Informatieblad ‘Onderwijs Anders’ Nog krap zeven maanden en dan zal het onderwijs op de Barchschole anders vorm gegeven worden. We hebben inmiddels veel kennis opgedaan, we zijn allemaal een of twee keer bij basisschool Wittering.nl geweest. Ook hebben we een basisschool in Doetinchem en Lent bezocht. We hebben veel gepraat over waar we naar toe willen met ons onderwijs. Nu gaan we de laatste maanden voor de kanteling in en zullen we over veel zaken een besluit gaan nemen, keuzes en afspraken gaan maken. Dit houdt ons momenteel erg bezig. Om u mee te nemen als ouders in het proces hebben we dit informatieblad geschreven. Hierin hebben we getracht overzichtelijk weer te geven wat we al hebben gedaan, waar we nu mee bezig zijn en wat we nog gaan doen.
WAAROM? Er zijn een aantal redenen waarom de Barchschole de keuze heeft gemaakt om de kanteling te willen maken naar een ander onderwijsconcept. Aspecten die mee hebben gewogen in de besluitvorming zijn bijvoorbeeld: 1) De wens om het onderwijs meer aan te laten sluiten bij het tempo en de interesses van het kind. Het kind moet meer eigenaar worden van zijn eigen leerproces. a) In de wet is een van de inspectie indicatoren als volgt: ‘De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun leerproces, die past bij hun ontwikkelingsniveau’ b) In een landelijks inspectierapport werd duidelijk dat de motivatie binnen het onderwijs als te laag werd bestempeld: circa 10 procent van de leerling binnen het basisonderwijs is niet gemotiveerd. c) Het methodeboek is vaak nog te leidend voor alle leerlingen, met als doel om de leerstof voor de basisschool bij de kinderen onder de knie te krijgen. Wel werken we op verschillende niveaus, geven we instructie op drie niveaus, maar alle leerlingen moeten de basisstof in ongeveer dezelfde tijd verwerken. 2) Passend onderwijs; er zijn binnen het nieuwe systeem meer mogelijkheden om goed af te kunnen stemmen op wat het kind nodig heeft; ook kinderen met speciale noden en behoeften zullen we beter kunnen bedienen. Waardoor de grens die we nu hebben bereikt voor kinderen met zorg verlegd zal kunnen worden. 3) De krimp van het leerlingenaantal dwingt ons om met combinatiegroepen te werken. Door een andere onderwijsvorm te kiezen, blijft verantwoord en kwalitatief goed onderwijs behapbaar. Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
Hierboven ziet u een foto van de mindmap die wij met elkaar hebben gemaakt. Hierop staan allerlei onderwerpen waar we mee bezig zijn geweest, mee bezig zijn of wat nog gaat komen. Deze mindmap hangt in de personeelskamer zodat we dit dagelijks zien en er over kunnen praten. Hieronder zullen per onderwerp aangeven wat de stand van zaken is.
BARCHSCHOLE 24.8 Het getal 24.8 staat voor 24 augustus 2015; dit is de eerste schooldag van het schooljaar 2015-‐2016 en de eerste dag waarop we gaan werken volgens het nieuwe onderwijssysteem.
VIJF GELIJKE DAGEN Er zal gewerkt gaan worden met een continue rooster om vanuit een duidelijke structuur te werken. Een belangrijke reden voor een continue rooster is dat kinderen in een constante pedagogische situatie met hun leerkrachten en begeleiders zijn. Er zijn geen onderbrekingen met overblijven en er is zoveel mogelijk ruimte voor rust, ritme en regelmaat. Een 5 gelijke dagen model houdt in dat kinderen van 8.30 tot 14.00 uur op school zijn. Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
Na de lestijd is er ruimte voor het team om voor te bereiden en te overleggen. Deze tijd is essentieel en cruciaal om onder andere de unit weer voor te bereiden op de volgende dag, rapportage die
geschreven moet worden, oudergesprekken te voeren, leerling besprekingen en overleg over wat er bijgesteld moet worden binnen het kernconcept (zie uitleg Kernconcept verderop).
MISSIE & VISIE De Barchschole heeft een missie en visie maar deze is niet meer toereikend voor het nieuwe concept. We zijn bezig met het herschrijven van onze missie & visie. We werken aan een mooie slogan/kreet die onze missie weergeeft. Binnenkort zullen wij de MR, OV en u als ouders hier deelgenoot van maken. We vinden het belangrijk dat ouders mee kunnen denken en feedback kunnen geven rondom dit onderwerp. We willen werken vanuit een krachtige missie en met een aantal kernwaarden van waaruit wij ons onderwijs op willen gaan bouwen. Deze waarden zijn niet nieuw, dit zijn bekende waarden zoals de Barchschole deze al jaren uit draagt. Hierbij kunt u denken aan: • Vertrouwen; • Ambitie; • Verantwoordelijkheid; • Respectvol; • Verwondering; • Pret & Plezier; • Onderzoekend & Ondernemend We werken toe naar een kort en bondig stuk. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan hebben we gemerkt.
ONDERWIJS We kunnen onder dit kopje heel veel noemen want onderwijs is waar alle gesprekken over gaan. Vorig jaar is de keuze unaniem door het team gemaakt om het anders te willen gaan doen, ander onderwijs meer passend in de tijd van nu; onderwijs anders. Door de bezoeken die de afgelopen weken hebben gemaakt aan Wittering.nl hebben we veel kunnen zien hoe zij hun onderwijs vorm geven. Veel van de dingen die zij doen zullen wij over gaan nemen en een aantal zaken zullen we anders gaan doen. De komende studiedag van 4 maart a.s. gaan we met elkaar aan het werk om onze gedachten en ideeën te concretiseren naar bijvoorbeeld een dag-‐planning. Hoe willen we dat een schooldag eruit komt te zien? Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
Waarbij we het belangrijk vinden dat de leerling ruimte krijgt om op onderzoek uit te gaan, ervaringen op te doen en te experimenteren. Daarnaast willen we veel tijd blijven besteden aan rekenen, spelling, taal en lezen, omdat deze vaardigheden de basis vormen voor al het leren en kinderen deze moeten beheersen om zich te ontwikkelen. Onderwerpen waar we de komende tijd mee bezig gaan zijn: • Hoe gaan we vakken als gymnastiek, muziek, dans/drama inzetten in het nieuwe concept? • Hoe gaan we Humanistisch Vormingsonderwijs (HVO) en Godsdienstig Vormingsonderwijs (GVO) laten terug komen in ons onderwijs? • Is zwemmen een activiteit welke we onder schooltijd plaats willen laten vinden? Wat zijn andere mogelijkheden hierin? • Hoe gaan we het buitenspelen organiseren? • Hoe starten we het schooljaar; dit zijn de gouden weken in groepsvorming, kamp unit 4 in september? • Hoe starten we in de ochtend? • Hoe geven we instructies? • Hoe kunnen we zo aansluiten bij het kind dat het zich optimaal kan ontwikkelen? • Wat is de rol van de ouders à als overlegpartner, meehelpen in de school enzovoort? En zo kunnen we nog een hele rij vragen bedenken en die zullen ook vroeg of laat in het proces aan de orde komen. We willen ons bij alles de vraag stellen: ‘wat voegt het toe voor ons onderwijs?’ We willen de onderwijstijd namelijk zo effectief en efficiënt mogelijk benutten zodat de kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Hierin zijn we ambitieus en dat willen we ook blijven.
LEERLINGEN Onze leerlingen weten dat het volgend jaar anders gaat; maar hoe anders is dan anders? Dat is een vraag die zeker gesteld wordt door de oudere kinderen. Terecht ook natuurlijk, zij zijn nieuwsgierig. Op dit moment zijn de groepen 7 en 8 al echt bezig om het onderwijs anders vorm te geven. Zij werken in de middagen in verschillende hoeken, alleen, samen met een ander kind of in een groepje. Zij mogen hierin zelf keuzes maken. Ook groep 3 heeft een eigen atelier en een constructiehoek waarin zij zelfstandig mogen werken op de gang. Ook zijn de kasten in hun klas meer open en liggen de materialen op een vaste plek (gestructureerd en overzichtelijk). In groep 4 en 5 wordt het buurlokaal ingezet door de kinderen waarin zij zelfstandig kunnen werken aan hun taken. Ook zij hebben een atelier en een constructiehoek. Groep 6 mag ook gebruik maken van deze hoeken. Alle kinderen vanaf groep 3 werken inmiddels met een eigen laatje; dit maakt dat kinderen meer flexibel zijn. Zij hoeven niet iedere dag op eenzelfde plek te zitten bijvoorbeeld. Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
De komende tijd willen we bezig met welke afspraken we gaan maken met elkaar rondom bijvoorbeeld: • Gebruik van de ‘liniaal-‐stem’; • In rust werken, wat betekent dat? • Als je loopt, dan loop je met een doel en doelgericht; • Gebruik van binnen-‐schoenen in plaats van sloffen in verband met geluid; • Hoe informeren we onze leerlingen verder de komende tijd?
OUDERS Vorig jaar heeft de school de keuze die zij hebben gemaakt om het onderwijs anders te gaan vorm geven met u gedeeld. Er is een ouderklankbord groep geformeerd en deze is een paar keer bij een gekomen. U heeft een aantal ouderavonden gehad waarin onder andere Ton van Rijn u heeft meegenomen in de wereld van ‘Onderwijs Anders’. Daarnaast heeft er met regelmaat informatie gestaan in de nieuwsbrief. U bent op de hoogte dat er wat gaat gebeuren en misschien kunt u zich er ook al aardig een beeld van vormen. We willen u blijven informeren over waar we mee bezig zijn, vandaar ook dit informatieblad waarin we alles even op een rijtje zetten. Wanneer wij meer zaken duidelijk hebben en wij nieuwe punten te vertellen hebben zal er ook een informatieavond of iets dergelijks gepland worden. De komende tijd zullen we een inventarisatieformulier naar u mailen waarop u kunt aangeven waar uw talenten liggen en hoe u dit in kunt en wilt zetten voor onze school en de kinderen. De MR zal meedenken op beleidsniveau. De OV zal ook in het nieuwe concept een rol spelen in de organisatie rondom festiviteiten, afsluitingen van de kernconcepten enzovoort. Ook zijn we in samenwerking met Avonturijn aan het inventariseren of er een mogelijkheid is om buitenschoolse opvang vorm te geven.
LEERKRACHTEN Het team heeft zoals u inmiddels weet een bewuste keuze gemaakt om voor dit onderwijsconcept te gaan. Zij zijn van binnenuit gemotiveerd om dit te gaan doen en hiervoor te gaan. Er is veel enthousiasme en daarnaast is het ook spannend want iets nieuws aangaan betekent ook los laten van oude manieren van werken en oude patronen. Dit is een proces waar we inzitten met elkaar en door veel te delen en te praten over wat er speelt zijn we elkaar tot steun en komen we steeds weer een stap verder. Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
We hebben ervoor gekozen om het eerste jaar geen Pabo studenten aan te nemen. Na het eerste half jaar bekijken we of er ruimte is voor stagiaires vanuit het MBO. We kiezen hiervoor omdat wij onze aandacht volledig willen richten op ons eigen proces. Ook zijn er nog veel vragen, dingen om te onderzoeken en zaken waarover we een keuze gaan maken binnenkort, bijvoorbeeld: • Blijft de term ‘juf en meester’ bestaan? • Welke talenten heb ik en waar wil ik me in ontwikkelen? • Hoe gaan we ons taakbeleid vorm geven? • Hoe is straks de taakverdeling in op unit-‐niveau en op school-‐niveau? • Hoe geven we elkaar feedback om de samenwerking te optimaliseren? • Hoe weet ik wat een kind nodig heeft om zich optimaal te kunnen ontwikkelen? • Coachende houding in plaats van een instruerende houding; • Hoe lopen we onze rondes door de unit? • Wanneer is er weer ruimte om stagiaires te begeleiden?
KERNCONCEPTEN Voor kinderen in het basisonderwijs gaat het om het inzicht in zichzelf, hun directe sociale en fysieke omgeving en inzicht in de ‘grotere’ wereld; ze kijken steeds verder om zich heen. Dit alles is bij elkaar ondergebracht in tien kernconcepten. In het kernconcept zitten allerlei begrippen, die met elkaar in verband staan. De kernconcepten zijn grofweg in te delen in twee groepen: Mens & Maatschappij • Macht (bijvoorbeeld: wie is de baas?) • Binding (bijvoorbeeld: bij wie hoor ik?) • Evenwicht en kringloop (bijvoorbeeld: waarom zien we steeds hetzelfde patroon?) • Communicatie (bijvoorbeeld: hoe breng ik mijn boodschap over?) Natuur & Techniek • Energie (bijvoorbeeld: waarom werkt iets?) • Kracht en Golven (bijvoorbeeld: hoe sterk is iets?) • Materie (bijvoorbeeld: waar is het van gemaakt?) • Groei en Leven (bijvoorbeeld: wat is leven en hoe ontwikkelt iets?) • Tijd en ruimte (bijvoorbeeld: hoe ontstaat tijd, hoe groot is onze aarde?) • Getalbegrip (bijvoorbeeld: hoe ver is het naar huis?) Per kernconcept is er een handleiding, waarin onder andere een zogenaamde mindmap is opgenomen. In de mindmap staan alle begrippen van het kernconcept. Alle kerndoelen (die zijn opgenomen in de verschillende leerlijnen), die voor het basisonderwijs gelden, komen ruimschoots aan bod in de kernconcepten en in de basisdomeinen, die verderop worden beschreven. Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
Belangrijk bij het leren van de inzichten is het praktisch handelen. ‘Het kwartje moet vallen’, is de uitdrukking in Nederland. De basis van begrip ligt er dan en de leerlingen gaan dit verder uitdiepen, verfijnen en verbreden. Na de zomervakantie gaan we van start met het kernconcept Binding. Vervolgens komt het kernconcept Energie, Kracht & Golven dan volgt Macht & Regels en we sluiten volgend schooljaar af met Groei & Leven. Zie ook kopje Jaarplanning. Naast het werken met kernconcepten zal er veel aandacht zijn voor creatieve en motorische ontwikkeling en natuurlijk voor rekenen, taal, schrijven en lezen. Deze laatste vaardigheden vormen de basis van al het leren en kinderen moeten deze beheersen om zich te ontwikkelen. In een schooldag komen alle aspecten dagelijks aan bod. Hierover later meer informatie.
RAPPORTAGE Een cijferrapport heeft volgend jaar in onze school geen toegevoegde waarde meer, omdat we kinderen niet meer met elkaar willen vergelijken. Kinderen hebben hun eigen leerontwikkeling. Ging dat vroeger vooral om taal en rekenen, op een moderne basisschool wordt de totale ontwikkeling in beeld gebracht. We doen dat met behulp van leerlijnen, observaties en een kind-‐ontwikkel-‐ volgsysteem. In een moderne basisschool wordt een kind steeds breder gevolgd en gaan we meer uit van de capaciteiten van elke kind. Dit wil niet zeggen dat we niet regelmatig meten waar uw kind staat ten opzichte van andere kinderen, zodat zowel het kind als u kunnen inschatten wat er van het kind verwacht wordt als het gaat om leervermogen en prestaties. Prestaties zijn ook voor een kind belangrijk als het maar niet uitmondt in ‘ik ben beter dan jij..!’. De toetsen worden straks niet meer klassikaal afgenomen, maar individueel of in een klein groepje. Op de Barchschole gaan we ervoor, dat alle kinderen het optimale uit zichzelf halen. Een kind met een VWO talent moet dat niveau dan ook halen om zo het onderwijs te krijgen wat voor dat kind gemaakt is. Het programma (de verwachtingen) voor dit kind zullen dan ook anders zijn, dan voor een kind met andere talenten. Kinderen op de Barchschole leren straks op verschillende manieren, bouwen inzichten op en verrichten grote en kleine prestaties. Binnen Parnassys (het administratie software systeem waarmee wij onder andere onze kinderen volgen in hun ontwikkeling) volgen wij de kinderen op de verschillende leerlijnen. Een leerlijn is in het onderwijs in Nederland een uitwerking van de algemene kerndoelen, zoals die door de overheid zijn vastgesteld, naar concrete doelen die omschrijven wat leerlingen moeten kennen en kunnen. Deze zijn onderverdeeld in doelen per leerjaar, die op hun beurt zijn onderverdeeld in tussenstappen. Een leerlijn geeft aan wat behandeld wordt per groep of klas en ook wat behandeld moet zijn alvorens een volgende stap kan worden gezet. In Nederland heeft de overheid de kerndoelen uitgewerkt in meer concrete tussendoelen in de zogenaamde referentieniveaus taal en rekenen. Deze beschrijven wat leerlingen moeten beheersen aan het eind van de basisschool. Op de site http://www.tule.slo.nl kunt u deze leerlijnen met de kerndoelen terug vinden. Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
Binnen Parnassys hebben we al onze leerlingen op de leerlijnen ‘gezet’; de leerkrachten hebben per kind bekeken wat zij al beheersen en wat nog niet. Op deze manier krijgen wij onze leerlingen nog beter in beeld en kunnen we onze instructies nog beter afstemmen op dat wat het kind nodig heeft. Dit zal ons startpunt zijn voor komend schooljaar. Aan de hand van deze wetenschap zullen wij ieder kind een passend aanbod geven of dat wat het nodig heeft om zich verder te kunnen ontwikkelen. Door dat wij ons schooljaar in kwartalen gaan opbouwen (zie kopje jaarplanning), ziet u deze structuur ook terug in de rapportages. In elk kwartaal is er een vorm van rapportage. De vormen zouden er als volgt uit kunnen zien (we zijn hierover nog in gesprek met elkaar): • Ontwikkelingsgesprek: hierin wordt de ontwikkeling van het kind uitvoerig met de ouders doorgesproken. Wat zien we? Hoe verhoudt zich dat tot een gemiddelde ontwikkeling van een kind in Nederland? Verloopt de ontwikkeling harmonisch of zijn er pieken en dalen in de te onderscheiden ontwikkelingsgebieden? • Spiegelblad: dit is een schriftelijke vorm. Hierin geeft zowel het kind, de leerkracht als de ouder zijn of haar beeld op papier over de voorgaande periode. Door te spiegelen aan elkaar ontstaat er een compleet beeld. • Portfolio van het kind: Kinderen verzamelen allerlei opbrengsten van zichzelf in een kind portfolio. Zowel werk, als verslagen, foto’s of misschien wel filmmateriaal, het kan allemaal. Het portfolio geeft een beeld van het kind in de praktijk van de school; het niveau van het werk en de uitwerkingen van de kernconcepten. Het kind presenteert zichzelf middels dit portfolio aan ouders en leerkracht. • Ontwikkelingsverslag; hierin geeft de leerkracht een verslag over de afgelopen periode. Beschreven wordt de ontwikkeling op leerlijnen (domeinen) en de bereikte doelen (kernconcepten). Zoals we er nu naar kijken zal er in het eerste kwartaal dat een kind start op de Barchschole een ontwikkelingsgesprek plaats vinden. Daarna volgen de andere rapportages, in genoemde volgorde. Het betekent dus voor de leerkracht, dat elk kwartaal een aantal ontwikkelingsgesprekken worden gevoerd, een aantal spiegelbladen wordt ingevuld, een aantal portfolio’s wordt besproken en een aantal ontwikkelingsverslagen wordt geschreven. Daarnaast leren ouders een nieuwe voor hen onbekende en vaak onderbelichte vorm van rapporteren. Kinderen (en vaak ook ouders en teamleden) sluiten een kwartaal af op verschillende manieren. Denk aan theater, tentoonstellingen, presentaties, PowerPoint/Prezi producten, open podium, voorstellingen, debatten. De resultaten van kinderen gedurende een kwartaal worden daarin goed weergegeven. Ook dit is een vorm van rapporteren, omdat de inbreng van uw kind duidelijk te herkennen is.
JAARPLANNING In het nieuwe schooljaar gaan we werken met een andere structuur dan we gewend zijn. Het jaar zal opgedeeld worden in 4 periodes van 10 weken. Per kwartaal worden er twee studiedagen ingepland. Tijdens deze dagen bereiden wij de kernconcepten voor, hebben we trainingen, evalueren we met elkaar, leren van elkaar en schrijven we handelingsplannen enzovoort. Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
In de eerste twee jaar zal er per 10 weken een kernconcept centraal staan. In het eerste jaar zullen dit zijn: 1. 2. 3. 4.
Binding; Energie samen met kracht & golven; Macht; Groei & leven.
In het tweede jaar zullen dit zijn: 1. Communicatie; 2. Evenwicht & kringloop; 3. Tijd & ruimte; 4. Materie.
Het kernconcept Getalbegrip zal terug komen in de andere kernconcepten. Ieder kernconcept wordt afgesloten, dit kan middels een voorstelling, expositie, symposium, feest, debat, of iets dergelijks. Tijdens deze afsluitingen bent u als ouder van harte welkom om te zien waar uw kind mee bezig is geweest en wat het heeft geleerd. We zien deze momenten ook als ‘rapportage’ (zie uitleg bij kopje rapportage).
VERBOUWING In de nieuwe situatie vanaf 24 augustus a.s. hebben we geen klassen meer maar werken we in units. De Barchschole heeft straks in samenwerking met Avonturijn vier units. De speelleergroep zal straks unit 1 worden en zij blijven vooralsnog in hun eigen lokaal. De school zal intern verbouwd gaan worden. Er zullen drie units gerealiseerd worden waarin gewerkt gaat worden. De interne verbouwing zal ongeveer een week of drie duren als er aan een gesloten gewerkt kan worden. Het is nog niet bekend wanneer dit plaats gaat vinden. Bart van der Most van PHB zal ons begeleiden tijdens het bouwproces. Ook bij dit onderwerp zijn er nog veel vragen, dingen om te onderzoeken en zaken waarover we een keuze gaan maken binnenkort, bijvoorbeeld: • Gaan Tiny en Frederique samen ‘kantoor’ houden in de personeelsruimte zodat de twee kamers van hen vrij komen voor oudergesprekken, individueel werken, maken van toetsen enzovoort; • Welke kleuren gaan we gebruiken? • Waar willen we de digiborden? • Hoe zit het met de akoestiek? Momenteel is Bart bezig met het maken van de juiste tekeningen en dan kunnen we weer verder met dit proces. Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
TOT SLOT Zoals u heeft gelezen zijn we op veel fronten hard aan het werk en gebeurt er van alles. Woensdag 4 maart a.s. hebben we een studiedag waarin we met elkaar weer een aantal stappen willen zetten. We zullen u hier over ter zijne tijd informeren, via de nieuwsbrief of een infoblad en verder op dit schooljaar (medio mei/juni) zullen we u ook weer uitnodigen voor een avond op school. Mocht u vragen hebben, stelt u deze dan gerust.
Beukenlaan 24, 7244 BB Barchem
0573-‐441222
[email protected]
