Twee korte preken over doop en avondmaal (voor een dienst waarin de doop wordt bediend aan Rafaël van der Wal en het avondmaal wordt gevierd. De preken komen in plaats van de uitleg van het formulier) Preek deel 1: de doop Lezen: Romeinen 6:1-14 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Slide
Foto van Johann Westhauser
Wie weet wie dit is? … Johann Westhauser is speleoloog. Wie weet wat dat is? … Hij kreeg in de diepste grot van Duitsland. De grot is meer dan een kilometer diep en meer dan 19 kilometer lang. Hij kreeg op een diepte van duizend meter een rotsblok op zijn hoofd. Zwaargewond lag hij daar. Het was niet zeker of ze hem konden redden. Maar uiteindelijk, na elf dagen, hadden ze hem uit de grot gehaald. Eigenlijk begint zijn leven nu opnieuw. Als je leven opnieuw begint. Hoe zou je het dan inrichten? Dat is de vraag die Paulus jou stelt als het gaat over de doop.
1
… Slide
Ik ben gedoopt
Slide
Mijn zonden zijn afgewassen
Mijn broeder en mijn zuster, het is prachtig dat we kinderen dopen. Vandaag Rafaël. Maar er zijn de laatste tijd heel wat meer kinderen geboren in de gemeente. Dat is mooi. Krijgen van kinderen laat zien dat je vertrouwen in de toekomst hebt. En dat mag ook wel. Juist bij de doop is dat toch terecht. God ontfermt zich over jouw kind. Over Rafaël. En over Tim en Femke als ouders. Ze zijn geborgen in zijn liefde. Dat is wat de doop toch vooral zegt. God zorgt. Hij is sterk. Hij laat niet los. Hij is te vertrouwen. Dat zegt de doop. Water als beeld van afwassing van zonden. Het bloed van Jezus reinigt je. Je bent vrij. Het probleem is dat wij daar dan vaak een punt zetten. Vergeving. En dat is het. Maar vergeving dient een doel. Na vergeving komt geen punt. Zelfs geen puntkomma. Maar een dubbele punt. Het moet uitlopen op iets anders. In een aantal kerken dopen ze baby’s door onderdompeling. Ik vind dat wel wat hebben, omdat je dan zo mooi die andere symboliek ziet. Slide
Sterven en opstaan
Doop is afwassing. En dat wil ik voluit laten staan. Maar het is meer. Probleem is namelijk dat we daar te vaak stoppen. Vergeving. Dat is het dan. Je blijft zondig. Dus elke keer weer heb je vergeving nodig. Als iemand daar eens aan morrelt. Bijvoorbeeld David Heek deed dat. Je bent helemaal geen zondaar, zo beweerde hij. Dat kwam hem best wel op wat kritiek te staan. Maar Paulus beweert hier in onze tekst hetzelfde! Romeinen 6 gaat over de doop. En dan die andere symboliek. Van sterven en opstaan. Hiervoor heeft Paulus het over de afwassing van zonden gehad. Dat je telkens weer vergeving krijgt. Vrijspraak. Uit genade. Maar er waren dus mensen die zeiden: nou, dan kunnen we wel lekker blijven doorzondigen. Als het toch uit genade vergeven wordt… Maar dan heb je het mis. Dopen is een heel radicaal teken. Confronterend. Als je ondergaat dan sterf jij met Christus. En als je dan weer bovenkomt. Weer opademt. Dan deel je in het nieuwe leven van Jezus. Jezus laat door zijn dood de zonde achter zich. Niet zijn eigen zonden, want die deed hij niet. Nee, hij nam jouw zonden op zich. Met zijn kruisiging zijn jouw zonden aan het kruis gespijkerd. Met zijn begrafenis zijn jouw zonden weg. Zand erover. Maar niet alleen je zonden zijn weg. Ook je zondige staat. Je moet jezelf zien als dood voor de zonde, zo staat in vers 11. Je zonden worden niet alleen vergeven. Jij wordt ook van je zonden bevrijd! En dat is een notie die altijd een beetje ondersneeuwt. We houden onszelf vaak liever klein en bescheiden. Een klein begin van gehoorzaamheid. En dat kan soms wel realistisch zijn. Maar Paulus daagt jou en mij hier uit om groter van jezelf te denken. Nee, niet van jezelf. Want, staat er, in Christus Jezus ben je levend voor God. Het is zijn kracht die doorbreekt in jouw leven. Gedoopt worden is sterven en opstaan met Jezus. Er waren meer mensen die uit de dood opstonden in de Bijbel. Maar dat was altijd een opstanding aan dezelfde kant van het graf. Ze kwamen terug uit de dood. Jezus niet. Hij krijgt echt een nieuw lichaam en laat de dood en de zonde achter zich. Als Paulus jouw leven daarmee verbindt. Met die opstanding. Dan betekent het dus dat jij nu al een nieuw leven gaat leiden. En Paulus wil je doordringen van die status. Waarom? Om je te bemoedigen! De doop is een enorme bemoediging. Niet alleen omdat hij je doordringt van genade. Je zonden zijn vergeven. Maar ook omdat de doop je laat beseffen op welk niveau je gezet bent. Jij bent nieuw! Dat is wat Jezus ook zegt als hij in de Bergrede jou en mij aanspreekt. Jullie zijn het zout van de aarde. Het licht op de kandelaar. Een stad op de berg. Je moet het niet zijn. Je bent het! Je kunt het, betekent dat. God die als een vader je blijft bemoedigen en aanmoedigen. Het is de beste motivatie die er is. De zonde in je leven is al overwonnen! Jezus heeft al betaald. Dus blijf niet hangen in je zondige aard. Blijf niet terugkijken op de mislukkingen. Leef vooruit. Er zijn asielzoekers die hier komen. Die niks meer hadden. Op de vlucht. Ze zijn zo dankbaar voor hun nieuwe status. Dat ze graag willen inburgeren. De taal willen leren. Meedoen in de maatschappij. Verantwoordelijkheid dragen. Ze zijn zich bewust van hun nieuwe status. En ze willen daarnaar leven. Omdat ze dankbaar zijn dat ze hier die nieuwe kans krijgen. Zo is het ook met jou als je gedoopt wordt. Je nieuwe leven wordt je in de schoot geworpen. En dus ga je ook je best doen. Paulus roept je dan ook op, op basis van je doop. Leef ook echt als christen. Stel jezelf in dienst van God. Maak er werk om de waarheid van je leven, dat je van Jezus bent, om die waarheid ook werkelijkheid te ma-
2
ken. Nu al. En als het mislukt? Niet getreurd. Maar vol goede moed er weer tegenaan. Want Jezus is voor jouw gestorven en opgestaan. Jouw nieuwe leven is al begonnen. Laat het maar zien. Dat is ook wat je mag voorhouden aan Rafaël. Hij wordt niet ondergedompeld, al gebruik ik wel veel water. Maar bedenk als je de komende jaren met hem mee mag lopen. Je mag hem zien als nieuw schepsel. En jezelf ook. Hij is van Jezus. Jullie zijn ook van Jezus. Opvoeden betekent dan ook: vertellen en voorleven op welk niveau God hem gezet heeft. Het zal wel eens mislukken. Ook bij jezelf. Dan vind je niet de goede woorden. Of de juiste houding. Maar je mag altijd weer vooruit kijken. Zo naar jezelf en naar de ander kijken geeft een enorm bemoedigende sfeer. In je gezin. In de gemeente. … Willen jullie naar het doopvont komen? Doop Rafaël van der Wal Zingen: Opwekking 599 Uitreiking doopcadeau door Chris Padding Oproep aan de gemeente
3
… Mijn broeder en mijn zuster, jongens en meisjes, we gaan zo avondmaal vieren. In verband daarmee lezen we: Lezen: Lucas 22:14-20 Preek deel 2: het avondmaal Slide
Avondmaal: feest van bevrijding
Jezus stelt het avondmaal in. Tijdens Pesach. Pascha. Wat wil Jezus ons eigenlijk meegeven? Slide
Pesach
Pesach was het feest van de bevrijding. De Joden hadden lange tijd geleden onder slavernij. Ze hadden in Egypte geen millimeter vrijheid. En dan komt Mozes. Die wil ze bevrijden en naar het beloofde land brengen. Vanaf dat moment is het oorlog. Farao verzwaart het lijden van de Joden. Hij wil niet toegeven. De slavernij is niet meer te harden. En dan volgt de climax. De Israëlieten moeten een lam slachten. En het bloed aan de deurposten smeren. Dan gaat het oordeel aan hen voorbij. Daarna mogen ze weg. Ze krijgen zelfs van alles mee van Farao. Op naar het beloofde land.
Dat is wat ze gedenken met Pesach. Dat ze bevrijd werden van de slavernij. Dat ze onderweg waren naar een prachtige toekomst. God gaat voorop. Zij mogen er achteraan. … Avondmaal wordt juist tijdens die maaltijd ingesteld. En het is juist tijdens Pesach dat Jezus sterft. En opstaat. En Jezus sterft voor onze zonden. Laat dat duidelijk zijn. Dat gedenken we ook bij het Avondmaal. Al wordt dat alleen in Matteüs expliciet genoemd. In Marcus en Lucas niet. In 1 Korintiërs ook niet. Maar goed, Jezus sterft voor onze zonden. Dat wonder, daar is de Bijbel vol van. Maar bij het Avondmaal gedenk je meer! Jezus zegt dat ook in elk evangelie: er is een nieuw verbond. Dat door mijn bloed gesloten wordt. Je komt in een andere relatie met God te staan dan de Joden vroeger. Het sterven en opstaan van Jezus geeft nieuwe voorwaarden, zo zou je kunnen zeggen. Ik wil dat samenvatten met: Slide
Vrijheid tot …
Hoe ging dat met de Joden in de woestijn? Ze waren daar alleen met God. Ze hadden een heel directe relatie met hem. Geen Farao die ze ook maar een strobreed in de weg legde. Was het allemaal dan zo fijn in de woestijn? Nee, soms verlangden ze zelfs terug naar Egypte. Omdat je, als je alleen met God bent, wel helemaal op hem moet vertrouwen. In de woestijn is dat onzeker. Maar ze waren wel vrij. Vrij om God te dienen boven alles en hun naaste als zichzelf. Vanuit de bevrijding door Jezus gaan wij ook een weg met God. Je bent vrij. Een verbond in het Oude Testament was dat God beloofde met je mee te gaan. Als je maar dicht bij hem blijft. Dicht bij hem blijven betekent nu: geloven in Jezus. Eén worden met hem. Brood en wijn zijn er het teken van, dat je één bent met Christus. Hij leeft in mij, zoals Paulus zegt in Galaten. Nou, dat is het. Jezus is opgestaan. En staat ook op in jouw leven. Je wordt bevrijd van de zonde. Door genade. En dan mag je, nee dan moet je die genade gaan uitleven. Dat is het teken dat Jezus in jou leeft. En natuurlijk zijn we nog in de woestijn. We zijn onderweg. En onderweg heb je wel eens een terugval. Zoals de Joden verlangden naar Egypte, vanwege de oppervlakkige zekerheid die het bood. Zo vallen wij ook nog wel eens terug in de zonde. Maar het wonder is: je kan niet terug naar Egypte. Het kan niet zo zijn dat jij zondaar blijft. Je bent bevrijd. Zo mag je leven!! Nieuw verbond. Door Jezus ondertekend met zijn eigen bloed. Je mag leven!! Hij staat op in jou. En zoals hij de zonde achter zich gelaten heeft. Jouw zonde achter zich gelaten heeft. Zo mag jij ook je zonden achter je laten. Bij Golgota. Bij de avondmaalstafel. En je mag leven! We vieren het avondmaal op zondag. De dag van de opstanding van Jezus. Omdat het avondmaal niet wil bewerken dat jij heel de tijd bij Golgota blijft hangen. Maar dat je vanuit de vergeving een
4
nieuw leven begint. Je denkt aan Jezus. En je beseft: mijn zonden zijn weg. Ik mag bevrijd leven. Op basis van de genade heb ik de vrijmoedigheid om er voor te gaan. Niet benepen, want ik ben nog zo zondig. Nee: bevrijd. Voluit leven voor Jezus. Zijn woorden tot werkelijkheid maken. Kijken zoals hij. Doen zoals hij. Avondmaal is voedsel om je daarvoor kracht te geven. Want alleen in de kracht van Christus zal het gaan. Maar dan zal het ook gaan! … Slide
Foto Johann Westhauser
Deze man is op spectaculaire manier bevrijd van de dood. Hij krijgt een nieuwe kans. Hij mag weer vrij opademen. Hij is terug in het licht. En allerlei keuzes mag hij opnieuw overwegen. Zo werkt avondmaal en doop. Jij bent bevrijd. Je mag die vrijheid invullen. Als je dat met Jezus doet. Dan zul je merken dat je geen slaaf meer bent van de zonde. Maar dat je vernieuwd mag leven. In zijn kracht. Met zijn inspiratie. Door zijn Geest. Amen
5
