L
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Scholengemeenschap voor praktijkonderwijs, vmbo en havo/vwo
Inhoudsopgave Voorwoord
5
Burgerschap Taal- en rekenbeleid Passend onderwijs
31 31 32
1. Verslag Raad van Toezicht 7 5. Kwaliteitszorg 35 Inleiding 8 Kwaliteitszorgkader 36 Samenstelling in 2014 8 Organisatie van de kwaliteitszorg 36 Rooster van aftreden 8 Instrumenten 36 Commissies 9 Locatiebezoek Raad van Toezicht 37 Werkwijze en jaaractiviteiten 9 Locatiebezoeken College van Bestuur 37 Nevenfuncties Raad van Toezicht 10 Visitatie Fricolore 37 Onderwijsinspectie 37 2. Schoolorganisatie 13 Klachten 38 Missie en visie 14 Organigram 15 6. Personeel 41 Organisatie op hoofdlijnen 16 Aannemen en behoud van jonge docenten 42 Verdeling taken, verantwoordelijkheden en Dienstverband startende leraar 42 bevoegdheden binnen CSG Liudger 16 Afstand tot de arbeidsmarkt 42 Medezeggenschap 16 Invoering nieuwe wet op de onderwijstijd 43 Samenwerking 17 Levensfase bewust personeelsbeleid 43 ICT 17 Professionalisering 43 Huisvesting 18 Entreerecht 44 Functiemix 44 3. Christelijke identiteit 21 Gesprekscylcus 45 Jaarthema 22 Leraren in opleiding en nieuwe docenten 45 Pesten en het opvoeddebat 22 Werkloosheidswet en bovenwettelijke uitkeringen 45 Bijeenkomst pastores 22 Arbo en veiligheid 46 Lesbrief 22 Verzuim 2014 46 Rol van identiteitscommissie 23 Kerncijfers personeel 47 De ‘C’ van Liudger 23 Identiteitsmiddag 23 7. In- en externe communicatie 49 Liudgertop 23 Huisstijl 50 Ontwikkeling communicatiemiddelen 50 4. Onderwijs en zorg 25 Voorlichtingsactiviteiten 50 Aanbod van alle locaties 26 Leerlingenaantallen LWOO 27 8. Hoogtepunten per locatie 53 Prognose leerlingenaanbod 27 Locatie Burgum 54 Opbrengsten 2013-2014 28 Locatie Raai 55 Schoolontwikkeling 29 Locatie De Ring 56 Beleidsplannen 29 Locatie Splitting 57 Toelatingsbeleid 29 Locatie De Ring 58 School aan Zet 30 Aandachtsgebieden 30 9. Financiën 61 Ouderbetrokkenheid 30 Leerlingenactiviteiten 31 Colofon 67 Leerlingenbegeleiding 31
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
|3
Voorwoord In ons jaarverslag willen we tot uitdrukking brengen waar we onze tijd, energie en geld voor inzetten. Ons werk gebeurt door bevlogen personeel. Het werken in het onderwijs is meer dan een baan van “negen tot vijf”. Je kunt niet zonder passie voor leerlingen en het vak dat je geeft. Ook de mensen die het onderwijs ondersteunen doen dat in het besef dat alles gaat om goed onderwijs aan onze leerlingen. “Geloof je?” “Of geloof je het allemaal wel?” We leven in een tijd van relativering en soms cynisme. Een tijd ook waarin we denken dat alles maakbaar is en we risico’s zoveel mogelijk willen vermijden en indammen. Ook verjuridiseert de wereld om ons heen. Als we het ergens niet mee eens zijn, dienen we een klacht in en in het ergste geval zoeken we ons gelijk bij de rechter. In zo’n wereld gaat de menselijke maat verloren. Als we in een wereld willen leven waar geen fouten gemaakt mogen worden, alle risico’s zijn uitgebannen en waar we niet meer kunnen en mogen leren van onze fouten creëer je tegenstand, kom je tegenover elkaar te staan en leef je vanuit angst. Een dergelijke wereld kan een scholengemeenschap niet zijn. In een omgeving waarin geleerd wordt, zijn fouten juist nodig om je verder te brengen. Je mag nadenken en analyseren waar het niet goed ging. Je bedenkt hoe het de volgende keer beter, of juist wel goed kan gaan. In de gemeenschap die we vormen als leerlingen, ouders, personeel willen we een ander geluid laten horen. We willen van betekenis zijn voor elkaar, onze toeleverende basisscholen, het onderwijs waar onze leerlingen naar toe gaan als ze bij ons een diploma halen en andere belanghebbenden. “Je mag groeien tot de mens zoals God je bedoeld heeft” Deze mens is nooit af. Mensen zoeken naar de verbinding met anderen, naar samen, naar de vragen van de ander en jezelf. Deze mens heeft ook (het) geloof nodig. Namelijk dat je door inspanning een bijdrage kunt leveren aan een andere, betere wereld. Dan kun je niet onverschillig zijn of cynisch, dan heb je geloof, hoop en liefde nodig. In de gemeenschap waarin we staan, willen we daar samen over nadenken. Zo zoeken we elk jaar naar de beste opleiding, begeleiding, ondersteuning en ontwikkeling voor onze leerlingen. Zo proberen we samen een scholengemeenschap te zijn waar iedereen zich gekend mag weten. Vanuit de overtuiging dat wij beelddrager van Christus zijn, die in Zijn leven heeft laten zien wat goed is voor de ander. Daarom staan wij voor dat er eerst gepraat wordt. Dat we proberen om elkaar te begrijpen, weten te vinden en bereiken. In dit jaarverslag kunt u lezen hoe we ook dit jaar met z’n allen weer bezig zijn geweest om goed onderwijs aan onze leerlingen in Drachten, Burgum en Waskemeer te geven. Hoe we proberen op een verantwoorde en zorgvuldige manier te werk gaan om de ons ter beschikking gestelde middelen te gebruiken, ten dienste van goed onderwijs aan de leerlingen die ons zijn toevertrouwd. Joop Vogel, voorzitter College van Bestuur
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
|5
1. Verslag Raad van Toezicht
Inleiding De Raad van Toezicht (RvT) van CSG Liudger heeft dit jaar een verandering in de samenstelling ondergaan. De heer W. Brons is vervangen door de heer D.J. van der Zee. De huidige voorzitter heeft toegezegd aan te blijven tot juli 2018. De RvT heeft zich in 2014 onder andere bezig gehouden met Passend Onderwijs, de kwaliteit van het onderwijs van CSG Liudger, het sectorakkoord VO en governance. Er is aandacht besteed aan de verantwoordingen op tal van terreinen door het College van Bestuur (CvB). Hieronder wordt verder ingegaan op de onderwerpen die op de agenda hebben gestaan.
Samenstelling in 2014 Mevrouw S.E. Hoekstein - voorzitter RvT Mevrouw M.J. Lohmann - vicevoorzitter RvT De heer M. Amperse De heer C. van Buiten De heer P. Fortuin De heer J.G. Christiaanse De heer D.J. van der Zee Mevrouw A.J. Radersma - notulante RvT (in het jaar 2014 is afscheid genomen van de heer W. Brons) De RvT zet er bij de samenstelling van de Raad op in om zoveel mogelijke relevante achtergronden vertegenwoordigd te hebben. Momenteel hebben de leden kennis van onderwijs, financiën, HRM, facilitaire zaken, jeugdzaken en kennis van en ervaring met politiek of gemeentelijke overheden.
Rooster van aftreden Naam
Benoemd in
Aftredend in 2014
S.E. Hoekstein
2005
J.C. Christiaanse
2008
M.J. Lohmann
2012
J.M. Amperse
2013
C. van Buiten
2013
P.S. Fortuin
2013
D.J. van der Zee
2014
1e termijn 2e termijn Verlengde 2e termijn Vervroegd aftreden
8 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
2015
2016
2017
2018
2019
Commissies De identiteitscommissie houdt zich bezig met de borging van de christelijke identiteit van de scholengemeenschap. Ze is de gesprekspartner en het klankbord van het CvB voor dit belangrijke beleidsterrein. De identiteitscommissie vanuit de RvT heeft in 2014 meerdere malen contact gehad met beleidsmedewerkers identiteit van CSG Liudger. De commissie rapporteert hierover aan de RvT. De auditcommissie controleert vooraf aan de vergaderingen van de RvT de financiële stukken die op de vergadering behandeld worden en geeft daarover adviezen. De geformuleerde adviezen gaan over de financiële kwartaalrapportages, de managementletter van de accountant, de risico-inventarisatie en het risicomanagement, de jaarrekening 2013 en het accountantsverslag, de begroting 2015 en de treasury (vermogensbeheer). Tijdens de vergadering waar de jaarrekening ter vaststelling aan de RvT wordt voorgelegd, heeft de gehele raad overleg met de accountant. Het jaar 2014 was het eerste jaar met de nieuwe accountant van Ernst en Young (EY). De remuneratiecommissie wordt omschreven als de personeelscommissie. Het jaar 2014 staat in het teken van continuering van het beleid dat in 2013 werd ingezet. In 2014 zijn twee functioneringsgesprekken met de leden van het CvB gevoerd. Ook heeft ze – evenals vorig jaar – in overleg met de RvT besloten om geen salarisverhogingen aan leden van het CvB toe te kennen. De renumeratiecommissie rapporteert over haar werk aan en in de RvT.
Werkwijze en jaaractiviteiten De RvT ontvangt elk kwartaal een rapportage die is gebaseerd op het intern toezichtskader en het bestuurlijk toetsingskader van het CvB. De zes hoofddomeinen die in de kwartaalrapportage staan zijn; identiteit, onderwijs, kwaliteitszorg, personeel en organisatie, in- en externe communicatie en financiën. In dit verslagjaar heeft de Raad van Toezicht zich onder andere beziggehouden met: - De ontwikkelingen en invoering van Passend Onderwijs. De RvT zoomt telkens in op de vraag of de scholengemeenschap voldoende voortgang boekt en klaar is voor invoering op 1 augustus 2014. In de RvT is ook nagedacht over de bestuurlijke ontwikkeling van het samenwerkingsverband en hoe het interne toezicht daarin is geregeld. Het CvB heeft de RvT geïnformeerd over het ondersteuninsplan van het samenwerkingsverband en de ondersteuningsprofielen van de locaties van CSG Liudger. - Op 22 januari van 2014 heeft de RvT zich met het CvB gebogen over de jaarlijks gemaakte risico-inventarisatie en de trends en ontwikkelingen in de omgeving van CSG Liudger. Op basis van het hierover gevoerde gesprek heeft de Raad een aantal belangrijke aandachtspunten benoemd: • professioneel personeel; • christelijk onderwijs als onderscheidend vermogen, waarbij het motto ‘accent op aandacht’ waargemaakt moet worden; • betrokken leerlingen en ouders als ambassadeurs van de scholen; • zoeken naar samenwerkingspartners om het christelijk vo in de regio te waarborgen en te anticiperen op de krimp. - Jaarlijks worden ook de meerjarenopbrengsten vo van de locaties van CSG Liudger met de Raad gedeeld. Zo houdt de Raad een goed overzicht over de kwaliteit van het onderwijs en de manier waarop het CvB beleidsmatig omgaat met de
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
|9
geboekte resultaten. Ook de instroomcijfers en examenresultaten komen voorbij. In 2014 is het inspectierapport van de vmbo/mavo-locatie Splitting, over de kb-afdeling veelvuldig aan bod geweest. De kwaliteit van de kb-afdeling is binnen één jaar van zwak weer voldoende beoordeeld. - In juni is het sectorakkoord vo in de Raad gepresenteerd. Dit akkoord is gesloten tussen het ministerie van OCW en de VO-raad. Het akkoord kent zeven ambities: uitdagend onderwijs voor elke leerling, eigentijdse voorzieningen, brede vorming voor alle leerlingen, partnerschap in de regio, scholen als lerende organisatie, toekomstbestendigheid organiseren: koppeling van onderwijs- en personeelsontwikkeling en nieuwe verhoudingen in verantwoording en toezicht. In het nieuwe schoolplan 2016–2020 wordt het sectorakkoord vertaald naar schoolbeleid. - De Raad van Toezicht is in 2014 met het eigen intern toezichtkader aan de slag gegaan en heeft het eigen functioneren geëvalueerd. Ook heeft de Raad van Toezicht afgesproken dat ze in 2014 en 2015 gesprekken wil met drie raden van toezicht/besturen van het christelijk basisonderwijs (de Tjongerwerven, PCBO Tytsjerksteradiel en PCBO Smallingerland). De Raad hecht eraan door middel van scholing de kennis en vaardigheden te vergroten en bij te blijven op het gebied van governance en toezicht. Ook het rapport “De letter en de geest”, adviezen over de versterking van bestuurskracht in het voortgezet onderwijs zijn met elkaar gedeeld. - De treasury en het statuut. - De tevredenheidsonderzoeken onder leerlingen, ouders en personeel die gehouden zijn in 2013-2014 zijn gepresenteerd en besproken. - De visitatie door Fricolore van de locaties Raai en de HAVOtop zijn besproken. - De locatiebezoeken gebracht door het RvT aan locatie Burgum en de Centrale Diensten. Jaarlijks treffen de Medezeggenschapsraad (MR) en de Raad van Toezicht elkaar. Dit jaar is vooral gesproken over de rol van de RvT, de krimp en de kwaliteit van het onderwijs. Ook bezochten twee leden van de Raad van Toezicht een vergadering van de Medezeggenschapsraad.
Nevenfuncties Raad van Toezicht Martin Amperse • Lid Raad van Toezicht CPO Tjongerwerven, Donkerbroek • Eigenaar Amperse Finance & Management, Drachten (ZZP inzet) Marjon Lohmann • Penningmeester/secretaris Windsurfvereniging Makkum ‘96 • Penningmeester bloemschikstudieclub “De Klimop” • Mentor van een verstandelijk beperkte mevrouw en mentor/bewindvoerder van een andere verstandelijk beperkte vrouw • Lid van een verwantenraad van Talant • Lid van diverse projectgroepen van Talant
10 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Piet Fortuin • Vicevoorzitter CNV Vakmensen, Utrecht • Lid gemeenteraad Smallingerland • Lid algemeen bestuur bedrijvenpark Drachten Chrisstof van Buiten • Sponsorcommissie jeugdvoetbal van Bergum BCV combinatie • Accountant van stichting Noorderlingen Siebrith Hoekstein • Geen nevenfuncties Hans Christiaanse • Geen nevenfuncties Durk Jouke van der Zee • Geen nevenfuncties
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 11
Zien dat je elkaar vertrouwt.
2. Schoolorganisatie
Missie en visie CSG Liudger is een christelijke scholengemeenschap waar leerlingen in een inspirerende leeromgeving in relatie met zichzelf en de ander mogen groeien in kennis, vaardigheden en als mens het leven leren. Het doel van het onderwijs is het begeleiden en stimuleren van de leerlingen op weg naar hun volwassenheid, zodat zij op persoonlijke wijze gehoor kunnen geven aan Gods opdracht om zijn Koninkrijk van gerechtigheid, vrede en liefde (ten aanzien van mens en natuur) mee te bouwen in navolging van Jezus Christus. De scholengemeenschap wil een goede plek zijn voor alle medewerkers, waar iedereen op een zinvolle manier kan groeien in zijn of haar beroep, waar de menselijke maat de boventoon voert en waar echtheid, dienstbaarheid en aandacht voor elkaar kernwaarden zijn. We dragen verantwoordelijkheid voor onze omgeving en maatschappij en willen omzien naar de ander, dichtbij en veraf.
Dit leidt tot de volgende missietekst: CSG Liudger staat voor een liefdevolle, lerende en levendige gemeenschap waarin leerlingen en medewerkers tot hun recht komen, kunnen groeien tot de mens zoals God hen heeft bedoeld en zich verantwoordelijk weten voor de samenleving dichtbij en veraf.
Deze missie vertaalt zich in de vier kernwaarden respect, betrokkenheid, veiligheid en ontplooiing. Iedere locatie heeft een eigen karakter met verschillende kenmerken en specialismen. De locaties hebben zelf een aantal kernbegrippen gekozen die het eigen karakter het beste weergeven. Daarmee wordt het eigene van iedere locatie benoemd en zichtbaar. CSG Liudger Burgum staat voor betrokkenheid en biedt mogelijkheden te presteren in een ambitieus werk- en leefklimaat. Die betrokkenheid blijkt uit de sfeer en het contact waar wij voor staan. Onze ambitie vertaalt zich in het streven om leerlingen, uitgaande van hun capaciteiten en inzet, op een zo hoog mogelijk niveau met een diploma van school te laten gaan. CSG Liudger Raai staat voor samen-werken aan uitdagend, ondernemend en betekenisvol onderwijs. Wij bieden leerlingen met verschillende talenten en achtergronden goed onderwijs aan. Niet alleen wat betreft de vakken, ook als het gaat om vorming in brede zin: als toekomstige burger, student of werknemer. Dit doen we samen met ouder(s)/verzorger(s) in een omgeving waarin leerlingen zich veilig, welkom en gewaardeerd voelen. CSG Liudger De Ring staat voor uitdagend praktijkonderwijs in een respectvolle omgeving. We zijn betrokken en hebben oog voor de capaciteiten die onze leerlingen meebrengen. In wederzijds respect willen we de leerling mee op weg nemen en leren waar zijn/haar mogelijkheden en groeikansen liggen. Daarbij spelen ook onze christelijke waarden een rol: wie de leerling ziet als uniek schepsel, wil hem/haar vanzelfsprekend ondersteunen op weg naar een volwassen toekomst binnen de maatschappij.
14 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
CSG Liudger Splitting richt zich op persoonlijke aandacht, wederzijds respect, veiligheid en het welzijn van de leerlingen. Geen wonder dat leerlingen én docenten de sfeer op onze school als prettig ervaren. Vanuit onze christelijke identiteit werken we met elkaar aan ondernemerschap en vakmanschap. Met één centraal doel: zorgen dat onze leerlingen met een diploma onze school verlaten. CSG Liudger Waskemeer staat voor betrokken en eigenwijs. Een kleine locatie met korte lijnen. Als het met onze leerlingen goed gaat, gaat het goed met ons. Wij vinden ‘je veilig voelen, gekend en erkend worden’ de basis om verder te ontwikkelen. En we betrekken ouders actief bij die ontwikkeling. Ons onderwijs kenmerkt zich door kwalitatief hoogwaardig, afwisselend en vernieuwend onderwijs en dit alles in een veilige en vertrouwde omgeving.
De missie en visie hebben wij samengevat in ons motto: ‘accent op aandacht’.
Organigram CSG Liudger
Raad van Toezicht
College van Bestuur
Directiesecretariaat Regiocoördinator SWV Beleidsmedewerker P&O Beleidsmedewerkers Identiteit Beleidsmedewerker IEC Beleidsmedewerker O&K
Centrale diensten: - stafmedewerker FEZ - afdelingen: AO - FD - ICT
Locatiedirecteur SPLITTING
Locatiedirecteur DE RING
Locatiedirecteur WASKEMEER
Teamleiders
Docenten en OOP
Docenten en OOP
Docenten en OOP
Locatiedirecteur BURGUM
Locatiedirecteur RAAI
Teamleiders
Teamleiders
Docenten en OOP
Docenten en OOP
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 15
Organisatie op hoofdlijnen CSG Liudger kent een Raad van Toezicht (RvT) met een College van Bestuur (CvB). Het College van Bestuur en de Raad van Toezicht hebben hun onderlinge verhoudingen vastgelegd in de statuten en de reglementen voor de Raad van Toezicht en het College van Bestuur. Het College van Bestuur en de locatiedirecteuren vormen de schoolleiding. In de schoolleiding vindt afstemming en overleg plaats over bovenschoolse en schoolse zaken. Het College van Bestuur heeft de rol, verantwoordelijkheid en taak van werkgever binnen de Stichting voor Christelijke Voortgezet Onderwijs voor de Regio Oost Friesland. De locatiedirecteuren zijn integraal verantwoordelijk voor hun eigen locatie voor wat betreft het borgen en versterken van de identiteit, de inhoud van het onderwijs, de uitvoering van het personeelsbeleid, uitvoering kwaliteitszorg, de in- en externe communicatie en de financiën. Dit alles binnen de kaders die daaraan gesteld zijn door het College van Bestuur. Het College van Bestuur voert het overleg met de Medezeggenschapsraad, die op het niveau van de scholengemeenschap functioneert. Locatiedirecteuren kunnen onderwerpen bij de Medezeggenschapsraad inbrengen die ter advisering en/of instemming moeten worden voorgelegd. Het College van Bestuur geeft vooraf akkoord op de inbreng van de locaties. De locatieleiding (locatiedirecteur en teamleiders - indien aanwezig) voeren het overleg met teams, de ouderraden (ook wel klankbordgroepen of ouderpanels genoemd), de leerlingenraden en de vaksecties.
Verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen CSG Liudger - Het College van Bestuur is het bevoegd gezag van de onder de Stichting ressorterende school of scholen in de zin van de Wet op het Voortgezet Onderwijs. - Het College van Bestuur is daarmee verantwoordelijk voor het besturen van de Stichting en de door de Stichting in stand gehouden school of scholen, conform de wet en de statuten. - Het College van Bestuur legt zich toe op de hoofdlijnen van het beleid en houdt toezicht op de uitoefening van taken en verantwoordelijkheden en het functioneren van de school en de directeuren en de controller. - De wijze waarop de directeuren bijdragen aan het beleid en de manier waarop de samenwerking met het College van Bestuur vorm krijgt, zijn vastgelegd in een managementstatuut. Het College van Bestuur voert ten minste zesmaal per jaar overleg met de locatiedirecteuren. In het managementstatuut zijn voorts de taken en bevoegdheden vastgelegd welke het College van Bestuur opdraagt aan directeuren en instructies ten aanzien van deze taken en verantwoordelijkheden. Dit onderdeel van het managementstatuut is op te vatten als het directiestatuut overeenkomstig artikel 32c van de Wet op het Voortgezet Onderwijs. - De voorzitter van het College van Bestuur voert het overleg met de Medezeggenschapsraad als bedoeld in artikel 3 van de Wet medezeggenschap op scholen. - Het College van Bestuur beoordeelt jaarlijks mede aan de hand van door de directeuren opgestelde evaluaties de uitvoering van de overeenkomsten. - Het College van Bestuur draagt er zorg voor dat er jaarlijks in het kader van de horizontale verantwoording voor 1 juli een integraal jaarverslag over het vorige kalenderjaar wordt uitgebracht.
Medezeggenschap CSG Liudger heeft een actieve Medezeggenschapsraad. Ouders, leerlingen en personeel denken en praten mee over het beleid van onze scholengemeenschap. De verhoudingen tussen de Medezeggenschap en het College van Bestuur zijn goed. In 2014 zijn weer diverse onderwerpen aan de orde geweest. Ieder jaar is een belangrijke vaste plaats ingeruimd voor
16 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
overleg over het formatieplan, de begroting, de meerjarenbegroting, de jaarrekening, de schoolgids, de vakantieregeling en het arbobeleid. Daarnaast was er aandacht voor de functiemix, het entreerecht en onderwijskundig gerelateerde onderwerpen. Een belangrijke zaak was dit jaar ook het taakbeleid, waarbij gekozen is voor een locatiegerichte aanpak.
Samenwerking CSG Liudger is een scholengemeenschap die verbinding zoekt met de samenleving. Het afgelopen jaar is ingezet op goede contacten met de basisscholen in onze omgeving. Nadrukkelijk is samenwerking gezocht met de basisscholen van PCBO Smallingerland, PCBO Tytsjerksteradiel en de Tjongerwerven in de Stellingwerven. Het gaat daarbij om de doorlopende leerlijn van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs zo soepel mogelijk te laten verlopen. Daarbij is onder andere aandacht besteed aan de aanmeldingsprocedure en de onderlinge contacten. De samenwerking met de 14 christelijke vo-scholen, verenigd in Fricolore, is goed. Naast het Fricolore hoofdbestuur wordt er samengewerkt op vmbo-niveau en op het gebied van personeelsbeleid en scholing. Goede contacten zijn er ook met het vervolgonderwijs. Met de MBO-scholen worden meerdere projecten gedaan. Er is onderwijskundige samenwerking met de Friese Poort en het Friesland College. Met het HBO participeren we in het aansluitnetwerk VO-HBO. Ook krijgen onze havoleerlingen de kans om een week kennis te maken met het studeren aan een HBO-school. Ze leren zo gericht te kiezen en weten wat er binnen het HBO van hen wordt verwacht. De voorzitter van het College van Bestuur heeft zitting in het bestuur van de scholierenacademie van de Rijksuniversiteit Groningen. Een samenwerking is er ook met de gemeentebesturen in de omgeving. Naast huisvesting is er overleg over zorg en begeleiding van leerlingen én over het voorkomen van schooluitval en –verzuim. De contacten zijn bijzonder goed te noemen.
ICT Aanschaf hardware Begin 2014 is samen met Ingenion, externe expert op het gebied van Europese aanbestedingen van ICT-middelen, gestart met het zoeken naar een nieuwe hardware leverancier. Met als doel in de zomervakantie van 2014 de afgeschreven computers van alle locaties te vervangen. Door een goede samenwerking tussen de nieuwe hardware leverancier SWITCH IT en de afdeling systeembeheer is de doelstelling met succes behaald. Verbinding Het netwerk van de praktijkonderwijs locatie De Ring is tijdens de zomervakantie gekoppeld aan het totale CSG Liudger netwerk via een directe glasvezelverbinding, die tussen de Splitting en De Ring ligt. Telefonie Na enkele malen uitstel is in de herfstvakantie de telefonie omgezet van het Shoretel platform naar het KPNéén platform. Hierbij is gestart met de vaste telefonie, de mobiele integratie volgt in 2015.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 17
Shera Samen met afdeling In- en externe communicatie (iec) en ITON is een vervolg gekomen op het werken met SharePoint. SharePoint is een robuust Microsoft Platform, dat de samenwerking tussen personeelsleden, partners en klanten makkelijker maakt. Gebruikers van SharePoint krijgen één werkomgeving die toegang geeft tot informatie uit alle gekoppelde applicaties, webservices en andere informatiebronnen. Deze informatie kan eenvoudig bewerkt en gedeeld worden. SharePoint noemen wij Shera. De focus ligt eerst op de ontwikkeling van een digitale werkomgeving voor personeel, vervolgens volgt de leerling (en eventueel ouders). Voor de toekomst wordt gekeken hoe het personeel- en leerlingendeel geïntegreerd kan worden. Leerlingenadministratie Door de overgang van SIMAC naar SOMtoday BV heeft ons leerlingadministratiesysteem te maken gehad met verschillende fouten waardoor het programma niet op de juiste manier functioneerde. De afdeling applicatiebeheer is langs de locaties gegaan voor het geven van workshops aan het personeel om hen beter te scholen en voor te lichten over de mogelijkheden van het werken met SOMtoday. Samenwerking met andere scholen heeft een templaterapport opgeleverd waarin het ontwikkelingsperspectief van een leerling staat weergegeven. CSG Liudger is gekwalificeerd voor het uitwisselen van leerlinggegevens via OSO (= Overstapservice Onderwijs). Hierdoor kunnen in 2015 gegevens van nieuwe leerlingen digitaal geïmporteerd worden vanuit basisscholen die ook gekwalificeerd zijn.
Huisvesting In 2014 kwam een einde aan een driejarige periode van (ver)nieuwbouw. In 2012 werd de nieuwe vmbo/mavo-locatie Splitting in gebruik genomen, na een tijdelijk verblijf van ruim anderhalf op de Burgemeester Wuiteweg. Begin 2014 werd de nieuwbouw van de havo/vwo-locatie Raai in gebruik genomen door leerlingen, docenten, leiding en OOP. Ook zij hadden anderhalf jaar op de Burgemeester Wuiteweg ‘gewoond’. De Centrale Diensten hebben begin 2014 hun intrek weer genomen op de locatie Raai, na een verblijf op de Zanding van bijna anderhalf jaar. Beide verhuisperioden zijn voorspoedig en zonder tegenslagen verlopen. Beide nieuwe scholen maken gebruik van een koude-warmte opslagsysteem voor verwarming en koeling. Voor een optimaal gebruik van dit systeem is een monitoring opgezet met ondersteuning van Royal Haskoning. CSG Liudger heeft in het kader van duurzaamheid zelf € 600.000 gefinancierd. Bij dit gehele project is de gemeente subsidieverstrekker en verantwoordelijk voor het uiteindelijke financiële resultaat. De bijdrage van CSG Liudger is gemaximaliseerd op 3,8 miljoen (inclusief bovengenoemde € 600.000). De slotbijdrage in 2014 is € 549.418. In 2014 zijn plannen ontwikkeld om zonnepanelen op de daken van locatie Splitting en locatie Raai te plaatsen. Hiervoor zijn subsidieaanvragen ingediend. De subsidie op dit project van € 240.000 is inmiddels verleend en we hopen in 2015 de werkzaamheden uit te voeren. In november is de gemeente gestart met de terreininrichting. Dit project loopt door tot 1 juni 2015. Er worden waterpartijen gegraven rondom de Splitting en de Raai. Het beoogde resultaat is een groene parkachtige omgeving, waar het voor veel mensen goed toeven is. De kosten voor de terreininrichting zijn voor de Gemeente Smallingerland. In het kader van ‘een gezond schoolplein’ werd een subsidieaanvraag gedaan van € 50.000, welke gehonoreerd is. Deze subsidie zal gebruikt worden voor vormgeving en inrichting van de nieuwe schoolpleinen: de uitvoering staat voor 2015 gepland.
18 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Zien dat je samen de dag opent.
20 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
3. Christelijke identiteit
Jaarthema Het jaarthema van het schooljaar 2014-2015 is: ‘de betekenis van christelijk onderwijs in een ontkerstende samenleving’. Hoe geef je vorm aan de christelijke identiteit van de scholengemeenschap als de wereld om je heen steeds minder verbonden is met je christelijke uitgangspunten en waarden en normen? Hoe geef je concreet handen en voeten aan je identiteit? Met deze en andere vragen zijn we dit jaar aan het werk gegaan. De christelijke identiteit laat zich niet alleen vangen in het vieren van christelijke feestdagen of bijeenkomsten waarin het onderwerp centraal staat. De school wil een gemeenschap zijn waarin Bijbelse waarden en normen het dagelijks handelen van leerlingen, ouders en personeel bepalen. Dat is de grootste opdracht die we zien. Hieronder wordt melding gemaakt van een aantal activiteiten die te relateren zijn aan onze identiteit. Daarin zijn we niet volledig. Wel geeft het een mooi overzicht van de zaken die we als scholengemeenschap van belang vinden.
Pesten en het opvoeddebat Vorig jaar werd Nederland opgeschrikt door twee zelfdodingen van leerlingen in het voortgezet onderwijs. De oorzaak lijkt systematisch pesten op school. In de samenleving is daardoor weer extra aandacht voor pesten op school gevraagd. Er was zelfs wetgeving op dit deelterrein in voorbereiding. Ook werden scholen verplicht om met erkende antipestprogramma’s op school te gaan werken. De identiteitscommissie heeft om deze (en andere) reden(en) bedacht dat de Liudgerlezing/het opvoeddebat dit jaar in het teken kon staan van “Pesten op school”. Spreker op deze avond was mevr. C. Hamming, trainer bij de stichting “Omgaan met pesten”. Op een geanimeerde avond op 10 maart kwamen ongeveer 50 ouders en personeelsleden van CSG Liudger af. CSG Liudger had in de achterliggende periode het anti-pestbeleid al tegen het licht gehouden en het beleid nog eens op een rij gezet en verwoord in een beleidsnotitie van januari 2014. Dit beleid past in ons beleid om ongewenste omgangsvormen te bestrijden.
Bijeenkomst pastores Dit jaar stond het overleg met de pastores nogmaals in het teken van rouw en rouwverwerking. Dit keer werd door één van de vertrouwenspersonen verteld hoe er met situaties van rouw (vooral door het overlijden van (ex-)leerlingen en ouders van leerlingen) wordt omgegaan. Naar aanleiding van een inleiding door G. van der Sluis (vertrouwenspersoon te Burgum) ontstond een levendig gesprek. Het tweede onderwerp dat aan de orde kwam was, ‘de meerwaarde van christelijk onderwijs in een steeds seculierder wordende wereld’.
Lesbrief Twee docenten van de locatie Burgum hebben de opdracht gekregen om voor de eerste en tweede klassen van CSG Liudger, op twee niveaus (pro/vmbo en havo/vwo) een lessenserie te maken over de missie en kernwaarden van CSG Liudger. Ook zal er aandacht geschonken worden aan de geschiedenis; Wie was Liudger? Waarom is voor deze schoolnaam gekozen? In september is een eerste proef van een aantal lessen gepresenteerd. Het is de bedoeling dat de lessenserie uiteindelijk in druk of digitaal verschijnt en op de locaties van CSG Liudger wordt gegeven.
22 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Rol van de identiteitscommissie Vanuit de schoolleiding is gesproken over de mogelijkheid om de identiteitscommissie een meer duidelijke relatie met de locaties te laten aangaan. Nu opereert de identiteitscommissie als een beleidsgroep voor het College van Bestuur. Er is de wens geuit dat er ook ondersteund wordt bij activiteiten op en voor de locaties. Dit jaar zijn daarover verkennende gesprekken gevoerd. Onderwerpen die aan de orde kunnen komen zijn: een decentrale identiteitsmiddag, ondersteuning bij programma’s voor maatschappelijke stage vanuit de identiteitscommissie. Vanaf het schooljaar 2015-2016 zal meer decentraal worden gewerkt.
De ‘C’ van Liudger Elk jaar wordt aan het begin van het schooljaar de ‘C’ van Liudger gehouden. Op 15 september is de ‘C’ van Liudger voor nieuwe docenten gehouden. Bijna alle nieuwe personeelsleden die waren uitgenodigd, waren aanwezig. Omdat er heel veel nieuwe collega’s waren dit schooljaar, werd er een aparte bijeenkomst belegd voor nieuwe OOPcollega’s en studenten in opleiding (SIO’s). De laatste bijeenkomst heeft op 12 november plaatsgevonden. Standaard wordt aandacht geschonken aan de missie, kernwaarden en visie van de school en dagopeningen.
Identiteitsmiddag Deze middag voor alle personeelsleden begon met een gezamenlijke maaltijd op de locatie Splitting. Elkaar ontmoeten is ook belangrijk om een scholengemeenschap te kunnen zijn. Het inhoudelijke deel van de middag is geleid door Wim Kuiper, directeur van Verus, over het thema “Christelijk onderwijs, juist nu!”. Na een inleiding van de heer Kuiper, waarin hij een historische ontwikkeling van onderwijs en samenleving schetste, is met elkaar gesproken over de tien noties van christelijk geïnspireerd onderwijs.
Liudgertop De jaarlijkse bijeenkomst van de Raad van Toezicht met de leiding van CSG Liudger stond in het teken van de samenwerking met het primair onderwijs. De algemeen directeur van PCBO Smallingerland, de heer B. van Loo, hield een inleiding over de visie en het nieuwe schoolplan van de christelijke basisscholen van de gemeente Smallingerland. Er was aandacht voor de krimp en de wijze waarop de christelijke identiteit in het basisonderwijs vorm krijgt. Ook werd verteld hoe de samenwerking van het basis- en voortgezet onderwijs in Smallingerland is geïntensiveerd.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 23
Zien dat je op weg geholpen wordt.
4. Onderwijs en zorg
Aanbod van alle locaties CSG Liudger is een christelijke brede scholengemeenschap en biedt alle vormen van voortgezet onderwijs: van praktijkonderwijs en vmbo tot havo en vwo (gymnasium). Er zijn vijf locaties: drie in Drachten (Raai, Splitting, De Ring), één in Burgum en één in Waskemeer. Iedere locatie heeft haar eigen profiel. Praktijkonderwijs Praktijkonderwijs wordt aangeboden op locatie De Ring. Door middel van AVO-lessen, praktijklessen en stages leiden we de leerlingen toe naar de regionale arbeidsmarkt. Als het even kan met één of meer maatschappelijk erkende certificaten. Leerlingen kunnen op deze locatie. Vmbo Voor vmbo kunnen leerlingen terecht in Waskemeer, Burgum en op de Splitting. In Burgum en Waskemeer kunnen leerlingen in de bovenbouw terecht voor de richting tl. In Burgum kan de leerling in de bovenbouw ook gl kiezen (sectoren economie, zorg & welzijn en techniek). Voor bb en kb is het vervolg op de Splitting. Door goede samenwerking tussen de locaties is de overgang naar de bovenbouw op de locatie Splitting drempelloos. Op de Splitting wordt het volledige vmbo aangeboden. Scholieren uit groep 8 kunnen een sterke voorkeur hebben voor een bepaalde opleiding. Wanneer de voorkeur uitgaat naar sport, techniek, cultuur, of welzijn, kan gekozen worden voor een accentprogramma. De vier genoemde accenten worden aangeboden op bb-, kb- en mavoniveau. Voor het accentprogramma kunnen leerlingen terecht op locatie Splitting. Havo en vwo Bij de havo en het vwo worden leerlingen voorbereid op respectievelijk het hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs. In het eerste leerjaar worden havo en vwo gecombineerd. Op locatie Raai wordt het volledige havo/vwo aangeboden. Voor de eerstejaars die instromen, geldt dat zij na een gezamenlijk brugjaar in het tweede jaar verder gaan in havo 2, atheneum 2 of gymnasium 2. Burgum biedt de volledige havo-opleiding en de atheneumleerlingen kunnen er tot en met leerjaar 3 onderwijs volgen. In Waskemeer kunnen leerlingen terecht voor de onderbouw havo/vwo en leerjaar 3 van het havo. Tweetalig onderwijs Uitgesproken vwo-leerlingen kunnen direct vanaf de brugklas kiezen voor tweetalig onderwijs (tto) op locatie Raai. Op het vwo wordt tweetalig onderwijs (tto) aangeboden: de helft van de lessen is in het Engels. Een uitstekende voorbereiding op Engelstalige opleidingen aan universiteit of hbo. Het tweetalig onderwijs kan uitsluitend op locatie Raai worden gevolgd. De tto-stroom is officieel een gecertificeerd ‘tto-juniorcollege’ volgens Europese maatstaven. Leerlingen kunnen in de bovenbouw op baccalaureaatsniveau hun Engels afsluiten en hebben daarmee een voorsprong op universiteiten in binnen- en buitenland. Meertalig voortgezet onderwijs (mvo) Bij mvo worden vakken in het Engels, het Nederlands en het Frysk aangeboden. In Burgum starten alle vwo-leerlingen met meertalig voortgezet onderwijs (mvo). In Waskemeer starten alle leerlingen van de havo/vwo klas met meertalig voortgezet onderwijs.
26 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Technasium Technasium is een vorm van onderwijs voor leerlingen met interesse in bèta en techniek op havo/vwo-niveau. In samenwerking met bedrijven en instellingen wordt gewerkt aan realistische vraagstukken. In de eerste klas krijgen de leerlingen het vak onderzoek & ontwerpen (o&o) ter kennismaking. In leerjaar 4 kan de leerling kiezen voor technasium als examenonderdeel. Voor het technasium kunnen leerlingen terecht op locatie Raai. Technatalent Om havo/vwo-leerlingen op locatie Waskemeer de mogelijkheid te bieden in de bovenbouw ook te kunnen kiezen voor het vak o&o, wordt op locatie Waskemeer in klas 1 en 2 het vak technatalent aangeboden. Dit vak is opgezet conform het concept van het vak o&o, in afstemming met de technasiumafdeling van locatie Raai. Gymnasium Op het gymnasium krijgen leerlingen ook de klassieke talen en klassieke culturele vorming. Het gymnasium kan uitsluitend gevolgd worden op locatie Raai.
Leerlingenaantallen LWOO Aantallen leerlingen per locatie 1-10-2014 Totaal
LWOO
Burgum
787
90
De Ring
134
Raai
959*
Splitting
943
274
Waskemeer
236
21
Totaal
3110
385
* Waarvan 18 vavo
Prognose leerlingenaanbod In oktober 2014, na de 1 oktober telling, is Verus ingeschakeld om leerlingprognoses samen te stellen tot 2035. Op basis van prognoses is te zien dat in Drachten en de dorpen in de omgeving de komende jaren een lichte daling te zien is in het aantal leerlingen. In 2015 zal het aantal nog stabiel zijn op het niveau van 2014. De omgeving van Waskemeer krijgt eerder te maken met bevolkingskrimp en vergrijzing. Daardoor worden minder leerlingen vanuit de huidige toeleverende basisscholen naar CSG Liudger verwacht. Ook hier zullen echter de aantallen vooral verminderen na 2015. In de gemeente Tytsjerksteradiel, waar de vestiging van CSG Liudger te Burgum onder valt, neemt het aantal leerlingen af door krimp én de introductie van een nieuwe school. Op basis van de prognoses kunnen we aannemen dat we als totale scholengemeenschap de komende jaren met een lichte daling van de leerlingpopulatie te maken gaan krijgen.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 27
Opbrengsten 2013-2014 Onderwijsopbrengsten van de locaties in schooljaar 2013-2014 De hieronder weergegeven opbrengsten zijn gebaseerd op het opbrengstenoverzicht 2015. Dit is gebaseerd op de resultaten behaald in 2012, 2013 en 2014. Burgum, vmbo/havo locatie Rendement onderbouw % leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
1-10-2014 Vmbo(k) vmbo(g)t havo vwo
97% 99% 98% 100%
% leerlingen in leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven/zakken
vmbo(g/t) havo
96% 69%
80-92% 58-72%
Gemiddeld examencijfer 2014
vmbo(g/t) havo
6,3 6,2
6,3-6,5 6,3-6,5
Slagingspercentage 2014
vmbo(g/t) havo
98,5% 82,6%
93,4% 87,9%
havo vwo
92% 100%
% leerlingen in leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven/zakken
havo vwo
75% 63%
58-72% 54-70%
Gemiddeld examencijfer 2014
havo vwo
6,3 6,3
6,3-6,5 6,3-6,5
Slagingspercentage 2014
havo vwo
85,6% 87,6%
87,9% 89,7%
vmbo(b) vmbo(k) vmbo(g)t
100% 99% 99%
% leerlingen in leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven/zakken
vmbo(b) vmbo(k) vmbo(g/t)
100% 96% 86%
87-97% 80-92% 80-92%
Gemiddeld examencijfer 2014
vmbo(b) vmbo(k) vmbo(g/t)
6,7 6,5 6,5
6,5-6,9 6,1-6,4 6,3-6,5
Slagingspercentage 2014
vmbo(b) vmbo(k) vmbo(g/t)
100% 100% 91,7%
96,9% 94,9% 93,4%
Rendement bovenbouw
Landelijk
Drachten, havo/vwo-locatie Raai Rendement onderbouw % leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
1-10-2014
Rendement bovenbouw
Landelijk
Drachten, vmbo/mavo-locatie Splitting Rendement onderbouw % leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
1-10-2014
Rendement bovenbouw
28 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Landelijk
Waskemeer, vmbo(g)t en havo/vwo onderbouw locatie Rendement onderbouw % leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
1-10-2014 vmbo(k) vmbo(g/t) havo
100% 100% 100%
vmbo(g/t)
90%
Rendement bovenbouw % leerlingen in leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven/zakken
Landelijk 80-92%
Gemiddeld examencijfer 2014
vmbo(g/t)
6,6
6,3-6,5
Slagingspercentage 2014
vmbo(g/t)
97,6%
93,4%
Schoolontwikkeling Het schoolplan 2012-2016 dient als basis voor de onderwijskundige ontwikkelingen van het afgelopen jaar. In het schoolplan 2012-2016 zijn de ambities van onze scholengemeenschap voor de komende vier jaren vastgelegd. We schetsen in dit plan de omgeving waarin we opereren, bieden kaders en stellen doelen voor de komende jaren. De uitwerking van dit schoolplan vindt per locatie in apart geformuleerde tweejarenplannen plaats. De speerpunten van het onderwijsbeleid voor 2012-2016 op CSG Liudger: 1. Het onderwijs is van bovengemiddelde kwaliteit 2. We geven onderwijs dat onderscheidend is en bieden daarbij maatwerk 3. De school staat midden in de (internationale) samenleving
Beleidsplannen In 2014 zijn beleidsplannen geschreven op het gebied van financiën, beheer en formatie. Er is een financieel meerjaren kader 2015-2020 opgesteld met een financieel besturingsmodel, zoals ontwikkeld en geleverd door Ernst & Young. Uitgangspunt bij dit model is het aantal leerlingen, het aantal personeelsleden, de GPL-bedragen en de materiële en personele baten. Op grond van de balanscijfers en ratio’s kan geconcludeerd worden dat de scholengemeenschap financieel gezond is. Met dit meerjaren kader kan ook snel op ontwikkelingen worden ingespeeld en kunnen een aantal scenario’s worden geschetst met de mogelijke gevolgen. Naast het meerjaren kader is er ook voor het eerst een meerjaren formatieplan geschreven. Dit plan laat de personeelsontwikkeling voor de komende 5 jaar zijn. Mede hierdoor kan vroegtijdig op ontwikkelingen worden ingespeeld.
Toelatingsbeleid Het primair en voortgezet onderwijs in Friesland hebben samen een manier ontwikkeld om de advisering in groep 8 en de plaatsing in klas 1 van het voortgezet onderwijs nog beter te laten verlopen. Het doel is de kinderen meteen op het meest passende onderwijsniveau in het vervolgonderwijs te laten instromen. In 2013 is voor de eerste maal gebruik gemaakt van de zogenaamde Friese Plaatsingswijzer. In 2014 hebben alle PC-basisscholen in onze regio er gebruik van gemaakt, zo ook de meeste andere scholen. Door het gebruik van de Friese Plaatsingswijzer is het mogelijk om invulling te geven aan het realiseren van een doorgaande onderwijs- en zorglijn. In 2014 heeft ook de eerste evaluatie van de plaatsingswijzer plaatsgevonden. De overdracht en de communicatie tussen basisschool en voortgezet onderwijs bleek goed te zijn verlopen.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 29
Wel zijn er een aantal aandachtspunten ter verbetering naar voren gekomen. Uit de onderwijskundige evaluatie eind 2014 is gebleken dat de meeste leerlingen op de juiste plek zijn terechtgekomen. Weinig leerlingen zijn van stream veranderd door onvoldoende of te goede resultaten. Samengevat ontwikkelen de resultaten van de plaatsingswijzer zich zoals we beoogd hadden.
School aan Zet School aan Zet is een driejarig onderwijsprogramma, waarin de school werkt aan verbetering van de onderwijsopbrengsten. School aan Zet helpt de school vanuit haar ambities de doelstellingen en verbeterpunten te formuleren. Het programma sluit aan bij de bestuursakkoorden en plannen als “Beter Presteren” en “Leraar 2020-een krachtig beroep”. De kosten van deelname komen voor rekening van O&W. Andere vormen van expertise en ondersteuning die nodig zijn bij het realiseren van de ambities, worden betaald uit de beschikbare prestatieboxmiddelen.
Aandachtsgebieden School aan Zet werkt met de scholen samen op een vijftal aandachtsgebieden. Aangeraden is om twee uit de volgende vijf te kiezen: - Opbrengstgericht werken en basisvaardigheden - Professionaliseren in omgaan met verschillen - Lerende organisatie en HRM-beleid - Excellentie en hoogbegaafdheid - Bèta-techniek De locaties van CSG Liudger kozen voor opbrengstgericht werken en het professionaliseren van het omgaan met verschillen. Het programma van School aan Zet richt zich sinds november 2013 op het laatste traject tot eind 2015 waarin de school als lerende organisatie centraal staat. Iedere school ontwikkelt zich langs ontwikkeldimensies en bevindt zich op een bepaald niveau. Tijdens de gesprekken met de expert van School aan Zet en de locatieleiding is in januari tot en met mei 2014 het ontwikkelniveau van ieder locatie vastgelegd. Een zelfevaluatie onder het personeel laat daarnaast de uitkomsten met de inschatting van het personeel zien. De uitkomsten zijn op locatie met personeel en leiding besproken. Gemiddeld is de uitkomst van CSG Liudger op het ontwikkelingsniveau 2/3, waarbij gestreefd wordt niveau 4 van de lerende organisatie te bereiken. Op de tweedaagse van april 2014 heeft dit groeien naar een lerende organisatie op de agenda gestaan. Samen met de expert van School aan Zet is er intensief gewerkt aan de doelstellingen, die in de loop van het schooljaar 2014-2015 verder zijn opgepakt. Binnen heel Nederland zijn 20 referentiescholen uitgekozen. Deze scholen zijn met de ontwikkeling naar een lerende organisatie al ver gevorderd. De locatie Waskemeer van CSG Liudger is één van deze 20 scholen en heeft een presentatie van hun werkzaamheden in Zwolle mogen geven.
Ouderbetrokkenheid Binnen CSG Liudger neemt ouderbetrokkenheid een belangrijke plaats in. Door middel van het betrekken van ouders/ verzorgers bij het onderwijsleerproces kan het de leerprestaties van leerlingen verbeteren. Ouderbetrokkenheid vindt op
30 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
verschillende manieren plaats: - door ouderavonden, rapportages, huisbezoeken, spreekuren, nieuwsbrieven en schoolkranten - ouders/verzorgers en leerlingen kunnen ook invloed uitoefenen door middel van de Medezeggenschapsraad - op locaties zijn ouderraden en klankbordgroepen actief - ouders worden ingeschakeld bij verschillende activiteiten zoals bijv. loopbaanoriëntatie en begeleiding (lob)
Leerlingenactiviteiten CSG Liudger staat voor een krachtige leeromgeving, waarin leerlingen worden uitgedaagd om hun mogelijkheden breed te ontwikkelen. Dit doen we binnen de klas, locatie-breed, locatie-overstijgend en na schooltijd. Een aantal onderwerpen staat ieder jaar centraal in het gesprek met de leerlingen. Het gaat dan om actuele onderwerpen, zoals sociale media, pesten, roken, drugs, geweld en de sociale omgang met elkaar. Daarnaast zijn er de sportieve activiteiten. Jaarlijks is er het CSG Liudger voetbaltoernooi, waaraan alle locaties deelnemen. Buiten de lestijden bezoeken leerlingen tevens het theater, musea en zijn er buitenlandse excursies. Dit laatste wordt internationalisering genoemd. Doel van deze activiteiten is het bevorderen van de zelfstandigheid en de spreekvaardigheid in een buitenlandse omgeving. Daarbij wordt aandacht geschonken aan cultuur in de ruimste zin van het woord.
Leerlingbegeleiding Leerlingbegeleiding vindt binnen de hele scholengemeenschap op verschillende manieren plaats. Bij het leren studeren, bij het maken van keuzes of de sociaalemotionele ontwikkeling. De mentor is de spil in de ondersteuning van de leerling. Naast de mentor kan er aanvullend een beroep worden gedaan op specialisten. Voorbeelden hiervan zijn: decanen, zorgcoördinatoren, dyslexiecoaches, faalangstbegeleiders en orthopedagogen.
Burgerschap CSG Liudger houdt zich op verschillende manieren bezig met goed burgerschap. De maatschappelijke stage is bij uitstek een voorbeeld waarbij burgerschap tot uiting wordt gebracht. Binnen CSG Liudger werken alle locaties aan een vorm van maatschappelijke stage. Iedere locatie kiest daarbij zijn eigen aanpak, waardoor vorm, inhoud en duur per locatie kunnen variëren van bijvoorbeeld een actiedag voor alle leerlingen tot stages bij verenigingen en instellingen. Naast activiteiten op de locaties, is er ook veel aandacht voor burgerschap in de lessen met name bij maatschappijleer, geschiedenis en aardrijkskunde.
Taal- en rekenbeleid Voor alle onderwijssoorten is precies vastgelegd wat de leerlingen op welk moment moeten kennen en kunnen op het gebied van taal en rekenen. Deze referentieniveaus vormen de leidraad voor de onderwijsprogramma’s. Op de locaties wordt de methode veelal de methode “Got it” gebruikt. Dit is een digitale methode, die veel mogelijkheden biedt voor individueel maatwerk. Op de vmbo-locaties is voor rekenen vaak een extra lesuur ingeroosterd om het vereiste eindniveau te behalen. Bij taal wordt veelal gekozen om het binnen de lessen Nederlands te plaatsen. Veel aandacht is er daarbij voor de woordenschatontwikkeling en spelling. De extra kosten, die de implementatie en borging van taal en rekenen vereisen, worden door de locaties gefinancierd uit de incidenteel beschikbaar gestelde prestatieboxmiddelen. De eerste resultaten van de rekentoetsen 2013-2014 zijn inmiddels bekend en worden in Vensters Voortgezet Onderwijs weergegeven.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 31
Passend Onderwijs De scholengemeenschap is een actieve deelnemer in het samenwerkingsverband 3.02. Op 1 augustus 2014 is het nieuwe samenwerkingsverband in de regio Zuid-Oost Friesland gestart. Het telt bijna 17500 leerlingen en wordt gevormd door 19 schoolbesturen. De ambitie is om zoveel mogelijk leerlingen thuisnabij passend onderwijs te bieden. Uitgangspunt voor CSG Liudger is het ondersteuningsplan van het SVW en het voor iedere locatie vastgestelde ondersteuningsplan. Om de locaties goed bij de ontwikkelingen te betrekken is er een scholenoverleg ingericht met de locatiedirecteuren. Binnen de locaties van CSG Liudger is aandacht besteed aan Passend Onderwijs. Op alle locaties heeft er scholing plaatsgevonden om de expertise van docenten en leiding te vergroten. Op alle locaties zijn ambulante begeleiders actief om te ondersteunen waar dit noodzakelijk is. Coördinatie hiervan gebeurt door de zorgcoördinator op de locatie. In de ondersteuningsplannen zijn ook actieplannen opgenomen. In december 2014 heeft de eerste evaluatie hiervan plaatsgevonden. Zo nodig zijn de plannen bijgesteld.
32 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Zien dat je samen leert.
5. Kwaliteitszorg
Kwaliteit staat bij ons hoog op de agenda. Het bewaken, op peil houden en verbeteren van de kwaliteit van ons onderwijs vraagt om voortdurende aandacht en sturing. In 2013 en 2014 is een oudertevredenheid-, leerling tevredenheid- en medewerkers tevredenheidonderzoek opgesteld en uitgevoerd. CSG Liudger neemt deel aan ‘Vensters voor Verantwoording’. Ook zijn instrumenten ontwikkeld voor zelfevaluatie (o.a. de feedbackscan en leerlingenenquêtes) en beoordelingsinstrumenten voor lessen van nieuwe en zittende docenten. Jaarlijks wordt een een (sociaal) jaarverslag uitgebracht. Voor het schooljaar 2014-2015 is wederom een kwaliteitsagenda opgesteld met activiteiten die op stichtingsniveau en locatieniveau worden uitgevoerd. Kwaliteitszorg betekent voor ons de verantwoordelijkheid nemen voor het onderzoeken, borgen, verbeteren en openbaar maken van de kwaliteit van het onderwijs. In de kern gaat het om ‘zeggen wat je doet en doen wat je zegt’.
Kwaliteitszorgkader Bij ons is kwaliteitszorg een systematisch, doelgericht, integraal en cyclisch proces. Systematisch wil zeggen dat kwaliteitszorg een continu proces is, doelgericht dat onze activiteiten erop gericht zijn de kwaliteit van onderwijs voortdurend te verbeteren. De zorg voor kwaliteit maakt vanzelfsprekend deel uit van alle activiteiten op de school. Kwaliteitszorg is daarmee de gezamenlijke zorg van alle betrokkenen in de school. Onze doelstelling is om kwaliteit die niet goed is te verbeteren, goede kwaliteit te behouden, en wij willen derden (ouders/verzorgers, Raad van Toezicht, inspectie, etc.) zicht geven op de kwaliteit binnen onze scholengemeenschap. Wij stellen ons daarom voortdurend de volgende vragen: • Doen we de goede dingen? Doen wij die dingen ook goed? (Plan) • Hoe weten wij dat? (Do) • Vinden anderen dat ook? (Check) • Wat doen wij met die wetenschap? (Act: borgen of verbeteren)
Organisatie van de kwaliteitszorg Het kwaliteitszorgkader levert informatie op over de kwaliteit van het onderwijs, die wij gebruiken om beleid te evalueren en waar nodig bij te stellen. De schoolleiding stuurt op kwaliteit en is verantwoordelijk voor de vertaling van resultaten en eventuele bijstelling van ingezet beleid. De schoolleiding legt tevens verantwoording af over de resultaten aan stakeholders en gaat met hen in gesprek.
Instrumenten Wij gebruiken verschillende instrumenten om de kwaliteit te bewaken: 1. Zelfevaluaties door middel van tevredenheidsonderzoeken onder medewerkers, leerlingen en ouders/verzorgers. 2. L eerling- en ouderparticipatie: leerlingen en ouders/verzorgers betrekken bij de kwaliteitszorg (bijvoorbeeld door panelgesprekken). 3. Docentenevaluatie (lesobservatie: beoordeling zittende en nieuwe docenten). 4. Opbrengstenanalyse (rendement onderbouw en bovenbouw, cijfers CE en verschil SE-CE). 5. Interne visitatie op basis van uitkomsten tevredenheidsonderzoeken.
36 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Daarnaast zijn er ook externe instrumenten: het vierjaarlijkse kwaliteitsonderzoek van de inspectie voor het Onderwijs (Periodiek Kwaliteitsonderzoek) en collegiale visitatie door een collega Fricoloreschool. Ook doen we aan horizontale verantwoording (via Vensters voor Verantwoording en het jaarverslag).
Locatiebezoek Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bezoekt jaarlijks twee van de zes locaties van CSG Liudger (waarbij de centrale diensten ook tot één van de locaties wordt gerekend). In dit verslagjaar zijn twee locaties bezocht. De aandachts- en verbeterpunten die de Raad van Toezicht meegeeft, worden door het College van Bestuur besproken met de locatieleiding met de vraag om daarop actie te ondernemen. In werkoverleg wordt de voortgang van verbeterpunten bewaakt. Het College van Bestuur informeert de Raad van Toezicht over de voortgang en zo nodig over de afronding. Zo werkt de Raad van Toezicht ook cyclisch (PDCA).
Locatiebezoeken College van Bestuur Ook het College van Bestuur brengt locatiebezoeken. Daarbij wordt de focus vooral gelegd op het onderwijs (middels lesbezoeken, of gesprekken over geplande onderwijsveranderingen, -verbeteringen). Ook vinden gesprekken met functionarissen plaats op de scholen (te denken valt aan conciërges, de zorgcoördinator, het maatschappelijk werk, het secretariaat, etc.). Jaarlijks (aan het eind van een schooljaar) spreekt het College van Bestuur met de Opleiders in de School, de zorgcoördinatoren en de vertrouwenspersonen van alle locaties.
Visitatie Fricolore Binnen het samenwerkingsverband van Fricolore (15 samenwerkende hoofdzakelijk Friese PC-scholen) wordt actief gewerkt met visitaties. Opzet hierbij is dat een school een zelfevaluatie schrijft en hierbij een aantal vragen formuleert voor de visitatiecommissie. De visitatiecommissie, bestaande uit collega’s van andere Fricolorescholen bezoeken de school, bezoeken een 20- tot 40-tal lessen, spreken met leerlingen, ouders, personeelsleden, directie en bestuderen de aanwezige materialen. Daarna worden conclusies en aanbevelingen voor de school opgesteld. In 2014 zijn de locaties Raai en HAVOtop bezocht. De bevindingen zijn aan het College van Bestuur en aan de locaties gerapporteerd. Een deel van de bevindingen is verwerkt in de jaarplannen van de onderwijsorganisatie voor de komende twee schooljaren.
Onderwijsinspectie In het jaar 2014 hebben we geconstateerd dat alle afdelingen van onze scholen een voldoende voor de kwaliteit van het onderwijs hebben. Dit betekent dat al onze scholen een basisarrangement hebben. Leerlingen en hun ouders/verzorgers moeten erop kunnen vertrouwen dat hun school onderwijs van voldoende kwaliteit realiseert. De inspectie houdt daarom toezicht op die kwaliteit van het onderwijs. Het toezicht is risicogericht. Ze kijkt ieder jaar met een risicoanalyse of er aanwijzingen zijn dat een school voldoende kwaliteit levert. Op basis van deze risicoanalyse en eventueel nader onderzoek, bepalen zij hoeveel toezicht een school nodig heeft. Het toezicht dat een school krijgt is dus maatwerk.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 37
Klachten Op elke school gaat wel eens iets mis. Dat willen we niet, maar toch gebeurt het. CSG Liudger kent dan ook zijn eigen klachtenregeling. In deze regeling staat beschreven welke stappen ontevreden ouders/verzorgers kunnen volgen om een klacht in te dienen. De regeling staat op de website. De hoofdregel bij deze regeling luidt: ‘Ga eerst praten - dien pas een klacht in, als u het door een gesprek niet kunt oplossen’. Mede door deze opzet zijn er in het verslagjaar 2014 geen klachten gemeld bij de externe landelijke klachtencommissie.
38 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Zien dat lezen leuk is.
6. Personeel
In het voorjaar van 2014 is een nieuw onderhandelaarsakkoord gesloten, waar een nieuwe cao van is afgeleid met de nodige gevolgen voor CSG Liudger en het bijbehorende personeelsbeleid. Daarnaast heeft de invoering van de Wet Werk en Zekerheid ook ingrijpende gevolgen voor CSG Liudger en voor het personeelsbeleid. In 2014 is er een meerjarenformatieplan geschreven, waardoor we meer inzicht hebben gekregen in de inzet van personeel en financiën. Een eerste stap in het komen tot een Strategische personeelsplanning. Tevens is er meer duidelijkheid over de te benoemen LC- en LD- kandidaten en de gevolgen van het entreerecht. De commissie van beroep heeft zich uitgesproken in bezwaarzaken over dit laatste onderwerp met alle gevolgen van dien voor onze docenten. In 2014 is er net als in voorgaande jaren over de uitvoering van het personeelsbeleid verantwoording afgelegd. Zo wordt er elk kwartaal gerapporteerd aan het College van Bestuur en de Raad van Toezicht over het verzuim, het verloop, de vacatures en de leeftijdsverdeling van het personeel. Eens per jaar wordt aandacht besteed aan de rapportage van de gesprekscyclus. In 2014 is verder gewerkt aan een intensievere samenwerking op de gebieden financiën, onderwijs & kwaliteitszorg, in& externe communicatie en personeel & organisatie. Dit heeft in 2014 geleid tot het instellen van een stafvergadering, waarin beleidsmedewerkers en hoofden elkaar informeren en aanvullen. De gedachte dat intensievere samenwerking leidt tot meer kwaliteit op de verschillende terreinen krijgt steeds meer gehoor binnen de school. Hier volgt een aantal onderwerpen met een korte beschrijving die onder andere aan de orde is geweest in 2014:
Aannemen en behoud van jonge docenten Eind 2013 zijn er middelen aangewend om oudere medewerkers een regeling aan te bieden zodat ze eerder kunnen stoppen met werken. Hier hebben veel oudere medewerkers gebruik van gemaakt. Het effect van deze maatregel is in 2014 zichtbaar geworden. We zien in de cijfers dat de gemiddelde leeftijd van ons personeel behoorlijk is gedaald en dat CSG Liudger nu een meer evenwichtig personeelsbestand kent qua leeftijd. Daarbij kan worden opgemerkt dat met name de categorie 25-35 jaar behoorlijk is gestegen. We merken ook aan de personeelsbijeenkomsten (personeelsuitje, identiteitsmiddag en de introductiemiddag nieuw personeel) dat er veel jonge mensen in onze organisatie zijn ingestroomd.
Dienstverband startende leraar De cao spreekt over het aanbieden van een dienstverband voor startende docenten voor meer dan 0,5fte. Dit om te voorkomen dat het beroep van docent minder aantrekkelijk wordt. In 2014 heeft CSG Liudger geen docenten die minder dan 0,5 fte werken en hieronder vallen. Volgend schooljaar zal dit tijdens de formatiegesprekken aan de orde komen, zodat we hieraan kunnen voldoen.
Afstand tot de arbeidsmarkt De onderwijssector is verplicht om de komende jaren jaarlijks werknemers aan te nemen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Terugrekenend naar CSG Liudger zou het gaan om ongeveer 0,8 – 1,2 fte die we moeten benoemen. Door de benoeming van een medewerker in Burgum, één op de Raai (0,2 fte), één op de Splitting (0,87 fte) en één bij
42 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
centrale diensten (1,0 fte) voldoet CSG Liudger in 2014 al aan die norm (dit zijn medewerkers met wsw- indicatie). In 2015 moeten we officieel aan deze regel voldoen.
Invoering nieuwe wet op de onderwijstijd In het voorjaar van 2015 moet CSG Liudger een vastgesteld transitieplan hebben opgeleverd. Op onderdelen zijn we druk bezig met de voorbereidingen om te komen tot een transitieplan. Zo is er in 2014 gesproken over het taakbeleid en is er gesproken met de MZR over de onderwijstijd en de lesweken. In het voorjaar van 2015 moet er een transitieplan liggen, waarin gevolgen voor de volgende onderdelen zijn meegenomen: - Werkgelegenheidsbehoud - Lessentabel - Het aantal lessen dat maximaal aan een docent kan worden opgedragen - De spreiding van de lesweken - Klassengrootte - Werkdruk
Levensfase bewust personeelsbeleid Elke medewerker krijgt jaarlijks beschikking over een basisbudget van 50 klokuren (naar rato). Hiermee kunnen keuzes worden gemaakt die passen binnen de levensfase en die de persoonlijke situatie en de duurzame inzetbaarheid vergroten. CSG Liudger heeft ervoor gekozen de invoering in drie stukken te knippen en dat ziet er als volgt uit: 1. V oor de zomervakantie 2014 is een inventarisatie gehouden onder de medewerkers die bapo hadden of die daar in het huidige schooljaar (2014-2015) recht op hebben. Zij hebben de tijd gekregen om zich te laten voorlichten welke keuze zij het beste konden maken in de eigen situatie. De meeste medewerkers hebben gekozen om bapo in de nieuwe vorm op te nemen. 2. A an al het onderwijsgevend personeel die geen recht op bapo hadden, is gevraagd de keuze-uren in het schooljaar (2014-2015) te sparen. Ze konden aangeven bij de direct leidinggevende wanneer dit zou leiden tot problemen. Begin 2015 zal geïnventariseerd worden welke keuzes het onderwijspersoneel voor komend schooljaar wil maken, zodat hier op voorhand rekening mee gehouden kan worden in de formatie. 3. N a de zomervakantie (2014) is er onder het OOP een brief verzonden waarin staat aangegeven welke keuze zij kunnen maken met betrekking tot de keuze-uren die zij kunnen inzetten. De doelbestedingen (kinderopvang, pensioenaanspraken verhogen en uitbetaling (OOP-schaal 1-8)) en verlofmogelijkheden (aanvullend ouderschapsverlof, extra zorgverlof, studieverlof) zijn uitgewerkt in duidelijke voorbeelden, zodat medewerkers een goede keuze konden maken. De keuzes worden nog verwerkt in het schooljaar 2014-2015. In 2015 wordt er een reglement opgesteld waarin wordt aangegeven wat de kaders zijn om verlof op te kunnen nemen. Dit is noodzakelijk om te voorkomen dat het ten koste gaat van de kwaliteit van het onderwijs (bijvoorbeeld, meerdere docenten uit een team/sectie willen tegelijkertijd een paar weken vrij).
Professionalisering Het bestuursakkoord (waarin voor het eerst werd gesproken over professionalisering) had kwaliteit hoog in het vaandel staan. In het nieuwe sectorakkoord 2014-2017 ligt het accent meer op maatwerk, oftewel scholing en deskundigheids-
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 43
bevordering voor het individu. Dit idee over professionalisering staat tevens in ons huidige scholingsbeleidsplan (2013) beschreven. Naast de professionalisering schoolbreed zetten we in op de individuele medewerker. Dit is in de cao geregeld door een bedrag per medewerker op te nemen voor deskundigheidsbevordering, tevens worden daar uren aan gekoppeld naar rato. Het taakbeleid kan bij deze ontwikkeling aansluiten (kijkend naar de hoeveelheid uren en het gesprek hierover met de direct leidinggevende). Daarnaast wordt van de medewerker gevraagd om een persoonlijk professionaliseringsplan op te stellen dat terugkomt in het jaargesprek. In 2014 is er schoolbreed op de volgende terreinen geschoold; ‘De vijf rollen van de docent’, ‘Differentiëren in de klas’, ‘De ambacht van het toetsen maken’, ehbo/bhv-trainingen, en trainingsmiddagen voor alle leidinggevenden over thema’s vanuit onderwijs, personeel en organisatie. Daarnaast is in 2014 de MEL van start gegaan. In fricoloreverband is in samenwerking met Penta Nova een opleiding voor schoolleiders ontwikkeld (voldoet aan het schoolleidersregister keurmerk). CSG Liudger heeft momenteel zes leidinggevenden die deelnemen aan de tweejarige opleiding. Ook is er een opleiding ontwikkeld voor beginnende schoolleiders en/of docenten die opgeleid worden tot schoolleider. Deze opleiding start in 2015. Verder zijn er op individueel niveau trainingen en cursussen gevolgd.
Entreerecht We hebben medewerkers benoemd in LD-functies conform het entreerecht in de cao, daarmee hebben we qua LDfuncties het quotum gehaald. Er zijn drie bezwaren ingediend bij de commissie voor onderwijsgeschillen/beroep. CSG Liudger is door de commissie in het ongelijk gesteld. CSG Liudger heeft besloten de medewerkers die het betreft een LD-functie te geven vanuit het entreerecht. Daarnaast zijn gesprekken gaande met docenten die in dezelfde positie verkeren als de docenten die bezwaar hebben gemaakt. Vanuit goed werkgeverschap wordt hen ook de kans geboden om te gaan voldoen aan de eisen voor LD-docent. Aan de medewerkers die een LD-functie hebben gekregen is vanuit het entreerecht, middels een brief aangegeven dat zij net als alle LD-docenten moeten gaan voldoen aan de kwaliteitseisen die we stellen aan LD-docenten. Mochten ze hier voor 1 augustus 2016 niet aan voldoen, dan kunnen ze in hun oude functie en salaris worden teruggezet. Deze regel, conform de cao, wordt door CSG Liudger gehanteerd om het uitgangspunt voor het benoemen van LD-docenten vanwege de kwaliteit, conform de functiemix te laten gelden. Uiteraard worden hiervoor dezelfde regels gehanteerd als bij de eerder benoemde LD-docenten. In 2014 is een notitie entreerecht geschreven, gebaseerd op ons huidige functiemixbeleid.
Functiemix De locaties hebben de tijd gekregen om de docenten stapsgewijs te laten ontwikkelen en daarna een voordracht voor een benoeming in te dienen, zodat ze kwalitatief voldoen aan het niveau van LC- en LD-docent. In 2014 hebben 8 docenten een LC-assessment gedaan, 9 een LC/LD-assessment en 6 een LD-assessment. 26 docenten hebben een LD-entreerecht benoeming gekregen in 2014 en 6 docenten een LC-benoeming. CSG Liudger heeft tot 1 oktober 2015 de tijd om aan de
44 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
functiemixcijfers te voldoen. Docenten die nu nog aan het ontwikkelen zijn hebben recht op een benoeming per 1 oktober 2014. Onderstaande tabel geeft het totaal aantal LC- en LD-docenten weer die meetellen voor de functiemix. Dit betreffen ook docenten die al voor de functiemix een LC of LD-benoeming hadden. Totaal aantal LC- en LD-docenten in aantallen en FTE’s percentages (peildatum 1 mei 2015) Benoemingen
Aantal
FTE’s
LC
41
37,8
LD
55
48,8
Gesprekscyclus CSG Liudger hanteert een gesprekscyclus. Hierbij wordt elk jaar met medewerkers een jaargesprek gehouden. In maart 2015 hebben alle leidinggevenden een vragenlijst ingevuld over de jaargesprekken die in 2014 hebben plaatsgevonden. Twee leidinggevenden hebben de lijst niet ingevuld, omdat ze nog maar kort in dienst waren. Hieruit blijkt dat Liudgerbreed 89% van alle jaargesprekken is gevoerd. Dit ligt 3% hoger dan in 2013. Redenen dat niet alle gesprekken hebben plaatsgevonden zijn: langdurige ziekte, vervangers en tijdelijke contracten. Naast een jaargesprek wordt er van alle medewerkers verwacht dat ze beschikken over een actuele pop (persoonlijk ontwikkelplan) en een bekwaamheidsdossier. Op dit moment beschikt 58% van alle medewerkers over een actuele pop. Dit percentage ligt 5% hoger dan in 2013, maar voldoet niet aan de doelstelling. Medewerkers beschikken nog niet over een pop, omdat ze een vrijstelling hebben, het pop geen prioriteit heeft en er veel startende medewerkers zijn. 36% van alle medewerkers beschikt over een bekwaamheidsdossier, dit percentage is gestegen met 4%.
Leraren in opleiding (lio) en (begeleiding) nieuwe docenten De begeleiding van sio’s (stagiair (leraar) in opleiding) en nieuwe docenten is op orde. Elke nieuwe docent krijgt een driejarig inductieprogramma aangeboden, waarin aandacht wordt besteed aan ict-middelen, identiteit, p&o, vakdidactische en pedagogische vaardigheden door middel van een vakcoach. Op de locaties Burgum, Raai en Splitting is een gecertificeerde opleider in de school aanwezig die de grote lijn van de begeleiding (kwaliteit) bewaakt. De locaties De Ring en Waskemeer zijn verdeeld onder de drie opleiders in de school.
Werkloosheidswet (ww) en bovenwettelijke uitkeringen In 2014 hebben de Fricolorescholen het contract met een loopbaancoach verlengd. De coach is iemand die aan oudwerknemers die een ww- of bovenwettelijke uitkering ontvangen vraagt naar de sollicitatie activiteiten. Het doel van haar aanstelling is de beheersing van uitkeringen na ontslag en de oud-medewerkers begeleiding te bieden die ze nodig hebben om weer een baan te kunnen krijgen. In 2014 heeft de loopbaancoach een aantal oud-medewerkers weten te bewegen om weer aan het werk te gaan. Daarnaast heeft de coach in 2014 een centrale rol gekregen in het mobiliteitsbeleid binnen Fricolore. Door krimp daalt de vraag naar docenten, maar de startende docenten willen we als sector niet voor het onderwijs verloren zien gaan. Daarnaast wordt het door de Wet Werk en Zekerheid steeds moelijker om docenten tijdelijk
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 45
te behouden voor het onderwijs. In fricoloreverband is daarom afgesproken dat we zullen proberen startende docenten voor de regio te behouden door docenten na een (twee) jaarcontract uit te wisselen. Daarbij is de intentie uitgesproken dat er naast het bieden van meer baanzekerheid ook geïnvesteerd zal worden in scholing en ontwikkeling van deze docenten.
Arbo en veiligheid In 2014 is afgesproken dat arbo en veiligheid gekoppeld worden in een nieuw arbo- en veiligheidsbeleidsplan. De noodzaak voor een schoolbreed veiligheidsbeleidsplan was aanwezig. Gezien de overlapping die de gebieden veiligheid en arbo laten zien, is besloten om een arbo- en veiligheidsbeleidsplan te maken. Dit beleidsplan dient aan te sluiten aan bij het huidige schoolplan. Het beleidsplan omvat documenten waarin naar de verschillende regelingen wordt verwezen. Deze verschillende documenten worden op het personeelsportaal (Shera) gezet, zodat ze voor iedereen toegankelijk zijn. De bestaande documenten worden bekeken en aangepast voor publicatie binnen Shera. Ook kunnen documenten worden aangepast en voor meerdere locaties geschikt worden gemaakt. Het aanpassen van de documenten is een lopend proces en wordt in 2015 verder uitgerold.
Verzuim 2014 De verzuimcijfers van CSG Liudger zijn in 2014 gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar. Het verzuim korter dan een jaar stijgt ten opzichte van voorgaande jaren. In 2013 werd geconstateerd dat er relatief veel medewerkers te kampen hadden met langdurige en zelfs levensbedreigende ziekten. Door een uitstroom na twee jaar ziekte richting een WIA-uitkering is deze groep afgenomen. Daarentegen zien we wel weer een toename onder het minder langdurige ziekte. In 2014 is middels een training gesproken over het beïnvloedbaar verzuim binnen een onderwijsinstelling. Overzicht verzuimpercentages
Totaal
Totaal ziektepercentage tot een jaar ziekte
Totaal ziektepercentage
2014
2013
2012
2011
2014
2013
2012
2011
4,4%
4,0%
3,7%
3,9%
5,6%
6,0%
4,8%
4,9%
Meldingsfrequentie Totaal
46 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
2014
2013
2012
2011
1,2
1,2
1,3
1,6
Kerncijfers personeel Type aanstelling
Totaal
Fulltime
Parttime
Aantal personen
355
140
215
Bezetting (in fte)
277,5
141,4
136,14
Verdeling personeel
Totaal
Man
175
Vrouw
180 355
Onderwijzend personeel
250
Onderwijsondersteunend personeel en directie
105 355
Leeftijdscategorie
Aantal
In %
0/19
1
0,3%
20/24
8
2,3%
25/29
28
7,9%
30/34
39
11,0%
35/39
27
7,6%
40/44
36
10,1%
45/49
46
13,0%
50/54
53
14,9%
55/59
71
20,0%
60/64
46
13,0%
>=65
0
0,0%
355
100,0%
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 47
Zien dat er aandacht voor je is.
7. In- en externe communicatie
Huisstijl Het beheren van de huisstijl van onze scholengemeenschap is een proces dat continu de aandacht vraagt. Voor locatie Raai is nieuw fotomateriaal gemaakt. Dit betreffen campagnebeelden die de kenmerken van de locatie in beeld brengen en de zogenaamde snapshots, die de dagelijkse sfeer weergeven. Het beeldmateriaal is doorgevoerd in de communicatiemiddelen. Het ondersteunend materiaal voor het Open Huis is voor alle locaties geprofessionaliseerd.
Ontwikkeling communicatiemiddelen Voor het ontwikkelen van de website waren een aantal technische aanpassingen nodig. Er is uiteindelijk gekozen de website om te zetten naar een responsive website. Hierdoor blijft het mogelijk de website verder door te ontwikkelen. Bijvoorbeeld door het beter koppelen met sociale media en online adverteren. De website meerdanjeziet.nl is ook omgezet naar een responsive website. De laatstgenoemde was in de voorlichtingsperiode gekoppeld aan de online marketingcampagne. Hiervoor zijn tevens Facebook en Google AdWords ingezet. Dit heeft geresulteerd in een groot aantal bezoekers op meerdanjeziet.nl. Voor de voorlichting is voor elke locatie een nieuw pocketboekje ontwikkeld. Enerzijds om onze doelgroepen te voorzien van meer specifieke informatie en om de kosten te reduceren. Het foldermateriaal voor het Open Huis is gecomprimeerd en vernieuwd.
Voorlichtingsactiviteiten De voorlichtingen aan nieuwe leerlingen en hun ouders/verzorgers voor schooljaar 2013-2014 zijn onder andere door de voorlichtingsteams op de basisscholen gegeven. Ook is er een voorlichtingsavond op iedere locatie van CSG Liudger georganiseerd. De organisatie van en de communicatie rondom de voorlichtingsavonden zijn wederom geoptimaliseerd. Dit resulteerde in een hoge opkomst op de voorlichtingsavonden in november 2014. In het kader van communicatie zijn binnen de verscheidenheid aan activiteiten in 2014 nog een aantal zaken het vermelden waard: - samen met afdeling ICT is een start gemaakt met een digitaal platform voor in eerste instantie het personeel en later ook voor leerlingen en eventueel ouders; - adviseren en ondersteunen bij de opening van locatie Raai; - ontwikkelen huis-aan-huis magazine over locatie Raai; - nauwe samenwerking bij organisatie en uitvoering voorlichtingsactiviteiten in Drachten.
50 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Zien dat je wordt uitgedaagd.
8. Hoogtepunten per locatie
Per locatie een kleine greep uit de hoogtepunten Locatie Burgum | Betrokken en ambitieus Organisatie De locatie Burgum heeft sinds 1 maart 2014 een nieuwe locatiedirecteur. Samen met de teamleiders is zij begonnen om de koers van Burgum tegen het licht te houden: hoe kunnen onze leerlingen optimaal voorbereid worden op hun toekomst? Wat vraagt dat van ons onderwijsaanbod? De 21e eeuwse vaardigheden staan hierbij centraal. Daarnaast is sinds de start van het schooljaar 2014-2015 een nieuwe zorgcoördinator actief. Zij heeft zich bezig gehouden met de invoering van Passend Onderwijs, het dyslexieprotocol en het scholen van collega’s in het schrijven van een ontwikkelingsperspectief plan (OPP).
Le re n
e S va n cu ocia ar lt le dig ur he ele de n T
l& aa
Reken
rig gie ws
Samenwerken
IC gelett Tm erdhe lee nd id ob se n Pr plos oge o m r ve n
Lev en
Kernvakken
en kk
eu ni
-b et ro
ken - ondernemend Wer
e
Comm
unice
ren
Onderwijs in de 21e eeuw
Krit i
sch
den
ken
eit ivit
at Cre
Onderwijsontwikkeling Alle docenten hebben dit jaar de scholing op het gebied van toetsanalyse en gedifferentieerd werken afgerond. Binnen de vaksecties worden elementen van deze scholing ingezet om de kwaliteit van het onderwijs verder te verbeteren. De simulatie opbrengstgericht werken, onder leiding van een deskundige van School aan Zet, heeft hier nog verder aan bijgedragen. Vaksecties hebben zicht gekregen op de verschillende bouwstenen die nodig zijn om samen opbrengstgericht te kunnen werken en hebben één of twee bouwstenen gekozen om in 2014-2015 aan te werken. In het najaar is tijdens algemene personeelsbijeenkomsten het onderwijsaanbod door de bril van de 21e eeuwse vaardigheden bekeken en daar is het plan uit voortgekomen om in klas 1 vaardigheidsuren aan te gaan bieden. In de vorm van modules kunnen leerlingen nog meer gericht groeien in samenwerken, probleemoplossend vermogen, ICT-geletterdheid, creativiteit, kritisch denken, communiceren, sociale en culturele vaardigheden. Vanaf schooljaar 2015-2016 worden deze modules aangeboden.
54 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Samenwerking en maatschappelijke betrokkenheid Elke zes weken overleggen de teamleider van leerjaar 1 havo/vwo en de locatiedirecteur met de beleidsmedewerker en een directeur van PCBO Tystjerksteradiel. Onderwerpen van gesprek zijn o.a. de voorlichtingen, de aanmelding, de overdracht en samenwerking op inhoud. Met name op het gebied van rekenen is door een werkgroep, bestaande uit een docent rekenen en leerkrachten groep 8, gewerkt aan het verbeteren van de doorlopende leerlijn. Deze werkgroep is hierbij begeleid door een expert van School aan Zet. Derdejaars leerlingen van havo/vwo hebben een belevingstuin gecreëerd voor mensen met een verstandelijke en visuele beperking. Bij het vak beeldende vorming hebben zij voelpalen gemaakt nadat ze zich hadden verdiept in de behoeften van de cliënten van Visio (expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen). Het eindresultaat was een prachtige droomtuin! In samenwerking met De Pleats leren de MVO-leerlingen Fryske gerechten te koken. Als afsluiting van dit project hebben de leerlingen onder leiding van de chefkok een diner bereid voor ouders en grootouders. In het najaar is de technetkring Tytsjerksteradiel opgericht die bestaat uit de ondernemers van de Industriële Club Tytsjerksteradiel, het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. In maart 2015 zal voor alle tweedeklassers een grote Techniekdag worden georganiseerd waarbij de leerlingen verschillende bedrijven bezoeken. Het enthousiaste ouderpanel heeft een goed bezochte ouders-voor-ouderavond georganiseerd waarbij verschillende workshops gevolgd konden worden (bijv. over het omgaan met social media).
Locatie Raai | Samen-werken en uitdagend Nieuwbouw Op 7 januari 2014 vond de officiële opening plaats van het nieuwe schoolgebouw, een dag eerder werd het gebouw in gebruik genomen. Sinds de start van de verbouwing in 2012 waren de onder- en bovenbouw op aparte locaties gehuisvest. Het thema in het gebouw is verbondenheid en het uiteindelijke resultaat overtrof de verwachtingen. Het lichte en transparante gebouw faciliteert goed onderwijs voor een langere periode. Resultaten De afgelopen jaren is er gewerkt aan de verbetering van de onderwijskwaliteit op locatie Raai. Trajecten als ‘verhoog-de opbrengst’ en ‘oplossingsgericht coachen en werken’ hebben hun uitwerking gehad. Tijdens de lessen wordt gewerkt met een herkenbaar didactisch model, genaamd ‘kop-romp-staart’. Dit wil zeggen dat aan het begin van de les het leerdoel bekend wordt gemaakt. De romp bestaat uit verschillende werkvormen om het doel te bereiken en in de staart controleert de docent of het leerdoel bij alle leerlingen gehaald wordt. De docenten zijn geschoold in de 5 rollen van de docent: gastheer, presentator, didacticus, pedagoog en afsluiter. Deze inspanningen hebben erin geresulteerd dat de eindexamenresultaten boven het landelijk gemiddelde zijn en in de Dronkers-lijst met schoolprestaties van Trouw/Volkskrant scoort de havo een 10 en het vwo een 9.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 55
Aanmeldingen Na enkele magere jaren, zijn de aanmeldingen voor de brugklas in 2014 met ruim 50% gestegen naar 199 leerlingen. Er is veel geïnvesteerd in de relaties met ouders en basisscholen. Naast goede resultaten, is ook het vertrouwen van de ouders hersteld in de begeleiding van hun kinderen. Vol vertrouwen zien we de komende jaren tegemoet. TTO en technasium Locatie Raai biedt naast havo, atheneum en gymnasium ook technasium en tweetalig onderwijs (tto) aan. Locatie Raai heeft al ruim tien jaar ervaring met tweetalig onderwijs, met veel succes. Maar liefst 66 aanmeldingen waren er voor tto in 2014. De leerlingen krijgen bij tto 50% van de lessen in het Engels. Dit gebeurt bij de vakken biologie, lichamelijke oefening, aardrijkskunde, drama, geschiedenis en wiskunde. De onderbouw wordt afgesloten met een Anglia-examen. De meeste leerlingen behalen het ‘advanced-’ of ‘proficiency-’ niveau. Daarna vervolgen de meeste leerlingen het vak Engels in het Intenational Baccalaureat (IB) programma. De leerlingen die in de zesde klas examen doen in dit programma, hebben het niveau van een narrative speaker. Met dit examen op zak hebben ze toegang tot elke Engelstalige universiteit in de wereld. Het slagingspercentage van onze leerlingen ligt al jaren op 100%! Het technasium gaat het 5e jaar in en laat de ‘Sturm- und Drangperiode’ achter zich. Ter voorbereiding op de externe audit van volgend jaar, wordt een aanzet gemaakt om de 12 criteria van de Stichting Technasium te vertalen naar de praktijk van locatie Raai. Op het niveau van technatoren en directie is er een uitstekende samenwerking met het netwerk Friesland. De 6 verbonden scholen hebben onderling overleg over o.a. de voorbereiding van de meesterproef die leerlingen in havo-5 en vwo-6 moeten afleggen om te kunnen slagen.
Locatie De Ring | Respect en uitdagend Veiligheidsonderwijs In het kader van Veiligheidsonderwijs voor alle leerlingen hebben twee docenten een opleiding gevolgd in het programma Start, Werk en Blijf Veilig. Het gaat hierbij om een digitaal onderwijsprogramma dat leerlingen bewust maakt van alle belangrijke aspecten van veiligheid op de werkvloer. Inmiddels werken de leerlingen met dit programma en het blijkt dat het goed aansluit bij het Praktijkonderwijs. Het programma is bruikbaar voor alle leerlingen en werkt motiverend omdat het zich aanpast aan het niveau van de leerlingen. Naast het VCA-examen, is dit programma een welkome aanvulling voor wie het VCA-examen te moeilijk is. ICT De twee vaste computers hebben plaatsgemaakt voor laptopkarren op iedere verdieping van de school. De laptops worden vooral gebruikt voor digitale oefenstof en om leerlingen gedifferentieerd leerstof en toetsen aan te kunnen bieden. Door de vervanging is er een groter digitaal aanbod mogelijk dat beter aansluit op de mogelijkheden van onze leerlingen.
56 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Passend Onderwijs Locatie De Ring heeft veel aandacht besteed aan de verplichte invoering van een Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP). Het ontwikkelen van een passend OPP-formulier en het invullen en bespreken daarvan met de ouders heeft een positieve invloed gehad op zowel de contacten met de ouders als op de aansluiting van nieuwe leerlingen bij het onderwijs. De invoering van Passend Onderwijs heeft in 2014 nog geen grote invloed gehad op leerlingenstromen richting het Praktijkonderwijs. Ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs en Praktijkonderwijs worden nauwlettend gevolgd. Veranderingen wetgeving In de loop van het jaar is op diverse manieren aandacht gevraagd voor de positie van onze leerlingen in verband met alle veranderingen in de wetgeving rondom Werk, Participatie en het MBO. Zo krijgen leerlingen van de Schakelroute nog éénmaal de kans om AKA-examen te doen. Hiervoor zijn contacten gelegd met ROC’s. Het resultaat is een bezemklas AKA die in 2015 het diploma AKA zal behalen via ROC Friese Poort. Daarnaast zijn er gesprekken gaande over de overgang van praktijkonderwijs naar de nieuwe Entree-opleiding. Er is gewerkt aan een convenant dat de weg voor onze top-leerlingen richting het MBO openhoudt. Locatie De Ring investeert in en onderhoudt contact met gemeente Smallingerland om wetswijzigingen die van invloed zijn op de doelgroep af te stemmen. Branchegerichte cursussen De uitbreiding van branchegerichte cursussen is succesvol: veel van onze leerlingen hebben één of meer branchegerichte certificaten behaald. We zijn er trots op dat van alle aangemelde kandidaten 100% erin geslaagd is het examen succesvol af te ronden. Ook de uitstroom en bestendige plaats van leerlingen is opnieuw op 100% uitgekomen, dus we kunnen vaststellen dat het Praktijkonderwijs leidt tot prima resultaten!
Locatie Splitting | Ondernemend en respect Resultaten Techniek, groen, handel/administratie en F12 De examenresultaten en het hoge slagingspercentage zorgen voor een glimlach op de gezichten van medewerkers, zo ook de mooie proeven van bekwaamheid die F12-leerlingen bij stagebedrijven uitvoerden. De inzet van medewerkers om het huiswerkbegeleidingsuur vorm te geven teneinde uitval en afstroom te beperken, is een positieve ontwikkeling. Leerlingen die niet goed scoren of het huiswerk niet maken, gaan hier wekelijks mee aan de slag, onder begeleiding van twee docenten. Welzijn en sdv Een dubbele 100% score voor het team van welzijn en sdv en een onvoorwaardelijke inzet van het team om de ambitie waar te maken om “uit-het-rood-te-komen” met de derde klas. En die inzet heeft geloond! Op het gebied van leerprestaties zijn we trots op het examenresultaat dat we met elkaar (leerlingen, ouders en personeel) hebben gehaald: 100% geslaagden voor zowel bb als kb.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 57
In de laatste periode van het schooljaar hebben alle betrokkenen zich extra ingespannen om de score voor klas 3 te verbeteren. Het investeren van extra tijd, een ouderavond met leerlingen en een ‘huis’-werkschema aan het eind van de dag, zorgde voor een beperkte afstroom van -14 naar -4 leerlingen. Het resultaat laat zien dat we, door elkaar te helpen, ver komen! Sectorwerkstuk mavo 4 De presentatie van het sectorwerkstuk is, naast de internationale excursies, één van de hoogtepunten van de mavo in de bovenbouw. Leerlingen uit mavo 4 schrijven in duo’s een sectorwerkstuk, gekoppeld aan de sector waarin zij aan het einde van het jaar hun diploma halen. Het geheel wordt afgesloten met een presentatie waarin de leerlingen vanachter een marktkraam hun sectorwerkstuk ‘verkopen’. De avond wordt bezocht door vele vrienden, ouders, verzorgers, pakes, beppes en is ieder jaar een succes! Techniek Voor de zomervakantie is bij techniek het project ‘strandbuggy’ afgesloten met een echte race in een zandafgraving. Aan het project werken leerlingen mee uit alle leerjaren. Het project had de belangstelling van de media: Omrop Fryslân maakte een reportage voor het programma Hea! Op het gebied van techniek (metaal-, bouw- en instalektroleerlingen) zijn er meer uitwisselingmomenten geweest met ROC de Friese Poort. Een mooie ontwikkeling met het oog op het Vakcollege en het ‘meester-gezelproject’. De samenwerking met het Friesland College in Heerenveen op het gebied van voertuigentechniek neemt grotere vormen aan. Met de vernieuwing van het vmbo-examen zijn hier mogelijkheden om keuzevakken aan te bieden. Handel/administratie De nieuwe etaleerafdeling zet de talenten van de leerlingen in de spotlights. De etaleerstandaards, voorzien van verlichting, zijn ontworpen door een docent en vervaardigd door de afdeling bouwtechniek.
Locatie Waskemeer | Betrokken en eigenwijs Aanmeldingen In april werd de locatie verrast door een record aantal nieuwe leerlingen voor de brugklas; 86 leerlingen wilden graag in Waskemeer naar school, er konden uiteindelijk 84 geplaatst worden. Zoveel nieuwe brugklasleerlingen heeft Waskemeer nog niet eerder mogen verwelkomen. Als team ervaren we het als een grote blijk van waardering; dat ouders en leerlingen vertrouwen hebben in de kwaliteit van ons onderwijs en de kleine en betrokken gemeenschap die wij als school willen zijn. Mvo Op woensdag 10 september heeft burgemeester H. Oosterman (gemeente Oostellingwerf) op locatie Waskemeer het officiële startsein gegeven voor de deelname aan het project Meertalig Voortgezet Onderwijs. Een initiatief van de
58 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
provincie Fryslân en begeleid door het Cedin (Expertisecentrum Meertaligheid uit Drachten). Doel is de actieve beheersing van de Engelse taal in het onderwijs te verbeteren en de Fryske taal en cultuur levend te houden. Locatie Waskemeer is gestart in de havo/vwo-brugklas door het vak godsdienst in het Engels aan te bieden (het heet dan Religious Education) en het vak muziek in het Frysk. Op eigen verzoek van de leerlingen uit klas 2 havo/vwo is de docente godsdienst ook met deze groep van start gegaan met Religious Education. Alle leerlingen uit havo 3 en de leerlingen uit klas 4TL die zich hiervoor hebben opgegeven hebben extra lessen Engels tijdens de KWT aangeboden gekregen ter voorbereiding op een Anglia-examen (www.anglia.nl) begin 2015. Dit certificaat kan vrijstellingen opleveren in het vervolgonderwijs en staat goed op het CV. In 2014 behaalden 10 leerlingen uit de pilotgroep havo/vwo 3 dit certificaat. Vanwege het grote succes gaan we dit project verder uitbouwen; we starten ook met meertaligheid in de tl/havo-brugklas en het aantal vakken in het Engels wordt uitgebreid tot drie met naast Religious Education ook Physical Education en TechnaTalent (onze eigen Technasiumvariant). Referentieschool Last but not least is in oktober locatie Waskemeer benoemd als referentieschool van School aan Zet. School aan Zet is een landelijk onderwijsprogramma dat wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van OC&W, de PO-raad en de VO-raad. School aan Zet versterkt scholen in hun ontwikkeling naar professionele lerende organisaties, die in staat zijn zichzelf continu te verbeteren. In het voortgezet onderwijs nemen 550 scholen deel aan het programma. Hiervan zijn 20 scholen aangewezen als referentieschool: dat zijn scholen die vergevorderd zijn in hun ontwikkeling naar lerende organisatie en die bereid zijn andere scholen een kijkje in de keuken te geven. CSG Liudger Waskemeer is de enige school voor voortgezet onderwijs uit Friesland en daar zijn we als team beretrots op!
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 59
9. Financiën
Jaarrekening 2014 Het boekjaar 2014 sluit met een nadelig resultaat van € 714.172, waar een nadelig resultaat van € 450.000 was voorzien. De overschrijding van € 264.000 is in hoofdzaak toe te schrijven aan twee factoren. De eerste is de dotatie aan de voorziening persoonlijk budget van € 163.000. Deze voorziening is een gevolg van de cao afspraken in het onderwijs, en was op het moment van vaststellen van de begroting 2014 niet bekend. De tweede oorzaak is een overschrijding van de eigen bijdrage aan de nieuwbouw. De nieuwbouw van de locatie Raai is begin 2014 in gebruik genomen. Hiermee is de gebouwensituatie van de scholengemeenschap goed op peil. Toch blijven er op het gebied van huisvesting en terreininrichting aanvullende wensen. Daarom is in de balans deze bestemmingsreserve optimalisatie huisvesting opgenomen, bedoeld voor financiering van deze wensen. De huisvestingslasten zijn ten opzichte van 2013 gedaald. Dit klopt met de verwachtingen: door de staat van onderhoud van de gebouwen en de gerealiseerde energiebesparende voorzieningen dalen de huisvestingslasten. Financiële positie Door het resultaat is het vermogen met € 714.172 afgenomen. Het totale eigen vermogen op 31 december 2014 bedraagt € 6.124.420 inclusief de bestemmingsreserves ( € 3.736.570). Het eigen vermogen, uitgedrukt in een percentage van de totale baten is 25,8 (gemiddelde sector VO 2013: 26,4%). De algemene reserve (het eigen vermogen exclusief de bestemmingsreserves) bedraagt € 2.387.850. Dit is 10,1% van de totale baten en voldoet daarmee aan de in het bestuurlijk toetsingskader vastgestelde minimum grens van 10%. Tenslotte zijn de kengetallen solvabiliteit (0,58) en liquiditeit (0,78) goed te noemen. Risico analyse Het financieel beleid is erop gericht de continuïteit van de organisatie te waarborgen en optimale randvoorwaarden te creëren voor missie en doelstellingen van CSG Liudger. Op lange termijn moeten de continuïteit van het onderwijs, de werkgelegenheid en de materiële voorzieningen gewaarborgd worden op het niveau van de geprognotiseerde leerlingaantallen. De basis is gelegen in de jaarlijkse toestroom van nieuwe leerlingen naar de school. Dit biedt de beste garantie dat voldoende financiële randvoorwaarden aanwezig zijn om missie en visie blijvend te realiseren. Om de continuïteit te waarborgen is weerstandsvermogen (algemene reserve) nodig. De omvang van het benodigde weerstandsvermogen is afhankelijk van het risicoprofiel. Daarom is in 2014 weer een risicoanalyse uitgevoerd. De risicoanalyse is opgesteld door het College van Bestuur in samenwerking met de vijf locatiedirecteuren en de controller. Doelstelling van de risicoanalyse is om de interne en externe omgevingsfactoren die van invloed zijn op de onderwijsorganisatie in beeld te brengen en hiervan de afzonderlijke risico’s in te schatten. Omdat enkele risicoaspecten een grotere invloed hebben op de financiële positie van de school dan ander factoren, is daar extra gewicht aan toegekend. De risicoanalyse is een momentopname, derhalve is het gewenst deze regelmatig in samenhang met de beleidscyclus periodiek uit te voeren. Voor CSG Liudger doen we het dan ook jaarlijks in oktober/november. Uit de uitgevoerde analyse bleek dat CSG Liudger een laag tot gemiddeld risicoprofiel heeft. Uit de uitkomst lijkt het of er een lichte afname te bespeuren valt van de gesignaleerde risico’s, dus van gemiddeld naar laag. Dit zal mede veroorzaakt zijn door een goede
62 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
aanmelding, waardoor het leerlingaantal steeg van 2907 naar 3059. Bij een laag risicoprofiel ligt de norm voor het weerstandsvermogen tussen de 7 en 10%, bij gemiddeld risicoprofiel tussen de 10 en 15% en bij een hoog risicoprofiel tussen de 15 en 20%. Op basis van de uitgevoerde risicoanalyse, dient de omvang van het weerstandsvermogen 10% te zijn. Het weerstandsvermogen was eind 2014 goed op peil. Risico’s De uitkomsten van de risicoanalyse leidde niet tot de noodzaak tot grote bijstellingen. Als belangrijkste risico’s werden genoemd de leerlingen krimp vanaf 2016 en de gemiddelde hoge leeftijd van het personeel. Besloten is daarom in 2014 de voorwaarden voor vaste benoemingen aan te scherpen en te zorgen voor een flexibele schil.
Jaarverslag 2014 CSG Liudger
| 63
Exploitatierekening 2014 en 2013 Werkelijk 2014 x € 1.000
Begroting 2014 x € 1.000
Werkelijk 2013 x € 1.000
22.261
22.144
23.842
0
0
14
1.226
653
1.206
23.487
22.797
25.062
19.480
19.276
19.681
662
431
597
1.878
1.784
2.063
Baten Rijksbijdragen OCenW Overige overheidsbijdragen Overige baten Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten
2.392
1.926
1.893
24.412
24.417
24.234
Saldo baten en lasten
925
-620
828
Financiële baten en lasten
211
170
397
-714
-450
1.225
Exploitatiesaldo
Balans 31 december 2014 x € 1.000
31 december 2013 x € 1.000
Materiële vaste activa
3.150
3.126
Financiële vaste activa
4.719
1.857
Totaal vaste activa
7.869
4.983
Activa Vaste Activa
Vlottende activa Voorraden Vorderingen
9
18
1.415
1.013
Liquide middelen
1.190
5.622
Totaal vlottende activa
2.614
6.653
10.483
11.636
Eigen vermogen
6.124
6.839
Voorzieningen
1.000
831
Kortlopende schulden
3.359
3.966
10.483
11.636
Totaal activa Passiva
Totaal passiva
64 | Jaarverslag 2014 CSG Liudger
Colofon Het jaarverslag 2014 is een uitgave van Christelijke Scholengemeenschap Liudger te Drachten. Dit jaarverslag is samengesteld door: K. Hoogeveen en mevr. J. Yska. Met speciale dank aan de collega’s die een bijdrage hebben geleverd. Eindredactie: K. Hoogeveen (College van Bestuur), mevr. J. Yska (afdeling iec) en mevr. W. van der Bruggen (directiesecretariaat). Concept en vormgeving: Nulvijf, Drachten. Dit jaarverslag is een uitgave van CSG Liudger. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van CSG Liudger. © 2015