WERKEN IN DE NABIJHEID VAN ONDERGRONDSE INSTALLATIES PRAKTISCHE GIDS VOOR AANNEMERS
30.03.007/10 05/15
FEDERALE VERZEKERING STEEDS IN UW BUURT Federale Verzekering werd in 1911 opgericht door ondernemers die hun werknemers en hun gezin bijkomend
wilden
beschermen
tegen
de
bestaans-
onzekerheid die een arbeidsongeval vaak met zich meebrengt. Op het vlak van de beveiliging van uw inkomen, uw gezin en uw toekomst werd dan ook een zeer gespecialiseerde
ervaring
opgebouwd.
Door
de
jaren heen breidde het productengamma zich uit tot een brede waaier van alle mogelijke verzekerings- en beleggingsproducten. Bouwen zit in ons DNA!
60 ADVISEURS EN EEN 30-TAL KANTOREN OM U TE HELPEN Bij Federale Verzekering is de persoon die u raad geeft en uw dossier opvolgt, iemand van Federale Verzekering. Omdat hij deel uitmaakt van onze maatschappij, kent hij de producten door en door. Hij is dus de aangewezen persoon
om
u
te
begeleiden
en
in
te
lichten.
En tegelijkertijd is hij iemand uit uw streek die uw behoeften goed kent. Om een premie te laten berekenen, een bestaande polis aan te passen, de afhandeling van een schadeclaim te regelen of voor alle inlichtingen kunt u steeds terecht bij uw adviseur of in uw regionaal kantoor. Onze mensen zullen u meteen uit de nood helpen. En wanneer zij u een belofte doen, verbinden zij ook de maatschappij, omdat
zij
integraal
deel
uitmaken
van
Federale Verzekering. Een garantie voor de ernst en deskundigheid van onze adviseurs en kantoorhouders in heel België.
2
Inhoud
Preventiemaatregelen in geval van grondwerken
4
Specifieke problemen
7
Beschadiging ondergrondse installatie: conventies
8
Procedure bij schade aan ondergrondse installaties
9
Uw verzekeringscontract: Bent u correct en voldoende verzekerd?
10
3
WERKEN IN DE NABIJHEID VAN ONDERGRONDSE INSTALLATIES1
In de loop van de laatste vijftig jaar is de ondergrond van ons land volgestopt met leidingen van allerhande aard: rioleringen, water, elektriciteit, gas, telefoon, data,... Deze liggen niet alleen langs wegen, straten en pleinen maar ook langs kanalen, spoorwegen, zelfs in de velden, kortom overal. Als we bij wijze van spreken een spade in de grond steken, is er al veel geluk nodig om geen leiding te raken. Bovendien is het kostenplaatje in geval van beschadiging de laatste jaren fel opgelopen. Onder meer het toenemend gebruik van dure glasvezelkabels is hiervoor verantwoordelijk. En, last but not least, is er het toenemend risico van gevolgschade. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan de onderbreking van de elektriciteitstoevoer, waardoor een bedrijf of zelfs een volledig industrieterrein tijdelijk stilvalt. Hierdoor lijden deze bedrijven een aanzienlijke schade die niet meer te vergelijken valt met de materiële schade aan de leiding zelf.
dat de aannemer zal moeten aantonen dat hij de vergetelheden of vergissingen van de nutsbedrijven zelf, onmogelijk had kunnen achterhalen. Een heel moeilijk tegenbewijs dus. Wat kunt u doen, als aannemer van grond- en wegenwerken en ondergrondse leidingen die dagelijks beroepshalve wordt geconfronteerd met deze problematiek. Hoe kan u uw risico’s beperken? Ongetwijfeld kan u het meest doen op het vlak van schadevoorkoming. Maar als er zich dan toch een schadegeval voordoet, is het evenzeer belangrijk om te weten wat u precies te doen staat en met welke elementen u rekening moet houden.
HOOFDSTUK 1. PREVENTIEMAATREGELEN IN GEVAL VAN GRONDWERKEN Zowel bij het uitvoeren van werken op openbaar terrein als op privaat terrein, dienen enkele voorzorgsmaatregelen te worden getroffen. We kunnen de preventiemaatregelen onderverdelen in vijf stappen. De eerste twee stappen betreffen de administratieve verificatie, de volgende drie stappen zijn daarentegen preventiemaatregelen die op het terrein moeten nageleefd worden.
Spijtig genoeg moeten we vaststellen dat de Belgische wetgever weinig
1.1 Administratieve verificatie
initiatief heeft genomen om de wildgroei van ondergrondse leidingen aan enige voorwaarden te onderwerpen, de normen inzake ingravings-
Stap 1: aanvragen van informatie
diepte en bescherming van leidingen voor elektriciteit- en gastransport
U bent verplicht de liggingsplannen van ondergrondse
niet te na gesproken.
kabels en leidingen op te vragen. De regels zijn verschillend naargelang het gewest waar de aannemer zijn
Bij een schadegeval zal de rechter steeds gebruik maken van de algeme-
werken uitvoert.
ne principes inzake aansprakelijkheid, zoals die in artikel 1382 e.v. van het Burgerlijk Wetboek te lezen zijn: hij die door zijn fout of onachtzaam-
1. Vlaamse Gewest
heid aan iemand anders schade veroorzaakt, moet die schade vergoe-
Het decreet van 14 maart 2008 bepaalt dat een planaan-
den. Het beschadigen van een leiding wil voor de rechter dan ook meest-
vraag verplicht is bij de uitvoering van grondwerken in
al zeggen dat de aannemer onvoldoende maatregelen heeft genomen om
het Vlaams Gewest. Dat moet gebeuren via het “Kabel-
dit te voorkomen. Enkel als hij op een onoverwinnelijke manier in “dwa-
en Leiding Informatie Portaal KLIP” (www.klip.be). Naast
ling” werd gebracht inzake de aanwezigheid of de ligging van de leiding,
het KLIP, bestaat er ook het “Kabel- en Leidinginforma-
kan de aannemer op welwil-lendheid rekenen. Concreet wil dit zeggen
tiemeldpunt KLIM” (www.klim-cicc.be). KLIM is gebieds-
1 De informaticatoepassingen rond deze materie evolueren voortdurend. De aanpassing van de teksten en de commentaren van deze tekst gebeurde tot 1 juli 2015.
4
dekkend voor België, KLIP is daarentegen gebiedsdekkend voor het Vlaams Gewest. Bij het “Kabel- en Leidinginformatiemeldpunt KLIM” zijn de beheerder van het hoogspanningsnet (Elia) en de beheerders van pijpleidingen (leden van Fetrapi waaronder Fluxys) aangesloten. Bij het “Kabel- en Leiding Informatie
Bron: NAVB, Veiligheidsnota’s bouwbedrijf, nr. 91, pg. 6
Portaal KLIP” zijn alle andere kabel- en leidingbeheerders aangesloten (distributienetbeheerders, overheden, …). Elke planaanvraag die onder het KLIP-decreet valt, moet altijd verplicht via het KLIP gebeuren. Die aanvraag zal door het KLIM geweigerd worden. De aanvraag die via het KLIP wordt aangemaakt zal wel worden overgemaakt aan het KLIM. De planaanvrager zal dus nog steeds de nodige informatie verkrijgen van de leden die zijn aangesloten bij het KLIM. Hij ontvangt nog altijd van het KLIM een mail met de bij zijn aanvraag betrokken KLIM-kabelen leidingbeheerders. Voor grensoverschrijdende projecten moeten er nu 2 gescheiden aanvragen worden opgemaakt. Eén voor Vlaanderen via het KLIP en één voor Wallonië of Brussel via het KLIM. Van 1 april 2015 tot 31 december 2015 Met het oog op de inwerkingtreding van de wijzigingen van het KLIP-decreet op 1 januari 2016, is sinds 1 april 2015 de oude KLIP-aanvraagmodule vervangen door de “KLIP digitale fase”. U bent verplicht uw werken aan te kondigen aan de kabel- en leidingbeheerders via het KLIP ten vroegste de veertigste werkdag voor de aanvang van de grondwerken en uiterlijk de twintigste werkdag voor de aanvang van de grondwerken. Indien er minder dan twintig werkdagen liggen tussen de geplande uitvoeringsdatum en het moment waarop u kennis heeft gekregen van die uitvoeringsdatum, dan moeten de plannen via KLIP zo snel mogelijk aangevraagd worden. Er mag hoe dan ook nooit met de effectieve uitvoering van de grondwerken worden gestart
Nuttige telefoonnummers: KLIP-helpdesk: 09 276 15 00 (van 08u00 tot 17u00) KLIM-helpdesk: 09 240 99 89 (Nl) alsook 04 361 47 26 (Fr) (van 09u00 tot 17u00)
vooraleer u de benodigde kabel- en leidinginformatie heeft ontvangen. Uw planaanvraag wordt automatisch verzonden naar de betrokken kabel- en leidingbeheerders. U ontvangt twee e-mails (één van KLIP en één van KLIM) met een bevestiging van uw planaanvraag en een overzicht van de betrokken kabel- en leidingbeheerders. De betrokken beheerders zullen u de plannen opsturen (eventueel via KLIP maar nog niet verplicht) of u meedelen dat er zich geen kabels en leidingen bevinden in de planaanvraagzone. Dit gebeurt binnen een termijn van 15 werkdagen. U ontvangt deze plannen via de gewone post of meer en meer per e-mail tenzij u de plannen in uitzonderlijke gevallen zelf zou moeten ophalen. De werken mogen niet starten als u niet van alle betrokken kabel- en leidingbeheerders informatie heeft ontvangen Vanaf 1 januari 2016 De planaanvraag en planafhandeling dienen verplicht via het KLIP te gebeuren. Deze planaanvraag is voortaan ook betalend (€ 10). U bent verplicht uw werken aan te kondigen aan de kabelen leidingbeheerders via het KLIP ten vroegste de veertigste werkdag voor de aanvang van de grondwerken. Uw planaanvraag wordt via het KLIP naar de betrokken kabel- en leidingbeheerders verzonden. U ontvangt een e-mail met een bevestiging van uw planaanvraag en een overzicht van de betrokken kabel- en leidingbeheerders. Elke kabel- en leidingbeheerder, die een planaanvraag krijgt via het KLIP, is verplicht om elke planaanvraag via het KLIP te beantwoorden binnen de 5 werkdagen.
5
Het AGIV (Agentschap voor geografische informatie
4. Aandachtspunten bij het opvragen
Vlaanderen) zal deze informatie via het KLIP ter beschik-
king stellen aan de planaanvrager binnen 7 werkdagen
U moet heel goed op een aantal punten letten:
na uw planaanvraag.
• De opgevraagde plannen moeten steeds aanwezig zijn
van de plannen
op de werf en gemakkelijk toegankelijk voor iedereen. De werken mogen niet starten als u niet van alle be-
• De geldigheidstermijn van de opgevraagde plan-
trokken kabel- en leidingbeheerders informatie heeft
nen bedraagt in principe zes maanden, tenzij de KLB
ontvangen.
een kortere termijn heeft voorzien. Indien de geldigheidsduur verstreken is, dienen derhalve nieuwe
2. Waalse Gewest
plannen te worden aangevraagd.
Wat betreft het Waalse Gewest is er voorlopig nog
• Het kan gevaarlijk zijn om u enkel te baseren op de
geen sluitende regeling om via elektronische lo-
plannen die bijvoorbeeld eerder aan de ontwerpers
ketten plannen van alle kabel- en leidingbeheer-
of het projectbureau werden doorgestuurd. Intussen
ders op te vragen. Het blijft dus noodzakelijk om
kan er immers één en ander gewijzigd zijn. Aarzel
de betrokken gemeente aan te schrijven om de po-
ook niet om uw aanvraag te hernieuwen indien er een
tentieel aanwezige kabel- en leidingbeheerders te
lange periode is verstreken tussen de oorspronke-
kennen.
lijke aanvraag en de werkelijke aanvang der werken. • Weet
dat
de
huisaansluitingen
van
de
abon-
Vervolgens moet u deze beheerders aanschrijven
nees op elektriciteit, kabeltelevisie, aardgas en
en de plannen van hun leidingen opvragen. Voor de
dergelijke niet zijn aangeduid op de plannen.
beheerders die zijn aangesloten bij KLIM kan u dit
• Enkel wanneer het gaat om werkelijk zeer dringende
elektronisch via www.klim-cicc.be.
herstellingswerken, mag u deze uitvoeren na telefonische verwittiging van de belanghebbenden. Dit bericht
3. Brusselse Hoofdstedelijk Gewest
wordt dan binnen de 24 uur per aangetekend schrijven
De ordonnantie van 26 juli 2013 betreffende de toe-
of tegen ontvangstbewijs bevestigd.
gang tot en de uitwisseling van informatie over ondergrondse kabels, buizen en leidingen verplicht u
Stap 2: bepalen van de theoretische ligging
vanaf 21 augustus 2014 een verzoek tot informatie
Om een goed overzicht te bekomen van de situatie
in te dienen, zodat u weet of er al kabels, buizen
brengt u alle ontvangen gegevens over op het grond-
of leidingen liggen op het terrein waar u werken wil
plan van de werken, inclusief de gegevens van de re-
uitvoeren, en waar deze precies liggen. Dit kan uit-
ferentiepunten en/of bijzondere punten. Hoewel er
sluitend via het KLIM.
reeds een grote uniformiteit is met betrekking tot de
Dit moet ten vroegste 40 werkdagen voor de uitvoering
manier van het registreren van kabels en leidingen,
van de bouwplaats gebeuren. Deze termijn geldt niet
de gebruikte legendes,.. zijn er toch nog kabel- en lei-
indien de informatie nodig is voor de conceptiefase en
dingbeheerders die er een eigen manier van registreren
voorafgaande studies.
op nahouden. Dankzij de invoering van “KLIP-digitale fase” zal de uniformiteit echter toenemen.
Na het verzoek, verstrekt de beheerder u gratis en zo snel mogelijk, maar uiterlijk binnen 15 werkdagen na
Indien nodig moet u ook afspraken maken over de
het verzoek, alle informatie die nodig is voor de loka-
werkmethodes en veiligheidsmaatregelen. Dit zal hoe
lisering en het bepalen van de aard van zijn kabels,
dan ook gebeuren in geval van gastransport.
buizen en leidingen. De opdrachtgever zorgt voor het overleg met de nutsU mag de werken pas aanvatten nadat u de gevraagde
bedrijven over:
informatie heeft ontvangen.
• het nemen van bewarende maatregelen voor de leidingen;
2 De toegang tot het KLIM-systeem kan ook gebeuren via de ICT-toepassing van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die u kan vinden op www.mobielbrussel.irisnet.be/news/osiris/
6
• indien nodig het verplaatsen van leidingen;
Stap 5: continue controle
• het buiten spanning stellen van de leidingen.
Een voortdurende controle met behulp van vaste re-
De eventuele kosten hiervan zijn ten laste van de
ferentiepunten is absoluut nodig. Een (tijdelijke) ver-
opdrachtgever of de aanvrager.
plaatsing van de gebruikte referentiepunten tijdens de werken komt immers vaak voor.
1.2. Verificatie op het terrein Stap 3: lokaliseren van de kabels en leidingen op het terrein
HOOFDSTUK 2. ENKELE SPECIFIEKE PROBLEMEN
Allereerst moet u de bestaande ondergrondse leidin-
“Volgens de informatie die ik bekwam, liggen er in die
gen lokaliseren. Dit betekent dat u de werkelijke lig-
straat helemaal geen ondergrondse leidingen.”
ging ervan gaat bepalen, met inbegrip van de huis- en
Dit geeft u nog geen absolute vrijgeleide. Als u uitwen-
andere aansluitingen die eventueel niet zijn aangeduid
dige tekenen waarneemt zoals cabines, toezichtputten,
op de plannen. Deze zult u moeten opvragen bij de
afsluiters... zullen er zich hoogstwaarschijnlijk wel de-
bewoners of de gebruikers.
gelijk leidingen bevinden.
Het gebruik van elektronische detectieapparatuur kan hierbij handig zijn en tijdbesparend werken.
“Bij de sonderingen ontdekte ik een leiding die niet op de plannen staat aangegeven.”
Kijk steeds na of de bovengrondse referentiepunten
Als u de beheerder van de leiding kan identificeren
inmiddels niet verouderd zijn: tracé van de weg aan-
moet u hem onmiddellijk contacteren en de plannen
gepast (verbreed, verlegd,…), nieuwe huisnummers,
vragen. Is de beheerder niet identificeerbaar dan moet
andere straatnaam, een gebouw is afgebroken, enz.
u toch alle maatregelen nemen om de leiding niet te
Schenk aandacht aan de uitwendige tekens zoals een
beschadigen. Is in het kader van uw werken een be-
controleput, een cabine, signalisatieborden, pylonen
schadiging onvermijdelijk, dan doet u er best aan uw
enz. die op de aanwezigheid van ondergrondse kabels
opdrachtgever een vrijwaring van aansprakelijkheid te
en leidingen kunnen wijzen.
laten ondertekenen.
Stap 4: handsondering
“De ontvangen plannen zijn rudimentair: ze bevatten
De volgende stap is de handsondering: u moet diverse
geen precieze ligging en zelfs geen diepteligging.”
sonderingsgleuven graven, met telkens een tussenaf-
Vanaf het ogenblik dat u weet hebt van de aanwezig-
stand van bijvoorbeeld 50m in rechte lijn. In geval van
heid van een ondergrondse installatie moet u die op-
kromme tracés moet u deze afstanden echter sterk ver-
zoeken. Wel kan u zich laten bijstaan door een verte-
minderen. U moet er immers op kunnen vertrouwen dat
genwoordiger van de beheerder.
het resultaat van deze sonderingen geëxtrapoleerd kan worden. Bovendien moet er steeds een sondering gebeuren bij delicate plaatsen, bijvoorbeeld in geval van een kruising van kabels en/of leidingen. Als u de op het plan vermelde kabel of leiding niet vindt op die plaats, moet u de sondering uitbreiden of neemt u contact op met de betrokken kabel- of leidingbeheerder. Houd ook rekening met “verlaten” kabels en leidingen. Dat zijn kabels en leidingen die niet meer gebruikt worden maar toch in de grond zijn blijven zitten. Ze zijn immers niet (altijd) meer aangeduid op de plannen en kunnen voor verwarring zorgen. Bij gevaarlijke of risicovolle uitgravingen kan het gebruik van zand-zuigwagens aangewezen zijn.
7
“Bij sondering blijkt dat de werkelijke ligging niet overeenstemt met de ligging op de plannen.” Ook dit geeft u geen vrijgeleide. U moet de werkelijke
HOOFDSTUK 3. BESCHADIGING VAN ONDERGRONDSE INSTALLATIE: CONVENTIES
ligging precies situeren. Voor alle duidelijkheid: 50 cm afwijking ten opzichte van de juiste aangegeven lig-
Assuralia, de beroepsvereniging van verzekeringson-
ging op de plannen wordt sowieso door de rechtspraak
dernemingen, heeft expertiseconventies afgesloten
aanvaard.
met tal van nutsbedrijven. De bedoeling van die conventies is:
“Ik laat de werken uitvoeren door een onderaannemer.
• de oprichting van een Bureau voor Coördinatie van
Moet ik de plannen aanvragen?”
Expertises (BCE, de Meeûsplantsoen 29, 1000 Brus-
In principe niet, het is de aannemer die de werken uit-
sel, tel. 02 547 58 55) waar de schadelijder zich on-
voert, die de plicht tot onderzoek heeft. Toch moet u
middellijk toe kan wenden om een schade te melden.
opletten voor afwijkende clausules in het contract van
Op die manier kan de herstelling zo spoedig moge-
onderaanneming, waardoor de onderaannemer zijn ei-
lijk gebeuren en wordt de immateriële gevolgschade
gen verplichtingen contractueel op de hoofdaannemer
voor de gebruikers tot een minimum beperkt. Het
overdraagt.
spreekt voor zich dat dit in ieders belang is. • het afspreken van de regels in verband met de pre-
“Ik voer werken uit op een privaat terrein. Moet ik de
cieze schadebepaling. .
plannen aanvragen?” Ja, de informatieplicht geldt ook op privaat domein.
Deze conventies regelen dus in geen geval de proble-
Ook het KLIP-decreet verplicht in Vlaanderen een plan-
matiek van de aansprakelijkheidsbepaling. Dat blijft
aanvraag voor grondwerken op privaat domein. Zelfs
een exclusieve zaak tussen schadelijder en aannemer
als de bouwheer nalaat de aanwezigheid van bepaalde
(en zijn verzekeraar). Wel bevatten deze conventies een
ondergrondse installaties te vermelden, bent u niet vrij-
type-formulier ‘minnelijke vaststelling van schade zon-
gesteld van de verplichting om de plannen vooraf op te
der erkenning van aansprakelijkheid’. Dit formulier kan
vragen, ook al wijst niets op de aanwezigheid van deze
niettemin een belangrijke rol spelen bij het bepalen van
installaties. U moet zich hierover bij de bouwheer be-
de aansprakelijkheid. Wanneer de aannemer zijn aan-
vragen, best schriftelijk. Indien hij niet in staat is om de
sprakelijkheid wenst te betwisten, dient hij zijn opmer-
noodzakelijke informatie te verstrekken, dient u over te
kingen in de daarvoor voorbehouden ruimte onderaan
gaan tot de nodige opsporingsuitgravingen.
het formulier te formuleren.
BELANGRIJK! WAT TE DOEN BIJ EEN AARDGASLEK? Bij gasontsnapping, ten gevolge van bijvoorbeeld het
- voorkomen dat het gas in aanpalende gebouwen
losrukken van een aansluiting of een breuk van een
binnendringt (riool- en kelderopeningen afdekken);
hoofdleiding, moet u:
- een afgerukte buis NOOIT in de grond duwen;
1. In eerste istantie:
- een lekkende buis NOOIT afdekken met grond;
- elke open vlam in de nabijheid doven; - zeker geen GSM gebruiken of licht maken in de buurt van het gas; - zeker niet roken; - zeker niet slijpen; 2. onmiddellijk de gasmaatschappij verwittigen (telefoon: zie plan en/of brief);
4. bij een brandend gaslek moet u altijd: - de gasvlam laten branden; - de omgeving beveiligen; 5. de plaats afbakenen en nieuwsgierige, niet toegelaten personen en verkeer op afstand houden;
3. het gas in de vrije lucht laten ontsnappen;
6. toezicht houden op de plaats van het ongeval
- de gasstraal zo nodig afbuigen in een
tot een interventieploeg van de gasmaatschappij
ongevaarlijke richting;
8
ter plaatse is.
HOOFDSTUK 4. PROCEDURE BIJ SCHADE AAN ONDERGRONDSE INSTALLATIES 4.1. De schadelijder verwittigen Indien u zijn identiteit kent, doet u er best aan om de schadelijder zo vlug mogelijk te verwittigen. Een vlugge herstelling betekent immers bijna steeds een beperking van de schade. Bovendien is het dan mogelijk om
4.3. Uw verzekeraar verwittigen
ter plaatse een tegensprekelijke minnelijke vaststelling
U moet onmiddellijk aangifte doen van het schadege-
in te vullen, samen met de schadelijder, en kan u uw
val en uw verzekeraar een exemplaar van de minnelijke
eventuele argumenten ter betwisting van uw aanspra-
vaststelling meesturen. Het is interessant te weten dat
kelijkheid op dit document vermelden.
sommige verzekeringsmaatschappijen een gespecialiseerde cel hebben opgericht die alle schadedossiers
4.2. Invullen van het formulier ‘tegensprekelijke minnelijke vaststelling’
betreffende ondergrondse installaties behandelt. In dat
Als u meent dat uw aansprakelijkheid om een geldige
die betrekking hebben op het schadegeval naar die ge-
reden kan worden betwist, is het absoluut noodzakelijk
specialiseerde cel van uw verzekeraar.
geval stuurt u die aangifte en alle andere documenten
dat u de grootste zorg besteedt aan het invullen van dit formulier. Hierbij moet u vooral zeer goed op de schet-
4.4. Expertise
sen letten. Duid nauwkeurig de ligging van de onder-
De conventies voorzien dat de schadelijder, mits hij de
grondse installaties aan, met vermelding van de diverse
identiteit van de aannemer en van diens verzekeraar
afmetingen ten opzichte van vaste referentiepunten.
kent, rechtstreeks aangifte kan doen bij het BCE (zie hoger). Dit betekent dat het BCE over het algemeen en
Voorbeelden van interessante opmerkingen zijn:
afhankelijk van de belangrijkheid van de schade, zelf
• ‘Plotse lus zonder enige noodzaak in rechtlijnig tra-
reeds een expert zal gelasten.
cé, afwijking van 1,5 meter’; • ‘Plotse verticale lus naar boven toe van
Dit neemt echter niet weg dat uzelf ook de vraag kan -1 meter
naar -0,30 meter zonder enige aanduiding’; • ‘Leiding niet gevonden na sondering noch na contactname met concessiehouder. Ligt 5 meter verwij-
stellen om een expert te gelasten. Dit kan u doen op het ogenblik van de aangifte aan uw verzekeraar en indien u dit nuttig vindt met het oog op een mogelijke betwisting van uw verantwoordelijkheid.
derd van ligging op plan langs andere kant van de weg’; • ‘Telefoonaansluiting ingebetonneerd in het voetpad. Meegetrokken bij uitbraak van de tegels’; • ‘Elektrische leiding bij sondering geraakt op -0,30 meter’.
Nuttige telefoonnummers: Zware schadegevallen waarbij onmiddellijk maatregelen moeten genomen worden: - bel BCE op het nummer
02 547 58 55.
- Cel Kabels en Leidingen Federale Verzekering:
02 509 08 58 Probeer zo gedetailleerd mogelijke informatie te geven. Vermijd onduidelijke opmerkingen zoals: • ‘Kabel lag niet zoals op plan’;
4.5. Schaderegeling
• ‘Aansluiting niet op plan vermeld’;
Als uw aansprakelijkheid niet kan worden betwist, zal
• ‘Elektriciteitskabel niet bedekt’;
de verzekeraar de schadevergoeding regelen, na over-
• ‘Geen plan ontvangen’.
making van de herstelfactuur, met de schadelijder mits
Aarzel niet om enkele foto’s te nemen. Deze kunnen
aftrek van de contractuele vrijstelling. Uw verzekeraar
uw beweringen stofferen en zullen zeker nuttig zijn als
zal u hiervan verwittigen en tevens verzoeken om uw
bewijsmateriaal.
aandeel rechtstreeks met de schadelijder te regelen.
9
HOOFDSTUK 5. UW VERZEKERINGSCONTRACT: BENT U CORRECT EN VOLDOENDE VERZEKERD? Voorkomen is steeds beter dan genezen. Indien u schade veroorzaakt aan een ondergrondse installatie, is het evenwel mogelijk een beroep te doen op uw verzekeraar om de schade te vergoeden. Wanneer u uw verzekeringscontract naleest, stelt u zich best de volgende vragen: • Vermeldt uw polis dat u verzekerd bent voor grondwerken, wegenwerken, leggen van ondergrondse leidingen enz.? U kijkt best even de risicobeschrijving na in uw polis. • Bent u voldoende verzekerd? Een waarborg van bijvoorbeeld 125.000 euro per schadegeval is ongetwijfeld voldoende voor de courante kabelschade maar bij ernstige immateriële gevolgschade (opschorting van de activiteiten van een bedrijf) of bij beschadiging van belangrijke glasvezelkabels zou dergelijke waarborg wel eens onvoldoende kunnen zijn. Het is in dat geval aangewezen de polis aan te passen en raad te vragen aan uw verzekeringstussenpersoon (makelaar of agent). • Bent u verzekerd voor verzakkingen? Het is immers niet uitzonderlijk dat verzakkingen van sleuven schade veroorzaken. • Bent u verzekerd voor schade na de uitvoering van de werken? Dit is geen overbodige luxe vermits sommige schade zich pasmanifesteert nadat u uw werkzaamheden reeds heeft beëindigd. • Bent u verzekerd als u voor de uitvoering van de werken beroep doet op een onderaannemer en als hoofdaannemer toch om een of andere reden aansprakelijk wordt gesteld?
Als u enige twijfel hebt laat dan uw polis nazien door uw adviseur of kantoorhouder of maak een afspraak op 0800 14 200. Wacht niet tot u een schadegeval hebt!
Auteurs: Yves GHIJSELS, Departementschef Uitgifte – beheer Ongevallen Bron: NAVB, Veiligheidsnota’s bouwbedrijf, nr. 91, pg. 6
Johan ACHTEN, Coördinator Preventiedienst Federale Verzekering
10
www.federale.be
MINNELIJKE VASTSTELLING VAN SCHADE ZONDER ERKENNING VAN AANSPRAKELIJKHEID OPGESTELD VOLGENS ASSURALIA-OVEREENKOMST 1. Eigenaar van de beschadigde inrichting: ............................................................................................................. 2. Aard van de werken: ........................................................................................................................................... 3. In voorkomend geval, diepte van de graafwerken (zie ook schets): ..................................................................... 4. Datum (+ uur) van vaststelling van eerste schadesymptomen: ............................................................................
(waarschijnlijk) veroorzaakt op: ..........................................................................................................................
5. Aard van het beschadigd net: Elec - Gas - Telecommunicatie - DT - Verkeerssignalisatie - Openb.Verl. (1)
Bovengronds Ondergronds (1) Aansluiting - Hoofdleiding (1)
Nadere omschrijving: ..........................................................................................................................................
6. Aard van de schade: Breuk - perforatie - rekking - afrukking - brand (1) Andere: ................................................. 7. Bescherming van ondergrondse uitrusting: J/N (1) door ............................... in (materie) ...................................
Diepte van beschadigde leiding t.o.v. oorspronkelijk peil van terrein voor aanvraag der werken sub 2:...........cm
8. Oorzaak: handwerktuig - mechanisch werktuig (1) Plaatnr.: ................................................................................ Andere: ............................................................................................................................................................... 9. Functie, bij voorkeur naam van de persoon die schade toebracht: ...................................................................... 10. Werkgever (naam, adres, tel.) van 9: ................................................................................................................... 11. Burgerlijke Aansprakelijkheid-verzekeraar (naam, polisnr.) van 10: ..................................................................... 12. Voorzorgsmaatregelen: liggingsplannen ter plaatse: J/N (1) Liggingsplannr.: ......................................................
Referte: planaflevering: .......................................................................................................................................
Sporen van sondering door dwarssleuven: J/N (1) op ......................................................meter van schadeplaats
(1) Schrappen wat niet past.
C
Horizontale doorsnede. Schets van ligging der inrichting. Afstanden tot gebouwen, boordstenen en/of andere vaste merkpunten.
A
B
D Verticale doorsnede AB/CD (1). Schets van ligging van de inrichting. Afstanden t.o.v. het oorspronkelijk maaiveld.
In tweevoud opgemaakt te................................................................................ op ..................................................
Optredend voor 1:
Optredend voor 10:
Naam: ........................................................................
Naam: ........................................................................
Handtekening:............................................................
Handtekening:............................................................
Andere dan bovenstaande feiten aangevoerd door partij 1
Andere dan bovenstaande feiten aangevoerd door partij 10
11
Maatschappelijke Zetel Stoofstraat 12 - 1000 Brussel - België Tel. 02 509 04 11- Fax 02 509 04 00
www.federale.be Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico's CVBA RPR Brussel BTW BE 0403.257.506
Verantwoordelijke Uitgever: T. Meeus, Stoofstraat 12, 1000 Brussel, België
60 ADVISEURS EN EEN 30-TAL KANTOREN OM U TE HELPEN
