VRIJWILLIGERS! Magazine over vrijwilligerswerk bij de Van Neynselgroep

VRIJWILLIGERS! Magazine over vrijwilligerswerk bij de Van Neynselgroep

De Van Neynselgroep is een moderne ouderen-zorgorganisatie te ‘s-Hertogenbosch. Vanuit diverse locaties bieden wij wonen, welzijn en zorg op maat. Bij de Van Neynselgroep horen: • Woonzorgcentrum Antoniegaarde • Woonzorgcentrum De Grevelingen • Woonzorgcentrum De Taling • Woonzorgcentrum Zuiderschans • Verpleeghuis Boswijk (Vught) • Verpleeghuis Oosterhof • Rivièraa seniorenplusappartementen • Kennis- en Behandelcentrum Hendrik van Neynsel • Steunpunten Antoniegaarde, De Grevelingen en De Westhoek • Zorgpunt ’t Hofke (Hof van Engelen) • Thuiszorg Van Neynsel in de Buurt Voor meer informatie: www.vanneynselgroep.nl

Colofon November 2011 Een uitgave van de Van Neynselgroep Oplage: 5000 stuks Foto’s: Bram van Densen (www.bramvandensen.nl) Teksten: Interviews: Jeroen Thijssen (pagina 7,12,13,14 en 15) Overige teksten: Marlein Elbers en Andrea van Geenen Ontwerp en realisatie: Andrea van Geenen, Marlein Elbers, Wil van Heumen Meer weten over vrijwilligerswerk? Neem contact op met de staffunctionaris vrijwilligerswerk Van Neynselgroep! Telefoon: 06-31903109, email: [email protected].

© 2011 - Van Neynselgroep

2

Vrijwilligers geven de Van Neynselgroep kleur!

Voorwoord Hier is ie dan: het allereerste vrijwilligersmagazine van de Van Neynselgroep! Een magazine voor en over vrijwilligers(werk), speciaal uitgebracht vanwege het Europees Jaar van de Vrijwilliger. Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde. Elke dag weer betekenen zij enorm veel in het leven van onze bewoners. Zij geven dat beetje extra aandacht aan bewoners, helpen waar mogelijk. Ieder vanuit zijn eigen (waardevolle) talent. Met dit magazine willen we graag het gezicht achter die vele vrijwilligers laten zien. Verhalen delen die het hart raken. De diversiteit in vrijwilligerswerk belichten. Kortom: laten zien wat vrijwilligerswerk bij de Van Neynselgroep is. Ik wens u veel leesplezier. Leo Bedaux Raad van Bestuur a.i.

3

Xue Song Han, 36 jaar

Maarten Helmich, 63 jaar

Wie is Song? • Haalde in China haar universitair diploma marketing; • Heeft in China 7 jaar als verkoopster in een warenhuis gewerkt; • Is getrouwd, geen kinderen; • Houdt van wandelen en koken.

Wie is Maarten? • Deed de Hogere Tuinbouwschool en Bodemkunde en Ecologie; • Zit nu in het regiobestuur van het Waterschap Aa en Maas; • Woont samen met Carla in de binnenstad, heeft drie kinderen en twee kleinkinderen.

Song’s vrijwilligerswerk • Sinds december 2008 vrijwilliger in De Taling • Eén dag per week, soms vaker (invallen als iemand ziek is) • Helpt de mensen met eten en kleine activiteiten. Waarom vrijwilligerswerk? Ik vind het leuk om met oudere mensen om te gaan. Uw mooiste ervaring? Carnaval vieren met de bewoners. Wat biedt vrijwilligerswerk u? Voldoening Wilt u de lezers nog iets meegeven? Ik hoop dat er meer vrijwilligers komen.

Maarten’s vrijwilligerswerk • Sinds december 2005 vrijwilliger in Antoniegaarde en De Grevelingen. • Soms wel drie keer per week (Antoniegaarde), in De Grevelingen minder vaak. • Doet klusjes voor bewoners van Antoniegaarde en helpt af en toe in de keuken (frites en kroketten bakken). Bezorgt boeken vanuit de bieb op De Grevelingen. Gaat af en toe met een bewoner mee naar het ziekenhuis. Waarom vrijwilligerswerk? Wat is nu mooier dan een ander mens blij te kunnen maken? Verder is het gewoon erg leuk om verhalen van mensen te horen en als je luisteren kunt, hoor je die verhalen ook. Dat had ik natuurlijk allemaal van te voren bedacht, dus mijn keuze wat te doen na mijn werk was niet zo moeilijk. Uw mooiste ervaring? Dat zijn er inmiddels heel wat, maar het mooiste is dat je problemen van ouderen kunt helpen

4

Diversiteit in vrijwilligers

Drie portretten De Van Neynselgroep heeft ongeveer 350 vrijwilligers. Man, vrouw, jong, oud: iedereen is welkom. Drie portretten van drie verschillende vrijwilligers. Wie zijn ze en waarom zijn ze vrijwilliger?

Ada Meeuwsen, 54 jaar Wie is Ada? • Werkte tot 15 jaar geleden als bejaardenverzorgster; • Is getrouwd, moeder van een zoon en dochter en trotse oma van twee kleinzoons; • Houdt van aquarellen, fitness, winkelen, theater bezoeken, haar kleinkinderen.

oplossen. Eén mooie ervaring dan. Een bewoner van Antoniegaarde zag op mijn naamkaartje wie ik was. Wat bleek: heel ver weg was familie van haar getrouwd met familie van mij. Ik had een DVD waarop een aantal familiegebeurtenissen stond. De bewoner van Antoniegaarde stond óók op die bewuste DVD. Terwijl wij uit heel verschillende hoeken van het land kwamen zijn we nu buren en heb ik een DVD waar die bewoner als bruidsmeisje op staat! Wat een toeval allemaal, alleen omdat ik een naamkaartje had en die bewoner dat toevallig las toen ik bitterballen en kroketten uitserveerde! Wat biedt vrijwilligerswerk u? Heel veel vreugde en voldoening (meestal). Ook hoor ik veel over de geschiedenisfeitjes van ’s-Hertogenbosch en dat is ook iets wat mij erg interesseert. Wilt u de lezers nog iets meegeven? Neem de tijd om naar de bewoners te luisteren.

Ada’s vrijwilligerswerk • Sinds vijf jaar vrijwilliger in De Taling • Eén dag per week • Ondersteunt het team bij het Ruggesteuntje (licht dementerende ouderen). Bijvoorbeeld het ontbijt verzorgen of de geheugentraining. ‘s Middags in de zaal kienen met de mensen. Waarom vrijwilligerswerk? Ik werk graag met ouderen en wil me graag nuttig maken. Uw mooiste ervaring? Als mensen laten merken dat ze blij zijn als je komt. Wat biedt vrijwilligerswerk u? Plezier, leuke contacten Wilt u de lezers nog iets meegeven? Kijk om je heen, waar kun je samen met de mensen plezier aan beleven. Vaak zijn het hele kleine, maar belangrijke dingen. 5

TRAP EN HAP: EEN GROOT SUCCES! Op woensdag 14 september was het dan zover. De eerste Trap en Hap voor vrijwilligers van de Van Neynselgroep. Een fietstocht van ongeveer 20 kilometer langs onze zes locaties in ’s-Hertogenbosch en Vught. Onze vrijwilligers konden zich opgeven om samen met een introducé aan deze fietstocht deel te nemen. Het was een prachtige dag. Niet te warm, niet te koud, een klein windje en de zon liet zich op deze dag vaak zien. De sfeer was bij binnenkomst meteen goed. ‘Ik heb nog geen meter in de huifkar gereden en het maakt niet uit wat er nog gebeurt: voor mij kan de dag al niet meer stuk! Geweldig dat jullie dit organiseren.’ Ruim 150 vrijwilligers en hun introducés luisterden aandachtig naar de welkomstspeech op De Taling. Een woordje waarbij vooral stil gestaan werd bij het mooie, bijzondere werk dat al die vrijwilligers verrichten. Een groot applaus! Rond de klok van elf uur was het tijd om de fietsen op te zoeken. Voor vrijwilligers die niet in de gelegenheid waren om te fietsen reed er een huifkar mee. Op elke locatie werden bewoners verrast met een hapje of drankje, op Boswijk was er een heerlijke lunch en live-muziek. Een paar uur en 20 kilometer later was het tijd voor de afsluitende borrel op Oosterhof. Moe, maar voldaan streek iedereen neer en liet de ervaringen de revue passeren. Wat een geslaagde dag. Tot volgend jaar!

6

‘Zonder haar kwam ik niet buiten’ In Zuiderschans wacht mevrouw Kuipers- Van der Laar, zevenentachtig, in haar gezellige kamer met uitzicht op het plantsoen. Ze is lichamelijk zwak (‘Ik ben een medisch wonder’) maar optimistisch van aard - en buitengewoon blij met haar vrijwilliger. ‘Zonder haar kwam ik niet buiten,’ zegt ze. ‘Het is ideaal. Iedere woensdagmiddag komt ze hier. We maken even een praatje, dan gaan we naar de supermarkt, een boodschapje doen, of naar een andere winkel als dat nodig is.’ Hartelijk, vriendelijk en begripvol is de vrijwilliger van mevrouw Kuipers, maar belangrijker nog: het klikt tussen de twee. ‘Dat was meteen al toen ik haar zag. En bij haar ook. Dat is heel belangrijk, anders was ik er niet aan begonnen. En zij ook niet.’ Behalve boodschappen doen drinken ze koffie, bij In de Roos verderop, en eten er een gebakje bij. Het lijkt allemaal gezellig en vrijblijvend, maar ook als de nood hoog is kan mevrouw Kuipers rekenen op haar vrijwilliger. ‘Ik moet nogal eens naar het ziekenhuis,’ verklaart ze op lichte toon. ‘Vijf, zes keer per jaar. Dan gaat ze mee met de taxi en mee naar de spreekkamer, ze babbelt met de arts. Honderd procent prima. Ze is er als het nodig is.’ Mevrouw Kuipers is alleen in het leven, haar vrijwilliger is een poort naar buiten. En dan ook nog zó eentje. ‘We hebben echt een hele goede band.’ Er is slechts één maar: ‘Ik heb haar twee uur per week. Dat zou wat mij betreft veel langer mogen zijn.’

‘Als je zo iemand ziet werken, neem ik mijn petje af’ Het is nog rustig in het huisrestaurant van Zuiderschans. Drie bewoners praten aan een tafeltje, twee anderen kaarten verderop. ‘Maar straks zitten hier zestig mensen te eten,’ zegt Carla Bross, servicemedewerker in het restaurant. ‘Dat zou niet kunnen zonder vrijwilligers. Die hebben we daar echt voor nodig. Ze dekken de tafel, serveren het eten en ruimen mee op.’ Het restaurant is belangrijk voor het sociale leven van Zuiderschans. Hier ontmoeten de bewoners hun buren en medebewoners, ze eten in een gezellige sfeer, met meerdere mensen. Voornaamste voordeel voor de vrijwilligers? ‘Voor veel mensen uit de buurt is het een onderbreking van de sleur. Ze zijn er even uit en treffen hier oude bekenden.’ De oudste vrijwilliger, bijvoorbeeld. Drieëntachtig is zij, iemand van eenentachtig zit daar net onder. ‘Zij wonen nog zelfstandig,’ zegt Carla. ‘Het zijn vaak mensen, die na het pensioen doorgaan met zorgen. Als je zo iemand ziet werken neem ik mijn petje af.’ Anderen beginnen als vrijwilliger en stromen door naar een vaste baan. Carla vertelt van twee dames die genoeg hadden van het thuis zitten. ‘Ze begonnen hier als vrijwilliger, vielen een keertje in hier op een afdeling, daarna bij een ander huis. Nu hebben ze allebei een vaste baan.’ Een goede vrijwilliger, vindt Carla, heeft een aantal positieve eigenschappen. ‘Zo iemand kan goed contact leggen, is vriendelijk en ijverig, vertoont eigen initiatief.’ Maar het belangrijkste is dat ze graag met oude mensen om willen gaan en willen helpen. ‘Zulke mensen zijn broodnodig.’ 7

‘TALENTEN KOMEN BOVEN Ruim 350 vrijwilligers telt de Van Neynselgroep. Beter gezegd: 350 talenten, sommigen meervoudig. De Van Neynselgroep wil die talenten graag horen en inzetten, met als doel meer tevreden vrijwilligers én klaar zijn voor de toekomst. Tijdens een rondetafelgesprek met enkele vrijwilligers, een vrijwilligerscoördinator en de staffunctionaris vrijwilligerswerk (zie kader) werden ervaringen en ideeën gedeeld. ‘Het is ontzettend belangrijk dat bewoners zich welkom voelen.’ Aan het woord is Willy Biermans, vrijwilliger in Zuiderschans. ‘Soms zijn er vaste groepjes die moeilijk kunnen accepteren dat nieuwe bewoners aanschuiven. Wij als vrijwilligers kunnen hier een rol in spelen, door bijvoorbeeld een nieuw groepje te vormen, een praatje te maken of de drempel te verlagen.’ Welkom bij de Van Neynselgroep Maarten Helmich, vrijwilliger in Antoniegaarde, beaamt dit. ‘Maar voor vrijwilligers geldt hetzelfde. Toen ik als vrijwilliger aan de slag ging voelde ik me een beetje als jongste bediende zonder enige werkervaring. Daar moest ik behoorlijk aan wennen!’ Marlein Elbers, staffunctionaris vrijwilligerswerk bij de Van Neynselgroep: ‘Zowel bij vrijwilligers, als bij bewoners en medewerkers is dit “welkom voelen” een belangrijk thema. Daarnaast is een 8

speerpunt om te kijken naar de persoon achter de vrijwilliger: wat zijn diens talenten, en hoe kunnen deze talenten het beste ingezet worden?’ Een ander blij maken Jan van Zoggel werkte tot 7 jaar geleden in Boswijk. Hij wilde na zijn pensionering graag iets blijven betekenen en kon zijn talenten daar goed inzetten. Bijvoorbeeld door de klassieke muziekmiddagen te verzorgen. ‘Het is fijn om te zien dat mensen daarvan kunnen genieten. Zo blijf ik betrokken en kan ik meerwaarde geven aan bewoners.’ Dat is ook de drijfveer van Maarten Helmich. ‘Wat is er mooier dan een ander blij maken?’ Werk doen dat ertoe doet, dat motiveert. ‘Die blije gezichten van bewoners betekenen veel voor mij. Ik vind het ook fijn op deze manier mijn werkervaring te kunnen blijven inzetten,’ aldus Willy Biermans. Onmisbare aanvulling Toch is er meer nodig dan die blije gezichten

Foto links, aanwezigen: • Willy Biermans (66 jaar), vrijwilliger op Zuiderschans en lid cliëntenraad Zuiderschans. • Maarten Helmich (63 jaar), vrijwilliger op Antoniegaarde en De Grevelingen • Jan van Zoggel (67 jaar), vrijwilliger op Boswijk • Marlein Elbers, staffunctionaris vrijwilligerswerk • Jacqueline Cornelissen, vrijwilligerscoördinator Oosterhof • Peter Gelens, hoofd P&O a.i. en gespreksleider • Andrea van Geenen, communicatieadviseur en tekstschrijver

N ALS JE JE THUIS VOELT’ van bewoners. ‘Vrijwilligers worden door medewerkers soms als bedreiging gezien,’ vertelt Jacqueline Cornelissen, vrijwilligerscoördinator in Oosterhof. ‘Terwijl vrijwilligers een belangrijke en onmisbare aanvulling zijn. Zij kunnen dat praatje maken, extra tijd geven aan iemand die daar behoefte aan heeft, of hun talenten inzetten daar waar medewerkers tijd tekort komen. En het enige wat de vrijwilliger daarvoor terug wil, is een woordje van dank. “Fijn dat je er was, tot volgende week” betekent al heel veel.’ ‘Fijn dat je er was, tot volgende week!’ Luisteren naar elkaar Een bron van informatie, zo’n rondetafelgesprek. Even de tijd nemen om naar elkaar te luisteren, levert veel waardevols op. ‘Daar zijn we ook zoekende naar,’ aldus Marlein Elbers. ‘Wat is het beste middel om vrijwilligers te informeren, maar ook om informatie van hen te krijgen?’ Dat dat niet heel makkelijk is, met zoveel uiteenlopende vrijwilligers, is niet zo raar. De leeftijden van vrijwilligers verschillen enorm, evenals hun band met de locaties.’ Daarmee doelt zij op de ontwikkeling die steeds meer vorm krijgt: vrijwilligers die kortstondig of eenmalig vrijwilligerswerk willen doen. ‘Bij de Van Neynselgroep willen we al die verschillende vrijwilligers welkom heten. Zorgen dat ze blij zijn, en het verder vertellen.’ ‘En als je je thuis

voelt, komen talenten vanzelf naar boven,’ vult Maarten Helmich aan. Talenten benutten De speurtocht naar de talenten gaat voort. Bijvoorbeeld tijdens de voortgangsgesprekken die de vrijwilligerscoördinatoren hebben met de vrijwilligers. ‘Maar dit is wel een weg die we nog aan het ontdekken zijn,’ geeft Jacqueline Cornelissen aan. ‘We zijn er nog niet, maar we zijn op het goede pad!’ De aanwezige vrijwilligers geven aan blij te zijn met de voortgangsgesprekken en andere ontwikkelingen rondom vrijwilligerswerk bij de Van Neynselgroep: ‘Vrijwilligerswerk krijgt meer structuur en promotie; mooi dat de Van Neynselgroep dit oppakt.’ En tot slot een tip van Jan van Zoggel: ‘Worden bewoners zelf ook gevraagd hun talenten in te zetten als vrijwilliger? Dan sla je twee vliegen in één klap!’ 9

Maatschappelijke stage ‘jonge’ vorm van vrijwilligerswerk Maatschappelijke stages zijn niet meer weg te denken. Vanaf het schooljaar 2011-2012 moeten alle leerlingen die instromen in het voortgezet onderwijs een maatschappelijke stage lopen van minimaal 30 uur. De maatschappelijke stage laat jongeren ontdekken hoe leuk het is om iets voor een ander te doen. En het leert hen wat de betekenis is van vrijwilligerswerk voor de samenleving. ‘Van Neynselgroep wil graag bijdragen aan een betrokken samenleving. Door het aanbieden van maatschappelijke stages laten wij jongeren kennis maken met vrijwilligerswerk en de samenleving. Maatschappelijke stages hebben voor het welzijn van onze cliënten veel te bieden. Ze brengen oud en jong samen. Het is inspirerend en stimulerend voor beiden.’ Leerlingen kunnen zelf hun ‘werkplek’ kiezen. Caroline de Quay (14 jaar) geeft aan dat het haar wel leuk leek in De Taling, maar dat ze eigenlijk niet precies wist wat ze daar deden. Nu ze daar een aantal keer is geweest en bewoners helpt met het begeleiden naar de maaltijd en voor de koffie, vindt ze het heel erg leuk. 10

De reden waarom de jongeren voor de Van Neynselgroep kiezen is erg wisselend. Valentina Zegerac (14 jaar) kwam vooral naar De Taling omdat het dichtbij is. Ze vindt het werk erg goed gaan maar ze weet nog niet zeker of ze al haar uren hier wil werken. Gabi Pott Hofstede is 14 jaar en heeft gekozen voor de Van Neynselgroep omdat ze wil weten hoe het in z’n werk gaat bij Boswijk. En ze wil de mensen kunnen helpen. ‘Het bevalt heel prima, ik vind het leuk en fijn om te doen!’ Sophie van Erp (14 jaar) heeft voor Boswijk gekozen omdat haar oma daar woont. Zij heeft geholpen met de voorbereiding van de Trap en Hap en heeft gewandeld met bewoners van Boswijk. ‘Leuk! Wel wil ik graag wat meer variatie in het werk.’

‘Ik wist eigenlijk niet precies wat ze daar deden’

De Van Neynselgroep biedt binnen haar locaties veel mogelijkheden voor maatschappelijke stages. De komende jaren willen we ook in deze vorm van vrijwilligerswerk nog meer kansen benutten.

Een feest van herkenning

‘Midden in de samenleving staan’ Daar gaat Maatschappelijk Betrokken Ondernemen over. Bedrijven die hun medewerkers beschikbaar stellen om zich tijdens werktijd kosteloos in te zetten voor een maatschappelijk doel. Dit wordt ook wel werknemersvrijwilligerswerk genoemd. Bij de Van Neynselgroep zien we deze vorm van vrijwilligerswerk steeds meer toenemen. En wij juichen het toe! Twee mooie voorbeelden uit de praktijk:

In oktober 2011 hebben de heren van club Fifty-one (een serviceclub) een autotocht en een bezoek aan het boerenbondmuseum aangeboden aan zowel bewoners van De Grevelingen als aan bewoners van De Braacken. Dit in het kader van de doelstelling van hun serviceclub, die luidt: ‘De gemeenschap dienen door waardevolle initiatieven te steunen en te begeleiden.’ Circa 30 bewoners stapten in auto’s en reden langs mooie dorpen op weg naar het boerenbondmuseum in Gemert. Geheel verzorgd een dagje uit voor bewoner, het was wel feest. En de dag leverde veel herkenning op. Een bewoner vertelt: ‘Ik heb nog bij De Gruyter gewerkt en deed door het hele land de distributie naar alle winkels. In Gemert zat de bezorgdienst.’

Genieten met volle teugen Medewerkers van DAS Rechtsbijstand zetten zich elk jaar een dag in om vrijwilligerswerk te doen. Via Mooi zo Goed Zo (deze organisatie koppelt de energie en creativiteit van bewoners en vrijwilligers van ‘s-Hertogenbosch aan de expertise en capaciteiten van bedrijven en instellingen) kiezen medewerkers van DAS uit een aantal projecten waar ze vrijwilligerswerk willen doen. In september 2011 stonden zij klaar om de balkons van afdelingen de Papenhulst en de Bastions (Oosterhof) gezellig aan te kleden met verse plantjes en mooie bakken en winterklaar te maken. In diezelfde tijd werden bewoners van de twee afdelingen uitgenodigd om te gaan wandelen, een wandeling rond de Oosterplas. Het was een van de laatste mooie nazomerdagen en iedereen, zowel bewoners als DAS medewerkers, genoten met volle teugen. Een medewerker van DAS vertelt: ‘Normaal zit ik hele dagen op kantoor. Dit is eens heel wat anders. Ik krijg veel respect voor jullie medewerkers en vrijwilligers die elke dag voor de bewoners klaar staan.’

Maatschappelijk Betrokken Ondernemen 11

Vrijwilligerswerk in je reïntegratie-traject ‘Je kunt hier zoveel energie van krijgen’ Ook Yvonne Almering dacht dat een burn out háár niet kon overkomen. Maar het kwam toch, door reorganisaties, persoonlijke zaken, karakter: ‘Begin dit jaar heb ik me ziek gemeld,’ zegt ze. ‘Maar ik kon niet toegeven dat ik een burn out had.’ Dat zie je ook niet aan haar af: keurig gekleed, maar niet formeel, de sterke directiesecretaresse die ze dertig jaar lang was bij de Van Neynselgroep. Inmiddels ziet ze haar kwestie als een nieuwe kans. ‘Het dwong me na te denken over waar mijn krachten liggen.’ Voor haar reïntegratie kon ze, nu als vrijwilliger, ook bij de Van Neynselgroep terecht, voor drie ochtenden in de week. Wat ze precies doet? ‘Wat mijn sterke kant is: omgaan met mensen, kijken wat ze echt willen.’ Dat zit in belangrijke, kleine dingen. ‘Toen ik hier begon, op Oosterhof, ben ik eens gaan snuffelen. Hoe ziet het eruit? Ik heb de woonkamers weer gezellig gemaakt, nieuwe plantjes neergezet, de muziekinstallatie aan de praat gekregen. Daar hebben de verpleegkundigen geen tijd voor.’ Na de aankleding kwam de inhoud. ‘Een man die slecht kon zien zei: “Ik zou met u de krant wel willen lezen, ik kan met u wel discussiëren.” Nu zitten we met een heel stel.’ Ze betrok een afasiepatiënt, die nauwelijks kon praten, bij het huiskamergesprek. ‘Zo iemand wordt dan weer mens. Dat is de allerhoogste beloning.’ Belangrijkste vereiste voor een vrijwilliger? ‘Je moet vanuit je hart werken en mensen gelukkig willen maken.’ En de voordelen? ‘Je kunt hier zoveel energie uit krijgen.’

Leuke cijfers en weetjes over vrijwilligerswerk in Nederland Nederland telt minimaal 5,4 miljoen vrijwilligers (dit is zonder jongeren <18 jaar), waarvan 1 miljoen in de zorg (tegenover 1,5 miljoen in de sport). 42% van alle Nederlanders boven de 18 jaar is vrijwilliger. Mensen in de leeftijdsgroep 35-44 jaar zijn landelijk het meest actief. Vrijwilligers doen gemiddeld 3,7 uur per week vrijwilligerswerk. Dat is 20 miljoen uur vrijwilligerswerk per week en meer dan 1 miljard uur vrijwilligerswerk per jaar! Vier miljoen vrijwilligers geven aan altijd plezier te hebben in hun werk. Niet zo vreemd dat vrijwilligers langer leven (echt waar!). Niet onwaarschijnlijk dat anderen ook langer en beter leven dankzij vrijwilligers. 43% van de mannen en 41% van de vrouwen doet vrijwilligerswerk. 7 december is de nationale Dag van de vrijwilliger. (Bron: www.vrijwilligerswerk.nl)

Mooie uitspraken over vrijwilligerswerk ‘Ken de achterliggende motieven van de potentiële vrijwilliger.’

‘Vrijwilligerswerk is simpelweg betrokken zijn.’

‘Vrijwilligerswerk maakt je rijk!’

‘Vrijwilligers zijn de kers op de taart.’

Lucas Meijs, Bijzonder hoogleraar vrijwilligerswerk

Hans Becker, Ambassadeur van Humanitas

Genoveef Leers-Poelmans, Lid Provinciale Staten van

Guido van Woerkom, Hoofddirecteur ANWB

Limburg

BEWONER ÉN VRIJWILLIGER TEGELIJK Riet Hellings-Pardoel praat, slagvaardig en goedgemutst, in haar kraakheldere appartement in Antoniegaarde. Ze lijkt wel net terug van de kapper en straalt de energie uit van een zestigjarige. Al acht jaar doet zij vrijwilligerswerk, in eerste instantie op aanraden van haar man. ‘Hij was ziek en zei: “Dat moet je doen”. Dan was hij even op zichzelf, en ik had een hoop te vertellen als ik terugkwam.’ Meneer Pardoel is al vijf jaar overleden, Riet ging door met het vrijwilligerswerk. Haar agenda zit overvol. ‘Maandag jeu de boules. Op dinsdag liederentafel, om de maand. Dan koersballen op woensdag, op donderdag doe ik niks, alleen maar gymmen. Vrijdag is de kerkdienst en zaterdag is de bingo.’ Iets vergeten? Ze steekt haar vinger op: ‘Een keer in de zoveel tijd ben ik gastvrouw voor nieuwkomers.’ Het lijkt wel een werkweek, een hele inspanning voor een tachtigjarige. Ze lacht breed. ‘Vroeger hadden wij een zaak, in groente en fruit. Ik werkte mee en ik had ook nog een gezin. Dan ben je wel gewend om te werken.’ En ook om te zorgen. ‘Daar kwamen ook mensen langs voor koffie en gezelligheid.’ Lichamelijk zwaar werk doet ze niet meer. Ze zet koffie en thee voor de deelnemers, collecteert bij de kerkdienst en heeft altijd een luisterend oor. ‘Het is heel dankbaar werk. Laatst zei nog een stel mensen: “Als jij er niet was hadden wij geen koffie”. Daar doe je het voor.’

Links op de foto: mevrouw Hellings-Pardoel

13

AANDACHT VOOR EEN ANDER: VRIJWILLIGERSWERK HEEL DICHTBIJ

kleine investering in tijd en aandacht. Denk aan een bezoekje aan de Sint Jan, rijden over de nieuwe A2, samen koffie drinken op een terras, een wandeling maken, vertellen over wat je mee hebt gemaakt die dag. Het vervullen van zo’n wens kan enorm waardevol zijn voor een bewoner. Het afgelopen jaar zijn er allerlei initiatieven in gang gezet om bewonerswensen te kunnen vervullen. Het mooie hiervan is dat niet alleen de bewoner heel blij wordt, maar dat ook de ‘wensvervuller’ er een fijn gevoel en mooie herinnering aan over houdt. Het is fijn dat je een ander kunt helpen met een klein beetje van je eigen tijd. Enkele voorbeelden. In de zomerperiode hebben diverse medewerkers van de Van Neynselgroep aandacht en tijd geschonken aan een bewoner. Door bijvoorbeeld samen naar een winkelcentrum te gaan en daar een bakje koffie te drinken. Door een tuinwandeling te maken met bewoners of te helpen bij een barbecue. Maar zo zijn er ook medewerkers die bewoners mee genomen hebben naar de dierentuin, het tuincentrum en de Sint Jan. Ook externe relaties en mensen die zich verbonden voelen met de Van Neynselgroep hebben aan de oproep ‘aandacht voor een ander’ gehoor gegeven. Zo is een bewoner mee genomen naar het Jeroen Bosch Art Center. Een aantal mensen gaan koken in een woning in Boswijk. Enkele bewoners gaan een tochtje maken langs bezienswaardigheden in de stad.

Zoveel mensen, zoveel wensen. Vaak horen we dat bewoners van de Van Neynselgroep wensen hebben. Voor hen zijn die wensen van grote waarde, voor een ander is het vaak slechts een 14

De Van Neynselgroep dankt iedereen die wat aandacht aan een ander wil schenken. We willen de mooie verhalen die dit heeft opgeleverd zeker gaan delen. Ook bekijken we hoe we dit soort initiatieven meer structureel vorm kunnen geven. Ook een beetje tijd en aandacht schenken aan een ander? Wilt u een wens vervullen of heeft u zelf een idee om iemand blij te maken? Mail naar [email protected].

mevrouw Van den Hout in haar elektrische rolstoel. Bijna vijf jaar geleden verhuisde Nel Hogenboom naar ’s-Hertogenbosch, met haar man. Vrijwilligerswerk leek haar een goede manier om mensen te leren kennen in deze onbekende stad. ‘Via Galant ben ik toen bij Antoniegaarde terechtgekomen. Zij vroegen me om iets met mevrouw Van den Hout te gaan doen.’ ‘En ik kan niet meer zonder,’ zegt die onmiddellijk. ‘Het is altijd gezellig en ik kan alles tegen haar zeggen.’ Nel Hogenboom leidt ook nieuwkomers rond in Antoniegaarde. ‘Dat is belangrijk werk,’ zegt ze. ‘Er komen vaak mensen met plannen om in een woonzorgvoorziening te trekken. Ik leid ze rond, we bekijken een appartement, zodat ze een idee krijgen van hoe het er uit ziet.’ Maar haar voornaamste bezigheid blijft de woensdagmorgenwandeling met mevrouw Van den Hout.

Het is een zonnige woensdagmorgen. Twee dames drinken koffie aan een tafeltje bij Het Hart van Brabant. Nel Hogenboom heft het kopje naar mevrouw Van den Hout. ‘Heerlijk weer,’ zegt ze. ‘Heerlijk,’ valt mevrouw Van den Hout, tachtig, haar bij.

Wat je moet kunnen om een goede vrijwilliger te zijn? Nel Hogenboom denkt even na. ‘Geduld,’ zegt ze dan. ‘De dingen op hun beloop kunnen laten.’ ‘En het moet klikken,’ vult mevrouw Van den Hout aan.Onderling vertrouwen noemen zij als belangrijkste kenmerk van hun relatie. In het begin moesten ze aan elkaar wennen. Mevrouw Hogenboom dacht dat ze van alles moest organiseren, mevrouw Van den Hout dacht dat ze van alles moest doen waar ze geen zin in had. Ze waren het al snel eens: ‘Het werd wandelen op woensdagmorgen.’ ‘In mijn eentje kom ik niet buiten,’ legt mevrouw Van den Hout uit. ‘Met die rolstoel en zo.’ Nel Hogenboom: ‘Je maakt echt het verschil of iemand binnen blijft of buiten komt. Dat maakt het heel zinvol werk.’

Ruim vier jaar al komen zij hier, iedere woensdagmorgen. Ze wandelen van Antoniegaarde naar de Parade en terug na de koffie. Mevrouw Hogenboom gaat te voet,

Nu zijn zij elke woensdagmorgen hier, in weer en wind. ’Maar het regent bijna nooit,’ zegt mevrouw Van den Hout. ‘We hebben veel contact met boven, vandaar.’

‘JE MAAKT ECHT HET VERSCHIL’

15

‘Vrijwilligers zijn onmisbaar!’ Elke dag is Marlein Elbers, staffunctionaris vrijwilligerswerk, druk bezig met de organisatie en toekomst van vrijwilligerswerk binnen de Van Neynselgroep. Dat doet ze samen met de vrijwilligerscoördinatoren van de locaties. ‘Ik ben trots op al die vrijwilligers. Ze zijn onmisbaar voor onze cliënten en organisatie. We hopen dan ook dat steeds meer vrijwilligers de weg naar de Van Neynselgroep weten te vinden.’ Dat gaat niet vanzelf, erkent Marlein. ‘We vinden het erg belangrijk dat onze huidige vrijwilligers tevreden zijn, zodat ze blijven komen en het verder vertellen!’

BELANGRIJKE WEBSITES • www.vanneynselgroep.nl • www.vrijwilligerswerk.nl; De site voor iedereen die vrijwilligerswerk zoekt of die met vrijwilligers werkt. • www.vrijwilligerswerk.startpagina.nl • www.goudenhanden.nl; Online inspiratie over de toekomst van de vrijwilliger in de zorg. • www.galant.nl; Vrijwilligersnetwerk ’s-Hertogenbosch • www.servicepuntvught.nl; Vrijwilligersnetwerk Vught • www.movisie.nl; Kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling. • www.mzgz.nl; Mooi zo Goed zo; partner in sociale sponsoring. • www.maatschappelijkestage.nl; Alles over maatschappelijke stages, met praktijkvoorbeelden.

16

Maar daarmee ben je er nog niet. ‘Het is ook belangrijk open te staan voor nieuwe groepen vrijwilligers, bijvoorbeeld maatschappelijke stagiaires, bedrijven die een dag iets willen doen voor kwetsbare mensen, of mensen die eenmalig vrijwilligerswerk willen doen. Ook al díe vrijwilligers zijn van harte welkom!’ Kortom, de Van Neynselgroep maakt werk van vrijwilligerswerk. Door te kijken naar de wensen en talenten van vrijwilligers, maar ook door te kijken naar ontwikkelingen in de markt. Marlein: ‘We blijven altijd op zoek. Onze grootste inspiratiebron blijven echter onze eigen vrijwilligers!’

Van Neynselgroep Postbus 90112 5200 MA ‘s-Hertogenbosch Meer weten over vrijwilligerswerk? Neem contact op met de staffunctionaris vrijwilligerswerk Van Neynselgroep! Telefoon: 06-31903109, email: [email protected].