 19 13 13 13 16 11 11 15

verbouwing van/tot of uitbreiding van 0 0 1 2 2 3 5 2 3 4 4 4

 In 2005 en 2007 piekte het aantal vergunningsaanvragen voor de bouw van eengezinswoningen.  In 2005 en 2006 werden relatief meer vergunningsaanvragen voor de bouw van meergezinswoningen goedgekeurd. In de daaropvolgende jaren bleef het aantal vergunningen min of meer constant. In 2010 en 2013 nam het aantal vergunningsaanvragen voor meergezinswoningen opnieuw toe.  In de eerste helft van 2010 werd een relatief hoog aantal vergunningen voor nieuwe een- en meergezinswoningen afgeleverd. Wellicht hangt deze toename in beide gevallen samen met de opheffing van het verlaagde BTW-tarief voor nieuwbouw bij vergunningsaanvragen ingediend na 31 maart 2010.  Na 2010 daalde het aantal vergunningsaanvragen voor de bouw van eengezinswoningen. In 2012 en 2013 bleef dit aantal min of meer constant.

43

bron: dienst ruimtelijke ordening gemeente Brasschaat


- 33 -

1.3.1.6. Betaalbaarheid: prijzen van woningen en evolutie Tabel 24: Evolutie gem. verkoopprijs vastgoed en bouwgronden in de periode 2000-2012


2000 124.953 97.792 83.063 71.713 134.922 110.349 76.241 73.475 86.646 79.137 80.044 92.094


2000 103.235 102.948 96.535 101.567 87.138 91.764 92.853 91.772 102.950 83.133 83.707 84.766


2000 407.597 220.242 288.640 271.895 346.343 299.463 175.839 195.924 237.102 287.505 264.419 262.453


2000 156,66 63,13 56,89 65,72 58,89 68,86 84,30 64,29 55,77 74,37 61,09 55,10

44

appartementen, flats en studio's 2010 100% 229.839 184% 100% 212.224 217% 100% 211.397 255% 100% 214.050 298% 100% 212.491 157% 100% 187.172 170% 100% 159.719 209% 100% 221.001 301% 100% 200.884 232% 100% 169.303 214% 100% 172.141 215% 100% 195.244 212% gewone woonhuizen 2010 100% 262.644 254% 100% 227.924 221% 100% 199.793 207% 100% 221.730 218% 100% 225.921 259% 100% 210.141 229% 100% 218.356 235% 100% 216.353 236% 100% 227.964 221% 100% 221.428 266% 100% 210.658 252% 100% 192.440 227% villa's, bungalows en landhuizen 2010 100% 606.267 149% 100% 307.071 139% 100% 296.925 103% 100% 392.916 145% 100% 484.417 140% 100% 548.169 183% 100% 336.339 191% 100% 368.500 188% 100% 259.135 109% 100% 426.652 148% 100% 363.840 138% 100% 341.276 130% bouwgrond (per m²) 2010 100% 236,08 151% 100% 189,85 301% 100% 125,19 220% 100% 113,07 172% 100% 164,44 279% 100% 223,46 325% 100% 263,53 313% 100% 196,92 306% 100% 224,01 402% 100% 202,44 272% 100% 167,58 274% 100% 155,72 283%

44

2012 283.440 251.270 179.298 218.825 227.199 206.404 182.075 297.714 209.872 175.969 180.909 205.975

227% 257% 216% 305% 168% 187% 239% 405% 242% 222% 226% 224%

2012 279.307 272.433 222.872 240.106 238.668 240.704 237.907 254.319 266.946 232.832 223.444 207.840

271% 265% 231% 236% 274% 262% 256% 277% 259% 280% 267% 245%

2012 623.805 339.403 291.189 383.760 481.514 508.551 338.771 386.400 322.398 425.107 370.093 352.978

153% 154% 101% 141% 139% 170% 193% 197% 136% 148% 140% 134%

2012 215,04 175,53 180,15 188,08 173,74 212,39 225,70 (*) 201,33 216,55 179,15 165,65

137% 278% 317% 286% 295% 308% 268% (*) 361% 291% 293% 301%


(*) in Wijnegem was er in 2012 slechts één transactie en zijn er dus geen representatieve cijfers beschikbaar Gemeente Brasschaat - Woonbeleidsplan

- 34 -

Figuur 21: Gemiddelde verkoopprijs voor een gewoon woonhuis per gemeente, in 2012, in 45 euro.

Figuur 22: Evolutie van de gemiddelde verkoopprijs van vastgoed in Brasschaat

46

900.000 800.000 700.000

600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0

gewone woonhuizen (€)

villa's, bungalows, landhuizen (€)

appartementen, flats, studio's (€)

De gemiddelde verkoopprijs voor vastgoed (alle categorieën) ligt in Brasschaat gemiddeld hoger dan in de buurgemeenten, het arrondissement, de provincie en het Vlaams Gewest. De verkoopprijs van appartementen ligt enkel hoger in Wijnegem en de prijs van bouwgrond is hoger in Stabroek. Ten opzichte van 2000 is de gemiddelde prijs van een gewoon woonhuis met 171% toegenomen. Vergelijkbare stijgingen zijn terug te vinden in Kapellen, Wijnegem en de provincie Antwerpen. De gemiddelde verkoopprijs van appartementen steeg ten opzichte van 2000 met 127%.

45 46

bron: VRIND 2013. Vlaamse Regionale Indicatoren. bron: http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/vastgoed/index.jsp


- 35 -

Figuur 23: Evolutie van de gemiddelde verkoopprijs van bouwgrond in Brasschaat

47

500

400 300 200

100 0

bouwgronden (€/m³)

De prijzen van bouwgrond stegen in Brasschaat tussen 2000 en 2012 met 137%. Deze stijging verloopt veel trager in vergelijking met de andere IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement en de provincie. De prijs van bouwgrond is vergelijkbaar met de gemiddelde prijs in het arrondissement Antwerpen, maar ligt toch nog significant hoger dan de bouwgrondprijzen in de andere IVLW Noordgemeenten (nagenoeg 23% hoger dan de prijzen in Kapellen, waar de bouwgrondprijzen in vergelijking met de overige gebieden het laagst zijn). De verkoopprijs van bouwgronden (per m²) steeg het snelst in Wuustwezel (in 2010 vier keer zo hoog ten opzichte van 2000). In 2012 is de gemiddelde verkoopprijs zowel in Brasschaat als in Brecht, Schoten, Stabroek en Wuustwezel enigszins gedaald ten opzichte van 2010. Figuur 24: Aantal transacties van vastgoed in Brasschaat in de periode 1985-2010

48

140 120 100 80 60 40 20 0

47 48

gewone woonhuizen

villa's, bungalows, landhuizen

appartementen, flats, studio's

bouwgronden

bron: http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/vastgoed/index.jsp bron: http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/bouw_industrie/vastgoed/index.jsp


- 36 -

Tabel 25: Aantal transacties van vastgoed in de periode 2000-2012 appartementen, flats en studio's

2000 Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A'pen Prov. A'pen Vl.Gewest

198 43 12 19 57 169 77 36 17 5.036 6.290 18.220

2008

2010

149 65 57 36 106 159 107 39 76 6.221 8.796 25.316

gewone woonhuizen

2012

158 55 55 54 100 188 81 56 62 6.944 9.697 28.777

184 65 77 35 83 164 129 52 49 7.050 9.650 26.921

2000

2008

2010

2012

115 110 82 50 134 222 117 53 62 5.474 9.396 38.588

206 69 76 70 153 206 128 58 54 6.069 10.285 37.421

232 81 65 65 151 237 144 74 55 6.102 10.396 38.369

190 73 84 64 144 212 135 62 48 5.802 10.037 37.226

villa's, bungalows en landhuizen 2000 Brasschaat Brecht Essen Kalmthout Kapellen Schoten Stabroek Wijnegem Wuustwezel Arr. A'pen Prov. A'pen Vl.Gewest

120 83 42 85 111 103 15 14 35 1.410 2.328 5.763

2008

2010

114 133 55 83 101 77 27 12 62 1.400 2.956 11.095

125 124 67 112 103 100 28 18 66 1.419 2.930 11.820

49

bouwgronden

2012 105 156 80 98 91 87 24 15 68 1.411 2.931 11.545

2000

2008

2010

2012

55 87 64 45 85 59 67 41 59 1.466 4.019 16.324

46 97 35 41 45 27 77 10 45 1.074 2.753 11.802

57 99 48 33 27 38 59 8 43 1.161 3.111 12.567

50 84 43 27 30 20 40 1 39 900 2.524 10.298

Het aantal transacties van appartementen, flats en studio„s is sinds 2008 opnieuw toegenomen. Het aantal transacties van gewone woonhuizen steeg het snelst in Brasschaat, met een piek van 232 transacties in 2010.

1.3.1.7. Ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring 50 Op basis van de Vlaamse Wooncode en de nieuwe gemeentewet kunnen woningen die niet voldoen aan de minimale kwaliteitseisen ongeschikt en/of onbewoonbaar verklaard worden. De kwaliteitsonderzoeken worden meestal uitgevoerd in het kader van:  de behandeling van een klacht van één van de bewoners of buren  een aanvraag tot huursubsidie van één van de bewoners. In nogal wat gevallen voert de eigenaar, na het ontvangen van het technisch verslag waarin de gebreken staan vermeld, tijdig de noodzakelijke herstellingswerken uit om op die manier een ongeschikt- of onbewoonbaarverklaring te voorkomen. Dit duidt er op dat de procedure effect heeft en indruk maakt op eigenaars-verhuurders. Op 4 oktober 2010 waren er nog 15 woongelegenheden opgenomen op de inventaris ongeschikt/onbewoonbaar. Op 12 februari 2014 stonden er nog slechts 3 woongelegenheden op de lijst van ongeschikt/onbewoonbaar verklaarde panden/woningen, waarvan 2 ingevolge een ramp:  2 woongelegenheden in de wijk Kaart  1 woongelegenheid in de wijk Mariaburg 49 50

bron: http://www.lokalestatistieken.be bron: woonloket gemeente Brasschaat


- 37 -

Ook in deze evolutie kunnen we zien dat het optreden tegen slechte woningkwaliteit zijn effect niet mist. Om een besluit ongeschikt- en/of onbewoonbaar op te heffen wanneer een woning terug aan de kwaliteitsnormen voldoet dient sinds 11 augustus 2013, in navolging van het Integratiedecreet van 29 maart 2013 en het Intergratiebesluit van 12 juli 2013, een conformiteitsattest te worden afgeleverd voor deze woongelegenheid. Het is de burgemeester die dit conformiteitsattest uitreikt. Wonen-Vlaanderen dient hiervan ook onmiddellijk op de hoogte te worden gebracht. Wie in Vlaanderen een woning bouwt, renoveert of verhuurt moet er sinds 1 januari 2013 ook rekening mee houden dat elke zelfstandige woning (eengezinswoning, appartement of studio) of kamerwoning op elke bouwlaag uitgerust moet zijn met minstens één rookmelder. Dit in navolging van het decreet van 1 juni 2012 houdende de beveiliging van woningen door optische rookmelders en het bijhorende uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Regering van 6 juli 2012 De figuur op de volgende bladzijde geeft de procedure inzake woningkwaliteitscontroles weer.


- 38 -

KLACHT ontvangstbewijs versturen of meegeven zie Documenten>Woonkwaliteit>1 Klacht en plaatsbezoek HA

zo snel mogelijk

- onderzoek ter plaatse door HA - opstellen verslag plaatsbezoek

ernstige gebreken

minder ernstige gebreken

- doorverwijzen naar huurdersbond of vredegerecht - eventueel eigenaar(s), huurder(s) en verzoeker(s) aanschrijven zie Documenten>Woonkwaliteit>2 Geen onderzoek WV nodig + verslag toevoegen

ZEER GROOT VEILIGHEIDS- of GEZONDHEISDRISICO

aanvraag woningonderzoek Wonen Vlaanderen - verslag plaatsbezoek + aanvraagformulier + begeleidende brief WV - verslag plaatsbezoek + bekendmaking per brief aan eigenaar(s) en bewoner(s) zie Documenten>Woonkwaliteit>2 Aanvraag onderzoek

beslissing op basis van art.135 van de gemeentewet

TECHNISCH ONDERZOEK VAN DE WONING DOOR WONEN VLAANDEREN

ADVIES

ONGESCHIKT en/of ONBEWOONBAAR

binnen max.3 maand na aanvraag

NIET ONGESCHIKT en/of ONBEWOONBAAR

bekendmaking resultaten aan eigenaar en bewoner(s) per aangetekende brief zie Documenten>Woonkwaliteit>3 Resultaat onderzoek + technisch verslag toevoegen

Hoorzitting (bewoners en houders zakelijk recht, geen naakte eigenaars)

aanvraag hoorzitting binnen 14 dagen na aangetekend schrijven (staat zo in brief vermeld)

geen redenen om procedure stop te zetten

redenen om procedure stop te zetten (herstelling uitgevoerd,…)

- besluit binnen 2 maand na ontvangst advies  stilzitten burgemeester - uiterlijk na 1 jaar (speciale omstandigheden: herstel,…)

BESLUIT ONGESCHIKT en/of ONBEWOONBAAR & inventarisatie

BESLISSING GESCHIKT

Aangetekend verzenden van besluit: - naar eigenaar(s): begeleidende brief + besluit + brochure ongeschikt- en onbewoonbaarheid - naar bewoner(s): begeleidende brief + besluit

Aangetekend verzenden van beslissing: - naar eigenaar(s): brief beslissing + verslag - naar bewoner(s): brief beslissing + verslag

Niet aangetekend verzenden van besluit: - naar Wonen Vlaanderen: begeleidende brief + besluit

Niet aangetekend verzenden van beslissing: - naar Wonen Vlaanderen: brief beslissing + verslag

zie Documenten>Woonkwaliteit>4 Besluit>via wooncode of Documenten>Woonkwaliteit>4 Besluit>via artikel 135 (!) indien beslissing op basis van art. 135 ook verslag plaatsbezoek en registratieattest (1 attest per woning) toevoegen en bekendmaking uithangen

zie Documenten> Woonkwaliteit>4 Besluit>via wooncode

binnen 30 dagen na datum besluit

beroep aangetekend

bij de centrale dienst van Wonen-Vlaanderen in Brussel

Betrokkene kan beroep indienen tegen deze beslissing bij de minister bevoegd voor wonen.

eigenaar meldt dat: - alle nodige herstellingen werden uitgevoerd - woning werd gesloopt

geen beroep

uitspraak maximaal 1 jaar na advies

beroep ingewilligd

beroep niet ingewilligd

- herhuisvesting - heffing - recht van voorkoop - sociaal beheersrecht

AFLEVERING CONFORMITEITSATTEST & schrapping inventaris

controle ter plaatse

door HA

Aangetekend verzenden besluit: - naar eigenaar(s): begeleidende brief + besluit Niet aangetekend verzenden besluit: - naar Wonen Vlaanderen: begeleidende brief + besluit

technisch verslag

door Wooninspecteur (verplicht indien dossier inspectie met herstelvordering)

zie Documenten>Woonkwaliteit>4 Besluit>via wooncode


- 39 -

1.3.1.8. Leegstand, verkrotting en verwaarlozing Tot eind 2009 werden - in navolging van de wooncode - leegstand, verkrotting en verwaarlozing onder één inventaris ondergebracht. De geïnventariseerde panden werden belast met een gemeentelijke heffing, evenals een gewestelijke heffing. Het decreet gronden pandenbeleid van 27 maart 2009 geeft voor het luik leegstand de regisseursrol aan de gemeenten. Op 23 december 2009 werd dan ook een gemeentelijk reglement op leegstaande woningen en gebouwen goedgekeurd in de Gemeenteraad en op 25 februari 2010 volgde de goedkeuring van het gemeentelijk belastingreglement op leegstaande woningen en gebouwen, gewijzigd in de zitting van de gemeenteraad van 18 november 2013. In het kader van leegstand staat de gemeente sinds de inwerkingtreding van het decreet gronden pandenbeleid in voor het volledige onderzoek dat elke eventuele inventarisatie voorafgaat: plaatsbezoeken, controles, verzamelen van diverse vereiste gegevens,… Ook de effectieve inventarisatie en de behandeling van de bezwaarschriften is nu een gemeentelijke aangelegenheid. Via het geoloket wordt de inventaris op geregelde tijdstippen aan Wonen Vlaanderen meegedeeld. De inventaris verkrotting en verwaarlozing blijft in het beheer van het gewest. Hiervoor geeft de gemeente jaarlijks een vermoedenslijst door. De gemeente heeft ook een eigen heffingsreglement en inventaris voor verkrotte en verwaarloosde woningen. Een woning kan zowel op de inventaris leegstand als op de inventaris verwaarlozing worden opgenomen, maar zal maar voor één van de twee belast worden. In bepaalde gevallen wordt aan de eigenaar van een leegstaande woning een vrijstelling van heffing toegekend, vaak beperkt in de tijd, namelijk aan:  de belastingplichtigen die (mede)eigenaar zijn van het onroerend goed, gedurende de twee jaren die volgen op de verwerving van het goed;  de belastingplichtige die in een erkende ouderenvoorziening verblijft, of voor een langdurig verblijf werd opgenomen in een psychiatrische instelling en dit gedurende de lengte van dit verblijf;  de belastingplichtige waarvan de handelingsbekwaamheid beperkt werd ingevolge een gerechtelijke beslissing;  de gemeente, het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn of een sociale woonorganisatie; Daarnaast wordt ook een vrijstelling verleend indien de (studenten)kamer, studio, appartement, het gebouw of de woning:  gelegen is binnen de grenzen van een door de bevoegde overheid goedgekeurd onteigeningsplan;  geen voorwerp meer kan uitmaken van een stedenbouwkundige vergunning omdat een voorlopig of definitief onteigeningsplan wordt voorbereid;  krachtens decreet beschermd is als monument, of opgenomen is op een bij besluit vastgesteld ontwerp van lijst tot bescherming als monument of deel uitmaakt van een beschermd stads- of dorpsgezicht of landschap, of van een stads- of dorpsgezicht of landschap dat opgenomen is op een bij besluit vastgesteld ontwerp van lijst tot bescherming als stads- of dorpsgezicht of landschap en waarvoor bij de bevoegde overheid een ontvankelijk verklaard restauratiepremiedossier is ingediend, gedurende de termijn van behandeling;  vernield of beschadigd werd ten gevolge van een plotse ramp die zich heeft voorgedaan onafhankelijk van de wil van de belastingplichtige, gedurende een periode van twee jaar volgend op de datum van de vernieling of beschadiging;  onmogelijk daadwerkelijk gebruikt kan worden omwille van een verzegeling in het kader van een strafrechtelijk onderzoek of omwille van een expertise in het kader van een gerechtelijke procedure, gedurende een periode van twee jaar volgend op de aanvang van de onmogelijkheid tot daadwerkelijk gebruik;  gerenoveerd wordt blijkens een niet vervallen stedenbouwkundige vergunning voor stabiliteitswerken of sloopwerkzaamheden, gedurende een termijn van drie jaar volgend op de goedkeuring van de stedenbouwkundige vergunning.


- 40 -

 Gerenoveerd wordt blijkens een goedgekeurd renovatiedossier, gedurende een termijn van drie jaar volgend op de goedkeuring door het college van burgemeester en schepenen. (Voor deze vrijstellingsmogelijkheid werd in de zitting van de gemeenteraad van 24 juni 2013 goedkeuring gegeven aan het gemeentelijk reglement renovatiedossier in het kader van een vrijstelling van leegstandsheffing.) Deze vrijstellingen kunnen maar éénmalig aan dezelfde houder van het zakelijk recht worden 51 toegekend en zijn niet cumuleerbaar. Om de volledige gemeente grondig te screenen op leegstand, werden in 2009-2010 voor het eerst alle adressen op de vermoedenslijst (opgesteld door de dienst bevolking: alle adressen zonder bewoning) een eerste maal bezocht door de wijkinspecteurs. Wanneer de wijkinspecteurs toch bewoners aantroffen, werden deze door hen aangemaand zich alsnog in te schrijven, wat op al deze adressen resulteerde in effectieve inschrijving binnen de drie maanden. De overblijvende panden op de vermoedenslijst werden nadien bezocht door de daarvoor door het college aangestelde ambtenaren. In 2011, 2012 en 2013 werd opnieuw telkens vertrokken van een vermoedenslijst (alle adressen zonder inschrijving in het bevolkingsregister). Deze lijst werd dan verder gefilterd aan de hand van de vaststellingen van de wijkinspecteurs in 2010, de lijst van de aangiftes als tweede verblijf en als laatste moet het gaan om woningen waar gedurende langer dan 1 jaar een inschrijving in het bevolkingsregister ontbreekt. De lijst van adressen die dan overbleef vormde het vertrekpunt voor de controles ter plaatse. Wanneer er een vermoeden van bewoning is worden woningen niet meteen geïnventariseerd. Eerst ontvangen de eigenaars een brief waarin hen wordt uitgelegd wat de gevolgen van inventarisatie inhouden. Pas wanneer de woning toch niet bewoond blijkt te zijn, wordt ze opgenomen in het leegstandsregister. Op deze manier kan de (vrij omslachtige) procedure tot opname in vele gevallen vermeden worden. In 2010 werden 23 bijkomende woningen opgenomen in het leegstandsregister. Voor 2011 werden 25 bijkomende woningen opgenomen in het leegstandsregister. In de zomer van 2012 werden 256 adressen ter plaatsen bezocht, waarvan er 107 werden opgenomen als leegstand. In de zomer van 2013 werden de zakelijk gerechtigden van de panden op de vermoedenslijst schriftelijk in kennis gesteld van de vaststelling op leegstand die zou plaatsvinden, alvorens de onderzoeken ter plaatse werden uitgevoerd. Na reactie op deze brief konden reeds enkel panden geschrapt worden van de vermoedenslijst. Tevens werden de vragen van zakelijk gerechtigden reeds beantwoord, waardoor heel wat ongerustheid en ongenoegen werd voorkomen. In 2013 werden uiteindelijk nog 69 bijkomende adressen opgenomen in het leegstandsregister. In 2013 werd tevens gestart met het project rond de indexering van de huisnummers van meergezinswoningen. Waar voordien geen vaststelling van leegstand kon gebeuren in deze appartementen, zal dit in de toekomst dus wel het geval zijn. Aangezien woningen die op de inventaris van leegstand staan worden gesloopt, geschrapt na zes maanden ononderbroken bewoning of een aangifte als tweede verblijf, is dit inventaris een evoluerend gegeven. De figuur op de volgende bladzijde geeft de procedure tot opname in het leegstandsregister weer.

51

bron: uittreksel uit de notulen van de Gemeenteraad, zitting van 18/11/2013: Belasting 2014-2019 op de leegstand van gebouwen en woningen


- 41 -

Figuur 25: procedure tot opname in het leegstandsregister Vaststellen leegstand: administratief ter plaatse

Opmaken: administratieve akte fotodossier beschrijvend verslag

Documenten aangetekend verzenden = kennisgeving opname in leegstandsregister

Geen beroep

Vanaf datum aangetekend schrijven: 30 dagen om beroep aan te tekenen

Beroep

Beroepschrift via beveiligde zending bevat: identiteit en adres indiener verwijzing naar de administratieve akte gebouw / woning waarover het gaat bewijsstukken waaruit blijkt dat het pand niet leeg staat

90 dagen vanaf datum beroepschrift (verzenddatum aangetekend schrijven of ontvangstdatum bij afgifte)

Administratie registreert beroepschrift en bezorgt ontvangstbewijs

College beoordeelt of het beroep ontvankelijk is

Beroep onontvankelijk

Beroep ontvankelijk

Beoordelen of bewijs gegrond is op basis van: bijgevoegde bewijsstukken eventueel feitenonderzoek ter plaatse (!) het beroep is ongegrond als de toegang tot het pand geweigerd of verhinderd wordt

Meedelen

Beslissing college bekend maken via aangetekend schrijven

Beroep ongegrond

Beroep gegrond of geen beslissing binnen termijn

Beroepsprocedure afgehandeld

Opname in leegstandsregister


Vaststellingen kunnen geen aanleiding meer geven tot opname in leegstandsregister

- 42 -

1.3.1.9. Tweede verblijven Onder het begrip “tweede verblijf” verstaat men elke woongelegenheid waarvan degene die er kan verblijven, voor deze woongelegenheid niet ingeschreven is in de bevolkingsregisters, met uitzondering van lokalen uitsluitend bestemd voor het uitoefenen van een beroepsactiviteit, tenten, woonaanhangwagens, verplaatsbare caravans (beperkte periode) en leegstaande woongelegenheden die niet als tweede verblijf worden aangewend. Voor het aanslagjaar 2013 werden er in de gemeente Brasschaat 151 tweede verblijven ingekohierd, waarvan er 61 gelegen zijn in de weekendzone. De gemeentelijke heffing voor tweede verblijven bedraagt 250 euro per tweede verblijf gelegen in een gebied voor verblijfsrecreatie (weekendzone) en 750 euro per tweede verblijf niet gelegen in een 52 gebied voor verblijfsrecreatie.

1.3.2. Profiel van de bewoner: eigenaar versus huurder Tabel 26: Eigendomstitel van de woningen in 2001 eigenaar Brasschaat 73,20% Brecht 83,20% Essen 82,20% Kalmthout 80,00% Kapellen 81,20% Schoten 76,70% Stabroek 80,00% Wijnegem 78,70% Wuustwezel 78,90% Arr. Antwerpen 64,90% Provincie Antwerpen 69,50% Vlaams Gewest 72,50%

53

huurder 24,90% 15,60% 16,70% 18,00% 17,90% 22,10% 19,80% 19,40% 20,30% 33,20% 28,90% 25,70%

onbekend 1,90% 1,20% 1,10% 2,00% 0,90% 1,20% 0,20% 1,90% 0,80% 1,90% 1,60% 1,80%

Ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten heeft Brasschaat het hoogste aandeel huurders en het laagste aandeel eigenaars in 2001.

52

bron: uittreksel uit de notulen van de Gemeenteraad, zitting van 16/12/2013: Belasting 2014-2019 op de tweede verblijven. Wijziging. 53 bron: Gemeentelijk Woondossier provincie Antwerpen


- 43 -

1.3.3. Wonen en welzijn 1.3.3.1. Wonen voor ouderen Figuur 26: Bestaand en gepland woonaanbod voor ouderen

54

Opmerking: het aantal woongelegenheden bij de geplande projecten is louter indicatief. Tabel 27: Bestaand woonaanbod voor ouderen rusthuisbedden Buitenhof De Mick Vesalius Balderhof Salvé Eikendreef Domein Eikendael Domein Berckendael totaal ROB = rusthuis 54

ROB 32 43 39

RVT 48 72 91

serviceflats

kortverblijf

dagverzorging

8 2

aangepaste appartementen

15

20 53

167

64

275

20

10

15

65 208 41 314

RVT = rust-en verzorgingstehuis

bron: woonloket gemeente Brasschaat; dienst bejaardenzorg gemeente Brasschaat


- 44 -

1.3.3.2. Programmatiecijfers De programmatiecijfers worden berekend aan de hand van de geschatte behoefte op basis van bevolkingsprojecties. Tabel 28: Evolutie van het aantal plaatsen in rusthuizen, serviceflats, centra voor kortverblijf en 55 dagverzorgingscentra in de periode 2000-2013 2000 Aantal erkende plaatsen in woonzorgcentra Programmatiecijfers plaatsen in woonzorgcentra Aantal erkende plaatsen serviceflats Programmatiecijfers plaatsen serviceflats Aantal erkende plaatsen centra voor kortverblijf Programmatiecijfers plaatsen centra voor kortverblijf Aantal erkende plaatsen in dagverzorgingscentra Programmatiecijfers plaatsen in dagverzorgingscentra

2003

2006

2009

2010

2011

2012

2013

400

425

385

444

444

444

442

442

407

446

511

576

481

511

537

557

0

0

0

20

20

20

20

20

178

191

202

216

200

202

207

212

-

-

8

8

10

8

10

10

-

-

16

18

18

16

17

17

-

-

7

15

15

15

15

-

-

16

18

17

16

17

Het aantal rusthuisbedden in Brasschaat dat in 2000 en 2003 genoteerd werd, benadert het geprogrammeerde aantal. In 2006 is er een terugval van het aantal erkende rusthuisplaatsen, dat verklaard kan worden door het opheffen van de erkenning voor een 50-tal rusthuisbedden in residentie Herfstgloed, dat ondertussen gesloten werd. In 2013 heeft Brasschaat 442 rusthuisbedden, 115 minder dan het geprogrammeerde aantal. De enige erkende serviceflats zijn de 20 serviceflats in Balderhof, op de twee bovenste verdiepingen van woon- en zorgcentrum Vesalius. In 2012 bedraagt de behoefte 207, wat duidt op een tekort van 187 serviceflats. Dit tekort neemt in 2013 verder toe tot 192 nog te realiseren serviceflats. Met het project op de site van Prins Kavelhof, in de nabijheid van zorginstellingen en ziekenhuis Klina, wil de gemeente in de nabije toekomst via een PPS-constructie bijkomende serviceflats realiseren. De procedure hiervoor is lopende. In 2010 werden twee extra plaatsen voor kortverblijf erkend in rusthuis Vesalius. De overige acht plaatsen voor kortverblijf bevinden zich in rusthuis De Mick. Ten opzichte van het geprogrammeerde aantal voor 2012 dienen bijgevolg nog 7 plaatsen gerealiseerd te worden. In het dagverzorgingscentrum Vesalius bevinden zich 15 plaatsen, terwijl het programmatiecijfer voor 2012 17 plaatsen bedraagt.

1.3.3.3. Behoeftenonderzoek seniorenhuisvesting In de periode 2005-2006 werd ongeveer 7% van de 60-plussers in Brasschaat bevraagd naar aanleiding van het onderzoek van professor Verté. De resultaten van deze steekproef werden vergeleken met cijfers uit 2007 van een nationale steekproef. Inzake huisvesting resulteert het onderzoek in volgende conclusies: 55



- 45 -

 82,1 % van de bevraagden is eigenaar van zijn/haar woning, 13,8% huurt een woning op de private markt, 2,1% huurt een sociale woning. Deze cijfers zijn vergelijkbaar met deze van de responderende gemeenten in de nationale en de provinciale steekproef. Brasschaat heeft wel het hoogste aandeel private huurders en het laagste aandeel sociale huurders ten aanzien van het gemiddelde voor Vlaanderen en de provincie Antwerpen.  Het merendeel van de respondenten woont zelfstandig (96,6% van de bevraagden in Brasschaat).  Met betrekking tot de aangepastheid van de woning geeft 52,9% van de respondenten in Brasschaat aan dat zijn of haar woning ernstig onaangepast is (ten opzichte van 41,1% als gemiddelde van de Vlaamse gemeenten en 42,7% als gemiddelde bij de provinciale bevraging). Slechts 6,7% ondervindt geen problemen inzake aangepastheid van de woning (ten opzichte van 13,3% in Vlaanderen en 12,1% in de provincie Antwerpen).  20,1% van de bevraagden in Brasschaat verhuisde de afgelopen 10 jaar. Dit cijfer ligt hoger dan het Vlaamse en provinciale gemiddelde, dat allebei 15% bedraagt. Verder kunnen uit het onderzoek volgende relevante verschillen afgeleid worden:  De senioren in Brasschaat hebben over het algemeen een hoger opleidingsniveau en hogere inkomens ten opzichte van het Vlaamse en provinciale gemiddelde.  21,5% van de senioren krijgt hulp via thuisverpleging (lager % dan Vlaamse en provinciale resultaten), 37,8% krijgt poets – of bejaardenhulp (ten opzichte van 35,7% in de provincie en 39% in Vlaanderen), 8,1% krijgt warme maaltijden aan huis (ten opzichte van respectievelijk 9,2 en 9,3 % in Vlaanderen en de provincie).  Een groot aandeel van de bevraagden (47,3%) in Brasschaat heeft een informele rol als kinderopvang (ten opzichte van 41,7% in Vlaanderen en 42,7% in de provincie).

1.3.3.4. Wonen voor mensen met een handicap Voor een overzicht van de verschillende organisaties die actief zijn in de gemeente: zie “3.2. Initiatieven voor de opvang van woonbehoeftige doelgroepen”. Betaalbaar en sociaal wonen voor mensen met een handicap is vaak een knelpunt. Goede aangepaste (sociale) woningen zijn moeilijk te vinden. Daarbij moet er ook voor mensen met een sociale handicap, zoals bijvoorbeeld autismespectrumstoornis, aangepaste huisvesting worden voorzien. Personen met een handicap kunnen o.a. voor advies ook terecht bij “Buurthuis op maat” (zie “3.2.7. Buurthuis op maat”).

1.3.4. Besluit Uit de analyse van de huisvestingsmogelijkheden kunnen volgende trends afgeleid worden:  De gemiddelde woonoppervlakte in Brasschaat is relatief groot.  De bouwgrondprijzen in Brasschaat zijn in de periode 2000-2012 gestegen, maar deze stijging was minder hoog dan in de overige onderzoeksgebieden. De gemiddelde bouwgrondprijs in Brasschaat is vergelijkbaar met die van het arrondissement en ligt bovendien hoger dan in de meeste andere IVLW Noord-gemeenten, de provincie en het Vlaams Gewest.  De verkoopsprijzen van gewone woonhuizen, villa‟s, bungalows en landhuizen zijn het hoogst in Brasschaat ten opzichte van de andere IVLW Noord-gemeenten, het arrondissement en de provincie. Voor appartementen, flats en studio‟s liggen de verkoopsprijzen eveneens relatief hoog.  De woningkwaliteit is in Brasschaat het hoogst ten opzichte van de overige onderzoeksgebieden.  Brasschaat heeft in 2001 ten opzichte van de overige onderzoeksgebieden het grootste aandeel huurders.  Het aantal geïnventariseerde onbewoonbaar/ongeschikt verklaarde woningen is de laatste jaren sterk gedaald.


- 46 -

1.4. Sociale huisvesting 1.4.1. Bindend sociaal objectief Het Decreet Grond- en Pandenbeleid, goedgekeurd door de Vlaamse regering op 27 maart 2009, trad in werking op 1 september 2009. Door dit decreet wordt aan de Vlaamse gemeenten een sociaal objectief of streefcijfer inzake het aantal te realiseren sociale woongelegenheden opgelegd, binnen de tijdshorizon van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (2009-2020). Het sociaal objectief bestaat uit volgende delen:  een objectief voor sociale huurwoningen  een objectief voor sociale koopwoningen  een objectief voor sociale kavels. Wanneer in de gemeente het percentage sociale huurwoningen volgens de nulmeting (31/12/2007) lager ligt dan 3%, wordt aan het sociaal objectief voor huurwoningen nog een specifieke 56 inhaalbeweging toegevoegd, te realiseren in de periode 2013-2025.

1.4.1.1. Nulmeting Tabel 29: Nulmeting gemeente Brasschaat (31/12/2007) sociale koopwoningen sociale kavels sociale huurwoningen (SHM) sociale huurwoningen (SVK) nulmeting: absolute cijfers huishoudens 01/01/2008 aandeel sociale huur aandeel sociale koop / kavel aandeel sociaal woonaanbod

57

101 0 246 36 383 15 359 1,84% 0,66% 2,49%

1.4.1.2. Sociale huurwoningen Het bindend objectief 2009-2020 voor sociale huurwoningen vastgelegd in het decreet bedraagt voor de gemeente Brasschaat 255,35 sociale huurwoningen. Omdat het percentage sociale huurwoningen bij de nulmeting lager lag dan 3% wordt voor de periode 2013-2025 een specifieke inhaalbeweging verwacht van 50,68 woningen. In totaal moeten er dus 306 sociale huurwoningen gerealiseerd worden 58 vóór 2025. In april 2011 diende de gemeente een dossier in bij het departement RWO met de vraag rekening te houden met alle reeds bestaande initiatieven voor de opvang van woonbehoeftige doelgroepen die zich buiten het reguliere sociaal woonaanbod situeren en op basis hiervan vrijgesteld te worden van de opgelegde inhaalbeweging. In het Decreet Grond- en Pandenbeleid, artikel 4.1.4, §2, wordt hierover het volgende gezegd: “De Vlaamse Regering kan een gemeente vrijstellen van de specifieke inhaalbeweging, vermeld in het eerste lid, indien de gemeente in een wetenschappelijk onderbouwd dossier aantoont dat voldaan is aan ten minste één van volgende criteria:

56

bron: Decreet Grond- en pandenbeleid, boek 4 (art. 4.1.1 tot 4.1.4) bron: Decreet Grond- en pandenbeleid 58 bron: Decreet Grond-en pandenbeleid, boek 4 (art. 4.1.1 tot 4.1.4) 57


- 47 -

1° de specifieke inhaalbeweging kan niet of niet volledig worden gerealiseerd omwille van manifeste ruimtelijke beperkingen, en deze beperkingen kunnen niet of onvoldoende worden opgevangen door middel van de verhuring van private woningen via sociale verhuurkantoren; 2° de cumulatie van de inspanning ten behoeve van het gemeentelijk objectief voor sociale huurwoningen en de specifieke inhaalbeweging leidt ertoe dat jaarlijks een aantal nieuwe sociale huurwoningen moet worden vergund dat hoger is dan 25 procent van het gemiddeld aantal vergunde woningen op jaarbasis, berekend op grond van de afgifte van stedenbouwkundige vergunningen in de voorbije vijf jaar, met dien verstande dat een vrijstellingsverzoek op basis van dit criterium eerst kan worden ingediend: a) in 2013, op voorwaarde dat 30 procent van de reguliere inspanning, vermeld in §1, verwezenlijkt is; b) in 2016, op voorwaarde dat 60 procent van de reguliere inspanning, vermeld in §1, verwezenlijkt is; c) in 2019, op voorwaarde dat 90 procent van de reguliere inspanning, vermeld in §1, verwezenlijkt is; 3° de gemeente levert reeds belangrijke inspanningen op het vlak van de opvang van woonbehoeftige doelgroepen, door middel van de aanwezigheid van één of meer van volgende voorzieningen: a) woningen die bestemd zijn voor het begeleid wonen van jongeren en opvangtehuizen voor daklozen, ex-gedetineerden, ex-psychiatrische patiënten; b) open en gesloten asielcentra; c) doortrekkersterreinen voor woonwagenbewoners; d) vergelijkbare door de Vlaamse Regering aangewezen (semi-)residentiële voorzieningen;” Op deze vraag ontving de gemeente volgend antwoord van de minister: “Aangezien de specifieke inhaalbeweging of de bijzondere inspanning ten behoeve van het gemeentelijk objectief voor sociale huurwoningen in het decreet is ingeschreven voor de periode 2013-2015, wordt in 2012 in eerste instantie prioriteit gegeven aan het behalen en monitoren van de reguliere inspanningen. De opvolging en eventuele vrijstelling van deze inhaalbeweging gaat slechts in vanaf 2013. De Vlaamse regering bepaalt de wegingsfactoren voor de voorzieningen en huurwoningen, vermeld in het decreet. De criteria in het uitvoeringsbesluit ter zake dienen zich logischerwijs te baseren op de resultaten van de (eerste) voortgangstoets in 2012 en de prognose en/of gegevens die op 31/12/2012 voorhanden zullen zijn. Wanneer het uitvoeringsbesluit in werking treedt, zal de aanvraag voor een vrijstelling verder worden behandeld.” Wonen Vlaanderen formuleert volgend antwoord op de aanvraag voor vrijstelling van de inhaalbeweging: “Voor de uitvoering van art. 4.1.4 van het decreet gronden pandenbeleid dienen al dan niet uitvoeringsbesluiten opgemaakt te worden. De opmaak van deze uitvoeringsbesluiten zal pas bekeken worden na de voortgangstoets.” Na de voortgangstoets in 2012 hebben wij echter nog geen antwoord op de vraag voor vrijstelling van de inhaalbeweging mogen ontvangen.

1.4.1.3. Sociale koopwoningen en kavels Het streefcijfer te realiseren sociale koopwoningen en –kavels zoals opgelegd in het Decreet Gronden Pandenbeleid bedraagt voor de provincie Antwerpen 5782 woningen en 275 kavels. Op 28 september 2009 deed de provincie de gemeente het voorstel om tegen 2020 119 sociale koopwoningen en 6 sociale kavels te realiseren. Na bespreking van het voorstel tijdens het woonoverleg van 11 januari 2010 en rekening houdend met het aantal geplande sociale woningbouwprojecten werd door de gemeenteraad tijdens de zitting van 28 januari 2010 beslist om een gemotiveerd voorstel in te dienen van 153 sociale koopwoningen en 75 sociale kavels. Op 27 mei 2010 besliste de deputatie over de definitieve verdeling van het provinciaal objectief sociale koopwoningen en sociale kavels. Voor de gemeente Brasschaat betekent dit dat er 119 sociale koopwoningen en 10 sociale kavels moeten gerealiseerd worden.


- 48 -

1.4.1.4. Overzicht sociaal objectief Tabel 30: Overzicht sociaal objectief Sociale huur

Sociale koop

Sociale kavels

Totaal

101

0

36

137

255

119

10

384

51

0

0

51

Nulmeting (aantal sociale woningen op 31.12.2007)

Bindend sociaal objectief (te realiseren tegen 2020)

Inhaalbeweging (te realiseren tegen 2025)

Concreet betekent dit dat tussen 2009 en 2020 384 bijkomende sociale woningen moeten worden gerealiseerd (255 huurwoningen, 119 koopwoningen en 10 kavels). Tegen 2025 komen hier nog eens 51 sociale huurwoningen bij, wat het totaal brengt op 435 bijkomende sociale woningen.


- 49 -

1.4.2. Bestaand sociaal woningpatrimonium 1.4.2.1. Ligging Op onderstaande kaart zijn de bestaande sociale woningen aangeduid. Figuur 27: Ligging bestaande sociale woningen

59

59

bron: woonloket en dienst planologie gemeente Brasschaat


- 50 -

1.4.2.2. Sociale koopwoningen Bij de nulmeting beschikte de gemeente over 101 sociale koopwoningen Het gaat hier om 93 woningen en 8 appartementen die allen 3 slaapkamers hebben. De woningen werden gebouwd en verkocht tussen 31/12/1987 en 31/10/2007 door Arro Antwerpen. Woningen die eerder gerealiseerd werden, zoals de woningen van de Kleine Landeigendom, tellen niet mee voor de nulmeting. De tabel hier onder geeft een overzicht van de sociale koopwoningen die voor de nulmeting werden meegeteld en de woningen die nadien reeds werden gerealiseerd, met vermelding van het bouwjaar. Tabel 31: Overzicht sociale koopwoningen Bouwjaar

Wijk

Maatschappij

Aantal

1988 Driehoek

Kleine Landeigendom

20

1989 Driehoek

Kleine Landeigendom

14

1989 Maria-ter-Heide

Kleine Landeigendom

1

1990 Driehoek

Kleine Landeigendom

18

1993 Driehoek

Kleine Landeigendom

31

1995 Driehoek

Arro

10

2004 Maria-ter-Heide

Arro

8

totaal bij nulmeting 2012 Hoogbos fase 1

102

Arro

22

totaal

124

1.4.2.3. Sociale kavels Volgens de nulmeting beschikt de gemeente niet over sociale kavels.

1.4.2.4. Sociale huurwoningen 1.4.2.4.1. Sociale huisvestingsmaatschappij De Voorkempen 60

Tabel 32: Evolutie aantal sociale huurwoningen 2003-2013 31/12/07 2003 2004 2005 2006 2007 2008 nulmeting Aantal 156 185 125 125 246 248 253

2009

2010

2011

01/12/2013

273

277

274

284

Onderstaande tabel geeft een overzicht van het bestaande sociaal woningpatrimonium van de SHM De Voorkempen van 31 december 2007 tot 1 december 2013. De sociale huisvestingsmaatschappij beschikt in Brasschaat voornamelijk over appartementen met 1 slaapkamer en sociale woningen met 3 slaapkamers. Een derde van deze woningen werd gerealiseerd in de periode 2006-2007.

60

bron: De Voorkempen H.E. en woonloket gemeente Brasschaat


- 51 -

61

Tabel 33: Bestaand patrimonium van SHM De Voorkempen bij de nulmeting en nadien aantal bij woningtype nulmeting 2008 2009 2010 01/10/2011 01/12/2013 31/12/2007 studio 24 24 44 44 42 39 App. 1 slaapkamer 68 70 70 70 69 77 App. 2 slaapkamers 38 40 41 41 41 41 App. 3 slaapkamers 2 3 3 3 3 5 woning 1 slaapkamer 37 37 37 37 37 37 woning 2 slaapkamers 2 2 3 5 5 5 woning 3 slaapkamers 64 64 63 65 65 67 woning 4 of meer slaapkamers Totaal

13

13

12

12

12

13

248

253

273

277

274

284

Tabel 34: Gerealiseerde sociale huurwoningen sinds nulmeting jaar adres aantal

2010 2010 2010

Jacobuslei

1

Hanendreef

6

Hanoteaulei

2

Hoge Kaart Miksebaan De Romboutweg De Vis De Vis Miksebaan

4 1 9 1 2 1

Verhoevenlei

9

62

typologie

1 woning met 3 slaapkamers - 2 appartement met 1 slaapkamer - 2 appartement met 2 slaapkamers - 2 appartementen met 3 slaapkamers - 1 appartement met 2 slaapkamers - 1 appartement met 1 slaapkamer 4 studio's 1 woning met 2 slaapkamers 9 studio's 1 woning met 3 slaapkamers 2 woningen met 2 slaapkamers 1 woning met 3 slaapkamers - 6 appartementen met 1 slaapkamer - 2 studio's - 1 appartement met 3 slaapkamers

In 2009 steeg het aantal studio‟s in het patrimonium van SHM De Voorkempen aanzienlijk. Dit was onder andere ten gevolgen van de verwerving van 12 kamers/studio‟s in de Romboutweg. Nadien werden deze echter gedeeltelijk verhuurd aan het OCMW als noodopvang, buiten het sociaal huurstelsel, wat de lichte daling in de periode 2010-2013 verklaard.

1.4.2.4.2. Sociaal verhuurkantoor Het woningpatrimonium van een sociaal verhuurkantoor is geen vast gegeven aangezien er met lange termijn huurcontracten gewerkt wordt en er geen eigendommen verworven worden. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de laatste vijf jaar. Tabel 35: Woningen in beheer bij SVK Het Sas woningtype 2007

63

2008

2009

2010

14/03/2013

studio appartement 1 slaapkamer appartement 2 slaapkamers appartement 3 slaapkamers appartement 4 of meer slaapkamers woning 1 slaapkamer woning 2 slaapkamers woning 3 slaapkamers woning 4 of meer slaapkamers

4 9 10 6 0 0 1 3 3

5 9 13 8 0 0 2 4 3

4 8 11 7 0 2 4 5 1

5 7 11 7 0 2 4 4 1

3 7 14 7 0 1 2 5 1

totaal

36

44

42

41

40

61

bron: De Voorkempen H.E. en woonloket gemeente Brasschaat bron: woonloket gemeente Brasschaat 63 bron: SVK Het Sas 62


- 52 -

Het sociaal verhuurkantoor heeft voornamelijk appartementen in beheer met 1 tot 3 slaapkamers. Het is de bedoeling het patrimonium in Brasschaat in de toekomst nog sterk uit te breiden, aangezien de vraag hiervoor zeer groot is. Gezien de hoge huurprijzen en de kwaliteit van de woningen is het vinden van geschikte woningen echter niet vanzelfsprekend. Ervaring leert dat eigenaars van huurwoningen niet altijd bereid zijn hun huurprijs te laten zakken of de nodige investeringen te doen 64 om de woning in orde te brengen.

1.4.2.5. Aandeel sociale woningen t.o.v. totaal aantal woningen In 2007 bedraagt het aandeel sociale woningen in Brasschaat ten opzichte van het totaal aantal woningen 1,77%. Schoten heeft een vergelijkbaar aandeel met 1,53%. Kapellen heeft in 2007 het laagste aandeel sociale woningen van alle buurgemeenten van Brasschaat, namelijk 0,33%. Wuustwezel heeft het hoogste aandeel met 5,83%. In Brecht bedraagt het aandeel sociale woningen 2,44% in 2007. In 2010 hebben 418 van de 15735 woongelegenheden een sociaal karakter. Dit maakt dat 2,66% van het totaal aantal woongelegenheden sociale woningen zijn. Ten opzichte van 2007 is er een stijging van het aandeel sociale woningen met 0,89%. In 2012 zijn van de 16043 woongelegenheden, 455 sociale woningen. Dit geeft een percentage çvan 2,84% aan sociale woningen.

1.4.3. Wachtlijsten 1.4.3.1. Sociale koopwoningen Tabel 36: Wachtlijst Arro Antwerpen en SHM De Voorkempen voor koopwoningen, 65 per leeftijdsgroep leeftijd Arro antwerpen De Voorkempen mei 2010 november 2013 februari 2014 < 25 jaar 17 15 1 25-35 jaar 65 61 31 35-45 jaar 89 66 36 45-55 jaar 39 37 19 > 55 jaar 15 8 4 Totaal 225 187 91 Uit voorgaande tabel kunnen we concluderen dat er vooral in de groep tussen 25 en 45 jaar veel belangstellenden zijn voor een sociale koopwoning. Op latere leeftijd (vanaf 55 jaar) staan er voor Brasschaat in 2013 nog slechts 8 personen bij Arro Antwerpen en 4 bij SHM De Voorkempen op de wachtlijst.

64 65

bron: SVK Het Sas bron: Arro Antwerpen en De Voorkempen H.E


- 53 -

1.4.3.2. Sociale huurwoningen 66

Tabel 37: Wachtlijst SHM en SVK per type woning SHM De Voorkempen Gewenst woningtype 31/12/2009 31/12/2011 31/12/2012 ouderenwoning 188 273 310 studio 79 23 23 appartement 1 slaapkamer 808 1.037 1.269 appartement 2 slaapkamers 594 613 637 appartement 3 slaapkamers 84 175 238 appartement 4 slaapkamers 0 22 35 appartement 5 slaapkamers 0 0 0 woning 1 slaapkamer 0 0 0 woning 2 slaapkamers 81 201 217 woning 3 slaapkamers 348 315 374 woning 4 slaapkamers 157 270 318 woning 5 slaapkamers 19 20 22

SVK Het Sas 31/12/2009 18/11/2013 16 46 65 32 9 2 16 42 35 13 2

136 191 259 133 54 9 103 215 173 82 15

Bij deze tabel moet worden opgemerkt dat het SVK geen aparte lijst heeft voor ouderenwoningen. Om in aanmerking te komen voor een levenslange huursubsidie moet de woning die 65-plussers bij het SVK huren wel voldoen aan één van volgende kenmerken:  een woning gelegen op het gelijkvloers  een woning die bereikbaar is met een lift  een woning waarvan de slaapkamer en badkamer zich mee op de gelijkvloerse verdieping bevinden. Ook zijn er gezinnen die zich bijvoorbeeld zowel voor een woning als voor een appartement met twee slaapkamers inschrijven en dus tweemaal meegeteld worden. De cijfers moeten dan ook louter indicatief geïnterpreteerd worden. Bijkomend moet worden opgemerkt dat het aantal inschrijvingen voor sociale huurwoningen bij SVK Het SaS sinds 2009 jaarlijks exponentieel is toegenomen. Tabel 38: Algemeen overzicht van kandidaat-huurders per leeftijdscategorie die op de wachtlijst staan voor een woning in Brasschaat leeftijdscategorie 2010 2011 2012 0 - 20 6 4 4 21 - 30 74 64 58 31 - 40 82 110 103 41 - 50 116 140 135 51 - 54 47 59 57 55 - 60 60 74 72 61 - 65 55 72 69 66 - 70 53 77 76 71 en ouder 184 248 241 totaal 677 848 815 Uit bovenstaande tabel kunnen we afleiden dat er nood is aan betaalbare woongelegenheden voor zowel ouderen als andere leeftijdsgroepen.

66

bron: De Voorkempen H.E. en SVK Het Sas


- 54 -

1.5. Analyse van het woonaanbod

67

1.5.1. Analyse van het theoretisch woonaanbod Het register onbebouwde percelen is één van de instrumenten van het grondbeleid aangezien het een idee geeft van het aantal percelen die in aanmerking komen voor bebouwing. De opmaak van het register onbebouwde percelen is decretaal verplicht volgens artikel 62 van het decreet houdende de ruimtelijke ordening van 18 mei 1999 en latere wijzigingen. Daarbij is de opmaak van het register ook één van de vereisten waaraan een gemeente moet voldoen opdat ze zelfstandig vergunningen kan afleveren zoals bedoeld in artikel 193 van het decreet (ontvoogding). De gemeente Brasschaat beschikt over een vernieuwde inventaris onbebouwde percelen die bestaat uit onbebouwde percelen in woongebied (incl. woonparkgebied) en onbebouwde percelen in woonuitbreidingsgebied. Voor de berekening van het theoretisch aanbod werd vertrokken van de meest recente gegevens inzake onbebouwde percelen. Om het theoretisch aanbod in 2007 te kennen, wordt bij dit cijfer het aantal vergunningen geteld dat in de periode 2007-2010 werden afgeleverd voor de nieuwbouw van een- en meergezinswoningen.

67

bron: dienst planologie gemeente Brasschaat; actualisatie woonbehoeftestudie Igean


- 55 -

Tabel 39: Theoretisch beschikbaar aanbod aan onbebouwde percelen in 2007

AANBOD IN WOONGEBIED ligging

aantal woningen

onbebouwde percelen in goedgekeurde verkavelingen

223

vrijstaand gekoppeld - eengezinswoningen - gekoppeld of appartementsgebouw van 3 bouwlagen aaneengesloten of gekoppeld aaneengesloten - eengezinswoningen - gesloten of appartementsgebouw van 3 bouwlagen onbebouwde percelen langs uitgeruste wegen in een BPA/RUP of verkaveling vrijstaand vrijstaand of gekoppeld gekoppeld aaneengesloten niet bebouwbaar projectzone

130 54 49 5 6 33 22 11

onbebouwde percelen langs uitgeruste wegen niet in een goedgekeurd BPA / RUP of verkaveling

173 à 188 92 15/30 17 32 9 max. 5 300 à 347

enkelvoudige percelen vrijstaand (15 m) gekoppeld (10 m) aaneengesloten (6 m) meervoudige percelen minimum aantal woningen maximum aantal woningen

159 53 58 48

aantal potentiële woningen in binnengebieden

406

in een BPA / RUP BPA nr. 7B Heislag (8,57 hectare) BPA nr. 45 Maria-ter-Heide 4 niet gelegen in een BPA/RUP binnengebied Lage Kaart (1,77 hectare) binnengebied Eikendreef overige (10,1 hectare) aantal vergunningen afgeleverd voor de bebouwing van onbebouwde percelen voor woningbouw in de periode 2007 – 2010 vrijstaand gekoppeld - eengezinswoningen - gekoppeld of appartementsgebouw van 3 bouwlagen aaneengesloten of gekoppeld aaneengesloten - eengezinswoningen - gekoppeld of appartementsgebouw van 3 bouwlagen

144 129 15 262 27 83 152

TOTAAL IN WOONGEBIED


141 188

306 130 54 49 5 6 33 22 11 1408

- 56 -

AANBOD IN WOONUITBREIDINGSGEBIED ligging onbebouwde percelen langs uitgeruste wegen in een goedgekeurd BPA / RUP vrijstaand of gekoppeld - eengezinswoningen - meergezinswoningen gegroepeerde woningen sociaal onbebouwde percelen langs uitgeruste wegen niet in een goedgekeurd BPA / RUP of verkaveling enkelvoudige percelen vrijstaand (15 m) gekoppeld (10 m) aaneengesloten (6 m) meervoudige percelen vrijstaand (15 m) gekoppeld (10 m) aaneengesloten (6 m) aantal potentiële woningen in binnengebieden in een BPA / RUP BPA Het Leeg – Rietbeemden (24,26 hectare) niet gelegen in een BPA/RUP binnengebied Neervelden (27,7 hectare)

aantal woningen 3à4 1 1 0 2 5 3 0 3 0 2 1 1 0 780 à 781 364 416

TOTAAL IN WOONUITBREIDINGSGEBIED

788

TOTAAL THEORETISCH WOONAANBOD

2196

1.5.2. Juridisch aanbod aan bouwpercelen In hoofdstuk 1.5.1. werd het totale aanbod aan beschikbare bouwmogelijkheden besproken. Dit is echter een theoretisch beschikbaar aanbod. Niet alle percelen zijn ook vanuit juridisch oogpunt bebouwbaar. Om van het theoretisch aanbod naar het juridisch aanbod te komen, moeten een aantal aspecten in rekening worden gebracht:  De percelen gelegen in woonuitbreidingsgebieden behoren niet tot het juridisch aanbod, zelfs al zijn ze gelegen langs een voldoende uitgeruste weg. Er is immers momenteel geen geldend wettelijk kader, waarbinnen een vergunning voor het bouwen van een woning op deze gronden kan verleend worden. De percelen in woonuitbreidingsgebied in een goedgekeurd BPA/RUP worden wel meegeteld.  Voor de percelen gelegen in binnengebied (niet in een BPA of RUP) bepaalt de gemeente zelf welke binnengebieden zij als onderdeel van het juridische aanbod wenst te beschouwen. Deze afweging gebeurt in volgende paragraaf.  Daarnaast behoren de percelen die in een goedgekeurde, niet-vervallen verkaveling zijn gelegen of in woongebied langs een uitgeruste weg of in een geldend BPA/RUP behoren dus tot het juridisch beschikbaar aanbod.


- 57 -

1.5.2.1. Juridisch aanbod in binnengebied Tabel 40: Juridisch aanbod in binnengebieden Ligging

Omschrijving

Gelegen in een BPA/RUP Pauwelslei - gelegen in BPA nr. 7B Hoogbos Heislag - project voor sociale woningbouw Pauwelslei - gelegen in BPA nr. 7B Heislag - project voor sociale woningbouw Het Leeg – - gelegen in BPA nr. 22 Het Rietbeemden Leeg-Rietbeemden - project voor sociale en bescheiden woningbouw

Opp. (ha)

Potentieel aantal woningen (15/ha)

korte termijn

1,46

22

korte termijn

1,85

28

lange termijn

24,26

364

Timing

Totaal in BPA/RUP

414

Niet gelegen in een BPA/RUP Eikendreef Luisterborg Prins Van Oranjestraat della Faillestraat

project voor sociale woningbouw project voor particuliere woningbouw Project voor particuliere woningbouw - project voor sociale woningbouw - opmaak van een RUP wordt gepland

korte termijn

5,45

82

korte termijn

0,74

11

korte termijn

0,32

5

lange termijn

1,22

18

Totaal in BPA/RUP

116

TOTAAL

530

1.5.2.2. Samenvatting Tabel 41: Juridisch beschikbaar aanbod aan onbebouwde percelen in 2007 onbebouwde percelen in goedgekeurde verkavelingen onbebouwde percelen langs uitgeruste wegen - enkelvoudige percelen - meervoudige percelen onbebouwde percelen langs uitgeruste wegen in een goedgekeurd BPA / RUP aantal potentiële woningen in binnengebieden - in een BPA/RUP - niet gelegen in een BPA/RUP aantal vergunningen afgeleverd voor de bebouwing van onbebouwde percelen voor woningbouw in de periode 2007 - 2010 TOTAAL

223

159 141 176 414 116 306 1535

Dit cijfer is de som van het aantal onbebouwde percelen in woongebied en woonuitbreidingsgebied die gelegen zijn in een goedgekeurd BPA/RUP.


- 58 -

1.5.3. Woonbehoefte in herziening RSPA 1.5.3.1. Taakstelling RSPA Het Ruimtelijke Structuurplan van de Provincie Antwerpen (hierna: RSPA) werd definitief goedgekeurd op 10 juli 2001 met 2007 als planhorizon. Het RSPA werd recent herzien in functie van de verlenging van de planhorizon tot 2012 en het oplossen van een aantal actuele en acute knelpunten. Het “addendum – partiële herziening van het Ruimtelijke Structuurplan Provincie Antwerpen” werd op 27.01.2011 definitief vastgesteld door de provincieraad en op 4 mei 2011 goedgekeurd bij ministerieel besluit. In deze gedeeltelijke herziening wordt voor elke gemeente in de provincie Antwerpen de woonbehoefte berekend op korte termijn (tot 2012) en op lange termijn (tot 2022). Voor de gemeente Brasschaat werd voor de periode 2007–2012 een woonbehoefte berekend van 245 bijkomende woningen Tijdens een informeel overleg met de Dienst Ruimtelijke Planning van de provincie (d.d. 23.02.2011) werd ook de berekende woonbehoefte op lange termijn (tot 2022) meegegeven. Voor Brasschaat bedraagt dit 359 wooneenheden.

1.5.3.2. Confrontatie sociaal objectief met taakstelling RSPA Tabel 42: Confrontatie BSO met taakstelling RSPA in de periode tot 2012 Sociale woningen totaal aantal woningen % sociaal woonaanbod (taakstelling RSPA) t.o.v. taakstelling huur koop kavels totaal 52,2% BSO tot 2012 85 40 3 128 245 Voor de berekening van het bindend sociaal objectief (BSO) tegen 2012 wordt er van uit gegaan dat het aantal sociale woningen gelijkmatig gespreid over de periode 2009-2020 wordt gerealiseerd en aldus ongeveer 1/3 van het totale objectief in aanmerking genomen kan worden voor de periode tot 2012. De taakstelling van het RSPA is het cijfer dat in het informatief gedeelte van de herziening van het RSPA opgenomen is als bijkomende woonbehoefte voor de planperiode 2007 – 2012. Uit bovenstaande tabel blijkt dat in de periode tot 2012 meer dan de helft van de woningen die in deze periode gerealiseerd worden een sociale woning moet zijn.

1.5.4. Reëel aanbod aan bouwpercelen 1.5.4.1. Realisatiegraad verkavelingen Niet alle percelen in het juridisch aanbod (zie 1.5.2) worden onmiddellijk op de markt aangeboden of zijn bouwrijp. Voor de berekening van het reële aanbod aan bouwmogelijkheden op kavels die gelegen zijn in een goedgekeurde verkaveling dient de realisatiegraad van verkavelingen in de gemeente in rekening te worden gebracht. Deze werd als volgt berekend:  Als basis werd het aantal kavels genomen dat gecreëerd werd door middel van verkavelingsvergunningen verleend in de jaren 2002 en 2004. Om de realisatiegraad van verkavelingen te bepalen over een periode van 5 jaar wordt het aantal van die gecreëerde kavels (in 2002 en 2004) dat effectief bebouwd was in respectievelijk 2007 en 2009 (op basis van de kadastrale gegevens van die twee jaren) berekend.


- 59 -

 De realisatiegraad van verkavelingen over een periode van 10 jaar wordt bepaald op basis van het Besluit van de Vlaamse Regering van 3 juli 2009 tot bepaling van nadere regels voor de vaststelling van de spanning tussen de woningbehoefte en het bouwpotentieel en bedraagt 75%.

1.5.4.2. Realisatiegraad kavels buiten verkavelingen Voor de kavels die niet gelegen zijn in een goedgekeurde verkaveling geldt een realisatiegraad van 68 minimaal 45% op 10 jaar

1.5.4.3. Toepassing realisatiegraden Conform de richtlijnen van het provinciebestuur wordt de planningshorizon op korte termijn gesteld op 2012. Op lange termijn wordt 2022 als einddoel genomen. Het reële aanbod dient dus te worden berekend voor een periode van 5 jaar (2007-2012) en voor een periode van 15 jaar (2007-2022). Omgerekend naar deze periodes dienen volgende percentages worden toegepast:  van de onbebouwde percelen in goedgekeurde verkavelingen zullen - 56% op de markt komen in de periode 2007-2012 (korte termijn) - 75% op de markt komen in de periode 2007-2022 (lange termijn)  van de overige onbebouwde percelen langs uitgeruste weg zullen - 22,5% op de markt komen in de periode 2007-2012 (korte termijn) - 67,5% op de markt komen in de periode 2007-2022 (lange termijn) Van het totale theoretische aanbod aan onbebouwde percelen in goedgekeurde niet-vervallen verkavelingen zullen dus 125 percelen (56% van 223 percelen) bebouwd worden in de periode 20072012 en 167 percelen (75% van 223 percelen) bebouwd worden in de periode 2007-2022. Voor de berekening van het totaal reëel aanbod aan onbebouwde percelen langs uitgeruste weg buiten goedgekeurde verkavelingen wordt het juridisch aanbod als basis gebruikt. Percelen die deel uitmaken van geplande projecten of RUP ‟s worden eerst van het juridische aanbod afgetrokken. In de planperiode 2007-2012 bedraagt het reëel aanbod bijgevolg 58 percelen (22,5% van 256 percelen); in de planperiode 2007- 2022 zijn dat 173 percelen (67,5% van 256 percelen).

1.5.4.4. Berekening van het reëel aanbod Tabel 43: Reëel aanbod aan bijkomende percelen en woningen Onbebouwde percelen in goedgekeurde verkavelingen Onbebouwde percelen langs uitgeruste wegen Woningen in BPA/RUP Aanbod vanuit gemeentelijke woonprojecten Afgeleverde vergunningen voor nieuwbouw in de periode 2007 -2010 Totaal

2007-2012 125 58 92 160 306 741

2007-2022 167 173 440 203 306 1289

68

Besluit Vlaamse Regering van 3 juli 2009 tot bepaling van nadere regels voor de vaststelling van de spanning tussen de woningbehoefte en het bouwpotentieel


- 60 -

1.6. Behoefte aan bijkomende woongelegenheden 69

1.6.1. Confrontatie van behoefte en aanbod 1.6.1.1. Principes voor de confrontatie van behoefte en aanbod Volgende principes zijn conform de richtlijnen van de provincie van toepassing na de confrontatie van het reële aanbod en de behoefte:  Indien het reëel aanbod groter is dan de behoefte die in het RSPA berekend werd, kan de woningbehoefte voorzien worden op percelen langs een uitgeruste weg, in ruimtelijk verantwoorde ongeordende binnengebieden en in goedgekeurde of opmaak zijnde RUP ‟s. Bijgevolg worden de woonuitbreidingsgebieden in binnengebied aangeduid als te reserveren voor de toekomst of eventueel herbestemd.  Indien het reëel aanbod kleiner is dan de behoefte die in het RSPA berekend werd, dient de woonbehoefte zo veel mogelijk te worden opgevangen binnen het aanbod langs uitgeruste weg, in ruimtelijk verantwoorde ongeordende binnengebieden en in goedgekeurde of in opmaak zijnde RUP ‟s. Indien de gemeente kan aantonen dat een verdere verdichting van het bestaande weefsel niet verantwoord is, kan het aansnijden van ruimtelijk verantwoorde ongeordende woonuitbreidingsgebieden gemotiveerd worden in functie van het resultaat van de confrontatie.

1.6.1.2. Confrontatie van behoefte en aanbod in Brasschaat Tabel 44: Confrontatie van behoefte en aanbod in Brasschaat korte termijn (tot 2012) reëel aanbod woonbehoefte confrontatie

lange termijn (tot 2022)

741 - 245 + 496

1289 - 359 + 930

Uit bovenstaande tabel blijkt dat het aanbod zowel op korte als langere termijn ruimschoots volstaat om de in het RSPA geschatte behoefte op te vangen. Concreet betekent dit dat de behoefte volgens de richtlijnen van de provincie voorzien dient te worden op percelen langs uitgeruste weg, in ruimtelijk verantwoorde ongeordende binnengebieden en in goedgekeurde of in opmaak zijnde BPA ‟s of RUP ‟s. Het aansnijden van binnengebieden in woongebied is juridisch reeds mogelijk en dient niet te worden gecompenseerd. De binnengebieden die zullen worden aangesneden werden ook meegeteld bij het reële aanbod.

1.6.2. Beleidsopties Het huidige Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan bevat voor wat betreft de gewenste nederzettingsstructuur samengevat volgende beleidsopties:

1.6.2.1.Sociaal en betaalbaar wonen Sociale huisvestingsprojecten dienen binnen woongebied te worden opgevangen - bij voorkeur binnen het bestaand weefsel (renovatie, vervangingsbouw, invulbouw, herbestemming en hergebruik van oude gebouwen, …). Indien de gemeente toch besluit om een ruimtelijk verantwoord ongeordend 69

bron: dienst planologie gemeente Brasschaat; actualisatie woonbehoeftestudie Igean, juni 2011


- 61 -

woonuitbreidingsgebied aan te snijden, dan zal dezelfde oppervlakte moeten worden gecompenseerd door een bestaand woongebied elders in de gemeente. De gemeente moet dan de compenserende zone via een gemeentelijk RUP ofwel herbestemmen ofwel reserveren voor de toekomst. Ook na de planperiode 2007-2012 zal de gemeente volgens deze principes inspanningen blijven leveren om sociale en betaalbare woningen en appartementen te realiseren om te voldoen aan haar bindend sociaal objectief en een betaalbaar woonaanbod te creëren voor onder andere jonge gezinnen.

1.6.2.2. Woongebied Voor het woongebied worden volgende principes vooropgesteld:  Percelen langs uitgeruste weg kunnen verder aangesneden worden.  De binnengebieden kunnen enkel projectmatig ontwikkeld worden voor sociale huisvestingsprojecten. Het binnengebied Heislag (met een oppervlakte van 5,25 hectare) wordt gereserveerd voor sociale woningbouw op termijn. De gemeente wenst dit gebied echter niet te herbestemmen, aangezien het een van de enige mogelijkheden is om in de toekomst nog sociale huisvestingsprojecten te realiseren. Aangezien het gebied in een BPA werd bestemd als zone voor volkswoningbouw is de opmaak van een RUP niet nodig.

1.6.2.3. Woonuitbreidingsgebied Binnen de gemeente liggen nog twee woonuitbreidingsgebieden die nog niet volledig ontwikkeld werden, namelijk Neervelden en Het Leeg – Rietbeemden. De gemeente wenst deze gebieden (Het Leeg en Neervelden) niet te herbestemmen, aangezien het een van de enige mogelijkheden zijn om in de toekomst nog sociale huisvestingsprojecten te realiseren. Indien deze gebieden in de toekomst worden aangesneden zullen strikte voorwaarden met betrekking tot de waterbeheersing worden opgelegd en zal compensatie voorzien moeten worden in woongebied.

1.6.2.3.1. Neervelden Figuur 28: Woonuitbreidingsgebied Neervelden Het woonuitbreidingsgebied Neervelden is deels ontwikkeld. Het overige gedeelte blijft gereserveerd voor sociale woningbouw op langere termijn. Er zijn nog geen concrete plannen voor de aansnijding van dit gebied. De gemeente wenst het gebied niet te herbestemmen omdat het nog potenties heeft voor de invulling met sociale en betaalbare woningbouw.


- 62 -

Figuur 29: Woonuitbreidingsgebied Neervelden - watertoets Het woonuitbreidingsgebied Neervelden is gedeeltelijk gelegen in mogelijk overstromingsgevoelig gebied. Bij een eventuele ontwikkeling van deze gronden zal de waterhuishouding dus een belangrijk aandachtspunt zijn voor de inrichting van het gebied.

1.6.2.3.2. Het Leeg – Rietbeemden Figuur 30: Woonuitbreidingsgebied Het Leeg-Rietbeemden Een gedeelte van dit woonuitbreidingsgebied werd in de vorige planperiode reeds aangesneden voor sociale woningen. Dit woonuitbreidingsgebied is tevens gelegen in het goedgekeurde niet-vervallen BPA nr. 22 Het Leeg – Rietbeemden, waarin het bestemd wordt voor sociale woningbouw. De gemeente wenst in de periode 2007-2022 de mogelijkheden van het woonuitbreidingsgebied Het LeegRietbeemden te benutten voor sociale woningbouw.

Figuur 31: Woonuitbreidingsgebied Het Leeg-Rietbeemden - watertoets

De aansnijding van dit gebied is noodzakelijk ter verwezenlijking van het gemeentelijk bindend sociaal objectief tegen 2020, met een inhaalbeweging tegen 2025. De onbebouwde gronden in het woonuitbreidingsgebied zijn grotendeels in eigendom van de SHM De Voorkempen, zodanig dat de garantie bestaat dat hier voldoende sociale woningen gerealiseerd kunnen worden. Het woonuitbreidingsgebied Het Leeg Rietbeemden is eveneens gedeeltelijk gelegen in signaalgebied. Er werd een gefinaliseerd inrichtingsplan opgemaakt door het studiebureau BUUR, gebaseerd op de afbakening van het signaalgebied zoals bepaald in de studie van Arcadis. Daarnaast werd een mobiliteitsstudie opgemaakt en is de opmaakt van een PRUP opgestart voor de herbestemming van de open ruimte gebieden.


- 63 -

De Vlaamse regering heeft op datum van 29 maart 2013 een conceptnota goedgekeurd om het waterbergende vermogen in het kader van de korte termijnactie signaalgebieden van het groenboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen te vrijwaren. Sinds 28 juni 2013 is bovendien de omzendbrief voor de toepassing van de watertoets in signaalgebieden van kracht. Deze omzendbrief richt zich tot de vergunningsverleners en watertoetsadviesinstanties en zorgt voor een bewarend beleid voor de overstromingsgevoelige signaalgebieden waar door de overstromingskans een herbestemming nodig is. De Vlaamse Regering keurde recent ook voor het signaalgebied Het Leeg-Rietbeemden het vervolgtraject goed. Omdat er bij vele lokale besturen onzekerheid over eventuele planschade blijft, wil de Vlaamse overheid hen financieel ondersteunen bij de opmaak van RUP‟s en PRUP‟s. Die RUP‟s en PRUP‟s moeten het waterbergende vermogen in deze signaalgebieden veiligstellen. Dat zal gebeuren met middelen van het Rubiconfonds dat investeringen voor waterbeheersing door lokale besturen ondersteunt.


- 64 -

2. PREMIES EN FINANCIËLE TEGEMOETKOMINGEN 2.1. De federale overheid De federale overheid geeft belastingvermindering voor het uitvoeren van bepaalde preventiemaatregelen en energiebesparende maatregelen, namelijk:  de plaatsing van dakisolatie (voor facturen betaald in 2013)  brandpreventie  inbraakpreventie Daarnaast is er ook de korting op de onroerende voorheffing bij een verlaagd energiepeil voor nieuwbouwwoningen en een BTW-tarief van 6% voor de renovatie van woningen ouder dan 5 jaar.


- 65 -

2.2. Vlaanderen 2.2.1. Sociale lening Wie aan bepaalde voorwaarden voldoet, kan in aanmerking komen om via een sociale lening voordelig geld te lenen voor het kopen, bouwen of verbouwen van een woning. Voor sociale leningen kan men terecht bij  de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW)  een erkende kredietmaatschappij lid van vzw Sociaal Woonkrediet Sociaal Woonkrediet 70  het Vlaams Woningfonds.

2.2.2. Verbeterings- en aanpassingspremie 2.2.2.1. Vlaamse verbeteringspremie De aanvrager van een Vlaamse premie voor verbeteringswerkzaamheden moet (in 2014) voldoen aan volgende voorwaarden:  Voor eigenaars-bewoners en huurders mag het inkomen van de aanvrager en diens partner drie jaar voor de aanvraag niet meer bedragen dan 29.000 euro. Per inwonende persoon ten laste mag hier 1.510 euro bijgeteld worden.  Voor eigenaars-verhuurders (die een woning gedurende min. 9 jaar verhuren aan een SVK) mag het inkomen van de aanvrager en diens partner drie jaar voor de aanvraag niet meer bedragen dan 57.990 euro.  Om in aanmerking te komen voor een verbeteringspremie naar aanleiding van verbeteringswerkzaamheden, moet de woning moet op de dag van de premie-aanvraag minstens 25 jaar oud zijn. Deze voorwaarde geldt niet voor de verbeteringspremie voor verbouwingswerkzaamheden.  Men kan binnen een periode van 10 jaar maximaal drie keer een verbeterings- of aanpassingspremie aanvragen. Bovendien mogen geen twee aanvragen betrekking hebben op eenzelfde onderdeel van de verbeterings- of aanpassingswerkzaamheden (dus slechts één maal voor uitbreidingswerken en één maal voor isolatie). Voor eenzelfde woning kan binnen een periode van 10 jaar na de uitbetaling van een renovatiepremie geen verbeteringspremie voor verbeteringswerkzaamheden meer worden aangevraagd. Aangezien de voormelde bedragen jaarlijks wijzigen dienen zij bij elke aanvraag te worden opgevraagd bij het woonloket, of te worden nagekeken op de website van Wonen Vlaanderen. Het bedrag van de verbeteringspremie is afhankelijk van de uitgevoerde werken.

70

bron: http://www.belgium.be/nl/huisvesting/sociale_huisvesting/sociale_lening/


- 66 -

Tabel 45: Verbeteringspremies soort premie bedrag dakwerkzaamheden 1.250 euro buitenschrijnwerk 1.250 euro sanitaire installatie 750 euro elektrische installatie 750 euro Werkzaamheden aan gevels 1.500 euro behandelen van optrekkend muurvocht in 750 euro binnen- en buitenmuren werkzaamheden om de risico's op CO250, 500 of 1.000 euro naargelang de werkzaamheden vergiftiging te verhelpen verbouwingswerken die betrekking hebben op het vergroten of het herbouwen van de 50% van de facturen, met een maximum van 1.250 euro en woon-, kook- of slaapvertrekken van de een minimum van 600 euro woning (De werkzaamheden waarvoor een verbeteringspremie kan worden aangevraagd wijzigen soms en dienen dus nagevraagd te worden bij het woonloket, of nagekeken te worden op de website van Wonen Vlaanderen.) De verbeterings- en aanpassingspremies die voor Brasschaat werden uitbetaald  2009: 17  2010: 21  2011: 24  2012: 34

71

:

2.2.2.2. Vlaamse aanpassingspremie voor senioren Wie zijn woning aanpast aan de bijzondere behoeften van een inwonende bejaarde (65+), kan in aanmerking komen voor deze aanpassingspremie, wanneer voldaan wordt aan volgende voorwaarden:  De aanvrager, partner of een inwonend gezinslid is op de aanvraagdatum ouder dan 65 jaar.  Het netto belastbaar inkomen van de bejaarde en diens eventuele partner mag drie jaar voor de aanvraag niet meer bedragen dan 29.000 euro (plus 1.510 euro per inwonende persoon ten laste).  De aanvrager heeft de woning als hoofdverblijfplaats.  Het moet gaan om: - werkzaamheden aan de technische installatie en hulpmiddelen; - verbouwingswerkzaamheden met het oog op het creëren van voldoende ruimte en veilig beloopbare vloeren en trappen in de woning.  De kostprijs van de werken moet minstens 1.200 euro bedragen. De premie bedraagt 50% van de kostprijs van de werken, met een maximum van 1.250 euro en een 72 minimum van 600 euro. Aangezien de voormelde bedragen jaarlijks wijzigen dienen zij bij elke aanvraag te worden opgevraagd bij het woonloket, of te worden nagekeken op de website van Wonen Vlaanderen. De verbeterings- en aanpassingspremies die voor Brasschaat werden uitbetaald nemen jaarlijks toe: 73

 2009: 17  2010: 21  2011: 24  2012: 34

71

bron: Wonen Vlaanderen bron: http://www.premiezoeker.be 73 bron: Wonen Vlaanderen 72


- 67 -

2.2.3. Renovatiepremie De eigenaar-bewoner die zijn of haar woning renoveert, deze woning zelf als hoofdverblijfplaats bewoont en op de aanvraagdatum noch tijdens de periode van drie jaar die daaraan voorafgaat een andere woning volledig in volle eigendom of volledig in vruchtgebruik heeft (gehad), kan van de Vlaamse Overheid een renovatiepremie ontvangen. De voorwaarde dat men geen andere woning volledig in volle eigendom of volledig in vruchtgebruik mag hebben, geldt niet als:  de woning op de aanvraagdatum het voorwerp is van een onteigeningsbesluit.  de woning op de aanvraagdatum gesloopt is en de eigenaar of diens partner op deze datum geen perceel bestemd voor woningbouw volledig in volle eigendom of volledig in vruchtgebruik heeft.  de woning op de aanvraagdatum volledig vervreemd is en de eigenaar of diens partner ze zelf bewoonde tot de eigenaar of diens partner verhuisd is naar de woning waarvoor de renovatiepremie wordt aangevraagd.  de woning onder de toepassing valt van artikel 19 van de Vlaamse Wooncode (dit zijn woningen die ongeschikt of onbewoonbaar werden verklaard of waarvoor de afgifte van een conformiteitsattest werd geweigerd, die niet in aanmerking komen voor renovatie- verbeterings-, of aanpassingswerkzaamheden. U geeft vervolgens een andere bestemming aan deze woning, of gaat over tot sloop) en u was de laatste bewoner ervan. De eigenaar-verhuurder kan onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor een renovatiepremie indien zij de woning voor een periode van minstens 9 jaar verhuren aan een sociaal verhuurkantoor (SVK). Er geldt een inkomensgrens (gezamenlijk belastbaar inkomen van de aanvrager en partner van 3 jaar voor de aanvraag) van:  57.990 euro voor samenwonenden  57.990 euro voor alleenstaanden met 1 persoon ten laste  40.600 euro voor alleenstaanden. Per bijkomende persoon ten laste mag men de maxima verhogen met 3.250 euro. Voor eigenaars-verhuurders geldt deze inkomensgrens niet. De woning waarvoor de renovatiepremie wordt aangevraagd moet minstens 25 jaar oud zijn op de aanvraagdatum en in het Vlaams Gewest gelegen zijn. Na de uitbetaling van de renovatiepremie kan noch voor dezelfde woning, noch voor dezelfde bewoner gedurende de volgende tien jaar geen renovatiepremie of een verbeteringspremie voor verbeteringswerkzaamheden worden verleend. Verbeteringspremies die de aanvrager voor dezelfde woning heeft ontvangen tijdens de afgelopen drie jaar, zullen in mindering gebracht worden van de aangevraagde renovatiepremie. Men moet minstens voor 10.000 euro (excl. btw) aan geldige facturen kunnen voorleggen. Het moet gaan om facturen van aannemers of facturen voor de aankoop van materialen voor de renovatiewerkzaamheden. De facturen zelf mogen op de aanvraagdatum niet ouder zijn dan 3 jaar en mogen niet dateren van na de aanvraagdatum. Acht categorieën van werken komen in aanmerking:  funderingen en binnen en- buitenmuren: max. € 15.000  draagvloeren: max. € 15.000  dakwerkzaamheden: max. € 15.000  buitenschrijnwerk: max. € 15.000  centrale verwarming: max. € 7.500  elektriciteit: max. € 3.750  sanitair: max. € 3.750  vervanging van een veilige binnentrap: max. € 3.750 Volgende werken komen niet in aanmerking:  aanbrengen of vervangen van een veranda


- 68 -

 het aanbrengen of vernieuwen van rolluiken  installaties voor de productie van elektriciteit (fotovoltaïsche zonnepanelen)  verlichtingsarmaturen en elektrische verbruikstoestellen (parlofoon, videofoon, deurbel, alarm, inbraakpreventie, modems, enzovoort)  de installatie van een keuken  een bad of douche met gestuwde watertoevoer of met stoomtoevoer  badkamermeubelen en accessoires  individuele verwarmingstoestellen, kachels  warmtepompen en verwarmingssystemen die omkeerbaar zijn en ook kunnen koelen  vervangingsbouw  het ereloon van de architect. Aangezien de voormelde bedragen jaarlijks wijzigen dienen zij bij elke aanvraag te worden opgevraagd bij het woonloket, of te worden nagekeken op de website van Wonen Vlaanderen. Voor de premieberekening worden verschillende percentages gehanteerd:  30% voor eigenaars die hun gerenoveerde woning ter beschikking stellen aan een SVK  30% voor eigenaar-bewoners van wie het gezamenlijk belastbaar inkomen niet meer bedraagt dan 29.000 euro, te verhogen met 1.510 euro per persoon ten laste  20% voor eigenaar-bewoners van wie het gezamenlijk belastbaar inkomen meer bedraagt dan 74 29.000 euro, te verhogen met 1.510 euro per persoon ten laste. De premie blijft maximaal 10.000 euro bedragen. 75

De renovatiepremies die voor Brasschaat werden uitbetaald :  2008: 82  2009: 83  2010: 114  2011: 98  2012: 92

2.2.4. De tegemoetkoming in de huurprijs (huursubsidie) De tegemoetkoming in de huurprijs ondersteunt mensen met een laag inkomen die verhuizen van een slechte, onaangepaste woning naar een goede, aangepaste woning, bijvoorbeeld:  nadat hij een onbewoonbaar verklaarde woning of kamer of een overbewoond verklaarde woning verlaten heeft  nadat hij een ongeschikt verklaarde woning of kamer verlaten heeft die minstens 2 problemen van categorie III en 50 strafpunten vertoont op het technisch verslag van de onderzoeker  nadat hij een te kleine woning verlaten heeft waarin hij minstens 12 maanden was ingeschreven  nadat hij een camping heeft verlaten waarin hij al sinds 1 januari 2001 zijn hoofdverblijfplaats had waarvoor hij een federale installatiepremie of verhoging van het leefloon heeft ontvangen via het OCMW  nadat hij een onroerend goed heeft verlaten dat niet hoofdzakelijk voor huisvesting dient (bv. een hangar, loods...) en dat veiligheids- en gezondheidsrisico's vertoont die in een proces-verbaal van de Vlaamse Wooninspectie zijn opgenomen  waarvoor hij een federale installatiepremie of verhoging van het leefloon heeft ontvangen via het OCMW Ook Bejaarde en gehandicapte huurders komen in aanmerking, als zij verhuizen van een onaangepaste naar een conforme en aangepaste woning en huurders die een woning in huur nemen van een sociaal verhuurkantoor. De tegemoetkoming in de huurprijs bestaat uit twee delen: enerzijds is er een periodieke huursubsidie, anderzijds een eenmalige installatiepremie. 74 75

bron: http://www.premiezoeker.be bron: Wonen Vlaanderen


- 69 -

De huursubsidie wordt bepaald op basis van het inkomen. Ze wordt maximaal gedurende negen jaar uitbetaald en neemt af in de loop van die periode. Tabel 46: Verloop huursubsidie Inkomen Jaar 1 < 16.880,00 115 < 14.390,00 172,5 < 10.440,00 230

76

Jaar 2 115 172,5 230

Jaar 3 92 138 184

Jaar 4 92 138 184

Jaar 5 69 103,5 138

Jaar 6 69 103,5 138

Per persoon ten laste mag u uw inkomen met € 1.510,00 verminderen. Het zevende, achtste en negende jaar wordt de huursubsidie berekend op basis van het inkomen tijdens het derde jaar na de aanvraagdatum. De tegemoetkoming bedraagt dan 69,00 euro per maand als het inkomen niet hoger is dan het op dat ogenblik geldende maximuminkomen, of 414,00 euro per jaar als het inkomen hoger is dan het op dat ogenblik geldende maximuminkomen. Uitzonderingen op de uitbetalingstermijn van 9 jaar:  De huursubsidie wordt na twee jaar beëindigd als uit een controle van het inkomen van het jaar vóór de aanvraag zou blijken dat het inkomen toch hoger was dan het op dat ogenblik geldende maximum.  bejaarde of gehandicapte huurders ontvangen levenslang het startbedrag van de huursubsidie zolang zij in een conforme en aangepaste huurwoning blijven wonen  wanneer men tijdens de looptijd van de huursubsidie verhuist naar een slechte, onaangepaste woning wordt de subsidie onmiddellijk stopgezet. De eenmalige installatiepremie bedraagt drie keer het bedrag van de eerste huursubsidie, en zal afhankelijk van het inkomen dus gelijk zijn aan € 345, € 517,5 of € 690. In geval dat de aanvrager van het OCMW al een installatiepremie heeft ontvangen, dan heeft deze binnen de tegemoetkoming in de huurprijs geen recht meer op een installatiepremie. 77 Ook de tegemoetkoming in de huurprijs kan men slechts één keer toegewezen krijgen. Let wel dat de voormelde bedragen jaarlijks kunnen wijzigen en dat deze dienen opgevraagd te 78 worden bij het woonloket.

2.2.5. Vlaams agentschap voor personen met een handicap (VAPH) Voor woningaanpassingen die het dagelijks leven voor personen met een handicap vergemakkelijken, kan een financiële ondersteuning worden aangevraagd bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Het gaat dan over aanpassingen van de constructie of van de technische en sanitaire uitrusting in functie van lichamelijke beperkingen en de specifieke handicap die erkend is. 79 Voorbeelden hiervan zijn bredere deuropeningen voor een rolstoel of een badlift. Om hiervoor in aanmerking te komen dient de aanvrager ingeschreven te zijn bij het VAPH en dient de handicap door hen erkend te zijn voor de leeftijd van 65.

76

Bron: http://www.bouwenenwonen.be bron: http://www.premiezoeker.be 78 Bron: http://www.bouwenenwonen.be 79 bron: http://www.vaph.be/vlafo/view/nl/20461-Uw+woning+aanpassen.html 77


- 70 -

2.3. Provincie Antwerpen 2.3.1. Advies voor toegankelijkheid woning Om mensen met een handicap en oudere mensen goed te laten adviseren en begeleiden bij het aanpassen van hun woonomgeving, heeft de provincie Antwerpen een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met vzw Landelijke Thuiszorg-woningaanpassing (Leuven-Wijgmaal), of verwijzen zij door naar gespecialiseerde diensten individueel woningadvies. Naast het advies kan tevens de begeleiding van de werken door vzw Landelijke Thuiszorg gesubsidieerd worden. Beide ondersteuningsmaatregelen kunnen samen of apart aangevraagd worden. De provincie Antwerpen komt tegemoet voor de betaling van de advies- en begeleidingskosten. De aanvrager betaalt 87 euro per dossier aan het adviesbureau en de provincie Antwerpen betaalt het resterende bedrag met een maximum van 533 euro. Wanneer beide ondersteuningsmaatregelen samen aangevraagd worden, komt de provincie Antwerpen tussen voor een maximum 1.153 euro. 80

80

bron: http://www.provant.be/subsidies/welzijn/gelijke_kansen/wonen/


- 71 -

2.4. Gemeente Brasschaat 2.4.1. Aanvullende aanpassingspremie De gemeente Brasschaat voorziet een aanvullende aanpassingspremie voor bejaarden en mensen met een handicap. Om dubbele aanvragen te vermijden wordt de toepassing hiervan gebaseerd op de bestaande subsidieregeling van de andere overheden en instanties, meer bepaald:  aanpassingspremie van de Vlaamse Gemeenschap voor woningen voor bejaarden (65 plussers)  tegemoetkomingen van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap voor het ombouwen van een woning of aanvullende uitrusting voor een woning. De gemeentelijke aanvullende aanpassingspremie bedraagt 25% van de toegekende en uitgekeerde premies in toepassing van één of meerdere van de voormelde premies, met een maximum van 625 euro per woning. De aanvullende aanpassingspremie die Brasschaat heeft uitbetaald:  2009: 3  2010: 9  2011: 9  2012: 12  2013: 18

81

2.4.2. Duurzaamheid en milieu Er is een gemeentelijke premie voor veilig en rationeel energieverbruik na een eerste energiescan. Hiermee wil het gemeentebestuur veilig en rationeel energiegebruik in de woning aanmoedigen door subsidies toe te kennen aan een specifieke doelgroep. Deze doelgroep zijn enerzijds personen die een woning huren waarvan de huur niet meer bedraagt dan 650 euro (geïndexeerd) per maand en anderzijds personen die een beroep doen op het OCMW van de gemeente Brasschaat. Deze doelgroep komt in aanmerking voor de volgende premies:  premie voor een CO melder  premie voor een kamerthermostaat  premie voor de aankoop van een diepvries, koelkast of wasmachine met een energiezuinig label. 82

83

Tabel 47: Overzicht van de uitgereikte premies 2010 2011 CO melder 0 0 kamerthermostaat 0 0 diepvries, koelkast of wasmachine met een 10 10 energiezuinig label

2012 0 0

2013 0 0

3

4

Er wordt informatie met betrekking tot deze premie gepubliceerd in de Parkbode en op de gemeentelijke website. De bevolking kan voor informatie terecht bij het loket van de milieudienst. Er worden jaarlijks tevens informatiesessies georganiseerd betreffende energiebesparende maatregelen in de verschillende dienstencentra van Brasschaat. Op deze manier wordt getracht de bevolking bewust te maken van het bestaan van deze premies.

81

bron: dienst financiën bron: http://www.premiezoeker.be 83 bron: milieudienst gemeente Brasschaat 82


- 72 -

2.5. Eandis Netbeheerder Eandis heeft ook een aantal premies voor energiebesparende maatregelen, zoals isolatie van dak, vloer, zolder of buitenmuren, hoog rendementsbeglazing, de plaatsing van een zonneboiler, de plaatsing van een warmtepomp, combipremie bij gelijktijdige investering in nieuwe ramen met hoog rendementsglas en muurisolatie, het plaatsen van een condensatieketel voor beschermde klanten Indien u beschermde afnemer bent, zijn er nog een aantal bijkomende tegemoetkomingen: - de kortingbon voor de aankoop van een energiezuinige wasmachine of koelkast - een premie van 800 euro voor de plaatsing van een individuele condensatieketel op aardgas of stookolie ter vervanging van een bestaande, verouderde verwarmingsinstallatie - de premiebedragen en de maxima van de algemene premies worden verhoogd met 50% voor investeringen in bestaande woningen en met 20% voor nieuwbouwwoningen. Beschermde afnemers die een woning huren, kunnen ook in aanmerking komen voor het sociaal dakisolatieproject van de netbeheerder en behoren tot een van de prioritaire doelgroepen voor de 84 uitvoering van een gratis energiescan.

84

bron: http://www.energiesparen.be/node/2348


- 73 -

3. LOKALE ACTOREN ACTIEF IN HUISVESTING 3.1 Publieke actoren 3.1.1 Gemeentebestuur De gemeente beschikt over een woonloket, gelokaliseerd op de dienst ruimtelijke ordening, waar de huisvestingsambtenaar instaat voor:  het verstrekken van informatie en advies aan burgers en diensten i.v.m.: - bouwen en verbouwen; - subsidiemogelijkheden en fiscale voordelen; - regelgeving van de verschillende bestuurlijke niveaus;  het verstrekken van advies inzake woontypologieën, levenslang wonen, doorgroeiwonen, betaalbaar wonen, toegankelijkheid gebouwen;  de trajectbegeleiding van de burgers bij de aanvraag van subsidies, premies en tegemoetkomingen;  het verlenen van assistentie bij het invullen van de nodige documenten;  het verstrekken van informatie aan het loket, via brochures of de website over specifieke woongerelateerde thema‟s;  de administratieve werkzaamheden van het huisvestingsbeleid;  het behandelen van klachten i.v.m. het huisvestingsbeleid en dit zowel proactief als reactief;  het opvolgen van wetgeving en nieuwe tendensen inzake huisvesting en doet voorstellen om het huisvestingsbeleid te optimaliseren;  uitvoering van de doelstellingen en acties die werden opgenomen in de beheers- en beleidscyclus en de meerjarenplanning wat betreft het luik woonbeleid;  ondersteuning van de uitbouw van sociale woonprojecten;  opvolging van leegstand en verkrotting;  nazicht op het terrein in functie van leegstand, woningkwaliteit en woonbeleid;  het opvolgen van projecten van sociale huisvestingsmaatschappijen en sociale verhuurkantoren, en doelgroepen.  organiseren van het lokaal woonoverleg Het woonloket is, behalve tijdens de avondopening op donderdag, steeds geopend tijdens de openingsuren van het gemeentehuis. Er kan ook een afspraak met de huisvestingsambtenaar worden gemaakt. De huisvestingsambtenaar werkt onder toezicht van het diensthoofd ruimtelijke ordening en stedenbouw en de beleidsmanager ruimtelijke ordening, infrastructuur en gemeentelijk patrimonium. Om bij de opmaak van nieuwe reglementering, het onderzoek naar leegstand en tijdens vakanties een goede dienstverlening te kunnen blijven garanderen, wordt een medewerker mee ingeschakeld. Via een maandelijks overleg worden lopende zaken van dichtbij opgevolgd en besproken. Bij dit overleg zijn volgende personen betrokken:         

burgemeester, schepen van personeel en ICT schepen voor publieke ruimte, openbare werken, patrimoniumbeheer, milieu, groen en natuur schepen van ruimtelijke ordening, lokale economie en toerisme OCMW-voorzitter, schepen van financiën, wonen en armoedebestrijding, lokaal sociaal beleid beleidsmanager ruimtelijke ordening, infrastructuur en gemeentelijk patrimonium diensthoofd ruimtelijke ordening en stedenbouw beleidscoördinator maatschappelijke dienstverlening OCMW huisvestingsambtenaar medewerker huisvesting


- 74 -

3.1.2 OCMW Op vlak van huisvesting is er een vlotte samenwerking en communicatie tussen gemeente en OCMW. Dit is onder meer het resultaat van het gestructureerd intern en algemeen woonoverleg. Daarnaast vinden ook besprekingen plaats rond specifieke dossiers inzake woningkwaliteit, huursubsidies, etc. In het kader van aanleunwoningen beheert het OCMW drie dienstencentra (Maria-ter-Heidehove, Antverpia en Vesalius), waar activiteiten en diensten worden aangeboden van ontspannende, vormende of informatieve aard (zoals maaltijden, bingomiddagen enzovoort). In het woon- en zorgcentrum Vesalius bevinden zich 130 rusthuiskamers en 2 plaatsen voor kortverblijf. Het dagverzorgingscentrum dat hier wordt uitgebaat biedt 15 tot 20 plaatsen. Er zijn ook 20 serviceflats/assistentiewoningen aan het complex verbonden. Verder biedt het OCMW in samenwerking met derden begeleiding en thuisdiensten aan voor thuiswonende ouderen en mindermobielen zoals thuiszorg, gezinshulp, poetshulp, karweidienst, bejaardenalarm, maaltijden aan huis, ... Het OCMW voorziet in crisis- en noodhuisvesting, financiële tegemoetkomingen voor mensen die hiervoor in aanmerking komen (huurwaarborgen en -toelage) en opvolging bij inschrijving van cliënten bij het SVK of de SHM. Om te voorzien in crisis- en noodopvang (doorgangswoningen) worden een beperkt aantal studio‟s, appartementen en huizen in de gemeente verhuurd of ter beschikking gesteld door het OCMW. Waar mogelijk en noodzakelijk wordt een vorm van woonbegeleiding opgestart. Voor de opvang van asielzoekers huurt het OCMW van Brasschaat woningen en appartementen binnen het kader van een LOI (lokaal opvanginitiatief). Daarnaast probeert het OCMW voor aangepaste huisvesting te zorgen via doorverwijzing naar sociale huisvestingsmaatschappijen en het SVK en door het oplijsten van “betaalbare” woningen uit lokale krantjes en deze lijst te verdelen. Het OCMW van Brasschaat is onder andere vertegenwoordigd in de seniorenraad, de sociale huisvestingsmaatschappij en het sociaal verhuurkantoor, het PWA (Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap) en de beschuttende en sociale werkplaatsen (Aralea en AWB). Sinds januari 2014 biedt het OCMW van Brasschaat een beperkt aanbod woonbegeleiding aan binnen de dienst maatschappelijke dienstverlening die kadert binnen een ruimere armoedeproblematiek. Woonbegeleiding situeert zich op het raakpunt van zorg en wonen en richt zich vooral tot mensen die hun woonst dreigen te verliezen omwille van onvoldoende vaardigheden om duurzaam zelfstandig te wonen. Het gaat dan om mensen die dreigen dakloos en/of thuisloos te worden, en nood hebben aan begeleiding en ondersteuning bij het zelfstandig wonen. Concreet willen wij in Brasschaat woonbegeleiding aanbieden aan bewoners van onze noodhuisvesting, zodat een „betere‟ doorstroming naar zelfstandig wonen mogelijk wordt. Er komen verschillende aspecten van het dagelijks leven aan bod, zoals aspecten van financiële en materiële aard, emotionele problemen, sociaal netwerk, administratie, zinvolle dagbesteding, hygiëne e.d. Woonbegeleiding gaat dus over meer dan wonen alleen. Bij woonbegeleiding staat de eigenheid van de cliënt centraal in de hulpverlening. Het is van groot belang dat de cliënt zelf aan het stuur blijft van zijn of haar leven. De hulpverlener biedt ondersteuning en begeleiding op concrete probleemgebieden, waarbij de cliënt steeds wordt gestimuleerd om te zoeken naar eigen oplossingen. Woonbegeleiding wordt zo een tijdelijk leerproces waarbij cliënten vaardigheden en attitudes kunnen verwerven om zelfstandig, of met hulp van anderen te leven en te wonen.


- 75 -

De uiteindelijke bedoeling of “het streven naar” is gericht op het verbeteren van de maatschappelijke integratie van deze mensen.

3.1.3. Sociale huisvestingsmaatschappij De Voorkempen De Voorkempen – H.E. is een sociale huisvestingsmaatschappij, erkend door de VMSW (Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen). Zij verwerft panden en gronden door aankoop, opstal, erfpacht. De huisvestingsmaatschappij werd in 1923 in Gooreind opgericht. Sindsdien breidde het werkingsgebied zich uit over Gooreind, Wuustwezel, Brecht, Schilde, Zoersel en Brasschaat. In 2004 verhuisde De Voorkempen van Gooreind naar de Nijverheidsstraat 3 in Sint-Job-in-„t-Goor. Deze locatie ligt te midden van het werkingsgebied en bevordert de samenwerking met het Sociaal Verhuurkantoor (SVK) Het SaS en Begeleid Wonen. Het patrimonium van De Voorkempen telt vooral sociale huurwoningen. Bij toekomstige projecten zullen ook sociale koopwoningen worden verwezenlijkt. In Brasschaat bevindt de grootste concentratie sociale woningen van De Voorkempen zich in de wijk Het Leeg – Rietbeemden.

3.1.4. SVK Het SaS Het sociale verhuurkantoor Het SaS (voorheen SVK Voorkempen) bevindt zich op de zelfde locatie als de sociale huisvestingsmaatschappij De Voorkempen. Het werkingsgebied van het SVK strekt zich uit over de gemeenten Zoersel, Wuustwezel, Brasschaat, Stabroek, Brecht, Kapellen, Schoten, Malle, Kalmthout, Wijnegem, Wommelgem en Schilde. Het sociaal verhuurkantoor sluit huurovereenkomsten af met privé-verhuurders en verhuurt deze woningen verder tegen betaalbare huurprijzen aan haar doelpubliek. Daarenboven kunnen huurder van een sociale woning via het SVK in aanmerking komen voor een huursubsidie.

3.1.5. Arro De Sociale Bouw- en Kredietmaatschappij Arro Antwerpen is een sociale huisvestingsmaatschappij erkend door de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW), die onder andere werkzaam is in Brasschaat en het ganse arrondissement Antwerpen. De kerntaken van de maatschappij zijn het bouwen en verkopen van sociale woningen en het bemiddelen voor de Vlaamse Woonlening (sociale lening). Het doelpubliek is hoofdzakelijk gezinnen, die met een beperkt inkomen, maar toch met enige financiële draagkracht, een eigen woning willen verwerven.

3.1.6. IVLW Noord Samen met 8 andere gemeenten - Brecht, Essen, Kalmthout, Kapellen, Schoten, Stabroek, Wijnegem en Wuustwezel - maakt de gemeente Brasschaat deel uit van de interlokale vereniging Lokaal Woonbeleid regio Noord (IVLW Noord). IVLW Noord werd opgericht als een project ter ondersteuning van het lokaal woonbeleid en met als doel de regisseursrol van de gemeenten op het vlak van wonen te versterken. Initiatiefnemer van dit project is de intercommunale Igean, die ook de coördinator aanstuurt. Het project ontvangt van de Vlaamse overheid een subsidie sinds 01/05/2009 en werd aanvankelijk goedgekeurd voor een periode van 3 jaar. Sindsdien werd deze periode twee maal verlengd met telkens 18 maanden.


- 76 -

Voor de gemeente Brasschaat zetelen de schepen van ruimtelijke ordening, lokale economie en toerisme en de schepen van financiën, wonen en armoedebestrijding en lokaal sociaal beleid in de raad van bestuur. Eén als vertegenwoordiger van de gemeente en één als afgevaardigde van het OCMW. De interlokale vereniging dient een aantal doelstellingen te verwezenlijken op het vlak van lokaal woonbeleid, waarbij zij verplicht is een aantal activiteiten te ontwikkelen:  het ontwikkelen van een gemeentelijke woonbeleidsvisie;  het organiseren van woonoverleg;  het verschaffen van informatie aan burgers omtrent wonen en het toezien op de woonkwaliteit. Deze doelstellingen werden opgenomen in het Besluit van de Vlaamse Regering van 21 september 2007 (gewijzigd met BVR 10 december 2010 en 23 december 2011) houdende de subsidiëring van projecten ter ondersteuning van het lokaal woonbeleid. Om deze doelstellingen te kunnen verwezenlijken werden een aantal activiteiten gerealiseerd binnen het project, nl. het bieden van begeleiding en ondersteuning van de toegetreden gemeenten bij de ontwikkeling van hun woonbeleidsvisie, het organiseren van een helder en resultaatsgericht woonoverleg met alle betrokken woonactoren, het op punt stellen van een woonloket om een uitgebreide wooninformatie te kunnen verschaffen aan de burger, het opmaken van gemeentelijke woonreglementen en het nemen van maatregelen in het kader van levenslang en aanpasbaar wonen. Volgens het nieuwe subsidiebesluit (Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2010 tot wijziging van het BVR van 21/09/2007) kan een verlenging aangevraagd worden van de subsidiëring van het project voor een nieuwe termijn van drie jaar. Het gewijzigde BVR voorziet opnieuw in een aantal verplichte en facultatieve activiteiten. De verplichte activiteiten zijn:  de ontwikkeling van een gemeentelijke beleidsvisie op vlak van wonen;  Het faciliteren of uitbreiden van het woonoverleg met alle lokale woonactoren;  het verstrekken van basisinformatie aan inwoners;  de verbetering van de kwaliteit van het woningpatrimonium;  het voeren van een doordacht gronden pandenbeleid met het oog op betaalbaar wonen. Uit de facultatieve activiteiten werd één activiteit gekozen, namelijk:  het nemen van initiatieven die meegroeiwonen, levenslang en aanpasbaar wonen en zorgwonen stimuleren en ondersteunen, met uitzondering van het aanbieden van gestructureerde basisinformatie. Er werd in de gemeenteraad van 21 oktober 2013 en 24 februari 2014 beslist dat de gemeente Brasschaat uit de Interlokale Vereniging Lokaal Woonbeleid regio Noord treedt op het einde van de subsidieperiode, zijnde 30 april 2015.

3.1.7. Igean IGEAN dienstverlening is een dienstverlenende intergemeentelijke vereniging die de deelnemende gemeenten ondersteunt bij hun gronden woonbeleid, onder meer door:  het voeren van een doelmatig grondbeleid door het verwerven, bouwrijp maken en het ter beschikking stellen van onroerende goederen;  het ondersteunen van de huisvestingspolitiek van de gemeenten door het verwerven, gezond maken, ontwerpen en bouwen van woningen en woonwijken in functie van de behoeften;  de ruimtelijke ordening (opmaak RUP ‟s en stedenbouwkundige studies, …). Hierbij wordt steeds gehandeld in overleg en met akkoord met de betrokken gemeente. In opdracht van de gemeente Brasschaat verleent IGEAN de volgende dienstverlening:  opmaak woonbehoeftestudie;  opmaak RUP‟s  ondersteuning verkoopprocedure woningen te Mariaburg Molenveld;


- 77 -

3.1.8. Autonoom gemeentebedrijf Vlaamse steden en gemeenten hebben de mogelijkheid om autonome gemeentebedrijven op te richten. Een autonoom gemeentebedrijf is een door de gemeenteraad opgerichte, van de gemeente afgescheiden publieke rechtspersoon. Het is een vorm van externe verzelfstandiging (cfr. Nieuw Gemeentedecreet, art. 232). De gemeente Brasschaat beschikt over een autonoom gemeentebedrijf: het Autonoom Gemeentebedrijf Brasschaat, waarvan het maatschappelijk doel eveneens toelaat om PPS-projecten inzake woningbouw te realiseren. Tot op heden werd het AGB Brasschaat hiervoor nog niet aangewend. Het AGB werd wel al gebruikt voor publiek-private samenwerkingsverbanden met andere doeleinden, zoals de realisatie van het bedrijventerrein aan de Luitenant Coppenskazerne.

3.1.9. CDSCA De Centrale Dienst voor Sociale en Culturele Actie (CDSCA) voorziet in huisvesting met een sociaal karakter voor een beperkte doelgroep; onder meer door het verhuren van woningen, het onderhoud van het woningenpark door renovatie en het bouwen en het aankopen van woningen. De huurprijs van deze woningen bedraagt +/- 80 % van deze die wordt toegepast in de privésector in een bepaalde regio en schommelt tussen € 225 en € 580 per maand. De doelgroep van CDSCA zijn militairen en aanverwanten, meer bepaald:  leden van de Belgische krijgsmacht in werkelijke dienst;  leden van een in België gestationeerde vreemde krijgsmacht;  Belgische burgerlijke personeelsleden die onder MLV ressorteren;  Belgische personeelsleden van CDSCA, het Koninklijk Gesticht van Mesen, het Nationaal gedenkteken van het Fort van Breendonk, de Burgerlijke sociale dienst van MLV of het NGI (Nationaal Geografisch Instituut);  gewezen leden van de Belgische krijgsmacht die het voordeel van een anciënniteitspensioen of van een invaliditeits- of vergoedingspensioen genieten;  gewezen burgerlijke personeelsleden;  de gezinsleden van de hierboven genoemde gerechtigden voor zover ze bij de gerechtigden inwonen;  de weduwen, weduwnaars en wezen. De woningen van CDSCA bevinden zich in Brasschaat in de wijk Maria-Ter-Heide.

85

85

bron: http://www.mil.be/cdsca-ocasc/subject/index.asp?LAN=nl&ID=1563


- 78 -

3.2. Initiatieven voor de opvang van woonbehoeftige doelgroepen 3.2.1. Diensten- en begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw Diensten- en begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw is een pluralistische organisatie, met heel wat afdelingen en een waaier aan activiteiten, diensten hulpverlening. Het is een centrum dat kinderen, jongeren, volwassenen en gezinnen ondersteunt en onderwijs aanbiedt. De ondersteuning gebeurt op heel wat verschillende manieren:  van eerstelijns dienstverlening tot zeer gespecialiseerde hulpverlening,  van ambulant tot residentieel,  van korte tot lange termijn,  van sporadisch contact tot erg intens De 3 grote afdelingen binnen de organisatie zijn:  de afdeling kinderen en jongeren  de afdeling volwassenen  de afdeling rechtstreeks toegankelijke dienstverlening De afdeling kinderen en jongeren en de afdeling volwassenen bieden een mogelijk verblijf aan in Brasschaat.

3.2.1.1. Kinderen en jongeren 3.2.1.1.1. Medisch pedagogisch instituut (MPI) Remi Quadens Het Medisch Pedagogisch Instituut Remi Quadens (Miksebaan 264) richt zich tot jongens en meisjes van 3 tot 21 jaar met een lichte tot matige verstandelijke beperking en/of gedrags- en emotionele stoornissen en/of autismespectrumstoornissen en hun gezin. Een begeleidend team van professionele opvoeders, gezinsbegeleiders, pedagogisch verantwoordelijken, psychotherapeuten, paramedici en kinderen jeugdpsychiaters staat in voor een interdisciplinaire hulpverlening. Naargelang de leeftijd en de vraag naar ondersteuning worden de kinderen en jongeren ingedeeld in leefgroepen van tien personen. Onderwijs kan worden gevolgd in verschillende scholen voor buitengewoon en gewoon onderwijs in de omgeving. Naast voltijdse en deeltijdse residentiële opvang in de voorziening, bestaat de mogelijkheid tot (het overstappen op) ambulante begeleiding. Hierbij ligt de nadruk vooral op de begeleiding binnen het gezin. In het Medisch Pedagogisch Instituut Remi Quadens verblijven 150 jongeren tussen 3 en 21 jaar.

86

86

bron: http://www.desocialekaart.be


- 79 -

3.2.1.1.2. Observatie- en behandelingscentrum (OBC) Mastenhof Het OBC Mastenhof (Boskapellei 68, 2930 Brasschaat) voorziet opvang voor 44 jongeren met gedrags- en/of emotionele problemen. De meesten zijn normaal begaafd. Kinderen en jongeren met een bijkomende lichte verstandelijke beperking kunnen ook worden opgenomen, indien ze zich binnen de leefgroep kunnen handhaven. Het Centrum is uitgerust voor opname van meisjes en jongens tussen 6 en 21 jaar, verdeeld over 4 gemengde leeftijdsgroepen. De kinderen en jongeren verblijven naargelang hun leeftijd en de aard van hun problematiek in één van de vier leefgroepen van het centrum.

3.2.1.1. Volwassenen Ook voor volwassenen personen met een handicap heeft DBC Openluchtopvoeding vzw een ruim aanbod onder volgende erkenningsvormen:  Tehuis voor Werkenden: 100 plaatsen. (Deze plaatsen zijn sinds 1 januari 2013 gestegen van 90 naar 100 door de overname van 10 erkende plaatsen van Aralea)  Tehuis voor Niet Werkenden: 7 plaatsen  Dagcentrum: 15 plaatsen  Begeleid Wonen: 102 plaatsen  Beschermd Wonen: 21 plaatsen  Studio‟s: 10 plaatsen In de tehuizen voor werkenden verblijven personen van wie de leeftijd varieert van 20 tot en met 72 jaar. In het tehuis voor niet werkenden varieert de leeftijd tussen 29 en 68 jaar. De mensen die begeleid worden onder bovenstaande erkenningsvormen en die in Brasschaat wonen, zijn gehuisvest op verschillende adressen.

3.2.2. Rotonde Rotonde vzw is ondernemend in de zorg voor volwassenen met een beperking. Zij bieden een gevarieerd aanbod aan 250 cliënten in Brasschaat, Kapellen, Stabroek en Borgerhout. In verschillende woonvormen ondersteunen zijn zowel personen met een handicap die maatschappelijk geïntegreerd zijn, als personen die intensieve zorg nodig hebben. In het dagcentrum voorzien zij tal van activiteiten, gaande van ambachtelijke, arbeidsmatige ateliers tot zeer belevingsgerichte ateliers waarbij vooral gewerkt wordt op stimuleren van de zintuigen. In Brasschaat Is Rotonde op volgende locaties actief:      

Augustijnslei 78: woonerf met 85 bewoners Bloemenlei 52: woning met 8 bewoners Kaartse Bossen 6: Woning met 9 bewoners Hoge Kaart 120: Woning met 3 bewoners Verhoevenlei 27: Woning met 8 bewoners Augustijnslei 78: Dagcentrum voor 50 deelnemers

3.2.3. Woonbegeleiding Momenteel wordt in Brasschaat enkel woonbegeleiding aangeboden door het OCMW (zie 3.1.2; OCMW).

3.2.4. Buurthuis op maat Buurthuis op maat is een innovatief project waarbij een huis in de rij omgetoverd is tot een buurthuis waar mensen met en zonder handicap elkaar kunnen ontmoeten en samen hun vrije tijd kunnen invullen.


- 80 -

Het is een huis voor, door, en met personen met een handicap. Zij helpen dan ook mee bij de uitbating van het buurthuis en worden actief betrokken bij de programmering. De deelnemers hebben niet alleen inspraak, maar werken ook actief mee aan de verwezenlijking van onze doelstellingen. Er worden verschillende activiteiten aangeboden, zoals darts, gezelschapsspelen, ... in het ontmoetingscafé dat volledig rolstoeltoegankelijk is. Het buurthuis heeft ook een winkel waarin geschenkartikelen worden verkocht die aangemaakt zijn in verschillende dagcentra en voorzieningen. Op regelmatige tijdstippen houden experts er een raadpleging en kan men er terecht met vragen over hulpmiddelen, aanpassingen van de woning, begeleidings- en ondersteuningsvormen, ... Het buurthuis wil een positief beeld brengen over personen met een handicap en iedereen kennis 87 laten maken met hun mogelijkheden en talenten.

3.2.5. De Vrije Vlinder De Vrije Vlinder, zowel het nursingtehuis (33 plaatsen) als het tehuis voor kort verblijf (3 plaatsen) is er voor volwassen motorisch gehandicapte personen als gevolg van een niet aangeboren hersenletsel. Iedereen tussen de leeftijd van 21 tot 65 jaar, behorend tot die doelgroep kan geholpen worden met uitzondering van personen die lijden aan de ziekte van Huntington of die kampen met ernstige psychische en/of gedragsstoornissen. In het nursingtehuis wordt de gebruikers een woon- en leefsituatie op maat van de individuele zorgvraag in een volledig aangepaste infrastructuur geboden. De gebruikers worden begeleid en ondersteund bij een zinvolle dagbesteding, invulling van vrije tijd en de uitbouw of het onderhouden van sociale relaties. Ze worden omringd door permanente hulp- en dienstverlening op zowel fysisch, psychisch, sociaal als levensbeschouwelijk vlak en worden geholpen om hun zelfredzaamheid en/of zelfstandigheid te vergroten of minstens te behouden. In het tehuis voor kort verblijf wordt precies hetzelfde geboden maar voor vooraf bepaalde korte periodes. Het kort verblijf is er om nog thuiswonende gebruikers een tijdelijke opvang te bieden. De noodzaak aan kortstondige opvang kan verschillende redenen hebben: tijdelijke onbeschikbaarheid van of tijdelijke ontlasting van de mantel- en thuiszorger(s), verbouwingen aan de woning, tijdelijke onbeschikbaarheid van dagbesteding… . Zo wordt de draagkracht ondersteund van de thuisverzorgers en/of worden ze geholpen om moeilijke periodes door te komen of onverwachte gebeurtenissen het hoofd te bieden. Het uitgangspunt bestaat er in om iedere cliënt een zo kwaliteitsvol mogelijk leven te kunnen bieden binnen een gezellige thuissituatie. 88

3.2.6. De Sprong Beschut wonen De Sprong richt zich op meerdere levensdomeinen: er is het aanbod aan woonaccommodatie, de zorg om de woonomgeving, de begeleiding van de woonvaardigheden. Veel aandacht gaat naar begeleiding en ondersteuning van allerlei activiteiten die te maken hebben met het functioneren in de maatschappij. Aansluitend hierbij is er de voortdurende bekommernis om actief te werken aan het faciliteren en uitbouwen van mogelijkheden in functie van zinvolle daginvulling en vrije tijd. Zorg in de samenleving impliceert zorgvuldige uitbouw van samenwerking met vele diensten, organisaties en zorgpartners. Ook aandacht voor de familie en de familiale context van de bewoner/cliënt is van fundamenteel belang.

87 88

bron: http:// www.buurthuisopmaat.be bron: http://devrijevlinder.com


- 81 -

Voor het beschut wonen beschikt De Sprong over een gevarieerd woningaanbod bestaande uit groepswoningen en individuele studio‟s. Op deze manier kan men elke cliënt zo optimaal mogelijk begeleiden en hen de kans geven zo zelfstandig mogelijk te leven. Zo geeft men hen ook de ruimte zich op veel vlakken te ontwikkelen en hun ontplooiingskansen te verbeteren. De psychiatrische zorg aan huis omvat de organisatie, coördinatie van de noodzakelijke hulp bij- en het bieden van de noodzakelijke ondersteuning in het zelfstandig wonen. Voor beschut wonen richt De Sprong zich tot mensen vanaf 18 jaar met een psychiatrische problematiek voor wie zelfstandig wonen niet of nog niet mogelijk is. Voor de psychiatrische zorg aan huis richt de sprong zicht tot volwassen mensen die:  ondersteuning nodig hebben in het omgaan met stress, symptomen, dagelijkse vaardigheden  een beter functioneren wensen op vlak van vrije tijd, arbeid, huishoudelijke vaardigheden  moeite hebben om op eigen initiatief naar de hulpverlening te gaan omwille van angst, vervoersproblemen. In Brasschaat heeft De Sprong in totaal 26 plaatsen ter beschikking voor beschut wonen:  7 in de wijk Centrum  7 in de wijk Kaart  12 in de wijk Driehoek sinds 2013 Daarnaast doet men nog aan begeleiding alleen, waarbij de woning door de cliënt zelf wordt 89 gehuurd.

89

bron: http://www.desocialekaart.be


- 82 -

3.3. Privé-actoren Een groot deel van de bouwgrond binnen de gemeente Brasschaat is in eigendom van private ontwikkelaars. Zo vormen ze dan ook een belangrijke actor in het woon- en huisvestingsbeleid. Om kwalitatieve woonprojecten te realiseren, is het belangrijk dat een dossier constructief benaderd wordt. De gemeente Brasschaat organiseert dan ook wekelijks een bouwcollege en om de anderhalve maand een driepartijenoverleg met stedenbouw om zo grote projecten van in het begin mee op te volgen en te toetsen aan het beleid en de stedenbouwkundige regelgeving. Op die manier probeert de gemeente te voorzien in een optimaal verloop van de procedure voor een stedenbouwkundige aanvraag.


- 83 -

4. AANVERWANTE BELEIDSDOMEINEN 4.1. Ruimtelijke ordening 4.1.1. Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) is sinds 23 september 1997 van kracht en vormt de basis voor het ruimtelijk beleid in Vlaanderen en voor de ruimtelijke structuurplannen op provinciaal en gemeentelijk niveau. In het RSV is een gewenste ruimtelijke structuur voor Vlaanderen uitgewerkt. Hierbij wordt in de eerste plaats een onderscheid gemaakt tussen stedelijk gebied en buitengebied. Daarnaast worden volgende ruimtelijke beleidscategorieën in de nederzettingsstructuur onderscheiden: de kernen (hoofddorpen en woonkernen), het bebouwd perifeer landschap, de linten en de verspreide bebouwing. De selectie gebeurt op provinciaal niveau, met uitzondering van een aantal bijzondere gebieden, zoals de bebouwde perifere landschappen op Vlaams niveau. Het RSV situeert Brasschaat in het buitengebied. Dit wil zeggen dat de open (onbebouwde) ruimte overweegt. Elementen van bebouwing en infrastructuur die in functionele samenhang zijn met de nietbebouwde ruimte maken er onderdeel van uit en kunnen plaatselijk overwegen. Ten aanzien van het buitengebied worden de volgende doelstellingen gesteld:  wonen en werken moeten gebundeld worden in de kernen van het buitengebied  de omliggende open ruimte moet behouden blijven en waar mogelijk versterkt worden  in de kernen van het buitengebied geldt een minimale dichtheid van 15 woningen per hectare. De selectie van de kernen gebeurt op provinciaal niveau.

90

De herziening van het RSV is in 2010 opgestart en deze procedure is nog lopende. Het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen wordt momenteel opgemaakt en zal het RSV vervangen. In 2011 en 2012 werd het Groenboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen uitgewerkt. In het Groenboek wordt een nieuwe ruimtelijke visie op Vlaanderen tot 2020 geformuleerd met een doorkijk tot 2050. Het Groenboek beschrijft de uitdagingen die ruimtelijk op ons afkomen. Naast het verwoorden van een visie beschrijft het Groenboek ook een strategie om deze visie te realiseren. Op basis van reacties via een burgerbevraging, Vlaamse adviesraden of reacties die op een andere wijze bij de Vlaamse overheid terecht kwamen, wordt momenteel het Witboek uitgewerkt. Het is de bedoeling dat het Witboek in 2014 wordt afgerond.

4.1.2. Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen Het RSPA deelt de provincie Antwerpen op in hoofdruimten, die verder worden onderverdeeld in deelruimten. Voor elke deelruimte worden een aantal ontwikkelingsperspectieven en doelstellingen vooropgesteld. Brasschaat behoort tot de hoofdruimte Antwerpse fragmenten en tot de deelruimten “Antwerpse gordel” en “bebouwd perifeer landschap”. De doelstellingen voor de Antwerpse gordel zijn:  tegengaan van bebouwing in de Antwerpse Gordel;  beschermen, versterken en verbinden van onderdelen van de gordel;  versterken van open ruimte functies natuur, bossen, landbouw, recreatie en landschap. 90

bron: Gemeente Brasschaat: Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan http://rsv.vlaanderen.be


- 84 -

Bij de actualisatie en gedeeltelijke herziening van het RSPA werd gezocht naar een flexibeler referentiekader voor het bepalen van gemeentelijke taakstellingen inzake wonen. Er werd geopteerd voor een indeling in regionale woningmarkten, die gemeentegrensoverschrijdend afgebakend werden op basis van 3 criteria: bouwgrondprijzen, migratiestromen en pendelstromen. Brasschaat maakt deel uit van de regionale woningmarkt Antwerpen. Binnen een regionale woningmarkt worden de taakstellingen inzake wonen verdeeld tussen de gemeenten in stedelijk gebied en de gemeenten in buitengebied. In het goedgekeurde RSPA (2001) werden Brasschaat en Maria-ter-Heide als kernen geselecteerd. In het kader van de herziening en actualisatie van het RSPA werd de selectie van kernen in het buitengebied hernomen. Voor de gemeente Brasschaat heeft de geactualiseerde selectie van de kernen tot gevolg dat, naast Brasschaat en Maria-ter-Heide, voortaan ook Donk en Mariaburg als kern worden geselecteerd. De selectie van de kernen gebeurde bovendien per woningmarkt, waardoor sommige kernen in verschillende gemeenten werden opgenomen. Dit is het geval voor Mariaburg, dat eveneens in Antwerpen en in Kapellen als kern wordt geselecteerd. Voor de kernen werden oorspronkelijk 4 categorieën onderscheiden: hoofddorp type I, hoofddorp type II, hoofddorp type III en woonkern. Brasschaat werd gecategoriseerd als een gemeente met een hoofddorp type III, wat betekende dat zij slechts bijkomende woningen kan realiseren in functie van de opvang van de natuurlijke aangroei en dat zij de mogelijkheid krijgt om een bijkomend lokaal bedrijventerrein aan te duiden, echter enkel voor de herlokalisatie van de zonevreemde en/of 91 historisch gegroeide bedrijven. In de actualisatie en gedeeltelijke herziening van het RSPA wordt de categorisering van de kernen gewijzigd. De kernen worden voortaan onderverdeeld in hoofddorpen, woonkernen, kernen in buitengebied en kernen in bebouwd perifeer landschap. De indeling van de hoofddorpen in types wordt eveneens opgeheven. De kernen Brasschaat, Maria-ter-Heide, Donk en Mariaburg worden in de herziening gecategoriseerd als kernen in het bebouwd perifeer landschap. De kernen in bebouwd perifeer landschap vormen verdichtingspunten in een parkachtig gebied met belangrijke natuurlijke waarden en zonder grote ontwikkelingspotenties voor bijkomende woningen. Bijkomende woningen dienen aansluitend aan deze kernen ingeplant te worden. Grootschalige woonuitbreidingen zijn niet gewenst. De kernen Brasschaat, Maria-ter-Heide, Donk en Mariaburg kunnen naar aanleiding van de herziening dus mee de woonbehoefte van de gemeente opvangen, waar dit in de oorspronkelijke versie van het RSPA enkel wenselijk was in Brasschaat en Maria-ter-Heide. Bijkomende woningen worden bij voorkeur binnen het bestaand weefsel (door renovatie, vervangingsbouw, invulbouw, herbestemming en hergebruik van oude gebouwen, enz.) gerealiseerd, volgens de principes van kernversterking en inbreiding. De bijkomende sociale huur- en koopwoningen kunnen voor een deel ook door projecten op gronden in ruimtelijk verantwoorde binnengebieden en woonuitbreidingsgebieden worden voorzien. De concrete invulling en motivatie hiervan zijn onderdelen van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en het gemeentelijk woonbeleid. De provincie Antwerpen houdt ook rekening met bijzondere overheidsinitiatieven van gemeenten in het buitengebied om woningen en/of bouwkavels voor de middengroepen uit de lokale bevolking (die net buiten de inkomensnormen van de sociale huisvesting vallen) te voorzien (bescheiden woningen). Het aantal woningen voor middengroepen uit de lokale bevolking is daarom een vast onderdeel bij de toetsing van gemeentelijke ruimtelijke structuurplannen en de daarin opgenomen woningprogrammatie.

4.1.3. Bebouwd perifeer landschap Enkele bebouwde perifere landschappen zijn bepalend voor de nederzettingsstructuur in Vlaanderen in het buitengebied. Onder meer het gebied ten noordoosten van Antwerpen, waartoe Brasschaat

91

bron: Gemeente Brasschaat: Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan http://www.provant.be


- 85 -

behoort, is een dergelijk gebied. De bebouwde perifere landschappen van Vlaams niveau worden afgebakend in gewestelijke Ruimtelijke Uitvoeringsplannen. Het bebouwd perifeer landschap wordt beschouwd als gebied met een dominante bovenlokale groenstructuur met daarin een aantal activiteitenconcentraties die in relatie staan tot de nabijheid van het grootstedelijk gebied. De provincie stelt volgende ruimtelijke principes voorop:  o.m. Brasschaat wordt beschouwd als verdichtingspunt  beheer en de beheersing van de aanwezige dorpen  bescherming van de nog fragmentarisch voorkomende onbebouwde ruimte  bundeling van de dynamiek inzake wonen en werken in dorpen en op geselecteerde plaatsen  de samenhang tussen de verschillende elementen van de groenstructuur moet worden bevorderd  de steenwegen dienen als ontwikkelingsassen en als openbaar vervoerverbindingen  het gebied heeft een toeristisch-recreatieve functie. Rond het uitwerken van een visie voor het bebouwd perifeer landschap is de gemeente Brasschaat een samenwerking opgestart met de omliggende gemeenten en de provincie in 2011. Het intergemeentelijk project „bebouwd perifeer landschap (BPL)‟ heeft tot doel de visie op het BPL te actualiseren en acties uit te werken. In maart 2011 werd een subsidieaanvraag als strategisch project in uitvoering van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen ingediend door de provincie en de verschillende gemeente gelegen in het BPL. Dankzij de goedkeuring van het strategisch project en de subsidie van de Vlaamse overheid kan het “bebouwd perifeer landschap” worden uitgewerkt. In oktober 2012 werd de projectcoördinator aangeworven en het strategisch project opgestart.

Stand van zaken van het project Bebouwd Perifeer Landschap Het strategisch project bebouwd perifeer landschap startte officieel op 1 november 2012. Voordien werd voor het betreffende gebied een focusnota opgemaakt die een kadrering geeft van de ruimtelijke situatie, de planningscontext en de thema‟s waarrond de zes betrokken gemeenten willen samenwerken. Het strategisch project beoogt middels een gedragen samenwerking tussen de drie beleidsniveaus – gemeentelijk, provinciaal en Vlaams – een gedegen visie uit te werken rond de specifieke structuur van het bebouwd perifeer landschap. De provincie neemt via de dienst Gebiedsgericht Beleid de coördinerende rol op zich door het aanstellen van een projectcoördinator. Belangrijke partners zijn:  de gemeenten Brasschaat, Brecht, Kapellen, Schilde, Schoten en Zoersel,  de provinciale diensten Ruimtelijke Planning, Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid, Landbouwen Plattelandsbeleid en Economie, Kamp C,  de Vlaamse instanties Agentschap voor Natuur en Bos, Landbouw en Visserij en Ruimte Vlaanderen.  Andere actoren worden eveneens in het project betrokken In voorgestelde structuur is het belangrijk dat alle partners als gelijkwaardig worden beschouwd in hun reguliere werking, maar wel de juiste plaats krijgen binnen de projectwerking. Er wordt binnen het strategisch project gewerkt met de drie sporenaanpak van strategische planning, toegespitst op geïntegreerd gebiedsgericht beleid. Het eerste spoor wordt gevormd door een langetermijnvisie voor het gebied, het tweede spoor zet in op concrete realisaties op korte en lange termijn en het derde spoor behandelt de communicatie doorheen het ganse traject. Globaal overzicht stand van zaken - november 2012 - november 2013 Om een globaal beeld te krijgen van het plangebied en de dingen die er leven werd bij de start van het strategisch project een inventaris opgestart waarin zowel actoren, lopende projecten en toekomstige gewenste projecten werden opgenomen. De inventaris werd opgesteld op basis van gesprekken en workshops. Concluderend werd een gemeentelijke werkgroep ingericht en op 26 april 2013 een stuurgroep. De stand van zaken en het voorstel van aanpak werden hier bekrachtigd.


- 86 -

De inventaris werd in een volgende stap verder vertaald in de drie sporen. De basis gelegd in het eerste half jaar van het strategisch project werd in de tweede helft verder uitgebouwd. De eerste aanzet naar plan van aanpak werd verfijnd en afspraken werden met de verschillende partners bekrachtigd. De opmaak van twee toolkits werd opgestart en gerichte onderzoeken naar de bestaande situatie als voorbereiding van de toolkits. Spoor 1: visieontwikkeling: Structuurschets en gebiedsprogramma Het algemene toekomstbeeld voor het bebouwd perifeer landschap wordt in samenspraak met de belangrijkste stakeholders bepaald. Centraal hierbij staan gemeenschappelijke strategische doelstellingen, die door alle betrokken partners gedragen worden. De basis voor deze beleidslijnen zijn de vijf thema‟s die tijdens de opmaak van de focusnota als speerpuntthema‟s naar voor zijn gekomen. Het gaat hier om volgende algemene lijnen: -

Duurzaamheid en CO2-neutraliteit Kernversterking en lokaal aanbodbeleid Open ruimtestructuur en woonparken Inter- en bovengemeentelijke mobiliteit Inter- en bovengemeentelijke economische structuur

Onderliggend aan deze vijf thema‟s is expliciet de vraag gekomen om plannen en studies te integreren middels een intergemeentelijk toegankelijke database. Het thema duurzaamheid zal functioneren het als afwegingskader voor de uit te voeren acties. De algemene doelstellingen werden vertaald in ruimtelijke bouwstenen die worden uitgewerkt in een structuurschets. Deze schets geeft een beeld van de gewenste ruimtelijke structuur van het gebied. De structuurschets kan beschouwd worden als de „handleiding‟ voor het uitvoeren van acties. Concreet gaat het om volgende bouwstenen: - Een aaneengesloten groene, open onderligger: Eén van de belangrijkste concepten van de structuurschets wordt gevormd door de groenstructuur die vandaag de dag zo kenmerkend aanwezig is. Deze moet gevrijwaard en desgewenst versterkt worden. Strategieën om deze groene open ruimte open te houden en ontsnippering tegen te gaan zijn bijgevolg nodig. De aanwezige beekvalleien zijn hierbij de onderligger. - Omgrensde, onderling verbonden versterkte kernen: Een andere voorwaarde om de open ruimte open te houden, is de aanwezigheid van goed functionerende, afgebakende kernen. Deze kernen zijn voor het grootste deel zelfvoorzienend en worden via een infrastructuurnetwerk geschakeld met de andere gemeenten van het bebouwd perifeer landschap. Elke kern houdt hierbij haar eigenheid en verscheidenheid. Verweving en verdichting zijn de belangrijkste uitgangspunten. - Woonparken als onderdeel van de groenstructuur: Het bebouwd perifeer landschap wordt gekenmerkt door de grote aanwezigheid van woonparken in het gebied. Deze private stukken grond dragen onrechtstreeks bij tot het groene karakter van het gebied. Woonparken worden dus als deel van de open ruimtestructuur beschouwd, waarbij er extra aandacht wordt geschonken aan het onbebouwde gedeelte. - Performante duurzame bedrijventerreinen: In het gebied zijn een aantal bedrijventerreinen aanwezig die nog verder kunnen ontwikkeld worden. Binnen het strategisch project wordt ervoor geopteerd om de terreinen – indien een verdere ontwikkeling gewenst is – op een duurzame manier te versterken en te optimaliseren.


- 87 -

Uit de conclusies van de focusnota en de structuurschets zijn zes thema‟s afgebakend die aangeven wat de intergemeentelijke prioriteiten zijn voor de samenwerking. Deze thema‟s geven houvast voor de verdere stappen in het project: - hoofddorpen en woonkernen - kasteeldomeinen - woonparken - open ruimtestructuur en groenverbindingen - bedrijvigheid - hernieuwbare energie en energie-efficiëntie De structuurschets zelf biedt niet genoeg basis om op concreet uitvoeringsgerichte basis projecten te gaan uitvoeren. Om dit te ondervangen wordt gewerkt met de methodiek van toolkits per thema. Het uitgangspunt van deze set van toolkits is om voldoende flexibiliteit garanderen en tegelijkertijd concrete oplossingen aan de gemeenten aan te bieden. Binnen het kader van de toolkits wordt er voor gekozen om per thema te werken met een algemene missie waaraan doelstellingen gekoppeld worden. Hieraan wordt letterlijk een set instrumenten gekoppeld die in hun totaliteit kunnen beschouwd worden als een gereedschapskist. Deze instrumenten zijn zeker niet willekeurig gekozen, ze worden naar voren geschoven op basis van een onderbouwde en grondig onderzochte visie. Gemeenten zijn hierbij vrij om te kiezen welk instrumentarium het beste bij hun beleid aansluit. In de toolkit worden eveneens een aantal cases meegegeven van projecten die inspirerend zijn voor het project. Dit wil dus zeggen dat binnen één thema visie, instrumenten en uitvoering meteen aan elkaar gekoppeld worden en in wisselwerking staan met elkaar. Spoor 2: Prioritaire (terrein)projecten - belangrijkste realisaties tweede helft 2013 Op de stuurgroep van 7 juni 2013 is beslist om van start te gaan met de toolkits rond kasteeldomeinen en woonparken. De concrete uitwerking en realisaties op het terrein zullen zich in eerste instantie toeleggen op de testcases die per thema/toolkit vastgelegd worden. Een testcase zal als voorbeeld dienen voor toekomstige acties en dient zo gekozen te worden dat ze een hefboomrol kan vervullen.


- 88 -

Voor de toolkit rond woonparken wordt er eerst een categorisering van de woonparken voorop gesteld en zal er per categorie een testcase worden uitgewerkt. De testcases voor de volgende toolkits zullen worden bepaald op de stuurgroep die in het voorjaar van 2014 zal plaatsvinden. Spoor 3: Samenwerking en betrokkenheid Strategische projecten vallen en staan met de samenwerking tussen actoren. Daarom wordt er binnen het bebouwd perifeer landschap actief ingezet op een gedegen overlegstructuur. Door het sector- en overheidsniveau-overschrijdende karakter van het project te vatten in een overlegstructuur, is een stakeholderanalyse essentieel. De analyse gaat verder dan het oplijsten van de verschillende actoren en hun belangen. Ze geeft eveneens aanleiding tot het vormgeven van een overlegstructuur waar de actoren op de juiste manier kunnen betrokken worden in het proces. Er werden reeds voorbereidende contacten gelegd met verschillende administraties om afspraken hieromtrent te communiceren. Er zal een strategie opgesteld worden voor zowel communicatie naar de actoren in de projectstructuur. Door in te zetten op al deze vormen van samenwerking wordt getracht de betrokkenheid van actoren en andere doelgroepen op een zo hoog als mogelijk niveau te tillen om op die manier de draagkracht van het project te vergroten. Planning Op de stuurgroep van 7 juni 2013 werd de scope van de verschillende toolkits besproken en een timing opgesteld. Er wordt duidelijk gesteld wat de gemeenten concreet verwachten van de toolkits en hoe de opdracht zal verlopen. De uitwerking van een thema gebeurt per thema via een extern (stedenbouwkundig) ontwerpbureau, onder supervisie van de projectcoördinator. Er wordt voorgesteld om in een aantal fasen van slag te gaan. Middels de fasering is het de bedoeling om alle thema‟s en onderzoeken af te ronden medio-eind 2015.

4.1.4. Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Brasschaat 4.1.4.1. Algemeen Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Brasschaat (RSPB), opgemaakt en goedgekeurd in 2005, is naast een kader voor het toekomstig ruimtelijk beleid ook een instrument om een actief ruimtelijk beleid te voeren. Het legt de belangrijkste keuzes vast in verband met de gewenste ruimtelijke ontwikkelingen in Brasschaat, waaronder ook de gewenste nederzettingenstructuur. Het GRS is in hoofdzaak gerealiseerd en het is de bedoeling om via het project BPL over te gaan tot een herziening van het GRS. Momenteel baseren wij ons nog op het GRS.

4.1.4.2. Bestaande nederzettingenstructuur van de gemeente Brasschaat is een residentiële gemeente en heeft voornamelijk een woonfunctie. Het bebouwd gebied (gebieden gebruikt voor de functies wonen, werken en verkeer) neemt het merendeel in van het Brasschaatse grondgebruik. De centra van Brasschaat, Kaart en Driehoek zijn tot compacte woonkernen aan elkaar gegroeid.


- 89 -

De kern Mariaburg wordt ruimtelijk van Brasschaat gescheiden door het woonparkgebied Vriesdonk. De kern Maria-ter-Heide is gelegen ten oosten van het Anti-tankkanaal en vormt ruimtelijk gezien een aparte kern binnen de gemeente. De woonparken bestaan voornamelijk uit riante villa‟s met grote tuinen. Ze bevinden zich rond Voshol, Vriesdonk, Bethanie, Mishagen en in het noorden van de gemeente langsheen de Bredabaan en de Essensteenweg. Ten oosten van Maria-ter-Heide (wijk rond de Durentijdlei) heeft het woongebied het karakter van een woonparkgebied.

4.1.4.3. Bestaande nederzettingenstructuur per deelruimte 4.1.4.3.1. Mariaburg (dorpskern) Kern Buiten kern

Functie

Openbare ruimten Beeldbepalend

 gesloten bebouwing, weinig groen  langs Kapelsesteenweg: wisselend karakter  rond Boskapellei: zeer groene woonomgeving, oude bebouwing  overige woonstraten: residentieel karakter  woonfunctie overheerst  concentratie van detailhandel rond Kapelsesteenweg  onderwijs (scholen, Academie voor Muziek en Woord, Tekenacademie)  recreatie (Voetbal- & tennisclub)  verschillende (groene en verharde) pleinen, basketveld en klimtuig  Katerheidemolen, bankgebouw Antverpia, oude villa Boskapellei, monument Paul De Baeck

4.1.4.3.2. Vriesdonk  Kern

Buiten kern

Functie Openbare ruimten Beeldbepalend

        

geen echte kern, wel verschillende concentratiezones van activiteiten (kleinhandel aan Kapelsesteenweg, grotere bedrijven ten noorden van Sint-Michielscollege, kantoren langs Bredabaan, winkelcentrum) dichtere bebouwing ter hoogte van Donksesteenweg woonparkgebied, ruime kavels kleinere percelen nabij Kapelsesteenweg onderwijs (scholen) recreatie (tennisclub) kerkhof van Mariaburg waterzuiveringsinstallatie kerkplein, winkelcentrum rotondes Frilinglei, kerk Donk, watertoren, Sint Michielscollege

4.1.4.3.3. Kaart  Kern

Buiten kern


         


geen echt centrum, gesloten bebouwing (lintbebouwing langs Hoge en Lage Kaart) oud centrum: kerk en enkele horecazaken kleinhandel langs Lage Kaart open en halfopen bebouwing wijk Kleine Landeigendom onderwijs recreatie (voetbalvelden) kerkhof enkele bedrijven tussen Hoge en Lage Kaart omgeving kerk, speelterrein, parkje kerk, Salvé, bebouwing parkdomeinen

- 90 -

4.1.4.3.4. Centrum (dorpskern) Kern Buiten kern Functie Openbare ruimten Beeldbepalend

       

kernwinkelgebied, zowel kleinhandel als supermarkten gesloten bebouwing met wisselende bouwhoogten (appartementen) woonstraten met veelal groen karakter zorg (KLINA, OCMW, Sterrenhuis) openbare diensten (brandweer, gemeentehuis, bibliotheek…) onderwijs (vnl. verharde) pleinen, basketveldje Hendrik Luytenplein o.a. gemeentehuis, oud politiekantoor, kerk, standbeelden, OCMW, watertoren PIDPA

4.1.4.3.5. Driehoek Kern

  

Buiten kern

   

Functie

  

Openbare ruimten Beeldbepalend

 

beperkte kleinhandel rond plein Rerum Novarumlei aangewezen op Centrum voor dagelijkse levensbehoeften grote diversiteit aan woonvormen (open/halfopen/gesloten/lintbebouwing) appartementsblokken aan de Golf wijk Kleine Landeigendom onderwijs recreatie (sporthal, golfterrein, jeugdhuis, voetbalterreinen, seniorencentrum,) kerkhof civiele bescherming pompstation PIDPA plein Rerum Novarumlei, groenstrook en pleintjes, enkele groene binnengebieden zonder expliciete functie kerk, De Schans

4.1.4.3.6. Bethanie Kern Buiten kern Functie Openbare ruimten Beeldbepalend

        


weinig tot geen kleinhandel verschillende types van bebouwing, concentratie rond Ploegsebaan zowel open als halfopen bebouwing villabouw op grote kavels onderwijs (scholen, Academie voor Muziek en Woord) containerpark recreatie (manege, voetbalvelden) kerkplein, speelruimte, De Uitlegger, enkele groene binnengebieden zonder expliciete functie kerk, landhuis Mishagen, Fort

- 91 -

4.1.4.3.7. Maria-Ter-Heide (dorpskern) Kern

Buiten kern


           

eigen centrum, voorziening dagelijkse levensbehoeften compacte gesloten bebouwing rond Bredabaan open bebouwing en villabouw appartementen Durentijdlei wijk Kleine Landeigendom groothandel aan kruising Sint Jobsesteenweg en Essensesteenweg militair domein onderwijs recreatie (seniorencentrum, sportvelden, speelbos, kinderboerderij) automobielinspectie Zegeplein kerk, Bellenhof, Withof, Hof ter Mik, sanatorium De Mik

4.1.4.4. Ontwikkelingsperspectieven en acties De gemeente Brasschaat is een goed uitgeruste gemeente wat betreft het woonpatrimonium. Er zijn verschillende bebouwingsconcentraties: compactere bebouwing in de kernen en riante woningen in de woonparken. Voor de kernen Brasschaat centrum, Mariaburg en Maria-ter-Heide dient verdichting (RSV: minimum 15 woningen per hectare) binnen de bestaande structuur voorop te staan, met het nodige respect voor de aanwezige groenelementen. Voor de woonparken is het van belang dat er wordt gestreefd naar het behoud van maximale groene ruimte. Buiten de eerder vernoemde bebouwde deelruimten beschikt de gemeente Brasschaat nog over belangrijke groene ruimtes in het noorden en het zuiden van de gemeente. In het noorden zijn dit de Oude Gracht, Eikelenberg en het Klein Schietveld; in het zuiden het Peerdsbos, het Gemeentepark, De Inslag en De Mik. In het bindend gedeelte van het RSPB worden inzake wonen volgende beleidselementen vooropgesteld:  opstellen van een RUP voor de afbakening van de centrumgebieden  opstellen van een RUP voor de afbakening van de zones waar het bouwen van meergezinswoningen toegelaten is  opstellen van een RUP om het militair domein tussen Mishagen en Werversbos te herbestemmen  opstellen van een RUP om het behoud van het specifieke karakter van de officierenwijk in Mariater-Heide te garanderen  opstellen van een RUP voor alle woonparkgebieden om het groene karakter te behouden en de voorschriften m.b.t. toegelaten functies en woonvormen te verfijnen  overleg en opvolgen van het planningsproces m.b.t. het bebouwd perifeer landschap. Voor deze RUP ‟s is de procedure afgerond, lopende of dient ze nog opgestart te worden (zie “4.1.6.1. BPA ‟s en RUP ‟s”).


- 92 -

4.1.5. Beleidsplan “Brasschaat, een nieuwe dynamiek” Het beleidsplan “Brasschaat, een nieuwe dynamiek” voor de periode 2013-2018 tracht met een woonbeleid op maat kwaliteitsvol en betaalbaar wonen mogelijk te maken. Een gezonde mix van jonge en oudere gezinnen, met en zonder kinderen, moet bijdragen tot een gezond sociaal weefsel en een leefbare en aantrekkelijke woonomgeving. Om deze doelstellingen mogelijk te maken komen twee grote uitdagingen naar voor:  het creëren van een kwalitatief en betaalbaar woonaanbod voor jongeren;  het bieden van een antwoord op de woonproblematiek bij de oudere generatie. Voor de realisatie van betaalbare woningen voor jongeren wordt getracht de Privaat Publieke Samenwerkingen verder uit te bouwen. Eigenaars van huurwoningen zullen verder worden geïnformeerd over de mogelijkheden die het sociaal verhuurkantoor (SVK) biedt en de sociale huisvestingsmaatschappijen worden gestimuleerd om samen met private partners projecten rond betaalbaar en bescheiden wonen voor jongeren te realiseren. Voor de oudere bevolking wordt naar oplossingen gezocht in nieuwe woonvormen (aanleunwoningen, samenhuizen, zorgwonen…) die tegemoet komen aan levenslang wonen. Tevens moeten er gepaste antwoorden gevonden worden voor de juridische, fiscale en sociale bezwaren in de huidige wetgeving. Men zal een aanbod trachten te creëren voor ieders beurs en behoefte. Naast deze uitdagingen verbindt het gemeentebestuur zich ertoe om volgende doelstellingen te realiseren:  de realisatie van de opgelegde norm voor sociale woningen uit het gronden pandendecreet (BSO);  het groene gemeentelijk karakter te behouden door de handhaving van het verbod op meergezinswoningen, zoals vastgelegd in het desbetreffende RUP;  woonuitbreidingsgebieden zullen enkel worden aangesproken indien hier een reële behoefte toe is, er een goede ontsluiting voorzien is en deze gronden de watertoets doorstaan. De voorkeur gaat echter naar inbreiding en duurzaam meervoudig grondgebruik.  leegstand en verkrotting krachtdadig aan te pakken. Dit alles zal de sleutel vormen tot een aangename leefomgeving voor iedereen.

4.1.6. Stedenbouwkundige instrumenten 4.1.6.1. BPA ‟s en RUP ‟s Om het gewestplan te verfijnen werden bijzondere plannen van aanleg (BPA ‟s) opgemaakt. Met het decreet houdende de ruimtelijke ordening van 18 mei 1999, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) en latere wijzigingen werden de ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP ‟s) in het leven geroepen. De RUP ‟s vervangen de BPA ‟s en het gewestplan. Het BPA of RUP legt de bestemming, de inrichting en/of het beheer van een gebied vast. Op het grondgebied van Brasschaat komen 25 goedgekeurde en nog van toepassing zijnde BPA ‟s voor en 17 goedgekeurde RUP ‟s. Het merendeel van de BPA ‟s en RUP ‟s heeft tot doel om de gewestplanbestemming verder te detailleren. Zo worden bijvoorbeeld bepaalde zones uitsluitend bestemd voor eengezinswoningen of bepaalde wijken bestemd voor groepswoningbouw. BPA ‟s bevatten ook voorschriften rond woningtypologieën (vrijstaande, gegroepeerde, aaneengesloten, … bebouwing). Over het algemeen mag worden aangenomen dat gebieden die in het gewestplan worden omschreven als woongebied en waar geen BPA of RUP van toepassing is, bestemd zijn voor het bouwen van eengezinswoningen. Via een BPA of een RUP kunnen zones worden bepaald waarbinnen het bouwen van meergezinswoningen is toegelaten. Om daar een overzicht van te


- 93 -

krijgen, moeten de plannen elk afzonderlijk worden opgelijst. Woonuitbreidingsgebieden worden, zoals vastgelegd in het beleidsplan van de gemeente, gereserveerd voor sociale woningbouw. Hierop kan in specifieke gevallen via een RUP wel een uitzondering op worden gemaakt. Het RUP Verbod meergezinswoningen werd recent goedgekeurd en legt een verbod op de bouw van meergezinswoningen. Gebieden in woongebied waar reeds een BPA of ander RUP van toepassing is, werden niet mee in het RUP opgenomen. Op de kaart (figuur 21 op de volgende pagina) zijn de zones aangeduid waar de bouw van meergezinswoningen is verboden (groene kleur). Bestaande vergunde meergezinswoningen kunnen wel blijven bestaan en eventueel worden uitgebreid. Enkel bij zeer ingrijpende verbouwingswerken kan de gemeente opleggen om het gebouw om te vormen tot (een) eengezinswoning(en). Aan de hand van dit RUP kan de gemeente bepalen waar wel of geen meergezinswoningen kunnen worden gebouwd om zo een gerichter beleid te voeren en de bouw van meergezinswoningen te beperken. Figuur 32: RUP Verbod meergezinswoningen

In een aantal BPA ‟s en RUP ‟s worden gebieden gereserveerd voor sociale woningbouw en/of betaalbaar wonen, namelijk:  BPA 22: Het Leeg-Rietbeemden: Deels vervallen BPA voor inrichting van woonuitbreidingsgebied. Een deel van het gebied werd ingericht als golfterrein. Het niet-vervallen gedeelte van het BPA wordt bestemd voor sociale woningbouw. Door de VMSW werd aan BUUR de opdracht gegeven een studie op te maken omtrent de ontwikkelingen van de wijk Het Leeg-Rietbeemden. In Juni 2012 heeft de VMSW de opdracht


- 94 -

gegeven aan BUUR om het inrichtingsplan aan te passen aan de resultaten van de hydraulische studie. In zitting van 26 augustus 2013 werd kennis genomen van en goedkeuring gehecht aan het eindrapport “Inrichtingsplan Het Leeg-Rietbeemden” opgesteld door BUUR. Nieuwe ontwikkelingen moeten passen in dit inrichtingsplan. Ondertussen zijn de gronden loten 1, 3 en 4 van opmetingsplan 2A verkocht via het Rollend Grondfonds aan de VMSW op 24 december 2012 en de Voorkempen heeft een voorschot betaald voor de gronden loten 2 en 5 van opmetingsplan 2A en de loten 2, 3, 6 en 7 van opmetingsplan 1B. Een privaat initiatief is opgestart voor de gronden langs de Beemdenstraat in woonveld 6 (bouwblok 6.0 en 6.1). Zij hebben de intentie om 31 sociale woningen te bouwen met De Voorkempen. Figuur 33: Het Leeg - Rietbeemden: verkoop gronden


- 95 -

 BPA 7B: Heislag: BPA voor de ordening van woongebied. In het BPA worden drie binnengebieden bestemd voor sociale woningbouw. Twee van de drie binnengebieden worden op korte termijn ontwikkeld, namelijk het binnengebied langs de Pauwelslei en het binnengebied Hoogbos, dat eigendom is van Arro.  RUP Officierenwijk (zone F): RUP voor voormalige militaire woonwijk met invulling van onbebouwd gedeelte voor sociale en bescheiden woningbouw.  RUP Pendennis Castle: RUP voor de omvorming van het bestaande kasteel tot woongelegenheden en oprichten van bebouwing in het omliggende park voor appartementen meergezinswoning toegelaten op deze locatie voor de omvorming van het gebouw naar seniorenflats met zorg.  RUP Mikseheide: zone voor weekendverblijven met een verbod voor permanente bewoning. Het uitdoofbeleid tot 2029 zal worden gerespecteerd voor de huidige bewoners. Bedoeling is wel dat het RUP op termijn een oplossing biedt voor de onrechtmatige bewoning en dat de voorschriften van het RUP worden gehandhaafd: bijkomende inschrijvingen in de weekendzone kunnen niet worden toegelaten. Daarom zal in een doelgroepenplan in het kader van een toewijzingsreglement voor sociale huurwoningen onderzocht worden in hoeverre de bewoners van weekendverblijven als een aparte doelgroep kunnen opgenomen worden.  RUP Militaire woonwijk: RUP voor de herbestemming van een voormalige militaire woonwijk; aankoop gronden door de gemeente voor inspanningen rond sociaal en betaalbaar wonen.  BPA 26: Grote Heide legt een zone vast bestemd voor weekendverblijven. Naast de bestaande BPA ‟s en RUP ‟s staat de opmaak van 3 RUP ‟s op de planning, waaronder:  RUP Ploegsebaan: dit RUP is momenteel in fase van voorontwerp. Bespreking met Vlaanderen en de Provincie gepland om een beperkt aantal extra woningen te creëren (grenzend aan de zone voor recreatie) en de omvorming van militair gebied naar woongebied te bespreken. Het is de bedoeling om deze omvorming naar woongebied samen te bekijken met de aangrenzende zone agrarisch gebied.  RUP Korenlaan: RUP dat opgestart wordt om recreatiegebied terug om te vormen tot woongebied langs de Korenlaan waarbij halfopen bebouwingen kunnen worden gerealiseerd na goedkeuring van het RUP.  RUP school Kaart: Rondom de oude kern van de wijk Kaart werden, gespreid over een periode van ongeveer twintig jaar, sociale koopwoningen van de Kleine Landeigendom met grote tuinen langsheen brede lanen gebouwd. Momenteel stellen we vast dat deze wijk sterk vergrijsd is. In de wijk zijn tevens 2 scholen gesitueerd: een gemeenteschool en een vrije school De Vlinder. Beide scholen hebben zowel een kleuterschool als een lagere school. Beide schoolgebouwen hebben dringend behoefte aan vervangingsbouw om zowel aan de technische, energetische als educatieve behoeften te voldoen. Uit voorbesprekingen blijkt dat er een aantal synergiën mogelijk zijn tussen beide netten, zoals het voorzien in kinderopvang, gezamenlijk gebruik van turnzaal enz. Een synergienota zal hiervoor verder worden uitgewerkt. De terreinbezetting en de vloerterreinindex is voor beide scholen heel laag waardoor er opportuniteiten ontstaan. Wij zien kansen in het realiseren van assistentiewoningen op een deel van het schoolterrein, gericht langsheen de naastliggende weg. Deze woningen zullen dan bestemd zijn voor de ouderen uit de wijk Kaart (en specifiek de bewoners van de vroegere woningen van de kleine Landeigendom), om hen zo de kans te geven in de eigen wijk te blijven wonen. Door het voorzien van gemeenschappelijke ruimten blijven zij met elkaar in contact. Tegelijk kan men hier ook aan een specifieke zorg op maat voorzien. Het doel is de realisatie van 90 a 100 assistentiewoningen. Deze verhuisbewegingen maakt dat er heel wat voldoende grote woningen met een tuin voor jonge gezinnen met kinderen in de rechtstreekse omgeving van het projectgebied zullen vrijkomen op de woningmarkt. Dit maakt een versnelde verjonging van de huishoudens mogelijk en een heropleving van de scholen die de laatste jaren een lichte achteruitgang van het aantal leerlingen kennen omwille van de vergrijzing in de wijk. Naast het nieuwe assistentiewoningengebouw willen we ook de gemeenteschool aanpakken door middel van een doorgedreven renovatie of nieuwbouw. Zo kunnen we ook hier een typologie van een brede school ontwikkelen waarbij we ons focussen op het brede medegebruik van deze lokalen buiten de schooluren. We denken ook aan de locatie van een jeugdvereniging die in het weekend mee gebruik kan maken van de beide schoolterreinen. Elke school behoudt zijn eigenheid maar we stimuleren de maximale samenwerking en de mogelijkheid tot uitbreiding.


- 96 -

Binnen het thema woonkernen, binnen het project BPL, wordt dit project mee onderzocht. Het gemeentebestuur heeft zich in de beheers- en beleidscyclus alvast geëngageerd om hiervoor een RUP op te maken.

4.1.6.2. Verkavelingen Een verkavelingsvergunning geeft iemand toelating om een stuk grond op te delen in twee of meer kavels voor bebouwing. Hiertoe wordt een verkavelingsplan opgesteld met voorschriften. Wanneer een verkaveling uit meer dan 10 loten bestaat of groter is dan 0,5 hectare, wordt met het Decreet Grond- en Pandenbeleid aan de verkavelaar een bescheiden last opgelegd (zie “4.2. Gronden pandenbeleid”).

4.1.6.3. Stedenbouwkundige verordening 4.1.6.3.1. Procedure Het college van burgemeester en schepenen is belast met het opmaken van gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen en neemt de nodige maatregelen tot opmaak. Het college legt het ontwerp voor advies voor aan de gewestelijke stedenbouwkundige ambtenaar en aan de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening. Binnen de dertig dagen geeft de gewestelijke stedenbouwkundige ambtenaar bindend advies over de verenigbaarheid met gewestelijke verordeningen. Wanneer er gen advies is verleend binnen deze termijn, mag aan de adviesvereisten worden voorbijgegaan. Onmiddellijk na de definitieve vaststelling door het college wordt de stedenbouwkundige verordening ter goedkeuring aan de deputatie voorgelegd. Binnen een termijn van zestig dagen deelt de deputatie haar beslissing mee. Na goedkeuring door de deputatie wordt een afschrift naar de Vlaamse Regering gestuurd en de 92 stedenbouwkundige verordening in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.

4.1.6.3.2. Bestaande gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen Binnen de gemeente Brasschaat bestaan er stedenbouwkundige verordeningen voor:  het vellen van bomen  afschermingen  de aanleg van voortuinstroken en verharde toegangen  het plaatsen van publiciteit  het installeren van schotelantennes  het aanleggen van parkeerplaatsen  bescheiden wonen (zie “4.2.2.1. Verordening bescheiden wonen”).

4.1.6.4. Recht van voorkoop Het recht van voorkoop heeft tot doel de begunstigden ervan in staat te stellen bepaalde woningen en percelen, bestemd voor woningbouw te verwerven om die vervolgens aan te wenden om sociale huurof koopwoningen of sociale kavels te realiseren. De begunstigden van het recht van voorkoop zijn:  op de woningen beschreven in artikel 85 § 1, eerste lid van de Vlaamse Wooncode: de VMSW, de sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM), de gemeenten en de openbare centra voor maatschappelijk welzijn;  op de woningen en percelen beschreven in artikel 85 § 1, tweede lid van de Vlaamse Wooncode: de VMSW, het Investeringsfonds voor gronden woonbeleid in Vlaams-Brabant (Vlabinvest) in het 92

bron: Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, hoofdstuk III, art. 2.3.2


- 97 -

Vlabinvest-gebied, de sociale huisvestingsmaatschappijen binnen hun werkgebied en de gemeenten op hun grondgebied. Voor de overige gebieden gelden de algemene regels.

4.2. Grond- en pandenbeleid 4.2.1. Algemeen Op 18 maart 2009 keurde de Vlaams Parlement het Decreet Grond- en Pandenbeleid goed. Het decreet houdt bepalingen in die de gemeente meer instrumenten in handen geven om een actief gronden pandenbeleid te voeren, zoals:  activeringsmaatregelen voor gronden en panden, bv. de verplichte opmaak van een gemeentelijk leegstandsregister met de mogelijkheid om een leegstandheffing in te voeren;  mogelijkheden om de private sector te betrekken bij het realiseren van een betaalbaar woonaanbod (zie 4.1.6.2. Verkavelingen). De betrokken partijen, waaronder de Vlaamse Regering, kregen tot 25 november 2013 de tijd om hun eventuele schriftelijke opmerkingen te betekenen aan het Grondwettelijk Hof. Het Hof zal kort daarna uitspraak doen over de eventuele verbetering. Bij haar arresten nr. 144/2013 en nr. 145/2013 van 7 november 2013 heeft het Grondwettelijk Hof echter wezenlijke onderdelen van het decreet van het Vlaamse Gewest van 27 maart 2009 betreffende het gronden pandenbeleid vernietigd. De vernietiging betreft het luik “wonen in eigen streek” (dat boek 5 van het decreet uitmaakt) en de bepalingen betreffende de sociale lasten die worden opgelegd om een sociaal woonaanbod te verwezenlijken (artikel 4.1.16 t.e.m. artikel 4.1.26 van het betrokken decreet). De overige bepalingen van boek 4 (maatregelen betreffende betaalbaar wonen), waaronder het bindend sociaal objectief, de normen inzake het sociaal woonaanbod, en de regeling inzake het bescheiden woonaanbod bleven bestaan. In navolging hiervan zal het gemeentelijk reglement sociaal wonen worden ingetrokken, aangezien dit geen waarde meer heeft.

4.2.2. Bescheiden last Het Decreet Grond- en Pandenbeleid legt in bepaalde gevallen een bescheiden last op aan een verkavelaar of bouwheer, namelijk wanneer:  de verkaveling uit 10 of meer loten bestaat;  de verkaveling groter is dan 0,5 ha;  het de bouw of herbouw van appartementsgebouwen met 50 of meer appartementen of groepswoningbouw met min. 10 woongelegenheden betreft;  het project grenst aan een project van de zelfde verkavelaar/bouwheer (aanvrager van de vergunning) dat niet aan deze voorwaarden voldoet en de twee samen meer dan 0,5 ha beslaan. De op te leggen percentages te realiseren bescheiden woonaanbod worden berekend op basis van het aantal woningen of kavels.

4.2.2.1. Gemeentelijk verordening bescheiden wonen Via een gemeentelijke verordening kan de gemeente:  de definitie bescheiden wonen verder inperken naar oppervlakte en volume en moduleren in functie van gezinssamenstelling;  percentages vastleggen voor de realisatie van een bescheiden woonaanbod;


- 98 -

 motieven opsommen op basis waarvan afwijkingen in min kunnen worden toegestaan (nooit lager dan de helft zoals bepaald in de gemeentelijke verordening);  afwijkingen op de normen in bestaande BPA ‟s of RUP ‟s toestaan. In de gemeentelijke verordening bescheiden wonen worden de bepalingen en percentages zoals vastgelegd in het decreet gronden pandenbeleid gevolgd. De gewestelijke percentages voor het te verwezenlijken bescheiden woonaanbod bedragen:  voor publieke gronden: minimaal 40% (meer is toegestaan);  voor private gronden: minimaal 20%. De bescheiden last kan op volgende wijze worden gerealiseerd:  in natura;  door de verkoop van de voor realisatie vereiste gronden aan een sociale woonorganisatie of een openbaar bestuur; 93  door storting van een bijdrage aan de gemeente. De gemeentelijke verordening bescheiden wonen hoeft niet elke drie jaar te worden geëvalueerd, maar het is aangeraden er ook een bepaling in op te nemen over hoe met de bescheiden last wordt omgegaan na het bereiken van het sociaal objectief.

4.2.3. Activeringsplicht Het decreet bepaalt dat minstens 25% van de gronden in eigendom van openbare besturen geactiveerd dient te worden voor sociale woningbouw binnen de tijdshorizon van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Een overzicht van alle publieke en semipublieke gronden kan uit het Register Onbebouwde Percelen worden gehaald.

4.2.4. Woonuitbreidingsgebieden Het decreet gronden pandenbeleid vult de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening aan inzake de woonuitbreidingsgebieden. Zo kan onder bepaalde voorwaarden in woonuitbreidingsgebied de aanvraag van een sociale woonorganisatie voor de realisatie van sociale woningen of kavels ingewilligd worden, ongeacht de visie van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan over dit woonuitbreidingsgebied.

93

bron: Decreet Grond- en Pandenbeleid, artikel 4.2


- 99 -

4.3. Andere beleidsplannen gerelateerd aan wonen 4.3.1. De beleids- en beheerscyclus en de meerjarenplanning 4.3.1.1. Algemeen De beleids- en beheerscyclus (BBC) is het nieuwe plannings-, registratie- en evaluatiesysteem dat alle lokale besturen vanaf 2014 zullen gebruiken. Het gaat om veel meer dan een nieuwe boekhouding of een nieuw financieel instrumentarium. Het bevat de meerjarenplanning (inhoudelijke planning d.m.v. beleidsdoelstellingen, actieplannen, acties…), het budget, de boekhouding en de jaarrekening van de lokale besturen. Het BBC is dan ook erg ingrijpend voor de wijze waarop gemeenten, OCMW ‟s en provincies hun beleid voorbereiden, budgetteren, uitvoeren, opvolgen en evalueren. De BBC stimuleert besturen meer dan ooit om geïntegreerd te plannen en te werken. Daarbij staan de beleidskeuzes van het bestuur centraal. Die beleidskeuzes kunnen beleidsdomeinen sector overkoepelend zijn. Aan de beleidskeuzes zullen vervolgens de vereiste financiële middelen gekoppeld moeten worden. De beleids- en beheerscyclus is een verhaal van en voor iedereen van het bestuur. Om de beleidskeuzes van het bestuur succesvol naar de praktijk te kunnen vertalen, is een doelgerichte samenwerking nodig. De taken in dit woonbeleidsplan kaderen in de uitwerking van de beleidsdoelstellingen, actieplannen en acties zoals bepaald in de BBC.

4.3.1.2. Doelstellingen rond woonbeleid In het BBC zijn verschillende strategische doelstellingen met daaraan gekoppelde beleidsdoelstellingen, actieplannen en acties opgenomen. Hier wordt beschreven welke deze doelstellingen, actieplannen en acties zijn rond woonbeleid

4.3.1.2.1. Krachtdadig aanpakken van leegstand en verkrotting Voor de vaststelling en opvolging van de leegstand werden volgende acties vooropgesteld: 





de vaststelling van leegstand aan de hand van een vermoedenslijst van woningen waar een inschrijvingen ontbreekt in het bevolkingsregister; Deze vaststellingen worden gedaan tijdens een onderzoek ter plaatse. Bij inventarisatie wordt de zakelijk gerechtigde hiervan ingelicht door middel van een administratieve akte, beschrijvend verslag en fotodossier. het heffingsreglement voor leegstaande woningen en gebouwen aanpassen ; Rekening houdend met familiale situaties dienen alle nieuwe eigenaars een vrijstelling te kunnen bekomen gedurende de twee jaar volgend op het verwerven van het pand. Ook dienen eigenaars die een leegstaande woning grondig renoveren zonder stedenbouwkundige vergunning een vrijstelling van drie jaar te kunnen bekomen, gelijkgesteld aan de vrijstelling op basis van een verbouwing met bouwvergunning. De criteria waaraan deze renovatiewerken moeten voldoen en de procedure ter goedkeuring van een renovatiedossier dienen vastgelegd te worden in een apart reglement. een geactualiseerd leegstandsregister dient overgemaakt te worden aan Wonen Vlaanderen via het Geoloket;


- 100 -

 

de inwoners informeren over wijzigingen van de reglementering betreffende leegstand, geplande acties en mogelijke oplossingen om leegstand van hun woning te vermijden/ verhelpen, door de opmaak van brochures; de indexering van de huisnummering van meergezinswoningen en appartementen. Op deze manier kan ook de leegstand van meergezinswoningen en appartementen aangepakt worden.

Voor de vaststelling en opvolging van de woningkwaliteit werden volgende acties vooropgesteld: 



in navolging van meldingen en klachten, onderzoeken naar woonkwaliteit uitvoeren en de lopende dossiers opvolgen; Om de opmaak en opvolging van de dossiers inzake woningkwaliteit efficiënt en transparant te laten verlopen zal een ICT-module "woningkwaliteit" worden aangekocht. de opvolging van verwaarloosde, ongeschikte en/of onbewoonbare woningen. Hiervoor zullen besluiten ongeschikt- en onbewoonbaarheid worden overgemaakt aan Wonen Vlaanderen, als ook de vermoedenslijst van verwaarloosde panden. Ook in deze optiek is de aankoop van een ICT-module "woningkwaliteit" van belang.

4.3.1.2.2. Realiseren van een betaalbaar en kwalitatief woonaanbod voor jonge gezinnen Eén van de actieplannen voor de realisatie van deze beleidsdoelstelling is de opmaak van een toewijzingsreglement "Lokale binding" voor sociale huurwoningen: 

het opstellen van een gemeentelijke beleidsvisie voor jonge gezinnen. De doelgroep in kaart brengen, de woonvraag specifiëren en stimuli onderzoeken waarmee jonge gezinnen kunnen aangetrokken worden. Het verwerven van een sociale koop- of huurwoning is ontegensprekelijk verbonden met een aantal wettelijke voorwaarden: geen andere eigendommen bezitten, bereidheid tot het leren van onze Nederlandse taal, controle op domicilie, … Een verruiming van deze voorwaarden met voorwaarden rond lokale binding in het gemeentelijk toewijzingsreglement, kan jonge gezinnen die Brasschaat om financiële redenen verlieten opnieuw aantrekken.

Een volgend actieplan is het realiseren van een aandeel bescheiden woningen: 



sociale huisvestingsmaatschappijen stimuleren om samen met private partners projecten op te starten inzake betaalbaar en bescheiden wonen voor jongeren (starterswoningen en gezinnen); Deze besprekingen met de betrokken actoren zullen plaatsvinden tijdens het lokaal woonoverleg en het bouwcollege. bij verkavelingsaanvragen en bouwprojecten die voldoen aan de voorwaarden zoals beschreven in het decreet gronden pandenbeleid een bescheiden last opleggen. Deze bescheiden last wordt berekend volgens de normen beschreven in de gemeentelijke verordening bescheiden wonen.

Als laatste actieplan voor deze beleidsdoelstelling zal men ook betaalbare woningen realiseren:   

privaat-publieke samenwerkingen verder uitwerken met het oog op de realisatie van projecten met duurzaam meervoudig grondgebruik; het aanbod aan kleinere woningen en appartementen verhogen; De inplanting van meersgezinswoningen dient echter op een ruimtelijk verantwoorde manier te gebeuren en binnen de toegelaten zones van het RUP verbod op meergezinswoningen te liggen. het pilootproject “school Kaart” realiseren, waarbij schoolgebouwen worden vernieuwd en assistentiewoningen worden gerealiseerd om zo te komen tot een verjonging van de wijk. Hiervoor dient een RUP opgemaakt te worden voor de realisatie van assistentiewoningen op grond van de school Kaart.


- 101 -

4.3.1.2.3. Ouderen ondersteunen zodat zij langer zelfstandig in hun eigen thuisomgeving kunnen blijven wonen en de kwaliteit van leven behouden Er dient onderzoek gedaan te worden naar nieuwe woonvormen aanleunwoningen, samenhuizen, zorgwonen, etc.:  

hiervoor dienen gepaste antwoorden gevonden te worden op de juridische, fiscale en sociale bezwaren in de huidige wetgeving; van zodra men deze antwoorden heeft gevonden, dient de burger geïnformeerd te worden rond de mogelijkheden van aangepaste woonvormen voor ouderen door middel van een informatiecampagne.

Dit tevens door het stimuleren en informeren van de inwoners van Brasschaat over levenslang en aanpasbaar wonen: 

ook hierrond dient een uitgebreide informatiecampagne te worden opgezet Levenslang en aanpasbaar wonen moet verder worden ondersteund, onder meer door het op touw zetten van een informatiecampagne rond: een goede doorstroming (van eigen woning naar serviceflat naar rusthuis), de mogelijkheden rond het aanpassen van de eigen woning en de financiële tegemoetkomingen waarop men recht heeft.

Onderzoek voeren naar inbreidingsmogelijkheden en reconversiemogelijkheden van bestaande grote gebouwen voor de inrichting van appartementen voor ouderen en serviceflats:   

door actief op zoek te gaan naar bestaande (leegstaande) gebouwen en partners voor de realisatie van appartementen voor ouderen en serviceflats; het verbod op meergezinswoningen zal gehandhaafd worden binnen de perimeter van het RUP; de voorkeur wordt gegeven aan inbreidingsprojecten en pas daarna aan het aansnijden van woonuitbreidingsgebieden.

4.3.1.2.4. Realisatie van sociale woningen volgens de opgelegde norm uit het Grond- en Pandendecreet (het bindend sociaal objectief) De realisatie van de geplande sociale woningbouwprojecten wordt opgevolgd:  



de projectfiche sociaal en betaalbaar wonen wordt opgevolgd; de sociale woningbouwprojecten en het uitvoeringsprogramma voor sociale woningbouw wordt jaarlijks meerdere keren besproken tijdens het lokaal woonoverleg. Dit wordt ad hoc uitgebreid met nieuwe partners indien dit relevant is. Tevens zal getracht worden het gestructureerd overleg tussen de verschillende woonactoren te versterken; de sociale woningbouwprojecten worden op gebied van ruimtelijke ordening tevens uitgebreid besproken met de sociale huisvestingsmaatschappijen en andere bouwheren tijdens het bouwcollege.

Door het stimuleren van de realisatie van nieuwe sociale woningen:   

gronden in eigendom van de gemeente of andere publieke en semipublieke rechtspersonen worden geactiveerd, waarbij de gemeente zelf optreedt als bouwheer of waarbij de gronden waarop de woningen worden opgetrokken in erfpacht worden gegeven of worden verkocht; voor de realisatie van nieuwe sociale woningbouwprojecten kunnen woonuitbreidingsgebieden worden aangesproken. Dit indien eerst voor een goede ontsluiting wordt gezorgd alvorens er gestart wordt met de realisatie van de woningen. De gronden dienen de watertoets te doorstaan; eigenaars van huurwoningen zullen geïnformeerd worden over de mogelijkheden die het Sociaal Verhuurkantoor (SVK) van hun regio biedt.

Door middel van de vaststelling van verwaarlozing:



de vermoedenslijst van verwaarloosde panden wordt jaarlijks doorgegeven een aan Wonen Vlaanderen.


- 102 -

4.3.1.3. Doelstellingen rond lokaal sociaal beleid/welzijnsbeleid 4.3.1.3.1. Ouderen ondersteunen zodat zij langer zelfstandig in hun eigen thuisomgeving kunnen blijven wonen en de kwaliteit van leven behouden Door het ondersteunen van thuiswonende senioren en hun mantelzorgers en bekendmaking van de dienstverlening:

     

decentralisatie thuiszorgdiensten en verdere inhoudelijke uitbouw dienstencentra met behoud van huidig aantal personeelsleden; bekendmaking van de dienstverlening voor senioren via alle mogelijke kanalen; het opstarten van een woonzorgteam bestaande uit reeds aanwezige eigen thuiszorgdiensten in samenwerking met externe partners en het aanwenden van eigen expertise aanwezig in het DVC en WZC; het verderzetten van de gemeentelijke mantelzorgtoelage; het verderzetten van de gemeentelijke premie voor de aanpassingen van woningen; het verderzetten van het verscheiden aanbod aan vervoersmogelijkheden: de minder mobiele centrale (MMC), de buurtbus en het vervoer van de dienstencentra.

Door kwalitatieve ondersteuning van semi-residentiële verblijven voor senioren:

 

verdere bekendmaking van de werking van dagverzorgingscentra bij alle thuiszorgdiensten teneinde zorgbehoevende senioren zo lang mogelijk thuis te laten wonen; het organiseren van crisisopvang in het centrum voor kortverblijf en het uitwerken van de daarvoor noodzakelijke procedures.

Door kwalitatieve opvang van residentieel verblijvende senioren:

  

samenwerkingsverbanden aangaan en implementeren, onder andere in de zorgdriehoek Prins Kavelhof. Het OCMW neemt hier de regierol op; de samenwerking (verder) uitbouwen met en doorverwijzing naar andere woonzorgcentra; Vesalius - woonzorgcentrum.

4.3.1.3.2. Brasschaat handelt proactief binnen het domein van de maatschappelijke dienstverlening. Binnen het lokaal sociaal beleid:

       

een bovenlokale samenwerking met de bestaande instanties. Het OCMW heeft hier de regierol; een bevraging van de actoren naar lacunes en de behoeften inzake sociaal beleid; het opnieuw opstarten van een gezondheids-/ welzijnsraad; het dekkend welzijnswerk op de eerste lijn realiseren in samenwerking met derden; de opvangmogelijkheid via LOI plaatsen wordt behouden; bij inschrijving zal men controle doen op jobkansen en arbeidscontracten van EU burgers; het inburgeringstraject; het realiseren van noodhuisvesting. Uit de omgevingsanalyse blijkt dat ruim 80% van de bestaande noodhuisvesting voortdurend bezet is. Bewoners van een onbewoonbare woning krijgen vaak voorrang voor een sociale woning, maar daarvoor moet er uiteraard eerst een woning vrij zijn die voldoet aan de behoefte (rationele bezetting). Binnen deze actie zullen de volgende zaken worden gerealiseerd: het inrichten van 7 noodwoningen het verderzetting van de crisisopvang i.s.m. KINA overleg en samenwerking tussen het OCMW en de Voorkempen voor oplossingen oplossingen zoeken om de noodhuisvesting binnen Brasschaat uit te breiden, bv. huurcontracten tussen OCMW en de Voorkempen, buiten het sociaal huurstelsel om, gedurende de perioden dat panden leegstaan voor renovatie.


- 103 -

Door het methodisch handelen te optimaliseren binnen maatschappelijke dienstverlening:

    

actieve opsporing en aanklampende dienstverlening opzetten voor doelgroepen; het opzetten van een uitgetekend begeleidingstraject voor klanten binnen de dienst schuldbemiddeling; in samenwerking met het onderwijs in de brede zin van het woord, een vorming rond schuldenproblematiek organiseren (binnen flankerend onderwijsbeleid voor intermediairen en rechtstreeks betrokkenen (bijv. inleefdagen); de mogelijkheden verder onderzoeken om met een centrale intaker te werken op de algemene sociale dienst (voorwaarden, efficiëntie, effectiviteit). Dit voor het centraal aanmeldpunt voor hulpverlening; een weging opzetten van woonbegeleiding (kosten/ baten).

Door armoedebestrijding:

  

de verdere ondersteuning en uitbouw van Kabas in zijn rol als project kansarmoedebestrijding; het uitbouwen van een kansarmoedebestrijdingsplan met bijzondere aandacht voor kinderarmoede; de verdere ondersteuning en uitbouw van de sociale kruidenier.

Door het opzetten van preventiecampagnes binnen het domein van maatschappelijke dienstverlening:

  

het opstellen van een preventiecampagne rond schuldenproblematiek, vooral gericht naar jongeren; preventieve ondersteuning realiseren naar (gezinnen met) kinderen en jongeren in kwetsbare situaties; het actief en preventief gezondheidsbeleid uittekenen en doorvoeren van de Vlaamse beleidsdoelstellingen inzake Welzijn, Volksgezondheid en gezin.

Rond kwetsbare jongeren:

  

werkgroepen oprichten om een breed draagvlak voor preventie te creëren; het uitwerken van een aanbod aan preventie (MEGA project); het opstarten van een samenwerking rond laagdrempelige aanpak van psychische moeilijkheden (vooral bij jongeren).

Door de onderschrijving en implementatie van het "Charter van toegankelijke diensten hulpverlening".



ondersteuning van buurtgenootschappen in de strijd tegen vereenzaming.

4.3.2. Mobiliteitsbeleid 4.3.2.1. Rijdend verkeer Het gemeentelijk mobiliteitsplan en het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan vormen het kader van het mobiliteitsbeleid in de gemeente. Het mobiliteitsplan werd conform verklaard op 5 februari 2004. De sneltoets werd conform verklaard op 9 juli 2009 en gaf als resultaat dat het mobiliteitsplan enkel diende te worden geactualiseerd. Het geactualiseerd mobiliteitsplan werd door de PAC conform verklaard op 26 augustus 2010.


- 104 -

4.3.2.1.1. Wegencategorisering Het mobiliteitsplan voorziet een wegencategorisering die gebaseerd is op een boomstructuur. Hierdoor wordt een evenwicht gevonden tussen bereikbaarheid en verkeersleefbaarheid. Woonwijken worden gevrijwaard van sluipverkeer, maar blijven bereikbaar met de auto. Een aangepast snelheidsregime ondersteunt deze wegencategorisering. Tijdens deze legislatuur zal de aandacht vooral liggen op doorstroming en meer bepaald op de grote verkeersaders in Brasschaat.

4.3.2.1.2. Openbaar vervoernetwerk Op het vlak van openbaar vervoer worden de bestaande structurerende verbindingen versterkt door onder meer de realisatie van vrije busbanen. Een buurtbus ontsluit gebieden die nauwelijks of niet door het reguliere openbaar vervoeraanbod worden bediend. De schuilhuisjes en de informatievoorzieningen krijgen de aandacht die ze verdienen.

4.3.2.1.3. Fietsnetwerk Het fietsnetwerk is veel fijnmaziger dan het wegennetwerk en bestaat uit fietspaden en straten met weinig verkeer. Er zijn nog een aantal ontbrekende schakels in het bovenlokaal verbindend fietsnetwerk. De nodige planprocessen werden opgestart om deze hiaten weg te werken. Op het vlak van fietsinfrastructuur heeft de gemeente een jaarlijks budget voor het onderhoud aan fietspaden. Op het vlak van kwaliteit stapt de gemeente in op het proefproject i.v.m. de meetfietsen. Deze registreren de verticale oneffenheden. Via deze informatie kan het onderhoudsprogramma beter worden gestuurd.

4.3.2.2. Stilstaand verkeer (parkeren en stallen) 4.3.2.2.1. Stallen (parkeren aan woningen) De gemeente heeft een stedenbouwkundige verordening opgesteld met daarin normen voor nieuwbouw, verbouwing en functiewijziging. Daaraan is een belasting gekoppeld met als doel zoveel mogelijk de parkeerbehoefte te laten invullen op private terreinen. Om de leefbaarheid te verhogen plant de gemeente initiatieven om vrachtwagens uit de woonwijken te houden.

4.3.2.2.2. Parkeren (parkeren aan publieke functies) Op een aantal plaatsen in de gemeente is de parkeerdruk hoog als het gevolg van een concentratie aan publieke functies. Waar mogelijk worden bijkomende parkeerplaatsen gecreëerd. Hierbij wordt telkens een afweging gemaakt met betrekking tot de gevolgen voor de overige modi.

4.3.2.2.3. Fiets parkeren De gemeente telt een groot aantal publieke fietsenstallingen. Dit aanbod wordt uitgebreid om de fiets als waardig alternatief voor de auto te versterken.


- 105 -

5. SOCIALE WONINGBOUWPROJECTEN Er staat in de gemeente Brasschaat een groot aantal sociale woningbouwprojecten op de planning. In totaal gaat het om 230 (zonder 11 woningen Kapellei) sociale huurwoongelegenheden en 55 sociale koopwoningen. Daarnaast zijn er nog een aantal projecten waarvan nog niet geweten is om hoeveel woningen het exact gaat of waarvan de verdeling in huur en koop nog niet vastligt, zoals oa. Het Leeg – Rietbeemden. De woningen van het renovatieproject Rozenhof en Bredabaan zijn hier ook nog niet bijgeteld. Tabel 48: Overzicht realisatie BSO sociale huurwoningen (tegen 2020) BSO reeds gerealiseerd nog te realiseren projecten in de pipeline, gestart en lopend

255,35

sociale huurwoningen (inhaalbeweging tegen 2025) 50,68

36

sociale koopwoningen 119

sociale kavels 10

22

219,35

50,68

97

230 (230 – 219 = 11)

11

55

10

Concreet betekent dit dat, wanneer al deze projecten ook effectief worden gerealiseerd, alle opgelegde objectieven ruimschoots behaald kunnen worden. Bovendien is er, met het binnengebied Heislagsebaan – Heideaard, ook nog ruimte voor sociale woningbouw op lange termijn. Voor de programmatie van de sociale woningbouwprojecten van de SHM De Voorkempen en ARRO 94 Antwerpen vindt u de projectfiche terug in bijlage. Deze bijlage is een momentopname en een evoluerend document.

94

bron: De Voorkempen H.E.; SVK Voorkempen; Arro Antwerpen; woonloket gemeente Brasschaat


- 106 -

6. PROJECTEN MET MEERVOUDIG GRONDGEBRUIK

De rode delen zijn de percelen in woongebied waar geen BPA, RUP of verkaveling van toepassing is en waar projecten met meervoudig grondgebruik mogelijk zijn.


- 107 -

7. CONCLUSIE: SWOT Onderstaande SWOT-analyse brengt beknopt de sterkten en zwakten van het huidige beleid in kaart, alsook de kansen en bedreigingen waarmee men rekening dient te houden. STERKTEN

ZWAKTEN informatiebeleid

-

woonloket als centraal aanspreekpunt voor informatie en begeleiding inzake wonen; ondersteuning door de huisvestingsambtenaar

-

gebruik van diverse media → aanwezigheid van het woonloket op de website

-

organisatie van infomomenten (lopende projecten, levenslang en aanpasbaar wonen, sociale huisvesting,…)

-

uitgave van informatiefolders en publicaties

-

integratie van het woonloket in de dienst ruimtelijke ordening biedt weinig privacy (geen afzonderlijke ruimte beschikbaar)

woonkwaliteit -

actieve toepassing van de instrumenten van het Decreet gronden pandenbeleid en de Vlaamse Wooncode → controle en heffing op leegstand → controle, opvolging en begeleiding van dossiers rond woonkwaliteit via het woonloket

-

samenwerking tussen OCMW en gemeente → opvolging van woonkwaliteitsdossiers → noodhuisvesting

-

groene karakter van de gemeente als aantrekkingspool voor jonge gezinnen met kinderen

-

eigenaars van onbewoonbare en leegstaande panden aansporen deze woningen te renoveren in functie van deze opnieuw op de markt te brengen


- 108 -

-

actieve toepassing van de instrumenten van het Decreet gronden pandenbeleid → verordening bescheiden wonen

-

recent sociaal huurwoningpatrimonium, aangepast aan modern comfort en huidige energienormen

-

realisatie van sociale huisvesting → groot aantal sociale woningbouwprojecten gepland en in uitvoering

-

realisatie van betaalbaar wonen → project Molenveld: bouw van 26 betaalbare woningen boven een school en een kinderdagverblijf → opmaak RUP Militaire Woonwijk (in dit project worden tevens sociale woningen gerealiseerd) → pilootproject school Kaart waar men ongeveer 90 serviceflats zou realiseren.

-

project erfpacht Prins Kavelhof → realisatie van sociale woningen en seniorenflats in de nabijheid van zorgvoorzieningen, voor de verschillende inkomenscategorieën bij senioren

-

projecten Eikendreef en Boskapellei → realisatie van projecten rond de dienstencentra

-

vele van de gronden in eigendom van de gemeente worden geactiveerd (verkoop/erfpacht) voor de realisatie van projecten

-

Brasschaat als pionier voor projecten van meervoudig grondgebruik en aangepaste woonvormen voor specifieke doelgroepen

ZWAKTEN - VERVOLG

STERKTEN - VERVOLG

sociaal en betaalbaar wonen

ondersteuning -

aanwezigheid van verschillende organisaties die actief bezig zijn met woonbegeleiding en aangepaste woonvormen voor mensen met een handicap

-

aanbod aan vormen van begeleid en beschut wonen dekt vraag niet

-

voorziene noodhuisvesting is onvoldoende

-

OCMW beschikt over een aantal LOI ‟s

-

-

financiële tegemoetkomingen en premies op gemeentelijk niveau

de communicatie rond de aanpassingspremie tussen gemeente en Vlaamse overheid verloopt soms stroef


- 109 -

STERKTEN - VERVOLG

“Fonds ter reductie van de globale energiekost” → goedkope lening voor investering in energiebesparende maatregelen → lagere rentevoet voor bepaalde doelgroep → samenwerking tussen gemeente, OCMW en Igean

-

brochure woonloket met de toelichting rond premies

ZWAKTEN - VERVOLG

-

woonoverleg -

organisatie van intern woonoverleg → vlotte samenwerking tussen gemeentediensten, OCMW → opvolging van lopende zaken en dossiers

-

samenwerking met politie → onderzoek naar leegstand → ondersteuning bij moeilijke dossiers → onderzoek verwaarlozing

-

organisatie van algemeen woonoverleg → minimaal 2 maal per jaar, dit kan meer naargelang de nood en de agendapunten → sturing betreffende typologie en locatie van projecten → bepalen en opvolgen nieuwe sociale woningbouwprojecten en de subsidiëring hiervoor

-

door de deelname aan de Interlokale Vereniging Lokaal Woonbeleid regio Noord tot eind april 2015, werden goede contacten opgebouwd met de huisvestingsambtenaren van omliggende gemeenten

-

overleg tussen dienst ruimtelijke ordening, De Voorkempen, Arro en andere woonactoren betreffende de uitvoering van (sociale) woningbouwprojecten

-

overleg tussen De Voorkempen en andere woonactoren (bv. OLO, Rotonde) over specifieke projecten voor een bepaalde doelgroep

-

overleg met Wonen Vlaanderen betreffende nieuwe en gewijzigde wetgeving en ondersteuning bij dossiers


- 110 -

KANSEN

BEDREIGINGEN demografische factoren

-

-

vanaf 2009 was er een lichte stijging van het bevolkingsaantal, ondanks de negatieve natuurlijke aangroei (o.a. door controle op leegstand)

-

vrije schoolkeuze en de aanwezigheid van kinderopvang en naschoolse opvang

sterk verouderende bevolking, aantal 50plussers neemt toe (vergrijzing) ontgroening van de bevolking (de jong volwassenen trekken weg en zijn vaak niet kapitaalkrachtig genoeg om zich nadien opnieuw in Brasschaat te vestigen)

woonkwaliteit -

-

hoge woonkwaliteit → hoog aandeel woningen met groot comfort en klein aandeel woningen zonder en met klein comfort instrumenten die de Vlaamse Wooncode en het Decreet Grond- en Pandenbeleid aanreiken voor de bestrijding van leegstand en het verbeteren van de woonkwaliteit

-

onderzoek naar woonkwaliteit vraagt om ruimte voor noodhuisvesting

-

aanvraag woonkwaliteitsonderzoek door ontevreden huurders → gemeente als “boeman”

-

administratieve processen voor de bestrijding van leegstand en het verbeteren van de woonkwaliteit zijn ingewikkeld en omslachtig

-

het ontbreekt de gemeente aan slagkracht om verwaarloosde, ongeschikt- en/of onbewoonbaar verklaarde panden te verbeteren, indien de eigenaar niet wenst mee te werken

sociaal en betaalbaar wonen -

lokale binding → jonge gezinnen uit eigen gemeente opnieuw aantrekken → opmaak toewijzingsreglement


-

zeer hoge en stijgende bouwgronden woningprijzen

-

toenemende gezinsverdunning en vergrijzing veroorzaakt grotere vraag naar kleinere woningen en appartementen

-

behoefte overstijgt het aanbod → wachtlijsten

-

uitdoofbeleid weekendzone Mikseheide

-

de looptijd van sociale woningbouwprojecten door externe factoren, zoals administratie en kostprijs

-

aanbod aan goede woningen is duurder dan wat een SHM hier volgens het financieringsbesluit aan mag spenderen

- 111 -

-

recht van voorkoop mist zijn doel: woningen aangeboden met recht van voorkoop zijn meestal te duur

-

de aanduiding van signaalgebieden in het kader van de waterproblematiek (het Leeg-Rietbeemden)

-

financiële tegemoetkomingen en premies op Vlaams en provinciaal niveau


-

na afloop proefproject nood aan verder uitbouwen van woonbegeleiding

-

hoge bouwgronden woningprijzen → onvoldoende aanbod aan bescheiden woningen voor jonge gezinnen → grote spanning tussen vraag en aanbod op de huurwoningmarkt

-

onvoldoende aanbod aan kleinere woningen en appartementen (één tot twee slaapkamers)

-

geschikte gronden geraken uitgeput

-

Het project IVLW Noord: → de ondersteuning van het project dekt de verwachting niet → de financiële eigen inbreng voor het project wordt te groot door de vermindering van de subsidiëring, in relatie tot de toegevoegde waarde van het project

BEDREIGINGEN - VERVOLG

KANSEN - VERVOLG

ondersteuning

- 112 -

DEEL 2: HUISVESTING IN BRASSCHAAT: DOELSTELLINGEN EN ACTIEPLAN


- 113 -

STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN SD 1 SD 2 SD 3 SD 4 SD 5 SD 6

Krachtdadig aanpakken van leegstand en verkrotting Realiseren van een betaalbaar en kwalitatief woonaanbod voor jonge gezinnen Ouderen ondersteunen zodat zij langer zelfstandig in hun eigen thuisomgeving kunnen blijven wonen en de kwaliteit van leven behouden Realisatie van sociale woningen volgens de opgelegde norm uit het Grond- en Pandendecreet (het bindend sociaal objectief) Brasschaat handelt proactief binnen het domein van de maatschappelijke dienstverlening. Aangepaste woonvormen realiseren voor personen met een handicap

Onderstaande strategische doelstellingen werden grotendeels in de BBC opgenomen. Bijkomende strategische doelstellingen die niet uit de BBC voortkomen, maar waarvoor de nood wel blijkt uit de gegevens van het woonbeleidsplan, werden aangeduid met een kader.

SD 1. Krachtdadig aanpakken van leegstand en verkrotting ACTIE: vaststelling en opvolging van de leegstand: 



  

de vaststelling van leegstand aan de hand van een vermoedenslijst van woningen waar een inschrijvingen ontbreekt in het bevolkingsregister; Deze vaststellingen worden gedaan tijdens een onderzoek ter plaatse. Bij inventarisatie wordt de zakelijk gerechtigde hiervan ingelicht door middel van een administratieve akte, beschrijvend verslag en fotodossier. het heffingsreglement voor leegstaande woningen en gebouwen aanpassen ; Rekening houdend met familiale situaties dienen alle nieuwe eigenaars een vrijstelling te kunnen bekomen gedurende de twee jaar volgend op het verwerven van het pand. Ook dienen eigenaars die een leegstaande woning grondig renoveren zonder stedenbouwkundige vergunning een vrijstelling van drie jaar te kunnen bekomen, gelijkgesteld aan de vrijstelling op basis van een verbouwing met bouwvergunning. De criteria waaraan deze renovatiewerken moeten voldoen en de procedure ter goedkeuring van een renovatiedossier dienen vastgelegd te worden in een apart reglement. een geactualiseerd leegstandsregister dient overgemaakt te worden aan Wonen Vlaanderen via het Geoloket; de inwoners informeren over wijzigingen van de reglementering betreffende leegstand, geplande acties en mogelijke oplossingen om leegstand van hun woning te vermijden/ verhelpen, doormiddel van de opmaak van brochures; de indexering van de huisnummering van meergezinswoningen en appartementen. Op deze manier kan ook de leegstand van meergezinswoningen en appartementen aangepakt worden.

ACTIE: vaststelling en opvolging van de woningkwaliteit: 



in navolging van meldingen en klachten, onderzoeken naar woonkwaliteit uitvoeren en de lopende dossiers opvolgen; Om de opmaak en opvolging van de dossiers inzake woningkwaliteit efficiënt en transparant te laten verlopen zal een ICT-module "woningkwaliteit" worden aangekocht. de opvolging van verwaarloosde, ongeschikte en/ of onbewoonbare woningen. Hiervoor zullen besluiten ongeschikt en onbewoonbaarheid worden overgemaakt aan Wonen Vlaanderen, als ook de vermoedenslijst van verwaarloosde panden. Ook in deze optiek is de aankoop van een ICT-module "woningkwaliteit" van belang.


- 114 -

SD 2. Realiseren van een betaalbaar en kwalitatief woonaanbod voor jonge gezinnen Als gevolg van de hoge gronden woningprijzen enerzijds en een tekort aan bescheiden en kleinere woningen anderzijds, dreigen jonge gezinnen met kinderen uit de boot te vallen bij de zoektocht naar een geschikte woning in Brasschaat. De gemiddelde gezinsgrootte neemt af en zal de komende jaren verder afnemen, ten gevolge van een groeiend aantal alleenstaanden en tweepersoonsgezinnen. De vergrijzing van de bevolking zal de vraag naar kleinere woningen en appartementen eveneens doen groeien. Ook op de wachtlijsten van de sociale huisvestingsmaatschappijen zien we een grote belangstelling voor woningen met één tot twee slaapkamers. De inplanting van meergezinswoningen dient echter op ruimtelijk verantwoorde manier te gebeuren. ACTIE: opmaak van een toewijzingsreglement "Lokale binding" voor sociale huurwoningen: 

het opstellen van een gemeentelijke beleidsvisie voor jonge gezinnen. De doelgroep in kaart brengen, de woonvraag specifiëren en stimuli onderzoeken waarmee jonge gezinnen kunnen aangetrokken worden. De verwerving van een sociale koop- of huurwoning is ontegensprekelijk verbonden met een aantal wettelijke voorwaarden: geen andere eigendommen bezitten, bereidheid tot het leren van onze Nederlandse taal, controle op domicilie, ... Een verruiming van deze voorwaarden met voorwaarden rond lokale binding in het gemeentelijk toewijzingsreglement, kan jonge gezinnen die Brasschaat om financiële redenen verlieten opnieuw aantrekken.

ACTIE: realiseren van een aandeel bescheiden woningen: 



sociale huisvestingsmaatschappijen stimuleren om samen met private partners projecten op te starten inzake betaalbaar en bescheiden wonen voor jongeren (starterswoningen en gezinnen); Deze besprekingen met de betrokken actoren zullen plaatsvinden tijdens het lokaal woonoverleg en het bouwcollege. bij verkavelingsaanvragen en bouwprojecten die voldoen aan de voorwaarden zoals beschreven in het decreet gronden pandenbeleid, een bescheiden last opleggen. Deze bescheiden last wordt berekend volgens de normen beschreven in de gemeentelijke verordening bescheiden wonen.

ACTIE: realiseren van betaalbare woningen:   

privaat-publieke samenwerkingen verder uitwerken met het oog op de realisatie van projecten met duurzaam meervoudig grondgebruik; het aanbod aan kleinere woningen en appartementen verhogen; De inplanting van meersgezinswoningen dient echter op een ruimtelijk verantwoorde manier te gebeuren en binnen de toegelaten zones van het RUP verbod op meergezinswoningen te liggen. het pilootproject “school Kaart” realiseren, waarbij schoolgebouwen worden vernieuwd en assistentiewoningen worden gerealiseerd om zo te komen tot een verjonging van de wijk. Hiervoor dient een RUP opgemaakt te worden voor de realisatie van assistentiewoningen op grond van de school Kaart.


- 115 -

SD 3. Ouderen ondersteunen zodat zij langer zelfstandig in hun eigen thuisomgeving kunnen blijven wonen en de kwaliteit van leven behouden Brasschaat heeft een sterk verouderende bevolking. Ruim 40% van de Brasschaatse bevolking is ouder dan vijftig jaar. In de gemeente zijn verschillende rusthuizen, serviceflats en dienstencentra aanwezig, maar met het oog op een sterk toenemende vergrijzing zal vooral het onderzoek naar levenslang wonen in de eigen woning en aangepaste woonvormen in het huidige weefsel (zorgwoningen) meer aandacht vergen. Onder meer in het project Prins Kavelhof (via erfpacht) zullen bijkomende woningen voor senioren worden gerealiseerd binnen de Zorgdriehoek. ACTIE: onderzoek naar nieuwe woonvormen, aanleunwoningen, samenhuizen, zorgwonen, etc.:   

hiervoor dienen gepaste antwoorden gevonden te worden op de juridische, fiscale en sociale bezwaren in de huidige wetgeving; van zodra men deze antwoorden heeft gevonden, dient de burger geïnformeerd te worden rond de mogelijkheden van aangepaste woonvormen voor ouderen door middel van een informatiecampagne. Onderzoek voeren naar de mogelijkheden voor zorgwoningen, nadat de zorgfunctie wegvalt.

ACTIE: stimuleren en informeren van inwoners over levenslang en aanpasbaar wonen: 

ook hierrond dient een uitgebreide informatiecampagne te worden opgezet Levenslang en aanpasbaar wonen moet verder worden ondersteund, onder meer door het op touw zetten van een informatiecampagne rond: een goede doorstroming (van eigen woning naar serviceflat naar rusthuis), de mogelijkheden rond het aanpassen van de eigen woning en de financiële tegemoetkomingen waarop men recht heeft.

ACTIE: onderzoek naar inbreidingsmogelijkheden en reconversiemogelijkheden van bestaande grote gebouwen voor de inrichting van appartementen voor ouderen en serviceflats:   

door actief op zoek te gaan naar bestaande (leegstaande) gebouwen en partners voor de realisatie van appartementen voor ouderen en serviceflats; het verbod op meergezinswoningen zal gehandhaafd worden binnen de perimeter van het RUP; de voorkeur wordt gegeven aan inbreidingsprojecten en pas daarna aan het aansnijden van woonuitbreidingsgebieden.

ACTIE: ondersteunen van thuiswonende senioren en hun mantelzorgers en bekendmaking van de dienstverlening: 

het verderzetten van de gemeentelijke premie voor de aanpassingen van woningen;

ACTIE: kwalitatieve opvang van residentieel verblijvende senioren: 

samenwerkingsverbanden aangaan en implementeren, onder andere in de zorgdriehoek Prins Kavelhof. Het OCMW neemt hier de regierol op;

ACTIE: opmaak van een toewijzingsreglement: 

de toewijzing aan senioren binnen specifieke projecten (aanleunwoningen, ontwikkeling zorgdriehoek, omgeving dienstencentra,…) opnemen in een toewijzingsreglement


- 116 -

SD 4. Realisatie van sociale woningen volgens de opgelegde norm uit het Grond- en Pandendecreet (het bindend sociaal objectief) In het verleden werden reeds inspanningen gedaan wat sociale woningbouw betreft. De oudere sociale woningen (Kleine Landeigendom) kunnen echter niet meer meegeteld worden. Algemeen wordt er van uitgegaan dat sociale koopwoningen na twintig jaar hun sociaal karakter verloren hebben, aangezien ze dan vaak al een tweede maal verkocht werden. Het Decreet Grond- en Pandenbeleid, goedgekeurd door de Vlaamse regering op 27 maart 2009, trad in werking op 1 september 2009. Door dit decreet wordt aan de Vlaamse gemeenten een sociaal objectief of streefcijfer inzake het aantal te realiseren sociale woongelegenheden opgelegd. In Brasschaat dienen tegen 2020 255 sociale huurwoningen, 119 sociale koopwoningen en 10 sociale kavels gerealiseerd te worden, met een inhaalbeweging van tegen 2025. ACTIE: opvolgen van de realisatie van de geplande sociale woningbouwprojecten:  



de projectfiche sociaal en betaalbaar wonen wordt opgevolgd; de sociale woningbouwprojecten en het uitvoeringsprogramma voor sociale woningbouw wordt jaarlijks meerdere keren besproken tijdens het lokaal woonoverleg. Dit wordt ad hoc uitgebreid met nieuwe partners indien dit relevant is. Tevens zal getracht worden het gestructureerd overleg tussen de verschillende woonactoren te versterken; de sociale woningbouwprojecten worden op gebied van ruimtelijke ordening tevens uitgebreid besproken met de sociale huisvestingsmaatschappijen en andere bouwheren, tijdens het bouwcollege.

ACTIE: stimuleren van de realisatie van nieuwe sociale woningen:  



gronden in eigendom van de gemeente of andere publieke en semipublieke rechtspersonen worden geactiveerd, waarbij de gemeente zelf optreedt als bouwheer of waarbij de gronden waarop de woningen worden opgetrokken in erfpacht worden gegeven of worden verkocht; voor de realisatie van nieuwe sociale woningbouwprojecten kunnen woonuitbreidingsgebieden worden aangesproken. Dit indien eerst voor een goede ontsluiting wordt gezorgd alvorens er gestart wordt met de realisatie van de woningen en deze gronden dienen de watertoets te doorstaan; eigenaars van huurwoningen zullen geïnformeerd worden over de mogelijkheden die het Sociaal Verhuurkantoor (SVK) van zijn regio biedt.

ACTIE: vaststellen van verwaarlozing: 

de vermoedenslijst van verwaarloosde panden wordt jaarlijks doorgegeven aan Wonen Vlaanderen.


- 117 -

SD 5. Brasschaat handelt proactief binnen het domein van de maatschappelijke dienstverlening. ACTIE: de opvangmogelijkheid via LOI plaatsen wordt behouden. ACTIE: het realiseren van noodhuisvesting: Uit de omgevingsanalyse blijkt dat ruim 80% van de bestaande noodhuisvesting voortdurend bezet is. Bewoners van een onbewoonbare woning krijgen vaak voorrang voor een sociale woning, maar daarvoor moet er uiteraard eerst een woning vrij zijn die voldoet aan de behoefte (rationele bezetting). Binnen deze actie zullen de volgende zaken worden gerealiseerd:  het inrichten van 7 noodwoningen  het verderzetting van de crisisopvang i.s.m. KINA  overleg en samenwerking tussen het OCMW en de Voorkempen voor oplossingen  oplossingen zoeken om de noodhuisvesting binnen Brasschaat uit te breiden, bv. huurcontracten tussen OCMW en de Voorkempen, buiten het sociaal huurstelsel om, gedurende de perioden dat panden leegstaan voor renovatie. ACTIE: een weging opzetten van woonbegeleiding (kosten/ baten).

SD 6: Aangepaste woonvormen realiseren voor personen met een handicap Er is te weinig betaalbare aangepaste huisvesting voor personen met een handicap. Huren ligt voor deze groep vaak moeilijk, omdat huurwoningen doorgaans niet aan hun specifieke noden aangepast zijn. Daarbij is deze groep vaak ook niet erg kapitaalkrachtig en is het door de hoge prijzen van vastgoed in de gemeente voor hen niet eenvoudig om zelf een eigendom te verwerven. ACTIE: opmaak doelgroepenplan en toewijzingsreglement:  specifieke projecten voor personen met een handicap door opmaak van een doelgroepenplan en toewijzingsreglement toewijzen aan deze doelgroep  project Martouginlei (SHM De Voorkempen in samenwerking met Centrum voor Beschut Wonen en Psychiatrische Zorg aan huis “De Sprong”): Een combinatie van sociaal wonen en beschut wonen met 10 huurwoongelegenheden. De sociale woningen komen aan de straatkant; achteraan heeft “De Sprong” een ontmoetingshuis gebouwd.


- 118 -

Gemeente Brasschaat Woonbeleidsplan

Recommend Documents