wiskunde. Het geeft mijns inziens altijd een wat beperkte blik op de werkelijkheid

Het Onderwijsvelt OPSO en SPOOR samen voor het beste onderwijs Jaargang 1 | Nummer 3 | november 2012

Waar ben ik trots op…

OBS De Blauwe Morgenster in Middenbeemster “Ik noem niet het gebouw, ofschoon ik daar natuurlijk wel trots op ben!” Dat is de eerste zin van het antwoord op mijn vraag: “waar ben je trots op”, aan Hans Lonnee, directeur van De Blauwe Morgenster in Middenbeemster. We zitten aan de thee in zijn kamer na een rondleiding door de school. “Ik ben ongelooflijk trots op twee dingen”, aldus Hans, “Trots op mijn team en trots op de kinderen”. De school, en daarmee het team, heeft de afgelopen 2 jaar in het teken gestaan van het herijken van de visie. Een van de resultaten is dat gestart is met het onderzoeken in hoeverre het Daltononderwijs vorm kan krijgen op De Blauwe Morgenster. Dat betekent best wat voor een team. Echter, de flexibiliteit en harmonie binnen het team zorgen voor een positieve en enthousiaste sfeer. Deze sfeer wordt overigens binnen de hele organisatie (SPOOR/ OPSO) er- en herkend. Het team van De Blauwe Morgenster kenmerkt zich verder door de betrokkenheid naar de kinderen die niet stopt om half 4 en ook niet bij de schooldrempel. De leerkrachten kennen de thuissituatie van

de kinderen en de eventuele problemen die daarbij de kop opsteken. Dan hebben we het over de kinderen: volgens Hans is er niets mooier dan het gezicht van een kind als iets lukt dat hij of zij niet had verwacht. Trots straalt van Hans’ gezicht wanneer hij vertelt over het jongetje dat van een dovenschool op zijn school is geplaatst en zich hier gelukkig voelt. Uiteraard is er extra begeleiding en zijn er fysieke hulpmiddelen. Maar wat is hij gegroeid doordat hij zo’n grote hindernis heeft overwonnen heeft en hier op school zijn draai heeft gevonden! Het is fijn om iemand zo bevlogen over z’n team en z’n leerlingen te horen praten. De Blauwe Morgenster, de menselijke maat volgens Hans Lonnee! – door MH

De 2 J’s

Leading a learning revolution Naar de eerste week oktober kijk ik altijd wel een beetje uit. Dat is namelijk de week waarin het landelijk bekende ‘MAKING SHIFT HAPPENS’ event in de Beurs van Berlage wordt gehouden.

Jan Hus

Een keur van internationale bekendheden (Michael Fullan, Andy Hardgreaves, Douglas Reeves, e.v.a) op het terrein van onderwijs en leiderschap komen als inleiders of in de workshops voorbij. Ook dit jaar zag het programma er weer geweldig uit. Velen van mijn favorieten zouden aanwezig zijn. Tevens sprak de ondertitel ‘ Leading a learning revolution’ mij geweldig aan. Dat past helemaal met wat wij als CvB met SPOOR en OPSO willen. Vanuit onze kernwaarden vertrouwen, verbinden en meesterschap werken aan onze inspiratie: het beste onderwijs voor elk kind. De eerste inleider, dhr. Schleicher van de OECD, schetste een beeld van het PISA onderzoek. Daar werd ik niet echt warm van. Cijfers vanuit 2009 die aangaven dat we het in het Nederlandse onderwijs in vergelijking met andere

landen het niet echt slecht doen, maar wel dat we ieder jaar weer een plaatsje zakken op de ranglijst terwijl andere landen sterk in opkomst zijn. Landen waar de salarissen lager en de klassen groter zijn. Mijn bezwaar bij dit soort zaken is dat er altijd algemene conclusies worden getrokken op grond van in dit geval oude gegevens (2009) en beperkte gegevens (alleen van vijftienjarigen zijn meegenomen in het onderzoek) gericht op lezen, taal en rekenen/ wiskunde. Het geeft mijns inziens altijd een wat beperkte blik op de werkelijkheid. Wat daarna volgde deed me opveren, werd ik warm van, voelde ik de inspiratie en de energie opkomen. Veel van wat ik hoorde, sloot aan bij de ‘learning revolution’ die we binnen OPSO en SPOOR in beweging proberen te zetten door te bouwen aan relaties en het ontwikkelen van professioneel kapitaal.

Om dat voor elkaar te krijgen is het nodig dat we met en van elkaar leren in een cultuur waarin de koers niet bepaald wordt door externe omstandigheden, maar door intrinsieke motivatie en passie. Eigenaarschap als innerlijke kompas om in de school, in de bouwen, in de klassen leiding te geven aan die lerende revolutie. Daarvoor is een cultuur nodig waarbij we niet in het systeem werken maar aan het systeem. Incidentele verbeteringen en projecten werken meestal onvoldoende. Er moet gewerkt worden aan het creëren van de juiste condities, de juiste omgeving. Goed onderwijs wordt gegeven door goede leerkrachten en ontwikkelt leerlingen die zich zo optimaal mogelijk ontplooien. Goede leerkrachten/ leerlingen ontwikkelen zich binnen een omgeving die daartoe optimale condities bevat. Schoolleiders creëren die omgeving binnen de school en de

Jelte de Graaf leerkracht binnen de klas! Goede leiders werken niet alleen in het systeem, maar vooral aan het systeem! Ze vragen zich af hoe ze in een lerende school een systeem kunnen creëren waarin de noodzakelijke veranderings -processen succesvol kunnen verlopen: het zijn systeemdenkers in actie. – door JdG

Bezoek aan ‘t Pierement

Ik geef de pen door aan...

Kinderen maken muziek bij OBS De Koempoelan

pagina 3

pagina 4

pagina 6 nummer 3, november 2012 1

Martin helpt

Reïntegratie: In de column die ik in dit blad schrijf ga ik geen enkel moeilijk of controversieel onderwerp uit de weg. Integendeel. Het onderwijsveld zal in gaan zien dat ik in deze column pal staat voor de belangen van directie- en personeelsleden uit het openbare onderwijsveld. Ging het in de eerste aflevering over het invullen van een zorgprofielen, dit keer pak ik een ander heikel punt aan: namelijk het ziekteverzuim met daaraan vastgekoppeld de reïntegratie. Ondanks de moeite die vanuit het bestuur gedaan is om het ziekteverzuim in te dammen, ondanks de overstap naar Tredin, ondanks de grote bedragen aan fruitmanden en bloemenzeeën die vanuit directies op de scholen naar de slachtoffers worden gestuurd, blijft het verzuim een groot probleem. Natuurlijk is het makkelijk om de schuld af te schuiven op de werkdruk, een slechte adem of een uitzichtloos huwelijk. Maar de werkelijkheid is vele malen dramatischer. Er is namelijk een totaal gebrek aan communicatie tussen directie en leerkrachten. Er is sprake van een structureel gebrek van inlevingsvermogen. Desinteresse en apathie vormen op sommige scholen de basis van de communicatie. Ik ben de afgelopen weken overspoeld door schrijnende en onmenselijke

situaties die zich op sommige scholen afspelen. Een willekeurige greep uit de voorbeelden die door wanhopige personeelsleden werden aangeleverd, vaak anoniem vanwege represaillemaatregelen van de directie. Maar ook directieleden zelf kwamen met talloze voor­beelden van willekeurige slachtofferrij: • Personeelslid tegen directielid, dat na zware griep weer aan het werk gaat: “Goh, wanneer was je ziek dan?” • Directielid tegen leerkracht die na bevalling weer aan het werk gaat: “Zijn die 16 weken zwangerschap verlof dan nu alweer voorbij?” • Directielid tegen leerkracht, die na enkelblessure op twee krukken loopt: “Maar je hoeft de gymoefeningen toch niet voor te doen?” • Directielid tijdens teamvergadering: “In verband met de mogelijkheid van blessures heb ik van iedereen hier alle lidmaatschappen van sportverenigingen opgezegd en heb ik jullie allemaal lid gemaakt van de

plaatselijke damvereniging”. • Adjunct tegen leerkracht: “Weet je zeker dat je nu al gaat beginnen? Kun je niet beter nog anderhalf jaar wachten tot het echt over is?” • Leerkracht tegen directeur, die na gebroken been en vier maanden fysiotherapie op school verschijnt: “U bent de vader van…..?” • Directielid tegen leerkracht groep 8 in rolstoel vanwege zware rugblessure: “Ik weet dat je met die rolstoel niet de trappen op kan naar je eigen groep 8. Maar dan blijf je toch beneden lesgeven aan de kleutergroep?” • Leerkracht tegen directie: “Ik begrijp niet dat je moeilijk doet over die cursus spirituele togusmassage van twee jaar in Nieuw Zeeland. Als ik die heb gedaan, ben ik echt een allround BHV’er”. • Leerkracht tegen directielid: “Je zult toch echt je kamertje uitmoeten. Volgens de bedrijfsarts heb ik recht op een waterbed op een rustige plek in school waar ik elke dag drie uur

op moet rusten”. • Leerkracht tegen directielid: “Maar de psycholoog heeft duidelijk gezegd, dat ik allergisch ben voor kinderen”. Dit is nog maar een kleine greep uit de hartverscheurende epistels die ik binnen heb gekregen. Er zou uiteraard een beroep gedaan kunnen worden op een externe adviseur. Een adviseur, die bakken vol geld kost en uiteindelijk zonder resultaat maar met een afkoopsom, een riante pensioenbijdrage en een bak van een auto na twee maanden het verzuim probleem achter zich zal laten. De oplossing is echter zeer eenvoudig: bij ons in de Jordaan: ome Hein. Ome Hein is zijn hele leven vuilnisman geweest. Dag in dag uit liep hij vuilnisbakken, verdwaalde toeristen, vuilniszakken, wasmachines, fietswrakken, grachtengordeldieren in de vuilniszagen te kieperen. Bij het optillen van een groot aantal Amsterdammertjes is hij door zijn rug gegaan. Ome Hein is echter geen type om stil te zitten. Daarom heeft hij,

als ervaringsdeskundige, een re-integratie bureau opgezet: “De son scheint voor iedereen”. Een naam, waar eigenlijk de essentie vanaf straalt. Zijn re-integratie bureau bevindt zich in de voorbereidende fase, dat wil zeggen, hij is de zaak aan het uitproberen. Via zijn moeder is hij er bijvoorbeeld achter gekomen dat een dieet onontbeerlijk is. Toen onlangs de directeur van een gerenommeerde plaatselijke openbare school een zeer zware lichamelijke inzinking doormaakte; kwade tongen beweren dat de oorzaak lag in een uit de hand gelopen partij klaverjassen in een van de etablissementen aan de Koemarkt, waarbij getracht werd door middel van alcoholische versnaperingen in talrijke hoeveelheden het kaartspel op een hoger niveau te brengen, is deze directeur in zeer afzienbare tijd erboven op gekomen door het volgen van een dieet van verschillende soorten schaaldieren, waarbij kosten noch moeite zijn gespaard. lees verder op pagina 4

Onderwijslink

Mediawijsheid op de basisschool Nieuwe media zijn niet meer weg te denken uit het leven van onze schoolgaande leerlingen. Onze leerlingen zijn “consumers” van de nieuwe media maar ook zijn zij producent door gebruik te maken van nieuwe media. Onze leerlingen hebben tegenwoordig zeer veel verschillende vormen van media tot hun beschikking zoals: televisie, radio, mobieltjes, tijdschriften en internet. Het gebruik van verschillende vormen van media speelt een grote rol in het leven van onze opgroeiende leerlingen. In het voorjaar van 2010 verscheen het boek “de WIFI-generatie” geschreven door Liesbeth Hop & Bamber Delver. Het boek geeft inzicht in het mobiele leven van de jeugd. De WIFI-generatie is vliegensvlug wat betreft haar technische vaardigheden. Daarin streven ze

vaak volwassenen voorbij. Maar kinderen blijven kinderen. Technisch vaardig, maar wel vogelvrij. De WIFI-generatie, die bestaat uit steeds jongere kinderen, beschikt nog niet over voldoende sociaal-emotionele vaardigheden om verantwoord met media om te gaan. Dat wil zeggen: het interpreteren van beelden, het omgaan met geweld, seksualisering en digitaal pesten. Maar ook het vinden van de juiste informatie, het beoordelen van mediabronnen, het verantwoord “chatten”, “appen”, “pingen” en twitteren, tot aan het bewustzijn van privacy. De invloed van media is groot. De media voeden onze leerlingen mede op en beïnvloeden hun wereldbeeld en zelfbeeld. Het is daarom belangrijk kinderen tijdig te leren wijs met media om te gaan. Op school kunnen we hen die mediawijsheid bijbrengen. In 2005 formuleerde de Raad voor Cultuur de volgende definitie van mediawijsheid: Mediawijsheid is het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief

kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld. Deze definitie is nog steeds actueel en omschrijft duidelijk waaraan burgers, dus ook onze leerlingen zouden moeten voldoen op het gebied van mediawijsheid. Het mediawijs maken van onze leerlingen houdt in dat we hen een aantal mediacompetenties aan moeten leren. Mediawijsheid is onder te verdelen in vier competenties, te weten: mediabewustzijn, mediabegrip, media-attitude en mediagedrag.

duidelijk worden dat door het gebruik van media er een geconstrueerd beeld van de werkelijkheid gegeven kan worden. Door als producent van media bezig te zijn leren ze de media gebruiken, in plaats van dat de media hen “gebruikt”. Er zijn veel lesideeën omtrent het zelf produceren van media terug te vinden in het boek “Sociale Media op de basisschool”. Het boek is te koop via http:// www.mijnkindonline.nl/1700/nieuwboek-sociale-media-basisschool.htm maar ook beschikbaar als gratis download via dezelfde webpagina.

Het mediawijs maken van onze leerlingen kan op verschillende manieren worden georganiseerd in ons onderwijs. Een goede manier om meer inzicht in de media te krijgen is door de leerlingen zelf media te laten produceren. Leerlingen consumeren media maar gaan het ook produceren. Door zelf media te maken krijgen de leerlingen een goed beeld van de bedoeling van verschillende mediaboodschappen en hoe deze worden gemaakt. Het zal ze

Een andere mogelijkheid om met mediawijsheid aan de slag te gaan is gebruik te maken van de “Doorlopende leerlijn Mediawijsheid” ontwikkeld door het Nederlands Instituut voor Filmeducatie (nu EYE Film Instituut Nederland) in samenwerking met Digital Playground, Kunstgebouw (Mediafabriek) en Stichting Leerplan Ontwikkeling. De doorlopende leerlijn vind je terug op http://www.mediawijsheid.nl/doorlopende-leerlijn/index.php

Op OBS de Koempoelan ga ik dit schooljaar samen met mijn collega’s en de leerlingen aan de slag met het project Mediamasters 2012 (in november), met het Diploma Veilig Internet (van Kennisnet) en zal ons schoolproject voor dit schooljaar “Mediawijsheid” als thema hebben. – door CS

 .b.s. Weidevogels bestaat 5 jaar! De ouderraad heeft een geweldig lustrumfeest georganiseerd. Circus Kristal kwam op school en toverde de hele school om tot een groot circus! De kindeO ren konden ervaren hoe het is om voor één dag circusartiest te zijn. Zo hebben ze onder andere leren goochelen, schminken, lopen op een grote bal en fietsen op een eenwieler. Aan het einde van de dag konden de kinderen het geleerde op hun eigen niveau laten zien aan ouders en bekenden. Het was een zeer geslaagde dag! • Op de Meester Hayé School was het schoolkamp 2012 te Camperduin een groot succes. Prachtige locatie, goed weer, leuke activiteiten en een spetterende afsluiting op zee. • Kennisnet heeft onderzocht of de nieuwe generatie leraren ict-gebruik in het onderwijs vanzelfsprekend maakt. De conclusie is dat de huidige generatie jonge leraren wel is opgegroeid met ict, maar het didactisch toepassen daarvan is niet leeftijdsgebonden. (bron: Onderwijsblad 14 2012) • Op de Delta zijn de kinderen tijdens het buitenspelen ‘overvallen’ door SPURD. Toen de kinderen naar buiten kwamen, stond daar een heuse voetbaltrainer te wachten met enorm veel ballen. De kinderen kregen voetballes. Dat gebeurde in het kader van Bewegen is Gezond. In de loop van het schooljaar komen er meer van dit soort SPURD overval2 nummer 3, november 2012

Over en weer SPOOR - OPSO

Wat is ’t?

Bezoek Noorderschool in Oostzaan Als ik de Noorderschool binnenstap, waan ik me even twintig jaar terug in de tijd. Ik denk terug aan mijn eigen kleutertijd op de Tiede Bylsmaschool in Watergang, daar doet deze school me sterk aan denken. Er hangt zelfs zo’n heerlijke, oude geur. ‘Een echte Ot en Sien school’ zegt Careline van der Lippe. Een drukbezette schoolleider die heen en weer pendelt tussen Oostzaan en Monnickendam. Daar is zij ook directeur van een basisschool, de Gouwzee. Gelukkig kon ze een plekje voor mij vrijmaken in haar agenda. De school is gebouwd in 1885 en op korte termijn is dit gebouw verleden tijd. Er zijn nieuwbouwplannen, omdat het gebouw eigenlijk niet meer van deze tijd is. Piet Boon, bekend architect en meubel- en interieurontwerper, heeft als Oostzaner (en vader van twee oud-leerlingen) de taak op zich genomen een prachtig ontwerp voor de nieuwe school te maken. Het geheel lijkt op een aantal moderne schuren. Dit past goed in het landelijke gebied. De Noorderschool is een kleine school. Er zijn vier combinatieklassen en er werken zeven leerkrachten. Naast het gebouw staat een noodgebouw waar Berend Botje (opvang 0-12 jaar) in is gevestigd. De verklaring van de schoolnaam is simpel: de Noorderschool ligt in het noor­den van Oostzaan. Er zijn diverse pogingen gedaan de naam te veranderen, maar de naam van een echte dorpsschool verander je niet zo makkelijk. Careline is erg trots op de school en op het team. Dit blijkt uit het enthousiasme waarmee ze over

Het vorige item is geraden, het was een potlood. Onder de juiste inzendingen hebben wij een VVV-bon verloot en die is gewonnen door Wendy de Wit, werkzaam op OBS Weidevogels. Wendy, van harte gefeliciteerd. De bon is inmiddels naar Wendy opgestuurd. In deze krant opnieuw een foto. Wat is het deze keer, ook nu heeft het weer met onderwijs te maken.

de school vertelt. Als ik haar vraag de school in drie woorden te beschrijven, noemt ze creatief, ambitieus en sfeer. ‘Het sterkste punt van de school is het pedagogisch klimaat. Iedereen kent elkaar en daar wordt ook heel veel waarde aan gehecht, zowel door het team als door de ouders.’ Ook noemt ze het denken in mogelijkheden door het team als een sterk punt. ‘De mensen hier werken hard en nemen hun verantwoordelijkheid.

We willen bij ieder kind eruit halen wat erin zit. Het motto van de school is dan ook: elk kind telt mee.’

Oplossingen mogen weer ingezonden worden naar [email protected] Onder de goede inzendingen verloten wij wederom een VVV-bon van 15 euro.

Wanneer ik na afloop terugloop naar mijn auto, bespeur ik een warme glimlach op mijn gezicht. De Noorderschool heeft bij mij een zeer positieve indruk achtergelaten. – door SvO

Over en weer OPSO- SPOOR

Bezoek aan ‘t Pierement De school staat in de muziekbuurt, vandaar. Directeur is Jos Scholte. Hij is sinds 1 september ook directeur bij ’t Carrousel. Beide namen suggereren beweging, vindt Jos. Hij heeft mij gevraagd om eerst naar zijn “nieuwe” school te komen, want die hoort er nu ook bij. Bij OPSO is Jos nu de tweede schoolleider die twee scholen onder zijn verantwoordelijkheid heeft. Het is wel erg intensief en je bent niet altijd aanwezig, maar dat weegt niet op tegen de voordelen: nieuwe inspiratie ook voor beide teams, het overnemen van goede ideeën van elkaar, het uitwisselen van kennis en ervaring. Jos wordt verlicht in zijn taken omdat beide scholen een adjunctdirecteur hebben. Ik krijg een rondleiding door de Carrousel en daarna rijden we naar de andere kant van Purmerend, Purmer Zuid. Jos is met de auto, want zelf woont hij in Amsterdam. Daar is in 1972 zijn loopbaan ook begonnen, na 1984 ging Jos 5, 5 jaar reizen met zijn vrouw en zo verkende hij een groot deel van Azië en Afrika. De opgedane levenservaring kan hij nu goed gebruiken op beide

scholen, evenals zijn scholing marketing, waardoor hij nu soms extra geld binnenhaalt. En dan komen we meteen op de grootste wens van Jos en dat is dat hij hoopt dat Den Haag ons, dus het onderwijs, nu eindelijk eens serieus gaat nemen. Hij vindt dat de regering een betrouwbare partner behoort te zijn die financieel meer voor ons gaat betekenen, opdat wij behoorlijk onderwijs kunnen geven in o.a. minder grote klassen en met meer financiële armslag. Want leerkrachten hebben het tegenwoordig zwaar. Zo dat is er uit! De beide scholen hebben grappig genoeg dezelfde bouw, alleen ’t Pierement (ruim 300 leerlingen) ligt ruimer tussen de huizen en de school heeft een heel groot plein, waar ook dankbaar gebruik van wordt gemaakt door de buurtbewoners. Jos heeft met de buren een goed contact om eventuele overlast meteen de kop in te kunnen drukken. De meeste lokalen liggen mooi gedrapeerd rond

de gemeenschapsruimte. Jos is trots op zijn geweldig gedreven team, zijn zelf ontworpen bibliotheek op zolder met daarnaast nog een aparte IB ruimte en een extra vergaderzaaltje. Onderwijskundig is ’t Pierement steeds in beweging en het ICT onderwijs is volledig ingebed in het leerstofaanbod. Jammer is het,

maar o, zo herkenbaar dat er van de ruim 30 teamleden slechts 2 man zijn (en dan reken ik Jos dus even niet mee). Eén leerkracht en één ICT-er. Na de twee rondleidingen vertrekt Jos naar ons kantoor om daar de communicatie ook op een hoger peil te tillen. Denk om je rug, Jos. – door DK

len. Het doel is om kinderen meer te laten bewegen. • Op De Blauwe Morgenster hebben ze de kinderboekenweek gekoppeld aan een actie voor de Voedselbank. Ouders en kinderen kunnen producten inleveren op school. Hiervoor staat bij elke klas een winkelwagentje. • De eerste lichting van de academische pabo in Utrecht, kregen vlak voor de zomervakantie hun diploma. Uiteindelijk willen ze voor de klas, maar ze volgen liever eerst een masteropleiding. De studenten zijn geslaagd voor zowel de pabo als de universitaire bacheloropleiding onderwijskunde (bron: Onderwijsblad 14 2012) • Op De Ranonkel worden er tijdens de kinderboekenweek spullen gespaard voor in schoenendozen: schoolspullen, toiletartikelen en klein speelgoed. Deze spullen worden opgestuurd naar kansarme kinderen in verschillende landen. Voor meer informatie zie www.edukans.nl • De leerlingen van de groepen 6 van De Eendragt zijn donderdag gestart met het muziekproject “De Eendragt gaat brassen”. Onder leiding van Muziekschool Waterland leren zij een muziekinstrument te bespelen. • Het aantal juffen in het basisonderwijs neemt alleen maar toe. Van alle groepsleerkrachten basisonderwijs is inmiddels ruim 86 procent vrouw. Dat zal niet minder worden, want ook op de pabo komen niet alleen minder mannen, nummer 3, november 2012 3

Ik geef de pen door aan...

Martin helpt

Gwendoline Maurits 1

Wie ben ik? a. Naam:  Gwendoline Maurits b. Leeftijd: 51 jaar c. Woonplaats: Edam d. Werk: OBS Het Kraaiennest, Oosthuizen Wat deed ik voor ik het onderwijs inging? Met 16 jaar had ik mijn HAVO-diploma op zak en wilde ik graag naar de School voor Journalistiek. Helaas werd ik 3 keer op rij uitgeloot. Na wat journalistieke omzwervingen ben ik op 19-jarige leeftijd in de reiswereld terecht gekomen. Gedurende 12 jaar bij een touroperator die gespecialiseerd is in reizen naar Scandinavië en vervolgens 6 jaar bij een op IJsland en Groenland gespecialiseerde touroperator. Mijn werkzaamheden waren breed; reisadviezen aan particulieren(telefonisch en aan de balie) en reisbureaus (telefonisch), het boeken van de reizen, inkoop en verkoop, reisgids maken, contact met buitenlandse relaties (in de beginjaren vooral via telefoon en telex), ticketing (vliegtickets schreven we nog met de hand!), routebeschrijvingen maken en incidenteel een reis met reisbureaumedewerkers begeleiden. Een fantastische tijd waarin ik veel beleefd heb maar waar ik na zoveel jaren toch besloot mijn carrière een totaal andere wending te geven. Op mijn 38ste ben ik begonnen aan de dag/avondvariant van de PABO en letterlijk op dezelfde dag als mijn studie begon, begon eveneens mijn carrière op Het Kraaiennest. Wat doe ik nu? Ik begon 13 jaar geleden als onderwijsassistente op Het Kraaiennest. Tijdens mijn LIO-stage (3e studiejaar want ik was intussen overgestapt van de 4-jarige opleiding naar de 2-jarige en kon dus versneld afstuderen) kreeg ik al mijn aanstelling als leerkracht. In de loop van de jaren heb ik zowel in de onder- als boven-

2

vervolg van pagina 2

bouw voor de groep gestaan. In beide bouwen ben/was ik ook bouwcoördinator. Op dit moment sta ik fulltime voor groep 8 (31 leerlingen). Twee jaar geleden heb ik de opleiding tot schoolleider gedaan. En met die achtergrond verricht ik nu ook diverse adjuncttaken. Wat zou ik (willen)doen als ik het nog een keertje mocht overdoen? Het lijkt me geweldig om toch de School voor Journalistiek te doen en een carrière als journaliste door te maken. Hoe zie ik mijn toekomst Het ligt in de lijn der verwachtingen dat mijn volgende stap richting het schoolleiderschap ligt. Hoe, waar en wanneer is nog onbekend. Alle mogelijkheden tot ontwikkelen en leren op dit gebied die ik nu op Het Kraaiennest krijg, ervaar ik als zeer waardevol. Daarvoor ben ik Cees Rijken – de directeur van Het Kraaiennest – zeer erkentelijk. Hij is iemand waar veel van te leren is. Zijn bereidwilligheid om iemand verder te helpen in zijn/haar ontwikkeling is daarbij onmisbaar. Sowieso wil ik eerst deze groep 8 goed afleveren…

4 5

Maar het kan ook gebeuren dat ik in de toekomst wederom een carrièreswitch maak en alsnog de journalistiek in ga of spontaan een winkel in tweedehands kleding begin. Ik wil altijd voor alles open blijven staan. Wat is mijn lievelingseten Tagliatelle met pesto en pijnboompitjes Aan wie geef ik de pen door, waar ken ik die van  en waarom aan die persoon. Ik geef de pen door aan Aan Janine van Aarst van De Nieuwe Wereld in Purmerend. Zij is al jaren een van mijn beste vriendinnen en we kennen elkaar via het rockkoor waar we ooit samen zongen. We gaan als zusters met elkaar om (we hebben allebei alleen maar broers…..) en mogen graag samen het leven van alle kanten analyseren. We delen ook samen onze eigen kijk op onderwijs. Ik vind het leuk als zij haar bijzondere carrièreverloop deelt met de collega’s van SPOOR en OPSO.

6 7

3

Ome Hein “De son scheint voor iedereen” wil in het komend schooljaar het hele onderwijsveld zijn diensten aanbieden. Voelt u zich op dit ogenblik niet lekker, heeft u last van spataderen, platvoeten, oprispingen, kaalheid, ongewenste zwangerschap, overmatig alcoholgebruik; heeft u last van broeierigheid, ongewenste intimiteiten, grof taalgebruik, zwetende oksels, spontaan stinkende adem, meldt u dan aan bij re-integratie bureau “De son scheint voor iedereen”. Vanaf dit schooljaar staat ome Hein voor u klaar met adviezen, diëten, en ome Hein heeft, via zijn neef Lowietje, zelfs de beschikking gekregen over een partij, door de Evean, afgekeurde hulpmiddelen. Ook heeft een bekend bouwbedrijf uit Purmerend ons een groot aantal afgekeurde veiligheidshelmen cadeau gedaan, die volgens het bedrijf honkbalknuppelbestendig zijn, zodat u zelfs kunt constateren dat ome

Hein met zijn re-integratiebureau aan preventie doet. Ome Hein is echter niet op zijn achterhoofd gevallen en heeft een speciale aanbieding voor u. U kunt lid worden van het reintegratie bureau “De son scheint voor iedereen” wanneer u ons een machtiging geeft, zodat ome Hein uw lidmaatschap rechtstreeks van uw salaris afhaalt. Geen gezeur over papieren; gewoon heel eenvoudig. Met de jongens van de salarisadministratie heeft ome Hein al een deal gemaakt. Dit is een kwestie van vertrouwen waarbij “De son scheint voor iedereen” u belooft niet meer van uw salaris te onttrekken, dan dat de hoogte van uw salaris bedraagt. Ome Hein wenst u een schooljaar toe, waarin u een stuk geruster kunt zijn omdat er een degelijk en betrouwbaar re-integratiebureau achter u staat. – door MT

Recept

Tagliatelle van Gwendoline

Ingrediënten: 350 gram tagliatelle potje groene pesto 85 gram rucola 300 gram spekreepjes 1 ui 1 teentje knoflook Bakje pijnboompitten 100 gram parmezaanse kaas geraspt olijfolie

Bereidingsw ijze: Kook de tagliatelle volgens de gebr uiks aanwijzing op de verpakking. Fruit de fijng ehakte ui en knoflook. Bak daarna de spek jes tot ze krok ant zijn. Voeg het potje pest o al roerend bij het vlees en de ui en knofloo k. Als dit een mooie saus is geworden, voeg dan de rucola sla toe. Laat de rucola niet te lang mee bakken, zodat deze lekker vers blijf t. Giet de tagliatelle af en meng dit met de saus. Strooi bij het opdienen wat kort gebakke n pijnboompitten en de geraspte kaas over het gerecht. Eet smakelijk!

Scholing voor SPOOR en OPSO 2012-2013: Vaardigheid door nieuwsgierigheid Net na zomervakantie konden alle medewerkers van SPOOR en OPSO zich inschrijven voor een bovenschoolse cursus. Het resultaat is een deelname van ruim 220 personeelsleden. In verband met de verhuizing van ons kantoor zijn we op zoek naar passende locatie(s) na 1 januari 2013 voor de verschillende cursussen. Zodra dit bekend is informeren wij de deelnemers over de nieuwe locatie. Alle suggesties voor nieuwe cursussen voor het schooljaar 2013-214 zijn welkom en het verzoek is contact op te nemen met Gre Stavenuiter, beleidsmedewerker personeelszaken via e-mail: [email protected].

degenen die wel komen, halen minder vaak de eindstreep. (bron: Onderwijsblad 15 2012) • De kinderen van groep 8B van De Koempoelan hebben geleerd om met het programma Storybird zelf digitale prentenboeken te maken. Ze zijn heel enthousiast bezig geweest. Er zijn afspraken gemaakt met verschillende onderbouwgroepen om de digitale prentenboeken daar te presenteren. Ook krijgen de kinderen van groep 3 “les” van de groep 8 leerlingen, in het maken van een eigen prentenboek. • Hakken en plakken, splitsen en bussommen. Voor kinderen zijn dit normale begrippen, maar veel ouders kennen ze niet. Vanaf dit schooljaar kunnen ouders een abonnement nemen op de informatieboekjes Snap je kind!. Zodat ze begrijpen wat er op school geleerd wordt en niet langer verwarring zaaien door hun kind een methode te leren uit de eigen basisschooltijd. (bron: onderwijsblad 15 2012). • Het schooljaar 2012-2013 is voor de Gouwzee een spannend jaar. De verhuizing naar de nieuwbouw aan de Bernhardlaan staat gepland voor de maand december. Ze hopen na de kerstvakantie te starten in een mooi, uitdagend gebouw op deze fantastische locatie. • Zaterdag 29 september 20212 werd bij honkbalvereniging Flying Petrels het Beeball-toernooi georganiseerd. Ook de Willem Eggertschool was van de partij. 4 nummer 3, november 2012

Geestelijke ontwikkelingen

Van de verslaggever in het vel(t)

Hoe overleef ik de Sinterklaasperiode?

Buik-dag 2

Medio september 2012. Tijdens het boodschappen doen bij een bekende Nederlandse supermarktketen lig ik bijna languit naast de broodafdeling. Als ik mijn evenwicht weer teruggevonden heb, krijg ik de boosdoener in het vizier. Een PEPERNOOT. Een week later hoor ik een van mijn leerlingen, nota bene tijdens het veters strikken, ‘zie ginds komt de stoomboot’ zingen.

Nog twee maanden te gaan tot de Goedheiligman in het land is. Ik hoor mezelf thuis zeggen: ‘het lijkt wel alsof het elk jaar eerder begint’ . Sinterklaas. Mijn favoriete feest. Hoewel ik normaal een bijna ‘overgestructureerde’ juf ben, kan Sinterklaas mij ook niet gek genoeg zijn. Schoencadeautjes op school? Ik verbouw de hele

klas, inclusief drie rollen wc-papier die ik door de hele klas hang. Sinterklaasliedjes zingen? Ik tover mijn klas om tot ‘Pietendisco’, waarbij de geluidsinstallatie van mijn digibord het bijna begeeft. Goed(?) voorbeeld doet volgen, dus hoe enthousiaster ik word, hoe meer de kinderen door het lokaal stuiteren. Na tweeënhalve week lig ik dan ook half uitgeput een heel weekend bij te komen op de bank. En dan moet de kerstperiode nog beginnen. Hoe overleef ik de Sinterklaasperiode? Dat is de uitdaging die ik mezelf voor dit jaar gesteld heb. En dan hebben we het nog niet eens over de schoencadeaus en pakjesavond. Want ja, leg als juf maar eens uit aan een 7-jarige waarom Jip een Nintendo DS van S. en P. heeft gekregen en Janneke een mondharmonica. Want vergelijken dat kunnen ze als de beste, die kinderen. Evenals bijhouden hoe vaak iedereen zijn schoentje mag zetten (wat dan meteen weer een aardige is voor de rekenles). Ik besluit toch maar om ook dit jaar weer gewoon toe te geven aan de gekte. Het is tenslotte ‘maar’ tweeënhalve week per jaar Sinterklaas. Misschien iets in de volgende editie iets over mindfullness of yoga met kinderen? Dan kunnen we met z’n allen weer even helemaal zen worden. – door SvO

Heren op leeftijd krijgen in veel gevallen enige gelijkenis met de in de aerodynamica geroemde druppelvorm. Ook ik heb dus het recht het buikje niet meer te verhullen. Het is een signaal: oppassen! Let op je gezondheid. Ik voel me prima hoor. Jongere collega’s weten niets van mijn laatste ziektedag. Ik zelf ook bijna niet meer. En bij wijze van preventieve maatregel maak ik sinds dit schooljaar zelfs gebruik van mijn recht op Bapo. Dat had ik al tien jaar eerder mogen doen, maar gedachten richting deze vorm van “Ouderenbeleid” bezorgden me een ongemakkelijk gevoel. Ik wil(de) gewoon lekker werken. Met de invoering van mijn vierdaagse werkweek heeft de schoolleiding mij zelfs wat extra plezier geboden. Na jaren werken met vooral bovenbouwleerlingen mag ik me nu elke week twee dagen in een van onze groepen drie weer helemaal in het proces van het leren lezen storten. Ik vind het fascinerend! Ik geniet er van! Ik moet weer elke dag mijn lessen voorbereiden! Wekelijks goed overleggen met mijn ervaren groep 3-collega’s. Ik leer veel van deze kanjer-juffen, maar ondanks dat kom ik mezelf soms toch ook tegen. Dan verwacht ik teveel van de kinderen. Wil ik te snel een stap zetten. Laat ik af en toe te makkelijk een voor de kinderen bekende structuur los. Oeps! Dan sta je even met de handen in het haar en realiseer je je weer dat onrust voorkomen had kunnen worden

Gedichten

Lief en Leed Naam

Jubileum

Datum

Jelte de Graaf Ingrid Wijers-van der Meulen Joke Swart-van Gent Rob Luttik Cees Rijken

40 jaar 40 jaar 40 jaar 25 jaar 40 jaar

01-08-2012 Ambtsjubileum 01-08-2012 Ambts- en Dienstjubileum 31-08-2012 Ambtsjubileum 29-09-2012 Ambtsjubileum 29-10-2012

Afscheid Bianca Hage Ciska Blommaart-de Jong Ans Uiterwijk Ineke Vonk Aad Berkeljon Nicolette Contze Anneke Visser Gonnie Blackborn-Haars Marianne Schouten-Jongert Jacques Kies Pia Mentz-Kortbeek Wilna Platvoet-Kuijper Nelleke Moerman Akkie Mol-van der Wal Martin Wijker Els Slegt-Jordens Irma Koenrades Anja Emmerich Marianne Warffemius

door bijvoorbeeld het benodigd materiaal toch vooraf klaar te hebben liggen. Ook ik leer nog steeds met vallen en opstaan. Ik val wel steeds minder! Maar het werken in groep 3 is vooral leuk. Als bijna twee meter lange meester-reus was ik vandaag bezig met Buik-dag 2. Buik-dag 2 is, zoals je weet, een onderdeel van Kern 2 van Veilig Leren lezen. (Nou, vorig jaar wist ik het ook niet en schaam je er maar niet voor; het geldt voor de meeste van je collega’s.) Kern 2 heeft als centraal thema “Mijn lijf ”: de dokter, lichaamsdelen, enzovoort. Na teen-dag, been-dag en neus-dag was het nu dus b – ui – k: buik! Als extra cadeautje kwam er jongetje bij me met een fotoo tje: Een dag eerder was hij met z’n moeder mee geweest bij het echo-onderzoek. “Mama heeft een baby in haar buik! Mag ik over de foto vertellen?” Natuurlijk! Het is buik-dag 2! Ik bekeek afgelopen weken met de klas twee afleveringen van “Huisje, boompje beestje” over poep. Eindelijk kon ik weer ongegeneerd een raar liedje aan de kinderen leren: Het poep- en piesmenuet van de Stratemaker-op-zeeshow. Ken je dat niet? Dat was ook zo lang geleden. Misschien wel uit de tijd van aap – noot – mies, maar dat is maar een gokje, want in die tijd had ik niks met het hakken en plakken van woorden. Ik deed toen alleen maar groepen 7 en 8 en …. een buik? Nee, toen nog niet! – door GW

Ambts- of dienstjubileum

Werkzaam bij College van Bestuur ’T Carrousel De Delta Willem Eggert OBS het Kraaiennest

Geboren Wheermolen Weidevogels De Koempoelan Tangram De Delta Tangram ‘T Carrousel Tangram Het Tangram Willem Eggert ML King Willem Eggert ML King De Dijk ML King Tangram BMO BMO BMO

01-08-2012 01-08-2012 01-08-2012 01-08-2012 01-09-2012 01-08-2012 14-08-2012 01-09-2012 01-09-2012 01-09-2012 01-09-2012 01-09-2012 01-09-2012 01-09-2012 01-09-2012 01-01-2013 01-01-2013 01-01-2013 01-01-2013

• Op 4 juli 2012, Evi, de dochter van Martin en Sonja Kesting-van Heeringen. Sonja is werkzaam op de Oeboentoe. • 20 juli 2012 Pepijn Johannes Ronaldus, zoon van Femke en Chris van Wanrooij. Femke is werkzaam op OBS de Gouwzee • 7 augustus 2012 Saar Mette, dochter van Ilse en Bart Breetveld. Ilse is werkzaam op OBS Prinses Beatrix en OBS Middelie

• 9 augustus 2012 Giel en Saar, zoon en dochter van Sanneke en Dave Broek. Sanneke is werkzaam op OBS de Piramide • 24 augustus 2012 Rosalin, dochter van Sanna en Manolo Richir. Sanna is werkzaam op OBS de Bloeiende Perelaar • Op 2 september 2012, Toby, de zoon van Brian en Angela Koenen-Brevé. Angela is werkzaam op de Wheermolen.

Voor Timmie Tegen het donker, tegen de nacht, tegen het doodgaan hou ik de wacht. Als ik zo lig kan het ongeluk niet door mijn rug en ga jij nooit stuk. Om de schaduw op het raam, om het spook in de kast, om de dief onder het bed hou ik je vast: niemand, mijn eigen kaalgekust beest, weet hoe vaak ik jou, jij mij bent geweest

Overleden • Op 22 september 2012 is Anneke Visser, leerkracht van ’t Carrousel, overleden

De groepen 3 en 4 gingen er met de 3e prijs vandoor. Gefeliciteerd! • Op o.b.s. Weremere werken ze met de methode De Blauwe Planeet. Hierbij komen biologie en techniek samen. In de middenbouw zijn ze aan de slag gegaan met het zuiveren van water. Dat na een uitleg over grond- en oppervlaktewater. De kinderen konden door de proefjes zelf verschillen ervaren. Zo werd er bijvoorbeeld met behulp van een lege fles, watten, grind en zand een filter gemaakt. Verschillende vloeistoffen werden op deze manier gefilterd. • Tussen oktober 2010 en maart 2012 verdwenen ten minste 10.000 banen in het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Hiervan zijn er bijna 5600 banen verdwenen uit het basisonderwijs. (bron: Onderwijsblad 14 2012)

nummer 3, november 2012 5

Uit de school geklapt

‘Kinderen maken Muziek’ bij OBS De Koempoelan Vorig schooljaar heeft Muziekschool Waterland samen met OBS De Koempoelan subsidie aangevraagd en ontvangen voor het project “Kinderen maken Muziek” van het Oranjefonds. Er is contact gezocht met Harmonie Crescendo uit Purmerend en gezamenlijk is een programma bedacht. Het project heeft de naam “Koempoelan gaat Crescendo” gekregen. De kinderen uit groep 5 en 6 (120 in totaal) konden kiezen uit trompet, trombone, dwarsfluit, slagwerk, hoorn en klarinet. De kinderen kregen een uur per week les van leerkrachten van de muziekschool. Samen met Crescendo zijn twee concerten gegeven. In november 2011 is een eerste concert door de kinderen ten gehore gebracht in de aula van het Jan van Egmondcollege. In mei volgde een groot concert in de Purmaryn waar vooral musicalnummers werden gespeeld. Als klap op de vuurpijl hebben de kinderen meegedaan aan het afsluitende concert van het schooljaar 20112012 dat in de Heineken Music Hall werd gegeven en waar Maxima – als beschermvrouwe van het Oranjefonds

– samen met haar gezin aanwezig was. Bij dit concert waren bijna alle kinderen aanwezig die landelijk aan dit project hebben meegedaan, zo’n 3500 ! Ook voor dit schooljaar is er subsidie ontvangen en wordt het project – zij het op iets kleinere schaal - dit jaar voortgezet. Alleen leerlingen van groep 5 kunnen deelnemen aan het project en kunnen kiezen uit dwarsfluit, slagwerk of klarinet. Daarnaast is er een

naschools aanbod van de muziekschool. Crescendo maakt het lidmaatschap laagdrempelig door dit voor een verlaagd tarief aan te bieden aan de leerlingen. Mocht je meer willen weten over dit initiatief, kijk dan op http://www. oranjefonds.nl/oranjefonds/Kinderenmakenmuziek/ . – door MH

Cartoon

Onderwijslink

Onderwijsspraaktijk

Citotoetsen zin of onzin… Leerlingen worden enkele malen per jaar getoetst voor het Leerling Volg Systeem (LVS). Daarnaast worden op veel scholen aan het eind van groep 6 en/ of 7 entreetoetsen afgenomen en op sommige scholen in de loop van groep 8 de Cito(eind)toets en/of de NIO toets. De uitslagen van al deze toetsen worden gebruikt om leerlingen beter te kunnen begeleiden en tezamen vormen ze mede een onderbouwing voor het schooladvies in groep 8. Helaas dient er bij de betrouwbaarheid van al deze toetsresultaten de laatste jaren steeds vaker een vraagteken te worden gezet. Oorzaak: TOETSTRAINING. Vul dit woord in op google en de aanbieders vliegen je om de oren. Zo las ik op een website: “Om ondermaats presteren te voorkomen, kunt u uw kind opgeven voor een

Citotraining. In een Citotraining wordt geoefend met recente Citotoetsen en worden de onderdelen die niet sterk blijken te zijn, getraind. Wilt u uw kind (eerst) zelfstandig laten oefenen, dan kunt u de aanschaf van nevenstaande ‘Toetstrainers’ overwegen. Voor groep 4 t/m 6 zijn er oefenboekjes te bestellen. Kijk hiervoor in onze webshop…” (einde citaat) We blijven desondanks met z’n allen de toetsen gebruiken en analyseren de opbrengsten “alsof ons leven er van af hangt”. Een beeld dat wordt opgeroepen door de manier waarop in Nederland anno 2012 met de toetsgegevens wordt omgegaan; je kunt als school immers “worden afgerekend” als de resultaten niet voldoen aan de inspectienorm. Stel je voor dat je als zwak

wordt beoordeeld en dit ook nog op internet valt na te lezen… Toch hoor ik ook veel positieve reacties over het gebruik van het Cito LOVS. Zo zijn leerkrachten en intern begeleiders vaak zeer te spreken over het beargumenteerde beeld dat je krijgt van elke leerling met behulp van het Computer­programma LOVS. De rapporten vertellen hoe het met een kind gaat op school. Ook bij het maken van een leerlingdossier – bijvoorbeeld in het geval van dyslexie is het Computer­ programma LOVS een handig hulpmiddel mede doordat er tegenwoordig ook een screeningsmogelijkheid in het systeem is ingebouwd. Groepsplannen en groepsindelingen zijn o.a. gebaseerd op de toetsresultaten binnen de verschillende vakgebieden. Ook de schoolzelfevaluatie heeft baat bij over-

zichten uit het LOVS. Kortom we zouden, in deze tijd gericht op resultaten en opbrengsten, de toetsen niet meer kunnen/ willen missen. Gebruik de toetsgegevens dan vooral als basis om samen met je (bouw) collega’s het onderwijs in je groep en op jullie school te verbeteren door samen lessen, inhoudelijk en didactisch, voor te bereiden, te plannen en te evalueren. Een heel plezierige en efficiënte bezigheid zo blijkt uit onderzoeken. Ook al zijn er dan nog steeds leerlingen die voor de toets(en) hebben geoefend, je houdt het heft in eigen hand en hebt bij het inspectie bezoek iets te vertellen. Veel succes! – door WS

Deze plek is gereserveerd voor inzendingen van leuke kinderuitspraken uit onze klassen, zeg maar de onze onderwijsspraaktijk. Hieronder kun je de inzendingen lezen die we de afgelopen periode hebben ontvangen.

Kerstliedjes: Tijdens een vakantietripje richting het Sauerland, vlak voor de Kerstdagen, zingen we kerstliedjes in de auto. “…. Kwam op de aarde en droeg al zijn kruis…” ‘” Huh?”, vraagt dochter (8 jaar), “IEDEREEN die wordt geboren heeft toch al een kruis…?” Heb je ook zo’n leuke kinderuitspraak uit jouw onderwijs­ spraaktijk? Stuur hem naar:

[email protected]

colofon Redactie: Caroline Grol (CG) Erik Hersbach (EH) Marleen Hubelmeijer (MH) Dick Knip (DK) Stefanie van Oostveen (SvO) Met bijdrage van: Jelte de Graaf (JdG) Coen Schans (CS) Wim Schuur (WS) Martin Tiepel (MT) Gerard Wegman (GW)

6 nummer 3, november 2012

Vormgeving, realisatie & DTP: Rijser Grafische Communicatie Productie: Rijser Grafische Communicatie Het Onderwijsvel Stationsweg 22-23 1441 EJ PURMEREND Telefoon: 0299 411 271 E-mail: [email protected] Twitter: @onderwijsvel Facebook: www.facebook.com/onderwijsvel

Het volgende Onderwijsvel(t) komt uit op 13 maart 2013. Wat kunt u daarin onder andere verwachten:

1. Verhuizing servicebureau 2. Ik geef de pen door aan Janine van Aarst van De Nieuwe Wereld 3. Afscheid Jan Hus

En nog veel meer…