HERNIEUWBARE ENERGIE IN ITALIË Overzicht1 Hernieuwbare energiebronnen (hierna ook: HE) spelen een belangrijke rol in het kader van het Italiaanse energiesysteem. Ze worden uitvoerig gebruikt om elektriciteit en warmte te produceren en als biobrandstoffen voor de transportsector. Volgens de criteria over de berekening van energie uit HE van de Europese Richtlijn 2009/28/CE2, in 2013 bedroeg het totale verbruik van energie uit HE 20,7 Mtoe (Million Tons of Oil Equivalent), met een stijging van 1,1 Mtoe (+5,7%) in vergelijking met 2012. In 2013 was het Italiaanse bruto binnenlands energieverbruik net over 124 Mtoe, het laagste cijfer van de laatste 10 jaar. Het aandeel van HE is dus 16,7%, een cijfer dat op dit moment op één lijn staat met de verwachtingen en de doelstelling (17%) van de Europese Richtlijn en van het Nationale Actieplan3 over hernieuwbare energie.
Elektriciteit
Hernieuwbare energiebronnen Waterkracht Wind Zon Geothermisch Bio-energie
Totaal
Vermogen (MW) 18.366 8.561 18.053 773 4.033 Biomassa’s 1.604 Biogassen 1.388 Bio vloeistoffen 1.041 49.786
Productie uit hernieuwbare energiebronnen Volgens Richtlijn Effectief 2009/28/CE TWh ktoe TWh ktoe 52,8 4.537,7 45,0 3.688,0 14,9 1280,9 14,1 1.214,1 21,6 1.856,3 21,6 1.856,3 5,7 486,6 5,7 486,6 17,1 1.469,5 17,0 1.458,3 5,9 506,0 5,9 506,0 7,4 640,4 7,4 640,4 3,8 323,1 3,6 311,9 112,0 9.631,0 103,3 8.883,2
1
Bron: verslag “Energia da fonti rinnovabili in Italia - 2013”, opgesteld door GSE Italia, gepubliceerd op 17 maart 2015 [hier te downloaden] 2 Volgens de Richtlijn 2009/28/CE moet 17% van het Italiaanse bruto binnenlands energieverbruik uit hernieuwbare energiebronnen komen tegen 2020. 3 Het Nationale Actieplan (Piano d’Azione Nationale of PAN) werd in 2010 opgesteld om de doelstellingen van de Europese Richtlijn te bereiken.
Hernieuwbare energie in Italië | 27/03/2015
1
Dankzij bijna 600.000 centrales die op Italiaans gebied met HE werken, in 2013 werden ongeveer 112 TWh (9,6 Mtoe) elektriciteit geproduceerd – die met de rekenstandaards van de Richtlijn dalen tot 103,3 TWh (8,9 Mtoe).
Thermische energie Hernieuwbare energiebronnen
Zon Biomassa’s Biologisch afbreekbaar afval Duurzame bio vloeistoffen Biogassen Geothermisch Geothermisch met lage temperaturen, aerothermisch en hydrothermisch Totaal
Direct verbruik (ktoe) 168 6.725 189 45 119
2.519 9.765
Productie van derived heat Totaal (ktoe) (ktoe) Enkel Warmtewarmte krachtkoppeling 168 74 527 7.515 21 21 201 246 16 135
90
748
2.519 10.603
Het totale energieverbruik uit HE van 2013 voor de thermische sector bedraagt 10,6 Mtep, ofwel 440.000 TJ (ongeveer 123 TWh). Zelfs 92% van de warmte werd door gezinnen en bedrijven verbruikt op een directe manier (door kachels, ketels, enz.), terwijl de resterende 8% door derived heat (warmtedistributie, stadsverwarming, enz.) geproduceerd werd.
Transportsector
Biodiesel Bio-ethanol ETBE Totaal
Duurzame biobrandstoffen Kwantiteit (ton) Energie (ktoe) 1.332.733 1.178 2.27 1 82.507 71 1.417.508 1.250
Totale biobrandstoffen Kwantiteit (ton) Energie (ktoe) 1.332.748 1.178 2.274 1 84.904 73 1.419.926 1.252
In 2013 werden meer dan 1,4 miljoen ton biobrandstoffen verbruikt: dat is ongeveer 1,25 Mtoe. Het verslag “Energia da fonti rinnovabili in Italia – 2013”, waaruit deze gegevens zijn getrokken, is het eerste verslag in Italië dat precieze cijfers toont over het energieverbruik uit HE in de transportsector.
2
Energieverbruik uit HE – vergelijking met 2012
Elektriciteit Waterkracht Wind Zon Bio-energie Geothermisch Thermische energie Zon Bio-energie Geothermisch Warmte pompen Transportsector (duurzame biobrandstoffen) Totaal
2012 ktoe 8.026 3.795 1.066 1.622 1.061 481 10.226 155 7.522 134 2.415 1.366
19.618
% 40,9 19,3 5,4 8,3 5,4 2,5 52,1 0,8 38,3 0,7 12,3 7,0
2013 ktoe 8.883 3.868 1.214 1.856 1.458 487 10.603 168 7.781 135 2.519 1.250
% 42,8 18,7 5,9 9,0 7,0 2,3 51,1 0,8 37,5 0,6 12,1 6,0
100
20.737
100
Verschil ktoe + 858 + 73 + 148 + 234 + 397 +6 + 377 + 13 + 259 +1 + 104 - 116
+ 1.119
% + 10,7 + 1,9 + 13,8 + 14,5 + 37,4 + 1,2 + 3,7 + 8,3 + 3,4 + 0,7 + 4,3 - 8,5
+ 5,7
In vergelijking met die van 2012, zijn de cijfers van 2013 echt positief, met stijgingen in het energieverbruik van elke hernieuwbare energiebron (behalve biobrandstoffen).
HE in vergelijking met andere energiebronnen - Elektriciteit Energiebron HE
Netto productie Waterkracht Bio-energie Geothermisch Wind Zon
52,2 TWh – 16,5% 15,8 TWh – 5,0% 5,3 TWh – 1,7% 14,8 TWh – 4,7% 21,2 TWh – 6,7%
Kool Aardgas Andere brandstoffen Buitenlands Buitenlands
40,8 TWh - 12,8% 106,0 TWh – 33,3% 19,9 TWh - 7%
109,4 TWh – 34,5%
Niet HE
42,1 TWh – 13,2%
167,6 TWh – 52,3%
42,1 TWh – 13,2%
Meer dan een derde van de Italiaanse netto elektriciteitsproductie van 2013 kwam uit hernieuwbare energiebronnen. Niet-HE zijn nog steeds op de eerste plaats (52,3%), maar de kloof wordt kleiner en kleiner met de jaren, zoals de volgende twee grafieken tonen:
3
1 Bruto elektriciteitsproductie
2 Percentage HE in de bruto elektriciteitsproductie
Op Europees niveau4 In vergelijking met de andere EU-landen, slaat Italië geen slecht figuur. Het Italiaans aandeel qua verbruik van hernieuwbare energie (14,6% in 2013, volgens de EEA gegevens) is dichtbij het EUgemiddelde (14,9%). Het verbruik van HE voor elektriciteit (RES-E in de onderstaande grafiek 3) en de transportsector (RES-T) is boven het EU-gemiddelde (30,4 tegen 25,4% en 5,7 tegen 4,5% respectievelijk). Wat de Richtlijn 2009/28/CE (RED in de onderstaande grafiek 4) betreft, hebben drie EU-landen hun doelstellingen al bereikt: het zijn Zweden, Estland en Bulgarije. Italië heeft zijn doelstelling (17%) nog niet bereikt, maar is wel boven de RED verwachtingen voor 2013/14. En toch is het niet vanzelfsprekend dat Italië het aandeel van hernieuwbare energie in de komende jaren zo hoog zal bewaren. Ondanks de gunstige geografische positie van het land, die natuurlijk een groot voordeel is, zal het energieverbruik uit HE afhangen van de prestaties van de HE zelf, maar ook van het verloop van het totale energieverbruik na jaren afname, die vooral door de economische crisis veroorzaakt is.
4
Bron: verslag “Renewable Energy in Europe – approximated recent growth and knock-on effects”, opgesteld door de European Environment Agency, gepubliceerd op 17 februari 2015 [hier te downloaden]
4
3 Aandeel hernieuwbare energie (per land)
4 Aandeel HE-verbruik en doelstellingen
5