L
Jaarverslag 2012 CSG Liudger Scholengemeenschap voor praktijkonderwijs, vmbo en havo/vwo
Inhoudsopgave Voorwoord 5 Verslag Raad van Toezicht 7 Organisatie 11 Christelijke identiteit
19
Onderwijs en zorg
23
Kwaliteitszorg en verantwoording
31
Personeel 35 In- en externe communicatie
41
Financiën en beheer
43
Locaties CSG Liudger Locatie Burgum Locatie Raai Locatie De Ring Locatie Splitting Locatie Waskemeer
47 48 49 50 52 53
Colofon 57
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
|3
Voorwoord Het jaarverslag biedt u een kijkje in onze scholengemeenschap. Op hoofdlijnen vertellen wij wat we het afgelopen jaar gedaan hebben. Het allerbelangrijkste vinden wij dat ons onderwijs op orde is. Het jaar 2012 stemt ons om die reden tot grote tevredenheid. Op al onze scholen is de onderwijskwaliteit voldoende. We hebben mooie eindexamenresultaten geboekt, veel leerlingen hebben met een einddiploma onze scholen verlaten. Op weg naar een vervolgopleiding in mbo, hbo of aan de universiteit. Daar doen we het allemaal voor. Dit jaar hebben we de volgende stap gezet in onze nieuwbouwprojecten. De collega’s van de HAVOtop en de Splitting hebben hun nieuwe schoolgebouw feestelijk geopend. De locatie Raai is tijdelijk gehuisvest aan de Burgemeester Wuiteweg en aan de Splitting. Eind 2013 hopen we het vernieuwde schoolgebouw van onze havo/vwo-locatie in Drachten opnieuw te kunnen betrekken. Het is ook het eerste volledige jaar geweest, waarin er een Raad van Toezicht en College van Bestuur functioneerde. Nieuwe verhoudingen vragen om nieuwe werkwijzen. Daar is in het eerste jaar veel aandacht aan besteed. De onrust in het land over tekortschietend toezicht heeft ook de tongen in de Raad van Toezicht niet onberoerd gelaten. Door het eigen functioneren kritisch te evalueren, maar zich ook door externe deskundigen van goed advies te laten voorzien en het eigen werk goed te organiseren vult de Raad van Toezicht haar taken verantwoordelijk en gewetensvol in. Het College van Bestuur is in het verslagjaar nadrukkelijk bezig geweest met de nieuwe verhoudingen. Het nieuwe schoolplan (2012 - 2016), interne kwaliteitszorg, verantwoording, goed personeelsbeleid en passend onderwijs, zijn enkele belangrijke thema’s geweest in het afgelopen jaar. Constante aandacht voor goed onderwijs, is wat het College van Bestuur drijft. Dat doet ze in goed overleg met de medezeggenschapsraad van onze scholengemeenschap. Ouders, leerlingen en personeel zijn in deze raad vertegenwoordigd. Op belangrijke onderwerpen wordt van de medezeggenschapsraad advies dan wel instemming gevraagd. Aan het slot van ons jaarverslag geven onze scholen op hoofdlijnen weer wat zij dit jaar gedaan hebben. Wat goed ging en wat verbetering behoeft. Veel leesplezier bij dit jaarverslag 2012. Joop Vogel, voorzitter College van Bestuur
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
|5
1. Verslag Raad van Toezicht
Inleiding 2012 was het eerste volledige kalenderjaar dat de Raad van Toezicht(RvT) in functie was. In augustus 2011 is het bestuur van de Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs voor de regio Oost Friesland overgegaan naar een Raad van Toezicht. In 2012 is verder invulling gegeven aan de rol van de Raad van Toezicht. Ook is de Raad weer op sterkte gebracht met een aantal nieuwe leden.
Samenstelling Mevrouw S.E. Hoekstein - voorzitter RvT Mevrouw M.J. Lohmann - vice-voorzitter RvT De heer H. van der Veen De heer J.G. Christiaanse De heer J. Sijbesma De heer R. Looijen De heer W. Brons Mevrouw A.J. Radersma - notulante RvT Bij de overgang van bestuur naar Raad van Toezicht heeft één van de bestuursleden besloten om zijn zittingstermijn niet te verlengen. In de loop van 2012 is mevrouw M. Lohmann in de ontstane vacature benoemd door de Algemene Ledenvergadering van juni. De Raad van Toezicht zet er bij de samenstelling van de Raad op in om zoveel mogelijke relevante achtergronden in de Raad vertegenwoordigd te hebben. Zo zitten er leden in met kennis van het onderwijs, financiën, HRM, Juridische- en Jeugdzaken en kennis van en ervaring met politiek of gemeentelijke overheden.
Commissies De Raad kent drie commissies: - De identiteitscommissie, deze houdt zich bezig met de borging van de christelijke identiteit van en in de school. Dit jaar heeft de commissie een eigen reglement geschreven, dat is vastgesteld door de Raad van Toezicht. - De auditcommissie, deze commissie controleert voor de vergaderingen de financiële stukken die op de vergadering van de Raad van Toezicht behandeld worden. Ze heeft een advies geschreven aan de Raad over de begroting, het meerjarig onderhoud, de risico inventarisatie en het risicomanagement, de jaarrekening, de treasury (vermogensbeheer) en de bestuurlijke en financiële kwartaalverslagen. Tevens dient de auditcommissie als klankbord voor het College van Bestuur. De auditcommissie heeft voorafgaand aan de vergadering van de Raad van Toezicht waarin de jaarcijfers worden besproken overleg met de accountant. Tijdens de vergadering waar de jaarrekening ter vaststelling aan de Raad van Toezicht wordt voorgelegd, heeft de gehele raad overleg met de accountant. - De remuneratiecommissie, anders gezegd de personeelscommissie van het College van Bestuur. Deze commissie heeft zich dit jaar vooral beziggehouden met de overgang van het College van Bestuur naar de cao voor bestuurders. Er zijn meerdere gesprekken met het College van Bestuur gevoerd over hun nieuwe rechtspositie. Deze gesprekken hebben ertoe geleid dat er met ingang van 1 oktober 2012 een nieuwe rechtspositieregeling met de beide leden van het College van Bestuur door de Raad van Toezicht is vastgesteld. De commissie voert ook de functioneringsgesprekken met de leden van het College van Bestuur. De voorbereidingen voor gesprekken in 2013 zijn getroffen.
8 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Werkwijze en jaaractiviteiten De Raad van Toezicht werkt met een jaarkalender (waarin alle belangrijke en vaste onderwerpen in de tijd zijn gezet) en een intern toezichtkader. In het afgelopen jaar heeft de Raad van Toezicht zich vooral beziggehouden met de nieuwbouw van de locaties Splitting, Raai en HAVOtop Burgum, de kwaliteit van het onderwijs, Passend Onderwijs, een aantal protocollen, de kwartaalrapportages, het schoolplan 2012-2016, de profielen van de leden van de Raad van Toezicht en de voorbereiding van de locatiebezoeken. In de vergadering van maart is het voorgenomen besluit van het College van Bestuur om aan de leden van de vereniging voor te stellen om van een vereniging naar een stichting over te gaan vastgesteld. Het College van Bestuur heeft in juni tijdens de Algemene Ledenvergadering een presentatie gehouden over de afwegingen en gevolgen van de overgang naar een stichting. Vanzelfsprekend is gesproken over de jaarrekening van 2011, de begroting 2013 en de meerjarenbegroting. Drie leden van de Raad van Toezicht gaan naar een masterclass over toezicht in het onderwijs. Ook zijn er twee locatiebezoeken gebracht. Eén aan de locatie Splitting (vmbo/mavo onderbouw) en één aan de locatie De Ring (praktijkonderwijs). Tijdens de locatiebezoeken wordt in ieder geval gesproken met een vertegenwoordiging van de leerlingen, ouders (van de klankbordgroepen), het personeel en de locatieleiding. Van de bezoeken zijn verslagen gemaakt en aanbevelingen aan het College van Bestuur gedaan. Jaarlijks treffen de Medezeggenschapsraad en de Raad van Toezicht elkaar. Dit jaar is er met elkaar gesproken over de rollen die beide organen binnen CSG Liudger vervullen.
Evaluatie In juni en september hebben de leden van de Raad van Toezicht hun eigen rol en functioneren geëvalueerd. Deze evaluatie zal betrokken worden bij een speciale bijeenkomst in 2013 waarin de Raad van Toezicht nader zal bespreken wat de eigen rol en positie is. Daarbij worden betrokken de uitkomsten van de gehouden enquête, de kennis opgedaan tijdens de masterclass en de rapporten en documenten die zijn verschenen na het onderzoek over Amarantis. De Raad voelt een grote verantwoordelijkheid voor goed onderwijs en goed bestuur van de CSG Liudger.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
|9
Zien dat je de ruimte hebt.
2. Organisatie
Missie en visie CSG Liudger is een christelijke scholengemeenschap waar leerlingen in een inspirerende leeromgeving in relatie met zichzelf en de ander mogen groeien in kennis, vaardigheden en als mens het leven leren. Het doel van het onderwijs is het begeleiden en stimuleren van de leerlingen op weg naar hun volwassenheid, zodat zij op persoonlijke wijze gehoor kunnen geven aan Gods opdracht om zijn Koninkrijk van gerechtigheid, vrede en liefde (ten aanzien van mens en natuur) mee te bouwen in navolging van Jezus Christus. De scholengemeenschap wil een goede plek zijn voor alle medewerkers, waar iedereen op een zinvolle manier kan groeien in zijn of haar beroep, waar de menselijke maat de boventoon voert en waar echtheid, dienstbaarheid en aandacht voor elkaar kernwaarden zijn. We dragen verantwoordelijkheid voor onze omgeving en maatschappij en willen omzien naar de ander, dichtbij en veraf. Dit leidt tot de volgende missietekst: CSG Liudger staat voor een liefdevolle, lerende en levendige gemeenschap waarin leerlingen en medewerkers tot hun recht komen, kunnen groeien tot de mens zoals God hen heeft bedoeld en zich verantwoordelijk weten voor de samenleving dichtbij en veraf. Deze missie vertaalt zich in de vier kernwaarden respect, betrokkenheid, veiligheid en ontplooiing. Iedere locatie heeft een eigen karakter met verschillende kenmerken en specialismen. De locaties hebben zelf een aantal kernbegrippen gekozen die het eigen karakter het beste weergeven. Daarmee wordt het eigene van iedere locatie benoemd en zichtbaar. CSG Liudger Burgum staat voor betrokkenheid en biedt mogelijkheden te presteren in een ambitieus werk- en leefklimaat. Die betrokkenheid blijkt uit de sfeer en het contact waar wij voor staan. Onze ambitie vertaalt zich in het streven om leerlingen, uitgaande van hun capaciteiten en inzet, op een zo hoog mogelijk niveau met een diploma van school te laten gaan. CSG Liudger Raai staat voor samen-werken aan uitdagend, ondernemend en betekenisvol onderwijs. Wij bieden leerlingen met verschillende talenten en achtergronden goed onderwijs aan. Niet alleen wat betreft de vakken, ook als het gaat om vorming in brede zin: als toekomstige burger, student of werknemer. Dit doen we samen met ouder(s)/ verzorger(s) in een omgeving waarin leerlingen zich veilig, welkom en gewaardeerd voelen. CSG Liudger De Ring staat voor uitdagend praktijkonderwijs in een respectvolle omgeving. We zijn betrokken en hebben oog voor de capaciteiten die onze leerlingen meebrengen. In wederzijds respect willen we de leerling mee op weg nemen en leren waar zijn/haar mogelijkheden en groeikansen liggen. Daarbij spelen ook onze christelijke waarden een rol: wie de leerling ziet als uniek schepsel, wil hem/haar vanzelfsprekend ondersteunen op weg naar een volwassen toekomst binnen de maatschappij. CSG Liudger Splitting richt zich op persoonlijke aandacht, wederzijds respect, veiligheid en het welzijn van de leerlingen. Geen wonder dat leerlingen én docenten de sfeer op onze school als prettig ervaren. Vanuit onze christelijke identiteit werken we met elkaar aan ondernemerschap en vakmanschap. Met één centraal doel: zorgen dat onze leerlingen met een diploma onze school verlaten.
12 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
CSG Liudger Waskemeer staat voor betrokken en eigenwijs. Een kleine locatie met korte lijnen. Als het met onze leerlingen goed gaat, gaat het goed met ons. Wij vinden ‘je veilig voelen, gekend en erkend worden’ de basis om verder te ontwikkelen. En we betrekken ouders actief bij die ontwikkeling. Ons onderwijs kenmerkt zich door kwalitatief hoogwaardig, afwisselend en vernieuwend onderwijs en dit alles in een veilige en vertrouwde omgeving. De missie en visie hebben wij samengevat in ons motto: ‘accent op aandacht’.
Schoolplan De eerste maanden van 2012 is verder gewerkt aan het schoolplan ’Zien en gezien worden’. In dit schoolplan is precies geschreven wat we als school willen zijn. Missie en visie vormen de rode draad door alle hoofdstukken heen. In een zestal domeinen is precies aangegeven op welke activiteiten en voornemens we ons de komende vier jaar op willen richten. Het geeft een beschrijving op hoofdlijnen van de richtinggevende doelen en de ambities. In april was de eerste versie gereed. Deze is besproken in de Raad van Toezicht en Medezeggenschapsraad. Direct na de zomer is met het schoolplan ingestemd, waardoor het als input kon dienen voor de locatieplannen.
Organigram CSG Liudger
Raad van Toezicht
College van Bestuur
Directiesecretariaat Regiocoördinator SWV Beleidsmedewerker PenO Beleidsmedewerkers Identiteit Beleidsmedewerker IEC Beleidsmedewerker OenK
Centrale diensten: - stafmedewerker FEZ - afdelingen: AO - FD - ICT
Locatiedirecteur SPLITTING
Locatiedirecteur DE RING
Locatiedirecteur WASKEMEER
Locatiedirecteur BURGUM
Schoolleiding CSG Liudger
Locatiedirecteur RAAI Locatieleiding
Teamleiders
Teamleiders
Teamleiders
Docenten en OOP
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 13
Organisatie op hoofdlijnen Sinds 1 september 2011 heeft CSG Liudger een Raad van Toezicht met een College van Bestuur. Het College van Bestuur en de Raad van Toezicht hebben hun onderlinge verhoudingen vastgelegd in de statuten en de reglementen voor de Raad van Toezicht en het College van Bestuur 1. Het College van Bestuur en de locatiedirecteuren vormen de schoolleiding. In de schoolleiding vindt afstemming en overleg plaats over bovenschoolse en schoolse zaken. Het College van Bestuur heeft op 1 september 2011 formeel de verantwoordelijkheid, rol en taak van werkgever overgenomen van het bestuur van de Vereniging voor Christelijke Voortgezet Onderwijs voor de regio Oost-Friesland. De locatiedirecteuren zijn integraal verantwoordelijk voor hun eigen locatie voor wat betreft het borgen en versterken van de identiteit, de inhoud van het onderwijs, de uitvoering van het personeelsbeleid, uitvoering kwaliteitszorg, de in- en externe communicatie en de financiën. Dit alles binnen de kaders die daaraan gesteld zijn door het College van Bestuur. Het College van Bestuur voert het overleg met de Medezeggenschapsraad, die op het niveau van de scholengemeenschap functioneert. Locatiedirecteuren kunnen eigenstandig onderwerpen bij de Medezeggenschapsraad brengen die ter advisering en/of instemming moeten worden voorgelegd. Het College van Bestuur geeft vooraf akkoord op de inbreng van de locaties. De locatieleiding (locatiedirecteur en teamleiders - indien aanwezig) voeren het overleg met de teams, de ouderraden (ook wel klankbordgroepen genoemd), de leerlingenraad en de vaksecties.
Verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden • Het College van Bestuur is het bevoegd gezag van de onder de vereniging ressorterende school of scholen in de zin van de Wet op het Voortgezet Onderwijs. • Het College van Bestuur is daarmee verantwoordelijk voor het besturen van de vereniging en de door de vereniging in stand gehouden school of scholen, conform de wet en de statuten. • Het College van Bestuur legt zich toe op de hoofdlijnen van het beleid en houdt toezicht op de uitoefening van taken en verantwoordelijkheden en het functioneren van de school en de directeuren en de controller. • De wijze waarop de locatiedirecteuren bijdragen aan het beleid en de manier waarop de samenwerking met het College van Bestuur vorm krijgt zijn vastgelegd in een managementstatuut. Het College van Bestuur voert ten minste zesmaal per jaar overleg met de locatieleiding. In het managementstatuut zijn voorts de taken en bevoegdheden vastgelegd welke het College van Bestuur opdraagt aan locatiedirecteuren en instructies ten aanzien van deze taken en verantwoordelijkheden. Dit onderdeel van het managementstatuut is op te vatten als het directiestatuut overeenkomstig artikel 32c van de Wet op het Voortgezet Onderwijs. • Het College van Bestuur bestuurt de school of scholen onder meer met behulp van jaarlijkse (management) overeenkomsten met de locatiedirecteuren, waarin de te behalen resultaten alsmede de wijze waarop het College van Bestuur het werk daartoe faciliteert zijn opgenomen. • De voorzitter van het College van Bestuur voert het overleg met de medezeggenschapsraad als bedoeld in artikel 3 van de Wet medezeggenschap op scholen. • Het College van Bestuur beoordeelt jaarlijks mede aan de hand van door de locatiedirecteuren opgestelde evaluaties de uitvoering van de overeenkomsten. • Het College van Bestuur draagt er zorg voor dat er jaarlijks in het kader van de horizontale verantwoording voor 1 juli een integraal jaarverslag over het vorige kalenderjaar wordt uitgebracht. 1) Het gaat hierbij om het managementstatuut, het intern toezichtskader, het bestuurlijk toezichtskader, alsmede enkele protocollen.
14 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Medezeggenschapraad CSG Liudger heeft een actieve medezeggenschapsraad. Ouders, leerlingen en personeel denken en praten mee over het beleid van onze scholengemeenschap. De verhoudingen tussen de medezeggenschapsraad en het college van bestuur zijn goed. Elk jaar wordt het vergaderseizoen begonnen met een presentatie door de vijf locaties, de medezeggenschapsraad en het college van bestuur. Zo wordt de raad geïnformeerd over hetgeen er op de locaties te gebeuren staat, wat het college van bestuur van plan is en waar advies en/of instemming op wordt gevraagd. Ook de medezeggenschapsraad vertelt tijdens deze startbijeenkomst waar ze zich mee bezig gaat houden. Het afgelopen jaar heeft de medezeggenschapsraad zich bezig gehouden met verschillende onderwerpen. Dit jaar was het nieuwe schoolplan een belangrijk onderdeel omdat daarin de koers voor de komende jaren wordt vastgelegd. Daarnaast waren er ook de terugkomende onderwerpen, zoals het formatieplan, de jaarrekening, de begroting, het taakbeleid, de ouderbijdragen, en andere zaken waarbij instemming dan wel advies noodzakelijk is.
Samenwerking CSG Liudger is een school die verbinding zoekt met andere scholen en de samenleving. Dat doen we onder andere door contact met de (PC) basisscholen in onze omgeving. Steeds nadrukkelijker zoeken we de samenwerking om de overgang van leerlingen van het basis- naar het voortgezet onderwijs goed te laten verlopen, maar ook om van elkaar te leren en het onderwijs beter op elkaar af te stemmen. Voorbeelden van goede samenwerking zijn de voorlichtingsbijeenkomsten op de basisscholen over de schoolkeuze, maar ook de kennismakingslessen (Open Lessen) op onze scholen of de plusklassen voor hoogbegaafde leerlingen en leerlingen die meer aankunnen van het basisonderwijs. De samenwerking met de 14 christelijke VO-scholen, verenigd in Fricolore. Samen doen we veel aan scholing van ons personeel, we bespreken ons personeelsbeleid en leren daar van elkaar. Ook komt het thema identiteit regelmatig aan de orde op onze bijeenkomsten. Gezamenlijke inkoop van boeken, energiecontracten zijn voorbeelden waarin we zoeken naar schaalvoordelen. Deze voordelen leiden ertoe dat we in staat zijn meer onderwijsgeld in onderwijs te steken. In het jaar 2011 zijn we met de tweede ronde van visitaties van de Fricolorescholen begonnen. De aangesloten scholen visiteren elkaar op de kwaliteit van onderwijs, personeelsbeleid en de organisatie. Van elke visitatie wordt een rapport met aanbevelingen gemaakt. De scholen van CSG Liudger zijn in 2013 aan de beurt voor deze visitatieronde. Goede contacten zijn er voorts met het mbo, het hbo en de Rijksuniversiteit Groningen. Met het mbo worden meerdere projecten gedaan om de aansluiting tussen vmbo en mbo goed te laten verlopen. Met het hbo participeren wij in het aansluitnetwerk VO-HBO. Elk jaar krijgen onze leerlingen van de havo de kans om een week kennis te maken met studeren aan het hbo. Leerlingen leren zo gericht te kiezen en weten wat er op het hbo van hen wordt verwacht. De voorzitter van het College van Bestuur heeft zitting in het bestuur van de scholierenacademie van de Rijksuniversiteit Groningen. Onder dit kopje mag niet ontbreken de goede samenwerking die er (ook) dit jaar weer was met de gemeente Smallingerland en de gemeente Tytsjerksteradiel. Als belangrijkste punt gaat het daarbij om de nieuwbouw van twee scholen in Drachten en een gebouw voor de HAVOtop in Burgum. Daarnaast gaat het om onderwerpen als goede zorg en begeleiding voor onze leerlingen vanuit de gedachte om zorg op maat te bieden. Maar ook onderwerpen als voorkomen van schooluitval en –verzuim worden in samenspraak met de gemeente aangepakt.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 15
Huisvesting De scholenbouw heeft ook dit jaar grote invloed gehad op het onderwijs. De locatie Splitting is net voor de zomervakantie verhuisd naar het nieuwe gebouw aan de Splitting. De oude, tijdelijke gebouwen, die ze achterlieten zijn direct erna bezet door leerlingen van de locatie Raai. De bovenbouw is gehuisvest aan de Burgemeester Wuiteweg, de onderbouw op de oude ‘flat’ aan de Splitting. De centrale diensten zijn tijdelijk gehuisvest op De Zanding in een oude kleuterschool. Het schoolgebouw aan de Raai is direct erna voor een groot gedeelte gesloopt en wordt vervangen door nieuwbouw. Bij beide schoolgebouwen zijn er in 2012 geen financiële tegenvallers geweest. De nieuwbouw van de locatie Splitting is binnen de begroting gebleven en ook voor de locatie Raai zien de cijfers er goed uit. Bij dit hele project is de gemeente geldverstrekker en verantwoordelijk voor het uiteindelijke financiële resultaat. De bijdrage van de CSG Liudger is gemaximaliseerd op 3,8 miljoen euro. De bijdrage in dit boekjaar is uitgekomen op een bijdrage van € 1.246089,-.
ICT Het jaar 2012 heeft bijna geheel in het teken gestaan van de verhuizingen. Voorafgaand zijn er veel voorbereidingen geweest om alles zo goed mogelijk te laten verlopen. In mei zijn eerst de centrale diensten succesvol verhuisd van de Raai naar De Zanding. Dit was een voorproefje van wat er nog meer aan zat te komen, namelijk de verhuizing van locatie Splitting van hun tijdelijke onderkomen op de Burgemeester Wuiteweg en oude Splitting ‘flat’ naar het nieuwe gebouw op de Splitting. Deze verhuizing werd direct gevolgd door de verhuizing van locatie Raai naar het tijdelijke onderkomen op de Burgemeester Wuiteweg en de ‘flat’ op de Splitting. Ook werd de serverruimte verhuisd van de Raai naar de Splitting, waardoor het voor een periode van circa drie dagen niet mogelijk was gebruik te maken van het netwerk en andere ICT-middelen binnen CSG Liudger. Alle locaties hebben hier last van gehad, maar daar was gezien de tijdsplanning van alle werkzaamheden niet aan te ontkomen. Door het ‘vollopen’ van de mailserver werd, min of meer gedwongen, versneld overgestapt naar een nieuwe mailserver, waarbij gekozen is voor Office 365. Het doel is om dit verder te ontwikkelen, zodat het straks mogelijk wordt dat iedereen zijn bestanden ook vanuit de Cloud kan benaderen en bewerken. De manier om binnen CSG Liudger centraal applicaties naar werkstations uit te kunnen rollen en werkstations te kunnen inrichten en beheren (nu met SCCM en App-V) in het netwerk, is helemaal anders geworden. De invoering van Equitrac, waarbij alle afdruk- en kopieeracties geregistreerd worden en er voor het personeel pas afgedrukt wordt op die printer waar op dat moment met een pasje ingelogd is. Voor leerlingen hangt de keuze van het hebben van een printpasje af van de keuze die op de locatie gemaakt is. In december is gekozen om een Liudgerbreed Wi-Fi netwerk te gaan invoeren (ook op de tijdelijke locaties). Daarvoor zijn voor de kerstvakantie metingen verricht, met als doel in en na de kerstvakantie het draadloos netwerk te kunnen aanleggen. De Wi-Fi zenders van de tijdelijke locaties kunnen later weer ingezet worden in het nieuwe gebouw op de Raai. Aan het eind van 2012 stond er nog een aardige verrassing te wachten, namelijk de boodschap dat WIS voor het leerlingen personeelsportaal vanaf SOM versie 3.5 geen ondersteuning meer bood met de huidige WISversie. Om dit probleem op te lossen is er voor gekozen niet verder te gaan met WIS, maar een oplossing te zoeken in een combinatie van SOMtoday (voorlopig tot het eind van dit schooljaar met het onderwijsportaal) en SharePoint. Hiervoor was vanuit ICT de nodige inzet vereist, waar we op dat moment geen rekening mee gehouden hadden.
16 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Het contract met de huidige telefoniepartner is opgezegd. Reden waren diverse problemen, die niet structureel opgelost konden worden. Er wordt druk gezocht naar een andere partner. Wat betreft SOM is het eerste jaar goed verlopen. Bij Simac ontstaat ook meer lucht om het pakket verder goed te ontwikkelen. Ook wordt steeds meer tijd gestoken in het goed ondersteunen van de gebruikers en het pakket beter in de organisatie zetten, zodat er steeds beter gebruik van gemaakt gaat worden. Denk aan de invoering van aan- en afwezigheid, ter vervanging van de schrapkaarten. Noodgedwongen is gekeken naar een nieuwe elektronische leeromgeving (ELO), vanwege het stoppen van Teletop eind van het schooljaar. Na onderzoek/vergelijken van diverse pakketten, is gekozen voor SOMtoday, wat past in het beeld om zoveel mogelijk functionaliteit binnen één pakket te houden. In 2013 wordt eerst gestart met een pilot.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 17
Zien dat je jezelf mag zijn.
18 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
3. Christelijke identiteit
CSG Liudger heeft een beleidsgroep identiteit, die jaarlijks Liudgerbrede activiteiten organiseert voor alle personeelsleden van de scholengemeenschap. Naast vaste onderdelen zijn er ook wisselende thema’s.
Opvoeddebat en de Liudgerlezing Dit schooljaar is gekozen voor een gezamenlijke aanpak van het Opvoeddebat en de Liudgerlezing. Het thema van beide bijeenkomsten op 12 maart was ’@sociale media’. Het ging over de opkomst van sociale media zoals Hyves, Facebook en Twitter. ’s Middags waren er ongeveer 25 collega’s, de opkomst ’s avonds van de ouders was boven verwachting (rond de 80).
Identiteitsmiddag personeel Jaarlijks organiseren we een identiteitsmiddag voor alle personeelsleden van CSG Liudger. Ook dit jaar is deze middag in maart gehouden. Aan collega’s is de uitnodiging gedaan om aan de hand van de vier kernwaarden van de school (respect, betrokkenheid, veiligheid en ontplooiing) een bijdrage te leveren in de vorm van muziek, gedichten, verhalen o.i.d. De middag stond in het teken van het levend houden van de missie.
Pastores Elk schooljaar vinden er één of twee bijeenkomsten met contactpersonen en pastores van de kerken in de omgeving van de scholen plaats. De bijeenkomst van de 25e april stond in het teken van het thema ‘rouw en rouwverwerking’. Een thema dat we in het jaar 2013 voor de gehele scholengemeenschap onder de aandacht willen brengen en bespreken. Ds. Wim Stougie hield een inleiding over dit onderwerp voor alle aanwezigen. Met de vertegenwoordigers van de kerken hebben we gesproken over de vraag hoe we in het komend jaar invulling kunnen geven aan dit thema voor leerlingen en personeel.
Plan van aanpak De beleidsgroep identiteit was op 19 september voor het eerst in het nieuwe schooljaar weer bij elkaar. Belangrijk onderwerp was het schrijven van een nieuw tweejarig plan van aanpak dat gebaseerd is op het nieuwe schoolplan 2012-2016. Op de bijeenkomst van oktober lag er een eerste proeve van het tweejarig plan van aanpak. De kern van het plan van aanpak is: • zoeken naar nieuwe vormen om de identiteit vorm en inhoud te geven, iedereen binnen de school doet mee aan de uitingsvormen die wij hebben; • leidinggevenden bezinnen zich de komende jaren op de rol die de christelijke identiteit speelt in leidinggeven binnen onze school; • de missie en kernwaarden van de school krijgen een eigen plek in de lessen godsdienst van de school; • er wordt naar wegen gezocht om meer personeel met een christelijke identiteit aan onze school te binden; • de christelijke identiteit van de school en de wijze waarop een individueel personeelslid daaraan invulling geeft (waaronder dagopeningen en deelname aan vieringen) krijgt een plek in de sollicitatie, functionerings- en beoordelingsgesprekken.
20 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
‘C’ van Liudger Jaarlijks wordt voor nieuw personeel de ’C’ van Liudger georganiseerd. Een verplicht onderdeel voor alle nieuwe personeelsleden. Ze maken kennis met de wijze waarop we omgaan met de christelijke identiteit van onze scholen, onze missie en visie en het doen van dagopeningen. Tevens is het bedoeld als kennismaking met de beleidsmedewerkers identiteit en de voorzitter van het College van Bestuur. Dit jaar zijn 18 nieuwe collega’s uitgenodigd en gekomen. We kijken terug op een zinvolle en boeiende bijeenkomst.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 21
4. Onderwijs en zorg
Aanbod van alle locaties CSG Liudger is een christelijke brede scholengemeenschap en biedt alle vormen van voortgezet onderwijs: van praktijkonderwijs en vmbo tot havo en vwo (gymnasium). Er zijn vijf locaties: drie in Drachten (Raai, Splitting, De Ring), één in Burgum en één in Waskemeer. Iedere locatie heeft haar eigen profiel. Praktijkonderwijs wordt aangeboden op locatie De Ring. Door middel van avo-lessen, praktijklessen en stages leiden we de leerlingen toe naar de regionale arbeidsmarkt. Als het even kan met één of meer maatschappelijk erkende certificaten. Leerlingen kunnen op deze locatie ook een aka-traject volgen; een mbo-opleiding op niveau 1. Vmbo Voor vmbo kunnen leerlingen terecht in Waskemeer, Burgum en op de Splitting. In Burgum en Waskemeer kunnen leerlingen in de bovenbouw terecht voor de richting tl. In Burgum kan de leerling in de bovenbouw ook gl kiezen (sectoren economie, zorg & welzijn en techniek). Voor bb en kb is het vervolg op de Splitting. Door goede samenwerking tussen de locaties is de overgang naar de bovenbouw op de locatie Splitting drempelloos. Op de Splitting wordt het volledige vmbo aangeboden. Scholieren uit groep 8 kunnen een sterke voorkeur hebben voor een bepaalde opleiding. Wanneer de voorkeur uitgaat naar sport, techniek, cultuur, of welzijn, kan gekozen worden voor een accentprogramma. De vier genoemde accenten worden aangeboden op bb-, kb- en mavoniveau. Voor het accentprogramma kunnen leerlingen terecht op locatie Splitting. Havo en vwo Bij het havo en vwo worden leerlingen voorbereid op respectievelijk het hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs. In het eerste leerjaar worden havo en vwo gecombineerd. Op locatie Raai wordt het volledige havo/vwo aangeboden. Voor de eerstejaars die dit schooljaar (2012-2013) instromen geldt dat zij na een gezamenlijk brugjaar in het tweede jaar verder gaan in havo 2, atheneum 2 of gymnasium 2. Burgum biedt de volledige havo-opleiding en de atheneumleerlingen kunnen er tot en met leerjaar 3 onderwijs volgen. In Waskemeer kunnen leerlingen terecht voor de onderbouw havo/vwo en leerjaar 3 van het havo. Tweetalig onderwijs Uitgesproken vwo-leerlingen kunnen direct vanaf de brugklas kiezen voor tweetalig onderwijs (tto) op locatie Raai. Op het vwo wordt tweetalig onderwijs (tto) aangeboden: de helft van de lessen is in het Engels. Een uitstekende voorbereiding op Engelstalige opleidingen aan universiteit of hbo. Het tweetalig onderwijs kan uitsluitend op locatie Raai worden gevolgd. De tto-stroom is officieel een gecertificeerd ‘tto-juniorcollege’ volgens Europese maatstaven. Leerlingen kunnen in de bovenbouw op baccalaureaatsniveau hun Engels afsluiten en hebben daarmee een voorsprong op universiteiten in binnen- en buitenland. Meertalig onderwijs Leerlingen die instromen in havo/vwo kunnen in Burgum kiezen voor meertalig voortgezet onderwijs (mvo). Sommige vakken worden in het Fries en het Engels aangeboden.
24 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Technasium Technasium is een vorm van onderwijs voor leerlingen met interesse in bèta en techniek op havo/vwo-niveau. In samenwerking met bedrijven en instellingen wordt gewerkt aan realistische vraagstukken/opdrachten. In leerjaar vier kan de leerling kiezen voor technasium als examenonderdeel. Voor het technasium kunnen leerlingen terecht op locatie Raai. Gymnasium Op het gymnasium krijgen leerlingen ook de klassieke talen en klassieke culturele vorming. Het gymnasium kan uitsluitend gevolgd worden op locatie Raai.
Leerlingenaantallen LWOO Aantallen leerlingen per locatie 1-10-1012 Totaal
LWOO
Burgum
820
88
De Ring
127
Raai
965
Splitting
876
241
Waskemeer
235
24
Totaal
3023
353
Pro 127
127
Prognose leerlingenaanbod De demografische ontwikkelingen wijzen op kansen voor de komende jaren. Er is nog een lichte leerlingengroei mogelijk. In de periode die komt, zullen we ons wel moeten beraden op de vraag hoe we inspelen op de te verwachten bevolkingskrimp en de daarmee gepaard gaande leerlingendaling. Op basis van prognoses is te zien dat op de korte termijn er nog geen bevolkingskrimp te verwachten is in Drachten. Wel in de dorpen rondom Drachten, die samen de gemeente Smallingerland vormen. De komende jaren is er zelfs sprake van lichte stijging van het aantal leerlingen dat vanuit de basisscholen een plek in het voortgezet onderwijs zoekt. De omgeving van Waskemeer krijgt te maken met bevolkingskrimp en vergrijzing. Daardoor worden minder leerlingen vanuit de huidige toeleverende basisscholen naar CSG Liudger verwacht. In de gemeente Tytsjerksteradiel, waar de vestigingen van CSG Liudger te Burgum onder vallen, is tot en met 2016 nog een bevolkingsgroei te zien, wat kan leiden tot leerlingengroei. Daarna zal er geleidelijk sprake zijn van een daling van de instroom van leerlingen. Op basis van de recente prognoses kunnen we als scholengemeenschap nog licht groeien tot 2015. Daarna is een daling van de leerling populatie te verwachten.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 25
Opbrengsten 2011-2012 Burgum Rendement onderbouw % leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
vmbo (k) vmbo (g/t) havo vwo
96% 110% 97% 95%
Rendement bovenbouw
Landelijk
% leerlingen in leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven/zakken
vmbo (g/t) 91% havo 80%
76-89% 53-67%
Gemiddeld examencijfer 2012
vmbo (g/t) 6,4 havo 6,6
6,1-6,4 6,2-6,4
Slagingspercentage 2012
vmbo (g/t) 99% havo 93%
90% 87%
Drachten, havo/vwo-locatie Raai Rendement onderbouw % leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
havo vwo
98% 96%
% leerlingen in leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven/zakken
havo vwo
67% 62%
53-67% 49-65%
Gemiddeld examencijfer 2012
havo vwo
6,5 6,6
6,2-6,4 6,2-6,5
Slagingspercentage 2012
havo vwo
90% 90%
87% 87%
Rendement bovenbouw
Landelijk
Drachten vmbo-locatie Splitting Rendement onderbouw % leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
vmbo (b) 100% vmbo (k) 96% vmbo (g/t) 98%
Rendement bovenbouw
26 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Landelijk
% leerlingen in leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven/zakken
vmbo (b) 92% vmbo (k) 60% vmbo (g/t) 72%
85-95% 76-90% 76-89%
Gemiddeld examencijfer 2012
vmbo (b) 6,6 vmbo (k) 6,2 vmbo (g/t) 6,1
6,4-6,8 6,1-6,4 6,1-6,4
Slagingspercentage 2012
vmbo (b) 86% vmbo (k) 91% vmbo (g/t) 96%
96% 93% 90%
Waskemeer Rendement onderbouw % leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
vmbo (g/t) 94% havo 100%
Rendement bovenbouw % leerlingen in leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven/zakken
Landelijk vmbo (g/t) 85%
78-91%
Gemiddeld examencijfer 2012
vmbo (g/t) 6,3
6,0-6,3
Slagingspercentage 2012
vmbo (g/t) 88%
93%
Schoolontwikkeling Het schoolplan 2007-2011 heeft als basis gediend voor de onderwijskundige ontwikkelingen van de afgelopen jaren. Aan belangrijke doelen, zoals het implementeren van de maatschappelijke stage op alle locaties, het door ontwikkelen van het tto onderwijs op de Raai, het ontwikkelen van een technasium aanbod op de Raai, het ontwikkelen en starten van meertalig voortgezet onderwijs in Burgum, het ontwikkelen van accenten op de locatie Splitting, de onderwijskundige veranderingen op de locatie de Ring en het herijken van keuzewerktijd in Waskemeer, is door velen op de locaties hard gewerkt. In 2010 hebben we onze vernieuwde visie en missie in woorden gevat en vastgesteld. Deze visie en missie zijn het uitgangspunt voor een nieuw schoolplan 2012-2016 geweest. Een schoolplan is een momentopname. Een moment van bezinning en van opnieuw uitzetten van de lijnen naar de toekomst. Deze bezinning hebben we niet alleen gedaan. We hebben daar ouder(s)/verzorger(s), leerlingen, het personeel, partnerscholen, maar ook tal van andere stakeholders bij betrokken. In het nieuwe schoolplan 2012-2016 spreken we de ambities uit van onze scholengemeenschap voor de komende vier jaren. We schetsen de omgeving waarin we opereren, bieden kaders en stellen doelen voor de komende jaren. De uitwerking van dit schoolplan vindt per locatie in apart geformuleerde tweejarenplannen plaats.
De speerpunten van het onderwijsbeleid voor 2012-2016 op CSG Liudger 1. Het onderwijs is van bovengemiddelde kwaliteit 2. We geven onderwijs dat onderscheidend is en bieden daarbij maatwerk 3. De school staat midden in de (internationale) samenleving
Toelatingsbeleid Het primair en voortgezet onderwijs in Friesland hebben samen een manier ontwikkeld om de advisering in groep 8 en de plaatsing in klas 1 van het voortgezet onderwijs nog beter te laten verlopen. Het doel is de kinderen meteen op het meest passende onderwijsniveau in het vervolgonderwijs te laten instromen. In juni is er een bijeenkomst geweest van de bestuurders in de regio Zuid-Oost Friesland en besloten ook hier de plaatsingswijzer in te voeren. De CSG Liudger kiest er met de PC-basisscholen voor om zoveel mogelijk al te starten in 2013. In het najaar zijn er een drietal bijeenkomsten georganiseerd om de docenten van groep 8 van de basisscholen en de coördinatoren en teamleiders van het VO goed voor te bereiden op de invoering. In 2014 zullen alle basisscholen werken met de plaatsingswijzer. Door het gebruik van de Friese Plaatsingswijzer is er een mooie mogelijkheid gemaakt om invulling te geven aan het realiseren van een doorgaande onderwijs- en zorglijn.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 27
Passend Onderwijs De CSG Liudger hecht aan het bieden van Passend Onderwijs. De school is een actieve deelnemer in het samenwerkingsverband 3.02. In 2012 is samen met andere schoolbesturen in de regio hard gewerkt aan de vorming van het nieuwe samenwerkingsverband 21.02. Dit nieuwe samenwerkingsverband in de regio Zuid-Oost Friesland telt bijna 17.500 leerlingen en wordt gevormd door 16 schoolbesturen. Doel van het nieuwe SWV is voor 1 augustus 2014 het nieuwe SWV opgericht te hebben, waarbij de ambitie is om zoveel mogelijk leerlingen thuisnabij passend onderwijs te bieden. Om alles in goede banen te leiden is er een hoofdlijnen notitie geschreven. Dit visiedocument geeft de onderwijsvisie en richting aan waaraan we de komende jaren willen werken. We willen meer leerlingen in het regulier en minder in het speciaal onderwijs. De focus is daarbij gericht op het sterker maken van onze docenten. In dit zelfde cursusjaar zijn ook door de locaties van de CSG Liudger de ondersteuningsprofielen geschreven. Bij deze profielen zijn de docenten op alle locaties ingeschakeld om hun visie in het stuk verwoord te krijgen. In de profielen wordt precies aangegeven welke zorgmogelijkheden de locaties kunnen bieden. Ondersteuningsprofielen Alle locaties hebben hard gewerkt aan de ondersteuningsprofielen, waarin de mogelijkheden en grenzen van de leerlingenzorg zijn opgenomen. Bij het schrijven van de profielen zijn de locatieleidingen, zorgcoördinatoren en belangstellende docenten betrokken. Na het schrijven zijn de profielen overgedragen aan het CvB. Het CvB heeft de profielen van commentaar voorzien en laten bijwerken. Op basis van de locatie specifieke ondersteuningsprofielen heeft het CvB een schoolprofiel voor de hele scholengemeenschap geschreven. De ondersteuningsprofielen worden in januari 2013 voor advies aan de MR gezonden. Na dit advies worden ze bijgesteld, besproken in de schoolleiding en CvB, waarna ze definitief worden vastgesteld.
Scholen aan Zet De CSG Liudger heeft zich in april aangemeld voor de eerste tranche van ’Scholen aan Zet’. Begin mei heeft iedere locatie een ambitiegesprek gehad met een expert over de ambities van het bestuursakkoord. Na het uitvoeren van de nulmeting op de indicatoren van het bestuursakkoord zijn er door de locaties streefdoelen geformuleerd die de basis vormen voor het plan van aanpak. Dit plan van aanpak geeft aan hoe de locaties willen werken aan de ambities. Alle locaties gaan aan de slag met ’opbrengstgericht werken’ en met ’omgaan met verschillen’. De plannen hiervoor zijn in het najaar van 2012 uitgewerkt en zullen in het voorjaar van 2013 besproken worden met de ambassadeurs van ’Scholen aan Zet’.
Taal en rekenbeleid De beleidsmedewerker onderwijs en kwaliteitszorg heeft geïnventariseerd op welke manier de locaties werken aan het bestrijden van achterstanden op het gebied van taal en rekenen. Op de locaties wordt veelal gewerkt met het programma Score. Alleen op onze PrO-locatie wordt met een andere methode gewerkt. Inmiddels zijn voor het vak rekenen op veel locaties extra uren ingeroosterd om het vereiste eindniveau te halen. Aan het begin van het schooljaar worden toetsen afgenomen om een betrouwbaar inzicht te verkrijgen van het niveau van de leerling bij binnenkomst. De bedoeling is dat daarna de leerling wordt gevolgd om zijn vorderingen en voortgang goed te registreren. Alle locaties werken hiervoor nu met een werkgroepen voor taal en rekenen, die het zorgen voor verdere implementatie en borging.
28 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Zorgvuldige leerlingbegeleiding Begeleiding vindt plaats op verschillende terreinen: bij het (leren) studeren, bij het maken van keuzes of sociaalemotionele problemen. De mentor is de spil in de organisatie van de begeleiding. Aanvullend is het noodzakelijk terug te kunnen vallen op een aantal specialisten. Veel van deze specialisten werken op de locaties zelf. Voorbeelden van de specialisten zijn: decanen, zorgcoördinatoren, vertrouwenspersonen, specialisten in ondersteuning bij bijvoorbeeld dyslexie en faalangst. De totale begeleiding van leerlingen is beschreven in het zorgvisiedocument.
Leerlingenactiviteiten Het motto van de CSG Liudger luidt: ‘accent op aandacht’. Deze aandacht proberen we binnen de klassensituatie te creëren, maar ook klasoverstijgend en na schooltijd. We trachten een krachtige leeromgeving te bewerkstelligen waarin de leerling uitgedaagd wordt zijn mogelijkheden breed te ontwikkelen. Een aantal onderwerpen die ieder jaar weer centraal staan in een schooljaar zijn: pesten, roken, sociale vaardigheden, drugs, geweld en faalangstbegeleiding. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan sportieve activiteiten. Buiten de lestijden bezoeken leerlingen tevens theater, musea en er zijn buitenlandse excursies. Dit laatste wordt ‘Internationalisering’ genoemd. Doel van deze activiteiten is de bevordering van de zelfstandigheid en de spreekvaardigheid in een buitenlandse omgeving. Daarbij wordt aandacht geschonken aan de cultuur in de ruimste zin van het woord.
Ouderbetrokkenheid Binnen onze scholengemeenschap vinden wij dat de betrokkenheid van ouder(s)/verzorger(s) van essentieel belang is. Door middel van het betrekken van ouder(s)/verzorger(s) bij het onderwijsleerproces kan een enorme stimulans verkregen worden. Wij zijn samen met de leerlingen en hun ouder(s)/verzorger(s) verantwoordelijk voor de totale begeleiding. Ouderbetrokkenheid vindt op verschillende manieren plaats: • door ouderavonden, rapportages, oudercontactavonden, huisbezoeken, spreekuren, nieuwsbrieven, schoolkrant, enzovoort;ouder(s)/verzorger(s) en leerlingen kunnen ook invloed uitoefenen door middel van de medezeggenschapsraad;op locaties zijn ouderraden en (eventueel) leerlingenraden actief.
Burgerschap Alle locaties hebben zich bezig gehouden met goed burgerschap. Op alle locaties zijn de maatschappelijke stages uitgevoerd. Hierbij is vooral getracht voor de leerlingen individueel maatwerk te leveren. Op veel terreinen zijn onze leerlingen zeer actief geweest. Organisatorisch wordt er nauw samengewerkt met de andere vo-scholen in de gemeente Smallingerland en het MOS om de stages van de leerlingen soepel te laten verlopen door gebruik te maken van een stagebank. Een nieuw element was het per klas aanbieden en uitvoeren van een maatschappelijke opdracht.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 29
Zien dat ze talent heeft.
5. Kwaliteitszorg en verantwoording
Het bewaken, op peil houden en verbeteren van de kwaliteit van ons onderwijs vraagt om voortdurende aandacht en sturing. Kwaliteitszorg betekent voor ons de verantwoordelijkheid nemen voor het onderzoeken, borgen, verbeteren en openbaar maken van de kwaliteit van het onderwijs. In de kern gaat het om ‘zeggen wat je doet en doen wat je zegt’. Elk jaar doen we verslag van de aandacht die wij besteden aan de kwaliteit van besturen, het onderwijs, het personeel, de personeelszorg en de organisatie. De Wet op het Onderwijstoezicht en de Wet op het Voortgezet Onderwijs vragen van ons het onderwijs systematisch te bewaken en maatregelen te nemen om de kwaliteit te behouden en zo nodig te verbeteren. Onze doelstelling is om kwaliteit die niet goed is te verbeteren, goede kwaliteit te behouden en wij willen derden (ouders, Raad van Toezicht, inspectie, etc.) zicht geven op de kwaliteit binnen onze scholengemeenschap. Wij stellen ons daarom voortdurend de volgende vragen: • Doen we de goede dingen? (Plan) • Doen wij die dingen ook goed? (Plan) • Hoe weten wij dat? (Do) • Vinden anderen dat ook? (Check) • Wat doen wij met die wetenschap? (Act: borgen of verbeteren) De uitkomsten van deze vragen leveren informatie op voor de drie functies van kwaliteitszorg: verbeteren, informeren en verantwoording afleggen.
Locatiebezoek Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bezoekt jaarlijks twee van de zes locaties van CSG Liudger (waarbij de centrale diensten ook tot één van de locaties wordt gerekend). In het verslagjaar zijn de locaties Splitting (vmbo/mavo) en de Ring (praktijkonderwijs) bezocht. De aandachts- en verbeterpunten die de Raad van Toezicht meegeeft worden door het College van Bestuur besproken met de locatieleiding en vragen om daarop actie te ondernemen. In werkoverleg wordt de voortgang van verbeterpunten bewaakt. Het College van Bestuur informeert de Raad van Toezicht over de voortgang en zo nodig over de afronding. Zo werkt de Raad van Toezicht ook cyclisch (PDCA).
Locatiebezoeken College van Bestuur Ook het College van Bestuur brengt locatiebezoeken. Daarbij wordt de focus vooral gelegd op het onderwijs (middels lesbezoeken, of gesprekken over geplande onderwijsveranderingen, -verbeteringen). Ook vinden gesprekken met functionarissen plaats op de scholen (te denken valt aan conciërges, de zorgcoördinator, het maatschappelijk werk, het secretariaat, etc.). Jaarlijks (aan het eind van een schooljaar) spreekt het College van Bestuur met de Opleiders in de School, de zorgcoördinatoren en de vertrouwenspersonen van alle locaties.
Notitie kwaliteitszorg In het kader van het nieuwe schoolplan 2012-2016 is een start gemaakt met het beschrijven van de manier waarop kwaliteitszorg binnen de scholengemeenschap handen en voeten krijgt. Dit heeft in februari 2012 uitgemond in een notitie ‘kwaliteitszorg binnen CSG Liudger’. In het verlengde van deze notitie is een inventarisatie gedaan van de kwaliteitszorgactiviteiten die de locaties uitvoeren (welke evaluaties staan er wanneer op de agenda’s en wie is eigenaar).
32 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Deze activiteiten worden opgenomen op de cyclisch ingerichte kwaliteitsagenda (kwaliteitsjaarplan), welke gekoppeld is aan de indicatoren uit het Toezichtkader VO.
Vensters voor Verantwoording Met de start van het schooljaar 2011-2012 is begonnen met het vullen van het Venster voor Verantwoording. Een centrale coördinator binnen de school heeft ervoor gezorgd dat het Venster voor iedere locatie gevuld is. Een van de indicatoren is de tevredenheid van leerlingen en ouders. Eind december zijn in dit kader voorbereidingen getroffen voor de afname van tevredenheidonderzoeken onder leerlingen en hun ouders van klas 3. Afname van de vragenlijsten heeft plaatsgevonden in de periode januari-februari 2012. De resultaten zijn opgenomen in het Venster. Begin juni waren de Vensters voor Verantwoording gevuld en heeft het CvB groen licht gegeven voor publicatie. Voordat de Vensters feitelijk gepubliceerd werden op de website van de school en via schoolvo.nl, zijn de Raad van Toezicht, MZR en schoolleiding geïnformeerd. Vervolgens zijn personeel, leerlingen en ouders over Vensters voor Verantwoording geïnformeerd.
Kwaliteitsjaarplannen In de periode april-mei is de laatste hand gelegd aan de kwaliteitsagenda met de evaluaties voor het komende schooljaar. Er is een apart kwaliteitsjaarplan onderwijs gemaakt voor het praktijkonderwijs. Na de zomervakantie is een start gemaakt met de eerste evaluaties op de kalender. Monitoring hiervan vindt plaats door de beleidsmedewerker onderwijs en kwaliteitszorg en het College van Bestuur.
Visitatie Fricolore De voorbereidingen voor de visitatie van Fricolore in maart 2013 zijn begin mei gestart. Er is een globale planning met activiteiten gemaakt en per locatie is er een coördinator aangewezen. De beleidsmedewerker onderwijs en kwaliteitszorg heeft op basis van de Fricolore Spegel een richtlijn voor het schrijven van de zelfevaluatie gemaakt. De zelfevaluatie van CSG Liudger zal bestaan uit een centraal deel afkomstig van CvB en een locatie specifiek gedeelte. De eerste bijeenkomst met de visitatiecoördinatoren van de locaties heeft na de zomervakantie plaatsgevonden. De (coördinatoren van de) locaties hebben vanaf oktober een start gemaakt met het schrijven van de zelfevaluatie. Het centrale deel van de zelfevaluatie wordt geschreven door het CvB en de beleidsmedewerker onderwijs en kwaliteitszorg. Tijdens een tweetal bijeenkomsten is de verdere organisatie rond de visitatie en de zelfevaluatie besproken.
Kwaliteitsonderzoek praktijkonderwijs Op de locatie Praktijkonderwijs (De Ring) heeft in schooljaar 2012-2013 een kwaliteitsonderzoek plaatsgevonden onder leerlingen, ouders en medewerkers. Deze locatie heeft vanwege de eigenheid van de school een eigen instrument om de kwaliteit van het onderwijs te meten: de enquête ProZO! Naast de schoolresultaten is een vergelijking van de landelijke resultaten beschikbaar. Aan het onderwijzend personeel, ouders en leerlingen zijn vragen voorgelegd over o.a. het onderwijsaanbod, onderwijsklimaat, begeleiding van leerlingen, betrokkenheid en veiligheid van de school.
Uitkomsten De ouders en het onderwijzend personeel zijn heel tevreden. Het onderwijzend personeel scoort alle onderdelen boven de landelijke norm en de ouders zijn over bijna alle onderdelen bovengemiddeld tevreden. De leerlingen zijn minder tevreden; zij beoordelen twee derde van de onderdelen met een score die beneden de landelijke norm ligt. Waar de
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 33
ouders en het onderwijzend personeel tevreden zijn over de ‘stimulerende omgeving’, ‘passend aanbod’, ‘adaptief onderwijs’, ‘sociale competenties’, ‘betrokkenheid’ en ’begeleiding’, vinden leerlingen dit juist aandachtspunten.
Terugkoppeling Op de locatie heeft terugkoppeling plaatsgevonden van de onderzoeken. Per locatie is zowel aan ouders (klankbordgroep), leerlingen (leerlingenraad) en aan medewerkers teruggekoppeld. Er is ruimte geboden om de resultaten te bespreken en tevens is er gekeken naar verbeterpunten. Deze verbeterpunten komen in het locatieplan en op de ontwikkelagenda terug.
Onderwijsinspectie In het jaar 2012 hebben we kunnen constateren dat alle afdelingen van onze scholen een voldoende voor de kwaliteit van het onderwijs hebben. Dit betekent dat al onze scholen een basisarrangement hebben. Leerlingen en hun ouders moeten erop kunnen vertrouwen dat hun school onderwijs van voldoende kwaliteit realiseert. De inspectie houdt daarom toezicht op die kwaliteit van het onderwijs. Het toezicht is risicogericht. Ze kijkt ieder jaar met een risicoanalyse of er aanwijzingen zijn dat een school voldoende kwaliteit levert. Op basis van deze risicoanalyse en eventueel nader onderzoek, bepalen zij hoeveel toezicht een school nodig heeft. Het toezicht dat een school krijgt is dus maatwerk.
Klachten Op elke school gaat wel eens iets mis. Dat willen we niet, maar toch gebeurt het. Elke locatie heeft een klachtenregeling. Ook het College van Bestuur heeft zo’n regeling. In tweede instantie kan een klacht die betrekking heeft op een locatie aan het College van Bestuur worden voorgelegd. In het verslagjaar 2012 zijn er geen klachten gemeld bij de externe landelijke klachtencommissie. Er is door de locatieleidingen wel een gering aantal klachten behandeld. Deze zijn in overleg met de betrokkenen opgelost.
34 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
6. Personeel
In 2012 is een nieuw schoolplan geschreven met een aantal uitdagingen op het gebied van personeelsbeleid voor de komende jaren. Er wordt een grote inzet van het personeel gevraagd, met daarbij oog voor de mogelijkheden en wensen van de individuele medewerker. De kwaliteit is daarbij van belang. Op het gebied van personeelsbeleid wordt in 2012 steeds meer verantwoording afgelegd. Zo wordt er elk kwartaal gerapporteerd aan het College van Bestuur en de Raad van Toezicht over het verzuim, het verloop, de vacatures en de leeftijdsverdeling van het personeel. Tevens wordt gewerkt aan ‘Scholen aan Zet’, de streefdoelen, waarbij ook kengetallen worden geleverd. In 2012 is ingezet op scholing van medewerkers binnen de locaties, er zijn LC-docenten benoemd, er is een loopbaancoach benoemd en het verzuim is licht gedaald. Hier volgt een korte evaluatie per onderwerp.
Professionalisering personeel Het personeelsbeleid van de CSG Liudger richt zich de komende jaren op de professionaliteit van zowel leidinggevenden, docenten als onderwijs ondersteunend personeel. In 2012 was daarvoor een budget beschikbaar van 2,5% van de lumpsum. 80% hiervan komt ter beschikking van de locaties. Er is de afgelopen jaar onder andere geschoold op de volgende terreinen: Vijf rollen van de docent, mentortrainingen, oplossingsgericht coachen en werken, werken met handelingsplannen, verhoogde opbrengst, competentiegericht werken, klassenmanagement, zorg. Daarnaast zijn er op individueel niveau trainingen en cursussen gevolgd. In 2012 zijn de eerste stappen gezet binnen de CSG Liudger t.a.v. professionalisering. Binnen de schoolleiding zijn afspraken gemaakt over opbrengstgericht werken, Scholen aan Zet en streefdoelen. Er is een koppeling gemaakt met wat dat nu betekent voor de locaties en hoe daarin geschoold kan worden. Op verschillende locaties worden nu scholingen ingezet op het gebied van toetsen maken, coaching van leerlingen en differentiëren in de klas. In 2013 wordt verder gewerkt aan de professionalisering door onder andere een scholingsbeleidsplan.
Functiemix De CSG Liudger voldoet aan het aantal te benoemen LC- en LD-docenten. Het ministerie van OCW heeft daarvoor percentages aangegeven. We voldeden vorig jaar al aan de percentages, maar in 2012 is dit bevestigd door het Ministerie zelf. De tweede kolom laat zien dat de CSG Liudger voldoet aan de percentages. Aangezien er percentages geruild mogen worden in de verhouding 1:2, betekent dit dat 1% LD omgezet kan worden naar 2% LC. Aantal benoemde LC- en LD-docenten in percentages
36 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Schaal
Cijfers CSG Liudger (stand maart 2012)
Cijfers ministerie OCW (stand maart 2011)
LB
64,6
64,2
LC
22,8
24,3
LD
12,6
11,2
In 2012 zijn vier LC- docenten benoemd. De locaties hebben de tijd gekregen om de overige docenten stapsgewijs te benoemen, zodat ze kwalitatief voldoen aan het niveau van LC- en LD- docent. Aantal benoemde LC- en LD-docenten in percentages Benoemingen
LC
LD
2010
15
4
2011
9
4
2012
4
0
Gesprekscyclus De CSG Liudger hanteert een gesprekscyclus. Hierbij wordt elk jaar met medewerkers een jaargesprek gevoerd. In maart 2013 hebben alle leidinggevenden een vragenlijst ingevuld over jaargesprekken die in 2012 hebben plaatsgevonden. Hieruit blijkt dat Liudgerbreed 81% van de jaargesprekken is gevoerd. Dit ligt 2% hoger dan in 2011. Redenen dat niet alle gesprekken hebben plaatsgevonden zijn: langdurig ziekte, invallers, zwangerschap, drukte en een teamtraject. Naast een jaargesprek wordt er van medewerkers verwacht dat ze werken aan een pop (persoonlijk ontwikkelplan). De doelstelling vanuit het bestuurlijk toetsingskader luidde dat per 1 augustus 2012 50% van alle medewerkers over een pop beschikt. Op dit moment beschikt 42% van alle medewerkers over een pop. Dit percentage ligt iets hoger dan in 2011, maar voldoet niet aan de doelstelling. Medewerkers beschikken nog niet over een pop, omdat ze midden in een ontwikkeltraject zitten, startende medewerkers zijn, invalwerk doen of bijna met pensioen gaan.
Leraren in opleiding (lio) en (begeleiding) nieuwe docenten De begeleiding van lio’s (leraren in opleiding) en nieuwe docenten (nido’s) is op orde. Door leerlingenkrimp en bezuinigingen op een paar van onze locaties was het lastig om de gewenste aantallen lio’s in 2012 aan te stellen. Met Fricolore is de jaarlijkse wervingscampagne uitgevoerd voor nieuw personeel. Daarnaast hebben de Fricolorescholen in 2012 een nieuw overzicht gemaakt van de te verwachten vacatures door natuurlijk verloop in de komende vijf jaren (de vlootschouw). Er wordt in dit verband gesproken over het opvangen van overschotten en tekorten aan personeel. Uit het overzicht blijkt dat bij de CSG Liudger de komende jaren o.a. vacatures zullen ontstaan op de gebieden Nederlands, wiskunde, natuur- en scheikunde. Deze vakken zijn lastig in te vullen. Extra aandacht voor de werving van kwalitatief nieuw personeel is daarom nodig.
Werkloosheidswet (ww) In 2012 hebben de Fricolorescholen gezamenlijk een loopbaancoach aangesteld. De coach is iemand die oud-werknemers die een ww of bovenwettelijke uitkering ontvangen vraagt naar de sollicitatie activiteiten. Het doel van haar aanstelling is de beheersing van uitkeringen na ontslag en de oud-medewerkers begeleiding te bieden die ze nodig hebben om weer een baan te kunnen krijgen.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 37
Wachtgelden Er zijn geen docenten of andere medewerkers, die gebruik maken van wachtgeld.
Arbeidsomstandigheden In 2012 is er een contract afgesloten met Bedrijfsfitness Nederland. Alle medewerkers kunnen met 42% korting fitnessen bij een sportschool naar keuze. Daarnaast is er in 2012 gebruik gemaakt van preventieve trajecten in de vorm van coaching. Medewerkers die dreigen uit te vallen vanwege psychische klachten worden ondersteund.
Verzuim 2012 De verzuimcijfers van de CSG Liudger liggen al een aantal jaren onder het landelijk gemiddelde. Ook voor 2012 geldt dat met een totaal verzuim van 4,8% 2. Uit de overzichten blijkt dat de verhouding tussen het kortdurend en langdurend verzuim verschuift naar meer langdurig verzuim. De meldingsfrequentie is het afgelopen jaar voor het eerst in vier jaar gedaald. Overzicht verzuimpercentages 2012
Totaal
Totaal ziektepercentage tot een jaar ziekte
Totaal ziektepercentage
2012
2011
2010
2009
2012
2011
2010
2009
3,7
3,9
3,8
4,1
4,8
4,9
4,5
3,3
Meldingsfrequentie Totaal
2012
2011
2010
2009
1,3
1,6
1,6
1,6
2) Laatst bekende cijfer dateert van 2010 en bedraagt 5,2% voor het OP en 5,5% voor het OOP. Gemiddeld komt het landelijke verzuimcijfert hoger uit dan 5%.
38 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Kerncijfers personeel Leeftijdscategorie
Vrouw
Man
Totaal
15 tot 25 jaar
6
2
8
25 tot 35 jaar
47
21
68
35 tot 45 jaar
47
21
68
45 tot 55 jaar
51
58
109
55 tot 64 jaar
48
88
136
65+ jaar
2
4
6
201
194
395
Type aanstelling
Totaal
Fulltime
Parttime
Aantal personen
395
153
242
Bezetting (in wtf)
311,8
154,5
157,3
Verdeling personeel
Totaal
Man
194
Vrouw
201 395
Onderwijzend personeel
283
Onderwijsondersteunend personeel
112 395
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 39
Zien dat je op je gemak bent.
7. In- en externe communicatie
Workshops In april 2012 is er een workshop gegeven aan de schoolleiding en de teamleiders met als onderwerp ‘De klant is koning.’ Op de locaties Raai en Waskemeer heeft de workshop geleid tot boeiende gesprekken met de eigen ouderraad/het ouderpanel. Op de locaties De Ring en Splitting zijn naar aanleiding van de workshop in april locatiespecifieke workshops ontwikkeld en gegeven. Deze bijeenkomsten zijn in lijn met de ingezette koers: ‘creëren bewustwording personeelsleden dat de beeldvorming over onze school bepaald wordt door het individuele gedrag en de mentaliteit die wij vertonen’.
Digitalisering De schoolgids en het sociaal jaarverslag zijn in 2012 digitaal gepresenteerd via onze website. De uitgebreide schoolgids is volgens de eisen van de onderwijsinspectie geformuleerd. Op advies van de ouderraden is ervoor gekozen de leerlingen wel een klein informatieboekje mee te geven met alleen de praktische informatie. De kleine schoolgids wordt dus gedrukt en de uitgebreide schoolgids staat op onze website (een bladerbare versie met geactiveerde links).
Inzet nieuwe communicatiemiddelen De website is in 2012 succesvol doorgegroeid tot een plek waar de informatie up-to-date is en een goed beeld geeft van de activiteiten op en/of door onze scholengemeenschap. Daarnaast is ook bekeken welke andere middelen ingezet kunnen worden ten behoeve van goede externe communicatie van de school. Na een analyse is eerst gekozen om in 2012 te starten met een Twitteraccount per locatie. Ook worden, via de website (YouTube), steeds meer bewegende beelden ingezet om onze scholengemeenschap te laten zien. Tevens is adverteren via Google AdWords rond de open huisdata ingezet. Dat heeft 1500 extra unieke bezoekers naar onze website geleid.
Activiteiten In het kader van communicatie zijn binnen de verscheidenheid aan activiteiten in 2012 nog een aantal te onderscheiden: • adviseren locaties op basis van in- en externe communicatievraagstukken; • ondersteunen en adviseren bij het organiseren van de opening voor twee nieuwe schoolgebouwen (Splitting en HAVOtop); • professionalisering voorlichting primair onderwijs; • bewaken van de nieuwe huisstijl met behulp van de locatieadministraties (bijeenkomst november 2012). Het reclamebureau Young Creations waarmee wij onze communicatiemiddelen ontwikkelen en produceren is failliet verklaard. De eigenaar is doorgegaan onder de naam NulVijf en CSG Liudger heeft ook haar werkzaamheden bij NulVijf ondergebracht. CSG Liudger heeft geen nadelige effecten ondervonden van dit faillissement.
42 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
8. Financiën
Jaarrekening 2012 Het boekjaar 2012 sluit met een nadelig resultaat van € 678.907. Dit nadelig resultaat wordt veroorzaakt door de eigen bijdrage aan de nieuwbouw van de locaties Splitting en Raai. De eigen bijdrage in het verslagjaar was € 1.246.089. Hiervan is € 181.250 uit de voorziening onderhoud gehaald. Het restbedrag, € 1.064.839 is ten laste van de bestemmingsreserve optimalisatie huisvesting gebracht. De geplande totale eigen bijdrage nieuwbouw is € 3.875.000, waarvan inmiddels tot en met 2012 € 2.396.000 gerealiseerd is. De hoge huisvestingslasten (energiekosten en onderhoud) blijven fors drukken op de begroting van de school. De nieuwbouw van de locatie Splitting is in de loop van 2012 in gebruik genomen. Na de zomervakantie 2012 is begonnen met de nieuwbouw van de locatie Raai. Als die nieuwbouw gerealiseerd is, zal de huisvesting van onze scholengemeenschap zeker weer voldoen aan de onderwijskundige wensen voor de toekomst en zullen energiebesparende voorzieningen het beoogde rendement brengen. De verwachting is dat een gedeelte van de eigen bijdrage aan de huisvesting terugverdiend zal worden door een flinke daling van de exploitatielasten.
Financiële positie Door het resultaat is het vermogen met € 678.907 afgenomen. Het totale eigen vermogen op 31 december (€ 5.613.416) is inclusief de bestemmingsreserve voor huisvesting ad. € 680.000. Het eigen vermogen, uitgedrukt in een percentage van de totale baten is 23,5 (Gemiddelde sector VO 2011: 24,6%). De algemene reserve (het eigen vermogen exclusief de bestemmingsreserves) bedraagt €2.633.938. Dit is 11,0% van de totale baten en voldoet daarmee aan de in het bestuurlijk toetsingskader vastgestelde minimale grens van 10%.
44 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Exploitatierekening 2012 en 2011 Werkelijk 2012 x € 1.000
Begroting 2012 x € 1.000
Werkelijk 2011 x € 1.000
22.555
21.809
22.324
92
86
109
904
820
1.150
23.551
22.715
23.583
19.619
19.286
20.140
350
402
411
2.422
2.880
1.887
Baten Rijksbijdragen OCenW Overige overheidsbijdragen Overige baten Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten Exploitatiesaldo
2.189
1.966
2.268
24.580
24.534
24.706
-1.029
-1.819
-1.123
350
295
349
-679
-1.524
-774
Balans 31 december 2012 x € 1.000
31 december 2011 x € 1.000
Materiële vaste activa
2.328
2.041
Financiële vaste activa
2.578
2.759
Totaal vaste activa
4.906
4.800
Activa Vaste Activa
Vlottende activa Voorraden
543
523
Vorderingen
972
1.170
Liquide middelen
5.542
6.661
Totaal vlottende activa
7.057
8.354
11.963
13.154
Eigen vermogen
5.613
6.292
Voorzieningen
1.300
1.272
Kortlopende schulden
5.050
5.590
11.963
13.154
Totaal activa Passiva
Totaal passiva
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 45
9. Locaties
Locatie Burgum: Betrokken en ambitieus Inleiding Het jaar 2012 was in vele opzichten een bijzonder jaar. Bijzonder, omdat de aanmelding onze verwachtingen overtrof. 218 leerlingen meldden zich aan voor het eerste leerjaar. Bijzonder ook, omdat in mei 2012 de eerste leerlingen binnen de HAVOtop hun examen aflegden. En omdat de leerlingen van de HAVOtop alsook onze leerlingen van havo 3 en atheneum 3 na de zomer hun intrek namen in een hagelnieuw gebouw. Bijzonder! Christelijke identiteit In het afgelopen kalenderjaar hebben we naast de gebruikelijke dagopeningen, met leerlingen, ouders, collega’s en overige belangstellenden opnieuw Kerst en Pasen mogen vieren. Kwaliteitszorg - opbrengsten, resultaten en de bijbehorende onderwijsontwikkelingen Verwachtten we eind 2012 een uitstekende score in Trouw en zouden we graag opgaan voor de beoordeling ‘excellent’ van de inspectie, helaas is dat niet gelukt. De resultaten van de examens waren uitstekend. Veel vakken scoorden boven of op het landelijk gemiddelde, ook het verschil tussen het SE en het CE was zeer gering, zowel voor het vmbo als het havo en 98% van de leerlingen ging met een extra examenvak van school. De slagingspercentages waren prima: 98% voor het vmbo en 95% voor het havo. Daarnaast waren we erg blij dat de voldoende voor het rendement van de onderbouw terug is. Maar, door het grote aantal doublanten in leerjaar 3 vmbo gl/tl (5 van de 78) kregen we voor het rendement van de bovenbouw de laagste score. Daardoor hoorden we niet bij de beste scholen van Nederland. We kregen een voldoende. In Elsevier scoorden we een dikke plus. Alle ingezette acties hebben uiteindelijk geleid tot bovengenoemde scores. Nieuw punt van aandacht is dus het rendement van de bovenbouw. Onderwijs en zorg In het vorige jaarverslag hebben we het ingezette tweesporenbeleid met het oog op de vervolgstudie na het vmbo genoemd. Om de keuzemogelijkheden zo open mogelijk te houden, hebben we ervoor gekozen geen aparte pakketten aan te bieden richting mbo of richting havo, maar extra uren voor de kernvakken op het rooster te zetten. In de lessentabel hebben we ruimte gevonden voor het aanbieden van het vak rekenen. Binnen het vak Nederlands zal er extra aandacht worden besteed aan taal. Op deze manier komen we tegemoet aan de vraag van de overheid en bereiden we onze leerlingen voor op de landelijke taal- en rekentoetsen, die aanvankelijk gepland stonden voor 2013, maar nu verschoven zijn naar 2014. In september 2012 startten 16 leerlingen met het derde leerjaar meertalig voortgezet onderwijs (mvo). Op dit moment gaan we er vanuit dat we deze pilot kunnen borgen in ons aanbod. Ook in 2012 werden er weer volop activiteiten voor de leerlingen georganiseerd, waarvan niet alleen zij, maar ook de personeelsleden (en soms de ouders) konden genieten. Een greep daaruit: het Schrijversfestival, de Podiumkunsten,
48 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
het 4/5-meiproject, het Scapino-danstheater, excursies, een disco-avond rond Valentijnsdag, workshops, een feestelijke diploma-uitreiking en zoals al eerder genoemd gezamenlijke vieringen rond Kerst en Pasen in de Krústsjerke te Burgum. Kortom: naast het lesgeven is er in Burgum altijd iets te beleven. Personeel In 2012 hadden we te maken met langdurige uitval van collega’s, wat leidde tot veel lesuitval. Gelukkig konden lessen door andere personeelsleden waargenomen worden en voor het eerst hebben we ook gepensioneerde collega’s benaderd en bereid gevonden ons te helpen. Door het oplopen van de kosten voor personeel, het verhogen van de pensioengerechtigde leeftijd, minder middelen van de overheid en meer LC/LD-functies, moest ook onze locatie, ondanks meer leerlingen, het afgelopen kalenderjaar bezuinigen. Iets grotere klassen en minder klokuren voor bepaalde taken en klussen waren het gevolg. We hebben ook gedwongen afscheid moeten nemen van collega’s. In- en externe communicatie/samenwerking Samen met het christelijk primair onderwijs in de regio hebben we een aanbeveling gedaan voor een methode Engels, die gebruikt kan worden in het primair onderwijs. Tevens werd een start gemaakt met het op elkaar afstemmen van de zorg voor leerlingen. Het uitwisselingsproject tussen collega’s uit het PO en het VO werd gecontinueerd. Hierdoor hopen we meer zicht te krijgen op de werkwijze binnen het primair onderwijs, bijvoorbeeld op het gebied van differentiëren. Door het ouderpanel werd opnieuw een succesvolle thema-avond voor ouders georganiseerd. Het onderwerp was dit jaar ‘De leuke puber’. Door de leden van het ouderpanel werd in 2012 vooral de aandacht gevraagd voor lesuitval en opvang bij tussenuren. Op verschillende manieren hebben we in het afgelopen jaar de aandacht op ons kunnen richten, zowel intern als extern. Ik noem nog eens de goede scores in Elsevier en Trouw, de geweldige slagingspercentages voor vmbo en havo en de opening van het nieuwe HAVOtopgebouw.
Locatie Raai: Samen-werken aan uitdagend onderwijs Inleiding De locatie Raai is een school voor havo, atheneum en gymnasium. Ook is het een tto-juniorschool en technasium. De Raai staat voor samen-werken aan uitdagend onderwijs. De school wil leerlingen en personeel uitdagen tot bovengemiddelde resultaten. Daarnaast wil de Raai een sociaal sterke school zijn, waar het motto ‘Accent op aandacht’ waargemaakt wordt. Christelijke identiteit Op de locatie Raai wordt er naast het doen van een dagopening uit de Oase aan het begin van de dag ook twee maal per jaar een viering georganiseerd. Dit jaar werden de vieringen met Pasen en Kerst verzorgd door een grote groep leerlingen van de groep New Generation. Ook komt er op de locatie maandelijks een groep ouders bij elkaar in een gebedsgroep.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 49
Onderwijs en zorg Dit jaar wordt de onderbouw van de technasiumstroom in klas drie afgerond. De slagingspercentages voor havo en vwo zijn boven de boven 90% geweest, waarbij het gemiddelde CE-cijfer boven het landelijk gemiddelde lag. Ook het verschil tussen SE- en CE-cijfer is voor beide afdelingen minimaal. Na de zomer is een start gemaakt om de zorg meer structureel vorm te gaan geven. De structuur is ondertussen helder verwoord en het mentoraat van onder- en bovenbouw wordt op elkaar afgestemd. In de brugklas is gestart met een zogenaamde Sterklas, waarbij meer- en hoogbegaafde leerlingen via een draaideurmodel voor een zestal vakken met verdiepende opdrachten/projecten aan de slag kan. Daarnaast komt de zogenaamde plusklas van groep 8 van de pcbo-basisscholen gedurende één periode naar de Raai voor modules filosofie, scheikunde, kunst en wiskunde. Kwaliteitszorg en verantwoording Deelname aan het School aan Zetprogramma, met bijbehorende financiering uit de prestatiebeurs, geeft richting aan een meer cyclische manier van werken. De school heeft gekozen voor twee thema’s: opbrengstgericht werken en omgaan met verschillen. Een deel van de docenten heeft daarvoor een cursus over het maken van normatieve toetsen gevolgd. Verantwoording vindt plaats in het Venster voor verantwoording, alsmede kwartaalrapportages naar het CvB. Personeel Dit jaar heeft een relatief grote groep docenten gebruik gemaakt van de mogelijkheid om met vervroegd FPU te gaan. Door een terugval in het aantal aanmeldingen en forse extern opgelegde bezuinigingen is het aantal personeelsleden terug gebracht naar 75 onderwijsgevenden. Bij het oop is de formatie teruggebracht door het vertrek van een conciërge. De gemiddelde leeftijd van het op is 46,3 jaar op de Raai. In- en externe communicatie De interne communicatie kent voor het personeel twee media die om de week verschijnen: Raaimail en Raai Intern. De externe communicatie verloopt via de website, het leerlingportaal, Lûdgerûs yn de Raaien (4x per jaar), teletekst op Omrop Fryslân (dagelijks) en persberichten (± 50 geplaatste berichten). Dit jaar is ook gestart met Twitter (wekelijks).
Locatie De Ring: Respect en uitdagend Locatie De Ring: Uitdagend en respectvol onderwijs Twee kernwaarden die op locatie de Ring hoog in het vaandel staan: Uitdagend, omdat leerlingen het beste tot ontwikkeling komen als ze voldoende uitgedaagd worden om hun grenzen te verleggen en hun kennis en kunnen te vergroten. Respectvol, omdat de school pas een veilige omgeving is als je in staat bent respect te hebben voor elkaars unieke zijn en elkaars unieke capaciteiten. Vanuit een respectvolle grondhouding is het mogelijk een extra dimensie aan de ontwikkeling van zowel leerlingen als personeel te geven. Vanuit onze christelijke achtergrond is bewust voor beide kernwaarden gekozen, omdat we het niet meer dan vanzelfsprekend vinden dat beide horen bij het onderwijs dat we aanbieden en de manier van omgaan die we met elkaar gestalte willen geven.
50 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Ontwikkeling onderwijs en leerlingbegeleiding De start van de opleiding AKA (ArbeidsmarktgeKwalificeerdAssistent) heeft een positieve uitwerking gehad op de ontwikkeling van ons onderwijs en de motivatie van de leerlingen. Diverse bestanddelen van de AKA–opleiding hebben geleid tot aanpassingen in zowel het algemeen vormende onderwijs (avo) als in de praktijkvakken. Behalve dat dit heeft geleid tot een kwaliteitsverbetering, leidde het ook tot een toenemende motivatie bij de leerlingen. De invoering van een 45-minutenrooster heeft de weg vrijgemaakt voor het werken met drie coachmomenten in de week. Hierdoor is het contact tussen leerling en coach geïntensiveerd. In verband met de komst van Passend Onderwijs in 2014 heeft de locatie haar ondersteuningsmogelijkheden vastgesteld. Kwaliteitszorg In 2012 zijn de gegevens van de Uitstroommonitor en de Volgmodule Praktijkonderwijs geanalyseerd. Hieruit blijkt dat de school voldoet aan de criteria voor het plaatsen van leerlingen bij uitstroom. Op het gebied van Bestendigheid van Plaatsing scoort de locatie boven het landelijk gemiddelde. Kritische punten zijn uitgewerkt in een verbeterplan. Vanaf augustus 2012 wordt voor het eerst gewerkt met een kwaliteitsjaarplan. Aan de hand van dit plan is het mogelijk alle vastgestelde plannen en acties goed te monitoren en de kwaliteitscyclus rond te maken. In verband met een visitatie in maart 2013 is in het najaar een tevredenheidonderzoek afgenomen onder ouders, leerlingen en personeel. Over de uitslag kunnen we tevreden zijn, omdat deze grotendeels op of boven de norm lag en ook vaak boven het landelijke gemiddelde. In september heeft de Inspectie van het Onderwijs een verificatieonderzoek gedaan op de locatie. Daarbij is vastgesteld dat de school haar zaken goed op orde heeft. Er is dan ook een basisarrangement afgegeven. Het gehele rapport van bevindingen is te vinden op de site van de Inspectie. Personeel en Financiën In het jaar 2012 is er weinig tot geen verschuiving geweest binnen het personeel. Aan de norm voor onderwijstijd kon worden voldaan. In het kader van deskundigheidsbevordering is met het gehele personeel een zestal dagdelen een nascholing gevolgd op zowel pedagogisch als didactisch gebied. De nascholing heeft geleid tot aanpassingen in structuur in de aanbod van het onderwijs. Deze wordt als positief ervaren door zowel personeel als leerlingen. De gesprekkencyclus is herstart met bijna alle personeelsleden en een viertal docenten heeft meegedaan aan een 360 graden feedback. Zowel formatief als qua exploitatie is het jaar 2012 met een positief saldo afgesloten. In- en externe communicatie Met het gehele personeel is een workshop gevolgd over de invloed en waarde van communicatie binnen en buiten de school. Naar aanleiding hiervan is een start gemaakt met de uitgifte van een nieuwsbrief voor bedrijven. Twee keer per jaar worden bedrijven op de hoogte gesteld van wetenswaardigheden rondom school en stage.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 51
Locatie Splitting: ondernemend en respect Inleiding De locatie Splitting is sinds de verhuizing in juli 2012 weer samengevoegd tot één locatie en verzorgt de lessen nu alleen op de nieuwe locatie aan de Splitting 63. In de afgelopen twee jaren zijn vier accenten ontwikkeld, voorbereid en aangeboden. De schooljaren 2012-2013 en 20132104 worden gebruikt om een aantal speerpunten te realiseren die in elkaars verlengde liggen. Het gaat dan met name over het verbeteren van de examenresultaten en de rendementen van de onder- en bovenbouw. Een plan van aanpak is ondertussen geschreven. Ook blijft de differentiatie in de lesstof, door onze keuze voor ‘omgaan met verschillen in de klas’, een nader uit te werken item. Door de bezuinigingen beraden we ons op de verdere uitbreiding van het aanbod en moeten heroverwegen of wij wel alle keuzemogelijkheden kunnen blijven aanbieden. Christelijke identiteit De doelstelling om met een actie voor een christelijke instelling voor goede doelen geld te genereren is gelukt. De uitwerking van de paaswijding is ingang gezet en kan in het jaar 2013 worden uitgevoerd. Onderwijs en zorg Het doel is om de verticale teams verder gestalte te geven, zodat we een goede borging krijgen voor de doorlopende leerlijn van ons onderwijs. Hiervoor is in eerste instantie gekozen, omdat wij ervan overtuigd zijn dat dit de leerprestaties van de leerlingen ten goede komt. Wij willen namelijk dat iedere leerling onze school met een diploma verlaat. En door een goede aansluiting met het vervolgonderwijs en daarmee ook een succesvolle doorstroom naar het mbo en de havo te realiseren. Deze transitie is opgebouwd in fasen. De eerste fase, docenten uit de bovenbouw en onderbouw in klassen 2 en 3 les te laten geven, is dit jaar grotendeels in de praktijk gebracht. De vorming van leergebieden en structureel overleg tussen leergebied voorzitters en locatieleiding biedt een goede sturing om de doorgaande leerlijn op vak niveau te kunnen borgen. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt met ROC De Friese Poort, het Friesland College en de havo/vwo-locatie Raai. De zorgcoördinator heeft het zorgplan aangepast en is in februari vastgesteld. Hierdoor zal de zorg worden verlegd van buiten de klas naar binnen de klas. De decanen hebben, middels een PDCA, doelen geformuleerd. Zij zijn nu onderling uitwisselbaar en als servicepunt gaan fungeren voor de leerlingen. Kwaliteitszorg en verantwoording De kwaliteitsagenda is leidend voor de komende jaren. Hierdoor is gestructureerde verantwoording een feit geworden. Hulpmiddelen zijn MagnaView, Raet, SOM en Vensters voor Verantwoording. PTA en PTD zijn op elkaar aangesloten en staan in SOM, zodat er een eenduidig aantal proefwerken en tentamens moet worden gerealiseerd. De notitie toetsbeleid op de locatie Splitting heeft tot gevolg gehad dat er binnen de leergebieden gestandaardiseerde toetsenbanken zijn ontwikkeld met een eenduidige beoordeling. Een cursus ‘toetsen maken en analyseren’ is daar
52 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
onderdeel van. De leerlingbesprekingen zijn elke dinsdag ingepland, zodat er geen uitval meer kan plaatsvinden. De overige zaken zijn naar de donderdagmiddag verplaatst. De toelatingscommissie heeft een betere screening toegepast op de aanname van leerlingen in alle leerjaren. De overgangsnormen voor de mavo zijn geëvalueerd en bijgesteld. Personeel We hebben te maken met een verouderend personeelsbestand. In het afgelopen jaar hebben we met veel ziekte onder het personeel te maken gehad. Helaas is er ook een collega overleden. De jaargesprekken zijn voor 90% gevoerd. We hebben het afgelopen jaar fors moeten bezuinigen op het personeelsbestand. In en externe communicatie Met ouders en leerlingen communiceren wij via het leerlingenportaal en de website. De collegae ontvangen elke 14 dagen een (digitale) nieuwsbrief met locatienieuws. Via de mail ontvangen alle CSG Liudgercollegae het blad Lûdgerûs-intern met informatie betreffende de hele scholengemeenschap. De nieuwbouw heeft ons veel publiciteit opgeleverd en we hebben een huis-aan-huisblad uitgegeven naar aanleiding van onze opening van het nieuwe gebouw.
Locatie Waskemeer: Betrokken en eigenwijs Inleiding De locatie Waskemeer heeft een brede instroom. Met uitzondering van de basisberoepsgerichte leerweg kan de leerling op alle niveaus instromen, inclusief lwoo. De theoretische leerweg kan worden afgesloten in Waskemeer. Leerlingen van de afdeling vmbo kb stromen in klas 3 door naar de vmbo-locatie Splitting in Drachten. Leerlingen van de afdelingen vwo en havo stromen respectievelijk in klas 3 en 4 door naar de havo/vwo-locatie Raai in Drachten. De school is een regionale vestiging met leerlingen uit met name de dorpen van de gemeenten Ooststellingwerf en Opsterland. Christelijke identiteit Op CSG Liudger Waskemeer leren en werken we met elkaar op basis van de normen en waarden vanuit de christelijke traditie. Dat betekent concreet dat we in ons doen en laten elkaar benaderen vanuit de optiek dat elk mens ‘een kind van God’ is en in die hoedanigheid een respectvolle benadering verdient. Tijdens dagopeningen en vieringen staan de ‘Grote Verhalen’ en de boodschappen die daarvan uitgaan centraal. Tijdens de godsdienstlessen is er ruimte voor een nadere invulling van wat die boodschappen voor ons en de wereld om ons heen betekenen. Onderwijs en zorg Waskemeer wil op onderwijsgebied een ‘eigen-wijze’ school zijn. Dat betekent dat op onze school ieder talent telt, dat we ons realiseren dat leerlingen ieder op hun eigen wijze kennis tot zich nemen en dat we daaraan tegemoet willen komen.
Jaarverslag 2012 CSG Liudger
| 53
Waskemeer profileert zich ook als een ‘betrokken’ school. Betrokken houdt voor ons in dat we, doordat we een kleine gemeenschap vormen, ons meer en makkelijker verbonden voelen met elkaar. De lijnen tussen personeel, leerlingen en ouders zijn kort. Leerlingbegeleiding is daarmee een gedeelde verantwoordelijkheid van alle docenten. Waskemeer streeft er als kleine school naar om naast basiszorg ook breedtezorg te bieden aan leerlingen met specifieke ondersteuningsvragen. Kwaliteitszorg en verantwoording We streven een schoolbrede en opbrengstgerichte werkcultuur na. D.w.z. dat we als personeel en leerlingen systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van ieders prestaties. Concreet betekent dit dat we om tot duurzame verbetering te komen de uitkomsten analyseren en interventies initiëren van: • de opbrengsten; de resultaten per leerjaar en de examenresultaten; • tevredenheidsonderzoeken onder leerlingen, ouders en personeel; • reflectie op professionele ontwikkeling en competenties. Deze werkwijze is vanaf het cursusjaar 2011-2012 consequent op de locatie in gang gezet en bevindt zich in het stadium van systematische uitvoering en borging. Personeel Medewerkers zijn ‘het kapitaal’ van de school. Zij zijn het die de school vormgeven en ontwikkelen. Om ervoor te zorgen dat medewerkers zich kunnen ontwikkelen is o.a. adequate scholing noodzakelijk. Eens per drie jaar wordt er met iedere medewerker een gesprek gevoerd, waarin de scholingswensen, ambities en verwachtingen voor de komende drie schooljaren worden besproken en afspraken worden gemaakt over de invulling daarvan. Tussentijds vinden jaargesprekken plaats waarin naast de opbrengsten de voortgang onderwerp van gesprek is. In- en externe communicatie Onze school geniet al sinds jaar en dag een goede naamsbekendheid in de regio. De naamsbekendheid heeft de afgelopen jaren met gerichte public relations nadrukkelijker vorm gekregen. Op dit moment is er wat betreft leerlingaantal sprake van een gezonde school. Om dit in de toekomst voort te zetten in een regio die bevolkingskrimp gaat doormaken, willen we expliciet de nadruk gaan leggen op dat wat de locatie onderscheidend maakt van de haar omringende scholen. Ten slotte steken we stevig in op het ‘ambassadeurschap’ van onze ouders, leerlingen en personeelsleden; dat zij met trots over ‘hun school’ praten.
54 | Jaarverslag 2012 CSG Liudger
Colofon Het jaarverslag 2012 is een uitgave van Christelijke Scholengemeenschap Liudger te Drachten. Dit jaarverslag is samengesteld door: K. Hoogeveen en mevr. J. Yska. Met speciale dank aan de collega’s die een tekstbijdrage hebben geleverd. Eindredactie: K. Hoogeveen (College van Bestuur), mevr. J. Yska (afdeling iec) en mevr. W. van der Bruggen (directiesecretariaat) Concept en vormgeving: Nulvijf, Drachten Dit jaarverslag is een uitgave van CSG Liudger. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van CSG Liudger. © 2013