WELKOM bij de gezamenlijke informatiebijeenkomst over de wijzigingen in het arbeidsrecht op 9 april 2015
Wet Werk en Zekerheid mr. Frank Boelhouwer
WWZ • • • •
Doelstellingen: Eerlijker Eenvoudiger Economisch motief: “easy firing, easy hiring” • Vast > minder vast; flex > minder flex
Ontslagbescherming 2008
Ontslagbescherming 2013
Ontslagbescherming 2013 flex-krachten
SAS 8 mei 2012
Wet werk en zekerheid Programma • 2 tranches: 1) 1 januari 2015: flex-krachten 2) 1 juli 2015: ketenregeling + nieuw ontslagrecht
1e Tranche • Veranderingen ingegaan per 1 januari 2015 o.a.: 1) Proeftijd 2) Concurrentiebeding 3) Aanzegtermijn 4) Verbetering loondoorbetaling oproepkrachten
Proeftijd • Geen proeftijd meer toegestaan in contracten ≤ 6 maanden • Géén uitzonderingen mogelijk
Concurrentie-/ relatiebeding • Mag in beginsel alléén in contract voor onbepaalde tijd. • Niet in contract bepaalde tijd, tenzij in het beding een motivering is opgenomen waaruit blijkt dat dit beding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfsbelangen • Er moet concreet worden aangegeven welke belangen ermee gemoeid zijn
Aanzegtermijn • Bij contracten voor bepaalde tijd met een duur van 6 maanden of langer: maand van tevoren schriftelijk aangeven: a) of wordt voortgezet of niet, en b) indien voortgezet: onder welke voorwaarden dat dan zal zijn
• Tip: aanzeggen al in arbeidsovereenkomst mag
Aanzegtermijn • Niet “aanzeggen” dat er wel of niet wordt doorgegaan >boete-claim wn ad 1 maandloon • Niet tijdig “aanzeggen”, pro rata maandloon verschuldigd • Maandloon = basis maandloon, zonder vakantietoeslag e.d.
Verbetering loondoorbetaling oproepkrachten • Van belang bij nul-uren, min-max contracten • In contract kan (nu en straks) worden opgenomen dat gedurende de eerste 6 maanden alleen recht op loon is, als er feitelijk gewerkt is (art 7: 628 BW) • Verlengen van die 6 maanden termijn kan alléén bij CAO • Nu kan bij cao die 6 maanden termijn onbeperkt worden verlengd • Straks is die mogelijkheid echter beperkt, want..
Verbetering loondoorbetaling oproepkrachten • Alleen mogelijk ten aanzien van functies waarvan de werkzaamheden incidenteel van aard zijn en geen vaste omvang hebben • Het gaat om werk dat zich incidenteel voordoet • Let op: cao geeft geen zekerheid!!
Verbetering loondoorbetaling oproepkrachten • Overgangsrecht: eerbiedigende werking cao • als op dag van inwerkingtreding van dit onderdeel (=1 januari 2015) een cao geldt waarin toepassing is gegeven aan de afwijkingsmogelijkheid van art 628 BW, dan geldt die afwijkingsmogelijkheid totdat • De cao is afgelopen, doch • uiterlijk tot 1 juli 2016
1 juli
2e Tranche: vanaf 1 juli 2015
2e Tranche • Ketenregeling wijzigt • Nieuw ontslagrecht: - routes: instemming, Uwv, ontbinding, ontslag op staande voet - transitievergoeding en uitzonderingen - zieke werknemer
2e Tranche: Ketenregeling • Wet nu: max 3 contracten en/of max gedurende 3 jaar; tussenpoos van minimaal 3 maanden dan begint keten opnieuw (3 x 3 x 3) • Wet straks: max 3 contracten en/of max gedurende 2 jaar; tussenpoos van méér dan 6 maanden, dan begint keten (pas) opnieuw (3 x 2 x 6) • Gedachte is dat flexkrachten eerder een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd krijgen
Ketenregeling • Van de ketenregeling mocht en mag alléén bij CAO worden afgeweken • Vroeger: onbeperkt afwijken bij CAO • Nu: beperkt afwijken bij CAO • Afwijken nu mogelijk tot max vier jaar en/of max 6 contracten, maar…
Ketenregeling • Alleen als het een uitzend-CAO is, of • Als de intrinsieke bedrijfsvoering dit voor specifieke functies vereist • Niet bedoeld zijn: normale schommelingen in bedrijfsvoering (seizoensarbeid) • Wel: afgeronde werkzaamheden die projectmatig worden gefinancierd (media, cultuur, academische wereld) • Let op: CAO geeft geen zekerheid!!
Ketenregeling • Nieuwe recht geldt voor arbeidsovereenkomsten aangegaan op/na 1 juli 2015 • Tenzij er op dat moment een CAO geldt, waarin de huidige ketenregeling is opgenomen of waarin toepassing is gegeven aan afwijkingsmogelijkheden op grond van de huidige (oude) wet (art. 7:668a BW); • Is dat het geval, dan geldt nieuwe recht pas na expiratie van die CAO, maar in elk geval per 1 juli 2016;
Overgangsrecht: einde van rechtswege?
Einde van rechtswege bij toepasselijkheid CAO waarin 668a BW (oud) is toegepast of afgeweken?
Einde van rechtswege bij toepasselijkheid CAO waarin 668a BW (oud) is toegepast of afgeweken?
Overgangsrecht: einde van rechtswege?
2e Tranche: ontslagrecht
2e Tranche: ontslagrecht • Let op: op UWV en rechtbankprocedures ingezet voorafgaande aan 1 juli > (alleen) huidige ontslagrecht van toepassing
Ontslagroutes : nu • Instemming werknemer • UWV of Ktg, naar keuze werkgever • UWV: geen vergoeding, wel koo procedure; Ktr: ktr-formule > geen hoger beroep UWV / Ktr • Osv
?
Ontslagroutes: per 1 juli 2015 • Instemming werknemer, maar herroepbaar • UWV of Ktr of ontslagcommissie ex cao, geen keuze • Meestal vergoeding bij onvrijwillig ontslag, ongeacht de ontslagroute • Hoger beroep en cassatie bij UWV en Ktr, voor zowel wg als wn (korte termijnen) • Géén koo procedures meer mogelijk • Osv
Ontslagroutes
!
Nieuw ontslagrecht: instemming werknemer • Alleen geldig als schriftelijk is overeengekomen (vso) • Geen plicht tot betalen transitievergoeding • Binnen 2 weken te ontbinden / herroepen door werknemer • In vso verplicht vermelden dat er een 2 weken ontbindingstermijn is (straf: er is een 3 weken ontbindingstermijn) • Tip: dus opnemen in standaard vaststellingsovereenkomst
Ontslagroute: UWV • Toestemming UWV > opzeggen (termijn) > transitievergoeding betalen > rechter kan opzegging vernietigen (7:681 BW) of ao herstellen / billijke vergoeding toekennen (7:682 BW) > hoger beroep/cassatie mogelijk • Geen schorsende werking
Ontslagroute: UWV • Geen toestemming verkregen van UWV? > ontbinding bij kantonrechter verzoeken (termijn) > transitievergoeding betalen plus evt een ‘billijke vergoeding’ als rechter die toekent > hoger beroep/cassatie mogelijk
Ontslagroute: ontbinding • Ontbinding door rechter > einde ao (termijn) > transitievergoeding betalen plus evt een ‘billijke vergoeding’ als rechter die heeft toegekend > hoger beroep/cassatie mogelijk voor wg en wn • Ontbinding alleen mogelijk op grond van in de wet specifiek genoemde gronden (7:669 lid 3 sub c tot en met h) • Was: op grond van “gewichtige redenen”.
Ontslagroute: ontbinding > praktijk
+
Ontslagroute: ontbinding • Ontbinding op grond van “disfunctioneren” alleen mogelijk als: - Wn tijdig in kennis is gesteld dat hij disfunctioneerde - Kans tot verbetering is gegeven, en - Disfunctioneren niet is ontstaan vanwege onvoldoende zorg voor scholing door of namens wg
Ontslagroute: ontbinding • Dossieropbouw nog belangrijk dan vroeger
Ontslagroutes: opzegging zonder toestemming
Ontslagroutes: opzegging zonder toestemming
• Nu: wn moet binnen 6 maanden per briefje nietigheid inroepen, kort geding, voorwaardelijke ontbindingsprocedure, evt bodemprocedure • Straks: wn moet binnen 2 maanden bodemprocedure opstarten (vernietiging 7:681 BW), kort geding, voorwaardelijke ontbindingsprocedure met hoger beroep
Ontslagroutes: opzegging zonder toestemming
• Praktijk: • Wn moet snel in actie komen; en • Osv geven “in verwachting dat rechter toch wel voorwaardelijk ontbindt wegens gewichtige redenen” is straks risicovoller > nog méér voorzichtigheid geboden bij osv
Opzegtermijn • Nieuw: bij ontbinding houdt de rechter rekening met de opzegtermijn • Nieuw: de doorlooptijd bij UWV en kantonrechter mag van de opzegtermijn worden afgetrokken • Stel: opzegtermijn 3 maanden, doorlooptijd was 6 weken, toestemming op 6 april > opzeggen tegen 6 juli minus 6 weken = 25 mei = 1 juni • Nog steeds: minimaal 1 maand opzegtermijn in acht nemen
Transitievergoeding
Nieuw ontslagrecht: transitievergoeding • Bij ontslag of niet voortzetten bepaalde tijd contract op initiatief werkgever: vergoeding; • Mits arbeidsovereenkomst 2 jaar of langer heeft geduurd; • Voor berekening van de duur van de arbeidsovereenkomst worden overeenkomsten bij elkaar opgeteld als ze elkaar binnen een periode van 6 maanden hebben opgevolgd; • Geldt voor ontslagen op/na 1 juli 2015;
Nieuw ontslagrecht: transitievergoeding • Hoogte: gedurende eerste 10 jaar 1/6e maandloon per gewerkte 6 maanden, daarna 1/2e maandloon, per 6 gewerkte maanden; • Van hoogte mag bij CAO worden afgeweken.
Nieuw ontslagrecht: transitievergoeding • Plafond: € 75.000,- of 1 jaarsalaris als dat hoger is • Maandloon = basis maandloon plus: - Vakantietoeslag en (evt) vaste eindejaarsuitkering - Vaste looncomponenten (overwerk- en ploegentoeslag), referte periode van 1 jaar; en - Afgesproken variabele componenten (winstuitkering/bonus), referteperiode van 3 jaar
Nieuw ontslagrecht: transitievergoeding • • • • •
Niet verschuldigd (oa) bij: Arbeidsovereenkomst korter dan 2 jaar Ontslag op/na pensioendatum Opzegging door werknemer Ontslag vanwege ernstig verwijtbaar handelen werknemer • Faillissement werkgever • In cao gelijkwaardige voorziening
Speciale hoogte transitievergoeding • 25 wns of meer in dienst? > hogere transitievergoeding voor 50+ werknemer (10+ jaar in dienst) • Minder dan 25 wns in dienst en ontslag na toestemming UWV ivm slechte financiële situatie? > tellen pas vanaf 1 mei 2013 (nadere regelgeving > moet nog komen!) (tijdelijk tot 2020)
Transitievergoeding en scholingskosten • Aftrek scholingskosten mag, mits: - Afgesproken tussen wg en wn (of: in cao/sociaal plan); en - Het gaat om “transitiekosten” of “inzetbaarheidskosten” - Kosten gemaakt langer dan 5 jaar geleden mogen niet worden afgetrokken tip: al in ao opnemen dat scholingskosten worden afgetrokken
Transitievergoeding en cumulatie
Transitievergoeding en cumulatie • Stel: wn heeft zowel recht op transitievergoeding als op vergoeding uit hoofde van een afspraak uit bijv. sociaal plan > wn moet kiezen welke hij wil (ontwerpbesluit) • Wg moet wn informeren • Geen keuze binnen 2 weken nadien? > geen transitievergoeding
Transitievergoeding en ‘seizoenswerkers’ • Seizoenswerkers, soms lang bij een wg ‘betrokken’ met tussenpozen van meer dan 3 maar minder dan 6 maanden • Voor berekenen recht op en hoogte van transitievergoeding worden ao-en opgeteld als er 6 maanden of minder tussen zit • Dat geldt óók voor het verleden
Transitievergoeding en ‘seizoenswerkers’ • Bij einde van rechtswege van een oa met seizoenswerker zou wg dus vrij hoge transitievergoeding verschuldigd kunnen zijn • Reparatie > Ao-en tellen voor de transitievergoeding niet mee voor zover er voorafgaande aan 1 juli 2012 een ‘knip’ van meer dan 3 maanden (of de ‘cao-knip’) tussen heeft gezeten
Transitievergoeding en ‘seizoenswerkers’ • Daarnaast: • Als ao voor bepaalde tijd is geëindigd vóór 1 juli 2015 en binnen 6 maanden na dat einde een ao voor onbepaalde tijd ingaat, dan wordt er voor de transitievergoeding pas geteld vanaf die ao. • Uitgestelde transitievergoeding
Billijke vergoeding
Billijke vergoeding • Aan de werknemer kan bovenop de transitievergoeding een billijke vergoeding worden toegekend wanneer ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever ten grondslag ligt aan de beëindiging of de niet-voortzetting van de arbeidsovereenkomst door de werknemer. • Het gaat hierbij om uitzonderlijke gevallen en het gevolgencriterium (slechte arbeidsmarktpositie) speelt hierbij geen rol; de gevolgen zijn immers al verdisconteerd in de transitievergoeding. • Discriminatie; het grovelijk veronachtzamen van verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsovereenkomst; het aanvoeren van een valse ontslaggrond of het veroorzaken van arbeidsongeschiktheid bij de werknemer als gevolg van verwijtbaar onvoldoende zorg; een verstoorde arbeidsrelatie wegens laakbaar gedrag van de werkgever.
Ontslagroute en vergoeding: praktijk?
Nieuw ontslagrecht: de zieke werknemer
Tips • Aanpassen bepaalde tijd contracten: - Géén proeftijd opnemen in ao 6 maanden of korter; - Opnemen van ‘aanzegging’ in ao; - Schriftelijk motiveren conc-/relatiebeding in ao; - Werk met 7 x 8 x 8 maanden contracten (of 2 x 11).
Tips • Aanpassen bepaalde en onbepaalde tijd contracten: - Opnemen verrekening ‘studiekosten’ met transitievergoeding • Aanpassen vso: bedenktijd 2 weken er in opnemen
Tips -Verlenging contract > steeds schriftelijk opnieuw overeen komen is het beste -Inventariseer ‘keten’ van huidige werknemers -Nog meer aandacht geven aan opbouw (ontbinding) & bijhouden (keten, aanzegtermijn) van dossiers
Meer weten? Frank Boelhouwer De Groen & Van Lint Advocaten Hoofdstraat 345 Postbus 22 2170 AA Sassenheim T 0252 - 240 780 F 0252 - 227 110 E
[email protected]
Disclaimer • De sheets zijn met zorg samengesteld, maar naar aard onvolledig en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.
