V.U.: Johan De Jonghe, Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende
Het bierblad van De Oostendse Bierjutters
winter 2013
w e b s i t e ( S ) : http://www.deoostendsebierjutters.org scan de QR-code met e - m a i l ( E ) :
[email protected] of
[email protected] uw smartphone F a c e b o o k p a g i n a s : De Oostendse Bierjutters (DOB) & De Oostendse Bierjutters a d m i n i s t r a t i e f a d r e s ( A ) : De Oostendse Bierjutters, p/a Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende
DOB-bestuur Johan De Jonghe, Voorzitter, Penningmeester & Secretaris-Ledenadministratie A Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende | M +32 (0)473 29 41 61 | E
[email protected] Koen Debrabandere, Bestuurslid, Afgevaardigde Cultuurraad Oostende A Sint-Catharinaplein 33 bus 4, B-8400 Oostende | T +32 (0)59 80 38 50 | E
[email protected] Francis De Smet, Bestuurslid, Webmaster & Afgevaardigde Zythos-confederatievergaderingen A Generaal Lemanlaan 151, B-8310 Brugge (Assebroek) | M +32 (0)475 52 93 82 | E
[email protected] Christophe Pelfrène, Bestuurslid
M +32 (0)473 73 48 01 | E
[email protected]
Sara Terryn, administratief medewerker.
UK-contact: Sue Thirlaway (Dutch speaker too): DOB/UK-Treasurer & Membership Administration A 21 Snowberry Close, UK-Wokingham Berkshire RG41 4AQ | E
[email protected] Alle mogelijke bierinfo voor DEN DOBBER mag naar d o b r e d a c t i e @ s k y n e t . b e van Freddy ‘Wacho’ Debels,
Redacteur/Editor | A Eigenhaardstraat 49, B-8870 Izegem | T +32 (0)51 31 88 75 | E
[email protected]
DOB-doelstellingen -
behouden en bevorderen van de Belgische biercultuur in alle facetten zoals traditie, levensstijl en gastronomie; organiseren van activiteiten en/of participeren aan projecten die de Belgische bieren en hun waaier van alle mogelijke smaken kenbaar maken; aanbieden van correcte en objectieve bierinformatie om de onregelmatigheden ter zake te vermijden en te reduceren.
Word DOB-lid via overschrijving IBAN:
DOB-lidmaatschap
BE41 7374 2316 8910 - BIC: KREDBEBB
(per kalenderjaar) : (buiten Europa +10 euro)
A - l i d : € 2 0 , - ( b u i t e n l a n d e u r o p a € 3 0 , - ) : Lid van DOB en Zythos en u ontvangt 4x het digitaal lokaal bierblad Den Dobber en 4x het nationaal tijdschrift De Zytholoog;
B - l i d : € 1 0 , - ( b u i t e n l a n d e u r o p a € 1 0 , - ) : Lid van DOB en u ontvangt 4x Den Dobber; C - l i d : € 3 0 , - ( b u i t e n l a n d e u r o p a € 4 0 , - ) : Ere-A-Lid van DOB. Als steunend A-lid ontvangt u een DOB-oorkonde, Den Dobber, de Zytholoog & u krijgt ook een vermelding in Den Dobber en op onze website!!! ======================================================================================================================================
TOB Objectives - preserving and encouragement of the Belgian beerculture, like tradition, the way of live and gastronomy; - organisation and stimulation of projects that make Belgian beer and their broad taste differences well known; - offering correctly and objective information on beer to provide and reduce irregularities. ©: All contributions to this issue can be reproduced without prior consent, provided that their source is acknowledged and that a copy is sent to the Editor. | DOB-figure in logo design (1995): Nathalie Vanden Haute. ======================================================================================================================================
Werkten mee aan deze uitgave (jaargang 18, 2013, nr. 1): Freddy ‘Wacho’ Debels, Daisy Simoens, Sara Terryn, Marc Brissinck, Rik Vernack, Johan De Jonghe, Foto voorpagina: brouwerij Rodenbach (Wacho). ©: Alles uit dit nummer mag overgenomen worden zonder voorafgaande toestemming, mits bronvermelding en het toesturen van een exemplaar naar de verantwoordelijke uitgever. | Ontwerp DOB-figuur in logo (1995): Nathalie Vanden Haute. =====================================================================================================================
2
Gegroet beste DOB-vriend(in), De zachte lentedagen komen er aan. De winter duurde (te) lang. Misschien omdat deze Dobber Winter op zich liet wachten? ☺ Ja, we zijn inderdaad laat. Het ligt niet aan de redacteurs, maar aan mezelf, die dit bierblad een beetje aan de kant heeft geschoven om het definitief te finaliseren en door te mailen. Het werd te stressy om dit er tussen de andere DOB-bezigheden nog bij te nemen. Na een coronair onderzoek en een beetje dotteren, moet ik het ook kalmer aan doen. We hebben ondertussen reeds 2 prachtige activiteiten achter de rug. Een goed verslag (met foto’s) van de Kerstbierenwandeling, BABbezoek en DOBDINER vind je tussen de artikels. Doch, we zoeken nog verslaggevers voor ons bierblad ! DOBbers op stap, laat ons weten als je iets speciaals weet en ziet. Als er iemand eveneens een kant en klare activiteit heeft, laat maar weten. We ondersteunen, waar we kunnen, volledig het programma. Om bijkomende activiteiten te organiseren, heeft de huidige kern onvoldoende draagvlak. Weet je, we schuiven ook wel eens graag bij. Toch gaan we onverminderd door met het voorgestelde programma (voordracht/uitstap/voordracht/bierjutterij….) De winterbieren zijn op. De lente mag nu volop haar temperatuur geven. De zomerse biertjes staan te wachten. Ik wens jullie allen nog ontelbare gezellige biervolle momenten toe. Tot in één van de vele biergangen…
Johan De Jonghe, jullie Voorzitter
ALGEMENE VERGADERING DE OOSTENDSE BIERJUTTERS Begin december was er opnieuw DOB’s Algemene Vergadering. Meer aanwezigen dan verleden jaar. Prachtig! De vergadering werd kort gehouden. De werking van 2012 werd overlopen. Het huidig bestuur (omdat deze opnieuw kandidaat waren) werd herbevestigd. Er was één nieuwe kandidaat. We waren blij Michaël ‘Mike’ Snauwaert in het bestuur te verwelkomen. Spijtig genoeg heeft hij reeds afgehaakt. Francis blijft DOB’s webmaster en vertegenwoordiger bij de confederatievergaderingen van Zythos. Koen blijft DOB’s vertegenwoordiger bij de maandelijkse vergaderingen van de Cultuurraad Oostende en de rechterhand bij het organiseren van de activiteiten. Christophe heeft natuurlijk minder tijd als bestuurslid, gelet op zijn beroepsactiviteiten, maar helpt waar het kan. Wacho is als aanleunend supermedewerker eveneens onmisbaar als verslaggever, standverantwoordelijke bierjutterij, wandelend uithangbord voor DOB buiten de stadsgrenzen, enz… We hopen dat hij (na zijn zware operatie) vlug beter wordt en nog vele jaren kan meehelpen. We hebben ook een nieuwe admistratieve medewerker, namelijk Sara Terryn. Sara is zich ondertussen met volle overgave aan het inwerken bij onze vereniging. Omdat de voorstelling van het werkjaar 2013 zou worden afgegeven tijdens de nieuwjaarsreceptie (meer DOB-leden aanwezig) en omdat er geen vragen waren, werd de vergadering gesloten. Met dank aan de aanwezigen. (JD)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DOB-activiteit op vrijdag 29 maart 2013 Voordracht ‘brouwerij op bezoek’: EUTROPIUS stelt zich voor en dit op een unieke locatie, namelijk tussen de drukkerijpersen van Grafisch Bedrijf Lammaing. We krijgen eerst een rondleiding over hoe en waar onze Bierjutterijaffiches worden gemaakt. DOB- en zythosleden welkom stipt om 20u en dit voor slechts 8 euro.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
18DE
.
Tip : P L A N J E V E R L O F D O O R D A C H T ! BIERJUTTERIJ.op zaterdag 06 JULI 2013
3
Biobier
in
de
lift
Al geruime tijd wordt er overal ter wereld op een biologische manier geboerd, gekookt, geteeld. Zo kwamen ook geleidelijk allerlei bioproducten op de markt, met in het begin van de eeuw het biologisch gebrouwen bier. Dit werd zo een gigantisch succes dat de hele biowereld volgde; het werd een wereldwijde hype. Maar wat is die “biologique” nu eigenlijk? Biologische boeren gebruiken vrijwel geen chemische of synthetische bestrijdingsmiddelen. Voor de bestrijding van schimmels en schadelijke insecten maken de boeren gebruik van zogenaamde natuurlijke vijanden, zoals bijvoorbeeld vogels. En in plaats van naar de gifspuit te grijpen om onkruid te bestrijden, wordt er met de hand of met een machine gewied. Bij biologische boeren ligt de nadruk vooral op het voorkomen van ziektes. Dit gebeurt bijvoorbeeld door te kiezen voor sterke, ziekteresistente rassen en door de bodem niet uit te putten. In plaats van kunstmest gebruiken de boeren gewone mest, die vaak ook nog eens afkomstig is van hun eigen boerenbedrijf. Daarmee is de biologische kringloop weer mooi rond. Waaraan herken je een biologisch product? Alleen producten die tot stand zijn gekomen volgens de wettelijk vastgelegde richtlijnen mogen biologisch heten. Biologische producten herken je aan het verplichte logo. Het is wettelijk verplicht om het EU-bioblad-keurmerk op verpakkingen van biologische producten af te beelden. Vroeger was dit het zwart-wit-EKO-keurmerk, maar dit is sinds 1 juli 2010 vervangen door het Europese logo. Vroeger hadden alle Europese landen 1 of meer eigen biologische logo’s, waardoor consumenten door de bomen het bos niet meer zagen. Daar is met de komst van het nieuwe keurmerk dus een eind aangekomen. Op ieder verpakt biologisch product vind je een code die staat voor de controle- en certificeringsorganisatie die dat product heeft goedgekeurd. Zo voert SKAL de code NL-bio-01. Deze code vind je vlak bij het Europese bioblad-keurmerk. De producent van biologische voeding is verplicht om dit nummer op de verpakking te vermelden. Als een biologisch product duurder is, dan is dat altijd verklaarbaar. Dat komt omdat de hoeveelheid groente die een biologische boer per hectare kan oogsten, lager is dan bij een gangbare boer. Dit heeft te maken met het feit dat er bij de biologische landbouw geen gebruik wordt gemaakt van kunstmest, noch van chemische bestrijdingsmiddelen. Daarnaast is de boer langer bezig met het handmatig of machinaal wieden van onkruid omdat er geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt worden. Biologische landbouw moet de gezondheid van bodem, plant, dier, mens en planeet als een ondeelbaar geheel in stand houden. Dit betekent dat de gezondheid van individuen en gemeenschappen niet gescheiden kan worden gezien van ecosystemen. Een gezonde bodem levert immers gezonde gewassen op die de gezondheid van mens en dier ondersteunen. Biologische beginsels Biologische landbouw moet gebaseerd zijn op levende ecologische systemen en kringlopen, met hen meewerken, ze versterken en in stand houden. Biologische landbouw moet gebaseerd zijn op relaties die billijkheid waarborgen met betrekking tot de gemeenschappelijke omgeving en ontwikkelingsmogelijkheden. Biologische landbouw moet met voorzorg en verantwoordelijkheid worden beoefend, om de gezondheid en het welzijn van huidige en toekomstige generaties en hun leefomgeving te beschermen. De technische basisvereisten die in de biologische landbouw gesteld worden, zijn weergegeven in de Europese Verordeningen 834/2007 en 889/2008. In de Europese Lidstaten kunnen toch nog verschillen voorkomen als gevolg van interpretaties van deze basiswetgeving. Voor algemene informatie over biologische landbouw en voeding, zie de website van stichting Bionext voor Nederland en de websites van Velt en Bioforum voor Vlaanderen.
4
In sommige gevallen kan men zeggen dat de biologische landbouw zo veel mogelijk gebruik maakt van technieken en methoden van vóór 1900, toen kunstmest en chemische bestrijding in opgang kwamen. In andere gevallen daarentegen is biologische landbouw juist uiterst modern en innovatief. Voorbeelden daarvan zijn het gebruik van sluipwespen voor het bestrijden van ongedierte in kassen en het gebruiken van branders voor onkruidbestrijding in plaats van chemische herbiciden. Er zijn vijftien bestrijdingsmiddelen (insecticiden, antischimmelmiddelen) toegestaan, meestal natuurlijke gifstoffen uit planten of bacteriën. Zo is middels EU-verordening nr. 404/2008 het insecticide (van bacteriële oorsprong) spinosad toegestaan. Verder legitimeert dezelfde verordening ook het gebruik van kaliumbicarbonaat en koperoctanoaat bij de bestrijding van verschillende schimmelziekten. Tevens zijn sommige rijpingsbevorderaars toegelaten. Veel biologische boeren zijn ook in andere opzichten anders dan gangbare boeren met de landbouw bezig. Zo hebben ze vaker een gemengd bedrijf (zowel akkerbouw als veeteelt) en besteden meer arbeid en tijd aan natuurbeheer op het bedrijf. Biologisch bier Het biologisch bier is al een tijdje in omloop en iedereen weet dat er gebrouwen word op basis van de biologische landbouwingrediënten. België is een bierland met meer dan 750 bieren. Meer dan 60 daarvan zijn biologische bieren, en deze winnen aan populariteit. Niet alleen de overtuigde bioconsument, maar ook overtuigde bierkenners weten de smaak en de diversiteit van deze biobieren te appreciëren. Bierspreker Geroen Vansteenbrugge aan het woord: ‘Wat ik erin waardeer, is uiteraard de smaak. Je kan zeggen dat elk bier uniek is, en dat je niet kan vergelijken, en dat is natuurlijk zo, maar als je een biobier met een gangbare variant naast elkaar degusteert, dan proef je écht het verschil, terwijl het recept nauwelijks verschilt. De biologische ingrediënten zorgen voor de betere smaak.’ ‘Voorbeelden hiervan zijn de Saison en Moinette van Dupont of ook de Pils van Silly. Daarom probeer ik nu ook in mijn andere workshops steeds een biobier toe te voegen dat bij het thema past, zodat mensen zelf de smaak kunnen vergelijken. Keuze genoeg, met meer dan 70 biobieren.’, aldus de persoon die heel Vlaanderen rondtoert als gastheer bij bierverhalen, onder andere dus over de biobieren. ‘In de beginjaren was het aanbod eerder beperkt. Een goede tripel, een saison, een witbiertje, een biertje met een lager alcoholgehalte,… ,maar in de laatste tien jaar is het aanbod enorm gegroeid, en is zich nog steeds aan het uitbreiden.’ Om biotechnologische processen en technieken in de praktijk efficiënt te kunnen inzetten, is heel wat biologische en technische kennis en inzicht nodig. Die verwerf je bij ons. Een mooi voorbeeld van innovatief ingenieurswerk is onze biorol, een waterzuiveringssysteem dat aan onze hogeschool werd ontworpen. Onder andere brouwerij Strubbe, Ichtegem (zie foto) en de gemeente Gavere maken gebruik van dit waterzuiveringssysteem. Je vindt werk in ondernemingen, studie- en adviesbureaus, officiële organen (Ovam, Aquafin), afvalverwerkingsbedrijven, watervoorzieningsbedrijven,... Wie voor biotechnologie heeft gekozen, kan zich via zijn eindwerk en diverse oefeningen bekwamen in het brouwen. Enkele Belgische brouwerijen hebben van de vzw Hop het kwaliteitslabel Belgische Hop gekregen. Ze mogen dit label voortaan op hun flesjes plaatsen omdat minstens 50 procent van de hop in hun bier uit België komt. Al eeuwenlang wordt in België hop geteeld. Waar de teelt vroeger geografisch gespreid gebeurde, met als kernen de regio Asse-Aalst en de regio Poperinge, concentreert de Belgische hopteelt zich nu voornamelijk rond het West-Vlaamse Poperinge. De jongste jaren zijn de hopprijzen in verval geraakt door een wereldwijd overaanbod. Daardoor krijgen ook de Belgische hoptelers zware klappen.
5
Om die Belgische kwaliteitshop beter te promoten heeft de organisatie nu het label Belgische Hop in het leven geroepen. Elke Belgische brouwerij waarbij minstens de helft van de hop in het bier in eigen land wordt geteeld, mag het logo op zijn flesjes plaatsen. Na onderzoek en steekproeven kregen intussen al elf brouwerijen het label. De biobrouwers met Belgische Hop-label zijn onder andere de brouwerijen Jessenhofke, Kuringen 1 en De Plukker, Poperinge 2 van biohopteler Joris Cambie. Er zijn niet minder dan 22 verschillende biobrouwerijen. Verschillende brouwerijen willen in toenemende mate werken met inlandse brouwgerst. Zo wordt bijvoorbeeld Gageleer nu al gebrouwen met mout afkomstig van Kempense brouwgerst. De gerst wordt door de Antwerpse mouterij Dingemans (foto) verwerkt tot mout. Ook productiedirecteur Slabbinck van Mouterij du Château in Henegouwen zoekt leveranciers van biologische brouwgerst. ‘Biologische brouwgerst wordt 130 tot 150 euro duurder betaald dan gangbare brouwgerst. Minimale hoeveelheid om te verwerken is 35 à 50 ton, maar ook grotere hoeveelheden zijn welkom", aldus Slabbinck. Liefst gaat het om gerst die op een gelijkaardige bodem wordt geteeld en van éénzelfde variëteit. Dit vergemakkelijkt het mouten.’ Gemoute spelt, biologisch geteeld! Spelt is een op tarwe lijkende graansoort. Geeft bieren met een frisse en kruidige smaak, alsook een vol mondgevoel. Wordt traditioneel in saisons gebruikt. De meeste bierliefhebbers hebben moeite met de vraag hoe zit het met biologische gist. Wat maakt gist tot een gist die aan de "biologische landbouw" normen voldoet? Gist is natuurlijk ook anders; dat is amper een grondstof. Het groeit juist van je wort. Ik zou zeggen, als je het echt heel serieus neemt (wat ik je niet zou aanraden): neem een klein beetje gewone gist, en kweek die op in wort van ecomout. Als je die nog eens hergebruikt, en als de originele gist niet genetisch gemodificeerd is (en dat is volgens mij bij de normale gisten niet zo), zal zelfs de grootste idealist hier geen probleem in zien, volgens mij. Er worden verschillende soorten biergist voor menselijke consumptie gekweekt. Biergist is een ééncellig micro-organisme; een plant zonder bladgroen (chlorofyl). Oorspronkelijk was biergist een bijprodukt bij het brouwen van bier. Biergist kan veel voor uw gezondheid en welbevinden betekenen. Gist wordt bij de drankenbereiding vooral gebruikt vanwege het andere eindproduct. De soort gist, de vergistingstemperatuur, de zuurtegraad en andere factoren hebben grote invloed op de smaak van het eindproduct. Hoewel de gist die wordt gebruikt voor wijn, bier en brood biologisch gezien tot één soort behoort, bestaan er zéér belangrijke verschillen in de gebruikte stammen en zijn deze niet onderling uitwisselbaar als men een smakelijk product wil krijgen. De gebruikte gist levert een belangrijke bijdrage aan het aroma van het eindproduct. Voor bier worden ook wel andere gisten gebruikt dan S. cerevisiae. Bij de bierbereiding onderscheidt men bovengistende, ondergistende en spontaan gistende varianten. In het eerste geval bevindt de gist zich vooral in de gistende oplossing en in het schuim en temperatuur boven de 15 °C, in het tweede geval ligt het vooral op de bodem van het vat en bij een temperatuur beneden de 7 °C. Ales worden bijvoorbeeld bovengistend ongekoeld bereid, terwijl dat bij pilsenerbieren ondergistend gekoeld is. De gist die voor ondergistende bieren wordt gebruikt, is biologisch een andere soort dan S. cerevisiae, namelijk S. pastorianus (synoniem: S. carlsbergensis). (W, met dank aan: Wikipedia, Bio+Nl, Biomijnnatuur en Biojournaal)
1 2
www.jessenhofke.be www.plukker.be/nl/hopbedrijf/
6
NIEUWJAARSRECEPTIE Zaterdag 08 december 2012 Zoals gewoonlijk sloten wij het jaar af met een pré-DOB-nieuwjaarsreceptie. Deze ging door op zaterdag 08 december 2012 in “Den Anklap”. Vooraf hadden we onze “korte” Algemene Vergadering om de bestuursleden te overlopen en eventuele nieuwe te verwelkomen. Gemoedelijk kwamen de DOB-leden binnen, zodat we tegen 20u30 na een kort welkomstwoord van onze voorzitter, de proefglaasjes konden vullen en proeven van het aangeboden bier “Moinette Blond”. Styves was druk bezig met de bereidingen van zijn creatieve hapjes. Zo verwende hij ons met 2 voorgerechtjes, een heel lekker hoofdgerecht en de topper van de avond was het prachtige dessert die velen bekoorden.
Dit jaar hadden we een georganiseerde activiteit voorzien, proeven van een bier en het gezamenlijk (per 5 met begeleider) bespreken ervan. Van de 5 bieren, werd uiteindelijk 1 ervan door Annie geraden, nl. Hommelbier. De andere bieren waren : Keyte blond, Vinckenier, Rememberence ’14-’18, Saison IV. Na het vele proeven en bespreken van de aangeboden biertjes per tafel, ging allen tevreden terug naar huis met een goed gevoel. Bijna iedereen heeft zich dan ook weer lid gemaakt voor het werkjaar 2013 om te komen naar de aangeboden activiteiten van “De Oostendse Bierjutters”.
Voorbeeld van de blinde proeverij causerie (eerst proeven, bespreken en dan de naam ontdekken)
7
KERSTBIERENWANDELING Zaterdag 19 januari 2013 Op een koude zaterdagavond, halfweg januari, trokken zo’n 29 DOB-leden richting het gezellig Eetkaffee “Poseidon”, waar we warm onthaald werden door de vriendelijke uitbaters Anne-Marie en Johan. We kregen een “mondhapje” (was eerder een verrassingsbord met vele mondhapjes !!) geserveerd, samen met het kerstbier “Bush Noël Premium”. We danken hierbij de uitbaters voor de schitterend ontvangst. Daarna vertrokken we gezamenlijk met de DOBBERS richting het “’t Koelschip”, daar stond Ive ons al op te wachten met een groot (40-tal) assortiment kerst- en winterbieren. Iedereen proefde een 6-tal bieren. De meesten bespraken de bieren onderling, terwijl ze nog wat verder konden knabbelen op wat fijne vleeswaren en brood. De locatie was evenwel te donker om met proefformulieren te werken. Met onze DOB-excuses. Onder andere volgende bieren konden we proeven: Corsendonck Christmas Ale, Abbaye des Rocs Spéciale Noël, Boelens Santa Bee, Vicaris Winter, ValDieu Bière de Noël, Gloliath Winter, Melchior, Winterkoninkske Grand Cru, Kerst Pater Christmas Beer Van Den Bossche, La Mère Noël, Père Canard,…. Na afloop waren er nog enkelen die de wandeling hebben voortgezet richting Bierkaffee “Botteltje”. Daar dronken ze nog een laatste kerst-of winterbier en bespraken nog eens (in het mogelijke…) het aanbod die er was geweest die avond. In het begin van de avond voegden 2 sympathieke Engelse CAMRA-leden, David en Nigel, zich bij onze activiteit. Geflankeerd door Nicole en Cristel. David werd ondertussen, via Sue, lid van DOB,.
*******************************************************************************
In hartje Oostende vindt u de bierenspeciaalzaak met een assortiment van ruim 600 bieren en is een thuis voor elke bierliefhebber. Van zoetebek tot meesterproever, iedereen komt hier aan zijn trekken. Ive Mostrey, de bierpromotor, selecteert bijna wekelijks nieuwe soorten om in de rekken te plaatsen en geeft daarbij de voorkeur aan kleinere, ambachtelijke brouwerijen. Klein, eerlijk en vooral lekker. Kom kijken, ruiken en proeven uit zijn steeds verbazingwekkende selectie ! Meer informatie over Biersoort - Bier van de maand - Assortiment Flessen - Geschenkartikelen Bierproeverij vindt u terug op www.koelschip.be.
Als DOB-lid geniet u bij de bierenspeciaalzaak ’t Koelschip van 10% korting Dit kan op vertoon van je Zythos-lidkaart, daarop staat vermeld dat je lid bent van ‘DOB’. *******************************************************************************
8
BAB-BIERFESTIVAL Zaterdag 02 februari 2013 Zaterdagvoormiddag 2 februari 2013 namen wij (Sara en Johan) de trein richting Brugge, waar we tegen 11u verwacht werden op de openingsreceptie van het BAB-festival 2013. Na de speech van BAB-voorzitter Marc Vandepitte en een aantal gastsprekers bezochten we de verschillende brouwerstanden die ook dit jaar op onze 18e Bierjutterij aanwezig zullen zijn. We legden onze flyers en hingen hier en daar een aankondigingsaffiche op. Tegen 14u verwelkomden we onze DOB-leden die afgezakt waren naar het festival om net als ons te proeven/kennis te maken met de “primeurs”. Om 18u30 hielden we het voor bekeken want we moesten nog terug met de trein naar Oostende. Een vermoeiende maar heel mooie dag !!! (meer over het BAB-Festival konden we al lezen in DEN BIERBRIEF – BB234 van Wacho)
DOB-DINER in “Den Toogoloog” Vrijdag 01 maart 2013 Een hele leuke bier-eet-ervaring (M.B.). Het was eindelijk zover, om 19u30 werden we verwacht in “Den Toogoloog”, waar Karin en Dirk ons het DOB-bieritief aanboden. Een 40-tal DOBbers konden kiezen tussen verschillende kelderresten. Ikzelf koos voor een Smiske en een glaasje Malheur Cuvée Royale. Een warm hapje erbij om de eerste honger te stillen kwam goed van pas. Daarna schoven we aan tafel en kregen we een Witbiersoeptje met een glaasje Hopsinjoor van brouwerij Het Anker. Sommigen vonden het blijkbaar nodig om het nog wat extra bij te kruiden, ikzelf vond het al goed gekruid. Zoals gewoonlijk kon Sara weer haar portie niet op en kon ik het moeilijk laten staan. Mmm, lekker !!! ussendoor zat ik in het leuke, boeiende gezelschap van Robert, z’n vrouwtje Marie-Helene en Wouter. Door de vele reiservaringen van Robert vloog de tijd voorbij en werd ons al het volgend gerecht gebracht. De borden met varkenshaasje en portie groentjes werden opgediend, daarbij kwamen de lekkere patatjes van Orval en een bierig sausje. Elk van ons kreeg een flesje La Guillotine van brouwerij Huyghe. Mijn eigen vrouwtje, die de mooie menukaart op tafel maakte, was tussen de gerechten door, altijd maar verdwenen. Soms zag ik wel een “flits” en wist ik dat ze er nog was.
9
Iedereen weet het ondertussen misschien al, maar ik kan enorm genieten van de combinatie kaas-bier. Het was dan ook voor mijn een plezier toen ze de kaasschotel aan tafel brachten. Dit samen met het biertje Ter Dolen Donker was een hele lekkere ervaring. Wetende ook dat Karin en Dirk de kaasschotel gehaald hadden in onze eigen streek, nl. De Kaashoeve. Wij hadden daar ooit wel al geweest en uitleg gekregen, maar ik wist niet meer dat ze daar zoveel soorten hadden. Zeker iets dat ik ga onthouden om zelf eens tot de Kaashoeve te gaan. Nadat ik van alles zo genoten had, kregen we nog koffie of thee met ‘sneukelinge’ aangeboden. Lekker hé Gerrit…. En om het DOB-DINER zoals gewoonlijk af te sluiten bood de voorzitter ons nog een “glas” aan van de club. Het was weer voorbijgevlogen, met deze gezellige DOB-bende. Als laatste mogen we Karin en Dirk zeker bedanken voor de mooie avond die ze ons bezorgd hebben. Ik stak de bierenlijst met uitleg over de gedronken bieren (opgesteld door Koen) in mijn zak en laat in de nacht vertrokken we tevreden huiswaarts.
Op het ledenfeest was Kjeld Spillet uit Engeland aanwezig. Hij is al jaren lid van DOB. We kregen van hem het volgend mailtje: Hello , It was great to meet you at the DOB Diner a couple of weeks ago. I must admit that I was a little nervous about meeting a whole group of new people, and whether my Dutch was good enough to be able to make conversation, but I'm pleased to say that I had a great time and you all made me feel so welcome. The food was lovely, the beer was fantastic and I'm pleased I made the trip. On the Saturday I made a short trip on the tram to Oostende before setting off for home. It was so cold! But I got home OK. There are a couple of events locally, that you might be interested in, so I thought I'd let you know when they were. The Kent Beer Festival is in Canterbury on 18-19-20 July ( www.kentbeerfestival.com ) and the Faversham Hop Festival is on 31 August and 1 September ( http://favershamhopfestival.org/ ). I hope to see you soon. Best wishes Kjeld
10
Hoe
Guinness
de
wereld
overspoelde
Van de bittere smaak moet je houden, maar liefhebbers kunnen niet genoeg krijgen van een stevige “pint” Guinness. Het bier van Arthur Guinness is een wereldberoemd merk geworden. Hoe is dat zo gekomen? Laten we eerst even bekijken wie die wonderbaarlijke Arthur Guinness eigenlijk wel was. Arthur Guinness (foto), een rasechte “Irishman”, geboren op 24 september 1725 en opgegroeid in Celbridge, in de Ierse streek Kildare. De peetvader van de kleine Arthur was landsheer van Arthur Price, een plaatsje in County Tipperary en aartsbisschop van Cashel, waardoor deze het voorrecht had bier te mogen brouwen voor de arbeiders van zijn landgoed. Bij diens overlijden, in 1752, erfde Arthur 100 pond (wat veel geld was toen) en investeerde die in een brouwerijtje in het plaatselijke Leixlip, zo'n 20 km van Centrum Dublin (waar ook het wereldmerk Hewlett-Packard in productie gaat). Arthur liet 4 jaar later dit bedrijf over aan zijn broer en huurde in Dublin de bekende Saint James Gate Brewery. De huurprijs bedroeg £ 45 en het huurcontract werd opgesteld voor 9.000 jaar. In 1761 trad hij in het huwelijk met Olivia Whitmore, met wie hij uiteindelijk 21 kinderen zou krijgen. Slechts 10 daarvan bereikten de volwassenheid en maakten deel uit van de beroemde Guinness-dynastie. Eerst wordt er het voor die tijd en regio gebruikelijke bier gebrouwen. Na een paar jaar ontwikkelt de brouwerij een ander soort bier, de zogenaamde porter. Uit deze porter ontstaat later een stoutporter, de huidige stout met het donkere uiterlijk (“ruby-red”) en de kenmerkende smaak. Al in 1779, pakweg 10 jaar na de oprichting, worden de eerste vaten geëxporteerd naar buurland GrootBrittannië. Het bier wordt in de daarop volgende jaren steeds populairder en aan het begin van de negentiende eeuw besluit de brouwerij zich volledig te richten op het brouwen van Guinness Stout. Arthur Guinness was een revolutionair als het om personeelbeleid ging. Hij was, voor zijn tijd, een behoorlijk sociaal werkgever. Zo was het honorarium van zijn personeel 10 tot 20 procent hoger dan gebruikelijk. Ook zorgde hij voor een weduwenpensioen, betaalde hij vrije dagen en trof hij regelingen voor een kosteloze gezondheidszorg en onderwijs. Als arbeider was je door de eeuwen heen bij Guinness dus een stuk beter af dan bij een andere organisatie. Veel families in Dublin zouden daardoor direct of indirect afhankelijk van de brouwerij geweest zijn en voelden zich meer betrokken bij het merk. Van een alarmerende daling in de verkoopcijfers kon daarom niet snel sprake zijn. Guinness veroverde snel de wereld, want al in 1823 rolden ieder jaar 30.000 liters stoutbier van de band en in 1882 stond de teller al op 1 miljoen. Op het einde van de 19de eeuw was Guinness niet alleen de grootste brouwerij van Ierland, maar tevens de grootste bierbrouwer ter wereld, waarbij vooral het oog voor kwaliteit een belangrijke rol speelde. Na de dood van Arthur Guinness, op 23 januari 1803, werd zijn werk verder gezet door de drie zoons. Het was dan ook Arthur Guinness II die er voor zorgde dat voor de productie van het stoutbier alleen de allerbeste producten werden gebruikt, waardoor de smaak steeds buitengewoon blijft en de bewaring optimaal. Jarenlang (en nog steeds) wordt het bier gebrouwen als in die eerste perioden. Het water dat nog steeds bij het brouwproces wordt gebruikt is niet zoals hier en daar ten onrechte wordt beweerd van de rivier Liffey die door Dublin stroomt, maar van een bron uit de Wicklow Mountins, een bergketen ten zuidoosten van Ierland, op een boogscheut van Dublin. In Dublin zijn er onderzoekcentra die de kwaliteit van het bier analyseren. Momenteel is dat The Guinness Reseach Centre.
11
Een andere reden van het grote succes is de sterke marketing van de Ieren. Dit is een essentieel onderdeel voor alle biermerken in de jaren '20. Guinness wilde een zeer grote doelgroep aanspreken en startte met een reeks opmerkelijke advertenties en reclameposters. Het bedrijf was in 1955 ook de oorspronkelijke uitgever van het befaamde en zeer succesvolle Guinness Book of Records, in eerste instantie bedoeld om voor gesprekstof (bierbrabbels) te zorgen in de Ierse pubs bij een goed glas Guinness. Dit glas zou volgens de traditie ingeschonken moeten worden op zodanige wijze, dat er tijdens het tappen een klavertje (“shamrock”) of een Keltische harp (beide symbolen zijn kenmerkend voor Ierland) getekend kon worden op de stevige schuimkraag van het bier. De Keltische harp komt overigens ook terug in het logo van het bedrijf. Guinness heeft hiervoor goede afspraken met de Ierse regering moeten maken. Om de link naar het nationele wapen minder verwarrend te laten overkomen, werd deze in het logo in spiegelbeeld gebracht. In 1997 vindt er een fusie plaats met het Engelse concern Grand Metropolitan en wordt het huidige moederbedrijf Diageo PLC opgericht. Diageo is ook het moederbedrijf van veel andere bekende drankmerken, waaronder Johnnie Walker en Smirnoff. Diageo is een groeibedrijf, met name dankzij opkomende afzetmarkten. In Latijns-Amerika steeg de netto verkoop in de eerste helft van dit jaar bijvoorbeeld met negentien procent. Eind juni 2012 bedroeg de wereldwijde omzet 3,1 miljard pond, een stijging van 32 procent ten opzichte van de 2,4 miljard pond die werd omgezet in dezelfde periode in 2011. Guinness draagt daaraan bij als de grootste stoutbierbrouwer ter wereld. Het merk is tegenwoordig verkrijgbaar in meer dan 100 landen en wordt gebrouwen in bijna 50 landen. Op jaarbasis worden er naar schatting zo'n 1,8 miljard Guinness-biertjes besteld. (W, met dank aan diverse bronnen)
DOBbers
op
stap,
DOBbers
op
stap,
Op een avondje uit naar DOB’s erelid café Botteltje kwam Rik dit bord tegen:
Heb je het gezien? Keyte tripel (van het vat) staat voor Leffe blond !!!!! Op de lijst zie je ook de verscheidenheid van bieren, dat dit grootse biercafé aan de Belgische kust, aan de bierliefhebber kan aanbieden. In hun assortiment hebben ze ongeveer een 300-tal Belgische bieren,en tevens een 50-tal Belgische jenevers. Binnen is er eveneens een unieke en gezellige plaats om te dineren of te lunchen. De getalenteerde kok James bereidt voor u creatieve vis-, vlees- en biergerechten, desserts, zoetigheden, … dit alles huisgemaakt. Meer over dit gezellig bruin café, gelegen in de Louisastraat 19 te oostende vind je op www.hotelmarion.be .
12
Vlaemschen
kost
g e m o a k t
m ê
b i e r
Gereedgemakt en gepreuft deur den Wacho
Wuk dajje moe âl’n (‘t Is wel voe 4 menschen zulle, ojje der mô 3 êt vroag me ‘t moar hé…). 400 gram kallekoenfilé, 2 sjalotjes,1 klène coersjette, 150 gr erweten (liefst ut den diepfries), 3 soepelepels zunnebloemoolje, 4 fon van geveugelte, 2 flosseltjes Blanche du Hainaut Biologique, 1 klien takstje verschen tym, 200 gram pasta (ost kan tortellini), een handvulleke Parmezoanse koas, pepre ut de meulne en wa zout nor eigne smaake.
En oe goan we da nu greemoaken? Eerst goan we de flosseltjes Blanche du Hainaut Biologique openklikken end er eentje ol in een glas doen. Een goe sloktje van pakken en nu de erweetjes ut den diepvries pakken en ontdooien. Nu de kallekoenfilé in reeptjes snyn, mè wa zout bestroojen en wa laten rusten. Ge kunt nu de sjallotjes schellen en in stiktjes snyn. Ge pakt de coergette en haalt ter olle zaadjes ut en er wok wa vruchtvlees uthalen en in reeptjes snys. Nadajje nen slok Blanche du Hainaut Biologique gedroenken hebt moeie de pasta ‘om in te byten' greedmaken, ofspelen mor warme houden. Wa olieje in een bradpanne (of nen wok) doen en er de kallekoenfileetje in roerbakken. da takske tym en de erweetjes der wok verdre in roerbakken. Os da gelukt is doe der de fond by en wok da ander flosselkes Blanche du Hainaut Biologique. Goe roeren en der ton de reeptjes coergette er deure roeren en een kleen bikke upwarmen. Nu het latste van joen biertje updrienken. Het takske tym drut halen, naar eigen smaake pepre en zout biedoen; Up joen (en wok van dandre) van te vooren verwarmde teljoore de pasta ingieten, wok de kallekoenfilé en de saunse der ovre verdelen en der de Parmezaanse kaas upstrooien. 't Beste dajje derbie kan geven is een fris pientje Blanche du Hainaut Biologique. Da fris piente mè zyn zochte smaake gaat joen gerechtje met zochte smaken van den kallekoenfilé up subtiele maniere oendersteunen. Smaaklik ollemolle. De Blanche du Hainaut Biologique is een witbier (5,5 vol.%alc.) met hoge gisting en hergist in de fles. Het werd voor het eerst gebrouwen in 1999 op basis van een mengeling van biologische gerst- en tarwemout. Behalve de biologische hop wordt gedurende het koken van het wort ook koriander en sinaasschil toegevoegd. De Blanche du Hainaut Biologique is een zacht en licht bier, maar ook met een vleugje bitterheid. Daarenboven zeer verfrissend dankzij het evenwicht tussen de aanwezige zuurheid en de snuifjes koriander en sinaas. De productie wordt gecontroleerd door Certisys® en draagt het label Biogarantie®. PROEFKOTJE: Droog, kruidig (Dupont-)gistaroma. Vol mondgevoel met goede carbonatie. Zoete, fruitige, zachtbittere smaak met toetsje van zure appel. Een droge gistbittere afdronk met licht koriandergevoel. Goed abieritief en zomers terrasbier.
13
De
zoektocht
naar
het
Seef-bier
Seef, de naam duikt met regelmaat op in de speciale bierhandels. De eerste brouwsesl verkochten vooral in het Antwerpse, maar momenteel is dit biertje het hele land aan het veroveren. De man achter deze ontdekking is Johan Van Dyck. Na zes jaar marketingdirecter te zijn geweest, besloot hij op eigen benen te staan en zelf op zoek te gaan naar een verloren gegaan bier uit zijn roots; De Seefhoek. Het ogenblik dat Johan van Dyck besliste om het bierconcern Duvel Moortgat te verlaten om een eigen bier op de markt te brengen, werd met veel verwondering onthaald. Met liefde en leed begon de zoektocht naar het Seef-bier. ‘Een allesbehalve voor de hand liggende keuze’, vertelde Johan Van Dyck ‘Heel wat mensen verklaarden me voor gek. Natuurlijk is er heel wat gepieker en twijfel aan voorafgegaan, maar toch wilde ik mijn spaarcentjes steken in de uitdaging om een eigen bier te lanceren.’ Over hoe het allemaal begon vertelt de succesvolle zakenman zijn verhaal. ‘Enkele tijd geleden zag ik in de rekken van onze stadbibliotheek een boekje dat handelde over verdwenen brouwerijen in en rond Antwerpen. Het werd geschreven door een zekere Guy Verdonck. De rijke biergeschiedenis fascineerde mij. Hoe verder in het boek, hoe meer de drang kwam ook andere bierboeken van die aard te verslinden. Al bleven vele vragen onbeantwoord.’ Johan nam de geschiedenis van het bier in zijn stad Antwerpen volledig door. Hij bestudeerde verhalen als die van de stadsontwikkelaar avant la lettre Gilbert Van Schoonbeke, die op het einde van de 16de eeuw alle Antwerpse brouwers samenbracht op een soort industriezone; de Brouwersvliet. Zo werden gezamenlijk technologische ontwikkelingen gemaakt, die het ambachtelijk brouwen een boost gaf. In het begin van de twintigste eeuw leefde de Antwerpenaar in een rijkelijke stad. In het stadscentrum werden langs de boulevards luxueuze warenhuizen en brasseries opgetrokken. Toch hadden de meeste Antwerpenaren geen boodschap aan deze rijkdom. Ze woonden in vervallen wijken in de binnenstad; de zogenaamde faubourgs, of zoals Antwerpenaren het zeggen “het faboert”. Ook in de wijk Seefhoek waren de meeste bewoners voornamelijk arm. Seef was ook de naam van een licht, schuimend troebel bier dat in de Antwerpse regio gebrouwen werd. ‘Het bier werd ook in Kontich gebrouwen, maar niet alleen daar hoor. Zowat elke brouwer in Antwerpen en omliggende gemeenten brouwde seefbier in die periode. Een beetje zoals geuze rond Brussel. Dus het is eerder: elke brouwerij in en rond Antwerpen brouwde seefbier. Het ging waarschijnlijk over een 200-tal brouwers, zelf heb ik er een 40-tal gevonden die verwijzen naar seefbier.’, aldus brouwer Van Dyck. Het bier was dusdanig populair dat de wijknaam Seefhoek, waar veel seef gedronken werd, er naar vernoemd zou zijn. Het opkomen van de commerciële pils maakte een einde aan het brouwen van seefbier. Johan Van Dyck kon maar niet geloven dat er van zo'n succesrijk bier niks meer te vinden zou zijn. Rond de receptuur van seefbier heeft altijd geheimzinnigheid bestaan. Zo noemt Hendrik Verlinden (de man die onder andere de bieren van de trappisten van Westmalle op punt stelde) in 1916 het seefbier 'het bier van de toekomst'. Tegelijkertijd geeft hij aan dat de receptuur geheim gehouden wordt: ‘Over de bereidingswijzen van het Antwerpse troebelbier of seef is er bij mijn weten nergens iets te lezen; brouwers hebben er altijd een geheim van gemaakt, iets wat achterlijk en onzinnig is. Op zulke wijze kan een product niet verbeterd worden’. Wanneer de kleinere Antwerpse speciaalbierbrouwers uit Antwerpen verdwijnen onder druk van de opkomst van pils, de grote industriële brouwerijen en de beide wereldoorlogen, wordt de receptuur verloren gewaand. Na een zoektocht van bijna drie jaar in familiearchieven, het stadsarchief, de heemkundige kringen en bij oude brouwersfamilies en hun nakomelingen, vindt Johan Van Dyck de receptuur terug.
14
‘Een dezer families liet me weten dat ze documenten en foto's hadden teruggevonden, waaronder een volledige receptuur’, weet Johan Van Dyck te verhalen. ‘Hun overgrootvader was nog meestergast geweest en had een volledige handleiding in bezit gehad van dat bier.’ Onderaan stond: 'Laat nooit een vrouw in de brouwerij want dan wordt je bier zuur.', een gezegde dat al lang verleden tijd is geworden. Het document, dat dateert van het einde van de 19de eeuw, bevat de details van het recept, beschreven naar de technieken uit die tijd. Met zijn geschreven receptuur trok Johan naar de KU te Leuven. Met hulp van Dr. Ir. Filip Delvaux (gefascineerd in oude bieren) van biercentrum Delvaux, worden de eerste brouwsels gemaakt in de testbrouwerij van de KU Leuven. Voor de gist wordt een beroep gedaan op de gistcollectie van Delvaux, die een uitgebreid archief oude Belgische brouwersgisten bevat. Seefbier is een bier van hoge gisting, met hergisting op fles. Het wordt gebrouwen met Belgische hop uit Poperinge. Historisch gezien bestond er seef en dubbele seef. Het eerste aftreksel van het brouwproces ─ dubbele seef ─, rijk aan suikers en smaakaroma's, werd duurder verkocht dan gewone seef: het was voller van smaak en had een hoger alcoholpercentage (6-7 vol.%alc.). Na dit eerste aftreksel werd het brouwsel verder uitgewassen; een proces waarbij het wort verder werd aangelengd met water. Het zo verkregen resultaat is lager in concentratie aan suikers en heeft een lichter, lager alcoholpercentage (2-3 vol.%alc.). Waar dubbele seef voor speciale gelegenheden gedronken werd, was seef een meer alledaagse drank. Het Seef-bier dat gebrouwen wordt door de Antwerpse Brouw Compagnie, is gebaseerd op de dubbele seef; het bevat 6,5 vol.%alc. De eerste proefbrouwsels waren alvast verrassend en pas na het uiteindelijke proeven van het eerste Seef-bier groeide het besef dat ze een stukje cultureel erfgoed tot leven hadden geroepen! Johan Van Dyck was er plots van overtuigd dat hij zijn job bij Duvel Moortgat niet kon combineren met een eigen bierbrouwerij en nam het moeilijke besluit aan deze laatste voorrang te geven. Voor de zekerheid organiseerde Johan in 't Antwerps Bierhuiske, Hoogstraat, met een 30-tal bierliefhebbers een geheime proeving. ‘Dat zou beslissen of ik het zogenaamde hobbybrouwen pas tijdens mijn pensioen zou gaan doen of nu al mijn ontslag geven bij Duvel Moortgat.’ Kenners en leken (zoals Hans Bombeke en Tanguy Ottomer) kwamen samen om hun oordeel neer te pennen over Seefbier. ‘Na drie lange jaren zwervend tussen allerlei mogelijkheden, kwam ik daar tot het besluit om door te gaan met het brouwen van dit heerlijk bier’, aldus Johan. Alles werd in een stroomversnelling. Samen met vrouwtje Karen, die financieel verantwoordelijke werd, werd in allerijl de Antwerpse Brouw Compagnie opgericht. De lancering van het Seef-bier moest een voltreffer worden en op 't Antwerps Schoon Verdiep werd het legendarisch geworden en (ver)nieuwde gerstenat door de toenmalige burgemeester Patrick Janssens met bravoure aan het publiek voorgesteld. Het grote publiek liet meteen zijn bewondering voor dit kruidig biertje blijken en bleek de heropleving van het 100 jaar oude seefbier een schot in de foeder te zijn. In afwachting van het echte brouwersleven wordt Seef-bier gebrouwen in de installaties van Roman, Mater. Dus overtuig u: wie proeft die vindt. (Ruben Aerts, GVA en Wikipedia, foto's Bert Hulsemans, Johan Van Dyck en Wacho)
--------------------------------------------------
Op zaterdag 27 april van 12.00 tot 24.00 uur en zondag 28 april van 10.00 tot 21 uur. Zaterdagnamiddag (14.00 tot 19.00 uur) helpen een 7-tal DOBbers mee. Kom ze steunen!
-------------------------------------------------15
A
Sign
from
Above?
Needing new roof, monks sell rare beer in U.S. Beers made by Trappist monks at St. Sixtus Abbey's Westvleteren Brewery in Belgium are sought by connoisseurs. For the first time, the monks are exporting the beer overseas, including to the U.S. The 12th day of the 12th month of 2012 is not a day of deliverance but of delivery for devout American fans of Westvleteren 12, brewed by the reclusive Belgian monks at St. Sixtus Abbey. The celebrated beer — often called the best in the world — is usually only available for sale at the abbey, located in the Belgian countryside. But starting Wednesday, buyers in the U.S. and other countries can purchase the beer at select retailers for $84.99 for six bottles. Why this sudden blessing for beer lovers? The abbey happened to need an expensive renovation recently. But its 21 monks live an austere life — which means, among other things, that they purposely lack cash reserves. So the monks reluctantly made the decision to export small amounts of the precious nectar overseas for the first time. And, says Mark Bode, the longtime spokesman for the Westvleteren Brewery, "I think it will be the last." Bode is one of very few people privy to the monks' views, as no visitors are allowed inside the abbey. "They say, 'We are monks, we don't want to be too commercial. We needed some money to help us buy the new abbey and that's it,' " Bode explains. "Back to normal again." At the abbey in western Belgium's countryside, "normal" entails a life entirely focused on prayer. The monks rise at 3 a.m. to start the first of seven prayer sessions per day. In between, they busy themselves in the kitchen and the garden, and with tasks like painting — and brewing. The Trappist monks who brew Westvleteren beer are exporting only enough of it to raise money to make renovations to their abbey in western Belgium. The monks have brewed the same amount of beer every year since 1945 — about 3,800 U.S. barrels, just the amount needed to sustain the abbey. Sales of the beer are tightly controlled. The resulting scarcity created demand on a regional scale, even before beer websites started an international craze by giving Westvleteren's beers a stellar taste rating. In the brewery's cafe, beer connoisseur Andrew Stroehlein, who has blogged his way through an estimated 500 Belgian varieties, says he went through, well, hell and high water to get some Westvleteren.
16
"You call the number over a series of days, weeks, months and nobody answers," he says, recounting how he tried to contact the abbey's beer shop. "Then finally somebody does answer. They tell you when you can come; they tell you what beer you can buy; they tell you how much you're gonna pay. And if you don't like it, then God be with you." Nevertheless, Stroehlein has eagerly made a second trip on this day to get a taste of the Trappist treat, more than two hours' drive from Brussels deep into Flemish pig-farm country, suitably hard to find at the end of a long, narrow street. "It's the holy grail of so many beer connoisseurs," he says. "This is where they want to reach. This is it." Sitting nearby in the brewery's cafe are two patrons who came by train from the Netherlands. "Because of the whole story, it's worth traveling for... it's a legend," says John Stienen. "But even without the whole story, if you take your time and pay attention to it, then you notice the difference," says Theijs van Welij. "And you really think, this is really one of the few quality beers that you should have tried in your life." Back in Brussels, Stroehlein delivers a bottle of Westvleteren to Christine Frazer, who has been anticipating this first sip for a long time. "That's lovely," she says, after sampling the brew. She adds with a smile, "It's like a sweetie, like a bonbon. Oh, yes!" When there is criticism of Westvleteren's taste, it tends to be that it's overly sweet. Jean Hummler owns one of the most successful lambic pubs in Brussels. The acidic lambic beers require more complex brewing processes — and, Hummler suggests, more sophisticated palates — than Trappist ales such as Westvleteren. "It doesn't contain any special malt, with a lot of candy sugar. As professionals, we consider Westvleteren as a heavy, dark sweet beer," he says. "It's easy to be famous and popular when you're working on the mild and sweet side." That criticism wouldn't bother the modest monks at St. Sixtus. Bode says that while they're proud of their product, the hype makes it more difficult to live a life of silence and seclusion. "They don't want the publicity. They don't need it," he says. But, he is reminded, that kind of notoriety can come in handy when you need a new roof. "One time in a lifetime, yes," he says, with a laugh. (Teri Schultz op www.npr.org, foto’s Teri Schultz en Mark Lampert, via JD)
DOBbers
op
stap,
DOBbers
op
stap,
1/ Toen Nicole en ik tijdens een weekend in de Ardennen, rondwandelden in Durbuy, kwamen we deze bierlijst tegen. Tussen de abdijbieren staat er een eigenaardig biertje. Ik heb het niet geproefd ! De zaak was gesloten.(JD)
2/ Rechtover het stripmuseum in Brussel vind je het Marc Sleen (Nero) museum. Bij het binnenkomen staat het NERO bier te pronken. (CW en JD)
17
In memoriam Brouwer Gilbert Strubbe
(22/11/1921 – 1/2/2013)
De familie Strubbe, met ‘roots’ in Aartrijke, startte de brouwerij als ‘De Maagd van Gent’ in 1830 onder toezicht van enen Carolus Strubbe. Het familiebedrijf kende veel bijval in de bierwereld en ging steeds over van vader op zoon. Zo verschenen de broers Gilbert en Etienne in 1950 aan het hoofd van brouwerij Strubbe. Tussen al deze hernieuwingen en opwaarderingen dachten de brouwende broers ook aan hun opvolging. Eerst moest er worden getrouwd en de bruid van Gilbert was Nellie Holvoet uit Koekelare. Etienne Strubbe ging zijn geluk, in september 1936, beproeven met de Ichtegemse Angèle Tanghe (ja, zuster van bouwmaterialen Tanghe). Als je de geschiedenis van Brouwerij Strubbe analyseert dan bemerk je dat op het einde van iedere brouwersloopbaan grote aanpassingen worden ingevoerd. “Alhoewel hoog in ouderdom, had niemand kunnen vermoeden dat de dood nog zo onverwacht kon aankloppen”. Dat waren de eerste zinnen op het doodprentje van Euphrasie Debou die overleed op 11 april 1971. Amper één jaar later ( 17 december 1972) verliet ook brouwer Aimé het aardse leven. In 1978 kwam er opnieuw een technische injectie. Deze keer was het de Brugse zijde van de fusiebrouwerij Aigle-Belgica die de koperen brouwketels en de hopex-tractor leverden. Er werd een dieselmotor, afkomstig van een afgedankte Londense dubbeldekbus, aangekocht. Deze moest dienen om de electriciteit te leveren tijdens het brouwproces. Op 16 september 1981 overleed ook Marie-Louise, de dochter van Aimé en Euphrasie (68 jaar). In het gezin Gilbert Strubbe/Holvoet kreeg op 25 februari 1957 te Oostende een flinke zoon, genaamd Marc. Ook bij broer Etienne kreeg het gezin uitbreiding met een dochter Annie en een zoon Norbert (18 april 1943) De bedrijvigheid ging zijn gangetje naast de Ichtegemse St Michielskerk. Ook de opvolgers verschenen rond de brouwkuipen. In 1982 nam Gilbert Strubbe samen met zijn broer Etienne afscheid en ze gaven de fakkel door aan hun beide zonen. Marc, die de brouwkunst voor zijn rekening nam en neef Etienne zette zich in voor het administratieve/financiële luik. Intussen heeft diens zoon Stefaan zich achter het bureau van de brouwerij gezet. Ondanks zijn pensioen bracht pa Gilbert met regelmaat bezoek aan de brouwerij, niet om zoon Marc te controleren maar gewoon te genieten van de biergeur en andere herrinneringen aan een succesvolle carrière. Ondanks zijn gezonde levenslust en na een mooi en rijk gevuld leven is Gilbert zeer onverwacht van ons heengegaan. De brouwingenieur verliet het aardse op 1 februari 2013 en liet zoon Marc en partner Michèle Vincke, zijn levengezellin Dina Nevejan, de kleinkinderen, waar hij zoveel van hield, Pascal en verloofde Julie Favril en Florence met verloofde Felix Van de Maele bedroefd achter. Onze betreurde brouwermeester Gilbert kreeg een burgerlijke uitvaart op 9 februari in intieme kring. We herinneren hem als een zeer aimabele man.
Het leven gaat voorbij… maar nooit de gedachten en herinneringen aan een dierbaar iemand. Mooie herinneringen zijn kostbaar: ze beginnen bij een geboorte en eindigen bij het overlijden.
18
DOBbers
op
stap,
DOBbers
op
stap,
Ik was vorig jaar in september in Frankrijk en onder meer in de streek van Dijon waaruit mosterd uit Dijon wereldwijd (world-wide) gekend is. Men vertelde me daar dat de firma FALLOT nog ‘de enige is' die ‘artisanaal’ mosterd bereidt en is dus ‘niet in Dijon’ maar wel in BEAUNE gevestigd. (Beaune/Bourgonië: zeer gekend voor his wine...) Ik bracht van daar een potje ‘BEER-Mustard’ mee vervaardigd door (by) http://www.tracklements.co.uk/ maar dus wel één van de soorten verkocht door http://www.fallot.com/en/the-dijon-mustard.php# Blijkbaar verkoopt Tracklements ook producten van Fallot en vice-versa. Ter info: de mosterd met ‘anijs’smaak van Fallot vind ik ook bijzonder lekker... Groetjes Luc Opsomer/DOB in Ostend/Belgium Foto’s Luc:
Ingredients: Vinegar, Mustard Seed (28%), Beer (25%) (contains gluten), Sea Salt, Black Peppercorns, Allspice, Chillies
Homemade beer mustard Mustard is so very easy to make Ingredients • 175g/6oz yellow mustard seeds • 175g/6oz black mustard seeds • 500ml/18fl oz beer or ale • 1 tbsp sea salt • pinch crushed chilli flakes • 175ml/6fl oz cider vinegar or white wine vinegar • 6 tbsp runny honey • 1 tbsp ground mace or nutmeg Preparation method 1. Mix the mustard seeds and beer together in bowl, cover and set aside overnight. (The mustard seeds will soften and soak up most of the beer.) 2. Sterilise the jars for the mustard. Wash in very hot water or on the hot cycle of a dishwasher. Preheat the oven to 160C/325F/Gas 3. Place the jars upside down on a baking tray and dry in the oven for 10-15 minutes. 3. Stir in the remaining ingredients, then blend in a food processor until nearly smooth (you may need to do this is batches). 4. Spoon the mustard into the sterilised jars; tap gently to remove all the air bubbles.
19
Brauhaus
Yasmine Het stond ingepland dat het een vakantie ging worden. Zonder vliegtuigen of andere oorlogsmemorabilia (wat betreft Daisy), noch speciaalbier, in bijzonderheid mijzelf dan betreffende. Gewoon rust, rust en nog eens rust. Het liep evenwel anders uit...
Dan ga je, eerder toevallig, voor het eerst eens naar een islamistisch land. Dacht je, want ter plaatse leer je dat Tunesië godsdienstvrijheid heeft. Ook de productie van zowel sterke drank1 als wijn2 als pilsbier3 mag er best wezen. Je blijft in je hotel en doet wat georganiseerde uitstapjes, maar na zowat één week wil je ook wel eens een beetje het lokale stadje verkennen. Hammamet Yasmine is op-en-top toeristisch ingesteld en niet je ding, dus keer je al vlug terug. Stoot je echter in dat hooguit halfuurtje, en nog wel op maar een luttele tweehonderd meter van je hotel, wel niet op een huisbrouwerij zeker? De planning indachtig twijfel je nog even, maar uiteindelijk wint de rede; dit is een kans die té mooi is om te laten liggen. Nader onderzoek dringt zich dus op. Enkele dagen later ga je er heen. Brauhaus Yasmine is een caféresto, gelegen op de promenade, in het hoekstuk van een hotelgebouw. Laat je niet misleiden door het woord hoekstuk; naar Belgische normen bouw je op zo een oppervlakte enkele appartementen. Om zo goed als mogelijk te kunnen proeven, zijn we even na elf ’s morgens. De zaak is nog leeg. Wellicht is dat ook de reden waarom ze eerder weigerachtig zijn om ons binnen te laten zitten; volk trekt volk aan hé. En net dat volk is hetgeen wat er maar eerder weinig is in deze eerder winterperiode voor Tunesië, om nog maar te zwijgen over de impact die de Arabische Lente, hier ook gekend als de Jasmijnrevolutie, gehad heeft op de inkomsten van dit land4.
1
Bijvoorbeeld op basis van dadels of vijgen. De Romeinen zijn hier nog langsgeweest en het mag ook gerust gemeld worden dat de lokale wijnen de match met vele franse kunnen doorstaan. 3 Met namen zoals Celtia of Stella, beide van de Société Frigorifique et Brasserie de Tunis (SFBT). 4 Toerisme, olijven en olijfolie, dadels en fosfaten zijn de belangrijkste inkomstenbronnen. Het land telt niet minder dan 75 miljoen olijfbomen en 70 miljoen dadelbomen. Daar de aanplant van olijfbomen gestimuleerd wordt door de regering, zie je overal waar deze boom kan gedijen nog nieuwe aanplant. Wat opvalt bij iedere trip die we doen, is dat het op een gegeven moment een echte roadshow wordt om te tonen hoe goed het wel gaat met Tunesië. Dus kom je telkens ook te weten hoe hoogopgeleid ze wel zijn, dat man en vrouw en gelijk zijn, dat ze zelfvoorzienend zijn op gebied van voedsel,... En altijd kwam er in de staart wel ergens voor hoe erg die schurk van een Ben Ali wel was! 2
20
Daar er ook buiten schaduw is, nemen we daar plaats. Mét zicht op de promenade en de blauwe zee. De zaak is zowel binnen als buiten ingericht met een mengeling van Duitse, Arabische en Italiaanse stijl. Enkele allegorische bierschilderijen, zoals een kaartendame met bierglas in de hand, bierdragers, bierdrinkers, vullen van vaten met amfora’s (heeft de schilder teveel wijn gedronken tijdens zijn opdracht, dan wel onvoldoende achtergrondinformatie opgezocht?,... maken het decor af. Het Brauhaus-naamsbord boven de ingangsdeur is iets origineels; het is gemaakt met twee verschillende kleuren van mout. Dicht bij ons tafeltje ─ van het zware-houten-picknicktafel-metaangehechte-zitbanken-model ─ staat, net naast de straat, een gebouwtje met een houtoven. In het toeristisch seizoen waarschijnlijk hun paradepaardje, voor de bereiding van pizza’s. Ze brouwen drie verschillende soorten: het blonde Helles, het bruine Dunkel en het witte Weizen. Daarnaast serveren ze ook Celtia. Dunkel is er niet en Weizen is pas volgende week klaar. Ik kan het begrijpen; als je geen bier kan verkopen wegens gebrek aan toeristen, moet je het ook niet laten slechtkomen in je tanks. De persoon die de bestelling komt opnemen, wil ons “magré” de promo op de vijftig centiliter laten nemen. Voor mij normaliter al sowieso iets wat uit den boze is, laat staan dat ik daar nu wel zin in zou hebben; proeven wil ik doen. Ik, net als Daisy, ga dus voor het kleine vijventwintig centiliterglaasje. Hoewel we dus heel alleen in de zaak zitten, duurt het misschien wel een kwartier voor we onze bestelling krijgen. Hebben ze nog moeten aftappen? Het bier wordt geserveerd in een Heinekenglaasje, met een kleine schuimkraag. Helles blijkt een soort van hooggistende pils te zijn. Hoewel ik het slechts in de eerste slokken kan waarnemen, zit er duidelijk een lichte infectie of een brouwfout in het bier. Het bier heeft een héél lichte moutgeur. De smaak begint neutraal en gaat dan over in licht moutachtig. Bij het opwarmen van het bier in de mond komt een hoppige smaak tevoorschijn. Het bier is redelijk gesatureerd, maar dit kan ook zijn omdat het al langere tijd in de tanks zou zitten. In de korte nasmaak ontwikkelt zich een nieuwe smaak, met name een lichte hopbitterheid. Deze hopbitterheid is zelfs aanvaardbaar voor Daisy, die normaal helemaal niets moet weten van bitterheid. Toch omschrijft zij het als zijnde een bier zonder smaak; pilsbieren in het algemeen zijn dan ook de reden waarom zij lange tijd weggebleven is van bier. Dus tot op het moment dat zij ondekte dat er ook zurige bieren bestaan. Wat ook niet zou misstaan is dat ze hun leidingen eens meer zouden mogen kuisen; het glas van Daisy bevat ‘visjes’. Terwijl we er zitten geschied er een kleine levering van mout in zakken. En het is Belgische! Aan de hand van de opdrukken op de zakken komen we zo teweten dat ze minstens gebruik maken van van de moutsoort Pilsen 2RP van Castle Maltings/Malterie du Chateau. Kunnen ze dan later gebruiken in hun toch niet geringe Salm-brouwinstallatie. Nog even meegeven dat het toilet er doenbaar is, in vergelijking met de algemene Tunisische normen en geen rekening houdende met de hogere normen in de toeristenhotels. Hammamet Yasmine is een nieuwe toeristenstad, gelegen op een halfuurtje bussen van het eigenlijke Hammamet.
We hoorden dat er daar ook een brouwerij was. Inderdaad, net naast de ommuurde medina (= de oude stad) bevind zich Brauhaus Le Berbère. Het brouwen werd er evenwel gestopt onmiddellijk na de toeristische terugval van de Jasmijnrevolutie. Nu serveren ze enkel nog Heineken, maar de brouwinstallatie staat er wel nog in al zijn glorie. En het moet gezegd worden dat hij mooier oogt dan die van Brauhaus Yasmine. (RV, foto’s DS)
21
E R E L E D E N ,
o n z e
S T E U N p i l a r e n
eetkaffee
brown-café
beer-dine-wine
POSEIDON
ZEEGEUZEN
DE BISTRONOOM
hoek Van Iseghemlaan/Hertstraat 11 8400 Oostende
Kapucijnenstraat 38 8400 Oostende
Vindictivelaan 22 8400 Oostende
praatcafé
beershop
’T KOELSCHIP Van Iseghemlaan 101 8400 Oostende
’T KROEGSKE (Iwein Scheer) Sint-Paulusstraat 78-80 8400 Oostende
café-restaurant
BOTTELTJE Louisastraat 19 8400 Oostende
biercafé
DE VLASSCHAARD Oudstrijdersplein 5 8400 Oostende
volkscafé
DE DOLLE MOL
biercafé
vzw
Spoormakersstraat 52 1000 Brussel
DRINK MATIG, DOCH REGELMATIG
LE CHATELET Nieuwpoortsesteenweg 8 8400 Oostende
drankencentrale
bistro
ROTSAERT
NIEUWEGE
Remi Claeysstraat 96 8210 Zedelgem
Vaartdijk Noord 3 8490 Varsenare-Jabbeke
traiteur
kaffeethuis
STUDIO STYVES
DAVID LITTEN
DEN TOOGOLOOG
9800 Deinze 0495 56 83 11
Hull - UK
Kerkstraat 7 8430 Middelkerke
RUDY VOSSEN
“DEN BIERBRIEF” WACHO
biershop
DE BIERBOOM Langestraat 73 8000 Brugge
café
PETER VERMEERSCH 8000 Brugge
LAFAYETTE Langestraat 12 8400 Oostende
dranken
VANDE WOUDE Brouwerijstraat 5 8600 Pervijze-Diksmuide
(textiel)drukwerk
PRINT & SCREEN (Paul Schaek) Vrijboomstraat 39 8460 Oudenburg
chambres & tables d'hôtes
L'ANGE GARDIEN
18e BIERJUTTERIJ
Johan Van Ryckeghem
(André & Nicole)
ZATERDAG 06 JULI 2013
‘BLACK BEASTY’
Lieu-dit Nivoliers F-48150 Hures la Parade - Lozère Frankrijk
22
8490 Jabbeke-Varsenare