Tussen alle saaie lokalen en werkruimtes hebben vier studentenverenigingen een eigen hok. Deze ‘huiskamers’ zijn dé plek om vrienden, studie- en verenigingsgenoten te ontmoeten. p8
05
6 november 2014, jrg 23 win’ is het nieuws- en opinieblad van Windesheim
wie, wat, waarde(n)vol? pagina 4 Illustratie: judy ballast
/ nieuws
/ nieuws
/ opinie
Grote verschillen in studiekeuzecheck p2
‘Intentieverklaring had Leenstelsel: het is nog er al moeten zijn’ p4 niet te laat! p6
Windesheim moet de studiekeuzecheck (SKC) aanbieden, een hulpmiddel voor studiekiezers om de juiste opleiding te kiezen. Een projectgroep werkt met veel elan om het te verbeteren.
Harry Frantzen werkt aan een ‘roadmap’ voor nauwe samenwerking met de Hogeschool Utrecht. Het negatief resultaat van Bewegen & Educatie is volgens de directeur een tijdelijk probleem.
Op 14 november is er in Den Haag de nationale demonstratie ‘Stop het leenstelsel’. SOOZ-voorzitter en student Diederik Engeltjes legt uit waarom alle studenten daar straks moeten staan.
/ cultuur Zwolse markt voor lekkerbekken p12 Bijenhoning uit Drenthe, poffertjes van oma uit Spakenburg en Appelstroop van de Veluwe. Er is nu elke tweede zaterdag van de maand de Lekkerbekkenmarkt, medegeorganiseerd door docent Sander Janssens.
2 /nieuws Grote verschillen studiekeuzecheck
’/silke
Met z’n allen in de bijstand Journalistiek studeren. Eén van de stomste dingen die je kunt doen, want je weet van tevoren al dat je binnenkort in de bijstand zit. Netwerken, freelancen, masters volgen: je kunt nog zo optimistisch zijn, maar reken maar dat je een maand na je afstuderen zuchtend door de draaideur van het UWV stapt, om vervolgens de laatste veertig jaar van je leven de straten te schoffelen. De banencrisis geldt niet alleen voor creatieve vakken, maar ook voor universitaire studies waar hele slimme mensen allerlei hele slimme dingen leren: bedrijfskunde of economie of rechten. Dat las ik in de krant. De enige mensen die wél aan een baan komen zijn zij die vol passie met hun apparatuur door het kwijl van de rest van de bevolking roeren. Tandartsen. Die zitten met een startsalaris van 3000 euro direct na hun afstudeerfeestje gebakken. De rest niet. Die kan van alles, maar mag niets. Dus vliegen we met z’n allen de bijstand in. Om mezelf op die teleurstelling voor te bereiden, ga ik vast uit van het slechtste. Dan kan het alleen maar meevallen. Ik bedenk alvast naar welke bestemmingen ik nog op vakantie wil, want nu kan het nog. Straks niet, dan zit ik in de bijstand. Ik bedenk alvast hoe het zou zijn, vrijwilligerswerk op de kinderboerderij. Want straks zit ik in de bijstand. Nu voelt mijn studieschuld nog als een investering. Straks niet, dan zit ik in de bijstand. Gelukkig gaat mijn pessimistische gezeik prima samen met een heleboel ambitie en vechtlust. Echt hoor. Ik weet wat ik wil (bij deze vast mijn promo-tekst) en doe er alles voor om dit te bereiken. Zou iedereen moeten doen. Al die journalistiekstudenten, bedrijfskundejongens en toekomstige economen moeten van mij heel hard leren en heel hard hun best doen om de werkplek te krijgen waar heel Nederland hysterisch om vecht. Want heel erg weinig kans betekent niet géén kans. En stél dat het niet lukt, ja…. Dan moet je aankloppen bij de overheid. Maar dan sta je in ieder geval wel heel voldaan te schoffelen.
gaan de check voortaan uniformer organiseren
u Weinig
studiekiezers worden afgewezen
Hogescholen moesten afgelopen jaar voor het eerst de studiekeuzecheck (SKC) aanbieden, een hulpmiddel voor studiekiezers om de juiste opleiding te kiezen. De Windesheim-werkgroep Studiekeuzeactiviteiten van vorig jaar heeft geconcludeerd dat de check arbeidsintensief was voor Windesheim en dat opleidingen er te verschillend mee omgingen. De werkgroep werkt met veel elan om dit te verbeteren. Voordat aankomende studenten worden ingeschreven, doorlopen ze de SKC om na te gaan in hoeverre de gekozen opleiding bij hen past. De check bevat een online vragenlijst en een vervolgactiviteit bij de opleidingen, zoals een motivatiegesprek of een proefcollege. Na de check krijgen studiekiezers een niet-bindend advies. Er waren dit eerste jaar grote verschillen tussen de opleidingen. “Factoren als opleidingsbeeld en beroepsperspectief kwamen bijvoorbeeld niet bij elke opleiding aan de orde”, vertelt Jacqueline van Lieshout van de werkgroep. “De vragenlijst is inmiddels verbeterd en er is nagedacht over de weging van algemene versus opleidingsspecifieke vragen.” De SKC kostte Windesheim deze eerste keer veel tijd en dus geld: ongeveer één docent-uur per aan-
melder en vier fte voor de bedrijfsbureaus samen. Van Lieshout: “De check is een investering in de toekomst, dat mag wat kosten. Maar om de opleidingen zoveel mogelijk werk uit handen te nemen, worden communicatie en administratie straks in een centraal systeem geïntegreerd en zoveel mogelijk geautomatiseerd. Ook de studiekiezer heeft daar baat bij.” Verder concludeerde de werkgroep dat de docenten die de check uitvoeren nog onvoldoende waren voorbereid. Zij krijgen voortaan een Windesheimbrede handleiding. In hoeverre de check het studiesucces goed voorspelt, moet nog blijken. Van de 6638 studiekiezers die de studiekeuzecheck deden, kregen er ruim zesduizend een positief advies. Slechts honderd studiekiezers kregen het advies niet aan de opleiding te beginnen en vijfhonderd hadden ‘geen optimale match’. Van die laatste twee groepen schreef twee derde zich alsnog in. Moeten er, gezien de uitval, niet veel meer negatieve adviezen worden gegeven? “We verwachten dat door de kwaliteitsverbetering van de vragenlijsten en de verbeterde instructies aan de intakers de adviezen beter worden. Mogelijk betekent dat meer ‘twijfel’- en ‘geen match’-adviezen. We moeten niet alleen zorgen dat de belangrijkste voorspellers van studiesucces in de check aan de orde komen, maar ook zoeken naar de juiste gronden om iemand af te wijzen.” (JS)
SILKE POLHUYS
‘Ik wil absoluut niet lenen bij DUO’ Met het nieuwe leenstelsel dat per 1 september 2015 waarschijnlijk wordt ingevoerd, is een lening bijna onontkoombaar. Maar lenen bij de duo, wie wil dat nou?
Jelle Bakker (21) eerstejaars communicatie “Ik maak nu gebruik van het collegegeldkrediet. Het is noodzakelijk, maar ik vind het niet vervelend om te lenen. Een hbo-opleiding betaalt zich vanzelf terug, omdat je na je afstuderen een ruimer perspectief hebt op de banenmarkt. Mijn lening besteed ik ook echt aan m’n studie en studiematerialen. Luxeproducten betaal ik er niet van, daarvoor moet je geld opzij zetten.”
Franka Brouwer (21) derdejaars theologie “Mijn ouders pushten mij altijd om geld op mijn spaarrekening te zetten. Waardoor lenen voor mij niet nodig is. Van mijn geld had ik vroeger natuurlijk liever snoep en kleding gekocht, maar nu ben ik heel blij dat ik dat niet gedaan heb. Ik geef mijn geld liever uit aan blijvende zaken zoals mijn studie en een rijbewijs.” FOTO: herman engbers
‘Het hoeft niet gezellig te zijn’ Ruim 1500 studenten van het domein business, media & recht moesten vorige week donderdag en vrijdag voor de tentamens van hun gezamenlijke propedeuse op zoek naar de IJsselhallen.
is derdejaars student journalistiek
Kalendermodel bij toeval
’/er wordt gezegd “Een absurd, maar voor studenten, financieel gezien, buitengewoon aantrekkelijk voorstel.” Aldus onderwijsdeskundige Leo Prick in de NRC van 25 oktober. Prick wijst erop dat studenten 35 jaar de tijd krijgen om hun lening terug te betalen, en wel zodanig dat een groot deel van de studenten de hele schuld nooit zal terugbetalen.
u
“Keurige studenten op Windesheim. Als ik één euro zou krijgen voor elke ‘u’ en vijf euro voor elke u ná mijn tutoyeerverzoek, kon ik nu ontslag nemen ;)” Een tweet van Ferna Jalink van Startpunt, het adviesloket voor studenten en medewerkers met een eigen bedrijf.
u
u
“Dat het whc een internationale studie is, hoeft niet per se te betekenen dat je het altijd internationaal moet benaderen. Integendeel, ook de regio, of misschien wel juist de regio heeft met internationalisering te maken.” Dean Josephine Woltman-Elpers over de samenwerking met de regio. (De Stentor)
“Windesheim is een school en geen gebedshuis. Het zou zich moeten richten op goed onderwijs en niet op religieuze zaken. Religie had ooit zijn meerwaarde, maar ieder weldenkend mens zou moeten weten dat alle religies gebaseerd zijn op verzinsels van mensen.” Student Pepijn Herms doet op Sharenet zijn duit in het zakje in de discussie over de noodzaak van een ‘islamvriendelijker’ Windesheim. “Mijn stage was het niet waard om het risico te lopen het Marburgvirus te krijgen. Ik ben er vrij verbaasd over dat vijftien van mijn medestudenten wel in Oeganda zijn gebleven.” Windesheimstudent Niek Brouwer koos voor een kortere stage dan gepland, vanwege berichten over het virus. (De Stentor)
u
u “Het was een beetje vreemd dat Willem-Alexander en Maxima naar ons toestapten en best lang bleven praten, terwijl anderen maar een momentje kregen.” Dat zei de Zwolse rapper Typhoon tijdens het programma Spotlight van 23 oktober, in het auditorium van Windesheim, over zijn ontmoeting met het koningspaar.
Vivian Mulder (19), eerstejaars commerciële economie, staat in de Boerinnenkalender van 2015. En ze is gevraagd om mee te doen aan de Miss Nederland-verkiezing. Waarom wilde je op die kalender? “Een vriendin had zich opgegeven en was uitgenodigd voor de fotoshoot. Ik ging gewoon mee om te kijken. Maar iemand had zich op die dag zelf nog afgemeld vanwege een sterfgeval in de familie en toen vroegen ze mij. Waarom niet, dacht ik. Hartstikke leuk om mee te maken!” Het is een sexy foto. Dat vind je geen probleem? “Nee, het zijn geen naaktfoto’s, zoals die in de Playboy. Het is wel een beetje pikant, maar niet aanstootgevend. Toen de foto ergens op internet kwam te staan, kreeg ik in de whatsapp-groep van onze klas allemaal positieve berichtjes. Iedereen vindt het leuk.” Moet je echt boerin of boerendochter zijn? “Zo streng zijn ze niet. Ik kom uit Uddel, een klein boerendorpje op de Veluwe, maar ik ben niet opgegroeid op een boerderij. Sinds kort
woon ik trouwens op kamers in Zwolle.” Je bent ook gevraagd voor de Miss Nederland-verkiezing. “Voormalig Miss Nederland Kim Kötter zit in de organisatie van de verkiezing. Ze had mijn foto op TV Oost gezien en vroeg of ik mee wilde doen. Ik was zeer vereerd dus ik heb me ingeschreven. De daadwerkelijke verkiezing moet nog beginnen, dus ik zie wel wat er op me afkomt.” (WvE)
3
’/stemming
Verbeteringen zijn op komst u Opleidingen
u
win’/nieuws
6 november 2014 · nummer 05
Eigenlijk alleen de grotere groepen, maar als je als Windesheim zo’n enorme hal eenmaal hebt gehuurd, is het verstandig om ook
kleinere groepen daar naartoe te dirigeren. De IJsselhallen waren beschikbaar in de eerste tentamenweek, en dat is een groot voordeel, vertelt Ed Nanlohy, teamleider planning en roostering: “We willen de toetsen direct aanbieden in de eerste tentamenweek, omdat we in week 4 van de volgende periode de vakken weer versneld aanbieden, conform de notitie ‘Toet-
Onrust over ict -reglement In hoeverre mag een Windesheimmedewerker zich vrij uiten op sociale media? Daarover is discussie ontstaan naar aanleiding van een nieuw ict-reglement. Het concept voor een nieuw ict-reglement werd vorige week besproken in de centrale medezeggenschapsraad. Daar ontstond discussie over een toegevoegd artikel aangaande het gebruik van sociale media. In het artikel staat een specifieke tekst over docenten en leidinggevenden: ‘Zij hebben een bijzondere verantwoordelijkheid bij het gebruik van sociale media, ook als de inhoud niet direct verband houdt met hun werk. Op grond van hun positie moeten zij nagaan of ze op persoonlijke titel kunnen publiceren. Ze zijn zich ervan bewust dat ook medewerkers/studenten lezen wat zij schrijven.’ De raad vindt dat deze tekst wantrouwig overkomt en een te grote inbreuk maakt op de privésfeer van de medewerkers. “Ze zouden zich geïntimideerd kunnen voe-
len en het artikel opvatten als een verbod om je vrij te uiten op social media”, aldus cmr-lid Bert Wimmenhove. Directeur Cees Langebeeke wil op verzoek van de raad de omstreden tekst voor docenten laten schrappen of herschrijven. Mogelijk wordt de formulering voor leidinggevenden ook aangepast. Hoe is dit in het nieuwe reglement terecht gekomen? “We zijn uitgegaan van een landelijk voorbeeld van SURF. We willen via het toegevoegde artikel attenderen dat mensen moeten nadenken over bijvoorbeeld opmerkingen in een persoonlijke blog, of het ‘vrienden’ worden met studenten via Facebook”, zegt adviseur security & privacy Anita Polderdijk-Rijntjes van de afdeling informatiemanagement. “We willen het gebruik van social media zeker niet ontmoedigen. In de inleiding van het reglement staat dat Windesheim de open dialoog en ideeënuitwisseling via sociale media ondersteunt.” (EM)
sen hoort erbij’. Om dit logistiek te behappen (denk aan nakijken, de inzage, het inschrijven en opnieuw toetsen) heb je beide weken nodig.” Efficiënt, maar een beetje kil, wellicht? Nanlohy: “Afname van tentamens hoeft niet gezellig te zijn, wel moet aan een aantal randvoorwaarden zijn voldaan: goede organisatie, ruimte om de tafels
uit elkaar te zetten, goede mogelijkheden voor studenten om snel binnen te komen en snel de zaal te verlaten, duidelijke taakverdeling voor surveillanten. De studenten die we gesproken hebben, vonden het zeker een geschikte locatie.” En wat hij ook nog even wil zeggen: “De medewerkers van de bedrijfsvoering verdienen een groot compliment.” (MH)
‘Buitenboordmotor’ voor internationaliseringsbeleid Het bestuurscollege heeft een programmamanager aangesteld om het internationaliseringsbeleid te stimuleren. “We willen het internationaliseringsbeleid onder de aandacht brengen. Daarom is tot eind 2015 een programmamanager voor 0,6 fte aangesteld, die als een soort buitenboordmotor zaken kan versnellen”, aldus domeindirecteur Ineke van der Wal. De keus viel op Anne Verster, die aan de hogeschool van Amsterdam opleidingsmanager international management was. Volgens Van der Wal worden de prestatieafspraken voor 2015 gehaald. Daaronder vallen toename van de studentmobiliteit, betere Engelse taalvaardigheden van docenten en minstens een internationale minor per domein. “We doen veel meer aan internationalisering dan de meesten denken. Wie weet bijvoorbeeld dat bij 29 minoren
Engels de voertaal is.?” Momenteel werken Van der Wal en Verster samen met adviseur Peter Lindhoud aan een indeling van alle partnerinstellingen in drie categorieën: ‘Corporate partners’ waarmee structureel wordt samengewerkt op gebied van onderwijs, onderzoek en ondernemen, ‘Focus partners’ waarmee meerdere opleidingen contacten onderhouden en ‘Exchange partners’. Windesheim wil meer subsidies binnenhalen via Erasmus Plus- en Horizon 2020 programma’s. Ook wordt gebrainstormd over een tweede vierjarige Engelstalige opleiding naast het honours college. In Almere start waarschijnlijk een summerschool-programma voor buitenlandse- en Windesheimstudenten. Binnen de domeinen wordt al gewerkt met een serie gemeenschappelijke opleidingsdoelen, volgend jaar moet er een Windesheimbreed beleidsplan voor internationalisering liggen. (EM)
Menno Vos (35) senior onderzoeker lectoraat sociale innovatie en verscheidenheid “Lenen voor je studie is een investering voor je leven. Het opent veel deuren en je leert ontzettend veel. Ik heb zelf een flinke schuld gehad. Dat kwam mede doordat ik ruim wilde leven, maar ook dat is goed voor je algemene vorming. Als je een enorme drive hebt, dan moet je niet terugdeinzen voor een lening.”
Kelsey van Dillen (19) tweedejaars journalistiek “Als ik geld nodig heb, zoek ik wel een tweede baantje. Lenen is onverstandig. Eenmaal op de arbeidsmarkt zit je lang vast aan de aflossing. Het nieuwe leenstelsel vind ik ook echt een dom idee. Nederland raakt daarmee goede studenten kwijt omdat ze het niet kunnen betalen en omdat studeren in Scandinavië bijvoorbeeld veel goedkoper is.”
Koen Douma (25) tweedejaars docentenopleiding Nederlands “Ik heb naast mijn onregelmatige bijbaantjes een lening nodig om rond te komen, maar ik leen zo weinig mogelijk. Ik koop van het geld ook geen luxeproducten. Hooguit iets wat echt duurzaam is, zoals goede leren schoenen die lang meegaan. Ik maak me geen zorgen over het aflossen van mijn studieschuld, de banenmarkt voor docenten Nederlands is goed.” (JSt)
4 /nieuws
Geen goed teken
ld
‘Negatief resultaat is tijdelijk probleem’ B&E gaat samenwerken met Utrecht u Negatief
resultaat van Bewegen & Educatie is volgens directeur Harry Frantzen tijdelijk probleem
u Hij
werkt aan een ‘roadmap’ voor nauwe samenwerking met de Hogeschool Utrecht
De viermaandsrapportage constateerde dat het domein Bewegen & educatie dit voorjaar een tekort had opgebouwd van zes ton. Een verslechtering vergeleken met vorig jaar, aldus het rapport. Het geeft verschillende manieren aan waarop dat tekort ingelopen kan worden. Volgens directeur Harry Frantzen is er geen reden tot paniek. Hij zet kanttekeningen bij de suggesties. Volgens de rapportage zal de ombouw van 18 naar 2 croho’s bij de technische lerarenopleiding er voor zorgen dat er ‘op termijn’ minder formatie nodig is. “We zijn bij de technische lerarenopleiding per 1 september teruggegaan van 9 croho’s voor de bacheloropleidingen en 9 associate degrees naar één croho. Het doel van die maatregel is een grotere instroom van studenten. En dat hebben we dit jaar ook gerealiseerd. We hebben een fiks aantal studenten binnengehaald. Dat die overgang naar één croho op termijn zou leiden tot minder formatie, zoals de viermaands rapportage suggereert, dat beeld herken ik niet. De formatie wordt vastgesteld op basis van het aantal studenten, niet het aantal croho’s. Kostenbesparing bereiken we op andere manieren. We hebben gereorganiseerd – nee, laat ik zeggen: de organisatie aangepast, en het managementteam is teruggebracht.” Tegelijkertijd kampt B&E wel met een
groot aantal kleine, relatief dure opleidingen. Hoe lang kan het domein dat nog volhouden? “We hebben hier een aantal kleine opleidingen – denk aan theologie, PTH, Frans en Duits – die gewoon niet te financieren zijn op basis van het aantal studenten. Windesheim wil die opleidingen toch behouden, en ons domein krijgt daarvoor jaarlijks een kleine zes ton uit de algemene middelen. Ik weet niet beter dan dat die extra financiering behouden blijft. Het bedrag hiervoor is gereserveerd in de begroting én opgenomen in de Kadernota.” Onlangs heeft het cvb bekendgemaakt dat er gewerkt wordt aan een intentieverklaring van Windesheim en de Hogeschool Utrecht over nauwe samenwerking wat betreft de lerarenopleidingen. Wanneer is het zo ver? “Kijk, die intentieverklaring is een zaak voor de bestuurders. Die samenwerking moet er zeker komen. Ik heb altijd gezegd: er is in Nederland ruimte voor twee of drie krachtige instituten, en de combinatie Utrecht-Windesheim moet er daar één van worden. Voor onze tweedegraads lerarenopleiding is die samenwerking zelfs van levensbelang, want de overheid wil straks alleen nog maar leraren voor de klas met een eerstegraads bevoegdheid en die kunnen wij hier niet bieden. Dat wordt gewoon te duur. Die intentieverklaring had er wat mij betreft al moeten liggen – maar los daarvan werk ik met Utrecht aan een roadmap voor de samenwerking. Ik hoop dat we in september 2015 met een gezamenlijk programma van start kunnen gaan.” Tot slot, dat tekort… “Wacht maar op de achtmaandsrapportage, die ziet er al een stuk beter uit.” (MH)
‘Studenten moet weer zélf leren nadenken’ Bas den Herder is docent bij de opleiding communicatie in Windesheim Flevoland en voorzitter van afdeling Zwolle van het Humanistisch Verbond. Op 17 november organiseert hij in Odeon ‘Stil de Tijd’, een avond met filosofe Joke Hermsen en pianist Ivo Janssen. Studenten krijgen korting, want Den Herder wil de gemiddelde leeftijd van het Humanistisch Verbond omlaag krijgen: “Daarom hebben we nu de Jonge Humanisten opgericht, voor iedereen tot 35 jaar. Daarmee organiseren we bijvoorbeeld discussieavonden, laatst nog in samenwerking met de JOVD.”
Wat wordt het voor avond in Odeon? “Joke Hermsen komt vertellen over haar nieuwste boek, Kairos. Volgens haar leven we te veel volgens de ‘kloktijd’ en volgen we te weinig onze ‘innerlijke tijd’. Pianist Ivo Janssen speelt delen uit het mooie Canto Ostinato van Simeon ten Holt. Een mooi, melodieus stuk.” Wat hebben studenten aan het humanisme? “Ik vind studenten vaak te mak en te meegaand. Het gaat steeds meer om binnen vier jaar een papiertje te halen. Maar als je dat doet, zonder na te denken, word je er niet gelukkiger op. Studenten moeten weer zélf leren nadenken. Het humanisme biedt daarvoor, denk ik, veel aanknopingspunten.” En wat nemen ze mee van 17 november? “Ik hoop dat ze bewuster gaan leven. Zich ervan bewust worden dat het niet alleen gaat om een goed ingedeelde agenda, maar dat je ook op zoek moet naar kwaliteit in je leven.” u Voor meer informatie over de avond, zie: humanistischverbond.nl/stildetijd
e Niet meer voor het g
e caissière de haalt een veertigjarig één or vo n Eé . ep Bli . Bliep. Bliep and over de scanner. d en het maandverb roo ltb spe et t he as, ka jonge gen per week. Daar mo ht uur per dag, vijf da Ac et. ar do Ma ?! zij t en wa lev is je t Da reiken in en! Je wilt toch wat be r raa n zo’ er me t ik echt niet aan denk nie ik het eigenlijk nd vo rd, we r de eft ou he naarmate ik llen. Dit bijbaantje jn leven vakken te vu idee om de rest van mi het loonstrookje. een all mij gekregen dan or t vo g laa re pe die een tenopleiding. Als docen de tweedegraads docen t cen do ik at ord vo Ik doe op dit moment ar illende mensen. Ma sch ver t me n sen ke tus ma krijg je te met de verschillen kenvuller al omgaan nwerd, leerde ik als vak van allerlei verschille gen bestaan uit leerlin a’s leg ver col , jn ren Mi de n. kin nse r me ren, zonde b collega’s met kinde me tis au of HD AD de leerniveaus. Ik he die a’s rouwd. Ik heb colleg pas liefd, verloofd of al get baantje is, merkte ik bij een ar ma en ull nv ke s vak iet el g ew rlin Ho . lee hebben is. Als een ardevol dat bijbaantje wa r in de en zon nd bij e ha ho de t er lat minder me otiveerd is, zit ik nu n. niet snapt of niet gem verschillen om te gaa ei erl all t me om d eer gel b he ik nt het haar. Wa Lisa Groenhof
Het valt me op dat de bijdragen op de activity stream van de community WP veelal afkomstig zijn van Jan Willem Meinsma en van medewerkers van Windesheim in Dialoog, de afdeling die het stimuleren van de dialoog zelf in zijn portefeuille heeft. De kring is klein. De medewerkers zijn voor een belangrijk deel dezelfde mensen die bij ‘7 voor 1’ weleens van zich laten horen: een beperkt gezelschap van mensen met een christelijke signatuur en met meer dan gemiddelde interesse voor levensbeschouwelijke vraagstukken. Die kleine kring is geen goed teken als waardenvolle professionaliteit een integraal onderdeel van ieders beroepspraktijk zou moeten zijn. Dan zou je een veel bredere dialoog verwachten. Over de inspiratietafels kan iets dergelijks gezegd worden. Maar levert die dialoog ondanks de kleine kring inhoudelijk dan toch veel op? Tijdens het symposium van 12 september 2013 ging het over van alles en nog wat. Het was zo breed en vaag dat alles er wel onder kon vallen. Ik heb toen gepleit voor een betere afbakening en definiëring van het thema. Jan Willem Meinsma kreeg volgens eigen zeggen twee weken geleden de tip van een collega om op te passen voor inflatie van het begrip WP met de woorden: ‘Straks is al het eten van iets wat je niet gewend was een bijdrage aan Waardenvolle Professionaliteit’. Zijn reactie klonk weifelend: ‘Maar misschien moet ik mij bedenken? Of toch maar niet’. Wat betreft een betere definiëring en afbakening lijkt dus nog geen vooruitgang geboekt.
Een gezellige ruimte In mijn studententijd in Leiden werkte ik in een café. Wanneer ik achter de bar stond, was het míjn café. Nee, mijn huiskamer. Ik zorgde er continu voor dat het een gezellige plek was om te zijn. Zo’n sfeer wil ik in mijn Mediacentrum ook. Maar dat kan ik niet alleen. Dit zou ik graag tegen alle bezoekers willen zeggen: help me te zorgen dat het Mediacentrum een fijne ruimte is! Als ik bijvoorbeeld een student zie binnenkomen die z’n schoenen vol sneeuw en viezigheid languit op tafel legt, dan spreek ik ‘m aan. Soms krijg je als reactie: ‘Daar betaal ik toch collegegeld voor?’ Zo iemand denkt echt niet verder. Niemand maakt hier schoon, maar iedereen wil wel dat het schoon is. Daar kun je dus alleen samen aan werken. Peter van Helsdingen is de baas van het Mediacentrum
Herkennen, niet uit de
van der Vegt is docent
aan de lerarenopleiding
Overleg, congressen, wat niet al: Alles voor de goede zaak. Windesheim moet uit het dal, Verbetering is in de maak. d Waarden, zo dwingend voorgestel Dat het menigeen griefde, Professionals doen het voor geld; Amateurs uit liefde. Daarom, u raadt het denk ik al, Het is wellicht een open deur: Waarde(n)volle professional? Liever een waarde(n)loze amateur. ding communicatie
Bas den Herder is docent bij de oplei in Flevoland
Genoeg geld
opomie of er studenten zijn die als de opleiding commerciële econ der zon ik had n ede verl De Stichting Hulphond vraagt aan het “In enken. t voor de stichting kunnen uitd verder dracht een fondswervingsprojec tegenwoordig kijk ik toch even ar “Ma ker. Don ry Har ger ana gsm idin ople ren elt cteu vert dire e gd”, twe meer ja geze ikt: de stichting heeft vraagt het jaarverslag op en schr Hij t.” rijfs doe bed nou een ting bei stich alle zo’n ben wat k. En ze heb ienen. Voor 35 uur werk per wee de met niet om lijk inde die beide 103.000 euro per jaar verd uite uit en besl ker praat er met z’n team over oeg wagen van bijna 50.000 euro.Don rven voor een stichting met gen swe fond n late niet n ente stud mijn wil “Ik . bij n gaan rtaa te voo zee g in idin organisatie er voor. Moet de ople dilemma doet zich natuurlijk vak Zo’n t? elos opg leem Prob .” geld je dat dan? len of ‘ie wel deugt? Hoe bepaal elke opdrachtgever gaan beoorde Interview: Jitse Schipper
‘Door de dialoog met ee n ander word ik me bew ust van het venster waard oor ik naar de buitenwereld kijk’ Gert Jan Slump is org anisator van het Festival van de Kw etsbaarheid
5
Kort nieuws Studenten WHC gaan de regio in
Alle derde- en vierdejaars van het Windesheim Honours College gaan in de toekomst twee keer een semester lang nauw samenwerken met bedrijven en instanties uit de regio. Als voorbeeld wordt de gemeente Zwolle genoemd. Het kan bijvoorbeeld gaan om een stage met daaraan een afstudeeropdracht gekoppeld. Of studenten gaan aan de slag met opdrachten vanuit de samenwerkingspartners. Alles gaat zich afspelen binnen nog op te zetten communities, die aansluiten bij de vier afstudeerrichtingen van het WHC. (WvE)
Paralympiër naar Windesheim Paralympisch sporter Esther Vergeer wordt op 18 november geïnterviewd op Windesheim, in serie Spotlight van Windesheim in Dialoog. Dat gaat in de stijl van College Tour: alle studenten zijn welkom om te luisteren en vragen te stellen. Vergeer won zeven keer goud op de Paralympische Spelen en voerde jarenlang de wereldranglijst in het rolstoeltennis aan. Daarnaast zet ze zich in voor kinderen en jongeren met een handicap, zodat zij ook kunnen sporten. Het idee voor het interview kwam van Rudie Faken, oud-student financial services management, nu directeur bij ABN Amro. Hij zal het interview afnemen. (JS)
Unieke pitches topopleidingen
weg gaan
De mooiste en leerza amste momenten ontst aat uit het niets. We he en een student vraagt bben een les over kansr zich af of toeval wel be ekening, staat. Daar kun je het het voorbij laten gaan met elkaar over hebb en snel doorgaan met en, of je kunt de orde van de dag. Bij zijn stelling en zijn filo Pythagoras kan ik ver sofie. Maar ik kan he tellen over t ook hebben over de waar op het verbreke gesloten beweging die n van de zwijgplicht hij leidde, een gru welijke dood kon volge denten bij stil staan da t onze cultuur gelukkig n. En er even met de stueen ander karakter he moeilijk in een leerpl eft. Dat soort momente an of een curriculum n kan ik opnemen; maar ik ka weg gaan. Als we ons n ze wel herkennen en als opleiding willen lat niet uit de en accrediteren op wa bang dat er een geloo ardenvolle professiona fsbelijdenis gaat worde lite it, ben ik n ges chreven, of misschien er afvinklijsten kome n, waarmee we bewijze zelfs wel een kerkorde . Dat n dat het wel goed zit over onderwijs, maar . Accreditaties gaan im over hoe we daarover mers niet kunnen schrijven en praten in een parallel universum. Willem
Bas van der Meijden is lerarenopleider geschiedenis
Op zoek naar waarde(n)vol
win’/nieuws
6 november 2014 · nummer 05
wiskunde
Collegelid Jan Willem Meinsma is op zoek naar waarde(n)volle verhalen. Een greep uit de oogst tot nu toe. Plus reacties van drie kritische docenten.
Aanvullen en inkleuren In de afgelopen weken heb ik diverse half-uur bezoekjes afgelegd bij collega’s om met hen te praten over hoe zij met het thema waarde(n)volle professionals bezig zijn. Stuk voor stuk waren deze bezoekjes voor mij cadeautjes, allemaal betrokken collega’s met hart voor de student. Van een aantal bezoekjes heb ik een post op sharenet gedaan in de community Waardenvol Windesheim. Er zijn ook een aantal studenten actief om zelf en met mij verhalen te verzamelen om te delen binnen Windesheim. In de komende maanden ga ik er mee door en eigenlijk hoop ik dat veel meer collega’s de tijd vinden om eens een half uurtje bij een collega op bezoek te gaan, die ze niet dagelijks tegen komen. Zelf sta ik open voor tips voor te bezoeken collega’s (
[email protected]). Als u denkt een waarde(n) vol verhaal te kunnen vertellen, aarzel dan niet en neem contact op via
[email protected]. Jan Willem Meinsma is lid van het cvb
Illustraties: Judy Ballast
De zestien topopleidingen presenteren zichzelf op 20 november aan het college van bestuur en aan elkaar. Ze gaan vertellen waarom ze denken te voldoen aan de criteria waaraan topopleidingen moeten voldoen. De opleidingen moeten uniek zijn ten opzichte van soortgelijke opleidingen van andere hogescholen en dat unieke karakter moet door meerdere externe partijen worden bevestigd. Ook moeten de topopleidingen in principe drie keer een ‘goed’ scoren bij de eerstvolgende accreditatie. De ‘toppitch’-dag is daarnaast bedoeld om onderling ervaring en kennis uit te wisselen. Het vormen van de topopleidingen is in 2012 vastgelegd in de prestatieafspraken tussen Windesheim en het onderwijsministerie. (WvE)
Bedrijfshulpverlener van het jaar Pabodocent Remco Boter (zie foto) is uitgeroepen tot bedrijfshulpverlener van 2014, vanwege zijn inzet voor betere bewegwijzering van nooduitgangen. Bhv’ers worden ingezet bij calamiteiten, Boter is de ploegleider van gebouw B. Voor de verkiezing, die voor het eerst op Windesheim werd gehouden, waren drie kandidaten genomineerd. Honderd Windesheimers brachten hun stem uit via Sharenet. De andere genomineerden waren Jos Zwolschen en Paul Verschuur. “Alle drie leveren ze naast hun reguliere bhv-werk regelmatig goede tips en ideeën”, aldus hoofd bhv Michael Mehrow. (EM)
Verpleegkunde stopt met fixus
De opleidingen verpleegkunde van Zwolle en Almere stoppen met de numerus fixus die dit studiejaar voor het eerst werd toegepast. De maatregel werd genomen omdat het aantal stageplaatsen steeds krapper wordt, vanwege het groeiend aantal studenten. Maar volgens collegevoorzitter Albert Cornelissen dreigt de fixus de groei in Almere te belemmeren. Omdat beide opleidingen onder dezelfde croho vallen, stopt de fixus dus komend jaar bij beide vestigingen. Verpleegkunde wil als alternatieve maatregel via de studiekeuzecheck gaan selecteren, dat mag alleen bij degenen die zich na 1 mei aanmelden. (EM)
Hoger cijfer door snelle herkansing Propedeusestudenten die kort na het zakken voor een toets een herkansingsmogelijkheid krijgen, scoren beter dan studenten die de herkansing pas aan het eind van de volgende onderwijsperiode doen. Dat blijkt uit een pilot-onderzoek bij de opleiding Human Resource Management. Het onderzoek werd uitgevoerd omdat alle opleidingen dit studiejaar de herkansingen voor propedeusestudenten gaan vervroegen naar de eerste helft van de periode die volgt op de toets. Voor niet-propedeusestudenten blijft het eind van de volgende periode de standaard voor herkansing. (EM)
Salaris met drie procent omhoog
Hogescholen en bonden hebben een principeakkoord bereikt over een nieuwe cao, mogelijk zal die per 1 oktober 2014 ingaan. De salarissen stijgen in twee stappen met drie procent: de eerste verhoging met twee procent kan ingaan op 1 december. De tweede verhoging met één procent volgt per 1 december 2015. Op 1 augustus 2015 krijgt het personeel bovendien een eenmalige uitkering van 475 euro bruto. In het akkoord houden oudere werknemers het recht op een werktijdvermindering van maximaal twintig procent. (HOP/EM)
6 /opinie
7
‘Lectoraten moeten onderzoek ’/onderzoek goed zichtbaar maken’
’/monique
Waarde(n)volle journalistiek De geslagen hond likt zijn wonden. En net zoals de rust in de natuur na een fikse herfststorm voor mijn gevoel altijd iets triests heeft, zo hangt er bij ons binnen de opleiding journalistiek een wat pijnlijke stilte. Ongeacht of je als medewerker nu wel of niet door de razernij van de kwaliteitskaartenselectie heen gekomen bent, die pijn voelt iedereen. Best heftig allemaal. Ik bladerde nog eens door het eerste nummer van de win’ van dit jaar. Daarin zocht ik het stukje met als titel: ‘Waardenvolle professionaliteit gaat een nieuwe fase in’. Daarin stond de relatieve ontevredenheid van ‘trekker’ Harry Frantzen te lezen met wat er op het gebied van waardenvolle professionaliteit tot dan toe was bereikt. Er zijn gesprekken gevoerd en minisymposia gehouden en dat leverde niet genoeg praktisch rendement op. Kan ik het omschrijven met: te veel gepraat, te weinig praktijk? In ieder geval werd de oplossing voor de nieuwe fase gezocht in nog meer praten en het organiseren van een groot congres. En er werd gewezen op het festival van de kwetsbaarheid dat in december georganiseerd wordt. Het belooft allemaal wat! In de afgelopen weken heb ik samen met een medewerker en studenten van pmt (psychomotorische therapie) een kleine pilot opgezet voor een van mijn klassen bij journalistiek. In een gesprek bij een kop koffie ontstond het idee van een samenwerking; de kennis bij pmt kon een interessante aanvulling zijn op de ontwikkeling van studenten Journalistiek. En dat hebben we uitgeprobeerd. Gewoon. Gedaan. Nu zijn we aan het evalueren en verbeteren. En dan gewoon weer doen. Interessant die kruisbestuiving, spannend die contacten. Het levert nieuwe inzichten op voor medewerkers en studenten, het verbreedt de blik, verrijkt en maakt kennis praktisch en effectief. Dat is zoals hbo-onderwijs zou moeten werken: kennis toepassen in praktijk. Toch? Wij hebben bij journalistiek een herfststorm achter de rug. Wij beleven een festival van de kwetsbaarheid in de praktijk. Tijd om alle kennis en vaardigheden die op Windesheim aangeleerd worden om te zetten in praktische waardenvolle professionaliteit. Testcase: journalistiek. Monique Ratheiser
is docent aan de opleiding journalistiek
’/achterklap Mystery guests
Nee, ze zullen je niet compléét voor schut zetten bij je collega’s, maar wel een klein beetje: de mystery guests die via Informatiebeveiliging langswandelen bij de afdelingen. Ze checken (soms digitaal) of we een beetje waakzaam zijn voor diefstal. De ingehuurde studenten vragen bijvoorbeeld (met een heel lief gezicht) of je met je sleutel de kamer ernaast wil openen, omdat de docent er niet is. Wee de medewerker die niet meeloopt om te kijken wat ze in die kamer uitspoken! Na afloop spreken ze alle blunders door met je voltallige afdeling. Beschaamde rode hoofden verzekerd bij het zien van de foto’s van laptops die niet aan de ketting hingen.
Effe wachten…
win’/opinie
6 november 2014 · nummer 05
De behandeling van het Onderwijsconcept in de cmr, afgelopen donderdag, leek een makkie. Iedereen was tevreden over de inhoud. Maar de vraag of de cmr moet instemmen met elke stap van de uitvoering, leidde tot schorsing op schorsing. Na
anderhalf uur was punt één van de agenda nog niet afgehandeld. Besloten werd om de behandeling door te schuiven – en in vliegende vaart verder te gaan. Geen beste start voor de nieuwe voorzitter Roger Linger. Speeltuin om de hoek Het al jaren langzaam leegstaande Ecodrome (dat maffe gebouw met die punten aan de andere kant van het spoor) wordt volgend jaar omgetoverd in een ‘vrijetijdspark voor alle leeftijden’, waar iedereen terecht kan voor ‘een dag of een dagdeel vermaak’. Zo heeft de gemeente Zwolle bekendgemaakt. Het bedrijf Summercamp Heino heeft daar zijn handtekening onder gezet. Groene voorlichting bleek geen publiekstrekker – dan maar een mini-pretpark. Nu maar hopen dat studenten gratis toegang krijgen.
De hogescholen moeten de kwaliteit van hun onderwijs verbeteren door toegepast onderzoek te doen. Maar dat onderzoek moet ook bijdragen aan de kenniseconomie en moet dus naar buiten toe uitgedragen worden. Om dat te bereiken, is er nu een Publicatierichtlijn. Mooi, maar er kan veel meer, constateert associate lector Tommy Visscher. Publiceren, die hele rat race in de wetenschappelijke vakbladen, dat lijkt me meer iets voor ambitieuze wetenschappers aan universiteiten… “Publiceren is echt ontzettend nuttig! Het is de basis voor de kennisdeling binnen de wetenschap. Door te publiceren leg je contact met collega’s en het dwingt je goed na te denken over wat je doet. Het aantal en de kwaliteit van je publicaties is in de wetenschap maatgevend maar ik ben blij dat we op Windesheim besloten hebben dat lectoren niet uitsluitend daarop worden beoordeeld. Hoe dan wel, dat is nog wat vaag, maar niet alleen publicaties.”
Leenstelsel: het is nog niet te laat! Op 14 november is er in Den Haag de nationale demonstratie ‘Stop het leenstelsel’. Diederik Engeltjes legt uit waarom alle studenten daar straks moeten staan.
D
e 24e is voor veel studenten geen onbekende datum. Deze dag betekent voor veel mensen namelijk dat de bankrekening weer een financiële impuls krijgt. Een impuls ook wel bekend als de stufi. Maar als het aan de partijen VVD, PvdA, D66 en GroenLinks ligt, is dit binnenkort verleden tijd. In plaats van een basisbeurs moet je gaan lenen. Het SOOZ denkt dat dit zeer nadelig voor toekomstige studenten zal gaan uitpakken. Kom daarom 14 november protesteren tijdens de manifestatie tegen het leenstelsel.
Afhankelijk van het feit of je thuis woont of op kamers zit, is het bedrag van de studiefinanciering voor elke student 100 of 279 euro in 2014. Op dit moment krijg je de eerste vier jaar gegarandeerd dit bedrag, ook wel de basisbeurs genoemd. Het fijnste is dat dit bedrag een gift is van de overheid, zolang je je studie binnen tien jaar met succes afrondt. Maar de regering heeft een grote verandering aangekondigd: geen “gratis” geld meer voor de student. Vanaf september 2015 moeten nieuwe studenten hun stufi gaan lenen. Geen basisbeurs, maar een bedrag dat je na je studie volledig zal moeten terugbetalen. Voor huidige studenten is er ‘gelukkig’ niet zoveel aan de hand. Je blijft gewoon je basisbeurs behouden. Maar voor scholieren die in september 2015 van start gaan,
kunnen de gevolgen heel groot zijn. Zij beginnen hun carrière door zich meteen diep in de schulden te steken. Voor jou is de reden voor protest dus misschien niet zo groot, maar voor je broer of zus op de middelbare school is die reden dus veel groter! Het is jammer dat een potentiële student straks al voordat hij/ zij start met de opleiding moet gaan afwegen of de studie wel te betalen valt. Minder geld moet geen belemmering zijn om wel of geen studie te gaan doen. Het vervelendste aan het leenstelsel is dat een student na afstuderen meteen een lening heeft die potentieel 30.000 euro of meer is. Je hebt vervolgens wel 35 jaar om het hele bedrag af te betalen, maar toch is dit een groot risico. Misschien kun je je juist wel prima vinden in het leenstelsel en maakt het je helemaal niet uit dat toekomstige studenten wat meer moeten gaan lenen. Toch is er dan nog genoeg reden om tegen het leenstelsel te zijn. Uit onderzoek van de Landelijke Studenten Vakbond blijkt dat de mogelijke invoering in 2015 veel te snel zou zijn. Omdat DUO haar systemen niet op tijd kan aanpassen moet er extra geld geïnvesteerd worden in DUO. Geld dat ook gebruikt zou kunnen worden voor investeringen in het onderwijs. En op het vlak van de investeringen in het onderwijs is ook nog veel onduidelijk. VVD, PvdA, D66 en GroenLinks hebben aangegeven dat al het geld dat over blijft door afschaffing van de basisbeurs
weer geïnvesteerd zal worden in het onderwijs. In de praktijk blijkt echter dat hier nog helemaal geen harde toezeggingen over gedaan zijn. De plannen voor het leenstelsel liggen al lang op de plank. Maar er is nog geen klap op gegeven. In tegenstelling tot wat veel mensen in Nederland denken is het nog niet te laat om dit wetsvoorstel te stoppen. Het voorstel moet namelijk nog worden aangenomen door zowel de Eerste als de Tweede Kamer. Graag willen we jou daarom ook even lenen. We zouden je namelijk heel graag 14 november mee willen nemen naar Den Haag! Op deze dag hopen we met duizenden studenten en scholieren te gaan laten horen dat het hele leenstelsel een ontzettend slecht idee is. Diederik Engeltjes is voorzitter van het SOOZ (Studenten Overleg Orgaan Zwolle)
Je bent als onderzoeker de slaaf van de uitgevers. “De wereld van het wetenschappelijk publiceren is een hele rare wereld. De auteur doet het echte werk, maar moet vaak betalen om zijn werk gepubliceerd te krijgen. De redacteur laat het artikel beoordelen door reviewers, die daar niks voor betaald krijgen, en daarna moeten de abonnees op het tijdschrift ook bakken met geld betalen. Zo verdient de uitgever een hoop geld. Vaak heeft de uitgever ook nog eens het copyright op het artikel, zodat je je werk in principe niet eens op je eigen website, of die van je instituut mag zetten. Als je je eigen onderzoek als lesmateriaal wilt gebruiken, moet je de uitgever toestemming vragen – en opnieuw betalen! Dat is natuurlijk een bizarre situatie.” Windesheim kiest heel duidelijk voo r Open Access publiceren. Is die keuze terecht? “De Open Acces beweging probeert die bizarre toestand te doorbreken door tijdschriften op te richten die iedereen gratis kan bekijken. De publicatierichtlijn gaat uit van Open Access als de beste manier om onderzoek onder de aandacht te brengen van collega’s en het grote publiek. Maar het blijft maar één methode om je doelgroep te bereiken. Vergeet
In Memoriam
Kristel Huiskamp Afgelopen weekend bereikte ons het trieste bericht dat Kristel, oud-studente aan de lerarenopleiding lichamelijke opvoeding (calo), op woensdagavond 29 oktober bij een eenzijdig auto-ongeluk in Heerde is overleden. Kristel werd slechts 22 jaar oud. Wij herinneren ons Kristel als een blije, fantastische jonge vrouw. Sport en bewegen was haar passie. Ze was zo vol vertrouwen om zich in de toekomst hiermee te verbinden. Het overlijden van Kristel raakt ons zeer. We leven mee met haar vriend Jorrit, haar familie en haar vrienden. Namens medewerkers en studenten, Robert Agelink Directeur calo
niet dat auteurs vaak moeten betalen om het Open Access gepubliceerd te krijgen, terwijl gewoon publiceren, waarbij alleen de abonnees het te zien krijgen, minder kost. En dat laatste kan voldoende zijn om je collega-onderzoekers te bereiken. Je moet Open Access niet als standaard hanteren; eigenlijk moet je per publicatie bekijken welke doelgroep je wilt bereiken en dan vaststellen wat het beste is: Open access of gewoon publiceren in een betaald vaktijdschrift.” “Op dit moment moet je als lector per project in de begroting aangeven wat je kwijt zult zijn aan publiceren. Maar dat kan wellicht goedkoper. Veel tijdschriften hanteren namelijk een instellings fee, waarbij niet de onderzoeker maar de instelling de kosten voor publiceren op zich neemt. Dat kan veel schelen. Het zou mooi zijn als Windesheim voor bepaalde tijdschriften, waarin we vaker publiceren, de fee betaalt. Daarvoor moeten we weten in welke tijdschriften we vaak publiceren, maar een rondje langs de lectoraten moet wel een lijstje titels opleveren.”
‘Lectoren zouden hun onderzoek moeten presenteren tijdens open dagen’ Is zichtbaarheid van wat lectoren doen bínnen Windesheim niet net zo’n probleem? “Wat ik graag zou zien – en dat lijkt me echt een mooie uitdaging voor de lectoraten! – is dat elke onderzoeker hier op Windesheim van elke publicatie, maar bijvoorbeeld ook van een presentatie of een andere activiteit, een korte samenvatting maakt. Vijf zinnen moet genoeg zijn. Een korte samenvatting van de resultaten én uitleg wat de opleiding aan het onderzoek heeft. En die tekst moet op de website komen. Niet op Sharenet, daar ziet niemand het, maar bijvoorbeeld op Windesheim.nl. Zodat studenten, collega-onderzoekers, het beroepsveld en het grote publiek kennis kunnen nemen van wat hier op Windesheim aan onderzoek gebeurt. Zoiets kan ook helpen tegen het misverstand dat wij als lectoren alleen maar ‘universiteitje spelen’.” “Wat mij ook heel nuttig lijkt, maar wat maar niet van de grond wil komen, is dat lectoren hun onderzoek presenteren tijdens de open Dagen. Op de universiteiten is dat heel normaal, en studenten kiezen daar vaak voor een studie omdat ze enthousiast worden door dat onderzoek. Hier gaan de Open Dagen alleen over onderwijs. Dat moet anders kunnen.” (MH)
Jacqueline van Luijk: “Ook als je lijf niet meer zo wil, kun je als oudere theatermaken.”
Foto: Wouter van Emst
‘In elke senior huist een serieuze kunstenaar’ Iedere senior kan een serieuze kunstenaar worden, ook bewoners van verzorgings- en verpleeghuizen. Jacqueline van Luijk zag hoe drie zeventigplussers zonder acteerervaring zich in negen maanden ontwikkelden van mopperende oude mannetjes zonder levensdoel tot zelfverzekerde hoofdrolspelers in een modern bewegingstheaterstuk. In de muziektheatervoorstelling ‘Nieuwe Wereld Symfonie’, gebaseerd op werk van de Tsjechische componist Antonin Dvořák en het levensverhaal van één van de hoofdrolspelers, acteerden vorig jaar drie mannelijke bewoners van een seniorenhuis in Leiden. Het stuk trok volle zalen. Toegepast gerontoloog Jacqueline van Luijk (44) beschrijft in haar afstudeeronderzoek de effecten van acteren op het welbevinden van de ouderen: “In elke zeventigplusser zonder toneelervaring schuilt een gelukkige professionele acteur.” Schuifdeuren Het succes van het project verklaren de betrokkenen uit de benaderingswijze van de theatermakers. “Regisseuse Elsa May Avril zag de bewoners alleen als talentvol mens. Dit was geen tuttig toneelstukje tussen de schuifdeuren of bezigheidstherapie. Het gevoel van eigenwaarde van de hoofdrolspelers groeide enorm omdat ze weer een ‘baan’ hadden. Ze gingen zich gemakkelijker bewegen, beter concentreren. Ze werden zelfverzekerd en trots. Dat kostte moeite. Ze waren gewend zich aan de kleinste zaken te ergeren en veel te mopperen. Dat krijg je in zorginstellingen als mensen geen levensdoel meer hebben.” De regisseuse wilde met ouderen volwaardig modern bewegingstheater bedenken en uitvoeren. Bewegingstheater is een theatervorm waarbij wordt uitgegaan van de fysieke capaciteiten van spelers en dansers. Van Luijk: “In dit proces was er geen ruimte om de zielige
opa uit te hangen. De hoofdrolspelers moesten samenwerken met elkaar en een dansgroep, trainen, op tijd naar bed en repeteren. Ze konden zich niet verschuilen achter hun leeftijd of fysieke beperkingen.” Van Luijk was niet verbaasd over de positieve resultaten. Ze had als creatief leidster van een toneelgroep in het Zwolse verpleeghuis Zandhove al succesvolle musicals gemaakt. “Het is waanzinnig wat ouderen kunnen. Ik word gillend gek als ik op de afdeling treurige plak- en knipwerkjes zie hangen. Dankzij een programma als Golden Oldies is heel Nederland tot het inzicht gekomen dat het onzin is te denken dat je na je pensionering achter de geraniums moet gaan zitten. Je moet juist de bloemetjes buitenzetten.” Het Leidse project kende een keerzijde. Na hun periode in de spotlights stortten de acteurs in een zwart gat. “Ze werden zich extra bewust van de doelloosheid van hun bestaan. Ze raakten hun net verworven sociale contacten kwijt, kwamen hun bed niet meer uit. Ze vielen terug in oude gewoontes en kregen depressieve gedachten. Dat gebeurt vaker bij losse projecten in de zorg waarbij we afhankelijke mensen na een euforische belevenis loslaten.” Rug “Ik zeg: houd als hulpverleners je handen op de rug en kijk naar wat iemand nog kan. Betuttel ouderen niet, maar geef hen een permanent podium om hun talenten te laten zien. Als je lijf niet meer zo wil, kun je als oudere nog steeds theatermaken. Iedereen in de zorg roept: natuurlijk benaderen we onze mensen als volwassenen, maar dat gebeurt vaak niet. Op hun beurt moeten de ouderen de betutteling niet meer pikken. Dat je tachtigplus en dementerend bent, betekent niet dat je je de regie over je leven moet laten afnemen.“ HANS INVERNIZZI
Tips? Mail
[email protected]
8 /special Tussen alle lokalen en werkruimtes op Windesheim vind je vier studentenverenigingen met een eigen hok. Deze ‘huiskamers’ zijn dé plek om vrienden, studie- en verenigingsgenoten te ontmoeten. Kijk mee op deze panorama-foto’s.
6 november 2014 · nummer 05
win’/special
9
Gumbo Millennium (T550) • De tafelpoten in ‘Gumbo Plaza’ in het T-gebouw bestaan uit bierkratjes, die worden vervangen als alle bierflesjes leeg zijn. “En dat is zeker één keer in de twee weken.” Of er echt zo veel gedronken wordt hier in dit hok? “Ja, maar alleen na 17.00 uur”, roepen de leden braaf in koor. Alcohol in verenigingsruimtes wordt oogluikend toegestaan. • Op de grootste beker in de vensterbank zijn de Gumbo’ers heel trots: de wisseltrofee van de Verenigingsbokaal, de jaarlijkse roeiwedstrijd tussen de Zwolse studentenverenigingen. Als de beker wordt uitgereikt, zit ‘ie vol bier. • Er hangen twee webcams, de streams zijn te zien op de Gumbo-site. De ene cam is gericht op de zithoek, de ander op de koffiepot. “Zodat je altijd kunt zien of je een vers bakje kunt komen halen.”
• Aan het plafond hangen slingers van beugels van Grolschflesjes. Het is een kunstwerk / bouwkundig vraagstuk: hoeveel gewicht kan er aan het plafond hangen voordat het naar beneden komt? • Wie aan de grote bel boven de deur klingelt, moet een rondje geven, net als in een kroeg. Leuke practical joke die ondeugende ZHTC’ers nog wel eens uithalen: de bel vastmaken aan de deur, waardoor degene die binnenkomt automatisch de bel luidt. • Ook bij ZHTC zijn de koelkasten vooral gevuld met bier. “Zelfs docenten komen wel eens een flesje halen.” • Op de koelkast staat een simpel tosti-apparaat. Tot een week of twee geleden stond daar nog een mooi grill-ijzer, maar die is verdwenen. “Mogen we een oproepje doen? Wie heeft ons grill-ijzer gejat????”
Boreas (D152) • Bij roeivereniging Boreas is het traditie dat eerstejaars, als ze net lid zijn geworden, een cadeau geven aan het bestuur. De ruimte hangt en staat dan ook vol met presentjes. Zoals ‘Borre’, de knuffel die op de kast zit. Vroeger ging Borre altijd mee naar wedstrijden als mascotte. • Het bestuur van Boreas bestaat voor het eerst volledig uit vrouwelijke studentes. Zie je dat terug in het hok? “Haha, het is hier best netjes. Eigenlijk wilden we het hok ook opruimen voordat de fotograaf langskwam.” • De ruimte dient meer als kantoor dan als hangplek, hoewel er ook een huiselijke zithoek is. • De klok aan de muur staat stil op half vijf. Dat is het tijdstip waarop Boreas ruim tien jaar geleden, op 18 maart 2004, werd opgericht.
Oikos Nomos (B291)
foto’s: gerben rink
Huiskamers
ZHTC (T406)
• Soms kun je dit hok al van grote afstand ruiken. Dat komt door de broodjes bapao en frikadel die worden opgewarmd in de magnetron, die op de koelkast bij het raam staat. “En de ramen kunnen niet open, dus de stank kan niet goed weg.” • Net als bij ZHTC en Gumbo wordt er ook bij Oikos veel gegamed. ‘Guitar hero’ is het meest populair. • De banken zijn oud en versleten. Volgens de verenigingsleden worden ze niet alleen gebruikt om op te zitten. If you know, what I mean. “Ja, dat soort dingen gebeuren.” De banken worden ook gebruikt om op te slapen. Bijvoorbeeld tijdens een tussenuur, na een heel vroeg college en een avondje flink doorhalen. • De bank tegenover de deur is populair onder de mannelijke verenigingsleden. Kunnen ze alle studentes zien die naar het damestoilet op de gang gaan, en ze meteen een cijfer geven. (WvE)
10 /campus
win’/campus
2 oktober 2014 · nummer 03
’/nantes /5
’/buitenkant
‘Gelukkig heb ik vage, artistieke leraren’ Peter Buitenhuis, vierdejaars industrieel productontwerpen, studeert de komende maanden in Nantes, Frankrijk. Iedere twee weken deelt hij hier zijn belevenissen. Ik begin me steeds meer een local te voelen. Ik heb voor twintig euro een racefiets gekocht en probeer de buurt een beetje te verkennen. Ik kan me nog goed herinneren dat we op twaalfjarige leeftijd naar Barneveld verhuisden. Ik haalde mijn skeelers uit de kast en ging met mijn broertje de buurt verkennen. Met een Spaans meisje fiets ik heel wat af. Ik overzie de stad steeds meer, ook al hou ik het voorlopig op Noord-Nantes. Ik ben nog maar weinig keren onder de Loire gekomen. Als buitenlandstudenten (de zogeheten Erasmusstudenten) hebben we niet het drukste programma. Dit laat veel tijd over voor feesten en ander soort vermaak. Ik leer steeds meer mensen kennen, bijvoorbeeld uit Litouwen, Polen en Rusland. Ik was al
‘We dansten twee minuten in stilte’
erg geïnteresseerd in Rusland, en het is grappig om te zien hoe zij op een andere manier tegen de situatie aan kijken. De Rus uit mijn klas ziet de situatie in Oekraïne als een burgeroorlog tussen Russen onderling. Oekraïne is gewoon Rusland. Dit is slechts een voorbeeld van vooroordelen en stereotypen waar ik nu een beeld van krijg. Ik leer het meest van andere mensen en invloeden. De helft van de lessen is slechts herhaling van wat ik al lang gehad heb. Tijdens de projecten word je erg aan de hand genomen. Ze zijn opgedeeld in vier fasen en elke fase moet je apart presenteren aan een panel. Beginnend met onderzoek, dan ideeën, dan concepten en vervolgens uitwerking. Het systeem is heel praktisch, maar beperkt je wel om ultracreatief te zijn. Gelukkig heb ik ook open vakken met vage, artistieke leraren. Die trekken het creatieve wel uit je. Ik ben overigens een van de weinige internationale studenten die dat kunnen waarderen. Ik heb drie dagen les per week en volgende week alweer vakantie. Een week om eens verder te fietsen, te windsurfen, gitaar te spelen maar bovenal om meer mensen te ontmoeten!
Kirsten Noordam (20), eerstejaars journalistiek Wat staat er op je shirt? “Een pentagram met een hart erin, het logo van de rockband HIM. Ik ben al sinds mijn elfde fan van hun muziek. Ik draag vaak een bandshirt met zo’n felgekleurde broek eronder. En lekker stevige schoenen waarin ik niet zomaar omver word geduwd. Deze wijde broek past helemaal bij mij, ik kan er heerlijk in dansen.”
Salut! Peter
‘Wel lekker om in je eigen rotzooi te zitten’
Was het chaos met verhuizen? Ik vond het uiteindelijk wel meevallen. Ik dacht echt dat het beneden bij de lift enorm druk zou worden. Maar ik zie nu ook nog mensen met potten verf en vloeren lopen, dus die zijn nog niet eens verhuisd. Iedereen plande een beetje langs elkaar en deelde de karretjes. Ik heb er in ieder geval niet echt last van gehad. De studio’s werden opgeleverd in de tentamenweek. Viel het te combineren? Lastig. Niet echt op het moment zelf van het verhui-
zen, maar vooral daarvoor. Dat je echt vol zat met dingen die je nog moet doen. Het is leuk, dat verhuizen, maar ik vond het heel moeilijk om nog concentratie op te brengen. En helaas had ik ook nog dat ik vrijdag en zaterdag moest werken en ik had maandag tentamens. Maar daar heb ik wel heel erg mijn best voor gedaan want die moet ik wel halen voor mijn stage-drempel. Is dit de eerste keer dat je op jezelf woont? Nee, ik heb hiervoor 15 maanden op kamers in de binnenstad gewoond. Het is wel de eerste keer dat ik alles voor mijzelf heb. En je moet alles regelen: de vloer, gordijnen, etc. Het is wel fijn dat ik nu in mijn eigen rotzooi zit en zelf die rotzooi maak, en niet iemand anders. Manon Hessels
⤶
Dansen? “Ik volg lessen ‘balfolk’, dat is een mix van volksdansen en stijldansen. Je danst in groepen en ook in paren. Op festivals zie je steeds vaker spontane balfolk-optredens. Mijn mooiste danservaring? Dat was tijdens de dodenherdenking, we hebben toen twee minuten in stilte gedanst, heel indrukwekkend.”
’/weekend
Harmke de Vries, derdejaars student Journalistiek, heeft afgelopen weekend de sleutel van haar nieuwe studio op het welbekende Talentenplein gekregen. Zij was niet de enige. In het zelfde weekend kregen honderd studenten tegelijkertijd de sleutel van de flat.
11
Wietske gaat op stap met een oudere dame. Vorige week reden ze in een dure Mercedes naar De Lichtmis, voor een kopje thee
Foto: jasper van overbeek
De strijd tegen eenzaamheid Student Wietske: ‘Gaaf om iet s te doen voor een ander’ Samen een rondje lopen met de rollator of gewoon een beetje kletsen. Studente Wietske Oosterhoff gaat via stichting JOW!, dat eenzaamheid onder ouderen aan wil pakken, op stap met ouderen.
Z
e zijn net aan elkaar voorgesteld maar het lijkt al aardig te klikken. De komende periode gaat eerstejaars Wietske Oosterhoff (19) leuke dingen doen met mevrouw Leeftink (80+), de oudere aan wie zij door JOW! gekoppeld is. “Ze vindt me nog zo lekker jong. Maar we moeten nog wel even uitvogelen hoe we met elkaar omgaan. Hoe spreek je elkaar bijvoorbeeld aan? Ons contact is natuurlijk niet hetzelfde als dat tussen een hulpverlener en een cliënt, het is persoonlijker. De komende tijd gaan we leuke dingen doen. Een gave manier om iets voor een ander te betekenen én nog een klein bedrag bij te verdienen.” Eenzaamheid Wietske Oosterhoff is eerstejaars toegepaste gerontologie: een soort ouderenmanagement, oftewel kijken hoe je kunt inspelen op de rol en behoeftes van ouderen in de samenleving. Ze dacht er al over na om met ouderen op stap te gaan, toen ze via een vriend op JOW! werd gewezen. Deze nog jonge Zwolse stichting wil de vereenzaming van ouderen terugdringen
door studenten in te zetten voor wat gezelschap en gezelligheid. “Studenten zijn enthousiast, energiek en vaak flexibel. Ze steken er uiteindelijk maar een paar uurtjes per week tijd in.” Wietske verdient een extraatje met haar ‘werk’. “Het is geen vetpot hoor, je krijgt een soort vrijwilligersvergoeding van ongeveer vier euro per uur. Voor het geld moet je het dus niet doen. Ik doe het omdat ik het heerlijk vind om met ouderen te werken. Na de havo werkte ik in een verpleeghuis met onder andere demente ouderen. Ik zette koffie voor ze, zong met ze en deed spelletjes met ze. Je leert op een andere manier aan mensen te zien hoe ze zich voelen. Ze spreken bijvoorbeeld meer met hun ogen. Ik deed een tijdje hbo-verpleegkunde en nu aansluitend deze studie. Hier is waar mijn hart ligt.” Betaald? Betaald krijgen om iets leuks te doen met een oudere. Het lijkt ergens toch een beetje te wringen. Zou familie niet juist die rol op zich moeten nemen? En hoe zit het met vrijwilligers? Waarom moet een oudere JOW! betalen om een jongere of student in te huren? Wietske begrijpt het vraagstuk: “In principe zou familie zich natuurlijk om haar senioren moeten bekommeren. Maar dat gebeurt niet altijd. Soms ook omdat er geen familie meer is of omdat ze fysiek zo beperkt zijn dat het
niet mogelijk is. Het inzetten van studenten is een mooie manier om ouderen toch lekker naar buiten te kunnen laten gaan. En wat die jongeren betreft: om ze zo ver te krijgen, moet je ze iets bieden. Ik denk dat veel studenten er anders geen tijd voor maken.” Ondanks haar betrokkenheid voor de doelgroep, werkt dat ook zo bij haar. “Ik heb het druk met mijn studie, studentenvereniging en sport. Zo kan ik een ander helpen én als student op kamers leven. Ik denk trouwens dat het ook goed is voor je ontwikkeling. Je wordt je er bewuster van dat er mensen zijn die het minder goed hebben. Je leert dat je iets over moet hebben voor elkaar.” Racen in een cabrio Op 30 oktober werden twee senioren uit Zwolle in het zonnetje
gezet door JOW! De stichting wil één keer per maand een wens van een oudere uit laten komen en begon met een ritje in een Mercedes cabrio naar de Koperen Hoogte. Mevrouw Leeftink was één van de twee gelukkigen. Na het tochtje in de cabrio dronk ze een kof koffie in de hoge mast bij Nieuwleusen en wierp ze een blik vanaf de dertiende verdieping! Wietske: “Ze vond het fantastisch. Haar man werkte vroeger bij de trein en daar reisden ze samen ook altijd mee. Dit was een nieuwe ervaring voor haar. Ze zat als een koningin in de cabrio. En ook de Koperen Hoogte vond ze leuk, een beetje spannend vanwege de hoogte maar ook weer nieuw. Ook voor mij trouwens. Ik vond het superleuk om mee te gaan.” Tessa Klooster
Ook met ouderen op stap? • De van oorsprong Zwolse Stichting JOW! (Jong met Oud Welzijnsinitiatief) wil vereenzaming van ouderen in Zwolle en Rijnmond terugdringen. Eén van de oprichters is Tom van Eijk, oud-student van Windesheim. De stichting koppelt jongeren tussen de zestien en twintig jaar aan een oudere om samen leuke dingen te doen: bijvoorbeeld een ommetje maken, op zondagavond Studio Sport kijken of iPad-les. • Studenten krijgen een vergoeding die rond het minimumloon ligt en ouderen betalen 9,50 euro per uur. Iedere maand wil JOW! een speciale wens van een oudere in vervulling laten gaan, de zogenaamde Bucketlist-wensen. • Ook iets doen voor ouderen? Lees alle info op de site en meld je aan via: www.jow-nederland.nl.
Zag je er altijd al opvallend uit? “Ja, mijn broer en ik waren altijd de alternatievelingen van de familie. Veel mensen vinden het leuk, maar ik krijg op straat soms vervelende opmerkingen naar mijn hoofd geslingerd, een keer spuugde iemand naar me. Ik heb een A laten tatoeëren op de binnenkant van mijn pols. Die is van Angelique, mijn te vroeg geboren zus die op de dag van haar geboorte stierf. Ik heb een sterke band met haar. Ze is op de 22ste geboren en dat getal komt heel vaak terug in mijn leven. Dan krijg ik in een hotel bijvoorbeeld ‘toevallig’ kamer nummer 22.” ERNEST METTES
Ze is fan van HIM
⤶
⤶
Gekocht op de Albert Cuyp
foto: Frans Davids
’/bas
Veel soeps Mooi: herfst, koud, regen, verzwaarde broekspijpen, schrale rode handen en dan thuis opwarmen met een kom loeihete soep. Ik ben daar wel van. En soep is easy, want uit een pan haal je al snel zes gulle kommen vol. En soep is healthy, zoals de Joodse kippensoep, die je helpt van de griep te genezen. Ik kijk vooral uit naar alle zoete groente die in het najaar de kop opsteken. Schorseneren, pastinaken, pompoenen, knolselderijen, wortels en aardperen. Daar maak je supereenvoudig een grote pan soep van door ze met een fijngesnipperde ui in wat olie glazig te bakken, gaar te koken in een gelijke hoeveelheid bouillon en dan de staafmixer zijn werk te laten doen. Klaar is je dampende kom najaar.
Janneke Philippi heeft net een nieuw receptenboek uitgegeven vol met soeprecepten. Ik kookte in een week snert, paprika-tomatensoep met restjes lamsvlees en aardpeersoep met tijmchips. Chips? Ja, want naast de ruim vijftig soepen staan er ook veel bijgerechten in. Hartige broden, knabbelstengels en kaasvlinders bijvoorbeeld. Want dat is vaak het probleem met soep: het blijft een voorgerecht. Met een bijgerecht maak je er gemakkelijk een volwaardige maaltijd van. Als je na dit vlammende soepbetoog nog steeds niet overtuigd bent om je eigen pan soep te maken, kun je altijd nog naar het nieuwe restaurant ‘Soep’ aan het Gasthuisplein in Zwolle. Daar eet je verse pittige pindasoep (die echt pittig is), uiensoep of de ultieme herfstsoep met paddenstoelen. Nog betaalbaar ook en je krijgt er studentenkorting. Maar even heel eerlijk: er is geen één soep zo lekker als die van mijn moeder op zondag. En die bevat altijd een beetje van mijn moeder en een beetje van maggi. BAS ROBBEN
kookt en eet hééééél graag
12 /cultuur
Markt voor lekkerbekken Lokale etenswaren in hartje Zwolle Docent Sander Janssens in de koelcel van slagerij Ter Weele, één van de standhouders op de Lekkerbekkenmarkt
Regenboogsnijbiet, paarse boerenkool, kaas van een Friese Holsteiner: op de kleinschalige Lekkerbekkenmarkt proef je bijzondere lokale lekkernijen en vertellen de producenten het verhaal achter hun producten. Op het Grote Kerkplein en in de Luttekestraat vind je straks twintig tot vijftig kraampjes met de meest uiteenlopende producten. Het draait er om lekker, puur en eerlijk eten: smaakvol, zonder toevoegingen én met een eerlijke prijs voor de producent. Hippe hotspot De laatste jaren neemt de belangstelling voor regionaal en gezond eten toe. Foodblogs schieten als paddenstoelen uit de grond en de natuurwinkel is van geitenwollensokkenshop uitgegroeid tot een hippe hotspot. Steeds meer mensen eten lokaal, biologisch en ecologisch. Zo ook Sander Janssens, marketingdocent op Windesheim, oud-voorzitter
van de slow food-beweging in Zwolle en sinds kort ook van de lekkerbekkenmarkt: “Als je lokale producten koopt, weet je precies waar je eten vandaan komt, in tegenstelling tot bij de producten in de supermarkt. Bovendien proef je het verschil.” Het is duidelijk: Janssens houdt van smaakvol eten. Zijn leven is naar eigen zeggen een stuk leuker geworden nu hij zich bewust is van de veelheid aan smaken die je buiten de supermarkt vindt. Ook neemt hij de tijd om bewust van zijn eten te genieten. Deze ervaring wil hij nu overdragen door anderen in aanraking te brengen met lokale producten en deze slow food-gedachte.
Ambachtelijk bier, worst en kaas • Op de Lekkerbekkenmarkt staan op 8 november ruim twintig kraamhouders met lokale producten. Je kunt er het verhaal achter de producten horen en de producten proeven. • Een paar voorbeelden van de standhouders. Brouwerij Pauw uit Ommen met bieren waarvan de smaken zijn gebaseerd op de seizoenen. Ambachtelijke slagerij Ter Weele uit Oene is een van de weinige zelfslachtende slagers in Nederland en levert aan het Zwolse sterrenrestaurant De Librije. Ambachtelijke kaas kun je proeven bij de stand van Heileuver, een van de driehonderd kaasboeren in Nederland die nog op ambachtelijke manier boerenkaas maken. • Bas Robben, culinair-columnist van de win’ en oud-student van Windesheim, zit ook in de organisatie van de Lekkerbekkenmarkt.
’/2 x uit Surfen en duiken
stond er zorgeloos bij en at rustig de verse knieschijven die hij gevoerd kreeg op. Hij was totaal niet angstig. Dat proef je uiteindelijk terug in zijn vlees.”
‘Ze kunnen je precies vertellen van welke koe de kaas komt’ Concurrentie? De Lekkerbekkenmarkt vindt plaats op zaterdag, de dag waarop ook de wekelijkse markt plaatsvindt in Zwolle. Maar in elkaars vaarwater zitten ze niet, vindt Janssens: “We bedienen verschillende doelgroepen. Bij ons komen de ‘foodies’, mensen die het beste van het beste op tafel willen zetten, terwijl mensen naar de reguliere markt gaan om low budget boodschappen te doen.” Een kilo rund kost op de lekkerbekkenmarkt ongeveer tien euro, dat is vier euro meer dan een kilo niet-biologisch rund in de supermarkt, maar net zoveel als een kilo biologisch rund uit hetzelfde schap. Het bijzondere aan de producten op de Lekkerbekkenmarkt is echter dat de verkopers ze zelf maken.
Janssens: “Ze kunnen je precies vertellen van welke koe de kaas komt, hoe het inmiddels ambachtelijke worstje als varken heeft geleefd, op wat voor grond hun groenten en fruit zijn verbouwd, et cetera. De supermarkten en de meeste verkopers op de reguliere markt kopen hun producten zo goedkoop mogelijk op een veiling, waar de etenswaren worden geselecteerd op basis van het gemak waarmee ze gekweekt, opgeslagen en vervoerd kunnen worden. Smaak is niet belangrijk, het gaat puur om de kwantiteit.” Veel groenten passen bijvoorbeeld niet in deze logistieke keten en staan nu bekend als ‘vergeten groenten’. Deze vind je juist wel op de Lekkerbekkenmarkt. Niet alleen de eerder genoemde regenboogsnijbiet en paarse boerenkool, maar ook raja-aardappelen, duminpompoenen en concorde-peren. “Dat is het leuke aan zo’n markt”, vertelt Janssens. “Je leert er lokale producten kennen waar je anders geen weet van had gehad. Weet je bijvoorbeeld dat er een kleinschalige bierbrouwerij in Zwolle zit? Microbrouwerij Hettinga Bier. Die maken écht goed bier!”
2008 duidelijk. “Zwolle werd toen Hoofdstad van de Smaak en met Slow Food Zwolle organiseerden we een streekmarkt op de Agnietenberg. Dat was zo’n succes dat er op de weg naar de markt files ontstonden.” Met de Lekkerbekkenmarkt hoopt hij dat succes te evenaren. De bezoekers laten genieten van lokale producten en de lokale producenten meer bekendheid geven zijn echter de belangrijkste doelen van de markt, waar de organisatie nu nog maar drie maanden aan werkt. “We hopen dat mensen met vrienden naar onze markt komen, lekkere producten kopen en ’s avonds samen gaan koken en genieten van een heerlijke maaltijd.” Janine Sterenborg
Behoefte aan lokaal voedsel Dat er in Zwolle behoefte is aan een dergelijke markt, werd Janssens in
’/spitse expo’s, consults en stand up-inspiratie. Door o.a. Typhoon (foto), Ruben van Zwieten, Lucia Rijker, TINKEBELL, Bert Koetsier, P.F. Thomése en het ArtEZ Popkoor. Reserveer gratis en meer info op www.artez.nl/studiumgenerale. Het programma duurt van 14.00 tot 18.00 uur. Locatie: Nieuwe Buitensociëteit / Regardz (aan het stationsplein).
Prins op ’t witte paard
Homo Sapiens beweert ‘respect’ heel belangrijk te vinden. Dit is echter diarreedunne schijn. Alle mensen zijn gelijk, ongeacht kleur, afkomst, gewicht, bankrekening, sekse en IQ. In de documentaire ‘Earthlings’ wordt deze gedachte doorgetrokken naar dieren. Ook zij zijn ‘Aardebewoners’, en zouden dezelfde rechten als mensen tegemoet mogen zien. Maar neeeee. Alle mensen zijn – in hun gedrag naar dieren toe – net nazi’s. Ze doen met andere soorten wat ze het beste uitkomt, ongeacht of deze soort daarop zit te wachten. Onderling halen ze hun neus op voor het recht-van-de-sterkste-principe, maar tegelijkertijd wordt met de ondergeschikten wellustig Auschwitzje, Treblinkaatje of Dachautje gespeeld. Het lijkt overtrokken om onze dierenbehandeling met de Holocaust te vergelijken, maar er zijn parallellen.
Deze krachtige documentaire is niet in de laatste plaats effectief door de voice-over van Joaquin Phoenix, die (ondersteund door muziek van Moby) de toeschouwer meeneemt in een onalledaagse poëtische horrortrip. Verschillende kanten van jouw relatie met dieren worden uitgediept. Neem bijvoorbeeld huisdieren. Iedereen begint ergens in zijn leven met een huisdier. Het is je vriend, je leert zorgen, aaien en omgang met een afhankelijke ondersoort. En als je ermee klaar bent? Een ander aspect van je relatie met dieren behelst voedsel, leer en bont. Wanneer iedereen zelf zijn eigen consumptiedieren zou moet slachten, zou er heel wat minder vlees worden genuttigd. Na het zien van deze slachthuishorror ga jij je misschien beter voelen dat die slachthuislui. Succes ermee. Je mag onze lieve heer op je blote knieën bedanken dat dieren niet kunnen twitteren of bloggen. En hopen dat er niet zoiets als karma bestaat. Want als je oogst wat je zaait, dan staat ons nog het één en ander te wachten. Earthlings Gezien op documentarystorm MARC SPITSE
heeft een eigenzinnige kijk op zo ongeveer alles
13
u ‘Somedaymyprincewill.com’ is een kasteelroman, een generale repetitie van een Turkse bruiloft en een huwelijksquiz in één. Maffe opplaksnorren, vette accenten, Turkse typetjes en bruiloftskrakers maar ook betrokken- en oprechtheid in een aangrijpend verhaal over een dochter van twee immigranten die haar eigen leven probeert te leiden in een land dat zichzelf kwijt is. De theatervoorstelling kreeg lovende recensies in De Volkskrant en het NRC. Dinsdag 11 november om 20.30 uur in Odeon. Kaartjes kost 19 euro, 16 euro met een cjp-pas.
Relatie met ondergeschikten
win’/cultuur
ArtEZ, de hogeschool voor de kunsten in Zwolle, brengt je op vrijdag 7 november een dag over diepgang versus oppervlakkigheid, onder de noemer ‘Surfen & Duiken’. Wat is belangrijk? Hoe geef jij betekenis aan jouw bestaan? Duik je diep en vind je het in boeken en spiritualiteit? Of vind je het al surfend aan de oppervlakte, overal om je heen? En sluit het een het ander uit? Met lezingen, interviews, u
Verzuurd bloed Janssens: “De smaak van pure, lokale producten vind ik een stuk beter dan die van ‘gewone’ (super)marktproducten. De smaak van voeding hangt namelijk af van verschillende factoren, waaronder de grond waarop de groente groeit, het rijpingsproces van groenten, fruit en kaas en het welzijn van dieren.” Als dieren in de stress raken, verzuurt het bloed, leerde hij tijdens een bezoek aan een zelfslachtende slager. Een zelfslachtende slager slacht zijn dieren zelf, in tegenstelling tot de meeste slagers die het uitbesteden. “Deze slager nam twee varkens mee naar een slachtruimte. Eén werd afgemaakt en geslacht, de ander
6 november 2014 · nummer 05
Bijenhoning uit Drenthe, poffertjes van oma uit Spakenburg en Appelstroop van de Veluwe. Vanaf 8 november is er elke tweede zaterdag van de maand in Zwolle de Lekkerbekkenmarkt, medegeorganiseerd door docent Sander Janssens.
Foto: herman engbers
14 / agenda 6 november – Uitreiking Windesheims scriptieprijs
’/campus
u Welke Windesheimstudent heeft afgelopen studiejaar de beste scriptie geschreven? Vandaag wordt bekend wie van de vier genomineerden de hoofdprijs van 1250 euro, de wisseltrofee en een publicatie in de wacht sleept. De jury bestaat uit mensen uit het regionale bedrijfsleven, de overheid en het onderwijs. Juryvoorzitter is Annette Roeters, inspecteurgeneraal van het onderwijs en oud-bestuurslid van Windesheim. De uitreiking vindt plaats in de kantine van het H-gebouw (eerste verdieping) en begint om 14.30 uur.
’/cultuur
7 november – Dancehall vibes
u Elke eerste vrijdag van de maand is er Dancehall Vibes in café Timeless: de beste dancehall, reggae, hip hop, afro en soca. Speciale gasten tijdens deze editie zijn Kalibwoy & Bullymaf. Entree bedraagt 10 euro voor twee vrouwen, 5 euro per man. Na middernacht is het duurder om binnen te komen. Aanvang: 23.00 uur.
’/cultuur
8 november – Feestje met singles
u Pak je favoriete single uit de bakken en geef ‘m aan de dj. Van guilty pleasures uit de jaren ’80 en ’90 tot de grootste hits van dit moment. De afgelopen edities van ‘Singlefeestje’ leidden tot dolle pret, als we de verhalen en foto’s mogen geloven. Voor iedereen boven de 18. Het kost 5 euro om binnen te komen. Start: 23.00 uur, locatie: Hedon (grote zaal).
9 november – Lezing over Maarten ‘t Hart
’/cultuur
u Schrijver Maarten ’t Hart (zie foto) is dit jaar het gezicht van de landelijke leespromotieweek Nederland Leest. Naar aanleiding van zijn boek ‘Een vlucht regenwulpen’ sprak schrijver en presentator Abdelkader Benali met ‘t Hart over zijn leven, werk, succes en zijn passies. Benali geeft hierover een lezing in de Statenzaal boven de bibliotheek in de Diezerstraat. Van 14.00 tot 16.00 uur. Entree: 8,50 euro (1 euro korting voor bieb-leden). Aanmelden kan via www.bibliotheekzwolle.nl.
11 november – Geval apart
’/cultuur u In zijn veertiende solovoorstelling breekt cabaretier André Manuel (zie foto) een lans voor de buitenbeentjes, de raddraaiers, de dwarsliggers, de dorpsgekken, miskende artiesten en mislukte dichters. Ze komen allemaal langs in Manuels voorstelling ‘Het geval apart’. Er is muziek, er is drank en er zal tot diep in de nacht worden gedanst. Vanaf 20.15 uur in theater Odeon. Kaartjes vanaf 12,50 euro.
12 november – Jong en oud praten over geloof
’/campus
12 november – Paaldansen
’/cultuur
13 november – Bedrijfsmatige social media
’/campus
14 november – Bierproloog
’/campus
u Zuilen zijn grotendeels verdwenen, kerken lopen leeg, jongeren gaan steeds minder naar de kerk… Welke rol speelt het geloof nog in ons leven en in onze veranderende samenleving? Daarover gaan jong en oud in gesprek op 12 november tijdens het generatiegesprek ‘God, geloof en zingeving: een vanzelfsprekende drie-eenheid?’ De bijeenkomst duurt van 15.30 uur tot 18.30 uur. Iedereen is welkom, wel even aanmelden: www.windesheimindialoog.nl. Vervolgbijeenkomst op 10 december. u Altijd al eens zelf in zo’n paal willen hangen? Dit is je kans. Vandaag krijg je les in café Het Vliegende Paard en worden je de basisbeginselen van het paaldansen bijgebracht. Aanmelden via het Facebookevent van Buro Ruis en vervolgens een bevestigingsmail sturen naar
[email protected]. Aanvang 19.30 uur, kosten bedragen 5 euro. En onthoud: bij een paaldanscursus gaat het niet om striptease, het is het alternatief voor de sportschool! u Veel bedrijven gebruiken social media om het maar te hebben, maar besteden er weinig aandacht aan. Zonder doel en strategie zijn resultaten met social media vaak ver te zoeken. Daarom houdt Kennex een netwerkevent waar experts hun kennis en ervaringen delen. Het programma begint om 19.00 uur en is gratis. Wel van tevoren aanmelden: www.2connext.nl/evenementen. Vooraf is er een maaltijd (kosten: 12,50). u Meer dan honderd soorten bier uit binnen- en buitenland tegen schappelijke prijzen, dát is de bierproloog van studentenvereniging ZHTC. De ervaren bierkenners van dispuut Nooit Nuchter helpen je graag een keuze te maken. DJ Sander Koops draait muziek, maar enkel vinyl; verzoekjes zijn welkom. De bierproloog is de voorloper van de bierweek in februari. De avond begint om 20.00 uur in de ZHTC-soos, Thomas à Kempisstraat 13.
17 november – Discussie en theaterstuk over jeugdzorg
’/campus
u De jeugdzorg wordt vanaf volgend jaar volledig door de gemeentes georganiseerd en gefinancierd. Wat betekent dat voor de jeugdzorg? Ed Anker (wethouder Zwolle) en Jack de Swart (Windesheimlector sturing in de jeugdzorg) vertellen hierover. Daarna is er een gezamenlijke maaltijd gevolgd door het theaterstuk ‘Luister!’ van de Young Ones en Trias jeugdzorg. Daarin verbeelden tien jongeren wat zij willen van de jeugdzorg. Aansluitend discussie met alle gasten en de bezoekers. Meer informatie en aanmelden: www.windesheimindialoog.nl. De eerstvolgende win’ verschijnt op 20 november. Stuur je kopij uiterlijk woensdag 12 november naar de redactie via
[email protected].
Colofon win’ is het redactioneel onafhankelijke nieuws- en opinieblad van Windesheim. Het verschijnt tweewekelijks. Redactie-adres: Campus 2-6, Gebouw B, kamer B246, 8017 CA Zwolle, (Postbus 10090, 8000 GB Zwolle), tel. 088-4699603. e-mail:
[email protected] Redactie: Marcel Hulspas (hoofdredacteur), tel. 7175, Wouter van Emst (redacteur), tel. 9081, Ernest Mettes (redacteur), tel. 9901, Jitse Schipper (redacteur), tel. 7499 Ronza Jabrah (redactie-assistent), tel. 9603 Aan win’ werken mee: Marc Spitse, Silke Polhuys, Bas Robben, Johannes Hakvoort, Herman Verveld, Monique Ratheiser, Tessa Klooster, Hans Invernizzi, Annika Haverkort, Manon Hessels, Janine Sterenborg Fotografen: Frans Davids, Herman Engbers, Jasper van Overbeek, Gerben Rink Illustraties: Judy Ballast Opmaak: Ger Bomans De inhoud van deze win’ (en nog veel meer) is ook te vinden op Sharenet: Zoek bij communities naar win’ Advertenties: Bureau Nassau, tel. 020-6230905, fax 020-6390846, e-mail:
[email protected] www.bureaunassau.nl Abonnementen: Voor 22,50 euro krijg je win’ een jaar lang thuisgestuurd (19 kranten). Stagiairs van Windesheim kunnen win’ op het stageadres toegestuurd krijgen. Interesse? Neem dan contact op met de redactieassistent van win’. Druk: Hoekstra Krantendruk Emmeloord
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, micro-film of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.