V.U.: Johan De Jonghe, Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende. Het bierblad van De Oostendse Bierjutters. winter 2012

V.U.: Johan De Jonghe, Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende

Het bierblad van De Oostendse Bierjutters

winter 2012

w e b s i t e ( S ) : http://www.deoostendsebierjutters.org NIEUW: scan de QR-code e - m a i l ( E ) : [email protected] of [email protected] met uw smartphone! F a c e b o o k o f t e w e l ‘ s m o e l e n p a g i n a ’ : De Oostendse Bierjutters (DOB) a d m i n i s t r a t i e f a d r e s ( A ) : De Oostendse Bierjutters, p/a Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende

DOB-bestuur Johan De Jonghe, Voorzitter, Penningmeester & Secretaris-Ledenadministratie A Lepelaarstraat 13, B-8400 Oostende | M +32 (0)473 29 41 61 | E [email protected] Koen Debrabandere, Bestuurslid, Linguïst & Afgevaardigde Cultuurraad Oostende A Sint-Catharinaplein 33 bus 4, B-8400 Oostende | T +32 (0)59 80 38 50 | E [email protected] Francis De Smet, Bestuurslid, Webmaster & Afgevaardigde Zythos-confederatievergaderingen A Generaal Lemanlaan 151, B-8310 Brugge (Assebroek) | M +32 (0)475 52 93 82 | E [email protected] Christophe Pelfrène, Bestuurslid A Vindictivelaan 22, B-8400 Oostende | M +32 (0)473 73 48 01 | E [email protected]

UK-contact: Sue Thirlaway (Dutch speaker too): DOB/UK-Treasurer & Membership Administration A 21 Snowberry Close, UK-Wokingham Berkshire RG41 4AQ | E [email protected] Alle mogelijke bierinfo voor DEN DOBBER mag naar d o b r e d a c t i e @ s k y n e t . b e van Freddy ‘Wacho’ Debels,

Redacteur/Editor | A Eigenhaardstraat 49, B-8870 Izegem | T +32 (0)51 31 88 75 | E [email protected]

DOB-doelstellingen -

behouden en bevorderen van de Belgische biercultuur in alle facetten zoals traditie, levensstijl en gastronomie; organiseren van activiteiten en/of participeren aan projecten die de Belgische bieren en hun waaier van alle mogelijke smaken kenbaar maken; aanbieden van correcte en objectieve bierinformatie om de onregelmatigheden ter zake te vermijden en te reduceren.

Word DOB-lid via overschrijving IBAN:

DOB-lidmaatschap

BE41 7374 2316 8910 - BIC: KREDBEBB

(per kalenderjaar) :

A - l i d : € 2 0 , - ( b u i t e n l a n d € 3 0 , - ) : Lid van DOB en Zythos en u ontvangt 4x het digitaal lokaal bierblad Den Dobber en 4x het nationaal tijdschrift De Zytholoog;

B - l i d : € 1 0 , - ( b u i t e n l a n d € 1 0 , - ) : Lid van DOB en u ontvangt 4x het digitaal lokaal bierblad Den Dobber; C - l i d : € 3 0 , - ( b u i t e n l a n d € 4 0 , - ) : Ere-A-Lid van DOB. Als steunend A-lid ontvangt u een DOBoorkonde, Den Dobber, de Zytholoog & u krijgt ook een vermelding in Den Dobber en op onze website!!! ======================================================================================================================================

TOB Objectives - preserving and encouragement of the Belgian beerculture, like tradition, the way of live and gastronomy; - organisation and stimulation of projects that make Belgian beer and their broad taste differences well known; - offering correctly and objective information on beer to provide and reduce irregularities. ©: All contributions to this issue can be reproduced without prior consent, provided that their source is acknowledged and that a copy is sent to the Editor. | DOB-figure in logo design (1995): Nathalie Vanden Haute. ======================================================================================================================================

Werkten mee aan deze uitgave (jaargang 17, 2012, nr. 1): Koen Debrabandere, Freddy ‘Wacho’ Debels, Johan De Jonghe, Robert ‘roBier’ Deputter; Jan-Baptist Dreesen, Bernard Duflou, electriciteit@tKroegskeOostende14_01_12, Daniel Fromson, Dave Jones, ’t Koelschip, John Marshall, Daisy Simoens en Rik Vernack. Foto voorpagina: brouwerij Strubbe (Wacho) ©: Alles uit dit nummer mag overgenomen worden zonder voorafgaande toestemming, mits bronvermelding en het toesturen van een exemplaar naar de verantwoordelijke uitgever. | Ontwerp DOB-figuur in logo (1995): Nathalie Vanden Haute. =====================================================================================================================

2

Gegroet beste DOB-vriend, Het bierviltje van januari gooiden we reeds weg. De tijd vliegt. Ondertussen is het februari en we hebben al een activiteit achter de rug. De kerstbierenproeverij was heel geslaagd en hiervoor onze speciale dank aan Ive en zijn crew. Na de registratie van de lidgeldbetalingen en het aanpassen van de ledenlijst zijn we er weer klaar voor. Misschien een hintje voor mensen die dit nog zouden in orde brengen ? Graag zo vlug mogelijk zodat we de administratie hierover kunnen afsluiten. Begin februari staat het BAB-bierfestival-weekend op het programma. Een redelijk aantal DOB-leden zal op 4 en/of 5 maart in Brugge vertoeven. Daarna houden we op 2 maart ons jaarlijks DOB-diner. De place-to-be en het menu laten we je nog weten via een DOBflash, maar noteer alvast deze datum op de kalender. In het huidige bierblad vind je een verslag over de voordracht van Geroen over de witbieren, het relaas van de nieuwjaarsreceptie en veel mooie artikels. Het lezen ervan verhoogt natuurlijk de voeling met alle Dobbers. In Den Dobber steekt ook een summier overzicht van het activiteitenjaar 2012. Indien iemand zich geroepen voelt om een activiteit (bijna) volledig te organiseren, dan kunnen we die nog altijd “bij”plannen. Alle toffe ideeën en andere hulp blijven natuurlijk ook steeds welkom. Omdat er in onze huidige bergplaats werd ingebroken en er nogal wat materiaal verdween (gelukkig geen bier !!), gaan we opnieuw op zoek naar een kleine bergplaats voor ons bierjutterijmateriaal. We gaan met 2012 een prima DOB-jaar tegemoet met heel veel lekkere bieren. Op onze 17de Bierjutterij op 7 juli zal dit alvast lukken. Ik wens jullie allen ontelbare gezellige biervolle momenten toe ! Tot in één van de vele biergangen…

Johan De Jonghe, jullie Voorzitter

DEN DOBBER-vraagje: Indien je een leuk fotootje in bezit hebt je tijdens nationale en/of internationale reisjes, met bvb een speciaal biertje in de hand of in het zicht, stuur ze op en dan verschijnt het meesterwerkje in de volgend Den Dobber. Doen!! De betrokkenheid tussen DOB’s leden kan maar vergroten, hé !

ALGEMENE VERGADERING DE OOSTENDSE BIERJUTTERS Begin december was er DOB’s Algemene Vergadering. Opnieuw weinig aanwezigen. Daarom werd de vergadering heel kort gehouden. Omdat er weer niemand kandidaat was om het vorig bestuur te vervoegen, werd het huidig bestuur (omdat deze opnieuw kandidaat waren) herbevestigd. Francis is DOB’s webmaster en vertegenwoordiger bij de confederatievergaderingen van Zythos. Koen is DOB’s vertegenwoordiger bij de maandelijkse vergaderingen van de Cultuurraad Oostende en de rechterhand bij het organiseren van de activiteiten. Christophe als ondervoorzitter heeft natuurlijk minder tijd, gelet op zijn beroepsactiviteiten, maar is als bestuurslid onmisbaar wegens zijn know-how en zijn PR-potentie van en in de bierwereld. DOB’s Izegems werkpaard Wacho is als aanleunend bestuurslid eveneens onmisbaar als verslaggever, standverantwoordelijke bierjutterij, wandelend uithangbord voor DOB buiten de stadsgrenzen, enz… Omdat de voorstelling van het werkjaar 2012 zou worden voorgelezen tijdens de nieuwjaarsreceptie (meer DOB-leden aanwezig) en omdat er geen vragen waren, werd de vergadering gesloten. Met dank aan de aanwezigen. (JDJ)

3

Bernard Duflou, DOB-lid, maar sedert jaar en dag ook begenadigd secretaris van het Mout- & Brouwhuis De Snoek, Alveringem, schreef een artikel1 in het Brouwbulletin van De Snoek. Omwille van het feit dat de inhoud ervan eigenlijk nationaal belang heeft in onze ogen, geven wij het u hieronder graag weer.

Abbaye

d’Alveringem

Een man uit Poperinge, Robrecht DeGersem, had een brief geschreven naar de secretaris van Alveringem met de vraag of ze in de gemeente Alveringem meer wisten over het bier Abbaye d’Alveringem. Via de gemeentesecretaris en Karien Becuwe is deze vraag bij mij beland. Robrecht is in Lourdes coördinator voor de Belgische Montfortanen en verblijft daar regelmatig voor een lange periode. Een Vlaming in Frankrijk heeft ook dorst en op een van zijn bezoeken aan een supermarkt ontdekte hij het bier Abbaye d’Alveringem. Het bier kende ik niet, dus maar googelen en met onmiddellijk resultaat op de website van www.ratebeer.com 2 . Volgens hen werd het bier gebrouwen in de brouwerij Champigneulles, in de 2, rue Gabriel Bour te F-54250 Champigneulles, France. Op een link www.eleclerc.com 3 vond ik de volgende informatie: ‘Het is een speciaal blond bier van 6,2% alcohol. Het bier Abbaye d’Alveringem is gebrouwen onder licentie van de abdij Saint-Paul de Bisques.Het is een bier gebrouwen volgens een traditioneel recept en onderscheid zich door fruitige smaak en zijn prachtige schuimkraag. Het subtiele evenwicht tussen zachtheid en bitterheid geeft u een uitzonderlijk smaakgevoel. Van de abdij Saint-Paul de Bisques is zoals van de abdij van Alveringem nergens een spoor te vinden.’ In Alveringem heeft er nooit een abdij bestaan, behalve dan in GrootAlveringem (i.c. Stavele – abdij van Eversam) Zelf Google geeft me de hint van Abbaye Saint-Paul de Wisques als ik de Abbaye Saint-Paul de Bisques zoek. Om dit te verifiëren een mailtje gestuurd naar de brouwerij Champigneulles. Daags nadien het volgende berichtje terug: “Merci pour votre message mais j’ai le regret de vous informer que nous se sommes pas en mesure de répondre à vos questions car la Brasserie Champigneulles n’est pas le fabricant de la Bière d’Abbaye d’Alveringem et nous ne possédons aucune licence avec l’Abbaye de St Paul de Bisques.” Een dood spoor was het resultaat. In de mail van de brouwerij Champigneulles gaven ze me de raad om de warenhuisketen Lelerc te contacteren en meer speciaal “Marque Repère” hun huismerk. Dan maar verder zoeken op het internet. Op de website www.rayon-boissons.com4 vond ik volgende informatie. Leclerc vult haar abdijbier af in een 75 cl fles met kurk gemuilkorfd. Door het veranderen van leverancier is de naam heeft ook omgedoopt tot Abbaye d’Alveringem (Het abdijbier van “Marque Repère” noemde bij de lancering Abbaye de Zevenkerken), een speciaal blond bier van 6,2° alcohol. Abbaye d’Alveringem bestaat ook in de verpakking 6 x 25 cl. Wat blijkt nu op de website5 van de brouwerij Champigneulles maken ze reclame voor het abdijbier Abbaye de Zevenkerken. Deze brouwerij behoort tot de groep TCB Beverages Frankfurt en dit te samen met de brouwerijen Feldschlossen Aktiengesellschaft uit Dresden en Frankfurter Brauhaus uit Frankfurt. Op een andere webstek 6 vinden we volgende

1

Duflou B. 2011 ─ Abbaye d’Alveringem, in: Brouwbulletin van het Mout- & Brouwhuis De Snoek, 3, 3: 6-8. http://www.ratebeer.com/beer/abbaye-dalveringem/155168 3 http://www.eleclerc.com/marquerepere/Marque-Repere/Produits/Biere-blonde-de-specialite-6-2-vol-50-cl.aspx?id=7912&ind=17482&rch=univer 4 http://www.rayon-boissons.com/Nouveaux-Produits/MDD-Leclerc-decline-sa-biere-d-abbaye-en-bouteille75-cl-16522 5 http://www.tcb-beverages.com/products.php 6 http://maltsethoublons.com/2009/12/24/une-biere-dite-dabbaye-en-marque-repere-chez-leclerc/ 2

4

informatie: Leclerc had geen abdijbier in zijn gamma. Het tekort wordt nu opgevuld met de komst van het abdijbier Abbaye de Zevenkerken (naam van een Benedictijnergemeenschap in het bisdom Brugge, België). Maar niets is Belgisch aan dit bier. Het abdijbier is inderdaad gebrouwen door de Brasserie Saint-Omer, in het hart van Vlaanderen, Frankrijk. Na verschillende mails krijg ik van [email protected] alleen als antwoord dat Abbaye d’Alveringem gebrouwen is onder licentie van de abdij van Saint-Paul de Wisques in het département Pas-de-Calais. Geen uitleg over het waarom van de naam Abbaye d’Alveringem, noch een antwoord op de vraag waar het bier gebrouwen wordt. Als besluit zou ik zeggen: de naam van het abdijbier Abbaye d’Alveringem is er gekomen bij het veranderen van brouwerij en was eerder onder de naam van Abbaye de Zevenkerken gecommercialiseerd. Of de brouwerij Brasserie de Saint-Omer uit het gelijknamige Saint-Omer het bier Abbaye d’Alveringem brouwt, kan ik niet zeggen. Niemand is blijkbaar geneigd om daarop een sluitend antwoord te geven. Hier in België hebben we ook hetzelfde probleem om te weten waar een warenhuismerk van bier gebrouwen wordt. Het etiket vermeldt alleen ‘Gebrouwen voor …’, maar de naam van wie het brouwt staat nergens vermeld. (BD)

Kleine

historiek

van

Lamot

Tijdens de jaarlijkse cultuurhistorische daguitstap van het Mout- en Brouwhuis was er de mogelijkheid om een facultatief bezoek te brengen aan het Sashuismuseum, Klein Willebroek. Bleek dit op biervlak interessant te zijn, want ook de nabijgelegen vroegere brouwerij Lamot wordt er belicht met een muurbord en een kast met bierattributen. We geven u de teksten weer, maar wellicht springt u eens binnen om de attributen te gaan aanschouwen (gratis toegang!)? Op de plaats van een vroegere 17de eeuwse herberg, tegen de Rupeldijk, startte Minard Lamot in 1837 met een eigen brouwerij. Midden in de 19de eeuw wordt het oude sluizencomplex aan het Sashuis gedempt en verlegd. De brouwerij zelf wordt vanaf dan steeds verder uitgebouws en omgevormd tot een stoombrouwerij met woonhuis, bewoond door de brouwersfamilie Lamot. In 1907 wordt de nv Brouwerij Désiré Lamot opgericht en wordt de voorbouw in 1911 uitgebreid tot een mouterij en graanzolders. De paardestallen en de kuiperij uit de 18de eeuw blijven verder in gebruik. Ondertussen zetten zijn broers Charles en Richard verder hun schouders onder de Lamot-brouwerij in Mechelen. En ooit had een andere voorvader, Louis Lamot, zijn brouwerij in Boom, net aan de overkant van de Rupel. Zoals gewoonlijk bezat de brouwerij heel wat cafés1. De bekendste bieren van Lamot waren Jasco, Jazz Stout, Bitter Ale, ExportPils, Faro, Special Light, Extra Tripel, Stout, Pater en Bock. Frans ‘Sooike’ Siebens was de laatste meesterbrouwer bij Lamot. Hij begon als werkman bij Desiré Lamot, maar wist zich na scholing op te werken als meesterbrouwer onder André Van Reeth. Die was de laatste beheerder van de brouwerij, die tevens de brouwerij definitief sloot in 1959. Het gebouw deed wel nog 10 jaar dienst als depot voor Lamot-Mechelen. Na de bescherming van het gebouw in 1981 werd in de jaren ’90 gestart met een restauratieproject waarbij in de brouwerij een woongeheel werd voorzien met lofts en woningen en waarbij onder andere de stoommachinekamer en de ast werden gerestaureerd. Het concept van lofts vond in Klein-Willebroek echter geen weerklank. Uiteindelijk werd de renovatie voltooid door het bedrijf Seghers Engineering die er zijn burelen vestigde. Momenteel is in brouwerij Lamot de zetel gevestigd van het technologiebedrijf Keppel-Seghers-België. (RV, naar een muurbord van Marc De Laet)

1

Indien het huidige café-restaurant Zeezicht rechtover het ‘Sashuis’ hier ook onder viel, weten we niet. Maar als je dan toch iets wilt gaan drinken, zien we ons genoodzaakt u te laten weten dat de service er wel héél traag is.

5

DOBkwis

#3

Beste Dobber-lezers en sympathisanten, Ik hoop dat jullie eens met velen aan deze derde editie meedoen (We hopen dat iedere lezer van Den Dobber, uitgezonderd Wacho en voorzitter Johan, meedoen !!) U hebt niet alleen een kans op een mooie prijs, maar het toont ook uw waardering voor diegenen die zich met dit gedeelte bezighouden zoals de Dobredactie, sponsor ’t Koelschip Oostende,… respect hé. Ik wens iedereen succes toe en hoop jullie antwoorden te zien op [email protected]. Dus met code en getal. Vergeet ook niet uw naam, adres en telefoonummer mee te sturen. Dank in naam van De Oostendse Bierjutters. De winnaar zal persoonlijk verwittigd worden wanneer hij zijn prijs kan komen afhalen bij, en volgens afspraak met, zaakvooerder Ive in ’t Koelschip, Van Iseghemlaan 101 te Oostende. Veel succes en kwisplezier (inzendingen ten laatste tegen 25 maart 2012 om middernacht)! Vraag 1: Wie is in de katholieke kerk de plaatsvervanger van de bisschop of pastoor? Bij de protestanten vervangt hij de dominee en bij sommige orden is hij onderoverste van een klooster. A= diaken | B= vicaris | C= kapelaan Vraag 2: Van wie is het beroemde schilderij De Intrede van Christus in Brussel? A= P. P. Rubens | B= J. Ensor | C= V. Van Gogh Vraag 3: Wat was de vroegere benaming van Bellegems Bruin van brouwerij Bockor? A = Extra Bruin | B = Ouden Tripel | C = Ouden Bruinen Vraag 4: Hoeveel moutsoorten worden er gebruikt voor het brouwen van Straffe Hendrik in brouwerij De Halve Maan te Brugge? A=3 | B=6 | C=4 Vraag 5: Wie bracht de single Bier is Bitter in onze hitparade? A = Johan Verminnen | B = Rob de Nijs | C = Arno Hintjens Vraag 6: Hoeveel effectieve binnen- en buitenlandse Leden (we bedoelen A-leden) waren er in 2011 bij De Oostendse Bierjutters aangesloten (Pas op! Geen B- of C-leden!)? A = 77 | B = 103 | C = 93 Schiftingsvraag: De hoeveelste lezer in de mailbox van BierBrief werd op kerstdag 2012 (15u00) ingeschreven? Dus, antwoord mailen naar [email protected], met lettercode en een getal + naam, enz. (W)

Uitslag

DOBkwis

#2

De deelname aan de tweede editie was weeral niet zo schitterend. Ondanks de toch serieus helpende hand van prijsschenker Ive van de bekende Oostendse bierwinkel ’t Koelschip door middel van niet minder dan met een pakketje West-Vleteren-bier... Toch gaan we nog een keer verder met een derde aflevering (zie hierboven !!!) met de stille hoop op toch wat meer enthousiasme bij onze Leden en/of lezers. Hieronder alvast de antwoorden van de tweede DOBkwis. De juiste code was: BAACC 76. Vraag 1: Waar bevindt zich het Nationaal Hopmuseum? Het Hopmuseum is gevestigd in de Gasthuisstraat 71 te Poperinge. Hier werd vroeger hop gewogen, gekeurd en gestapeld. Je vindt er een uitgebreide collectie authentieke hoptuigen, aangevuld met audiovisuele fragmenten en kwismodules. Je beleeft er de geschiedenis en de levenscyclus van de hop.

6

Vraag 2: Hoe heet het tarwebier dat Hoegaarden-brouwer Pierre Celis in Amerika lanceerde? Wijlen Pierre Celis wilde Amerika onze rijke brouwtraditie laten kennen en daarom bouwde hij, na de verkoop van de platgebrande brouwerij te Hoegaarden, een nieuwe brouwerij. Ditmaal in Austin, Texas. Hij herhaalde nog eens zijn succesverhaal en sinds 27 april 1992 drinken nu ook de Amerikanen ons Belgisch witbier: de Celis White. Vraag 3: Met wie wordt Felix Leiter in verband gebracht? Felix Leiter is een personage uit de James Bond-romans en -films. Het personage duikt op in acht Bond-films en wordt hierin door zeven verschillende acteurs gespeeld. Felix is als agent verbonden aan de CIA en is een van Bond’s beste vrienden. Vraag 4: In welk jaar werden De Oostendse Bierjutters gesticht? De bierculturele vereniging werd gesticht in oktober 1995, is de aangesloten Lokale Vereniging van Zythos vzw (Confederatie van Belgische Objectieve Bierproeversverenigingen, www.zythos.be) en is lid van de Cultuurraad Oostende. Vraag 5: Hoeveel brouwerijen waren er ooit in Oostende? Volgens M. Friedrich’s Brauerei-verzeichnis Belgien zouder er 23 brouwerijen geweest zijn in de stad Oostende. Schiftingsvraag: Hoeveel flessen staan er uitgestald boven de toog van biercafé ’t Brugs Beertje, te Brugge in de Kemelstraat 5? Als we het wiskundig talent van uitbaatster Daisy mogen vertrouwen (en dat doen we zeker!) heeft ze 76 flesjes geteld. (W)

Winnaar

DOBkwis

#2

Winnares: Sara Terryn, Oostende (ze had foto’s genomen in ‘t Brugs Beertje en thuis de tellling gedaan). ‘Proficiat!’, jongedame. (W)

Links op de foto, Sara, de winnares van de tweede Dobberquiz, klaar om enkele flesjes WestVleteren, overhandigd door Louise Mostrey, dochter van Ive, te ontvangen.

Quizprijs geschonken door:

Beershop ‘t Koelschip Van Iseghemlaan 101, Oostende www.koelschip.be | 0493 63 45 38

7

Bezoek

aan

de

abdij

van

Rochefort

Ofte trappist proeven in een serene sfeer. Op een winderige, natte herfstdag bezocht een vrolijk groepje levensgenieters de Abbaye de NotreDame de Saint-Rémy. Deze abdij, beter gekend als de trappistenabdij van Rochefort, is gelegen halverwege tussen Brussel en Luxemburg. Het stadje Rochefort, nauwelijks 5.000 zielen groot, lag nat en grijs te wachten op de kerstdagen en de talrijke toeristen. De abdij ligt imposant en rustig verscholen in de tijdloze bossen van de Famenne. Een oord van rust en gebed die geen bezoekers toelaat om de serene sfeer niet te verstoren; enkel de kerken kan men betreden, maar gelukkig is er ook toegang tot de brouwerij. De geschiedenis van deze Cistercienzenabdij is er één van vallen en opstaan .Oorspronkelijk een vrouwenklooster, zocht het zijn weg tussen bloei, decadentie, reformatie en plunderingen. Met telkens weer een heropbouw. Dit laatst het best geïllustreerd door een spreuk van Dom Faby (1664) "Curvata (gebogen), Resurgo (richt ik mij op)”. Wat hen deed overleven was hun veerkracht, gebaseerd op de leuze van Sint-Benedictus "Ora (bid) et Labora ( werk)". Het eerste manifesteert zich nog steeds in de strenge discipline van de offices: 3u30 vigiles, 7u00 laudes, 8u45 prime en tierce, 11u00 mis, sexte en none, 17u20 vespers en om 19u10 complices. Gelukkig voor ons, Bierjutters & C°, ook in alles wat overblijft van labora. Vroeger was dit ontginning van een steengroeve, het houden van vee en bos-en landbouw, maar nu het brouwen met het uniek water uit de bron van de Tridaine, wat bijdraagt tot de bijzondere smaak van de trappist Rochefort (label trappiste, 6-8-10). Wij bellen (letterlijk) aan rond 10u30, na een stevig ontbijt in een routiercafé, en worden glimlachend ontvangen door een broeder uit Afrika, en, na wat wachten in de kloosterstilte, schuifelt Père Antoine (82 jaar) ons tegemoet. Hij trad binnen in het klooster in 1951. Hij spreekt ons toe in lijzig frans, al weerloos waggelend op zijn grote sandalen, gekleed in witte pij en zwarte schort. Vriendelijk glimlachend en wat afwezig, leidt hij ons rond tussen de magistrale koperen ketels en witgekalkte keldergewelven naar de electronisch gestuurde productieketen en tenslotte de bottelarij. De rustige rondgang, via een stofferig trofeeënkamertje vol bierpullen (ook van Bles), die stil getuigen van vroegere bierzuchtige bezoekers, eindigt in de prachtig gerestaureerde stallingen. Daar genieten wij en Père Antoine aan een grote houten tafel van onze (enige) trappist; heerlijk (zelf inschenken en glazen wassen)! Bibe (drink) et labora (werk)!!! (RD)

père Robert en père Antoine 8

’t

Ostens

bier

dat

er

gene

was

Een Keyte-internetzoektocht leverde een onverwachts resultaat op. Hoewel het in feite, buiten de benaming, niet om een bier ging, willen we u het artikel 1 uit 1976 toch zeker niet onthouden. Jan-Baptist Dreesen: “ Bij het commentariëren, tijdens een stadswandeling, van de gevel van het huis nr 49 in de Kaaistraat, viel het me plots te binnen dat dit het huis was waar Tjoppesbier verkocht werd. In dit huis is een detailwinkel voor hengelsportmateriaal gevestigd, (nvdr: Later, en tot voor kort, was dit het secretariaat van de vzw Paulusfeesten. Nu is de benedenverdieping niet in gebruik.) terwijl het veel vroeger een drankwinkel was, waarin ook de kruidenierswaren ruim vertegenwoordigd waren. Het werd openbehouden door de heer Lekens jr, die de zaak van zijn vader overnam. Jos Lekens had de winkel op zijn overgenomen van de heer Potvliege.

beurt

Het was deze eerste eigenaar die het huis liet bouwen als een "commerce pour vins et liqueurs" naar de plannen van de stadstekenaar architect Raoux. Hij noemde het huis “Au Vigneron”, wat nog duidelijk blijkt uit de half verheven beelden van druiventrossen en wijnranken die hier en daar in de gevel en de omlijstingen verwerkt zijn. De combinatie van baksteen en blauwsteen en de zeer evenwichtige uitbouw van deuren, vensters en uitstalramen vormen een mooi geheel. Wel de moeite om er even voor te stoppen en het eens nader te bekijken. "Loop effe naor Potvliegers" is jarenlang voor de Oostendenaars van stad een begrip geweest, want zelf nu nog ligt het in de mond van de oudere generatie. (nvdr: nu niet meer…denken we) Het aldaar verkochte Tjoppesbier ofte Oostends Jopenbier had met Jopenbier enkel de naam van bier gemeen. Jopenbier, een zware biersoort, die vroeger in Danzig gebrouwen werd, was donkerbruin van kleur, bevatte veel moutextract en was daardoor enigszins dik vloeibaar. Het werd tot WO II bijna uitsluitend naar Engeland uitgevoerd. Door de oorlog ging dit kliënteel echter teloor en de enkele kleine brouwerijen die het Danziger het Jopenbier brouwden, gingen op de fles. (nvdr: Momenteel heb je in Nederland ‘Jopenbieren’, Haarlem’s ambachtelijk gerstenat, zoals o.a. Jopen Koyt (!! Keyte ??) gebrouwen met gruit, volgens een stadsrecept uit 1407. De naam Jopen is ontleend aan de vaten van 112 liter waarin vroeger het Haarlemse bier werd vervoerd.) Het bij Lekens Jr verkochte Tjoppesbier werd gemaakt uit een mengeling van zware zoete wijnsoorten zoals Malaga, Porto, Muscatel,... en waarin een hele reeks kruiden verwerkt waren, naar een recept dat hij van zijn vader had overgeërfd. Dit recept heb ik spijtig genoeg niet kunnen loskrijgen. De kruiden betrok de uitbater in de laatste jaren voornamelijk uit Griekenland. Tjoppesbier werd te Oostende uitsluitend gedronken om te "verkloeken". Het werd een versterkend middel genoemd dat de faam had bloed en krachten bij te zetten, zoiets als de tegenwoordige SintGodelievewijn of de Sint-Annabloedwijn. Soms werd het door de kinderen mee naar school genomen om er tijdens de speeltijd een slokje van te nemen, kwestie van geen onderbrekingen te hebben in de kuur. Potvliege en Lekens zijn niet de enigen die Tjoppesbier verkochten. Ook het huis Morraye in de Capucijnenstraat 38, later overgenomen door Van Besien, en het huis Pede in de Ooststraat, verkochten deze drank.” (nvdr: deze winkels bestaan ook niet meer …) (JBD)

1

Dreesen J.B. 1976 ─ Culinaire Folklore. Tjoppesbier ofte Oostends Jopenbier, in: De Plate, Oostende, Oostendse Heemkundige Kring vzw, 5, 12: 16.

9

Beer’s

black

market

One Friday in February 2010, hundreds of beer geeks descended upon California’s Russian River Brewing Co. to score some Pliny the Younger, an imperial India pale ale that is released just once a year — only on draft. Within eight hours, they had bought all 600 gallons, and within days, 64-ounce growlers were selling on eBay for $150 and up. To thwart profiteers, this year Russian River decided not to fill containers. “The only way it was going to get out of there,” co-owner Natalie Cilurzo says, “was in your stomach.” Nonetheless, Cilurzo caught two men trying to smuggle Pliny out of the brew pub, and an eBay listing appeared once again and was removed only after she complained to both eBay and the seller. Her experience is not unique. The Web site has become beer’s most high-profile black market, a market that is increasingly angering some of the world’s best brewers, who consider resale immoral, illegal or just plain insulting. In the words of Tomme Arthur, whose Lost Abbey beers are routinely resold for hundreds of dollars, “We believe those selling beer on eBay should be chased down.” The site’s alcohol policy explicitly forbids the sale of alcohol, except for pre-approved sales of wine, and eBay spokeswoman Amanda Coffee says the company “works with law enforcement and regulatory authorities to ensure listings are in compliance.” But the beer trade persists, thanks to a loophole that allows the sale of “collectible containers” as long as sellers post an eBay-provided disclaimer, which states that “any incidental contents are not intended for consumption.” The disclaimer also notes that “the buyers and sellers ensure that the sale complies with all applicable laws” — even though many beer sales probably do not. Still, eBay beer sales seem to be on the rise. “It’s becoming a more typical practice,” says the Bruery’s Patrick Rue, who brews the imperial stout Black Tuesday, an eBay favorite. “And a lot more breweries are becoming aware of it and trying to stop it.” Last month, for example, San Diego’s Stone Brewing Co., whose rare Vertical Epic beers are sometimes listed on eBay for more than $1,000 per bottle, began selling the first beer in its new Quingenti Millilitre series via a lottery system, and Stone has announced that people who try to resell it will be banned from future drawings. “We have involuntarily been a part of the eBay aftermarket for many years,” says Greg Koch, Stone’s co-founder and chief executive. “This is the first time we’ve come out, laid it on the table and said very point-blank, ‘Please, do not resell.’” On Sept. 17, residents of the Washington area will be able to participate in what is probably the most creative response to eBay piracy thus far: Zwanze Day. Belgium’s Cantillon Brewery, whose beers are considered the gold standard of the spontaneously fermented style known as lambic, has shipped barrels of its annual Zwanze release to 20 leading beer bars spanning the globe from Finland to California to Japan, including Washington’s ChurchKey. The beer is not being sold in bottles, and all of the barrels will be tapped that Saturday, at the local equivalent of 3 p.m. EST where possible, resulting in a synchronized worldwide celebration that discourages stockpiling and online sales. Jean Van Roy, Cantillon’s head brewer, came up with that plan after noticing that Zwanze 2010, which he sold for six euros per bottle, was soon going on eBay for 70 or 80 euros. “The goal with Zwanze Day is to try to reach directly the beer fan, the Cantillon fan,” he says, “and to give the possibility to those people to taste the beer at a correct price.” Likewise, Stone’s use of a lottery is intended to keep its beer accessible and relatively inexpensive. The brewery hopes to reward devotees rather than opportunists, and although it is selling the beer for $25 per bottle, that price reflects the cost of production instead of what the market will bear. “In another life, I would be a consumer advocate,” Stone’s Koch says, adding that high prices also are problematic because they often accompany second-tier products. Some beers, such as hoppy India pale ales, quickly lose their vibrancy or go rancid when exposed to light and heat. “Frankly, somebody’s naive if they pay big dollars for this stuff on eBay,” Koch says. “They think they get a rare, special beer, but the reality is that they get a rare beer but it’s no longer special.” Ultimately, though, what seems to upset brewers most is their sense that they are being exploited. “You want to hear about the framboise story?” said Russian River’s Cilurzo. “I am furious about this.” Last September, Russian River released Framboise for a Cure, a raspberry-flavored beer that it sold for $12 per bottle to raise money for a local breast cancer treatment center. The beer sold out in a day, and soon somebody sold a bottle on eBay for $400. Then someone else put one up for sale. “We contacted that person and we said, ‘This is absolutely ridiculous, because we donated 100 percent of this for charity.’” The seller didn’t budge. Said, ‘I have to support my habit somehow.’” Not heroin or cocaine. He meant craft beer. [www.washingtonpost.com/lifestyle/food/beers-black-market/2011/09/01/gIQAsL0D7J_story.html (dd. 24/09/2011) via DF]

10

Wit bieren met Geroen V an st een brugg e Op 28 oktober laatstleden kwamen een 20-tal bierjutters samen om zich te laten inwijden in de zoektocht naar de witbieren. De presentatie van die avond lag in de stem en handen van de Waregemse praatvaar Geroen Vansteenbrugge. De bieren waren, de meeste althans’ gekozen door het hoofdbestuur en met de prachtige medewerking van ondervoorzitter Christophe Pelfrène (De Bistronoom) samengesmokkeld. Geroen begon in zijn sappig Waregems (of was dat nu Vichte’s) met een vleugje geschiedenis van de Witbieren met vooral bierheilige Pierre Celis in de hoofdrol. We kwamen ook te weten dat in witbier de regel bestaat dat er 30% ongemoute tarwe moet zitten (uitz: Vlaskop-Strubbe, is met gerst). Belgisch witbier is een directe afstammeling van de bieren uit Vlaanderen in de Middeleeuwen. Ze worden nog altijd gebrouwen met gruit en de tarwesoorten (30.000) werden reeds meer dan 6000 geleden gekweekt. Voor witbier bevat deze meestal koriander, sinaasappelschil en hop. Witbier hergist op de fles en heeft over het algemeen een frisse smaak, wat het een goede dorstlesser maakt tijdens de zomer. Het bier was in 1960 zo goed als verdwenen, maar werd enige tijd later opnieuw tot leven gebracht door Pierre Celis in Hoegaarden, vanwaar het een belangrijke rol begon te spelen in het Belgische bierlandschap. In de jaren 80 werd de stijl ook overgenomen door Nederlandse en Franse brouwerijen en later ook door brouwerijen in onder andere Canada, de Verenigde Staten en Scandinavië.

Tijdens de voorbeeldige uitleg van onze gastspreker werd door de helpcrew van DOB een resem heerlijke witbieren aangeboden en begeleid door interessante powerpointbeelden op groot scherm. De aangeboden bieren waren: La Trappe Witte Trappist , het enige trappisten-witbier uit OLV Koningshoeven (Nl); Speciaal was de keuze voor „Soulsol een premium bier door de Oostendse jobstudent Mathieu Daems bij zijn gelegenheidsbaas Brij Strubbe Ichtegem gebrouwen. Daarna kregen we twee West-Vlaamse grootheden met het „Bellegems Witbier van Br. Bockor (ooit gebrouwen bij de verdwenen buur Bri. Facon) en een in 1993 aangebrachte „Mater Witbier door Br. Roman uit het Oudenaardse Mater. Volgens het proefpubliek lagen de smaken heel dicht bij elkaar. Nog net voor de pauze werd „St Bernardus Wit (bij Br. St Bernardus met medewerking van wijlen Pierre Celis, zoals het „Grottenbier uitgedokterd) in de proefglaasjes geserveerd. Na plas- rook- en brabbelpauze met tussenin de gebruikelijke quizvraagskes uit het repertoire van Geroen kwam men opdraven met „Struise Witte het bitterhoppige, kruidige witbier van de Struise Brouwers uit Lo-Reninge. Nadat de gastspreker ook alles over deze brouwerij en hun bier had verteld mocht men een „Triverius van De Graal uit Brakel proeven. Dit is meer een abieritiefbier dat werd gerecepteerd met bijbehorende proefbeurten, waarbij de smaakpapillen van brouwer Wim en leden van de werkgroep „Triverius 500 werden opgetekend en verder uitgewerkt. Na dit heerlijk biertje een topper van formaat met het hoog geprezen wit bier van brouwerij „De Glazen Toren (Jef Van den Steen): „Jan De Lichte Tussendoor liet Geroen in zijn witbierenuitleg aankondigen dat hij het bijzondere Zuid-Afrikaans witje niet kon bemachtigen maar hij beloofde het aan De Oostendse Bierjutters ooit eens te laten proeven en meer wilde hij daar niet over zeggen (dat is dan genoteerd Geroen). De aankondiging van de quiz-winnaars Christel Blondrock en Ronny Janssens maakte een einde aan de voordracht. Eerst werd nog door alle bezoekers een score gegeven aan de gepresenteerde witbieren. Deze werd gewonnen door “St Bernardus Wit” met lichte voorsprong op “Jan De Lichte” en het „Triverius bier. Een mooie uitslag, al zeggen we ht zelf! Alvast dank aan De Oostendse Bierjutters voor deze prachtige voorstelling en de lekkere hapjes. Ook dank aan praatvaar Geroen Vansteenbrugge voor zijn degelijke uitleg. We danken ook de crew van Nicole en de steeds bereidbare diensters zoals Christel en Sara (kerstboomtje), de opruimers Daizy, Gerrit en andere, de aandachtige luisteraars en vooral dank aan de uitbaters van Le Chatelet, Jan en Gerlinde met Eddy voor de zaal, steun, hulp en ontvangst. (W)

11

Nieuwjaarsreceptie

2012

Traditioneel worden alle leden van DOB door een afscheidnemend Bestuur uitgenodigd naar Den Anklap om er de nieuwe Bestuurleden te ver- en/of herkiezen. Vooraf aan dit eventement vindt er nog een korte bestuursvergadering plaats. Gezien er geen kandidaten opdaagden die zich wilden stellen ter vervanging van een Bestuurslid of ter versterking van de rangen, was het AV-gedeelte (met 5 deelnemers) al na amper 5 min. ten einde. Het zaaltje werd daarna langzaam gevuld om de nieuwjaarsreceptie te mee te maken. Met 35 DOB-leden voor zich, stelde de DOB-voorzitter in zijn nieuwjaarsboodschap het oude/nieuwe Bestuur voor. Naast zichzelf als Voorzitter, werd als Ondervoorzitter opnieuw gekozen voor Christophe Pelfrène. Deze sympathieke biersommelier uit De Bistronoom is een enorme hulp bij de bierkeuze tijdens onze activiteiten. Ook opnieuw verkozen is leraar Koen Debrabandere. Hij vertegenwoordigt DOB als afgevaardigde bij de vergaderingen van de Cultuurraad Oostende. Koen is ook onze bierlijke gids en DOB’s sprekende polyglotische woordenboek. Francis De Smet, wereldreiziger, film- en bierkenner is onze fietsende Webmaster die DOB vertegenwoordigt bij de Zythos-vergaderingen. Naast deze vier hardwerkende mensen kregen enkele een eervolle vermelding. Daarbij de rechteren de linkerhand van de Voorzitter. Wacho is naast DOB-griffier en PR-man ook standverantwoordelijke voor de Bierjutterij. Hij staat tevens in voor de voorbereidingen van de activiteiten en die voor Den Dobber. Walter Crombez is steeds bereid om de Voorzitter bij allerlei karweitjes te helpen. Daarnaast is hij momenteel ook actief als bierbewaarder en als fotograaf voor Den Dobber staat hij ook altijd paraat. Voorzitter Johan had ook een respectvol woordje voor de (vrouwelijke) medewerkers bij onze activiteiten, zonder daarbij zijn vrouwtje Nicole te vergeten die al die medewerkers aan de juiste job, tijdens de activiteiten en vooral de bierjutterij, helpt. Ook Rik mogen we niet vergeten, die alle (bier)artikels samensmelt tot een mooi DOB-bierblad. Aansluitend mochten we weerom aanschuiven voor een heerlijke maaltijd gemaakt door één van Europa’s beste ‘grillprepareerders’: Studio Styves uit Deinze. Alle DOB-leden mochten gratis eten

van de resultaten van Styves’ excellente kookkunsten en proeven en genieten van allerlei DOBkelderbieren. De foto’s hierbij zeggen (bijna) alles. Iedereen was unaniem : zeer lekker Steven! Chef Steven Vanparys Koen als volleerde gastheer, start met de abieritief

Hierboven ons oudste lid (82) met zoon Walter, de huisfotograaf.

12

De Oostendse Bierjutters willen vooral een bierproefvereniging zijn en daarvoor worden de aanwezigen aangemaand om hun proefbevindingen op een speciaal formulier te willen noteren. Er is nog veel werk aan de proefwinkel, maar we komen er wel. Oostende en Izegem zijn ook niet op één dag geb(r)ouwd. We zijn een bierproeversvereniging en geen liefdadigheidsinstelling! Hieronder de proefresultaten van enkele behulpzame Bierjutters. Spijtig genoeg veel te weinig! Denk eraan: iedere proever heeft steeds gelijk! Jammer dat niet iedereen de brouw- of botteldatum heeft aangegeven, maar bijna alle bieren hadden een zekere ouderdom (méér dan één jaar), waardoor ze dus een smaakevolutie ondergaan hebben. Vicaris Tripel, Dilewyns, Dendermonde Ondanks de smaakevolutie heeft het nog steeds die stevige schuimkraag en een hoog hoppig aroma. Prikkelend mondgevoel waar de bitterheid het nog haalt op de zurigheid. Lichtzurige moutsmaak in de afdronk. Krieken Boerke, Angerik, Dilbeek (botteldatum: 1/5/2005) Roodbruin, zurig lambikkriekaroma (met Schaarbeekse krieken uit eigen brouwerijboomgaard). Mooie schuimlaag, maar verdwijnt onmiddellijk. Licht kriekaroma (azijnzurig), maar weinig smaak of mondgevoel. Zéér lichte krieksmaak in de afdronk. Bij sommige flesjes was zowel het aroma als de smaak verdwenen. Het etiket: als bij de apotheker. Pier Kloeffe, De Proef, Lochristi (recept van de Orde van Pier Kloeffe) Licht goudgeel van kleur. Zeer scherp fruitig aroma. Zoete smaak en een goede bitterheid. Vicardin, De Proef, Locristi voor Dilewyns, Dendermonde De zoetzure smaak was al lichtjes verdwenen. Sommige flesjes zijn iets meer zurig, maar dan is er ook meer sprankeling aanwezig. Ook die zoete afdronk is iets zuurder geworden. Noël de Silenrieux, Strubbe, Ichtegem Een donkere kleur met lichte wandklevende schuimlaag. Minder zoet dan in het begin van het jaar (kerstproeving in ‘t Koelschip). Toch nog een lichte zurige karamelsmaak. De nasmaak was bij de ene zoet en bij een andere kruidig. Vloeit zeer goed uit. Dark Old Strong Ale Vleteren (Antiek), Deca Services, Woesten Gebrek aan schuimlaag of onmiddellijk verdwenen en weinig of geen aroma, al was er iemand die het toch nog goed genoeg vond. Oostende voor Anker, Strubbe, Ichtegem (botteldatum 2009) Aangeboden als abieritief. Amberkleurig bier dat voor zijn ouderdom toch nog redelijk smaakvol is. Kapittel Abt, Van Eecke, Watou Dit amberkleurig bier heeft wegens ouderdomverschijnselen een karamelaroma gekregen en ook de zachte smaak heeft wat vintage (portoachtig) gekregen. Haanse Witte, Strubbe, Ichtegem voor Bieren De Haene Deze blonde heeft zijn beste tijd gehad. Een beetje fletse smaak, maar waarschijnlijk een zeer goede dorstlesser geweest. Er is een korte afdronk. Antiek Blond, Deca Services, Woesten De goudkleurige blonde heeft een licht hoppig alcoholisch aroma met een zweem van zurigheid. Het mondgevoel is eveneens licht zurig, overgaand in een bittere nasmaak. Semini’s Aksident, De Koninck, Antwerpen (botteldatum 2008) Bij de geur en smaak een licht gebrand moutaroma. Een doordrinker met moutige afdronk die vlug verdwijnt. De Vossen & de Meynen, Het Anker, Mechelen ‘Het is niet de mijnen, maar de zijnen!’ Daarmee bedoel ik de smaak. Een beetje het aroma van bleke mout (Anker Blond) en geraffineerd hoppig. Bitterig/zuur mondgevoel. Hommelbier, Van Eecke, Watou Blond van kleur en zeer hoppig aroma. Het mondgevoel is eveneens hopbitter met een lichte ijzertoets. Nog in zeer goede en hoppige staat. Zoals steeds veel ambiance, lekker eten en gemoedelijkheid. Bent u volgende keer ook erbij? (W)

13

Etant

Ambassadeur

d’Orval

Ambassadeurs voor een biermerk; ze komen als kaboutertjes uit een ton. Zowat ieder gerenomeerd biertje of brouwerij wil zijn beste horecaverkopers een stempel van ambassadeur meegeven. Op zich niet mis, want dat wil zeggen dat de uitbaters de kwaliteit van hun beroep op hoger niveau willen tillen. Het meest besproken label is waarschijnlijk dat van Orval. Het Orvalambassadeurslabel is in een paar jaar uitgegroeid tot een hoge erkenning in de bierwereld. Het is iets zoals de horeca hun Michelin-sterren of Gault&Millau-nominaties uitreikt, maar dan voor de cafébazen. Twee van onze Ereleden kregen voor 2012 deze erkenning toegewezen. Meer nog, ze werden Ambassadeur d’Orval Honoris Causa! Proficiat Taverne pado en eetcafé Den Toogoloog! Men kan dit label krijgen als je het best beantwoordt aan de volgende criteria: aanwezigheid, service en creaviteit. De toekenning gebeurt door een jury waarbij de brouwerij, het Broederschap des Sossons d’Orvaulx en enkele onafhankelijk personen zetelen. Meer dan 300 Belgische kandidaten kregen de opdracht om zo goed mogelijk te beantwoorden aan de gestelde criteria. Op vlak van aanwezigheid moet de uitbater in zijn zaak het Orval-trappistenbier een ereplaats geven (verschillende middelen werden daartoe beschikbaar gesteld). Bij service kijken de onderzoekers naar de bediening die de Orval-liefhebber aangeboden krijgt bij het proeven van zijn gekozen Orval. Er moet keuze zijn tussen een gekoelde Orval of één op keldertemperatuur, maar ook keuze tussen een jonge botteling of één van meer dan 6 maanden oud. Ook een droog en proper glas is zeer belangrijk en de vriendelijke bediening mag mogelijks vergezeld zijn van een beetje Orval-kaas. De laatste criterium creativiteit houdt in dat er, voor het einde van de actie, een activiteit rond het thema Orval dient worden georganiseerd. Iedereen krijgt voldoende hulpmiddelen om dit tot een goed resultaat te kunnen leiden. Om zoveel mogelijk objectiviteit in hun beoordeling te steken, krijgen de aangewezen juryleden de opdracht de verschillende deelnemers anoniem te bezoeken, waarna ze objectief verslag uitbrengen over de gecontroleerde criteria. Het toekenningscomité vergaderde in oktober en kende de titels van Orval-ambassadeur daarna toe. Op 6 december kregen twee van onze ereleden het emailbordje en een exclusief geschenk aangeboden in Orval. Taverne De Pado, Tielt kreeg deze herkenning voor de 7de keer ze waren ook al eens Cum Laude en Dirk en Carine van de Den Toogoloog, Middelkerke waren, ten tijde van hun vroegere zaak Bergamo al 5 jaar Orval-ambassadeur, maar na hun verhuis hebben ze de nodige inspanningen geleverd die hen het Orvalambassadeurschap Cum Laude opbracht. Schuimige proficiat aan deze uitstekende vertegenwoordigers van de West-Vlaamse bierindustrie en vooral uitdragers van bierernst bij De Oostendse Bierjutters. (W)

Dirk en Carine van Den Toogoloog in de Orval-brouwerij + Do en Patrick van De Pado met hun reproductie van de kerk van Orval, het klassieke Orval-glas en de gezichten in de voor Orval kenmerkende art-decostijl.

14

Vlaemschen

kost

g e m o a k t

m ê

b i e r

Gereedgemakt en gepreuft deur den Wacho

Wuk dajje moe âl’n (‘t Is wel voe 4 menschen zulle, ojje der mô 3 êt vroag me ‘t moar hé…). 400 gram vaschen tonynfilée, 2 sjarlotjes, 5 ansjovisfiléetjes in olije (utgelekt hé), 75 gr groene olyven zoender pit, 2 soeplepels klène karpertjes, 3 soeplepels ‘Vierge’ olyfolije, 6 soepelepels Viven Imperial IPA (de reste is voor joen), 2 soepelepels fyn gekapte petreselie of welle verschen coriander (fyn gekapte bladtjes) en nor joen eigen goestinge pepre en zout.

En oe goan we da nu greemoaken? Eest goan we da IPA’tje opentrekken en een bêtje van proeven (mmm!). Nu goan we de sjarlotjes schellen en in brokskes snyn. De utgelekte ansjovisfiléetjes wok in brokskes snyn en dien verschen tonynfilée in fine plaktjes snyn en ze mè wa zout overstrooien. Tis tyd om olieje in de wok up te warmen en de plakskes tonyn en die brokskes sjalot te roerbakken. Pak zère nog ne slok Viven Imperial IPA en giet mè die 6 speolepels Viven Imperial IPA in dien wok en lat da 3 miukes goe verwarmen. Bestrooien met pepre en zout en in den wok loaten ofkoelen. Nu moete de reste van joen Viven Imperial IPA utdrienken en binstens dajje nageniet de stikskes anjovisfilée, die olyvekes tegare in den blender doen en grof pureren. Ne keer proeven en meugeliks wa vierge olyfoliije biedoen. Ton kunje olles up een teljoore verdelen en wa versieren met die fine karpertjes en fyngekapte petreselie of koriandrebladjes. Het beste is serveren mè een geroosterd stikske stokbrood of grof boerebroad (het mag wok ciabatta zyn). Nu roepte “an tafle” en gezet olles bij de juste menschen. Serveer ter verzekers nen keldergekoelde Viven Imperial IPA bie en ke peize da iedereen joe zal danken. Smakelik! (W) Wie dit recept in het Nederlands wil, kan dit gewoon aanvragen via [email protected]. Viven Imperial IPA is afkomstig van de westkust van Amerika. Dit recept, gekoppeld aan de Vlaamse brouwkunst, heeft een schitterend resultaat. Het doet vele bierliefhebbers’ harten sneller slaan. Het is een bittere bonk met een prachtige balans van citrustoetsen (vooral roze pompelmoes) en florale tinten. Een ware belevenis voor de zintuigen, zeg ik je. Het recept werd door overnemer Tony Traen van bierfirma Kapel van Viven en Dirk Naudts van brouwerij De Proef, Lochristi ontwikkeld, volgens de echte Vlaamse brouwkunst op basis van een niet-Vlaams bier. Dit niet-alledaags bier blijft echter de bierkenner bekoren en wordt stilaan toegankelijk voor het brede publiek. Zo is het onder andere verkrijgbaar in ‘t Koelschip, Van Iseghemlaan 101, Oostende.

De

kelder

van

Wacho??

15

DOBberend na de Mercator (deel III) Na de educatieve uiteenzetting door brouwingenieur Marc Strubbe op de Mercator, waarbij de talrijke vragen door de Leden van onze vereniging werden uitgelegd, hebben we de meeste vragen in vorige Den Dobbers mooi beschreven. We zijn al toe aan vragen over bier en zijn houdbaarheid. Een punt dat veel belangstelling genoot was het verouderingsproces van bier. Wanneer bier lang bewaard wordt, kan het minder fris gaan smaken. Deze smaakevolutie heeft met tal van factoren te maken zoals oxidatie, hergisting en zuurtegraad. Oxidatie De opname van zuurstof in het beslag, de wort en het bier leidt tot oxidatie, wat afbreuk doet aan de smaak. Hoe minder zuurstof in het bier wordt opgenomen gedurende het brouwproces, hoe langer de smaak stabiel blijft. Om die reden ontluchten sommige brouwerijen het brouwwater of worden de ketels langs onder gevuld. Bij het afvullen van de flessen wordt onder hoge druk een miniem straaltje water in het bier gespoten, waardoor het even gaat overschuimen en op dat moment dus de zuurstof uit de flessenhals jaagt . Hét moment om de fles af te sluiten! Hergisting Wanneer een bier een hergisting in de fles ondergaat, wordt alle zuurstof die zich in de fles bevindt verbruikt door de gist. Gistcellen hebben namelijk zuurstof nodig in de zogenaamde aerobe fase van de gisting. Oxidatie door zuurstof in de fles kan dan niet meer voorkomen, waardoor de goede smaak van het bier, ook bij een lange bewaartijd, behouden blijft. Met andere woorden, hergisting in de fles komt de houdbaarheid van het bier ten goede. Zuurtegraad Naast oxidatie moet ook de zuurtegraad sterk in de gaten gehouden worden. De pH-waarde moet tijdens het koken van het beslag en de wort correct worden ingesteld, om een goede uitvlokking van eiwitten te bekomen, de juiste bitterstoffen uit de hop te extraheren en op die manier de houdbaarheid te garanderen. Micro-organismen De houdbaarheid van bier is in sterke mate afhankelijk van de micro-biologische controle. Wanneer melk- en azijnzuurbacteriën tijdens het brouwproces in het bier sluipen, dan bekomt men zuur bier. De aanwezigheid van micro-organismen in het bier zorgt niet alleen voor sterke smaakafwijkingen, maar kan het bier ook vertroebelen. Eén bacterie kan voldoende zijn om, na verloop van tijd, zuur bier te krijgen. Vandaar dat tijdens het brouwproces uiterst steriel gewerkt moet worden. Bier dat men enige tijd wil bewaren, moet koel en donker gestockeerd worden. Bier is namelijk gevoelig voor licht en krijgt bij langdurige blootstelling aan UV een afwijkende smaak. In een te warme ruimte verloopt de oxidatie een stuk sneller dan bij een lage temperatuur. Oxidatie doet eveneens afbreuk aan de smaak. Optimale bewaartijden voor bier (volgens Proost 1998 nr 5) Aanduiding bier

Bewaaradvies

tarwebier

zo jong mogelijk drinken

zuur bier

minstens een half jaar laten liggen

donkergekleurde bieren rond 5 vol.%alc.

drinken tussen 1 maand en 6 maanden

lichtgekleurde bieren rond 5%

drinken tussen 1 maand en 8 maanden

donkergekleurde bieren tussen 5 en 7%

drinken tussen 1,5 maand en 8 maanden

lichtgekleurde bieren tussen 5 en 7%

drinken tussen 1,5 maand en 12 maanden

donkergekleurde bieren tussen 7 en 9%

drinken tussen 2 en 15 maanden

lichtgekleurde bieren tussen 7 en 9%

drinken tussen 2 en 18 maanden

meer dan 9%

drinken tussen 3 en 24 maanden

16

Water van hoge kwaliteit Water dat alleen uit watermoleculen bestaat komt in de natuur niet voor. Niet-gedestilleerd water is altijd ‘verontreinigd’ met allerlei zouten die in het water zijn opgelost. Brouwerijen maken gebruik van grondwater dat ofwel spontaan via een bron omhoogkomt ofwel wordt opgepompt. Water dat diep gewonnen wordt, is het minst verontreinigd; daarom geven brouwerijen de voorkeur aan waterwinning in diepe grondlagen. Hoe dichter bij de Noordzee, hoe zouter het grondwater. Schuimhoudbaarheid Schuim is de kroon op het bier. Algemeen wordt aangenomen dat voor een goede schuimhoudbaarheid de schuimkraag tenminste drie minuten op het bier moet blijven staan voordat het begint in te zakken. Het ontstaan van de schuimkraag wordt hoofdzakelijk bepaald door kleine oneffenheden in het glas waarop zich koolzuurbelletjes vormen. Ook de samenstelling van het bier speelt een rol: hoe meer eiwitten in het bier aanwezig zijn, hoe kleiner en steviger de schuimbelletjes en omgekeerd. De schuimhoudbaarheid zegt iets over de kwaliteit en de smaak van het bier, maar heeft geen invloed op de gezondheid van de consument. Oud bier is niet schadelijk voor de gezondheid Oud bier is niet schadelijk voor de gezondheid. De EUverplichting om een houdbaarheidsdatum op de flesjes te vermelden, is een paar jaar geleden ingevoerd. Het vroegere OBP (nu Zythos) hebben in het verleden actie gevoerd tegen deze maatregel. Ook de brouwerijen zijn niet gelukkig met de verplichte vermelding van een houdbaarheidsdatum op het etiket. Bier bederft namelijk niet, wel kan de smaak veranderen en kan een lichte vertroebeling optreden. Vooral pilsbier heeft de neiging om na verloop van tijd te vertroebelen. Ouderdomstroebelingen worden gevormd door verbindingen tussen eiwitten (uit het mout) en polyfenolen (uit het kaf van het mout en de hop). Daarom verkiest men moutsoorten met een niet te hoog eiwitgehalte waarvan de eiwitten makkelijk uitvlokken en kunnen verwijderd worden tijdens het brouwproces. Consumenten wensen immers geen troebel pilsbier. Het helder houden van pils is veeleer een verkoopsargument. Het drinken van troebele pils heeft evenwel geen impact op de gezondheid van de drinker. Sommige speciale bieren worden dan weer bewust troebel gehouden.

14 v e r sc h il l e nd e m an i er e n o m b i er te g e br u ik e n i n je hu i s ho u de n 1. Om slakken te vangen in je tuin. 2. Het kan gebruikt worden om fruitvliegjes te vangen in de keuken. Dit laatste heb ik inderdaad al aan de lijve ,, ondervonden. 3. Dit is een interessant gegeven gezien de bijen en wespenplaag: je kunt er bijen en wespen mee afleiden. Ddus gewoon wat bierplaatsen maken in je tuin! 4. Je verjaagt er muizen mee. 5. Gebruik bier in een val voor kakkerlakken. 6. Strooi het in de tuin bij planten die moeten groeien en ze gaan weer als een speer. 7. Gebruik bier ook voor de bemesting van kamerplanten. Dit ga ik eens proberen bij een van mijn bijna overleden planten. 8. Bruine plekken in het gazon? Bestrooi het met bier. 9. Met bier kan je vlekken uit je kleding halen. Wel met pils en niet met kersenbier . 10. Het herstellen van de kleur op meubels. 11. Je kunt er gouden sieraden mee reinigen. Overigens werkt cola hiervoor ook perfect. 12. Op de meeste metalen heeft de zuurgraad van bier een positieve werking. Dus je pannen kunnen erdoor gaan glimmen. 13. Zit een roestige bout vast? Besprenkel het met bier en na enige tijd kan je‘m zo losdraaien. 14. En tot slot: gebruik volle ongeopende blikjes bier in de bouw van een muur. Het bier zal de kou absorberen waardoor meer warmte binnen blijft. Zou dit ook onder het energiekeurmerk vallen? Er zitten toch héél handige tips bij die ik eens ga proberen . Dus geen bier meer weggooien als het niet goed smaakt. Gooi het dan op zijn minst in de plantjes. (www.newkerala.com via W)

17

DOB-2012-werkjaar Beste Bierjutters, mogen wij u vriendelijk vragen onderstaande gegevens al in een agenda 2012 (boekske, pc, geheugen… te plaatsen? De details zullen u tijdig worden aangereikt, maar mochten er mensen zijn die zich geroepen voelen om hun medewerking te willen verlenen aan het ene of andere (meerdere mogen natuurlijk ook!) evenement, gelieve dit dan tijdig te willen laten weten aan Johan. Dank! (Er is een verschil met de vorige lijst gegeven op de nieuwjaarsreceptie!)

Zaterdag 4 en/of zondag 5 februari: BAB-bierfestival 2012 Halletoren, Brugge. Op zaterdag van 12 tot 23u en op zondag van 11 tot 22u. Ter gelegenheid van het bierproeffestival van onze buren uit Brugge, werd een oproep gedaan om aanwezig te zijn op deze bierfestivaldagen (graag in herkenbare DOB-kledij). Vrijdag 2 maart: DOB-diner. Waarschijnlijk restaurant Charles Lindbergh op de Nieuwpoortsesteenweg. Binnenkort DOBflash. Zaterdag 28 en zondag 29 april: Zythos Bier Festival 2012. Iedere Zythosvereniging ‘moet’ minimum 5 medewerkers sturen. Er zat hiervoor een formulier in de laatste Zytholoog met meer uitleg. Je mag je naam opgeven aan Johan, voor een groepsinschrijving. Individueel mag natuurlijk ook. Leuven is ver, maar niet voor een DOBber! Zaterdag 19 mei: Verrassingsreis Jutterij-2011-medewerkers. Een exclusief gratis dankdag voor de actieve (+4 u) medewerkers van de bierjutterij 2011. Nietmedewerkers kunnen ook mee, mits betaling en vrije plaats in de carpooling. Zaterdag 9 juni: Ketenier op bezoek op de Mercator. Guido Vandermarliere bevestigde om zijn hophistory te komen vertellen op de Mercator. Zaterdag 7 juli: 17de Bierjutterij, Oostende. Strubbe (Ichtegem), Van Eecke (Watou), Het Sas (Boezinge), Het Anker (Mechelen), Dilewyns (Dendermonde), Des Legendes (Ellezelloise/Des Géants, Ellezelle), De Graal (Brakel), Vandenbossche (Sint-Lievens-Esse), Het Alternatief (Izegem). Openbrouwdag Strubbe, Ichtegem. Sven Gatz liet weten dat de jaarlijkse Openbrouwdag niet door gaat wegens te weinig belangstelling van de brouwers. Marc Strubbe beloofde om later zelf een “brouwdag” te organiseren. Tien DOB-vrijwilligers helpen dan mee om de DOB-kas te spijzen! Donderdag 9 tot en met woensdag 16 augustus: Paulusfeesten (PF), Oostende. Via DOB-Flash en Den Dobber worden onze leden aangemaand om de 40ste Paulusfeesten te bezoeken. Misschien één DOB-dag DOBers in DOB-kledij !?. Op het PF-infoblaadje PIG (= PaulusInformatieGazette) zal DOB een ‘column’ vragen/schrijven om daarin de nodige info te geven over de aangeboden streekbieren in de steeds groeiende streekbierenstand. September: busreis De Toogoloog, Middelkerke. DOB heeft zich bereid verklaard om samen (er zijn plaatsen gereserveerd!) met de klanten van Den Toogoloog hun exclusieve busreis mee te beleven (waarschijnlijk naar Brij Vandenbossche, St Lievens-Esse). Schrijf je in op de nieuwsbrief van Den Toogoloog ! Vrijdag 19 oktober: Democratische Objectieve Bierproeving in ’t Koelschip. Na lang zoekwerk van Johan naar kandidaten om eens een echte ‘bierproeving’ te houden, heeft Wacho beslist om dit eens, met zijn zwakke ruggengraat, te ondersteunen. Samen met Ive van ’t Koelschip zal hij een ‘D.O.B.-ke’ houden. Bvb: Je geeft objectief aan wat je ziet en/of smaakt en deze indrukken worden op democratische wijze genoteerd. - De bieren (4 glaasjes) worden door Wacho en Ive gekozen. Wacho bereidt en l(ei)(ij)dt als gastheer deze ‘proeving’ voor. Vrijdag 9 november: Biereducatie met Geroen Vansteenbrugge. Café Chatelet, Nieuwpoortsesteenweg 8 Oostende om 19u45. Op algemene vraag zal Geroen zich verdiepen in de zogenaamde biobieren. Een biersoort die, wegens Oostendse inbreng, ons zeer nauw aan het hart ligt en waarvan we het fijne willen leren kennen. -

Zaterdag 7 december - Algemene Vergadering – afsluiten DOBjaar 2012

Nadien Nieuwjaarsreceptie voor werkjaar 2013 - Opnieuw in ‘Den Anklap’ ! Eventuele wijzigingen, herinneringen en verdere informaties via DOB-flash. (W)

18

Wt*; a 1/2 a Barrel Plant(part II: the errata…) DOB Sympathizer Dave Jones got an e-mail by long-time DOB Member John Marshall pointing out the errors in ‘his’ article. Now I must say that the arithmetics were my solely initiative in order to clarify it to our Members who mostly are not so familiar with the Imperial Standard System. So I hope the underneath will clarify my clarification… Sorry, Dave!!! (RV)

Hello Dave, > > I found your article on Barrels as published in DOB very well presented. > There is an arithmetical error, however, in a few of the figures, as follows. > > 327 liter should read 246 liter > 655 liter should read 492 liter > 1409 liter should read 984 liter. > > Nonetheless, thank you for a purposeful article. > > Regards, > > John Marshall, DOB and CAMRA member So it should have been: Barrel Name Pin or Polypin Firkin Kilderkin Barrel Hogshead Butt Tun

Size (Gallons) 4.5 9 18 36 54 108 216

Kennelijke

± liter 20 41 82 164 327 246 655 492 1309 984

staat?

promille = a x 10 / gw x r (u - 0,5) x (gw x 0,002) a = aantal glazen die je gedronken hebt gw = lichaamsgewicht r = 0,7 (man) of 0,5 (vrouw) u = aantal uren vanaf eerste glas voorbeeldje: 10 glazen, man 70kg, eerste glas 23u00, test om 's morgens 9u00 10 x 10 /70 x 0,7 (10 - 0,5) x (70 x 0,002) = 0,71 promille PS alternatief = van zodra je deze berekening terug correct kunt maken, mag je ook weer autorijden...

(RD)

Bier is slecht voor de mens, vooral als het slecht bier is. ( W) 19

E R E L E D E N . . .

o n z e

S T E U N p i l a r e n

biercafé

beershop

biercafé

BOTTELTJE

’T KOELSCHIP

LE CHATELET

Louisastraat 19 8400 Oostende

Van Iseghemlaan 101 8400 Oostende

Nieuwpoortsesteenweg 8 8400 Oostende

traiteur

kaffeethuis

biercafé

STUDIO STYVES

DEN TOOGOLOOG

’T BRUGS BEERTJE

9800 Deinze 0495 56 83 11

Kerkstraat 7 8430 Middelkerke

Kemelstraat 5 8000 Brugge

beer-dine-wine

brown-café

DE BISTRONOOM

ZEEGEUZEN

Vindictivelaan 22 8400 Oostende

Kapucijnenstraat 38 8400 Oostende

café

eetkaffee

praatcafé

’T KROEGSKE (Iwein Scheer) Sint-Paulusstraat 78-80 8400 Oostende

volkscafé

DE DOLLE MOL

LAFAYETTE

POSEIDON

Spoormakersstraat 52 1000 Brussel

Langestraat 12 8400 Oostende

hoek Van Iseghemlaan/Hertstraat 11 8400 Oostende

Claude Waterlot

Johan Vanryckeghem

‘CLOCLO’

‘BLACK BEASTY’

8400 Oostende

8490 Jabbeke-Varsenare

vzw

(textiel)drukwerk

dranken

VANDE WOUDE Brouwerijstraat 5 8600 Pervijze-Diksmuide

PRINT & SCREEN (Paul Schaek) Vrijboomstraat 39 8460 Oudenburg

Grafisch bedrijf

DRINK MATIG, DOCH REGEMATIG

LAMMAING Zandvoordeschorredijkstraat 14 8400 Oostende

chambres & tables d'hôtes taverne-tapasbar

café

PADO

KUNSTEMAECKER

Stationsstraat 68 8700 Tielt

Steengracht West 1 8630 Steenkerke-Veurne

café

’T EILANDJE Bonenstraat 5 8400 Oostende

bistro

NIEUWEGE Vaartdijk Noord 3 8490 Varsenare - Jabbeke

L'ANGE GARDIEN (André & Nicole) Lieu-dit Nivoliers F-48150 Hures la Parade - Lozère Frankrijk

café-restaurant

DE VLASSCHAARD Oudstrijdersplein 5 8400 Oostende

WALTER HERMANT

RUDY VOSSEN

PETER VERMEERSCH

8400 Oostende

8000 Brugge

8000 Bugge

20