Ook in jullie Schoolwerkplan staat waarschijnlijk dat de leerkrachten muzieklessen verzorgen in hun eigen groep. Of misschien dat deze lessen gegeven worden door een van de collega’s die wat meer onderlegd is op dit gebied. In een enkel geval komt er iemand van buitenaf de muzieklessen verzorgen. De praktijk wijst uit dat er weinig muzieklessen gegeven worden. Of de lessen zijn beperkt tot het zingen van een liedje. Vaak is dat terug te leiden op het ontbreken van ervaring, zelfvertrouwen en kunde bij de leerkrachten. Ze vinden van zichzelf dat ze niet kunnen (voor)zingen, geen muzikaal gevoel hebben en of geen verstand hebben van muziek. En meestal is dat idee onterecht. Maar hoe overtuig je zo’n collega daarvan? Wellicht is Muziekcoaching een oplossing! Wie doet dat? Wat is dat? Hoe werkt dat in de praktijk? Waarom zou je dat willen? Wat kost dat? In het kort vind je hieronder de antwoorden daarop. Voor meer informatie kijk je op www.musicoach.nl. Daar vind je ook lesvoorbeelden.
Muziekcoaching, wie doet dat? Willem van der Heijden is van huis uit ‘schoolmeester’ met een Pabo-opleiding en heeft zo’n vijfentwintig jaar ervaring als leerkracht op de basisschool. Maar hij heeft ook de eerstegraads bevoegdheid Schoolmuziek, behaald aan het Conservatorium in Tilburg. Daarnaast is hij muzikant en heeft een brede ervaring met allerlei muziek. Tot slot heeft hij zichzelf bekwaamd in technische vaardigheden m.n. op het gebied van muziekopname en webdesign. Die vier eigenschappen bij elkaar heeft er toe geleid dat Willem muzieklessen is gaan ontwerpen voor het digibord, dat de laatste jaren in veel klaslokalen al aanwezig is!
Muziekcoaching, wat is dat? Willem gaat samen met de groepsleerkracht proberen het muzikaal niveau van de leerkracht en de groep op een hoger niveau te krijgen. Willem ontwerpt een les, geeft die les zelf aan de groep, waarbij de groepsleerkracht observeert en meedoet. In de week daarop volgende gaat de leerkracht zelf aan de slag met de les en laat na een week aan Willem zien hoe het gaat. Willem observeert, doet mee en helpt mee als dat gewenst is. De les wordt achteraf nabesproken met de leerkracht. In de lessen komen zingen, instrumenten bespelen, luisteren en praten over muziek aan de orde.
Muziekcoaching, hoe werkt dat in de praktijk? De leerkracht krijgt per mail een link naar een website. Via die link is de eerste pagina van de les op het digibord zichtbaar. (Ook thuis bij de leerkracht zelf.) Op deze eerste pagina is altijd de opbouw van de les zichtbaar: Inleiding, Kern en Afsluiting. Door op de eerste link te klikken (Bijvoorbeeld met de digibordpen) start te les: Een foto, een filmpje, een stukje muziek of een verhaaltje om de les in te leiden bij de kinderen. Door telkens op een link te klikken blader je verder door de les. Wil je een liedje aanleren: Klik op de muziekspeler en je hoort het liedje. Playbackversie: geen probleem. De tekst van het liedje staat meteen erbij. Ritmische bouwstenen oefenen? Klik op de muziekspeler en je hoort het ritme. De kinderen kunnen de bouwstenen volgen. Alle informatie, visueel en auditief, staat telkens klaar om bekeken en beluisterd te worden. In feite leert de leerkracht met de kinderen mee, zonder dat die het in de gaten hebben. Maar op deze manier wordt de les ook verlevendigd met filmpjes, illustraties en luistermuziek die meteen klaarstaan voor gebruik. Muziekcoaching, waarom zou je dat willen? Op de eerste plaats natuurlijk omdat muziek heel leuk is. Dat vinden alle kinderen. Het is een van die momenten in de week ‘met een gouden randje’. Leerlingen herinneren zich jaren later nog die leuke meester of juf die met ze zong! Ook belangrijk is dat kinderen aangesproken worden op hun meervoudige intelligentie. Je zult verbaasd staan dat die ene leerling, die niet zo’n ster is in rekenen en taal, wel ineens tot zijn recht komt in een muziekactiviteit. Samen muziek maken verhoogt de sociale sfeer in de klas. Maar ook de concentratie van de groep en individuele leerlingen. Tot slot wijzen onderzoeken de laatste jaren uit dat musiceren positieve invloed heeft op andere ontwikkelingsgebieden, met name rekenen. Muziekcoaching, wat kost dat? Op de eerste plaats de vraag: Wat levert het je als school op? Een periode van leuke muzieklessen. Een groep leerlingen die verder gekomen is in hun muzikale ontwikkeling. En je mag ervan uitgaan dat de leerkracht die een coachingtraject heeft doorlopen, zelfstandig daarna aan de slag kan. En wellicht collega’s kan helpen als zij diezelfde lessen willen gaan geven. De digitale lessen blijven namelijk binnen de school beschikbaar, ze staan uiteindelijk op een DVD. Bovendien krijgt de school een permanente webpagina met daarop de links naar de lessen.
Muziekcoaching, tot slot: een creatief proces Willem heeft een ‘digitale voorraad’ aan goede lessen, met allerlei leuke liedjes en ander materiaal. Dat wordt telkens aangevuld, ook met veel materiaal door Willem zelf geschreven. Maar natuurlijk kan een leerkracht zelf ook aangeven dat hij/zij graag een digiles wil rond een bepaald thema of lied. Of misschien wordt er naar een voorstelling toe gewerkt waarin de kinderen aan ouders en andere kinderen kunnen laten horen en zien wat ze geleerd hebben tijdens de muziekles. Wellicht kan Willem die voorstelling live begeleiden. Kortom: Er zijn nog zoveel mogelijkheden die aansluiten bij het traject Muziekcoaching. Er zijn ook een paar voorwaarden: Natuurlijk moet de leerkracht de beschikking hebben over een digibord, het liefst alle dagen van de schoolweek, zodat vaak geoefend kan worden, als is het maar tien minuten per dag. Misschien moeten een paar applicaties geïnstalleerd worden om de lessen goed te laten draaien op het digibord. De school moet beschikken over een basisinstrumentarium. Willem kan daarover meer vertellen en desgewenst met de school instrumenten uitzoeken. De lessen vinden plaats aan het einde van de ochtend zodat de nabespreking tussen de middag kan plaatsvinden. Vanwege andere werkzaamheden, maar ook in verband met de concentratie van de leerlingen én leerkracht kunnen de lessen niet ’s middags gedaan worden. Heb je nog niet genoeg informatie? Bel 040-2926692, mail naar
[email protected] of kijk op de website: http://www.musicoach.nl/
De feiten op een rijtje Traject: Willem komt 10 tot 16 lessen van 30 minuten. Waarvan om en om door Willem en de leerkracht les gegeven wordt. Inbegrepen: 15 minuten evaluatie en tips per les Bij elke twee lessen een uitgewerkte Digiboardles, aan het einde van het traject op DVD aangeleverd en de school heeft een permanente webpagina met de links naar de laatste versie van de lessen. Een schriftelijke eind-evaluatie van Willem voor elke kandidaat. Voorwaarden: De lessen vinden in principe aan het eind van een ochtend plaats. Het traject wordt in een keer ingepland. Direct na afloop van elke les vindt de nabespreking plaats. Bij twee parallel-groepen kan de nabespreking samen plaatsvinden. De school beschikt over een digibord; Quicktime geïnstalleerd. De school beschikt over een basisset muziekinstrumenten (2 trommen, 2 sets claves, een triangel, een bekken, een woodblock of jamblock, een beatring of tamboerijn.) Subsidie: Er wordt op dit moment binnen de kunstinstellingen druk overlegd over de verstrekking van subsidies. In de vijf grote gemeenten in Noord-Brabant maakt subdidie voor dit traject een goede kans omdat het aansluit op nieuwe richtlijnen van het ministerie: Deskundigheidsbevordering van de docent, een doorgaande lijn en de meetbaarheid van de doelen. Contactgegevens: Willem van der Heijden
[email protected] 040-2926692 Op de volgende pagina vind je een overzicht van de lessen, doelen, themaʼs enz. zoals de situatie in februari 2013 bestaat. Maar er wordt telkens aangevuld en verbeterd....
