Vrijwilligers Versterkt, vrijwillige inzet ingeburgerd
Evaluatie van het: Vrijwilligersbeleid 2012-2015 Evaluatienota
Kenneth van Lieshout & Axel Bijnen | Studenten Bestuurskunde/Overheidsmanagement Avans Hogeschool ‘s Hertogenbosch | [11-06-2015]
Studenten/auteurs: Axel Bijnen Studentnummer: 2056433
[email protected]
Kenneth van Lieshout Studentnummer: 2018685
[email protected]
Opdrachtgever: Gemeente Eersel Dijk 15 5521 AW Eersel
Organisatiebegeleiders: N.P.U. (Nancy) Hendricks-van Rooij Afdelingshoofd Ontwikkeling
[email protected] 0497 53 13 00 T. van Hoef Beleidsmedewerker team Welzijn
[email protected] 0497 53 13 76
Onderwijsinstelling: Avans Hogeschool 5223 DE ’s-Hertogenbosch Academie voor Veiligheid en Bestuur Opleiding: Bestuurskunde / Overheidsmanagement
Afstudeerbegeleider: René van Kuijk Docent Bestuurskunde/Overheidsmanagement
[email protected]
Versie: 1.0
Datum: 11-06-2015
2
Voorwoord Begin februari zijn wij; Axel Bijnen en Kenneth van Lieshout, begonnen met onze afstudeerstage voor de opleiding bestuurskunde/overheidsmanagement te ‘s-Hertogenbosch. Onze afstudeerstage bestond uit een onderzoeksopdracht die wij als externe adviseurs moesten uitvoeren. Vanuit de gemeente Eersel waren twee opdrachten beschikbaar gekomen. Deze opdrachten waren; 1 het houden van een ondernemingspeiling en 2 het evalueren van het Welzijnsprestatieplan 2012-2015 en het Vrijwilligersbeleid 2012-2015. Nadat wij hadden gesolliciteerd hebben wij in overleg met Nancy Hendricks en Trudy van Hoef besloten om te solliciteren voor de onderzoeksopdracht die bestond uit het evalueren van het Welzijnsprestatieplan 2012-2015 en het Vrijwilligersbeleid 2012-2015.Een week later kregen wij te horen dat wij ook gekozen waren om deze opdracht uit te mogen voeren. Nancy Hendricks en Trudy van Hoef zijn daarna onze begeleiders in de organisatie geworden. Ook hebben wij veel gehad aan de adviezen van René van Kuijk die onze afstudeercoach is. Naast René zijn er nog vele externe stakeholders die wij hebben benaderd met vragen en interviews, zoveel zelfs dat wij deze hier niet kunnen opnoemen. Zonder al deze mensen zou deze evaluatie niet mogelijk zijn geweest. Al de mensen die wij hebben benaderd voor deelname, en die hun kostbare tijd hebben besteed om ons te helpen danken wij zeer. Bijzondere dank gaat naar al die mensen die wij hebben benaderd als externe stakeholder, en die zodoende enkele uren van hun vrije tijd hebben besteed aan het beantwoorden van onze vragen en het reizen naar het gemeentehuis van Eersel waar wij al onze interviews hebben gehouden.
Axel Bijnen Kenneth van Lieshout Eersel 11-06-2015
3
Managementsamenvatting Het onderzoek, dat is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Eersel, heeft als opdracht; de evaluatie van het Vrijwilligersbeleid 2012-2015 (VB). De aanleiding is dat het beleid afloopt en input uit deze evaluatie wordt gebruikt voor de ontwikkeling van nieuw beleid. Hieronder staat een overzicht met de belangrijkste conclusies en aanbevelingen. Conclusies Het VB is opgebouwd uit verschillende basisfuncties en de daarbij behorende subdoelstellingen, die samen de hoofddoelstelling maken. Om te bepalen of de subdoelstellingen zijn behaald wordt gekeken of de normen uit het VB behaald zijn. De hoofddoelstelling van het beleid is; ‘’De gemeente Eersel ondersteunt vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties zodat zij hun vrijwillige inzet kunnen (blijven) uitvoeren en daarmee bijdragen aan een prettig leefklimaat in de gemeente Eersel. De gemeente laat de regie zoveel mogelijk bij de vrijwilligers(organisaties) liggen.’’ Van de elf normen zijn er acht behaald. Twee zijn er niet behaald en één bleek niet meetbaar omdat het effect nooit is bepaald. Omdat het grootste deel van de normen is behaald, wordt gesteld dat de hoofddoelstelling ook is behaald en daarmee is het VB succesvol gebleken. Niet alleen het meten van de normen geeft dit aan maar ook uit de interviews met stakeholders blijkt dat vrijwilligers tevreden zijn met de ondersteuning die de gemeente biedt. Groen = Behaald || Oranje = niet meetbaar || Rood = Niet behaald Basisfunctie
Norm
Basisfunctie 1: maatschappelijke ontwikkelingen Basisfunctie 2: verbinden en makelen 1/2 Basisfunctie 2: verbinden en makelen 2/2 Basisfunctie 3: versterken. 1/4 Basisfunctie 3: versterken. 2/4 Basisfunctie 3: versterken. 3/4
In de periode 2012-2015 worden er nieuwe initiatieven ontwikkeld die aansluiten bij toekomstige nieuwe ontwikkelingen. Stijging van 25% van het aantal door het Steunpunt bemiddelde vacatures t.o.v. 2012. Het aantal stageplaatsen dient minimaal gelijk te zijn aan het aantal benodigde stageplaatsen. 1. De vrijwilligersverzekering moet aanwezig zijn. 2. Effect subsidiemogelijkheid voor scholing bekend 3. Aantal informatie momenten. Afhankelijk van hoeveelheid relevante onderwerpen 4. Omdat het aantal bezoekers van de website www.vrijwilligerswerkeersel.nl nog nooit is gemeten wordt dit moment gebruikt als 0 meting 1. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel 19 t/m 64 jaar is minimaal 32% en boven het regionale gemiddelde. 2. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel 65+ jaar is minimaal 32% en boven het regionale gemiddelde. 1. Het keurmerk vrijwillige inzet moet minimaal 1 ster hebben behaald 2. De evaluatie van het VB is uitgevoerd in 2015
Basisfunctie 3: versterken. 4/4
Basisfunctie 4: verbreiden 1/2 Basisfunctie 4: verbreiden 2/2 Basisfunctie 5: verankeren. 1/2 Basisfunctie 5: verankeren. 2/2
Bij twee basisfuncties zijn normen niet behaald of bleken niet meetbaar. Bij de derde basisfunctie ‘versterken’’ is de tweede norm niet meetbaar gebleken en is de vierde norm niet behaald. Bij de tweede norm is bekend hoeveel organisaties subsidie krijgen. Maar de norm zelf is niet te 4
achterhalen omdat niet is vastgelegd wat het gewenste effect is. De vierde norm is niet uitvoerbaar gebleken. Door de cookiewetgeving en het gebruik van adblockers is een meting niet betrouwbaar. De norm is niet behaald omdat de nulmeting niet is uitgevoerd omdat deze meting niet betrouwbaar zou zijn en niet tot het behalen van de norm zou leiden. Bij de vijfde basisfunctie ‘verankeren’ is één norm niet behaald. Het keurmerk steunpunt vrijwillige inzet dat nog bestond ten tijde van het opstellen van deze norm bestaat niet meer doordat er landelijk weinig interesse was voor het keurmerk en kan dus ook niet worden behaald. Aanbevelingen:
In ‘tegenprestatie’ in de nieuwe Participatiewet ligt een kans om nieuwe vrijwilligers te werven en te behouden ook na het vinden van werk. Samenwerking tussen het steunpunt vrijwilligerswerk Eersel en ISD de Kempen zou hier aan bij kunnen dragen. De vergrijzing is zowel een bedreiging als een kans. Om gepensioneerden te stimuleren om vrijwilligerswerk te gaan verrichten moet ook worden ingezet op deze doelgroep met specifieke activiteiten en beleid. Vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en in samenwerking met de Vereniging Nederlandse Gemeenten en de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) is eind 2014 een beleidsnotitie genaamd “vrijwillige inzet is de basis” uitgegeven. Deze notitie is een actualisatie van de oude basisfuncties uit 2009. Deze notitie kan gebruikt worden bij het opstellen van het nieuwe vrijwilligersbeleid. Gekeken moet worden naar de vrijwilligersverzekering met betrekking tot eerselvoorelkaar. Mantelzorgers zijn niet compleet gedekt in de huidige polis. En ook is het maar de vraag of iemand die een ‘klusje’ verricht na koppeling op de website valt onder het begrip vrijwilliger in de polisvoorwaarden.
5
Inhoudsopgave
Voorwoord......................................................................................................................................................... 3 Managementsamenvatting ............................................................................................................................... 4 Inhoudsopgave .................................................................................................................................................. 6 Lijst van gebruikte afkortingen .......................................................................................................................... 7 1. Inleiding ......................................................................................................................................................... 8 Leeswijzer ....................................................................................................................................................................... 8
2. Resultaten Vrijwilligersbeleid ........................................................................................................................ 9 2.1 Basisfunctie 1: maatschappelijke ontwikkelingen .................................................................................................. 10 2.2 Basisfunctie 2: verbinden en makelen .................................................................................................................... 12 2.3 Basisfunctie 3: versterken. ...................................................................................................................................... 14 2.4 Basisfunctie 4: verbreiden ...................................................................................................................................... 18 2.5 Basisfunctie 5: Verankeren. .................................................................................................................................... 20 2.6 De hoofddoelstelling ............................................................................................................................................... 22
3. Conclusies en aanbevelingen....................................................................................................................... 23 3.1 Conclusie Vrijwilligersbeleid ................................................................................................................................... 23 3.2 Aanbevelingen Vrijwilligersbeleid ........................................................................................................................... 25
4. Literatuur ..................................................................................................................................................... 27 4.1 Deskresearch .......................................................................................................................................................... 27 4.2 Interviews ............................................................................................................................................................... 27
6
Lijst van gebruikte afkortingen Afkorting
EHBO IVA MaS n.d. NOV VB VNG Wmo WPP
Uitleg Eerste Hulp Bij Ongevallen Instructie Verantwoord Alcoholschenken Maatschappelijke Stage not dated Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk Vrijwilligersbeleid 2012-2015 Vereniging van Nederlandse Gemeenten Wet maatschappelijke ondersteuning Welzijnsprestatieplan 2012-2015
7
1. Inleiding Dit document is het deelresultaat van de opdracht om het Vrijwilligersbeleid 2012-2015 (VB) en het Welzijnsprestatieplan 2012-2015 (WPP) van de gemeente Eersel te evalueren. Deze evaluatie is uitgevoerd door twee Hbo-studenten Bestuurskunde/Overheidsmanagement van Avans Hogeschool ’s Hertogenbosch. Deze opdracht is uitgevoerd in het kader van hun afstudeeropdracht met als opdrachtgever de gemeente Eersel. De doelstelling van dit evaluatie onderzoek was; Het evalueren van het Welzijnsprestatieplan 2012-2015 en het Vrijwilligersbeleid 2012-2015, teneinde hier concrete aanbevelingen uit te halen voor het nieuwe Welzijnskader 2016-2019 en Vrijwilligersbeleid 2016-2019. De aanleiding van het onderzoek was dat het VB en het WPP eind 2015 af loopt. De gemeente Eersel wil graag weten hoe het VB en het WPP in zijn looptijd gepresteerd hebben en of de doelstellingen zijn behaald. De conclusies en de aanbevelingen die uit dit onderzoek zijn voortgekomen zullen worden gebruikt bij het opstellen van het nieuwe WPP en VB. De resultaten van dit onderzoek zijn vervolgens gesplitst in twee evaluatie nota’s die meer geschikt zijn voor externe stakeholders en beleidsbepalers. Uit deze nota’s zijn de onderzoekstechnische onderdelen verwijderd en is getracht de onderzoeksresultaten voor een niet beleidstechnisch publiek geschikter te presenteren. Deze nota is het gevolg van die splitsing voor het onderdeel VB.
Leeswijzer Deze evaluatienota volgt de opzet van de landelijke basisfuncties zoals gebruikt in het VB zelf. In het hoofdstuk resultaten zal per basisfunctie de normen en activiteiten besproken worden.
8
2. Resultaten Vrijwilligersbeleid De doelstelling van het VB is: De gemeente Eersel ondersteunt vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties zodat zij hun vrijwillige inzet kunnen (blijven) uitvoeren en daarmee bijdragen aan een prettig leefklimaat in de gemeente Eersel. De gemeente laat de regie zoveel mogelijk bij de vrijwilligers(organisaties) liggen. Deze doelstelling wil Eersel bereiken aan de hand van de vijf ‘basisfuncties vrijwilligerswerk’. Per basisfunctie is een subdoelstelling geformuleerd die de hoofddoelstelling toespitst op de betreffende basisfunctie. In dit hoofdstuk worden de subdoelstellingen en de daaronder liggende normen getoetst. De subdoelstellingen zijn een vertaling van de basisfuncties. De basisfuncties zijn een landelijke methode om goed vrijwilligersbeleid op te stellen. De gemeente Eersel maakt hiervan gebruik. Onder de basisfuncties zijn subdoelstellingen gehangen die concreter geformuleerd zijn en een toespitsing van de doelstelling van het beleid zijn. De basisfuncties zijn immers landelijk geformuleerd. Elke subdoelstelling heeft een norm. De norm geeft aan hoe hoog het ambitieniveau is. Elke subdoelstelling heeft één of meerdere activiteiten die bijdragen aan het behalen van de gestelde norm. Boven de basisfuncties hangt een hoofddoelstelling. Dit is de enige doelstelling die geen norm heeft en kan alleen behaald zijn als de onderliggende basisfuncties, met de onderliggende subdoelstellingen zijn behaald.
Norm 1 Basisfunctie 1
Activiteit
Subdoelstelling
Hoofddoelstelling
Norm 2 Basisfunctie 2
Subdoelstelling
Of de norm is behaald bepaalt de gebruikte monitor of evaluatiedocument, evenals het interview met de beleidsmedewerker of de externe stakeholder. Uit de interviews komt ook naar voren of de activiteiten zijn uitgevoerd. Voor het gedeelte literatuuronderzoek wordt vooral gebruik gemaakt van het vrijwilligersbeleid 2012-2015, de tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013 en het jaarverslag 2013 van het Steunpunt Vrijwilligerswerk Eersel. Helaas komt het jaarverslag over 2014 van het Steunpunt Vrijwilligerswerk Eersel pas in juni beschikbaar, dat is te laat om nog in deze evaluatie mee te nemen. Wel heeft de coördinator Steunpunt Vrijwilligerswerk de conceptcijfers over het aantal vacatures over 2014 verstrekt. Bij dit hoofdstuk is grotendeels het format van de tussentijdse evaluatie aangehouden om zo een lijn in de tijd te laten zien van hoe de startpositie was van het beleid, de voortgang anno 2013 en uiteindelijk de huidige situatie anno 2015. In de schema’s behorende bij de basisfuncties worden de normen en activiteiten benoemd en of deze behaald en uitgevoerd zijn. Waar nodig worden deze in een tekstuele toelichting verder uitgewerkt. In dit hoofdstuk wordt antwoord gegeven op de vraag: Zijn de subdoelstellingen en de daarbij behorende normen uit het vrijwilligersbeleid 2012-2015 behaald en hebben deze geleid tot de realisatie van de hoofddoelstelling?
9
Er wordt eerst gekeken naar alle basisfuncties en vervolgens de hoofddoelstelling. De basisfuncties bevatten telkens twee tabellen. De eerste tabel geeft relevante informatie weer over de subdoelstelling, de norm, de activiteiten en welke methode en bronnen zijn gebruikt om deze te toetsen. De tweede tabel geeft een overzicht of de activiteiten uitgevoerd zijn en of de norm(en) behaald is/zijn, zowel in 2013 als nu in 2015. De resultaten van 2013 komen uit de tussenevaluatie en de resultaten van 2015 zijn door middel van dit onderzoek tot stand gekomen. Daarna wordt er tekstueel ingegaan op elke subdoelstelling. Als laatste wordt er afgesloten met een voorlopige conclusie in de vorm van een overzicht van de behaalde resultaten.
2.1 Basisfunctie 1: maatschappelijke ontwikkelingen Basisfunctie 1:
Subdoelstelling Indicator Norm Activiteiten
Methoden van Onderzoek + bron
In de gemeente is men in staat om een visie te ontwikkelen op nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen en daarop door interactieve beleidsvorming beleid op te formuleren en daaraan uitvoering te geven. Gemeente Eersel haakt aan bij de nieuwe (maatschappelijke) ontwikkelingen op het gebied van vrijwilligerswerk. Nieuwe initiatieven op het gebied van vrijwilligerswerk 1. In de periode 2012-2015 worden er nieuwe initiatieven ontwikkeld die aansluiten bij toekomstige nieuwe ontwikkelingen. 1. Informatieverstrekking en tips over ‘de nieuwe vrijwilliger’ 2. Verkenning en benutting van de mogelijkheden van sociale media 3. ‘Meedenken’ met nieuwe vrijwilligersinitiatieven 4. Vrijwilligersorganisaties en het bedrijfsleven ‘prikkelen’ om elkaar op te zoeken Interview: met coördinator Steunpunt Vrijwilligerswerk Madeleine Velthuizen Interview: met beleidsmedewerker Wenda Wibbens Literatuuronderzoek: Jaarverslag Steunpunt 2013 Literatuuronderzoek: VB 2012-2015
Indicator
Norm
Nieuwe initiatieven op het gebied van vrijwilligerswerk
In de periode 2012 – 2015 worden er nieuwe initiatieven ontwikkeld
Voorgestelde activiteit Informatieverstrekking en tips over ‘de nieuwe vrijwilliger’
Stand van zaken Tussentijds evaluatie 2013 - Bijeenbrengen van vraag en aanbod in een digitale vacaturebank - Bijeenbrengen van ‘klussen’ (kortdurende projecten) middels de Beursvloer Eersel website
Verkenning en benutting van de mogelijkheden van sociale media
- Ontsluiting van nieuws en informatie op de website en via facebook en twitter. - Inzet van social media voor maatschappelijke stages wordt nu onderzocht.
Stand van zaken 2015 - Is uitgevoerd, - Er is een Beursvloer en een talentenmarkt georganiseerd(Velthuizen, 2015). - Vanaf 2014 ook een Maatschappelijke stagemarkt voor middelbare scholieren Dit is uitgevoerd. Vooral Facebook en Twitter zijn gebruikt.
10
‘Meedenken’ met nieuwe vrijwilligersinitiatieven
Vrijwilligersorganisaties en het bedrijfsleven ‘prikkelen’ om elkaar op te zoeken
- De Vrijwilligersmarkt is in voorjaar 2012 gehouden. - Er is een keuze gemaakt om in schooljaar 2012-2013 geen stagemarkt op te zetten. - Nieuw initiatief is opgestart n.l. de ‘Beursvloer Eersel’ - Uitbreiding van maatschappelijke stage projecten is gerealiseerd - Beursvloer Eersel vond plaats op 14 november 2013. Het leverde 92 deals op met een geschatte economische waarde van € 71.000,-
- Dit is uitgevoerd. Maar het steunpunt vrijwilligerswerk is wel meestal de initiator. - De maatschappelijke stagemarkt vanaf 2014
- Dit is uitgevoerd. Hiervoor is de ‘Beursvloer’ ingezet.
(tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013, 2013 en Velthuizen, 2015)
Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van vrijwilligerswerk Uit de interviews met mevrouw Velthuizen(2015) en met mevrouw Wibbens (2015) blijkt dat enkele initiatieven zijn ontwikkeld die aansluiten bij de toekomstige ontwikkelingen. Eén van de belangrijkste ontwikkelingen is de beursvloer, een plek waar Vrijwilligersorganisaties en het bedrijfsleven elkaar ontmoeten en dus vrijwilligers makkelijker en sneller gekoppeld kunnen worden aan organisaties. De beursvloer heeft nu twee keer plaatsgevonden en is erg succesvol geweest. Dit initiatief is dus geslaagd en geeft ook blijk van waardering aan vrijwilligers (Wibbens, 2015). De vrijwilligersmarkt heet vanaf 2014 de talentenmarkt omdat iedereen een talent heeft. Het doel van de talentenmarkt is om potentiële vrijwilligers te koppelen aan een of meerdere van de deelnemende organisaties. De doelgroep is erg breed niet alleen gepensioneerden maar ook mensen zonder werk, die vrijwilligerswerk kunnen gebruiken als opstapje naar een betaalde baan. Ook kunnen scholieren gebruik maken van de talentenmarkt om een maatschappelijke stage te zoeken (Eindhovens Dagblad, 2014). Vanaf 1 augustus 2014 is de maatschappelijke stage geen verplichte eindexameneis meer (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2013). Het Rythovius College is de middelbare school in Eersel. Het Rythovius College is een school voor MAVO, HAVO en VWO. Deze school schrijft op haar website; “We bereiden leerlingen voor op het functioneren in een pluriforme, multiculturele samenleving. Het uitdragen van tolerantie, respect, invoelingsvermogen, zorgzaamheid en verantwoordelijkheid door medewerkers en schoolleiding staat in onze leer- en leefgemeenschap voorop. Daarom is er op school veel aandacht voor actief burgerschap en sociale cohesie, tijdens lessen maar ook in vakoverstijgende, betekenisvolle projecten. Leerlingen uit drie mavo, vier havo en vier vwo nemen deel aan het project ’maatschappelijke stage’. Maatschappelijke en politieke onderwerpen komen regelmatig aan bod en internationaliseringsprojecten maken deel uit van het onderwijsprogramma” (Rythovius, n.d.). De maatschappelijke stage past dus uitstekend in de visie van het Rythovius College zeker omdat het ook een opstap is naar actief burgerschap. In het jaarverslag 2013 van het Steunpunt vrijwilligerswerk staat ook vermeld dat zowel de rector van het Rythovius College als wethouder Ria van der Hamsvoord het belang onderstrepen van de maatschappelijke stage voor de ontwikkeling van het kind (Steunpunt Vrijwilligerswerk Eersel, 2013). Zowel de gemeente als het Rythovius College vinden het behouden van de maatschappelijke stages dus belangrijk. Samen organiseren zij 11
vanaf 2014 elk jaar de maatschappelijke stagemarkt. Via deze maatschappelijke stagemarkt kunnen scholieren kennis maken met vrijwilligersorganisaties waar zij dan ook hun maatschappelijke stage kunnen lopen. De norm is dus behaald.
2.2 Basisfunctie 2: verbinden en makelen Basisfunctie 2:
Subdoelstelling
Indicator Norm
Activiteiten Methoden van Onderzoek
In de gemeente is men in staat om de verwachtingen en belangen van verschillende maatschappelijke spelers met elkaar te verbinden. Meer in het bijzonder het makelen van vraag en aanbod op terreinen die door de gemeente van speciaal belang worden geacht. Het overgrote deel van de verbindingen, tussen vrijwilligers onderling, vrijwilliger en vrijwilligersorganisatie en organisaties onderling, wordt door burgers en organisaties zelf gelegd via de eigen netwerken. De gemeente stimuleert dit en daar waar mogelijk ondersteunt de gemeente de netwerken. Aanvullend hierop stelt de gemeente zich ten doel leerlingen een maatschappelijke stage plaats te bieden, potentiële vrijwilligers in contact te brengen met vrijwilligersorganisaties en vrijwilligersorganisaties te ondersteunen in het invullen van vacatures. 1. Het aantal door het steunpunt bemiddelde vacatures 2. Het aantal maatschappelijke stage plaatsen 1. Stijging van 25% t.o.v. 2012 2. Het aantal stageplaatsen dient minimaal gelijk te zijn aan het aantal benodigde stageplaatsen 1. Stagemakelaar 7,5 uur per week 2. Vacaturebank via het steunpunt, de website en de Hint Interview: met Madeleine Velthuizen coördinator Steunpunt Vrijwilligers Interview: met beleidsmedewerker Wenda Wibbens Literatuuronderzoek: Jaarverslag Steunpunt 2012 t/m 2015 Literatuuronderzoek: VB 2012-2015 Literatuuronderzoek: Tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013
Indicator
Norm
Het aantal door het Steunpunt bemiddelde vacatures.
Stijging van 25% t.o.v. 2012.
Het aantal maatschappelijke stage (MaS) plaatsen.
Het aantal stageplaatsen dient minimaal gelijk te zijn aan het aantal
Voorgestelde activiteit Stagemakelaar 7,5 uur per week Paladijn. Per 1 september 2012 Coördinator Steunpunt
Stand van zaken Tussentijds evaluatie 2013 - Per 1 september 2012 is de nieuwe coördinator gestart. - Aantal bemiddelde vacatures in 2012, 26. - Getallen van 2013 zijn nog niet bekend.
Vacaturebank via het Steunpunt, de website en de Hint
- Er is een vacaturebank gemaakt. Er staan 82 MaS organisaties in. Dit zijn er 40 meer dan op 1 september 2012. - Aan de MaS week hebben 23 organisaties meegedaan. Dit zijn er 11 meer dan in 2012.
Stand van zaken 2015 - Deze activiteit is uitgevoerd alleen het aantal uur voor de stagemakelaar is per 1 januari 2015 gedaald naar 6. Dit is afgestemd met het aantal benodigde uren. - Het aantal bemiddelde vacatures in 2013 was 34 (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). Het aantal bemiddelde vacatures in 2014 was ook 34 (Velthuizen, 2015). -. Per maart 2015 is de website eerselvoorelkaar.nl online gegaan. Dit is nu de nieuwe koppeling tussen mogelijke vrijwilligers en vacatures gemaakt kan worden. . - Ook is er een maatschappelijke stagemarkt 12
benodigde stageplaatsen.
(tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013, 2013 en Velthuizen, 2015)
Het aantal door het Steunpunt bemiddelde vacatures “Naar schatting worden 20 tot 30% van de vacatures bemiddeld door de medewerkers van het Steunpunt. Soms gebeurt dat telefonisch maar vaker komt men langs voor een advies gesprek. Afgelopen jaar waren dat er 34. Naast de bemiddeling komen er ook mensen langs met vragen over de verzekering en andere zaken. Hoeveel dat er per week zijn wordt niet bijgehouden” (steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). Het aantal bemiddelde vacatures is niet een goede indicator want het meet niet hoeveel mensen informatie krijgen over vrijwilligerswerk en dan zonder hulp van het steunpunt vrijwilligersorganisaties benaderen om vrijwilligerswerk te doen (Wibbens, 2015). Er is een norm gesteld van 25% stijging van het aantal bemiddelde vacatures t.o.v. 2012. In 2012 waren er 26 bemiddelde vacatures en in 2013 waren dit er 34 (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). De nieuwste conceptcijfers geven aan dat het aantal bemiddelde vacatures in 2014 ook weer 34 zijn (Velthuizen, 2015). Dit geeft een stijging van 34% ten opzichte van 2012, en dus is de norm behaald. Overzicht bemiddelingen vacatures 2013-2005: Jaartal
2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005
Nieuw aangemelde vacatures Nieuw aangemelde vrijwilligers Bemiddelde vacatures In totaal openstaande vacatures
76 50 34 204
61 48 34 156
54 35 26 132
50 32 30 116
38 17 38 101
34 18 26 110
50 9 24 99
36 7 12 60
39 20 20 53
60 24 13 36
(Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014 en Velthuizen, 2015)
(Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014) 13
Het aantal aangemelde vacatures blijft stijgen, van 54 in 2012 naar 61 in 2013 en 76 in 2014. Het aantal vrijwilligers dat zich voor een vrijwilligersbaan heeft gemeld blijft ook stijgen sinds 2010. Het totaal openstaande vacatures stijgt ook bijna constant gestaag vanaf 2005. Het aantal succesvolle bemiddelde vrijwilligers is t.o.v. 2012 is met 8 toegenomen, en hierbij is sinds 2009 al een stijgende lijn te zien, hoewel het aantal van 2014 (34) gelijk is gebleven ten opzichte van 2013. Uit deze stijgende lijnen kan men stellen dat de zichtbaarheid van het steunpunt onder vrijwilligers en organisaties gestegen is (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014 en Velthuizen, 2015).
Het aantal Maatschappelijke Stage (MaS) Plaatsen Binnen deze basisfunctie verbinden en makelen is het verzorgen van voldoende MaS plaatsen een doelstelling met hoge prioriteit (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). Over de jaren 2012 en 2013 is deze gerealiseerd. Er is een vacaturebank voor MaS plaatsen ontwikkeld en ook is via de website van het steunpunt een overzicht van aanbieders van stageplaatsen bekend gemaakt. Vanaf maart 2015 verloopt het digitaal aanbieden van stageplaatsen via eerselvoorelkaar.nl. Maatschappelijke stageplaatsen worden vrij snel gevonden en iedere leerling heeft een stageplaats gevonden, er zijn in ieder geval geen meldingen geweest dat leerlingen geen plaats konden vinden (Velthuizen,2015). Het jaarverslag meldt dan ook dat de norm is gehaald (Steunpunt vrijwilligersmarkt Eersel, 2014). De geïnterviewde coördinator, beleidsmedewerker en het jaarverslag 2013 van het steunpunt geven aan de er geen signalen zijn dat scholieren geen maatschappelijke stage hebben gevonden. Deze norm is dus behaald
2.3 Basisfunctie 3: versterken. Basisfunctie 3 Subdoelstelling
Indicator
Norm
Activiteiten
In de gemeente is men in staat om een effectieve lokale of regionale ondersteuningsinfrastructuur op te bouwen en/of te onderhouden. De gemeente Eersel zorgt voor een ondersteuningsstructuur voor vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties waarbij het steunpunt de basis vormt. Daarnaast wordt indirecte ondersteuning geboden door het verstrekken van subsidies en het faciliteren van infrastructuur (gebouwen en velden). Deze indirecte ondersteuning wordt geregeld vanuit het WPP. 1. Beschikbaarheid vrijwilligersverzekering 2. Evaluatie van nieuwe subsidiemogelijkheid voor scholing 3. Aantal informatiemomenten (artikelen, Hint, website, nieuwsbrieven, informatiebijeenkomsten, enzovoort) 4. Aantal bezoekers website www.vrijwilligerswerkeersel.nl 1. Deze moet aanwezig zijn 2. Effect subsidiemogelijkheid bekend 3. Afhankelijk van hoeveelheid relevante onderwerpen 4. Omdat dit nog nooit is gemeten wordt dit moment gebruikt als 0 meting 1. Informatievoorziening via website 2. Informatiebijeenkomsten 3. Nieuwsbrief 4. Publicaties in de Hint 5 IVA-training 6 Vrijwilligersverzekering 7 Subsidieverstrekking voor scholing vrijwilligers 14
Methoden van Onderzoek
Indicator
Norm
Beschikbaarheid vrijwilligersverzekering
Aanwezig
Evaluatie van nieuwe subsidiemogelijkheid voor scholing
Interview: met Madeleine Velthuizen coördinator Steunpunt Vrijwilligers Interview: met beleidsmedewerker Wenda Wibbens Literatuuronderzoek: Jaarverslag Steunpunt 2013 Literatuuronderzoek: VB 2012-2015 Literatuuronderzoek: Tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013 Voorgestelde activiteit Informatievoorziening via website
Stand van zaken tussentijdse evaluatie 2013 - De informatie wordt jaarlijks aangepast. - Verspreiding via website en nieuwsbrief.
Effect subsidiemogelijkheid bekend
Informatiebijeenkomsten
- Via persberichten is aandacht gegeven aan de subsidiemogelijkheden. - De beschikbare subsidie voor scholing is in 2012 opgegaan. Een informatiebijeenkomst was niet nodig.
Aantal informatie momenten (artikelen Hint, website, nieuwsbrieven, informatiebijeenkomsten)
Afhankelijk van hoeveelheid relevante onderwerpen.
Nieuwsbrief Publicaties in de Hint
Aantal bezoekers website www.vrijwilli gerswerkeersel.nl
0-meting
- De Nieuwsbrief verschijnt normaliter twee maal per jaar. In het voorjaar 2013 is er een extra editie uitgebracht over de MaS. - Er zijn verschillende artikelen (5 stuks) over de MaS verschenen en een drietal over de Beursvloer. - Wekelijks worden er drie advertenties geplaatst in de Hint m.u.v. vakantieperiode. De inhoud van de website is vernieuwd. - In verband met de Cookiewet is het niet mogelijk een goed beeld te krijgen van het aantal bezoekers aan de website.
IVA-training (instructie Verantwoord Alcoholschenken)
- Heeft plaatsgevonden in 2012. Vier organisaties hebben er met een verschillend aantal vrijwilligers aan deelgenomen. - Subsidie scholing vrijwilligers. Deze beleidsregel is halverwege 2012 van kracht geworden. Het volledig beschikbare bedrag is uitgekeerd aan vijf verschillende organisaties. Momenteel zijn er voor 2013 vier aanvragen binnen.
Stand van zaken 2015 - De activiteit is uitgevoerd.de informatievoorziening is up to date en wordt verspreid via de website en de digitale nieuwsbrief. - De norm is behaald er is een vrijwilligersverzekering - 38% van de ondervraagden bij de vrijwilligersavond weet van het bestaan van de subsidiemogelijkheden (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). - In 2013 hebben vier organisaties een subsidie ontvangen voor de scholing van vrijwilligers (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). In 2014 zijn er 9 subsidies voor scholing verstrekt (Wibbens, 2015). - Ja, is uitgevoerd. De nieuwsbrief wordt vervangen door de nieuwsbrief Eersel voor Elkaar. Deze nieuwsbrief wordt vier keer per jaar uitgebracht (Velthuizen, 2015). - De publicaties in de hint zijn ook uitgevoerd. Er zijn drie publicaties per week. - Naast de talentenmarkt en de beursvloer zijn er geen informatiemomenten meer toegepast omdat de opkomst in het verleden te laag was. - Dit is hetzelfde gebleven.
- In april 2013 heeft een IVA-training plaatsgevonden.
(tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013, 2013 en Velthuizen, 2015 en Jaarverslag steunpunt vrijwilligerswerk 2013) 15
Beschikbaarheid vrijwilligersverzekering De vrijwilligersverzekering is beschikbaar voor alle vrijwilligers binnen de gemeente Eersel, deze zijn ook automatisch verzekerd en hoeven zich niet aan te melden (Velthuizen, 2015). De gemeente Eersel heeft de vrijwilligersverzekering sinds 2011 ondergebracht bij VNG verzekeringen (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). In de productvoorwaarden staat onder de definitie van vrijwilliger vermeld: ‘’1.1 Vrijwilliger; Persoon die vanuit Nederland, min of meer georganiseerd, onverplicht en onbetaalde werkzaamheden verricht ten behoeve van anderen en/of de samenleving waarbij een maatschappelijk belang wordt gediend. Hieronder zijn niet begrepen vrijwillige brandweerlieden, politiemedewerkers en mantelzorgers” (Centraal beheer Achmea). Het is dus wel de vraag in hoeverre vrijwilligers die niet in organisatie verband vrijwilligerswerk verrichten onder deze verzekering vallen. De gemeente heeft gekozen voor de VNG Vrijwilligers Plus Polis dit is een polis die meer dekking biedt dan de reguliere namelijk ook een rechtsbijstand-dekking en een dekking voor werkgeversaansprakelijkheid (Vereniging van Nederlandse Gemeenten, n.d.). Deze verzekering geldt als secundaire polis, eerst wordt gekeken naar je eigen verzekering en als dat nadelige gevolgen heeft wordt de polis van de vrijwilligersverzekering gebruikt. Dus de schade die je eigen verzekering niet dekt wordt dan via de vrijwilligersverzekering gedekt. Ook bestuursaansprakelijkheid voor bestuurders van maatschappelijke organisaties valt onder de vrijwilligersverzekering. Alle contacten betreffende de verzekeringen, lopen via het steunpunt. Als een vrijwilliger de vrijwilligersverzekering wilt gebruiken moet hij dit doen via het steunpunt (Wibbens, 2015). In 2013 zijn tien schadegevallen gemeld bij het steunpunt. Al deze meldingen zijn door de VNG verzekering correct en snel afgehandeld (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). De norm is dus behaald. Een opmerking is wel dat mantelzorgers niet als vrijwilligers beschouwd worden in de verzekeringsvoorwaarden. “Dit hangt samen met de persoonlijke relatie die mantelzorgers hebben met degene die zij verzorgen bij aanvang van de zorgverlening…Door vragen vanuit diverse gemeenten hebben Centraal Beheer Achmea en VNG Verzekeringen besloten om de mantelzorgers, binnen het kader van de VNG Vrijwilligerspolis, een passende dekking te geven. Mantelzorgers zijn nu meeverzekerd op de Ongevallen- en Persoonlijke Eigendommenverzekering voor Vrijwilligers.De aansprakelijkheidsverzekering voor Vrijwilligers uit de BasisPolis en de onderdelen van de VNG Vrijwilligerspluspolis zijn voor de mantelzorger niet van toepassing’’ (Vereniging van Nederlandse Gemeenten, n.d.). Dit betekend dus dat mantelzorger niet verzekerd zijn voor aansprakelijkheid binnen de Vrijwilligers Plus Polis waarmee de gemeente Eersel haar vrijwilligers verzekerd heeft.
Evaluatie van nieuwe subsidiemogelijkheid voor scholing De gemeente Eersel stelt elk jaar een subsidie ter beschikking voor scholing van vrijwilligers. Vrijwilligersorganisaties kunnen een aanvraag indienen om deze subsidie te ontvangen. Per aanvragende organisatie is er maximaal €250,- per jaar beschikbaar. De aanvragen worden op volgorde van binnenkomst behandeld, dus wie het eerst komt wie het eerst maalt, en op = op (Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel, 2014). Voor deze vorm van subsidiering was een subsidie voor scholing al ingecalculeerd in de subsidie die vrijwilligersorganisaties ontvingen. Maar dit was niet wenselijk en het was niet inzichtelijk of daar correct gebruik van gemaakt werd. Sinds 2012 is er één budget vrijwilligerssubsidies voor scholing en moet men subsidies voor scholing apart aanvragen (Wibbens, 2015). In 2013 hebben vier organisaties subsidie ontvangen voor scho16
ling van hun vrijwilligers. Voorbeelden van cursussen die worden aangevraagd zijn EHBO opleidingen en scheidsrechter cursussen. In 2014 zijn er 9 subsidies voor scholing verstrekt (Wibbens, 2015). Mevrouw Velthuizen de coördinator Steunpunt Vrijwilligerswerk vertelt in haar interview dat de subsidie een succes is; de subsidie is vrijwel helemaal opgegaan. Een kanttekening daarbij is wel dat er getwijfeld kan worden of het volledig aanbod verenigingen bereikt (Velthuizen, 2015). De norm behorende bij de subsidiemogelijkheid is niet goed vast te stellen. De norm is: Effect subsidiemogelijkheid bekend. Maar in het vrijwilligersbeleid 2012-2015 wordt nergens beschreven wat het beoogde effect is, of hoe die bekend moet zijn. Ook uit oudere versies van het vrijwilligersbeleid wordt niet duidelijk wat deze norm precies inhoudt. Het is wel bekend hoeveel organisaties de subsidie krijgen, in 2013 waren dit 4 organisaties en in 2014 9 organisaties. Maar de norm zelf is niet te achterhalen omdat niet is vastgelegd wat het gewenste effect is. Ook staat nergens vermeld hoe en bij wie dit bekend zou moeten zijn.
Aantal informatie momenten Er is wekelijks een informatiemoment in de Hint (wekelijks gemeenteblad) en sinds kort ook via de website van eerselvoorelkaar (Velthuizen, 2015). Ook wordt er vier keer per jaar een nieuwsbrief verzonden vanuit het steunpunt, eerst vanuit het steunpunt zelf, maar sinds dit jaar via eerselvoorelkaar. Volgens WSJG monitor is 4% procent van de bewoners van Eersel op de hoogte van het bestaan van de nieuwsbrief (Het PON, 2015). Een kanttekening hierbij is dat de waarstaatjegemeente.nl monitor wordt gehouden onder een steekproef van de gehele populatie en niet alleen onder vrijwilligers die de doelgroep zijn van de nieuwsbrief, dit geeft een vertekend beeld over de herkenbaarheid van de nieuwsbrief. Ook worden extra informatie bijeenkomsten gehouden wanneer daar behoefte aan is. Ook wordt social-media in de vorm van facebook en Twitter ingezet om informatie bij vrijwilligers en organisaties te krijgen. Tijdens de vrijwilligersavond wordt ook wat informatie gedeeld maar die avond is toch hoofdzakelijk een blijk van waardering voor vrijwilligers (Wibbens, 2015). De norm is dus behaald.
Aantal bezoekers website www.vrijwilligerswerkeersel.nl Door de wetgeving rond cookies en het gebruik van adblockers is het onmogelijk om het aantal bezoekers te registreren. Bij het schrijven van het beleid en de norm was er nog geen sprake van wetgeving rondom cookies dus toen was het registreren van het bezoekersaantal veel makkelijker. De norm is dus niet te achterhalen om dat een nulmeting niet betrouwbaar zou zijn. Het vooraf geplande interview met de webmaster/beheerder van de website is dan ook niet uitgevoerd.
IVA-training en subsidie voor de scholing van vrijwilligers. Volgens de laatst bekende gegevens heeft er in april 2013 een IVA-training (instructie Verantwoord Alcoholschenken) plaatsgevonden en volgens de tussentijdse evaluatie heeft er ook een in 2012 plaatsgevonden. De Subsidie scholing vrijwilligers bestaat in de huidige vorm sinds 2012. In 2012 hebben vijf organisaties gebruik gemaakt van de subsidiemogelijkheid van €250, en in 2013 hebben vier organisaties hiervan gebruik gemaakt, in 2014 zijn dit negen organisaties geweest. De norm is dus behaald.
17
2.4 Basisfunctie 4: verbreiden Basisfunctie 4 Subdoelstelling
Indicator Norm Activiteiten
Methoden van Onderzoek
In de gemeente is men in staat om het vrijwilligerswerk te promoten en uiting te geven aan de waardering van het vrijwilligerswerk. Vrijwilligers doen vrijwilligerswerk vanuit betrokkenheid bij de maatschappij, de organisatie en/of het plezier dat zij er zelf aan beleven. Deze interne motivatie is de belangrijkste drijfveer van vrijwilligers. Van organisaties wordt verwacht dat zij hun eigen vrijwilligers ‘waarderen’. De gemeente wil daarnaast door waardering van de vrijwilligers een extra stimulans aan de vrijwilligers in de gemeente Eersel geven. De gemeente wil door promotie van vrijwilligerswerk mensen een extra zetje in de rug geven om als vrijwilliger aan de slag te gaan 1. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel 19 t/m 64 jaar 2. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel 65+ jaar 1. Minimaal 32% en boven het regionaal gemiddelde 2. Minimaal 32% en boven het regionaal gemiddelde 1+2 Nieuwe initiatieven ter promotie van het vrijwilligerswerk 1+2 Publicaties ter promotie van het vrijwilligerswerk in de Hint, het Eindhovens Dagblad en op de website 1+2 Bedrijven benaderen om deel te nemen aan NL DOET 1+2 Vrijwilligersavond ter waardering van de vrijwilligers in de gemeente Eersel 1+2 Verkiezing vrijwilligersorganisatie van het jaar 1+2 Uitreiking speld van verdienste Interview: met beleidsmedewerker Wenda Wibbens Interview: met Madeleine Velthuizen coördinator Steunpunt Vrijwilligers Monitor: Volwassenmonitor GGD Monitor: Ouderenmonitor GGD Literatuuronderzoek: VB 2012-2015 Literatuuronderzoek: Tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013
Indicator
Norm
Het percentage vrijwilligers in 2009 in de gemeente Eersel 19 t/m 64 jaar (Bron: volwassenmonitor GGD)
minimaal 32%. Dit is boven het regionaal gemiddelde van 25%. (Bron: Volwassen- monitor GGD, 2009)
Voorgestelde activiteit Nieuwe initiatieven ter promotie van het vrijwilligerswerk
Stand van zaken tussentijdse evaluatie 2013 - De Beursvloer Eersel vindt plaats in november - Een communicatieplan is ontwikkeld. Momenteel worden verschillende activiteiten uitgewerkt. - Het aantal vrijwilligers in Eersel was 32% in 2009 en is 37% in 2012. Dit is een stijging van 5%. - Het aantal jonge vrijwilligers 12 t/m 18 jaar was in 2007, 8% en is in 2011, 14%. Dit is een stijging van 6%. De regio heeft 11% Uit onderzoek van Movisie blijkt dat 10 tot 20% van de jongeren na de MaS vrijwilligerswerk blijven doen.
Stand van zaken 2015 - De activiteit is uitgevoerd. - De norm is gehaald. Het percentage van de inwoners die vrijwilliger is in de leeftijd 19t/m64 jaar in de gemeente Eersel is 37% (volwassenen monitor GGD, 2012).
18
Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel 65+ jaar. (Bron: ouderenmonitor, GGD, 2009)
Minimaal 29%. Dit is boven het regionaal gemiddelde van 25%. (Bron Ouderenmonitor, GGD 2009)
Publicaties ter promotie van het vrijwilligerswerk in de Hint, het Eindhovens Dagblad en op de website.
De Hint - Wekelijks worden er drie vacatures gepubliceerd. - In 2013 hebben een vijftal extra berichten in de Hint gestaan. - Er is extra aandacht geweest voor de subsidiemogelijkheden, 1 extra artikel. - Er is extra publiciteit geweest rond om MaS week voorjaar 2013. Een vijftal extra artikelen en een extra nieuwsbrief. Rond om de Beursvloer hebben ongeveer 10 berichten gestaan in de lokale bladen en verschillende op websites. Daarnaast is social media ingezet.
- De activiteiten zijn uitgevoerd. Elke week wordt iets gepubliceerd in de Hint. Wanneer een evenement plaatsvindt wordt dit gecommuniceerd naar het Eindhovens Dagblad en geplaatst op de website. - Een nieuwe activiteit is de website eerselvoorelkaar.nl - De norm is gehaald. Van de 65+ inwoners in de gemeente Eersel verricht 42% vrijwilligerswerk ( Ouderenmonitor GGD, 2012)
De Website - De website is inhoudelijk geheel vernieuwd.
Bedrijven benaderen om deel te nemen aan NL DOET
Vrijwilligersavond ter waardering van de vrijwilligers in de gemeente Eersel Verkiezing vrijwilligersorganisatie van het jaar
Uitreiking speld van verdienste
Getallen - Het aantal vrijwilligers 65+ in Eersel in 2009 was 29% en is in 2012 42%. Dit is een stijging van 13%. - NL-Doetdag is vervangen door Beursvloer Eersel.
- De vrijwilligersavond 2012 heeft plaatsgevonden. Het aantal bezoekers was circa 50 personen minder dan voorgaande jaren. In 2013 was de avond wederom uitverkocht. Vanaf 2014 zal de vrijwilligersavond om het jaar worden georganiseerd. - De verkiezingen hebben vorig jaar ook plaatsgevonden. 12 organisaties hadden zich aangemeld, dit jaar waren het er 8. Vanaf 2014 zullen de verkiezingen eens per twee jaar plaatsvinden. Deze activiteit is gekoppeld aan de vrijwilligersavond. - Vindt jaarlijks plaats op de Nieuwjaarsborrel.
- NL-Doetdag is vervangen door Beursvloer Eersel. Het steunpunt ziet dat het verenigingsleven erg actief hierin is, en het bedrijfsleven wat minder actief. Deze NL-Doetdag aanpak werkt eigenlijk alleen bij grote gemeenten (Velthuizen, 2015). - De vrijwilligersavond is uitgevoerd. Maar Is sinds 2015 omgebouwd naar een pub quiz en is een groot succes geweest gezien het animo (Velthuizen, 2015).
- Tot en met 2014 is de verkiezing georganiseerd maar de animo was nooit groot dus dit jaar (2015) wordt het niet meer georganiseerd (Velthuizen, 2015).
- De speld wordt ieder jaar uitgereikt (Velhuizen, 2015).
(tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013, 2013 en Velthuizen, 2015 en Jaarverslag steunpunt vrijwilligerswerk 2013)
19
Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel van 19t/m 64 is minimaal 32%. Dit is boven het regionaal gemiddelde van 25% in 2009. In de leeftijd van 19-64 jaar is het percentage van de inwoners dat vrijwilligerswerk verricht 37%. De buurtgemeenten Bergeijk, Bladel, Reusel en Oirschot scoren respectievelijk 31%, 29%, 35% en 36%. In de regio Brabant Zuidoost scoort alleen Heeze-Leende hoger met 38%. Dat betekent dat Eersel ruim boven het gemiddelde zit. Dit zijn scores uit 2012. In 2009 was dit percentage 32% in Eersel. Recentere gegevens zijn niet beschikbaar. De norm is dus behaald.
Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel van 65+ is minimaal 29%. Dit is boven het regionaal gemiddelde van 25% in 2009. In de leeftijd van 65+ is het percentage van de inwoners dat vrijwilligerswerk verricht 42%. De buurtgemeenten Bergeijk, Bladel, Reusel en Oirschot scoren respectievelijk 36%, 39%, 31% en 30%. In de regio Brabant Zuidoost wordt nergens hoger gescoord met Bladel als nummer twee. Dit zijn scores uit 2012. In 2009 was dit percentage 29% in Eersel. De norm is dus behaald.
2.5 Basisfunctie 5: Verankeren. Basisfunctie 5 Subdoelstelling Indicator Norm Activiteiten
Methoden van Onderzoek
In de gemeente is men in staat om de opgedane kennis en ervaring in het vrijwilligerswerk te borgen en vast te leggen. Het steunpunt vrijwilligerswerk wordt geprofessionaliseerd, werkprocessen worden vastgelegd en kennis en ervaring worden verankerd. 1. Keurmerk steunpunt vrijwillige inzet 2. Evaluatie VB 1. Keurmerk moet minimaal 1 ster hebben behaald 2. Uitgevoerd in 2015 1. Behalen van het Keurmerk steunpunten van het NOV 2. Opstellen van jaarverslag & rapporteren aan het bestuur 3. Vastleggen werkprocessen 4. Evaluatie van het VB 5 Kennisuitwisseling met het steunpunt Interview: met beleidsmedewerker Wenda Wibbens Interview: met Madeleine Velthuizen coördinator Steunpunt Vrijwilligers Literatuuronderzoek: VB 2012-2015 Literatuuronderzoek: Tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013
20
Indicator
Norm
Keurmerk Steunpunt vrijwillige inzet
Keurmerk met minimaal 1 ster is behaald
Evaluatie vrijwilligersbeleid
Uitgevoerd in 2015
Voorgestelde activiteit Behalen van het keurmerk steunpunten van het NOV
Stand van zaken tussentijdse evaluatie 2013 - Geen actie ondernomen.
Stand van zaken 2015
Opstellen jaarverslag & rapporteren aan bestuur
- Jaarverslag 2012 gemaakt. Het College van B&W heeft hiervan kennis genomen. - Het jaarverslag staat op de website.
Vastleggen werkprocessen
- Activiteiten zijn deels in kaart gebracht. - Werkprocessen zijn deels vastgelegd. - Tussentijdse evaluatie september 2013 - Eind evaluatie 2015
- Deze activiteit is uitgevoerd in 2014 is er een jaarverslag over 2013 gemaakt, dit jaarverslag staat ook op de website. - Op het moment van schrijven is er nog geen jaarverslag over 2014. - Werkprocessen zijn geheel vastgelegd maar worden nu geactualiseerd voor eerselvoorelkaar.nl (Velthuizen, 2015). - Er is een tussentijdse evaluatie uitgevoerd in 2013. - Dit stuk is de eindevaluatie van het vrijwilligersbeleid 2012-2015. - De activiteit kenniswisseling is uitgevoerd. - Eén maal per maand is er werkoverleg van het steunpunt (Velthuizen, 2015). - Deelname aan bijeenkomsten in het land zijn minimaal geweest dit omdat er in het gehele land bezuinigd is hierop (Velthuizen, 2015).
Evaluatie vrijwilligersbeleid 2012 – 2015 Kennisuitwisseling
- Werkoverleg Steunpunt 1 maal per maand. - Tweejaarlijks stuurgroep overleg MaS met Bergeijk. - Deelname aan bijeenkomsten. - Uitwisseling van informatie over MaS Brabant breed. - Websites vrijwilligerswerk, Movisie, ZET enz.
- Dit is komen te vervallen. Het keurmerk bestaat niet meer omdat er weinig animo voor was (Velhuizen, 2015).
(tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013, 2013 en Velthuizen, 2015 en Jaarverslag steunpunt vrijwilligerswerk 2013)
Keurmerk Steunpunt vrijwillige inzet Vanaf 1 januari 2014 bestaat het keurmerk niet meer (Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk, n.d.). Mevrouw Velthuizen zegt hierover; “Het keurmerk bestaat niet meer omdat er te weinig animo voor was en niet echt een meerwaarde gaf” (Velthuizen, 2015). Het keurmerk Steunpunt vrijwillige inzet werd gegeven door de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV). De vereniging geeft als reden tot stopzetten; “Van alle vrijwilligerscentrales in Nederland heeft in 14 jaar tijd nog geen 15 procent een Keurmerk Steunpunt Vrijwillige Inzet. In combinatie met het veranderende werkveld van de centrales vanwege alle decentralisaties, was deze aanleiding voor het bestuur van Vereniging NOV om te stoppen met het uitreiken van het keurmerk” (Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk, n.d.). Deze norm is dus niet behaald. Het keurmerk bestaat niet meer.
21
Evaluatie vrijwilligersbeleid In 2014 is er een jaarverslag gemaakt over de uitgevoerde activiteiten en behaalde resulataten van het steunpunt in 2013. Dit jaarverslag 2013 is ook gepubliceerd op de publiekelijk toegankelijke website van het steunpunt. Het jaarverslag over 2014 is nog niet af, maar dat verslag komt waarschijnlijk eind mei 2015 gereed (Velthuizen, 2015). Begin juni (08-06-2015) is de stand van zaken dat dit nog niet gebeurd is. Uit het interview blijkt ook dat alle werkprocessen geheel zijn vastgelegd. Wel worden deze werkprocessen nu vernieuwd door het opstarten van de website eerselvoorelkaar.nl (Velthuizen, 2015). Deelname aan kennis uitwisselende bijeenkomsten in het land is minimaal geweest (Velthuizen, 2015). Wel is er elk jaar een teamuitje waarbij ook bij andere steunpunten in het land wordt gekeken hoe zij vorm geven aan ondersteuning van vrijwilligers. De norm dat er een eindevaluatie moet zijn uitgevoerd van het VB is wel gehaald met dit rapport. Als laatste is er een tussentijdse evaluatie naar het vrijwilligersbeleid uitgevoerd in 2013. Hierin is het gehele plan geëvalueerd en wordt inzicht gegeven in het uitvoeren van de activiteiten. Uit deze tussentijdse evaluatie komt naar voren dat het vrijwilligersbeleid tot dan toe redelijk goed verloopt. Dit verslag is de eindevaluatie van het vrijwilligersbeleid 2012-2015.
2.6 De hoofddoelstelling Hoofddoelstelling De gemeente Eersel ondersteunt vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties zodat zij hun vrijwillige inzet kunnen (blijven) uitvoeren en daarmee bijdragen aan een prettig leefklimaat in de gemeente Eersel. De gemeente laat de regie zoveel mogelijk bij de vrijwilligers(organisaties) liggen. Missie Zonder vrijwilligers zou de Eerselse samenleving minder leefbaar zijn. De gemeente wil hierin bijdragen met een goede en brede vrijwilligersondersteuning Indicator Dit effect wordt gemeten met de mate waarin vrijwilligers zich ondersteunt voelen. Norm Methoden van Interview: met beleidsmedewerker Wenda Wibbens Onderzoek Interview: met beleidsuitvoerder Mariëlle Voermans Literatuuronderzoek: VB 2012-2015 De hoofddoelstelling bevat zelf geen concrete norm maar wordt uitgesplitst in de subdoelstellingen in de basisfuncties. De hoofddoelstelling is dus behaald als de subdoelstellingen behaald zijn. De subdoelstellingen zijn behaald als de normen die gesteld zijn bij die subdoelstelling behaald zijn. Van deze normen zijn er twee niet behaald, beide door externe factoren waar de gemeente geen invloed op kan uitoefenen. Is één norm niet meetbaar en zijn de overige acht normen behaald. Het grootste deel van de normen is dus behaald. Dit betekend dat de subdoelstellingen bij basisfuncties 1,2 en 4 helemaal behaald zijn. Bij de subdoelstelling van basisfunctie 3 is één van de vier normen niet behaald namelijk de 0-meting. En van de subdoelstelling van basisfunctie 5 is één van de twee normen niet behaald namelijk het behalen van het keurmerk. Van de vijf subdoelstellingen/basisfuncties zijn drie compleet behaald, één grotendeels en één gedeeltelijk. Kijkend naar het behalen van de subdoelstellingen kan dus gesteld worden dat de hoofddoelstelling van het beleid behaald is. Niet alleen het meten van de normen geeft aan dat de hoofddoelstelling behaald is maar ook uit de interviews met stakeholders blijkt dat vrijwilligers tevreden zijn met de ondersteuning die de gemeente biedt. 22
3. Conclusies en aanbevelingen Het VB is geëvalueerd en daaruit komen conclusies uit voort. De conclusies zijn gebaseerd op het meten van de normen en activiteiten behorende bij de subdoelstellingen/basisfuncties en op interviews met interne en externe stakeholders. Ook is aan alle stakeholders gevraagd of zij een advies hebben voor een nieuw VB. Na de conclusies volgen de conclusies de aanbevelingen van het VB.
3.1 Conclusie Vrijwilligersbeleid De conclusie van het VB is opgebouwd uit verschillende basisfuncties en de daarbij behorende subdoelstellingen, die samen de hoofddoelstelling maken. Om te bepalen of de subdoelstellingen zijn behaald wordt gekeken of de normen uit het VB behaald zijn. De hoofddoelstelling van het beleid is; ‘’De gemeente Eersel ondersteunt vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties zodat zij hun vrijwillige inzet kunnen (blijven) uitvoeren en daarmee bijdragen aan een prettig leefklimaat in de gemeente Eersel. De gemeente laat de regie zoveel mogelijk bij de vrijwilligers(organisaties) liggen.’’ Van de elf normen zijn er acht behaald. Twee zijn er niet behaald en één bleek niet meetbaar omdat het effect nooit is bepaald. Omdat het grootste deel van de normen is behaald, wordt gesteld dat de hoofddoelstelling ook is behaald en daarmee is het VB succesvol gebleken. Niet alleen het meten van de normen geeft dit aan maar ook uit de interviews met stakeholders blijkt dat vrijwilligers tevreden zijn met de ondersteuning die de gemeente biedt. Groen = Behaald || Oranje = niet meetbaar || Rood = Niet behaald Basisfunctie
Norm
Basisfunctie 1: maatschappelijke ontwikkelingen Basisfunctie 2: verbinden en makelen 1/2 Basisfunctie 2: verbinden en makelen 2/2 Basisfunctie 3: versterken. 1/4 Basisfunctie 3: versterken. 2/4 Basisfunctie 3: versterken. 3/4
In de periode 2012-2015 worden er nieuwe initiatieven ontwikkeld die aansluiten bij toekomstige nieuwe ontwikkelingen. Stijging van 25% van het aantal door het Steunpunt bemiddelde vacatures t.o.v. 2012. Het aantal stageplaatsen dient minimaal gelijk te zijn aan het aantal benodigde stageplaatsen. 1. De vrijwilligersverzekering moet aanwezig zijn. 2. Effect subsidiemogelijkheid voor scholing bekend 3. Aantal informatie momenten. Afhankelijk van hoeveelheid relevante onderwerpen 4. Omdat het aantal bezoekers van de website www.vrijwilligerswerkeersel.nl nog nooit is gemeten wordt dit moment gebruikt als 0 meting 1. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel 19 t/m 64 jaar is minimaal 32% en boven het regionale gemiddelde. 2. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel 65+ jaar is minimaal 32% en boven het regionale gemiddelde. 1. Het keurmerk vrijwillige inzet moet minimaal 1 ster hebben behaald 2. De evaluatie van het VB is uitgevoerd in 2015
Basisfunctie 3: versterken. 4/4
Basisfunctie 4: verbreiden 1/2 Basisfunctie 4: verbreiden 2/2 Basisfunctie 5: verankeren. 1/2 Basisfunctie 5: verankeren. 2/2
23
De eerste basisfunctie is maatschappelijke ontwikkelingen en heeft als norm: In de periode 2012-2015 worden er nieuwe initiatieven ontwikkeld die aansluiten bij toekomstige nieuwe ontwikkelingen. In die periode is een aantal nieuwe initiatieven ontwikkeld, waarvan de beursvloer, de talentenmarkt en de website eerselvoorelkaar, de belangrijkste zijn. Met het uitvoeren van de activiteiten is deze norm dus behaald. De tweede basisfunctie is verbinden en makelen. De normen bij deze basisfunctie zijn: 1. Stijging van 25% t.o.v. 2012. 2. Het aantal stageplaatsen dient minimaal gelijk te zijn aan het aantal benodigde stageplaatsen. Er heeft ook een stijging plaatsgevonden van het aantal bemiddelde vacatures door het steunpunt van 31%. Daarmee is de norm van 25% behaald. geïnterviewde beleidsmedewerker, de coördinator van het Steunpunt Vrijwilligerswerk Eersel en het jaarverslag 2013 van het steunpunt geven aan dat er geen signalen zijn dat scholieren geen maatschappelijke stages hebben gevonden. Beide normen zijn dus behaald. De derde basisfunctie is versterken. Deze basisfunctie heeft vier normen: 1. De vrijwilligersverzekering moet aanwezig zijn. 2. Het effect van de subsidiemogelijkheid voor scholing is bekend. 3. Het aantal informatie momenten loopt gelijk met de hoeveelheid relevante onderwerpen. 4. Er wordt een 0 meting gedaan naar het aantal bezoekers website www.vrijwilligerswerkeersel.nl. De eerste norm, het feit dat een er een vrijwilligersverzekering is, is behaald. Bij de tweede norm is bekend hoeveel organisaties subsidie krijgen. Maar de norm zelf is niet te achterhalen omdat niet is vastgelegd wat het gewenste effect is. De derde norm is ook behaald, er wordt wekelijks via de Hint, de website van het steunpunt of via de nieuwe website eerselvoorelkaar.nl informatie verstrekt. De inhoud is afhankelijk wat er op dat moment speelt. De derde norm is dus behaald. De laatste en vierde norm is niet uitvoerbaar gebleken. Door de cookiewetgeving en het gebruik van adblockers is een meting niet betrouwbaar. De norm is niet behaald omdat de nulmeting niet is uitgevoerd (omdat het resultaat niet betrouwbaar zal zijn). Normen één en drie zijn dus behaald, norm twee (subsidiemogelijkheid voor scholing) is niet meetbaar en norm vier is niet gemeten en dus niet behaald. De vierde basisfunctie is verbreiden. Deze basisfunctie heeft twee normen: 1. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel van 19 t/m 64 is minimaal 32%. Dit is boven het regionaal gemiddelde van 25% in 2009. 2. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel van 65+ is minimaal 29%. Dit is boven het regionaal gemiddelde van 25% in 2009. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel van 19 t/m 64 is minimaal 32%. Dit is boven het regionaal gemiddelde van 25% in 2009. Het percentage vrijwilligers in de gemeente Eersel van 65+ is minimaal 29%. Dit is boven het regionaal gemiddelde van 25% in 2009. Beide normen zijn dus behaald. De vijfde basisfunctie is verankeren. Deze basisfunctie heeft twee normen: 1. Het keurmerk steunpunt vrijwillige inzet moet minimaal 1 ster hebben behaald. 2. Een evaluatie van het VB moet uitgevoerd worden in 2015. Het keurmerk steunpunt vrijwillige inzet bestaat niet meer en kan dus ook niet worden behaald. De norm is dus niet behaald. De tweede norm, het uitvoeren van de evaluatie van het VB is wel behaald middels dit onderzoek. De hoofddoelstelling bevat zelf geen concrete norm maar wordt uitgesplitst in de subdoelstellingen in de basisfuncties. De hoofddoelstelling is dus behaald als de subdoelstellingen behaald zijn. De subdoelstellingen zijn behaald als de normen die gesteld zijn bij die subdoelstelling behaald zijn. Van deze normen zijn er twee niet behaald, beide door externe factoren waar de gemeente geen invloed op kan uitoefenen. Is één norm niet meetbaar en zijn de overige acht normen behaald. Het grootste deel van de normen is dus behaald. Dit betekend dat de subdoelstellingen bij basisfuncties 1,2 en 4 helemaal behaald zijn. Bij de sub24
doelstelling van basisfunctie 3 is één van de vier normen niet behaald namelijk de 0-meting. En van de subdoelstelling van basisfunctie 5 is één van de twee normen niet behaald namelijk het behalen van het keurmerk. Van de vijf subdoelstellingen/basisfuncties zijn drie compleet behaald, één grotendeels en één gedeeltelijk. Kijkend naar het behalen van de subdoelstellingen kan dus gesteld worden dat de hoofddoelstelling van het beleid behaald is. Niet alleen het meten van de normen geeft aan dat de hoofddoelstelling behaald is maar ook uit de interviews met stakeholders blijkt dat vrijwilligers tevreden zijn met de ondersteuning die de gemeente biedt.
3.2 Aanbevelingen Vrijwilligersbeleid Met het oog op de nieuwe Participatiewet (2015) en de daaruit voort vloeiende Participatieverordening van Eersel waarin uitkeringsgerechtigden verplicht kunnen worden om vrijwilligerswerk te verrichten de zogenaamde tegenprestatie ligt hier een kans voor het Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel om samen te werken met de ISD. Personen die een verplichte tegenprestatie leveren, kunnen hierdoor blijven participeren in de maatschappij en kunnen met dat argument wellicht na het vinden van werk, een vrijwilliger blijven. In interviews wordt vaak vermeld dat de vergrijzing zowel een bedreiging als een kans is. Een bedreiging omdat er steeds meer ouderen met hulpbehoeftes komen in Eersel, maar in het licht van het vrijwilligersbeleid juist ook een kans omdat er een grote groep inwoners meer tijd heeft voor andere activiteiten dan werk. Bij de norm en indicator over het percentage vrijwilligers van 65+ (eigenlijk sinds kort 67+ vanwege de verhoogde pensioenleeftijd) moeten dus ook specifieke activiteiten worden opgesteld die aan deze kans zijn gekoppeld. Met andere woorden Eersel moet nadenken hoe zij concreet in gaat zetten op beleid specifiek gericht op de gepensioneerde (potentiële) vrijwilliger om je vrijwilligersaanbod zo groot mogelijk te krijgen. Vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en in samenwerking met de Vereniging Nederlandse Gemeenten en de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) is eind 2014 een beleidsnotitie genaamd “vrijwillige inzet is de basis” uitgegeven. Deze notitie bevat aandachtspunten voor lokaal beleid. Deze aandachtspunten zijn een actualisatie van de basisfuncties die al uit 2009 stammen (TransitieBureau Wmo VWS/VNG) in samenwerking met de NOV). Deze notitie verlegt de focus van de basisfuncties en het georganiseerde vrijwilligerswerk naar aandachtspunten en tips over hoe gemeenten vrijwillige inzet kunnen faciliteren. De notitie zet duidelijk in op vrijwillige inzet en niet op vrijwilligerswerk, vrijwillige inzet vindt namelijk ook plaats buiten grotere organisaties in tegenstelling tot vrijwilligerswerk dat in georganiseerd verband plaats vindt (TransitieBureau Wmo VWS/VNG in samenwerking met de NOV). Dit past goed bij de ontwikkelingen die al enkele jaren te zien is van de oude vrijwilliger die in georganiseerd verband vrijwilligerswerk verricht naar de nieuwe vrijwilliger die buiten organisaties op eigen initiatief en op eigen voorwaarden vrijwilligerswerk verricht. Deze nota “vrijwillige inzet is de basis” biedt een handreiking aan gemeenten hoe beleid te maken die ook de nieuwe vrijwilliger kan faciliteren. Hiervan kan gebruikt worden gemaakt bij het schrijven van het nieuwe vrijwilligersbeleid. Concrete voorbeelden zijn dat gemeenten aandacht moeten hebben voor de verschillende motieven van de vrijwilliger en rekening kan houden met verschillende levensfasen, sociale achtergronden, opleidingsniveaus enzovoort. De gemeente kan ook een functie van belangenbehartiger innemen, bijvoorbeeld in de vorm van een vrijwilligersombudsman of een speciale klachtencommissie voor vrijwilligers. Dit zijn slechts enkele aandachtspunten uit de notitie. 25
Een laatste aanbeveling is dat er gekeken moet worden naar de verzekering van vrijwilligers met de komst van eerselvoorelkaar. Zo zijn mantelzorger niet verzekerd zijn voor aansprakelijkheid binnen de Vrijwilligers Plus Polis waarmee de gemeente Eersel haar vrijwilligers verzekerd heeft. En zijn vrijwilligers zoals bedoeld in de polis personen die ‘’in enig organisatorisch verband onverplicht en onbetaald werkzaamheden verrichten” (Vereniging van Nederlandse Gemeenten. (n.d.)). Is een match alleen maar gemaakt via de website wel enig georganiseerd verband? Dit is belangrijk want anders is die persoon niet verzekerd via de aangekochte polis.
26
4. Literatuur 4.1 Deskresearch Centraal beheer achmea. (n.d.). Productvoorwaarden VNG Vrijwilligersverzekering. Retrieved May 11, 2015, from http://www.vngv.nl/images/bestanden/vrijwilligersverzekering/Voorwaarden VNG Vrijwilligersverzekering LVV13.pdf
Gemeente Eersel. (2011). vrijwilligersbeleid 2012-2015. Eersel, Nederland.
Gemeente Eersel. (2013). Vrijwilligers Versterkt Vrijwillige inzet ingeburgerd- Tussentijdse evaluatie vrijwilligersbeleid 2013. Eersel, Nederland.
Ministerie van Onderwijs,Cultuur en Wetenschap. (2013). Maatschappelijke stage niet langer verplicht. Retrieved from http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/07/01/maatschappelijke-stageniet-langer-verplicht.html Rythovius. (n.d.). Over ons. Retrieved April 22, 2015, from http://www.rythovius.nl/Overons.aspx Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel. (2014). Jaarverslag 2013 Steunpunt vrijwilligerswerk Eersel. Retrieved from http://www.eersel.nl/politiek/jaarverslagen_42999/item/jaarverslag-steunpuntvrijwilligerswerk-eersel_54619.html TransitieBureau Wmo (VWS/VNG) in samenwerking met de NOV. (2014). Vrijwillige inzet is de basis; Aandachtspunten voor lokaal beleid. Retrieved from http://www.vng.nl/files/vng/publicaties/2015/2015020-handreiking-vrijwillige-inzet-is-de-basis.pdf Veel scholieren op talentenmarkt Eersel. (2014, June 6). Eindhovens Dagblad. Retrieved from http://www.ed.nl/regio/kempen/eersel/veel-scholieren-op-talentenmarkt-eersel-1.4392378 Velthuizen, M. (2015). Mail wisseling omtrent cijfers van het steunpunt vrijwilligerswerk over 2014. Eersel. Nederland. Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk. (n.d.). Keurmerk Steunpunt Vrijwillige Inzet. Retrieved April 28, 2015, from http://www.nov.nl/kwaliteit-en-diensten/keurmerk-steunpunt Vereniging van Nederlandse Gemeenten. (n.d.). Verzeker uw vrijwilligers. Retrieved April 24, 2015, from http://www.vngv.nl/alle-verzekeringen/verzeker-uw-burgers-en-vrijwilligers/17-verzeker-uwvrijwilligers Wibbens, W. (2015). Mail wisseling omtrent vrijwilligersbeleid. Eersel. Nederland.
Wmo adviesraad Eersel. (2012). Advies vrijwilligersbeleid 2012-2015. Eersel, Nederland.
4.2 Interviews
Hendricks, Van Hoef & Wibbens. (02-06-2015). Bespreking conclusies en aanbevelingen. Eersel, Nederland. Velthuizen, M. (23-03-2015). Interview coordinator steunpunt vrijwlligerswerk. Interview door Bijnen A & Lieshout van K.C.H.J.. Eersel, Nederland. Wibbens, W. (13-02-2015). Interview Vrijwilligersbeleid. Interview door Bijnen A & Lieshout van K.C.H.J.. Eersel, Nederland.
27
