Waarborg of schone schijn
Hoe effectief is certificering?
Presentatie effectiviteit certificering: Meike Bokhorst (projectmedewerker toezicht WRR)
Paneldiscussie: Jeroen Buckens (teamleider certificering SZW) Kees Pasmooij (voorzitter VOC, algemeen directeur Aboma) Haiko van der Voort (onderzoeker TU Delft)
Discussie met de zaal 2
Certificeringsbeleid Regeerakkoord: “Per 1 januari 2011 komt er een zogeheten “inspectievakantie” voor het bedrijfsleven. Bij deugdelijke zelfregulering (certificering) kan met minder inspectieonderzoeken per bedrijf worden volstaan.” Kanttekeningen: Minder lasten of verplaatsing lasten? “Certificaat op kosten bedrijf, inspectie is gratis advies” Beleidstheorie: certificering leidt tot effectievere en efficiëntere regulering. Eigen verantwoordelijkheid vergroot acceptatie en naleving.
Conclusies Beleid certificering verschilt sterk tussen departementen: van zoveel mogelijk zelfregulering tot meer overheidregulering. Certificeringsregelingen zelden heroverwogen, ondanks signalen dat ze niet werken en strijdig zijn met kabinetsstandpunt. Wel aanpassingen. Strijdige belangen bij certificeerders: mentaliteit (commerciële) dienstverlening versus belang (objectieve) opsporing van misstanden. Beperkte kennis over effectiviteit: wanneer werkt certificering wel en niet? Wat is de meerwaarde?
Spanningen en dilemma’s Er is een onduidelijke relatie tussen certificaten en kwaliteit. Wat gebeurt er als we certificaten afschaffen of selectiever toekennen? Publieke verwachtingen botsen met private dienstverlening certificeerders. In hoeverre zijn private partijen verantwoordelijk te maken voor publieke belangen en wettelijke taken? Certificatie is geen nalevingstoezicht, maar wordt wel steeds meer gebruikt bij en in plaats van inspectietoezicht. Hoe zwaar kan de inspectie voor handhavingstoezicht leunen op certificering?
Paneldiscussie Jeroen Buckens teamleider certificering SZW Kees Pasmooij voorzitter VOC, directeur Aboma Haiko van der Voort onderzoeker TU Delft
Haiko van der Voort Haiko van der Voort rondt binnenkort een proefschrift af waarin hij drie certificatie-casussen diepgaand heeft onderzocht. Wat zijn de belangrijkste bevindingen? In hoeverre heeft het proefschrift ook nieuwe inzichten opgeleverd over de juistheid van de beleidstheorie? Zijn er aanwijzingen uit wetenschappelijk onderzoek dat certificering leidt tot effectieve(re) en efficiënte(re) regulering? Zijn er aanwijzingen dat eigen verantwoordelijkheid voor certificering acceptatie en naleving in sectoren vergroot?
Kees Pasmooij Kees Pasmooij stelt in een interview dat deregulering bij de overheid bijna heilig is verklaard. Ook in branches waarin teveel concurrentie is voor effectieve zelfregulering. Hoe komt dat? In hoeverre zijn private partijen verantwoordelijk te maken voor publieke belangen en wettelijke taken? “Handhaving is geen taak van certificatie instellingen. Certificeerders kunnen signalen doorgeven, maar de arbeidsinspectie moet blijven sanctioneren. Handhaving en certificatie moeten gescheiden blijven.” Waarom? “Inspecties en certificeerders communiceren te weinig.” Wat is daar aan te doen?
Jeroen Buckens In hoeverre dringt SZW certificeerders taken op die ze niet kunnen of willen uitvoeren? Is deregulering bij de overheid te ver doorgeschoten? Hoe zwaar kan de inspectie voor de informatieverzameling, oordeelsvorming en interventie leunen op certificeerders? SZW heeft vorig jaar een nieuw certificeringsstelsel ingevoerd. In hoeverre draagt dat stelsel bij om grip te krijgen op lastige casussen zoals asbest, liften, kranen, etc?
