Wanneer is ergotherapie bij Parkinson effectief?

Wanneer is ergotherapie bij Parkinson effectief? Ingrid Sturkenboom, ergotherapeut-onderzoeker Radboudumc, Nijmegen Begeleiding vanuit Radboudumc:  Promotoren: Ria Nijhuis- van der Sanden, Bas Bloem  Co-promotoren: Maud Graff, Marten Munneke  Statistiek: Jan Hendriks, Eddy Adang

Inhoud

Onderzoek naar effectiviteit ET Occupational Therapy in Parkinson’s disease

OTiP pilot:

OTiP studie:

2009-2011

2011-2013

Deelnemers • 191 thuiswonende ouderen met Parkinson en hun mantelzorger (180)

• 18 ParkinsonNet ergotherapeuten in 9 verschillende regio’s

Interventie    

ET volgens protocol (op basis van richtlijn) Behandeling thuis Focus patiënt en mantelzorger Duur: 10 weken, variabel aantal sessies max. 10-16 uur

Extra training  OPHI-II gespreksvaardigheden  Klinisch redeneren/opstellen doelen  Motiverende gespreksvoering

 Gebruik dossier  Workshop ‘omgaan met vermoeidheid’

Kernboodschappen resultaten ET verbetert ervaren uitvoering en tevredenheid activiteiten

Sturkenboom et al, The Lancet Neurology, June 2014

Geen extra kosten (totaal); besparing institutionele zorg Publicatie volgt

OTiP diagnostiek Week Patiënt 1  Kennismaking, OPHI-II

Mantelzorger  Kennismaking

1 of 2  Vaststellen hulpvraag (check COPM) +  Vraaggesprek ‘belasting mantelzorger’ verhelderen context problemen  Vaststellen hulpvraag en verhelderen context problemen 2  Observatie in 2 activiteiten (AMPS  Observatie 1 activiteit waarbij structuur); 1 met mz interactie met pt  Observatie handelingsomgeving (checklist)  Zo nodig contact andere zorgverleners 2 of 3 Gezamenlijk stellen van doelen, consensus behandelplan

OTiP Behandeling Week Patiënt 3-9 Interventies: afhankelijk van doelen/veranderingsmogelijkheden  Persoon: coachen, educatie en oefenen (andere) werkwijze

 Persoon: coachen, educatie en oefenen vaardigheden

 Activiteiten: aanpassen en verdeling

 Zorgactiviteiten: aanpassen en verdeling  Zorgomgeving aanpassen

 Omgeving aanpassen 10

Mantelzorger Interventies: inhoud afhankelijk van doelen/ veranderingsmogelijkheden

Eindevaluatie, Afsluiting, afspraken voor nazorg.

Stelling 1 A. Cliënten (of ik!?) willen gelijk in eerste sessies een oplossing voor het probleem. Daarom past grondige diagnostiek niet.

B. Ik vind het lastig om het belang van een grondige analyse uit te leggen aan een cliënt.

C. Er is geen tijd voor grondige diagnostiek

Uitkomsten OTiP onderzoek • Uren directe tijd (pt+mz): 9,3 uur

• Bij >95% van patiënten: • stappen diagnostiek gedaan • Bij 65% van patiënten: • interventies starten na diagnostiek en behandelplan • OTiP-ETs: • “Grondige diagnostiek heeft duidelijke meerwaarde” “Onderzoek soms gebruikt als excuus” • 81% van patiënten vond lengte van diagnostische fase goed!

Focus ET doelen (indeling ICF) 1. Mobiliteit (d4) 2. Zelfverzorging (d5) 3. Communicatie (d3) 3. Recreatie/vrije tijd (d920) 5. Huishouden(d6) 6. Werk (d8) 7. Algemene taken/eisen (d2) 8. Assisteren andere personen(d660)(mz) 9. Leren/toepassen kennis (d1) 10. Omgeving (e) Totaal 616 doelen

% van totaal 29 % 21% 13% 13% 12% 3% 4% 3% 1% 1%


% van totaal 29 % 21% 13% 13% 12% 3% 4% 3% 1% 1%


% van totaal 29 % 21% 13% 13% 12% 3% 4% 3% 1% 1%


% van totaal 29 % 21% 13% 13% 12% 3% 4% 3% 1% 1%

2. Voornaamste onderliggende probleem? A

B

C

Voornaamste onderliggende probleem (% van totaal) Grof motorische vaardigheden

52%

Fijn motorische vaardigheden

24%

Proces vaardigheden (bijv aandacht, probleemoplossing)

8%

Indelen activiteitenniveau: mbt vermoeidheid; ON/OFF

6%

Specifieke stoornissen (bijv visus)

4%

Persoonlijke factoren (bijv gevoel van eigen effectiviteit)

4%

Indelen activiteiteniveau: mbt weer oppakken activiteit

2%

Uitvoeren zorgtaken

2%

Totaal 617 doelen

ET Interventies

Vergroten zelfmanagement Onderhouden normale motoriek

persoon

activiteit

Andere werkwijze : - PD motorische strategieën - aanpassen uitgangshouding - cognitieve strategieën

omgeving

Vereenvoudigen

Externe cues, cognitieve reminders

Duur/timing activiteit

Indeling ruimte

Type activiteit

Hulpmiddelen/voorzieningen Adviseren mantelzorger

Interventie-casus • Dhr de Bruin, 74 jaar • Gehuwd • Dhr is een doorzetter. Doet graag dingen zelfstandig. Parkinson: 12 jaar, H&Y 3 Probleem: dekens hanteren bij in bed gaan. • Analyse: 2x per nacht uit bed, transfer probleem + benen onder deken krijgen bij in bed gaan probleem, gebruikt papegaai bij draaien/verliggen en transfer, maar niet afdoende resultaat. • Doel 1: Ik wil binnen twee weken zelfstandig de dekens van het bed kunnen ordenen zodat ik ’s nachts niet koud wordt/ vrouw moet vragen/ het niet onnodig veel energie kost.

3. Welke interventie zou je vooral inzetten? A. Cognitieve bewegingsstrategie en/of cues

B.

Oefenen ‘normale’ motorische vaardigheden

C.

Inzet van hulpmiddelen, voorzieningen

Interventies OTiP Focus Persoon Interventie/strategie Empowerment/vergroten Gerichte coaching zelfmanagement Anderen informeren/hulp durven vragen Advies rondom hulpbronnen/regelingen Onderhouden ‘normale’ motoriek

Oefenen motorische vaardigheden

Andere werkwijze

Andere uitgangshouding of toepassen ergonomische principes Toepassen gerichte aandacht Toepassen interne cues Toepassen cognitieve bewegingsstrategie Cognitieve strategie

Inzet* 15% 6% 22%

Gebruik pt

6%

4%

42%

34%

14% 10% 9% 12%

14% 10% 8% 11%

5%

*bij…% van de 617 behandeldoelen

Interventies OTiP Inzet* Gebruik patiënt 8% 7% 16% 14% 3% 4%

Focus activiteit Vereenvoudigen Tijdsaspect Aard activitiet

Interventie/strategie Vermindering stappen in activiteit Verandering duur/timing activiteit Verandering type activiteit

Focus omgeving

Interventie/strategie

Aanpassen fysieke omgeving

Externe cues omgeving (tbv motoriek) Externe reminders (tbv cognitie) Inzet materialen/hulpmiddelen/voorzieningen Andere indeling ruimte of verlichting Inzicht/toepassen: wanneer of hoe helpen

Adviseren mantelzorger

6% 3% 45% 19% 16%

5% 3% 24% 18% 15%

*bij…% van de 617 behandeldoelen

Reden A. Vaardigheden ET: bijv niet voldoende bedreven in toepassing

B.

Cliënt factoren: bijv ‘te slecht’ om strategieën te leren

C.

Anders…

Passende interventies • Ja • Deels

57% 42%

Nee/deels, reden: Pt onvoldoende oefening

Interventie zelf onvoldoende passend

 middelen nog niet beschikbaar

 mix interventies beperkt

 pt andere motivatie

 aanpak niet passend

Wat maakt behandeling succesvol? A. Patiënt is nog niet in gevorderd ziektestadium

B. Je eigen ervaring om passende behandeling te bieden

C. Anders, namelijk…

Succesfactoren: ziektestadium?

Succesfactoren (voorlopige greep)

Succesfactoren (voorlopige greep)

Wat kunnen we beïnvloeden om succes te verhogen? Op niveau van 1. Cliënt/ Cliëntsysteem 2. Ergotherapeut 3. Interventie zelf (richtlijn) 4. Zorgorganisatie 5. Sociaal-politieke context

Nodig?

Bedankt voor je aandacht en bijdrage

[email protected]

Wanneer is ergotherapie bij Parkinson effectief?

Recommend Documents