Dik Roseboom
V&VN Arboverpleegkundigen Sociale Zekerheid
• Van WAO naar WIA • Wet verbetering Poortwachter • Nieuwe ziektewet
Van WAO naar WIA
Wijziging regelgeving 2005-2006 • 1 juli 2004: nieuw schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidsverzekering • 1 juli 2005: gedwongen aansluiting bij Arbodienst niet altijd meer van toepassing • 1 januari 2006: invoering WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen =nieuw WAO-stelsel)
Arbeidsongeschiktheidsbeoordeling
WAO / WIA • UWV beoordeelt wat de werknemer nog kan = resterende verdiencapaciteit (RVC)
• Beoordeelt de verdiencapaciteit in zijn algemeen en niet alleen voor het eigen werk
Wat is er veranderd? Arbeidsongeschiktheidsstelsel (werknemer is 2 jaar ziek)
Minder dan 35% arbeidsongeschikt
Gedeeltelijk arbeidsongeschikt 35% tot 80% of meer, maar niet langdurig
Werknemer blijft in dienst bij werkgever tegen lager loon Werknemer benut verdiencapaciteit voldoende
Volledig en langdurig arbeidsongeschikt (80% of meer) Werknemer ontvangt een uitkering van 75% van het max. dagloon
Werknemer benut verdiencapaciteit onvoldoende
IVA en WGA Duurzaam en volledig arbeidsongeschikt
Loondoorbetaling periode 2 jaar
35 tot 80% arbeidsongeschikt Niet duurzaam volledig arbeidsongeschikt
Minder dan 35% arbeidsongeschikt IVA = Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten WGA = Werkhervattingregeling Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten Ro-Ad Arbodienstverlening
IVA
WGA
Geen
WAO • WAO blijft van toepassing voor de medewerkers die voor 1 januari 2004 arbeidsongeschikt zijn geworden • Huidige arbeidsongeschiktheidsklasse vanaf 15% tot 80% blijft voor deze medewerkers van toepassing • Medewerkers geboren na 1949 worden éénmalig cohortsgewijs opnieuw beoordeeld • Automatische herbeoordelingen komen te vervallen. • Medewerkers kunnen nog wel opnieuw worden beoordeeld
WGA-uitkering • WGA loongerelateerde uitkering - duur afhankelijk van arbeidsverleden tussen 3 maanden en 3 jaar + 2 maanden (38 maanden) - hoogte: 70% x (dagloon – actueel inkomen)
• WGA-vervolguitkering - duur tot 65 jaar bij voorduren van AO-heid - Niet werken: 70% min.loon x AO-percentage - Wel werken: 70% x laatste loon – RVC
Duur loongerelateerde uitkering • • • • • • • • •
1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar …… 38 jaar 39 jaar 40 jaar
- 3 maanden -
3 maanden 3 maanden 4 maanden 5 maanden ….. 38 maanden 38 maanden 38 maanden
Voorbeeld • Klaas is arbeidsongeschikt geworden en verdiende een salaris van € 40.000,= • Was fulltime werkzaam sinds 1991, werkt dus 21 jaar en heeft recht op een loongerelateerde uitkering van 21 maanden • Minimumloon bedraagt € 16.392,= • Arbeidsongeschikt sinds 1 april 2012 • UWV stelt RVC vast op € 20.000,= • Klaas heeft een AO-percentage van 50%
Uitwerking zonder werkhervatting 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 WGA loon gerelateerd Wulbz Wulbz 0 jaar 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4
Salaris is € 40.000,=,
WGA vervolguitkering
jaar 5
jaar 6
Salaris 2e ziektejaar 70% van € 40.000,= is € 28.000,=
Arbeidsongeschiktheidpercentage is 50% = RVC is € 20.000,=
Loon uit inkomsten is € 0,= WGA Loon gerelateerde uitkering 70% van € 40.000,= is € 28.000,= WGA Vervolguitkering is 70% min.loon x AO-percentage = € 6.237,= Ro-Ad Arbodienstverlening
jaar 7
Uitwerking werkhervatting < RVC 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 € 21.000,=
15.000
WGA loongerelateerd
€ 14.000,= WGA vervolguitkering
10.000 5.000 Wulbz
Wulbz
Loon € 10.000,=
Loon € 10.000,=
0 jaar 1
Salaris is € 40.000,=,
jaar 2
jaar 3
jaar 4
jaar 5
Salaris 2e ziektejaar 70% van € 40.000,= is € 28.000,=
Arbeidsongeschiktheidpercentage is 50% = RVC is € 20.000,=
Loon uit inkomsten is € 10.000,= WGA Loon gerelateerde uitkering 70% van € 40.000,= - € 10.000,= is € 21.000,= WGA Vervolguitkering is 70% van € 40.000,= - € 20.000,= is € 14.000,=
Uitgangspunt niet meer minimumloon maar salaris en RVC Ro-Ad Arbodienstverlening
jaar 6
jaar 7
Uitwerking werkhervatting = RVC 40.000 35.000 30.000 € 14.000,=
25.000
WGA loongerelateerd
€ 14.000,= WGA vervolguitkering
20.000 15.000 10.000 5.000 Wulbz
Wulbz
Loon € 20.000,=
Loon € 20.000,=
0 jaar 1
Salaris is € 40.000,=,
jaar 2
jaar 3
jaar 4
jaar 5
Salaris 2e ziektejaar 70% van € 40.000,= is € 28.000,=
Arbeidsongeschiktheidpercentage is 50% = RVC is € 20.000,=
Loon uit inkomsten is € 20.000,= WGA Loon gerelateerde uitkering 70% van € 40.000,= - € 20.000,= is € 14.000,= WGA Vervolguitkering is 70% van € 40.000,= - € 20.000,= is € 14.000,=
Uitgangspunt niet meer minimumloon maar salaris en RVC Ro-Ad Arbodienstverlening
jaar 6
jaar 7
WIA stelsel heeft gevolgen (1) •
1. WGA Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten 20% - 65% - in voldoende mate werken - (meer) werken moet lonen - in principe recht op een loonaanvulling tot 67 jaar (pensioen) - aanvulling 70% van verschil oude en nieuwe loon
WIA stelsel heeft gevolgen (2) •
2. WGA Ook voor niet duurzaam arbeidsongeschikten 80% - 100%
- Wel volledig maar niet duurzaam (< 5 jaar) - Periodieke herkeuring door UWV
WIA stelsel heeft gevolgen (3) •
3. IVA Volledig en duurzaam arbeidsongeschikt 80% - 100% - Herstel binnen vijf jaar niet mogelijk (duurzaam) - Recht op een uitkering van 75% van laatstverdiende loon - uitkering tot 67 jaar
Aanpassing keuringsmethodiek •
Schattingsbesluit: 1. 2. 3. 4.
•
Minder aantal functies nodig Arbeidspatroon niet meer mogelijk Urenomvang maatmanfunctie niet meer bepalend Algemeen gebruikte bekwaamheden (nederlandse taal spreken; computervaardigheden)
Resultaat: minder kans op arbeidsongeschiktheid
WIA samengevat • Minder kans op arbeidsongeschiktheidsuitkering • Arbeid loont meer dan in oude stelsel • Medewerkers die geen recht hebben op WIA-uitkering blijven in dienst van de huidige werkgever • Werkgever moet meer en aantoonbaar re-integratie inzetten • Werknemer moet zich maximaal inspannen en meewerken
Wijzigingen arbeidsvoorwaarden per CAO verschillend • Loondoorbetaling - eerste ziektejaar (wettelijk
- tweede ziektejaar
100% 70 %)
70%
• De arbeidsongeschikte medewerker die gedeeltelijk werkt krijgt naar rato van de gewerkte uren 100% loondoorbetaling over deze gewerkte uren
Afspraken versnelde re-integratie • Werkgever is verplicht een zieke medewerker te plaatsen in ander werk dat past bij zijn belastbaarheid • Arbeidsongeschikte medewerker heeft een voorrangspositie bij herplaatsing • In overleg met de casemanager van de arbodienst snel starten met externe re-integratie • Medewerker is verplicht om te werken aan zijn herstel • Medewerker is verplicht om mee te werken aan de reintegratie
Belangrijkste boodschap 1.
Werkgever – – –
2.
Vandaag starten met re-integratie Opzetten mobiliteit Continu kijken naar bedrijfsprocessen
Medewerker – –
Vandaag starten met re-integratie Vandaag bezig zijn met bekwamen
Wet Verbetering Poortwachter
Doelstelling • Het terugdringen van het beroep op de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen door het actiever betrekken van werkgevers en werknemers in het re-integratieproces • Per 01 april 2002 in werking getreden
De ziekmelding • Werkgever meldt ziek in verzuimsysteem • Bij lang verzuim binnen 6 weken een Probleemanalyse door Arbodienst • Binnen 8 weken stellen werkgever en werknemer Plan van Aanpak op • Na 42 weken ziekmelding bij UWV • Rond 52 weken opstellen 1ste jaarsevaluatie
Het re-integratiedossier • Het verloop van het ziekteverzuim • Activiteiten door werkgever ondernomen in het kader van terugkeer naar werk • Activiteiten door werknemer ondernomen in het kader van terugkeer naar werk • Alle correspondentie en documenten die op terugkeer betrekking hebben
Probleemanalyse • Bedrijfsarts geeft binnen zes weken aan wat de zieke werknemer nog wel kan i.p.v. wat hij of zij niet meer kan. • Aangegeven moet worden hoe herstel bevorderd kan worden • Na 9 maanden opstellen van een Beperkingenlijst (FML) en het starten van een arbeidskundig onderzoek
Het re-integratieverslag • Moet na 21 maanden bij UWV worden ingediend bij aanvraag WIA en hierin moet werkelijk iedere stap die is gedaan om terugkeer in werk mogelijk te maken worden vastgelegd • E.e.a. wordt door UWV getoetst
Plan van aanpak • Activiteiten die werkgever en werknemer hebben ondernomen om terugkeer te bespoedigen • Doelstellingen en de termijnen • Wie de re-integratie begeleidt (casemanager) • Evaluatie van ingezette acties • Contacten Arbodienst, werkgever en werknemer • Bijstelling Plan van Aanpak
Toetsing door UWV • Dossier compleet • Werkgever moet passende arbeid aanbieden of bevorderen bij een andere werkgever • Geleidelijke werkhervatting moet mogelijk gemaakt worden • Medisch arbeidskundig onderzoek (9e maand) • Werknemer wordt verplicht passende arbeid te aanvaarden, binnen en buiten de organisatie • Starten externe re-integratie (12e maand)
Sancties • Als werkgever en werknemer in gebreke blijven kan WIA aanvraag worden afgewezen • Als alleen werkgever in gebreke blijft volgt loondoorbetalingplicht van 1 jaar • Als alleen werknemer in gebreke blijft kan werkgever loonbetaling opschorten en kan UWV de WIA en WW uitkering afwijzen
Ervaringen • • • • •
snel inzetten re-integratietraject bewust met re-integratie aan de slag duidelijke rol medewerker en werkgever stok achter de deur (wettelijke maatregelen) verzuim gedaald van 5,4 naar 3,9 %
Ziektewet
Ziektewet • • • • • •
Nieuwe Ziektewet Kosten Consequenties Vijf Casussen Wat te doen? Mogelijke teksten
Ziektewet
Om ziek van te worden
Ziektewet Waarom aanpassing ziektewet? Werkgevers versus uitzendkrachten
Ziektewet Waarom deze wet? • 2001 ca. 1.000.000 in de WAO (onhoudbaar) • 2002 Wet Verbetering Poortwachter (vervuiler betaalt principe) en afbouwen instroom WAO. • 2006 invoering WIA. • In 2012 instroom in de WIA/WAO/WGA met 65 % teruggebracht. • Er is een duidelijke teruggang van aantal blijvend zieke personen. En hierdoor veel minder kosten voor het Rijk.
Waarom deze wet? • Instroom WIA vaste medewerkers is sinds 2006 terug gelopen van 65% naar ongeveer 40%. • Instroom vangnetters (flex medewerkers) is sinds 2006 toegenomen van 35% naar 60%. •
Grootse vervuiler zijn de grote werkgevers, 70% van de vangnetters komt hier vandaan.
Ziektewet • •
• •
Wat zijn de aanpassingen? Kosten worden verhaald op de werkgever Hoe kosten door UWV worden teruggehaald is afhankelijk van loonsom van de werkgever Wet is midden 2013 aangenomen met terugwerkende kracht 0101-2012 Als u oud medewerker zich binnen 28 dagen ziek meldt dan wordt de schade als nog doorbelast aan de werkgever (behalve als de WW uitkering al is toegekend)
• Hetzelfde geldt indien uw medewerker ziek uit dienst gaat
Hoe vindt een beoordeling plaats? Situatie 2014 Ziektewet (medewerker
WGA-Flex
ziek tijdens contract periode)
WGA-Vast
(medewerker ziek na contract periode)
Kleine werkgever (loonsom < €307.000)
Sectorpremie of EDR
Sectorpremie
Sectorpremie of ERD
Middelgrote werkgever (Ls tussen €307.000 en € 3.070.000)
Combinatie Sectorpremie/ gediff. Premie, of ERD
Combinatie Sectorpremie/ gediff. Premie
Combinatie Sectorpremie/ gediff. Premie, of ERD
Grote werkgever Ls > € 3.070.000
Gediff. Premie of ERD
Gediff. Premie
Gediff. Premie of ERD
Ziektewet Consequenties • Twee jaar lang door betalen, zonder grip op proces • Na 2 jaar WIA beoordeling en WGA uitkering en dan nog tien jaar lang door betalen …….
Ziektewet - WGA Vijf Casussen • • • • •
Poolse medewerker kwekerij mw. B. Vertegenwoordiger dhr. Z. Bijrijder dhr. H. Telefoniste mw. S. Accountmanager verzekeringen dhr. U.
Ziektewet Wat te doen? • • • •
• • • • •
Addendum huidige arbeidsovereenkomsten Aanpassen arbeidsovereenkomsten Aanpassen verzuimbeleid Samen met medewerker voor dat hij uit dienst gaat de WW aanvragen (kan één maand voor uit diensttreding) Controle bij medewerker die uit dienst gaat na 28 dagen Begeleiding bij medewerker die ziek uit dienst gaat Altijd in bezwaar gaan tegen uitspraak UWV Vaststelling Premies Belastingdienst controleren Premies Belastingdienst onduidelijk dan in bezwaar gaan
Ziektewet Mogelijke teksten Ziek uitdienst Indien u ziek uit dienst gaat na beëindiging van uw tijdelijk arbeidscontract (van rechtswege) of u meldt zich binnen 28 dagen ziek bij het UWV Werkbedrijf, nadat u uit dienst bent gegaan, dient u zich diezelfde dag ook te melden bij de ex-werkgever (naam invullen)
Ziektewet Mogelijke teksten In het kader van de Modernisering Ziektewet 2013 (BeZAVa) is de werkgever verantwoordelijk voor de re-integratie. U dient beschikbaar te zijn voor de bedrijfsarts en/of andere deskundigen om uw herstel te bevorderen en actief deel te nemen aan uw re-integratie naar passende arbeid op de arbeidsmarkt gelijk aan de situatie indien u nog wel in dienst zou zijn bij de werkgever.
Ziektewet Mogelijke teksten Sanctiebeleid Wanneer u niet (voldoende) meewerkt aan uw re-integratie, of niet handelt volgens de regels van het verzuimreglement is de werkgever bevoegd om onder andere de volgende (wettelijke) sancties op te leggen: Kosten UWV worden doorbelast aan de ex-medewerker
Ziektewet-WGA Houdt grip op het proces
Ro-Ad kan u hierbij helpen