Welzijn Heemstede van de toekomst Transformatieplan ‘WELZIJN HEEMSTEDE’ (WOH en CASCA) Prettiger leven: meer welzijn, minder zorgen
Heemstede, 26 maart 2015
Welzijn Heemstede van de toekomst Inhoudsopgave Deel 1:
Uitgangspunten en Visie Pag.
1. 2.
3.
Voorwoord Welzijn in Heemstede 2.1 Heemstede en haar inwoners: een paar feiten 2.2 De vraag naar welzijn 3.2.1 Een getrapte opbouw van zelfredzaamheid: de piramide 3.2.2 Leeftijdsgroepen 3.2.3 Wisselwerking tussen mate van zelfredzaamheid en leeftijdsgroepen Missie en visie van ‘Welzijn Heemstede’ 3.1. Uitgangspunten 3.2. Visie op diensten van Welzijn Heemstede 4.2.1 Eigen kracht via generatiemix 4.2.2 Eigen kracht gericht op specifieke doelgroepen 4.2.3 Kwetsbare doelgroepen 4.2.4 Kwetsbare senioren in vooral de vierde levensfase 3.3. Visie op vrijwilligers, mantelzorgers en professionele krachten
Deel 2: 4
7
Transformatieplan in 10 stappen
Uitwerking van uitgangspunten en visie 4.1 ` Resultaten, situatie na voltooiing transformatie en fasering 4.2 Financiële paragraaf
Deel 3:
3
Planning activiteiten Transformatieplan
15 22
24
Bijlagen 1. Dienstenoverzicht 2. Samenwerkingspartners 3. Artikelen
26 29 31
2
Deel 1: Welzijn Heemstede van de toekomst Transformatieplan ‘WELZIJN HEEMSTEDE’ (WOH en CASCA) Prettiger leven: meer welzijn, minder zorgen 1. Voorwoord Voor u ligt het ‘Transformatieplan Welzijn Heemstede’ . Het is een gezamenlijk product van twee welzijnsorganisaties in Heemstede: Stichting Welzijn Ouderen Heemstede en Stichting Casca. Wij presenteren ons in dit plan als ‘Welzijn Heemstede’. Voor Welzijn Heemstede is uitgangspunt dat ieder mens, van jong tot oud, van gezond tot hulpbehoevend, van arm tot rijk streeft naar geluk, kwaliteit van leven en ontwikkeling van talenten. Ieder mens, met of zonder handicap, wil in een plezierige omgeving zo veel mogelijk de regie over eigen leven, lichaam, woning, financiën, (kunnen) houden. Kortom, ieder mens wil prettig leven. De gemeente Heemstede streeft voor haar inwoners een gezonde, goede, betaalbare, duurzame, veilige leefomgeving na. Zij gaat er daarbij vanuit dat haar inwoners heel goed in staat zijn om, op eigen kracht, daar zelf vorm, inhoud en zin aan te geven. Om dit te realiseren is een sterke lokale structuur noodzakelijk, een structuur die het mogelijk maakt ‘een gewoon leven’ te leiden, ook als het tegen zit. Welzijn Heemstede wil, als partner van de gemeente Heemstede, dit fundament bieden. Door in te zetten op versterking van deze brede sociale structuur via een breed palet aan activiteiten, voorzieningen en functies en zo doende, samen met haar (keten)partners, bij te dragen aan het welzijn / welbevinden van alle inwoners van Heemstede. Met name in de preventieve sfeer.
De kans dat iedereen op eigen kracht kan blijven meedoen wordt in hoge mate vergroot door zichtbare en onzichtbare maatschappelijke problemen vroegtijdig te signaleren, vragen vanuit de samenleving te benoemen en op te lossen. Daarbij wordt eveneens voorkomen dat problemen zich verergeren, waardoor later in het proces zwaardere hulp of zorg moet worden ingezet. De vraag naar 1e en 2e lijns zorg zou hierdoor moeten afnemen. Welzijn Heemstede stelt zich daarbij op als een vraag gestuurde organisatie, de klantvraag staat centraal. In dit plan geven wij op verzoek van de gemeente Heemstede, vorm aan de - met het oog op de decentralisaties - per 2015 vereiste (inhoudelijke) transformatie (Welzijn Nieuwe Stijl). Naast genoemde inhoudelijke transformatie beschrijven we de wijze waarop wij tot intensivering van onze dienstverlening en organisatorische samenwerking willen komen. Uitgangspunt is de realisatie van een flexibel antwoord op de vraag welk inhoud de inwoners van Heemstede aan welzijn willen geven. Die vraag beantwoorden wij in een gezamenlijk aanbod van onze organisaties (in plaats van een separaat aanbod). Het komt onze dienstverlening ten goede, we kunnen efficiënter werken en samen met onze (keten)partners tot een passend integraal aanbod komen. Het voorliggende Transformatieplan bestaat uit drie delen. Deel 1 geeft een schets van onze uitgangspunten en visie op welzijn nieuwe stijl. In Deel 2, het feitelijke Transformatieplan, werken we deze uit in 10 (SMART- ) stappen conform het door de gemeente Heemstede aangereikte Format, incl. een financiële paragraaf. Hierdoor sluiten de door ons beoogde resultaten aan bij het Beleidsplan Sociaal Domein 2015 t/m 2018 en onze budgetcontracten 2015-2016 met de gemeente. Tot slot is in Deel 3 een tijdsplanning opgenomen van alle activiteiten in het Transformatieplan. Het geheel wordt afgesloten met ons huidige dienstenoverzicht, een ‘who is who’ en twee artikelen. 3
2. Welzijn in Heemstede 2.1 Heemstede en haar inwoners: een paar feiten Ontwikkelingen in de samenleving zijn: toenemende individualisering, behoefte aan ontplooiing en talentontwikkeling, toenemende vergrijzing en de wens en noodzaak van jongeren en senioren om langer thuis te wonen. Welzijn Heemstede richt zich op alle inwoners van Heemstede, van jong tot oud . Heemstede heeft 26.000 inwoners. Daarvan is de leeftijdsopbouw als volgt: ( bron: CBS ) 0 - 10 jaar 10 - 15 jaar 15 -20 jaar 20 – 25 jaar 25 – 45 jaar 45 – 65 jaar 65 – 80 jaar 80 jaar of ouder
3099 1651 1511 844 4986 7947 4241 1779
11.9 % 6.3% 5.8 % 3.2 % 19.1 % 30.5 % 16.3 % 6.8%
Met het oog op onze dienstverlening in de toekomst zijn de volgende feiten van belang. Heemstede kent relatief gezien veel jongeren en senioren. De middengroep is relatief klein. Heemstede kent een hoog percentage ouderen: 44 procent van de bevolking is 50-plusser, 22 procent is 65-plusser. Hiermee is Heemstede één van de meest vergrijsde gemeenten van Nederland. De totale bevolking van Heemstede neemt in de komende periode gestaag verder af. De categorie 65-plussers blijft echter geleidelijk toenemen. In het kader van de transitie zijn er ook mensen bijgekomen die een oplossing voor verminderde zorg zoeken. Welzijn Heemstede wil in de toekomst een goed antwoord geven op welzijnsvragen die achter deze gegevens en ontwikkelingen schuil gaan.
2.2 De vraag naar welzijn Ieder mens wil graag op een zinvolle en plezierige manier invulling geven aan zijn of haar leven. Welzijn Heemstede ziet het als haar kerntaak daar de voorwaarden voor te creëren. Door het versterken van zelfredzaamheid, sociale samenhang en participatie, zodat alle inwoners op eigen kracht mee blijven doen in de samenleving. Al haar voorzieningen en activiteiten zijn hier op gericht. Welzijn Heemstede spreekt mensen aan op dat wat hen enthousiast maakt, daagt mensen uit de grenzen van het eigen kunnen te verleggen, streeft er naar (onvermoede) kwaliteiten en talenten naar boven te halen, ongeacht beperkingen.
2.2.1 Een getrapte opbouw van zelfredzaamheid: de piramide Ieder mens is uniek. Welzijn Heemstede is zich daar terdege van bewust. Zij realiseert zich dan ook dat de mate waarin mensen actief willen meedoen aan de samenleving, een beroep doen op welzijnsvoorzieningen, heel verschillend zal zijn. Zo zal ook de intensiteit van ‘de vraag naar welzijn’ afhankelijk zijn van de mate waarin men zich zelf kan redden, beïnvloed door leeftijd, sociale omgeving en de relaties die men heeft met familie, vrienden, buren en eventuele collega’s. In onderstaande piramide is de getrapte opbouw van zelfredzaamheid gevisualiseerd.
4
Mate van zelfredzaamheid: de piramide
Welzijn is iets dat ieder mens individueel beleeft. De mate waarin mensen vinden dat het goed met hen gaat, zich gelukkig voelen en zelfredzaam zijn wordt bepaald door een aantal factoren en is afhankelijk van: • • • •
De mate waarin men zich gezond voelt (fysiek en psychisch) Het sociale netwerk De plek in maatschappij door bijvoorbeeld werk De woonomgeving
Een grote groep inwoners (de onderste trede in de piramide) is in staat zeggenschap en regie te houden over hun eigen leven, ook als er problemen zijn (‘eigen kracht’). Zij zijn in de positie goed voor hun eigen welzijn te zorgen. Naar eigen inzicht maken ze gebruik van het aanbod aan voorzieningen. Hun vraag naar welzijn is van een andere orde dan mensen die ondersteuning nodig hebben. De groep zelfredzame inwoners kunnen het welzijn van anderen bevorderen door een bijdrage te leveren aan de samenleving, bijvoorbeeld als vrijwilliger bij WOH of Casca, bij Slachtofferhulp of een sportvereniging. Ook is dat mogelijk als mantelzorger, voorleesmoeder op school of als buurman die een pleinfeest organiseert. Naarmate mensen hoger in de piramide komen neemt hun zelfredzaamheid af en de vraag naar ondersteuning toe. De piramide loopt op tot mensen die ernstig hulpbehoevend zijn en ook voor hun welzijn afhankelijk zijn van anderen of (zorg-) voorzieningen (het vangnet). In de levensloop van mensen kunnen fasen van de piramide verweven zijn. Onder ouderen zal de groep bovenin de piramide groter zijn dan daaronder. Het aanbod van Welzijn Heemstede zal zich met name richten op de onderste drie groepen van de piramide.
5
2.2.2 Leeftijdsgroepen Inwoners zijn onder te verdelen naar de volgende leeftijdsgroepen. 1. 6-12 en 12-21 kinderen, tieners en jongeren 2. 21-35: jong volwassen 3. 35-55: volwassen 4. 55 + 65 + 75+ senioren (65+ derde levensfase, 75+ vierde levensfase). De derde levensfase loopt grofweg van 65 tot 75 jaar, waarbij sprake is van verandering van leven maar ook van vitaliteit. In de vierde levensfase vanaf 75 tot 90 of ouder is de groep meer homogeen (hoog-)bejaard en is sprake van toenemende zorgafhankelijkheid. Het leven komt dan echt in het teken te staan van verlies. Verlies van partner en andere naasten, van gezondheid, kracht en vitaliteit. Welzijn kan verlies niet wegnemen, maar wel een minder ‘’zorgelijk’’ leven faciliteren.
2.2.3 Wisselwerking tussen mate van zelfredzaamheid en leeftijdsgroepen Welzijn betreft alle inwoners van Heemstede: inwoners met én zonder hulpvraag; gezonde mensen én patiënten; alleenstaanden, ouders en kinderen met én zonder hulpvraag; allochtonen en autochtonen; werkenden en werkzoekenden; jongeren en senioren. Iedereen moet zich welbevinden in Heemstede en mee kunnen doen aan de samenleving. Veel inwoners vinden zelf hun weg hierin. Ook is het niet zo dat bijvoorbeeld mensen met een beperking automatisch een hulpvraag hebben, terwijl gezonde mensen geheel zonder vraag zouden zitten. Binnen de leeftijdsgroepen kunnen verschillende vragen naar welzijn een rol spelen. Zo hebben jongeren andere vragen dan senioren. Over de generaties heen bestaat ook een welzijnsvraag: het samenleven in één buurt en elkaar daar ontmoeten. Als zelfredzaamheid (eigen kracht) versus voorzieningen (de piramide) wordt afgezet tegen de verschillende leeftijdsgroepen ontstaat het volgende beeld.
6
Hoe meer welzijnsvoorzieningen aansluiten bij de individuele persoon hoe langer zwaardere interventies (van zorg) kunnen uitblijven. Meer welzijn kan zorgen voor een prettiger leven, maar ook voor minder zorg. De vraag naar ondersteuning neemt toe bij kwetsbare groepen (ggz, verstandelijk of lichamelijk gehandicapt, arbeidsongeschikt, vluchteling, probleemjongere etc) in verschillende levensfasen en bij senioren vanaf 65 van de derde naar vierde levensfase; het beroep op collectieve of individuele ondersteuning neemt dan toe.
3. Missie en visie van ‘Welzijn Heemstede’ Missie Welzijn Heemstede Welzijn Heemstede: - vervult een sociale makelaarsfunctie die, samen met haar partners, antwoord geeft op welzijnsvragen van inwoners - matcht vraag en aanbod van vrijwilligers - stimuleert zelfredzaamheid, bevordert maatschappelijke participatie en vergroot de sociale cohesie van de Heemsteedse samenleving Welzijn Heemstede is een professionele welzijnsinstelling die mensen kansen biedt, met elkaar verbindt en hen sterkt in het behoud van eigen regie op een zinvol en plezierig leven. Visie Welzijn Heemstede Welzijn Heemstede organiseert zelfstandig en samen met andere organisaties activiteiten gericht op vorming, educatie, cultuur, ontspanning en ondersteuning van inwoners uit Heemstede. Het werk van Welzijn Heemstede beperkt het beroep dat wordt gedaan op dure maatschappelijke voorzieningen of stelt dit uit. Welzijn Heemstede stelt zich tot doel: − iedereen in staat te stellen een waardevolle bijdrage aan de samenleving te leveren; − mensen hiertoe kansen en mogelijkheden te bieden; − mensen waar nodig te ondersteunen. De dienstverlening van Welzijn Heemstede is flexibel, op maat en afhankelijk van de zelfredzaamheid en levensloop van de bewoners van Heemstede. Welzijn Heemstede doet een flexibel aanbod in dienstverlening, gericht op: (1) eigen kracht over alle generaties heen (2) eigen kracht gericht op specifieke leeftijdsgroepen (3) kwetsbare doelgroepen (4) kwetsbare senioren in vierde levensfase
3.1 Uitgangspunten Voor Welzijn Heemstede gelden daarbij de komende jaren de volgende uitgangspunten: 1. Het belang van de Heemsteedse inwoner staat centraal
De leefbaarheid in Heemstede en het welzijn van inwoners van alle leeftijden en met verschillende leefstijlen is doel en uitgangspunt voor het handelen van Welzijn Heemstede. Wij verlenen diensten 7
op basis van (potentiële) vragen van inwoners; en streven er daarbij naar dat een ieder op een zinvolle en plezierige manier invulling kan geven aan zijn of haar leven. Door zelfredzaamheid te vergroten, participatie en sociale infrastructuur te stimuleren. Wij streven naar een naadloze aansluiting van vraag en aanbod door de vragen die onder de inwoners leven regelmatig te monitoren en ons welzijnsaanbod daar op af te stemmen. Versterken vrijwilligerswerk in Heemstede Onze deelnemers zijn eigenaar van hun activiteiten en medeverantwoordelijk voor het resultaat; zij worden daarbij geholpen door onze vrijwilligers en beroepskrachten. Voor en met vrijwilligers is ons motto. Inzet van vrijwilligers is essentieel in onze dienstverlening (ons cement). Daarnaast bemiddelen, ondersteunen en scholen wij inwoners door middel van het Vrijwilligerspunt om via vrijwilligerswerk in andere organisaties te participeren of op een andere manier een bijdrage te leveren aan de samenleving. 2. Samenwerking ten behoeve van een integraal aanbod
Integraal werken is voor ons het centrale thema. De wensen en behoeften van de inwoners van Heemstede op sociaal, cultureel, recreatief en educatief gebied staan centraal. Welzijn Heemstede versterkt en verbreedt de huidige samenwerking met andere organisaties (ook door het initiatief te nemen, waar nodig te coördineren) met als doel tot een integraal aanbod te komen. Door samenwerking met (keten)partners en een integraal aanbod kan er ingespeeld worden op vragen en situaties van inwoners. Zaken worden aangepakt, zodat zwaardere interventies zo lang mogelijk worden uitgesteld. 3. Gericht op vernieuwing
Welzijn Heemstede zal zich blijvend vernieuwen. Vanuit de vragen van de inwoners gaat zij samen met hen en met (keten)partners nieuwe diensten ontwikkelen die aansluiten bij de (potentiële) vragen van de inwoners en de behoefte van de gemeente op de drie decentralisatiegebieden (WMO, Participatiewet en Jeugdzorg). Dit betekent dat wij jaarlijks het effect van al onze diensten kritisch tegen het licht houden en, indien nodig, wijzigen en/of vernieuwen (afstoten waar geen behoefte aan is en ontwikkelen van nieuwe initiatieven ). Onze vrijwilligers spelen hierbij een cruciale rol. 4. Met oog voor kwaliteit, doelmatigheid en duurzaamheid
Welzijn Heemstede verbetert voortdurend de kwaliteit, efficiency en doelmatigheid van haar dienstverlening. Wij zijn in staat om ‘Heemstede’ te voorzien van een sterk, stevig en breed welzijnsaanbod aan jong tot oud. Onze samenwerking biedt talloze kansen op het gebied van kwaliteitsverbetering (certificering), efficiencywinst (minder overhead) en vraag gestuurde dienstverlening. De door de gemeente onderschreven principes van duurzaamheid (bijvoorbeeld op het gebied van milieu en energie) en maatschappelijk ondernemen (bijvoorbeeld door inschakeling van mensen onder de Participatiewet), zijn ook een belangrijke leidraad bij ons optreden. Hoe wij deze uitgangspunten borgen volgt in onze visie op onze diensten en de uitwerking ervan in het transformatieplan. Daarbij maken de beide afgesloten budgetcontracten (WOH-gemeente en Casca-gemeente) integraal onderdeel uit van ons plan, ook als zij niet expliciet vermeld staan in onderstaande.
8
3.2 Visie op diensten van Welzijn Heemstede Om vraaggericht te kunnen werken, is een complete lokale sociale kaart van Heemstede (e.o.) een belangrijk middel. Deze sociale kaart zal permanent door Welzijn Heemstede worden geactualiseerd met alle voorzieningen in Heemstede. Hierdoor kan op alle vragen een adequaat antwoord komen, maar ook kunnen organisaties en instellingen waar een vraag binnenkomt goed doorverwijzen naar de juiste instantie met het passende aanbod. Welzijn Heemstede beschikt al over veel kennis op dit gebied. Met deze kennis, onze expertise op het gebied van vrijwilligerswerk en die van onze (agogische) beroepskrachten, zien wij diverse mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan de invulling van Welzijn Nieuwe Stijl. Onze diensten zijn vraag gestuurd, de klantvraag staat centraal. Onze welzijnsvoorzieningen komen interactief, integraal en op dynamische wijze tot stand.
3.2.1
‘Eigen kracht’ via een generatiemix
Visie: Welzijn Heemstede gaat uit van een samenleving waarin iedereen meedoet en participeert. Doel : De leefbaarheid binnen de wijken vergroten en sociale cohesie versterken (onder alle 26.000 inwoners). Mensen van verschillende generaties brengen wij bij elkaar: ouders, alleenstaanden, senioren, kinderen, grootouders, scholieren en kleinkinderen. Door contacten in de verschillende Heemsteedse wijken te bevorderen (onder het motto: liever een goede buur dan een verre vriend), via projecten, via voorzieningen op diverse locaties in de buurt en door aan te sluiten op buurtinitiatieven. Omdat we aanwezig zijn in de wijken en deelnemen in het Loket van Heemstede, weten we wat er leeft in de samenleving, zijn we in staat mensen in de wijken met elkaar te verbinden, initiatieven te bevorderen en te faciliteren. Voorbeelden: Kijk in de wijk, Straatspeelavonden, ComponistenBUUR, Op de koffie in de Princehof, aansluiting tussen jong en oud (kinderkoor en kinderkrant in seniorencomplex). Nieuw initiatief: Onze organisatie gaat de site ‘’Heemstede in de buurt’’ faciliteren: voor vraag en aanbod in een wijk om zo burenhulp een zet te geven. Samen met: Buurtinitiatieven.
3.2.2
Eigen kracht gericht op specifieke leeftijdsgroepen
Visie: Welzijn Heemstede gaat uit van een samenleving waarin iedereen meedoet en participeert. Wanneer inwoners een hulpvraag hebben spreken inwoners eerst en vooral hun eigen netwerk (hun eigen kracht) en sociale omgeving aan. Welzijn Heemstede wil een bijdrage leveren aan het creëren van de 9
noodzakelijke voorwaarden om dit mogelijk te maken. Wij leren deelnemers kennis, inzicht, en vaardigheden te vergroten voor zichzelf en voor anderen. Zo kan men zich ontplooien, maatschappelijke actie ondernemen, de (culturele) bagage verrijken, de horizon verruimen en zodoende sterker in de samenleving staan. Doel: Langer welbevinden stimuleren via eigen regie; signaleren, verbinden en versterken (onder alle 26.000 inwoners). Afhankelijk van de vragen van specifieke leeftijdsgroepen hebben we een gericht aanbod in activiteiten en cursussen. Via het Loket en het jongeren-, volwassenen- en seniorenwerk komen we in contact met veel doelgroepen. Insteek hierbij is de wens en behoefte van de deelnemer, waar ligt zijn / haar energie, kracht, het plezier? En hoe verbinden we deze met bestaande groepen of starten we hiervoor een nieuwe voorziening? Wij organiseren activiteiten waar mensen elkaar ontmoeten, hun sociale netwerken kunnen verstevigen, hun interesses en vaardigheden kunnen ontdekken en uitbouwen en daarmee hun zelfredzaamheid kunnen vergroten. We verbinden mensen aan dat wat ze leuk vinden. De “massa” van de bestaande activiteiten maakt dat het voor de deelnemer voelt als participatie op een positieve manier. Bij lichte hulpvragen geven we ondersteuning. In de overige gevallen verwijzen we door (warme overdracht naar onze (keten)partners). Door het beschikbaar stellen van ruimte en het onder de aandacht brengen van de mogelijkheden zorgen we ervoor dat ook andere organisaties in staat zijn om informatie en advies te geven. Ons hele pakket is hier gericht op preventie: het zo lang mogelijk uitstellen van voorzieningen. Als mensen de weg naar welzijnsactiviteiten weten te vinden werpt dat later ook zijn vruchten af. Voorbeelden: − Jongeren: Plexat, buitenboel, ambulant, knutselclub, naschoolse activiteiten − Volwassenen: literaire lezingen, groepsactiviteiten, − Senioren in vooral derde levensfase: Beweeggroepen, Spelletjesgroepen, Trefpunt, Excursiegroepen, individuele diensten aan ouderen − Alle leeftijden: cursussen, vrijwilligerswerk, Vrijwilligerspunt, vrijwilligersfeest Nieuw initiatief: In aanvulling op andere initiatieven, daar waar gewenst, praktische bijeenkomsten organiseren bij Welzijn Heemstede van alle (keten)partners om vragen en antwoorden van inwoners op elkaar af te stemmen. Samen met: Bibliotheek, Woningbouw corporaties, scholen, politie, ouderenbonden, Tandem, Kontext, Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG).
3.2.3
Kwetsbare doelgroepen
Visie: Welzijn Heemstede ‘trekt’ mensen (jongeren, volwassen en senioren) met een beperking uit de beslotenheid van een zorgomgeving en geeft hen een prettige en actieve plaats in onze Heemsteedse samenleving. Voor ons zijn het mensen met mogelijkheden.
10
Doel: Welbevinden, eigen regie en zelfredzaamheid kwetsbare doelgroepen vergroten (circa 500 inwoners). We doen mensen met een lichamelijke of psychische kwetsbaarheid, dementie, verslaving of een lange afstand tot de arbeidsmarkt een gepast aanbod om hen een stap richting welbevinden aan te bieden. Hoe meer verschillende mensen bij ons meedoen aan activiteiten hoe lager de drempel voor de specifieke doelgroepen wordt. Ons ultieme streven is telkens een meedoen van deze doelgroepen aan ‘’reguliere’’ welzijnsactiviteiten met onze andere inwoners. Voorbeelden: Project zelfstandig wonen, Gezond Natuur wandelingen, Kookcursus met de Baan. Nieuw initiatief: Vrijwilligers of beroepskrachten coachen –daar waar dat gewenst is - op individuele basis een kwetsbare persoon om mee te doen aan een collectieve reguliere welzijnsactiviteit of mee te doen aan vrijwilligerswerk van Heemstede Welzijn (SROI). Opdat deze mensen ‘’gewoon’’ onder de mensen zijn. En verder dagcentra die aansluiten bij deze doelgroepen. Samen met: De Baan, Hartekamp, InGeest, de gemeente als uitvoerder van de Participatiewet. 3.2.4
Kwetsbare senioren in vooral de vierde levensfase
Visie: Mensen hebben het gevoel dat ze minder (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) zorg kunnen krijgen. Welzijn kan dit gat opvullen door een vangnet te bouwen voor inwoners, die het niet lukt om mee te doen. Zij worden voor korte of langere tijd ondersteund, zodat iedereen zelfstandig kan blijven meedoen aan de samenleving Een deel van de dienstverlening is zorg gerelateerd en een aanvulling hierop. Zorg komt in beeld als je iets niet meer kan. Zorg raakt mensen aan, welzijn niet. Doel: Welzijn en regie op eigen leven van senioren vergroten, versterken van sociale netwerken rond senioren, ondersteunen waar gewenst (circa 4.000 inwoners). Wij willen voorkomen dat problemen verergeren, waardoor later in het proces zwaardere hulp of zorg moet worden ingezet (preventieve functie van welzijnswerk). In samenwerking met zorgorganisaties bieden wij een combinatie van welzijn en zorg aan, waarbij de insteek is dat iedereen op eigen kracht kan blijven meedoen. Dat is op dit niveau de kernactiviteit van Welzijn Heemstede. Waar zorg het overneemt als het echt niet meer kan zorgt de welzijnsaanpak ervoor dat het zelf doen zo lang mogelijk wordt ondersteund. Wij gaan naast de deelnemer staan en helpen het zelf te doen. Voorbeelden: Ouderenadviseurs. Klussendienst. Vrijwilligersvervoer. Tijd voor 2. Huisbezoek 80 jarigen. Telefooncirkel. Samen met Kontext: de Vrijwillige verhuiscoach. Domotica en eHealth bekend maken onder de doelgroep ouderen. Vrijwilligers ondersteunen senioren bij het gebruik van tablets en computer. Nieuw initiatief: Dagcentra, die aansluiten bij de verschillende doelgroepen, ruimte voor maatwerk zoals open inloop, afname per dagdeel, mét of zonder maaltijd, en op termijn weekend openstelling. Diensten uitbreiden met vrijwilligers voor een boodschappendienst, verhuiscoach, (huis-) artsbezoekbegeleider. In de formele zorg: in samenwerking met mantelzorgers, vrijwilligers opleiden in voor deze doelgroep relevante activiteiten.
11
Samen met: Zorgorganisaties o.a. verpleeghuizen, wijkverpleging, ouderenbonden, kerken, diaconie.
3.3
Visie op vrijwilligers, mantelzorgers, professionele krachten en organisatie
Onze dienstverlening is gericht op zelfredzaamheid, zelfregie en ontplooiing van inwoners. Dat vraagt een andere visie op vrijwilligers, mantelzorgers en professionele krachten. 3.3.1
Vrijwilligers
Voor en met vrijwilligers is ons motto. Vrijwilligerswerk biedt inwoners de mogelijkheid om deel te (blijven) nemen en een bijdrage te leveren aan het welzijn van anderen. We gaan nieuwe ontmoetingsgroepen ontwikkelen voor nieuwe doelgroepen waarbij de activiteit van de mensen zelf is. Vrijwilligers hebben daarbij de houding: wat kan je zelf doen als deelnemer? Onze deelnemers zijn eigenaar van hun activiteit en medeverantwoordelijk voor het resultaat, daarbij geholpen door onze vrijwilligers en beroepskrachten. Welzijn Heemstede maakt in haar dienstverlening dankbaar gebruik van de inzet van veel vrijwilligers, een onmisbare groep inwoners. Vrijwilligerswerk kent veel verschijningsvormen. Om deze beleidsmatig in te kaderen worden vier criteria gehanteerd: onverplicht, onbetaald, in georganiseerd verband en voor anderen of de samenleving. Bij vrijwilligers snijdt het mes aan meerdere kanten: het activeert mensen, stelt hen in staat hun expertise met anderen te delen, geeft zin aan het bestaan én het maakt activiteiten mogelijk waar anders geen ruimte voor zou zijn. Welzijn Heemstede heeft een gericht vrijwilligersbeleid voor meer dan 200 vrijwilligers en voorziet vanwege haar ambities in dienstverlening de komende jaren daarin een noodzakelijke verdubbeling tot 400. Welzijn Heemstede heeft de expertise in huis om vrijwilligers met verschillende achtergronden (van jong tot oud) te begeleiden en ondersteunen naar de verschillende diensten die gevraagd worden. Vrijwilligerswerk vergroot de zelfredzaamheid van deelnemers en van de vrijwilliger zelf. Daarnaast verbinden wij via het Vrijwilligerspunt Heemstede vrijwilligers en andere organisaties met elkaar. Op jaarbasis vinden hierdoor meer dan 100 vrijwilligers hun weg naar andere organisaties. Een deel van deze vrijwilligers komt uit nieuwe doelgroepen, waaronder mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Het Vrijwilligerspunt punt vergroot de deskundigheid van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties . Ook hier speelt het motto voor en met vrijwilligers. Vrijwilligers hebben enorm veel kennis in huis, die zij kunnen delen. 3.3.2
Mantelzorgers
Mantelzorgers zijn mensen die langdurig en onbetaald zorgen voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende persoon, bijvoorbeeld een partner, ouder of persoon uit hun omgeving. Vrijwilligers en mantelzorgers staan niet los van elkaar. Iemand die mantelzorg krijgt, ontvangt vaak ook hulp van vrijwilligers. En de ondersteuning van (overbelaste) mantelzorgers wordt ook vaak door vrijwilligers gegeven. Naast de voldoening die het zorgen voor de ander kan geven, kan het ook een hele belasting zijn. Mantelzorgers geven vaak aan hun grenzen te verleggen en raken hierdoor zelf uit balans. Dit kan gevolgen hebben voor hun eigen sociale leven en welbevinden. Een goede balans tussen zorgtaken en bijvoorbeeld werk, gezin en vrije tijd is van groot belang voor het kunnen volhouden van de zorg. Welzijn Heemstede zal, in nauwe samenwerking met het kenniscentrum Tandem, er naar streven 12
mantelzorgers te ondersteunen bij het volhouden van hun zorgtaken en hoopt hiermee te voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken. Tandem heeft hierin veel expertise. Wij bieden aanvullende faciliteiten aan bij mantelzorg (‘een middag of avond uitblazen’’) en hebben daarbij speciale aandacht voor jeugdige mantelzorgers. 3.3.3
Beroepskrachten: een andere manier van werken
We gaan het anders doen! We doen een stapje opzij. Dan doen wij om de zelfregie van de inwoners te stimuleren. Zo kunnen we ook meer doen met minder middelen. En we gaan vraag gestuurd werken. We gaan naast de inwoners staan en kijken wat we met en voor de inwoners kunnen doen. De inwoner staat te allen tijde centraal. Niet vanwege zijn problemen, maar vooral vanwege de oplossingen en aanpak die hij of zij zelf aandraagt en waarin hij of zij de regie neemt. Wat hierin wordt verwacht van de beroepskracht is het hebben van een duidelijke visie op de ideeën van de inwoner en een open, eerlijke houding. Verder is de signaleringsfunctie van elke professional van groot belang zowel in contacten in groeps- als in individueel verband. Een andere professionele houding In plaats van het overnemen van de verantwoordelijkheid, blijft deze in handen van de inwoner, ook wanneer hij te maken krijgt met tegenslagen. Dat vereist een wijziging in houding en gedrag van de professional. Alle ervaring en kennis die de welzijnsberoepskracht heeft opgebouwd, blijft van grote waarde om het werk goed te kunnen doen. Wel gaan we het een kwart slag anders doen. Van de ‘’nieuwe’’ beroepskracht wordt gevraagd om de inwoner daadwerkelijk te versterken. Juist door hem op dat lastige moment zelf de volgende stap te laten nemen. Dit betekent ook dat de beroepskracht nieuwe stijl soms zijn eigen ideeën over een goede aanpak opzij moet zetten. Bijvoorbeeld wanneer de inwoner een voorkeur heeft voor een bepaalde aanpak van zijn problemen, die niet (volledig) aansluit bij de voorkeur van de beroepskracht. Op zo’n moment moet de beroepskracht zijn gevoel van professionele status loslaten en zo mogelijk meegaan met de ideeën van de inwoner. Hoewel de beroepskracht de inwoner meer ruimte en verantwoordelijkheid geeft, zal hij ook weer moeten optreden als het misgaat. − De professionals zijn kwaliteitsbewakers. Zij bevorderen de samenwerking van de vrijwilligers onderling, motiveren en coachen hen. Zodoende blijft de professional ook dicht bij hun wensen en vaardigheden waardoor het vanzelfsprekend is hen te motiveren om een stap verder te gaan bij het inzetten van hun kwaliteiten of om nieuwe dingen bij te leren. − De professionals zijn voorwaardenscheppend. Zij onderhouden het contact en het netwerk met de begeleiders , vrijwilligers, docenten en sprekers. Zij gaan actief in gesprek met bezoekers om te horen waar behoefte aan is, welke ideeën mensen hebben. Zij volgen maatschappelijke ontwikkelingen in het werkveld en vertalen die in nieuwe initiatieven. Zij zijn belangrijk bij het initiëren van een goede sfeer, waarborgen de continuïteit en dragen de eindverantwoordelijkheid. − De professionals werken samen met andere organisaties. Met andere organisaties worden Initiatieven en activiteiten afgestemd. Er wordt samengewerkt en naar elkaar doorverwezen. − De methodiek van de professional De rol van de welzijnsberoepskracht is dus begeleiden en faciliteren van het proces en samenwerken met andere organisaties. Daarmee is de piramide in dienstverlening ook van toepassing op de beroepskrachten. Hoe hoger in de piramide hoe meer begeleiding en vice versa. Onderin de piramide 13
hebben inwoners nauwelijks begeleiding nodig. Het gaat daar om een goed en breed welzijnsaanbod dat stimuleert en faciliteert in welbevinden. De rol van de beroepskracht is daarbij op afstand: samen met vrijwilligers en (keten)partners nieuwe initiatieven opzetten en daarna loslaten. 3.3.4
Visie op organisatie
We hebben in dit plan het telkens over Welzijn Heemstede. In het begin van ons proces om tot dit plan te komen was dit een werktitel. Gaandeweg het proces zijn de beide besturen van Casca en WOH ervan overtuigd geraakt dat op basis van onze gedeelde visie en ambitie een verdergaande samenwerking gewenst is. De beide besturen hebben de intentie om tot een fusie te komen van beide organisaties. Zij hebben daarvoor een stappenplan voor ogen dat nader wordt toegelicht in het volgende deel.
14
Deel 2: Transformatieplan in 10 stappen 4. Uitwerking van uitgangspunten en visie De gemeente heeft Casca en WOH gevraagd een transformatieplan te maken in het kader van haar nieuwe visie op de toekomst. Hierbij heeft de gemeente een format aangeleverd. Hieronder wordt per onderdeel het format gevolgd. Daarin werken wij onze uitgangspunten en visie van hoofdstuk 3 uit in SMART stappen. De vijf uitgangspunten in dienstverlening aan vier verschillende doelgroepen en de intentie tot fusie zijn in alle 10 stappen meegenomen: Vijf uitgangspunten • Centraal stellen van het belang van de Heemsteedse inwoner • Versterken vrijwilligerswerk in Heemstede • Samenwerken ten behoeve van een integraal aanbod • Gericht zijn op innovatie • Oog hebben voor kwaliteit, doelmatigheid en duurzaamheid
4.1
Flexibele dienstverlening aan • eigen kracht over generaties heen • eigen kracht gericht op specifieke leeftijdsgroepen • kwetsbare doelgroepen • kwetsbare senioren in vierde levensfase
Resultaten, situatie na voltooiing transformatie en fasering
A
Te behalen transformatie resultaten
Beschrijving situatie na de transformatie (medio 2016 dienen de transformatiestappen - de transformatie van aanbod, werkwijze en organisatie - te zijn voltooid. De tweede helft van 2016 kan op deze wijze worden benut voor borging en nadere uitwerking)
Fasering om nieuwe situatie te bereiken (transformatiestappen en resultaten per kwartaal aangeven)
15
1
Resultaten
Situatie na transformatie
Fasering
Het aanbod is dichter bij de burger gebracht.
Eind 2015: Wij hebben een onderzoek onder inwoners afgerond en informatie opgehaald met hun vragen. Dat doen wij via het Loket, onze (ambulante) professionals, vrijwilligers, docenten, (keten)partners. Wij vragen de gemeente om ook een enquête te doen onder alle inwoners van Heemstede. Afhankelijk van het antwoord op deze vragen gaan wij onze dienstverlening verder versterken, vervangen en aanvullen.
a.
Aftrap met een gezamenlijke, feestelijk bijeenkomst. “we gaan het anders doen”. Wethouder geeft nieuwe opdracht aan de te ontwikkelen organisatie. Beide besturen stralen vertrouwen uit, voorwaarden zijn gezekerd en geven het stokje over aan het team Welzijn Heemstede. Tijdpad Mei 2015
b.
De Interne organisatie voorbereiden op de transformatie naar “welzijn nieuwe stijl”. Met alle medewerkers worden kleien slimme werkgroepjes samengesteld met een opdracht, gerelateerd aan de drie pijlers. waar we samen sterk in zijn : Activiteiten, Dienstverlening en Ondersteuning. Iedereen werkt naar het einddoel: onze vrijwilligers zijn eigenaar van de werkdoelen. Medewerkers worden in het werk gecoacht naar nieuwe werkwijze. Daar waar nodig wordt deskundigheidsbevordering aangeboden (aanbod FCB sectorplan). Resultaten nieuwe werken worden vertaald naar functionering en beoordeling. Tijdpad: aanvraag mei, alle medewerkers hebben voor juli eerste training ”arbeidsfit” doorlopen, daarna doorlopend.
c.
Stuurgroep (directie, management, bestuurders) samenstellen: coördineren en monitoren : - Allereerst de volgorde vaststellen van activiteiten of diensten die getransformeerd kunnen worden. Waar liggen mogelijkheden die als, “best practice” kunnen dienen als voorbeeld en opsteker voor de volgende groepen? Stuurgroep neemt projectbesluiten en stemt die af met bestuur/besturen/gemeente daar waar nodig. Tijdpad: start mei 2015, doorlopend
d.
Communicatie intern: werkgroep bijeenkomsten plannen, intranet, feedback organiseren, deelnemersraad samenstellen Tijdpad: start mei 2015, doorlopend
e.
Communicatie extern: PR beleid maken ter ondersteuning van het interne proces. We laten de buitenwereld zien waar we mee bezig zijn en waar inwoners van Heemstede ons voor mogen vragen Tijdpad in kwartalen beleid maken tweede kwartaal 2015, uitvoering doorlopend
f.
Werkgroep inventarisatie kwaliteit: Opdracht formulering onderzoek: maak vragenlijst, inventariseer de welzijn-vragen in Heemstede: via bestaand netwerk partners, Loket, CJG, Thuiszorg, Commissie Ouderen Werk, deelnemers en vrijwilligers aan de hand van concrete vragen.
Welzijn Heemstede is voortdurend op zoek naar de vragen van inwoners op welzijn gebied, faciliteert en ondersteunt en werkt samen met andere (keten)partners. Welzijn Heemstede verbetert voortdurend kwaliteit.
Halverwege 2016. Heemsteders komen langs en wij gaan langs Heemsteders, en zij krijgen antwoord op hun welzijnvraag. Die burgers worden meegenomen in de nieuwe methode van werken; zij zijn eigenaar van hun activiteit en medeverantwoordelijk voor het resultaat (geholpen door de beroepskracht). Voor en met vrijwilligers is ons motto! We blijven vraaggestuurd werken: we evalueren elke activiteit met de deelnemers en leren daarvan over de vragen van inwoners en verbeteren onze kwaliteit van dienstverlening. Deze kwaliteitscirkels voeren wij eind 2015 in. Eind 2016 hebben wij een stap gezet in een kwaliteitssysteem als bijvoorbeeld HKZ. Elke twee jaar gaan we het onderzoek herhalen en vertalen naar nieuwe diensten.
16
Zet de vragen uit via nieuwe kanalen, 80 jarig huisbezoekvrijwilligers (uitbreiden), deelnemers cursussen, ouders kinderopvang, pagina in de 'Heemsteder’. Vastleggen onderzoek methoden en draaiboek voor vervolg onderzoek. Communicatie van de uitkomsten en de analyse intern Basis leggen voor vervolg projecten, voorstellen doen Tijdpad: in kwartalen vragenlijst samenstellen tweede kwartaal 2015, uitvoering derde kwartaal, eind derde kwartaal afronden, vierde kwartaal presentatie en vervolgstappen communiceren
2
Het aanbod is toegankelijk en integraal en draagt bij aan de versterking van het sociale netwerk van Heemsteedse inwoners in het algemeen en ouderen in het bijzonder.
Halverwege 2016: twee nieuwe wijkinitiatieven gestimuleerd, twee nieuwe initiatieven in doelgroep volwassenen en twee in doelgroep kwetsbare groep.
Eind 2016 hebben wij zes dagcentra/activiteitencentra over Heemstede die aansluiten bij de verschillende doelgroepen, ruimte voor maatwerk zoals open inloop, afname per dagdeel, mét of zonder maaltijd, weekendopenstelling. Prinsenhof is ge-upgrade (businessplan) tot dagcentrum. Nieuwe doelgroepen doen daar hun inloop en activiteit. Met maaltijd mogelijk Dagcentrum Lieven de Keylaan De Luifel (activiteiten –en ontmoeting) -
De Pauwehof, als ontmoetingscentrum
g.
Onderzoek gemeenten onder alle bewoners In gezamenlijke werkgroep naar aanleiding ook van uitkomsten eerdere werkgroep enquête organiseren en vertalen naar nieuwe diensten Tijdpad: maart 2016
h.
Inrichten kwaliteitscirkels Na beide onderzoeken intern alle activiteiten ten minste elk half jaar met alle deelnemers evalueren en vertalen naar nieuwe activiteiten en verbeteringen. Kijken naar kwaliteitssystemen wat daarvan handig is om over te nemen en invoeren. Tijdpad: inrichten eind 2015, invoeren vanaf maart 2016
a.
Projectopdracht: Werkdoel: een website (‘Heemstede in de Buurt’) die vraag en aanbod in Heemstede samen brengt. Aansluiten bij - en met bestaande initiatieven in de wijk. Onderzoeken of deze “samen kunnen smelten” met behoud van een ieders eigenheid en vooral het eigen initiatief stimulerend. e Tijdpad in kwartalen: 1 kwartaal 2016 contacten intensiveren met bestaande initiatieven, inventariseren (in regio) welke bemiddelingssystemen goed werken. Halverwege 2016
b.
De doelgroep zelfredzame volwassenen is benaderd met een passende dienstverlening (met oog op contact voor kinderen en ouders). Halverwege 2016
c.
Twee nieuwe kwetsbare groepen een passend aanbod gedaan in samenwerking met (keten)partners Halverwege 2016:
d.
Onderzoek haalbaarheid/bezetting locaties en implementatie: Samenwerking met “de Oppeppers” (SHDH)
17
-
continueren maar wel met vakanties open en naast cursussen ook inloop, aanbod ook met Zorgbalans Bibliotheek, dagbesteding meer op het individu gericht Molenwerf meer aan de Indische buurt koppelen als ontmoetingcentrum Bij onderbezetting locatie afstoten
-
3
Het aanbod is toegankelijk en integraal en draagt bij aan het voorkomen dat Heemsteedse inwoners een beroep moeten doen op individuele voorzieningen.
Zie 2. In aanvulling daarop: het Loket.
Er zijn onder andere inloopmogelijkheden gerealiseerd voor sociale participatie van doelgroepen die (nog) geen gebruik maken van het huidige zorg- en/of welzijnsaanbod.
4
Het aanbod is toegankelijk en integraal en gericht op, c.q. toegankelijk voor Heemsteedse inwoners die behoefte hebben aan specifieke ondersteuning (onder andere mensen met een beperking).
Tijdpad: samenstellen werkgroep tweede kwartaal 2015, inventarisatie haalbaarheid samenwerkingsverbanden concreet met plan van aanpak per groep, derde kwartaal 2015. Daarna realisatie naar aanleiding van inventarisatie haalbaarheid, uitvoering 2016
Werkgroep samenstellen: welzijn, loket, Zorgbalans, SHDH en gemeente, bibliotheek Evaluatie dagcentrum Lieven de Key. Planning nieuwe dagcentra, onderzoek naar de haalbaarheid en wenselijkheid. -
Eind 2015 hebben wij ook via het Loket en ons onderzoek helder welke doelgroepen met een beperking welke vragen hebben.
Prinsenhof is ge-upgrade (businessplan) tot dagcentrum. Nieuwe doelgroepen komen voor hun inloop en activiteit. De Luifel: uitbreiding aanbod open inloop voor mensen met een beperking. Samen met deelnemers van “de Baan” en de Hartekamp opzetten van een inloop activiteit overdag De Pauwehof, dagcentrum samen met SHDH ontmoetingsgroep Bibliotheek, dagbesteding voor meer individualistische doelgroep samen met Zorgbalans Molenwerf meer aan de Indische buurt koppelen als ontmoetingcentrum Molenwerf inloop samen met ontmoetingsgroep
Tijdpad: samenstellen werkgroep tweede kwartaal 2015, inventarisatie haalbaarheid samenwerkingsverbanden concreet met plan van aanpak per groep, derde kwartaal 2015. Daarna realisatie naar aanleiding van haalbaarheid, uitvoering 2016
Zie onder 1.
Halverwege 2016 hebben wij deze mensen opgenomen in onze reguliere activiteiten, met waar nodig begeleiding.
18
5
Resultaten
Situatie na transformatie
Fasering
De inzet van vrijwilligers is bevorderd.
Eind 2015 hebben wij al onze vrijwilligers bevraagd op hun inzet, wensen en mogelijkheden.
Tijdpad in kwartalen: Inrichting werkgroep voor vragenlijsten derde kwartaal 2015 Alle medewerkers bevragen hun vrijwilligers vierde kwartaal 2015 Uitkomsten vertalen naar nieuwe aanpak in eerste kwartaal 2016 Herhalen eind 2016
Er zijn onder andere initiatieven ontwikkeld die een bijdrage leveren aan het vrijwilligerswerk door jongeren, het vrijwilligerswerk door mensen met een beperking, het vrijwilligerswerk in het kader van de Participatiewet (Tegenprestatie) en aan de inzet van het vrijwilligerswerk bij de levering van formele zorg (zie voor dit laatste tevens sub 8).
Halverwege 2016 werken wij met vrijwilligers ‘’nieuwe stijl’’. Deelnemers zijn vrijwilligers geworden. Vrijwilligers zijn onderdeel van de doelgroep (jongeren, mensen met een beperking, senioren) en zijn eigenaar en verantwoordelijk voor hun activiteit. Participatiewet-vrijwilligers zijn een speciale doelgroep. Zij moeten werkervaring opdoen. Wij gaan hen gerichte plekken bieden in overleg met de sociale dienst (vrijwilligerspunt). De vrijwilligers worden begeleid door speciale (coachende) vrijwilligers de beroepskrachten, in samenwerking met Kontext.
Actieve werving nieuwe vrijwilligers Vanaf juni 2015 doorlopend Vrijwilligerspunt ontwikkelt met haar medewerkers “de bijzondere bemiddeling”. Plan voor eind 2015. Uitvoering in 2016. Medewerkers (vrijwilligers) werven. Stage lopen bij de verschillende partners om kennis van- en over de doelgroep op te doen. Plan voor eind 2015. Uitvoering in 2016.
Eind 2016 werken twee keer zoveel vrijwilligers met ons (400). Eind 2016. Het Vrijwilligerspunt gaat zich, naast de bestaande dienstverlening, richten op werving van vrijwilligers voor specifieke doelgroepen door het organiseren van bijeenkomst Oriëntatie op vrijwilligerswerk gericht op deze doelgroepen. Organiseren van scholing voor en door vrijwilligers en scholing gericht op de ondersteuning van kwetsbare groepen. Samen met organisaties creëren van vrijwilligersplekken voor kwetsbare doelgroepen en in het kader van de Tegenprestatie , waarbij deze mogelijk worden ondersteund door een ‘maatje’. 6
De ondersteuning van mantelzorgers is bevorderd. Hieronder wordt tevens verstaan het aanbieden van activiteiten voor diverse lotgenotengroepen.
Een aantal organisaties heeft een goed aanbod Wat wij bereikt hebben halverwege 2016 is dat het aanbod met elkaar verbonden is: Kontext, Tandem, patiënt- en lotgroepen (Alzheimer, Parkinson) en aansluit bij de vraag die wij
We verbinden de huidige “aanbieders”. Organisatie door middel van een professioneel lotgenotenoverleg. Ontmoeting, uitwisseling good practice, onderzoek naar “gaten”in het aanbod Tijdpad in kwartalen
19
onderzocht hebben (zie 1). Verder maken wij verbinding met thuiszorgorganisaties voor hetgeen zij tegenkomen in hun praktijk. Daarnaast besteden wij specifieke aandacht aan de jonge mantelzorgers. Voor hen creëren wij een lichte vorm van respijtzorg. (bijvoorbeeld een avondje ‘’uitblazen’’).
-
Vierde kwartaal 2015 en eerste kwartaal 2016
We geven informatie aan mantelzorgers waar ze terecht kunnen. Zie verder onder 5. 7
Initiatieven uit de samenleving, gericht op de bevordering van het sociale netwerk van inwoners die dit zelfstandig niet kunnen realiseren worden ondersteund.
Buurtgericht De leefbaarheid in de gemeente vergroten ,ondersteunen van burgerinitiatieven, versterken netwerk van buurtbewoners door ‘Kijk in de wijk’ en de Straatspeelavonden, burgerinitiatief ‘Vindingrijk’ ‘Geleerdenwijk’, ‘Op de koffie’ in de Princehof. Generatie mix activiteiten (met kinderen naar senioren en vice versa).
Zie 1, 2 en 3
8
Samenwerking met organisaties die door de gemeente zijn gecontracteerd in het kader van de Wmo en de Jeugdwet is vorm gegeven. Samenwerking tussen formele en informele zorg is geïntensiveerd. Activiteiten en/of projecten die de samenwerking tussen de informele zorg en formele zorg bevorderen zijn opgezet.
Aanhakend bij bestaande overleggen, systematisch overleg met Wijkverpleegkundigen / huisartsen/ GGZ Systematisch overleg met CJG, Halt, Politie, etc. Warme overdracht met kinderopvang. Naschoolse activiteiten met meer scholen en de wijk. Vanaf eind 2015 houden we een inloop van (keten)partners.
a.
Inrichting en uitvoering eerst op strategisch daarna op tactisch en uitvoerend niveau Tijdpad: derde kwartaal 2015 en daarna doorlopend
b.
Werkgroep: Sociaal cultureel werker, Vrijwilligerspunt, wijkverpleging: Vaststellen sterke punten van beide diensten. Inschakelen van de actieve vrijwilligers waar de vragen liggen, samen met de vrijwilligers een PR plan maken, werving van deelnemers en vrijwilligers Tijdpad: derde kwartaal 2015 en daarna doorlopend
c.
Eerst per kwartaal, later maandelijks vrijwilligersbijeenkomsten waar elkaar feedback gegeven wordt en casuïstiek besproken. Tijdpad: vierde kwartaal 2015 en daarna doorlopend
Aanbod van ‘Vriend actief’ en ‘Tijd voor twee’ uitbreiden naar meer vrijwilligers.
20
9
Er is sprake van effectief gebruik van de accommodaties in Heemstede.
Zie onder 2 voor onze accommodaties.
idem
Eind 2015 hebben Casca en WOH een gezamenlijk programma. Eind 2015 hebben we de medewerkers gematched op het gezamenlijk programma en een gezamenlijk verandertraject laten doorlopen. Eind 2015 hebben wij ook onze vrijwilligers bevraagd en meegenomen in het verandertraject (eigenaarschap).
a.
Gezamenlijk programma: Tijdpad: Tweede en derde kwartaal 2015: Samenwerking werkvloer, werkend naar één team toe
b.
Veranderprogramma medewerkers, docenten en vrijwilligers : Mei 2015 en doorlopend
c.
Fusie Onderzoek naar nieuwe en juridische inrichting organisatie: juni, juli 2015 Due dilligence WOH en Casca: juli, augustus, september 2015 Besluitvorming besturen: oktober 2015 Nieuwe inrichting verder uitwerken: november, december 2015 Implementatie fusie : tussen januari en juni 2016
Dit betreft de door de stichtingen gebruikte (eigen) accommodaties en - in het kader van samenwerking - overige locaties in Heemstede (waaronder de Bibliotheek Heemstede). Het gebruik van accommodaties maakt tevens onderdeel uit van de samenwerking met de zorgaanbieders (zie sub 8). 10
De samenwerking is inhoudelijk én organisatorisch geïntensiveerd. Hieronder wordt tevens de mogelijkheid begrepen van een organisatorische samenwerking in de vorm van een “personele unie” (bijvoorbeeld in de vorm van 1 directeur).
Halverwege 2016 zijn WOH en Casca in een of andere vorm gefuseerd. De afgelopen jaren heeft de deskundigheidsbevordering stil gelegen door bezuinigingen. Ook is er nu geen geld voor. Van de beroepskrachten en de vrijwilligers vraagt het nieuwe welzijnsdenken een omslag in denken en doen. Wij vragen de gemeenten daarop te investeren.
Zie verder financiële paragraaf (4.2).
21
Met opmaak: Engels (V.S.)
4.2
Financiële paragraaf
De transitie vraagt een investering om het plan mogelijk te maken. Ook kunnen op korte en lange termijn efficiency winsten worden geboekt. WOH maakt al gebruik van aantal diensten van Casca (financiën). Dat kan op termijn op elkaar afgestemd worden (schoonmaak, PR, P&O et cetera). Om de beoogde samenwerking en transitie te realiseren voorzien wij voor 2015 en 2016 het volgende: - de aanstelling van een gezamenlijke operationeel manager welzijn (kan worden gefinancierd door WOH en Casca samen); - de fusiebegeleiding op bestuurlijk niveau door een gezamenlijke directeur (wellicht onvoldoende budget bij WOH en Casca samen om deze kosten te financieren); - mogelijke frictiekosten ( volgens een ruwe inschatting tussen € 200.000 en € 400.000,--) en verder afhankelijk van het proces; - de kosten t.a.v. deskundigheidsbevordering (circa € 20.000); - de kosten t.a.v. fusieproces en organisatiekosten (met name due dilligence, nieuw logo, briefpapier et cetera / circa € 35.000).
22
Planning activiteiten Transformatieplan Welzijn Heemstede plan
activiteit
Tweede kwartaal 2015
Derde kwartaal 2015
Vierde kwartaal 2015
Eerste helft 2016
Tweede helft 2016
1a 1b
Feest –startbijeenkomst Interne organisatie: deskundigheidsbevordering Samenstellen Stuurgroep: coördineert en monitort Interne communicatie: plannen, intranet, organisatie feedback, samenstellen Deelnemersraad. Externe communicatie: PR-beleid t.b.v. intern proces en buitenwereld. Werkgroep (WG) Inventarisatie kwaliteit: onderzoek welzijnsvragen vragenlijst opstellen: via (keten-) partners, Loket, CJG, Thuiszorg, COW. Uitzetten: via nw. kanalen, 80+bezoek, deelnemers cursussen, ouders KOV, pagina Heemsteder Vastleggen onderzoekmethoden Onderzoek gemeente bewoners WG installeren (gemeente / Welzijn Heemstede) Onderzoek onder alle bewoners Heemstede Kwaliteitscirkels Inrichten Invoeren
mei Mei: kick off Juni: 1e training ‘arbeidsfit’ mei
X x x
x
x
x
x
x
X
mei
x
x
x
x
mei / juni
x
x
x
x
x
x
x
1c 1d
1e 1f
1g
1h
mei / juni
X aug.
X dec. X maart
X dec. X maart
23
plan
activiteit
2a
De Heemsteder website ‘Heemstede in de Buurt’ matcht vraag en aanbod in Heemstede. Onderzoek aansluiting bij bestaande wijkinitiatieven en mogelijkheden samengaan met behoud eigenheid.
Aanbod passende dienstverlening aan: 2b Doelgroep zelfredzame volwassenen 2c Kwetsbare groepen 2d Onderzoek haalbaarheid en implementatie ontmoeting/ dagbesteding met SDHD, Princehof (DC), Pauwehof (OC), Bib+ Zorgbalans (DC), Molenwerf (OC). 3 4 5
6
WG: evaluatie DC Lieve de Key Onderzoek en planning nw. DC’s Zie 1 Vrijw.punt: Participatievrijwilligers i.s.m. Kontext. Medew/vrijw. Actieve werving vrijwilligers ‘De bijzondere vrijwilliger’: Plan Uitvoering werven, stagelopen bij verschillende partners als deskundigheidsbevordering. Mantelzorgers: verbinden huidige aanbieders. Org. d.m.v. professioneel lotgenotenoverleg. Ontmoeting, uitwisseling good practice, onderzoek gaten in aanbod incl. uitbreiding met lichte vorm respijtzorg
Tweede kwartaal 2015
Derde kwartaal 2015
Vierde kwartaal 2015
Eerste helft 2016 x
Tweede helft 2016 x
x
x
x
x x x
x
x
x
x
x
X
X
X
X
x
x x x
x
x
x
24
7 plan
Zie 1,2 en 3 activiteit
8a
10b
Samenwerking / afstemming zorgaanbieders Inrichting overleg zorg WG: SCW, Vrijwilligerspunt, wijkverpleging:vaststellen sterke punten beide diensten in het nu. Inschakelen active vrijwilligers. ; onderzoek met COW en samen met vrijwilligers PR-plan maken, werving vrijwilligers en deelname, communicatie. Maandelijkse bijeenkomsten voor onderlinge feedback en casuïstiek Vrijwilligersbijeenkomsten Zie 2 Gezamenlijk programma Casca en WOH Veranderprogramma
10c
Onderzoek naar fusie en implementatie WOH / Casca
8b
8c 9 10a
Onderzoek op nieuwe en juridische inrichting organisatie Due dilligence WOH en Casca Besluitvorming besturen Nieuwe inrichting verder uitwerken Fusie van start laten gaan, overhevelen et cetera en implementatie
Tweede kwartaal 2015
Derde kwartaal 2015 x
Vierde kwartaal 2015 x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Eerste helft 2016 x
x
Tweede helft 2016 x
x
X juni/ juli/aug. X juli/ aug./sept.
Met opmaak: Engels (V.S.)
X okt. X nov. /dec.
X jan.
x x
25
Bijlage 1: Dienstenoverzicht -
-
Diensten Actuele activiteiten: activiteiten die per keer bezocht kunnen worden. Deze activiteiten bieden een wekelijks wisselend programma met lezingen, films, workshops, excursies, sport en creatieve activiteiten, lunch en film, thema maaltijd en maaltijden. Ontmoetingsactiviteiten die wekelijks terugkeren zoals schaken, bridge, klaverjassen, biljarten. Cursussen Cursussen op het gebied van educatie, talen, culinair, creativiteit, beweging, ontspanning en informatica. Sommige cursussen duren het hele seizoen, andere een aantal weken.
Speciale activiteiten voor jongeren: - Clubs en cursussen: Timmeren, computeren, pizza's of koekjes bakken, je eigen groenten kweken, breakdance, toneelspelen, game design, tekenen en schilderen. Clubs en cursussen zijn in huis. Op sommige scholen ook als buitenschoolse activiteit of als onderdeel van de Brede School. - Woensdagmiddag knutselclub. Kinderdisco en DJ cursus in Plexat; een vakantieweek iedere laatste week van de zomervakantie "De Buitenboel" en er zijn jaarlijks straatspeelavonden in steeds een andere Heemsteedse wijk. - CKV Workshops. Breakdance, kleding maken, capoeira, rap/poëzie, moderne dans, ontwerpen, graffiti enz. - Het jongerenwerk speelt ook een rol in de contacten tussen bewoners en jongeren, in wijken waar dat moeizamer verloopt. Dat kan gaan om veiligheid, speelplekken of overlast. - Maatschappelijke stages bij organisatie zelf of voor scholen bij andere organisaties. Speciale activiteiten voor senioren: - Trefpunt Casca - Seniorenweb: cursussen computer vaardigheden door vrijwilliger leeftijdsgenoten. - Ontmoetingscentrum Pauwehof: cursussen in een beschermde omgeving. Met persoonlijke aandacht van vrijwilliger gastvrouwen. - Beweegcursussen - Ko-Bus tochtjes. Het hele jaar worden uitjes georganiseerd, speciaal voor ouderen. De tochtjes duren maximaal een halve dag en het aantal deelnemers per tochtje is 8. - Samen Eten: maandelijks een gezamenlijke maaltijd voor ontspannen contacten met leeftijdgenoten. Gastvrouwen zorgen voor gezelligheid, persoonlijke aandacht, een mooi aangeklede tafel; zij ontvangen en bedienen de gasten - Koor Sing- in - Bridge club, Overbos Dienstverlening voor senioren: - Loket Heemstede de ouderen-adviseurs Welzijn Ouderen is partner in Loket Heemstede. De ouderenadviseurs, in dienst van Welzijn Ouderen, werken in - en vanuit Loket Heemstede. Zo heeft Welzijn Ouderen een korte lijn met de doelgroep die in het Loket haar vragen stelt. Het Loket is ook de toegang van een aantal diensten en activiteiten van Welzijn Ouderen: het dagcentrum, de Vrijwilliger plus, de Financieel Administratieve Ondersteuning en de Verhuiscoach. De Ouderenadviseur werkt vanuit Loket Heemstede dat tevens als toegang dient voor de Wmo maatwerkvoorzieningen. Bij het onderzoeken of een maatwerkvoorziening van toepassing is, worden alle levensgebieden tijdens een of meerdere huisbezoeken besproken door de ouderenadviseur. Hierbij wordt uitgebreid gekeken naar eigen kracht en eigen netwerk van de 26
-
-
-
-
-
-
-
oudere. Op deze manier krijgt de ouderenadviseur goed zicht op waar de behoefte en noodzaak ligt bij de oudere. Regelmatig komt de ouderenadviseur tegen dat in de eigen kracht en netwerk al een oplossing ligt voor de vraag of probleem waarmee de oudere zich meldt. Steeds meer bestaat de doelgroep uit oudere ouderen, regelmatig 90-plussers. De directeur van Welzijn Ouderen maakt deel uit van het managementteam en heeft regelmatig contact met de loketcoördinator. De signalen uit het Loket vormen een bron van informatie voor het ontwikkelen van de dienstvelening. Activerend Huisbezoek Soms is het voor mensen moeilijk om zelf hulp of zorg in te schakelen ook al vraagt de situatie daar wel om. Heeft men dan geen mensen in de buurt die hierbij kunnen helpen, of dit kunnen stimuleren. Dan kan de ouderenadviseur in het kader van het activerend huisbezoek proberen in contact met deze mensen te komen. Als dat contact er is, kan samen gekeken worden wat de beste oplossing is. Deze situaties vragen om meer tijd, een langer traject en maatwerk. Deze doelgroep vraagt om een specifieke benadering. Het is lastig met hen in contact te komen omdat deze ouderen vaak een teruggetrokken bestaan leiden. Zij zijn alleen thuis te bereiken. Daarbij zijn zij soms achterdochtig en gereserveerd, waardoor zij gevoelig zijn voor het verloop van het eerste contact. Om in contact te komen zal de beroepskracht zelf op hen af stappen. In deze dienst is samenwerking met andere instanties heel belangrijk. Samen zorgen voor de meest kwetsbare inwoners. Daarom is er veel contact met huisartsen en praktijkondersteuners, woningbouwcorporaties, thuiszorgorganisaties en natuurlijk van de collega’s in het Loket. Signalen die leiden tot een huisbezoek komen vanuit de huisbezoek 80+, klussendienst, Loket Heemstede en het Sociaal Team. Met de auto 'uit en thuis' Vrijwilligers rijden u met hun eigen auto op werkdagen tussen 09.00 en 17.00 uur naar bijvoorbeeld de kapper, het ziekenhuis, de tandarts, familie, zwembad enz. De betaling gebeurt met strippenkaart. Telefooncirkel voor ouderen die geen familie in de directe omgeving hebben. De deelnemers van een telefooncirkel staan onder leiding van een vrijwilliger. Elke dag, ook in het weekend, heeft men contact met elkaar. Hierdoor weten de deelnemers dat als de telefoon niet wordt opgenomen er actie wordt ondernomen. Klussendienst, vrijwilligers verrichten kleine klussen in en om de woning voor ouderen die niet (meer) in staat zijn de klussen zelf te doen. Computer hulpdienst voor problemen met de computer kunnen ouderen terecht bij de Klussenbank. De klussen worden uitgevoerd door vrijwilligers. Mediacafe: In de bibliotheek ieder tweede donderdag van de maand hulp voor mensen die vragen hebben over tablet,smart Phone en dergelijk Administratieve Thuishulp zelfstandig wonende ouderen in Heemstede worden geholpen bij hun persoonlijke financiële administratie, zoals: betalen van rekeningen, regelen van periodieke betalingen, invullen van formulieren en declaraties en het overzichtelijk opbergen van de administratie. FAO, Financieel Administratieve Ondersteuningsgroep Deskundige vrijwilligers helpen ouderen met: financiële regelgeving, belastingen, ordenen van de administratie, controleren van nota's voor de eigen bijdrage, bijzondere bijstand, huisvesting en woonsituatie, schrijven van beroep- en bezwaarschriften enz. Belastinginvulhulp bij het invullen van eenvoudige belastingformulieren Samenwerkingsverband met de ouderenbonden in Heemstede. Speciaal opgeleide vrijwilligers zijn ouderen behulpzaam bij het invullen van belastingaangiften, ook aan huis. Verhuiscoach voor Mensen die willen of moeten verhuizen en voldoen aan bepaalde voorwaarden, kunnen een beroep doen op de inzet van een vrijwillige verhuiscoach. De verhuiscoach staat de klant bij gedurende het verhuistraject. aanmelding via de ouderenadviseur bij Loket Heemstede.
27
-
Huisbezoek 80 jarigen Ouderen die 80 jaar worden krijgen rond hun 80ste verjaardag een brief van de gemeente Heemstede, waarin zij een bezoek aangeboden krijgen . Er wordt hiermee zowel informatie gegeven als ontvangen over de behoeftes aan dienstverlening. - Tijd voor 2 'Tijd voor 2' biedt ondersteunende en/of activerende begeleiding aan ouderen woonachtend in Heemstede. Vrijwilligers bieden bezoek aan huis, een praatje willen maken,een wandeling , samen naar de winkel. - Pedicure De pedicure is elke donderdag aanwezig in de Lieven de Keylaan. - Schoonheidsspecialist op vrijdag aanwezig op de Lieven Keylaan 24. - Rijbewijskeuring Voor de rijbewijskeuring kunnen 75 plussers een afspraak maken via Welzijn Ouderen met de keuringsarts, in de Lieven de Keylaan - Dagcentrum Lieven de Key, een samenwerkingsproject van Stichting SHDH, gemeente Heemstede en Welzijn Ouderen Heemstede . Het dagcentrum is geopend op maandag, donderdag en vrijdag van 9.45 tot 16.00 uur. Voor ouderen in de gemeente Heemstede die zelfstandig wonen en die in contact willen komen met leeftijdgenoten. De begeleiding is professioneel waarbij beroepskrachten en vrijwilligers samen persoonlijke aandacht geven. Vervoer kan geregeld worden door gebruik maken van de KO-Bus, of vrijwilligersvervoer. Aanmelding via de ouderenadviseurs in het Loket. Dienstverlening voor organisaties - Vrijwilligers punt: werven en bemiddelen van vrijwilligers, bieden van deskundigheidsbevordering aan organisaties die met vrijwilligers werken - Administratieve ondersteuning voor organisaties. Verzorging van de boekhouding, betalingen tot en met de jaarrekening - Verhuur ruimtes, zalen, met en zonder horeca voorzieningen - Gebruik van de Ko-bus, met vrijwilligerchauffeur voor het vervoer naar sociaal culturele activiteiten (RIBW, de Kapel Bloemendaal)
28
Bijlage 2: Samenwerkingspartners en wat men doet •
• •
•
•
•
•
•
•
•
• •
De Baan Een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor mensen met een verstandelijke beperking in alle gradaties, van alle leeftijden, vanuit alle achtergronden. Men realiseert vrijetijdsbesteding in alle soorten en maten voor de bezoekers. En adviseren, ondersteunen en ontlasten ouders en begeleiders. Bibliotheek Kennemerland CJG : Centrum voor Jeugd en Gezin. Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor alle ouders, opvoeders, kinderen, jongeren en professionals in Haarlem die vragen hebben over opvoeden en opgroeien. Commissie Ouderen Werk (COW) COW komt ieder kwartaal bijeen en is een platform voor de uitwisseling van informatie, overleg en advies ten behoeve van ouderen in Heemstede. Deelnemers zijn Kontext, Katholieke Bond voor Ouderen (KBO), Protestant Christelijke Ouderenbond (PCOB), Algemene Bond voor Ouderen (ANBO),Diaconie van de Protestantse kerk Heemstede, Stichting Sint Jacob (zorgorganisatie), Loket Heemstede, Zorgbalans (zorgorgainsatie), Viva Zorggroep (thuiszorg), Casca, de Pauwehof, SHDH (zorgorganisatie), de Zonnebloem (vrijwilligers huisbezoekorganisatie), RIBW, huize Flora, Tandem, Humanitas (vrijwillige huisbezoek en administratieve thuishulp). Domotica Een commerciële organisatie die producten aanbiedt om comfortabel, veilig en zelfstandig te wonen (zoals inloopdouche, zorgalarm, rolstoel sanitair e.d.) E-health Het gebruik van technologie ter ondersteuning of verbetering van de gezondheid en de gezondheidszorg. Berichten in het dossier e-health gaan bijvoorbeeld over videocontact met thuiszorgmedewerkers of telemonitoring van patiënten met chronische aandoeningen. HALT Halt is een Nederlandse instantie die kortlopende interventies organiseert om jeugdcriminaliteit te voorkomen, bestrijden en bestraffen. HALT staat voor Het ALTernatief. De Hartekamp De Hartekamp Groep is een middelgrote, kleinschalig werkende organisatie en biedt diverse woonvormen, vormen van dagbesteding en beschermd wonen in Kennemerland, aan kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen met een verstandelijke of meervoudige beperking. InGeest GGZ InGeest biedt psychiatrische zorg op maat aan kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen. De persoonlijke aandacht voor de patiënt staat altijd voorop en door de vele locaties in de regio is er altijd hulp in de buurt. Kontext Een organisatie voor welzijn en maatschappelijke dienstverlening in de regio Zuid Kennemerland. Kontext is er voor iedereen en biedt hulp op veel verschillende vlakken zoals wonen, zorg, werk, financiën en welzijn. Nova College Plexat (onderdeel van jeugd- en jongerenwerk Casca) Jeugd en jongeren hebben hun eigen plek in Heemstede: Plexat (Casca). Tieners en jongeren kunnen er op vaste tijden van de week terecht, al naar gelang hun leeftijd. Naast de clubs en cursussen waar zij aan mee kunnen doen, is Plexat bedoeld om zo maar binnen te lopen, met elkaar te kletsen of te poolen, leeftijdgenoten te ontmoeten of mee te doen aan sport of spel.
29
Met opmaak: Nederlands (standaard)
•
•
•
•
RIBW Kennemerland /Amstelland en Meerlanden begeleidt mensen die kwetsbaar zijn vanwege psychiatrische of psychosociale problematiek. Een zorgvraag kan betrekking hebben op verschillende levensgebieden: financiën, dagbesteding, huiselijke relaties, geestelijke gezondheidszorg, lichamelijke gezondheid, en huisvesting. Afhankelijk van de vraag wordt ondersteuning geboden die zich op een of meer van deze levensgebieden richt. SDHD SHDH ondersteunt vanuit zeven locaties in Haarlem en Bloemendaal cliënten op het gebied van wonen, gezondheid en leefcomfort. In samenwerking met cliënten, verwanten en vrijwilligers gaat SHDH uit van de vragen, wensen en mogelijkheden van de cliënt. Tandem Een non-profitorganisatie die met subsidie van gemeentes op diverse wijzen ondersteuning aan mantelzorgers biedt. Vrijwilligerspunt Heemstede Het Vrijwilligerspunt is een initiatief van de gemeente Heemstede en is ondergebracht bij Casca. Zij vervult in Heemstede een sociale makelaarsfunctie. Zij is er a) voor Heemstedenaren, jong en oud, die zich als vrijwilliger (willen) inzetten binnen de gemeente Heemstede en b) voor organisaties die met vrijwilligers werken. a) Inwoners van Heemstede kunnen bij het Vrijwilligerspunt terecht met alle vragen over vrijwilligerswerk: over vacatures, over klussen, over organisaties, over wat bij hen past, over de rechten en plichten die ze hebben en wat er verder bij vrijwilligerswerk komt kijken. Het vrijwilligerspunt ondersteunt vrijwilligers en organisaties met: o Informatie: Het Vrijwilligerspunt heeft een overzicht van de Heemsteedse organisaties die met vrijwilligers werken. En over het soort vrijwilligerswerk dat je er kunt doen; o Bemiddeling: Het Vrijwilligerspunt brengt organisaties en (nieuwe) vrijwilligers bij elkaar; o Scholing: Het Vrijwilligerspunt organiseert workshops deskundigheidsbevordering en adviseert over scholing van vrijwilligers en van mensen die met vrijwilligers werken; o Vraagbaak: Het Vrijwilligerspunt is aanspreekpunt voor vragen over arbeidsvoorwaarden, rechten & plichten, verzekeringen, vrijwilligerscontracten of andere zaken rondom vijwilligerswerk; o Trends: Het Vrijwilligerspunt is op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van vrijwilligerswerk; b) Organisaties die met vrijwilligers werken kunnen bij het Vrijwilligerspunt aankloppen voor hulp bij het werven en bij het blijven motiveren van vrijwilligers. En voor advies op gebieden als scholing, fondsen- en sponsorwerving, werkklimaat en zo meer.
30
Bijlage 3: Artikelen Burenhulp Burenhulp is een netwerk van vrijwillige burenhulp. Dit sluit aan bij het sociale beleid van de gemeente Heemstede. Het doel is om in Heemstede per wijk meer naar elkaar om te kijken, aandacht te besteden aan elkaar, burenhulp te organiseren, problemen en eenzaamheid te signaleren en meer ’samen voor elkaar’ te zorgen. Dit gebeurt natuurlijk al op veel plekken. Welzijn Heemstede wil aansluiten bij bestaande initiatieven en deze verder ontwikkelen zodat dit in elke straat gebeurt. De contactpersonen komen regelmatig om de beurt bij elkaar thuis. Degene die contactpersoon in een straat is weet wie de kwetsbare personen zijn (jong en oud) en weet wie er als vrijwilliger iets kan betekenen voor de straat. Zij organiseert met de vrijwilligers in de straat de boodschappenhulp, burenhulp, praktische hulp, en meedoen aan activiteiten. Elke twee maanden komen de contactpersonen een avond bij elkaar: gewoon bij iemand thuis op de bank om met elkaar uit te wisselen over bewoners en thema’s, tips, signalen en ideeën. En het is ook gewoon gezellig. De (vrijwillige) coördinator wordt ondersteund door Welzijn Heemstede en zorgt voor werven en ondersteunen van de contactpersonen, organiseert de bijeenkomsten, zorgt voor nieuwsberichten en contact met externen, en houdt de sociale kaart bij op het gebied van zorg & welzijn. Het gaat meestal over eenvoudige vragen, een boodschap doen, een praatje maken, een klusje doen, iets signaleren. De contactpersoon doet dat niet allemaal zelf, maar heeft weer overzicht van vrijwilligers uit de straat die graag willen meehelpen. Vrijwilligers met een beperking De afgelopen jaren heeft o.m. Movisie onderzoek gedaan naar deze groep (potentiële) vrijwilligers. Men constateerde dat deze mensen ondanks hun beperkingen vaak heel veel doen: ze werken soms, en ze doen vaak vrijwilligerswerk, ze zijn menigmaal mantelzorger of betrokken lotgenoot. Hun netwerk is zeer belangrijk, maar vaak ook erg beperkt. Om hun zelfstandigheid te kunnen behouden, wordt ondersteuning van een beroepskracht door hen als essentieel beschouwd. Evenals het in stand houden van hun netwerk. Velen van hen zijn ware evenwichtskunstenaars in het combineren van hun eigen kracht, het aanspreken van hun netwerk en het benutten van de professionele steun.
31