“Het was maar een droom”, zei ze. Misschien klinkt hier ontgoocheling door: het was maar fantasie, een illusie, zinsbegoocheling, inbeelding of waan. Of slaakte ze eerder een zucht van opluchting? “De nachtmerrie is voorbij, alles is nu goed.” Over die hersenactiviteit tijdens onze slaap en over mogelijke droomverklaringen willen we het verder niet hebben. Droom is in deze jaargang “tussen taal en teken” een symbolisch geladen woord. We hebben droombeelden, idealen en visioenen nodig. Ze zetten ons op weg naar toekomst, naar een samenleving met kansen voor iedereen. “I have a dream …” In verhalen, gedichten, films … komen dromen vaak voor. Het zijn vindplaatsen van ingevingen, bemoedigende boodschappen en toekomstvoorspellingen. Datzelfde literair procedé treffen we ook in de Bijbel aan. God spreekt met mensen via dromen: Hij waarschuwt hen, stelt hen gerust, openbaart hun nieuwe perspectieven. Zulke dromen kunnen keerpunt zijn. Zo ook voor de drie wijzen die langs een andere weg naar huis terugkeerden. De droom, symbool in een wereld TUSSEN TAAL EN TEKEN.
Er was eens een konijn dat er van droomde met de vogels mee te kunnen vliegen. Maar van vliegen wist het konijn niet zo veel. Behalve dat je daarvoor het best vleugels hebt en die had hij niet. Hij had wel lange oren en dacht dat het daarmee misschien wel zou lukken. Hij klom op een hoge toren, kneep z’n ogen dicht en stapte naar voren. De wind suisde langs zijn oren en toen hij zijn ogen opendeed, zag hij dat hij pijlsnel naar beneden vloog. Maar eigenlijk vloog konijn niet; hij viel, pardoes in een meer. Hij had er altijd van gedroomd met de vissen mee te kunnen zwemmen. Maar van zwemmen wist het konijn niet zo veel. Behalve dat je daarvoor het best vinnen hebt en die had hij niet. Hij had wel lange oren en dacht dat het daarmee misschien wel zou lukken. Maar hoe hij ook spartelde en spetterde, hij ging alleen maar kopje onder. De dood nabij droomde hij alles wat hij in z’n leven al beleefd had en hij besefte dat het beter is ten volle wakker in het leven te staan dan te dromen van wat onmogelijk is. Iesja, met dank aan Sen en juf Ann
Bij de cover: Dromen is een deur openen in je geest, het onderbewuste soms angstig bewust beleven. Een droom als een koele maan boven een in duister gehulde zee. Kleine sterren verraden de nacht. De poort naar de hemel staat open, zoals Jesaja het droomde.
ADVENT DROMEN DAT HET ANDERS K AN Een droom kan een gids zijn die je leidt in de wereld van je wensen en verlangens. Welke droom houdt de advent voor jou in? Welke droom zet jou in beweging naar verandering, naar een wereld waarin de geboorte van elke mens met vreugde wordt begroet?
WERKEN MET DROMEN Een heel waardevolle manier om les te geven is vorm te geven aan de dromen die de leerlingen in zich dragen en waarvan ze zich niet bewust zijn. De dromen van de leerlingen zeggen iets over hun potentieel. Het komt er vooral op aan om met die dromen aan de slag te gaan, ze bij te sturen, ze te voeden. Zo komen de grote ontdekkingen tot stand. Als leerkrachten leerlingen niet vastpinnen op hun verleden, zien ze sneller waar hun toekomst ligt.
EEN LERAAR MET PROBLEEMLEERLINGEN IN MOLENBEEK “Ik zou met mijn klas een reis maken. De bestemming kenden ze niet. Ze moesten wel allemaal een voorwerp meenemen waar ze veel waarde aan hechten. Ik wou hen op het spoor brengen van hun mogelijkheden. Mijn leerlingen zijn opgegroeid in een kansarme buurt. Er wordt hen voortdurend voorgehouden dat ze niets kennen en kunnen. Studeren en samenwerken aan een groot project, behoort niet tot de cultuur die ze van huis uit meekregen. Tijdens onze driedaagse gaf ik hen de tijd en de gelegenheid om hun droom aan elkaar te vertellen vanuit het voorwerp dat ze meebrachten. Daarna bracht ik hen op het spoor van de droom van grote leiders en hoe zij hun droom probeerden waar te maken. Voor ze er erg in hadden, hebben ze o.a. ontdekt dat ze twee dagen ononderbroken kunnen studeren en samenwerken, en dat ze dus misschien ook wel kunnen doorleren om bijvoorbeeld verpleegster of politieagent te worden.”
In dromen kan je leven. Dromen doen leven. Mensen doen dromen is mensen doen leven. Dromen is geweldloos rebelleren gelegitimeerde opstand goddelijk visioen geloven dat het kan: kansen voor de kansarme legaliteit voor de illegale een thuis voor de thuisloze eindelijk recht voor wie er recht op heeft. Als dat geen droom van een wereld is, hemel op aarde! Advent: je dromen serieus nemen je dromen vrij leven in 4 fasen van toen naar straks, van weldra naar nu.
ADVENT, LANGE NACHTEN VEEL TIJD OM TE DROMEN. Advent, lange nachten veel tijd om te dromen. Ook God droomt in deze dagen veel. Hij droomt van een wereld in vrede, waar mensen niet moeten vrezen voor hun leven, waar toekomst meer is dan vandaag of morgen. Hij droomt van mensen in vrede, die het opnemen voor elkaar in plaats van tegen elkaar, die zoeken hoe iedereen een kans krijgt om te leven. Hij droomt van een kerk in vrede, die mee zoekt hoe mensen het leven zin kunnen geven, die openstaat voor mensen van welke oorsprong ook. Ja God droomt in deze lange nachten en hoopt dat wat ooit in Bethlehem gebeurde nu op vele plaatsen opnieuw werkelijkheid wordt. Antoon Vandeputte
Jaargang 30 nummer 4
Affiche advent 2014 Elke school ontvangt samen met Leeftocht 3 affiches gratis: 1 affiche op A2-formaat en 2 affiches op A3. Beide affiches kunnen bijbesteld worden: A2 tegen € 0,50, A3 tegen € 0,30. Verzendingskosten bedragen € 2,50. Bestellingen bij het VSKO door overschrijving op rekeningnummer BE 66 4350 3049 3143 van het VSKO, Guimardstraat 1, 1040 Brussel met de mededeling: “7031/11310 affiche advent 2014” + aantal affiches + gevraagd formaat + ev. naam en adres van de bestemmeling. Info: 02 507 07 71 –
[email protected] http://pastoraal.vsko.be
Bezinningskaarten advent en Kerstmis 2014 De Uitgeverij Muurkranten zendt na een seintje graag een gratis presentexemplaar aan de scholen die er spontaan geen ontvingen. Bestellen bij UM, Monnikenwerve 1, 8000 Brugge Info: tel. 050 31 26 01 – fax 050 31 05 50
[email protected] http://www.muurkranten.be Prijs per stuk: € 0,50 (korting vanaf 25 ex.) + verzendingskosten (€ 3,95).
Voor de advent heeft Leeftocht als verlengstuk op het web een bezinnende diamontage en een extra extra large, boordevol tips voor de adventswerking op school.
De nacht van dromen is voorbij. Vandaag wordt God wakker met een glimlach omdat het weer Kerstmis is. Een glimlach voor elke mens die als hij een ander ontmoet hem een zalig Kerstfeest toewenst. Een glimlach voor elk huis waar zijn Zoon welkom is en een plaats krijgt midden in de kribbe. Een glimlach voor elke gemeenschap waar mensen de eenzaamheid doorbreken en de tafel delen met elkaar. Een glimlach voor elk land waar men de strijd durft staken en mensen niet hoeven te vrezen voor hun leven. Ja, op Gods gezicht staat vandaag een brede glimlach van blijheid omdat ook in deze kerstdagen zijn dromen kansen krijgen. Antoon Vandeputte
Kerstmis: de droom van vrede voor allen aan beide kanten van prikkeldraad en gesloten deuren, droom die grenzen doorbreekt. de droom van waardigheid voor elke mens ook klein en simpel vreemd en anders vergeten en verstoten, droom die realiteit wordt. de droom van licht en warmte tijd en aandacht voor elke mens ons nabij, droom die liefde is. Kerstmis: een droom van een feest een droom van een wereld een droom van een mens telkens weer jaar na jaar in het diepst van de nacht opnieuw geboren. Kathleen Boedt
Proviand voor onderweg Een verademing voor onderwijsmensen Maandelijkse inspiratiebron in de rubriek Leeftocht van pastoraal.vsko.be
december 2014
DE NACHT VAN DROMEN IS VOORBIJ HET IS KERSTMIS
Kerstmis
Advent
Kathleen Boedt
Technische gegevens
Impressies zijn welkom op
[email protected].
v.u. André Janssens, Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs, Guimardstraat 1, 1040 Brussel
ADVENT
DE DROOM VAN WIJZE MENSEN
Welke dromen hebben wij? Wat roepen ze in ons wakker?
Soms dromen we van de komst van een beroemd iemand, iemand met sterallures die de geschiedenis een andere wending zal geven. We hopen dat die
Hoe leren we vliegen? Geloven we dat het anders kan? Wat schrikt ons af? Waarom zetten we door?
persoon in onze tijd geboren wordt, zodat wij getuigen kunnen zijn van een uitzonderlijk historische gebeurtenis. Kleine tekens kunnen ons de weg wijzen naar bijzondere mensen. Wie alert is,
Onze dromen volgen vraagt verbeeldingskracht. en vertrouwen.
onbevangen en wijs ziet sneller wat anderen niet zien. Daarover gaat het verhaal van de drie wijzen en de ster van Bethlehem. Zij zien een ster die de
Vertrouwen op de magie van de droom is als vertrouwen op het kompas van een vriend. Een kompas dat de richting wijst naar onze innigste waarheid. Het is als luisteren naar een stem van Iemand die ons door en door kent.
weg wijst naar het koninkrijk van een bijzonder
Onze droom volgen is gaandeweg obstakels overwinnen, andere wegen inslaan, blijven zoeken naar inzicht en op het spoor komen van onze menswording.
natuurverschijnselen geen wonderen zijn en
Iemand. Zij hebben geen idee van de eigenschappen van die koning, alleen een diep verlangen om hem te leren kennen. De traditionele geleerden kennen wel de verhalen over de komst van een grote koning, maar voor hen is het een gewone droom. Zij zien geen teken omdat voor hen wonderen gewoon natuurverschijnselen zijn. Zij zien niets omdat ze alles al weten. De echte wijzen weten niets, maar laten zich verrassen. Ze zijn getuige van een geboorte en ze zien als in een flits waar het op aan komt in het leven. Ze verlaten de platgetreden paden van aanzien en macht en keren langs een andere weg naar huis. De weg van de eenvoud, de bezieling, de ontvankelijkheid. Ze zien een kind dat alles verwelkomt als een overweldigend begin. Niets ligt vast en alles is mogelijk. Ze hebben God ontdekt
jaargang 30 nummer 4 december 2014
waar Hij het minst werd verwacht. Als ze naar huis terugkeren, hebben ze een andere weg ontdekt. Dromen dat het anders kan. (NBV Mt 2, 1-12)
WELZIJNZORG 2014: “IEDEREEN BESCHERMD TEGEN ARMOEDE?”
ADVENT Hoe maken wij tijd vrij om te ‘dromen van vrede’ en hoe hebben we oog voor ‘tekens van hoop’?
Op weg naar Kerstmis kijken we uit naar Iemand die elke mens nabij wil zijn, Het leven is niet altijd een droom. Soms lukt het niet om te schuilen tegen armoede of onrecht. De paraplu van de sociale bescherming vertoont hier en daar gaten zodat 1 mens op 7 onbeschut blijft.
Iemand die erin slaagt onze diepste levensenergie aan te spreken en een nieuw elan te geven.
Jezus’ droom van een koninkrijk Solidariteit is niet een scherm dat alle moeilijkheden tegenhoudt, maar de toepassing van een droom die ons helpt onze blik te richten op mensen met een paraplu vol gaten, mensen die in de kou blijven zitten. Hoe vieren we Kerstmis? Hoe pakken we de armoedebestrijding structureel aan?
openbaart ons een ster die doorheen onze duisternis straalt en ons leidt naar ongekende verten.
Durven wij geloven in de komst van een mens die ons een blik gunt op God?
