WERKINGSVERSLAG STEUNPUNT JEUGDHULP 2014
2014 was voor Steunpunt Jeugdhulp een jaar met heel wat uitdagingen die onze dienstverlening scherper stelden. Het in werking treden van het decreet Integrale Jeugdhulp leidde tot de opdracht om samen met enkele partners een vormingsreeks op te zetten die in alle Vlaamse provincies werd aangeboden en in 2015 wordt verder gezet. Ook het decreet Pleegzorg trad in werking. In deze context publiceerden Min Berghmans en Annemie Van Looveren het ‘Pleegouderboek. 101 vragen over pleegzorg’, waarin ze de expertise van het Steunpunt in een handig naslagwerkje bundelden. Een andere praktijkgerichte publicatie is het boek ‘Werken met cliëntenfeedback’ dat Wederik De Meersman samen met Dieter Callens schreef. Focussend op diversiteit werkten we het ESF-project ‘Cultuurgevoelige Jeugdhulp’ af en ijveren voor een structurele verankering. Onze juridische helpdesk blijft een unieke dienstverlening, die met 400 vragen per jaar vaak wordt aangesproken. Het Steunpunt neemt het project informatieveiligheid op dat de bescherming van persoonsgegevens in dossiervoering en registratie opvolgt. Tegelijk werd na intense voorbereiding op 1 januari 2015 het registratiesysteem Binc versie 2.0 gelanceerd. 2014 was tevens het laatste jaar van onze 5-jarenconvenant. De besparingsgolf van de nieuwe regering laat zich voelen in de middelen voor de komende jaren. Toch konden we een 3-jarenconvenant afsluiten die naast het voortzetten van de sterktes in onze dienstverlening ook ruimte laat voor het verkennen van nieuwe projecten. Tegelijk zetten we in deze context sterker in op het samenwerken en wederzijds delen van expertise met andere steunpunten. Met het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en Steunpunt Expertise Netwerken werkten we aan een nieuwe website: kennisplein.be, die in april online gaat en waar ook andere partners zich mee kunnen verbinden. Tenslotte willen we een bijzonder woord van dank richten aan Jos Corveleyn, die na 5 jaar betrokken inzet de fakkel doorgeeft als voorzitter van het Steunpunt Jeugdhulp. Met humor en wijsheid hielp hij het Steunpunt koers houden. We wensen Jos alle goeds toe!
Joris Dewispelaere Voorzitter
Min Berghmans Algemeen directeur
1 | Steunpunt Jeugdhulp
Steunpunt Jeugdhulp | 2
Voorwoord
1
Inhoud
3
Algemene inleiding
5
1.
Werkdomeinen
5
2.
Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur
7
3.
Stuurgroepen en werkoverleg
8
4.
Organogram Steunpunt Jeugdhulp
10
5.
Samenstelling van het team
10
6.
Netwerken
11
Hoofdstuk I - Binc
13
1.
Binc 2.0
13
2.
Communicatie
14
3.
Ondersteuning
14
4.
Binc-HCA
15
5.
Stuurgroep Binc
16
Hoofdstuk II - Juridische ondersteuning
17
1.
Juridische helpdesk
18
2.
De juridische FAQ
21
3.
Jeugdrecht.be/ Jeugdenkinderrechten.be
22
4.
Vormingen en advies (betalend aanbod)
29
5.
Deelname aan externe stuurgroepen, werkgroepen, redactieraden en externe vormingen en publicaties
29
6.
Besluit
30
Hoofdstuk III - Informatie
31
1.
Online
31
2.
Het geschreven woord
33
Hoofdstuk IV - Vorming Jeugdhulp
35
1.
Opdracht
35
2.
Organisatie
35
Hoofdstuk V - Project informatieveiligheid
39
1.
Aanleiding project
39
2.
Opzet van het project
39
3.
Resultaten
40
Hoofdstuk VI - EIF Project Cultuurgevoelige jeugdhulp
42
1.
Achtergrond
42
2.
De overdraagbaarheid naar andere regio’s onderzocht
43
3.
Beleidsaanbevelingen
43
4.
Tot slot
47 3 | Steunpunt Jeugdhulp
Hoofdstuk VII - Aanbod op maat
48
Gezonde Gasten
48
Vorming herstelgericht werken in de leefgroep
48
Vragen van particulieren en studenten
48
Bijlage I - Activiteitenoverzicht
49
Bijlage II - Overzicht gevolgde vormingen
58
Bijlage III - Overzicht betalend aanbod
60
Steunpunt Jeugdhulp | 4
Steunpunt Jeugdhulp was in 2014 vooral actief op volgende domeinen.
Steunpunt Jeugdhulp ontwikkelde samen met het Agentschap Jongerenwelzijn Binc (2.0). Na een behoefteanalyse met de nieuwe ontwikkelaar HP Belgacom, werd een klikmodel getest door een gebruikersgroep. De nieuwe Binc bleek gebruiksvriendelijk en vraagt maar weinig tijd om in te vullen. Er werd verbinding gemaakt met de moduledatabank. Zodra Insisto stabiel is geworden, wordt ook daarmee verbonden om de jeugdhulpbeslissingen rechtsreeks in Binc te kunnen importeren. Binc (2.0) ging begin 2015 online en de voorzieningen registreren terug volop. Dit houdt voor 2015 ook een verhoging in wat betreft de helpdeskvragen en Binc-on-tour ondersteuning. Er werd ruim aandacht en energie besteed aan de communicatie met de sector, met nieuwsflashes, provinciale informatiedagen en een poll met betrekking tot de naam voor het nieuwe systeem. Binc blijft. Sommige private voorzieningen vragen om een koppeling tussen hun eigen (aangekochte) databeheersystemen en Binc. Informatievergaderingen over de theoretische mogelijkheid en technische vereisten gingen door in oktober en november 2014. In december bezorgden we een stappenplan aan de door voorzieningen gecontracteerde firma’s welke voldoende know how lijken te hebben om dergelijke (beveiligde) koppeling te maken. Het registratiesysteem voor de HCA-diensten blijft onder de ontwikkelaar Smals. Ondanks een aantal technische tekorten (o.a. download van de gegevens voor rapportage is niet mogelijk), registreerden deze diensten ook in 2014 hun gegevens in Binc-HCA. Steunpunt Jeugdhulp ontwikkelde (met extern aangetrokken expertise van Kris Maes) een toepassing waarbij rapportage vanuit de ruw aan te leveren gegevens (door Smals) mogelijk werd. In 2015 zou enkele (5) dagen door de ontwikkelaar kunnen gewerkt worden aan de meest prangende van deze tekorten.
Steunpunt Jeugdhulp verzorgt een juridische helpdesk voor jeugdhulpverleners, verwerkt de meest voorkomende vragen in een juridische FAQ rubriek op de website www.steunpuntjeugdhulp.be, beheert de databank Jeugdrecht.be en neemt de hoofdredactie op van het praktijk e-zine van het Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten (uitgeverij Larcier), weergegeven op www.jeugdenkinderrechten.be. De praktijkartikels die hierin verschijnen worden telkens na een jaar vrijgegeven op jeugdrecht.be. In 2014 ging in samenwerking met de rechtspraakredactie van het papieren Tijdschrift een studiedag door in verband met de bijstand van een advocaat bij politieverhoor van minderjarigen (Salduz-wetgeving). In 2014 registreerden we 422 juridische helpdeskvragen (gemiddeld 35 vragen per maand). 32 vragen kwamen van particulieren, die we doorverwezen naar Kinderrechtencommissariaat, Kinderrechtswinkel, Bureaus juridische bijstand, CAW…
5 | Steunpunt Jeugdhulp
120 vragen werden de dag zelf beantwoord, 75 vragen na 1 dag, 41 vragen binnen 2 dagen. Slechts 7 vragen konden niet binnen de voorziene termijn van 14 dagen worden beantwoord. Het betreft dan complexe en meervoudige vragen, vragen tijdens de vakantieperiodes, vragen waarvoor externe expertise nodig is, of vraagstellers uit sectoren waarvoor de convenant niet van toepassing is en we slechts tijd vrijmaken wanneer mogelijk (denk aan jeugdadvocaten, magistraten, onderwijs…). De top 3 ging over beroepsgeheim (dossier), de structuur van de jeugdhulp, en pleegzorg.
Website en e-zines: Steunpunt Jeugdhulp ontsluit op www.steunpuntjeugdhulp.be informatie over de jeugdhulp voor een breed publiek. Intekenen op het Steunpunt Jeugdhulp e-zine is gratis. Het afgelopen jaar stond voornamelijk in het teken van de ontwikkeling van een nieuw online kennisplein. Deze nieuwe website wordt ontwikkeld samen met Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en Steunpunt Expertise Netwerken en wordt dé plek waar welzijnswerkers en hulpverleners terecht kunnen voor actuele informatie over de meest uiteenlopende thema’s. Daarnaast blijven we actief op onze Facebookpagina. Op niveau van het departement WVG werd meegewerkt aan het onderzoek naar een te creëren kennisdelingsplatform. Artikels: Naast alle informatie die we online ter beschikking stellen, kruipen de stafmedewerkers ook regelmatig in de pen en schrijven we artikels of bijdragen voor verschillende tijdschriften, zo onder andere een commentaar door Min Berghmans op het nieuwe decreet Pleegzorg in de Kidscodex (Larcier), een artikel van Wederik De Meersman over Cliëntenfeedback in Agora en een artikel van Lydwine Huizinga over cultuurgevoelige jeugdhulp in datzelfde tijdschrift. De reeks Praktijkboeken Jeugdhulp zag in 2012 het licht. In samenwerking met uitgeverij Politeia ontwikkelt Steunpunt Jeugdhulp een reeks met concrete informatie op maat van de werkvloer. In 2014 verscheen het praktijkboek Bemiddeling en herstelgericht werken, met studiedag op 27 maart. Op 4 december 2014 vond een studiedag plaats over Vraagverheldering, met promotie voor het gelijknamige praktijkboek uit 2012. De samenwerking met Politeia eindigde in 2014 omdat de praktijkboeken verlieslatend zijn voor de uitgeverij. Steunpunt Jeugdhulp onderzoekt in 2015 op welke alternatieve wijze een jaarthema ‘zelfzorg’ onder de aandacht gebracht kan worden. Cliëntenfeedback. Wederik De Meersman maakte samen met Dieter Callens een overzicht van methodes van feedback, aangeleverd door de werkgroep Cliëntenfeedback, samengesteld uit praktijkwerkers uit de BJB (2009-2013). Dit vond zijn neerslag in het gelijknamige boek, dat werd voorgesteld op de studiedag van 22 mei 2014.
Steunpunt Jeugdhulp organiseerde (samen met SEN en SAW) twee vormingsreeksen in het kader van het implementatietraject van het decreet Integrale Jeugdhulp, in opdracht van het departement WVG. Meer dan 3200 jeugdhulpverleners volgden deze vormingen. Een derde vormingsreeks staat op stapel in 2015. Steunpunt Jeugdhulp maakt deel uit van de stuurgroep decreet rechtspositie van de minderjarige vanuit het oogpunt van de private voorzieningen in de Bijzondere Jeugdzorg. In 2014 waren geen middelen beschikbaar voor een aparte sectorale vorming over het decreet rechtspositie. De stuurgroep werd herbenoemd als stuurgroep gebruikersrechten in de jeugdhulp. Steunpunt Jeugdhulp | 6
Aanleiding voor het project ‘ICT veiligheidsbeleid voor de voorzieningen van de bijzondere jeugdbijstand’ is de uitvoering van het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp. Een reeks gegevensstromen worden uitgebreid, waarbij ook gegevens uit het Rijksregister. Omdat de jeugdhulpaanbieders elektronisch persoonsgegevens uitwisselen dienen ze volgens artikel 9 van het e-Gov decreet (decreet 18 juli 2008) een veiligheidsconsulent aan te duiden die waakt over het veiligheidsbeleid. Dit veiligheidsbeleid reflecteert hoe de voorziening omgaat met de privacy van gegevens op een veilige manier. Steunpunt Jeugdhulp verkende de noden bij 6 voorzieningen en organiseerde een reeks van 5 informatiesessies en uiteindelijk opleidingen tot veiligheidsconsulent samen met de firma CRONOS om de BJB-voorzieningen de weg te wijzen.
Steunpunt Jeugdhulp coördineerde van januari 2013 tot juli 2014 het EIF-project Cultuurgevoelige jeugdhulp, met als partners Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, Brusselse Welzijnsraad, CAW Antwerpen en Informant, en aangestuurd door het ESF-Agentschap met belangrijke inbreng vanuit het Beleidsondersteuningsteam WVG. De Kinderrechtencoalitie koos voor 2015 als jaarthema diversiteit. Steunpunt Jeugdhulp draagt bij aan de uitwerking.
Steunpunt Jeugdhulp biedt vorming of ondersteuning bij diverse projecten. In 2014 gaat het om:
Toelichting over het nieuwe decreet IJH aan OCMW Tervuren en aan Stedelijk Onderwijs Antwerpen
Toelichting over het A-document aan CAW Oost-Brabant
Een juridische blik op de vader-kind relatie op Trefdag Thuislozenzorg SAW
Vormingen herstelgericht werken in de leefgroep tbv Informant en individueel bij Minor Ndako
Werkgroep cliëntenfeedback
Gezonde gasten project Vigez
Participatieraden diensten Pleegzorg
Project Intensieve Trajecten (SEN, jongeren met een handicap in CAW’s).
De Algemene Vergadering keurde op 23 mei 2014 de jaarrekening en de budgetten goed. Eén lid nam ontslag, namelijk Joz Vanden Eynden. Als nieuwe leden traden Sigrid Pollentier (pedagogisch directeur van Sint Idesbald Roeselare), Valerie Carette (coördinator SWVG) en Johan Vanderfaillie (VUB) toe. Dit bracht het ledenaantal op 37. In de Raad van Bestuur zetelden tot aan de AV Jan Bosmans (ontslag als bestuurder), Jozef Corveleyn (voorzitter), Maarten De Gendt, Joris Dewispelaere, Bart D’Hooghe, Rudi Van Eeckhout en Anne Vercauteren. Jenneke Christiaens werd door de AV aangeduid als nieuwe bestuurder. Valerie Carette en Johan Vanderfaillie wonen sinds de AV de vergaderingen van de RvB bij, met het oog op toetreding tot de raad op de volgende AV.
7 | Steunpunt Jeugdhulp
Min Berghmans nam als directeur deel aan de vergaderingen. Karolien Hetzheim, administratief verantwoordelijke, en vanaf augustus 2014 Alyakot Afennas, verzorgden samen met de directie de verslaggeving. De data van samenkomst waren:
17 januari 2014, 21 maart 2014, 23 mei 2014, 7 juli 2014, en 3 oktober 2014
Belangrijke agendapunten op de Raad van Bestuur waren:
De samenwerking met Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en Steunpunt Expertisenetwerken, kostendelende vereniging op vlak van nieuwe website e.a. De verhouding met het Agentschap Jongerenwelzijn, werkoverleg en stuurgroepen; nieuwe meerjarenconvenant Het EIF project cultuurgevoelige jeugdhulp Het vormingstraject Integrale Jeugdhulp Ontslag en aanwerving personeel, besparing omwille van verminderde basissubsidie Opvolging van het algemeen beleid, het personeelsbeleid en het financieel beleid Keuze van een nieuwe voorzitter, zoektocht bestuurders uit de jeugdhulp
3.1 De contacten met het subsidiërende Agentschap Jongerenwelzijn worden geconcretiseerd in 2 soorten overleg. In de stuurgroep staat de opvolging van het project Ondersteuning van de Bijzondere Jeugdzorg centraal, en dit zowel wat betreft de planning als wat betreft de opvolging. Deze stuurgroep ging door op 18 maart 2014 en op 3 november 2014. Deze vergadering was samengesteld vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn uit Stefaan Van Mulders, administrateur-generaal, David Debrouwere, afdelingshoofd voorzieningenbeleid en Geert Michiels, verantwoordelijke projecten. Vanuit Steunpunt Jeugdhulp namen Jozef Corveleyn, Bart D’Hooghe, Joris Dewispelaere en Rudy Van Eeckhout deel als (afgevaardigde) leden van de Raad van Bestuur, samen met de directeur. Specifiek voor de opvolging van het registratieproject Binc gaat er regelmatig een aparte stuurgroep door, onder voorzitterschap van administrateur-generaal Stefaan Van Mulders. Hierover lees je meer in hoofdstuk I in dit jaarverslag. Naast deze stuurgroepen is er ook een extra werkoverleg/verantwoording wat betreft de andere opdrachten. Dit ging door op 24 april 2014 en op 4 september 2014. Hier worden de algemene en juridische informatieopdrachten overlopen tussen Geert Michiels, verantwoordelijke voor de projecten, en Min Berghmans, directeur.
3.2 De opvolging en aansturing van het EIF project cultuurgevoelige jeugdhulp gebeurde door een stuurgroep samengesteld uit vertegenwoordigers van Steunpunt Jeugdhulp (Lydwine Huizinga en Min Berghmans) en van Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (Ludo Serrien en Martine Van Geyt), van het beleidsondersteuningsteam WVG (Van den Bussche Hendrik), van de CLB-ondersteuning van het Agentschap Onderwijs (Dufromont Ruth), van het kabinet Welzijn (Casteur Peter), van het Integratiecentrum Odice (Els VanderSypt), van het Agentschap Jongerenwelzijn (Van Mulders Stefaan), van het kabinet bevoegd voor Integratiebeleid (Van Oosterwyck Dave; Frederik Geudens), Steunpunt Jeugdhulp | 8
van het Agentschap Binnenlands Bestuur (Inburgering en Integratie) (Cochez Marjan) en van het dossierhoudend ESF-agentschap (Lisa Van Hecke). Soms werden ook de andere leden van het projectteam (Brusselse Welzijnsraad en CAW Antwerpen) uitgenodigd om de activiteiten in de lokale netwerken toe te lichten.
3.3 Opvolging en aansturing vorming Integrale Jeugdhulp Een vormingsprogramma werd uitgewerkt conform het Besluit tot toekenning van een (project)subsidie aan het Steunpunt Jeugdhulp voor het uitwerken en aanbieden van een vormings- en trainingsprogramma aan jeugdhulpverleners uit de sectoren Integrale Jeugdhulp van 20 december 2012, aanpassing subsidiebesluit op 15 juli 2013, concreet projectvoorstel goedgekeurd op 30 september 2013 - verder Vormingstraject 1 genoemd. De aansturende overheid is het departement WVG, beleidsondersteuningsteam, en met name Martine Puttaert en Annick Deblauwe. Overleg met partners De uitwerking van het eerste vormingstraject (start eind 2013 – voorjaar 2014) gebeurde in samenwerking tussen de betrokken steunpunten: Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (SAW), Steunpunt Expertisenetwerken (SEN), Steunpunt Jeugdhulp (STEUNPUNT JEUGDHULP) en de Permanente Ondersteuningscel (POC) voor de Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB). In onderling overleg tussen Integrale Jeugdhulp, Steunpunt Jeugdhulp, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, Steunpunt Expertisenetwerken en de Permanente ondersteuningscel CLB werd op 5 juli 2013 beslist een intersectoraal vormings- en trainingsprogramma voor te stellen bestaande uit 2 luiken. Om de uitwerking van beide vormingstrajecten en de aankondiging ervan te ondersteunen, werd beroep gedaan op een vertegenwoordiging van de steunpunten en koepels. Het gaat om Steunpunt Algemeen Welzijnswerk; Steunpunt Expertise Netwerken; Jongerenbegeleiding-Informant; Vlaams Welzijnsverbond; Federatie van Diensten voor Geestelijke Gezondheidszorg; Zorgnet Vlaanderen en Verbond Sociale Ondernemingen (beurtrol Pluralistisch Platform Gehandicaptenzorg / PPJeugdzorg). Overleg met opdrachtgevende overheid departement WVG Het definitief werkings- en financieel verslag over het eerste vormingstraject werd ingediend op 30 juni 2014 bij Integrale Jeugdhulp. In navolging van een eerste vormingstraject werd naar aanleiding van de vraag tot verderzetting van deze vorming onmiddellijk aansluitend op het eerste traject in de periode januari-juni 2014 in het besluit tot toekenning van een (project)subsidie aan het Steunpunt Jeugdhulp voor het uitwerken en aanbieden van een vormings- en trainingsprogramma aan jeugdhulpverleners uit de sectoren Integrale Jeugdhulp van 18 december 2013 aan Steunpunt Jeugdhulp een projectsubsidie toegekend om een vervolgtraject uit te bouwen (verder Vormingstraject 2 genoemd). Meer bepaald werd gevraagd een ‘intersectoraal vormings- en trainingsprogramma aan te passen en uit te bouwen dat jeugdhulpverleners uit de sectoren Integrale Jeugdhulp en actief in de zes regio’s van Integrale Jeugdhulp in staat stelt om in de toekomst hun opdrachten op te nemen in een hervormd jeugdhulplandschap’. Het definitief werkings- en financieel verslag over vormingsreeks 2 werd ingediend bij Integrale Jeugdhulp op 31 augustus 2014. 9 | Steunpunt Jeugdhulp
Midden 2014 werd Steunpunt Jeugdhulp gevraagd om een derde vormingstraject over het nieuwe jeugdhulplandschap uit te werken. Steunpunt Jeugdhulp diende daartoe een voorstel in op 10 oktober 2014. Bij Besluit van december 2014 tot toekenning van een (project)subsidie aan het Steunpunt Jeugdhulp voor het uitwerken en aanbieden van een vormings- en trainingsprogramma aan jeugdhulpverleners uit de sectoren Integrale Jeugdhulp, kreeg Steunpunt Jeugdhulp opnieuw een opdracht om een vormingstraject uit te werken.
AV
RvB
Directeur
Projectmedewerkers subteam A (Binc)
Projectmedewerkers subteam B (informatie)
Ondersteuning administratie
Projectmedewerkers subteam C (juridisch)
Projectmedewerkers project CGJH
Projectmedewerkers Vorming Jeugdhulp
We geven een overzicht van het personeelsbestand. In juni 2014 namen we afscheid van Karolien Hetzheim, administratief verantwoordelijke (100%). Eind juni eindigde ook de (80%) tewerkstelling van Eveline Van Hooijdonk (EIF-project cultuurgevoelige jeugdhulp). Zij kwam even voltijds terug in oktober-november 2014 om de inhoud van onze website te verwerken met het oog op de nieuwe website die begin 2015 wordt gelanceerd. Voor analyse en herwerken van het juridische luik op de website steunpuntjeugdhulp.be en jeugdrecht.be versterkte Sophie Janssens (100%) het team in november-december 2014. Lydwine Huizinga (100%) verliet ons in januari 2015. Zij legt zich de komende jaren toe op onderzoek in dienst van Hogeschool Gent. Op 1 maart 2015 bestaat het team van het Steunpunt Jeugdhulp uit de volgende personen. Alyakot Afennas (verantwoordelijke administratie sinds 19.8.2014 - 50%) Lieve Balcaen (BINC en herstelrecht, jeugddelinquentie - 50%) Min Berghmans (directeur - 80%) Wederik De Meersman (eindverantwoordelijke BINC, informatieveiligheid - 75%) Jessica Guilliams (verantwoordelijke informatieontsluiting - website vanaf 1.3.2015 - 50 %) Annemie Van Looveren (juridisch stafmedewerker – vorming Integrale Jeugdhulp - 80%) De daling van de subsidies noodzaakte ons tot inkrimping van het aantal FTE: in 2015 werken we met een fulltime minder.
Steunpunt Jeugdhulp | 10
We voorzien tijdelijke uitbreiding van het team voor de vorming Integrale Jeugdhulp, een opdracht die we realiseren in samenwerking met SEN en SAW.
Algemeen Team (tweewekelijks)
Intern Overleg
Ad hoc projecten Vorming Jeugdhulp
Binc (maandelijks), incl. project informatieveiligheid
Jeugdrecht (tweemaandelijks)
Administratie (tweewekelijks)
Subteams
Extern overleg
Ondersteuning BJB: IVA Jongerenwelzijn
Stuurgroep ondersteuning
Werkoverleg
Netwerking
Binc
Jeugdenkinderrechten.be www.jeugdrecht.be TJK-e-zine
Projecten
Stuurgroep DRM
Stuurgroep Binc
TJK overkoepelende redactieraad (jaarlijks)
Vorming IJH: stuurgroep steunpunten en koepels
Overleg Steunpunten
Technische stuurgroep
Redactieraad TJK e-zine (5 maal per jaar)
Project Informatieveiligheid
Dialooggroep BVR pleegzorg
Stuurgroep
opvolgingsverg.
Werkgroep
Stuurgroep
Jaarthema
Platform herstelgericht werken
Redactieraad praktijkboeken
Stuurgroep website kennisplein.be
Cultuurgevoelige
onderzoek SOP
Jeugdhulp
(Cera - VUB)
1. projectteam CGJH 2. stuurgroep CGJH
Stuurgroep Kennisdelingsplatform WVG
Samenwerking realiseren vraagt om overleg. We helpen en worden geholpen door organisaties wiens werking direct of indirect betrokken is op de jeugdhulpverlening. Denk aan andere praktijksteunpunten, jeugdwerk, kinderrechtenorganisaties, gebruikersorganisaties, koepels, … We delen expertise en ervaring, organiseren samen activiteiten, vorming enzovoort.
11 | Steunpunt Jeugdhulp
De Kinderrechtencoalitie, overleg met De Ambrassade, kenniskring Praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek KHLim, resonantiegroep opleiding Gezinswetenschappen Odisee, de werkgroep Jeugdsanctierecht, de adviesgroep van het Kenniscentrum Kinderrechten, het herstelplatform, overleg en samenwerking met Partners in Pleegzorg, Cachet zijn hiervan slechts enkele voorbeelden.
Steunpunt Jeugdhulp | 12
Doelstelling 1: De initiatiefnemer werkt mee aan de ontwikkeling, de implementatie, de opvolging en de evaluatie van Binc (Begeleiding in Cijfers), het registratiesysteem voor de private voorzieningen van de bijzondere jeugdbijstand.
In 2013 werden de eerste stappen gezet naar een nieuwe versie van Binc, die afgestemd zou zijn op de ontwikkelingen in de Integrale Jeugdhulp en het modulaire kader in de Bijzondere Jeugdzorg. Aan de hand van de conceptnota werd begin 2014 gestart met een behoefteanalyse, uitgevoerd door HP Belgacom. Stap voor stap werd de analyse verder verfijnd. Wekelijks waren er overlegmomenten met de ontwikkelaar, medewerkers van het agentschap Jongerenwelzijn en van Steunpunt Jeugdhulp. HP Belgacom ontwikkelde eerder ook DoMinO en er werd dan ook voor geopteerd om hen Binc 2.0 te laten ontwikkelen als een onderdeel van deze bestaande en stabiele toepassing. Naast onze eigen analyse was er ook een telefonische bevraging van enkele organisaties door een functioneel analist om na te gaan wie de nieuwe Binc zou invullen en op welke manier. Binc bevat een aantal nieuwe functionaliteiten (het modulair kwartaal) die eerder aansluiten bij het takenpakket van de administratief medewerkers en zal dus niet langer uitsluitend door hulpverleners worden ingevuld. Op basis van al deze analyses werden de behoeftes vastgelegd voor een eerste release, die klaar moest zijn tegen 1 januari 2015. Het eerste ontwerp werd in een klikmodel gegoten (mei 2014), dat gedemonstreerd werd aan een nieuwe gebruikersgroep1 die samenkwam op 19 mei, 19 september en 4 november 2014. De reacties waren allemaal zeer positief. De nieuwe Binc bleek gebruiksvriendelijk en vraagt maar weinig tijd om in te vullen. Uiteraard werd de nieuwe toepassing ook uitgebreid getest, zowel door de ontwikkelaar, medewerkers van Steunpunt Jeugdhulp en het agentschap Jongerenwelzijn als door de gebruikers zelf. Het resultaat was uitstekend, al zeggen we het zelf. Vanuit Binc werd ook een verbinding gelegd met de Moduledatabank. Dit zorgt er voor dat gebruikers enkel deze modules kunnen selecteren die zijn goedgekeurd voor hun organisatie. Op termijn willen we ook een verbinding maken met Insisto om zo de jeugdhulpbeslissingen rechtsreeks in Binc te kunnen importeren. Hiervoor wachten we echter tot Insisto voldoende stabiel is geworden.
Het toegangsbeheer voor Binc werd gelijkgesteld met dat voor DoMinO (M-doc) en Insisto (A-doc). Daardoor volstaat het voor de gebruikers om slechts 1 rol aan te vinken in het gebruikersbeheer van eHealth. De meeste gebruikers hadden deze rol overigens al voor het invullen van het A-doc.
Ondertussen is Binc online en we slaagden er in om alle te registreren parameters van ons verlanglijstje op te nemen in deze release. Wat er in de loop van 2015 zal bijkomen is functionaliteit die verder bouwt op deze geregistreerde gegevens. Dit is belangrijk omdat de gebruikers op deze manier geen correcties of aanvullingen zullen moeten doen aan de reeds geregistreerde dossiers. 1
De gebruikersgroep bestond uit begeleiders van De Touter, Kiosk, Ter Loke, Emmaüs, Tonuso, De Wiekslag, De Wissel, Jongerenwerking Don Bosco Genk , Elegast-Potgieter, Arcade, Pieter Simenon. Met dank voor hun feedback. 13 | Steunpunt Jeugdhulp
Vanuit de voorzieningen blijft wel de vraag bestaan om eigen ontwikkelde of aangekochte systemen te kunnen koppelen aan Binc. Dit om dubbele registratie te vermijden. Op 16 oktober 2014 was er een eerste bijeenkomst waarop alle organisaties die geïnteresseerd waren in een mogelijke koppeling werden uitgenodigd. Binc werd gedemonstreerd, er was een korte toelichting over het belang van informatieveiligheid, en de technische mogelijkheden en beperkingen van een koppeling van eigen systemen met Binc werden uiteengezet. Deze bijeenkomst voldeed echter niet aan de verwachtingen van de organisaties, die duidelijke richtlijnen hadden verwacht. Er werd dus een nieuwe bijeenkomst georganiseerd (27 november), dit maal enkel met de grote spelers waarvan we konden veronderstellen dat zij reeds het verst gevorderd waren om een koppeling tot stand te brengen. Deze bijeenkomst leidde uiteindelijk tot een gedetailleerd stappenplan dat werd verstuurd op 19 december en ook te bekijken is op onze website. Voorlopig is er één voorziening die zal trachten om tegen de zomer van 2015 een eerste verbinding te maken.
Op 13 januari 2014 verstuurde het agentschap Jongerenwelzijn een eerste maal een brief naar alle private organisaties Bijzondere Jeugdzorg. Het concept en tijdspad voor de nieuwe Binc werd hierin nogmaals verduidelijkt. Op 16 juni volgde een nieuwe brief met informatie over de planning voor 2014 en de opstart op 1 januari 2015. Onder meer de feedbacksessie en het eerste overleg in verband met een koppeling van eigen systemen met Binc werd hierin aangekondigd. Op 22 december tenslotte ontvingen alle voorzieningen een uitgebreide brief met richtlijnen voor het starten met de registratie in de vernieuwde Binc. Steunpunt Jeugdhulp op haar beurt verzond tweemaal een Binc Nieuwsflash (juli en oktober) met een samenvatting van de belangrijkste informatie. Alle communicatie is na te lezen op onze website. Hier kunnen gebruikers ook steeds terecht voor achtergrondinformatie, faq, handleiding enzovoort. Om Binc 2.0 voor te stellen aan de gebruikers werden 6 Provinciale Infodagen georganiseerd van 20 november tot 16 december (één in elke provincie, plus een extra sessie in Gent voor de laatkomers). In totaal bereikten we 356 deelnemers uit ongeveer 130 organisatie (zie verder bij Ondersteuning). Uiteraard moest de nieuwe versie van Binc ook een naam hebben. Daarom organiseerden we in het voorjaar een kleine poll bij de gebruikers. De naam ‘Binc’ haalde het van Binc 2.0 en JUMP (jeugdhulpuitvoering in een modulair programma). De ‘nieuwe’ naam werd goedgekeurd op de stuurgroep van 3 juni 2014.
Aangezien 2014 in het teken stond van de ontwikkeling van een nieuwe versie en enkel de HCA diensten verder bleven registreren, was er natuurlijk weinig werk voor de helpdesk. We ontvingen slechts een 30tal vragen via de helpdesk. Uiteraard zal de helpdesk in 2015 weer heel wat meer vragen te verwerken krijgen. We blijven elke werkdag bereikbaar en de meest gestelde vragen over de nieuwe Binc zullen als FAQ geplaatst worden op onze website. Steunpunt Jeugdhulp | 14
De provinciale infodagen leken ons dé manier om minstens een paar personen uit elke organisatie helemaal klaar te stomen voor het werken met de nieuwe versie van Binc. We overliepen de krachtlijnen en aandachtspunten, maar gaven vooral een uitgebreide demo met veel ruimte voor vragen en opmerkingen. Samen met de handleiding (zie verder) en de helpdesk zouden de organisaties hiermee in staat moeten zijn om vanaf 1 januari 2015 opnieuw te starten met registreren. De presentatie van deze infodagen is beschikbaar via onze website.
Nieuwe Binc, nieuwe handleiding. Met veel prentjes en een stap voor stap beschrijving zouden gebruikers hiermee aan de slag moeten kunnen, zonder verdere opleiding. Wanneer nieuwe functionaliteiten worden toegevoegd aan Binc zal steeds een nieuwe stuk handleiding worden toegevoegd. De handleiding is beschikbaar via de toepassing zelf en via onze website.
Naar aanleiding van de lancering van de nieuwe Binc zijn we in 2014 ook al eenmaal bij een voorziening ter plaatse gegaan voor meer tekst en uitleg. Natuurlijk staan er in 2015 nog meer ondersteuningssessies bij private voorzieningen op het programma.
In 2014 werd beslist de vragenlijsten en diensten van BergOp niet langer gratis aan te bieden aan de gebruikers van Binc. Het beperkt aantal gebruikers/ geregistreerde cliënten noopte het agentschap Jongerenwelzijn ertoe hun contract met BergOp (Praktikon) op te zeggen. We wilden de gebruikers van BergOp echter niet met lege handen achterlaten en organiseerden een bijeenkomst met geïnteresseerde voorzieningen en Gert Kroes van Praktikon (12 september 2014). Zo kwamen we tot een nieuwe overeenkomst waarbij het agentschap Jongerenwelzijn vanaf 2015 enkel de algemene kost zou dragen, Steunpunt Jeugdhulp zou instaan voor verdere ondersteuning. De organisaties die hierop inschrijven bij BergOp staan zelf voor de kosten per cliënt/afgenomen vragenlijst. Dit model werd gecommuniceerd in een brief op 21 oktober. Twaalf organisaties tekenden in.
De HCA diensten blijven verder registreren in de vorige versie van Binc en zijn dus niet overgestapt naar Binc 2.0. Deze versie kreeg ondertussen de naam Binc-HCA. In 2013 werd Kris Maes, een medewerker van de HCA-Oost-Vlaanderen gedurende één maand gedelegeerd naar Steunpunt Jeugdhulp om rapportage mogelijk te maken vanuit de ruwe gegevens uit Binc. Hierdoor konden de HCA-diensten begin 2014 voor het eerst tamelijk volledige rapporten trekken uit BINC en dit ook gebruiken voor hun jaarverslag. Omdat dit systeem nog nieuw is, maakten niet alle diensten hiervan gebruik. Ongeveer de helft van de diensten blijft gebruik maken van het eigen registratiesysteem of van het vroegere registratiesysteem van de toenmalige OSBJ. Het zwakke punt van deze registratiemogelijkheid is dat de diensten niet zelf hun geregistreerde gegevens kunnen downloaden voor de rapportage. De downloads van de gegevens moeten telkens gemaakt 15 | Steunpunt Jeugdhulp
worden door Smals (ontwikkelaar Binc-HCA) en dan worden doorgestuurd. Om dit enigszins werkbaar te maken stuurt Smals nu elke veertien dagen de download van de gegevens door naar Steunpunt Jeugdhulp die dan verder zorgt voor de dispatching naar de diensten. In de toekomst moet het mogelijk zijn dat de diensten zelf downloads kunnen maken. In 2014 werden geen stappen meer gezet in de verdere verbetering van het registratiesysteem op zich. Daarom kwam de werkgroep registratie niet meer samen. Nochtans zijn er nog een aantal aanpassingen noodzakelijk voor een goede functionaliteit. We hopen dat de overheid hier tijd en middelen voor vindt in 2015. Hiervoor werd reeds een aanzet gegeven tijdens een overleg dat doorging op 25 november met Smals en Jongerenwelzijn. Er werd afgesproken dat Smals vijf dagen kan besteden in het voorjaar van 2015 voor de verbetering van BINC-HCA.
De stuurgroep bewaakt de grote lijnen van het project en wordt voorgezeten door Stefaan Van Mulders, administrateur-generaal van het Agentschap Jongerenwelzijn. De stuurgroep, met vertegenwoordigers van het Agentschap Jongerenwelzijn, het kabinet Vandeurzen en Steunpunt Jeugdhulp, kwam samen op 18 maart, 3 juni, 4 september en 6 november 2014.
Steunpunt Jeugdhulp | 16
Doelstelling 2: De initiatiefnemer informeert jeugdhulpverleners uit de bijzondere jeugdbijstand en het algemeen welzijnswerk over de juridische aspecten van hun werk in relatie tot minderjarigen en hun (gezins)context. Actie 1. Organiseren van een juridische helpdesk. Actie 2. Ter beschikking stellen van de meest relevante juridische vragen uit de helpdesk met antwoord, in compacte vorm. Actie 3. Beheer van een website met praktijkgerichte juridische informatie voor jeugdhulpverleners (zie bestaande databank www.jeugdrecht.be), gratis toegankelijk voor iedereen. Actie 4. Ontsluiten van praktijkvragen over de rechtspositie van minderjarigen in de jeugdhulpverlening naar het middenveld in uitgewerkte artikels in e-zine en/of website. Actie 5. Publicatie van een e-zine dat dergelijke informatie aanbiedt in samenwerking met andere partners uit jeugdhulpverlening en het brede middenveld De ondersteuning die Steunpunt Jeugdhulp in het kader van deze opdracht opneemt is: informeren en leren omgaan met een juridische achtergrond van het handelen binnen de jeugdhulpverlening. Professionele hulpverlening kent en houdt rekening met de juridische achtergrond. Steunpunt Jeugdhulp vervult hierin een vertaalfunctie waarbij concrete vragen geduid worden binnen het regelgevend kader. Deze ondersteunende rol wordt ingevuld via drie pijlers (invulling van de drie bovengenoemde acties). Via de juridische helpdesk wordt de professionaliteit van jeugdhulpverleners ondersteund door het op vraag verstrekken van informatie over juridische regels en procedures waarmee jeugdhulpverleners geconfronteerd worden in hun relatie met de cliënt. Via het online helpdesk-formulier en mail (
[email protected] ) of individuele contacten met het juridisch team bereiken vragen vanuit het werkveld het juridisch team. De Bijzondere Jeugdzorg en het Algemeen Welzijnswerk vormen de primaire doelgroep (antwoord zo snel mogelijk, ten laatste binnen de 14 dagen). Andere jeugdhulpverleners, studenten, hulpverleners uit belendende sectoren, kunnen ook met hun vragen bij Steunpunt Jeugdhulp terecht (antwoord zo snel mogelijk, afhankelijk beschikbaarheid helpdesk). Particulieren worden doorverwezen naar meer gepaste kanalen. Een tweede pijler is de juridische FAQ-lijst op de website. De meest gestelde helpdeskvragen worden op een korte, toegankelijke wijze in de FAQ-lijst opgenomen. Zo vinden jeugdhulpverleners met juridische vragen een mogelijk antwoord of begin van antwoord. Een
derde
pijler
is
het ontsluiten van informatie www.jeugdenkinderrechten.be en www.jeugdrecht.be.
via
de
websites
en
e-zine:
Jeugdenkinderrechten.be bestaat uit een online-databank (artikels vanaf 2011) en de verspreiding van e-zines ( 8x per jaar), enkel toegankelijk voor abonnees. Dit in samenwerking met uitgeverij Larcier. De leden van jeugdrecht.be (gesubsidieerde sectoren: AWW en BJZ) kunnen wel vrij aansluiten bij jeugdenkinderrechten.be. Het abonnementsbeheer van deze gesubsidieerde sectoren gebeurt door Steunpunt Jeugdhulp. Jeugdenkinderrechten.be bouwt verder op de databank en werkwijze van jeugdrecht.be. De onlinedatabank jeugdrecht.be bleef bestaan en werd vrij toegankelijk. Alle artikelen van jeugdenkinderrechten.be verschijnen na 12 maanden ook vrij toegankelijk op jeugdrecht.be. 17 | Steunpunt Jeugdhulp
Tot slot, biedt het juridisch team ook vormingen aan omtrent juridische thema’s binnen de jeugdhulpverlening o.a. beroepsgeheim, decreet rechtspositie minderjarige, grijze zone ouders/minderjarigen, maatschappelijke verontrusting, …. Dit aanbod is gericht op alle sectoren van de jeugdhulp en betreft vormingen op maat aan te vragen tegen betaling.
De helpdesk biedt een belangrijke ondersteunende functie naar het werkveld. Het werkveld heeft duidelijk een nood aan juridische toetsing van de mogelijkheden van handelen binnen een correct juridisch kader. Zowel individuele hulpverleners in concrete casussen, als leidinggevenden en teamverantwoordelijken willen hun handelswijze toetsen aan het regelgevend kader. Daarnaast zijn vragen ook gericht op het inwinnen van correcte informatie om de cliënt zo goed mogelijk te kunnen verder helpen. De antwoorden zijn er op gericht het regelgevend kader aan te geven rond een bepaalde materie of handelswijze, evenals het vertalen van het regelgevend kader. Vanuit de helpdesk wordt er dan ook naar gestreefd om een voor de praktijkwerker toegankelijk antwoord te formuleren, toegepast op de concrete situatie.
In 2014 registreerden we 422 juridische helpdeskvragen (gemiddeld 35 vragen per maand, t.o.v. 34 per maand in 2013). Sinds 2013 maken we een aparte registratie voor vragen die door particulieren aan Steunpunt Jeugdhulp gesteld worden. Van de 422 vragen geregistreerd op de helpdesk (ingediend via het digitaal formulier) werden er 32 ingediend door particulieren. Deze worden vanaf 2013 in een aparte registratie verwerkt samen met vragen van particulieren die Steunpunt Jeugdhulp telefonisch of via mail bereikten. Aantal vragen toegekomen bij het juridisch team Steunpunt Jeugdhulp ( via mail, telefonisch of het helpdeskformulier): Jaar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Aantal 348 448 435 403 423 471 409 422
Tabel 1 - aantal juridische helpdeskvragen per jaar
Vanaf de start van de registratie in 2007 tot heden (13/1/2015) bereikten al 3317 vragen de helpdesk.
Steunpunt Jeugdhulp | 18
Antwoordtermijn Alle helpdeskvragen vanuit de sectoren AWW en BJB, worden in principe beantwoord binnen de vooropgestelde tijd van twee weken – 14 kalenderdagen. Antwoordtermijn De dag zelf Na 1 dag Na 2 dagen Tussen 3 en 14 dagen Meer dan 14 dagen TOTAAL Gemiddelde
dagen 120 75 41 147 7 390 3
31% 19% 10% 38% 2% 100%
Tabel 2 - antwoordtermijn
De gemiddelde antwoordtermijn voor de helpdeskvragen (excl. vragen van particulieren) is 3 dagen. Dit gemiddelde werd berekend inclusief sluitingsperiodes, weekend- en feestdagen. 120 vragen werden de dag zelf beantwoord, 75 vragen na 1 dag, 41 vragen binnen 2 dagen. Daarbij moet benadrukt worden dat hier gerekend wordt met kalenderdagen en niet werkdagen. In 2014 werden 7 vragen niet binnen deze termijn beantwoord. Verschillende redenen kunnen hiervoor worden aangehaald: sluitingsperiode van de helpdesk gedurende 2 weken in de zomerperiode, een aantal vragen vereisten specifieke expertise en werden voorgelegd aan deskundigen - de vraagstellers werden hier wel van op de hoogte gebracht, of het ging om vragen niet gesteld vanuit AWW en BJB deze worden wel beantwoord maar met geen enkele verplichting omtrent de termijn waarin ze verwerkt worden.
Van de 390 vragen werden 234 vragen gesteld door de ‘ruime sector Bijzondere Jeugdzorg’, 15 helpdeskvragen werden vanuit AWW gesteld en 73 vragen vanuit pleegzorg. Samen goed voor 82,57% van de gestelde vragen. Daarbij stellen we een duidelijke stijging vast van het aantal vragen gesteld vanuit pleegzorg (begeleidende diensten en pleegouders) namelijk van 37 vragen in 2013 naar 73 vragen in 2014. Omdat particulieren meteen doorverwezen worden, zijn deze gegevens niet opgenomen in onderstaand overzicht. Ook de vragen van studenten, tenzij student-stagiairs, werden niet in deze telling opgenomen. Anderen die Steunpunt Jeugdhulp aanspraken (in tabel: 6.67%) zijn onder andere ziekenhuizen, artsen, advocaten, verzekeringsdeskundigen, andere overheden: jeugd en justitie, gemeenten, Ngo’s, justitiehuizen, OCMW’s, zelfstandig therapeuten. Zij stelden vragen die betrekking hadden op jeugdhulpverlening en kregen als professionele hulpverleners ook een antwoord vanuit de helpdesk. SECTOR BJB Pleegzorg AWW CLB en Onderwijs K&G
Aantal vragen 234 73 15 12 10
% 60% 18.72% 3.85% 3.08% 2.56%
19 | Steunpunt Jeugdhulp
VAPH GGZ Politie Andere Totaal
10 5 5 26 390
2.56% 1.28% 1.28% 6.67% 100%
Tabel 3 - wie stelde een vraag (sectoren)
BJB Pleegzorg AWW CLB en Onderwijs K&G VAPH GGZ Politie Andere
Figuur 1 - wie stelde een vraag (sectoren)
Eén vierde van de vragen gaat over beroepsgeheim. Dit zijn vragen over beroepsgeheim, verslaggeving, dossier, doorgeven van informatie, medisch beroepsgeheim. Veel vragen betreffen de werking van de Jeugdhulpverlening (dagelijkse werking en procedure) (17.95%). Ook vragen over pleegzorg, ouders en vertegenwoordiging, privacy en jeugddelinquentie worden veel gesteld. ONDERWERP Beroepsgeheim Jeugdhulpverlening
Aantal vragen 104 70
% 26.27% 17.95%
Pleegzorg
54
13.85%
Ouders en vertegenwoordiging
48
12.31%
Privacy
21
5.38%
Jeugddelinquentie
20
5.13%
Leefomgeving van de jongere
17
4.36%
Fin. Aspecten
16
4.10%
Misdrijven en hun gevolgen
13
3.33%
DRM
9
2.31%
Bekwaamheid
9
2.31%
Vreemdelingen
4
1.03%
Psychiatrie
1
0.26%
TOTAAL
390
100%
Tabel 4 - waarover werden vragen gesteld
Steunpunt Jeugdhulp | 20
Beroepsgeheim Jeugdhulpverlening Pleegzorg Ouders en vertegenwoordiging Privacy Jeugddelinquentie Leefomgeving van de jongere Fin. Aspecten Misdrijven en hun gevolgen DRM Bekwaamheid Vreemdelingen Psychiatrie Figuur 2 - waarover werden vragen gesteld
De juridische FAQ is een lijst met veel gestelde juridische vragen, te raadplegen via het menu juridische ondersteuning op de website. Via een systeem van trefwoorden vindt de gebruiker vragen over een specifiek thema terug. In de juridische FAQ worden de meest gestelde vragen opgenomen. De opgenomen vragen zijn gebaseerd op de helpdeskvragen, maar overstijgen de individuele toepassing van een helpdeskvraag. Ze zijn algemeen, kort en toegankelijk geformuleerd. De FAQ is tevens verbonden met de databank jeugdrecht.be en de databank jeugdenkinderrechten.be. Wie meer achtergrondinformatie zoekt, kan vanuit het concrete FAQ-antwoord doorklikken naar een artikel op jeugdrecht.be of jeugdenkinderrechten.be. In die zin is er naast vraag en antwoord ook meestal een link opgenomen naar een aansluitend artikel. Daarbij geldt voor jeugdenkinderrechten.be dat de toegang tot de artikels beperkt is tot geregistreerde abonnees. De artikels op jeugdrecht.be zijn vrij toegankelijk. Het doel is de jeugdhulpverleners handvaten aan te bieden om een moeilijk juridisch kader zelf toe te passen op een concrete situatie. Een goed uitgebouwde juridische FAQ daagt hen uit om zelf actief een antwoord te formuleren. De juridische FAQ telde op 31 december 2014 : 259 vragen. Alle vragen werden daarbij herwerkt rekening houdend met het nieuwe jeugdhulplandschap. Oude terminologie werd verwijderd, antwoorden werden aangepast aan nieuwe procedures en nieuwe regelgeving. 25 vragen bevatten volledig nieuwe inhoud.
21 | Steunpunt Jeugdhulp
Er werd gezocht naar manieren om de FAQ-databank toegankelijker te maken. Dit wordt mee opgenomen in het kader van de nieuwe website die Steunpunt Jeugdhulp ontwikkelt en die in 2015 in gebruik zal worden genomen. Het aantal pageviews over de FAQ-categorieën daalde in verhouding tot vorige jaren tot 5510 ten opzichte van 8227 in 2013 en 8249 in 2012. De 10 meest bekeken vragen in 2014: 1. Wat is ontzetting uit het ouderlijk gezag? Wanneer kan het? 2. Als hulpverleners begeleiden we een gezin waarbij ouders en kind in toenemend conflict leven. Ouders willen hun kind uit huis zetten. Kan dit? 3. Wat verstaat men onder het gedeeld beroepsgeheim? 4. Kan een jongere verhoord worden zonder dat zijn ouders hiervan op de hoogte zijn? Wanneer krijgen de ouders inzage in de inhoud van het verhoor? 5. Kan een kind stelen van zijn ouders? 6. Wat is pleegvoogdij? 7. Wat is het verschil tussen pleegzorg en voogdij? Kan de voogd ook pleegouder zijn/worden? 8. Is een ouder onderhoudsplichtig ten aanzien van zijn 18 jaar geworden zoon? Kan de ouder van zijn zoon eisen dat hij ergens anders gaat wonen? 9. Kan een gescheiden moeder haar kinderen laten dopen zonder toestemming vader (met wie geen contact is)? Dienen wij als voorziening de moeder te ondersteunen? 10. Moeder en vader liggen in vechtscheiding. Moeder weigert haar nieuwe adres waarop ze met haar zoon verblijft aan de vader door te geven. Vader verwacht deze informatie van mij als hulpverlener te ontvangen, ben ik hiertoe verplicht?
Jeugdrecht.be is het resultaat van een samenwerking tussen Steunpunt Jeugdhulp en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk. Jeugdrecht.be maakt de praktijkwerker wegwijs in de rechtspositie van jongeren en jongvolwassenen in de hulpverlening. In 2012 kreeg dit initiatief een nieuwe wending door samenwerking met de uitgeverij Larcier in de vorm van het Tijdschrift voor Jeugd- en Kinderrechten (TJK).
Jeugdrecht.be is een online databank met artikels over de rechtspositie van kinderen. Elk artikel vertrekt vanuit een praktijksituatie en wordt uitgediept en theoretisch en praktisch toegelicht. De website jeugdrecht.be blijft voortbestaan. De artikels vanaf januari 2011 werden ook overgezet naar www.jeugdenkinderrechten.be in het kader van de samenwerking met uitgeverij Larcier. De databank jeugdrecht.be bleef wel bestaan en werd vrij toegankelijk. Vanaf januari 2013 werden de eerste artikelen van TJK-e-zine vrijgegeven (na 12 maanden voorbehouden te zijn voor de abonnees van jeugdenkinderrechten.be). Ze worden opgenomen op jeugdrecht.be en zijn vrij toegankelijk. Hierdoor zal ook opnieuw beweging komen op de website van jeugdrecht.be. Steunpunt Jeugdhulp | 22
Telkens wanneer over een item een nieuw artikel verscheen in TJK-e-zine, werd dit ook vermeld op jeugdrecht.be. Dit gebeurde door bovenaan het artikel op jeugdrecht.be te melden dat een update verschenen was in TJK-e-zine met een link. Updates van artikels uit jeugdrecht.be, verschijnen ook onmiddellijk op jeugdrecht.be. Sinds januari 2012 werd ook de website www.jeugdenkinderrechten.be actief in gebruik genomen. Het opzet, uitzicht en gebruikswijze van deze website is volledig vergelijkbaar met jeugdrecht.be maar blijft enkel toegankelijk voor abonnees (leden via uitgeverij Larcier - abonnees op TJK en leden via Steunpunt Jeugdhulp - AWW en BJZ). De website jeugdenkinderrechten.be stoelt op de samenwerking tussen de uitgeverij Larcier, Kenniscentrum Kinderrechten, de werkgroep rechtspraak-feitelijke vereniging en Steunpunt Jeugdhulp. Het TJK-project bestaande uit het tijdschrift TJK en het e-zine TJK wordt aangestuurd vanuit drie redacties: een wetenschappelijke redactie, een rechtspraakredactie en een e-zine-redactie. De hoofdredactie van TJK wordt gevormd door de drie hoofdredacteurs respectievelijk: Johan Put, Geert Decock en Min Berghmans. Steunpunt Jeugdhulp staat in voor de hoofdredactie van de artikels in het e-zine TJK en het beheer van de website www.jeugdenkinderrechten.be . De drie redacties samen vormen met de ereleden (Eugeen Verhellen, Herman Pas, Els Dumortier, Rudi Roose) de TJK-redactieraad die instaat voor het algemeen concept, strategische beslissingen en visieontwikkeling van het globale TJK-project. Het TJK-project, tijdschrift en e-zine, worden uitgegeven door uitgeverij Larcier.
8 maal per jaar verzorgt het Steunpunt Jeugdhulp in het kader van het Tijdschrift Jeugd en Kinderrechten de samenstelling en verspreiding van een e-zine TJK. Dit gebeurt elke maand, behalve in juli, augustus en december. Het Steunpunt Jeugdhulp verzorgt de hoofdredactie van de artikels die in het e-zine TJK. De redactie rechtspraak voert de hoofdredactie over de rubrieken actueel en publicaties. Steunpunt Jeugdhulp zorgt voor de samenstelling en verspreiding van het e-zine onder de abonnees van Steunpunt Jeugdhulp (gesubsidieerde sectoren: AWW en BJB) en levert een e-zine aan uitgeverij Larcier voor de verspreiding onder de abonnees bij de uitgeverij. Het e-zine TJK werd aangestuurd vanuit een ruime redactieraad :
Berghmans Min - Steunpunt Jeugdhulp Bosmans Jan - Vlaams Welzijnsverbond Desmet Nele - Jurist Kinderrechtswinkel Geboers Jef - Coördinator Kinderrechtencoalitie Krobea Lieve - Jurist Kind en gezin Louwagie Jole - Integrale Jeugdhulp Melkebeek Christine - ondervoorzitter Kireco Rom Marjan - Jurist Kinderrechtencommissariaat Van der Auweraert Johan - Toegangspoort Vlaams Brabant/Brussel Van Haelst Joost - Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen Vanhecke Itte - Stafmedewerker SAW Van Looveren Annemie - Jurist Steunpunt Jeugdhulp Verhas Christel - Jurist Gezinsbond
23 | Steunpunt Jeugdhulp
Deze E-zine-redactie wordt geleid door Min Berghmans, directeur Steunpunt Jeugdhulp, bijgestaan door Annemie Van Looveren, jurist Steunpunt Jeugdhulp. Redactiesecretaris was tot 30 juni 2014 Christine Melkebeek, vicevoorzitter Kinderrechtencoalitie. Vanaf 1 juli 2014 is het redactiesecretariaat overgenomen door Annemie Van Looveren. De redactie kwam in 2014 2 keer samen (27/2 en 18/9). Daarnaast waren er nog 2 vergaderingen tussen hoofdredacties en uitgeverij Larcier.
Het e-zine TJK is een digitale nieuwsbrief met volgende rubrieken: De artikels raken vanuit een praktijkvoorbeeld telkens een actueel item aan in verband met jeugd en kinderrechten dat in een toegankelijk taal verder wordt toegelicht voor juristen en niet-juristen. Daarnaast bevatte elk e-zine 5 actueel items en 5 items publicatie. De items actueel hebben altijd betrekking op actuele juridische thema’s in regelgeving en rechtspraak. In het e-zine TJK worden geen nieuwsberichten vanuit de sectoren of aankondigingen van studiedagen, e.d. opgenomen. Voor deze zaken wordt vanuit de website doorverwezen naar het e-zine / de nieuwsbrief van de kinderrechtencoalitie. De derde rubriek publicaties bevat recensies en verwijzingen naar interessante publicaties (onder andere boeken en tijdschriftartikels) en korte introducties van lopend of gepubliceerd onderzoek.
Rubriek Artikels TJK-e-zine 2014: In het e-zine TJK verschenen in 2014 25 artikels waarvan 17 nieuwe artikels en 8 updates.
2014-08 Minderjarigen, pers en privacy. (update) Auteur: Min Berghmans, Steunpunt Jeugdhulp 2014-08 Kids op de fiets. Auteur: Lies Lambert en Soraya Namavar, Mobiel 21 VZW 2014-08 Hé dat is van mij! Eigendom van minderjarigen. Auteur: Lydwine Huizinga, Steunpunt Jeugdhulp 2014-07 Voogdij voor Europese Niet begeleide minderjarigen. Auteur: Johan Van Genechten, stafmedewerker Minor Ndako 2014-07 De doorverwijzing van niet begeleide minderjarigen naar de Integrale Jeugdhulp. Auteur: Johan Van Genechten, stafmedewerker Minor Ndako 2014-07 Opvang en begeleiding van minderjarige slachtoffers van mensenhandel. Auteur: Johan Van Genechten, stafmedewerker Minor Ndako. 2014-06 En als ik de rechter nu niet versta? Taalregelgeving in de Jeugdrechtbank/Familierechtbank. Auteur: An de Puydt, advocaat, met medewerking van Annemie Van Looveren en Lydwine Huizinga, Steunpunt Jeugdhulp 2014-06 Het horen van minderjarigen: aangepast in de wet Familierechtbank. Auteur: Eric Van der Mussele, advocaat te Antwerpen, Sectiehoofd Jeugdrecht, BJB Antwerpen en Lid OVB Commissie Jeugdrecht, ondervoorzitter Unie van Jeugdadvocaten 2014-06 Tienerouders en school: gelijke onderwijskansen voor iedereen. (update) Auteur: Katrien van Santvoet, Fara 2014-05 Het recht op spelen. Auteur: Joost Van Haelst, coördinator Kinderrechten, Vlaamse Overheid afdeling Jeugd. 2014-05 Impact van geluidsnormen op het vrijetijdsaanbod van jongeren. Auteur: Toon Luypaert, stafmedewerker Ruimte, De Ambrassade VZW.
Steunpunt Jeugdhulp | 24
2014-04 Het politieverhoor van minderjarige verdachten. Auteur: Lieve Balcaen, Steunpunt Jeugdhulp 2014-04 Het verhoor van minderjarige slachtoffers of getuigen. Auteur: Nele Desmet, Juriste Kinderrechtswinkel 2004-04 Het verhoor van minderjarigen – algemene principes. Auteur: Christine Melkebeek, vice-voorzitter Kinderrechtencoalitie Vlaanderen 2014-03 Definitief uitgesloten op school: wat nu? Auteur: Mieke Richart, Meldpunt Onderwijs – de 8 2014-03 En wat met cyberpesten? Auteur: Erika Coene, attachee Studiedienst, Directie SCW – Gezinspolitiek – Gezinsbond. 2014-03 Ernstig verontrust in een kind: wat doe je met je beroepsgeheim? (update) Auteur: Annemie Van Looveren, Steunpunt Jeugdhulp 2014-03 Hoe geheim is beroepsgeheim op sociale netwerksites? (update) Auteur: Wederik De Meersman, Steunpunt Jeugdhulp 2014-02 Ongepland zwanger: beslissingsrecht en beroepsgeheim. Auteur: Nele Desmet, Juriste Kinderrechtswinkel 2014-02 Zwangerschap na verkrachting: de taboes doorprikt. Auteur: Silke Brants, Stafmedewerker Fara 2014-01 Pleegzorg: nieuwe uitgangspunten in een nieuw decreet. Auteur: Min Berghmans, Steunpunt Jeugdhulp 2014-01 De installatiepremie (update) Auteur: Sandrine Lippens, Stafmedewerker VZW Centrum voor Ambulante Begeleiding Gent 2014-01 Jong en op eigen benen: centen en BZW (update) Auteur: Sandrine Lippens, Stafmedewerker VZW Centrum voor Ambulante Begeleiding Gent 2014-01 Jong en op eigen benen: betaalbare woning gezocht. (update) Auteur: Sandrine Lippens, Stafmedewerker VZW Centrum voor Ambulante Begeleiding Gent 2014-01 De huurwaarborg (update). Auteur: Sandrine Lippens, Stafmedewerker VZW Centrum voor Ambulante Begeleiding Gent
7 artikels werden geschreven door of met actieve medewerking van medewerkers van Steunpunt Jeugdhulp. Daarnaast voerde Steunpunt Jeugdhulp de hoofdredactie over alle artikels, verzorgde steeds nalezing van de artikels (tweede nalezing door externen, bewaakte de toegankelijkheid van de aangebrachte artikels en begeleidde de auteurs in het schrijven van hun artikel voor e-zine TJK. Alle artikels zijn gedurende 12 maanden voorbehouden voor TJK-abonnees met uitzondering van de updates van artikels oorspronkelijk verschenen op jeugdrecht.be die onmiddellijk vrij toegankelijk zijn op jeugdrecht.be Op basis van een initiatief gegroeid binnen de e-zine-redactie, organiseerde uitgeverij Larcier op 28 maart 2014 een studiedag te Antwerpen over “Politioneel verhoor van minderjarigen. Een leidraad voor het politioneel verhoor van minderjarigen in het kader van de Salduz-wet.”. Deze studiedag werd georganiseerd in samenwerking met de Unie van Jeugdadvocaten. Enkele auteurs vanuit de e-zineredactie: Lieve Balcaen (Steunpunt Jeugdhulp), Nele Desmet (Kinderrechtswinkel), Christine Melkebeek (vice-voorzitter Kinderrechtencoalitie) en Marjan Rom (Kinderrechtencommissariaat) leverden een bijdrage in het boek dat naar aanleiding van deze studiedag verscheen en vertaalden deze naar een artikel dat verscheen in het e-zine (E-zine 2014-04).
25 | Steunpunt Jeugdhulp
Rubriek Actueel in TJK-e-zine 2014: De inhoud voor deze rubriek werd aangereikt door Christine Melkebeek en betreft vooral een weergave van rechtspraak. Tot juni 2014 stond de rubriek onder redactie van de e-zine-redactie onder leiding van Steunpunt Jeugdhulp. Vanaf juni 2014 werd de inhoudelijke eindredactie overgenomen door de redactie rechtspraak. Steunpunt Jeugdhulp verzorgt sindsdien enkel de opname ervan in het e-zine. Voetbalwet: jeugdrechtbank kan stadionverbod niet verminderen onder het minimum van 3 maanden Wetgeving: hoorrecht van minderjarigen/rechts(on)bekwaamheid van meerder- en minderjarigen Kind in POS – Geplaatst in pleeggezin – contact met ouders tijdelijk stopgezet Verzoek tot welbepaald omgangsrecht met doopkind – artikel 375bis BW Wrongful life – vordering zwaar gehandicapt kind afgewezen België schendt artikel 8 EVRM niet in zaak van draagmoederschap KIDS-ID Onderhoudsbijdragen – Vader in de gevangenis Minderjarige jonger dan 12 jaar – gerechtelijke hulpverlening – belang van het kind Het verbod op het dragen van religieuze eretekens in het GO! wankelt Spijbelen? Parentificatie? Het nieuwe jeugdlandschap Facultatief Protocol bij het Verdrag inzake de rechten van het kind betreffende de mededelingsprocedure aangenomen te New York op 19 december 2011 Verdrag inzake de bevoegdheid, het toepasselijk recht, de erkenning, de tenuitvoerlegging en de samenwerking op het gebied van ouderlijke verantwoordelijkheid en maatregelen ter bescherming van kinderen gedaan te ‘s Gravenhage op 19 oktober 1996 Geen week/week regeling in het belang van het kind Uitoefening ouderlijk gezag – omgangsecht – transgender operatie van de moeder – vorm van draagmoederschap Familienaam van de moeder – gelijkheid tussen echtgenoten Uitoefening van het ouderlijk tuchtigingsrecht: vatbaar voor een te ruime interpretatie? Verblijfsregeling Naamsoverdracht aan kind en aan geadopteerde Moederschapsverlof vereist zwangerschap en bevalling Geldafhalingen van de rekening van een minderjarige door een ongemachtigde Verblijfsregeling kinderen – opleggen van niet-gevorderde verblijfsregeling Bijstand van een advocaat bij het verdachtenverhoor – kwetsbaarheid van de verdachte vóór de Salduz-wet Uithandengeving – voorwaarden leeftijdsgrenzen Betere bescherming van kinderen tegen cyberlokkers Internationaal privaatrecht – adoptie – kafala – toestemming
Steunpunt Jeugdhulp | 26
Verbod van foltering – detentie in jeugdgevangenis van geestelijk gestoorde twaalfjarige jongen – uitspraak van het EHRM Euthanasie voor minderjarigen België kiest opnieuw voor de opsluiting van gezinnen met kinderen die illegaal in het land verblijven Op reis met geld van de dochter Week-weekregeling na echtscheiding als ouders ver uit elkaar wonen Problematische opvoedingssituatie (POS) – vechtscheiding Verblijf- en onderhoudsregeling van een baby – kansarmoede van mama Problematische opvoedingssituatie (POS) – spijbelen, fugue, drugsgebruik, MOF NBMV: geen verplichting om beroep te doen op Bijzondere Jeugdbijstand voor aanvraag OCMWondersteuning Verbetering jeugdbescherming opnieuw uitgesteld Internationale Kinderontvoering Rechtspraak Grondwettelijk Hof onder vuur? Afdwingen omgangsrecht grootmoeder – dwangsom – belang van het kind Wensouders baby D. in beroep vrijgesproken
Rubriek Lectuur in e-zine TJK 2014: De inhoud voor deze rubriek werd aangereikt door Christine Melkebeek en betrof een weergave van wetgeving, rechtsleer en nieuw verschenen boeken of webpublicaties. Tot juni 2014 stond de rubriek onder redactie van de e-zine-redactie onder leiding van Steunpunt Jeugdhulp. Vanaf juni 2014 werd dit overgenomen door de redactie rechtspraak. Steunpunt Jeugdhulp verzorgt sindsdien enkel de technische opname ervan in het e-zine en reikt soms input aan. Algemeen Hoofddoekenverbod? Een no go! Het rechtspositiedecreet voor leerlingen. Overzicht van 25 jaar VN-Kinderrechtenverdrag. Levensbeschouwing en onderwijs, het juridisch kader. GAS-wetgeving Minderjarigen Europees onderzoek participatie in jeugdstrafrecht Kinderrechten in migratie: ideaal of ondergrens? Onderwijs en kinderen op de vlucht/ knelpunten en aanbeveling vanuit een kinderrechtenperspectief. De minderjarige en het gerecht. Bewind over meerderjarige onbekwamen. Handleiding voor de familiebewindvoerder. Too little too late: (g) een recht op inclusief onderwijs in Vlaanderen. Alternatieve geschillenoplossing in de nieuwe familierechtbank: een stap voorwaarts of gemiste kans? Het overgangsrecht van de wet van 30 juli 2013.
27 | Steunpunt Jeugdhulp
Het politieverhoor van minderjarige verdachten op maat van het kind? Waarom de KeKi databank voor stagebegeleiders een must is. Het nieuwe naamrecht: is Napoleon werkelijk dood? De nieuwe wettelijke regeling inzake het bewind en de planning van de nalatenschappen van de ouders van een mentaal gehandicapt kind. België ratificeert het Optioneel Protocol bij het IVRK Sociale Landkaart. Uw gids bij sociale rechten en voorzieningen. Beroepsgeheim Dat verandert de zaak. Een bijdrage tot de articulatie van Integrale Jeugdhulp Kwetsbaren in het nieuwe recht. Toepassing van de rechten van het kind in het Vlaams basisonderwijs. Casestudy van ‘kinderrechtenscholen’ Delinquentie bij Brusselse scholieren van Belgische en niet-Belgische afkomst Wet en Duiding. Kids-Codex - 5-delig.( update 2014) GAS-boetes: het kan ook anders Handleiding aanspreekpunten jeugd- en kinderrechtenbeleid Slachtofferbeleid. Wetgeving en reglementering Integrale jeugdhulp, een traject met hinderpalen? – (visietekst van de jeugdmagistratuur) Kinderen en de crisis Spermatoerisme. De juridische en maatschappelijke gevolgen. Gezinsbijslagen worden sociaal grondrecht. Gelijkonderwijskansenbeleid in de school of expliciet kiezen voor het voeren van een armoedebeleid in de school Kinderontvoeringsverdrag niet begraven na uitspraak EHRM Kwetsbare vrije tijd? Uitdagingen voor emanciperend jeugdbeleid. Traditioneel pestgedrag versus cyberpesten: een verkennende analyse van zelfgerapporteerd daderen slachtofferschap De totstandkoming van de Europese richtlijn betreffende het recht op toegang tot een advocaat Nieuwe partijen bij het VN-Kinderrechtenverdrag en de klachtenprocedure Een voogd is iemand die voor je zorgt van een afstand -Europese kwaliteitsstandaarden voor voogden. Werken met patiënten
Jeugdrecht.be is vrij toegankelijk geworden eind 2012. Abonneren is niet meer nodig voor deze website. De toegang tot de website www.jeugdenkinderrechten.be en het e-zine TJK is wel afhankelijk van een abonnement. Men kan zich abonneren via Steunpunt Jeugdhulp. Dit is enkel mogelijk voor de Steunpunt Jeugdhulp | 28
gesubsidieerde abonnementen voor hulpverleners AWW/BJB en pleegouders. Anderen kunnen zich abonneren via uitgeverij Larcier. De toegang tot de website www.jeugdenkinderrechten.be en het ontvangen van het e-zine TJK is dan gekoppeld aan het abonnement op het Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten (145€ Jaargang 2014: 4 papieren nummers, 8 e-zines TJK en toegang tot de database jeugdenkinderrechten.be). De abonnees via Steunpunt Jeugdhulp ontvangen dit tijdschrift niet. Jaar 2012 2013 2014
Leden via Steunpunt Leden via Larcier Jeugdhulp 702 195 709 202 711 219
Totaal 897 911 930
Tabel 5 –leden TJK
In 2014 werden door de juristen van Steunpunt Jeugdhulp verschillende externe vormingen gegeven. De vraag naar vormingen was lager dan de voorbije jaren. Dit is mogelijk te wijten aan de aandacht, tijd en financiële middelen die het werkveld momenteel besteedt aan de aanpassingen aan het vernieuwde jeugdhulplandschap en de vormingen die daarvoor nodig zijn. Steunpunt Jeugdhulp verzorgde in 2014 voor Integrale Jeugdhulp vorming over het vernieuwd jeugdhulplandschap (zie hoofdstuk 4 van dit jaarverslag). Voor een overzicht zie bijlage III van dit jaarverslag.
Noodzakelijk voor een goede juridische dienstverlening is het op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen een aantal juridische thema’s en het inbrengen van opgebouwde expertise over deze juridische thema’s op bepaalde fora. Het up to date houden van de juridische expertise gebeurt via lectuur en onderzoek, maar ook door deelname aan externe vormingen. Het juridisch team maakt in dit kader ook deel uit van verschillende werkgroepen en bracht expertise in op verschillende fora: werkgroep Jeugdsanctierecht, de stuurgroep decreet rechtspositie minderjarige en werkgroep studiedag DRM, dialooggroep Besluit Vlaamse Regering Pleegzorg, werkgroep participatieraden pleegzorg en de stuurgroep Protocol van Moed, expertengroep kinderrechtencommissariaat over artikel 433bis SW, focusgroep en adviesraad Keki, Kinderrechtenforum en kinderrechteneducatie georganiseerd door Kinderrechtencoalitie, Jaarverslag Kinderrechten-commissariaat en het Europees Congres ‘Het belang van het kind’. Er werd ook meegewerkt aan de updating van de KIDS-Codex van uitgeverij Larcier (verschenen in 2015).
29 | Steunpunt Jeugdhulp
Steunpunt Jeugdhulp blijft sterk inzetten op de juridische ondersteuning van de jeugdhulp. De nood aan informatie over de rechten van minderjarigen o.a. over omgaan met beroepsgeheim, jeugddelinquentie, de nieuwe verhoudingen in het nieuwe jeugdhulplandschap,… blijft hoog. Die informatie moet via verschillende kanalen doorstromen naar de jeugdhulpverleners : vormingen, helpdesk, artikels, FAQ-vragen,… De gehele juridische dienstverlening van Steunpunt Jeugdhulp vormt dan ook een complementair geheel. Het is ook belangrijk om deze informatie heel toegankelijk, overzichtelijk en thematisch aan te bieden zodat hulpverleners zelfstandig informatie kunnen zoeken en verwerken en de gevonden informatie gemakkelijk zelf verder kunnen verspreiden via team,….. Om die reden bereidde Steunpunt Jeugdhulp in 2014 een herwerking voor van zijn juridische ondersteuning waarbij in de loop van 2015 alle juridische ondersteuning op de website www.jeugdrecht.be samengebracht zal worden per thema: alle artikels, FAQ-vragen, ondersteunende documenten en publicaties, … De voorbije jaren was er een grote nood aan informatie over beroepsgeheim. Dit zal op een apart deel van de website meer aandacht krijgen waarbij ook ondersteunende documenten geactualiseerd en uitgewerkt werden. Ook de samenwerking met uitgeverij Larcier, Redactie Rechtspraak en Keki, wordt in het kader van www.jeugdenkinderrechten.be verdergezet in 2015. Deze dienstverlening kwaliteitsvol blijven leveren met een zeer klein juridisch team vereist elk jaar opnieuw een bijzondere inspanning.
Steunpunt Jeugdhulp | 30
Doelstelling 3: De initiatiefnemer verwerft, verwerkt en ontsluit relevante informatie die de jeugdhulpverleners helpt bij de optimalisering van hun opdracht. Steunpunt Jeugdhulp verzamelt, vertaalt, verrijkt en verspreidt informatie voor de brede sector van de jeugdhulp. Dit gebeurt zowel online, via onze websites en e-zines, als op papier. Het afgelopen jaar stond voornamelijk in het teken van de ontwikkeling van een nieuw online kennisplein.be. Deze nieuwe website wordt ontwikkeld samen met Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en Steunpunt Expertise Netwerken en wordt dé plek waar welzijnswerkers en hulpverleners terecht kunnen voor actuele informatie over de meest uiteenlopende thema’s. Daarnaast behoudt Steunpunt Jeugdhulp haar eigen websites, voor meer specifieke jeugdhulpthema’s en juridische informatie. De lancering van al dat moois is gepland voor het voorjaar 2015.
Aantal bezoekers Aantal bezoeken Aantal bezoekers Terugkerende bezoekers Nieuwe bezoekers
103 820 64 208 42 694 (41%) 61 126 (59%)
Tabel 6 - aantal bezoekers 2014 - Google Analytics
maand
2013
2014
januari
16.338
9.806
februari
12.726
8.982
maart
14.150
10.537
april
12.260
9.912
mei
11.386
10.184
juni
9.220
9.129
juli
7.444
6.343
augustus
9.089
7.360
september
11.244
6.265
oktober
11.915
8.994
november
10.372
8.617
december
7.970
7.691
Tabel 7 - aantal bezoekers per maand - Google Analytics
31 | Steunpunt Jeugdhulp
Het aantal bezoeken neemt verder af. ‘Gebruikers’ willen snel de meest relevante info en de opbouw van onze huidige website liet dat niet altijd toe. Bezoekers moeten vaak net teveel doorklikken om aan de juiste info te geraken. Tijd dus voor onze nieuwe websites …
Verkeersbronnen Bezoekers komen voornamelijk op onze website via zoekmachines (Google en Bing). Daarnaast ofwel rechtstreeks ofwel via andere websites (jeugdrecht.be, Facebook, …). 1. 2. 3. 4.
zoekmotor 61% direct 19,5% verwijzing (be.indeed.com, jeugdrecht.be, werkmetmensen.be) 18,7% sociaal (Facebook, LinkedIn) 0,7%
Zoektermen De top 4 van de meest gebruikte zoektermen blijft ongewijzigd. Nieuwkomer in de lijst: integrale jeugdhulp en de toegangspoort. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
osbj steunpunt jeugdhulp vacatures bijzondere jeugdzorg integrale toegangspoort hig superdiversiteit jeugdhulp mof / pos cultuurgevoelige jeugdhulp integrale jeugdhulp colloquium pleeggezinnen zetten hun schoen binc beroepsgeheim herstelgericht werken comité bijzondere jeugdzorg
Inhoud (bezochte pagina’s) De meest bezochte pagina’s het afgelopen jaar waren de vacatures, Over de Bijzondere Jeugdzorg en Over de jeugdhulp (Integrale jeugdhulp). Juridische FAQ, onze thema’s en kalender vullen het lijstje verder aan. Bezoekers bekijken gemiddeld 2,72 pagina’s per bezoek. In 2014 werden 143 vacatures (door 55 organisaties), eveneens 143 kalenderitems en 24 nieuwsberichten op onze site geplaatst.
Facebook Onze Facebook-pagina telde op 1 januari 2015 519 fans. Dat zijn er weer een honderdtal meer dan vorig jaar.
Steunpunt Jeugdhulp | 32
Langs deze weg delen we regelmatig nieuws van andere organisaties of uit de pers en belichten we natuurlijk ook onze eigen acties.
In 2014 werden 10 e-zines verstuurd. We bereikten hiermee 2909 personen (december 2014). Het bereik van onze nieuwsbrief blijft dus groeien (2824 december 2013). In deze e-zines geven we een overzicht van de initiatieven binnen de jeugdhulp en van de projecten van Steunpunt Jeugdhulp. We besteden ook regelmatig aandacht aan interessante publicaties en websites. We experimenteerden vorig jaar ook door twee thema e-zines te versturen (participatie en vakantieliteratuur). Dit willen we volgend jaar zeker herhalen. De e-zines zijn na te lezen op onze website. Naast deze maandelijkse nieuwsbrief werd onze mailinglijst ook gebruikt voor ‘projectmailings’ (vorming jeugdhulp, opleiding veiligheidsconsulent). Daarnaast waren er ook 2 Binc Nieuwsflashes (zie hoofdstuk 1) en 8 e-zines TJK (zie hoofdstuk 2).
De website van Steunpunt Jeugdhulp is aan vervanging toe. We zijn dan ook blij dat we samen met twee andere steunpunten mogen bouwen aan een concept van een kennisplein. Dit is nieuw in Vlaanderen en is volgens ons een enorme stimulans voor de kennisdeling en -vergaring van praktijkwerkers. Steunpunt Jeugdhulp zal naast het kennisplein ook een eigen (vernieuwde) website behouden met zeer ‘jeugdhulp specifieke’ info (onder andere Binc). Alle juridische informatie (FAQ, helpdesk, artikels) zal verzameld worden op de eveneens vernieuwde website jeugdrecht.be. 2015 wordt dus een top informatief jaar. Ook vanuit het kennisplein.be zullen we blijven inzetten op het kort en bondig up-to-date houden van jeugdhulpverleners. Onze e-zines en onze Facebook-pagina bereiken elk jaar meer mensen en blijven dus de belangrijkste middelen hiervoor.
Naast alle informatie die we online ter beschikking stellen, kruipen de stafmedewerkers ook regelmatig in de pen. Het afgelopen jaar schreven we artikels of bijdragen voor verschillende tijdschriften: Datum Januari
Februari Februari
Titel TJK: Noot Crisisjeugdhulp in het oude en nieuwe hulpverleningslandschap: kritisch bekeken. Commentaar bij decreet Pleegzorg
Auteur Medium M. Berghmans, Tijdschrift voor Jeugd- en L. Huizinga Kinderrechten (Larcier) M. Berghmans
Wet en duiding KIDS-Codex Boek I (Larcier) Commentaar bij decreet Bijzondere G. Decock, Wet en duiding KIDS-Codex Jeugdbijstand M. Berghmans, Boek I (Larcier) S. Van Rumst 33 | Steunpunt Jeugdhulp
Maart
TJK: Noot: Verontrusting in het nieuwe jeugdhulplandschap. Mei Een leidraad voor het politioneel verhoor van minderjarigen in het kader van de Salduz-wet (3 – 28) Juni Van tevredenheidsmeting naar cliëntenfeedback Juni Horen, zien en schrijven. Schrijfboek voor welzijnswerkers Juni Verwerking van persoonsgegevens JuliOverkoepelende reflectie. Het project september bekeken door de ogen van de projectcoördinatoren STEUNPUNT JEUGDHULP en SAW September Aan de slag met cultuurgevoeligheid: voorstelling van lokale netwerken in Antwerpen en Brussel
A. Van Looveren
Tijdschrift voor Jeugd- en Kinderrechten (Larcier) L. Balcaen, Tijdschrift voor Jeugd- en N. Desmet, Kinderrechten (Larcier) C. Melkebeek, M. Rom D. Callens, Agora (jaargang 30, nr 2 ) W. De Meersman L. Huizinga www.steunpuntjeugdhulp.be L. Huizinga L. Huizinga
Agora (jaargang 30, nr 2) BWR, dossier Project Cultuurgevoelige Jeugdhulp, nr 206
L. Huizinga
Agora (jaargang 30, nr 3)
Daarnaast zitten enkele stafmedewerkers in de redactieraden van Tijdschrift Jeugd en Kinderrechten, Alert, Panopticon en Agora. Praktijkboeken Jeugdhulp
De Praktijkboeken Jeugdhulp belichten concrete, actuele thema’s die leven binnen het brede werkveld van Integrale Jeugdhulp. Naar aanleiding van de publicatie van het derde praktijkboek over ‘Bemiddeling en herstelgericht werken’, organiseerden Steunpunt Jeugdhulp en Informant, i.s.m. uitgeverij Politeia een studievoormiddag op 27 maart. Het werd een dag voor en door praktijkwerkers. Naast een algemeen kader kwamen in de workshops concrete praktijkverhalen en ervaringen uit de jeugdhulp aan bod. De studiedag was zeer snel volzet en resulteerde in positieve reacties. We organiseerden daarom op 4 december 2014 een tweede studievoormiddag rond het thema ‘vraagverheldering’ (thema van het eerste praktijkboek). Het belang van dit thema was, met de opstart van de intersectorale toegangspoort, alleen nog maar meer toegenomen. De dag ving aan met een toelichting over de plaats en invulling van vraagverheldering in het vernieuwde jeugdhulplandschap door Sofie De Smet (Departement WVG) en Nele Van Nevel (Integrale Jeugdhulp). Hierna volgden twee rondes met praktijkgerichte workshops waar de deelnemers konden kiezen uit de volgende workshops: 1. 2. 3. 4.
De methodiek van de drie kolommen. Jan Tibo, vzw Sporen. Handelingsgerichte diagnostiek. Nathalie Schouteet, OOOC De Zandberg. Het Project Crossover. Eveline Dobbelaere, PC Sleidinge. Situatieplaatjes als methodiek. David Van Steenbergen, CKG het Open Poortje.
De studievoormiddag werd positief geëvalueerd. Uit de evaluatie van Jongerenbegeleiding Informant blijkt dat bijna 70% van de deelnemers de studiedag beoordeelden met een 6 of hoger (op een schaal van 1 tot 10). Steunpunt Jeugdhulp | 34
Steunpunt jeugdhulp was in 2013/2014 opdrachthouder voor een projectsubsidie voor het uitwerken en aanbieden van een vormingsprogramma aan jeugdhulpverleners uit de sectoren Integrale Jeugdhulp over het nieuwe jeugdhulplandschap ten gevolge van het decreet Integrale Jeugdhulp, dat in heel Vlaanderen op 1 maart 2014 van kracht werd. Het eerste luik van dit programma betrof een vormings- en trainingsprogramma dat uitgewerkt en ondersteund werd door Steunpunt Jeugdhulp in samenwerking met Steunpunt Expertisenetwerken (SEN) en Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (SAW). In juli 2013 werd beslist een tweede luik hiervan af te splitsen. Het betrof een vormingstraject met het oog op het informeren, sensibiliseren en vormen van CLB-medewerkers over het vernieuwde jeugdhulplandschap dat werd uitgewerkt en ondersteund door de permanente ondersteuningscel van de CLB’s. Gelet op de late voltooiing van de regelgeving in het najaar van 2013 in plaats van voorjaar 2013, kwam de planning en uitvoering van deze vormingsreeks tot stand onder hoge tijdsdruk. Dit belette niet dat met inschakeling van medewerking uit diverse hoek, een programma kon worden aangeboden van hoge kwaliteit dat leidde tot grote tevredenheid bij de deelnemers.
De vraag werd gesteld naar verderzetting van deze vorming. Onmiddellijk aansluitend op het eerste traject werd daarom aan Steunpunt Jeugdhulp een projectsubsidie toegekend om een vervolgtraject uit te werken. Meer bepaald werd gevraagd een ‘intersectoraal vormings- en trainingsprogramma aan te passen en uit te bouwen dat jeugdhulpverleners uit de sectoren Integrale Jeugdhulp en actief in de zes regio’s van Integrale Jeugdhulp in staat stelt om in de toekomst hun opdrachten op te nemen in een hervormd jeugdhulplandschap’.
Ter ondersteuning van de vormingstrajecten (aankondiging, inschrijvingsbeheer, verspreiden documentatie) werd een nieuwe website gelanceerd: www.vormingjeugdhulp.be De vormingstrajecten richten zich op praktijkwerkers binnen de sectoren van de Integrale Jeugdhulp. 1535 personen waren ingeschreven voor vormingstraject 1, 1710 personen schreven zich in voor vormingstraject 2.
Het programma bestond uit verschillende elementen met telkens een inleidend dagdeel gevolgd door verdiepende workshops. Enkel in de regio Oost Vlaanderen werd het inleidend dagdeel niet aangeboden. In elke regio werd het programma telkens 2 maal verzorgd.
35 | Steunpunt Jeugdhulp
Het inleidend dagdeel werd verzorgd door sprekers van de steunpunten (Annemie Van Looveren Steunpunt Jeugdhulp, Itte Van Hecke - SAW, Joris Claes - SEN). Voor de verdiepende workshops werd ook beroep gedaan op externe docenten: Kristin Nuyts - SAW, Mia Claes - Katholieke hogeschool Leuven, Annelies Mincke - Informant, Hans Flamey - Informant, Johan Moreels - Informant, Wederik De Meersman - Steunpunt Jeugdhulp, Lieve Balcaen - Steunpunt Jeugdhulp, Lydwine Huizinga Steunpunt Jeugdhulp, wachtlijstbeheerders - Jeugdhulpregie ITP, regionale OCJ-medewerkers, VK Oost Vlaanderen.
Steunpunt Jeugdhulp | 36
In het tweede vormingstraject werd in elke regio nog één keer het inleidend dagdeel aangeboden, gevolgd door verdiepende workshops en in een 2de dag enkel nog verdiepende workshops. In de regio Oost-Vlaanderen werd een middag met casustafels aangeboden waarbij praktijkwerkers vanuit de verschillende sectoren met elkaar in debat konden gaan over casussen aangebracht uit het werkveld: de mogelijkheden en de knelpunten in het nieuwe jeugdhulplandschap. Het inleidend dagdeel werd verzorgd door Annemie Van Looveren (Steunpunt Jeugdhulp) en Joris Claes (SEN). Voor de verdiepende workshops werd opnieuw beroep gedaan op dezelfde externe docenten als in reeks 1, aangevuld met medewerkers van de regionale crisismeldpunten en Hilde Baert voor het Columbus-experiment. Op de middag met casustafels werd elke tafel gemodereerd door een medewerker van Steunpunt Jeugdhulp, SEN, SAW of Informant. Enkele experts waren aanwezig om een concrete inbreng te doen, toelichting te geven, of de vraagstelling te verhogen: o.a. regiomanager Jongerenwelzijn, regionaal coördinator ITP, Vertrouwenscentrum Kindermishandeling, SAW/ EKC, docent bemiddeling/cliëntoverleg,…
37 | Steunpunt Jeugdhulp
Steunpunt Jeugdhulp | 38
Doelstellingen: vanaf 15 december 2013 tot en met 31 december 2014 een inventaris bijhouden van de aangestelde veiligheidsconsulenten met aanduiding van de voorziening waarvoor deze aangesteld is tegen 1 maart 2014 per provincie een door de auditspecialist te houden informatiesessie organiseren in de lokalen waarop de andere voorzieningen van deze provincie eveneens uitgenodigd worden de voorzieningen sensibiliseren zodat er tegen 15 mei 2014 tot maximaal 30 personen aangeduid worden die later de rol van veiligheidsconsulent eventueel gedeeld voor meerdere voorzieningen kan opnemen tegen 1 juni 2014 een driedaagse opleiding veiligheidsconsulenten organiseren in door Jongerenwelzijn te reserveren lokalen tegen 1 oktober 2014 twee terugkommomenten van 1 dag organiseren voor telkens 15 personen in door Jongerenwelzijn te reserveren lokalen
Aanleiding voor het project ‘ICT veiligheidsbeleid voor de voorzieningen van de bijzondere jeugdbijstand’ is dat in de uitvoering van het nieuwe decreet betreffende de Integrale Jeugdhulp een reeks gegevensstromen worden uitgebreid. Eén van die gegevensstromen gaat over gegevens uit het Rijksregister. Jeugdhulpaanbieders wisselen elektronische gegevens uit en dienen daarom een veiligheidsconsulent aan te duiden. Omdat de jeugdhulpaanbieders elektronisch persoonsgegevens uitwisselen dienen ze volgens artikel 9 van het e-Gov decreet (decreet 18 juli 2008) een veiligheidsconsulent aan te duiden die waakt over het veiligheidsbeleid. Dit veiligheidsbeleid reflecteert hoe de voorziening omgaat met de privacygegevens op een veilige manier. Voor wie niet thuis is in deze reglementering, is dit niet evident.
Ter voorbereiding op de invulling van het project ging Steunpunt Jeugdhulp samen met veiligheidsconsulent Bavo van den Heuvel langs bij zes voorzieningen voor verkennende gesprekken. De voorzieningen werden geselecteerd op grootte, er vanuit gaande dat we op deze manier zowel een beeld krijgen van voorzieningen die weinig ICT infrastructuur hebben, als van voorzieningen die hierin al heel wat hebben geïnvesteerd. Aan de hand van een vragenlijst (opgesteld door Bavo van den Heuvel) werd nagegaan hoe ver de voorzieningen staan op het vlak van informatieveiligheid.
In maart 2014 organiseerde Steunpunt Jeugdhulp provinciale informatiesessies onder leiding van twee veiligheidsconsulenten Bavo van den Heuvel en Bart van Buitenen. Zij gaven een toelichting op
39 | Steunpunt Jeugdhulp
de Privacywet, waaruit een aantal verplichtingen voortvloeien waar voorzieningen uit de jeugdhulp aan moeten voldoen. Inzicht in een aantal begrippen uit de Privacywet is hiervoor onontbeerlijk. Wat verstaan we bijvoorbeeld onder persoonsgegevens? Wat houdt het verwerken van persoonsgegevens in? Wie is er verantwoordelijk voor de verwerking van persoonsgegevens en met welke basisprincipes dient de verantwoordelijke voor de verwerking rekening te houden? En last but not least: welke rol heeft een veiligheidsconsulent te vervullen en hoe ziet zijn takenpakket er uit?
In juni startte de driedaagse opleiding tot veiligheidsconsulent. Tijdens deze opleiding werd hoofdzakelijk gewerkt rond het veiligheidsplan dat reeds kort besproken is tijdens de infosessies. Elk hoofdstuk werd in detail besproken en er was gelegenheid voor uitwisseling met collega’s. Als vervolg op deze opleiding worden in 2015 ‘terugkomdagen’ georganiseerd.
Voorzieningen konden Steunpunt Jeugdhulp contacteren met vragen rond informatieveiligheid. De antwoorden werden persoonlijk beantwoord door de veiligheidsconsulenten Bavo van den Heuvel en Bart van Buitenen. De vragen werden gebundeld en op de website van Steunpunt Jeugdhulp gepubliceerd onder ‘veelgestelde vragen’.
Voorbereidende bezoeken aan voorzieningen
13 februari Vzw De Vlieger, Deurne 14 februari Vzw Tonuso Anderlecht 17 februari Vzw Onze Thuis, Edegem 18 februari Vzw Jeugddorp, Bonheiden 18 februari Vzw Sporen, Leuven 18 maart MFC Combo
Infosessies
17 maart in Leuven 18 maart in Berchem 26 maart Hasselt 2 april in Gent 3 april Kortrijk
In totaal bereikten we 127 deelnemers uit 95 voorzieningen BJB. De infosessies werden ook opengesteld voor andere sectoren en we ontvingen zo ook 30 deelnemers uit de sector K&G en 7 uit de sector AWW. Opleiding veiligheidsconsulent
Reeks 1: 12 juni, 9 september, 21 oktober Reeks 2: 17 juni, 16 september, 28 oktober Reeks 3: 19 juni, 11 september, 23 oktober
Steunpunt Jeugdhulp | 40
Alle vormingen gingen door in Brussel. In totaal volgden 55 deelnemers deze opleiding. De drie terugkomdagen worden georganiseerd in 2015. Eén daarvan zal doorgaan in Hasselt aangezien de provincie Limburg dit thema provinciaal wil ondersteunen. Doorheen het project werd de planning en de schatting van het aantal in te zetten mandagen steeds aangepast. Dit werd steeds besproken op de stuurgroep Binc waar dit project onder valt. Op deze manier slaagden we er in meer personen op te leiden dan eerst voorzien en is er zelfs ruimte om de driedaagse opleiding nogmaals te organiseren begin 2015. 19 deelnemers schreven zich reeds in voor deze nieuwe opleiding, wat het totaal aantal deelnemers op 74 brengt. Aangezien het agentschap Jongerenwelzijn een overzicht krijgt van alle geregistreerde veiligheidsconsulenten via de privacycommissie, was het niet langer noodzakelijk dat Steunpunt Jeugdhulp deze inventaris bijhoudt.
41 | Steunpunt Jeugdhulp
De bestaande initiatieven op het vlak van cultuurgevoelige hulpverlening zijn vaak beperkt tot de eigen sector of voorziening en zijn bovendien niet structureel verzekerd. Via een Brussels pilootproject van Integrale Jeugdhulp werd daarom in de periode 2009-2010 het concept cultuurgevoelige jeugdhulp ontwikkeld. Het project cultuurgevoelige jeugdhulp zoals in dit dossier is beschreven, werd aangebracht door IJH in het kader van middelen voorzien door het Europees Integratie Fonds. SAW en Steunpunt Jeugdhulp schreven in op de projectoproep en zochten twee lokale partners, CAW Antwerpen en Brusselse Welzijns- en gezondheidsraad. In de regio’s Antwerpen en Brussel is het expertisenetwerk op basis van de bevindingen uit het Brusselse pilootproject verder ontwikkeld en getest zodat deze ervaringen vertaald kunnen worden naar andere regio’s. In wat volgt vatten we samen welke stappen er zijn gezet bezien vanuit de bril van de projectcoördinator. Omdat het pilootproject drie jaar voor de start van het vervolgtraject was afgesloten en het nieuwe project de overdraagbaarheid naar andere regio’s ten doel had, vingen we aan met een behoefte- en omgevingsanalyse. We verkenden de mogelijkheden binnen verschillende beleidsniveaus. Het gesprek met Kruispunt Migratie, leden van de stuurgroep, adviesgroep samenstellen… De moeilijkheden om de (onder druk staande) integratiesector mee te krijgen, het overleg met het beleidsdomein Welzijn, het zoeken naar afstemming tussen de verwachtingen van de ‘opdrachtgevende’ projectuitschrijver en de plaatselijke initiatieven was een voortdurend zoeken naar evenwicht. We kregen zicht op de lokale krachten en knelpunten en op wie welke engagementen op kon nemen. Op basis van de analyse van de kennismakingsgesprekken kon de vervolgstap gezet worden richting de ontwikkeling en testing van het expertisenetwerk. Dit is gedurende de projectperiode van 2013 een proces van constante ontwikkeling en reflectie geweest. Vragen rond de afbakening van gehanteerde definiëringen en uitgangspunten (onder andere ‘wat is cultuurgevoelige jeugdhulp?’, ‘wat verstaan wij onder een expertisenetwerk?’, de missie en visie van het project) stonden hierbij centraal. Daarnaast diende het project zelf ook afgebakend te worden door de vraagstelling ‘wat valt er wel/niet onder cultuurgevoelige jeugdhulp?’. Tenslotte stonden we stil bij de inhoudelijke en praktische invulling van de expertengroepen, actiegroepen en het infopunt. Het concept uit het Brusselse pilootproject is hiermee verder verfijnd en aangepast aan de behoeftes uit de regio’s Brussel en Antwerpen. Zo ontstond de opzet van een expertisenetwerk bestaande uit lokale expertengroepen, lokale actiegroepen en een bovenlokaal infopunt met een informatiefunctie en een helpdeskfunctie. De signalen uit de kennismakingsgesprekken vormden het startpunt voor de experten- en actiegroepen. Bovenstaande aspecten kwamen tijdens het wekelijkse teamoverleg van de lokale netwerkverantwoordelijken, de infopuntverantwoordelijke en de projectcoördinator ter sprake. Er diende, gelet op de (beperkte) projectperiode, een balans gezocht te worden naar de praktische aspecten die besproken moesten worden en de meer theoretische zoektocht binnen het team. Om de praktische ontwikkeling niet te laten stagneren zijn er naast deze wekelijkse team overleggen een drietal brainstormdagen georganiseerd. Daarnaast werd de manier van werken op basis van
Steunpunt Jeugdhulp | 42
tussentijdse evaluaties door de projectcoördinator met de teamleden opgevolgd, geanalyseerd en waar nodig bijgestuurd.
Tijdens de gehele projectperiode werd lokale en bovenlokale expertise uitgewisseld en gedeeld tussen de twee lokale netwerken. Er kon een overkoepelende analyse worden gemaakt omdat zowel in de regio Brussel als Antwerpen hetzelfde traject is gevolgd van kennismakingsgesprekken, expertengroepen en actiegroepen. Op basis van de overkoepelende analyse is een conceptnota en een draaiboek opgesteld die zijn gepresenteerd tijdens de Netwerkdag Cultuurgevoelige Jeugdhulp op 19 juni 2014. De twee nota’s richten zich op de overdraagbaarheid van het concept richting andere regio’s. In de conceptnota wordt het expertisenetwerk omschreven met onderliggende visies, succesfactoren en valkuilen. Het draaiboek is een praktische leidraad om een lokaal netwerk over het thema ‘cultuurgevoelige jeugdhulp’ op te starten. De geïnteresseerde wordt in dit draaiboek door de voorbereiding, uitbouw en bestendiging van het lokale netwerk gegidst met zijn verschillende onderdelen en functies.
Ter afsluiting van het project formuleerden we een aantal beleidsaanbevelingen als aanzet om het ontwikkelde netwerkconcept te continueren in heel Vlaanderen en Brussel. Deze beleidsaanbevelingen zijn gebaseerd op de ervaringen van de afgelopen 1,5 jaar met netwerkontwikkeling en expertisedeling. In de conceptnota en het draaiboek is een uitgebreide omschrijving terug te vinden, te downloaden op www.steunpuntjeugdhulp.be. De beleidsaanbevelingen kaderen uiteraard in de projectopdracht van het Europees Integratiefonds (EIF) binnen het Vlaams ESF-Agentschap, maar zijn vooral gericht aan de Afdeling Beleidsontwikkeling van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, met het oog op een mogelijke verankering in het kader van de Integrale Jeugdhulp. De aanbevelingen werden goedgekeurd door de stuurgroep van het project.
In het project respecteerden we de opgelegde afbakening tot de doelgroep van de zogenaamde ‘derdelanders’. Deze ‘derdelanders’ zijn mensen die geen burger zijn van de Europese Unie. De prioritaire doelgroep van de projectoproep van het EIF was de hulpverlening aan ‘de nieuwkomers uit niet EU-landen die maximum 5 jaar legaal in België verblijven’. Vanuit de praktijk is er duidelijke behoefte aan expertisedeling die ruimer gaat dan deze doelgroep. Bijvoorbeeld: het omgaan met mensen zonder wettelijk verblijf, niet-begeleide minderjarige vreemdelingen of Oost-Europese migratie (bijvoorbeeld Romacultuur). Tijdens de uitvoering van het project bleek deze indeling, in ‘derdelanders’ en ‘anderen’ op basis van formele kenmerken, moeilijk te hanteren. Jeugd- en gezinshulpverleners werken aan meer cultuursensitiviteit in een samenleving die zich op het vlak van ‘superdiversiteit’ niet in categorieën laat indelen. In het project werd de doelgroep al snel omschreven als “jongeren met een migratieachtergrond en hun gezin. We pleiten in de toekomst
43 | Steunpunt Jeugdhulp
voor een aanbod voor jeugdhulpverleners dat alle facetten en doelgroepen in het omgaan met de ‘superdiversiteit’ meeneemt.
De verschillende acties die we ontwikkelden in de loop van de projectperiode geven duidelijk aan dat de focus op de cultuurgevoeligheid van jeugd- en gezinshulpverleners beantwoordt aan een reële behoefte. Het bevorderen van cultuurgevoeligheid van praktijkwerkers is een noodzakelijke, maar slechts één van de strategieën in het streven naar een jeugdhulp die toegankelijk is voor etnischculturele minderheden en die kwaliteitsvol omgaat met de superdiversiteit van de actuele samenleving. Cultuurgevoeligheid speelt in op de noodzakelijke competenties (kennis, vaardigheden, attitude) van jeugdhulpverleners. Cultuurgevoeligheid mag geen ‘specialisatie’ worden, wel een generieke competentie van elke jeugdhulpverlener. Ook de basisopleidingen kunnen daarvoor een belangrijke bijdrage leveren. In het projectverloop stelden we vast dat het bevorderen van deze cultuurgevoeligheid deel moet uitmaken van een globale en samenhangende aanpak, waarin de volgende lijnen van belang zijn:
Het stimuleren van initiatieven die de participatie van ethnisch-culturele minderheden aan de jeugdhulp en de organisatie van de jeugdhulp bevorderen. Het originele model van dialooggroepen is in het uiteindelijk concept afgeschaft op aangeven van de zelforganisaties. Dit neemt niet weg dat er een dialoog is opgezet met deze organisaties en zij wel degelijk meegewerkt hebben aan concrete acties binnen het expertisenetwerk, zoals bijvoorbeeld het dialoogproces met de CLB’s in Brussel. De dialoog met zelforganisaties of cliënten met een migratie-achtergrond en hun gezin is een belangrijke, maar niet de enige actie in het expertisenetwerk. De dialoog-acties worden daarom beter ingebed in bredere participatiebevorderende initiatieven, in de lijn van de keuze in het decreet Integrale Jeugdhulp voor ‘vermaatschappelijking’ (o.m. art. 9, 2°: het verhogen van de participatie in de jeugdhulpverlening).
Het ondersteunen van een globaal diversiteitsbeleid en processen van interculturalisering in de jeugdhulpvoorzieningen, met incentives voor innoverende projecten.
Het ter beschikking stellen van een voldoende uitgebouwd en betaalbaar aanbod van tolken, minstens in de voorzieningen van de ‘brede instap’, de crisisjeugdhulp, de intersectorale toegangspoort en de gemandateerde voorzieningen.
Het concept dat in de twee stedelijke contexten (Antwerpen en Brussel) werd getest en verder uitgewerkt, kan in heel Vlaanderen en Brussel uitgezet worden. Het concept is beschreven in de vermelde conceptnota en het draaiboek. Voor het netwerk in Antwerpen en voor de andere regio’s, met uitzondering van Brussel, betekent dit een verruiming van het werkingsgebied naar de volledige provincie. Dit is haalbaar èn wenselijk, op voorwaarde dat er voldoende oog is voor het organiseren van expertisedeling in ‘live’-contacten in lokale netwerken. Het netwerkconcept zal ook moeten aangepast worden aan de niet-
Steunpunt Jeugdhulp | 44
grootstedelijke context, met name in regio’s rond een centrumstad en in landelijke regio’s met kleine gemeenten. De sociologische graad van superdiversiteit kan mogelijk verschillen tussen de stedelijke en de meer landelijke gebieden, maar we gaan ervan uit dat globaal genomen de behoefte even groot is, in verhouding tot het aantal hulpverleners in de regio.
Om de cultuurgevoeligheid bij jeugdhulpverleners te bevorderen gaan we uit van twee sporen in de regionale netwerken: 1) expertisedeling stimuleren en ondersteunen tussen jeugdhulpverleners onderling en; 2) expertise ter beschikking stellen via een ondersteunend intersectoraal inzetbaar aanbod. Het eerste spoor focust op de expertisedeling op de ‘werkvloer’. De belangrijkste functies zijn:
het matchen van concrete vragen met een opgedane ervaring van een andere voorziening; het faciliteren van casusoverleg en intervisie als leerdoel; de uitwisseling van good practices en deze ontsluiten.
Dit veronderstelt een goed zicht op de praktijkervaringen in de betrokken voorzieningen, om deze te kunnen verbinden aan andere praktijkervaringen (zie verder in aanbeveling 5 over de functie van ‘netwerkcoördinator). Het tweede spoor is het voorzien van een intersectoraal inzetbaar aanbod. Dit aanbod bestaat uit:
de organisatie (met open uitnodiging) van onder meer vormingen, trefdagen en workshops lokaal of bovenlokaal; het intersectoraal ter beschikking stellen van consult- en bemiddelingsfuncties (bijvoorbeeld OTA, interculturele bemiddeling en inzet van ervaringsdeskundigen); het aanbieden van een infopunt, helpdesk en kennisdelingsplatform (zie verder onder aanbeveling 6); Het stimuleren van de samenwerking met actoren buiten de jeugdhulp (onder andere LOI’s, integratiecentra, onthaalbureaus en OCMW’s) op basis van concrete gesignaleerde knelpunten.
De behoefte aan het delen van ervaringen en expertise over cultuurgevoelige aspecten van de jeughulp is niet tijdelijk. Het levendig houden van een expertisenetwerk vraagt bovendien een permanente ondersteuning. Daarom pleiten we voor een duurzame en structurele ondersteuning, die verzekerd wordt door: een stuurgroep, actiegroepen die een jaarprogramma uitvoeren, expertisenetwerken, een netwerkcoördinator en een digitaal kennisplatform op Vlaams niveau.
Een stuurgroep ‘cultuurgevoelige jeugdhulp’ fungeert als draagvlak voor de engagementen van de betrokken sectoren om hun expertise intersectoraal in te zetten. De stuurgroep is tevens de draaischijf voor de organisatie van de acties. De lokale ‘experten-groep’ die in de
45 | Steunpunt Jeugdhulp
projectfase samenkwam kan omgevormd worden tot dergelijke stuurgroep. Dit zal gepaard moeten gaan met het (verder/blijvend) activeren van engagementen in de betrokken regio’s.
De actiegroepen die tijdens de projectfase diverse initiatieven namen, werken binnen de krijtlijnen opgesteld door deze stuurgroep. De concretisering gebeurt in een jaarprogramma. Om de band met de zes bij Integrale Jeugdhulp betrokken sectoren te verzekeren, heeft de ‘stuurgroep cultuurgevoelige jeugdhulp’ een statuut als onderdeel van het IROJ (Intersectoraal Regionaal Overleg Jeugdhulp). De actieplannen worden dan ook op dit niveau beslist, binnen het kader bepaald door het Managementscomité Integrale Jeugdhulp.
Om de expertisenetwerken duurzaam te ondersteunen is het noodzakelijk om de functie van een voltijdse regionale netwerkcoördinator te voorzien. Deze coördinator heeft verschillende rollen en taken: aanspreekpunt zijn en grondige kennis opbouwen van het praktijkveld; matchen tussen vragen naar expertise en mogelijk aanbod; activeren van engagementen; oplijsten, bekendmaken en mee organiseren van acties van expertisedeling (studiedagen, intervisie, vorming,…); betrekken van de integratiesector; organiseren van dialoog met doelgroepen. Voor de inbedding van deze functie van lokale netwerkcoördinator zijn er verschillende mogelijkheden: bij één voorziening uit de jeugdhulp (bij voorkeur met een intersectorale werking, generalistische insteek, zelf al ervaring opgebouwd met cultuurgevoeligheid en interculturalisering en een neutraal profiel); als regionale antennefunctie verbonden aan één van de Vlaamse steunpunten; bij een (organisatie voor) regionaal welzijnsoverleg (dit bestaat echter nergens op die schaal, behalve in Brussel); bij het provinciebestuur (indien dit strookt met de nieuwe opdrachten in het kader van de interne staatshervorming). Op Vlaams niveau is het refentiepunt een digitaal kennisdelingsplatform ‘cultuurgevoelige jeugdhulp’ (zie verder onder aanbeveling 6). Voor het opbouwen en onderhouden van dit kennisdelingsplatform in overleg met de regionale netwerken, is een voltijdse functie noodzakelijk. Deze functie kan verbonden worden aan het samenwerkingsverband van de steunpunten die het project hebben uitgevoerd.
Dit digitaal platform heeft de volgende functies:
het is een centraal infopunt dat alle relevante inhoud met betrekking tot cultuurgevoelige jeugdhulp verzamelt en ontsluit; het is een interactief platform voor kennisdeling dat alle jeugdhulpverleners uitnodigt om rechtstreeks te participeren; het creëert een forum voor uitwisseling van acties die in de 6 regio’s zijn ontwikkeld;
Steunpunt Jeugdhulp | 46
het bevat een helpdeskfunctie die mogelijk maakt om vragen te adresseren en een gepast antwoord te verzekeren.
Dit digitaal platform wordt best op Vlaams niveau uitgebouwd omdat dit efficiënter is, maar ook omdat het alle aanwezige lokale expertise kan bundelen. De ervaring met digitale platforms (zie bijvoorbeeld bestaande elektronische leeromgevingen en toolboxen) leert echter dat deze vaak een stille dood sterven als ze niet voortdurend ‘levendig’ worden gehouden. Dat kan alleen maar als er een sterke verbinding is met de regionale netwerken en als deze netwerken het digitaal platform mee gebruiken als één van de kanalen voor expertisedeling. Daarom is het aangewezen dat de provinciale netwerkcoördinatoren dit digitaal platform mee voeden en samen met een centrale coördinator de regie voeren van de kennis- en expertisedeling op dit niveau. Het digitaal platform kan een subwebsite zijn van het gemeenschappelijk digitaal kennisplatform kennisplein.be van het Steunpunt Jeugdhulp, Steunpunt Expertisenetwerken en Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en/of gekoppeld worden aan de website ‘Pigmentzorg’ van VIVO, die reeds een soortgelijke en uitgebreide website ontwikkeld heeft.
Een expertisenetwerk kan niet alleen voor een thema als cultuurgevoelige jeugdhulp, maar ook andere thema’s zijn vruchten afwerpen. Ben je geïnteresseerd of op zoek naar meer informatie, ga eens naar www.cultuurgevoeligejeugdhulp.be of lees de conceptnota/het draaiboek van het project, terug te vinden op www.steunpuntjeugdhulp.be
47 | Steunpunt Jeugdhulp
Er is een duidelijke nood aan concrete werkmaterialen om de gezondheidskloof of sociale gradiënt te verkleinen. De gezondheidsongelijkheid komt ook bij kinderen en jongeren duidelijk naar voor. Gezondheidsongelijkheden aanpakken doe je best door tijdens de kinderjaren en adolescentie in te zetten op preventie. Gezond gedrag en een gezonde leefstijl stimuleren is van groot belang om latere gezondheidsproblemen te voorkomen. Er is weinig bekend over hoe je gezondheidspromotie succesvol kan aanpakken bij jongeren met een lage socio-economische status of kwetsbare jongeren. Het project ‘Gezonde Gasten’ van VIGeZ wil een settingsgerichte, integrale aanpak voor gezondheidsbevordering ontwikkelen, op maat van elke organisatievorm in de bijzondere jeugdzorg. Binnen die setting kan ‘integraal’ gewerkt worden: tegelijk inzetten op meerdere gezondheidsthema’s. Zo wordt niet enkel het gedrag van de mensen beïnvloed, maar ook hun omgeving. Steunpunt Jeugdhulp ondersteunt dit project vanuit de stuurgroep en zal mee instaan voor de ontwikkeling en bekendmaking. Het project loopt van augustus 2014 tot het najaar 2015.
Steunpunt Jeugdhulp organiseerde, in samenwerking met Informant, een driedaagse vorming om begeleiders te ondersteunen bij het creëren van een positief en herstelgericht leefklimaat in de leefgroep. De herstelrechtelijke benadering sluit naadloos aan bij een krachtgerichte aanpak waarbij jongeren aangesproken worden om op een constructieve wijze deel te nemen aan het groeps- en gemeenschapsleven maar besteedt nog meer aandacht aan ‘het slachtoffer’ en de andere personen die geraakt werden door het incident. Samen met al deze betrokkenen wordt gezocht naar herstel. Tijdens deze driedaagse gingen we in op basisprincipes van herstelgericht werken en oefenden we verschillende methodes om het gesprek en het herstel op gang te brengen. De laatste dag van de vorming ging nog door in 2014. Eind 2014 – begin 2015 organiseerde het steunpunt, in samenwerking met Ligand, een gelijkaardige vorming voor de begeleiders van Minor Ndako.
Onze website en onze artikels op jeugdrecht.be zijn heel makkelijk te vinden op het internet. Dat maakt dat we elk jaar ook heel wat vragen krijgen van studenten en particulieren. In 2014 hielpen we 16 studenten aan (linken naar) informatie voor hun eindwerk of project. Daarnaast kregen we 177 vragen binnen van particulieren, zowel via mail als telefonisch. Meestal gaat het om ouders die op zoek zijn naar informatie of hulp, en verwijzen we door naar een CAW of JAC, advocaat.be of de Kinderrechtswinkel voor juridische bijstand of naar het nummer 1712 (meldpunt geweld). Op onze website vinden ouders en jongeren ook een ‘doorverwijsdocument’ met contactgegevens. Steunpunt Jeugdhulp | 48
JANUARI 2014 6/01/14
Werkgroep Cultuurgevoelige Jeugdhulp
Lydwine, Min
6/01/14
Binc overleg met Agentschap Jongerenwelzijn
Wederik
6/01/14
Analyse Binc 2.0 HP Belgacom
Wederik
7/01/14
Opleiding informatieveiligheid projectleiders (Binc)
Wederik
9/01/14
Herstelgericht werken CAFT (Cirkant Vzw), intervisie begeleiden
Lieve
10/01/14
Salduz-overleg TJK - Kinderrechtencommissariaat
Lieve
10/01/14
Overleg met JINT en Kenniscentrum Sociaal Europa (KCSE) ivm project JAO Lydwine (= Jongeren als Onderzoekers) Integrale Jeugdhulp
10/01/14
Vormingsmedewerkers Informant - ontmoeting
13/01/14
Gesprek met Ruben Tempelaere van Joplim (JongerenOuderParticipatie Jeugdzorg – Limburg) ivm participatiemethodiek
14/01/14
Interview met Bruno Vanobbergen, Vlaamse kinderrechtencommissaris, ifv artikel in Alert
Lieve
14/01/14
Overleg met Pieter Schillewaert (uitgeverij UGA) over een pleegzorgkalender
Min
15/01/14
Overleg met docente Nele Gulinck (Hogeschool Universiteit Brussel) ivm Wederik nieuwe media
16/01/14
Directieoverleg SAW, SEN en Steunpunt Jeugdhulp
Min
17/01/14
Binc overleg: HP Belgacom en het Agentschap Jongerenwelzijn
Wederik
20/01/14
Overleg JAO (= Jongeren als Onderzoekers) Integrale Jeugdhulp
Lydwine
20/01/14
Binc opleiding aan medewerkers Eranova
Wederik
21/01/14
Overleg veiligheidsconsulent met Cronos, Bavo Van Den Heuvel (Cranium) Lydwine, en Bart Verstraete (Agentschap Jongerenwelzijn) Wederik
21/01/14
Prospectie websitebouwer met SEN, SAW en Steunpunt Jeugdhulp
Min
22/01/14
Demo Binc HCA
Lieve
23/01/14
Opleiding "Van visie naar opleidingsplan", georganiseerd door het Vlaams Karolien Instituut voor Vorming en Opleiding (VIVO)
23/01/14
Ondersteuning opleiding aanmeldingsdocument Vlaams Agentschap voor Wederik Personen met een Handicap (VAPH)
28/01/14
Voorstelling vernieuwde jeugdhulplandschap bij SEN
28/01/14
Overleg met Karel Dewitte ivm begeleiding teambuilding Steunpunt Min Jeugdhulp
28/01/14
Overleg Binc HP Belgacom
Wederik
29/01/14
Deelname aan werkgroep Integrale Jeugdhulp van Verbond Sociale Ondernemingen (VSO)
Min
31/01/14
Overleg incidenten aanmelding Vlaamse zorgvoorzieningen bij eHealth
Wederik
3/02/14
Deelname aan Stuurgroep Protocol van Moed
Annemie
3/02/14
Binc overleg HP Belgacom
Wederik
Min & Wederik
Annemie
FEBRUARI 2014
49 | Steunpunt Jeugdhulp
Min,
3/02/14
Binc HCA opvolgvergadering
Lieve
4/02/14
Overleg 433bis Strafwetboek Kinderrechtencommissariaat
Min
6/02/14
Opleiding volgen "Van visie naar opleidingsplan", georganiseerd door het Karolien Vlaams Instituut voor Vorming en Opleiding (VIVO)
7/02/14
Stuurgroep Decreet Rechtspositie Minderjarigen
Annemie
7/02/14
Opleiding informatieveiligheid (organisatie)
Lydwine
7/02/14
Overleg met Ann Rommel van Kenniscentrum Sociaal Europa (KCSE)
Lydwine, Min
7/02/14
Ondersteuning opleiding aanmeldingsdocument Vlaams Agentschap voor Wederik Personen met een Handicap (VAPH)
7/02/14
Binc overleg HP Belgacom
Wederik
7/02/14
Overleg Krachtgericht Werken
Lieve
11/02/14
Overleg met Tinne Mous (Politeia) ivm het Pleegouderboek, 101 vragen Annemie, Min over pleegzorg
12/02/14
Directieoverleg steunpunten SEN, SAW en Steunpunt Jeugdhulp
12/02/14
Overleg met het Beleidsondersteuningsteam Integrale Jeugdhulp (BOT IJH) Min ivm het project Cultuurgevoelige Jeugdhulp
13/02/14
Verkenningsbezoek aan vzw De Vlieger ivm informatieveiligheid
14/02/14
Financiële toelichting door Lisa Van Hecke (Europees Sociaal Fond, ESF) Karolien, Min ivm het project Cultuurgevoelige Jeugdhulp
14/02/14
Binc overleg HP Belgacom
Wederik
14/02/14
Bezoek aan Tonuso vzw ifv informatieveiligheid
Wederik
17/02/14
Team+ ifv het project Cultuurgevoelige Jeugdhulp
Lydwine, Min
17/02/14
Overleg Agora antennes
Lydwine
17/02/14
Bezoek aan Onze Thuis vzw ifv informatieveiligheid
Wederik
17/02/14
Overleg met Jan Hertecant (Brusselse Welzijns- en Gezondheidsraad) ifv Min het project Cultuurgevoelige Jeugdhulp
18/02/14
Bezoek aan Jeugddorp vzw ifv informatieveiligheid
Lydwine
18/02/14
Bezoek aan Sporen vzw ifv informatieveiligheid
Wederik
18/02/14
Prospectie websiteleverancier steunpunten Workshop Webs
Min
19/02/14
Bijwonen lezing Een halve eeuw Marokkaanse migratie
Lydwine
19/02/14
Lerend netwerk registreren
Wederik
19/02/14
Binc overleg HP Belgacom
Wederik
19/02/14
Platform herstelgericht werken op school
Lieve
20/02/14
Uiteenzetting over het project Cultuurgevoelige Jeugdhulp bij de Vlaamse Min Gemeenschapscommissie
21/02/14
Periodiek overleg Welzijn, Volksgezondheid en Gezin - eHealth
24/02/14
Opleiding volgen "Opleiding overheidsopdrachten", georganiseerd door Karolien SamenAanKoop vzw
24/02/14
Overleg Krachtgericht Werken
Lieve, Min
27/02/14
Redactieraad e-zine Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten
Annemie, Min
27/02/14
Voorzittersoverleg SEN, SAW, Steunpunt Jeugdhulp
Min
Steunpunt Jeugdhulp | 50
Min
Lydwine
Wederik
28/02/14
Kernredactie Praktijkboeken Jeugdhulp (Bemiddeling en Herstelgericht Lieve, Lydwine, Min werken)
MAART 2014 6/03/14
Analyse Binc en klikmodel
Wederik, Min
6/03/14
Overleg met Jan Bosmans (Vlaams Welzijnsverbond)
Min
10/03/14
Congres van het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) bijwonen
Lydwine
10/03/14
Binc analyse
Wederik
10/03/14
Bijwonen Special Youth Care Platform, georganiseerd door Agentschap Min Jongerenwelzijn
11/03/14
Deelname aan ENSA werkgroep (European Network of Social Authorities ), Lydwine georganiseerd door het Kenniscentrum Sociaal Europa (KCSE)
12/03/14
Overleg met Koen Berwouts (Regionaal Welzijnsoverleg) ifv casustafels Tinne Vorming Jeugdhulp
12/03/14
Alert redactievergadering
Lieve
12/03/14
Directieoverleg steunpunten Steunpunt Jeugdhulp, SAW, SEN
Min
17/03/14
Studiedag volgen Protocol van Moed
Annemie
17/03/14
Provinciale infosessie veiligheidsconsulent / informatieveiligheid te Leuven Lydwine, Wederik (organisatie)
17/03/14
Binc analyse
Wederik
18/03/14
Provinciale infosessie veiligheidsconsulent / informatieveiligheid te Berchem (organisatie)
Lydwine
18/03/14
Stuurgroep Binc
Lieve, Min, Wederik
18/03/14
Platform herstelgericht werken op school
Lieve
18/03/14
Stuurgroep project Ondersteuning BJB met het Agentschap Jongerenwelzijn
Min
18/03/14
Bezoek aan MFC Combo ifv informatieveiligheid
Wederik
19/03/14
Volgen opleiding "Verwerking persoonsgegevens", georganiseerd door Lydwine uitgeverij Politeia
20/03/14
Bijwonen feedbacksessie Bouwstenen Vlaams Actieplan Onlinehulp
Wederik
21/03/14
Stuurgroep project Cultuurgevoelige Jeugdhulp
Lydwine, Min
24/03/14
Bijwonen doctoraatsverdediging H. Van Puyenbroeck: I (h)as an audience. Lydwine Processes of change behind the outcomes of Intensive Family Preservation Services: a process-outcome study
25/03/14
Binc analyse
26/03/14
Provinciale infosessie veiligheidsconsulent / informatieveiligheid te Hasselt Wederik (organisatie)
27/03/14
Overleg met Flip Voets (Raad voor Journalistiek) ivm advies 433bis Min Strafwetboek, met Lieven Derycke (Kinderrechtencommissariaat) en Diane Waumans (VRT)
27/03/14
Overleg met Peter Haenebalcke (uitgeverij Larcier) ivm TJK-project Annemie, Min (Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten)
27/03/14
Organiseren / spreken / bijwonen Studievoormiddag bemiddeling en Lieve, Lydwine herstelgericht werken, georganiseerd door Steunpunt Jeugdhulp,
Wederik
51 | Steunpunt Jeugdhulp
Informant en uitgeverij Politeia 27/03/14
Denktank armoede POW (Alert)
Lieve
28/03/14
Studiemiddag "Het politioneel verhoor van minderjarigen. Een leidraad Annemie voor het politioneel verhoor van minderjarigen in het kader van de Salduzwet", georganiseerd door uitgeverij Larcier, Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten en Unie Jeugdadvocaten (organisatie)
28/03/14
Binc analyse
Wederik
APRIL 2014 2/04/14
Provinciale infosessie veiligheidsconsulent / informatieveiligheid te Gent Lydwine (organisatie)
3/04/14
Overleg met Linda van Weyenberg, communicatieverantwoordelijke Annemie Agentschap Jongerenwelzijn
3/04/14
Binc overleg Hewlett-Packard/Belgacom (HB) - Smals
Wederik
3/04/14
Overleg met Johan Put ivm Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten
Min
4/04/14
Incidentenoverleg e-health
Wederik
4/04/14
Directieoverleg steunpunten SEN, Steunpunt Jeugdhulp, SAW
Min
5/04/14
Boekvoorstelling De Vergeetput (Lorin Parys)
Min
7/04/14
Gesprek met Sigrid Pollentier (Sint Idesbald MFC VAPH) ivm lidmaatschap Min Algemene Vergadering Steunpunt Jeugdhulp
10/04/14
Binc analyse
Wederik
23/04/14
Directieoverleg steunpunten SEN, SAW, Steunpunt Jeugdhulp
Min
24/04/14
Werkgroep Ondersteuning Jongerenwelzijn)
28/04/14
Bijwonen "Studienamiddag Beeldvorming Minderjarigen", georganiseerd Min door het Kinderrechtencommissariaat
29/04/14
Gesprek met Arie Zoontjes (stagiaire Kenniscentrum Kinderrechten) in Annemie verband met juridisch bronnengebruik
BJB
met
Geert
Michiels
(Agentschap Min
MEI 2014 5/05/14
Overleg met Annick Deblauwe (Integrale Jeugdhulp) met betrekking tot Annemie Vorming Jeugdhulp
6/05/14
Binc overleg
7/05/14
Voorbereiding steunpuntendag van 02/06/2014 met begeleider Inge Annemie Singulé
7/05/14
Werkgroep Integrale Jeugdhulp van Verbond Sociale Ondernemingen Min (VSO) deelname
8/05/14
Stuurgroep Decreet Rechtspositie Minderjarigen deelname
8/05/14
Opleiding volgen "Jeugdbeschermingsrecht", KULeuven, georganiseerd Annemie, Lieve, Min door Themis, school voor postacademische juridische vorming
8/05/14
Voorzittersoverleg SAW, SEN, STEUNPUNT JEUGDHULP
9/05/14
Opleiding volgen "Aan de slag met Nieuwe Autoriteit vanuit een Lieve residentiële setting", georganiseerd door Koninklijk Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand
9/05/14
Overleg met Johan Vanderfaeillie in verband met lidmaatschap Algemene Min
Steunpunt Jeugdhulp | 52
Wederik
Annemie
Min
Vergadering Steunpunt Jeugdhulp 12/05/14
Binc overleg
Wederik
12/05/14
Bijwonen VSO-fusiefeest (Verbond Sociale Ondernemingen)
Min
13/05/14
Stuurgroep Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek (PWO) internet Wederik Based individual treatment (iBit) van de Katholieke Hogeschool Limburg
16/05/14
Binc overleg
19/05/14
Opleiding volgen "Onthaalbeleid", georganiseerd door VIVO (Vlaams Karolien Instituut voor Vorming en Opleiding)
19/05/14
Denktank krachtgericht werken
Lieve, Min
21/05/14
Redactieraad Praktijkboeken Jeugdhulp (organisatie)
Lydwine, Min
22/05/14
Bijwonen en spreken tijdens studievoormiddag 'Van cliëntenfeedback naar Wederik cliëntparticipatie', naar aanleiding van het verschijnen van het boek Werken met cliëntenfeedback in de jeugdhulp.
27/05/14
Tussentijdse evaluatie Vorming Jeugdhulp met Martine Puttaert en Annick Annemie, Min, Tinne Deblauwe (Integrale Jeugdhulp)
27/05/14
Overleg Binc Domino
Wederik
27/05/14
Platform herstelgericht werken op school
Lieve
28/05/14
Adviesgroep project Cultuurgevoelige Jeugdhulp
Lydwine, Min
2/06/14
Stafmedewerkersdag Steunpunten
allen
3/06/14
Stuurgroep Binc
Wederik, Min, Lieve
4/06/14
Directieoverleg steunpunten SEN, SAW, Steunpunt Jeugdhulp
Min
4/06/14
Overleg Steunpunt Jeugdhulp met koepels VWV, SOM, Jongerenbegeleiding
Min
5/06/14
Vorming Jeugdhulp 2 - casustafels Gent (organisatie)
Annemie, Wederik, Karolien
5/06/14
Overleg met Partners in Pleegzorg
Min
5/06/14
SOPleegzorg onderzoek VUB: stuurgroep deelname
Min
6/06/14
Thuisloze vaders en hun kinderen – vorming geven op SAW
Annemie
10/06/14
Cultuurgevoelige jeugdhulp overleg beleidsaanbevelingen
Min
12/06/14
Hoofdredacties overleg met Larcier ivm TJK-project
Annemie, Min
12/06/14
Opleiding veiligheidsconsulent (organisatie)
Wederik
12/06/14
Overleg boekhouding steunpunten
Min
13/06/14
Binc analyse
Wederik
17/06/14
Overleg BOT IJH ivm stuurgroep en studiedag DRM
Annemie
17/06/14
Opleiding veiligheidsconsulent dag 1 (organisatie)
Lydwine
18/06/14
Eindwerk jurylid Parnas
Wederik
19/06/14
Overleg ondersteuning jeugdhulp (matrix) met SEN
Annemie
19/06/14
Scriptie-verdediging Karel de Grote Hogeschool jurylid
Annemie
Wederik
JUNI 2014
Lieve, Tinne,
53 | Steunpunt Jeugdhulp
19/06/14
Slotmoment project cultuurgevoelige jeugdhulp
Lydwine, Min
19/06/14
Opleiding veiligheidsconsulent (organisatie)
Wederik
24/06/14
Stuurgroep Cultuurgevoelige Jeugdhulp
Lydwine, Min
25/06/14
Alert redactie vergadering
Lieve
25/06/14
Directieoverleg steunpunten
Min
30/06/14
Overleg krachtgericht werken SEN, SAW, Steunpunt Jeugdhulp
Lieve
1/07/14
Redactieraad Praktijkboeken
Lydwine, Min
2/07/14
Overleg invulling website Beroepsgeheim
Annemie, Wederik
3/07/14
Toelichting Binc aan pleegzorgdiensten
Wederik
3/07/14
Binc overleg HP/JW
Wederik
4/07/14
Overleg met Cogn-it SAW (website)
Wederik
7/07/14
Power users opleiding share point (5-daagse)
Lydwine, Wederik
7/07/14
RvB Steunpunt Jeugdhulp
Min
9/07/14
Overleg met Grieke Forceville Yar Vlaanderen
Min
17/07/14
Binc overleg HP/JW
Wederik
18/07/14
overlopen functionele analyse website steunpunten en opstart
Wederik
22/07/14
Binc: HCA overleg
Lieve
30/07/14
Overleg zakboekje Brusselse Welzijns raad
Wederik
4/08/14
Stuurgroep project websites steunpunten met cogn-it
Wederik
5/08/14
Opvolging Binc sprint 1
Wederik
5/08/14
Overleg steunpuntenbeleid met Suggnome vzw
Min
6/08/14
Vormgeving Alert online brainstorm
Wederik
14/08/14
Overleg website steunpunten met Cogn -it
Lydwine
18/08/14
Voorbereiding uitwisselingsdag Steunpunt Jeugdhulp)
20/08/14
Overleg met Peter Verdonck Ambrassade i.v.m. jongereninformatie
Min
26/08/14
Overleg Anneleen Allard Vigez i.v.m. project Gezonde Gasten
Wederik
29/08/14
Bespreking lidmaatschap met Kinderrechtencoalitie
Min, Lydwine
1/09/14
Stuurgroep websites steunpunten
Wederik
2/09/14
Binc analyse
Wederik
4/09/14
Overleg Johan Vangenechten artikels TJK mensenhandel
Annemie
4/09/14
Stuurgroep Binc
Min, Wederik, Lieve
5/09/14
Redactiedag Alert
Lieve
8/09/14
Demo Binc Jongerenwelzijn
Wederik
9/09/14
Sen project inclusieve trajecten voorbereiden
Annemie
9/09/14
Opleiding veiligheidsconsulent dag 2 (organisatie)
Wederik
11/09/14
Stuurgroep gebruikersrechten IJH bijwonen
Annemie
JULI 2014
AUGUSTUS 2014
krachtgericht
werken
(SEN,
SAW, Lieve, Kurt, Inge
SEPTEMBER 2014
Steunpunt Jeugdhulp | 54
11/09/14
Werkgroep krachtgericht werken SAW, SEN, Steunpunt Jeugdhulp
Lieve
11/09/14
Binc analyse
Wederik
12/09/14
Infovergadering BergOp-Binc
Wederik
16/09/14
Opleiding veiligheidsconsulent dag 3 (organisatie)
Lydwine
16/09/14
Binc sprint 3
Wederik
17/09/14
Websites Steunpunten overleg
Wederik
17/09/14
Directieoverleg Steunpunten
Min
18/09/14
Binc analyse
Wederik
18/09/14
Redactieraad TJK e-zine Gent
Min, Annemie
19/09/14
Colloquium 25 jaar Oases
Lydwine
19/09/14
Feedbackgroep Binc
Wederik
22/09/14
Studiedag Inclusieve trajecten CAW (SEN)
Annemie, Lydwine
24/09/14
SOM Werkgroep IJH bijwonen
Min
24/09/14
Voorzittersoverleg Steunpunten
Min
25/09/14
Werkgroep DRM studiedag BOT IJH 2015
Annemie
25/09/14
Binc analyse
Wederik
26/09/14
Juridisch advies De Zande – HCA toelichting geven in Ruiselede
Lieve
29/09/14
Studiedag volgen Samen werken tegen kindermishandeling – Het protocol van moed (KULeuven – Thomas More)
Annemie
30/09/14
Binc analyse
Wederik
1/10/14
Alert redactievergadering
Lieve
2/10/14
Overleg met BOT IJH organisatie 2015 Vorming JH traject 3
Annemie, Min
2/10/14
Stuurgroep website Steunpunten
Wederik
2/10/14
Congres platform herstelgericht werken op school
Lieve
3/10/14
Vorming volgen ‘Identiteitsvorming bij jongeren met etnisch diverse roots’ Lydwine bij Ambrassade
7/10/14
Infonamiddag bijwonen over project 4hobo (forensische outreach Lydwine jongeren, OBRA)
7/10/14
Binc sprint 4
Wederik
7/10/14
Overlegvergadering bij Cachet m.b.t. zakgeld in de jeugdhulp
Min
8/10/14
Stuurgroep project Gezonde Gasten
Wederik
9/10/14
Adviesraad Kenniscentrum Kinderrechten
Annemie
9/10/14
Dag van de Jeugdhulp – aanwezig
Min, Wederik, Alya
10/10/14
Focusgroep Onderzoek Keki Samenwerken in de JHV
Min
14/10/14
Lerend Netwerk sociaal werk netwerkt online Philippe Bocklandt
Lydwine
14/10/14
Binc analyse modulair kwartaal
Wederik
14/10/14
Directieoverleg Steunpunten
Min
15/10/14
Forumdag HCA bijwonen (Binc)
Lieve
16/10/14
Adviesgroep Cachet project plus 18
Lydwine
OKTOBER 2014
55 | Steunpunt Jeugdhulp
16/10/14
Infosessie Binc aan elektronisch dossier-ontwikkelaars van de organisaties
Wederik, Min
16/10/14
Thema Beroepsgeheim op de nieuwe website overleg SAW
Wederik, Min
16/10/14
Vorming EHBO volgen
Alya
17/10/14
Redactieraad Praktijkboeken
Lydwine, Min
17/10/14
Overleg op kabinet i.v.m. Steunpuntenbeleid (minister Vandeurzen)
Min
21/10/14
Opleiding veiligheidsconsulent in Ellipsgebouw BXL (organisatie)
Wederik
22/10/14
Voorbereiding steunpuntendag
Lydwine
22/10/14
Website Steunpunten overleg met Cognit
Wederik, Eveline
22/10/14
Overleg toekomst TJK met Larcier
Min
23/10/14
Opleiding veiligheidsconsulent in Ellipsgebouw BXL (organisatie)
Lydwine
30/10/14
Werkgroep jeugdsanctierecht
Min
3/11/14
Binc analyse
Wederik
3/11/14
Stuurgroep Ondersteuning bjb Jongerenwelzijn
Min
3/11/14
Studiedag volgen ‘Impact van plaatsing’ – 3 november 2014 - Crime & Society (VUB) i.s.m. het Kenniscentrum Kinderrechten
Lieve
4/11/14
Binc tweede feedbackgroep
Lydwine, Wederik
5/11/14
Participatiewerkgroep Pleegzorg
Lydwine
5/11/14
Demonstratie Elektronisch dossier firma Care4Flanders
Wederik
6/11/14
Stuurgroep Gebruikersrechten - Decreet Rechtspositie Minderjarigen
Annemie
6/11/14
Stuurgroep Binc
Wederik, Lieve, Min
7/11/14
Stuurgroep Websites Steunpunten
Wederik
13/11/14
Binc analyse
Wederik
13/11/14
Overleg krachtgericht werken SAW, SEN, Steunpunt Jeugdhulp
Lieve
13/11/14
Senseo-overleg SEN: verdere implementatie?
Lieve
13/11/14
Deelname aan de resonantiegroep opleiding gezinswetenschappen - Min jeugdhulpverleners van Odisee - Schaarbeek
17/11/14
Testen nieuwe Binc
Wederik
18/11/14
Deelname aan Lerend Netwerk sociaal netwerk Philippe Bocklandt
Lydwine
18/11/14
Binc sprint 6
Wederik
18/11/14
Stuurgroep Onderzoek kennisdelingsplatform Welzijn (Steunpunt WVG)
Wederik
19/11/14
Voorstelling Jaarverslag kinderrechtencommissariaat bijwonen
Annemie, Sophie
19/11/14
Voorbereiding steunpunkersdag
Lydwine
19/11/14
Stuurgroep Website steunpunten
Wederik
20/11/14
Binc 2.0 opleiding geven
Wederik
21/11/14
Studiedag bijwonen Tous ensemble ook in het samenleven? (Jongerenbegeleiding)
Lydwine, Lieve
21/11/14
Overleg project Gezonde gasten (Vigez)
Wederik
25/11/14
Overleg De Touter i.v.m. videodagboek in 2015 (informatie BJB)
Lydwine
25/11/14
Binc opleiding geven
Wederik
NOVEMBER 2014
Steunpunt Jeugdhulp | 56
25/11/14
Overleg Binc -HCA
Lieve
26/11/14
Bijwonen beleidsdag Jeugdhulp (SOM)
Lydwine, Min
26/11/14
Overleg website steunpunten
Wederik
27/11/14
Binc: overleg technische specificaties voor ontwikkelaars elektronisch Wederik dossier van voorzieningen
27/11/14
Directieoverleg steunpunten SAW SEN STEUNPUNT JEUGDHULP
Min
2/12/14
Toonmoment Cachet Antwerpen activiteiten
Lydwine
2/12/14
Binc opleiding
Wederik
4/12/14
Werkgroep DRM studiedag (2015)
Annemie
4/12/14
Binc on Tour: De Vlinderkens in Edegem
Wederik
9/12/14
Binc opleiding
Wederik
9/12/14
Kabinet Vandeurzen overleg steunpunten
Min
10/12/14
Jaarthema Kirecoal diversiteit 2015 werkgroep
Lydwine
10/12/14
Binc sprint 7
Wederik
10/12/14
Redactievergadering Alert
Lieve
12/12/14
Binc analyse
Wederik
16/12/14
Binc opleiding
Wederik
16/12/14
Studiedag volgen over Aansprakelijkheid en Beroepsgeheim, Studipolis, Lieve Gent
17/12/14
Overleg Project Inclusieve trajecten in 2015
Lydwine
17/12/14
Overleg website steunpunten
Wederik
DECEMBER 2014
57 | Steunpunt Jeugdhulp
Opleidingen en Vormingen 2014 Datum
Betalend
23/01/14
24/02/14 26/02/14
Congres Nederlands Jeugdinstituut
17/03/14 19/03/14
Verwerking Persoonsgegevens (Politeia)
28/03/14 28/04/14
9/05/14
Lydwine Protocol van Moed
20/03/14
8/05/14
Jeugdbeschermingsrecht (Themis) Inspiratiedag: Aan de slag met Nieuwe Autoriteit (OC St Ferdinand) Stafmedewerkersdag Steunpunten
Lieve Min, Lieve, Annemie, Wederik, Lydwine Lydwine, Wederik Min
19/09/14
Sharepoint opleiding (5 daagse) Studiedag ‘Begeleiding in haar context’ – Expertiseplatform Jongerenwelzijn - VUB Colloquium 25 jaar Oases
22/09/14 29/09/14 2/10/14
Lydwine Studiedag Inclusieve trajecten (CAW Annemie, Lydwine -SEN)
Studiedag Samenwerken tegen kindermishandeling Congres platform Herstelgericht werken op school
2/10/14
Annemie
Lydwine Feedbacksessie Bouwstenen Vlaams Wederik Actieplan Onlinehulp Politioneel verhoor minderjarigen Annemie (TJK-Unie Jeugdadvocaten) Beeldvorming Minderjarigen Min (Kinderrechtencommissariaat) Annemie, Lieve, Min
2/06/14 7/07/14 16/09/14
werknemer
Van visie naar Opleidingsplan (VIVO) Karolien Van visie naar Opleidingsplan (VIVO) Karolien Overheidsopdrachten Karolien (SamenAankoop vzw) Krunch fractie Vlaams Parlement, Min debat parlementairen met Kinderrechtencommissaris over 433bis Strafwetboek
6/02/14
10/03/14
Gratis
Annemie Lieve Aanwezig op voorstelling Regas (elektronisch dossier) ifv Binc
Wederik
3/10/14
Vorming Identiteitsvorming bij jongeren
Lydwine
15/10/14
Forumdag HCA
Lieve
16/10/14 23/10/14
Vorming EHBO
Alya Lydwine
3/11/14
Impact van Plaatsing (VUB)
21/11/14 26/11/14
Uiteenzetting Steunpunt Cultuursensitieve zorg Brussel: Transculturele ontmoetingen, door Lucia Dehaene Studiedag Tous ensemble ook in het samenleven? Beleidsdag Jeugdhulp (SOM)
Steunpunt Jeugdhulp | 58
Lieve Lydwine, Lieve Lydwine, Min
5/12/14
Deelname Debatlunch Radicalisering - Contactcomité van organisaties voor Jeugdzorg – regio Brussel Deelname aan Europese conferentie over de rechten van het kind – het belang van het kind Deelname aan Europese conferentie over de rechten van het kind – het belang van het kind Bijwonen van Slot open forum Kinderrechtencoalitie: Focus op onderwijs - kinderrechteneducatie
9/12/14
10/12/14
11/12/14
16/12/14
Studiedag Aansprakelijkheid en Beroepsgeheim (die Keure)
Sophie
Lydwine, Min
Min
Sophie
Lieve
59 | Steunpunt Jeugdhulp
Doceren van Herstelgericht werken in de leefgroep
In samenwerking met Informant
07/01/14
Intervisie Herstelgericht Werken
CAFT
09/01/14
Het nieuwe jeugdhulplandschap: de kaarten herlegd
SEN
Project Intensieve Trajecten studiedag
SEN - CAW
Integrale Jeugdhulp
OCMW
28/01/14 04/09/14, 22/09/14, 09/10/14 08/10/14 14/10/14
Het nieuwe jeugdhulplandschap: de kaarten herlegd HBO5 Antwerpen Trefdag thuislozenzorg: een juridische blik op vader/kind SAW relatie Project Intensieve Trajecten SEN - SAW Herstelgericht werken
Minor Ndako
Studiedag Vraagverheldering praktijkboeken
In samenwerking met Informant
Steunpunt Jeugdhulp | 60
09/05/14 06/06/14 22/09/14 04/12/14, 09/12/14, 18/12/14 04/12/14