Werkgelegenheid in de Drechtsteden Bedrijvenregister 2010
Inhoud: 1. 2. 3. 4.
Conclusies Ontwikkeling Drechtsteden Ontwikkeling Drechtsteden t.o.v. Nederland Bedrijventerreinen
In deze factsheet leest u de meest recente informatie over werkgelegenheid in de Drechtstedengemeenten op basis van Bedrijvenregister 2010. Hoe heeft de werkgelegenheid zich in Drechtsteden ontwikkeld in de afgelopen drie jaar? En in het bijzonder in verslagjaar 1.1.2009 – 1.1.2010 tijdens de economische crisis?
de het de het
Het Bedrijvenregister bevat nog veel meer informatie (bijvoorbeeld het aantal bedrijfsvestigingen, of werkgelegenheid op meer detailniveau (per bedrijfsklasse, per geslacht, fulltime/parttime). Voor meer detailvragen kunt u contact met ons (Onderzoekcentrum Drechtsteden) opnemen. De belangrijkste ontwikkelingen in de werkgelegenheid hebben we hier in deze factsheet op een rij gezet.
1
Conclusies
De economische crisis zien we in de Drechtsteden alleen terug in een daling van de groei van de werkgelegenheid, maar heeft niet geleid tot een afname van de werkgelegenheid. Deze bleef in de periode 1.1.2009 – 1.1.2010 vrij stabiel (+0,2%). Terwijl er landelijk wel een daling plaatsvond van 1%. Per 1.1.2010 zijn er 103.148 personen werkzaam in de Drechtsteden. Kijken we terug naar de situatie van vóór de crisis, dan is de werkgelegenheid nu 3,3% hoger dan per 1.1.2007. Het overgrote deel van de werkgelegenheidsgroei heeft plaatsgevonden op bedrijventerreinen. Daar vond in de periode 2007-2010 een groei van 6% plaats. Per 1.1.2010 is de helft (49%) van alle werkgelegenheid in de Drechtsteden gesitueerd op bedrijventerreinen. De bedrijfstakken die in de Drechtsteden de afgelopen drie jaar gekrompen zijn, zijn vooral financiële instellingen en industrie/delfstoffen/energie. Maar ook in de bedrijfstakken overheid en onderwijs kromp de werkgelegenheid. De bedrijfstakken die gegroeid zijn – ook in crisistijd – zijn de zakelijke dienstverlening, de bouwnijverheid en gezondheidszorg en welzijn. Ook in het Midden- en Kleinbedrijf heeft de werkgelegenheid zich gunstig ontwikkeld, met een groei van 3,6% in 2009. Binnen de Drechtsteden is de werkgelegenheid het meest gegroeid in Papendrecht en Zwijndrecht, op enige afstand gevolgd door Sliedrecht. In Alblasserdam ligt de werkgelegenheid per 1.1.2010 ook hoger dan per 1.1.2007, maar nam in 2009 wel af. Ook in Dordrecht was er in 2009 sprake van een (lichte) afname, maar is de werkgelegenheid sinds 2007 stabiel. In Hendrik-Ido-Ambacht daalt de werkgelegenheid gedurende de hele periode sinds 2007.
Achtergrondinformatie Bedrijvenregister Drechtsteden Deze factsheet maakt deel uit van de Monitor Economie Drechtsteden die het Onderzoekcentrum Drechtsteden elk jaar uitvoert. De informatie in deze factsheet is gebaseerd op het Bedrijvenregister Drechtsteden dat wij uitbesteden aan het Bedrijvenregister Zuid-Holland, onderdeel van de Berckenrode Groep Schiedam (BGS). De informatie in het Bedrijvenregister is gebaseerd op informatie van alle inschrijfplichtige bedrijven met één of meer werkzame personen uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Vanaf 1.1.2008 zijn alle ondernemingen en rechtspersonen inschrijfplichtig (voorheen waren sommigen vrijgesteld)1. Het Bedrijvenregister wordt jaarlijks geactualiseerd door verwerking van mutaties van de Kamer van Koophandel, periodiek bezoek aan bedrijventerreinen en aan de hand van andere bronnen zoals de CD-foongids en de Gouden Gids. Bij alle bedrijven en instellingen in de Drechtsteden wordt een werkgelegenheidsenquête uitgezet, om (onder andere) te informeren naar het aantal arbeidsplaatsen. De bedrijven die de enquête niet invullen, worden nagebeld om de enquête telefonisch af te nemen. Van bedrijven waarvan geen enquête kan worden afgenomen, wordt – na controle of de vestiging nog bestaat – het aantal arbeidsplaatsen van het voorgaande jaar opgenomen (dit jaar bij 6% van de vestigingen).
De werkgelegenheid in de Drechtsteden groeide 3,3% in de periode 2007-2010. Over alleen het jaar 2009 bleef de werkgelegenheid nagenoeg stabiel (+0,2%).
Bij de registratie van de werkgelegenheid hanteren we de definities van het LISA (het werkgelegenheidsregister van Nederland). De werkgelegenheid beschrijven we aan de hand van het aantal werkzame personen. Dit betreft het aantal personen dat per week 12 uur of meer werkzaam is.
2
Ontwikkeling Drechtsteden
Totaal en naar gemeente De groei van de werkgelegenheid is afgenomen in de Drechtsteden als geheel. In de periode 2007-2010 was de groei +3,3%, in 2009 was de groei nog maar +0,2% (figuur 1). Per 1.1.2010 bedraagt het totaal aantal werkzame personen in de Drechtsteden 103.148 (tabel 1). Dit zijn er 160 meer dan een jaar eerder. Het zijn er 3.319 meer dan per 1.1.2007. Op gemeenteniveau zien we in Papendrecht, Zwijndrecht, Alblasserdam en Sliedrecht een forse toename van de werkgelegenheid in de periode 2007-2010. Behalve in Alblasserdam, is er in deze gemeenten ook het laatste – crisis – jaar nog sprake van een redelijke groei. In Hendrik-Ido-Ambacht is de werkgelegenheid op 1.1.2010 lager dan op 1.1.2009 én ook lager dan op 1.1.2007 (-4,7%). In Dordrecht bleef de werkgelegenheid over de periode 2007-2010 stabiel (+0,1%). In 2009 was er echter wel sprake van een lichte afname (-1,3%).
Binnen de Drechtsteden vond de grootste groei van de werkgelegenheid plaats in Papendrecht en Zwijndrecht.
Figuur 1 Groeipercentage werkzame personen, per gemeente (%) -2,7%
Alblasserdam
6,2% -1,3%
Dordrecht
HI-Ambacht
0,1% -2,4% -4,7% 3,0%
Papendrecht
3,6%
Sliedrecht
-5%
2007-2010
6,0% 2,4%
Zwijndrecht
Drechtsteden
2009-2010
11,1%
8,7% 0,2% 3,3% 0%
5%
10%
15%
Naar bedrijfstak De bedrijfstakken met de meeste groei in de Drechtsteden zijn de zakelijke dienstverlening en de bouwnijverheid (figuur 2). De werkgelegenheid in de zakelijke dienstverlening nam in de periode 2007-2010 toe met 18% en de bouwnijverheid met 9%. Ook in het crisisjaar 2009 was er in deze bedrijfstakken nog sprake van groei. Deze sectoren zijn vanwege een relatief hoger aandeel zzpers ook wat minder conjunctuurgevoelig. In de bedrijfstak gezondheid en welzijn zien we ook een groei, zij het in mindere mate. Krimp zien we in de periode 2007-2010 – naast de qua omvang zeer kleine sector landbouw en visserij – vooral bij de financiële instellingen (-7%), industrie/delfstoffen/energie (-7%) en in iets mindere mate bij de overheid (-5%) en het onderwijs (-2%). De bedrijfstakken zakelijke dienstverlening en bouwnijverheid zijn de grootste groeiers in de periode 20072010. Krimp deed zich vooral voor bij de financiële instellingen en industrie/delfstoffen/energie.
Figuur 2 Groeipercentage werkzame personen Drechtsteden, per bedrijfstak (%)
landbouw en visserij industrie/delfstoffen/energie
-15,1%
-0,5%
-3,5% -6,6% 2,3% 8,7%
bouwnijverheid -0,1%
handel/reparatie
3,1% -2,2%
vervoer/opslag horeca
1,4%
-0,1% -0,9%
informatie/communicatie
0,5%
6,7%
-1,9% -7,2%
financiële instellingen
2009-2010 4,2%
zakelijke dienstverlening overheid
-2,5% -4,8%
onderwijs
-2,1% -2,2%
2007-2010
1,9% 5,4%
gezondheid en welzijn cultuur/recreatie/overige dienstverlening
-0,9%
2,6% 0,2% 3,3%
totaal -20%
17,5%
-10%
0%
10%
Aantal werkzame personen per gemeente, 1.1.2010 A D H P landbouw en visserij 21 83 25 8 industrie/delfstoffen/energie 1.183 6.876 605 1.850 bouwnijverheid 424 4.089 552 3.140 handel/reparatie 1.846 8.097 1.987 1.967 vervoer/opslag 1.022 3.270 358 716 horeca 135 984 112 137 informatie/communicatie 103 939 201 97 financiële instellingen 38 553 110 140 zakelijke dienstverlening 781 6.533 972 1.423 overheid 103 3.833 128 146 onderwijs 154 3.528 260 756 gezondheid en welzijn 583 9.993 423 698 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 118 1.306 157 303 totaal 6.511 50.084 5.890 11.381
20%
Tabel 1
S 15 1.499 1.510 2.216 525 114 289 340 1.717 222 383 2.527
Z 33 2.244 2.373 3.471 1.330 373 118 265 2.984 307 895 2.934
totaal 185 14.257 12.088 19.584 7.221 1.855 1.747 1.446 14.410 4.739 5.976 17.158
178 11.535
420 17.747
2.482 103.148
Midden- en Kleinbedrijf Het Midden- en Kleinbedrijf 1 maakt in de Drechtsteden 60% uit van de totale werkgelegenheid. De ontwikkeling in het Midden- en Kleinbedrijf is over de periode 2007-2010 in de Drechtsteden hetzelfde (+3,6%) als de totale ontwikkeling (+3,3%). In het jaar 2009 zien we in het Midden- en Kleinbedrijf een iets gunstigere ontwikkeling: +1,3% versus +0,2% (figuur 3). Per 1.1.2010 telt het Midden- en Kleinbedrijf 61.994 werkzame personen. In Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht bleef de ontwikkeling van de werkgelegenheid in het MKB achter bij het Drechtstedengemiddelde. In Zwijndrecht staat dit ook in tegenstelling tot de totale werkgelegenheidsgroei in deze gemeente.
Figuur 3 Groeipercentage werkzame personen Midden- en Kleinbedrijf, per gemeente (%) 1,8%
Alblasserdam
De ontwikkeling van de
8,3%
werkgelegenheid is in de Drechtsteden iets gunstiger dan
2,0%
Dordrecht
3,2%
landelijk, zowel in de periode 2007-2010 als in het crisisjaar
HI-Ambacht
2009. Papendrecht
0,1% -1,8% -0,4%
6,0% 7,5%
Sliedrecht
Zwijndrecht
3
2007-2010
-2,8% -0,2% 1,3% 3,6%
Drechtsteden -5%
2009-2010
8,4%
0%
5%
10%
15%
Ontwikkeling Drechtsteden t.o.v. Nederland
In de periode 2007-2010 heeft de werkgelegenheid zich in de Drechtsteden (+3,3%) iets gunstiger ontwikkeld dan landelijk (+1,5%). En ook in het jaar 2009 was dit het geval: Drechtsteden (+0,2%), landelijk (-1%). In figuur 4 vergelijken we de ontwikkelingen in 2009 op bedrijfstakniveau.
De helft van de werkzame personen in de Drechtsteden werkt op een bedrijventerrein.
De groei van de bedrijfstakken zakelijke dienstverlening en bouwnijverheid in de Drechtsteden zien we landelijk niet terug. Landelijk is in deze bedrijfstakken juist sprake van een daling van de werkgelegenheid (met name in de bouwnijverheid, minder in de zakelijke dienstverlening). Andere bedrijfstakken die een gunstigere ontwikkeling dan landelijk laten zien, zijn handel/reparatie, informatie/communicatie, horeca en financiële instellingen. In deze bedrijfstakken daalde de werkgelegenheid wel, maar minder sterk dan landelijk het geval is. Verder zien we in de Drechtsteden een sterk krimpende overheid in vergelijking met de landelijke cijfers. Ook in de bedrijfstakken onderwijs, gezondheid en welzijn, en cultuur/recreatie/overige dienstverlening is er in de Drechtsteden minder groei dan landelijk (of krimp in de Drechtsteden versus groei landelijk).
Het overgrote deel van de werkgelegenheidsgroei in de Drechtsteden vond plaats op bedrijventerreinen.
4
Bedrijventerreinen
De helft van de werkzame personen in de Drechtsteden werkt op een bedrijventerrein (49%). Het aandeel werkzame personen op bedrijventerreinen is het grootst in Alblasserdam (66%) en het kleinst in Dordrecht (43%). In totaal is de werkgelegenheid op bedrijventerreinen in de Drechtsteden tussen 2007 en 2010 met 6% gegroeid (figuur 5). Dit betekent dat het overgrote deel van de werkgelegenheidsgroei in de Drechtsteden in deze periode op de bedrijventerreinen heeft plaatsgevonden. In 2009 was er op bedrijventerreinen sprake van een gemiddelde groei.
1
Vestigingen tot 250 werkzame personen, exclusief de bedrijfstakken overheid, onderwijs, gezondheid & welzijn en cultuur, recreatie en overige dienstverlening.
Figuur 4 Groeipercentage werkzame personen 2009-2010, Drechtsteden versus Nederland (%)
-0,5%
landbouw en visserij
-2,0% -3,5% -3,3%
industrie/delfstoffen/energie
2,3%
bouwnijverheid
-4,4% -0,1%
handel/reparatie
-1,8% -2,2% -2,4%
vervoer/opslag
0,5%
horeca
-0,8% -0,9%
informatie/communicatie
-1,8% -1,9% -2,9%
financiële instellingen
Drechtsteden 4,2%
zakelijke dienstverlening
Nederland
-0,4% -2,5%
overheid
-1,2% -2,1%
onderwijs
0,4% 1,9% 2,8%
gezondheid en welzijn -0,9%
cultuur/recreatie/overige dienstverlening
3,4% 0,2%
totaal
-1,0%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
Figuur 5 Groeipercentage werkzame personen op bedrijventerreinen (%)
Alblasserdam
Dordrecht
HI-Ambacht
drs. I.A.C. Soffers september 2011 Postbus 619 3300 AP Dordrecht (078) 770 39 05
[email protected]
-6,2% 8,9% -0,4% -0,7% -7,4% -2,9% 5,7%
Papendrecht
3,9%
Sliedrecht
1,5% 13,3% 0,3% 6,2%
www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl
-10%
2007-2010
15,9%
Zwijndrecht
Drechtsteden
2009-2010
16,2%
0%
10%
20%
