Ontmoet de top van de corporatiebranche: s Raad van Commissarissen s Raad van Bestuur s Directeur s Financieel Directeur s Risicomanager
Professioneel Toezicht en Risicomanagement voor
Woningcorporaties Hoor hoe u bestuurlijk én financieel gezond blijft:
Inspelen op de gevolgen van recessie In- en extern toezicht Maatschappelijke verantwoordelijkheid Kasstromen Corporate Governance Integrale risicobeheersing
Het platform met dé sleutelfiguren uit de corporatiebranche: Rob Rötscheid Financieel Bestuurder, Mitros Leon van Halder DG WWI, het Ministerie van VROM
Martijn Rink Norbert de Melker Manager Directeur, NKCC Kapitaalmarkt, WSW
Vincent Paardekooper Beleidsadviseur Monitoring & Ontwikkeling, CFV
Sponsors:
26 & 27 mei 2009 Olympisch Stadion Amsterdam www.iir.nl/woning
Anja van Gorsel Directeur Woningcorporaties, BMC Groep
Teun Sluijters Business Partner Publieke Sector, CPI Governance
Ronald Smitjes Projectleider VSO-2, Aedes
Professioneel Toezicht en Risicomanagement voor
Woningcorporaties Geachte financieel en/of bestuurlijk verantwoordelijke, Woningcorporaties hebben het zwaar te verduren. Projecten worden stilgelegd en kopstukken belanden op straat. Bestuurlijke excessen en financiële missers bij uw collega’s zijn helaas dagelijks in het nieuws. Alle ogen zijn gericht op het toezicht en risicomanagement van úw organisatie. Zorg dat uw corporatie gezond en sterk deze roerige tijden overleeft en kom naar de conferentie ‘Professioneel Toezicht en Risicomanagement voor Woningcorporaties’. U krijgt antwoord op vragen als: s Hoe houdt u uw liquiditeit op peil? s Wanneer is toezicht nu écht effectief? s Hoe zorgt u voor een sterke marktpositie én waarborgt u uw maatschappelijke taak? s Welke financieringskansen moet u nú benutten? s Hoe gaat u de grote risico’s van deze tijd te lijf? Werp tijdens deze conferentie een kritische blik op uw eigen organisatie en ga in discussie met uw collegacorporaties. Wapen u tegen de recessie en neem deel aan de workshop ‘De up-side van risicomanagement bij woningbouwcorporaties’. Tot ziens op 26 & 27 mei 2009 in het Olympisch Stadion Amsterdam. Op ‘Professioneel Toezicht en Risicomanagement voor Woningcorporaties’. Met vriendelijke groet, IIR Finance
Laura Gouverneur Conferentie Manager
ren door uw Laat u inspire Portaal, n collega’s va ksteen, oe H is ar Interm rvatius, Se f, Woonbedrij ant en ab Br t es W Wonen Palissade!
Professioneel Toezicht DAG 1 -26 mei 2009 09.15 Ontvangst, registratie en koffie 09.50 Opening door uw dagvoorzitter Anja van Gorsel, Directeur Woningcorporaties, BMC Groep
ONTWIKKELINGEN OP DE WONINGMARKT
10.00 Corporaties vandaag en morgen Victor Schaap, het Ministerie van VROM 10.30 Liquiditeiten en risico’s binnen de Nederlandse woningmarkt • De invloed van de kredietcrisis op de corporatiesector • De effecten van dalende verkoop, Vogelaarheffing, vennootschapsbelasting en inflatievolgend huurbeleid • Waar ziet het WSW kansen voor de corporatiesector (samenwerking marktpartijen, grondposities, etc)? Martijn Rink, Manager Afdeling Kapitaalmarkt, WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw) 11.15 Koffie, thee, netwerken
CREËER EFFECTIEF TOEZICHT
11.45
Nationaal Commissarissen Onderzoek 2008: Hoe ziet de commissaris zijn eigen rol en taakinvulling? Uitkomsten van het Nationaal Commissarissen Onderzoek 2008 met specifieke aandacht voor de resultaten bij woningbouwcorporaties Mijntje Lückerath-Rovers, Universitair Docent Financiële Markten en Toezicht, Erasmus Universiteit Rotterdam
12.15 Niet méér maar beter toezicht • Wat zijn de kenmerken van beter toezicht en wat zijn de gevolgen als beter toezicht uitblijft? • Niet meer regels alstublieft, maar wat kan redelijkerwijs van commissarissen gevraagd worden? • Hoe zorgt de commissaris voor een meer dynamische relatie met directie en management? Norbert T.A. de Melker, Directeur, NKCC (Nederlands KennisCentrum voor Commissarissen en Toezichthouders) 12.45 Lunch 14.00 Effectief toezicht • Wanneer is toezicht nu echt effectief? • Lessons learned uit de afgelopen jaren (bij een steeds wijzigende rol van corporaties) • Publiek belang en maatschappelijk gebonden vermogen • Kernactiviteiten (publiek) versus nevenactiviteiten (commercieel): een gecompliceerde relatie • Het belang van extern toezicht Vincent Paardekooper, Beleidsadviseur Monitoring & Ontwikkeling, CFV (Centraal Fonds Volkshuisvesting)
en Risicomanagement voor Woningcorporaties DAG 2 -27 mei 2009 14.30
Zaaldebat over Toezicht en Uitzicht op de Corporatiesector Politieke risico’s, handhaving van wet- en regelgeving en tegelijkertijd marktpositie en maatschappelijke verantwoordelijkheid behouden Discussieleider: Martin Hoiting, Bestuurder, Intermaris Hoeksteen
09.00 Ontvangst, registratie en koffie
WAARBORG UW MAATSCHAPPELIJKE TAAK
Visie op maatschappelijk ondernemen van Nederlandse Woningcorporaties • Welke zaken vallen eigenlijk onder de maatschappelijke taak van een woningcorporatie? • Wat valt onder het domein van de corporatie en wie bepaalt dat? • Hoe zorgt u dat u uw maatschappelijke doelen behaalt. En hoe zakelijk moet of mag u hier in zijn? Paul Doevendans, Programma Regisseur, SEV(Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting) 15.15
15.45 Koffie, thee, netwerken 16.15 Praktijkcase: Lokale verankering • Wat is de invloed van de schaalgrote van de corporatie op de betrokkenheid van de bewoners en het empowerment van het management? • Is een corporatie met vestigingen in meerdere steden minder verankerd dan een corporatie in 1 stad? Rene Scherpenisse, Voorzitter Raad van Bestuur, Portaal
16.45 Beheer, onderhoud en exploitatie van 2,4 miljoen woningen • Wat is het effect van de Integrale Vennootschapsbelasting en Vogelaarheffing op de liquiditeit van de corporaties? Hoe staat de voorraad er straks bij? • Maakt u uit de exploitatie voldoende middelen vrij om ook andere maatschappelijke taken in te vullen? Marc Eggermont, Directeur, Woonbedrijf 17.15 Ronde Tafel gesprek: • Hoe wapent u zicht tegen de grote bedrijfsrisico’s van deze tijd, zonder dat uw maatschappelijke taak hieronder leidt? • Is de sector voor een aantal maatschappelijk relevante trajecten te afhankelijk geworden van de verkoopresultaten? Discussieleider: Frits Prins, Secretaris, Stichting Maatschappelijk Forum Wonen Discussiepanel: Paul Doevendans, Programma Regisseur, SEV Paulus Jansen, Woordvoerder wonen, energie/klimaat & water, SP Tweede-Kamerfractie Roger Doomen, Directeur Financieën, Stadsgenoot
18.00 Afsluiting door uw dagvoorzitter en aansluitend wordt u een drankje aangeboden door IIR Finance
09.30 09.40
Opening door uw dagvoorzitter Teun Sluijters, Business Partner Publieke Sector, CPI Governance
FINANCIERINGSKANSEN & PROJECTONTWIKKELING
Onderzoek: Governance bij woningbouwcorporaties • Context, aanleiding voor het onderzoek • Conclusies ten aanzien van leeftijd, mobiliteit en diversiteit bij bestuurders en toezichthouders • Conclusies ten aanzien van omvang van besturen en toezicht houdende organen • Aanbevelingen voor verbetering van governance structuur in de sector • Food for thought: governance en risico management Teun Sluijters, Business Partner Publieke Sector, CPI Governance
10.00 Hoe gebruikt u de kredietcrisis als kans? • Hoe zorgt u nu voor groei van uw corporatie? • Dalende verkoop; hoe zorgt u dat u voldoende liquiditeit behoudt voor uw nieuwbouw? • Anticyclisch bouwen; hoe zorgt u voor voldoende financiering? Ger Blaazer, Bedrijfscontroller, Servatius 10.30 Kasstromen; het belang hiervan en hoe deze worden bewaakt • Hoe maakt u uw kasstromen inzichtelijk? • Wat zijn de voordelen van een goede monitoring van uw liquiditeit? Rob Rötscheid, Financieel Bestuurder, Mitros 11.00 Koffie, thee, netwerken 11.30 Hoe zorgt u dat uw projecten toch doorgang kunnen blijven vinden? • Hoe staat het op dit moment met de projectontwikkeling binnen woningcorporaties? • Zijn er überhaupt nog financieringsmogelijkheden als de afzet blijft haperen? • Waar lopen de projecten vast en wie kan er projecten overnemen? Ton Ringersma, Directeur-Bestuurder, Wonen West Brabant 12.00 Zaaldiscussie: Welke kansen ziet u voor de Nederlandse woningcorporatie? 12.20 Lunch
BEHEERS UW RISICO’S
13.20 Praktijkvoorbeeld: Het implementeren van Risicomanagement • De inrichting van het proces • Risico’s benoemen en prioriteiten stellen • Vertaling naar en implementatie van activiteiten en beheersmaatregelen Arjen Ronner, Hoogleraar, UVA & Director, Aon Risk Services
Uw experts: 13.50 Praktijkvoorbeeld: Integrale risicobeheersing, corporate governance & verantwoording • Hoe zorgt u dat risicomanagement een vanzelfsprekend onderdeel vormt van uw professionele bedrijfsvoering? • Liquiditeit in relatie tot nieuwbouw, sloop, onderhoud en herstructurering • Hoe verzorgt u de verantwoording en het toezicht op deze risico’s? Ronald Smitjes, Projectleider VSO-2, Aedes 14.20 Risicocultuur • Is risicocultuur slechts het mijden van risico’s of is het meer dan dat? • Hoe kunt u van het begin af aan al sturen op een goede risicocultuur? • Hoe vertaalt u risico’s daadwerkelijk naar activiteiten? Erik van Marle, Directeur, Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement 15.05 Koffie, thee, netwerken
15.35
Workshop:
De up side van risicomanagement bij woningbouwcorporaties Het verlagen van risicokosten, criminaliteit en overlast rondom sociale huurcomplexen is geen liefdadigheid, maar bittere noodzaak. Zet kosten en opbrengsten naast elkaar en ga aan de hand van een praktijkcase in op de vraag: Hoe kunnen corporaties in een complex speelveld maximaal maatschappelijk en financieel rendement behalen? Edward van der Torre, Senior Adviseur, COT & klant
16.50 Afsluiting door uw dagvoorzitter
•
Martijn Rink, WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw)
•
Mijntje Lückerath-Rovers, Erasmus Universiteit Rotterdam
•
Norbert T.A. de Melker, NKCC (Nederlands KennisCentrum voor
Commissarissen en Toezichthouders)
•
Vincent Paardekooper, CFV (Centraal Fonds Volkshuisvesting)
•
Martin Hoiting, Intermaris Hoeksteen
•
Paul Doevendans, SEV (Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting)
•
Rene Scherpenisse, Portaal
•
Marc Eggermont, Woonbedrijf
•
Frits Prins, Stichting Maatschappelijk Forum Wonen
•
Paul Doevendans, SEV
•
Anja van Gorsel, BMC Groep
•
Victor Schaap, het Ministerie van VROM
•
Paulus Jansen, SP Tweede-Kamerfractie
•
Ger Blaazer, Servatius
•
Rob Rötscheid, Mitros
•
Ton Ringersma, Wonen West Brabant
•
Arjen Ronner, UVA & Director, Aon Risk Services
•
Ronald Smitjes, Aedes
•
Erik van Marle, Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement
•
Edward van der Torre, COT & klant
•
Teun Sluijters, CPI Governance
•
Roger Doomen, Stadsgenoot
Bij volledige deelname ontvangt u 11 PE-punten van het NIVRA
‘Prima, veel info overdracht, hoog tempo en goede sprekers’
deelnemer over
Ontvang bij deelname het rapport Nationaal Commissarissen Onderzoek 2008!!
‘Impact van de fiscale heffingen op woningcorporaties’
Sla om en schrijf u direct in a
www.iir.nl/woning
Professioneel Toezicht en Risicomanagement voor
Woningcorporaties IIR B.V., Kabelweg 37, 1014 BA Amsterdam:
Hoor de sleutelfiguren uit de corporatie branche: Leon van Halder, DG WWI, Ministerie VROM Martijn Rink, Manager Kapitaalmarkt, WSW Norbert de Melker, Directeur, NKCC Vincent Paardekooper, Beleidsadviseur Monitoring & Ontwikkeling, CFV Anja van Gorsel, Directeur Woningcorporaties, BMC Groep Ronald Smitjes, Projectleider VSO-2, Aedes Bespaar € 200,-
Bespaar € 100,-
Bespaar € 200,-
Bij aanmelding voor 20 maart 2009
Bij aanmelding voor 17 april 2009
Bij aanmelding na 17 april 2009
1 dag conferentie
€ 999,-
€ 1.099,-
€ 1.199,-
2 dagen conferentie
€ 1.699,-
€ 1.799,-
€ 1.899
Docubox
€ 345,-
€ 345,-
€ 345,-
Vijf gemakkelijke manieren om u aan te melden:
Aanmeldfaxnummer: 020 - 580 54 54
Inschrijfformulier Ja, wij melden ons aan voor
Professioneel Toezicht en Risicomanagement voor Woningcorporaties B1212 q q q q
Conferentie 26 & 27 mei 2009 Conferentie 26 mei 2009 Conferentie 27 mei 2009 Docubox
B1212A B1212B B1212C
Postadres: Postcode/plaats: Fax:
26 en 27 mei 2009 Regardz Olympisch Stadion Olympisch Stadion 24-28 1076 DE Amsterdam T: 020 - 3 058 000
qM qV
Uw organisatie profileren op deze conferentie? Wouter van der Kloet geeft u graag persoonlijk advies. Neem contact op via 020 - 580 5421 of e-mail
[email protected]
qM qV
Vervanging/annulering Bevestig uw annulering schriftelijk (per brief of fax) uiterlijk 2 weken voor aanvang van de conferentie, en ontvang een restitutie van de deelnamekosten minus 10% + BTW. Vanaf deze datum bent u de volledig deelnamekosten verschuldigd. In geval van ziekte kunnen wij u overplaatsen naar een andere conferentiedatum, mits wij 3 dagen na de conferentiedatum in het bezit zijn van een schriftelijk bewijs van de arts of van personeelszaken. Indien dit niet beschikbaar is, brengen wij u de volledige conferentieprijs in rekening. U kunt natuurlijk altijd een vervanger sturen. Indien u van conferentiedatum wilt veranderen kan dat tot 1 maand voor aanvang van de training kosteloos, tot 14 dagen voor de training tegen betaling van € 50,- administratiekosten + BTW, daarna wordt de volledige conferentieprijs in rekening gebracht. Bij een tweede verzoek tot verplaatsing brengen wij u € 150,- administratiekosten + BTW in rekening. IIR BV. Kan niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele fouten in druk- en zetwerk. Tevens behoudt IIR zich het recht voor het programma aan te passen of te wijzigen indien de omstandigheden dit vereisen.
Factuuradres: 1. Naam+voorletters: Voornaam:
Geboortedatum:
Telefoon:
Fax:
/
/
Mobiel: E-mail adres: Afdeling/kamernummer: Functie: Vakgebied: Ik wil op de hoogte gehouden worden van bijeenkomsten op mijn vakgebied: via e-mail: q ja q nee via fax: q ja q nee 2. Naam+voorletters: Voornaam:
Geboortedatum:
Telefoon:
Fax:
/
/
Mobiel: E-mail adres: Afdeling/kamernummer:
Betalen U kunt betalen door: Overschrijving op ABN Amro rekening 54.73.88.942 t.n.v. IIR B.V. onder vermelding van ons factuurnummer en ‘Professioneel Toezicht en Risicomanagement voor Woningcorporaties’, conferentiecode B1212. Uw betaling dient binnen 10 dagen en uiterlijk 1 dag voor aanvang van de conferentie binnen te zijn. Gegevensregistratie Uw gegevens worden door IIR geregistreerd en gebruikt om u op de hoogte te houden van ons aanbod en van producten en diensten van zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Daarvoor kunnen wij uw gegevens ter beschikking stellen aan derden.
Functie: Vakgebied: Ik wil op de hoogte gehouden worden van bijeenkomsten op mijn vakgebied: via e-mail: q ja q nee via fax: q ja qnee Inschrijving geautoriseerd door: dhr/mevr
Data en Locatie
Kunt u niet aanwezig zijn tijdens dit event? Bestel dan de Docubox. Deze box bestaat uit een complete conferentiemap,een inlogcode voor de presentaties op de website en bijbehorende informatie, zoals aan bod gekomen tijdens het event. Bestellen kan middels dit aanmeldingsformulier of op www.iir.nl/woning.
Naam organisatie:
Telefoon:
Per telefoon: +31 (0)20 580 5400 Via e-mail:
[email protected] Per fax: +31 (0)20 580 5454 Via de website: www.iir.nl/woning Per post: IIR B.V., Antwoordnummer 11604, 1000 RA Amsterdam
functie:
Wilt u meerdere personen aanmelden? Neem contact op met onze accountmanager: Maria Keizer, 020 - 580 5496 of e-mail
[email protected]
q Geef hier aan indien u niet schriftelijk op de hoogte gehouden wilt worden van aanbiedingen van IIR
of derden. Bij onjuiste adressering, bel 020 580 5470 of stuur een e-mail naar
[email protected]
Algemene voorwaarden Op alle aanbiedingen zijn onze Algemene Voorwaarden van toepassing. Deze zijn gedeponeerd bij de K.v.K te Amsterdam, onder nummer 33200358. De Algemene Voorwaarden zijn te downloaden op onze website en kunnen u op verzoek kosteloos worden toegezonden.