ÏVW^ A, icto;. provincie. Ing. d.d SEP Provincie Groningen t.a.v. het college van Gedeputeerde Staten Postbus 6io 9700 AP GRONINGEN

Hendrik Westerstraat!24/ ' ^

A, iCTO; . provincie

Provincie Groningen t.a.v. het college van Gedeputeerde Staten Postbus 6io 9700 AP GRONINGEN

Ing. d.d..

9791 CT Ten Boer Postbus 23 9790 AA Ten Boer

2 8 SEP 2012

t (050) 306 29 00

Corr.nr.: Afd.:

Zaaknr.:

ÏVW^

BIJL,

f (050) 306 29 09 e info @ groningerdorpen.nl i www.groningerdorpen.nl. KvK 40025129 Rabobank 3791.25.919

Ten Boer, 28 september 2012

Betreft: Kenmerk:

Beleidsplan 2013 t/m 2016, Werkplan 2013 en terugblik Beleidsperiode 2009-2013 DV/GW/VU12-089

Geacht college van Gedeputeerde Staten, Hierbij ontvangt u in drievoud ons Beleidsplan 2013 t/m 2or6, ons Werkplan 2013 en onze terugblik op de Beleidsperiode 2009 tot 2013. Mocht u hierover nog vragen en/of opmerkingen hebben, vernemen wij dat graag. Met vriendelijke groeten,

Dieuwke Visser Teamleider

Bijlage:

- 3 x Beleidsplan 2013 t/m 2016 - 3 X Werkplan 2013 - 3 X terugblik Beleidsperiode 2009-2013

I;

I I i . I

I I I 1

ëé

n vertmdm met de dorpen

naar meer zelfsturende dorpen in 2013 ' f '

GMmmGER^'^^^^^

t

?3

I I I I I i I I I I I I I I I I I I I I I

Groningers aan Zet!: naar meer zelfsturende dorpi In de conferentie Groningers aan Zet! (Kloosterburen juni, 2012) hebben we inspiratie gezocht en gevonden voor ons werkplan voor 2013. De Provincie heeft daar aangegeven op (nog) meer initiatief vanuit de bewoners van het platteland van Groningers te hopen. Dat schept enerzijds verplichtingen, maar biedt anderzijds juist ruimte voor doi'psbewoners om z^lf hun hun leefomgeving mee vonn te geven, dus kansenl Groninger Dorpen, ondersteuner van doiysorganisaties en dorpsinitiatieven, heeft zich altijd sterk gemaakt voor meer zeggenschap en invloed van dorpsbewoners bij het vormgeven van hun dorp. De kans die provincie Groningen biedt, grijpen we dus graag met beide handen aan. Wij kennen de valkuilen maar ook veel succesvolle voorheelden. En met de dorpsvisies van dorpsbelangenorganisaties en ondernemingsplannen van dorpshuizen hebben we alvast een prachtige basis om mee aan de slag te gaan. Groninger Dorpen ziet het bevorderen van de desl
I II I I

□ 2013 ,

. . ,(

! i

V I

I I I I I

™

I

' " ■''

1 i

1

r

I I

1' " "

t

I

iI

:

iPterokyiÊöanilillS MS^SiEÉ'^f

r^: 1 »

,

.

Ui

HOOFDSTUK 1

Beleidskader

Het beleidskader van Groninger Do^'pen staat omschreven in het beleidsplan 2013­2016 "In verbinding met de doiyen". T er inleiding op het werkplan volgt een korte uiteenzetting van de missie, visie en strategie. 1.1

Missie

Groninger Dorpen ontleent haar bestaansrecht aan de ondersteuning van organisaties van dorpsbelangen en dorpshuizen en het behartigen van hun belangen. Zij nemen zelf lokaal hun verantwoordelijkheid en zetten zich veelal op dorpsniveau in voor de leefbaar­ heid. De kracht van dorpen wordt beter erkend en benut, hierbij past de bottom­up bena­ dering. Groninger Dorpen ziet het als een belangrijke taak om deze werkwijze nog verder te versterken en maakt zich o.a, sterk voor de vertaling van de behoeften en belangen van de dorpen naar concrete vervolgacties in de beleidstukken die betrekking hebben op de

I I I I I I I I ■

dorpen en het platteland van Groningen. Drie kerntaken die voortvloeien uit de missie van Groninger Dorpen zijn:

/; Ondersteunen en faciliteren van vrijwilligersorganisaties Dorpshuisbesturen en organisaties voor dorpsbelangen desgewenst toerusten om een gelijkwaardige gesprekspartner te kunnen zijn, ziet de vereniging o.a. als haar taak naast vele andere soorten en vormen van ondersteuning bij hun activiteiten. De ondersteuning kan betrekking hebben op praktische aangelegenheden, zoals de ge­

I I H

volgen van wet­ en regelgeving of problemen in de bedrijfsvoering, maar ook op visie­ ontwikkeling en bestuurlijke zaken. De vereniging sluit aan bij de richting die vanuit de dorpen en dorpshuizen zelf wordt aangegeven: bottom­up en gericht op maatwerk. 2: Belangenbehartiging van leden Belangenbehartiging is de tweede kerntaak onder het bestaansrecht van de vereniging. Als belangenbehartiger begeeft de vereniging zich op politiek, maatschappelijk en be­ stuurlijk terrein: ze is betrokken bij politieke besluitvormingsprocessen, neemt deel aan relevante netwerken en fungeert als intermediair tussen haar achterban en de provinci­ ale en lokale overheden.

3: Informeren en aanjagen van leden Groninger Dorpen wil haar leden prikkelen en aanzetten tot vernieuwende activiteiten

I I I I I

en initiatieven. Daartoe zal Groninger Dorpen al haar communicatiemiddelen inzetten. Veelal zal het concreet gaan om het verspreiden van (goede) ervaringen elders en het samenbrengen van mensen en ideeën.

I I I I

f I I I I I I I I I I I I I I I I

ExGÜrsie;bl.o|iende;bb.srand.éh'V."

1.2 Visie Het landelijk gebied is een dynamische omgeving waarin de (veranderende) wensen en belangen van de bewoners gestalte krijgen in samenspraak met de overheid en maatschappelijke organisaties. Groninger Dorpen speelt hier op in door: -

Oog te hebben voor kansen en ontwikkelingen binnen dorpen.

-

Evoluerende dienstverlening: wordt voortdurend getoetst en bijgesteld.

-

Creëren van goede voorwaarden.

-

Dorpen laten leren van elkaar door uitwisseling.

-

Kansrijke concepten verspreiden.

Groninger Dorpen kan het zich vanuit haar rol als belangenbehartiger van alle leden-dorpen niet permitteren om zich als voor- of tegenstander van initiatieven die lokaal spelen, en waar lokaal binnen een dorp of tussen dorpen wellicht verdeeldheid over bestaat, uit te spreken. Dorpen moeten zich daar zelf over uitlaten.

1.3

Kernactiviteiten

De kernactiviteiten van de vereniging bestaan uit: a) Ledenondersteuning b) Belangenbehartiging c) Informatievoorziening d) Projecten e) Innovatie en onderzoek

1.4

Strategie

Groninger Dorpen heeft een prominente plek in het plattelandsnetwerk van de provincie Groningen. De komende jaren wil Groninger Dorpen deze positie verder versterken door een vaste samenwerkingspartner te zijn voor organisaties die gemeenschappelijke belangen vertegenwoordigen, op basis van gelijkwaardigheid en wederzijds belang, en stevig inzetten op naamsbekendheid.

HOOFDSTUK 2

Dorpen op eigen kracht Het is de trend dat de overheid zich terugtrekt en de burger steeds meer aan zet is. Binnen het plattelandsbeleid, waar men volgens de LEADER voorschriften werkt, was dit al een ingebedde werkwijze. De ervaring leert dat dorpsbewoners zeer initiatiefrijk, deskundig en tot veel in staat zijn. "Burgerinitiatief' wordt inmiddels ook vanuit zorg en welzijn en lokaal bestuur gestinmleerd. Veel dorpen hebben dorpsvisies en ervaringen met eigen leefhaarheidsinitiatie­ ven, maar de vrijblijvendheid gaat er af. Overheden moeten bezuinigingen op hun uitgaven. Dat maakt het anders, dan wanneer een nieuwe werkwijze puur vanuit idealisme zou zijn opgezet. De effecten zullen op termijn echter evengoed positief zijn. Projecten en ontwikkelingen met draagvlaak zijn veel duurzamer dan wanneer de overheden top­down zaken realiseren binnen dorpen. Hoe dan ook, er komt veel op de dorpen af. Hoe en of ze daarop zijn voorbereid, is belang­ rijk om te weten voor Groninger Dorpen. De thema's waar we in 2013 aandacht aan gaan besteden, komen overeen met de thema's zoals die zijn benoemd in het beleidsplan 2013­2016. De thema's worden in hoofdstuk 3 uitgewerkt in concrete producten voor 2013. De thema's op een rijtje:

Dichterbij de doelgroep

I I I I I I

I I ■

I I I

Het intensiveren van het aantal contactmomenten met de leden is een doelstelling voor de komende 4 jaar waar Groninger Dorpen zich voorzal inzetten. Wanneer er vaker inter­ actie komt, wordt de ondersteuningsbehoefte duidelijker. En wanneer de dienstverlening van Groninger Dorpen beter is afgestemd bij de lokale behoefte, zijn de effecten van de dienstverlening groten Het streven is daarom beter inzicht in de afstemming tussen vraag en aanbod te krijgen en maatwerk te leveren.

Maatwerk per dorp/dorpshuis

I I ■

Er doet zich binnen veel besturen van dorpsbelangen en dorpshuizen een verjonging voor. Dit leidt tot een andere soort kennis binnen de groep. De jongere bestuurders zijn anders toegerust dan wellicht de wat traditionele oudere bestuurders: minder praktijk­ en levenservaring, maar wel kennis en knowhow op bijvoorbeeld het terrein van IC T of andere beleidsterreinen. Groninger Dorpen gaat haar eigen aanbod nog beter afstemmen op de behoefte van de dorpen.

I I I I I I

I I I I I I I I I I I

Eén voor allen Er worden door verschillende instanties onderzoeken uitgevoerd op het gebied van plattelandsontwikkeling, leefbaarheid, woningbouw etc. De lokale en provinciale overheid ontwikkelt beleid dat van invloed is op de dorpen. De vereniging bekijkt de beleidsvoornemens en nota's met betrekking tot de dorpen op een kritische wijze. Telkens staat de vraag centraal: wat is het effect voor de dorpen? Gevoed door de contacten met de achterban wil Groninger Dorpen in de netwerken waarvan zij deel uitmaakt en in het overleg met provincie en gemeenten de mening van de dorpen laten horen.

Versterken netwerkfunctie Samenwerken is een belangrijk middel voor het bereiken van resultaten en daarom een doelstelling voor Groninger Dorpen. Wanneer specifieke deskundigheid niet binnen de eigen organisatie voorhanden is, zullen we deze via samenwerking binnenhalen. Door bundeling van krachten van maatschappelijke organisaties die iets toevoegen aan de eigen deskundigheid kan naar verwachting tegemoet gekomen worden aan de vraag van leden, voor relatief weinig extra kosten. Strategische samenwerking is zowel efficiënt als effectief. Kern kwaliteiten van iedere organisatie worden optimaal benutten. We willen ook dorpen bewuster maken van het nut van samenwerking binnen en buiten het dorp.

I

■,<.\

■m

Toekomstbestendige dorpshuizen Waar planvorming voor dorpshuizen en multifunctionele centra plaatsvindt, zal Groninger Dorpen zich hard maken voor het waarborgen van de "ontmoetingsfunctie" en het com­ bineren van voorzieningen en diensten. Zonder een sluitende exploitatie en visie op de toekomst zal de ontmoetingsfunctie ook geen stand blijven houden en moet er planmatig gewerkt worden: aan het onderhoud van het gebouw, de organisatie binnen het gebouw, de verbinding met de omgeving en het bestrijden van de kosten voor energie en milieu. Communicatie en aanjagen Via de huidige en nieuwte ontwikkelen communicatiemiddelen wil Groninger Dorpen haar achterban informeren, stimuleren, inspireren en aanjagen. Met de achterban worden hier overigens niet alleen de leden van de vereniging bedoeld maar ook de beleidsmakers, politici, samenwerkingspartners en andere organisaties die zich net als Groninger Dorpen inzetten en sterk maken voor een dynamisch en leefbaar Groninger platteland.

i I I I I I I I I

10

I

I

f I

I I I I I I

HOOFDSTUK 3

Pr®CiyC

Passend binnen de kernactiviteiten willen wij in 2013 onder andere de volgende producten realiseren. 3.1 Producten Dichterbij de doelgroep Voor het verbeteren van de dienstverlening streeft Groninger Dorpen naar meer interactie met haar leden. De twee producten die dit mee tot stand moeten brengen zijn: o Contact met 25% van de aangesloten leden dorpsbelangen en dorpshuizen, via medewerkers en bestuursleden. Onze doelstelling is om binnen 4jaaralonze leden gesproken te hebben. We hopen op deze manier nog meer zicht te krijgen op wat er speelt in de dorpen. Met deze informatie kunnen we ons aanbod de komende jaren nog passender maken. o Ledenadvies op maat c.q. vraagbaak. De meeste leden weten ons gelukkig goed te vinden bij vragen en/of problemen. We

I

helpen ze dan ook graag op weg om een passende oplossing te vinden.

3.2 Producten Maatwerk per dorp/dorpshuis Binnen veel besturen van dorpsbelangen en dorpshuizen vindt verjonging plaats. Deze groep brengt een andere soort kennis in binnen de groep. Binnen de producten van de groep Maatwerk per dorp/dorpshuis, komen alle aspecten van het functioneren van de eigen dorpsbelangen- en/of dorpshuizenorganisatie aan bod in een cursuscyclus. Door veel ruimte te bieden aan eigen inbreng mondt dit uit in maatwerk. o Cursuscyclus: we doen het zelf en met elkaar!

Aftrap: We doen het zelfl Tijdens deze bijeenkomst wordt onder leiding van een trainer teruggekeken naar de activiteiten van jouw eigen dorp/dorpsbelangen- en/of dorpshuizenorganisatie in de afgelopen jaren. Wat ging goed en wat ging minder goed? Deze analyse is bedoeld om beter inzicht te krijgen in de mogelijkheden binnen jullie eigen dorp en organisatie, als hulpmiddel bij het maken van plannen en het organiseren van activiteiten in de toekomst, want door betere zelfkennis zullen initiatieven eerder succesvol worden.

I I

Met elkaarl Binnen en tussen dorpen ligt het versterken van samenwerking voor de hand, wanneer er minder mensen en/of middelen beschikbaar komen, of de ambities groter worden.

11

8w

Welke vormen van samenwerking er zijn en wat de bijbehorende dilemma's, knelpunten en aandachtspunten zijn, komt hierbij aan de orde, vanzelfsprekend ondersteund met voorbeelden uit de praktijk: commissies en oude verenigingen onder dorpsbelangen als paraplu, dorpshuis van meerdere dorpen, dorpsbelangen tweelingdorpen met elkaar, dorpsbelangen en dorpshuis in eenzelfde organisatie etcetera.

Groningse dorpshuizen Uitwisseling van ideeën en ervaringen tussen de actieve bestuursleden en/of beheerders in dorpshuizen is de doelstelling van dit cursusonderdeel. Hoe zorg je voor een gezonde exploitatie en een goede wisselwerking tussen bestuur-beheer-gebruikers van dorpshuizen. Wat is een aantrekkelijk activiteitenprogramma voor welke doelgroep? Welke leuke gastvrijheidstips bijv. rustpunten (als kleinschalige voorziening) zijn er uit te wisselen?

Na de dorpsvisie Veel dorpen hebben al een dorpsvisie ontwikkeld. Hoe krijg je de actiepunten uitgevoerd? Wat zijn de ervaringen en de gebleken mogelijkheden? Via eigen inzet, gemeentelijke inzet, financiering? Enkele voorbeelden: -

zonder visie was

-

zo hebben we het voor elkaar gekregen

-

projectplan schrijven, fondsenwerving

Proaflioeske,''Lèllen5

'Vil'- •

niet gebeurd

rJ'i^J

I I I I I I I I I I I I

I I I I I I I I i I I I I I I I I I I I I

\Nij laten ons zienl Praktisch aan de slag met de PR van je dorp/dorpshuis: -

Stakeholders voor dorpsbelangen/dorpshuis, tips voor goede contactmomenten

-

Zichtbaarheid, Web 2.0: goede voorbeelden dorps(huis)websites, nieuwsbrieven, praktische informatie, tips (evt. vervolg met een keer een oefening)

-

Pers-promotie

3.3 Producten Eén voor allen Groninger Dorpen bekijkt onderzoeken, beleidsvoornemens en nota's met betrekking tot de dorpen op een kritische wijze. Wat is het effect voor de dorpen? Gevoed door de contacten met de achterban wil Groninger Dorpen in de netwerken waar zij deel van uitmaakt en in het overleg met de Provincie en gemeenten de mening van de dorpen laten horen. De producten uit deze groep zijn: o Belangenbehartigingsactiviteiten: brieven, inspraak, overleggen initiëren, ondersteuning op verzoek van leden gericht op specifieke relevante thema's. Ook publicaties papieren en digitale nieuwsbrieven. o Excursie Statenleden (en -Gemeenteraadsleden): ter verbetering van de bekendheid van de actuele ontwikkelingen op het platteland, initiatieven in dorpen en dorpshuizen die een succesvolle bijdrage leveren aan de leefbaarheid, en Groninger Dorpen als koepelorganisatie van dorpen en dorpshuizen in de provincie Groningen. ° Actieve deelname aan Landelijke Platforms: Voor de provinciale dorpenkoepels is er de Landelijke Vereniging van Kleine Kernen, voor de provinciale dorpshuizenorganisaties het Platform Dorpshuizen.nl. Groninger Dorpen participeert in beide platforms. Ook in noordelijk verband vindt er uitwisseling van kennis en ervaring plaats.

3.4 Producten Versterken netwerkfunctie Door bundeling van krachten van maatschappelijke organisaties, die iets toevoegen aan de eigen deskundigheid, kan naar verwachting tegemoet gekomen worden aan de veranderende vraag van leden. Strategische samenwerking is zowel efficiënt als effectief. Producten uit deze groep zijn: ° Interdorpelijk- en/of dorpshuizenoverleg Dorpen en dorshuizen binnen één gemeente blijken veel voordeel te hebben bij, en te leren van, een jaarlijkse uitwisseling van eikaars ervaringen met o.a. de gemeente. Het blijkt tegelijkertijd ook een goed moment om het gezamenlijk te hebben over specifieke inhoudelijke en actuele thema's die spelen bij de gemeente of in de regio. Soms is het interdorpelijk overleg of dorpshuizenoverleg zelfs een activiteit die voortkomt

13

uit het gemeentelijke dorpen­ of dorpshuizenbeleid, dan is de gemeente de initiator. In beide gevallen wil Groninger Dorpen haar ondersteuning leveren. In 2013 gaat het concreet om: 1.

Het initiëren van twee nieuwe (gemeentelijke of regionale) dorpen­ of dorps­ huizenoverleggen

2.

Aanwezigheid bij vier bestaande dorpen­ of dorpshuizenoverleggen

o Samenw/erkingsinitiatieven en ­projecten Actief anticiperen in samenwerkingsprojecten, bijvoorbeeld Libau, Landschapsbeheer Groningen, Natuur en Milieufederatie Groningen, Ondernemende vrouwen, RHC Gro­ ninger Archieven, LTO noord., etcetera. Zowel via deelname van vertegenwoordigers van Groninger Dorpen zélf maar zo mogelijk ook via (de werving van) deelnemende dorpen en dorpshuizen. o Drie specifieke netwerk­aandachtsgebieden in 2013 A. Thema: coöperaties Eén van de samenwerkingsprojecten waar wij ook in 2013 weer energie in willen ste­ ken is het samenwerkingsproject met de Natuur­ en Mileufederatie Groningen: "Lo­

I I I I I I I I I

I

kale Energie Voorwaarts". Wij willen dit project bij meer dorpen onder de aandacht

9

brengen en zullen ons op die manier inspannen om dorpen energiebewuster te maken

'

en het concept van de energiecoöperatie te verspreiden. Ook voor het versterken van de sociale cohesie in een dorp, zien wij veel meerwaarde in de coöperatiegedachte. B. Thema: landschap, landbouw en voedsel Een andere belangrijke samenwerkingsrelatie is die met Landschapsbeheer Gronin­ gen (LBG). Via landschappelijke projecten worden dorpsbewoners zich meer bewust van de waarde van het Groninger landschap en de ruimtelijke kwaliteit van de dorps­ kernen. Wandelen Groningen en Bloeiende bosranden zijn voorbeelden van projecten die wij in 2013 een vervolg gaan geven. C. Thema: verkeersveiligheid Verkeersveiligheid is een wezenlijk onderdeel van leefbaarheid. Onderwerpen als: veilig naar school, parkeeroverlast, landbouw­ en vrachtverkeer door het dorp, knel­ punten door combinatie van weggebruikers, etcetera, zijn allemaal voorbeelden van knelpunten die onder het thema Verkeersveiligheid in dorpsvisies aan de orde komen.

I

I I I I ■

Thema Verkeersveiligheid zit meestal in de top 3, daarom de hoogste tijd om het in 2013 weer eens flink onderde aandacht te brengen. Samenwerking met Veilig Verkeer Nederland ligt in ieder geval voor de hand.

U

I I I I

I I I I I I I I I I

3.5 Producten Toekomstbestendige Dorpshuizen Zonder een sluitende exploitatie en een visie op de toekomst zal ook de ontmoetingsfunctie geen stand blijven houden. Er moet planmatig gewerkt worden: aan het onderhoud van het gebouw, de organisatie binnen het gebouw, de verbinding met de omgeving en het bestrijden van de kosten voor energie en milieu. Wij zullen ons in 2013 weer inspannen om duurzaamheid bij de dorpshuizen op de agenda te krijgen. De producten uit deze groep zijn: ° Thema-avond Dorpshuizen: Dorpshuis van de toekomst! Deze avond is gericht op het functioneren van het eigen bestuur. Zijn we scherp genoeg? Zijn er binnen de eigen geledingen voldoende bestuurlijke en zakelijke kwaliteiten voorhanden? Waar moet nog aan gewerkt worden? Is er voldoende aandacht voor vernieuwing en verjonging? Verder ook aandacht voor nieuwe wet- en regelgeving en adviezen m.b.t. onderhoud en beheervan gebouwen. o Thema-artikelen papieren en digitale nieuwsbrief met specifieke dorpshuisinformatie

15

I I I

o Advies op maat c.q. vraagbaakfunctie. Per dorpshuis verschilt de behoefte aan informatie. Met het beantwoorden van indivi­

■

duele vragen leveren wij maatwerk per dorpshuis. Vragen die regelmatig terugkomen hebben betrekking op fondsenwerving (bij verbouwingen, uitbreiding van functies van dorpshuizen), of het terugvragen van de energiebelasting. Advies en ondersteuning bij het opzetten van projectplannen en het invullen van formulieren leveren dorpshuizen soms behoorlijk wat geld op. o C ursus: Leden dorpshuizen kunnen op aanvraag kosteloos gebruik maken van de Instructie Verantwoord Alcoholschenken voor de vrijwilligers in hun dorpshuizen Ook de cursus Sociale Hygiëne zal in 2013 worden aangeboden.

I I I I

3.6 C ommunicatie en aanjagen Via de huidige en nieuw te ontwikkelen communicatiemiddelen wil Groninger Dorpen haar achterban informeren, stimuleren, inspireren en aanjagen. Deze informatie is dus niet alleen bedoeld voor de leden van de vereniging maar ook voor de beleidsmakers, po­ litici, samenwerkingspartners en andere organisaties die zich net als Groninger Dorpen inzetten en sterk maken voor een dynamisch en leefbaar Groninger platteland. De drie belangrijkste producten uit deze groep zijn: ° Website WAA/w.groningerdorpen.nl

■

I I

o Papieren en digitale nieuwsbrief o Nieuwe media

16

I I I I I I I I I

I I I I I I I I I I I I I I I I I I I

HOOFDSTUK 4

4.1 Bestuur Het bestuur van de vereniging bestaat naast een voorzitter, penningmeester, vicevoorzit­ ter en secretaris uit regiovertegenwoordigers. Kandidaatsbestuursleden worden tijdens de jaarlijkse algemene ledenvergadering aan de leden voorgesteld en na stemming be­ noemd. Het bestuur bestaat uit:

Het.bestuunbestaatiuit:

\'

' Voorzitter

Dhr J Wigboldüs .

Vicevoorzitter .Secretaris

Dhr J Boer ' .. '

Garmerwolde ;

Lèerrinëhs

'D'hr',G SchuürKuJs '^

'Groningen

(Penningmeester

Dhr'J Klip. ■ .

Zevenhuizen

'Regio Noord

Mw J ide Joqdë

üsquert

Regio'Oost

Dhr J van O'mrne

Holwi.èrde

Regio West

Dhr J Hut ■

■Zevenhuizen

Règio C entraal ',,»­.,

Mvv'M Doed.ens

■ Froombosch

"

Het bestuur komt maandelijks bijeen, doorgaans in één van de dorpshuizen van de aan­ gesloten leden. Naast het besturen van de vereniging zijn ze nadrukkelijk aanwezig bij activiteiten in de regio en vertegenwoordigen ze de vereniging in werkgroepen en klank­ borden. Zo mogelijk probeert een regiobestuurder aanwezig te zijn bij gemeentelijke dor­ penoverleggen in de regio en andere bijeenkomsten waar de leefbaarheid van het plat­ teland het thema is.

4.2 Medewerkers Teamleider

0,35 fte

Adviseurs

2,10 fte

Secretariaat

1,00 fte

Incidenteel worden externe adviseurs ingezet om tijdelijke drukte of specifieke vragen af te handelen. Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van stagiaires en studenten die in onze opdracht een deel van hun studie in praktijk brengen.

17

Ons kantoor is gehuisvest in het plattelandshuis van Ten Boer aan de Hendrik Wester­ straat 24­ in Ten Boer Binnen het plattelandshuis wordt nauw samengewerkt met de ove­ rige organisaties, waardoor aanvullende kennis direct beschikbaar is. Door gezamenlijk gebruik te maken van (IC T (faciliteiten worden veel kosten bespaard.

4.3 C ommissie van Advies (CvA) Met de C vA beschikken wij over specialistische kennis op verschillende relevante the­ ma's. Ongevraagd en gevraagd kan de C vA het bestuur voorzien van advies over diverse plattelandsvraagstukken. Specialistische vragen van leden worden via het kantoor door­ gespeeld aan een betreffend commissielid en vervolgens via het kantoor teruggekoppeld naar de leden. Deze vorm van dienstverlening is voor de leden gratis.

4.4 Stichting ondersteuning Groninger Dorpen De stichting heeft ten doel:

I

a. Het uitvoeren van opdrachten van de vereniging Groninger Dorpen en/of derden in het kader van de verwezenlijking van de doelstelling van de vereniging Groninger Dorpen,

I

het aangaan van contracten voor zover verband houdende met de doelstelling van de vereniging Groninger Dorpen. b. Het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn. Concrete voorbeelden hiervan zijn: o De stichting voert het werkgeverschap uit voor de vereniging, dat betekent onder an­ dere dat de stichting arbeidsovereenkomsten afsluit met de medewerkers.

I I ■

o De stichting sluit de huurovereenkomst betreffende het kantoorpand af met de ver­ huurden o De stichting voert ten behoeve van de vereniging projecten uit.

4.5 Projectontwikkeling Door de reguliere activiteiten komen onze medewerkers in aanraking met vragen van leden die de kernactiviteiten overstijgen. Om de leden te ondersteunen bij deze vragen worden deze activiteiten in de projectmatige vorm aangeboden. Deze activiteiten worden

I I ■

ondergebracht in de Stichting Ondersteuning Groninger Dorpen.

I I I I I I

I I I

j SI

I I I I I I I I I I I I I I I I i I

HOOFDSTUK 5

5.1 Algemeen In het kader van de budgetfinanciering door de Provincie is bij het opstellen van de productbegroting uitgegaan van een gemiddeld uurtarief van € 49,20 voor de inzet van kantoormedewerkers. Tot slot dragen de leden van de vereniging bij aan de financiering van de organisatie via de jaarlijkse contributie.

■• >.',^­^'" ■% ' ■■ •"

,':■' ^ v ­ ; ­ ^ . ; ­ ­ ­ ­

^■.

.^'­

■■■ ' ■■

.^

f ■ ■■*7'­y i , , ' ■ , ­ ­ ­ r

­.■■­„■­

v: ■ '\­' '(^ö](MMiö@ll)^^

Kosten

Opbrengsten

Bedrag €

Personeel

Subsidie Provincie Groningen^

205.000

t

ï

­

(

Bedrag € : 265.0.00'­ ■

Huisvesting en Communicatie

23.600

Kosten activiteiten

26.700'

Overige subsidies . . ­.'.. .•, . ,.•.; /.:^0Ö­:;;' Contributies en'Vriénd'éh Va.a .■;' 1;6.2i30­V

, 9;700'

Overige opbrengsten;. .

Kantoorkosten

•

Adm.­ en accountantskosten

5.600

Bestuurskosten

9.000

Afschrijving ICT

2.700

Overige kosten Totaal kosten

Resultaat uit projecten

■ ' ■ 'ï.ooö: PM."

■

.

1.

500. 282.800

Totaal opbrengsten

19

282.800?

HOOFDSTUK 6

[Pr®iye(iÈ)®ir@tQ[n](

iNóvihcialjl^subsidie

. ­«llireh:''^ ^Ürèn ' 'U>:T 'i .:>■ ­ i ' L i J i

^ÜFéfiihi ^lA^vb^póAKet^; jrpéliGhting 1 euros |(a Gt iyl t e 1 te h b ü dg et )^ ,

Producten

Dichterbij de doelgroep

720

I.OÜD

Ledenadvisering

520

Contact

200

Maatwerk per dorp/dorpshuis

480

Deskundigheidsbevordering

Eén v o o r a l l e n

3.200 480

400

500 60

Excursie Boven­provinciale contacten

120

Algemeen

220

Versterken netwerkfunctie

720

4.000

Samenwerkingsinitiatieven

520

Thema avonden

200

Toekomstbestendige dorpshuizen

1120

3.000

Dorpshuisondersteuning

800

Thema avonden

200

Cursus

120

Communicatie en aanjagen

725

15.000

Website

150

Nieuwsbrieven

500

Promotie

Verenigingswerk

75

1040

Coördinatie en (fin) adminis­ tratie

1040

@as@

amsm

GRO^tfoEKD^K^EW '

f

' r Tb

S 2013

D 20U

D 2015

2016

vermnam me de dorpen o

JL *

f^*

ItJenotseÜfiv . iyf'Reseryerén:-^.:f [ 0597 -»454i 459

s E d s . " " *>t"-«^c"a

►»^»4:

■ **^, v ­

•

Vereniging Groninger uorpen mimM

2013

D 20U

D 2015

D 2016

DDD[]D®Qa(»]S®[pg£R5e

A

Voorwoord

Missie.

m Visieoooooooooooaa oooooooa oooaooooooooooooooooaoooooooaooooooo ooooooo oooooooooooooaooooooooaooao >

Strategisch netwerL

Producten en diensten

oooooaaDooooooooooooooooooooooooooooooooooooeaoooo

E@4mAS:

lé

lê

Organisatie,

,'•

%

3

D 2013

D 20U

D 2015

D 2016

Voorwoord Vereniging Groninger Dorpen, in 2006 tot stand gekomen uit een fusie van de vereniging Kleine Dorpen Groningen en de vereniging Groninger dorpshuizen, heeft zich de afgelopen jaren kunnen ontwikkelen tot een stevige en professionelere organisatie. Er zijn belangrijke stappen gezet: de verzelfstandiging van de organisatie, nu met eigen mensen in dienst en een degelijke en transparante financiële organisatie, een verhuizing naar Ten Boer en met meer aandacht voon huisstijl en communicatie-uitingen waardoor we een grotere naamsbekendheid hebben gekregen.

ORGANISATIE Door de fusie kreeg de organisatie slagkracht. Maar liefst zes medewerkers konden nu actief zijn voor de dorpsbelangen- en dorpshuizenorganisatie en als partner in de plattelandshuizen, samen met een betrokken en deskundig bestuur van vrijwilligers uit de vier regio's. Hierdoor kon de vereniging Groninger Dorpen, de dienstverlening aan haar leden de afgelopen jaren vergroten, had zij mogelijkheden om vaker als belangenbehartiger op te treden bij inspraak- en/of beleidsbijeenkomsten van overheden én kon zij zich daarnaast ook nog voor actieve deelname in samenwerkingsprojecten maatschappelijke organisaties en overheden vrij maken. Natuurlijk moeten er nog steeds goede afwegingen worden gemaakt binnen de mogelijkheden, maar in het licht van de historie van voor de fusie verkeert de vereniging Groninger Dorpen in een gunstige situatie, en is zich dat zeer bewust. Met de ontplooiing van de organisatie heeft de vereniging Groninger Dorpen met haar rol binnen het netwerk van plattelandsorganisaties en overheden aangetoond en daarmee haar bestaansrecht bewezen. Vaker wordt aanspraak gemaakt op onze deskundigheid en netwerk van dorpen. Zowel de vereniging Groninger Dorpen zélf als haar omgeving met samenwerkingsrelaties profiteren van het feit dat de organisatie steviger in het zadel zit.

Voorwoord

DE BASIS: ONZE LEDEN De belangrijkste basis voor onze organisatie blijft onze<­leden. Het grootste deel van de dorpsbelangenorganisaties en dorpshuizen, buurt­ ehwijkcentra inde provincieis inmid­ dels lid:

'

■

.

'

'

.

■

■

■

■

• ruim 150 Groninger dorpen en dorpsbelangen mét hun eigen verhaalen.visie • ruim 100 Groninger dorpshuizen, buurt en wijkcentrawa'ar bewoners elkaar ontmoeten.

INHOUDELIJKE THEMA'S EN RECESSIE

^

,.

Actuele thema's die speelden en spelen bleken ons te passen. Met ikrimp en recessie moet de regio het hebben van eigen initiatieven van bewoners, gewoon omdat er.vanuit de overheid minder middelen beschikbaar zijn. Maar dorpsgemeenschappen zijn veerkrach­ tig en inventief, dus bottom­up zal als werkwijze steeds vaker de standaard worden,dan de uitzondering: een uitdaging voor dorpsbewoners en een belangrijke toekomstige ,taak voor de vereniging Groninger Dorpen om de bewoners hierbij nog beter én effectiever te ondersteunen.

'

■

In dit beleidsplan een doorkijk op de toekomst, met daarin een uiteenzetting van de rol en de nieuwe ambities van de vereniging Groninger Dorpen daarin. Het is nu zes jaar sinds de fusie, op naar het tweede lustrum! De vereniging Groninger Dorpen zal op de volgende pagina's kortweg '.'de vereniging" ,of "Groninger Dorpen" worden genoemd. Na de hoofdstukken over missie en visie volgen de onderdelen over strategisch netwerk en producten en diensten. Afgesloten wordt met de beschrijving van de uitvoerende organisatie.

, ^

.' '

ca 2013

HOOFDSTUK 1

□ 20U

□

2015

2016

Missie

Sronihg.er Dorpen ontleent liaar'bestamsrëcfijiMcinde^^ organisaties, van dorpsbelartgen­ enidorp$txu'iz0'^im bel­ang,en. Zij hemen zeff liokaalhun^v&rari^vyödrdëfij^lift^^^ op dorpsniveau in voor de. leefbaarheid.

;■'

:

veel'al

j

Dorpen en platteland in het centrum van de belangstelling De kracht van dorpen wordt beter erkend en benut. Resultaten worden zichtbaar in de vele plattelandsprojecten die met inzet en draagvlak van vrijwilligers en diverse samen­ werkingspartners zijn ontwikkeld, gerealiseerd en worden gedragen voor de lange ter­ mijn. Ook politici en beleidsmakers krijgen oog voor de ambities, mogelijkheden en de mening van de bewoners van het platteland: "de burger is aan zet". Deze bottom­up benadering is steekhoudend: past onze leden en de vereniging. Groninger Dorpen stelt het centraal in haar activiteiten. Groninger Dorpen ziet het als een belangrijke taak om deze werkwijze nog verder te ver­ sterken en maakt zich o.a, sterk voor de vertaling van de behoeften en belangen van de dorpen naar concrete vervolgacties in de beleidstukken die betrekking hebben op de dorpen en het platteland van Groningen. Drie kerntaken die voortvloeien uit de missie van Groninger Dorpen zijn: Kerntaak 1: Ondersteunen en faciliteren van vrijwilligersorganisaties De vrijwilligers die zich in besturen van dorpsbelangen en dorpshuizen inzetten voor de leefbaarheid van het platteland, krijgen te maken met overheden en maatschappe­ lijke organisaties. Deze organisaties worden veelal geleid door (betaalde) professionals. De vereniging ziet het als haar taak om dorpshuisbesturen en organisaties voor dorps­ belangen desgewenst toe te rusten om een gelijkwaardige gesprekspartner te kunnen zijn. Daarnaast ondersteunt de vereniging op verschillende manieren haar leden bij hun activiteiten. De ondersteuning kan betrekking hebben op praktische aangelegenheden, zoals de ge­ volgen van wet­ en regelgeving of problemen in de bedrijfsvoering, maar ook op visieont­ wikkeling en bestuurlijke zaken. De vereniging sluit aan bij de richting die vanuit de dor­ pen en dorpshuizen zelf wordt aangegeven: bottom­up en gericht op maatwerk. Ook het aanbieden van collectieve voordelen en het uitvoeren van projecten ziet Groninger Dorpen als een concrete manier om dorpen te ondersteunen en te faciliteren.

Missie

Kerntaak 2: Belangenbehartiging van leden Belangenbehartiging is de tweede kerntaak onder het bestaansrecht van de vereniging. Als belangenbehartiger begeeft de vereniging zich op politiek, maatschappelijk en bestuurlijk terrein: ze is betrokken bij politieke besluitvormingsprocessen, neemt deel aan relevante netwerken en fungeert als intermediair tussen haar achterban en de provinciale en lokale overheden. Kerntaak 3: Informeren en aanjagen van leden Groninger Dorpen wil haar leden prikkelen en aanzetten tot vernieuwende activiteiten en initiatieven. Daartoe zal Groninger Dorpen al haar communicatiemiddelen inzetten. Veelal zal het concreet gaan om het verspreiden van (goede) ervaringen elders en het samenbrengen van mensen en ideeén.

gwijz-er

D 2013

HOOFDSTUK 2

D 20U

□

2015

D

2016

¥isie/d@@lstelliiiierB

ÊimÈii^iMjöml^iliiêSsklkmis^

WÊMMSO

Dorpen op eigen kracht Het is de trend dat de overheid zich terugtrekt en de burger steeds meer aan zet is. Bin­ nen het plattelandsbeleid, waar men volgens de LEADER­voorschriften werkt, was dit al een ingebedde werkwijze. De ervaring leert dat dorpsbewoners zeer initiatiefrijk, deskun­ dig en tot veel in staat zijn. "Burgerinitiatief" wordt inmiddels ook vanuit Zorg en Welzijn en lokaal bestuur gestimuleerd. Veel dorpen hebben dorpsvisies en ervaringen met eigen leefbaarheidsinitiatieven, maar de vrijblijvendheid gaat er aL Overheden moeten bezuinigen op hun uitgaven. Dat maakt het anders dan wanneer een nieuwe werkwijze puur vanuit idealisme zou zijn opge­ zet. Maar de effecten zullen op termijn positief zijn en deze staan los van de aanleiding. Projecten en ontwikkelingen met draagvlaak zijn veel duurzamer dan wanneer de over­ heden top­down zaken realiseren binnen dorpen. Hoe dan ook, er komt veel op de dorpen af. Hoe en of ze daarop zijn voorbereid, is belangrijk om te weten voor Groninger Dorpen. Wat IS precies de ondersteuningsbehoefte?

Visie/doelstellingen

Als Groninger Dorpen moeten we voor al onze leden daarom een luisterend oor hebben. Waar ontbreekt het volgens hen aan kennis en waar liggen de ambities van de dorpsbelangen- en dorpshuizenorganisaties. Groninger Dorpen zal met begrip voor hun situatie en gekozen invulling van hun rol/taak moeten handelen. Daar zullen de adviseurs en bestuursleden van Groninger Dorpen goed op toegerust moeten zijn. Groninger Dorpen anticipeert op deze ontwikkelingen via de volgende doelstellingen: Doelstelling h Dichterbij de doelgroep Het intensiveren van het aantal contactmomenten met de leden is een doelstelling voor de komende 4 jaar waar Groninger Dorpen zich voor zal inzetten. De thema-avonden, cursussen en excursies en de Algemene ledenvergadering trekken maar een deel van de leden. Het minder actieve deel blijft buiten beeld. Hebben zij geen voeding nodig, geen behoefte aan uitwisseling of ontwikkeling? Eigenlijk is dat onbekend. Wanneer er vaker interactie is, wordt de ondersteuningsbehoefte duidelijker En wanneer de dienstverlening van Groninger Dorpen beter is afgestemd bij de lokale behoefte, zijn de effecten van de dienstverlening groter. Het streven is daarom beter inzicht in de afstemming tussen vraag en aanbod te krijgen en maatwerk te leveren. Doelstelling 2: Maatwerk per dorp/dorpshuis Dorp(sbelang)en in transitie Er doet zich binnen veel besturen van dorpsbelangen en dorpshuizen een verjonging voon Dit leidt tot een andere soort kennis binnen de groep. De jongere bestuurders zijn anders toegerust dan wellicht de wat traditionele oudere bestuurders: minder praktijk- en levenservaring, maar wel kennis en knowhow op bijvoorbeeld het terrein van ICT of andere beleidsterreinen. Veel dorpsbelangen- en dorpshuizenorganisatie zoeken de samenwerking met andere organisaties. Het versterken van de samenwerking tussen ondernemers en bewoners kan een dorp veel opleveren. Sociale cohesie en economisch handelen komen dan tot elkaar. Vrijwilligers hebben in minder tijd meer resultaat, bijvoorbeeld door samen te werken met ondernemers. Groninger Dorpen gaat haar eigen aanbod nog beter afstemmen op de behoefte van de dorpen.

2013

D 20U

D 2015

2016

Doelstelling 3: Eén voor allen Het perspectief van de dorpen Erworden doorverschillende instanties onderzoeken uitgevoerd op het gebied van plattelandsontwikkeling, leefbaarheid, woningbouw etc. De lokale en provinciale overheid ontwikkelt beleid dat van invloed is op de dorpen. De vereniging bekijkt de beleidsvoornemens en nota's met betrekking tot de dorpen op een kritische wijze. Telkens staat de vraag centraal: wat is het effect voor de dorpen? Gevoed door de contacten met de achterban wil Groninger Dorpen in de netwerken waarvan zij deel uitmaakt en in het overleg met provincie en gemeenten demeningvande dorpen latenhoren.Enopdiemanierdebelangen van haar leden behartigen.

10

Visie/doelstellingen

Doelstelling 4: Versterken netwerkfunctie Samenwerken is een belangrijk middel voor het bereiken van resultaten en daarom een doelstelling voor Groninger Dorpen. Wanneer specifieke deskundigheid niet binnen de organisatie voorhanden is, zal via samenwerking de deskundigheid worden binnengehaald. Door bundeling van krachten van maatschappelijke organisaties die iets toevoegen aan de eigen deskundigheid, kan naar verwachting tegemoet gekomen worden aan de vraag van leden, voor relatief weinig extra kosten. Strategische samenwerking is zowel efficiënt als effectief. Kernkwaliteiten van iedere organisatie worden optimaal benutten. Doelstelling 5: Toekomstbestendige dorpshuizen Waar planvorming voor dorpshuizen en multifunctionele centra plaatsvindt zal Groninger Dorpen zich hard maken voor het waarborgen van de "ontmoetingsfunctie" en het combineren van voorzieningen en diensten. Er dient met alleen gekeken te worden naar de "zakelijke" functies en diensten die daarin worden ondergebracht. De "dorpshuisfunctie" van een dak boven het verenigingsleven en een plek voor gemeenschapsactiviteiten in het dorp moet ook bij het opzetten en exploiteren van multifunctionele centra gewaarborgd zijn. Echter zonder een sluitende exploitatie en visie op de toekomst zal de ontmoetingsfunctie ook geen stand blijven houden. Een horeca-functie kan daaraan bijdragen. Om dorpshuizen toekomstbestendig te maken moet er planmatig gewerkt worden: aan het onderhoud van het gebouw, de organisatie binnen het gebouw, de verbinding met de omgeving en het bestrijden van de kosten voor energie en milieu. Doelstelling 6: Communicatie en aanjagen Via de huidige en nieuwte ontwikkelen communicatiemiddelen wil Groninger Dorpen haar achterban informeren, stimuleren, inspireren en aanjagen. Met de achterban worden hier overigens met alleen de leden van de vereniging bedoeld maar ook de beleidsmakers, politici, samenwerkingspartners en andere organisaties die zich net als Groninger Dorpen inzetten en sterk maken voor een dynamisch en leefbaar Groninger platteland.

11

M 2013

HOOFDSTUK 3

D 20U

□

2015

2016

Strategisch netwerk

Er zijn voor de bewoners van het platteland Groninger Dorpen is dé be langen behartiger voor de organisaties voor dorpsbelangen­ en dorpshuisbesturen in de provincie Groningen. Dit houdt in dat ze zich als pleitbezorger opstelt van lokale initiatieven en dat ze haar leden ondersteunt bij het realiseren daarvan. Anderzijds ontwikkelt ze ten behoeve van haar leden ook diensten, producten en initiatie­ ven en stimuleert hen om daaraan deel te nemen. Door regelmatige contacten met haar leden is ze op de hoogte van wat er binnen de dorpen leeft. Dit geeft Groninger Dorpen de unieke positie om bij plan­ en besluitvormingsprocessen de stem van de dorpen en dorpshuizen te laten horen. Groninger Dorpen heeft echter ook als belangrijke taak relevante bovenlokale en andere relevante informatie naar de leden toe te brengen, waar haar leden binnen hun eigen rol hun voordeel mee kunnen doen. Groninger Dorpen heeft als spin in het web binnen het netwerk van organisaties die op het platteland actief zijn, de weg naar de informatie bin­ nen handbereik. Groninger Dorpen vindt het onderlinge overleggen tussen besturen van dorpshuizen en dorpsbelangen op gemeentelijk niveau van groot belang, omdat in de praktijk veelal sprake blijkt van gemeenschappelijke vraagstukken en ontwikkelingen. In een aantal ge­ meenten is hier in de afgelopen jaren positieve ervaring mee opgedaan. Daarnaast wor­ den er op provinciaal niveau ieder jaar een aantal klein­ of grootschalige evenementen georganiseerd waar leden elkaar kunnen ontmoeten. Dialoog met politiek, bestuur èn de regio Beleid dat door lokale, provinciale of nationale overheden wordt ontwikkeld, is ook van invloed op de bewoners van de dorpen en het platteland. Veelal zijn lokale besturen van dorpshuizen en dorpsbelangen uitstekend in staat om hun visie en mening te geven over ontwikkelingen in en rond het dorp. Bepaalde thema's en onderwerpen vragen echter

12

Strategi.sc/i netwerk

om een integrale visie of specialistische kennis. Groninger Dorpen participeert in het netwerk van (lokale en) provinciale bestuurders en politiek om de dialoog te voeren op het moment dat onderwerpen de dorpsgrenzen overstijgen. Ook heeft Groninger Dorpen zitting in diverse klankbordgroepen en platforms. Op die manier is zij nauw betrokken bij de ontwikkeling van nieuw beleid, en levert zij hier zelf een actieve bijdrage aan. Groninger Dorpen wil nauw betrokken blijven en meewerken aan de realisering van provinciale beleidsvoornemens. De vereniging overstijgt de beleidsperiodes en is een continue factor en kenniscentrum voor het platteland in de provincie Groningen. De vereniging zal met de Provincie jaarlijks nagaan aan welke beleidsprioriteiten de nodige aandacht besteed zal worden.

13

2013

D 20U

□

2015

■

2016

Optrekken met collega­organisaties De vereniging werkt veelvuldig samen met haar collega­organisaties in de provincies Fryslan (Doarpswurk) en Drenthe (BOKD) waarbij uitwisseling van kennis en ervaring centraal staat. Daarnaast is Groninger Dorpen lid van de Landelijke Vereniging van Kleine Kernen (LVKK) en het landelijke Platform Dorpshuizen.nl die op nationaal niveau het plat­ teland en de leefbaarheid in dorpen op de landelijke politieke agenda zetten. C oncreet resultaat van deze samenwerking is de Groninger Dorpendag die iedere vier jaar wordt georganiseerd, voorafgaand aan de verkiezingen van Provinciale Staten, in navolging van het landelijke PlattelandsParlement. Samenwerking met maatschappelijke organisaties Groninger Dorpen wil een vaste samenwerkingspartner zijn voor maatschappelijke orga­ nisaties die gemeenschappelijke belangen vertegenwoordigen, op basis van wederzijds belang en een gelijkwaardige positie. Samen wordt meer gerealiseerd, evenals dat er meer bereikt wordt door leefbaarheid met onderwerpen als duurzaamheid, energiebe­ sparing, etc. te koppelen. Op provinciaal niveau zijn diverse maatschappelijke organisaties en instanties actief die gemeenschappelijke belangen hebben en waarmee op projectbasis of incidenteel wordt samengewerkt. Ook in de komende jaren ziet Groninger Dorpen veel meerwaarde in het samenwerken met deze partijen, waarbij het principe van 'halen én brengen' (wederzijds belang) een belangrijk criterium is. Voorbeelden van maatschappelijke organisaties waar mee wordt samengewerkt zijn (in alfabetische volgorde): o ANWB o C MO Groningen o Huis van de Groninger C ultuur o Huis voor de Sport Groningen o RHC de Groninger Archieven o Landschapsbeheer Groningen 9 Libau ° LTO Noord o MKB Noord » Natuur­ en Milieufederatie Groningen o Onderwijsinstellingen (RUG, Hanzehogeschool, Noorderpoort., etc) o Zorginstellingen o Stichting het Groninger Landschap o Stichting Oude Groninger Kerken o Woningcorporaties

U

Strategisch netwerk "TT-

'-''** 11^ ^f*l^

*ii'^' <- . '

Verder bouwen aan het netwerk Door deelname in het provinciale plattelandsnetwerk is de vereniging in staat om de belangen van haar achterban in te brengen en tegelijkertijd kennis en inzichten te vertalen naar lokale situaties. De komende ja ren wil Groninger Dorpen haar positie in het netwerk verder versterken door zich nog vaker als samenwerkingspartners binnen projecten aan te bieden en/of samenwerkingsprojecten met anderen te initiëren, om gespecialiseerde dienstverlening te kunnen bieden aan de leden, zonder daarvoor extra kosten te maken. Naamsbekendheid is een belangrijke voorwaarde om gekend en erkend te worden in het netwerk. Zij wil zich daarom inzetten voor een grote naamsbekendheid bij de Groninger plattelandsbevolking en voor een imago als speler die er toe dóet als het gaat om de leefbaarheid van het landelijk gebied. De toegevoegde waarde van de vereniging moet duidelijk zijn voor de eigen achterban, maar ook voor de overige spelers in het netwerk. Naast de bestaande communicatiemiddelen, zoals papieren en digitaal Nijsblad, website en folders, zullen we de nieuwe social media vaker gaan benutten.

15

2013

HOOFDSTUK 4

D 20U

D 2015

■

2016

Mm^

■"'

Producten en diensten

Ê®\mmSëfifij§mPÉ@^liii^i^löm^

De vereniging biedt ondersteuning en belangenbehartiging aan organisaties voor dorps­ belangen en dorpshuisbesturen in de provincie Groningen. In dit hoofdstuk gaan we in op de wijze waarop we concrete invulling geven aan deze doelstelling. We benoemen de producten en diensten die door de vereniging worden ontwikkeld. Producten en diensten zijn onderverdeeld in de volgende clusters: 1.

Ledenondersteuning

2.

Belangenbehartiging

3.

Informatievoorziening

4.

Projecten

5.

Innovatie en onderzoek

1. Ledenondersteuning Provinciebreed zijn ervele honderden vrijwilligers actief in dorpshuisbesturen en organisa­ ties voor dorpsbelangen. De achterban van de vereniging wordt gevormd door deze vrijwil­ ligers. Het zijn vaak betrokken dorpsbewoners die zich in hun vrije tijd inzetten om de leef­ baarheid van hun dorp te bevorderen. Daarbij worden ze geconfronteerd met ingewikkelde en ingrijpende wet­ en regelgeving; hun gesprekspartners zijn overheden en vertegenwoor­ digers van professionele organisaties. De vereniging biedt een brede ondersteuning ten behoeve van de organisaties voor dorpsbelangen en de dorpshuisbesturen, o.a. door: Thematische bijeenkomsten Deze bijeenkomsten worden minimaal twee keer per jaar gehouden en zijn exclusief toegankelijk voor leden; de leden dragen zelf de thema's aan die worden behandeld. Collectieve ondersteuning Vrijwillige dorpshuisbesturen worden in toenemende mate geconfronteerd met wet­ telijke voorschriften rondom het runnen van een dorpshuis; denk aan personeelsbe­ heer en milieuzaken (Arbo, Bedrijfshulpverlening enz.). De complexiteit van de regel­ geving maakt de bedrijfsvoering ingewikkeld; daarnaast is het rendabel exploiteren van het dorpshuis vaak een probleem. De adviseur dorpshuizen ondersteunt de be­ sturen bij het vinden van oplossingen voor deze vraagstukken.

16

Producten en diensten

In de gemeenten Delfzijl, Loppersum en de gemeenten van het Westerkwartier, zijn dorpenoverleggen gestart waar Groninger Dorpen een actieve rol op zich neemt. Ook zijn er in verschillende gemeenten inmiddels enkele dorpshuizenoverleggen opgestart. In de toekomst zal de vereniging zich inzetten om in meer gemeenten deze dorpen- en dorpshuizenoverleggen van de grond te krijgen. Het doel van deze dorpen- en dorpshuizenoverleggen is dat de dorpen samen optrekken naar de (lokale) overheden om de (gezamenlijke) zaken die actueel zijn aan te kaarten. Daarnaast leveren de dorpen- en dorpshuizenoverleggen input voor overige activiteiten van de vereniging. Vraagbaakfunctie De vereniging beschikt over een kantoor dat iedere werkdag bereikbaar is voor de leden. De adviseurs kunnen op deze manier een 'helpdesk" realiseren waardoor het mogelijk is snel en adequaat te reageren op vragen. Groninger Dorpen heeft de beschikking overeen Commissie van Advies (CvA) die bij complexe vragen ingeschakeld kan worden. Het aanbieden van een collectieve ledenvoordelen Leden van de vereniging kunnen voordelig gebruik maken van een collectieve verzekering. De premies blijven hierdoor voor de leden betaalbaar Twee andere collectieve ledenvoordelen zijn DorpStroom (collectieve inkoop van stroom) en B0S (uitvoeren van financiële administratie voor enkele dorpshuizen). Groninger Dorpen gaat het aanbod ledenvoordelen nog uitbreiden als de mogelijkheden zich voordoen. Ondersteuning bij aanvragen van subsidies en fondsenwerving De vereniging brengt ook nieuwe regelingen en subsidiemogelijkheden onder de aandacht van haar leden. Daarnaast biedt zij, zo nodig, begeleiding bij het opstellen van projectplannen en subsidieaanvragen.

17

E 2013

D 20U

D 2015

M 2016

2. Belangenbehartiging Zoals in hoofdstuk 2 van dit beleidsplan is gesteld, positioneert Groninger Dorpen zich aan de zijde van de organisaties voor dorpsbelangen- en de dorpshuisbesturen. In overleggen met overheden en maatschappelijke organisaties brengt de vereniging de opvattingen en belangen van de dorpsbevolking naar voren en zorgt dat daarmee in plan- en besluitvorming rekening wordt gehouden. Gemeentelijk Dorpen- en dorpshuizenoverleg per gemeente initiëren en opstarten van het overleg tussen de verschillende dorpencoördinatoren. Provinciaal In regelmatig overleg op bestuurlijk en ambtelijk niveau waarborgt de vereniging de inbreng van haar achterban in provinciale plan- en besluitvormingstrajecten zoals bij het laatste Provinciaal Omgevingsplan is gebeurd. En ook bij het komende Provinciaal Omgevingsplan weer zal doen. De vereniging ontwikkelt op basis van de diverse belangen en standpunten van haar leden een coherente visie op de leefbaarheid en de sociale samenhang in het landelijk gebied van de provincie Groningen en brengt deze in het overleg met belanghebbenden, beleidsmakers, politici en bestuurders in. Landelijk De vereniging is lid van de koepelorganisaties Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen en van Platform Dorpshuizen.nl. Door actieve inbreng in deze organisaties oefent de vereniging invloed uit op het rijksbeleid met betrekking tot de ontwikkeling van het landelijk gebied in het algemeen en wet- en regelgeving die van toepassing is op dorpshuizen en het beleid ten aanzien van leefbaarheid en sociale cohesie in het bijzonden Maatschappelijke organisaties In samenwerkingsverbanden met verschillende partners in het maatschappelijke veld brengt de vereniging het belang van de dorpen in en streeft zij naar synergie tussen de verschillende visies op de inrichting van het landelijk gebied. Wanneer de belangen van de dorpen haaks staan op het provinciale beleid en Groninger Dorpen het tot een gerechtelijke procedure zou laten komen, dan neemt zij de kosten voor eigen rekening.

18

Producten en diensten

3. Informatievoorziening De vereniging heeft de functie van kennisidoorgeefjcentrum. Adviseurs, bestuursleden en leden van de Commissie van Advies beschikken over een schat aan actuele kennis over de thema's die van belang zijn voor de leefbaarheid van de dorpen. Daarnaast is via het kantoor informatie beschikbaar over diverse onderwerpen. De vereniging verspreidt informatie door: Contact met de achterban De vereniging is een echte ledenvereniging; in het contact met haar achterban is de vereniging het sterkst. Daarom zijn de adviseurs en bestuursleden veel op pad. De vereniging krijgt zo een goed beeld van de ondersteuningsbehoefte van haar leden zodat op hun vraag een gericht aanbod kan worden ontwikkeld.

19

D 2013

D 20U

D 2015

■

2016

De nieuwsbrief De papieren nieuwsbrief heeft een oplage van 1000 en wordt verstuurd aan leden, dona­ teurs, overheden en aan maatschappelijke organisaties. Deze nieuwsbrief heeft vooral een PR­functie en verschijnt minimaal 2 maal per jaar, is thematisch van opzet en/of beschrijft good practices. Naast de papieren nieuwsbrief verschijnt er minimaal 6 keer per jaar een digitale nieuwsbrief. Door de hogere frequentie van verschijnen wordt er in deze nieuwsbrief, naast vaste rubrieken als aankondigingen, ingegaan op actuele ontwik­ kelingen. Website De website is in toenemende mate een belangrijke informatiebron voor leden. De ver­ eniging streeft er naar om in de komende beleidsperiode optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van het internet en waar mogelijk nieuwe functionaliteit toe te voegen. De dorpshuizenzoekmachine is reeds ontwikkeld, de functionaliteit willen we zo mogelijk nog verder uitbreiden. Commissie van Advies (C vAl De Commissie van Advies levert gevraagd en ongevraagd advies aan de medewerkers en leden van de vereniging. Ook hebben zij een rol in het signaleren van ontwikkelingen. In de komende beleidsperiode zullen er periodieke bijeenkomsten georganiseerd worden waar kennis en informatie uitgewisseld wordt tussen de C ommissie van Advies en de medewerkers. 4. Innovatie en onderzoek Het vraagstuk van een leefbaar platteland vraagt creatieve oplossingen. Het bestuur en medewerkers van de vereniging zijn er op gericht om samen met dorpen en onderzoeks­ instellingen oplossingen te bedenken voor actuele vraagstukken op dit gebied. Verder zien we het als onze opdracht om vernieuwende initiatieven vanuit de achterban te onder­ steunen en verder te brengen. Bijvoorbeeld door te onderzoeken of het initiatief project­ matig kan worden verkend of uitgeprobeerd. De uitkomsten van projecten worden onder de aandacht gebracht van de aangesloten dorpen. 5. Projecten Met de betrokkenheid bij projecten wordt invulling gegeven aan de doelstelling om bij te dragen aan de leefbaarheid van de dorpen. Door samen te werken met partners kan de vereniging in projecten daadwerkelijk zaken tot stand brengen.

20

Producten en diensten

De vereniging is betrokken bij de volgende initiatieven, die zich mogelijk tot een project kunnen ontwikkelen: Zorg Vanuit de zorg wordt in toenemende mate ervan uit gegaan dat mensen langer thuis blijven wonen. Grote zorginstellingen worden soms aangevuld met of vervangen door kleinschalige lokale voorzieningen. In dit verband zijn er initiatieven gestart rond zorgcoöperaties. Groninger Dorpen is hierbij betrokken en zorgt ervoor dat ook andere dorpen kennis kunnen nemen van deze ontwikkelingen. Breedband op het platteland In toenemende mate is beschikbaar zijn van snel internet belangrijk voor projecten op het gebied van zorg en economische ontwikkeling. Breedband wordt door de marktwerking het eerst aangelegd in stedelijke agglomeraties en de grotere kernen. Kleinere kernen en het buitengebied zullen nog jarenlang verstoken zijn van deze voorziening. Groninger Dorpen neemt deel aan projecten om deze patstelling te doorbreken. Cruciaal hierbij is de samenwerking tussen de bewoners en partijen die belang hebben bij een goede breedband-infrastructuun

21

□

2013

D

20U

D

2015

2016

Energie Lokale energieopwekking kan grote gevolgen hebben voor de leefbaarheid van dor­ pen. Parken voor windenergie zijn beeldbepalend en zorgen voor overlast. Groninger Dorpen faciliteert daar waar nodig dorpen bij dit proces. Maar is, gelet op de gevoe­ ligheid, over sommige onderwerpen niet uitgesproken voor of tegen. Wel willen we ervoor zorgen dat dorpen op een zorgvuldige manier bij de discussie betrokken zijn. Daarnaast is er de opdracht en wens om aan de slag te gaan met het thema duur­ zame energie. De verwachting is dat andere vormen van duurzame energie zoals zonne­energie en biovergistingsinstallaties ook direct of indirect van invloed zijn op de leefbaarheid van het platteland. Zeker als er in coöperatief verband wordt samengewerkt.

22

Economie Dorpen ervaren enerzijds de terugloop van winkels. Aan de andere kant ontstaan er op diverse plaatsen kleine ondernemingen. Ook de opkomst van het Nieuwe Werken vraagt om plaatsen waar gewerkt kan worden. Dorpshuizen lijken hierbij een uitstekende locaties om ZZP-ers of andere "nomadische werkers" te voorzien van een tijdelijke werkplek. Daarnaast kennen dorpen traditioneel een organisatie van de plaatselijke middenstand (een handelsvereniging). Deze worden in toenemende mate omgevormd tot ondernemersverenigingen. Deze ondernemersverenigingen kunnen soms een grote bijdrage leveren aan een dorpsgemeenschap door hun specifieke kennis en kunde. Coöperaties Bovenstaande (mogelijke) projecten kenmerken zich door een gezamenlijke aanpak. Bij al deze thema's lijkt een coöperatieve organisatievorm goed aan te sluiten. 2012 is door de Verenigde Naties uitgeroepen tot het jaar van de coöperaties. Gedurende de komende periode lijkt het onvermijdelijk dat Groninger Dorpen expertise opbouwt rond deze vorm van organiseren. Misschien zou het iets zijn voor de dorpshuizen om bijvoorbeeld hun gezamenlijke inkoop mee te organiseren. We zullen ons verdiepen in de toepassingsmogelijkheden van deze organisatievorm. Dorpsvisies De adviseur begeleidt de dorpen met het opstellen van een dorpsvisie aan de hand van een stappenplan. In de komende periode wordt ingezet op de uitvoering van een groot aantal dorpsvisies. Vanuit het Provinciaal Meerjarenprogramma (PMJP) is geld beschikbaar voor de uitvoering van dorpsvisies. De bottom-up benadering staat hierbij centraal: de methode is gebaseerd op het naar boven halen van de visies en standpunten van de dorpsbewoners. Daarnaast zal in de komende periode worden ingezet op de vertaling van (dorps)visie naar uitvoering. Binnen het bestuur is een toetsingskader ontwikkeld waarmee getoetst kan worden of projecten passen binnen de doelstelling van Groninger Dorpen en daarmee tot uitvoering kunnen worden gebracht.

23

D 2013

D 20U

D 2015

HOOFDSTUK 5

Orgdnisstie

ü 2016

De vereniging Groninger Dorpen kent van oudsher een verenigingsstructuur, waarbij de leden een belangrijke positie hebben. Bestuur De vereniging wordt aangestuurd door een bestuur dat bestaat uit ongeveer 10 leden. De bestuursleden worden vanuit de ledendorpen voorgedragen en tijdens de algemene ledenvergadering gekozen en benoemd. Het bestuur streeft ernaar om persoonlijk contact te onderhouden met de leden en een actieve bijdrage te leveren aan de totstandkoming van het beleid en de dagelijkse uitvoering van taken. Het bestuur komt maandelijks bijeen. Naast het besturen van de vereniging zijn ze nadrukkelijk aanwezig bij activiteiten in de regio en vertegenwoordigen ze de vereniging in werkgroepen en klankborden. Zo mogelijk probeert een regiobestuurder aanwezig te zijn bij gemeentelijke dorpenoverleggen in de regio en andere bijeenkomsten waar de leefbaarheid van het platteland het thema is. Medewerkers Een team van medewerkers zorgt voor de professionele ondersteuning van het bestuur De vereniging telt op dit moment zes medewerkers. Teamleider De teamleider geeft leiding aan de medewerkers en is een aanspreekpunt voor het bestuur op het gebied van personeels-, financieel- en organisatiebeleid. Adviseurs De adviseurs beschikken over specifieke deskundigheid op diverse onderwerpen, variërend van dorpshuizen, plattelandsbeleid tot regelgeving. De adviseurs vormen een aanspreekpunt voor de leden en zullen om die reden ook in de komende beleidsperiode weer een deel van de week op één van de plattelandshuizen in de regio werkzaam te zijn. Secretariaat De secretariële en administratieve ondersteuning wordt verzorgd door twee medewerkers, waarmee het kantoor tijdens kantooruren goed bereikbaar is. Het secretariaat heeft een belangrijke ondersteuningsfunctie voor zowel het bestuur als de medewerkers en is tegelijkertijd een loket waar leden terecht kunnen met vragen.

24

Organisatie

Incidenteel worden externe adviseurs ingezet om tijdelijke drukte of specifieke vragen af te handelen. Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van stagiaires en studenten die in opdracht van de vereniging een deel van hun studie in praktijk brengen. Overzicht van medewerkers in FTE (20131: Teamleider

0,56 fte

Adviseurs

1,89 fte

Secretariaat

1,00 fte

Projecten

0,44 fte

Connnnissie van Advies (CvA) Met de instelling van de Commissie van Advies heeft de vereniging haar specialistische kennis uitgebreid. Ongevraagd en gevraagd kan de CvA het bestuur en de medewerkers voorzien van advies over diverse plattelandsvraagstukken. Leden kunnen op deze manier via kantoor (gratis) antwoord krijgen op specialistische vraagstukken. Huisvesting Het kantoor van de vereniging Groninger Dorpen is vanaf 2009 gevestigd in het gemeentehuis van Ten Boer Daarmee is een nieuwe periode aangebroken, waarin de vereniging zich bewust positioneert als plattelandsorganisatie die dicht bij haar leden staat.

25

□ 2013

D 20U

D 2015

El 2016

Een interne commissie heeft geconstateerd dat de vereniging zich sterk moet maken voor een verdere groei van het aantal leden. Daarmee blijft Groninger Dorpen een organisatie die zich sterk kan maken voor haar leden en namens een grote achterban invloed kan uitoefenen op het beleid. Wat lidmaatschap de leden oplevert moet duidelijker naar voren komen, ook om dorpen en dorpshuizen die nog niet lid zijn over te halen om lid te worden. Via de ontwikkeling en het aanbieden van een uitgebreid pakket ledenvoordelen (verzekeringen, cursussen, excursies, evenementen etc.) kan dit gerealiseerd worden. Daarnaast is er de mogelijk­ heid voor personen en organisaties zich aan te sluiten als Vriend van Groninger Dorpen. Mogelijkheden van onze leden om financieel bij te dragen aan Groninger Dorpen zijn zeer beperkt, aangezien de dorpsorganisaties laagdrempeligheid hoog in het vaandel hebben staan (en dat juichen wij van harte toe). Iedereen in het dorp moet zich kunnen aanslui­ ten bij de dorpsbelangenorganisatie en zich welkom voelen in het dorpshuis. Gemiddeld betaald een gezin in een dorp € 5,­ contributie aan hun eigen dorpsbelangenorganisatie, slechts voldoende om een jaarvergadering en misschien een dorpskrantje mee te kunnen bekostigen. Groninger Dorpen in de regio (verplaatsen van formatie naar de regio) In de verschillende regio's van de provincie zijn plattelandshuizen gerealiseerd in het kader van de uitvoering van de diverse Leaderprogramma's. Groninger Dorpen onder­ steunt deze ontwikkeling en gaat vanuit deze plattelandshuizen het netwerk in het des­ betreffende gebied versterken. Op deze manier staat de vereniging dichter bij de leden. Praktisch gezien betekent dit dat een medewerker van de vereniging een dag(deel) op de locatie kantoor houdt. Stichting Ondersteuning Groninger Dorpen (SOGD) Verenigingstaken versus risicodragende activiteiten De vereniging Groninger Dorpen ziet zich geconfronteerd met toenemende financiële ri­ sico's als gevolg van grootschalige projecten en langlopende contracten (personeel, huis­ vesting). Tegelijkertijd is de vereniging afhankelijk van subsidies die voor relatief korte periodes worden toegekend. Om de leden te beschermen voor eventuele nadelige gevolgen van de langlopende ver­ plichtingen en de kortlopende zekerheden heeft het bestuur besloten om een stichting op te richten. Deze stichting staat volledig ten dienste van de vereniging en is enkel opgericht om de 'risicodragende' activiteiten in onder te brengen. De stichting treedt dan ook niet zelfstandig naar buiten.

26

«

­4

^

;

2@H %^

'^ ' , ' ,

,y^^:r ­ v * ­ > . : ^ ^ ^ ;'^

:

. >

imi

2mê j,

: ­ ' ' " : . ' .

­ \

■■

.

.

■■

0^© Hendrik Westerstraat 24 9791 CT Ten Boer

Terugblik Beleidsperiode 2009-2013 Groninger Dorpen heeft in de beleidsperiode 2009-2013 vanuit de volgende clusters haar werkzaamheden verricht: 1. Belangenbehartiging en spreekbuis 2. Ledenondersteuning 3. Aanjaagfunctie Het beleidsplan kent naast de clusterindeling een onderverdeling in drie thema's; wonen, werken, leven. Aan alle thema's is de afgelopen beleidsperiode gewerkt (zie hiervoor ook de jaarverslagen). 'Voor de terugblik is gekozen om de indehng van de clusters leidend te laten zijn. Per onderwerp zal aangegeven worden onder welk thema het valt. I.

Belangenbehartiging en spreekbuis, voorbeelden

Dorpshuizen {thema:leven) Samen met de Koninklijke Nederlandse Heidemaatschappij is er voor 10 dorpshuizen een meerjarenonderhoudsplan opgesteld. Het zijn 10 pilots, die dienen als voorbeeld voor andere dorpshuizen in de provincie. Bedoeld om het planmatiger werken te promoten en achterstallig onderhoud op langere termijn te voorkomen. De Gemeente Eemsmond heeft het onderhoudsplan als onderdeel van het dorpshuizenbeleid geadopteerd. Energiebewustzijn in dorpshuizen wordt belangrijker omdat energierekeningen op termijn onbetaalbaar worden. Leden van Groninger Dorpen kunnen via "Dorpsstroom" (collectieve inkoop voor dorpen/dorpshuizen, tegen gunstige voorwaarden) inmiddels ook besparen op hun energierekening. In het Westerkwartier is inmiddels een project in ontwikkeling om voor alle dorpshuizen een EPA (energie prestatie advies) te laten maken. Kosten worden grotendeels gedragen door de plaatselijke woningcorporatie. Doorkijk naar de komende jaren Onze rol zal zijn om de dorpshuizen nog beter toe te rusten op de toekomst. Het wordt steeds lastiger om de begroting rond te krijgen. Energiebesparing kan een belangrijke rol spelen om een financieel gezond dorpshuis te krijgen. Wellicht kan er een relatie gezocht worden in de energiecorporaties op dorpsniveau. Landelijk netwerk (thema: wonen) Groninger Dorpen neemt actief deel aan het landelijk PlattelandsParlement en brengt daarbij haar Groninger thema's in bij de landelijke politiek. In het structurele overleg van de LVKK heeft Groninger Dorpen een belangrijke rol. Als een van de meest professioneel georganiseerde kleine kernen organisaties in Nederland brengen we veel expertise naar andere delen van het land, zoals onze dorpsvisiemethode, maar doen ook zeker inspiratie op uit de andere regio's. Bijvoorbeeld het opzetten van een zorgcorporatie of dorpsaccommodatieplan

Postbus 23 ~ 9790 AA Ten Boer t f e I

."•

(050) 306 29 OO' (050) 306 29 09 info@groningerdorpen:nl' www.groningerdorpen.nl

KvK 40025129 Rabobank 3791.25.919

Doorkijk naar de komende jaren Het laatste Plattelandsparlement heeft geresulteerd in budget voor 4 jaar om het netwerk van de LVKK (landelijke netwerk provinciale dorpenkoepels) professioneler neer te zetten en in budget voor concrete projecten die deels bij de provinciale koepels worden uitgevoerd (actief burgerschap, BZK). Krimp (thema: wonen) Met betrekking tot de krimp kreeg Groninger Dorpen veel bijval met haar krimpvisie: "Dorpen geven geen krimp". Het leverde de eerste prijs op de noordelijke krimpbeurs in Veenhuizen. In de daaropvolgende flyer "Kop d'r veur" doen we de dorpen 20 praktische aanbevelingen hoe ze de leefbaarheid in hun eigen dorp en regio goed kunnen houden en/of verbeteren. Daarin kwam samenwerken tussen en binnen het dorp en eigen initiatief als belangrijke speerpunten naar voren. De flyer heeft gefunctioneerd als een visitekaart van Groningen en Groninger Dorpen. Doorkijk naar de komende jaren Naar aanleiding van krimp komen er in de (nabije) toekomst veel initiatieven op het gebied van nieuw burgerschap. Te denken valt hier aan een soortgelijk project als het Friese "ons dorp in 2020". Wij denken dat we binnen dat thema onze ervaringen die we opgedaan hebben in het krimpvraagstuk goed kunnen gebruiken. We willen dorpsbewoners bagage meegeven zodat ze de verantwoordelijkheid voor de eigen leefomgeving aankunnen. Onderdeel daarvan zal zijn het boven water halen van kennis en kunde die in ieder dorp aanwezig is. Algemeen falie thema's) Belangenbehartigingsthema's waar afgelopen jaren brieven, artikelen, persberichten of bijeenkomsten aan zijn gewijd zijn o.a.: vervanging hoogspanningsmasten, buizenzone, stadsrandvisie, Reitdiepdal, zwaar verkeer door dorpen, aardbevingsschade, landschap Oldambt, Regiopark/regiovisie, breedband internet, etcetera. 2.

Ledenondersteuning

(Thema's wonen, werken en leven) Medewerkers van Groninger Dorpen nemen deel in de expertteams die vanuit het Loket leve(n)de dorpen opgericht zijn. Door deze deelname hebben we dorpen goed kunnen helpen om kleine initiatieven op het gebied van leefbaarheid verder te brengen. Uit een dorpsvisie komen vaak vervolgprojecten voort die ingebracht kunnen worden in het expertteam. Een dorp krijgt daarmee eerder de mogelijkheid om een actie concreet te maken. Dit werkt zeer motiverend om de overige activiteiten voorkomend uit de dorpsvisie op te pakken. Bestuurders van dorpshuizen en dorpsbelangen hebben te maken met weglekkende kennis door de soms vele bestuurswisselingen. In de afgelopen jaren zijn de volgende cursussen gegeven voor de dorpsbelangen en dorpshuizenbestuurders: o Effectief vergaderen • Instructie Verantwoord Alcoholgebruik • Cursus Ruimtelijke Plannen » Financiële administratie • Effectief communiceren met de gemeente • Fondsenwerving en projectplannen maken

Leden worden geholpen bij het terugvragen van de energiebelasting, maar ook bij onder meer het opzetten van een projectvoorstel en fondsenwerving. Groninger Dorpen brengt goede ervaringen van het ene dorp over naar het andere en ook van slechte ervaringen wordt geleerd. In die zin helpen de leden elkaar, Groninger Dorpen is de verbindende schakel. Doorkijk naar de komende jaren We willen nog meer aandacht besteden aan streekeigen mogelijkheden, bijvoorbeeld door dorpenoverleggen per gemeente of per streek/regio. Een kapstok voor deze overleggen kan zijn het bij elkaar leggen van de verschillende dorpsvisies in de regio om zo de gemene deler te vinden waar acties uit voort kunnen komen. Door de aanstaande gemeentelijke herindelingkan de positie van dorpen veranderen. Ze worden dan in de gemeente i van de velen. Wij willen met de dorpen al voor dat de gemeentelijke herindeling een feit is in gesprek over hoe ze als dorp dit proces het beste kunnen ingaan. Ook gaan we binnen de dorpen op zoek naar mogelijkheden om het verenigingsleven bloeiend te houden. Hier kan gedacht worden aan het samengaan van verschillende verenigingen om zo de bestuurlijke druk te verminderen. Een ander effect daarvan is dat het besturen aantrekkelijker wordt, waardoor er een stabieler bestuur kan ontstaan. j.

Aanjaagfunctie

Dorpscorporaties/duurzame dorpen (thema: wonen) De Natuur en Milieufederatie is van start gegaan met het project Lokale Energie Voorwaarts. Verondersteld wordt dat het realiseren van een (lokale) energiecorporatie kan bijdragen aan de sociale cohesie. Het samen werken aan een tastbaar project in het dorp geeft nieuwe energie en een positieve bijdrage aan de leefbaarheid. Het project "Zon voor dorpen" (samen overstappen op zonne-energie) heeft de sociale effecten onderzocht. Bestuurslid van Groninger Dorpen, Jan Hut, forumlid tijdens de afsluitende conferentie, gaf aan dat sociale cohesie in ieder geval een voorwaarde is voor een dergelijke aanpak. Dat biedt dus perspectief op dit terrein voor veel dorpen in de provincie. In de regio Centraal is binnen het project Sterke Dorpen, waar netwerkvormingcenXraa[ stond, het project Duurzame Dorpenverkiezing georganiseerd. Het gaat daarbij onder meer om samen aan de volgende onderwerpen te werken: zelfvoorzienendheid van dorp of dorpshuis en sociale cohesie in het dorp. Deze verkiezing is deels georganiseerd ter inspiratie van niet-deelnemers. Daarom is er veel aandacht voor verspreiding van informatie, ervaringen en succes verhalen geweest. Doorkijk naar de komende jaren In 2014 wordt het succesvolle concept Sterke Dorpen provinciebreed uitgerold. Onder de deelnemers zijn ook enkele dorpshuizen en potentiële dorpscoöperaties. Verder blijven wij ons inspannen om sociale cohesie een onderdeel te laten zijn van het proces om te komen tot dorpscoöperaties. Wij zullen daartoe verdere samenwerking zoeken met partijen als de Natuur en Milieufederatie en de Nom.

Werken op het platteland (thema: werken) Het netwerk Ondernemende Vrouwen is de afgelopen jaren tot stand gekomen. Groninger Dorpen heeft hier een faciliterende rol in gespeeld. Onderwerpen die bij de verschillende netwerken aan bod kwamen zijn: o Matchen van vraag en aanbod o Rol van de vrouwelijke ondernemer op het platteland o Onderlinge samenwerking We hebben ons ook ingespannen om mee te denken om een goede herbestemming te vinden voor leegkomende agrarische bebouwing. Doorkijk naar de komende jaren In een samenleving en economie waarin internet een steeds belangrijker rol gaat spelen, is een goede digitale infrastructuur onontbeerlijk. Wij willen ons inzetten om meer snellere internetverbindingen op het platteland te realiseren. Dit kan meer mogelijkheden bieden voor verschillende nieuwe vormen van bedrijvigheid (bijvoorbeeld bedrijven die via internetwinkels vanuit het dorp materialen gaan leveren). Ook het "nieuwe werken" kan door deze infrastructuur meer vorm krijgen. Op deze manier wordt het voor dorpsbewoners makkelijker om in het dorp te kunnen blijven wonen. Wandelen (thema: leven) De afgelopen jaren is aandacht geschonken aan wandelen als middel om het platteland op een positieve manier onder de aandacht te brengen. We hebben dat gedaan door middel van het ontwikkelen van Groningen Loopt wandelroutes in het regiovisiegebied. Daarnaast voeren we samen met Landschapsbeheer Groningen en Stichting Oude Groninger Kerken het project Wandelen Groningen uit. Doorkijk naar de komende jaren De focus voor wat betreft wandelen zal liggen op de verdere uitvoering van het project Wandelen Groningen. Ook het up-to-date houden van de huidige Groningen Loopt wandelroute behoort tot de taken. Wens voor de toekomst In de projecten "Groningers aan Zet!" en "Sterke Dorpen (regio centraal)" is er een goede samenwerking geweest met de provincie Groningen. In deze projecten hebben wij de "makelaarsfunctie' vervult; de brug slaan tussen overheid en burgers. We hebben dit vooral gedaan op het terrein van Burgerschap en samenwerken. Deze functie willen we ook graag in de toekomst vervullen in de verschillende leefbaarheidsprojecten. Wij zien de noodzaak voor de rol steeds groter worden in het licht van de terugtrekkende overheid. Wij bieden daarin praktijkkennis en een groot bewonersnetwerk. Met meer menskracht op kunnen wij deze rol vaker en nog beter invullen.