januari
2012
Werken in de nabijheid van pijpleidingen voor het vervoer van gasachtige en andere producten
Deze brochure is het resultaat van de samenwerking tussen FETRAPI en de FOD Economie. 2
FETRAPI: Federatie van Transporteurs door middel van Pipeline Contactnummer voor Controle Noord: 02 277 88 00 Contactnummer voor Controle Zuid: 277 84 79 FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Vooruitgangstraat 50 1210 Brussel Ondernemingsnummer: 0314.595.348 http://economie.fgov.be tel. 02 277 51 11 Vanuit het buitenland: tel. + 32 2 277 51 11 Verantwoordelijke uitgever:
Regis Massant Voorzitter a.i. van het Directiecomité Vooruitgangstraat 50 1210 Brussel
Wettelijk depot: D/2012/2295/04 S4-11-0063/0117-12
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Voorkom beschadiging van pijpleidingen tijdens graafwerken Meld uw werkzaamheden aan de uitbaters van pijpleidingen Ongevallen met leidingen voor het vervoer van gevaarlijke producten onder druk kunnen ernstige gevolgen hebben voor mensen die in de buurt aanwezig zijn, voor goederen en voor het leefmilieu. De meeste ongevallen zijn te wijten aan schade tijdens graafwerken
Zo kunnen zij u tijdig de nodige informatie meedelen (zie hierna). In deze brochure wordt enerzijds toegelicht hoe u de werken moet melden en anderzijds hoe u veilig moet te werk gaan.
3 © vitovt - fotolia.com
Daarom bent u wettelijk verplicht om, als aannemer, bouwheer, architect of studiebureau, aan de uitbaters van pijpleidingen vooraf de werken te melden die u plant binnen een zone van 15 meter rond pijpleidingen (koninklijk besluit van 21 september 1988).
Verplichte meldingsprocedure voor elke persoon die werken plant: aannemers, bouwheren, architecten en studiebureaus
➠
Ontwerpfase
Plant u werken? Dan moet u als bouwheer deze werken tijdig melden aan de uitbaters van pijpleidingen, namelijk vanaf het begin van de ontwerpfase. Wanneer een pijpleiding in de zone voorzien voor de werken ligt, moet deze informatie opgenomen worden in het lastenboek en in de veiligheids- en gezondheidsplannen.
4
Nadien moet u deze informatie melden aan de aannemers waarop u in het kader van het ontwerp een beroep doet.
© spaxiax - fotolia.com
Eenvoudige en snelle melding via het klim Het KLIM is het “Federaal Kabels en Leidingen Informatie Meldpunt”. U kunt uw werken melden via de KLIM-website. De inschrijving en het gebruik van de KLIM-website zijn gratis.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Hieronder vindt u de beheerders van pijpleidingen die lid zijn van het KLIM: • AIR LIQUIDE INDUSTRIES BELGIUM nv • AIR PRODUCTS nv • BASF ANTWERPEN nv • BELGIAN PIPELINE ORGANISATION • DOW Benelux nv • ETHYLEEN PIJPLEIDING MAATSCHAPPIJ (BELGIE) (EPM) nv • FINA ANTWERP OLEFINS nv • FLUXYS nv • GASSCO AS • LIMBURGSE VINYL MAATSCHAPPIJ (LVM) nv • NATIONALE MAATSCHAPPIJ DER PIJPLEIDINGEN (NMP) nv • PRAXAIR nv • ROTTERDAM ANTWERPEN PIJPLEIDING (RAPL) nv • PETROCHEMICAL PIPELINE SERVICES bv • SOLVAY nv • SOWAER • TOTAL BELGIUM nv
5
Hoe gaat u te werk? 1. Surf naar www.klim-cicc.be, registreer u als gebruiker en kies een gebruikersnaam en een paswoord. 2. Breng de naam van de gemeente en de straat in waar de werken uitgevoerd worden. Het systeem toont u een kaart waarop u de geplande werkzone kunt aanduiden. 3. De portaalsite toont dan de lijst van de KLIM-bedrijven die een infrastructuur in de buurt van deze zone hebben. De KLIM-bedrijven die in deze lijst niet zijn opgenomen, zijn bij uw aanvraag niet betrokken en worden niet gecontacteerd. 4. Via een eenvoudige klik deelt het systeem aan de betrokken KLIMbedrijven de door u ingebrachte informatie mee. 5. Deze bedrijven sturen u daarna de indicatieve plannen op met de ligging van hun infrastructuur in de nabijheid van uw werkzone, alsook de verplichte specifieke veiligheidsvoorschriften. 6. Als er geen enkele pijpleiding in de nabijheid ligt, ontvangt u een e-mail om te bevestigen dat er geen pijpleiding in de nabijheid van de zone van de toekomstige werken ligt.
© Vladimir Mucibabic - fotolia.com
6
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Als u werken in Vlaanderen plant, wordt de melding die u op de site van het KLIM doet, automatisch doorgestuurd naar het KLIP (Kabel en Leiding Informatie Portaal), de website waarmee de werken elektronisch gemeld kunnen worden in het Vlaams Gewest. Omgekeerd wordt elke melding die u aan het KLIP (www.klip.be) doet, automatisch aan het KLIM doorgestuurd. Het volstaat dus om één van beide systemen te gebruiken om alle netbeheerders op het Vlaamse grondgebied te contacteren (installaties voor vervoer, telecommunicatie, afwatering, teledistributie en distributie van aardgas, elektriciteit en water, enz.). Zo is uw meldingsplicht correct vervuld. In het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Meld uw werken via de website van het KLIM. U zult onmiddellijk zien of uitbaters van pijpleidingen die lid zijn van het KLIM over infrastructuur beschikken in de nabijheid. De betrokken uitbaters van pijpleidingen bezorgen u vervolgens de nodige informatie. Opgelet: enkele uitbaters van pijpleidingen zijn nog geen lid van het KLIM. Om deze reden en om te voldoen aan uw meldingsplicht, wend u steeds tot de betrokken gemeentelijke diensten om de bovengrondse of ondergrondse infrastructuur te kennen in de nabijheid van de zone waarin uw werken gepland zijn. U kunt uw werken ook nog steeds melden via brief, fax of e-mail. De uitbaters van pijpleidingen sturen u dan een brief om de afof aanwezigheid van een pijpleiding in de nabijheid van uw werkzone te melden. Is er inderdaad een leiding aanwezig, dan voegen de uitbaters de liggingsplannen van hun infrastructuur en de verplichte veiligheidsvoorschriften toe aan die brief.
7
➠
Werfvoorbereiding
Min. 15 werkdagen vóór de aanvang van de werken: nieuwe melding Als aannemer moet u de werken opnieuw melden aan de uitbaters van pijpleidingen, ook al waren zij niet betrokken op het ogenblik van de melding. De procedure is dezelfde als die hiervoor beschreven. De bedoeling is dat u zou beschikken over juiste en recente informatie aangezien de tijd tussen de ontwerpfase en de uitvoering van de werken relatief lang kan zijn.
8
U moet er voor zorgen dat de werfleider of de bestuurders van graafmachines tijdens de werken in contact blijven met een vertegenwoordiger van de uitbaters van de pijpleidingen. Nuttige informatie hierover vindt u in het tweede deel van deze brochure. Min. 8 werkdagen vóór de aanvang van de werken: aangetekende brief Als aannemer moet u een aangetekende brief sturen aan de uitbaters van de pijpleidingen om hen te informeren over de ligging en de planning van de werken en hen de methodes en uitvoeringsplannen te bezorgen. Zo zullen hun opzichters over de nodige informatie beschikken wanneer de werfleider of de bestuurder van de graafmachine later een beroep doet op hen. Deze tussenkomst is gratis.
© Luis Louro - fotolia.com
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Min. 48 uur vóór de aanvang van de werken: de betrokken uitbaters van de pijpleidingen contacteren De werfleider of de bestuurder van de graafmachine moet de regionale vertegenwoordigers van de betrokken uitbaters van pijpleidingen op de hoogte brengen zodat ze een opzichter ter plaatse kunnen sturen om de veiligheidsmaatregelen te overlopen en om de plaats en het aantal van de verplichte opgravingen te bepalen. Deze tussenkomst is gratis.
➠
Uitvoering
Aanvang van de werken = groen licht van de uitbater
De werken kunnen pas van start gaan na het bezoek ter plaatse van een vertegenwoordiger van de betrokken uitbater van pijpleidingen, zoals hierna bepaald. Het is uiterst belangrijk dat de werfleider en de bestuurders van graafmachines tijdens de ganse duur van de werken in contact blijven met de regionale vertegenwoordigers van de uitbaters van de pijpleidingen. Alle informatie hierover vindt u in detail in het tweede deel van deze brochure.
9
Samenvatting van de informatie-uitwisseling tussen derden en uitbater van pijpleidingen
Gemeente of Federaal Kabels en Leidingen Informatie Meldpunt (KLIM) 1
2
< 8 werkdagen*
BOUWHEER / ONTWERPER
10
4
3** C
6
7
< 8 werkdagen*
AANNEMER
< 15 werkdagen
* Onmiddellijke info via KLIM
S
Aanvang
9
8**
van de werken
< 15 werkdagen
C
Uitbater pijpleiding ** Brief of KLIM
10
5
C Overleg
minstens 8 werkdagen
S Sonderingen
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Specifieke procedure voor dringende herstellingswerken Het koninklijk besluit van 21 september 1988 bepaalt, in artikel 5, een specifieke meldingsprocedure voor dringende herstellingswerken: • u moet de gemeente en de uitbaters van pijpleidingen telefonisch, per fax of een evenwaardig middel in kennis stellen van de aanvang van de werken; • deze kennisgeving moet binnen 24 uur met een aangetekende brief aan de betrokken uitbaters en aan de gemeente bevestigd worden.
© Kurhan - fotolia.com
11
Raadgevingen aan machinebestuurders Beschadig de pijpleidingen niet! De uitbaters van pijpleidingen transporteren gevaarlijke stoffen onder druk via hun leidingen. Wanneer u werken uitvoert in de nabijheid van een pijpleiding, kom dan de bijzondere veiligheidsvoorschriften steeds zorgvuldig na. Dit veroorzaakt soms een grotere werklast maar dit bijkomende werk is nodig om schade aan de leiding te vermijden.
Vooraleer u begint: Werd u ingelicht over de eventuele aanwezigheid van gevaarlijke infrastructuur? Zoniet, informeer dan bij uw werfleider ter bevestiging!
➥
Uw werfleider is in het bezit van een document dat vermeldt dat er geen pijpleiding in de nabijheid is: OK! © Ahileos - fotolia.com
12
Dit is uiterst belangrijk omdat de beschadiging van een pijpleiding zware gevolgen kan hebben voor u, uw collega's en de onmiddellijke omgeving.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
➥
Uw werfleider is in het bezit van een brief die vermeldt dat er pijpleidingen in de nabijheid zijn: Opgelet!
Regel 1 Werken binnen een zone van 15 meter aan weerszijden van een pijpleiding: nooit beginnen vóór de aankomst van een opzichter van de betrokken uitbater. De uitbaters komen de leidingen afbakenen! U, of uw werfleider, moet contact opnemen met de regionale vertegenwoordigers van de betrokken uitbaters, vóór de aanvang van de werken. De opzichter komt gratis ter plaatse: • de opzichter duidt de ligging van de leiding aan met verf of merkpaaltjes; • hij overloopt met u, of uw werfleider, de liggingsplannen van de leiding alsook de veiligheidsvoorschriften; • jullie bepalen samen de maatregelen die tijdens de werken voor de veiligheid van personen en goederen moeten zorgen; • de opzichter helpt u daarna tijdens de volgende stappen en tijdens de delicate grondwerken uitgevoerd in de onmiddellijke nabijheid van de leiding. Altijd proefsleuven graven Merkplaatjes of markeringen die de opzichter heeft aangebracht duiden de approximatieve ligging van de leiding aan.
13
De exacte ligging en de ingravingsdiepte van de leiding moeten altijd worden bevestigd door voldoende proefsleuven te graven in aanwezigheid van de opzichter. • Als de leiding recht is, moeten de proefsleuven minstens om de 50 meter gegraven worden. • Als de leiding een bocht maakt moeten er evenveel proefsleuven gegraven worden als nodig om de ligging van de leiding met zekerheid te bepalen. Proefsleuven mogen alleen met spade en schop worden gegraven.
14
In uitzonderlijke gevallen mag een verharde bovenlaag (bijvoorbeeld een stuk wegdek) met een machine worden verwijderd, maar: • de opzichter van de betrokken uitbater van pijpleidingen moet tijdens het afgraven van die toplaag aanwezig zijn; • er moet een grondwerker bij de machine staan om begeleidende aanwijzingen te geven; • onder de toplaag moet alles met spade en schop worden uitgegraven. Houd rekening met volgende punten: • Verwijder in geen geval de merkpaaltjes of de markeringen die de opzichter van de uitbater van pijpleidingen heeft aangebracht. • Respecteer de veiligheidsafstanden opgelegd door de opzichter. • Ook kan een kabel voor afstandmeting boven of naast de leiding aanwezig zijn. Deze kabel mag in geen geval beschadigd worden.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
• Respecteer de veiligheidsmaatregelen beschreven in de brief en de regels bepaald in deze brochure. • Respecteer ook de akkoorden gemaakt tijdens eventuele werfvergaderingen met de uitbaters van pijpleidingen. Regel 2 Altijd contact opnemen met de vertegenwoordiger van de betrokken uitbater van pijpleidingen als: • de werkzone in de nabijheid van de pijpleiding moet uitgebreid worden; • u van werkmethode moet veranderen; • u de leiding op de aangeduide plaats niet vindt of als u twijfels heeft;
15
© Nomad_Soul - fotolia.com
• u vragen heeft.
Uw werfleider weet niet of er pijpleidingen in de nabijheid zijn:
➥
NIET STARTEN!
Uw werfleider, of uzelf, moet contact opnemen met de regionale vertegenwoordigers van de betrokken uitbaters. De aanwezigheid van bakens in de buurt wijst aan dat er leidingen in de nabijheid zijn. Maar de afwezigheid van bakens betekent niet automatisch dat er geen enkele leiding in de nabijheid is. Bovendien duiden de aanwezige bakens niet de exacte ligging van de leiding aan: dat is de reden waarom een opzichter ter plaatse moet komen.
© Vladimir Mucibabic/ Gabriel Blaj - fotolia.com
16
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Regel 3 Als u toch een leiding raakt: stop onmiddellijk met graven! • Stop onmiddellijk de werken. • Laat de sleuf open. • Ga op een veilige afstand staan. Bij lichte beschadiging (bv. een kras in de bekleding van de leiding): Bel de betrokken uitbater van pijpleidingen! Meld altijd elke beschadiging aan de betrokken uitbater, ook al gaat het om een zeer lichte beschadiging of heeft u enkel de bekleding geraakt of gewoon bij twijfel. Als een beschadiging van de bekleding niet bekend is, kan deze inderdaad zware gevolgen hebben op langere termijn. Als de beschadigingen van de bekleding correct gemeld worden, gaat de opzichter gratis ter plaatse om de nodige herstellingen kosteloos uit te voeren.
17
In geval van zware beschadiging of lek (bv. een kras of een deuk in het staal van de leiding): In afwachting van de instructies van de hulpdiensten: • zoek een veilige plaats en evacueer alle mensen die in de nabijheid van de beschadiging of het lek aanwezig zijn; • bel de hulpdiensten (100 of 112) en de betrokken uitbater van pijpleidingen vanop een veilige afstand; • vermijd elke ontstekingsbron.
© Denis Pepin - fotolia.com
18
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Voor meer informatie, surf naar: • www.fetrapi.be • http://economie.fgov.be/nl/ondernemingen/energie/gaz_
naturel/Transport_produits_gazeux/
• www.klim-cicc.be • www.klip.be
19
Vooruitgangstraat 50 1210 Brussel Ondernemingsnummer: 0314.595.348 http://economie.fgov.be
