lrt
2012 23
Beri von Hemert en Roos von der Most,
respeciieveliik plooisvervongend opleider en hoofdopleider LUMC.
Wie zich oppervlokkig verdiept in de opleiding tot psychioter bii Rivierduinen, kon in de wor roken. Er ziin er nomeliik twee. Woorom is dot eigenliik? En in welk opzicht verschillen ze von elkoor? m het goed te kunnen begrijpen, is het handig om eerst iets te weten over de
structuurvan de opleiding. Stel, je wordt op een goede dag wakker met het besluit om psychiater te worclen. Een prima besluit want er wacht je boeiend werk. Maar hoe pak je het aan? Het begint met het volgen van een universitaire opleiding geneeskunde. Als je die hebt afgerond, solliciteer je naar een opleidingsplaats Psychiatrie bij een erkende instelling. Dat kan een academisch ziekenhuis zijn (bijvoorbeeld het LUMC: Leids
Universitair Medisch Centrum) of een algemeen (psychiatrisch) ziekenhuis of een instelling (bii-
voorbeeld Rivierduinen). Eenmaal aangenomen ben je 'aios': assistent in opleitling tot specialist. De specialisatie duurt totaal 4,5 jaar twee jaar basisopleiding algemene psychiatrie, een half jaar stage spoedeisende psychiatrie en twee jaren waarin je het door jou gekozen aandachtsgebiecl volgt: ouderen-, volwassenen- of kinder& jeugdpsychiatrie. Gedurende deze opleidingsstages ga je aan deslag als assistent-psychiateq onder supervisie. Mocht je besluiten de opleiding in de 'Rivierduinen-regio' te willen gaan volgen dan heb je dus twee
opties: de eigen opleiding, die geheel gesitueerd is ín Rivierduinen (in Gouda inGGZ Midden-Holland en in Voorhout inGGZ Duin- en
Bollenstreek), of de opleiding van het LUMC (in samenwerking met Rivierduinen), waarbij je als aios
in dienst komt van het LUMC. Wil het toeval dat je een onafscheidelijke studievriend hebt die een andere keus maakt dan jij: geen zorg. Omdat het theoretische deel van de opleiding gezamenlijk is (met ook de aios van de opleiding van cle Parnassia Bavo Groep) zul je elkaar herhaaldelijk tegenkomen.
ZOEK DE VERSCHILTEN In een van de wachtruimtes van de polikliniek Psychiatrie in het LUMC kijkt een aantal hoogleraren de bezoeker indringend aan. Een
rij portretten - beginnend bij
Gerbrandus Jelgersma en eindigend bii Frans Zitman (de hoogle-
raar die onlangs met emiraat ging) getuigt van de lange traditie in het
bouwen aan weténschappelijke kennis over psychische aandoeningen. En zoals dat hoort in een academische omgeving, houdt dat nooit op. 'Als er bijvoorbeeld een nieuwe pil op de markt komt, dan wil ik niet dat een aios alleen maar juicht. Ik wil dat zij er vraagtekens bij plaatst en eerst nagaat wat de bewijskracht is voor de werking ervan", zegt Roos van der Mast, hoofdopleider Psychiatrie. Samen met Bert van Hemert - de plaatsvervangend opleider - vormen zij het kernteam van de opleiding tot psychiater in de LUMC/Rivierduinen variant. Verschillen psychiaters die hun opleiding bij het
I
2012
HEB JIJ HET
IN JE?
ln het document HOOP (Herziening Opleiding en Onderwiis Psychiotrie) sloot precies omschreven wot de kerncompetenties von een psychioter moeten zijn. Noost voordigheden in medisch hondelen ziin dot legio punten op ollerlei gebied. Wot mookt volgens de opleiders een goede psychioter?
"Goede conloctuele eigenschoppen en een brede belongstelling, voorol ook voor zoken buiten de psychioirie vind ik essentieel. Roos von der Most: "En kunnen intunen, empoiisch ziin, open, moor ook weer niet té open." Jon Bogers: "Kondidoten moeïen in elk gevol Bert von Hemeri:
communicotief ziin. En ik vind enthousiosme wezenliik. Ze moeten eoger ziin; er moet gewoon een beetie pit in zitten." Het LUMC kon ioorlijks zes oios verwelkomen, Rivierduinen vier. Het
ooniol solliciionten is in de regel groter en doi betekent dus selecteren en kiezen. En don mog ie psychioter ziin, mokkeliik is dot niet. Roos von der Most: 'Jo, ik vind dot lostig. Het blilft een momentopnome. Moor we proberen het zo zorgvuldig mogelilk te doen. Bert von Hemert legt uit dot de procedure heel secuur en integer goot. "Moor soms weet je het ook direct, dot iemond geknipt is voor dit vok."
wk, Jon Bogers, hoofdopleider Rivierduinen
LUM(I hebben gcclaan nct clie van clc opleicling van Riviercluincn!' Van Ilcmcrt: "Dc opleiclingen cn ook
toctsing zijn landclijk vastgestelcl en het r-naakt vool clc kwalitcit ctrs
nict nit waar ic clezc volgt. Er is geen beter of slechtcr, cr zi.jr-r wel accentverschillen. Bij ons ligt clie lncer op wetenschappelijk onclcrzock en logischerwijs ook t4r clc ziekcr-rhuispsl'chiatrie. Wij willen ()l)t irn:rle cn prctl iÍ.le p:rtil'nrcllzorg kut-tttctt bicdcn. Dat kunnen rve cloen als gocclc, gctalenteerde rncnsclr \()or olls willcn kiczcn. Dat betekent clat wij ccn aantrckke-
Iijkc wcrkgcrcr nroctcll zijn cn ccn eurtt
rckkclijkc opleiclingsorngcvi
rrg
moeten bicclen.'Want wc hopen nxtuurlijk clat aios bij ons blijven."
IN
HET
VEID
Jau Bogcrs trcÍIèn we op de afrlcling High (larc miclclcn tussen de clozen cloor cle op stapcl staanclc
vcrluizing. Sincls 2(X)ÍJ is hij de l-roofclopleiclcr van de opleiding Psych
iatric van ltiviercluinen.
| MARK VOLKERIJK
oios bil het LUMC
"Tiidens miin studie geneeskunde oon de VU Amsterdom volgde ik een wetenschoppeliik stoge voor de Leprostichting in Nepol en liep ik coschoppen in Ghono. Heï woren bilzondere ervoringen en oonleiding tot het besluit om tropenoris te worden. No miin ofstuderen - en inmiddels getrouwd en met kind - ben ik op Arubo goon werken ols eerste hulp orts. Miin portner wos ollesbeholve gelukkig; voldoende reden om weer huiswoorts te keren. Plon wos om huisorts te worden, moor ik voelde een gemis oon psychiotrische kennis. lk ben toen bii het VIA goon werken bii Rivierduinen [speciolistisch centrum von Rivierduinen voor doven en slechthorenden dot in 20ll onderdeel is geworden von de GGMD (Geesteliike Gezondheidszorg en Mootschoppelilke Dienstverlening voor olle mensen mei een gehoorprobleem) red.]. lk bleek het werken in de psychiotrie heel leuk te vinden. Er is nog tiid om met mensen te proten. Anders don in de somotisch zorg hoef ie - tot nu toe tenminste - een gesprek niet binnen tien minuten of te wikkelen. Het is een vok von communicotie, von je verdiepen in de menseliike geest, het brein. lk vond het dermote boeiend dot ik zowel bii het LUMC ols bil Rivierduinen heb gesolliciteerd voor de opleiding. Bii het LUMC werd ik ols eerste uitgenodigd. En werd toegeloten. Tio, mocht Rivierduinen eerder ziin geweest, don hod ik ook zomoor door terecht kunnen komen. Alhoewel, het LUMC is dichter bi; huis, en dot is wel heel prettig. Voorof wist ik niet zo veel von de verschillen tussen de opleidingen von Rivierduinen en het LUMC. Het verhool ging dot hei LUMC wot hiêrorchischer georgoniseerd wos, moor dot delen von het onderwiis beter geregeld leken te ziin. lk ben in ieder gevol tevreden over miin opleiding bii het LUMC en Rivierduinen. Het werken en leren in twee verschillende orgonisoties en potiëntenpopulolies is een verriiking."
Plaatsvervangcncl opleicler is N{arion Scholtcn. IIct trio clat staal voor clc oplcicling rvorclt gccornplcrncnteercl cloor IJert Luteijn cle stageco
probcren
voor je te bchouclcn - ma:rl clan uiteraarcl voor Riviercluinen. "Na clc cerstc 2,5 jtrtr kunnen aios zelf
(lichamclijkc zicktc) gcvonclen is, recl.l ct-t clat Rivicrcluincn veel psychose behandelingen ck;et cn clat clc Langclurcnclc Zorg, ambulant, maar ook klinisch, ccn bclangrijke
poot
is.
"Dxt zic jc in onzc opleiclir-rg wel tcrug. En wat clc rvetcnschap bctrcÍt: hct wetcnschappclijk
rspcct is intrinsick onclerclccl van clc specialisatic. Ieclere aios rnoet
nrarrr lrocft nicÍ. Ze kunncn zelfs naar het buitenlancl. We hebber-r gelukkig ccn aantal parcltjcs tus-
namcli.jk wctcnschappclijk onclerzoek ckrcn", legt hij uit. "In clie zin vcrschilt onze opleiclir-rg niet zo veel van het LUMC." "En bij ons sta jc lcttcrlijk in hct vclcl van clc gecstelijkc gczond-
sen clic stages, bijvoorbcclcl Ilrsula,
heidszorg. Ik mcrk dllt mcnsen (lic
Kristal, onze afcleling High Care of
hechten aan patiëntencontllct eercler bij or-rs solliciteren. Maar ook bij or-rs kornen mensen clie belangstelling hebben voor rvetenschappclijk onclerzoek. Die kunnen clan bijvoorbcckl hun cigcn trial bij ons llmn opzetten. Ách, hct vcrschil is
kiczen waar ze hun kcuzcstlgcs grtitn lo1-rcrt. Drtt kun bij orrs zijrr.
ecn stagc iu cle Laugclurcnclc Zor-g. En natuurlijk ben ik trots als aios
voor'óns kiczen na lrun spccialisatie." Jan Bogers zet Lliteen clat hct LLIMC zich mccr richt op slcm-
mingsstoornisscn cn solnatofbrme stoornisscn Iichamelijkc klaclrten waarvoor Íleclr somatische oorzaak
BASTIAAN HOP
oios bij Rivierduinen
"lk wist in miin tweede ioor geneeskunde eigenliik ol dot ik deze kont op wilde. Het log me goed en ik hod er een voorliefde vool mede opgewekt door een tonte die in de psychiotrie werkt en er olti;d gepossioneerd over sprok.
No mijn studie geneeskunde in Roiterdom heb ik een poor ioor biiGGZ Delflond gewerkt. lk heb meegewerkt oon het Generotion R onderzoek. Doorin wordt de groei, ontwikkeling en gezondheid von biino 10.000 opgroeiende kinderen in Rotterdom gevolgd, vonof de vroege zwongerschop tot hun jong volwossenheid. Ik heb veel inierviews gehouden met ouders, met nome om te kiiken of er een verbond is tussen psychiotrische oondoeningen bii ouders en kinderen. Geweldig om fe doen en ik wist toen definitief dot ik de speciolisoiie wilde goon doen. lk heb gesolliciteerd bii Rivierduinen omdot ik bil voorkeur perifeer wilde [niet ocodemisch, red]. Don zii ie toch in de psychiotrie die het meest voorkomt. Binnen een ocodemische omgeving heerst een ondere sfeer, hoewel ik dot dus niet heb kunnen toetsen. Andere reden voor de keuze voor Rivierduinen wos proktisch: gewoon prettig dicht bij huis. Het bevolt me hier goed, ik voel me thuis. lk heb tot nu 1oe hei geluk gehod in een leuk teom te zitten, met prettige collego's, goede begeleiding en goede supervisie. Het is wot dot betreft een veilige omgeving om opgeleid te worden. En we vormen een hecht teom. Zeker met olle bezuinigingen en de druk die erop sioot. Het overheersende gevoel is: we doen het somen, we moeten somen de kor trekken, in het belong von onze potiënten."
HISTORISCH VERBONDEN I{oos van cler Mast legt uit clat hct LUMC nict zoncler Itiviercluinen kan. "We zijn con'rplcmcntair. 'Wij hcbben hier bij hct IIIMC cen hcel anclerc patiëntenpopulatic. Meer clclclclijns. Soms zijn het ook pxtiëntc11 clie Rivicrcluincn
narr
heeft cloorverrvezen. l3ij ltiviercluincn is cle patiëntenstroom. breclcr'. Iln ccn aios moct mct allle soortclr patiëntcn kcnnismakcn. Ik vincl ook clat cen aios het vcrschil tusscn een acacÍcmisch zickcnhuis cn ccn ggz-inslclling goecl rnoet kcnncn. IJn vcrgcct niet dat cle geschieclenis bclar-rgrijk is. IIct LLJMC cn l{ivicrcluinen zijn sir-rcls jaar cn clag mct elkaar or-rs
vcrbonclcn." JEZELF RESPECIEREN
llivicrtluincn cigcnlijk zelf ecn oplcicling-/ IIet kost waarscl-rijr-rlijk gelcl, terwijl cr alorn Wrr:rrorn hecl't
subtiel..Je hebr aios bii her LUNI(I
bczuinigcl rnoet worclen.
clie hier niet zouclen misstaan, en
Jan llogers: "fa, clat is waar, het kost gelcl. We biecler-r rios oncler-
auclersom."
20t2 2;
wijs en supcrvisie. In clie tijcl kunttctt onze ps1'chialcrs Éacen l)utiëuten zicn. Mael wt'klijgcn ccr-r subsiclic uit het opleidinÍasÍbncls van het ministerie van VWS. Dat is nict kostcnclekkend, mlar ecn oplciclir-rg levert veel op. Mccl clan in gclcl is uit te dmkkcn. Om te bcginnen houclt het je als
instituut scherp, wakkcr cn bij clc tijd. Je stimulecrt onclerzoek, cn cl:rarrncc tltrtwikkeling vaÍr
kcnnis cn kuncle. Het zorgt dat jc vcrnicuwt en up to date blijft. En
nict in
cle laatste plaats clocn
wc clit omclat hct or-rs gewelclige nieuwc collcga's brcngt. Ecn cigcn opleiding brengt o<;k ccn bcpaalcle jcu met zich mee. Het laat zien cÍat je jczelf respecteert als instituut. Vcrgis je niet: ie hebt niet zomuar clc erkenning orn cle oplcicling tc lnogcn vcrzorgen, en je houdt hcm ook nict zoftaar. IIct is vccl werk oln a'.ln cle l-rogc ciscn te blijven volckrcn, en het is gewelclig clat hct ons lnkt." MJ
}a"
ï-
q5 \
Rivierduinen #1 - 2012
Winnoor Veiligheidspriis 201
1
WAARSCHUWEN, ASSISTEREN en REDDEN. Daar draait het om bij een nieuwe systematische manier van het opstellen van ontruimingsplannen.
