VUmc wil zich van beste kant laten zien

25 augustus 2011 – nummer 17

Uit de rode cijfers

Bijwerkingen steeds beter gemeld

Multidisciplinaire teams klaar voor de start

‘Het is mooi geweest’

Back2School helpt ze de schoolbank in

VUmc stevent af op een financieel tekort van 9,4 miljoen euro. In Maandberichten legt Elmer Mulder uit hoe we het tij kunnen keren ▶ pagina 2

Steeds meer artsen van VUmc melden bijwerkingen van geneesmiddelen bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb ▶ pagina 3

In september wordt de nieuwe polikliniek VUmc Cancer Center Amsterdam – diagnose en behandeling in gebruik genomen ▶ pagina 4

Samen met Tracer kijkt Jean Savelkoul terug op een roerig decennium (ruimschoots) bij VUmc ▶ pagina 7

Back2School biedt mensen met een psychiatrische achtergrond de kans om zich te oriënteren op een nieuwe opleiding ▶ inDrukken

Foto Jean-Pierre Jans

Bijzondere donateurs gezocht

Vakantiewerk in VUmc

Studiefinanciering is geen vetpot

n Jeroen Kleijne

ook wat meer medische ervaring op te doen, maar dat is wat lastiger te regelen. Ik ben nog geen arts en natuurlijk ook geen verpleegkundige. Maar alles bij elkaar is het heel leerzaam om te zien hoe het er in VUmc achter de schermen aan toegaat. Er gebeurt heel veel waar je als aankomende arts helemaal geen wetenschap van hebt”, aldus Jo-Ann Postma.

“Voorheen werkte ik als receptioniste op een sportschool, maar werken voor het flexbureau leek me een goede manier om het ziekenhuis en de organisatie beter te leren kennen. In eerste instantie hoopte ik naast mijn studie

Eye-opener De geneeskundestudent heeft de afgelopen maanden onder meer gewerkt als ‘manka’ (baliemedewerker met administratieve taken) op de kinder-ic en administratief medewerker op het onderzoeksinstituut

Geneeskundestudent Jo-Ann Postma is net begonnen aan haar masteropleiding. Om wat bij te verdienen, doet ze sinds twee jaar naast haar studie administratief werk via het flexbureau van VUmc. Een leerzame ervaring.

cca/v-ici. Ook deed ze voorbereidend werk voor het project spraaktechnologie, waarbij gesproken tekst door de computer wordt omgezet in schriftelijke tekst. “Voor dat project heb ik op verschillende afdelingen gekeken naar de snelheid van de netwerklijnen en de geschiktheid van de aanwezige computers. Op die manier heb ik veel geleerd over computers en dat is natuurlijk altijd handig. En ik heb verder ontdekt hoe belangrijk een ‘manka’ is voor een afdeling. Een manka doet veel meer dan alleen receptiewerk, van labuitslagen opvragen tot patiënten in- en uitschrijven. Dat was wel een eye-opener.”

Dichtbij toekomstig vak Postma gaat ook de rest van haar studietijd door met haar werk via het flexbureau. “Het is me heel goed bevallen. Als ik vrij heb en er is werk voor me, wil ik dat zeker aanpakken. Het is leuk om als geneeskundestudent in een ziekenhuis te werken, op die manier sta je toch wat dichter bij je toekomstige vak.” Ze heeft geen specifiek doel voor het geld dat ze verdient. “Het gaat vooral op aan mijn studieboeken en aan het huishouden. Studiefinanciering is geen vetpot. Geld dat je verdient, heb je gewoon nodig om van te leven.”

VUmc wil zich van beste kant laten zien Het gros van de patiënten komt bij VUmc terecht via een verwijzer. In veel gevallen is dat de huisarts of een medisch specialist. Maar het kan bijvoorbeeld ook een tandarts, fysiotherapeut of verloskundige zijn. De relatie met verwijzers is van essentieel belang, zeker nu ziekenhuizen zich op de markt van vraag en aanbod moeten onderscheiden. n Marianne Meijerink “Natuurlijk staat de patiënt hier centraal”, zegt communicatieadviseur Marije Poortvliet, “maar je moet niet uit het oog verliezen dat

juist daarom verwijzers een heel belangrijke doelgroep zijn. Zonder verwijzers zouden die patiënten ons nooit bereiken.”

Aan de slag Poortvliet is een jaar geleden speciaal aangesteld bij de dienst communicatie om plannen te maken voor verbetering van de relatie met verwijzers. Ze doet dat in nauwe samenwerking met Christine van Hartingsveldt, stafadviseur zorg en logistiek. Een stuurgroep, onder voorzitterschap van directeur medische zaken Bas Geerdes, bewaakt het proces. ‘Met verwijzers aan de slag’, het plan van aanpak dat de stuurgroep onlangs presenteerde, dient als richtsnoer voor een aantal nieuwe initiatieven. Zo is er nu een centraal punt (‘loket’) voor vragen

van en over verwijzers, wordt de informatievoorziening aan verwijzers verbeterd – onder meer door middel van een verwijzersnieuwsbrief en een website over wachttijden – komt er een format voor een ontslagbrief die binnen 24 uur naar de huisarts gaat en worden verwijzers betrokken bij de ontwikkeling van zorgpaden.

Continu proces “Verbetering van de service, intensiveren van de samenwerking en laten zien wat we te bieden hebben”, zegt Van Hartingsveldt, “dat is waar het om draait.” Daarmee zet VUmc een eerder gekozen koers voort: het project ‘De rode loper’ van een aantal jaren geleden was vooral gericht op het verbeteren van diensten aan verwijzers in de basisregio. Poortvliet: “Nu gaan we verder en dat moet ook.

Er ligt nog een aantal verbeterpunten uit het nipo-onderzoek. Bovendien is het essentieel om goed te laten zien wat we te bieden hebben. Dat weten we zelf misschien wel, maar voor een verwijzer is dat lang niet altijd even duidelijk.” “Het verbeteren van de relatie met verwijzers is een continu proces”, vult Van Hartingsveldt aan. “Het vraagt de aandacht van iedereen binnen de organisatie. De plannen worden dan ook steeds weer bijgesteld en aangevuld. Vandaar ook dat we dit niet meer zien als een project met een begin en een eind. Verwijzers zijn een doelgroep en dat zullen ze ook altijd blijven.” Kijk voor meer informatie op de themasite ‘verwijzers’ op intranet.

VUmc-medewerkers kunnen bijzondere donateurs nomineren voor de VUmc Xtra Award. Met deze onderscheiding wil VUmc deze donateurs bedanken voor hun inzet. Het kunnen personen of organisaties zijn, grote donateurs of bijzondere vrijwilligers, organisatoren van een speciale actie of iemand die de fondsenwerving een stuk verder gebracht heeft. Uit de genomineerden zal een keuze gemaakt worden voor twee of drie winnaars door Elmer Mulder, voorzitter van de raad van bestuur, Peter Verbaas, voorzitter van het VUmc Fonds en Mariet Bolluijt, directeur communicatie. De uitreiking van de VUmc Xtra Award, vindt plaats op donderdag 10 november, tijdens een informele, informatieve avond. De award symboliseert de prestatie door de vereende krachten van relaties samen met VUmc. Op het beeldje wordt jaartal en naam van de ontvanger vermeld. Nomineren is eenvoudig: stuur voor 16 september een korte motivatie waarom deze man, vrouw, stichting, serviceclub, sportclub of comité dit jaar een ‘VUmc Xtra Award’ verdiend naar Bernie Hermes, [email protected].

Uniek PET/MRI centrum in VUmc VUmc krijgt als eerste ziekenhuis in Nederland een pet/mri centrum. De raad van bestuur heeft hiertoe besloten. Met deze apparatuur wordt het mogelijk om gelijktijdig de anatomie van de patiënt en de biologie van een tumor of een andere aandoening te bepalen. Daarnaast kan met deze ultramoderne scanner het gedrag en de effectiviteit van medicijnen in beeld worden gebracht. Het pet/ mri centrum ondersteunt daarmee onderzoek en behandeling binnen onze zwaartepunten oncologie, neurologie (bijvoorbeeld Alzheimer) en cardiologie. Het pet/mri centrum is een eerste stap op weg naar het VUmc Imaging Center. In dit centrum, nieuw te bouwen aan de Van der Boechorststraat, komen in 2015 alle beeldvormende technieken van VUmc samen. Volgens projectleider Guus van Dongen, hoogleraar experimentele diagnostiek en therapie van hoofd-halskanker, kan met het pet/mri centrum niet worden gewacht tot de bouw van het VUmc Imaging Center. “We krijgen nu de kans om dit centrum met al zijn mogelijkheden neer te zetten. Wachten tot 2015 zou verloren tijd zijn, omdat we met deze apparatuur niet alleen patiënten maar ook op het gebied van geneesmiddelenontwikkeling veel te bieden hebben. Daarom komt het pet/mri centrum in een tijdelijke voorziening bovenop de afdeling radiotherapie aan de Amstelveenseweg.” Met de ontwikkeling van het pet/mri centrum is 12,5 miljoen euro gemoeid. Het budget hiervoor is vrijwel volledig uit grote subsidies verkregen. nEK

Maandberichten

Uit de rode cijfers beter. Het is deze keer anders dan in vorige bezuinigingsrondes. We kunnen tekorten niet meer opvangen door een hogere productie. Als we niet voldoende bezuinigen is er in de toekomst geen geld voor innovaties. Blijkbaar is niet iedereen zich daarvan bewust. Als je ziet dat het aantal medewerkers vergeleken met vorig jaar met 180 fte’s is gestegen – meer dan de productietoename rechtvaardigt – dan missen we over het geheel genomen nog de ‘sense of urgency’.”

Wilt u weten waarover de raad van bestuur wekelijks vergadert? Op intranet, bij de site van de raad van bestuur, vindt u de agenda van de vergaderingen. Daarnaast geeft een lid van de raad van bestuur in de Tracer-rubriek maandberichten een toelichting op een onderwerp dat in een van de vergaderingen aan de orde is geweest. Deze keer Elmer Mulder, voorzitter van de raad van bestuur, over de bezuinigingen. tuurlijk is het niet eenvoudig om met minder middelen hetzelfde te presteren. Maar zeker als je bedenkt dat we volgend jaar opnieuw tien miljoen moeten inleveren is het zaak dat we onze bezuingingsdoelstellingen realiseren. De divisies en afdelingen moeten de plannen, die ze in het eerste kwartaal van dit jaar hebben opgesteld, nu daadwerkelijk uitvoeren. Dat is echt noodzakelijk voor het voortbestaan van onze organisatie.”

n Monique Krinkels Ondanks de waarschuwing twee maanden geleden wil het nog niet erg vlotten met de bezuinigingen in VUmc. In de zesmaandsrapportage constateert Elmer Mulder opnieuw dat we, ondanks alle goede bezuinigingsplannen, afstevenen op een financieel tekort van 9,4 miljoen euro.

Ben je teleurgesteld hierover? “Nee, teleurgesteld niet, maar ik maak me wel ernstig bezorgd over het gebrek aan voortgang. Na-

Is het echt zo ernstig? “Ja, dat is het zeker. Er moet nú worden ingegrepen; hoe eerder hoe

Komt er een vacaturestop? “Nee, dat zou niet rechtvaardig zijn. Sommige divisies en afdelingen halen hun begroting namelijk wél, dus die zouden dan onevenredig zwaar worden getroffen. Wat we wel moeten doen is iedere vacature kritisch bekijken. Is het echt noodzakelijk om die in te vullen, of redden we het ook zonder een extra collega? Zeker bij de overhead: functies die niet direct gerelateerd zijn aan zorg, onderzoek of onderwijs. Ook moeten we scherp kijken naar projecten. Als het niet dringend noodzakelijk is, kunnen ze misschien worden uit- of zelfs afgesteld.”

Naast bestuursvoorzitter van VUmc bekleed je ook het voorzitterschap van de NFU. Is het politiek gezien goed dat er op deze wijze wordt bezuinigd? “Nee, dat vind ik niet. De bezuinigingen die de overheid ons nu oplegt, moeten eerdere budgetoverschrijdingen compenseren. Maar dat gebeurt op een foute wijze. Er is niet gekeken naar de individuele zorgaanbieder, er is geen weging gemaakt. Dat betekent dat wij worden gekort, terwijl wij ons wel aan de afspraken met de verzekeraars hebben gehouden. Ik vind bovendien dat de overheid een grotere rol moet toekennen aan de verzekeraars om de volumeontwikkeling te beheersen.” Waarom kunnen we het niet compenseren met productiegroei? “De productiegroei is gemaximeerd, dus als we meer doen dan we met de verzekeraars hebben afgesproken, krijgen we dat niet vergoed. Alleen voor bepaalde niet-planbare zorg krijgen we extra betaald. Tot dusver is er voor 3,6 miljoen euro extra zorg verricht, waarvan we 1 miljoen niet vergoed krijgen.”

Wat zijn de vooruitzichten voor volgend jaar? Heeft de huidige recessie daar invloed op? “We hebben gelukkig geen aandelen, maar we gaan de gevolgen van de financiële onrust zeker merken. Onze bankkredieten worden bijvoorbeeld duurder. Wat betreft de inkomsten is de situatie onzeker, want er gaat nogal wat veranderen in de zorgsector. Met ingang van 2012 zal de prestatiebekostiging worden ingevoerd en vindt de afrekening plaats op basis van dot’s. Wat de effecten daarvan precies zijn, moet nog duidelijk worden.” Is het somberheid alom? “Nee, zeker niet. Wij hebben in de afgelopen jaren een geweldig VUmc neergezet. We moeten nu gewoon met elkaar de mouwen opstropen en aan de slag gaan. Als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt en kritisch naar de kosten kijkt, dan heb ik er alle vertrouwen in dat wij VUmc aan de goede kant van de streep houden.”

Literatuur en geneeskunde

De natuur bedriegt Op woensdag 21 september vindt het jaarlijkse symposium Literatuur en Geneeskunde plaats, dat deze keer over kanker gaat. Er zijn bijdragen van onder andere Manon Uphoff en Ronald Giphart, dagvoorzitter is journalist/schrijver John Jansen van Galen. In de aanloop naar het symposium toe bespreekt Arko Oderwald zes boeken waarin ontspoorde cellen de hoofdrol spelen. Deze keer: ‘De bedrogene’ van Thomas Mann n Arko Oderwald

Tracer

Het is zondagmorgen, 6 april 1952. Thomas Mann zit met zijn vrouw Katja in Pacific Palisades, California, koffie te drinken. Katja vertelt een verhaal over een oudere aristocratische vrouw uit München, die hartstochtelijk verliefd wordt op de huisleraar van haar zoon. Dan keert haar menstruatie terug, hetgeen door haar opgevat wordt als de terugkeer van haar vrouwelijkheid en al haar schroom valt van haar af om de jonge man het hof te maken. Het blijkt echter dat de bloeding het gevolg is van baarmoederkanker. Thomas Mann merkt nog op dat de bloeding als een gunstig aspect moet worden uitgelegd, omdat de aandoening zich gewoonlijk niet kenbaar maakt. Wie het werk van Thomas Mann kent, begrijpt dat dit verhaal een kolfje naar

Ontspoorde cellen zijn hand is. Het is eerlijk gezegd eerder verbazingwekkend dat dit verhaal zich nu pas in zijn leven – hij is dan bijna 77 en al bijna 50 jaar getrouwd met Katja – aandient. Hij werkt op dat moment met frisse tegenzin aan een vervolg op een verhaal over de oplichter Felix Krull. Het verhaal van de dame uit München laat hem niet los en op 4 mei schrijft hij een uitgebreide brief aan Frederick Rosenthal, die hij bij het schrijven van Dr. Faustus ook regelmatig had gevraagd om

medische informatie. Frederick Rosenthal was internist, die tot 1936 in Berlijn werkte en naar Californië gevlucht was. Hij constateerde in 1946 longkanker bij Thomas Mann, waarvoor Mann in Chicago een operatie onderging. Opvallend is overigens dat tijdens dit ziekbed het woord kanker geen enkele keer is gevallen. Zo ontstaat de laatste tekst, een novelle, van Thomas Mann, in het Nederlands vertaald als ‘De bedrogene’. Mann voegt een dochter toe

aan het verhaal die niet zoals de moeder op de natuur vertrouwt. De dochter vraagt zich af of de teruggekeerde menstruatie echt betekent dat de natuur de verlangens van haar moeder sanctioneert. Haar argwaan blijkt terecht, maar als haar moeder haar bittere lot verneemt, voelt zij zich toch niet verraden: “ik verlaat jullie ongaarne, maar wat zou lente zijn zonder dood?” Rosalie stierf een milde dood, betreurd door allen die haar kenden.

Zuinig met energie



Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 5.100. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­de­lijk­heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder

Neem de trap

Illustratie: Rick Dros

10e jaargang, nummer 17, 25 augustus 2011

Redactiesecretariaat



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor exmedewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: [email protected]

Volgende Tracer



D e volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 8 september Deadline voor kopij is 31 augustus om 12.00 uur.

2

’s Morgens, als voor de meeste medewerkers de werkdag begint, tussen de middag als iedereen richting Het Plein gaat voor de lunch en natuurlijk aan het einde van de dag, zijn dé momenten waarop collega’s mopperen dat het zo lang duurt voor de lift arriveert. Terwijl de oplossing zo simpel is: neem de trap. Het scheelt tijd, bespaart energie én het is natuurlijk heel

gezond. Volgens onderzoek van de universiteit van Geneve neemt het sterfterisico zelfs met 15 procent af wanneer medewerkers dagelijks de trap nemen. Onderzoekers testten dat gedurende drie maanden met 77 werknemers. Wat bleek: voor hun bloeddruk, longinhoud en cholesterolgehalte bleek de trap een ideale trainer. Ook het lichaamsgewicht ging

Tracer 1 7 – 2 5 au gu stu s 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

er zienderogen op vooruit. De onderzoekers concludeerden dan ook dat traplopen een uitstekende en eenvoudige manier is om dagelijks de fysieke activiteit te verhogen. Wat het aan energiebesparing oplevert, laat zich lastig kwantificeren, maar het is zeker ook in dat opzicht een absolute aanrader. Kortom, laat de lift links liggen.

Foto Jean-Pierre Jans

Bijwerkingen steeds beter gemeld

Gang weer helemaal van deze tijd Tot voor kort leek de gang links bij de ingang van het ziekenhuis het meest op een tijdcapsule. Met één stap door de klapdeuren verplaatste je je minstens veertig jaar terug in de tijd. Daar is inmiddels verandering in gekomen. Na een grondige renovatie is de gang helemaal anno 2011. “Klopt”, laat manager planontwikkeling en huisvestingsbeleid Wessel Koopmans weten. “Er is in het verleden wel af en toe geschilderd, maar het opknappen gebeurde

fragmentarisch. Het facilitair bedrijf wilde deze gang graag op hetzelfde niveau brengen als de rest van de begane grond.”

Complexe verbouwing Projectleider Gerda Maarse leidde het geheel in goede banen. Het was een tamelijk complexe verbouwing, want de gang wordt druk gebruikt. Het is voor studenten de kortste weg naar de collegezalen, medewerkers gebruiken het om naar Het Plein te gaan en er zijn ook laboratoria en kantoren te vinden. Gedurende langere tijd afsluiten was daarom geen optie. De werkzaamheden omvatten

het vernieuwen van de vloer en het plafond, het aanleggen van nieuwe verlichting en natuurlijk het schilderwerk. “Wanden, deuren en kozijnen hebben weer een frisse kleur”, aldus Koopmans.

Tronies De kunstcommissie heeft werken van de Rotterdamse kunstenares Anuli Croon uitgezocht voor de gang. Er hangt zowel een groot schilderij van haar als een serie ‘Tronies’. “Kenmerkend voor haar werk zijn de levensgrote figuren in een stadsfragment”, legt kunstadviseur José de Boer uit. “Croon benadrukt bewust het platte vlak

onder andere door haar materiaalkeuze en manier van werken. Met sjablonen, stempels, verfrollers, plakband en liniaal schuift ze vlakken en patronen als in een puzzel in elkaar. Ze gebruikt matte acrylverf voor een egaal en plat effect. De menselijke figuren krijgen slechts een summiere uitwerking van het gezicht, maar de uitdrukkingsvorm is toch expressief.” De ‘tronies’ zijn handgemaakte sjabloonprints. “Ze tonen gezichten en handen van kleurrijke types die allemaal een andere gemoedstoestand laten zien. In het dagelijks leven komen we die stemmingen allemaal wel eens tegen.”

Voor een sportiever Nederland Toine Pieters, hoogleraar metamedica, is een van de gasten bij de talkshow Sporthuis, dat VU Connected op 15 september organiseert. De talkshow maakt deel uit van een serie evenementen over sport. Aanleiding is het veertig jarig bestaan van de faculteit bewegingswetenschappen van de VU. Het academische jaarthema ‘Grenzeloos presteren’ is daarom gelieerd aan deze faculteit.

Doel van het project is om de negatieve aspecten die spelen rond sport aan te pakken door een geïntegreerde kijk op sport te formuleren en stimuleren. Een scheidsrechter die op het veld gemolesteerd wordt, een sporter die ten onder gaat aan doping, een Keniaanse marathonrenner die minder prijzengeld krijgt dan een Nederlandse winnaar: sport is regelmatig minder sportief. VU Connected wil daarom werken aan

een duurzame aanpak van onsportief gedrag. (Top)sporters, wetenschappers en coaches gaan daarom in debat met politici, beleidsmakers en het bedrijfsleven. Het eerste onderdeel is de bruisende talkshow Sporthuis onder leiding van sportjournalist Barbara Barend over de kritische grens van doping. Een dopingvrije Tour de France is volgens velen niet meer mogelijk. Ondanks de klopjacht, lijkt het

gebruik niet meer te stoppen. Aan tafel zitten naast dopingexpert Toine Pieters ook sportarts Edwin Goedhart (Ajax), sportjurist Marjan Olfers en Olympisch kampioene Marianne Vos. De bijeenkomst vindt plaats op donderdag 15 september om 16.00 uur, Olympisch Stadion 24-29. De kosten bedragen 10 euro, studenten gratis. Meer informatie en registreren: www.vuconnected.nl.

Steeds meer artsen van VUmc melden bijwerkingen van geneesmiddelen bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb. In 2010 is VUmc van de twaalfde naar de zesde plaats gestegen van de meest meldende ziekenhuizen. Aan dit onderzoek nemen 90 ziekenhuizen deel. Lareb is een onafhankelijke stichting die bijhoudt welke ernstige en minder ernstige effecten geneesmiddelen en vaccinaties hebben gehad. Per jaar komen er ruim 6.000 meldingen binnen, zowel van zorgverleners, registratiehouders als van patiënten. Geneesmiddelenbewaking, of farmacovigilantie, is noodzakelijk, omdat niet alle effecten van geneesmiddelen bekend zijn op het moment dat ze op de markt worden toegelaten. Pas als grote aantallen patiënten deze middelen in de praktijk gaan gebruiken kunnen zeldzame bijwerkingen, interacties met andere geneesmiddelen en effecten bij specifieke groepen gebruikers worden ontdekt. In twintig procent van de gevallen gaat het om ernstige bijwerkingen. Dit houdt in dat er bijvoorbeeld sprake is van ziekenhuisopname, blijvende invaliditeit of aangeboren afwijkingen bij een embryo. Bijwerkingen dienen in een differentiaal diagnose van een arts een belangrijke plaats in te nemen. Het is immers belangrijk een bijwerking tijdig te herkennen en zo mogelijk de behandeling hierop aan te passen. Te vaak ondergaan patiënten onnodige diagnostiek en opname, omdat niet aan de mogelijkheid van een bijwerking gedacht wordt. Zo ontstaat er soms blijvende schade.

Gerichte actie De stijging tot 27 meldingen is te danken aan de apotheek, die op verzoek van de mip commissie (melding incidenten patiëntenzorg) in het najaar van 2010 meldingskaartjes aan artsen heeft uitgedeeld. Daarmee wilde de mipcommissie meer bekendheid geven aan het melden van bijwerkingen van geneesmiddelen. Naar verwachting zal het aantal meldingen in 2011 nog verder toenemen. Dit najaar start Lareb een publiekscampagne met als doel het algemene publiek te laten kennismaken met Lareb als kenniscentrum geneesmiddelveiligheid.

Armand Girbes

Genderawareness en de Evidence Dankzij een uitnodiging om – overigens niet al te lean – deel te nemen aan een geweldig leuke meeting en interview, heb ik een nieuw woord en begrip geleerd: genderawareness. Weer een prachtig voorbeeld van hoe graag Nederlanders Engelse woorden overnemen, ook als er heel eenvoudig een Nederlands woord voor is. Nederlanders vinden dat lekker cool klinken om zomaar opeens een Engels woord te gebruiken. Dat degene die mij uitnodigt het fout schrijft, het is namelijk gender awareness in het Engels (twee woorden), maakt allemaal niet uit. Jammer genoeg voor de anglofiel die mij uit-

nodigde, in het Nederlands had je die twee woorden wél aan elkaar mogen schrijven. Er is zelfs een aparte website, signalering onjuist spatiegebruik (sos) om dat aan al die Nederlanders die dat fout doen, uit te leggen. Zeg je gewoon in het Nederlands ‘geslachtsbesef’ of ‘seksebesef’ in plaats van genderawareness, dan snap je niet dat mij gevraagd wordt om bijna 4 uur te besteden aan een mevrouw van een duur extern bureau die mij gaat uitleggen wat seksebesef is. Dat komt natuurlijk omdat zij wat minder ‘patientawareness’ of ‘researchawareness’ of ‘educa-

Tracer 1 7 – 25 augus tu s 201 1 – O rg an isat ie – O n d er zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

tionawareness’ heeft dan ik. Ik weet namelijk reeds alles van seksebesef en kan dat ook in één zin uitleggen en ik wil op verzoek zelfs wel een column eraan wijden om het onwetenden uit te leggen. Volgens mij heeft Onze Lieve Heer dat besef bij mij bij de geboorte al geïmplanteerd. Die awareness komt wel met golven moet ik zeggen. Op het strand heb ik het meer dan bijvoorbeeld op mijn werk. Waarschijnlijk komt dat ook omdat er bijna alleen maar vrouwelijke dokters en studenten bijkomen. Dat rare gebruik van Engelse woorden zie je overigens ook veel bij dokters. Om de haverklap merken sommige collega’s op dat voor een bepaalde behandeling al of niet ‘evidence’ aanwezig is. Met ‘evidence’ bedoelen

ze – schrik niet – ‘bewijs’. Voor degenen die een beetje des dokters willen doen, je moet dat woordje ‘evidence’ een beetje kakkineus uitspreken, dan tel je echt mee. Ik heb nooit begrepen waarom ze niet gewoon zeggen dat er al of niet bewijs is voor bijvoorbeeld de effectiviteit van een bepaalde behandeling. Voor uw informatie, ik heb in een cohortstudie vastgesteld dat het wel een gunstig teken is dat de dokters dat Engelse woordje gebruiken: het wijst er op dat ze hun wetenschappelijke literatuur goed bijhouden. Van collegae die ik ervan verdenk nauwelijks enige wetenschappelijke literatuur te lezen hoor ik dat woordje namelijk nooit, maar ik geef toe, voor deze stelling over literatureawareness is weinig evidence. 3

Pontes Medical helpt innovatieve ideeën te verwezenlijken

n Janine van de Kraats In ziekenhuizen werken duizenden mensen die vaak hele goede ideeën hebben om de zorg te verbeteren. Maar ziekenhuizen maken geen producten, dat doen bedrijven. De afdeling fysica & medische technologie (fmt) neemt deel aan het consortium Pontes Medical (pm), dat een brug slaat tussen deze twee werelden. pm zorgt dat de goede ideeën van zorgverleners uiteindelijk leiden tot een succesvolle introductie van verkoopbare, rendabele en innovatieve Nederlandse producten.

Uit de praktijk Het initiatief voor het nieuwe apparaat is afkomstig van apotheekmedewerkers van VUmc. Veel medewerkers kampten met rsi-klachten. Oorzaak: het veelvuldig vullen van spuiten. Naar aanleiding hiervan is een product ontwikkeld door de afdeling fmt dat het vullen van perfusors en spuiten voor de perfusorpomp vergemakkelijkt, de zogenaamde PharmaHand. Tevens leidt gebruik van de PharmaHand tot een efficiëntere werkwijze. Inmiddels verkoopt Medical Dispencing Systems dit apparaat. Ook klinische afdelingen hebben hun weg naar Pontes Medical inmiddels gevonden, onder andere intensive care, cardio-thoracale chirurgie, anesthesiologie, heelkunde, neurochirugie en gynaecologie. De Vasculuminator die Pontes Medical eerder ontwikkelde is ondertussen uitgegroeid tot een succes. Met dit apparaat kan de ader in de hand van jonge, mollige kinderen snel worden gevonden. Hiermee is veel ‘klein’ leed bij nul- tot zesjarigen te voorkomen. Misprikken is bovendien inefficiënt; het kost de arts/verpleegkundige veel extra tijd om een inmiddels angstig kind een tweede keer te prikken. De VascuLuminator is daarvoor de oplossing. innovatief ok product Via fmt medewerkers heeft Pontes Medical directe contacten met zorgverleners die goede ideeën hebben om de kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg te verbeteren, maar waarmee zelden iets gebeurt. Het gaat om praktische verbeteringen van diagnose en behandeling waar echt behoefte aan is omdat het beter kan of omdat er een lacune is. Pontes Medical heeft de kennis en contacten om de potentie van het idee in te schatten en de bedrijven te betrekken die medisch technologische producten maken. Ook het Technology Transfer Office (tto) is hier nauw bij betrokken. Met inkomsten uit innovaties kunnen weer nieuwe projecten gestart worden. De nieuwste ontwikkeling is een eenvoudige oplossing voor een slepend probleem op de ok. Op 19 augustus is een samenwerkingscontract ondertekend tussen VUmc en Bos Medical voor dit innovatieve product dat in samenwerking met de ok wordt ontwikkeld. Hoe dit product eruit ziet, zal bekend worden gemaakt tijdens de Pontes Medical Expert Meeting, die volgend jaar op 2 februari plaatsvindt. 4

Multidisciplinaire teams klaar voor de start In september opent de multidisciplinaire polikliniek oncologie haar deuren. De afgelopen twee jaar is met man en macht gewerkt aan het ontwikkelen van een nieuwe werkwijze voor 24 oncologische zorgpaden. n Ursula Wopereis “In 2009 is de werkgroep logistiek begonnen met de ontwikkeling en implementatie van sneldiagnostiek in 24 zorgpaden”, vertelt Berthe van Gerven, stafadviseur oncologische zorgpaden. “Samen met multidisciplinaire teams, bestaande uit een arts, een verpleegkundige, een patholoog, een radioloog en een mma hebben we per zorgpad bekeken waar versnelling mogelijk was, en hoe en waar die kon worden gerealiseerd. Voor een groot deel van de patiënten vindt het eerst polikliniekbezoek straks plaats in de nieuwe dakopbouw, receptie W. Voor radiodiagnostiek wordt gebruik gemaakt van de faciliteiten in de hui-

dige polikliniek. Op de vijfde etage in de dakbouw is ruimte gereserveerd voor multidisciplinair overleg (mdo) en de daarop aansluitende gezamenlijke spreekuren. Zo kan het aantal polikliniekbezoeken per patiënt én de tijd tussen het mdo en het bespreken van het behandelplan met de patiënt worden gereduceerd. Het diagnostisch traject is zo ontworpen dat in veel gevallen binnen 48 uur de diagnose en het behandelplan met de patiënt wordt besproken.”

Logistieke puzzel Tijdens de multidisciplinaire spreekuren ziet de patiënt een oncoloog, chirurg en/of radiotherapeut. Een nurse practitioner begeleidt de patiënten en bewaakt het logistieke traject. Van Gerven: “Alle zorg wordt rond de patiënt georganiseerd, dat is een nieuwe manier van werken. Prettig voor de patiënt, maar ook voor artsen, want alle spreekkamers bevinden zich naast elkaar. Je loopt dus makkelijker bij elkaar binnen om even te overleggen. Het is een hele puzzel om alle spreekuren op elkaar af te stemmen. Vanwege de complexiteit voeren we de multidisciplinaire spreekuren gefaseerd

in. We monitoren alle processen en koppelen de resultaten terug naar de teams.”

Procesoptimalisering Sneldiagnostiek vereist een gestroomlijnde procesvoering. “We zijn in eerste instantie gestart met het stroomlijnen van de processen bij de afdelingen pathologie en radiologie. Het leuke is dat beide sneldiagnostiek hebben aangegrepen om met een hernieuwde blik naar hun processen te kijken”, vertelt Van Gerven enthousiast. “Bij pathologie is bijvoorbeeld geïnvesteerd in nieuwe apparatuur waardoor histologische biopten nu continu kunnen worden verwerkt. Tegelijkertijd zijn alle gerelateerde processen geoptimaliseerd. Bij radiologie hebben we het aantal benodigde CT- en MRI-scans per zorgpad berekend en vastgelegd in slots, zodat sneldiagnostiek-patiënten altijd op vaste tijden terecht kunnen. Daardoor hebben we echt een versnelling gerealiseerd, waar bovendien andere afdelingen en patiëntengroepen van meeprofiteren. Ik denk dat we het heel goed doen en trots mogen zijn op de resultaten.”

De nieuwe polikliniek VUmc CCA – diagnose en behandeling wordt dit najaar feestelijk geopend, met verschillende activiteiten. 8 september: feest in de nieuwe poli voor direct betrokken medewerkers om de ‘overstap’ te vieren 12 september: ingebruikname nieuwe poli 28 september: officiële opening 1 oktober: open dag voor patiënten, lothouders van de Vriendenloterij en (relaties van) medewerkers. Er is een plenair gedeelte en rondleidingen. Er zijn drie sessies: 10.00-12.00 uur, 13.00-15.00 uur, en 15.00-17.00 uur. De laatste sessie is vooral voor medewerkers bedoeld, maar zij zijn ook op een van de andere tijdstippen welkom. Inschrijven is noodzakelijk, zie www.VUmc.nl/cca-opendag 25 november: verwijzerssymposium

CDA-delegatie op bezoek

Foto: Jean-Pierre Jans

Pontes Medical, het samenwerkingsverband tussen VUmc, UMCU en AMC, heeft opnieuw een innovatief product opgeleverd: de PharmaHand. Dit apparaat voor het vullen van perfusors en spuiten vanuit flacons voorkomt RSI-klachten bij apotheekmedewerkers. Op vrijdag 19 augustus tekende Pontes Medical een contract voor de volgende vinding.

VUmc CCA – diagnose en behandeling

Sonja Zweegman, Sybrand van Haersma Buma, Elmer Mulder en Margreeth Smilde (van links naar rechts) bezochten een patiënt op de afdeling hematologie Fractievoorzitter van het CDA, Sybrand van Haersma Buma en woordvoerster volksgezondheid, Margreeth Smilde hebben op 22 augustus een bezoek gebracht aan VUmc. Dat gebeurde in het kader van de kennisgesprekken die Elmer Mulder als voorzitter van de NFU met politieke partijen voert. Tijdens die gesprekken wil Mulder de kerntaken van de UMC’s verduidelijken. Tot dusver vonden de

kennismakingen plaats in Den Haag, maar het CDA wilde Mulder graag in een UMC spreken. Opvallend was dat ook de fractievoorzitter naar VUmc was meegekomen. In het programma was niet alleen aandacht voor patiëntenzorg, maar onder andere ook voor onderzoek en onderwijs. Zo hield postdoc onderzoeker Sietske Sikkes een inleiding over haar onderzoek bij het Alzheimercentrum.

Tracer 1 7 – 2 5 au gu stu s 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

Verder was er een rondleiding in de nieuwe poli VUmc CCA - diagnose en behandeling, die binnenkort officieel in gebruik wordt genomen.

Vacatures VUmc

Staf/management - Financieel

Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.

(Senior) medewerker planning & control D7.2011.00043 Ben jij een creatieve, kritische denker met commercieel en financieel inzicht ? Afdeling: planning & control, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Staf/management - Strategie en beleid

Vacatures 8 augustus tot 15 augustus. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Verpleegkundigen/Verzorgenden Verpleegkundige hematologie D1.2011.00050 Lever jij een stimulerende bijdrage aan de zorg voor de hematologie patiënten? Afdeling: hematologie, Divisie I Verpleegkundige verloskunde D3.2011.00060 Kom onderdeel uitmaken van een prachtig begin! Afdeling: verloskunde en gynaecologie, Divisie III Opleidingsplaatsen Opleiding intensive care (IC) verpleegkundige D4.2011.00085 Kom jij de beste intensieve zorg bieden op onze IC? Afdeling: intensive care (IC), Divisie IV

Opleiding medium care (MC) verpleegkundige april 2012 D4.2011.00086 Kom jij hier een step-up maken in je ontwikkelingsniveau? Afdeling: medium care, Divisie IV Administratief/secretarieel Projectmedewerker D3.2011.00059 Maatschappelijk verantwoord? Kom jij onze buitenlandse projecten met je organisatietalent ondersteunen? Afdeling: divisiebureau III, Divisie III

Stafmedewerker bestuur D7.2011.00044 Bestuurlijke ondersteuning op top niveau Afdeling: strategie, bestuur en projecten, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Stagiaires Stagiair marktonderzoek voor microbiome ltd. D5.2011.00061 Het doel van de stage is om een markt- en concurrentieanalyse te schrijven voor een nieuwe diagnostische test welke een wereldwijd groei potentieel heeft. Afdeling: microbiome ltd., divisie V

Paramedisch

Vacatures 15 augustus tot 22 augustus. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Administratief/secretarieel Projectmedewerker ‘dementie en longontsteking’ D6.2011.00062 Observeren, coördineren en assisteren bij het onderzoek om pijn en onwelbevinden van mensen met dementie en longontsteking te verminderen of zelfs te voorkomen! Afdeling: EMGO+ / verpleeghuisgeneeskunde, Divisie VI Secretaresse hoofd zorgeenheid D4.2011.00088 Ben jij de spin in ons heelkunde web? Afdeling: zorgeenheid heelkunde, divisie IV Senior secretaresse - amstel academie MOO / VVO D6.2011.00080 Ben jij de spin in het web van de ‘medisch ondersteunende opleidingen’ en de ‘verpleegkundige vervolgopleidingen’? Afdeling: amstel academie - MOO/VVO, Divisie VI

In deze rubriek kunnen medewerkers en vrij­ willigers een bericht plaatsen over geslaagden of een afscheid. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren via [email protected]

Wil je weten hoe P&O Self Service werkt? Kijk op P&O Direct en klik op het menu aan de rechterkant, genaamd Self Service. Daar vind je, naast de mogelijkheid een case in te dienen en te volgen, ook instructies over de werking van Self Service. En klik je op ‘P&O Self Service’ onderaan in de ‘tagcloud’, dan krijg je een toelichting te zien, die alles uitlegt. Maar let op: de Self Service functionaliteit werkt alleen als gewerkt wordt vanuit Terminalserver 2008. Declareren voor buitenlandse ‘NIL’ers’ (niet in loondienst) gaat per 2 augustus 2011 heel anders Declaraties van buitenlandse NIL’ers worden nu door P&O afgehandeld (voorheen door BIZA), net als de declaraties van binnenlandse NIL’ers. Het bundelen van de taken schept duidelijkheid. En we hopen hiermee een snellere verwerkingstijd te kunnen realiseren. (Heb je kort geleden een NIL formulier voor buitenlanders naar de BIZA crediteurenadministratie gestuurd, dan zal deze aanvraag nog worden behandeld.) LET OP: BIZA heeft een uiterste datum vastgesteld van 26 augustus. Formulieren die na die datum nog bij BIZA binnenkomen, zullen óf worden teruggestuurd (bij ontvangst van het oude NIL formulier) óf rechtstreeks worden doorgestuurd naar P&O (in het geval het juiste formulier is opgestuurd).

Tracer 1 7 – 2 5 augustu s 201 1 – S er v icep a g in a

Ergotherapeut D2.2011.00065 Kom jij het team van ergotherapeuten bij de vakgroep neurologie ondersteunen? Afdeling: revalidatiegeneeskunde; sectie ergotherapie, Divisie II Verpleegkundigen/Verzorgenden Verpleegkundige IC kinderen D3.2011.00061 Zie jij het kind tussen de techniek? Afdeling: IC kinderen, Divisie III Opleidingsplaatsen

Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘personeel’

Heb je een vraag aan P&O? Wil je weten wat er gedaan wordt met jouw vraag (= case)? Ga dan naar P&O direct http://intranet/ direct/ en maak vanaf nu gebruik van P&O Self Service. Self Service is beschikbaar voor medewerkers van VUmc en maakt het mogelijk via P&O Direct zelf een case (= vraag) in te dienen. En om het nog wat ‘leuker’ te maken: je kan de status/voortgang van de case nu zelf ook altijd volgen!

Research Award voor ICaR-VU Johan Groeneveld en Geerten van Nieuw Amerongen hebben een Research Award (van de European Society of Intensive Care Medicine) van 20.000euro gewonnen voor het project “Treatment of pulmonary edema with the anticancer drug imatinib – Identification and targeting of signaling pathways in pulmonary vascular leakage”. De award wordt uitgereikt tijdens de ESICM LIVES 2011 congres in Berlijn op woensdag 5 oktober.

Paramedisch

Personeel en organisatie

P&O Self Service is live! Heb jij al een case aangemaakt? Maak en volg dan nu je eigen case!

Research Grant voor Nils Lambalk Dr. Séverine Le Gac, verbonden aan de BIOS Lab-on-a-chip groep (MESA+) heeft samen met collega-onderzoeker prof. Nils Lambalk een Grant for Fertility Innovation ontvangen van Merck Serono. Met de Award wil de onderneming innovatief onderzoek op het gebied van onder meer IVF bevorderen. Le Gac wil een lab-on-a-chip systeem ontwikkelen om de levensvatbaarheid van embryo’s te monitoren. Aan de Award is een geldbedrag van 200.000 euro verbonden

Onderzoeksassistent ‘antibioticagebruik in verpleeg- en verzorgingshuizen’ D6.2011.00064 Ondersteun jij bij het IMPACT onderzoek naar kwaliteitsverbetering rondom antibioticagebruik in verpleeg- en verzorgingshuizen! Afdeling: EMGO+ / huisartsgeneeskunde, Divisie VI

Opleiding tot IC kinderverpleegkundige april 2012 D3.2011.00063 Zie jij het kind tussen de techniek? Word Verpleegkundige IC kinderen! Afdeling: IC kinderen, Divisie III

Fysiotherapeut D2.2011.00064 Fysiotherapie bij ernstig zieke patiënten: is dat jouw uitdaging? Afdeling: revalidatiegeneeskunde; sectie fysiotherapie, Divisie II

Personalia

Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs

Er is nu ook een speciaal declaratieformulier voor buitenlandse NIL’ers. De declarant kan zelfs kiezen uit 2 varianten: ‘Formulier declaratie niet in loondienst (NIL) [niet-NL]’ of de Engelse vertaling van dit formulier: ‘Declaration form - not in employment (NIL [non-NL] ‘. Het bestaande formulier ‘Formulier declaratie niet in loondienst ‘ is vanaf heden alleen bestemd voor Nederlandse NIL’ers.

satie/nevenwerkzaamheden Indien er sprake is van nieuwe nevenwerkzaamheden of van wijziging of stopzetting dan kan dit worden doorgegeven via het P&O formulier nevenwerkzaamheden bij P&O servicedesk.

Je kunt de formulieren vinden op P&O Direct, Vergoedingen en vervoer -> Declaraties ->Indienen declaraties personeel niet in loondienst  -> Formulieren. NB: vanaf heden worden alleen nog bovenstaande formulieren -in combinatie met de desbetreffende doelgroepen- geaccepteerd. Tot slot nog een paar belangrijke aandachtspunten: - voorzie het formulier altijd van alle vereiste documenten. Dit voorkomt veel vertraging bij de verwerking. Meer informatie vind je in de kop van het betreffende NIL-formulier. - onvolledig ingevulde formulieren worden niet in behandeling genomen. - stuur het ingevulde en ondertekende formulier, inclusief alle vereiste documenten, tijdig naar P&O service desk, ZH-1 1% meer! Deze maand is de salarismaatregel conform de CAO UMC uitgevoerd. Daarom zul je op het salarisoverzicht van augustus zien dat het bruto salaris per 1 augustus met 1% is verhoogd. Publicatie nevenwerkzaamheden hoogleraren op VUmc internet Naar aanleiding van een verzoek van de minister van O, C en W en afspraken hierover gemaakt door de raden van bestuur van alle UMC’s in NFU verband, is vorig jaar in een mailing aan hoogleraren verzocht om ten behoeve van registratie en publicatie opgave te doen van nevenwerkzaamheden. De publicatie via internet heeft inmiddels plaatsgevonden. De gegevens zullen jaarlijks in januari worden vernieuwd. Inzage is mogelijk via www.vumc.nl/organi-

5

Menu

Agenda

Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

Prijsvraag patiëntveiligheid 2011

donderdag 25 augustus gebakken vis, remouladesaus, wortelen, gebakken krieltjes, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 26 augustus bolognaisesaus, vegetarische bolognaisesaus, ijsbergsalade, spaghetti, geraspte kaas, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 27 augustus Wienerschnitzel, vegetarische schnitzel, jus of vegetarische jus, koninginnemelange, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep zondag 28 augustus canneloni, gemenge salade, foccacia, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 29 augustus rundvlees a la bourgignon, broccolitaart, rode kool met appeltjes, aardappelpuree, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere groentesoep dinsdag 30 augustus tjap-tjoy met kip, vegetarische tjap-tjoy, witte rijst, gebonden linzensoep, heldere mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere mulligatawnysoep woensdag 31 augustus gegrilde zalm, hollandaisesaus, gemengde salade, duchesse aardappelen, gebonden harirasoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden harirasoep, vegetarische heldere Madrileense soep donderdag 1 september klapstuk, vegetarische worst, jus en vegetarische jus, hutspot, vegetarische hutspot, gebonden Zwitserse kaassoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden Zwitserse kaassoep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 2 september Italiaanse saus met kip, vegetarische Italiaansesaus, tomaat-komkommersalade, pasta, geraspte kaas, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep zaterdag 3 september varkensfricandeau, omelet tomaat-kaas, jus en vegetarische jus, bloemkool met bechamelsaus, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 4 september kotelet suisse, groentestrüdel, bieslooksaus en jus, broccoli, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep maandag 5 september Hollandse hachée, vegetarische hachée, rodekool met appeltjes, aardappelpuree, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische Madrileense soep dinsdag 6 september ajam Bali, sajorboontjes, mihoen, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische crème soep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 7 september kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar en kroepoek, gebonden Zwitserse kaassoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische Zwitserse kaassoep, heldere vegetarische Chinese soep

6

Foto Digidaan

Hoe veilig is jouw afdeling?

Stuur vóór 19 september je meest succesvolle verbeteractie in Voor meer informatie over de prijsvraag: zie de themasite (intranet) of stuur een e-mail naar: [email protected] of [email protected]

Promoties donderdag 8 september - aula, 15.45 uur, A.E. Oostlander, ‘Crohn and bone. A quest for the mechanism of inflammation-induced osteoporosis’ promotoren: prof.dr. P.T.A.M. Lips, prof.dr. J. Klein Nulend; copromotoren: dr. N. Bravenboer, prof.dr. W.F. Lems, dr. A.A. van Bodegraven vrijdag 9 september - aula, 13.45 uur, M.S. Fineman, ‘Development of immediate and sustained-release formulations of the glucagon-like peptide-1 receptor agonist exenatide for the treatment of patients with type 2 diabetes’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof.dr. R.J. Heine vrijdag 9 september - aula, 15.45 uur, M.C.M. Bunck, ‘Clinical effects of the GLP1 receptor agonist exenatide in patients with type 2 diabetes’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof.dr. R.J. Heine woensdag 14 september - aula, 13.45 uur, F.E. Henken, ‘Essential molecular mechanisms contributing to HPV-mediated transformation’ promotoren: prof.dr. P.J.F. Snijders, prof.dr. C.J.L.M. Meijer; copromotor: dr. R.D.M. Steenbergen donderdag 15 september - aula, 13.45 uur, P.D. Meesters, ‘Schizophrenia in later life. Studies on prevalence, phenomenology and care needs’ promotoren: prof.dr. M.L. Stek, prof. dr. L. de Haan, prof.dr. A.T.F. Beekman; copromotor: dr. H.C. Comijs vrijdag 16 september - aula, 11.45 uur, C.B. Canto, ‘Layer specific integrative properties of entorhinal principal neurons’ promotor: prof.dr. M.P. Witter woensdag 21 september - aula, 9.45 uur, M.C.T. Bloemen-Boot, ‘Artificial skin in burns’ promotoren: prof.dr. E. Middelkoop, prof.dr. P.P.M. van Zuijlen; copromotor: dr. M.K. Nieuwenhuis

Oraties maandag 26 september – aula, 15.45 uur, prof.dr. C.J.M. de Groot, ‘Als de zwangere ziek wordt. Pleidooi voor integrale verloskundige zorg’

Afscheid donderdag 15 september – Amstelzaal, 15.45 uur, prof.dr. T.J.F. Savelkoul, ‘Academische patiëntenzorg essentieel in het zorgcontinuüm’

Symposia

Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via [email protected]

Trendline Hairstudio De maanden juli en augustus is ook bij ons vakantietijd! Daarom vragen wij de medewerkers tijdig een afspraak te maken. Dit i.v.m de aangepaste openingstijden. OPROEP van meldkamer! Oproep aan de eigenaar of mensen die iets weten over de Piaggio MP3 (motorscooter) die sinds enkele maanden staat geparkeerd nabij de SEH op het parkeerdek -1 zich te melden. De Piaggio is voorzien van het Italiaans kenteken CP-89995. Indien u de eigenaar bent of iets weet met betrekking tot dit voertuig wordt u verzocht de meldkamer te informeren op tst:44330 (ZH 0 A 50) of contact op te nemen met J. Betlem of H.Passial

Tracer 1 7 – 2 5 au gu stu s 201 1 – S er v icep a g in a

De bedrijfsyoga begint weer na de zomervakantie! (dinsdag in de namiddag in het VUmc) Wil je de werkdag ontspannen afsluiten? Dat kan! Vanaf 6 september 2011 kan je weer meedoen aan de bedrijfsyoga op dinsdag in de namiddag. Bij voldoende aanmeldingen zal er een groep starten van 16.30 tot 17.25 uur en een groep van 17.35 tot 18.30 uur. We doen losmaakoefeningen, klassieke yogahoudingen, ademhalingsoefeningen en ontspanningsoefeningen. Je hoeft niet jong of lenig te zijn om mee te doen. Het is vooral belangrijk dat je de oefeningen vanuit je gevoel en met aandacht doet. Om daarna fit naar huis te gaan en van je avond te genieten! Zin om mee te doen? Er zijn in beide groepen enkele plaatsen vrij. De kosten bedragen 7 euro per keer (per kwartaal vooruit te betalen). Als je interesse hebt, kan

je een gratis proefles meedoen. Voor informatie en aanmelding: Karin de Wildt tel. 020-6109567 e-mail [email protected] Symposium diabetes Vrijdag 9 september a.s. zal een symposium plaatsvinden ter gelegenheid van de promoties van Mathijs C.M. Bunck en Mark S. Fineman. Ook prof. Steven Kahn en prof. Ralph DeFronzo zullen spreken op dit symposium. Het symposium begint om 9 uur in de Amstelzaal en eindigt met de promoties van Mark Fineman om 13:45uur en van Mathijs Bunck om 14:45uur in de aula van de Vrije Universiteit. Wilt u aanwezig zijn bij dit symposium ( en de lunch), stuur dan een mailtje naar [email protected] of bel 020-4440533 vóór 5 september 2011

zondag 28 augustus tot 2 september 19th International Symposium on Radiopharmaceutical Sciences Meer informatie: Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl Vrijdag 9 september - Amstelzaal, Symposium diabetes, ter gelegenheid van de promoties van Mathijs C.M. Bunck en Mark S. Fineman, meerinformatie [email protected] woensdag 21 september, Amstelzaal, Literatuur en Geneeskunde: Ontspoorde cellen Meer informatie: Bianca Zincken, tst. 43444, [email protected]. zaterdag 29 oktober – Reuma Beweegdag 2011 met Annamarie Thomas Meer informatie: www.VUmc. nl/reumabeweegdag

Cursussen Common trunk onderwijs PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tst. 48446, www.paog.nl Discipline overstijgend onderwijs PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tst. 48446, www.paog.nl Advanced suturing course (ASC) Cursus 3: woensdag 7 september en woensdag 12 oktober, Maasstad Ziekenhuis, Rotterdam Cursus 4: woensdag 14 september en woensdag 2 november, Universiteit Twente, Enschede PAOG cursus- en congresorganisatie, Patricia de Waal, tst. 48446, www.paog.nl

Afscheid van Jean Savelkoul

Foto Jean-Pierre Jans

‘Het is mooi geweest’ De werkkamer van Jean Savelkoul wordt gedomineerd door het schilderij ‘La Charité et la Science’ (de naastenliefde en de wetenschap). ‘Wat is er mooier dan deze twee met elkaar te verenigen?’, stelde Jean Savelkoul in 2008 in Tracer. ‘Ik vond het heel toepasselijk voor VUmc’

Het bureau van Jean Savelkoul, vice-voorzitter van de raad van bestuur, oogt leeg. Een halfvolle verhuisdoos verraadt dat hij druk aan het opruimen is. Nog een paar weken en dan gaat hij met vervroegd pensioen. Samen met Tracer kijkt hij terug op een roerig decennium (ruimschoots) bij VUmc. “Tja, mijn aantekeningen voor mijn proefschrift kunnen eigenlijk wel weg”, vindt Jean Savelkoul. Toch legt hij de stofmap voorzichtig in de verhuisdoos. Net zoals de rapporten over de vuurwerkramp in Enschede en de talloze andere dossiers in zijn kast. “Ik ga het thuis allemaal in alle rust uitzoeken”, verklaart hij. Afscheid van VUmc nemen is niet gemakkelijk voor hem. “Maar ik ben bijna 64, dus als ik met fpu wil, moet ik het nu doen. Bij de start van de samenwerking met ggz inGeest is de raad van bestuur met Wouter van

Over pensioen: ‘Als ik met FPU wil, moet ik het nu doen’ Ewijk uitgebreid tot vier mensen. Er is toen afgesproken dat de rvb te zijner tijd weer naar drie personen terug zou gaan. Er zijn dit jaar ook een aantal zaken afgerond: de niaz accreditatie is binnen, de heli mag ook ’s nachts vliegen, de informatiebeveiliging is vastgesteld, om maar een paar voorbeelden te noemen. Ik heb geweldige jaren gehad, maar het is mooi geweest.”

Televisie Dit voorjaar was Savelkoul regelmatig in het nieuws. De pers wist hem te vinden na de tsunami in het Japanse Fukushima, waarbij kerncentrales beschadigd raakten. Helaas werd daar elke keer bij vermeld dat hij hoogleraar stralingshygiëne is bij het Leidse umc. “Ik heb daar een 0-uren contract en geef er een paar colleges per jaar. Ik heb elke keer

gezegd dat ik bij VUmc werkte, maar dat werd niet overgenomen. Zelfs toen een interview bij ons op het bordes werd opgenomen, hadden ze het alleen over het lumc.” Zijn specialisatie in straling is eigenlijk toeval. Hij moest een jaar als basisarts overbruggen voor hij aan zijn internistenopleiding kon beginnen. Dat deed hij met een opleiding nucleaire geneeskunde. “Ik was als student al geïnteresseerd in straling, dus het paste wel bij me.” In 1986 gebruikte hij deze kennis om een polikliniek op te zetten in Wit Rusland. Daar konden mensen met hun klachten terecht die het gevolg waren van de ramp met de kerncentrale in Tsjernobyl. Op 1 januari 2000 begon Savelkoul in AZVU/VUmc als lid van de raad van bestuur met de portefeuille patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs. Hij werkte daarvoor in Utrecht, de universiteit waar hij ooit tot arts werd opgeleid. Bij wat tegenwoordig het umc Utrecht heet, was hij hoogleraar medische toxicologie, maar ook hoofd van de intensive care en van het calamiteitenhospitaal. “Ik had teveel functies. We waren eigenlijk net aan het uitzoeken hoe we mijn takenpakket konden aanpassen toen ik het aanbod kreeg om naar VUmc over te stappen.”

Hectische tijden Hij heeft goede herinneringen aan zijn begintijd in VUmc. “De samenwerking met Elmer Mulder, die destijds nog maar net bij VUmc werkte, is van meet af aan uitstekend geweest. Dat het ook op het persoonlijke vlak zo goed klikte, is

Over collega’s: ‘Dat het op persoonlijke vlak zo goed klikte, is echt bijzonder’ echt bijzonder.” Die begintijd was overigens hectisch. Direct na de vuurwerkramp in Enschede op 13 mei 2000 besloten de betrokken overheden dat een onafhankelijke

commissie een grondig onderzoek moest uitvoeren. De toenmalige minister van volksgezondheid, Els Borst, vroeg Savelkoul om daaraan deel te nemen. “Een eer natuurlijk, maar het kwam wel ongelukkig uit, want ik werkte hier net vijf maanden.” Twee weken na de ramp ging de zeskoppige Com-

Over Sneller Beter: ‘Dat heeft in huis een vliegwiel in werking gezet’ missie Oosting aan de slag. Savelkoul keek als medicus vooral naar de effectiviteit van de hulpverlening. “Ik kon één dag per week aan commissiewerk besteden. Nou ja, een werkdag dan, want ik had natuurlijk ook de avonden en de weekeinden om aan het rapport te werken.”

Veel gebeurd Een uitgangspunt van Savelkoul is: ‘Op de verbinding tussen domeinen begint innovatie’. Samenwerkingsverbanden vindt hij dan ook van het grootste belang. “Zo hebben we sinds de fusie met de faculteit in 2001 het hele spectrum van preventie tot palliatieve zorg in huis. Dat heeft VUmc op het gebied van de kerntaken patiëntenzorg, onderzoek, onderwijs en opleidingen veel opgeleverd.” Op het gebied van patiëntenzorg is de afgelopen tien jaar het nodige gebeurd. “Het aanstellen van zorgmanagers, het ontwikkelen van zorgpaden en natuurlijk de niazaccreditatie zijn allemaal op hun eigen gebied doorbraken geweest. We liepen vooraan met de ontwikkeling van zorgpaden, toen we het academisch zorgpad beenmergtransplantatie ontwikkelden. Bij de eerste groep van acht ziekenhuizen die geselecteerd werden voor het programma Sneller Beter waren wij het enige umc. Dat heeft in huis een vliegwiel in werking gezet. Toen niaz wat dynamischer werd, konden we ons daarop richten. En het mooie

Tracer 1 7 – 25 augus tu s 201 1 – O rg a n isat ie – O n d er zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

is: we hebben het samen gedaan. Het heeft geen fte extra gekost.” Natuurlijk zijn er de afgelopen tien jaar ook moeilijke tijden geweest. “Wat een dip was, was Gerichte groei. Dat was echt een zware tijd.” Ook de brand in het ok-complex was natuurlijk een nare ervaring. “Maar dat heeft geweldig goed uitgepakt. Je zag dat alle medewerkers er hard tegenaan gingen om de productie te halen. Die verbondenheid was heel mooi; we zijn er als VUmc door gegroeid. En we hebben nu natuurlijk hypermoderne ok’s.”

Vertrouwen Waar Savelkoul verder met plezier op terugkijkt is het ontstaan van de samenwerking tussen de afdelingen neurochirurgie van amc en VUmc. “Dat tekent de goede sfeer tussen beide organisaties. We hadden beide een kleine afdeling neurochirurgie. Samen met het amc kunnen we alle subdisciplines aanbieden. Dat is goed voor de patiënt, voor de verzekeraar, voor de betrokken artsen en voor ons. Maar er moest wel eerst vertrouwen ontstaan tussen de organisaties. Dat dat zo goed gelukt is, stemt mij tevreden.”

Over vernieuwing: ‘Op de verbinding tussen domeinen begint innovatie’ Ook in het Caribisch gebied verloopt de samenwerking met het amc voorspoedig. Het bes-project is ontstaan omdat beide organisaties iets samen wilden doen buiten Amsterdam. “Ik kende de kwartiermaker van het ministerie van Volksgezondheid die zich bezig hield met de veranderde positie van de eilanden Bonaire, St. Eustatius en Saba. Dit zijn sinds 1 januari Nederlandse gemeenten geworden. De gezondheidszorg moet daarbij aansluiten. Artsen van ons en van amc worden daarom tijdelijk in Bonaire gestationeerd, we starten binnenkort met het verbeteren van de laboratoriumfaciliteiten en zijn

via de Amstel Academie bezig met een intensief opleidingsprogramma.”

Actief Zijn afscheidsrede is op een haar na geschreven, de kasten raken langzaam leeg. Wat gaat hij doen na zijn afscheid op 15 september? “Ik ga in ieder geval iets met mijn handen doen: eindelijk genoeg tijd om rustig in de tuin te werken en het huis te schilderen. Maar ik blijf ook actief in het bes-project. Ik verwacht dat ik regelmatig naar de Antillen zal gaan. Alleen hoef ik nu niet meer meteen terug naar Amsterdam na besprekingen. Ik kijk ernaar uit om mijn vrouw mee te nemen en er een paar weken vakantie aan vast te knopen.” Symposium acute zorg Ter gelegenheid van de pensionering van Jean Savelkoul, vicevoorzitter van de raad van bestuur, organiseert VUmc op 15 september een symposium over acute zorg, getiteld ‘Zorg om rampen’. Het middagsymposium begint om 12.00 uur met een lunch in de foyer, gevolgd door een programma in de Amstelzaal, waar onder meer dagvoorzitter Mark Kramer, Jaap Bonjer en Armand Girbes het woord zullen voeren. Ook Herman Pleij, emeritus hoogleraar historische Nederlandse letterkunde, Benno Baksteen, voorzitter van de Dutch Expert Group Aviation Safety, en Martin Smeekes, directeur van de GHOR, leveren een bijdrage. Voor het symposium dient men zich uiterlijk 1 september aan te melden, via www.paog.nl, onder het kopje Agenda. Aansluitend aan het symposium zal Jean Savelkoul om 15.45 uur zijn afscheidsrede uitspreken: ‘Academische patiëntenzorg essentieel in het zorgcontinuüm’. De middag eindigt met een feestelijke afscheidsreceptie in de foyer, van 16.15 tot 18.30 uur, waar medewerkers persoonlijk afscheid van hem kunnen nemen. 7

De zomerserie is dit jaar gewijd aan zaken die handig zijn om tijdens een vakantie bij je te hebben. Heb je een leuke Tor

ne

Ålv app voor je smartphone gevonden, voorkomt een lichtgevende tentharing nachtelijke struikelpartijen, kun je je

e-book geen vakantiedag missen, of maak je overheerlijke maaltijden in een outdoor-oventje? Voor de laatste keer laten medewerkers van VUmc een GGZ inGeest collega’s meegenieten van hun vondst!

NORWAY

Jan Smit, directeur dienst onderzoek ggz inGeest en fervent voetballiefhebber, heeft altijd Ajax-souvenirs bij zich als hij op reis is. “Voetbal is een wereldsport. Waar je ook bent, je raakt Ajax-souvenirs altijd aan de praat met andere F I N L A Nliefhebbers. D En soms kun je het ruilen tegen een souvenir van de lokale voetbalclub”, vertelt hij. Dit jaar ging de vakantie naar Sicilië. Samen met zijn vrouw, zoon, twee dochters en aanhang had hij een groot huis gehuurd op dit Italiaanse Lake eiland. “Ik had sjaals, vaantjes en sleutelhangers bij Ladoga me. Het meeste heb ik weggegeven, aan een ober bijvoorbeeld, na een heerlijke maaltijd. Maar ik heb ook een Ajax-sjaal geruild tegen een Palermo-shirt. Goed voor mijn verzameling! Helsinki Wat we verder gedaan hebben? We hebben de Etna beklommen, modderbaden genomen en ‘vaddi di li tempri’ bezocht, de vallei van de tempels, waar de ruines van 2500 jaar oude Griekse tempels te vinden zijn. Met drie gymnasiasTallinn ten in het gezelschap konden we dat natuurlijk niet overslaan.” ESTONIA

SWEDEN Tom Wurdinger, hoofd van het neuro-oncologisch onderzoeklaboratorium, heeft dit jaar met vrouw en dochter een bijzonder vakantieonderkomen gehad: een Pipowagen. “We een weekje naar Friesland geweest. Ik Pipowagen zijn wilde graag kamperen, maar wel met wat meer comfort dan een tent. Camping ‘Het kleine paradijs’ heeft allemaal bijzondere overnachtingsmogelijkheden. Zo is er een boomhut, een schrijvershuisje, een Indiaanse tipi, een Mongoolse gurt, maar ook een saljoet, een reddingscapsule die bij olieplatforms worden gebruikt. De camping ligt midden in het weilandengebied, in Easterein – Fries voor Oosterend. Helaas regende het die hele week verschrikkelijk. De fietsen die we hadden gehuurd, hebben we nauwelijks kunnen gebruiken. Maar we hebben spelletjes gedaan, gewandeld en uitstapjes gemaakt. Zo hebben we bijvoorbeeld de Sneek-week bezocht. Met een anderhalf jaar oud kind kun SCOTLAND je tenslotte nog niet zo heel veel doen.”

Riga Dvina

LITHUANIA

Copenhagen

RUSSIA

Kaunas Minsk

NETHERLANDS WALES

Weser

on

LATVIA

UNITEDKINGDOM

Dublin

Amsterdam

POLA N D

Berlin

Sh

ann

Stockholm

DENMARK

ULSTER

ELAND

Oslo

Elb

e

Warsaw

Od

er

V i

BELGIUM

LUXEMBOURG

GERMANY Rhine

Brussel Luxembourg Se

Pripet stul a

London

BELARUS

Kiev Prague

UKRAINE Even achter je anker gaan liggen, dat is voor Ron de Hoon, stafmedewerker heelCZECH REP. B

kunde, het ultieme vakantiegevoel. “Ik heb dan ook altijd een anker bij uh me”, vertelt Dnie ster en de Friese meren hij. Ron heeft dit jaar met zijn zeiljacht op de Waddenzee SLOVAKIA Da Paris Anker gezeild. “En vanzelfsprekend heb ik de boot laten droogvallen op het Wad. Vienna Dat isBratislava mooi, je bent helemaal één met de natuur. Het anker helpt je om te MOLDOVA blijven waar je bent en te genieten van de ruimte, de rust, de sterren, het komen AUSTRIA LIECHTENSTEIN Budapest FRANCE en gaan van het fluorescerend water. Pas daarna licht je het anker om je koers te De bagage van Margreeth van der Meijde, directeur instituut voor onderwijs en opleiden, Vaduz Kishinev Bern vervolgen.” is zwaar, heel zwaar. “Ik neem altijd een boek mee van de Israëlische schrijver Meir Shalev. HUNGARY Net als vorige jaren heeft Ron deze zomer twee zeilvakanties gehad. Naast een Hij schrijft zo mooi, het zijn bijna gedichten, dus ik blijf ze herlezen. Maar SWITZERLAND SLOVENIIA Meir Shalev ik neem ook een krat nieuwe boeken mee natuurlijk. tocht met zijn eigen boot vaart hij ook een week als vrijwilliger met een tjalk over Gelukkig waren we Zagreb ROMANIA de Waddenzee. “We zijn met twee tjalken, zes volwassenen en tweeëndertig 16- tot met een camper, dus was het gewicht geen probleem. Ik heb wel een e-reader, maar ik Ljubljana 19-jarigen, die aan dit vakantiekamp voor Christelijke jongeren deelnemen. Omdat vind het fijn om een boek vast te houden. Dit jaar zijn we naar de Lofoten geweest, een Po Bucharest voor het zeilen. Belgrade BOSNIA ik vroeger charter&heb gevaren, ben ik als staflid verantwoordelijk eilandengroep 300 kilometer boven de poolcirkel in Noorwegen. Het was de tweede keer CROATIA Nee, een kapitein zou ik me niet willen noemen; we doen het met z’n allen. Wat mij dat we in Noorwegen waren. De eerste keer zijn we langs de Noorse kust omhoog gereden. HERZEG. Gar on keer zijn we via Zweden omhoog gegaan en toen ube elk jaar weer opvalt, is de manier waarop deze jongvolwassenen met elkaar omBij Tromsø kwamen we in tijdnood. Deze n Dan Sarajevo gaan. Ze hebben aandacht voor elkaar, voelen elkaar goed aan, kunnen samenwerde Scandinavische bergrug overgestoken naar Noorwegen. Al met al hebben we zo’n 8.500 MONACO SAN MARINO ken en samenzijn. Echt, ik kom daar helemaal positief gestemd van terug.” kilometer afgelegd. We kampeerden op de Lofoten in het dorpje Reina. Omdat het die BULGARIA YUGOSLAVIA ANDORRA Sofia week stormde konden we helaas niet op walvissafari, maar ook op het eiland is de natuur VATICAN prachtig.” Andorra Skopje

ine

e nub

Dn

iep

Rhône

Loire

e

SPAIN

G

uivir dalq a u

Tunis

Algiers

derkleding en speelgoed. “Een vaste stop daar is een bezoek aan het Lewa Children’s home in Eldoret. In dit weeshuis wonen gemiddeld 120 kinderen variërend Lake in leeftijd van 0 tot 18Athens jaar. Het weeshuis wordt gerund door de Keniaanse Phillys Keino en de Nederlander Jos Creemers. Jos is Tuz boer en voorziet het weeshuis en de omgeving van zuivel, graan en groenten. Wanneer je in dit weeshuis rondloopt, voel je een, GREECE bijna ouderwetse, sfeer van ‘Rust, Reinheid en Regelmaat’ met een enorme hoeveelheid liefde voor ieder kind. Samen met collega’s uit heel VUmc verzamel ik kleding, schoolspullen, Engelse Nicosia kinderboeken en speelgoed die ik daar breng. Doordat we de spullen daar zelf brengen, weten we zeker dat ze goed terecht komen. CYPRUS Een kleine, maar heel directe vorm van ontwikkelingshulp.”

Kinderkleding

Valletta MALTA

Rabat

Chott Melghir

8

Tracer 1 7 – 2 5 au gu stu s 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

A L G E R I A

Be

TUNISIA

MOROCCO

Ir

ITALY

m k a

MACEDONIA Tiranë Een paar keer per jaar reist fondsenwerver Judith Stuijt voor Doctor2Doctor naar Kenia. Haar koffer is gevuld met onder meerAnkara kin-

Madrid

Tagus

Lisbon

ALBANIA

Rome

ro

PORTUGAL

CITY

Eb

Duero

Jerusalem

Tripoli L

EGYPT I

B

Y

A

Cairo

8

IS

medewerkersblad van

donderdag 25 augustus 2011 nummer 9

Comfortroom in Valeriuskliniek

Foto: Jean-Pierre Jans

Kwaliteitscommissie veiligheid aan de slag

Op 26 juli is de kwaliteitscommissie veiligheid officieel geïnstalleerd. Deze commissie richt zich op de samenhang tussen de vele veiligheidsprojecten in de organisatie. Het bevorderen van de veiligheidscultuur is een belangrijk speerpunt. n Liesbeth Kuipers ggz inGeest kiest voor een integrale benadering van het onderwerp ‘veiligheid’, vertelt Afke Middelkoop, directeur algemene zaken en voorzitter van de kwaliteitscommissie veiligheid. “Binnen de vier veiligheidsdomeinen – patiënt-

veiligheid, medewerkersveiligheid, omgevingsveiligheid en informatieveiligheid – wordt al flink gewerkt aan het verhogen van de veiligheid. Dat werk gaan we uitdrukkelijk niet overdoen. De commissie richt zich op thema’s die de veiligheidsdomeinen overstijgen. Wij formuleren bijvoorbeeld een integrale, samenhangende visie op agressie, de de-escalatie training voor medewerkers, het dwang-en-drangproject, alarmsystemen en camerabewaking.”

Samenhang De kwaliteitscommissie veiligheid bestaat behalve uit Middelkoop uit directeur behandelzaken Osvaldo Heredia, directeur po&o a.i. Frank Buskes, manager vastgoedbeheer

Michel Schapers, beleidsadviseurs veiligheid Fieke Struijk en Jacques van Goeverden, Vera van der Velde, beleidsadviseur bureau kwaliteit en beleid en beleidsmedewerker/ ondersteuner Sannie Kamphuis. “Juist om de samenhang in domeinoverstijgende ontwikkelingen te bevorderen, komt ieder commissielid uit een ander veiligheidsdomein”, licht Middelkoop toe.

Veiligheidscultuur Behalve de samenhang rond veiligheidsthema’s in de organisatie, wil de commissie de veiligheidscultuur van ggz inGeest bevorderen. Middelkoop: “Veiligheid staat of valt met een goede veiligheidscultuur in de organisatie. Ons streven is dat alle medewerkers in de organisatie

zich bewust zijn van en verantwoordelijk voelen voor veiligheid. Zodat zij niet alleen bijvoorbeeld agressie, losliggende plinten of niet-werkende pc’s melden in het veiligheidsmanagementsysteem, het centrale meldingsysteem. Maar ook zodat ze potentiële risico’s signaleren en zich inzetten voor verbeteringen.” De kwaliteitscommissie veiligheid adviseert gevraagd en ongevraagd de verschillende directies en de raad van bestuur, die eindverantwoordelijk is. De commissie vergadert zes keer per jaar en maakt gebruik van de rapportages uit het veiligheidsmanagementsysteem.

‘We hoeven gelukkig geen afscheid te nemen van collega’s’ n Gert de Jager

“Het is echt lastig om de taakstelling te halen”, vertelt Marga van Slooten, directeur algemene zaken van poliklinische psychiatrie Amsterdam. “De begroting van mijn circuit, poliklinische psychiatrie Amsterdam, is ruim 9 miljoen,. Hierop moeten we 550.000 euro bezuinigen. Maar op veel kosten hebben we helemaal geen invloed en er zit een grens aan het werken met

minder mensen. De taken nemen namelijk niet af. Binnen onze poliklinieken hebben we afgesproken dat we niet aan de zorg tornen. We blijven behandeling bieden voor alle grote psychiatrische stoornissen.” Personele lasten “Eén van de bezuinigingsopdrachten voor de circuits is om de kosten voor overhead met 10 procent terug te brengen. Toen ik drie jaar geleden bij het circuit poliklinische psychiatrie kwam werken zat het circuit ook al in financieel zwaar weer. We hebben toen de keus gemaakt om niet te bezuinigen op behandelaren, maar op de overhead. Zo hebben we bijvoorbeeld formatie voor managementassistentes en de assistent bedrijfsvoering opgeheven. Omdat we al zo gesnoeid hadden

in de administratieve ondersteuning is het niet haalbaar hier dit jaar nog eens op te bezuinigen.” Poliklinische psychiatrie Amsterdam heeft er nu voor gekozen om de kosten per medewerker, de gemiddelde personele lasten (gpl) zo snel mogelijk te verlagen. “Vergeleken met andere circuits zijn deze bij ons namelijk vrij hoog. Van onze 101 fte medewerkers is ongeveer driekwart werkzaam als behandelaar. Onze medewerkers zijn over het algemeen hoog opgeleid en zijn al lang in dienst bij ggz inGeest. Dat betekent, dat zij relatief hoog zijn ingeschaald.” Toekomst “Samen met de managers van de poliklinieken en onze personeelsadviseur maken we een plan om

Gastenboek op de website ‘Ik was hier’ Een naam in een boomstam gekerfd, een tekst op de wc-deur van je favoriete kroeg. Het is een beetje spannend maar ook stoer. Zou je ook zo gemakkelijk aan anderen laten zien dat je bij ggz inGeest bent geweest?

‘Ik kwam als nieuw mens thuis’

Marga van Slooten over de bezuinigingen in haar circuit

Tot 2015 moet GGZ inGeest 20 miljoen euro besparen. Dit jaar nog moet hiervan al 11,5 miljoen gerealiseerd worden. Ieder circuit en elke ondersteunende dienst heeft een bezuinigingsopdracht gekregen. Welke keuzes worden er gemaakt en wat zijn de concrete gevolgen hiervan?

De gesloten opnamekliniek van de Valeriuskliniek start in september 2011 met de realisatie van een comfortroom. Rotary Club Minerva is bereid gevonden voor 3.000 euro te sponsoren. Rex Veldman en Hennie van den Boogert zijn de drijvende krachten achter de Rotary Club. Kleurenarchitect (www.m2l.nl) Van den Boogert, heeft voor het project een kleurenplan uitgewerkt. Tevens heeft hij leveranciers bereid gevonden om gratis of tegen kostprijs materiaal te leveren voor de aankleding. Daarnaast heeft Peter Verhoeven zijn afscheidsreceptie in het teken gezet van de comfortroom. In plaats van cadeaus vroeg hij zijn gasten een bedrag te doneren. Dit leverde maar liefst 735 euro op. Bewezen is dat het gebruik van een comfortroom bijdraagt aan het verminderen van agressie-incidenten en daaruit voortkomende separaties. Binnen de gesloten kliniek is een ruimte aanwezig die omgebouwd wordt tot comfortroom. De ruimte wordt geverfd en voorzien van nieuw tapijt. Voor de inrichting zijn onder andere meubels nodig, sfeerverlichting en verzorgingsmateriaal (voetenbad, aromatherapie). n JvB

de komende drie jaar vacatures die ontstaan door natuurlijk verloop zoveel mogelijk op te vullen met goedkopere medewerkers. Uiteraard zonder de zorg geweld aan te doen”, legt Van Slooten uit. “Omdat we geen mensen boventallig hebben verklaard, hebben we nu niet direct te maken met collega’s waarvan we gedwongen afscheid moeten nemen. Maar last hebben onze medewerkers zeker van de bezuinigingen. We horen vaak dat de productiedruk hoog is, dat er behoefte is aan meer ruimte voor innovatie en inspiratie en ook aan minder administratieve ballast of meer ondersteuning. Helaas is die ruimte er niet en zullen we het echt moeten zoeken in anders werken en organiseren en daar de inspiratie uit halen.”

Eind mei is ggz inGeest gestart met een (pilot) gastenboek op de website. Mensen die een ervaring willen delen of een tip hebben over de behandeling of verzorging bij ggz inGeest van henzelf, een familielid of vriend, kunnen een bericht plaatsen in ons digitale gastenboek. We laten hiermee zien dat ggz inGeest feedback van de cliënt of hun omgeving belangrijk vindt en transparant wil zijn. Daarnaast maken we de website iets interactiever.

‘Ik ben sterker geworden’ Berichten worden niet zomaar geplaatst. Er zijn spelregels voor het gebruik van het gastenboek, deze staan ook vermeld op de website. Medewerkers van bureau cliëntenvoorlichting redigeren de berichten indien nodig en nemen contact op met de schrijver van het bericht als het bericht een klacht betreft. De pilot loopt tot 1 januari 2012. Het gastenboek is te vinden op www. ggzingeest.nl/zorg/gastenboek

de stage die de deelnemer moet lopen. En de deelnemers maken naast individuele opdrachten ook groepsopdrachten. Door met elkaar samen te werken hebben de

Herstelgerichte groei Herstelgerichte zorg is een van de speerpunten van GGZ inGeest maar welke initiatieven nemen we nou op dat gebied? Wie doet wat waar en met welk succes? Wat kunnen we van elkaar leren? In deze rubriek worden een aantal programma’s en initiatieven nader toegelicht waarbij ‘herstel’ het leidende principe is.

Rob Rosendal: ‘Door met elkaar samen te werken hebben de deelnemers veel steun aan elkaar

n Pauline Diemel

Foto Mark van den Brink

Back2School, (terug naar school) biedt mensen met een psychiatrische achtergrond de kans om zich te oriënteren op een nieuwe opleiding. Het is een samenwerkings tussen ggz inGeest, Odibaan, amc/De Meren en het roc van Amsterdam. Niet vrijblijvend Rob Rosendal is een van de vier coaches die de lessen en begeleiding verzorgd. “Back2School is een cursus met een erkend mbo-diploma (aka 1) en neemt vier maanden in beslag. Alle beoogde deelnemers beginnen met een intakegesprek. Mensen moeten gemotiveerd zijn om mee te doen, want het is niet vrijblijvend. Back2School wordt veelal gefinancierd vanuit Wajong gelden. Ook vergoedt het dwi in specifieke gevallen de kosten. Van de deelnemers wordt dan ook verwacht dat ze het traject daadwerkelijk afmaken.” Naast de motivatie wordt in de intake ook bekeken of de deelnemer

Back2School helpt mensen de schoolbanken in zich aan afspraken kan houden, een redelijke beheersing van de Nederlandse taal heeft en in een groep kan functioneren. De cursus bestaat uit verschillende onderdelen. In de oriënterende fase wordt onderzocht of

iemand ook echt een opleiding wil en kan volgen. De tweede fase is bedoeld om te ontdekken welke opleiding passend is. En in de laatste fase wordt niet alleen een keuze voor een opleiding gemaakt, er wordt ook

Minder stress dankzij mindfulness Dat is onterecht, meent Mila de Koning, projectleider expertisecentrum mindfulness aan de Amstel Academie, het scholingsinstituut van VUmc en ggz inGeest. “Het is juist heel concreet. Mindfulness betekent met je volledige aandacht in het hier en nu zijn, met een vriendelijke houding, zonder te oordelen. Er is veel wetenschappelijk onderzoek verricht naar mindfulness. Mensen die mindfull zijn, kunnen beter omgaan met stress en spanningsklachten. Ook mensen met zwaardere klachten, die bijvoor-

Dit najaar gaat een nieuwe serie mindfulness-trainingen van start voor medewerkers van GGZ inGeest en VUmc. Leven in het hier en nu helpt het gevoel van werkdruk verminderen, vertelt projectleider en trainer Mila de Koning. n Remco van Rijn De term ‘mindfulness’ klinkt voor sommigen wellicht wat zweverig.

beeld meerdere depressies hebben gehad, hebben er bewezen baat bij.” De techniek wordt al enige jaren aangeboden aan cliënten, maar sinds enige tijd ook aan medewerkers. De Koning: “Iedereen is gebaat bij een grotere dosis bewustzijn.”

Training Mentaal fit De Amstel Academie geeft twee trainingen. De eerste is voor hulpverleners die behandelverantwoordelijkheid dragen en op termijn ook cliënten willen trainen. De tweede training, ‘Mentaal Fit op

daadwerkelijk aangemeld bij een opleiding en studiefinanciering. “Naast de theorie zijn we dit jaar gestart met een praktijkgedeelte horeca van het roc, in de vorm van kookles. Ook nieuw is

het werk’, is voor alle medewerkers. “Die training gaat over persoonlijke ontwikkeling en helpt je omgaan met werkdruk.” Het programma is intensief: acht wekelijkse bijeenkomsten en zes dagen per week een uur huiswerk. En dat voor iets dat iedereen in de basis al kan. De Koning: “Onze aandacht focussen kunnen we allemaal, maar in de waan van de dag vergeten we dat. Tijdens deze training leer je ook in stressvolle omstandigheden mindfull te blijven.” Op het programma staan onder meer praktische oefeningen en geleide meditaties van drie kwartier per dag. Mila de Koning heeft inmiddels talloze trainingen gegeven. “Cursisten zeggen dat ze veel bewuster in het leven staan, betere keuzes maken

Eigen Tijd

Met ruim 2.300 collega’s op 20 locaties is het bijna onmogelijk om iedereen persoonlijk te kennen. Je directe collega’s op je eigen locatie ken je vaak wel. Maar wie zijn nou die ‘andere’ collega’s? En wat doen zij in hun eigen tijd? Maak kennis met: 3e jaargang, nummer 9 25 augustus 2011 inDrukken is het tweewekelijkse medewerkersblad van GGZ inGeest. Oplage: 5.100. inDrukken wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Annemarie Burgers Redactie Dienst communicatie Aan dit nummer werkten mee Annette Karimi, David de Leeuw, Annemarie Regeling, Mariëlle van der Zwet Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Drukwerk RotoSmeets, Utrecht Redactieadres GGZ inGeest, dienst communicatie T.a.v. inDrukken Postbus 74077 1070 BB Amsterdam T (020) 444 7011 E [email protected]

2

inDrukken – 25 a u g u s t u s 20 11

Wie: Alexandra Reijerse Leeftijd: 55 jaar Werkzaam bij: bureau kwaliteit en beleid Functie: juridisch adviseur Hobby: bergsport, hardlopen en fitness

“Toen ik negen jaar was, ben ik begonnen met bergsport. We gingen elke zomer een maand naar Zwitserland, omdat mijn moeder astma had. Mijn moeder ging al van jongs af aan met haar vader de bergen in en zo werd ik ook enthousiast. In de zomer ga ik met de Nederlandse Bergsportvereniging op pad in de Alpen, samen met mijn partner Marco. Ook ben ik in Nepal geweest, daar heb ik de Kalapatar (5.700 meter) bedwongen. In Nederland

trek ik graag de duinen in. Naast bergsport en hardlopen fitness ik. En dan vooral krachttraining, want dat is belangrijk om goed in conditie te blijven voor het lopen. Vorig jaar is reuma geconstateerd; gelukkig slaat de behandeling goed aan. Sport is nu ook een graadmeter voor mijn conditie, mijn programma pas ik daarop aan. Ook als ik me niet fit voel, kan ik een rustig tempo fitnessen. Ik ben altijd heel druk, maar door het bergbeklimmen en hardlopen,

deelnemers veel steun aan elkaar.” De laatste cursus eindigde in juni. In totaal deden 22 deelnemers mee en kregen uiteindelijk zeventien van hen een certificaat. Van deze zeventien gaan tien mensen een opleiding volgen. “De gekozen opleidingen zijn zowel op mbo- als op hbo-niveau.” Back2School werd dit jaar in Amsterdam voor de vierde keer aangeboden. Het aantal deelnemers bleef gelijk, alleen zijn volgens Rosendal meer mensen aan boord gebleven. Volgens jaar januari start een nieuwe cursus, waarvoor in november de eerste intakegesprekken zullen plaatsvinden. “De vorm blijft waarschijnlijk hetzelfde. De samenwerking met het roc van Amsterdam is goed bevallen.”

kom ik helemaal tot rust. Het lopen is mijn uitlaatklep. Dat is mijn andere kant, die kennen de meeste collega’s niet. Ik ben wel een fanatiek type. Ik zoek niet expres grenzen op, dat denken mensen wel eens. Ik ga niet zover dat ik de volgende dag uitgeteld ben. Maar ik wil natuurlijk wel steeds beter worden. Als ik ooit met pensioen ga, zou ik best een deel van het jaar in de bergen willen wonen, in een knus chalet. Maar ja, zover is het nog niet.” n AR

en minder werkdruk ervaren. Veel hulpverleners beschouwen het als een cadeau dat ze graag aan hun cliënten doorgeven. Slechts een enkeling had er geen baat bij.” De mindfulnesstrainingen maken onderdeel uit van het scholingsprogramma van ggz inGeest en zijn gratis voor alle medewerkers. De training ‘Mentaal fit op het werk’ start op 26 augustus. De training ‘Mindfulness voor hulpverleners’ start op 13 september. Meer weten? Kijk dan op www.amstelacademie.nl onder het kopje ‘Functiegerichte trainingen’. Opgeven via Ria Meijers, [email protected].