Webinar “Medezeggenschap” 13 april 2015 Van Doorne Marjolijn Lips & Steven Sterk
Wanneer instellen OR? Artikel 2 WOR:
• Ondernemer • Die een onderneming in stand houdt • Met in de regel ten minste 50 werkzame personen
Ondernemer • Natuurlijk persoon of rechtspersoon die een onderneming in stand houdt
Onderneming (art. 1, lid 1c WOR) • Als zelfstandige eenheid optredend organisatorisch verband • waarin krachtens arbeidsovereenkomst of krachtens publiekrechtelijke aanstelling arbeid wordt verricht
Wie zijn in de onderneming werkzame personen? (art. 1, lid 2 en 3 WOR) • In de onderneming werkzaam o.b.v. publiekrechtelijke aanstelling bij of arbeidsovereenkomst met ondernemer • In het kader van de werkzaamheden van de onderneming ten minste 24 maanden werkzaam in de onderneming krachtens uitzendovereenkomst • Krachtens publiekrechtelijke aanstelling bij of arbeidsovereenkomst met de ondernemer werkzaam in door andere ondernemer in stand gehouden onderneming • Bestuurders zijn uitgezonderd
Ktr. Alkmaar 22 februari 2012, LJN BV7026 (Taxicentrale Schoorl) • Verzoeksters: werknemers en FNV Bondgenoten • FNV is belanghebbende ex art 36 WOR gelet op leden in de onderneming • Verstoorde verhouding tussen partijen is geen reden instelling OR uit te stellen • Verzoek tot naleving WOR wordt toegewezen, inclusief dwangsom
Onterecht geen OR aanwezig bij reorganisatie?
• Vordering instellen OR is mogelijk • Echter: opschorting besluit tot reorganisatie tot OR is ingesteld zeker niet altijd kansrijk • Rb. Rotterdam 19 december 2012, JAR 2013/86
PVT: (nog) niet reorganiseren • Voor reorganisatie door werknemers oprichting PVT in gang gezet • Ondernemer had moeten wachten tot oprichting PVT en de medezeggenschap PVT moeten respecteren • Amsterdam 11 maart 2013, JAR 2013/77
Einde OR van rechtswege (art. 2, lid 2 WOR) • Niet langer in de regel ten minste 50 personen werkzaam in de onderneming • Ten tijde van het eindigen van de lopende zittingsperiode • Tenzij ondernemer OR vrijwillig in stand houdt (art. 5a, lid 2 WOR)
Gemeenschappelijke OR (art. 3 WOR) • Als een ondernemer twee of meer ondernemingen in stand houdt waarin tezamen ten minste 50 personen werkzaam zijn; EN • Als dit bevorderlijk is voor een goede toepassing van de WOR in de betrokken ondernemingen • Niet te verwarren met GOR
Centrale Ondernemingsraad (COR) – art. 33 lid 1 WOR • Ondernemer die twee of meer OR-en heeft ingesteld • Indien bevorderlijk goede toepassing WOR (zeggenschap op centraal niveau) • COR naast bestaande OR-en • Ktr. Rotterdam 30 maart 2011, JAR 2011/233
Groepsondernemingsraad (GOR) • Ondernemer die meer dan twee OR-en heeft ingesteld • Indien bevorderlijk voor goede toepassing WOR • Ondernemingen zekere samenhang in aard, structuur en management
Leden van de OR (art. 6 WOR) • Aantal afhankelijk van omvang onderneming • Ten minste 1 jaar in onderneming werkzaam geweest (passief kiesrecht) • Verkozen door personen die ten minste 6 maanden werkzaam zijn in onderneming (actief kiesrecht)
Uitsluiting OR leden (art. 13 WOR) • Ktr. Amersfoort 31 juli 2006, JAR 2006/212 (Gemor Doornenbal) – Schending geheimhouding + verkondigen onwaarheden
• Ktr. Eindhoven 29 januari 2015, ECLI:NL:RBOBR:2015:427 – Samenwerking ernstig verstoord – Doet zelfstandig uitlatingen die in strijd zijn met standpunt OR
Ontslagbescherming • Opzegverbod in WWZ in artikel 7:670, lid 4 BW: – Ziet op o.m.: leden OR, COR, GOR, PVT, EOR
• Toestemming Kantonrechter voor opzegging van o.m. (art. 7:670a BW in WWZ): – Kandidaat OR, PVT, korter dan 2 jaar geleden lid OR, COR, GOR, PVT, EOR
Ontslagbescherming OR leden • Kantonrechter Utrecht, 2 juli 2013, ECLI:NL:RBMNE:2013:2606 – Ontbindingsverzoek geen verband met OR lidmaatschap – Ontbinding onontkoombaar
Recht op overleg (art. 23 WOR) • • • •
Twee maal per jaar algemene gang van zaken Tevens verplicht bij advies- en instemmingsaanvraag Mede-bepalen van onderwerpen in overlegvergadering Recht van initiatief
Recht op informatie • Algemene informatieplicht (art. 31 WOR) • Financiële informatie (art. 31a WOR) – Twee maal per jaar over werkzaamheden en resultaten – Jaarlijks verstrekken (geconsolideerde) jaarrekening – Verstrekken meerjarenplan of begroting (indien aanwezig)
Rol in benoeming/ ontslag bestuurders • Adviesrecht benoeming/ ontslag bestuurders – Bestuurder in de zin van WOR
• Overlegvergadering verplicht • Tandeloos adviesrecht: geen maand opschorting, geen beroep bij OK
Bijzondere rechten • Spreekrecht OR in AV (art. 2:134a BW) − In geval van benoeming, schorsing en ontslag van een bestuurder bij bepaalde N.V.’s − Betreft statutair bestuurders (in de zin van boek 2 BW)
• Aanbevelingsrecht OR bij RvC-leden − Bij structuurregeling: aanbevelingsrecht van maximaal 1/3 van aantal RvC-leden
Adviesrecht (art. 25 WOR) • Limitatieve lijst met onderwerpen voor adviesrecht • Overdracht zeggenschap, verkrijgen van zeggenschap, beëindiging werkzaamheden, bij belangrijke inkrimping, uitbreiding of wijziging van de werkzaamheden, belangrijke organisatiewijziging of wijziging in de bevoegdheden, etc. • Advies wordt schriftelijk gevraagd over ‘voorgenomen besluit’ • Op zodanig tijdstip dat advies van wezenlijke invloed kan zijn
Adviesrecht (art. 25 WOR) • • • •
Ten minste 1 overlegvergadering Na advies kan besluit worden genomen Informeren OR over besluit Uitvoering besluit maand opschorten als advies niet (geheel) positief
Beroepsmogelijkheid (art. 26 WOR) • Beroepsgevallen: – Besluit stemt niet overeen met advies of er is geen advies gevraagd of gegeven; of – Sinds het advies zijn feiten en omstandigheden bekend geworden die – als bekend geweest - tot een ander advies zouden hebben geleid
Beroepsgronden en voorzieningen • Grond: – Uitsluitend omdat de ondernemer bij afweging van de betrokken belangen in redelijkheid niet tot zijn besluit had kunnen komen
• Voorzieningen: – Verplichting besluit in te trekken/ gevolgen ongedaan te maken – Verbod om besluit uit te voeren
Instemmingsrecht (art. 27 WOR) • Limitatief opgesomde besluiten • Betreffende vaststelling, wijziging of intrekking van regelingen m.b.t. sociaal beleid • Geen instemmingsrecht over primaire arbeidsvoorwaarden
Instemmingsrecht (art. 27 WOR) • Inzicht in: – de beweegredenen van het voorgenomen besluit – de gevolgen voor de in de onderneming werkzame personen
• • • •
Ten minste 1 overlegvergadering Na overleg deelt OR z.s.m. beslissing mede, incl. motivering Dan deelt ondernemer z.s.m. besluit mede aan OR Geen instemming? Rechter vervangende toestemming vragen
Uitbreiding bevoegdheden (art. 32 WOR) • Ondernemingsovereenkomst: – Aanvullende bevoegdheden OR – Geen beperking van bevoegdheden OR
• Als adviesrecht is toegekend, kan OR in beroep o.b.v. 26 WOR • Als instemmingsrecht is toegekend, kan vervangende toestemming worden gegeven door Kantonrechter o.b.v 27 WOR
Naleving van de WOR (art. 36 WOR) • Iedere belanghebbende • Verzoek aan de Kantonrechter • Verplichte bemiddeling bedrijfscommissie vervallen
Naleving Ondernemingsovereenkomst • Hof Den Bosch 18 juli 2012, JAR 2012/226 – OR kan naleving vorderen o.b.v. 36 WOR
Op hande zijnde actuele ontwikkelingen • Concept voorstel van wet: aanpassing WOR – Rol OR bij pensioen – Betrokkenheid OR bij beloningsverhoudingen
• Wetsvoorstel inzake klokkenluiders; – Huis voor klokkenluiders – Organisatie met > 50 werknemers: klokkenluidersregeling opstellen; OR krijgt instemmingsrecht
Contact