WERKINGSVERSLAG STEUNPUNT JEUGDHULP 2011

WERKINGSVERSLAG STEUNPUNT JEUGDHULP 2011

Voorwoord

Sinds het vorige jaarverslag heeft Steunpunt Jeugdhulp niet stil gezeten. Onze voornaamste opdracht blijft de ondersteuning van de Bijzondere Jeugdzorg door middel van drie opdrachten die het Agentschap Jongerenwelzijn ons toevertrouwt. Daarnaast zetten we ook onze tanden in een praktijkonderzoek bij de residentiële voorzieningen van de Bijzondere Jeugdzorg.

We hopen in 2012 ons aanbod beter bekend te kunnen maken bij de andere sectoren van de jeugdhulp. Hiervoor is dit jaarverslag alvast een aanzet.

1 | Steunpunt Jeugdhulp

Inhoud Voorwoord .................................................................................................................................................. 1 Inhoud ......................................................................................................................................................... 3 Algemene inleiding

5

1.

Werkdomeinen

5

2.

Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur

5

3.

Stuurgroep en werkoverleg

6

4.

Organogram Steunpunt Jeugdhulp

6

5.

Samenstelling van het team

7

6.

Beleidsplan

8

7.

Netwerken

8

Hoofdstuk I - Binc: jaar 1 ............................................................................................................................ 9 1.

Implementatie - de cijfers

9

2.

Inhoudelijke ontwikkelingen

9

3.

Online bevraging

10

4.

Ondersteuning

11

5.

Communicatie

12

6.

Dialoog, Reflectie en Actie (DRA)

12

7.

Stuurgroep Binc

13

Hoofdstuk II - Juridische ondersteuning ................................................................................................... 14 1.

Juridische helpdesk

14

2.

De juridische FAQ-lijst

19

3.

Jeugdrecht.be

20

4.

Besluit

23

Hoofdstuk III - Informatie .......................................................................................................................... 25 1.

Webstatistieken www.steunpuntjeugdhulp.be 01/01/2011

01/01/2012

25

2.

E-zine Steunpunt Jeugdhulp

27

3.

Besluit

27

Hoofdstuk IV - Online enquête 2011 ........................................................................................................ 28 1.

Resultaten

28

2.

Kortom

32

Hoofdstuk V - Herstelgericht werken in voorzieningen ............................................................................ 33 1.

Traject in Pedagogisch Centrum Wagenschot

33

2.

Traject Hadron vzw en Stappen vzw

34

3.

Raakvlakken tussen beide projecten en uitwisseling met andere organisaties

35

4.

Resultaten

36

5.

Planning Steunpunt Jeugdhulp 2012

37

Hoofdstuk VI - Aanbod op maat ............................................................................................................... 38 1.

Opvoedingsondersteuning in Kuregem (Anderlecht)

2. 3.

38 38

Cliëntenfeedback

38 3 | Steunpunt Jeugdhulp

4.

Vorming aan jeugdadvocaten

5.

38 39

6.

Protocol van Moed

39

7.

Vormingen op maat over beroepsgeheim, het decreet rechtpositie van de minderjarige en de werking van de Bijzondere Jeugdzorg 39

Bijlage I: Activiteitenoverzicht ................................................................................................................... 41 Bijlage II: Overzicht betalend aanbod ....................................................................................................... 55


ALGEMENE INLEIDING 1. Werkdomeinen Steunpunt Jeugdhulp was in 2011 vooral actief op volgende domeinen. Registratie: Steunpunt Jeugdhulp werkt mee met de Vlaamse overheid aan de ontwikkeling van een uniform registratiesysteem, Binc, op het niveau van de private voorzieningen. Juridische info: Steunpunt Jeugdhulp informeert de organisaties van de Bijzondere Jeugdzorg over de rechten van minderjarigen en hun gezin. Steunpunt Jeugdhulp coördineert onder andere een juridische helpdesk voor medewerkers uit de Bijzondere Jeugdzorg en is verantwoordelijk voor de realisatie van het e-zine en de databank Jeugdrecht.be (www.jeugdrecht.be). Beroepsgeheim blijft een hot item. In 2011 bereidden we de samenwerking met het Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten voor en ontwikkelden we www.jeugdenkinderrechten.be . Jeugddelinquentie: Steunpunt Jeugdhulp werkt mee in de Vlaamse Werkgroep Jeugdsanctierecht. De medewerkers blijven op de hoogte van belangrijke ontwikkelingen op dit domein in het kader van hun informatieopdracht. Integrale Jeugdhulp: Steunpunt Jeugdhulp volgt de ontwikkelingen van Integrale Jeugdhulp nauwgezet op. Steunpunt Jeugdhulp neemt deel aan de Stuurgroep Decreet Rechtspositie van de Minderjarige (DRM) vanuit het oogpunt van de private voorzieningen in de Bijzondere Jeugdzorg. Procesbegeleiding en aanbod op maat: Steunpunt Jeugdhulp biedt voorzieningen ondersteuning bij diverse projecten. Hierbij vermelden we speciaal: Ontwikkeling van een herstelgerichte pedagogiek: het Cera-project voor deskundigheidsbevordering van begeleiders, “Iedereen in beeld”, werd in 2011 voltooid.

2. Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur De Algemene Vergadering keurde op 4 mei 2011 de jaarrekening en de budgetten goed. In de Raad van Bestuur zetelden Jan Bosmans, voorzitter tot april 2011; Jos Corveleyn, voorzitter vanaf 1 april 2011; Hans Paredis tot 25 november 2011; Bart D’Hooghe; Rudi Van Eeckhout; Wim Van Esch; Anne Vercauteren. Min Berghmans nam als directeur deel aan de vergaderingen. Hilde Engelbeens, administratief verantwoordelijke tot juni 2011 en Karolien Hetzheim, administratief verantwoordelijke sedert juni 2011, verzorgden de verslaggeving. De data van samenkomst waren: - 27 januari 2011 - 1 april 2011 - 10 juni 2011 - 9 september 2011 - 25 november 2011 Belangrijke agendapunten op de Raad van Bestuur waren:  De uitbreiding van de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur  De verhouding met het Agentschap Jongerenwelzijn, werkoverleg en stuurgroepen  Werken aan een beleidsplan  Opvolging van het algemeen beleid, het personeelsbeleid en het financieel beleid


3. Stuurgroep en werkoverleg De contacten met de subsidiërende Vlaamse Overheid worden geconcretiseerd in 2 soorten overleg. In de stuurgroep staat de opvolging van het project Ondersteuning van de Bijzondere Jeugdzorg centraal en dit zowel wat betreft de planning als wat betreft de opvolging. In 2011 vond deze stuurgroep plaats op 30 juni 2011 en op 27 september 2011, na een voorbereidende vergadering op 23 september. Deze vergadering was samengesteld - vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn - uit Stefaan Van Mulders, administrateur-generaal, David Debrouwere, afdelingshoofd voorzieningenbeleid en Geert Michiels, verantwoordelijke projecten. Het kabinet Welzijn, Volksgezondheid en Gezin was vertegenwoordigd door Jan De Ridder. Vanuit Steunpunt Jeugdhulp namen Jos Corveleyn en Bart D’Hooghe deel als (afgevaardigde) leden van de Raad van Bestuur, samen met de directeur Min Berghmans. Specifiek voor de opvolging van het registratieproject Binc gaat er regelmatig een aparte stuurgroep door, onder voorzitterschap van administrateur-generaal Stefaan Van Mulders. Hierover lees je meer in het hoofdstuk Binc in dit jaarverslag. Naast deze stuurgroepen is er ook een extra werkoverleg wat betreft de andere opdrachten. Hier worden de algemene en juridische informatieopdracht zowel in juni als in september besproken tussen Geert Michiels, verantwoordelijke voor de projecten, en Min Berghmans, directeur Steunpunt Jeugdhulp.

4. Organogram Steunpunt Jeugdhulp

AV

RvB

Directeur

Projectmedewerkers subteam A (Jeugdrecht.be)

Projectmedewerkers subteam B (onderzoek, informatie)

Ondersteuning administratie / communicatie

Projectmedewerkers subteam C (Binc)

Projectmedewerkers aanbod op maat


5. Samenstelling van het team We geven een overzicht van de evolutie van het personeelsbestand. Een aantal mensen verlieten ons in de loop van 2011. Hilde Engelbeens, onze vertrouwde rots in de branding op administratief vlak, werd in juni vervangen door Karolien Hetzheim. Kurt De Backer trad definitief uit dienst in de lente van 2011, na voltooiing van de lopende projecten. Annelies Peeters nam eind juni ook definitief afscheid van haar juridische opdracht binnen Steunpunt Jeugdhulp. Annemie Van Looveren nam haar taken over. We startten in december ook de aanwervingsprocedure voor een extra Binc-medewerker. Begin 2012 zijn de teamleden van Steunpunt Jeugdhulp de volgende.       

Lieve Balcaen (Binc en herstelgerichte pedagogiek - 50%) Min Berghmans (directeur - 80%) Wederik De Meersman (eindverantwoordelijke Binc, communicatie - 75%) Lieven Fierens (tijdelijk contract, Binc - 100%) Karolien Hetzheim (eindverantwoordelijke administratie en documentatie - 100%) Lydwine Huizinga (Binc, 100% - project residentiële werkvormen, 6 maanden) Annemie Van Looveren (juridische opdracht - 80%)

Organisatiestructuur in 2011

Intern

Extern overleg

overleg

algemeen team (14 daags)

subteams

Ad hoc projecten

Binc (maandelijks)

Jeugdrecht (tweemaandelijks)

Ondersteuning BJB: IVA Jongerenwelzijn

Stuurgroep ondersteuning

Werkoverleg

Netwerking

Binc www.binc.vlaanderen .be

Jeugdrecht www.jeugdrecht.be

Stuurgroep DRM

Stuurgroep Binc

Stuurgroep met SAW (2 maal per jaar)

Overleg Steunpunten

Technische stuurgroep / opvolgingsverg.

Redactieraad (5 maal per jaar)

Projecten

Herstelgerichte pedagogiek

Stuurgroep residentiële werkvormen

Werkgroep

Administratie (maandelijks)


6. Beleidsplan Met de ontwikkeling van de conceptnota voor Steunpunt Jeugdhulp werden in 2010 de eerste lijnen uitgezet. In 2011 werd contact opgenomen met verwante organisaties en stakeholders. Op de volgende Algemene Vergadering zullen als resultaat hiervan een aantal nieuwe leden worden verwelkomd. Er is nog werk aan de winkel voor de verdere omschrijving van de strategische doelen die Steunpunt Jeugdhulp zich de komende jaren stelt.

7. Netwerken We vinden dit systematisch overleg belangrijk om de structurele samenwerking met heel wat andere sectoren wiens werking direct of indirect grenst aan de hulpverlening uit de Bijzondere Jeugdzorg te kunnen waarborgen. Informatie-uitwisseling, zoeken naar complementariteit en naar samenwerkingskansen, delen van expertise en ervaring, het organiseren van/deelnemen aan vorming zijn hier belangrijke elementen.


Hoofdstuk I - Binc: jaar 1 Doelstelling 1: De initiatiefnemer werkt mee aan de ontwikkeling, de implementatie, de opvolging en de evaluatie van Binc (Begeleiding in Cijfers), het registratiesysteem voor de private voorzieningen van de bijzondere jeugdbijstand. Natuurlijk was 2011 niet het eerste jaar voor Binc, maar wel het eerste jaar waarin álle voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg gestart zijn met registreren aan de hand van Binc. De implementatie verliep net als de regeringsvorming - iets minder snel dan voorzien. Waar we gehoopt hadden dat de meeste voorzieningen tegen de zomer met Binc aan de slag zouden gaan, moeten we concluderen dat heel wat organisaties en hulpverleners pas in het najaar van 2011 met registreren begonnen zijn. In dit hoofdstuk schetsen we de evoluties van het afgelopen jaar en blikken we even vooruit naar 2012.

1. Implementatie - de cijfers Onderstaande tabel geeft weer in welke mate er geregistreerd is in het afgelopen jaar. Aantal voorzieningen (klantevd) met minstens 1 dossier Aantal hulpverleners ingelogd in Binc Totaal aantal dossiers in Binc (2011)

2/01/2012 286 3 061 17 493

Ongeveer 97% van de voorzieningen is aan de slag gegaan met Binc. Ook wat het aantal dossiers betreft, gaat het in die richting. We zijn hierdoor aangenaam verrast. Als we echter kijken naar het aantal hulpverleners dat gebruik maakt van Binc, zien we een ander verhaal. Hier is het ongeveer 65% dat registreert. In heel wat voorzieningen wordt de keuze gemaakt om het registreren toe te vertrouwen aan enkelen (coördinator, administratief medewerker, …) en de begeleiders hier niet mee te ‘belasten’. Dit brengt ons direct bij de grootste uitdaging van de implementatie van Binc: in welke mate moeten we Binc als werkinstrument installeren op de werkvloer? Dit onderwerp kwam ook duidelijk aan bod in de antwoorden naar aanleiding van de online enquête en op de eerst Dialoog, Reflectie en Actiegroepen (DRA) (zie verder).

2. Inhoudelijke ontwikkelingen 2011 zou het jaar worden van de uitwerking van de eerste werkvormspecifieke modules. De module voor HCA (Herstelgerichte en Constructieve Afhandeling) bleek echter moeilijker dan verwacht, wat er voor zorgde dat de planning voor de andere modules niet gehaald werd. Eind 2011 stonden volgende modules online: Dagcentra / Thuisbegeleiding (2010), Begeleid Zelfstandig Wonen (BZW) en HCA (bemiddeling, hergo, leerproject en gemeenschapsdienst). De modules voor Crisishulp aan Huis (CaH) en Pleegzorg werden geanalyseerd, maar nog niet geprogrammeerd. Voor 2012 betekent dit dus dat er in de eerste plaats zal verder gewerkt worden aan de overgebleven werkvormspecifieke modules. Daardoor zullen bepaalde verbeterpunten ook naar achter verschuiven (onder andere de verdere uitbreiding van de rapporten). In elk geval is het de betrachting om alle


werkvormspecifieke modules1 én alle inhoudelijke en technische correcties klaar te hebben tegen eind 2012. Naast het uitwerken van werkvormspecifieke modules werden ook de eerste sjablonen voor verslaggeving online gezet. Op dossierniveau bestaat de mogelijkheid om een overzicht van de administratieve gegevens, een handelingsplan (doelstellingenplan) of een evolutieverslag te genereren. Op niveau van de voorziening is er ook een eerste sjabloon voor het jaarverslag. Bedoeling is dat we dit aanbod stelselmatig uitbreiden en verbeteren. Dat kan echter alleen maar met de nodige feedback van de gebruikers. En zolang die niet allemaal aan de slag gaan met Binc, blijft die beperkt … Ondertussen is wel gebleken dat het huidige sjabloon voor het jaarverslag te beperkt is en er dus bijkomende sjablonen nodig zijn, in de eerste plaats werkvormspecifiek.

Technische opvolging Er kruipt nog steeds heel wat tijd in de opvolging van de technische ontwikkeling. Dit gebeurde voornamelijk op de tweewekelijkse opvolgvergaderingen. Hierin zitten vertegenwoordigers van het Agentschap Jongerenwelzijn, Smals (de software-ontwikkelaar) en Steunpunt Jeugdhulp. Onze rol blijft vooral het bewaken van het inhoudelijk concept van Binc. We fungeren als doorgeefluik voor de gebruikers en blijven waken over de gebruiksvriendelijkheid en bruikbaarheid van het systeem. Een overzicht van de verschillende overlegmomenten is te vinden in het activiteitenoverzicht in de bijlagen.

3. Online bevraging Afgelopen zomer hielden we een online bevraging over het gebruik van Binc. 93 voorzieningen vulden de vragenlijst in. De resultaten van deze enquête zijn na te lezen op onze website2. We beperken ons in het jaarverslag tot de voornaamste conclusies. Er moet wel rekening gehouden worden met het feit dat we de meest kritische stemmen misschien niet te horen kregen …  In de meeste voorzieningen (ruim 63% van de 93 respondenten) zijn alle hulpverleners aan de slag gegaan met Binc.  66% van de voorzieningen houdt het voorlopig bij de verplichte parameters, of een beetje meer (dus geen registratie van hulpvragen, doelstellingen, tevredenheid, …).  Binc heeft nog geen plaats veroverd in de dagelijkse praktijk van de hulpverleners. Slechts een tiental voorzieningen (9%) geeft aan dat ze Binc soms gebruiken voor dossierbesprekingen, verslaggeving of rapporten.  De meerderheid van de voorzieningen (70%) is tevreden tot zeer tevreden over de helpdesk die Steunpunt Jeugdhulp verzorgt. Sommige voorzieningen waren op het moment van de bevraging nog maar net gestart met registreren. Dit verklaart deels waarom nog niet alle hulpverleners registreerden en waarom er nog geen doelstellingen werden geregistreerd in de meeste dossiers. De belangrijkste conclusie is echter dat BINC nog lang geen onderdeel is van de dagelijkse werking. Naast een aantal ‘praktische’ redenen (nog onvoldoende sjablonen voor verslaggeving, niet alle werkvormspecifieke modules klaar, …) is ook de vraag gerezen of we niet teveel de nadruk hebben gelegd op Binc als werkinstrument (zie ook DRA).

1

De ontwikkeling van de module Multifunctionele Centra (MFC) is nog niet ingepland omdat hiervoor gewacht wordt op de evaluatie die plaatsvindt in 2012. 2 www.steunpuntjeugdhulp.be/Binc 10 | Steunpunt Jeugdhulp

Daarnaast wordt door een aantal voorzieningen ook aangedrongen op verdere nuancering en inhoudelijke verfijning van Binc. Binc heeft een moeilijke positie tussen registratiesysteem en elektronisch dossier. Dat maakt het soms moeilijk om keuzes te maken; een echte nuancering en uitbreiding staat een ‘snelle’ registratie in de weg. Daarom ook dat sommigen er voor pleiten om Binc te ‘reduceren’ tot een zuiver registratiesysteem. Tenslotte merken we ook dat er, ondanks de communicatie via website, Binc on tour en elektronische nieuwsbrieven, nog heel wat misverstanden bestaan. Dit zorgt natuurlijk voor onnodige frustraties. Het goede nieuws is dat sinds de afname van de enquête een aantal van de verbeteringen zijn doorgevoerd: er werd verder gewerkt aan de werkvormspecifieke modules, de functie ‘kopiëren’ is toegevoegd, het laden van dossiers verloopt iets sneller, de eerste sjablonen staan online, … We zullen ook bekijken in hoeverre we enkele van de gesuggereerde inhoudelijke suggesties kunnen opnemen, én indien we dit niet doen, zal duidelijk gecommuniceerd moeten worden welke hiervoor de argumenten zijn. Daarnaast is duidelijk geworden dat we volop moeten blijven investeren in de ondersteuning van de voorzieningen. Het verspreiden van good practices via de website, de ondersteuning ter plaatse en de organisatie van een Binc-dag in 2012 zijn alvast enkele acties die we willen ondernemen.

4. Ondersteuning Naast het vertegenwoordigen van de gebruikers op de stuurgroep en de technische opvolging is ondersteuning van de voorzieningen de voornaamste taak van Steunpunt Jeugdhulp. Dit gebeurt op verschillende manieren:

Helpdesk en FAQ De helpdesk Binc is elke werkdag te bereiken (telefonisch of per email). Gebruikers kunnen hier terecht voor zowel inhoudelijke als technische vragen. Meestal slagen we er in de vraag nog dezelfde dag te beantwoorden. Soms was het nodig de vraag door te spelen aan een andere instantie (Smals, het Agentschap Jongerenwelzijn, Eranova). In 2011 ontvingen we een kleine 800 helpdeskvragen (61% via email). Uit de online enquête bleek dat de gebruikers (zeer) tevreden waren over de kwaliteit van de helpdesk. 140 120 100 80 60 40

tel mail

20 0


De meest voorkomende vragen publiceren we nog steeds op de FAQ-pagina van onze website. We merken dat mensen stilaan de weg hiernaar vinden (mede dankzij de rechtstreekse link vanuit Binc).

Binc on tour Ondersteuning ter plaatse blijkt nog steeds de meest efficiënte manier om hele teams aan het “Binc’en” te krijgen. Jammer genoeg maken voorzieningen, ons inziens, niet voldoende gebruik van dit aanbod. In 2011 bereikten we 16 voorzieningen, toch goed voor een 200-tal deelnemers. Meestal werden we gevraagd om de begeleiders een ‘opfrissing’ te geven over het werken met Binc en een antwoord te formuleren op hun vragen. Uiteraard willen we ook in 2012 ter plaatse blijven gaan.

5. Communicatie Naast de uitgebreide informatie die beschikbaar is op de website van Steunpunt Jeugdhulp (alle achtergrondinformatie, handleidingen, FAQ, …), stuurden we maandelijks een Binc-nieuwsflash naar een 450-tal e-mailadressen. In 2011 werden 10 van dergelijke nieuwsflashes verstuurd. Hierin wordt bericht over nieuwe releases, veel gestelde vragen (met antwoord natuurlijk), oproepen tot participatie, ... Op 27 juni 2011 organiseerden we in samenwerking met Marc Delsing van Praktikon een kleine opleiding BergOp voor 12 geïnteresseerde voorzieningen. Op 18 oktober 2011 hebben we Binc voorgesteld aan het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (SAW) ter illustratie van de mogelijkheden van een online registratie/dossier systeem.

6. Dialoog, Reflectie en Actie (DRA) 2011 was ook het jaar waarin we voor de eerste keer Dialoog, Reflectie en Actiegroepen organiseerden waarop alle voorzieningen werden uitgenodigd (in 2010 hadden we reeds een eerste maal geëxperimenteerd met uitsluitend pilootvoorzieningen). Op 8 november (Gent) en 7 december (Brussel) 2011 werd stilgestaan bij het gebruik van Binc en bij de eerste cijfertabellen. In totaal namen een 50-tal hulpverleners deel aan deze DRA’s. Wat het gebruik van Binc betreft onthouden we volgende belangrijke punten:  Voorzie de nodige tijd voor de implementatie (onder andere omwille van de inhaalbeweging die voorzieningen hebben moeten maken).  Er wordt misschien te veel nadruk gelegd op ‘Binc als werkinstrument’. Focus meer op Binc als registratie-instrument. De vraag naar uniforme cijfers wordt immers gedragen door de hele sector.  Blijf ondersteuning aanbieden in het werken met Binc. Dit zou bijvoorbeeld kunnen via intervisiegroepen voor registratieverantwoordelijken.  Werkvormspecifieke en regionale DRA’s zijn aangeraden bij het interpreteren van de cijfers.  Er moet een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen cijfers die relevant zijn op macroniveau en op microniveau. 12 | Steunpunt Jeugdhulp

 Sommige voorzieningen blijven inhoudelijke bezwaren hebben tegen de gebruikte parameters of scoringsmethoden. We moeten attent blijven om ook hen te bereiken en Binc waar nodig aan te passen. Wat cijfers betreft, moeten we eerst en vooral meegeven dat we gewerkt hebben met beperkte cijfertabellen (periode januari – september, registratiefouten). Uit de DRA’s bleek ook dat een aantal tabellen niet bruikbaar waren in de gepresenteerde vorm (ook voor ons was het de eerste keer), maar ook dat cijfers wel degelijk een basis kunnen vormen voor een zinvolle discussie. Zowel het cijfermateriaal als de conclusies uit de eerste DRA-groepen werden voorgelegd op de zogenaamde ‘Vlaamse DRA’ (25 januari 2012) en meegenomen naar de Binc-dag van 19 maart 2012. We verwijzen hier ook graag naar het rapport dat ter gelegenheid van deze Binc-dag zal verspreid worden, onder andere via onze website. In 2012 zullen er uiteraard opnieuw DRA’s worden georganiseerd, dit keer werkvormspecifiek en/of provinciaal.

7. Stuurgroep Binc De stuurgroep, met vertegenwoordigers van het Agentschap Jongerenwelzijn, het kabinet van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, en Steunpunt Jeugdhulp, kwam samen op 16 februari 2011, 5 mei 2011, 8 september 2011 en 14 december 2011. De stuurgroep bewaakt de grote lijnen van het project en wordt voorgezeten door overheidsmanager van het jaar Stefaan Van Mulders (Administrateur-generaal van het Agentschap Jongerenwelzijn).


Hoofdstuk II - Juridische ondersteuning Doelstelling 2: Het informeren van jeugdhulpverleners uit de bijzondere jeugdbijstand en het algemeen welzijnswerk over de juridische aspecten van hun werk in relatie tot minderjarigen en hun (gezins)context. De ondersteuning die Steunpunt Jeugdhulp hierbij opneemt is: informeren en leren omgaan met een juridische achtergrond van het handelen binnen de jeugdhulpverlening. Professionele hulpverlening kent en houdt rekening met de juridische achtergrond. Steunpunt Jeugdhulp vervult hierin een vertaalfunctie waarbij concrete vragen geduid worden binnen het regelgevend kader. Deze ondersteunende rol wordt ingevuld via drie pijlers. Dit gebeurt via de juridische helpdesk waar de professionaliteit van jeugdhulpverleners ondersteund wordt door het op vraag verstrekken van informatie over juridische regels en procedures waarmee jeugdhulpverleners geconfronteerd worden in hun relatie met de cliënt. Via het online helpdeskformulier op de website bereiken vragen vanuit het werkveld het juridisch team. De Bijzondere Jeugdzorg en het Algemeen Welzijnswerk vormen de primaire doelgroep. Vragen van externen over de Bijzondere Jeugdzorg worden eveneens beantwoord. Particulieren worden doorverwezen. Een tweede pijler is de juridische FAQ-lijst (Frequently Asked Questions) op de website. De meest gestelde helpdeskvragen worden op een korte, toegankelijke wijze in de FAQ-lijst opgenomen. Zo vinden jeugdhulpverleners met juridische vragen een mogelijk antwoord, of begin van antwoord. Een derde pijler is Jeugdrecht.be. Jeugdrecht.be – www.jeugdrecht.be – bestaat uit een online databank met artikels en een tweemaandelijks e-zine. In 2011 bereidden we de overgang voor van het e-zine Jeugdrecht.be naar het e-zine TJK (Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten) en de bijhorende databank www.jeugdenkinderrechten.be die van start gaat in januari 2012. Tot slot biedt het juridisch team ook vormingen aan omtrent juridische thema’s binnen de jeugdhulpverlening; onder andere beroepsgeheim, decreet rechtspositie minderjarige, grijze zone ouders / minderjarigen, maatschappelijke verontrusting, …. Dit aanbod is gericht op alle sectoren van de jeugdhulp en betreft vormingen op maat, aan te vragen tegen betaling.

1. Juridische helpdesk De helpdesk biedt een belangrijke ondersteunende functie naar het werkveld. Het werkveld heeft duidelijk een nood aan juridische toetsing van de mogelijkheden van handelen binnen een correct juridisch kader. Zowel individuele hulpverleners in concrete casussen, als leidinggevenden en teamverantwoordelijken, willen hun handelswijze toetsen aan het regelgevend kader. Daarnaast zijn vragen ook gericht op het inwinnen van correcte informatie om de cliënt zo goed mogelijk te kunnen verder helpen. De antwoorden zijn er op gericht het regelgevend kader aan te geven rond een bepaalde materie of handelswijze, evenals het vertalen van het regelgevend kader. Vanuit de helpdesk wordt er dan ook


naar gestreefd om een voor de praktijkwerker toegankelijk antwoord te formuleren, toegepast op de concrete situatie.

Hoeveel vragen werden er gesteld? In 2011 registreerden we 423 juridische helpdeskvragen, wat overeenkomt met gemiddeld 35 vragen per maand. Ten opzichte van 2010 steeg het aantal helpdeskvragen opnieuw. We registreerden toen 403 vragen.

Jaar

Aantal

2007 2008 2009 2010 2011

348 448 435 403 423

Alle helpdeskvragen worden in principe beantwoord binnen de vooropgestelde termijn van twee weken. 45% van de vragen werd de dag van ontvangst beantwoord, nog eens 38% werd binnen een periode van vijf dagen na ontvangst beantwoord. In 2011 werden van de 423 vragen, 6 vragen niet binnen de termijn van 14 dagen beantwoord. Aan de betrokken vraagstellers werd, in de mate van het mogelijke, al een beknopt antwoord geformuleerd. Deze 6 vragen hadden betrekking op complexe materies, op uitzonderingssituaties, of vereisten toepassing van buitenlands recht. De betrokken vraagstellers werden op de hoogte gebracht dat meer opzoekwerk, of bevraging bij externe deskundigen, vereist was. Antwoordtermijn helpdeskvragen Aantal dagen tussen ontvangst en antwoord 0 dagen 1 dag 2 dagen 3 dagen 4 dagen 5 dagen 6 dagen 7 dagen 8 dagen 9 dagen 10 dagen 11 dagen 12 dagen 13 dagen 14 dagen Meer dan 14 dagen

Aantal vragen beantwoord binnen de deze termijn 194 63 27 31 29 12 19 21 2 2 8 3 3 2 1 6

% vragen beantwoord binnen deze termijn 45,8% 14,8% 6,3% 7,3% 6,8% 2,8% 4,4% 4,9% 0,4% 0,4% 1,8% 0,7% 0,7% 0,4% 0,2 1,4


Wie zijn de vraagstellers? Van de 423 vragen werden 381 vragen gesteld door de ‘ruime sector Bijzondere Jeugdzorg’ (ongeveer 90%), 21 helpdeskvragen werden door Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) gesteld. Omdat particulieren meteen doorverwezen worden, zijn deze gegevens niet opgenomen in onderstaand overzicht. Bekijken we de Bijzondere Jeugdzorg (BJB) meer in detail, dan stellen we vast dat in 2011 er 184 vragen gesteld werden door voorzieningen uit de Bijzondere Jeugdzorg, 91 door diensten voor pleegzorg, 70 door het Agentschap Jongerenwelzijn (comités voor Bijzondere Jeugdzorg, gemeenschapsinstellingen, Jo-lijn, sociale diensten jeugdrechtbank) en 17 door HCA-diensten (Herstelgerichte en Constructieve Afhandeling). 19 vragen werden gesteld door pleegouders.

Sector AWW - CAW BJB - voorzieningen BJB - diensten voor pleegzorg BJB - pleegouder BJB - HCA Agentschap Jongerenwelzijn Andere - restcategorie Andere - VAD3 Andere - KRC4 Andere - Onderwijs Andere - Kind en Gezin Andere – VAPH5 Andere – GGZ6 Andere – Parket Andere – OCMW7 Onbekend TOTAAL

Aantal vragen 21 184

% 5,0% 43,5%

91

21,5%

19 17 70 4 1 1 1 1 4 2 2 1 4

4,5% 4,0% 16,5% 0,9% 0,2% 0,2% 0,2% 0,2% 0,9% 0,5% 0,5% 0,2% 0,9%

423

100,0%

3

Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen Kinderrechtencommissariaat 5 Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap 6 Geestelijke Gezondheidszorg 7 Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn 4


0,20%

0,90%

Wie zijn de vraagstellers?

3,60% 5,00%

AWW - CAW

16,50%

BJB - voorzieningen BJB - diensten voor pleegzorg BJB - pleegouder

4,00%

BJB - HCA 43,50%

4,50%

IVA Jongerenwelzijn Andere - restcategorie Andere - VAD Onbekend

21,50%

Welke vragen werden er vooral gesteld? Bijna één vierde van de vragen ging over beroepsgeheim, verslaggeving, dossier, doorgeven van informatie. Veel vragen betreffen ook de werking van de Bijzondere Jeugdzorg (17,97%). Verder komen vragen over de verhouding tussen jongeren en ouders (12,7%) vaak terug. Veel van deze vragen houden verband met de gezinscontext en hebben betrekking op complexe gezinsvormen. Iets meer dan 10% van de vragen handelden over pleegzorg. Een extract van de inhoud van de gestelde vragen in deze materies betreffen vooral: de grenzen van verslaggeving in verhouding met de plicht tot verslaggeving aan verwijzer; de inkijkrechten in een dossier en de samenstelling van dossiers; beroepsgeheim en de relatie met de gezinscontext en andere betrokken hulpverleners; privacy bij het gebruik van nieuwe media en de relatie met de pers, politie en parket. De complexiteit van de regelgeving in de Bijzondere Jeugdzorg komt regelmatig tot uiting. Zowel praktijkwerkers als leidinggevenden stellen hierover vragen. Er is nood aan een deskundige bron en specifieke expertise. Ook in de andere categorieën wordt de helpdesk geconfronteerd met steeds terugkerende vragen en toepassing van het regelgevend kader. Het betreft vragen met betrekking tot pleegzorg, jeugddelinquentie, financiële aspecten,…


Hoofdthema Beroepsgeheim en dossier Bijzondere Jeugdzorg Ouders/vertegenwoordiging Pleegzorg Leefomgeving van de jongere Decreet rechtspositie Privacy Jeugddelinquentie Misdrijven en hun gevolgen Bekwaamheid Jongeren en financiën Algemeen Meerderjarigen Vreemdelingen

% 24,59% 17,97% 12,77% 11,82% 7,09% 5,91% 5,44% 5,20% 3,07% 1,89% 1,65% 1,65% 0,47% 0,47% 100,00%

Waarover worden vragen gesteld aan de helpdesk ? Vreemdelingen 0%

Algemeen 2%

Bekwaamheid 2%

Privacy 5% Pleegzorg 12%

Beroepsgeheim en dossier 25%

Ouders / vertegenwoordiging 13% Misdrijven en hun gevolgen 3%

Decreet rechtspositie 6%

Meerderjarigen 0% Leefomgeving van de jongere 7%

Jeugdhulpverlening 18% Jongeren en financiën 2%

Jeugddelinquentie 5%


2. De juridische FAQ-lijst De juridische FAQ is een lijst met veel gestelde juridische vragen, te raadplegen via het menu juridische ondersteuning op de website van Steunpunt Jeugdhulp. Via een systeem van trefwoorden vindt de gebruiker vragen over een specifiek thema terug. In de juridische FAQ worden de meest gestelde vragen opgenomen. De opgenomen vragen zijn gebaseerd op de juridische helpdeskvragen, maar overstijgen de individuele toepassing van een helpdeskvraag. Ze zijn algemeen, kort en toegankelijk geformuleerd. De FAQ is tevens verbonden met de databank Jeugdrecht.be. Wie meer achtergrondinformatie zoekt, kan vanuit het concrete FAQ-antwoord doorklikken naar een artikel op Jeugdrecht.be. In die zin is er naast vraag en antwoord ook meestal een link opgenomen naar een aansluitend Jeugdrecht.be- artikel. Daarbij gold in 2011 nog wel de beperking dat Jeugdrecht.be enkel toegankelijk was voor geregistreerde gebruikers. Vanaf 2012 is Jeugdrecht.be een ‘open’ website. Het doel bestaat er uit om jeugdhulpverleners handvaten aan te bieden om een moeilijk juridisch kader zelf toe te passen op een concrete situatie. Een goed uitgebouwde juridische FAQ daagt hen uit om zelf actief een antwoord te formuleren. Daarom besteden we veel aandacht aan deze lijst met veel voorkomende vragen. De juridische FAQ telde op 31 december 2011, 260 vragen. De FAQ-lijst werd in 2011 beperkt verder uitgewerkt. Er werden 32 nieuwe vragen toegevoegd over diverse thema’s. Er werd ook verder gewerkt aan het verhogen van de gebruiksvriendelijkheid van de juridische FAQ. De aparte zoekfunctie en woordenwolk zullen echter pas in gebruik worden genomen zodra Steunpunt Jeugdhulp met haar website overstapt naar een nieuwe software-ondersteuning in 2012. Bekijken we onderstaande tabel van meest bekeken vragen in 2011, dan valt op dat vragen in verband met gezin en familie, (ouderlijk gezag, onderhoudsplicht, afstamming,…) vaak aangeklikt worden. Opmerkelijk is dat, net zoals bij de juridische helpdesk, vragen met betrekking tot beroepsgeheim en dossier frequent terugkomen.


Vraag

(aantal pageviews per dag – periode 1 januari 2011 tot 31 december 2011)

Wat is ontzetting uit het ouderlijk gezag? Wanneer kan het? Wat is een burgerlijke partijstelling? Is een ouder onderhoudsplichtig ten aanzien van zijn 18 jaar geworden zoon? Kan de ouder van zijn zoon eisen dat hij ergens anders gaat wonen? Kan je je beroepsgeheim als hulpverlener doorbreken als je merkt dat een kind ernstig in gevaar is? Wat verstaat men onder het gedeeld beroepsgeheim? Kunnen ouders geld afhalen van de rekening van hun minderjarige kinderen? Wie beheert de goederen van minderjarige kinderen? Wat als de jongere zelf een inkomen uit arbeid heeft? Aan wie wordt de kinderbijslag betaald voor een kind in een pleeggezin? Kan de erkenning van een kind ongedaan worden gemaakt? Mag een minderjarig kind van gescheiden ouders kiezen bij wie het woont? Wat doe ik als hulpverlener met informatie die ik verkrijg via Facebook? Wanneer kan je als hulpverlener je beroepsgeheim doorbreken? De ouders van een jongen van 18 overlijden kort na elkaar. Zij hebben een grote massa schulden. Wat moet de jongen doen om te vermijden dat hij deze schuldenmassa erft? Een minderjarig meisje vreest dat ze zwanger is, en gaat aankloppen bij het JAC. Ze vraagt aan de hulpverlener om niets te vertellen aan haar ouders. Is de hulpverlener gebonden aan het beroepsgeheim ten aan zien van haar ouders? Wie beslist over de school- en studiekeuze? Beslist de minderjarige zelf? Kunnen pleegouders hun pleegkind inschrijven in een school?

Aantal 1194 588 419 406 376 353 341 321 317 307 292 291

285 285

De meest bezochte FAQ-categorieën in 2011 zijn: beroepsgeheim en dossier; ouders en vertegenwoordiging; jeugdhulpverlening; jeugddelinquentie; privacy; pleegzorg; bekwaamheid; leefomgeving van de jongere; en jongere en financiële aspecten. Waarbij de categorie beroepsgeheim met 3000 hits in 2011 ver boven de andere categorieën uitsteekt. Het is deze categorie die eind 2010 een sterke update kende met een toevoeging van een groot aantal vragen.

3. Jeugdrecht.be Jeugdrecht.be is het resultaat van een samenwerking tussen het Steunpunt Jeugdhulp en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (SAW). Jeugdrecht.be maakt de praktijkwerker wegwijs in de rechtspositie van jongeren en jongvolwassenen in de hulpverlening. www.jeugdrecht.be bestaat uit een online databank met ruim 200 artikels. In elk artikel wordt een praktijksituatie uitgediept en theoretisch en praktisch toegelicht. Een tweemaandelijks e-zine bracht de abonnees op de hoogte van nieuwe en aangepaste artikels. In december 2011 verscheen het laatste e-zine Jeugdrecht.be. Vanaf januari 2012 wordt samengewerkt met Kenniscentrum Kinderrechten (Keki) en uitgeverij Larcier. Het e-zine wordt gekoppeld aan het Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten (TJK), onder de vorm van een e-zine TJK. De hoofdredactie van het e-zine TJK en het beheer van de achterliggende databank berusten bij Steunpunt Jeugdhulp.

De website Naast informatie ter beschikking op de website www.steunpuntjeugdhulp.be, onder de rubriek juridische ondersteuning en onder specifieke thema’s, wordt ook de databank op www.jeugdrecht.be


onderhouden én de databank www.jeugdenkinderrechten.be opgebouwd als belangrijke bronnen voor het informeren over jeugd en kinderrechten. In 2012 wordt het e-zine Jeugdrecht.be vervangen door het e-zine TJK. De website www.jeugdrecht.be blijft behouden maar wordt vrij toegankelijk. In 2011 werd ook de opbouw uitgewerkt van de website www.jeugdenkinderrechten.be dat de database vormt van het nieuwe e-zine TJK. Deze website zal bijna volledig onder login staan en is dus niet vrij toegankelijk. De inhoud van Jeugdrecht.be wordt ook in deze databank geïntegreerd om het voor de abonnees overzichtelijk te maken en daarnaast makkelijk toegankelijk.

Het e-zine In 2011 verscheen het e-zine Jeugdrecht.be zesmaal. In totaal kwamen er 13 nieuwe artikels en 7 updates van artikels. Slechts 5 artikels (zowel nieuw als update) werden geschreven door externen. 15 artikels werden geschreven of geüpdatet door medewerkers van Steunpunt Jeugdhulp. Titel artikel 2011-01/02 Alles kits met de Kids-ID? 2011-01/02 Geesteszieke minderjarigen 2011-01/02 Hoe berekent het OCMW de aanvullende financiële steun? 2011-01/02 OCMW-voogdij 2011-03/04 Hoe geheim is beroepsgeheim op sociale netwerksites? 2011-03/04 Personenbelasting: ten laste blijven 2011-03/04 Personenbelasting: zelf belastingen betalen 2011-03/04 To be or not to be: het belang van een paspoort 2011-03/04 Webcam en seks 2011-05/06 In beroep tegen een beslissing van het OCMW 2011-05/06 Pleegzorg na 20 jaar: wat nu!? 2011-05/06 Verjaringstermijnen van misdrijven tegen minderjarigen: verandering op til 2011-07/08 Als een hertrouwde ouder overlijdt. 2011-07/08 Zeg nooit zomaar voogd ad hoc tegen een voogd ad hoc. 2011-09/10 Kan een minderjarige kiezen voor orgaandonatie? 2011-09/10 De school en de hulpverlener in gesprek: beroepsgeheim en ambtsgeheim 2011-11/12 Huisonderwijs in 7 vragen? 2011-11/12 Kindergeld en bijverdienen 2011-11/12 Studentenarbeid 2011-11/12 Jong en op eigen benen: betaalbare woning gezocht

Status nieuw update nieuw nieuw nieuw update update update nieuw nieuw nieuw nieuw nieuw nieuw nieuw nieuw nieuw update update update

Auteur extern extern intern intern intern intern intern extern extern intern intern intern intern intern intern intern extern intern intern intern

In 2011 werden de eerste stappen gezet naar het nieuwe concept, met name het e-zine TJK. Er werd een nieuwe deelredactie samengesteld en de computertechnische voorbereidingen werden getroffen. De hoofdredactie van de samenwerking TJK bestaat uit de directie van Steunpunt Jeugdhulp, Johan Put namens vzw Kenniscentrum Kinderrechten, en Geert Decock (Unie van Jeugdadvocaten) als hoofd van de rechtspraakredactie.

De databank met artikels Gebruikers hebben toegang tot een databank met alle up-to-date artikels. Een handige zoekmodule laat toe zeer gericht te zoeken. Zo vindt de gebruiker een antwoord op een juridische vraag. De inhoud van de artikels wordt aangeleverd door een redactieraad die tweemaandelijks samenkomt. Daarnaast vormen ook de juridische helpdeskvragen een belangrijke bron van informatie voor het aanleveren van onderwerpen. 21 | Steunpunt Jeugdhulp

Vanaf januari 2012 wordt de databank vrij toegankelijk. Iedereen zal de databank en de artikels dan kunnen raadplegen zonder dat login vereist is. Dit als gevolg van de overstap naar het e-zine TJK waarbij de nieuwe en geactualiseerde artikels in het e-zine TJK zullen verschijnen en de eerste 12 maanden consulteerbaar zijn op de website www.jeugdenkinderrechten.be. Na deze embargoperiode zullen de artikels, met toestemming van de auteur, worden overgenomen op Jeugdrecht.be zodat ze voor iedereen toegankelijk worden. In de databank kunnen we vaststellen dat de meest gelezen artikels de recente artikels zijn, maar kunnen we ook zien dat artikels die het thema beroepsgeheim, pleegzorg, voogdij, ouders en minderjarigen betreffen nog steeds het meest geraadpleegd worden.

Gebruikers en abonnementen In 2011 zien we opnieuw een lichte stijging van het aantal abonnementen. Het jaar werd afgesloten met een totaal van 935 abonnementen. Dit is ten opzichte van 2010 een stijging met 39 abonnementen. Daarbij kan opgemerkt worden dat het aantal betalend leden in 2011 lichtjes zakte (-11 leden) en het aantal gratis leden sterker steeg (+50 leden). Datum 31/12/10 28/02/11 12/04/11 30/06/11 01/08/11 03/10/11 03/01/12

Totaal 896 891 905 924 922 922 935

Betalend 250 242 241 247 244 239 239

Gesubsidieerd 646 649 664 677 678 683 696

De ‘ruime sector Bijzondere Jeugdzorg’ (voorzieningen, consulenten, gemeenschapsinstellingen, ambtenaren van het Agentschap Jongerenwelzijn en Zorginspectie) en de Centra Algemeen Welzijnswerk (AWW) vormen de groep gesubsidieerde gebruikers. Andere sectoren (onderwijs, Centra voor Leerlingenbegeleiding, Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, justitie, gemeente / Openbare Centra voor Maatschappelijk Werk (OCMW), Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg, advocatuur, Kind en Gezin, studenten,…) betaalden een jaarlijkse bijdrage van 20 euro. Vanaf tien abonnementen per organisatie was er groepskorting mogelijk. In het najaar 2011 werden de herabonneringen stopgezet. Vanaf januari 2012 werd de website Jeugdrecht.be immers vrij toegankelijk. Op het e-zine TJK kan een abonnement worden genomen via uitgeverij Larcier (betalend), of via Steunpunt Jeugdhulp voor de sectoren Algemeen Welzijnswerk en Bijzondere Jeugdzorg (gesubsidieerd). Jeugdrecht.be draagt een sectoroverschrijdende boodschap uit. De gebruikers komen uit verschillende sectoren. De ‘ruime sector Bijzondere Jeugdzorg’ vormt de grootste groep. Naast voorzieningen maken ook consulenten en pleegouders handig gebruik van Jeugdrecht.be. De Centra voor Algemeen Welzijnswerk vormen met 12,61 % de tweede grootste groep. De Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB) en onderwijsinstellingen vormen samen het grootste aandeel betalende gebruikers. Jeugdrecht.be brengt bovendien verbinding tussen het recht en de praktijk. Ook (jeugd)advocaten, jeugdrechters, politie,… consulteren Jeugdrecht.be. 22 | Steunpunt Jeugdhulp

Meer en meer vinden ook studenten hun weg naar Jeugdrecht.be. Zij kregen als toekomstige gebruikers en met het oog op het vrij toegankelijk worden van www.jeugdrecht.be steeds de gevraagde artikels in pdf-formaat bezorgd. In het laatste e-zine Jeugdrecht.be van 2011 lichtten we de gebruikers in over de nakende samenwerking met uitgeverij Larcier en de koppeling aan het Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten. Alle gebruikers kregen ook een mail met toelichting over deze verandering. Aan de abonnees werd gemeld dat ze, om het e-zine Jeugdrecht.be (e-zine TJK vanaf 2012) verder te kunnen ontvangen, een abonnement op het Tijdschrift Jeugd en Kinderrechten dienen te nemen. De leden van de sectoren Algemeen Welzijnswerk en Bijzondere Jeugdzorg kregen de boodschap dat ze ook in 2012 het e-zine verder zullen ontvangen, maar onder een nieuwe naam (e-zine TJK) én in een nieuw kleedje:  8 nummers per jaar met licht gewijzigde inhoud  3 rubrieken: o praktijk (artikels) o actueel (nieuwe reglementering, rechtspraak) o publicatie (boeken, onderzoek, tijdschriftartikels, brochures). Zij dienden hiervoor niets te ondernemen. De betalende leden zullen vanaf januari 2012 geen e-zine meer ontvangen, maar kregen informatie over het aanbod van Larcier met betrekking tot het Tijdschrift Jeugd en Kinderrechten.

4. Besluit Steunpunt Jeugdhulp blijft, ondanks een sterk verminderd juridisch team sinds 2010, sterk inzetten op deze juridische ondersteuning van de jeugdhulp. Aansluitend bij de analyse in 2010 kunnen we ook in 2011 besluiten (vanuit de analyse van de juridische helpdeskvragen, de vaak geraadpleegde FAQ-vragen en de meest gelezen Jeugdrecht.beartikels) dat jeugdhulpverleners onder meer nood hebben aan concrete informatie en ondersteuning met betrekking tot beroepsgeheim, dossier, privacy, familierecht en specifieke regelgeving inzake de jeugdhulpverlening. Louter het aanbieden van informatie volstaat hier niet. Jeugdhulpverleners zijn op zoek naar bevattelijke informatie ‘op maat’ en willen hierbij toetsing en bevestiging van deskundigen op casusniveau. Net als in de voorgaande jaren blijkt “beroepsgeheim en dossier” een materie waarover veel vragen rijzen op het vlak van concrete toepassing. Ook de relatie tussen ouders en minderjarigen blijft een moeilijk thema binnen de jeugdhulp (informatie geven aan de ouders, ontvoogding, de relatie ouderspleegkind-pleegouders). In 2011 werden door de juristen van het Steunpunt Jeugdhulp verschillende externe vormingen gegeven, zowel in voorzieningen als sectoraal. Ook hierin is het thema veelal beroepsgeheim of het decreet rechtspositie minderjarige. Het gaat hier om een aanbod op maat (betalend aanbod) dat openstaat voor alle jeugdhulpsectoren (zie betalend aanbod).


Ook projectmatig werd ingezet op verdere informering van de jeugdhulpsector. In het kader van het Protocol van Moed werd meegewerkt aan een visietekst over uitwisseling van informatie tussen politie-parket en hulpverlening in verontrustende situaties (kindermishandeling). Steunpunt Jeugdhulp vertaalde deze visietekst op vraag van Integrale Jeugdhulp naar een toegankelijk draaiboek voor hulpverleners. Steunpunt Jeugdhulp licht het Protocol van Moed in 2012 toe bij de start van het project, op diverse sectorale fora in het gerechtelijk arrondissement Antwerpen, en in de verschillende netwerken van Integrale Jeugdhulp Antwerpen. De juridische helpdesk, de juridische FAQ-lijst, Jeugdrecht.be en de externe vormingen zijn complementair ten opzichte van elkaar. Deze pijlers vormen één geïntegreerd allesomvattend geheel. Een kwaliteitsvol aanbod garanderen, vraagt tijd, ervaring en deskundigheid. Een beperkt juridisch team ondersteunt deze activiteiten. Dit brengt een zeer hoge druk met zich mee. Dit juridisch ondersteunend aanbod in de toekomst blijven verzekeren, blijft een uitdaging én bekommernis.


Hoofdstuk III - Informatie Doelstelling 3: De initiatiefnemer verwerft, verwerkt en ontsluit relevante informatie die de jeugdhulpverleners helpt bij de optimalisering van hun opdracht. Onze website blijft in beweging. Afgelopen jaar werd vooral het onderdeel ‘Thema’s Steunpunt Jeugdhulp’ verder uitgewerkt. Hier willen we de bezoekers van onze website duidelijk maken waar we mee bezig zijn, waar onze expertise zit en hoe we die inzetten in de jeugdhulp.

1. Webstatistieken www.steunpuntjeugdhulp.be 01/01/2011

01/01/2012

Aantal bezoekers Totaal aantal bezoekers waarvan unieke bezoekers Nieuwe bezoekers Terugkerende bezoekers

163 234 76 553 72 067 (44,2%) 91 167 (55,6%)

Aantal unieke bezoekers per maand8 Maand

2011

januari

15.474

februari

14.123

maart

15.844

april

13.298

mei

15.694

juni

13.132

juli

9.858

augustus

11.599

september

13.048

oktober

14.298

november

14.167

december

12.554

Zoals gebruikelijk kennen we wat minder bezoekers tijdens de zomermaanden. Gemiddeld hebben we zo’n 450 bezoeken per dag. Op weekdagen loopt dit geregeld op tot 700 bezoeken per dag.

8

Omwille van de gebruikte software is een vergelijking met vorige jaren niet mogelijk. 25 | Steunpunt Jeugdhulp

Aantal bezoeken per dag 56% van het totale aantal bezoekers bezocht onze website meer dan 1 keer het afgelopen jaar (bezoekersloyaliteit).

Verkeersbronnen Bezoekers komen voornamelijk op onze website via zoekmachines (vooral Google). Daarnaast via direct verkeer of doorverwijzingen vanuit andere websites (Jeugdrecht.be, Facebook, wvg.vlaanderen.be, …).

9,8 Zoekmachines

21,7

Direct verkeer 68,5

Verwijzende sites

Zoektermen 111 732 keer werd er een zoekterm ingegeven in Google die resulteerde in een bezoek aan www.steunpuntjeugdhulp.be. De meeste bezoekers gebruiken onderstaande zoektermen om naar onze website verwezen te worden (beginnend met de meest gebruikte). Wij merken op dat ‘Binc’ en ‘Steunpunt Jeugdhulp’ meteen zeer hoog in deze lijst verschijnen, al blijft onze oude naam (Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg) nog steeds erg in trek. OSBJ typt nu eenmaal iets vlotter … 1. 2. 3. 4. 5. 6.

OSBJ Bijzondere Jeugdzorg OSBJ vacatures Binc Steunpunt Jeugdhulp Jeugdzorg

De meest bezochte pagina’s blijven de vacatures, ‘Over de Bijzondere Jeugdzorg’ en ‘Binc’. Bezoekers bekijken gemiddeld 3,5 pagina’s per bezoek. Ze spenderen gemiddeld 1 min 53 sec op de site. In 2011 werden 142 kalenderitems, 266 vacatures door ruim 90 organisaties (meer dan vorig jaar) en 56 nieuwsberichten op onze website geplaatst. Dat laatste is minder dan vorig jaar aangezien we nu ook onze Facebook-pagina gebruiken voor allerhande kleine berichtjes of aankondigingen.


Facebook Onze Facebook-pagina telde op 1 januari 2012 ongeveer 170 fans en dit neemt nog voortdurend toe. We bereiken via deze weg nog steeds vooral de jongere (vrouwelijke) hulpverleners (18 - 35 jaar).

2. E-zine Steunpunt Jeugdhulp In 2011 werden 10 e-zines verstuurd. We bereikten hiermee 2601 personen (december 2011). Dit zijn 110 nieuwe lezers ten opzichte van december vorig jaar (2491). In deze e-zines geven we een overzicht van de initiatieven binnen de sector en de projecten van Steunpunt Jeugdhulp. We besteden ook regelmatig aandacht aan interessante publicaties en websites. De e-zines kunnen blijvend geconsulteerd worden op onze website. Naast deze maandelijkse nieuwsbrief van Steunpunt Jeugdhulp werden het afgelopen jaar ook 10 Bincnieuwsflashes verstuurd (zie Hoofdstuk I).

3. Besluit De website van Steunpunt Jeugdhulp blijft een gewaardeerd instrument voor hulpverleners die op zoek zijn naar informatie. Dat zien we aan de cijfers, maar vangen we ook in het echte leven regelmatig op. Ook uit de online bevraging (zie verder) leren we dat onze website regelmatig bezocht wordt en dat de meeste respondenten ons e-zine ontvangen.


Hoofdstuk IV - Online enquête 2011 In het kader van onze permanente opdracht om op systematische wijze te polsen naar behoeften en verwachtingen bij de doelgroep, lanceerden we in de zomer van 2011 een korte online bevraging. Met deze bevraging willen we systematisch meer te weten komen over wat er leeft in de sector. We richtten de bevraging naar de verschillende niveaus van de hulpverlening: van directies tot begeleiders. De enquête werd verspreid via onze website en onze Facebook-pagina, en via een mailing naar 2 569 e-mailadressen. In totaal vulden 185 personen de enquête in. De vragen waren niet verplicht, dus het aantal respondenten per vraag verschilt. Aangezien de resultaten nog niet werden gepubliceerd, presenteren we hier het integrale rapport.

1. Resultaten In welke sector ben je werkzaam? Bijzondere Jeugdzorg

99 (70,71%)

Algemeen Welzijnswerk

5 (3,57%)

Gehandicaptenzorg

2 (1,43%)

Centra voor Leerlingenbegeleiding

2 (1,43%)

Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg

4 (2,86%)

Kind en Gezin

2 (1,43%)

Centra voor Integrale Gezinszorg

1 (0,71%)

Onderwijs

8 (5,71%)

Jeugdwerk

3 (2,14%)

Integrale Jeugdhulp

0 (0%)

Andere

14 (10%) n = 140

De meeste respondenten (70%) zijn werkzaam in de Bijzondere Jeugdzorg. Het is duidelijk dat onze werking / ons netwerk nog niet voldoende de ander jeugdhulpsectoren heeft bereikt. Opvallend is ook dat 10% van de respondenten afkomstig was uit een andere ‘sector’. Uit analyse van de antwoorden blijkt het hier te gaan om magistraten, herstelbemiddelaars, cliënten (pleegouders?), …

Welke functie oefen je uit? Directie

22 (15,94%)

Stafmedewerker

32 (23,19%)

Begeleider

62 (44,93%)

Administratief medewerker

3 (2,17%)

Overheidsfunctie

7 (5,07%)

Onderzoeker

1 (0,72%)

Andere

11 (7,97%) 28 | Steunpunt Jeugdhulp

n = 138

We zijn er duidelijk in geslaagd de begeleiders te bereiken met deze bevraging (45%). Daarnaast komen vooral stafmedewerkers en directie aan het woord.

Hoeveel jaren werk je al in de jeugdhulp? 0-3

28 (20,44%)

4-6

17 (12,41%)

7-9

8 (5,84%)

10-12

18 (13,14%)

13-15

6 (4,38%)

>15

60 (43,8%) n = 137

Ook hier zien we een gezonde mix. 44% werkt reeds meer dan 15 jaar in de jeugdhulp, maar ook het jong geweld heeft zich laten horen (20%).

Op welke terreinen wil jij als professional in de jeugdhulp vooruitgang boeken? We bemerken hier drie grote categorieën. Begeleiders blijven duidelijk vragende partij wanneer het gaat om het permanent bijschaven van vaardigheden met als doel de kwaliteit van de geboden hulp te verbeteren. De aangehaalde thema’s zijn zeer divers: contextgericht werken, participatieve hulpverlening, kennis van het hulpverleningsaanbod vergroten, … (zie ook verder). Daarnaast lezen we een duidelijke oproep naar meer samenwerking en overleg, zowel intra- als intersectoraal. De manier waarop Integrale Jeugdhulp tot nu toe werd uitgebouwd, heeft voor frustratie gezorgd. Eigenlijk vragen de mensen uit de praktijk niet naar een intersectorale samenwerking, maar naar 1 ‘sector’ Jeugdhulp die vertrekt vanuit de hulpvraag van de cliënt en volop gebruik maakt van de expertise op de werkvloer. Tenslotte zijn er heel wat leidinggevenden die zoeken hoe ze hun team kunnen ondersteunen, hoe ze de draaglast kunnen verkleinen en verder kunnen bouwen op de competenties van de collega’s.

Op welke terreinen wil jij dat de jeugdhulp vooruitgang boekt de volgende jaren? Uiteraard wordt hier verwezen naar de wachtlijsten en het tekort aan (residentiële) plaatsen. Duidelijker is echter opnieuw de vraag naar sectoroverstijgend of intersectoraal werken, in de eerste plaats met geestelijke gezondheidszorg. Daarnaast wordt er ook gekeken naar samenwerking met onderwijs en jeugd- en buurtwerk. Men wil de mogelijkheid om flexibele trajecten op te zetten en naadloze overgangen te garanderen, en dit binnen een duidelijke en transparante structuur, zonder overbodige administratie. Sommige respondenten vragen ook de mogelijkheid van dubbele maatregelen (bijvoorbeeld pleegzorg én dagcentrum of thuisbegeleiding). Multifunctionele Centra (MFC) worden aangehaald als een stap in de goede richting. De kernboodschap lijkt te zijn dat de afstemming van vraag een aanbod nog niet voldoende is gerealiseerd: minder bureaucratie (registratie), meer intersectoraal samenwerken, en flexibele trajecten zijn de meest gesuggereerde oplossingen. Tenslotte lezen we ook hier dat voorzieningen meer ondersteuning willen voor hun medewerkers (verloning, verlof, …).


Hoe kan het Steunpunt Jeugdhulp daar bij helpen? We onderscheiden vier grote pijlers waarop een steunpunt volgens de jeugdhulpverlener zou moeten steunen: 1. Aanbieden van vorming en stimuleren van uitwisseling. Hulpverleners willen niet alleen vorming over nieuwe methodieken, maar ook uitwisseling van praktijkkennis. Ook intersectoraal. Stent wordt aangehaald als goed voorbeeld. 2. Informatie verspreiden. Voorzieningen willen op de hoogte worden gehouden van (wetenschappelijke) ontwikkelingen over actuele thema’s. We moeten ook vertalen wat leeft in de jeugdhulp en vandaar een duidelijke visie ontwikkelen. 3. Ondersteunen van nieuwe initiatieven (implementatie, projecten, supervisie). Hulpverleners experimenteren voortdurend met nieuwe methodieken en benaderingen. Hen daarbij helpen door middel van procesbegeleiding en supervisie is de derde pijler. 4. Signaalfunctie naar de overheid. Tenslotte ziet men voor Steunpunt Jeugdhulp ook een taak weggelegd wanneer het gaat over het signaleren van noden aan de verschillende agentschappen. Hier raken we echter (deels) aan de opdracht van de werkgeverskoepels.

of aanbieden? Hier krijgen we een samenvatting van de vorige vragen. Naar goede gewoonte worden heel wat thema’s aangehaald. Een greep uit het aanbod: sociale media en online hulpverlening / e-dossiers werken met allochtone jongeren / multiculturaliteit - juridische info/ beroepsgeheim / Decreet Rechtspositie Minderjarige - doelgericht werken - jongvolwassenen (18+), … We lezen ook opnieuw een duidelijke oproep naar meer samenwerking, het bekend maken van het bestaande aanbod en het ontsluiten van praktijkkennis. Steunpunt Jeugdhulp zou enerzijds activiteiten kunnen opzetten die uitwisseling bevorderen, anderzijds kunnen investeren in het aanbieden van supervisie. Daarnaast merken we ook dat heel wat organisaties nood hebben aan informatie / opleiding over personeels-zorg, management, … Werk aan de winkel voor de werkgeverskoepels. Uit onze vorige enquête (2009) bleek dat Steunpunt Jeugdhulp door velen gezien wordt als een kenniscentrum / informatieplatform. Dit wordt in deze resultaten bevestigd en ook wij vinden dit een belangrijke opdracht. Onze website en nieuwsbrieven (e-zines) zijn hiervoor belangrijke instrumenten. Hoe vaak bezoek je onze website? (www.steunpuntjeugdhulp.be) Dagelijks

0 (0%)

Wekelijks

12 (13,04%)

Maandelijks

46 (50%)

Zelden

29 (31,52%)

Nooit

5 (5,43%) n = 92

De meerderheid van de respondenten (63%) bezoekt onze website minstens maandelijks. Toch zijn er ook nog heel wat mensen die zelden of nooit gebruik maken van dit informatieplatform.


Ontvang je onze maandelijkse nieuwsbrief (e-zine Steunpunt Jeugdhulp)? Ja

63 (68,48%)

Nee

17 (18,48%)

Ik wist niet dat er een e-zine was

12 (13,04%) n = 92

Er bestaan nog mensen die ons e-zine niet kennen. Hopelijk hebben we ze via deze enquête de weg getoond.

Wat mis je nog op onze website of in onze nieuwsbrief (boekbesprekingen, beleidsRuim 20 % van de respondenten vindt onze website goed zoals hij is. Enkele suggesties voor verbetering zijn: meer beleidsnieuws (bijvoorbeeld over ontwikkelingen in de Integrale Jeugdhulp), meer nieuws uit de sector, meer uitgewerkte thema’s en methodieken (met een verwijzing naar de site van het Nederlands Jeugd Instituut, NJI). Ook opvallend is dat sommigen nog meer informatie wensen over weten regelgeving.

Op welke manier kan Steunpunt Jeugdhulp zich nog meer profileren als kenniscentrum? Hulpverleners verwachten van Steunpunt Jeugdhulp dat we (vooral via de website en de nieuwsbrief) relevante informatie over de jeugdhulp verzamelen, vertalen, verrijken en verspreiden. Concreet: de nieuwsbrief mag uitgebreider, de website zou meer uitgebouwd kunnen worden als 'bibliotheek' met relevante informatie (vergelijking met het Nederlands Jeugd Instituut, NJI) en als open kennisdelingsplatform, er mag ook meer aandacht zijn voor wetenschappelijk onderzoek. Bij deze verdere uitbouw mogen we zeker niet vergeten om ons ook voldoende te richten op begeleiders, niet enkel de stafmedewerkers. Tenslotte wordt ook aangehaald dat we meer betrokken zouden moeten raken bij opleidingen in hogescholen en universiteiten. Een opmerking die wij zelf ook graag onderschrijven.

Deed je al een beroep op onze juridische helpdesk? Wat vind je van die dienstverlening? De meeste voorzieningen vinden de juridische dienstverlening goed tot zeer goed. De antwoorden komen snel en zijn to the point. Soms mogen ze iets concreter (hoe vertalen naar de praktijk, wat moeten we nu precies doen). In sommige (dringende) gevallen verkiezen hulpverleners advies via telefoon in plaats van via mail. Ben je geabonneerd op het e-zine Jeugdrecht.be? Ja

37 (41,11%)

Neen

45 (50%)

Ik ken Jeugdrecht.be niet

8 (8,89%) n = 90


Iets meer dan 40% is geabonneerd op Jeugdrecht.be. Dat is geen slechte score wanneer we rekening houden met het feit dat voorzieningen niet voor elke begeleider een inlogcode vragen of krijgen. Ook hier toch weer enkele mensen uit de praktijk die niet weten dat Jeugdrecht.be bestaat.

2. Kortom Voorzieningen verwachten van Steunpunt Jeugdhulp dat we kort op de bal spelen en aandacht besteden aan actuele thema’s: dit kan door informatie te verspreiden, vormingen op te zetten, maar ook door een duidelijk overzicht te bieden van het bestaande aanbod van andere organisaties of praktijkkennis te ontsluiten. Daarbij wordt ook vaak gevraagd naar intervisie / supervisie. Ook intersectorale samenwerking / sectoroverstijgend werken blijft hoog op de agenda staan. Hulpverleners willen flexibele trajecten kunnen opzetten waar vlot kan geschakeld worden tussen verschillende werkvormen uit alle jeugdhulpsectoren. Daarnaast moet er ook aandacht zijn voor linken met onderwijs, jeugd- en buurtwerk. Uit de bevraging blijkt ook dat de werkgeverskoepels extra inspanningen moeten doen wanneer het gaat over de ondersteuning van de praktijkwerkers. Het gaat dan vooral over het vergroten van de draagkracht van hulpverleners door aangepaste verloning, doorgroeimogelijkheden, investeren in competenties, … Als ‘kenniscentrum’ zijn we goed bezig, maar kunnen we misschien nog iets leren van onze collega’s van het Nederlands Jeugd Instituut, het mag allemaal nog net iets meer: uitgebreide informatie over methodieken, wetenschapsnieuws, nieuws uit de sector van de Bijzonder Jeugdzorg, …


Hoofdstuk V - Herstelgericht werken in voorzieningen Reeds van bij het ontstaan van de toenmalige Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg (OSBJ) was herstelgericht werken binnen de justitiële sector één van de centrale thema’s van onze organisatie. ‘Restorative justice’ groeide intussen uit tot een brede internationale beweging die ook ingang vond in andere sectoren van het maatschappelijk leven zoals het onderwijs, de jeugdzorg, het buurtwerk en het welzijnswerk voor volwassenen. In Vlaanderen heeft deze benadering ingang gevonden in het onderwijs en de jeugdzorg. Er lopen projecten in de gemeenschapsinstellingen, en Ligand geeft nu ook vormingen in hergo-methodiek voor begeleiders uit voorzieningen in de jeugdzorg. Ook Steunpunt Jeugdhulp zag hier een mooie kans om haar kennis en kunde ter beschikking te stellen van de jeugdhulp. Met de financiële steun van Cera begeleidde Steunpunt Jeugdhulp in de loop van 2011 het project ‘Ontwikkeling van een herstelgerichte pedagogiek’. Samen met Pedagogisch Centrum (PC) Wagenschot (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, VAPH), Hadron vzw en Stappen vzw (Bijzondere Jeugdzorg) zochten we naar wegen om een meer herstelgericht klimaat te realiseren. We beschrijven achtereenvolgens hoe we te werk gingen in PC Wagenschot en in de voorzieningen Hadron en Stappen. Nadien geven we en overzicht van de resultaten voor de voorzieningen en voor Steunpunt Jeugdhulp. Tenslotte geven we alvast onze planning mee voor 2012.

1. Traject in Pedagogisch Centrum Wagenschot Vanuit welke nood vertrokken we? PC Wagenschot was reeds langer op zoek naar andere wegen om om te gaan met conflicten. LSCI (Life Space Crisis Intervention) en waarderend werken werden geleidelijk geïntegreerd binnen het pedagogisch klimaat en het handelen van begeleiders en leerkrachten. Er is ook gezocht naar een grotere betrokkenheid van de context. Herstelgericht werken lag in het verlengde hiervan.

Doelstellingen  We verrijken onze gesprekken met jongeren, na verbale of fysieke agressie, met elementen uit het herstelrecht.  We vertrekken meer vanuit de cliënt bij de reactie op verbale of fysieke agressie.  We betrekken het slachtoffer en de context meer bij de reactie na fysieke of verbale agressie.  Herstelgericht werken wordt niet de zoveelste nieuwe methodiek naast andere methodieken (Life Space Crisis Intervention, LSCI en waarderend leren). Het sluit aan bij wat reeds werd ontwikkeld binnen PC Wagenschot en wordt hierin geïntegreerd.

Hoe gingen we te werk?  Het project werd aangestuurd door een kerngroep van vier stafmedewerkers van PC Wagenschot, samen met Steunpunt Jeugdhulp. Steunpunt Jeugdhulp gaf binnen de kerngroep feedback over het ‘herstelgehalte’ van lopende procedures in PC Wagenschot.  De introductie van de herstelgerichte benadering gebeurde op verschillende niveaus en werkterreinen. Zowel in de school als in het internaat, zowel voor het middenkader als voor de basiswerkers. 33 | Steunpunt Jeugdhulp

Eerst werd het middenkader gevormd zodat de stafmedewerkers en team-verantwoordelijken de herstelgerichte aanpak reeds konden bespreken in de verschillende teams.  De vormingen waren kort (3u voor middenkader – 3u voor leerkrachten – 2u voor begeleiders). Door deze geringe tijdsinvestering kon bijna het voltallige personeel deelnemen aan de vormingen. Het daagde ons ook uit om naar de kern te gaan.  De vormingen werden gevolgd op vrijwillige basis, met uitzondering van de vorming voor de leerkrachten. Deze werd geïntegreerd in de jaarlijkse studiedag voor de leerkrachten.

Concrete vormingen  18 maart 2011: vorming voor het middenkader (een dertigtal mensen uit internaat, mobiel team, BUSO-school9, dagbegeleiding).  De deelnemers maakten kennis met de herstelrechtelijke filosofie en herstelrechtelijke methodieken. Ze reflecteerden in kleine groepjes over de gevolgen hiervan voor het pedagogisch klimaat / handelen binnen de context van hun voorziening.  3 oktober 2011: vorming voor het schoolpersoneel (een dertigtal personen)  Er werd bijzondere aandacht besteed aan het juridisch kader voor herstelgericht werken. Het schoolreglement werd overlopen en er werd gekeken welke plaats herstelgericht werken hier kan innemen. De herstelgerichte aanpak werd geplaatst naast sanctioneren en begeleiden en er was ruimte voor reflectie op het eigen handelen.  8 december 2011: vorming voor de begeleiders van het internaat (een zestigtal personen)  De deelnemers kregen op voorhand een tekst met achtergrondinformatie en een korte introductie over hoe ze een herstelgesprek kunnen voeren. Met deze ‘handleiding’ gingen ze aan de slag in kleine groepjes en ze oefenden het herstelgesprek in rollenspelen. Het coachen gebeurde door het middenkader.

2. Traject Hadron vzw en Stappen vzw Vanuit welke nood vertrokken we? Beide voorzieningen zijn een Centrum voor Actieve Netwerk - en Omgevingsondersteuning (CANO). Dit betekent dat de jongeren in de mate van het mogelijke begeleid worden binnen hun eigen context en dat de context actief betrokken wordt bij de begeleiding, ook wanneer de jongere in een leefgroep verblijft. Er wordt gestreefd naar het vermijden van nieuwe breuken. De herstelgerichte filosofie sluit hier naadloos bij aan. Er is vooral nood aan een effectieve reactie bij ernstige incidenten waardoor enerzijds het schadeverwekkend gedrag gestopt kan worden (kort op de bal), maar anderzijds geen nieuwe breuken (uitsluitingen) ontstaan. Het vernieuwende van de herstelgerichte methodieken ligt in de expliciete aandacht die uitgaat naar de beleving en de noden van al wie geraakt werd door de feiten (het rechtstreekse slachtoffer, maar ook de leefgroep, ouders, begeleiders,…).

Doelstellingen  Vorming rond herstelgericht werken  Visieontwikkeling  Samenwerking realiseren met externe HCA-bemiddelingsdienst (Herstelgerichte en Constructieve Afhandeling)  Ontwikkelen van concrete instrumenten

9

Buitengewoon secundair onderwijs 34 | Steunpunt Jeugdhulp

Hoe gingen we te werk?  Overleg met de stafmedewerkers van beide voorzieningen. Hier werden de grote lijnen uitgezet. o Er werd iemand uitgenodigd van de lokale slachtoffer-dader bemiddelingsdienst om af te toetsen in welke mate men een beroep zou kunnen doen op de expertise van de bemiddelingsdienst. Een samenwerking met de bemiddelingsdienst zou een grotere continuïteit garanderen dan het tijdelijke Cera-project. Er werd gedacht aan coaching door een bemiddelaar. Deze zou verschillende vormen kunnen aannemen met name bij casusbesprekingen (input geven omtrent een meer herstelgerichte reactie, eventueel met rollenspelen) en door telefonische consultatie. Er werd ook gedacht aan de inschakeling van een externe - en dus neutrale bemiddelaar vanuit deze bemiddelingsdienst naar aanleiding van conflicten waar begeleiders en bewoners zelf niet uit geraken. Dit spoor liep uiteindelijk op niets uit omdat de bemiddelingsdienst vanwege een te zware caseload geen bijkomende engagementen kon opnemen. o We organiseerden een werkgroep hergo met enkele begeleiders om na te gaan welke randvoorwaarden moeten vervuld worden om de hergo-methodiek in huis toe te passen. o We organiseerden een tweedaagse vorming voor de begeleiders.  Werkgroep hergo met drie begeleiders en Steunpunt Jeugdhulp De werkgroep kwam drie keer samen. Eén van de medewerkers had reeds een opleiding hergo-training gevolgd bij Ligand, maar tijdens de eerste bijeenkomst werd vastgesteld dat de hergo-procedure te tijdrovend is: er moeten voorbereidende gesprekken doorgaan met iedereen die geraakt werd door de feiten en nadien volgt nog een bijeenkomst. Bovendien zitten begeleiders in een weinig neutrale positie, vooral wanneer het conflicten betreft tussen jongeren en begeleiders. Een mogelijkheid kan zijn om begeleiders uit te wisselen tussen leefgroepen. Tijdens de tweede en derde bijeenkomst werd, naar aanleiding van concrete casussen, gezocht naar wat er nodig is om meer herstelgericht te kunnen werken. Uit deze besprekingen haalden we ook inspiratie bij het bepalen van doelstellingen en thema’s voor de tweedaagse vorming.  Tweedaagse vorming Op 9 en 18 november 2011 gingen de vormingen door voor een tiental begeleiders. Naast een theoretische toelichting over herstelrecht en bemiddeling als methodiek, oefenden we met rollenspelen. We toonden een video en we creëerden ruimte voor reflectie door middel van een stellingen-spel. Er was veel ruimte voor interactie en aftoetsing van de principes aan concrete situaties op de werkvloer.

3. Raakvlakken tussen beide projecten en uitwisseling met andere organisaties Samenwerking met Alba vzw Alba vzw werkte een gelijkaardig project uit in de provincie Vlaams-Brabant. Steunpunt Jeugdhulp werkte mee aan de organisatie van de vorming in bemiddelingsvaardigheden van Alba vzw.


We deelden hierbij onze theoretische inzichten en lieten ons inspireren voor de opzet van onze eigen vormingen.

Uitwisseling tussen de deelnemende voorzieningen onderling, en met gemeenschapsinstelling De Kempen (Mol) en Alba vzw. Op 15 september 2011 nodigden we mensen van PC Wagenschot, Hadron vzw, Stappen vzw, Alba vzw en de pedagogisch directeur van gemeenschapsinstelling De Kempen (Mol) uit voor een uitwisseling van expertise en ervaringen. We kregen een inkijk in de succeservaringen en struikelblokken bij de herstelgerichte werking van de gemeenschapsinstelling.

4. Resultaten PC Wagenschot  De procedure van ‘herstelregime’ na incidenten met verbale of fysieke agressie wordt herwerkt. Er wordt een duidelijker onderscheid gemaakt tussen de sanctionerende elementen en het herstel.  Tijdens het teamoverleg en het multidisciplinair overleg wordt systematisch bekeken hoe er ook aandacht kan gaan naar het slachtoffer en hoe er op een meer herstelgerichte manier gereageerd kan worden op conflicten.  In het elektronisch dossier wordt een item voorzien waarbij nagevraagd wordt of er aan herstel werd gewerkt. De begeleider kan dit kort na de feiten registreren. Dit faciliteert een goede opvolging.  Uit de feedback tijdens de vormingen bleek dat mensen aan het denken werden gezet over hun eigen handelen, maar even goed dat het een proces van lange adem is. Het is niet evident om de jongeren de verantwoordelijkheid te geven voor de oplossing van de problemen die ontstaan door het incident.

Hadron vzw en Stappen vzw  De vorming werd positief gewaardeerd en gaf een nieuwe impuls aan de overtuiging dat herstelgericht werken belangrijk is.  Hadron deed een denkoefening op een teamvergadering, samen met de stafleden, om concrete kapstokken te ontwikkelen. Hierbij werd gebruik gemaakt van het reflectie-instrument dat werd ontwikkeld door Steunpunt Jeugdhulp.  Planning: o De uitwisseling van bemiddelaars organiseren tussen de leefgroepen van Hadron en Stappen onderling, om op die manier te kunnen werken met meer neutrale bemiddelaars. o Hadron:  Twee keer per jaar een intervisie organiseren rond dit thema.  De eigen visietekst nog verder verrijken met elementen vanuit de vorming.

o Stappen:  Vorming volgen om te leren werken met proactieve cirkels.  Personaliseren van de gespreksleidraad voor een herstelgesprek om het zich meer eigen te maken.  Werk maken van een betere structurele verankering van de herstelgerichte visie.


Steunpunt Jeugdhulp Op onze website stellen we informatie en tools ter beschikking aan voorzieningen om zelf aan de slag te gaan. Herstelgericht werken valt niet samen met het toepassen van methodieken, maar vooral met het zich eigen maken van een basisingesteldheid. Die verwerf je niet van vandaag op morgen en vereist regelmatige reflectie op het eigen handelen. Ook op organisatorisch vlak moeten er afspraken gemaakt worden. Wie kan een herstelgesprek leiden? Wanneer kan een herstelgesprek doorgaan en wie beslist dit? Hoe gebeurt de opvolging? We stelden hiervoor een checklist op die kan gebruikt worden om na te gaan wat er kan veranderd worden aan de huidige procedures na een incident. Dit kan ook gebruikt worden bij een casusoverleg. Om zelf een herstelgesprek te leiden geven we een gespreksleidraad mee die kan helpen om het gesprek te structureren en om te blijven focussen op de gevolgen van de feiten en op het herstel. Om dit te kunnen inoefenen via rollenspelen geven we tips mee bij de begeleiding van een rollenspel. We ontwikkelden ook enkele stellingen met commentaar die een reflectiemoment voor een team kunnen structureren. Om de overdracht van de meer theoretische achtergrond te bevorderen, werkten we twee achtergrondteksten uit:  Herstelrecht in de justitiële context: ontstaan van herstelrecht en herstelgerichte praktijken in Vlaanderen. Beschrijving van de bemiddeling en hergo als methodiek.  Herstelrecht in pedagogische context: opportuniteiten en valkuilen. Het onderscheid tussen begeleiden, sanctioneren en herstellen.

5. Planning Steunpunt Jeugdhulp 2012  Uitwerken van een affiche over herstelgericht werken.  Uitwerken van een vormings- of coachingsaanbod voor voorzieningen die aan de slag willen gaan met herstelgericht werken.  Materiaal (inclusief beeldmateriaal) ter beschikking stellen via de website van Steunpunt Jeugdhulp.  Meewerken aan de uitbouw van een netwerk rond herstelgericht werken.


Hoofdstuk VI - Aanbod op maat 1. Opvoedingsondersteuning in Kuregem (Anderlecht) Steunpunt Jeugdhulp verzorgde ten dele de procesbegeleiding bij het project ‘Waar buitenschoolse kinderopvang (BKO) en opvoedingsondersteuning elkaar ontmoeten’. Dit project richtte zich op het versterken van de BKO-begeleiders in hun dagelijkse omgang met kinderen en ouders. Daarnaast wilden de samenwerkende partners in Kuregem een visie over opvoedingsondersteuning ontwikkelen en in dit kader opvoedingsondersteunende initiatieven uitwerken.

2. Onder deze titel organiseerde de Erasmus Hogeschool Brussel en Lokaal Gezondheidsoverleg (LOGO) Brussel een studiedag over gezonde voeding en de impact van voeding op gedrag. Steunpunt Jeugdhulp is al jaren betrokken bij het pilootproject ‘Naar een voedingsbeleid in de Bijzondere Jeugdzorg’ van LOGO Brussel en droeg ook haar steentje bij aan deze studiedag. We schreven mee aan de casussen en maakten deel uit van het panel dat deze praktijkvoorbeelden besprak met het publiek. Daarnaast werd ons ook gevraagd de review te verzorgen van het rapport dat LOGO Brussel schreef over hun pilootproject. Steunpunt Jeugdhulp wil dit thema onder de aandacht blijven brengen via haar website en de ondersteuning van projecten.

3. Cliëntenfeedback In de zomer van 2009 namen enkele thuisbegeleidingsdiensten het initiatief om een werkgroep op te richten om zich te buigen over het gebruik van tevredenheidsmetingen bij thuisbegeleidingsdiensten. Al snel werd beslist het onderwerp te verruimen naar ‘cliëntenfeedback’. In de werkgroep wordt nu gewerkt aan een publicatie die wil illustreren hoe we aandacht kunnen hebben voor de feedback die de cliënt ons permanent geeft en hoe we deze kunnen verwerken in onze hulpverlening. Steunpunt Jeugdhulp ondersteunt deze werkgroep. We zorgen voor de verslaggeving van de werkgroep en schrijven mee aan het theoretische deel van de publicatie. Eind volgend jaar koppelen we daar graag een studiedag aan.

4. Vorming aan jeugdadvocaten Jeugdadvocaten vervullen een belangrijke rol bij de gerechtelijke tussenkomsten voor minderjarigen. Om hun deskundigheid te verhogen organiseert de orde voor Vlaamse balies een tweejaarlijkse vorming voor jeugdadvocaten. Steunpunt Jeugdhulp werkt hieraan mee door de cursisten te informeren over de werking van de HCA-diensten en toelichting te geven over de eigen finaliteit van het herstelrecht.


5. Moderator bij het debat: De provincie Limburg organiseerde op 13 oktober 2011 een vorming voor jeugdadvocaten en consulenten van de sociale dienst bij de jeugdrechtbank over herstelbemiddeling. Steunpunt Jeugdhulp modereerde het debat over de functie van bemiddeling binnen het geheel van reacties op delinquentie en meer specifiek over de rol van het vereffeningsfonds hierbij.

6. Protocol van Moed Het Protocol van Moed is een proefproject waarbij een aantal partners van justitie, politie en hulpverlening binnen het gerechtelijk arrondissement Antwerpen afspraken maken om de grenzen van het beroepsgeheim af te tasten, om samen de aanpak rond kindermishandeling te versterken. Een werkgroep werkte een jaar lang aan een theoretisch kader en draaiboek waaraan verschillende situaties van kindermishandeling werden getoetst. Vanaf februari 2012 zullen hulpverleners, parket en politie in het gerechtelijk arrondissement Antwerpen dit draaiboek kunnen toetsen aan de praktijk. Steunpunt Jeugdhulp werkte op vraag van Integrale Jeugdhulp mee aan dit project. Steunpunt Jeugdhulp volgde de werkzaamheden van de stuurgroep en verzorgde de vertaling van de visietekst van de stuurgroep naar een toegankelijke brochure en schema’s voor de hulpverlener. Ook bij de verdere bekendmaking van het project neemt Steunpunt Jeugdhulp een rol op: voorstelling van het draaiboek op de Kick-off in januari 2011, toelichting op zes sectorale fora in het gerechtelijke arrondissement Antwerpen. Steunpunt Jeugdhulp ondersteunt het project ook door vormingen op maat over dit onderwerp, voordrachten en ondersteuning vanuit de juridische helpdesk.

7. Vormingen op maat over beroepsgeheim, het decreet rechtpositie van de minderjarige en de werking van de Bijzondere Jeugdzorg Ook in 2011 werden door Steunpunt Jeugdhulp vormingen op maat verzorgd, meer bepaald vormingen over het beroepsgeheim en het decreet rechtspositie minderjarigen. Deze vormingen gingen zowel door in voorzieningen en teams, als in netwerken Integrale Jeugdhulp, als in sectoren van de jeugdhulpverlening (Bijzondere Jeugdzorg, Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap). In enkele belendende sectoren werd ook toelichting gegeven over aspecten van de jeugdhulpverlening: beroepsgeheim en onderwijs (departement onderwijs), werking van de Bijzondere Jeugdzorg (Steunpunt Vakantieparticipatie).



Bijlage I: Activiteitenoverzicht JANUARI 2011 10/01/2011 10/01/2011 11/01/2010 12/01/2011 13/01/2011 14/01/2011

Redactieraad Jeugdrecht.be Opvolgvergadering Binc Binc-opleiding Binc-opleiding Binc-opleiding Overleg met Cego Leuven (Centrum voor ErvaringsGericht Onderwijs)

Annelies, Annemie, Min Wederik Wederik Lieve Lieve Kurt

14/01/2011

Overleg met het Agentschap Jongerenwelzijn ivm vormingen Decreet Rechtspositie Minderjarigen

Min

18/01/2011 18/01/2011

Binc -opleiding Aanwezig tijdens "Differentiatie van het aanbod in de gemeenschapsinstellingen", georganiseerd door het Agentschap Jongerenwelzijn

Lieve, Wederik Min

19/01/2011 19/01/2011 20/01/2011 20/01/2011 20/01/2011

Coördinatorenoverleg HCA Binc-opleiding Intervisie hergo Binc-opleiding Overleg met Gh@pro ivm Vorming Beroepsgeheim (14/03/2011)

Lieve Lieve, Wederik Lieve Lydwine, Wederik Min

21/01/2011 21/01/2011 24/01/2011 25/01/2011 25/01/2011

Stuurgroep Leescomité Cera Binc on tour (De Waaiburg) Receptie Pag-Asa Opvolgvergadering Binc Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Min Wederik Hilde, Min Lieve, Lydwine, Wederik Min

25/01/2011 26/01/2011 28/01/2011

Binc on tour (Kindervreugd) Overleg met vzw Hefboom ivm goed bestuur Overleg met Kris Stas (SAW) ivm vormingen Decreet Rechtspositie Minderjarigen

Wederik Min Min

28/01/2011

Receptie Kenniscentrum Kinderrechten

Min

FEBRUARI 2011 01/02/2011 Stuurgroep project Kuregem 01/02/2011 Overleg onderzoeksproject Kuregem: naar de beleving van de ouders in de buitenschoolse opvang

Kurt, Lydwine Lydwine

01/02/2011

Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Min

02/02/2011

ICT-overleg Binc met het Agentschap Jongerenwelzijn en Lydwine, Wederik enkele voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg


03/02/2011

Overleg ivm procesbegeleiding in de teams ikv project Kuregem

Kurt, Lydwine

03/02/2011

Overleg met Tonuso vzw ivm kandidatuur Algemene Vergadering Steunpunt Jeugdhulp

Min

04/02/2011

Stuurgroep Beleidsondersteuning (BOT) Integrale Jeugdhulp ivm Decreet Rechtspositie Minderjarigen

Min

07/02/2011 07/02/2011 08/02/2011

Overleg met Johan Moreels (Informant) ivm vormingen Min Binc on tour (De Cocon) Wederik Overleg coördinatoren opvoedingsondersteuning project Kurt Kuregem

08/02/2011 08/02/2011

Opvolgvergadering BINC Lieve, Lydwine, Wederik Opleiding "Master class in Publiek en Sociaal Profijt Min Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerps Management School

09/02/2011 10/02/2011

Binc on tour (De Touter - De Shelter) Aanwezig tijdens "Colloquium Justitie en Welzijn. Beroepsgeheim: hinderpaal of hefboom?", georganiseerd door de faculteit Rechtsgeleerdheid van de Katholieke Universiteit Leuven

Lydwine, Wederik Lydwine, Min

11/02/2011 15/02/2011

Overleg met Nederlands JeugdInstituut Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Wederik Min

16/02/2011 16/02/2011 17/02/2011

Stuurgroep Binc Overleg ivm vervolgproject Kuregem Overleg kerngroep Pedagogisch Centrum Wagenschot ivm herstelgericht werken

Lieve, Min, Wederik Kurt, Lydwine Lieve

17/02/2011

Aanwezig tijdens "Praktijkdag decreet rechtspositie voor Lydwine, Min VAPH", georganiseerd door SEN / Jongerenbegeleiding Informant"

17/02/2011 18/02/2011

Binc on tour (Huize Sint-Vincentius) Wederik Overleg met Stent Oost-Vlaanderen ivm overdracht Min Stent van Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg naar Integrale Jeugdhulp

18/02/2011 22/02/2011 22/02/2012

Binc on tour (De Touter - De Shelter) Opvolgvergadering Binc Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

24/02/2011

Redactieraad academisch handboek Integrale Jeugdhulp Min

25/02/2011

Aanwezig tijdens "Presentatiedag de kracht van CANO, Lydwine inspirerend verbinden in de bijzondere jeugdzorg", georganiseerd door het Agentschap Jongerenwelzijn, het Kabinet Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en CANO

Wederik Lieve, Lydwine, Wederik Min


MAART 2011 01/03/2011 02/03/2011 03/03/2011

Stuurgroep Jeugdrecht.be Bezoek aan BAS ivm HCA-registratie Overleg met het Kinderrechtencommissariaat mbt landschapstekening jeugdinformatie

Annelies, Min Hilde Annelies, Min

03/03/2011 03/03/2011

Opvolging vorming teams project Kuregem Kurt Overleg met Jos Corveleyn (Raad van Bestuur Steunpunt Min Jeugdhulp)

04/03/2011 08/03/2011 15/03/2011 15/03/2011

Werkgroep cliëntenfeedback (CAB Gent) Opvolgvergadering Binc Redactieraad Jeugdrecht.be Aanwezig tijdens "Symposium: hoe werken aan een effectieve en efficiënte hulp- en dienstverlening? Perspectieven vanuit Europa, de wetenschap en de praktijk", georganiseerd door het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Wederik Lieve, Lydwine, Wederik Annelies, Annemie Lieve, Wederik

15/03/2011


Min

16/03/2011 17/03/2011 17/03/2011 18/03/2011

Stuurgroep project Kuregem Vorming Cego Anderlecht (Kuregem) Binc on tour (De Wissel) Denkdag Pedagogisch Centrum Wagenschot ivm herstelgericht werken

Kurt, Lydwine Kurt Lydwine, Wederik Lieve

18/02/2011

Opleiding "Congres Jeugd in onderzoek: wijzer in implementeren"gevolgd, te Ede, Nederland, georganiseerd door het Nederlands Jeugd Instituut

Lydwine

18/03/2011 21/03/2011 22/03/2011 22/03/2011 22/03/2011

Werkgroep Jeugdsanctierecht Overleg met Veerle Stroobants, verlaten instellingen Opvolgvergadering Binc Binc werkvormspecifieke module CaH Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Min Annelies Lieve, Lydwine, Wederik Lydwine, Wederik Min

23/03/2011 23/03/2011

Coördinatorenoverleg HCA Geïnterviewd door medewerker FOPEM (Federatie van Onafhankelijke Pluralistische Emancipatorische Methodescholen vzw)

Lieve Min

24/03/2011 25/03/2011

Overleg met Ina Van Rijkel ivm het project Kuregem Stuurgroep Beleidsondersteuning (BOT) Integrale Jeugdhulp

Lydwine, Min Min

25/03/2011

Voorbereiding overleg steunpunten Integrale Jeugdhulp met Ludo Serrien (SAW) en Inne Van De Ven (SEN)

Min

25/03/2011

Overleg steunpunten Integrale Jeugdhulp

Min


25/03/2011

Voorbereiding studiedag Decreet Rechtspositie Minderjarige van 16/12/2011

Min

29/03/2011

Overleg met uitgeverij Larcier ivm Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten

Annelies, Min

31/03/2011

Opleiding "Open Appreciative Inquiry Ontmoeting" gevolgd, georganiseerd door Stebo vzw

Lydwine

Overleg met Federatie Pleegzorg ivm uitgeven boek "Pleegzorg in 100 vragen"

Annemie, Min

04/04/2011 05/04/2011 05/04/2011 05/04/2011

Binc on tour (De Wiekslag) Binc-opleiding HCA Opvolgvergadering Binc Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Lydwine, Wederik Lieve Lydwine, Wederik Min

07/04/2011

Overleg kerngroep Pedagogisch Centrum Wagenschot ivm herstelgericht werken

Lieve

07/04/2011

Aanwezig tijdens "Congres 10 jaar ADAM", georganiseerd door Antwerpse Dienst Alternatieve Maatregelen Jury-overleg Prijs van de opvoeding, Jury Fonds Filson Steers Mariman, georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting

Lydwine

07/04/2011

Denktank Sociaal Werk en Politiek, georganiseerd door Alert: artikel mbt verontrustende situaties

Min

19/04/2011 21/04/2011

Opvolgvergadering Binc Overleg met Wim Van Esh (Raad van Bestuur Steunpunt Jeugdhulp)

Lieve, Lydwine, Wederik Min

21/04/2011 26/04/2011

Werkgroep Jeugdsanctierecht Aanwezig tijdens "Debat: de Jeugd van Tegenwoordig. Naar wie luisteren onze jongeren nog?", georganiseerd door deBuren, HETPALEIS en Steunpunt Jeugd

Min Lydwine

26/04/2011


Min

26/04/2011

Overleg met Elke Plovie (Dep.Sociale School Heverlee, KHLeuven) ivm het Methodon-project (Methodeontwikkeling in het sociaal werk)

Wederik

27/04/2011 27/04/2011

Binc on tour (Hof Ter Heyden) Overleg met Anne Vercauteren (Gh@pro) ivm kandidatuur Raad Van Bestuur Steunpunt Jeugdhulp

Lydwine, Wederik Min

28/04/2011

Overleg met Alba vzw en Pedagogisch Centrum Wagenschot ivm herstelgericht werken

Lieve, Lydwine, Min

APRIL 2011 04/04/2011

07/04/2011

Min


28/04/2011

MEI 2011 03/05/2011 03/05/2011

Aanwezig tijdens "Dag van de Jeugdzorg", georganiseerd Lydwine, Min, Wederik door het Agentschap Jongerenwelzijn en de koepelorganisaties Opvolgvergadering Binc Ad hoc werkgroep, georganiseerd door het Vlaams Welzijnsverbond

Lieve, Wederik Lydwine

03/05/2011


Min

03/05/2011

Overleg met LOGO Brussel (Lokaal Gezondheidsoverleg) Wederik ivm studiedag / publicatie rond gezonde voeding (04/10/2011)

04/05/2011 05/05/2011 05/05/2011 05/05/2011

Coördinatorenoverleg HCA Stuurgroep Binc Overleg met het Steunpunt Vakantieparticipatie Overleg met het Agentschap Jongerenwelzijn ivm vormingen Decreet Rechtspositie Minderjarigen

Lieve Lieve, Min, Wederik Lydwine, Min Min

06/05/2011 10/05/2011 10/05/2011

Stuurgroep project Kuregem Redactieraad Jeugdrecht.be Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Lydwine Annelies, Min Min

12/05/2011 12/05/2011

Overleg met Smals ivm BINC Stuurgroep Beleidsondersteuning (BOT) Integrale Jeugdhulp ivm Decreet Rechtspositie Minderjarigen

Lieve, Wederik Min

13/05/2011 17/05/2011

Adviesraad Kenniscentrum Kinderrechten Aanwezig tijdens "Jongeren en seksualiteit", georganiseerd door het Kinderrechtencommissariaat

Annemie Wederik

17/05/2011

Overleg met het Kinderrechtencommissariaat mbt landschapstekening jeugdinformatie

Annelies

17/05/2011 17/05/2011

Opvolgvergadering Binc Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Lieve, Wederik Min

19/05/2011

Overleg met Maarten De Gendt (Beleidsdomein Diensten Min voor het Algemeen Regeringsbeleid) ivm kandidatuur Raad van Bestuur Steunpunt Jeugdhulp

20/05/2011 20/05/2011 24/05/2011 24/05/2011

Receptie HCA Gent Receptie 50 jaar Pieter Simenon CaH Binc overleg Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Lieve Min Lydwine, Wederik Min


26/05/2011 26/05/2011

Projectgroep Vakantieparticipatie Lydwine Redactieraad academisch handboek Integrale Jeugdhulp Min

27/05/2011

Aanwezig tijdens "Vorming beroepsgeheim en het Decreet Rechtspositie van de Minderjarige", georganiseerd door het Centrum voor het Jonge Kind

Lydwine

27/05/2011 30/05/2011

Werkgroep cliëntenfeedback Overleg met Hadron vzw en Stappen vzw ivm herstelgericht werken

Wederik Lieve

30/05/2011 30/05/2011

Binc werkvormspecifiekemodule pleegzorg Overleg met Johan Moreels (Informant) en SAW ivm vormingen beroepsgeheim


31/05/2011 31/05/2011

Opvolgvergadering Binc Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Lieve, Wederik Min

Overleg met het Vlaams Welzijnsverbond Overleg met Alba vzw ivm vorming herstelgericht werken voor bemiddelaars

Min Lieve

06/06/2011

Voorbereiding Raad van Bestuur Steunpunt Jeugdhulp met Jos Corveleyn (voorzitter RvB SJH)

Min

09/06/2011

Aanwezig tijdens "IJJO Green Papers on Child Friendly Justice", georganiseerd door International Juvenile Justice Observatory

Lydwine

10/06/2011

Overleg met Weewauters Marijke (FOD) ivm gelijkheid mannen en vrouwen (artikel uitgeverij Politeia ivm familiaal geweld)

Min

14/06/2011


Min

15/06/2011 15/06/2011

Coördinatorenoverleg HCA Lieve Aanwezig tijdens "Cijferworkshop KU Leuven", georgani- Lydwine, Wederik seerd door het Leuvens Instituut voor Criminologie (LINC)

16/06/2011 16/06/2011

Opvolgvergadering Binc Samenkomst met Steunpunt Algemeen Welzijnswerk mbt hoorzitting Kinderrechtencommissariaat (21/06/2011) Opleiding gevolgd "Studiedag Jeugdsanctierecht gewikt en gewogen", georganiseerd door Werkgroep Jeugdsanctierecht

Lieve, Wederik Min

Begeleiding werkgroep tijdens "Studiedag Jeugdsanctierecht gewikt en gewogen", georganiseerd door de Werkgroep Jeugdsanctierecht

Min

JUNI 2011 01/06/2011 06/06/2011

17/06/2011

17/06/2011

Lieve


20/06/2011

Verkennend gesprek met Wim de Mey ivm samenwerking onderzoek STOP4-7

Lydwine, Wederik

21/06/2011

Hoorzitting Kinderrechtencommissariaat in het Vlaams Parlement

Min

21/06/2011

Overleg met Virna Saenen (Agentschap Jongerenwelzijn) Min ivm vorming 'Informeren van ouders en kinderen' (16/12/2011)

22/06/2011

Aanwezig tijdens "Lunchen met justitie", georganiseerd door Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Katholieke Universiteit Leuven

Lieve, Lydwine

22/06/2011 22/06/2011

Deelredactie Panopticon Aanwezig tijdens "Trefpunt 1, cluster A: implementatie intersectorale toegangspoort", georganiseerd door Integrale Jeugdhulp

Lydwine Min

22/06/2011

Coördinatorenoverleg CaH ivm werkvormspecifieke module Binc

Wederik

23/06/2011

Beoordelen van studentenscriptie mbt het Decreet Rechtspositie, aan de Hogeschool Gent

Annemie

23/06/2011

Overleg ivm kennisdeling werken met steungezinnen

Annemie, Hilde, Lydwine, Min

23/06/2011

Thesisbespreking studente Departement Sociale School Heverlee van de Katholieke Hogeschool Leuven

Lieve

24/06/2011

Toelichting geven op de werkgroep overheidscontracten Min VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) van het Vlaams Welzijnsverbond

27/06/2011


Lieve

27/06/2011

Aanwezig tijdens "Lanceerdag actief vormingspakket: 'T Accent van de cliënt", georganiseerd door Uit De Marge

Lydwine

27/06/2011

BergOp Binc, georganiseerd door Steunpunt Jeugdhulp en Praktikon

Wederik

28/06/2011 28/06/2011

Binc -opleiding HCA Aanwezig tijdens "Vrijetijdsbeleving van kinderen in armoede tijdens de zomer", georganiseerd door Steunpunt Jeugd

Lieve Lydwine

28/06/2011

Overleg met uitgeverij Politeia ivm praktijkhandboek jeugdhulp

Min

28/06/2011 29/06/2011 29/06/2011 30/06/2011 30/06/2011

Opvolgvergadering Binc Interview door studente mbt het Decreet Rechtspositie Binc on tour (Sporen) Binc -opleiding HCA Voorbereidend gesprek met het Agentschap Jongerenwelzijn (Geert Michiels, Jan Bosmans, Bart D'Hooghe) ivm de Stuurgroep Ondersteuning Bijzondere Jeugdbijstand (27/09/2011)

Wederik Annemie Lydwine, Wederik Lieve Min


JULI 2011 06/07/2011 06/07/2011 08/06/2011

Binc -opleiding HCA Overleg met Start West Vlaanderen "Opleiding sociale documenten doorheen de arbeidsrelatie" gevolgd, georganiseerd door Upgrading, vorming en consult

Lieve Lydwine Karolien

19/07/2011 19/07/2011 25/07/2011

Opvolgvergadering Binc Overleg ivm Binc Freemarker Overleg met Geert De Cock (Unie van Jeugdadvocaten) ivm Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten

Lydwine, Wederik Lydwine, Wederik Min

26/07/2011

Overleg met Els Meert ivm DRA (Dialoog, Reflectie en Actie)

Lydwine, Wederik

AUGUSTUS 2011 10/08/2011

Overleg met het Steunpunt Vakantieparticipatie en Integrale Jeugdhulp

Lydwine, Min

22/08/2011 22/08/2011

Overleg mbt het Protocol van Moed Overleg met Alba vzw ivm vorming herstelgericht werken voor bemiddelaars

Annemie Lieve

22/08/2011 24/08/2011 25/08/2011

Opvolgvergadering Binc Stuurgroep Jeugdrecht.be Overleg mbt het Methodon-project (Methodeontwikkeling in het sociaal werk) van het Departement Sociale School Heverlee van de Katholieke Hogeschool Leuven

Lieve, Lydwine, Wederik Annemie, Min Lieve, Wederik

25/08/2011

Overleg met Virna Saenen (Agentschap Jongerenwelzijn) Min ivm vorming 'Informeren van ouders en kinderen' (16/12/2011)

26/08/2011

Overleg met uitgeverij Larcier ivm Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten

Min

30/08/2011

Mondelinge proef studente Sociaal-Agogisch Werk van de Karel De Grote Hogeschool

Lydwine

SEPTEMBER 2011 01/09/2011 Uiteenzetting over Binc tijdens het Sectoraal Lydwine, Wederik Directiecomité Bijzondere Jeugd Bijstand van het Vlaams Welzijnsverbond 05/09/2011 06/09/2011 07/09/2011

Opvolgvergadering Binc Werkgroep Hergo in voorzieningen Aanwezig tijdens "Lokaal het verschil maken voor armoede", georganiseerd door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Lieve, Wederik Lieve Lydwine

08/09/2011

Overleg met Federatie Pleegzorg ivm uitgeven boek "Pleegzorg in 100 vragen"

Annemie, Min

08/09/2011 09/09/2011

Stuurgroep Binc Overleg mbt het Protocol van Moed

Lieve, Min, Wederik Annemie 48 | Steunpunt Jeugdhulp

09/09/2011

Overleg BUSO Pedagogisch Centrum Wagenschot ivm herstelgericht werken

Lieve

09/09/2011

Aanwezig tijdens "BouJaBaise met streekproducten", georganiseerd door het Overlegplatform Bijzondere Jeugdbijstand

Lydwine

12/09/2011

Overleg met Alba vzw ivm vorming herstelgericht werken voor bemiddelaars

Lieve

15/09/2011

Uitwisseling project herstelgericht werken met projectvoorzieningen, Alba vzw en gemeenschapsinstelling De Kempen (Mol)

Lieve

16/09/2011

Overleg met OOOC De Elegast ivm OOOC werkvormspecifieke module

Lydwine, Wederik

20/09/2011


Lydwine, Min

21/09/2011 23/09/2011

Coördinatorenoverleg HCA Aanwezig tijdens "Geweld : gemeld en geteld", georganiseerd door het Kinderrechtencommissariaat

Lieve Annemie, Lydwine

23/09/2011

Overleg met Geert Michiels en David Debrouwere (Agentschap Jongerenwelzijn)

Min

23/09/2011

Voorbereiding Stuurgroep Ondersteuning Bijzondere Jeugdbijstand (27/09/2011)

Min

26/09/2011

Overleg met uitgeverij Politeia mbt uitgeven boek "Pleegzorg in 100 vragen"

Annemie

26/09/2011 27/09/2011 27/09/2011

Opvolgvergadering Binc Lieve, Lydwine, Wederik Binc on tour (Juna) Lydwine, Wederik Stuurgroep Ondersteuning Bijzondere Jeugdbijstand met Min Jan De Ridder (kabinet) en Stefaan Vanmulders

28/09/2011 28/09/2011

Bezoek aan gevangenis Tongeren Overleg met het Agentschap Jongerenwelzijn ivm werkvormspecifieke modules Binc

Lieve Lydwine, Wederik

29/09/2011

Stuurgroep Beleidsondersteuning (BOT) Integrale Jeugdhulp ivm Decreet Rechtspositie Minderjarigen

Min

30/09/2011

Aanwezig tijdens "Pleegouders versterken in opvoeding: Min aanleiding, werking en eerste resultaten", georganiseerd door het Contactcomité van Organisaties voor Jeugdzorg Brussel

OKTOBER 2011 01/10/2011 Cera ontmoetingsdag 03/10/2011 Studiedag BUSO Pedagogisch Centrum Wagenschot ivm herstelgericht werken

Min Lieve

03/10/2011 04/10/2011

Min Lydwine, Min

Hoofdredactie Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten Overleg met Bart Neirynck (Uit de Marge) ivm vorming 'Informeren van ouders en kinderen' (16/12/2011)


05/10/2011

Verkennend gesprek met Jo Vanhecke ivm online hulpverlening / project Media Train

Lydwine, Wederik

06/10/2011

Aanwezig tijdens "Info-moment: Integrale Jeugdhulp in de toekomst”, georganiseerd door het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Lieve, Lydwine, Wederik

07/10/2011

Vorming bemiddelaars Alba vzw ivm herstelgericht werken

Lieve

07/10/2011

Aanwezig tijdens "Post-academische vorming: kinderrechten tussen individuele responsabilisering en maatschappelijke verantwoordelijkheid", georganiseerd door het Kenniscentrum Kinderrechten

Min

07/10/2011 11/10/2011

Werkgroep cliëntenfeedback Overleg met HCA-diensten ivm werkvormspecifieke module HCA Binc

Wederik Lydwine, Wederik

12/10/2011

Aanwezig tijdens "Trefpunt 1, cluster A: implementatie intersectorale toegangspoort", georganiseerd door Integrale Jeugdhulp

Annemie

12/10/2011

Overleg met Marleen De Putter (ministerie Onderwijs en Annemie Vorming) ivm artikel voor jeugdrecht.be

12/10/2011 12/10/2011

Werkgroep Hergo in voorzieningen Uitreiking Prijs van de opvoeding - Fonds Filson Steers Mariman, georganiseerd door de Koning Boudewijn Stichting

Lieve Min

13/10/2011 13/10/2011 14/10/2011

Overleg mbt het Protocol van Moed Redactieraad Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten Vorming bemiddelaars Alba vzw ivm herstelgericht werken

Annemie Annemie, Min Lieve

14/10/2011

Overleg met OOOC Luein ivm werkvormspecifieke module Binc

Lydwine

14/10/2011


Min

14/10/2011

Opleiding "Kleurrijke maatzorg. Aan de slag met interculturalisering in de jeugdzorg" gevolgd, georganiseerd door vzw De Touter, in samenwerking met het Agentschap Jongerenwelzijn

Wederik

17/10/2011

Voorbereiding DRA (Dialoog, Reflectie en Actie) met het Lydwine, Wederik Agentschap Jongerenwelzijn (08/11 en 07/12/2011)

18/10/2011

Telefonische afspraak Coleta van Dam Praktikon ikv het onderzoeksproject Residentiële Werkvormen

Lydwine

18/10/2011 18/10/2011 19/10/2011 20/10/2011

Opvolgvergadering Binc Voorstellen van Binc bij de CAW's Werkgroep Jeugdsanctierecht Werkgroep Hergo in voorzieningen

Wederik Wederik Min Lieve


24/10/2011

Aanwezig tijdens "Try-out lunch kinderrechtendatabank", georganiseerd door het Kenniscentrum Kinderrechten

24/10/2011

Voorbereiding DRA (Dialoog, Reflectie en Actie) met het Lydwine, Wederik Agentschap Jongerenwelzijn (08/11/2011 en 07/12/2011)

24/10/2011

Voorbereiding overleg Steunpunten Integrale Jeugdhulp ivm kennisdeling (26/10/2011)

Min

24/10/2011 25/10/2011

Binc SQL DoMinO Aanwezig tijdens "Stent beken[d]t", georganiseerd door Werkgroep Stent Oost-Vlaanderen

Wederik Lydwine

25/10/2011 26/10/2011

Bijwonen viering 15 jaar SAW Overleg Steunpunten Integrale Jeugdhulp ivm kennisdeling

Min Min

27/10/2011

Opleiding "Congres Evidence-based practice, levert het Lydwine, Wederik ons iets op?" gevolgd, georganiseerd door De Cocon vzw

28/10/2011

Opleiding "Studiedag Wel en Wee in Vlaanderen. Een Min wetenschappelijke kijk op welzijns- en gezondheidszorg" gevolgd, georganiseerd door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

28/10/2011

Binc on tour (De Totem)

NOVEMBER 2011 03/11/2011 Opleiding "Seminar online peer to peer support project" gevolgd, georganiseerd door In petto, jeugddienst informatie en preventie

Annemie

Wederik Lydwine, Wederik

04/11/2011

Overleg met provincie Antwerpen ivm Protocol van Moed en CO3

Annemie

04/11/2011

Opleiding gevolgd "Seminar online peer to peer support project", georganiseerd door In petto, jeugddienst informatie en preventie

Lydwine

07/11/2011

Opleiding gevolgd "Intervisie workshop", georganiseerd door Praxisnetwerk, training en advies in social profit management

Annemie, Lydwine, Wederik

08/11/2011

DRA Gent, georganiseerd door Steunpunt Jeugdhulp en het Agentschap Jongerenwelzijn

Lydwine, Wederik

09/11/2011

Vorming Hadron vzw en Stappen vzw ivm herstelgericht werken

Lieve

09/11/2011

Bijkomende vragen van het expertiseplatform ivm het onderzoeksproject Residentiële Werkvormen

Lydwine, Min

10/11/2011

Overleg met het Vrij CLB Deurne ivm kick off Protocol van Moed (19/01/2012)

Annemie

10/11/2011

Voorbereidingsvergadering met sprekers "Informeren van ouders en kinderen" van 16/12/2011

Min

10/11/2011

Opvolgvergadering Binc

Wederik


14/11/2011


Lieve

14/11/2011

Overleg met Kris Stas (SAW) ivm Vorming Maatschappelijke Noodzaak (17/11/2011)

Min

14/11/2011

Overleg tussen SAW (Jan Steyaert en Ludo Serrien) en Steunpunt Jeugdhulp (Jos Corveleyn, Min Berghmans)

Min

15/11/2011

Technisch overleg met uitgeverij Larcier en David Peirs (Curious) ivm Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten

Annemie

15/11/2011

Overleg met voorzieningen ivm werkvormspecifieke module residentieel

Lydwine, Wederik

15/11/2011


Min

15/11/2011

Overleg met Nico Bogaerts en Ludo Fret (POW) ivm Min kandidatuur Algemene Vergadering Steunpunt Jeugdhulp Aanwezig tijdens "Staten-Generaal Bijzondere Jeugdzorg, Annemie thema: zorg op maat in beveiligde opvang", georganiseerd door het Agentschap Jongerenwelzijn

16/11/2011

17/11/2011 17/11/2011 18/11/2011

Aanwezig tijdens "Vorming maatschappelijke noodzaak", Annemie georganiseerd door Integrale Jeugdhulp Limburg Stuurgroep jeugdrecht.be Annemie, Min Vorming Hadron vzw en Stappen vzw ivm herstelgericht Lieve werken

21/11/2011

Aanwezig tijdens "Pleegzorg(ers) in Vlaanderen. Noden, problemen en behoeften van pleegzorgers en uitdagingen voor de toekomst", georganiseerd door Pleegzorg Vlaanderen

Annemie, Min

22/11/2011


Min

22/11/2011

Aanwezig tijdens "Staten-Generaal Bijzondere Jeugdzorg, Wederik thema: Kwaliteit, effectiviteit en efficiëntie en participatie", georganiseerd door het Agentschap Jongerenwelzijn

23/11/2011 23/11/2011

Coördinatorenoverleg HCA Grote redactieraad Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten

Lieve Annemie, Min

23/11/2011

Inhoudelijke redactieraad e-zine TJK (Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten)

Min

24/11/2011

Overleg mbt het Methodon-project (Methodeontwikkeling in het sociaal werk) van het Departement Sociale School Heverlee van de Katholieke Hogeschool Leuven

Lieve

24/11/2011

Binc on tour (Amok BZW / De Touter)

Wederik


24/11/2011 29/11/2011 29/11/2011

Werkgroep Gezonde Voeding Stuurgroep Protocol van Moed Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School

Wederik Annemie Min

29/11/2011

Opvolgvergadering Binc

Wederik

DECEMBER 2011 01/12/2011 Overleg met uitgeverij Politeia mbt uitgeven boek "Pleegzorg in 100 vragen"

Annemie, Lydwine, Min

01/12/2011

Overleg met OVSG ivm kandidatuur Algemene Vergadering Steunpunt Jeugdhulp

Min

02/12/2011

Presentatie van het onderzoeksproject Residentiële Werkvormen bij het Agentschap Jongerenwelzijn

Lydwine

05/12/2011

Overleg met mevrouw De Craim (FOD Justitie) ivm Protocol van Moed

Annemie

05/12/2011 06/12/2011

Overleg Binc (rapporten) Opleiding "Master class in Publiek en Social Profit Management" gevolgd, georganiseerd door de Antwerp Management School


07/12/2011

DRA Brussel, georganiseerd door het Steunpunt Jeugdhulp en het Agentschap Jongerenwelzijn

Lydwine, Wederik

08/12/2011

Opleiding "Studienamidddag update jeugd- en familierecht" gevolgd, georganiseerd door Studipolis, juridische uitgaven

Annemie

08/12/2011

Vorming begeleiders Pedagogisch Centrum Wagenschot ivm herstelgericht werken

Lieve

09/12/2011

Aanwezig tijdens "Studiedag decreet rechtspositie. Respect voor de eigenheid van kinderen en jongeren in de jeugdhulp", georganiseerd door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Annemie

12/12/2011 13/12/2011

Stuurgroep Protocol van Moed Aanwezig tijdens " Staten-Generaal Bijzondere Jeugdzorg, thema: zorg op maat in beveiligde opvang", georganiseerd door het Agentschap Jongerenwelzijn

Annemie Annemie

14/12/2011 14/12/2011 14/12/2011

Stuurgroep Binc Lieve, Min, Wederik Deelredactie Panopticon Lydwine Aanwezig tijdens " Staten-Generaal Bijzondere Wederik Jeugdzorg, thema: Kwaliteit, effectiviteit en efficiëntie en participatie", georganiseerd door het Agentschap Jongerenwelzijn

14/12/2011

Aanwezig tijdens " Staten-Generaal Bijzondere Wederik Jeugdzorg, thema: Kwaliteit, effectiviteit en efficiëntie en participatie", georganiseerd door het Agentschap Jongerenwelzijn


15/12/2011

Technisch overleg met uitgeverij Larcier en David Peirs (Curious) ivm Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten

Annemie

15/12/2011

Aanwezig tijdens "Wat werkt in sociaal werk: de methode of de persoon van de hulpverlener?", georganiseerd door Universiteit Antwerpen

Lydwine

15/12/2011

Overleg met Socius en Steunpunt Jeugd ikv kandidatuur Algemene Vergadering Steunpunt Jeugdhulp

Min

15/12/2011

Overleg uitgeverij Larcier ivm Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten

Min

15/12/2011

Geïnterviewd over gezonde voeding door Isabelle Verbiest, Projectbegeleidster aPart vzw

Wederik

15/12/2011

Geïnterviewd over gezonde voeding door Isabelle Verbiest, Projectbegeleidster aPart vzw

Wederik

16/12/2011

Aanwezig tijdens "Informeren van ouders en kinderen", georganiseerd door Steunpunt Jeugdhulp en het Agentschap Jongerenwelzijn

Annemie, Lieve, Lydwine, Wederik

19/12/2011

Overleg uitgeverij Larcier én hoofdredacteurs Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten (Johan Put, Geert Decock)

Min

19/12/2011

Aanwezig tijdens "Kick off project Media Train", georganiseerd door Tonuso

Wederik

20/12/2011

Overleg met Ilse Smits en Joke Maes (Katholieke Hogeschool Limburg) ivm kandidatuur Algemene Vergadering Steunpunt Jeugdhulp

Min

21/12/2011

Overleg met Jan Bosmans (Raad van Bestuur Steunpunt Jeugdhulp)

Min

22/12/2011

Stuurgroep onderzoeksproject Residentiële Werkvormen Min


Bijlage II: Overzicht betalend aanbod Praktijkdag decreet rechtspositie voor VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) Vorming beroepsgeheim

SEN / Jongerenbegeleiding Informant Ghapro vzw

Vorming beroepsgeheim

De Hoeve

21.03.11

Toelichting Bijzondere Jeugdzorg

Steunpunt Vakantieparticipatie / Toerisme Vlaanderen

31.03.11

Studiedag gezonde voeding communicatie

Vlaamse Gemeenschaps Commissie - LOGO

15.05.11

Blijdorp vzw

25.05.11

Centrum voor het Jonge Kind

27.05.11

Jongerenbegeleiding Informant

07.06.11

Studiedag gezonde voeding

Vlaamse Gemeenschaps Commissie

04.10.11

Workshop beroepsgeheim

Pieter Simenon

06.10.11

Toelichting beroepsgeheim en discretieplicht Vorming beroepsgeheim en Decreet Rechtspositie Minderjarige Tweede praktijkdag decreet rechtspositie VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap)

Jeugdrecht: plaats voor herstel?! - panellid Provincie Limburg

17.02.11 14.03.11

13.10.11

Vorming maatschappelijke noodzaak

Integrale Jeugdhulp Limburg

08.11.11 en 17.11.11

Kinderrechten tussen individuele responsabilisering en maatschappelijke verantwoordelijkheid

Kenniscentrum Kinderrechten

18.11.11

Beroepsgeheim - ambtsgeheim

Departement Onderwijs & Vorming

24.11.11

Herstelrechtelijke en constructieve afhandeling

Orde van Vlaamse Balies

01.12.11 en 06.12.11

Decreet rechtspositie in een HCA-dienst en vzw Alba time-out

08.12.11

Informeren van ouders en kinderen : Decreet Rechtspositie Minderjarige sectoraal

16.12.11

Agentschap Jongerenwelzijn, Integrale Jeugdhulp


WERKINGSVERSLAG STEUNPUNT JEUGDHULP 2011

Recommend Documents