DE HUID 1 O: 12/1
Bouw en functie
a
Wat is goed voor een mooie, gezonde huid? Kruis de goede antwoorden aan. □ weinig slaap □ buitenlucht □ goede voeding □ ontspanning □ veel fruit eten □ binnen zitten □ patat met mayonaise eten □ in de zon zitten □ karnemelk drinken □ veel rust
b
Er zijn veel crèmes om je huid te verzorgen. Kun je ook ‘van binnen uit’ je huid verzorgen? Leg uit hoe.
Afbeelding 12/1Verzorgingsmiddelen ‘van buitenaf’
O: 12/2
a
Je huid is een belangrijk orgaan! Vul in: Je huid beschermt tegen _______________________ , _______________________ en _______________________________ . De huid zorgt er ook voor dat je _____________________________ constant blijft.
b c d
Kun je met je huid contact met je omgeving maken? ja/nee Kan je huid stoffen afgeven? ja/nee Geeft je huid warmte af? ja/nee
Benoem de aangegeven delen van de huid. O: 12/3
Afbeelding 1 2/2
1 = _______________________________ 7 = __________________________ 2 = _______________________________ 8 = __________________________ 3 = _______________________________ 9 = __________________________ 4 = _______________________________ 10 = __________________________ 5 = _______________________________ 11 = __________________________ 6 = _______________________________ a Uit welke twee lagen bestaat de opperhuid? O: 12/4
_____________________________ en ____________________________ b In de ene laag vindt in de cellen verbranding plaats, in de andere laag niet. In welke laag vindt wel verbranding plaats? In de ___________________________________________ c In de __________________________ vindt geen verbranding plaats. Dat komt doordat ____________________________________________________________ . d Waarvoor is de hoornlaag ondoordringbaar? e Wat is eelt?
f Hoe ontstaat eelt?
12 DE HUID
O: 12/5
a
Iemand heeft ernstige brandwonden opgelopen. Een groot deel van de opperhuid is daarbij beschadigd. Noem drie redenen waarom dit voor de patiënt gevaarlijk is. 1 2 3
b
Mensen met brandwonden moeten veel meer eten dan normaal. Ze hebben vooral extra brandstof nodig. Leg uit hoe dat komt.
a
Welk deel van de huid maakt pigment?
b
Welke functie heeft pigment?
O: 12/6
L e e s
O: 12/7
v e r d e r
i n
j e
t e k s t b o e k
a
In welke huidlaag komen zenuwuiteinden voor?
b
Wat kunnen deze zenuwuiteinden waarnemen?
c
Welke huidzintuigen zie je hier? 1 = __________________________________ 2 = __________________________________ 3 = __________________________________ 4 = __________________________________ 5 = __________________________________ Afbeelding 1 2/3
12 DE HUID
12 DE HUID
O: 12/8
a Een dokter geeft Mireille een injectie in een spier. Door welke lagen van de huid gaat de naald achtereenvolgens?
b Jan wordt door een mug gestoken. Uit welke laag zuigt de mug bloed?
c
Afbeelding 1 2/4
Joke valt op straat. Uit de schaafwond komt geen bloed, wel vocht. Welke huidlagen zijn in ieder geval beschadigd?
d Marcel laat een tatoeage aanbrengen in zijn huid. Deze tatoeage blijft zijn hele leven zichtbaar. In welke laag is de inkt gespoten?
a Waar wordt talg gevormd? O: 12/9 b Waarvoor dient de talg?
a Tussen welke lagen vormt het onderhuids bindweefsel een soepele overgang? O: 12/10 Tussen de ______________________ en de ___________________________ . b Welke stof bevat het onderhuids bindweefsel erg veel?
c Noem twee taken van deze stof. 1 ___________________________________________________________________ 2 ___________________________________________________________________
L e e s
2 O: 12/11
v e r d e r
i n
j e
t e k s t b o e k
Regeling van de lichaamstemperatuur
a
Welke lichaamstemperatuur hebben mensen? __________________________________
b
Waarom is een constante lichaamstemperatuur belangrijk?
12 DE HUID
a O: 12/12
Hoe reageert de huid als je het warm hebt? 1 De poriën_________________________________________ . 2 Er wordt bijna geen/veel zweet gevormd. 3 De bloedvaatjes worden ___________________________________ . 4 De haarspiertjes trekken wel/niet samen.
b
Je lichaam wordt kouder. Hoe reageert de huid nu? 1 ___________________________________________________________________ 2 ___________________________________________________________________ 3 ___________________________________________________________________ 4 ___________________________________________________________________
L e e s
E: 12/13 -
-
-
v e r d e r
i n
j e
t e k s t b o e k
Huid en zon: Verstandig zonnen! Veel mensen vinden zonnebaden prettig. Het is ontspannend en ze willen graag een mooi bruin kleurtje krijgen. Bovendien wordt onder invloed van de zon in je huid vitamine D gevormd. Dat heeft een gunstige invloed op je botten en je spieren. Maar zonlicht heeft ook schadelijke effecten. Daarom moet je verstandig zonnen. UV-stralen beschadigen de huid. Om de huid te beschermen worden de pigmentkorrels donkerder. Het zonlicht kan dan minder diep doordringen. Bovendien wordt er meer pigment gevormd. Een bruine huid is het resultaat. Maar dat is dus eigenlijk helemaal geen teken van gezondheid! Het bruinen van de huid gaat niet zo snel. In de tussentijd kan je huid behoorlijk verbranden! Haarvaten in de lederhuid raken beschadigd en zwellen op. Afbeelding 1 2/5 De huid ziet er rood uit. Er kunnen zelfs brandblaren ontstaan. Zonlicht breekt de elastische vezels in je huid af. De huid van iemand die veel in de zon is wordt rimpelig. UV-straling kan de chromosomen van de huidcellen beschadigen. Hierdoor kan huidkanker ontstaan.
12 DE HUID
a
Waarom kan zonnebaden gezond zijn?
b
Als je bruin wilt worden, moet je het zonnebaden ‘opbouwen’: eerst tien minuten, de volgende dag twintig enzovoort. Leg uit waarom dat nodig is.
c
Je kunt ook zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor, bijvoorbeeld factor 12, gebruiken. Wat wil het getal 12 zeggen?
d
Mensen met een lichte huid verbranden snel. Hoe komt dat?
e Bij mensen met een donkere huid komt minder huidkanker voor. Leg dat uit.
f Leg uit waarom je midden op de dag beter uit de zon kunt blijven.
g Hoeveel vitamine D zit er in margarine?
E: 12/14
h
Hoeveel heb jij per dag nodig?
i
De ozonlaag rondom de aarde houdt een deel van de UV-stralen tegen. De ozonlaag wordt steeds dunner. Waardoor komt dat?
j
Welke gevolg heeft dat voor mensen?
Opsporing verzocht Van wie is deze vingerafdruk?
Afbeelding 12/6
12 DE HUID