Over de AWT • De Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) adviseert regering en parlement over beleid voor wetenschap, technologie en innovatie • De AWT adviseert gevraagd en ongevraagd. Hij heeft een onafhankelijke positie ten opzichte van de ministeries, maar ook ten opzichte van de partijen in het veld. • De adviesraad bestaat uit 10 leden. Voorzitter van de raad is Uri Rosenthal.
Diensten Waarderen • Adviesvraag minister van Economische Zaken: zijn er redenen – en zo ja welke – voor de overheid om aandacht te besteden aan diensteninnovatie en waar zou dit beleid zich dan op moeten richten? • Mei 2013: advies aangeboden
Diensteninnovatie: wat is dat? “Service innovation is not about ‘services’, it is about ALL innovation” (Stephen Vargo)
• Er vindt een symbiose plaats tussen producten en diensten – Diensten krijgen meer eigenschappen van industrie – Maakindustrie ‘verdienst’
• Onderscheid producten en diensten vervaagt
Supplier competenties
‘Verdiensten’ van maakindustrie VALUE PARTNER
PERFORMANCE PARTNER
MAINTENANCE PARTNER
SOLUTIONS PROVIDER MACHINE SUPPLIER Focus van klantrelatie
‘Industrialisering’ van diensten • Schaalvergroting • Productie/consumptie losgekoppeld
Onderscheid product/dienst vervaagt Telefoon (product) of toegang tot apps (dienst)? Kastje (product) of reisadvies (dienst)? Informatie (product) of medisch advies (dienst)? Informatie (product) of toegang tot vrienden (dienst)?
Het gaat om waardecreatie WAARDE
Product Dienst Innovatie
Bronnen van waardecreatie • Vele! Twee uitgelicht: – Gebruiker centraal & Co-creatie “kennis van de klant is essentieel” – Transactiemanagement coördinatiekosten (hard en zacht)
• Onderliggend: ICT & Big Data
Waardecreatie door ICT-benutting
10
Alle innovatie is belangrijk • Alle innovatie is belangrijk: technologische innovatie + niet-technologische innovatie • Wetenschappelijk onderzoek: technologische innovatie + niet-technologische innovatie versterken elkaar
Alle innovatie is belangrijk (2) • Wat is “niet-technologische innovatie”? – Marketing innovatie – Organisatorische innovatie – Business innovation – Service design – Sociale innovatie – ..
Huidig innovatiebeleid heeft bias • Huidige overheidsbeleid heeft een sterke bias richting technologische innovatie – WBSO / RDA / Innovatiebox – Innovatiefonds MKB+
• Weinig beschikbaar voor niet-technologische innovatie – MIT, KvK -> beperkt budget
Aanbevelingen AWT • Verbreed innovatiebeleid, zodat ook niet-technologische innovatie gestimuleerd kan worden • Investeer in kennisontwikkeling (en bundeling van kennis) over het ‘hoe’ van niet-technologische innovatie – en ontsluit actief via bijv. KvK
• Investeer in het organisatorisch vermogen van ondernemers – Focus op innovaties met exportpotentieel – Richt het beleid op het ‘verbinden’ van ondernemers
Valerie Frissen / AWT
Momentum • Hoog op internationale agenda (UK, Australië, EC) • Nationale agenda: ‘big society, ‘doedemocratie’, ‘participatiesamenleving’ • Nieuwe economische dynamiek: post-crisis ‘balanced growth’ perspectief, nieuwe business modellen (e.g. crowdsourcing), sociale ondernemers, ‘sharing economy’ • Complexe maatschappelijke uitdagingen vragen om innovatieve oplossingen en nieuwe vormen van samenwerking
Social innovation is good for society and it enhances society’s capacity to act
Adviesvraag EZ en OCW • Wat is sociale innovatie? • Bijdrage aan maatschappelijke uitdagingen? • Welke rol heeft de overheid? • Hoe aansluiten bij Europese beleid?
31 januari 2014 aangeboden
Wat is sociale innovatie? • Onderwerp van voortdurende discussie • In NL tamelijk specifiek ‘geframed’
• AWT: Aansluiten bij (brede) internationale definities • Maatschappelijke initiatieven om te komen tot innovatieve oplossingen voor sociale vraagstukken – Doel en middel zijn sociaal – Potentie van sociale netwerken benutten (collectieve kennis & resources, samenwerking, cocreatie..) – Gebruik maken van maatschappelijk innovatievermogen – Zelforganisatie – Van lokaal tot internationaal
Waarom niet ‘gewoon’ burgerparticipatie of doe-democratie? (tweet in reactie op het advies)
AWT: Focus op innovatie
• Sociale innovatie is een bijzondere vorm van innovatie, en alle innovatie telt! • Implicaties voor het NL innovatiebeleid • Betere aansluiting bij de Europese discussie over sociale innovatie
Voorbeelden (1) Netwerken van individuen die samenwerken rond één specifiek sociaal doel
Voorbeelden (2) Sociale ondernemingen
Voorbeelden (3) Ondernemingen met sociale (neven)doelen (mvo)
Voorbeelden (4) Internationale platforms voor kennisuitwisseling, actie en oplossingen voor sociale thema’s
Voorbeelden (5) Incubators van sociale innovatie (denktanks, living labs, hubs)
Kansen • Naar verwachting kansrijk voor aanpak maatschappelijke uitdagingen • Proceseffecten: benutten van dynamiek, betrokkenheid, experimenteerdrift, nieuw ondernemerschap
• Oplossingen voor uitdagingen waar (nog) geen business case voor is • Bijdrage effectievere publieke dienstverlening en economische groei
Aanbevelingen: rol van de overheid 1.Adopteer en agendeer sociale innovatie -
Maak onderdeel van beleid gericht op participatiesamenleving
-
Verruim gangbare Nederlandse definitie
-
Sluit aan bij en wees zichtbaar in Europa
2. Geef ruimte aan sociale innovatie -
Geef ruimte aan experimenten, deals,verminder regeldruk
-
Geef ruimte aan nieuwe manieren van probleemoplossen in nieuwe beleidstrajecten
Aanbevelingen: Rol van de overheid 3. Stimuleer sociale innovatie via innovatie- en kennisbeleid - Verruim innovatiebeleid
- Verzamel kennis - Bouw aan infrastructuur voor SI met nationale en internationale platforms
Conclusie: Alle innovatie telt!
Marcel Kleijn,
[email protected] Kathleen Torrance,
[email protected] 30
