Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008
Toelichtingsnota
Facilitator hernieuwbare energie grote systemen
Brussel Leefmilieu
Contact :
Gulledelle, 100
Bernard Huberlant
1200 Brussel Afdeling Energie, Klimaat, Lucht, Geluid
Tel. 0800 85 775 @ :
[email protected]
Onderafdeling Energie Dept promotie van de energiedoeltreffendheid
An Verspecht Tel. 02 775 75 54 Fax : 02 775 76 79 @ :
[email protected] Alle informatie over energie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vindt u op http://www.ibgebim.be/ (publicaties, steunmaatregelen, technische middelen, nieuws, seminaries, premies, …)
Inleiding Energie wordt een thema dat steeds meer aandacht vraagt, vooral door de forse stijging van de energieprijzen, de toenemende uitputting van conventionele energiebronnen en de onomkeerbare klimaatsveranderingen. Bovendien zijn de realisatie van de doelstellingen van het Kyoto-protocol en de recente inwerkingtreding van de Brusselse ordonnantie met betrekking tot de energieprestatie van gebouwen, een kans voor u als beheerder van publieke of privégebouwen, om ‘hernieuwbare energiebronnen’ in uw projecten te integreren. Verloop van de studie Een eerste fase bestaat uit een bezoek aan de instelling van de energiedeskundige, die daarbij een inventaris opmaakt van de eigenschappen van het gebouw en de installaties voor energieproductie, waarin de hernieuwbare energiebron moet worden geïntegreerd. Op basis van de verzamelde gegevens en uw verbruikersprofiel, zal de energiedeskundige de technischeconomische haalbaarheid analyseren van het door u gekozen productiesysteem voor hernieuwbare energie. De energiebesparing, het effect op het milieu en de prijs van de bespaarde brandstof worden voor verschillende mogelijkheden becijferd. De conclusies van een dergelijke studie vormen een goede basis voor besluitvorming. Daardoor kan op een objectieve en cijfermatige manier de doorslaggevende technische, economische en milieucriteria worden bepaald, die nodig zijn voor het verdere verloop van het project. De studie houdt eveneens rekening met bestaande subsidies, afhankelijk van het type gebouw en het gekozen energieproductiesysteem. De selectie van de projecten zal gebeuren in de loop van de maand oktober 2008; de uitvoering van de audits verspreidt zich over een periode van zes maanden, tot en met maart 2009. Heeft u interesse, dan volstaat het om het kandidaatstellingsfomulier in te vullen1 en terug te sturen vóór 1 oktober 2008 aan: Bernard Huberlant – Facilitator hernieuwbare energie – Tel. 0800 85 775 – @:
[email protected] Vaartstraat 61 – 1000 Bruxelles Selectiecriteria Een jury bestaande uit vertegenwoordigers van Leefmilieu Brussel, het kabinet van de Minister belast met milieu en energie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Facilitator hernieuwbare energie, zal een tiental projecten selecteren op basis van volgende criteria (in dalende volgorde van belangrijkheid):
de beschikbaarheid en de kwaliteit van de gegevens over het energiegebruik; de motivatie van de verantwoordelijken van de instelling om het project te realiseren bij positief resultaat van de audit;
inspanningen reeds geleverd op vlak van REG-maatregelen in de instelling;
de representativiteit van de instelling voor de betrokken sector
NB : kandidaten die niet beschikken over overzichten van hun energieverbruik noch over maandelijkse facturen van het brandstofof elektriciteitsverbruik komen niet in aanmerking. Niet geselecteerde instellingen kunnen tot 50% worden gesubsidieerd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest via de Energiepremies 2008. 1
voorgelegde gegevens zullen strikt vertrouwelijk worden behandeld
Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008 Toelichtingsnota
Finale versie /p.2
Energiesystemen opgenomen in de wedstrijd 1) Zon-thermische productiesystemen voor warm water (ZT) De zonneaudit heeft tot doel de haalbaarheid en de relevantie van een thermische zonneinstallatie voor warm water (in de omgangstaal "zonneboiler" genoemd) te onderzoeken. Dit gebeurt in verschillende stappen:
Eerste stap van de audit: kenmerken van de instelling
De eerste stap bestaat eruit een beeld van de instelling te schetsen (hoofdbestemming, technische en/of bouwkundige voorwaarden, warmwaterverbruik, mogelijkheden...) aan hand van een bezoek ter plaatse en de informatie van de verantwoordelijken van de instelling. Ter vervollediging van het kandidaatstellingsdossier kunnen er vóór het auditbezoek, in functie van het soort gebouw, bepaalde documenten (plannen, hydraulische schema, verbruiksoverzichten…) opgevraagd worden. De instellingen die alle voor de audit noodzakelijke documenten ter beschikking hebben, zullen als eerste gecontacteerd worden.
Tweede stap van de audit: verzameling van documenten en bijkomende gegevens
Tijdens of na het auditbezoek kan er indien nodig nog naar bijkomende gegevens gevraagd worden, zoals bijvoorbeeld: Bijkomende metingen van het warmte of warmwaterverbruik, Bijkomende facturen of overzichten van de meterstanden, …
Derde stap van de audit: analyse en interpretatie van de resultaten
Een tot twee weken na het auditbezoek en na ontvangst van alle voor de audit noodzakelijke gegevens wordt het geheel van de verzamelde informatie geanalyseerd. Zodra alle nodige gegevens beschikbaar zijn, kan de auditor het systeem ontwerpen en een eerste dimensionering voorstellen in functie van de behoefte aan warm water en van de technische en bouwkundige voorwaarden van het gebouw.
Vierde stap van de audit: opstellen van het auditrapport (binnen een termijn van 4 weken na het bezoek aan het gebouw1 en ontvangst van alle nodige gegevens). Het auditrapport bestaat uit:
een samenvatting van de resultaten;
een samenvatting van de methodologie;
het principe en het typeschema van de overwogen zonne-installatie;
de kenmerken van de site of van de instelling;
de inventaris van het energieverbruik van het gebouw;
de technische voorwaarden en mogelijkheden van de site of de instelling;
een analyse van het betrokken energieverbruik en eventueel de bepaling van een verbruiksprofiel;
voorwaarden en aanbevelingen voor de integratie van de installatie in het bestaande productiesysteem; de eerste dimensionering van het voorgestelde systeem in functie van het economische optimum (simulatie);
1
een (energetisch, economisch en ecologisch) overzicht van de ingreep;
besluiten;
bijlagen (energiesubsidies…).
In geval van een ongebruikelijk project of bepaalde obstakels bij de realisatie van de audit, kan deze termijn verlengd worden met 2 weken.
Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008 Toelichtingsnota
Finale versie /p.3
2) Fotovoltaïsch zonnesysteem voor elektriciteitsproductie (PV) Een studie over de haalbaarheid van een fotovoltaïsch zonnesysteem heeft tot doel:
aan de hand van een analyse van de zonnestraling en van de bouwkundige integratie van het systeem te bepalen welke dakoppervlakten geschikt zijn voor de plaatsing van PV;
de zonnestraling op de gekozen dakoppervlaktes te bepalen om zo het potentieel aan zonne-energie te berekenen; het PV systeem te dimensioneren op basis van een simulatie voor een referentiejaar.
Bij de projecten met betrekking tot de integratie van een PV zonnesysteem voor energieproductie zullen nieuwbouw en gebouwen die een grote renovatie (met gevel- en/of dakwerken) ondergaan, de voorkeur krijgen. Deze systemen moeten bouwkundig geïntegreerd worden in een gebouw; daarom: moet het fotovoltaïsch zonnesysteem al in het voorontwerp in het bouwkundige concept voorzien geweest zijn; moeten de energieprestaties van het gebouw na de renovatie verbeterd zijn. Gezien de verscheidenheid van de sectoren en van de gebouwen die onder deze oproep tot kandidaatstelling vallen, stelt de selectiecommissie geen absolute prestatiecriteria voorop. De didactische en opvoedkundige dimensie van het project wordt eveneens in rekening gebracht.
Eerste stap van de audit: kenmerken van de instelling
De eerste stap bestaat eruit een beeld van de instelling te schetsen (hoofdbestemming, technische en/of bouwkundige voorwaarden, elektriciteitsverbruik, mogelijkheden...) aan de hand van een bezoek ter plaatse en de informatie van de verantwoordelijken van de instelling. Ter vervollediging van het kandidaatstellingsdossier kunnen er vóór het auditbezoek, bepaalde documenten (plannen, elektrische schema’s, overzichten van het elektriciteitsverbruik…) opgevraagd worden. De instellingen die alle voor de audit noodzakelijke documenten ter beschikking hebben, zullen als eerste gecontacteerd worden.
Tweede stap van de audit: verzameling van documenten en bijkomende gegevens
Tijdens of na het auditbezoek kan er indien nodig nog naar bijkomende gegevens gevraagd worden, bvb. :
elektriciteitsrekeningen of bijkomende meterstanden, … doorsnede van de gevels, het dak…
Derde stap van de audit: analyse en interpretatie van de resultaten
Na het auditbezoek en na ontvangst van alle voor de audit noodzakelijke gegevens wordt het geheel van de verzamelde informatie geanalyseerd. Deze worden gebruikt om een systeem te ontwerpen en een eerste dimensionering volgens het economisch optimum voor te stellen.
Vierde stap van de audit: opstellen van het auditrapport (15 tot 25 blz.) binnen de 4 weken na het bezoek aan het gebouw1 en na ontvangst van alle noodzakelijke gegevens. Het auditrapport bestaat uit:
de samenvatting van de resultaten;
een samenvatting van de methodologie;
de kenmerken van de site of van de instelling;
de beoordeling van het fotovoltaïsch potentieel van de site en de beschikbare oppervlakte;
de beoordeling van de verschillende integratiemogelijkheden;
een (energetisch, economisch en ecologisch) overzicht van de ingreep; De conclusies en de bijlagen (subsidies Energie, milieucertificaten…).
1 In geval van een ongebruikelijk project of bepaalde obstakels voor de uitvoering van de audit, kan deze termijn met 2 weken verlengd worden.
Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008 Toelichtingsnota
Finale versie /p.4
3) Biomassaketel (BI) Een haalbaarheidstudie biomassa heeft tot doel:
de technische onzekerheden die verbonden zijn aan de specificiteit van een biomassaketel weg te nemen (levering van brandstof, bergplaats, volume ketelruimte en houtketel…);
voor de bouwheer de economische dimensie van het project te schetsen zodat hij over de verdere uitvoering van het project kan beslissen;
diepgaande (en dure) studies te vermijden voor sites die niet aan de minimumvereisten voor een geslaagd project voldoen;
Deze haalbaarheidstudie dient enkel als basis voor beslissingen en om de keuze van de bouwheer te objectiveren. Na de audit is nog een gedetailleerde studie nodig om de installatie te dimensioneren.
Eerste stap van de audit: kenmerken van de site (een of meerdere gebouwen)
De eerste stap bestaat eruit een beeld van de instelling te schetsen (analyse van het actueel verbruik en verwarmvermogen van het (de) betrokken gebouw(en) en beoordeling van de beschikbare energiebron en de bevoorradingsvoorwaarden) aan de hand van een bezoek ter plaatse en de informatie van de verantwoordelijken van de instelling. Om het kandidaatstellingsdossier te vervolledigen kunnen er vóór het auditbezoek, in functie van het soort gebouw, bepaalde documenten opgevraagd worden. De instellingen die alle voor de audit noodzakelijke documenten ter beschikking hebben, zullen als eerste bezocht worden
Tweede stap van de audit: verzameling van documenten en bijkomende gegevens
Tijdens of na het auditbezoek kan er indien nodig nog naar bijkomende gegevens gevraagd worden, zoals bijvoorbeeld: rekeningen of bijkomende meterstanden, …
Derde stap van de audit: analyse en interpretatie van de resultaten
Na het auditbezoek en na ontvangst van alle voor de audit noodzakelijke gegevens wordt het geheel van de verzamelde informatie geanalyseerd. Zodra alle nodige gegevens beschikbaar zijn, kan de auditor de technische onzekerheden die verbonden zijn aan de specificiteit van een biomassaketel wegnemen en het volgende berekenen:
een eerste dimensioneren van de toekomstige installatie: vermogen, verbruik, type ketel, benodigde hoeveelheid biomassa, plaats (ketel, bergruimte) en warmtenetwerk. alle elementen die in de vorige fase onderzocht werden, worden nu vanuit financieel standpunt bekeken om zo een idee te krijgen van de vermoedelijke economische rendabiliteit van het project. biomassa kan een lokaal beschikbare energiebron zijn, die bijdraagt tot de vermindering van CO2-uitstoot. In dit geval wordt ook de invloed van het project op het milieu geanalyseerd.
Vierde stap van de audit: opstellen van het auditrapport (20 tot 30 pagina’s) binnen een termijn van 4 weken na het bezoek 1 en na ontvangst van alle benodigde gegevens; het auditrapport bestaat uit:
een synthese van de resultaten en een samenvatting van de methodologie;
de bevoorradingsvoorwaarden voor brandstof (hout, olie…), indien van toepassing; een overzicht van het actuele en toekomstig energieverbruik en vermogen van de site;
een schatting van de benodigde hoeveelheid biomassa;
de technische voorwaarden en mogelijkheden van de site of van de instelling;
de aanbevolen technologie en de bepaling van de plaats van de bergruimte, de ketel;
een eerste dimensioneren van het voorgestelde systeem; een (energetisch, economisch en ecologisch) overzicht van de ingreep;
de besluiten en de bijlagen (energiesubsidies…).
1 Ingeval van een ongebruikelijk project of bepaalde obstakels bij de uitvoering van de audit, kan de termijn verlengd worden met 2 weken.
Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008 Toelichtingsnota
Finale versie /p.5