Vrijwilliger in de kijker: Georgette Wertz ~
Moeten of mogen we langer werken? driemaandelijks magazine - 27e jaargang - herfst-editie '09 - redactie: Livornostraat 25, 1050 Brussel
Colofon Courant is het driemaandelijks tijdschrift van de v.z.w. Liberale Beweging voor Volksontwikkeling
Telefoon: 025385905 Fax: 02 538 20 82 E-mail:
[email protected] Website: www.lbwzw.be
Redactie A. De Vos, C. Moreau, N. Fiems, P. Lauwrijs, M. Coevoet, A. Vanderauwera, R. Van Hee,
Abonnementen
E. De Craene, F Fluyt, G. Verbrugghe,
€ 7,00 door betaling op het rekeningnummer:
K. Vermeulen, E. Naessens
310-0005171-19 van de L.B.v. Prijs per afzonderlijk nummer: € 2,50
Hoofdredacteur Guido Verbrugghe
Verantwoordelijke
uitgever
Jacky Raymaekers, Abonnementenbeheer
Kasteellaan 33, 3500 Hasselt
Christine Moreau Druk Briefwisseling
en verzendadministratie
Alle briefwisseling in verband met de redactie, de abonnementen en de advertenties dienen gericht aan: Courant, Livornostraat 25, 1050 Brussel
Drukkerij Perka, Maldegem, Telefoon: 050 71 6071
'-
"
o
04
Editoriaal Nieuwe bezems keren goed
05
Sociaal Moeten of mogen we langer werken? Aan de slag met het digitaal fototoestel Beeldvorming bij ouderen Valpreventie bij senioren, beter voorkomen dan genezen
16
Wetenschap Gezond verstand als therapie
19
Actualiteit De Mexicaanse griep Stop veroudering van het lichaam Zo voorkomt en herkent u een hartaanval
24
Verenigingsnieuws Vrijwilliger in de kijker: Georgette Wertz Wat als we allemaal hetzelfde waren ... Uitstap naar Valkenburg Uitstap naar La Vendee Terugblik op 1 jaar actieve senioren Tielt-Winge Seniorenraad Blankenberge stelt rollenboek voor naar aanleiding van wedstrijd ouderenweek "Uitgebold? Ingerold!" Centra voor kortverblijf toegankelijker Boyokani Gratis veiligheidsvestjes voor begeleiders
31
Cultuur Klatergoud en zilveren bellen LBV virtueel ...
32
Gezondheid Vegetarisme
34
Cursiefje De stad der krankzinnigen
36
Activiteitenkalender
De verkiezingen zijn al een tijdje achter de rug.
ontsmettingsmateriaal, er is meer dan genoeg Tamiflu en een stevige vaccinatiecampagne is in voorbe-
Vlaanderen heeft een nieuwe regering en omdat
reiding.
Wallonië niet wist wat te doen met haar grootste
Geen paniek dus!
stemmentrekker"
Papa André ", hebben we onder-
tussen een nieuwe federale minister van pensioenen.
Na een eerder rustige vakantieperiode is het opnieuw
Of "papa" al goed op de hoogte is van zijn nieuwe
hoog tijd voor actie. Niet passief toekijken op de
materie weten we niet, hopelijk wordt het met de
dingen maar ageren is de boodschap! Er is dus veel
pensioenen niet zoals met de wegen in Wallonië.
werk aan de winkel.
De politieke stoeltjesdans is gespeeld, iedereen is op
We hebben een kersverse minister van leefmilieu,
post. De competenties zijn herverdeeld, het werk kan
natuur en cultuur. Van haar beleid verwachten we
beginnen.
alvast meer zelfverantwoordelijkheid dan haar voorganger. Het agentschap "sociaal cultureel werk" gaf
Blauw is er niet meer bij.
een zeer positieve aanzet hiertoe.
Open-VLD heeft een nieuwe voorzitter. Te laat, de frat-
Dank zij de visitatiegesprekken konden de verenigin-
sen van de vorige had men beter tijdig vermeden.
gen op ernstige wijze hun dossiers uiteenzetten en verdedigen. Dit initiatief heeft de communicatie tussen
Er zou zowat 25 miljard deficit zijn in de staatskas.
de administratie en de organisaties positief beïnvloed.
Over de oorzaken daarvan wordt weinig gelost. De
Het is nu tijd voor decretaire rust en creativiteit.
burger wordt gesust door het nieuws dat de banken centen moeten teruggeven en er niet mag geraakt
Op de toekomstige agenda van onze werkgroep
worden aan de sociale zekerheid. Voorlopig is er dus
politieke participatie staat de opvolging van de
geen sprake van nieuwe taksen.
verschillende decreten op het vlak van welzijn, de federale ouderenraad en natuurlijk ons eigen
De griepfobie is niet afgezwakt. Eerst ging het om een
memorandum betreffende de pensioenen.
mutatie van de varkensgriep. Maar dat mensen ook een menging van varkens- en vogelvirussen konden
De positieve evaluatie die we over onze vorige beleids-
opdoen werd best verzwegen.
periode ontvingen geeft ons het volle vertrouwen in de
Een geografische naam zoals Mexicaanse griep klonk
toekomst. Onze verwachtingen zijn hoog en maken
al beter. Maar dat was voor het toerisme niet positief.
we waar als moderne en creatieve volwassenen-
Onze wetenschappers brachten uiteindelijk de red-
organisatie.
ding: AH1 N1. Het kind heeft nu een correcte naam en daardoor weten we allen waarover we praten. Er zijn in elk geval voldoende beschermmaskertjes en
Er staan ons boeiende tijden te wachten. Guido Verbrugghe
De vakantiemaanden juli en augustus worden traditio-
dat het VBO ingezien had dat de optrekking van de
neel niet gekenmerkt door sterke polemieken rond de
pensioen leeftijd geen haalbare kaart is. Maar niets is
pensioen problematiek.
minder waar. Pieter Timmermans, de feitelijke baas
En toch was het deze keer een beetje anders. AI geven
van het VBO, heeft begin juli de pers ingeschakeld om
we toe dat een en ander zich afspeelde begin juli, dus
duidelijk te maken dat het nu maar eens moet gedaan
op een moment dat onze politieke en sociale gezags-
zijn om vanaf 65 jaar te genieten van een volwaardig
dragers de vakantieuittocht nog niet aangevat hadden.
rustpensioen.
Wat was er aan de hand? Twee items werden mediatiek op de tafel gelegd: de pensioenleeftijd en de combinatie van een pensioen met een inkomen uit arbeid.
Er klinkt enige logica Als ik de thesis van het VBO (die trouwens een paar
Moeten we langer werken?
dagen later bevestigd werd door de OESO, de internationale Organisatie voor Economische Samenwerking
Vanuit de patronale middens werd opnieuw de stelling
en Ontwikkeling) analyseer dan moet ik eerlijkheids-
gelanceerd dat we dringend naar het voorbeeld van
halve toegeven dat er enige logica aan vastzit.
andere landen de wettelijke pensioen leeftijd moeten
Is het inderdaad zo vanzelfsprekend dat we volgens de
verhogen. Dit is geen nieuwe stelling want het Verbond
wet juist op de leeftijd van 65 jaar moeten overstappen
van Belgische Ondernemeningen (VBO) heeft deze
naar het rustpensioen? Zijn we op 65 aloud genoeg
visie reeds enkele jaren geleden gelanceerd. Wel is
om aan de laatste levensfase te beginnen?
het zo dat we de jongste twee jaar daar nog weinig
Als we een heel stuk in de tijd teruggaan naar het
van gehoord hadden en dat we dus konden denken
opstarten van de eerste pensioenregeling dan zien
"De levensverwachting blijft verder stijgen.
We gaan dan gemiddeld naar 90 jaar voor de vrouwen en 86 voor de mannen.
IJ
we dat eigenlijk van meetaf aan de 65 als ijkpunt werd
niet toelaat een spaarpotje aan te leggen om op ter-
aanvaard. De reden was niet ver te zoeken: slechts
mijn de betaaibaarheid
een zeer beperkt aantal mensen werd ouder dan 65
keren. Dat klopt voor een stuk maar de remedie die
en dus was de kostprijs van een pensioenstelsel best
men vooropstelt is te verwerpen. En ze biedt trouwens
betaalbaar.
geen oplossing. Twee argumenten volstaan om de
Ik las onlangs een interessante studie van de Franse
theoretische benadering
onderzoeker Patrice Bourdelais. Onder de titel "1'Age
te vegen:
van
de pensioenen te verze-
van VBO
en OESO
van
tafel
de la vieillesse" maakte hij een analyse van de leeftijdsopbouw sinds de 1ge eeuwen hij kwam tot de
1) de activiteitsgraad
van
de 60plussers is en blijft
vaststelling dat als in 1850 iemand van 65 oud was
bijzonder laag en een optrekking van de pensioen-
men nu in 2009 op basis van de evolutie van gezond-
leeftijd zou dus weliswaar de kost
van
de pensioe-
heid en levensverwachting de notie "oud" zou moeten
nen verminderen maar de uitgaven zullen verschui-
laten samenvallen met 75 jaar!
ven naar de werkloosheid en naar de uitkeringen in de ziekteverzekering; 2) ouderen stimuleren/dwingen om langer te werken is zinloos in een periode
van
economische recessie:
ofwel zijn er doodgewoon geen jobs beschikbaar ofwel zal elke arbeidsplaats waar ze naartoe gestuurd worden ten koste gaan van een job voor de jongere werknemers. Is de betaaibaarheid van de pensioenen dan niet onze zorg? Natuurlijk wel, maar de oplossing moet gevonden worden in jobs, jobs en nog eens jobs. Die zorgen voor het financiële draagvlak
van
onze pensioenen.
Pas daarna moeten er maar voldoende positieve maatregelen genomen worden om de activiteitsgraad voor de 55 plussers aan te zwengelen. Conclusie: het moet gaan om de optrekking van de feitelijke pensioenleeftijd en niet
van
de wettelijke drempel!
En het is ook juist - gelukkig maar - dat de levensverwachting verder blijft stijgen. Sedert 1970 leven we per jaar 2 maanden langer zodat tussen nu en 2060 de
Politieke en syndicale reacties?
gemiddelde levensverwachting met meer dan 8 jaar
van VBO
toeneemt. We gaan dan gemiddeld naar 90 jaar voor
De eis
en OESO kreeg in juli en augustus niet
de vrouwen en 86 voor de mannen.
direct een politieke respons. We zagen geen politiekers op TV komen om aan te kondigen dat ze meteen een wetsvoorstel zouden indienen om de pensioen-
En toch blijft het neen
leeftijd te verhogen en we hoorden of zagen er ook geen om duidelijk te maken dat ze zich met hand en
Dit zijn uiteraard gegevens die de vraag
van
het VBO
tand zouden verzetten tegen een dergelijke optrekking.
vak-
een steuntje geven. Maar toch vind ik dat het VBO
Uiteraard - en dat was voorspelbaar - kwamen de
hier de bal misslaat. Hun vraagstelling wordt natuurlijk
bonden onmiddellijk in het verzet. Op TV zagen we Luc
ingegeven door de vrees dat de crisis die we beleven
Cortebeeck
van
het ACV om een" no passeran"aan
te geven en vanuit de Liberale Vakbond stuurde mijn
gepensioneerden
die in 2007 het slachtoffer waren van
opvolgster nationaal secretaris Sabine Slegers een
de wetgeving op de cumulbeperking.
persbericht de wereld in met de veelzeggende titel: "
dat er in ons land meer dan 2,1 miljoen pensioen-
Geen afbouw van het wettelijk pensioen".
gerechtigden zijn dan gaat de discussie dus over
Als we weten
amper 0,36% van onze gepensioneerden. Maar dit cijfermateriaal heeft dan nog weinig waarde in
En gaan we nu mogen verder werken?
de huidige discussie want men verliest uit het oog dat het hier gaat om aantallen van 2007 daar waar de wetgeving juist in 2008 vrij fundamenteel werd gewijzigd
Qua reacties lag het dan wel helemaal anders als het
om een ruimere cumul toe te laten. Hierbij het toe-
thema van de cumul tussen pensioen en inkomen uit
gelaten jaarbedrag (bruto-bedragen voor een activiteit
arbeid op tafel werd gelegd. Hier bleef het heel stil bij
als werknemer, netto-bedragen voor een activiteit als
de sociale partners maar was het de politieke wereld
zelfstandige): zie tabel op p 8.
die plots wakker schoot. Als u dan even 2007 vergelijkt met 2008 dan merkt u De aanleiding tot de heisa was het antwoord van
dat verleden jaar het plafond voor de gepensioneerden
minister van Pensioenen Arena op een vraag van
vanaf 65 jaar met 25 % werd opgetrokken. Het is dus
senator Els Schelfhout om te weten hoeveel gepensio-
evident dat we best eerst de cijfers voor 2008 afwach-
neerden hun pensioen geschorst of verminderd zien
ten om te weten over welke aantallen we spreken.
omdat zij teveel bijverdienen. Het blijkt dat er in 2007, 1911 gepensioneerden
een stuk van hun pensioen
kwijtspeelden en dat 2422 gepensioneerden
hun
Ik wil ook signaleren dat onze federale regering (onder invloed van de liberalen) de jongste jaren
pensioen niet uitgekeerd kregen omwille van een te
zware inspanningen heeft geleverd om meer ruimte te
hoog inkomen uit arbeid. Drie politieke partijen (CD&V,
scheppen voor cumul tussen pensioen en inkomen uit
Open VLD en Lijst Dedecker) lieten onmiddellijk aan
arbeid. Voor sommige groepen is er tussen 2001 en
de pers weten dat zij vragende partij zijn om gepensio-
2008 zelfs een verhoging van het cumulplafond met
neerden boven de 65 jaar onbeperkt te laten bijverdie-
294%!
nen zonder pensioenverlies. Vier CD&V- parlementsleden dienden onmiddellijk een wetsvoorstel in, Luk Van Biesen van de Open VLD liet weten dat hij werkt
Het is een principiële kwestie
aan een eigen wetsvoorstel en Maggie Deblock (ook van Open VLD) herinnerde aan haar eigen wetsvoor-
Maar uiteindelijk hebben die aantallen niet zo'n groot
stel van 20 november 2008 dat ook de afschaffing van
belang. Het gaat eerder om een principiële kwestie.
de cumulbeperking
Als men vanuit het verzekeringsbeginsel
Volledigheidshalve
tot doel had. signaleer ik, dat de Open VLD
stelt dat het
pensioenrecht een onvoorwaardelijk recht is dan is
reeds sedert lang die afschaffing vraagt en dat tijdens
de eis tot afschaffing van de cumulbeperking
de bijeenkomst van ZILVERBLAUW op 6 maart 2009
logische gevolgtrekking. Maar dan verliest men toch
een
ook een resolutie in die zin werd goedgekeurd.
wel uit het oog dat onze sociale zekerheid in de eerste plaats is opgebouwd vanuit het solidariteitsbeginsel. Dit geldt zeker voor ons pensioenstelsel dat er geko-
Wat cijfermateriaal
men is om de mensen die niet meer in staat zijn om hun bestaansmiddelen
te verwerven door arbeids-
Als we de personen met een schorsing en deze met
prestaties een levenswaardig bestaan te garanderen.
een vermindering optellen dan komen we aan 4333
Een pleidooi houden voor het betalen van ons wettelijk
2007
2008
Een activiteit als werknemer door personen jonger dan 65 met uitsluitend een overlevingspensioen
I
Zonder kinderen ten laste
16.000
17.280
20.000
21.600
7.421
7.421
11.132
11.132
1 17.149
21.436
I
26.075
Met kinderen ten laste Een activiteit als werknemer door personen jonger dan 65 met een rustpensioen
r Zonder
kinderen ten laste
Met kinderen ten laste Een activiteit door personen ouder dan 65 met een rustpensioen of een overlevingspensioen Zonder kinderen ten laste
I Met kinderen
ten laste
20.860
Een activiteit als zelfstandige door personen jonger dan 65 met uitsluitend een overlevingspensioen
r Zonder kinderen ten laste
I
'
Met kinderen ten laste
12.800
13.824
16.000
17.280
5.937
5.937
8.905
8.905
Een activiteit als zelfstandige door personen jonger dan 65 met een rustpensioen
I Zonder kinderen ten laste
--
Met kinderen ten laste
I
Een activiteit als zelfstandige door personen ouder dan 65 met een rustpensioen of een overlevingspensioen
Zonder kinderen ten laste
I
13.719
I 17.149
Met kinderen ten laste
I
16.687
20.859
Toegelaten jaarbedrag bijverdiensten gepensioneerden. Een vergelijking tussen 2007 en 2008.
pensioen aan diegenen die hun inkomen halen uit een
plementje waarvoor de gemeenschap dan maar moet
doodgewone verderzetting van hun beroepsactiviteit
opdraaien. Als liberaal ontzeg ik uiteraard niemand het
is dus volkomen in strijd met de essentie van de
recht om verder te werken - ik heb zelfs heel veel res-
pensioenregeling zelf.
pect voor zo'n mensen - maar dan doen ze het maar zonder de bonus betaald vanuit de solidariteit.
Geen sociale maatregel Zij die de afschaffing van de cumulbeperking als een sociale maatregel voorstellen "we moeten de mensen met een laag pensioentje toch de gelegenheid geven om een leefbaar inkomen te verwerven" draaien ons natuurlijk een rad voor de ogen. Kijk nog eens naar de tabel en lees met mij dat de huidige wetgeving reeds toelaat om als 65-jarige met een activiteit als werknemer jaarlijks 21.436 euro bij te verdienen. Dit is meer dan wat honderdduizenden werknemers tijdens hun beroepsloopbaan als loon krijgen voor een volledig jaar voltijds te werken! Er is dus momenteel voldoende ruimte voor diegenen die in een afbouw van hun beroepsactiviteit ook na hun 65 nog iets willen of kunnen - als zij al iemand zouden vinden die hen wil tewerkstellen - bijverdienen. Zij die dus momenteel pleiten voor een loslaten van de cumulregel moeten het dus maar openlijk durven zeggen dat zij enkel pleiten voor een elitair clubje dat
Luk Oe Vos is namens LBV lid
na de 65 ongehinderd en zonder enige beperking wil
de commissie inkomen van de Vlaamse Ouderenraad
doorwerken met tegelijkertijd een leuk financieel sup-
en het raadgevend comité voor pensioenen.
Deel I: de apparatuur
Maar eerst een stukje geschiedenis
De digitale fotografie heeft definitief zijn intrede
werpen het geval is, vindt de digitale fotografie zijn
gedaan. Er gaat geen vakantie, uitstapje of feestje
oorsprong in ruimtevaartprogramma's. De NASA
Net zoals dat met veel elektronische gebruiksvoor-
voorbij, of langs alle kanten flitsen de camera's
gaf begin jaren '60 als eerste een belangrijke impuls
erop los om de mooiste, grappigste of ontroerend-
aan de digitale fotografie door gebruik te maken van
ste momenten van de dag vast te leggen.
computers om signalen vanaf onbemande ruimtevluchten naar de aarde door te zenden. Het duurde
Voor veel mensen blijft het gebruik van de digitale
echter tot 1981 eer de eerste echte digitale fotoca-
camera echter een stap in het onbekende.
De vele
mera op de markt kwam. Vanaf de jaren '90 nam de
knopjes, toeters en bellen kunnen sommigen doen
ontwikkeling van de digitale beeldvorming een hoge
twijfelen om de stap naar de digitale fotografie
vlucht: camera's werden compacter, betaalbaar en
te zetten. Onterecht, want met een eenvoudig en
leverden betere prestaties. In 1995 kwamen de eerste
volautomatisch
betaalbare consumentencamera's op de markt en met
compactmodel
kan iedereen aan de
slag.
de lancering van het geheugenkaart je, werd ook het opslaan van beeldmateriaal een stuk handiger. Bij de
In deze reeks laten we de lezers van Courant kennis maken met de mogelijkheden
van de digitale
eeuwwisseling werd een omslagpunt bereikt toen voor het eerst meer digitale dan conventionele toestellen
fotografie. In deze eerste bijdrage behandelen we
werden verkocht. De laatste jaren werden vooral de
de 'hardware', zeg maar de apparatuur.
beeld sensoren gevoeliger en preciezer, waadoor men
"Eer, foto nemen kost niets, tot je zelf beslist om hem op papier af te drukken. IJ
zelfs met de meest eenvoudige modellen, mooie en
Welk toestel kiezen?
natuurgetrouwe foto's kan nemen. Vandaag de dag heeft de digitale fotografie haast volledig de analoge
Een blik op het uitstalraam van een lukraak uitgekozen
verdrongen. Wie vandaag plaatjes wil schieten, doet
fotozaak leert dat er heel wat modellen op de markt
dit digitaal!
zijn. Dit maakt de keuze op het eerste gezicht niet altijd even makkelijk. Grofweg kunnen we een onderscheid maken tussen 3 types van toestellen.
Analoge en digitale fotografie Een eerste categorie betreft de
T
Het mag misschien verwonderlijk lijken, maar wanneer
Dit zijn dunne, compacte en lichte toestelletjes die
we vandaag een foto nemen met een digitaal toestel,
vanwege hun gebruiksvriendelijkheid en goede
dan gebeurt dit volgens hetzelfde basisprincipe als
beeldkwaliteit erg goed in de markt liggen bij het brede
toen rond 1830 de eerste foto genomen werd: via
publiek. Dankzij de automatische scherpstelling en de
een lenzensysteem wordt het licht, afkomstig van een
elektronische belichtingsinstellingen hoef je enkel maar
object, geleid naar een gevoelig oppervlak, waarna
te richten en op het knopje drukken. Daarnaast zijn er
het beeld wordt gefixeerd. Bij een klassieke camera
een beperkt aantal voorgeprogrammeerde
wordt het object opgevangen op een film. Door een
voorzien, afhankelijk van het onderwerp (een portret,
instellingen
chemische reactie worden kleuren en lichtintensiteit
landschap, bewegende voorwerpen, ...) of de licht-
vastgelegd. Een digitale camera heeft geen chemische
omstandigheden
film, maar een lichtgevoelige sensor die het beeld in
Worden de menumogelijkheden je even te veel? Geen
(zonlicht, bewolkt weer, schemer, ...).
een reeks gehele getallen omzet (=digitaliseert) en
nood, met een simpele druk op het gepaste knopje zet
wegschrijft naar het geheugenkaart je. Dit ogenschijnlijk
je het toestel terug op zijn automatische stand en je
kleine verschil heeft grote gevolgen voor het gebruik.
kan zonder zorgen verder plaatjes nemen. Een degelijk
Doordat er geen ontwikkelingsproces
basismodel kan je al vanaf 70 EUR aanschaffen.
meer aan te pas
komt, kan je een foto met een digitaal toestel meteen beoordelen. Een digitaal fototoestel beschikt immers
Een tweede categorie zijn de
over een zogenaamde LCD-display, een kleuren-
Deze combineert de gebruiksvriendelijkheid van de
scherm waarop je de foto's terug kan oproepen en
compactcamera met meer manuele instelmogelijk-
beoordelen. Heeft nonkel Jos op het familiefeest je
heden. Maar omdat de categorie van compacttoestel-
even geknipperd met de ogen of is het plaatje van
len de laatste jaren zodanig geëvolueerd is op het
de ondergaande zon toch iets te donker naar je zin?
vlak van mogelijkheden en beeldkwaliteit, hebben de
Geen probleem, even op de delete-knop duwen en
middenklascamera's
je mislukte foto's zie je nooit meer terug. Doordat de
(en marktaandeel) verloren.
tegenwoordig veel van hun faam
opslagcapaciteit tegenwoordig zodanig groot is, kan je ook vrijwel een onbeperkt aantal foto's nemen. Een
Indien je een volledige controle wil over de
foto nemen kost niets, tot je zelf beslist om hem op
belichtingsinstellingen
papier af te drukken. Daar waar je met de klassieke
verwisselbare objectieven (vaak lenzen genoemd)
fotografie ook voor de minder goede en mislukte foto's
wenst te gebruiken, dan ben je het best af met een
diende te betalen, kan je nu zelf de plaatjes selecteren
~I g Ir
e.
en bovendien meerdere en
m
die je wenst af te drukken.
De spiegelreflexcamera bevat een beweegbaar
Een laatste voordeel van digitale fotografie is dat je veel
spiegeltje dat het licht door de lens naar de optische
minder ruimte nodig hebt om je foto's te archiveren. De
zoeker leidt. Op het moment van afdrukken klapt de
inhoud van een stapel fotoboeken kan je in principe kwijt
spiegel weg, zodat het licht op de sensor valt. Kenmer-
op een geheugenkaart je van anderhalf bij één centimeter.
kend is dat dit type camera naast een autofocus, ook
grafie, macrofotografie, ...), durf je experimenteren met de diverse belichtingsmogelijkheden,
dan valt het
sterk te overwegen om een spiegelreflexcamera aan te schaffen. De extra investering weegt niet op tegen het plezier en de mogelijkheden die je uit het toestel haalt!
Geheugenkaart jes Bij je camera hoort een uitneembare geheugenkaart je (vaak ook memorcard genoemd) waarop de foto-
over een handmatige scherpstellingstand beschikt. Hierdoor heb je veel meer vat op de scherpstelling
bestanden opgeslagen worden. De capaciteit van
van de voor- en achtergrond van een beeld. Zeker bij
dergelijke kaartjes wordt tegenwoordig uitgedrukt in
macrofotografie (de functie waarmee je kleine objecten
gigabyte (afgekort GB). Het aantal foto's dat je kwijt
vanop korte afstand in beeld kunt brengen) laat een
kan hangt dus af van de beschikbare opslagruimte
automatische scherpstelling het vaak afweten.
van de geheugenkaart in verhouding met de grootte
Met dit type haal je dan ook meer uit je camera dan
van de fotobestanden. Op het bijgevoegde tabel-
eender welk compactmodel. Elke bevlogen amateur-
letje onderaan de pagina kan je raadplegen hoeveel
fotograaf zweert dan ook bij de spiegelreflexcamera.
foto's je kan opslaan op het geheugenkaart je. Bij de
En de nadelen? De modellen zijn groter en zwaarder
aankoop van een digitaal fototoestel wordt er meestal
dan de compactcamera's. Ook het prijskaartje ligt een
een geheugenkaart je standaard meegeleverd. Mocht
stuk hoger. Alhoewel je al een instapmodel kan aan-
deze onvoldoende opslagcapaciteit bevatten, dan kan
schaffen vanaf 350 EUR, betaal je een veelvoud van
je uiteraard een extra kaartje aanschaffen.
dit bedrag voor een objectief van een van de betere
---_.
merken. Gelukkig zijn er ook betaalbare alternatie-
Drie aankooptips
ven beschikbaar en kan je op de tweedehandsmarkt goede koopjes doen in het segment van de spiegel-
n
reflexcamera's en bijhorende objectieven.
Dit is de tijd die verstrijkt tussen het moment dat je afdrukt om een foto te nemen en het moment dat het
Om een antwoord te formuleren op de vraag welk toestel je best kan aanschaffen, dien je eerst jezelf de
beeld daadwerkelijk wordt vastgelegd. Zeker onder
vraag te stellen voor welke doeleinden je het toestel
donkere lichtomstandigheden kan dit oplopen tot
nodig hebt. Zoek je een handige camera waarmee
meerdere seconden. Het is erg vervelend dat niet jij,
je zorgeloos en zonder zeulen vakantieplaatjes kan
maar de camera het precieze moment bepaalt waarop
schieten of ben je eerder een occasionele fotograaf,
je een foto neemt. Wie ervaring heeft met het fotogra-
dan vormt de compactcamera een prima aankoop.
feren van dieren en kinderen, weet dat het van cruciaal
Is fotografie een (halve) hobby geworden, wil je je
belang is om op het juiste moment dat ene moment
toeleggen op een bepaalde discipline (natuurfoto-
vast te leggen.
I Geheugenkaart je van een halve Gigabyte ~van 1 Gigabyte van 2 Gigabyte
[
Fotogrootte
Fotogrootte
l
3 megapixels
4 megapixels
464 foto's
348 foto's
928 foto's 1856 foto's
l I
696 foto's 1392 foto's
I
Fotogrootte
Fotogrootte
5 megapixels
6 megapixels
I
280 foto's
232 foto's
560 foto's
464 foto's
1120 foto's
928 foto's
I
"voor normale fotografie volstaat een toestel van 5 megapixels 11
Laat u niets aanpraten over de digitale zoom m
IJ'
I
het resolutiegetal, hoe beter de kwaliteit van het beeld. Dit komt vooral tot uiting wanneer je een afdruk maakt
De meeste compactcamera's
beschikken over een
zoom. Zoomen is het vergroten of 'dichterbij halen' van
op fotopapier. Een beeldinstelling van 4 megapixels zal dus in principe een betere afdrukkwaliteit geven dan
een beeld. Bij digitale camera's heb je twee zoom- '
een beeldinstelling van een halve megapixel. In praktijk
mogelijkheden, de optische zoom en digitale zoom.
zal je echter gauw op een bovengrens stoten. Vanaf
Een optische zoom bestaat uit verschillende glazen
een bepaalde resolutiewaarde ga je geen merkbaar
lenzen die ten opzichte van elkaar kunnen bewegen.
verschil in kwaliteit waarnemen, terwijl de beslands-
Digitale zoom daarentegen is simpelweg het digitaal
grootte wel toeneemt naarmate het aantal megapixels
vergroten van een onderdeel van een foto. Hierbij
stijgt. En een grotere bestand grootte betekent minder
gaan echter veel details verloren. Bij de aanschaf van
beschikbare opslagcapaciteit
een camera laat je je dus best niet (ver)leiden door de
ook meer kracht van je computer om de fotobestanden
ogenschijnlijk spectaculaire prestaties van een digitale
te behandelen. Wie al eens moeilijkheden heeft on-
(zie verder) en het vereist
zoom. Je kiest best voor een degelijk optisch zoom-
dervonden met versturen van foto's als e-mail bestand
occulair. Bij een compacttoestel volstaat een optisch
weet meteen waaraan dit ligt: te veel megapixels!
zoombereik van 7x ruimschoots. Voor normale fotografie is een toestel met resolutie van 5 megapixels ruim voldoende en voor de meeste toepassingen heb je zelfs zelden meer dan 3 megapixels nodig. Ben je zinnens om je foto's louter te bekijken op een TV- of computerscherm of te verspreiden via internet, stel dan in op een zo laag mogelijke resolutie. Als je rekening houdt met het feit dat de kostprijs toeneemt naarmate het aantal megapixels stijgt, dan is het dus niet noodzakelijk interessanter om een toestel aan te schaffen uit een duurdere prijsklasse waarvan de mogelijkheden toch grotendeels onderbenut blijven. Wil je foto's op groot formaat (groter dan 30 x 40 cm) afdrukken, uitgebreide beeldbewerkingfuncties
toepas-
sen of foto's voor grafische doeleinden gebruiken, dan ligt een toestel met hogere resolutie (vanaf 10 megapixels) meer voor de hand.
'MI ni t
ov
rt»
cim
J >i II
Digitale fototoestellen worden steeds aangeprezen met
Volgende bijdrage
vermelding van het aantal megapixels. Hierbij lijkt de stelling te luiden: hoe meer, hoe beter. Dit vereist een
De kunst van de fotografie is omgaan met licht. In een
woordje uitleg. Een pixel is de kleinste eenheid of stip
volgende bijdrage bespreken we dan ook de verschil-
op een scherm waarvan de kleur of helderheid digitaal
lenden belichtingsinstellingen
kan worden vastgelegd. De maat voor het aantal pixels
toestel.
van het digitaal foto-
op een bepaalde oppervlakte is de resolutie. Een megapixel is gelijk aan een miljoen pixels. Hoe hoger
Frederik Fluyt
veroorzaakt doordat
•...•...
extra aandacht
Denise (75 jaar) gaat tweemaal per week naar
De meeste valparthen gebeuren bij volgende
de supermarkt in de buurt om haar inkopen te doen. Op een zekere dag struikelde ze over een losliggende
1. bij het opstaan uit bed, bij het op een stoel staan, bij het in- of uitstappen van het bad of de douche;
steen en door het gewicht van haar
boodschappentas
verloor ze helemaal het even-
2. bij het afdalen van een trap;
wicht. Daardoor viel ze met een smak op de grond.
3. bij het fietsen;
Dankzij de hulp van een vriendelijke voorbijganger
4. bij het wandelen op een oneffen ondergrond;
raakte ze gelukkig nog thuis, ondanks haar be-
5. bij het uitvoeren van huishoudelijke taken.
bloede knieën. Ook in huis heeft Denise al enkele valpartijen achter de rug: gestruikeld over het tapijt,
Sommige personen verrichten deze of andere taken
gevallen over het speelgoed van de kleinkinderen,
niet meer uit angst om te vallen. Nochtans is bewegen
... Toch wil Denise zo lang mogelijk thuis blijven
essentieel voor een goede conditie. Anders worden de
wonen.
gewrichten stram, neemt de spiermassa af en ga je net sneller vallen.
Misschien herken je jezelf wel in het verhaal van Denise. Veel kans toe overigens, want een derde van
Volgende IIps kunnen helpen om valpartijen I
de 65-plussers valt minstens één keer per jaar. Bij 75-plussers loopt dat aantal op tot de helft. Regelmatig
Experimenteer nooit met medicatie. Raadpleeg je
zijn er lichamelijke letsels, maar soms heeft een val-
arts wanneer je pijn hebt.
partij ook psychologische gevolgen. Enkele eenvoudige ingrepen kunnen een val helpen voorkomen.
-
Ga tijdig bij de oogarts op controle als je merkt dat je zicht erop achteruit gaat. Draag indien nodig een bril.
Beweeg minimaal drie maal per week 30 minuten (vb. wandelen, fietsen, tuinieren, ...). Kom steeds rustig recht uit zithouding. Draag stevige, gesloten schoenen. Laat niets op de grond rondslingeren. Laat tegels en tapijten vastleggen. Zorg voor voldoende verlichting. Zorg voor een goede trapleuning. Gebruik stevige ladders en trapjes of laat een andere persoon het werk doen dat je niet kan van op de grond. Zorg ervoor dat je bed een goede hoogte heeft, zodat je er gemakkelijk in en uit kan stappen. Zorg dat meubels niet te dicht bij elkaar staan. Voorzie steeds voldoende ruimte om gemakkelijk te bewegen. Bevestig losse draden aan de muur. Mocht je toch len val komen, dan kunnen volgende voorzorgsmaalregelen
het Inroepen van hulp ver-
Plaats je telefoon op een centrale plaats in huis of gebruik bij voorkeur een draagbare telefoon die je steeds kan meenemen. Leg bij je telefoon een lijst met belangrijke telefoonnummers (hulpdiensten, huisarts, familieleden, vrienden, ...) of programmeer ze in je telefoon. Huur een noodoproepsysteem bij je ziekenfonds. Dit is een toestel dat wordt aangesloten via de telefoonlijn. Het bijhorende medaillon wordt om de hals of pols gedragen. Hiermee kan je door een eenvoudige druk een alarm geven in noodsituaties. Het alarm wordt doorgestuurd naar een centrale die 24 uur op 24 bereikbaar is en dit 7 dagen op 7. De centrale gaat vervolgens op zoek naar een persoon die je zo snel mogelijk te hulp kan snellen. Meer info kan je vinden in de folder 'VaIpreventie bij senioren', die in de kantoren van de Liberale Mutualiteiten te verkrijgen is. Mario Schelfhout, de Regionale
vzw Ondersteuning
Dienstencentra
in Thuiszorg &
van de Uberale Mutualiteit
-.-
·,_...
.• ....•
. . .•.
...•...
onterechte conclusies .
•
.
.
Is mijn mening wel juist? Is een meningsverschil
nu zo erg?
Welke {Jositieve ervaringen had ik met de betrokkene?
..
.•.
..
.•
.
.•.
•...
Actualiteit_-ll
In gesprek met Marc Van Ranst, commissaris Mexicaanse griep Naar aanleiding
van alle berichten en doemscena-
rio's rijzen er wel wat vraagtekens caanse griep bij de ouderen. berichtgeving
is het moeilijker
bomen te onderscheiden. informatie
over de Mexi-
Met de dagelijkse
de coördinator
voor de Mexicaanse
griep uit samen met de verantwoordelijken Ouderenraden
vogel - en menselijk griepvirus. Er is al heel veel geschreven over de Mexicaanse
en gepalaverd
griep.
Is ze dan zoveel erger/gevaarlijker?
om door het bos de
De ouderen vinden geen
op maat. Daarom nodigde de Vlaamse
Ouderenraad
sprong heeft, nl. een versmelting van het varkens -,
van de verschillende
van de
gemeenschap-
De ernst van de Mexicaanse griep is gelijk aan de ernst van een gewone jaarlijkse griep. Ook tengevolge van de seizoensgriep sterven elk jaar een 1000-tal mensen in België. Bij de eerste gevallen werden stalen genomen en onderzocht om het nieuwe griepvirus te leren kennen.
pen in België.
Nu geweten is dat het om een gewone grieptoestand Wat is het verschil tussen de Mexicaanse de jaarlijks weerkerende
griep en
griep?
gaat, is ziekenhuisopname
en quarantaine normaal
niet nodig. Dit betekent niet dat we de Mexicaanse griep mogen minimaliseren; maar wel dat ze moet
De jaarlijkse griep noemen we de seizoensgriep
behandeld worden als een gewone griep.
of wintergriep. Het is een acute infectie van de
Van iedereen wordt verwacht voorzichtig te zijn zodat
luchtwegen die veroorzaakt wordt door verschil-
besmetting zoveel mogelijk voorkomen wordt. Het is
lende griepvirussen. Daarvoor wordt ieder jaar een
de bedoeling dat de verspreiding vertraagd wordt in
nieuwe cocktail voor vaccinatie gemaakt die aan-
afwachting van een vaccin.
gepast is aan de veranderingen die het virus onder-
Door het stijgend aantal ziektegevallen is het niet
gaan heeft. Dit vaccin is enkel doeltreffend tegen
langer zinvol alle contacten en mogelijke besmettingen
de seizoensgriep van dat jaar. Je kan je elk jaar
te volgen.
laten vaccineren vanaf 1 oktober, ook dit najaar. En deze jaarlijkse vaccinatie raden we alle 65-plussers
Is er dan een paniekreactie
aan.
die nergens voor nodig is?
De Mexicaanse griep of NH1 N1 is voor de eerste keer vastgesteld in Mexico in maart van dit jaar en
We stellen sinds een tijdje vast dat de Mexicaanse
vandaar de naam. Het gaat om een nieuw men se-
griep niet erger is dan de gewone griep. We kunnen
lijk griepvirus dat een gemengde genetische oor-
niet echt voorspellen of er de volgende maanden een
"Vooral kinderen zijn overbrengers van griep. "
grote uitbreiding komt, maar de mogelijkheid bestaat
Zo'n 80 % van de rusthuisbewoners worden elk
dat 1/3 van de mensen besmet geraakt en ziek wordt,
jaar gevaccineerd tegen de wintergriep. Daarnaast
maar dat is het pessimistische scenario. Dat heeft wel
is het belangrijk dat alle zorgpersoneel zich laat
aangezet om plannen te maken zodat diensten (bij-
vaccineren. Dit kunnen we doortrekken voor de
voorbeeld de ziekenhuizen, gemeentelijke diensten, ...)
Mexicaanse griep. Zo kunnen we het risico in woon-
nog verder kunnen werken als er veel afwezigen zijn.
zorgcentra en ziekenhuizen verkleinen; maar echt elimineren kun je het risico ook hier niet.
Stocks van mondmaskers en virusremmers worden
De hygiënemaatregelen
per provincie aangelegd om voorbereid te zijn voor
voor de ouderen, nl. vaak de handen wassen,
zijn natuurlijk ook geldig
het geval er een ernstige toename van ziektegevallen
niezen en hoesten met een zakdoek voor de mond,
komt. Dit hoeft ons niet in paniek te brengen, integen-
wegwerpzakdoeken
deel het geeft de zekerheid dat de aanpak goed is
Mondmaskers helpen niet als preventief middel.
gebruiken.
Enkel als de huisarts het nodig vindt, zal hij mond-
georganiseerd.
maskers bezorgen voor gebruik door de zieke zelf, Wat kunnen we als ouderen doen om ons te beschermen
tegen de Mexicaanse
griep?
zodat via speeksel partikels bij niezen en hoesten het virus zich minder kan verspreiden. Als het vaccin voor de Mexicaanse griep klaar en
Vooral kinderen zijn overbrengers van griep.
voldoende in voorraad is, kan je je laten vaccineren
Daarom is het wijs dat koortsige kinderen, hoes-
tegen de Mexicaanse griep. We verwachten het
tende en niezende kinderen niet op bezoek gaan bij
vaccin in het vroege najaar.
de grootouders of overgrootouders
thuis of in het
Het is vooral belangrijk te weten dat een virusrem-
rusthuis. Evenmin is het aan te raden om zieke kin-
mer (bijvoorbeeld Tamiflu) geen preventieve wer-
deren, die niet naar de opvang mogen, af te zetten
king heeft. Deze medicatie kan de ziektetoestand
bij de grootouders als deze zelf al een hoger risico
met één dag verkorten indien deze in een vroeg
hebben.
stadium van de griep wordt genomen. Het is ook
Ouderen daartegenover dragen griep minder over.
goed om weten dat zulke medicatie vaak maag last .
Dit komt doordat de slijmvliezen droger zijn.
geeft, wat ook geen pretje is. Waarom zijn de 65-plussers risicogroep voor de Mexicaanse nummer
griep? Is dat alarmfase
1 voor iedere oudere persoon?
65-plussers worden voor alle griepen tot de risicogroepen gerekend. Dit heeft te maken met het feit dat door een verzwakt afweersysteem vaker complicaties optreden. Het zijn juist deze verwikkelingen die een griep gevaarlijk maken. Gezonde ouderen, ouderen die zich goed verzorgen als ze griep hebben, genezen van de opgelopen infectie zoals de jongere mensen na
+1-
een week.
Momenteel blijven de 60-plussers in de verschillende landen meer gespaard van de Mexicaanse griep. De overdracht van het virus gebeurt vooral door het
reizen. 75-plussers maken minder vliegreizen en blijven
bed wil blijven, heb je waarschijnlijk griep. Bij griep heb
dus zo meer gespaard. De Mexicaanse griep komt
je geen zin om te eten, geen goesting om TV te kijken,
trouwens meest voor in de scholen.
heb je spierpijn en misschien ook hoofdpijn, keelpijn,
Mensen die geboren zijn voor 1957 dragen bovendien
hoest je en ben je mogelijk ook kortademig, Een griep
in hun lichaam de herinnering aan de Spaanse griep
is dus wel wat meer dan een verkoudheid.
(H 1N1) of een variant daarvan. Dat is de beste herin-
Als je griepsymptomen
in deze periode hebt, wordt je
nering omdat het de eerste kennismaking was met dit
ziek zijn benoemd tot Mexicaanse griep. Momenteel
griepvirus; dat is vergelijkbaar met de herinnering aan
worden niet meer van alle zieken stalen geanalyseerd
je eerste lief. We noemen dat de 'antigene erfzonde'
in het Wetenschappelijk
Instituut voor Volksgezondheid
waardoor oudere mensen nu beter én op natuurlijke
(WIV). Enkel nog een aantal via de huisartsenpeilprak-
wijze beschermd zijn.
tijken voor verdere gegevensverzameling,
de evolutie
Ook bij vroegere epidemieën zag men dat oudere
te kunnen volgen en de zoektocht voor vaccinatie en
mensen in de eerste periode minder getroffen werden
verdere behandeling.
door het virus. Een toename van besmetting is in een
Het is uiteraard best om je arts op huisbezoek te vra-
latere fase wel mogelijk voor de oudere mensen, On-
gen als je vermoedt dat je griep hebt.
danks de antigenen kunnen oudere personen toch ziek worden van het huidige AH1 N1-virus, maar de ziekte
En als we de Mexicaanse
griep hebben?
kan zich minder uitgesproken manifesteren. Er valt dus voor ouderen niet direct veel te vrezen.
Voor gezonde mensen, ook gezonde ouderen, volstaat het om uit te zieken en voldoende te
Zijn dan alle 65-plussers hoog risicodragers
drinken. Dat betekent een 5-tal dagen thuis blijven
voor de Mexicaanse
en rusten. Dit heeft als voordeel dat je weerstand
griep?
opbouwt en waarschijnlijk de volgende vijf jaar Neen, een gezonde 60-er heeft niet meer risico dan
beschermd bent tegen dit type griep. Voor oudere
een jongere persoon.
mensen daalt deze beschermende
immuniteits-
periode tot 2-3 jaar. Zijn de 65-plussers als risicogroep
dan de eersten
die het vaccin zullen krijgen?
De huisarts zal dan geen virusremmer (bijvoorbeeld Tamiflu) voorschrijven. Indien toch een virusremmer wordt gevraagd en voorgeschreven,
Mensen met een chronische ziekte komen als eerste
is er geen
terugbetaling van de kostprijs (30 euro),
in aanmerking voor het vaccin tegen de Mexicaanse
België heeft gekozen om met de virusremmers
griep; bij deze groep horen heel wat ouderen. Het
zorgzaam om te springen om resistentie te voor-
grote aantal bestelde vaccins zal niet in een keer
komen. Dit betekent dat we er proberen voor te
geleverd worden in België; de productie kan het grote
zorgen dat het virus geen weerstand opbouwt
aantal niet tegelijkertijd aan. Bij iedere nieuwe levering
tegen de virusremmer. Dit is nodig om mensen
zal herbekeken worden welke doelgroep als eerste
met een verhoogd risico te kunnen helpen de griep
moet worden gevaccineerd. We mogen niet vergeten
door te komen en ook om medicijnen voorhanden
dat het vooral de kleine kinderen zijn die een griep-
te hebben in geval van ergere toestanden. Dus,
infectie overbrengen.
zoals voor antibiotica is het niet aangewezen veelvuldig gebruik te maken van antivirale middelen.
Hoe weten ik en mijn huisdokter
dat ik Mexicaanse
griep heb?
Mensen met een hoger risico, de oudste ouderen, verzwakte ouderen, ouderen met een chronische ziekte, met een ademhalingsziekte,
Als je koorts hebt, liefst met rust wordt gelaten en in
diabetes, nier
- of leveraandoening, een hartziekte, worden gehol-
"Een pandemie is een wereldwlj'd verspreide epidemie. 11
pen met een virusremmer om te voorkomen dat ze
niet schuldiger dan een gewone griep. Het volstaat
complicaties krijgen. Dit is aan te raden omdat hun
wel de nodige hygiëne in acht te nemen om besmet-
verweer tegen deze complicaties zwak is.
tingen proberen te voorkomen. Als je toch griep krijgt,
Als de dokter weet dat de griep gevaarlijk is voor een patiënt, zal hij een behandeling met een
'
is huisarrest en rust nodig. Wie een zwakkere gezondheid heelt, krijgt een steuntje om deze griep te boven
virusremmer aanbevelen. Je krijgt deze medicatie
te komen. België is goed voorbereid voor het geval de
onmiddellijk gratis van je huisarts.
ziekte bij veel mensen zou uitbreken. Dit is echter geen reden om paniekerig te worden want het gaat om een
Volstaat het dat we in oktober de nieuwe griepvac-
variant op de jaarlijkse griep. Een laatste raadgeving:
cinatie halen? Of omgekeerd,
eet gezond en beweeg veel, dit is voor elke mens op
hebben we genoeg
aan het vaccin tegen de Mexicaanse
griep?
elke leeftijd van belang.
Neen, dit jaar zijn er twee vaccinaties nodig, maar dat
080099 777: Naar dit nummer mag u bellen voor een
is uitzonderlijk, eentje tegen de Mexicaanse griep en
antwoord op al je vragen en bekommernissen
eentje tegen de seizoensgriep.
Mexicaanse griep. Het griepcommissariaat
In 2010 zullen beide vaccins verwerkt worden in één
wat er leeft bij de oudere bevolking.
vaccin en dan heb je dus genoeg aan één spuitje. De
Meer informatie is te vinden op
pandemie die we nu kennen, wordt op termijn een
www.inlluenza.be.
gewoon virus. Mie MoerenVroeger sprak men altijd van een epidemie.
Waarom
spreekt men nu van een pandemie? Een pandemie is een wereldwijd verspreide epidemie. We kunnen nu spreken van een wereldgriep of pandemie omdat de Mexicaanse griep in vele landen aanwezig is. De Wereldgezondheidsorganisatie kondigde
(WHO)
onlangs een hogere fase aan. Betekent
dit dat de pandemie
erger en erger wordt?
De fasering van de WHO duidt niet op het ernstiger worden van de Mexicaanse grieppandemie,
het blijft
een griep die vergelijkbaar is met een seizoensgriep, maar het pandemisch alarm wordt verhoogd. Een hogere fase geeft een grotere verspreiding aan, de griep werd in een groter aantal landen vastgesteld. Dit is dus verschillend met de schaal van richter die gebruikt wordt om de kracht van aardbevingen aan te geven. En als besluit? Zoals de Mexicaanse griep zich nu presenteert, is ze
hout - OOK
over de
weet graag
.- . . -.,
.. .-
.
•••••••••
..
Mannen~lblijken alerter vom dergelijke onheilsteKens dan vrouwenill.'"Ze zijn vaak kleinzeriger dan vrouwen en bovendienlIltreden de hartproblemen biJlI' hen~lvaaK vroegeltl~oP!!,1 rond]lhun vijftigste BiJ~'~ vrouwen ligt••.• die~ leeftijd hoger~,1 tussen~lde 60 en 70 jaari.~ORlldie leeftijd zijn~ldemeeste mensen a~11 uit)lhet economische circuit verdwenen. Zellmoeten~ldus~lnietzonodig~lnaa~ deJ dokternals ze zierilniet goed voelen~,voo~ een attest voor de werKgever. Daarnkomt nog]lbiJ~'1 dat vrouwenl de~lneiging hebBen zichzelf weg te cijferen voor tiun omgevinglienDlminder gemakkelijk hulp- zoeKen.
Verenigingsnieuws Vrijwilliger in de kijker: Georgette Wertz
Hoe bent
u
als vrijwillige betrokken
geraakt
bij de afdeling? Toen ik met brugpensioen ging, had ik de behoefte om actief te blijven en eventueel vrijwilligerswerk te verrichten. Toch voelde ik me nog iets te jong om bij een tradionele gepensioneerdenvereniging
aan te sluiten. Om
niet bij de pakken te blijven zitten, nam ik dan maar zelf het heft in handen en richtte in 1997 een afdeling op gericht op de burggepenioneerden
en jong-senioren
van de regio Brugge. Het zou een vereniging worden waar leeftijdsgenoten elkaar konden treffen en met een activiteitenaanbod
afgestemd op de behoeften en
interesses van de jongere senioren. Restte mij een naam te vinden voor de nieuwe afdeling, waaruit het dynamische karakter duidelijk kon worden afgeleid. De afdeling 50 Actief was geboren. Na meer dan 10 jaar kunnen we zeggen dat dit concept geslaagd is. Niet alleen wisten we op korte termijn een behoorlijk ledenaantal uit te bouwen, naar het voorbeeld van 50 Actief Brugge werden ook elders in West-Vlaanderen een tiental 50 Actief afdelingen opgericht. De laatste jaren wordt er ook nauwer samengewerkt met andere afdelingen onder de LBV-koepel, de Liberale Mutualiteit, de Liberale Vrouwen en het Willemsfonds. Naast een eigen programma, kunnen we op deze manier een ruim aanbod van activiteiten en voordrachten bundelen en verruimen we de publieke betrokkenheid. De samenwerking heeft ook tot gevolg dat we de deelnameprijs van de activiteiten kunnen drukken. Een winsituatie dus op alle vlak. Hoe zou
u precies uw
taak binnen de afdeling
beschrijven? Bij de oprichting van de afdeling was ik een duiveltje-doe-al. Gaandeweg werden de taken verdeeld binnen het bestuur. Tegenwoordig bestaat onze bestuursploeg uit zes enthousiastelingen
die de
vereniging draaiend houden.
"teceteen draagt zijn steentje bl! en daar ben ik enorm blij om. Als voorzitter van de afdeling hou ik me vooral bezig
11
Wat zou je graag verbeterd zien in onze vereniging?
met het samenstellen van het activiteitenprogramma en de praktische voorbereiding van de activiteiten.
Ik denk dat we moeten streven naar meer afstemming
Zo ben ik op dit moment druk bezig met het samen-
tussen de verschillende afdelingsvormen
stellen van de kalender van het werkjaar 2010. Ik hecht
LBG, LVSW, ...) binnen de LBV. Bij de oprichting van
er veel belang aan om een kwaliteitsvol programma
50 Actief ervaarde ik enige scepis bij andere senio-
aan te bieden waar zowel culturele, ontspannende als
renafdelingen. Het is zeker niet de bedoeling om met
vormende activiteiten aan bod komen. Zo hebben we,
het concept van jong-gepensioneerden-afdelingen
(50 Actief,
naast tal van voordrachten en sportieve activiteiten,
in concurrentie te treden met andere verenigingen. Ik
het afgelopen jaar computerlessen en een taal-
denk dat we eerder een nieuw publiek aanspreken dat
cursus Spaans ingericht en een rondreis in Frankrijk
niet meteen zijn gading weet te vinden in de eerder
georganiseerd langs de bekende wijnstreken. Ook
tradionele gepensioneerdenafdelingen.
de actualiteitswaarde van de ingerichte activiteiten
trouwens dat er in de praktijk uitwisseling en doorstro-
vormt voor mij een aandachtspunt.
ming van leden plaatsvindt. Wanneer we een wande-
Ik kijk voortdurend
We merken
rond welke onderwerpen en thema's tegenwoordig
ling of een voordracht over een actueel onderwerp
'in zijn' en op basis daarvan maak ik afspraken met
inrichten, dan komen daar steevast ook zeventigers op
voordrachtgevers
af. Dat is wat ik wil duidelijk maken: een werking voor
of richten we activiteiten in. Daar-
naast maak ik deel uit van de Stedelijke Seniorenraad
jong-senioren heeft meer te maken met de inhoud, dan
Brugge en ben ik bestuurslid van LBV West-Vlaanderen
met de leeftijd.
en lid van de Raad van Bestuur van LBV. Steek je veel tijd en energie in je vrijwilligerstaken? Elke dag valt er wel iets te doen of te regelen. Gelukkig kan ik ook terugvallen op de bestuursploeg.
Bij de
inrichting van een activiteit kan je je soms niet voorstellen wat er allemaal bij komt kijken: het onthaal, de inschrijvingen, stoelen en tafels klaarzetten, ... iedereen draagt zijn steentje bij en daar ben ik enorm blij om. Waar haal je de motivatie vandaan? Ik ben een bezige bij en moet steeds iets om handen hebben. Is het niet 50 Actief, dan wel mijn kleinkinderen of het onderhoud van mijn tuintje. In het verenigingsleven speelt uiteraard ook het sociale aspect een rol. Alhoewel het niet altijd rechtstreeks geuit wordt, voel je de appreciatie van de mensen waarvoor je je inzet. Ik ben gevoelig voor signalen die tevredenheid uitdrukken en probeer mezelf voor de uitdaging te zetten om het de volgende keer nog iets beter te doen. Als vrijwilliger moet je flexibel zijn en steeds rekening houden met de omstandigheden
en de tijdsgeest.
.
'Eet: werking .
voor jong-senIoren heeft meer te maken met de inhoud, dan met de leeftijd. n
Wat als we allemaal hetzelfde waren .., Sociuml als beweging
'interculturele dialoog' - een begrip dat beide elementen combineert. Interculturele dialoog is altijd transgenerationeel.
Het
betekent het erkennen van het zingevingsysteem
van
de ander en het aanspreken van het eigen zingevingSociumi is een pluralis-
•
SOC1L-\W'\1 burgerschap'
systeem. Deze interculturele dialoog is een verrijking
tische sociaal-culturele
binnen de samenleving. Burgers weten, ondanks hun
beweging die ijvert voor
verschillende culturele achtergrond, op basis van we-
actief burgerschap. 'Actief
derzijds begrip, toch harmonieus samen te leven.
staat voor het opnemen van maatschap-
pelijke verantwoordelijkheid
binnen de samenleving,
We kozen het Straatsalon als titel, omdat dit twee
engagement uit goed gevoel of bewuste overtuiging,
tegenstrijdige concepten bij elkaar brengt: namelijk de
een levensstijl die verder reikt dan wat op zijn 'minst'
publieke ruimte in paradox met het vertrouwde huise-
wordt verwacht. Kortom: het gaat om belangeloze
lijke en het gezellige waar vrienden worden ontvangen
inzet omwille van het algemeen belang en op basis
in het salon. We willen immers mensen samenbrengen
van vrijwilligheid. Sociumi wil dan ook de participatie
in de publieke ruimte en hen uitnodigen tot dialoog. Dit
en de inzet van elk van ons activeren en de drempels
zijn uitingen van actief burgerschap.
voor het 'actief zijn' wegwerken. Concreet wil Sociumi burgers mobiliseren door (o.a.) het promoten van de
Het doel van onze campagne is mensen bewust
participatie-idee via campagnes en acties.
maken en hen sensibiliseren over de thema's actief burgerschap en diversiteit. We willen het publiek uitdagen en prikkelen om zelf drempels te overwinnen
De campagne 'Hel slraatsalon'
en tegenstellingen opzij te zetten en zo tot interactie en Sociumi lanceert in het najaar 2009 haar campagne
dialoog te komen. Actief burgerschap is voor iedereen!
HET STRAATSALON. 'Wat als we allemaal hetzelfde waren ...'.
De lancering van de campagne vindt plaats op 29 oktober 2009 op de Kouter te Gent met een pers- en pu-
Diversiteit en actief burgerschap zijn de thema's die
blieksmoment. Het Straatsalon houdt er drie dagen halt
tle/m
in de campagne centraal staan. Gezien 'diversiteit' als
(29/10
een toestand kan worden benaderd en 'actief burger-
In Leuven wordt het Straatsalon georganiseerd op het
schap' handelingsperspectieven
Martelarenplein van 17 tot 19 december 2009. In 2010
biedt, kiezen we voor
31/10) en reist daarna door naar Leuven.
"Concreet omvat onze campagne
een straattentoonstelling met zithoek.
doet het Straatsalon ook de andere provincies aan.
J/
Uitstap naar Valkenburg
Tenslotte bieden we in een tweede fase lokale besturen en organisaties de mogelijkheid aan de tentoonstelling
Op 1 juni vertrokken een 30-tal personen naar het
te ontlenen en in de eigen gemeente te organiseren.
Nederlandse Valkenburg.
Concreet omvat onze campagne een straattentoon-
Op de heenreis werd gestopt in Hasselt voor het mid-
stelling met zithoek.
dagmaal en een stadswandeling.
Er is enerzijds de tentoonstelling d.w.z. beelden opgehangen aan een hekwerk en neergezet in een publieke
Tegen de vooravond werden we in hotel Monopole
ruimte op een plaats met veel passage. We lieten ons
heel enthousiast onthaald door de uitbaters van hotel.
inspireren door het project 'good50x70', 'the project
Na een korte voorstelling kon iedereen genieten van
that he/ps socia/ communication'.
een welkomstdrankje
(zie foto)
en een souveniertje van het huis.
De beelden (beeldend ontwerp, affiche, poster, ...) voor
Er werd animatie ingericht om ons het leven zo aange-
de tentoonstelling werden gecreëerd door de studen-
naam mogelijk te maken, bingoavond, dansavond, een
ten grafische vormgeving van de hogescholen Gent
heel sfeervolle afscheidsavond ...
en Brussel. Ze kregen de opdracht een 'visual' (50x70) te ontwerpen voor de campagne. Hieraan werd een
Overdag echter werd er op dit kort verblijf heel wat
wedstrijd gekoppeld.
rondgereden en bezocht: een rondrit langs de Mergel-
Naast de tentoonstelling is er gemakkelijk zitmeubi-
landroute met gidsing, bezoek aan de Abdij van Val
lair zoals uit een 'echt' salon. In het salon worden de
Dieu en brouwerij,bezoek aan het Kasteel van Hoens-
bezoekers ontvangen, ze kunnen er terecht voor een
broeck, het museum van de smaak in Herve, ...
babbel/begroeting
De boottocht in het bassin van de Maas, het bezoek
en krijgen informatie over Sociumi
aan Maastricht en een rondrit met een treintje in de
en haar campagne.
mergelgrotten van Valkenburg, die eigenlijk volledig Naast de eigen activiteiten voorzien we tijdens de campagne ook een randprogramma.
We bieden
externe organisaties een platform aan om een activiteit te organiseren, een product/methodiek
ingericht zijn om in tijden van oorlog onder te duiken en onder de grond te leven, mogen we zeker niet vergeten.
voor te stellen
op vlak van diversiteit/ interculturele dialoog.
Kortom het werd een korte maar heel drukke week met
De Liberale Beweging voor Volksontwikkeling en het
tevreden deelnemers.
Afrikaans Platform zullen er op 30 oktober (14.00 16.00u) hun diversiteitproject 'Boyokani' voorstellen.
Uitstap naar La Vendee Geïnteresseerden kunnen langskomen om een beetje van de Afrikaanse cultuur op te snuiven.
Niet zo lang na onze vorige uitstap naar Valkenburg
De DVD opname zal getoond worden en de stand
werd de volgende reis met evenveel succes ingericht.
zal voorzien zijn van enkele lekkernijen. Indien er
Les Jardins de l'Alantique gelegen op een 12 tal kilo-
voldoende geïnteresseerden zijn kan er ook een
meter van Sable d'Olonne werd opnieuw een voltreffer.
intercultureel spel gespeeld worden.
Mede dankzij de prachtige ligging,vlak aan de haven,
Geprikkeld?' Kom gerust langs om ons Straat-
werden ook nog eens culinair verwend. Het weer was
salon te bezoeken en onze tentoonstelling te
prachtig zodat we ook volop van het buitenzwembad
bezichtigen. Deze is gratis toegankelijk.
konden genieten.
Gerda De Naer, Coördinator Sociumi vzw www.sociumi.be
We hadden uiteraard ook een heel zwaar programma. We maakten een boottocht naar het fort Boyard, we
Na een moeilijk begin werd door hard werken van het dagelijks bestuur uiteindelijk resultaat geboekt. Onder voorzitterschap van de heer Oscar Willems en de leden van het dagelijks bestuur werden tal van activiteiten opgezet. Naast de activiteiten wordt er iedere 3de donderdag van de maand een ontmoeting en ontspanningsnamiddag
georganiseerd dat heel wat
bijval kent. Wij organiseren ook tal van evenementen zoals theaterbezoeken , fietstochten, kooklessen , vormingsdagen,
fabrieksbezoeken, wij hebben ook
deelgenomen aan het behoeften onderzoek voor bejaarden, kooklessen en bloemschikken. Voor onze wandeling konden wij rekenen op een vijfentwintigtal deelnemers en beschouwen het dan ook als succesvol. De wandeling ging door onder leiding van een ervaren gids die het reilen en zeilen in de streek van het Walen bos, een natuurgebied met een enorme rijkdom aan flora en een schat aan inheemse bomen, goed kent. Het vertrek was voorzien aan het mooie en unieke hadden een degustatie van oesters, bezochten La
Tienbunderhof (vooral gekend voor zijn uniek en enig
Venise Verte en voor de dappersten onder ons werd
Tirools kader). Vervolgens ging het door het Walenbos
een bezoek aan vismijn gepland om 6 uur 's morgens
langs een struisvogelkwekerij
om toch de visveiling te kunnen meemaken.
uiteindelijk bij een erkende wijnboer te arriveren, die de
en vele holle wegen om
Voor diegene onder ons die het een beetje rustiger aan
nodige uitleg gaf, het aanplanten, verzorgen, snoeien
wilden doen was er animatie in het hotel en de moge-
en uiteindelijk het degusteren van de wijn.
lijkheid tot welness. Zeker een aanrader voor zij die deze streek nog niet bezochten.
Aimee Oe Vos
Terugblik op 1 jaar actieve senioren Tielt-Winge Op maandag 13 april hielden onze actieve senioren van de afdeling Tielt-Winge een bos- en wijngaardenwandeling ter gelegenheid van hun 1 jarig bestaan. Onze afdeling werd opgericht op 30 april 2008. Na een wat moeilijke start mogen wij na 1 jaar werking terugblikken op een geslaagd jaar.
'vvte 'Een zee van goodwill' wil aanschaffen moet er vlug bijzijn, want er zIJnslechts een beperkt aantal exemplaren gedrukt!" Ons eerste jaar werken werd afgesloten na de wande-
AI zeer vlug wisten Suzy Coeck en Jacques De Guffroy,
ling met een welverdiend hapje en drankje op het
huidig voorzitter van de Seniorenraad van Blanken-
mooiste terras van het hageland met een in uniek
berge en penningmeester
panorama.
overtuigen deze uitdaging aan te gaan, een rollenboek
Christiane Verbruggen
LBG Blankenberge, te
te maken' en ons in te schrijven voor de wedstrijd." Voor de totstandkoming
van het rollenboek 'Een zee
Seniorenraad Blankenberge stelt rollen boek voor naar aanleiding van wedstrijd ouderenweek 'Uitgebold? Ingerold!'
van goodwill' werd begin dit jaar een werkgroep opge-
Op zaterdag 27 juni 2009 vond in de feestzaal van
dagelijks inzetten als vrijwilliger in onze stad.
richt. Naast de vele foto's, tekeningen, spreuken, gedichten en een verjaardagskalender
brengt het boek,
naar de hand van auteur Ria Van De Ven, een aantal boeiende verhalen over actieve senioren die zich nog
het Stadhuis te Blankenberge de voorstelling plaats van het rollenboek 'Een zee van goodwill' waarin een
Eén exemplaar gaat naar het Vlaams Ouderen Overleg
aantal nog zeer actieve Blankenbergse senioren in de
Komitee, waarmee de deelname aan de wedstrijd
kijker worden geplaatst.
'Rollenboek' definitief zal worden. De winnaars van de wedstrijd zullen bekend gemaakt worden in de 'Oude-
Het idee voor het maken van dit boek is er gekomen
renweek' die plaats vindt van 16 november tot en met
nadat de Vlaamse Ouderenraad vorig jaar met de
22 november 2009.
slogan 'Uitgebold? Ingerold!' het startschot gaf voor de Ouderenweek 2008.
Wie 'Een zee van goodwill' wil aanschaffen moet er vlug bijzijn, want er zijn slechts een beperkt aantal
Daarbij werd ook een wedstrijd uitgeschreven voor
exemplaren gedrukt! Het boek is te koop voor 19,00
het beste 'Rollenboek'. De Vlaamse Ouderraad wil
euro en kan besteld worden via de Seniorenraad of via
daarmee een duidelijk signaal geven naar de bevol-
de onthaaldienst van het Stadhuis.
king, de media en het beleid, over het belang van de verschillende rollen die de senioren nog dagdagelijks
Info: Tel. 050/429942
opnemen in onze maatschappij.
.WWW.seniorenraad-blankenberge.be
Nadine Fiems
/tDank7ij een sponsoring van de Liberale Mutualiteit zijn de veiligheidsvestjes voor begeleiders gratis beschikbaar" Centra voor kortverblijf toegankelijker
DVD bestellen door contact op te nemen met het landelijk secretariaat op het nummer 02/538.59.05
Om diverse redenen kan een centrum voor kortverblijf tijdelijk opvang bieden voor ouderen die zórg of toezicht nodig hebben, bijv. wanneer de familie-
Gratis veiligheidsvestjes voor begeleiders
leden die voor de oudere zorgen met vakantie gaan of wanneer de partner ziek is. Het vinden van een vrije ka-
In onze afdelingen worden heel wat fiets- en wandel-
mer vraagt echter heel wat speurwerk. Met het 'digitaal
tochtjes georganiseerd.
netwerk kortverblijf' willen de provincies de zoektocht
hierbij niet uit het oog verloren worden. Speciaal
naar een kamer kortverblijf vereenvoudigen.
voor begeleiders van deze activiteiten stelt de LBV
Op een website krijgt de vrager van een kamer kort-
reflecterende veiligheidsvestjes
De verkeersveiligheid
mag
ter beschikking
verblijf een overzicht van alle beschikbare kamers op
aan de afdelingen. Op deze wijze worden groeps-
datum en binnen een bepaalde regio. Via de website
verplaatsingen
kan meteen ook een aanvraag tot reservatie van
voor de andere weggebruikers.
op de openbare weg extra zichtbaar
een kamer verstuurd worden naar het centrum voor
Dankzij een sponsoring van de Liberale Mutualiteit zijn
kortverblijf.
de vestjes gratis beschikbaar.
Voor de centra kortverblijf biedt het instrument ook heel
Neem hiertoe contact op met de educatieve mede-
wat mogelijkheden:
werker van je provincie.
hun aanbod vrije kamers wordt
bekend gemaakt, reservaties en aanvragen worden sneller verwerkt, de administratie wordt beperkt, ". Het instrument werd ontwikkeld in de provincie Limburg in overleg met de sector en is opgestart in de voorbije maanden in alle Vlaamse provincies. De vrager van een kamer kortverblijf kan dus ook over de provinciegrenzen
heen een kamer zoeken via het
systeem. Meer info: Tel. 02/512.11.52
[email protected] Nadine Fiems
Boyokani Deze DVD kan gebruikt worden om binnen je afdeling gesprekken op gang te brengen rond het thema diversiteit. Geïnteresseerde
afdelingsver-
antwoordelijken
kunnen deze
/
..
..
..
LBV Virtueel ... Dat LBV een dynamische vereniging is, wist u al!
mensen die u
Dat onze vereniging op het wereldwijde web terug te
een beetje uit
vinden is was ook al langer bekend (www.lbwzw.be)
het oog verloren
Wat wel nieuw is, is onze fanpagina op Facebook.
bent.
Alleen indien u de laatste maanden op een andere
Blijkt ook dat
planeet heeft gewoond heeft u nog nooit over deze
het een efficiente manier is om je
sociale netwerksite gehoord. Recentelijk heeft een
netwerk te onderhouden en uit te
onderzoek uitgewezen dat steeds meer 55+'ers een
breiden.
profiel hebben aangemaakt.
Dus ... word als de bliksem lid van www.facebook.com
en maak ook
Naast het feit dat het gewoon leuk is om allerlei virtuele
van onze facebookpagina
hebbedingetjes
boeiden communicatie-instru-
naar vrienden te sturen is het ook de
ideale manier om opnieuw in contact te komen met
een
ment in deze bijzondere wereld.
.•.
~ -..::~~ ..~
Plantaardig versus dierlijk In een gewone voeding neemt vlees een belangrijke plaats in. In de meeste gevallen zelfs een te belangrijke
Wat is vegetarisme?
plaats want velen eten meer dan de maximale portie van 150 g vlees per dag. Vegetariërs vervangen vlees
Bij vegetarisme wordt voedsel vermeden dat verkregen
door plantaardige voedingsmiddelen
is door het doden van dieren.
ten, sojaproducten,
zoals peulvruch-
noten, zaden, enz.
Er bestaan verschillende soorten vegetariërs. Zo zijn er lacto-ovo-vegetariërs,
die geen voedingsmiddelen
Gezonde (plantaardige) en ongezonde
I~)
van geslachte dieren eten maar wel melkproducten en
r
eieren gebruiken. Lacto-vegetariërs eten wel melk-
Een belangrijk verschil tussen vlees en vleesvervan-
producten maar gebruiken geen eieren, veganisten
gers is het soort vet waaruit ze bestaan. Vetten zijn de
eten geen enkel dierlijk voedingsmiddel
belangrijkste energieleveranciers voor ons lichaam en
en pesco-
vegetariërs eten geen vlees maar gebruiken wel vis en
brengen essentiële vetzuren en vetoplosbare vitaminen
andere voedingsmiddelen
aan.
van levende dieren.
Vlees bestaat voornamelijk uit dierlijk vet (ook wel ver-
Waarom eten mensen vegetarisch?
zadigd vet genaamd) en heeft een negatieve invloed
Veel mensen eten vegetarisch uit ethische over-
terolgehalte in het bloed. Vleesvervangers daarentegen
op onze gezondheid. Zo verhoogt het o.a. het choleswegingen en omdat ze de wreedheden ten aanzien
bestaan voornamelijk uit plantaardige, onverzadigde
van dieren afwijzen. Sommigen eten vegetarisch uit
vetten en zijn minder schadelijk voor de gezondheid.
zorg voor het milieu omdat de productie van vlees
Ze hebben een verlagend effect op het cholesterolge-
ook bijdraagt tot de opwarming van de aarde, water-
halte in het bloed.
vervuiling, ontbossing, enz. Anderen zijn vegetariër vanuit filosofisch standpunt en de nieuwste trend is ve-
Daarnaast brengen natuurlijke vleesvervangers zoals
getarisch te gaan eten uit gezondheidsoverwegingen.
tofu, seitan en quorn minder vetten en dus energie aan
((Wiegeen melkproducten eet, staat eveneens voor het probleem van een te lage calciumaanbreng.
11
in vergelijking met de meeste vleessoorten. Natuurlijke
door te kiezen voor andere voedingsmiddelen die
vleesvervanqsrs zijn echter niet te verwarren met kant-
ook veel vitamine 812 bevatten, zoals melkproducten,
en -klare vegetarische burgers want deze bevatten
eieren en vis. Veganisten zijn aangewezen op een
minstens evenveel vet als de vetste vleessoorten.
vitamine 812-supplement omdat ze geen dierlijke
Noten en zaden brengen door hun hoger vetgehalte
voedingsmiddelen eten. De ijzerinname kan verhoogd
ook een niet te verwaarlozen hoeveelheid energie aan.
worden door te kiezen voor volkoren graanproducten, groenten, eieren, tarwekiemen en noten.
r Eiwitten hebben een opbouwende en beschermende
Wie geen melkproducten eet, staat eveneens voor
functie voor ons lichaam. Ze zijn niet alleen noodzake-
het probleem van een te lage calciumaanbreng. Dit
lijk voor het onderhoud, maar ook voor het herstel, de
kan voorkomen worden door steeds te kiezen voor
groei en de weerstand van ons lichaam.
calciumverrijkte sojaproducten. Wanneer een sojaproduct calciumverrijkt is, staat dit meestal aange-
Eiwitten aanwezig in dierlijke voedingsmiddelen
zoals
geven op de verpakking.
vlees, yoghurt, kaas en melk zijn eiwitten van een hoge biologische waarde. Ze bevatten alle essentiële aminozuren (bouwstenen van eiwitten) in de juiste
Wat zijn vleesvervangers?
hoeveelheid en kwaliteit. De eiwitten van plantaardige voedingsmiddelen
bevatten ook de nodige amino-
zuren maar niet allemaal in de juiste hoeveelheid. Door dierlijke en plantaardige voedingsmiddelen
Vleesvervanqers zijn er in vele vormen en soorten. De ene al wat lekkerder, gezonder en volwaardiger dan
met
elkaar te combineren is het aminozuurpatroon weer in
de andere. Hieronder zijn een aantal voorbeelden van vleesvervanqers te vinden.
evenwicht. -
Tofu is een kaas op basis van soja. Het is neutraal
Voor veganisten, die geen dierlijke voedingsmiddelen
van smaak en neemt gemakkelijk andere smaken
eten, is het belangrijk de juiste plantaardige voedings-
op.
middelen met elkaar te combineren. Goede combina-
-
ties zijn bijvoorbeeld:
soja. Tempeh heeft een minder neutrale smaak dan
granen met peulvruchten; noten en zaden met peulvruchten en tarwekiemen;
Tempeh is bereid op basis van gefermenteerde tofu. De consistentie is stevig.
-
Seitan is een graanproduct dat bereid wordt uit
aardappelen met peulvruchten en tarwekiemen;
tarwemeel. De structuur van seitan is vergelijkbaar
tarwekiemen en peulvruchten.
met deze van mals vlees. -
Onder granen wordt verstaan: bruine rijst, haver, gerst,
Quorn ziet eruit en smaakt naar vlees. Het wordt bereid op basis van een padden stoel.
boekweit, quinoa, maïs, boekweit, enz. Voorbeelden van peulvruchten zijn kikkererwten, linzen en bonen.
Sojaproducten, seitan, quorn, peulvruchten, noten en zaden kunnen vlees volwaardig vervanqen. Kies steeds voor de natuurlijke producten en laat en kant-
Een vegetarische voeding is qua aanbreng van
en -klare burgers en maaltijden links liggen.
vitaminen en mineralen vergelijkbaar met een gewone voeding. Toch is de aanbreng van vitamine 812 en ijzer
Meer informatie?
te laag door de afwezigheid van vlees.
Surf naar www.vegetarisme.be
De inname van vitamine 812 kan worden verhoogd
Elise Naessens
"Niet zozeer vrouwen kunnen mannen tot waanzin
naar een vogelkolonie te turen. Minutieus maakt hij er
drijven," waarschuwt de oude visser, "maar de wind:
ondertussen de nodige aantekeningen bij. Hij merkt
de wind en natuurlijk ook dat..." Hij maakt zijn zin niet
het dan ook nauwelijks op dat de bries al snel sterker
af, want de glimlach om de mond van George, de
wordt en eerst als de eerste zware regendruppels op
jonge onderzoeker, doet hem vermoeden dat die hem,
zijn hoofd vallen, richt hij zich op om zijn camera en
wanneer hij verder zou vertellen, in zijn gezicht zou
zijn notaboekjes in veiligheid te brengen.
uitlachen.
Terwijl de regen met bakken neergutst, maakt George
George, die helemaal naar het noordelijkst bewoonde
het zich in zijn tent zo comfortabel mogelijk: met zijn
eiland van Schotland is gereisd om de vogels te
sterke zaklantaarn in de nok, een dikke fleeze om en
bestuderen, laat zich door niets of niemand van zijn
een kopje zwarte thee dat hij zich bereidt, lijkt het wel
plan afbrengen.
een beetje op zijn studeerkamer. Niet voor lang echter,
'"t Is goed," zucht de visser wanneer de ander hem
want de wind sleurt en snokt aan de zeilen. Plots waait
twee briefjes van 50
t: toeschuift,
"ik zal je er morgen
één van de palen om en als George wil buitenstappen
rond de middag heen varen, dan is de zee het
om het piket dieper tussen de stenen te slaan, blaast
rustigst."
een windstoot het hele zeil de lucht in. Gasfornuis,
Hij belooft George twee dagen later weer te bevoor-
slaapzak, kleren: alles vliegt in het rond. Het is inmid-
raden of hem weer op te halen. Opgelucht dat de vis-
dels zo donker geworden dat hij nauwelijks nog een
ser met zijn duizend angsten eindelijk weer het anker
hand voor zijn ogen ziet. Het baat hem niet om als een
gelicht heeft, begint George zijn tent te installeren op
gek achter zijn spullen aan te hollen, want waar moet
het eilandje van nauwelijks enkele voetbalvelden groot.
hij ze opbergen? Met zijn jas en een stuk tentzeil over
Met diepe teugen ademt hij het zachte zeebriesje in en
zich probeert hij zich achter een stuk rots zo goed en
stelt zijn camera op op een ietwat verdekte plaats om
zo kwaad het kan te beschermen tegen de regen. De
/lEen donkere gedaante met vuurrode ogen brult hem weer wakker. "
uren kruipen voorbij zonder dat er ook maar enige be-
moeten zijn en na enkele kilometers doemen inder-
terschap op komst is en uiteindelijk sukkelt hij in slaap.
daad de zee en de stad in de verte op. Het lijkt wel of de geesten ons met alle macht de doorgang willen
Een donkere gedaante met vuurrode ogen brult hem
beletten want de wind gaat plots te keer dat het niet
weer wakker. Het beest dat zelfs voor George als bio-
netjes meer is. Elke trap doet pijn in de rug, de knieën
loog compleet onbekend is, wil zich op hem werpen.
en de kuiten en hoe meer we de stad naderen, hoe
In paniek slaat hij erop los met een tentstok, maar de
verder ze zich lijkt terug te trekken.
stok steekt dwars door het gevaarte heen. George
Eindelijk, na veel zweten, raken we er toch in. De wind
loopt weg, maar hij slaat zijn voet om, valt languit op
van over de Noordzee waait over de velden en door de
de rotsen en van de pijn verliest hij het bewustzijn.
straten, botst in de verte tegen de heuvels op en werpt
Wanneer hij 's ochtends weer bij zijn positieven komt,
zich als een razende terug, zodat hij van alle kanten
lijkt er niets meer aan de hand ...
tegelijk komt en naar alle kanten tegelijk waait.
Het koppeltje dat tegenover mij zat in de ruime salon
al meteen onthaald met een gekrijs dat door merg en
De wind die de mensen tot waanzin drijft: we worden van de jeugdherberg, staat op en wenst mij goede-
been gaat. Een man brult tegen zijn vrouw dat ze hem
nacht. De vrouw moet hartelijk lachen wanneer ik haar
de fucking sleutels moet geven en zij, met even over-
vertel dat we de volgende dag verder fietsen naar
slaande stem, dat hij haar met rust moet laten.
Inverness.
Uitgeput als we zijn, kunnen de binnenlandse zaken
Ik schenk er geen aandacht aan en verdiep mij verder
van het koppeltje ons weinig schelen, want we wil-
in het boek 'Scottish ghosts' dat ik die namiddag ge-
len zo snel mogelijk onze bed and breakfast vinden.
kocht heb. Het is al na middernacht als ik het verhaal
Karel denkt dat het even bergop is. Boven lopen twee
van George uit heb. Zoals de vriendelijke dame aan
jongemannen op ons af die het midden houden tussen
de receptie gevraagd heeft, doof ik als laatste het
junkies en skinheads: ze proberen een bloem die ze
licht wanneer ik naar onze kamer trek, maar vermits ik
net van een struik geplukt hebben tussen onze vingers
de lichtknop in de gang niet vind, moet ik op de tast
te duwen. We weigeren beleefd, waarop ze iets brom-
verder. Buiten raast de storm over de bomen en de
men dat we niet verstaan.
kruinen buigen als rietjes. Terwijl ik gefascineerd naar de donkere schaduwen tegen de bergen kijk, bots ik plots ergens onzacht tegenaan. Mijn hart slaat een slag over, maar het is slechts een verdwaalde slaapwandelaar die met een grom verder schuifelt. Wanneer ik 's morgens na een afgrijselijke nachtmerrie wakkerschrik, zijn mijn twee reisgenoten hun koffers al aan het pakken. Ik weet niet meer precies wat het was, maar een gedaante stak zijn hand op en riep mij iets toe in de zin van "don't go there!". Na het ontbijt fietsen we verder door de overweldigende natuur van de Highlands. In de namiddag maken we een stop in CulIoden, de Schotse versie van Waterloo, waar in 1746 het Engelse leger 500 haveloze en uitgehongerde Schotse verzetstrijders genadeloos in de pan hakte: de geest van de doden waart nog steeds over het nu verlaten slagveld. Volgens de kaart zouden we nu haast in Inverness
We keren terug en draaien langs het nog steeds ruziënde koppeltje de weg naar het station in. Karel en Gunter gaan op zoek naar een stadsplan en ik parkeer mijn fiets tegen een metalen hek om meteen de uren van de trein te vragen. Ik ben nauwelijks
'
enkele minuten weg of er staan al twee spoorwegbeambten mijn vehikel te bestuderen. "U mag hier niet staan!" grommen ze. "Overtreding van de wet op het terrorisme!" Ik beaam dat het station inderdaad van de kaart zou vliegen wanneer mijn kleren en mijn tandenborstel zouden ontploffen en fiets er zo snel mogelijk vandoor. Mijn twee reisgenoten hebben de weg naar onze bed and breakfast inmiddels gevonden: het is nog maar enkele straten ver, net voorbij de uitgaansbuurt waar het reeds krioelt van rokende, stomdronken zwamneuzen. Eén man met de broek wijd open en een glas Guiness in de hand probeert voor onze wielen te springen, maar met een dreigende trap in de richting van zijn kruis kunnen we hem op afstand houden. We zijn nog geen uur in de stad en we hebben het al bekeken: Inverness is een vieze, gore stad met een wind die haar bewoners krankzinnig maakt. Die figuren in het boek en in mijn nachtmerrie krijgen nog gelijk ... Frans
Liberale Bonden van Gepensioneerden
Antwerpen
Provincie Antwerpen vzw Lange Nieuwstraat 109,2000 Antwerpen Tel.: 03/203.76.91
Musical "The Sound of Music" Vorming: "senioren en duurzame mobiliteit"
Zaterdag, 24 oktober 2009 De musical The Sound of Music is precies 50 jaar oud.
Donderdag,
De Broadwaymusical
8 oktober 2009
ging in 1959 in première en heeft
Deze voordracht wil inzicht geven in de grenzen en
nooit aan populariteit ingeboet. Het verhaal "The story
mogelijkheden op gebied van senioren mobiliteit en dit
of the Trapp Family Singers" is waargebeurd en werd
voor de verschillende verplaatsingswijzen:
geschreven door Maria Von Trapp herself.
als voet-
ganger, fietser, gebruiker van het openbaar vervoer en automobilist. Senioren en personen met een handicap
En nu is Vlaanderen aan zet met de enige echte
moeten kunnen proeven van interessante alternatieven
Vlaamse Maria. Het is de winnares van het VTM-
voor de auto, zodat ze zo lang mogelijk mobiel kun-
programma 'Op zoek naar Maria, Deborah De Ridder'.
nen blijven. Deze sessie reikt tips aan hoe de beide
Zij zal met regelrechte evergreens als Edelweiss, My
doelgroepen hun prioriteiten inzake mobiliteit in het
Favorite Things en Do, Re, Mi de harten van jong en
beleid kunnen inbrengen, bv. Via lokale adviesraden.
oud veroveren. De hoofdrollen worden gespeeld door
De voordracht wordt gebracht door Patrick Auwerx,
Oeborah De Ridder, Peter van de Velde, Koen Crucke,
medewerker van mobiel 21 vzw.
Steven Colombeen, Kirsten Cools, An Lauwereins.
Praktisch:
Praktisch:
Donderdag, 8 oktober 2009, 1400u
Zaterdag, 24 oktober 2009, 15.00u
Zaal "Meirminne"
Stadsschouwburg,
Lange Nieuwstraat 109, 2000 Antwerpen
Volwassene: € 44,65 (leden liberale mutualiteit) € 49 ( niet leden)
€ 5/persoon Liberale Bonden van Gepensioneerden
Kinderen (tem 12 jaar): € 40 (leden Liberale Mutualiteit)
Provincie Antwerpen vzw
€ 44 ( niet leden)
Lange Nieuwstraat 109, 2000 Antwerpen Tel.: 03/203.76.91
Theaterplein 1, Antwerpen
Liberale Bonden van Gepensioneerden Provincie Antwerpen vzw Lange Nieuwstraat 109,2000 Antwerpen
Kaderdag voor bestuursleden
Tel.: 03/203.76.91 Tickets van Categorie 1
Donderdag,
15 oktober 2009
Programma: 09.30u: onthaal met koffie/thee
Strato-Vani
10.30u: geleide wandeling "Nello en Patrasche": een 1200u:
mooie wandeling in en rond de kathedraal
Donderdag,
middagmaal
Strato-Vani gaat op tour langs de mooiste concertzalen
14.00u: voorstelling Boyokani project van LBV
12 november
2009
van het land. Geniet van de wondermooie klanken van dit 26-koppige klasse orkest in de stijlvolle omgeving
Praktisch:
van de Stadsschouwburg
Donderdag, 15 oktober 2009, 09.30u
Guests: Jan Keize van BZN, Lisa Del Bo, Bart Kaël,
Zaal "Meirminne"
Connie Neefs, Janu,
Lange Nieuwstraat 109,2000 Antwerpen
€ 21/persoon
van Antwerpen. Special
+ verrassingsact.
Vorming rouwverwerking en verdriet bij ouderen
Praktisch: Donderdag, 12 november 2009, 15.00u Stadsschouwburg,
Theaterplein 1, Antwerpen
€ 34,45 (leden Liberale Mutualiteit)
Donderdag,
€ 40,00 (niet-leden)
In deze vorming komt rouwverwerking aan bod. Het
8 oktober 2009
Liberale Bonden van Gepensioneerden
begrip dood is een lang gevreesd onderwerp geweest.
Provincie Antwerpen vzw
Gelukkig is nu het taboe rond lezen en schrijven voor
Lange Nieuwstraat 109,2000 Antwerpen
een groot deel opgeheven. Maar toch wordt het bele-
Tel.: 03/20376.91
vingsaspect nog steeds onder taboe gecategoriseerd.
Tickets van Categorie 1
Rouwen om een verlies is een ingrijpend proces dat naast de maatschappelijke
impact ook de mens in
heel zijn wezen treft. Daarom achten wij het belangrijk om dit thema aan bod te laten komen.
Limburg
Praktisch: Donderdag 8 oktober, 14.00u Zaal de Markies van de Liberale Mutualiteit.
Vorming energiezuinig leven/wonen Routeplanner Dinsdag, 13 oktober 2009 Zondag, 27 september
2009
Deze vorming zal u wegwijs maken hoe u op een een-
Dit is een recreatieve sportdag voor jong en oud, waar
voudige manier energie kunt besparen in uw woning.
tal van routegebonden sporten op het programma
Ten eerste is energie besparen goed voor het milieu
staan. De dag wordt afgesloten met een optreden van
maar kan u er ook heel wat centen mee besparen.
Stan Van Samang en een demo mountainboarding.
Interesse? Aarzel zeker niet om deel te nemen.
De
routes porter vindt plaats in het Bloso centum KattePraktisch:
venia te Genk
Dinsdag 13 oktober 2009, 14.00u Praktisch:
Zaal Markies van de Liberale Mutualiteit
Zondag 27 september 2009
Lesgever: Yves Dupont
Bloso centrum Kattevenia te Genk
Vorming Marokko Seniorgames Donderdag, Dinsdag, 29 september
19 november 2009
Graag nodigen we u uit op onze culturele activiteit over
2009
Wij nodigen u graag uit voor de senior games in
Marokko. Het is de bedoeling om het land te verken-
Blankenberge. Het omvat een dag boordevol sport-
nen op cultureel en culinair vlak. Wij hopen u talrijk te
activiteiten. Er is de mogelijkheid om deel te nemen
mogen ontvangen.
aan recreatie en competitiesporten.
Een greep uit het
aanbod zijn tennis, nordie walking, stoelgymnastiek,
Praktisch:
dans, petanque, ... Verder kan men genieten van een
Donderdag 19 november, 14.00u
optreden van Gunther Neefs.
Zaal Markies van de Liberale Mutualiteit
Praktisch: Dinsdag, 29 september 2009
Vorming mobiliteit
Blankenberge Dinsdag, 24 november 2009 Mobiliteit is een (basis)recht, horen we wel eens zeggen ... Maar is dit in realiteit zo voor iedereen? Vier
op de vijf senioren in Vlaanderen verkiest de auto als
grootouders. Er gaat een lezing door 'hoe ga je als
'hoofdvervoermiddel'.
grootouder om met je kleinkinderen?' en een informa-
Naarmate de senior ouder wordt
daalt het aantal autoverplaatsingen
echter. Onder-
tiemarkt waar je terecht kan met opvoedingsvragen.
zoek heeft uitgewezen dat meer dan de helft van de 75-plussers zich zelfs niet meer verplaatst. Een gebrek
Praktisch:
aan mobiliteit betekent vrijwil onomkeerbaar:
Maandag 12 oktober
inboeten
aan levenskwaliteit.
Inkom gratis maar inschrijven is verplicht (Er zijn slechts 200 plaatsen en de volgorde van inschrij-
Tijdens deze voordracht willen we vooral inzicht
ven telt. Inschrijven bij Provinciale Dienst Ouderen
geven in de grenzen en mogelijkheden op gebied
(tel: 011/23.72.80 -
[email protected]
van seniorenmobiliteit en dit voor verschillende
Boudewijnzaal Provinciehuis Hasselt
verplaatsingswijzen:
voetganger, fietser, openbaar
vervoer gebruiker en automobilist.
Strato-Vani Praktisch: Dinsdag 24 november, 14.00u
Donderdag, 12 november
Zaal Markies van de Liberale Mutualiteit
Op donderdag 12 november nodigen wij u uit voor een
2009
Lesgever: Patrick Auwerx
dagje Antwerpen. In de voormiddag gaan we naar het gezellige Wijnegem shoppingcenter
en in de namid-
dag willen wij jullie bekoren met het prachtige concert-
Kerstmarkt
gala Strato-Vani en dit aan een exclusieve prijs. Strato-Vani biedt u in een stijlvolle omgeving wonder-
Donderdag,
17 december
mooie klanken met een 26-koppig orkest aan. Verder
2009
staan er een aantal topartiesten op de revue zoals Lisa
Meer informatie volgt later.
Del Bo, Bart Kaël en Jan Keizer
EXTRA UITSTAPPEN
Praktisch: Donderdag 12 november Busvervoer: € 9
Vitaminen voor je vereniging Zaterdag,
Ticket golden seats: € 39
10 oktober 2009
Het Limburgse verenigingsleven slaat de handen in elkaar en organiseren voor het eerst een echte uitwisselings- en inspiratiedag voor de Limburgse vereni-
Oost-Vlaanderen
gingen. Op het programma staan tal van interessante workshops en dagactiviteiten rond thema's waar elke vereniging wel eens mee geconfronteerd wordt. Praktisch:
Seniorgames
Zaterdag 10 oktober Evenementenhal aan de Rozenkransweg 4 Let op! Inschrijven verplicht - voor meer informatie
Woensdag,
30 september
2009
Met meer dan 4000 deelnemers was dit sportieve
kan je ons altijd contacteren
gebeuren voor 50-plussers vorig jaar een onverhoopt succes .. Initiaties van diverse sporten zullen kunnen
Grootouderacademie
beoefend worden. Een overzicht van alle sporten kan je op de site terug vinden. (www.seniorgames.be)
Maandag,
12 oktober 2009
Omwille van het grote succes gaat de grootouderaca-
Praktisch:
demie opnieuw door. De dag van de grootouder is een
Woensdag 30 september 2009
informatie - en ontmoetingsmoment
Opstapplaatsen:
voor Limburgse
Topsporthal Zuiderlaan,
uur wordt later meegedeeld
en rugvriendelijk om te springen met ons lichaam.
Prijs: € 12
Daar wil de Dienst Gezondheidsvoorlichting
Inschrijven voor 6 september
ding (GVO) van de Liberale Mutualiteit haar steentje
en -opvoe-
toe bijdragen en daarom organiseert die dienst, in samenwerking met het Regionaal Dienstencentrum
Kadervorming "senioren en duurzame mobiliteit"
van de Liberale Mutualiteit van Oost-Vlaanderen en vzw Ondersteuning in Thuiszorg, enkele boeiende gratis infosessies over dit onderwerp.
Maandag, 28 september
2009
Na een korte theoretische uitleg over de rug (pro-
Deze voordracht wil inzicht geven in de grenzen en
blematiek, anatomie en de basisprincipes van de
mogelijkheden op gebied van seniorenmobiliteit en dit
rugschool), wordt er direct aandacht besteed aan de
voor de verschillende verplaatsingswijzen:
praktijk van alledaagse houdingen en bewegingen.
als voet-
ganger, fietser, gebruiker van het openbaar vervoer en
Er worden tal van tips meegegeven naar houdingscor-
automobilist. Senioren en personen met een handicap
rectie bij het zitten, het liggen, het uitvoeren van huis-
moeten kunnen proeven van interessante alternatieven
houdelijke activiteiten, het heffen en tillen, het staan, ...
voor de auto, zodat ze zo lang mogelijk mobiel kun-
Kortom, een praktische handleiding om je rug te leren
nen blijven. Deze sessie reikt tips aan hoe de beide
gebruiken zoals het hoort.
doelgroepen hun prioriteiten inzake mobiliteit in het
De infosessies worden gegeven door Steven Dutry,
beleid kunnen inbrengen, bv. Via lokale adviesraden.
sporttechnisch coördinator bij vzw Sportievak.
De voordracht wordt gebracht door Patriek Auwerx, medewerker van mobiel 21 vzw.
Praktisch: - dinsdag 13 oktober 2009 van 14u00 tot 16u00:
Praktisch:
zaal 'Spiegelpaleis', Dendermondebaan
Maandag, 28 september 2009 voormiddag
te 9240 Zele
(uur wordt later meegedeeld)
- dinsdag 27 oktober 2009 van 14u00 tot 16u00:
Solidariteit te Gent
zaal 'Dry toren', Dries te 9255 Opdorp
Prijs later te bepalen
(Buggenhout)
Inschrijven voor 21 september
26
- woensdag 18 november 2009 van 14u00 tot 16u00: zaal 'De Korenbloem', Molenstraat 1 B te 9230 Wetteren
Big brother in Brussel
- donderdag 19 november 2009 van 14u00 tot 16u00: lokaal van de Liberale Mutualiteit Zotte-
Donderdag,
1 oktober 2009
Geen samenleving zonder controle. Uw gids van
gem, A. Scheirisstraat 31 te 9620 Zottegem - woensdag 2 december 2009 van 19u30 tot
dienst vertelt u graag over vormen van controle
22u00: Jachthaven Eeklo, Jachthaven 1
van de middeleeuwen tot nu. Kwaliteitscontrole op
te 9900 Eeklo
luxegoederen, de terreur van de Bloedraad en de Inquisitie, de alwetendheid van God, ... In de stad word je voortdurend in de gaten gehouden.
Infosessie 'Slapeloosheid ... lig er niet wakker van!'
Praktisch: Verschillende
1 oktober 2009 Prijs: 21 euro ( gids
+ middagmaal)
Afspraak aan het Sint Pietersstation om 10.15u Inschrijven voor 25 september
data
43 % van de Belgen slaapt slecht en bij 10 tot 15 % van de volwassenen gaat het om chronische slaapproblemen. 12 % van de Belgische bevolking heeft last van slapeloosheid en in onze samenleving klaagt 33% van de mannen en 50 % van de vrouwen regelmatig
Infosessie 'Rugvriendelijk bewegen'
over vermoeidheid.
Verschillende
De Dienst Gezondheidsvoorlichting
data
en -opvoeding
80 % van de Belgen hebben last van rugklachten. Toch
(GVO) van de Liberale Mutualiteit vindt het hoog tijd
kunnen we veel rugproblemen vermijden door correct
om hieraan iets te doen en organiseert daarom, in
samenwerking met het Regionaal Dienstencentrum
Seniorenweek
van de Liberale Mutualiteit van Oost-Vlaanderen en vzw Ondersteuning in Thuiszorg, enkele boeiende gratis
16 tot 22 november 2009
infosessies over dit onderwerp.
Ook dit jaar hebben diverse stadsdiensten, OCMW
De infosessies worden gegeven door Marc Van den
geslagen om de seniorenweek 2009 te organiseren.
Gent en de stedelijke seniorerraad de handen in elkaar Herrewegen, psycholoog en reeds jaren voordracht-
Het zal opnieuw een week vol culturele, sportieve, ont-
gever en relaxatietherapeut m.b.t. slapeloosheid.
spannende en informatieve activiteiten. Van 16 tot 22
Er worden zowel theoretische voordrachten over sla-
ontdekken, dansen op het seniorenbal, de interactieve
peloosheid als relaxatieoefeningen om beter te slapen,
beurs bezoeken en zoveel meer. Op 21 november is
georganiseerd.
LBG Oost-Vlaanderen vertegenwoordigd op de beurs.
november zal de actieve 55-plussers nieuwe sporten
Praktisch:
Praktisch:
Dinsdag 20 oktober 2009 (theorie) en dinsdag 27
Beurs: Bouwschool- Martelaarslaan 13, te Gent
oktober 2009 (relaxatieoefeningen) van 14u00 tot 16u00: Restaurant 'Park en Laan', Parklaan 20 te 9100 Sint-Niklaas
Dag van de dialoog
Bezoek aan de muziektempel Vooruit Gent Donderdag, 19 november 2009 Een verrassende geleide wandeling doorheen deze
Zaterdag, 17 oktober 2009
muziektempel.
Het idee van de Dag van de Dialoog is simpel en doeltreffend: mensen komen samen en wisselen in kleine
Praktisch:
kring ervannoen uit aan de hand van een thema dat
Donderdag 19 november 2009
belangrijk is voor het samenleven in Gent. Op de Dag
Prijs: € 6
van de Dialoog gebeurt dit op vele plaatsen in Gent en
14.00u aan de ingang van de Vooruit
dat maakt het een dag waarop vele nieuwe verbindin-
(Sint Pietersnieuwstraat)
gen gelegd worden tussen mensen en maatschappe-
Inschrijven voor 13 november 2009
lijke organisaties. Dat levert dikwijls, naast persoonlijke ervannoen en inspiratie, nieuwe initiatieven op die de binding in de stad versterken. Praktisch:
Vlaams-Brabant
Zaterdag 17 oktober 2009, 14.00u-16.00u
De Kruidenboer op bezoek te Hamme DINSDAG, 17 november 2009
Kurieuzeneuze in Brussel "Sprekende beelden"
De heer Verbeke is opgegroeid tussen de kruiden en de honing. Hij komt ons meer vertellen over koken op
Dinsdag, 6 oktober 2009
grootmoeders wijze
Ook deze keer neemt onze gids, Ria ons mee op sleeptouw. We bekijken enkel sprekende standbeelden
Praktisch:
in hartje Brussel.
Dinsdag, 17 november 2009 Prijs: later te bepalen
Praktisch:
Inschrijven mutualiteit hamme
Dinsdag, 6 oktober 2009
Meer informatie is te verkrijgen bij de mutualiteit
Vertrek om 14.00u in het Centraal Station
Hamme
Prijs: € 5 (leden Liberale Mutualiteit Vlaams-
Brabant) € 7 (niet-leden Liberale Mutualiteit Vlaams-
West-Vlaanderen
Brabant) Inschrijven is noodzakelijk en kan via mail: Ibg@mut403,be of telefonisch: 02/209.49,39
Tentoonstelling "Dit is onze aarde 11"
Herfstvakantie aan zee voor de late beslisers
Dinsdag, 3 november 2009 We bezoeken de tentoonstelling "Dit is onze aarde 11"
Maandag, 28 september 2009 tot maandag,
onder de begeleiding van een gids, Het is de grootste
5 oktober 2009
tentoonstelling rond duurzame ontwikkeling die ooit
Schitterend vakantiecentrum op wandelafstand van de
werd georganiseerd in Europa
zeedijk en het Casino, Verblijf op basis van volpension, Alle kamers zijn voorzien van een badkamer, televisie,
Praktisch
telefoon, kluis en haardroger, In het gezellig restaurant
Dinsdag 3 november 2009
worden u een uitgebreid ontbijtbuffet en verzorgde
Tijdstip en prijs wordt later nog meegedeeld
maaltijden aangeboden, Voor een drankje kan je dan
Inschrijven is noodzakelijk en kan via mail:
weer terecht in de knusse cafetaria, Er is eveneens
Ibg@mut403,be of telefonisch: 02/209.49,39
een bibliotheek, een recreatieruimte en een vrijblijvend arurnatieproqrarnrna.
Kurieuzeneuze in Brussel "Lekkere Kerst"
Praktisch: Van maandag 28 september tot maandag 5 oktober
Dinsdag, 15 december 2009
Liberty, Langestraat 55 - 8370 Blankenberge
Een degustatie wandeling in de sfeer van Kerstmis,
Aankomst en vertrek in de voormiddag
Tijdens de wandelingen kan u enkele Brusselse spe-
Gepensioneerde leden LM: € 270
cialiteiten proeven, De wandeling wordt afgerond met
Invalide leden LM: € 235
een drankje en een knabbeltje in een Brusselse bruine
Overige leden LM: € 330
kroeg,
Gepensioneerde niet leden: € 360 Overige niet-leden: € 390
Praktisch
Toeslag éénpersoonskamer: € 46
Dinsdag, 15 december 2009
Inschrijvingen via provinciaal LBV secretariaat
Tijdstip en prijs wordt later nog meegedeeld
Deze activiteit is rolstoeltoegankelijk (melden bij
Inschrijven is noodzakelijk en kan via mail:
inschrijving)
Ibg@mut403,be of telefonisch: 02/209,49,39
Provinciale LBV happening 2009 Donderdag,
15 oktober 2009
Met special guests An Lauwereins, Dennis Le Gree, Lia Linda en Albert Nicau, internationaal ballet Rominelli Dancers onder leiding van een Top Live Orkest. Klassiekers uit onder andere West Side Story, My fair Lady, Singing in the rain, Kiss me Kate, Phantom of the Opera, '" vervolgens het temperament van de musical Chicago en de Moulin Rouge,
Praktisch:
La vie en roses
Donderdag, 15 oktober, 14.00u Kursaal Oostende
Vrijdag, 13 november 2009
€ 22 (geen extra reservatiekosten en/ol verzen-
Naar aanleiding van de week van de smaak slaan de
dingskosten)
vier liberale sociaal culturele verenigingen van West-
Betalen op rekeningnummer LBV West-Vlaanderen
Vlaanderen de handen in elkaar.
vzw 380-0808797-82 Mededeling: 15/10/09 - PH - aantal personen Deze activiteit is rolstoeltoegankelijk
Gastland Turkije met de Damascusroos staat in de kijker. We nodigen iedereen uit om deel te nemen aan een kookwerkwinkel. De Damascusroos, in Turkije wordt op biologische wijze geteelcl voor de productie
Lezing ouderen en seksualiteit
van rozenolie, prikkelt de zintuigen en opent het hart.
Donderdag, 12 november 2009
diënt voor receptjes die gelukkig maken, rozencrème
Recent werd er vanuit de Liberale Mutualiteit West-
waar je mooi van wordt en verhalen over cle roos door
Vlaanderen en de gezondheidsschool "blij en gezond"
de eeuwen en over culturen heen.
Rozenwater, rozenthee, rozenolie, ...:de roos als ingre-
opgericht met als doelstelling diverse activiteiten te plannen onder het motto' een gezonde geest in een
Praktisch:
gezond lichaam'. De LM gezondheidsschool zet je
Donderdag, 13 november, 14.00u
aan tot bewegen en werkt samen met LBV West-
Liberale Mutualiteit, Revillpark 1, 8000 Brugge
Vlaanderen vzw. Een eerstvolgende boeiende lezing
€8,50
gaat over 'ouderen en seksualiteit' gebracht door
Tel. 050/45.01.00 of mail naar
Geert Allaert, seksuoloog.
[email protected] voor 5 november Overschrijven op rekeningnummer
+ week
Ouder worden brengt specifieke vragen en soms
380-0809795-13 met vermelding naam
problemen met zich mee. Maar ouderen en seksualiteit
van de smaak. Deze activiteit is rolstoeltoeganke-
is een onderwerp waar men weinig over spreekt en
lijk (melden bij inschrijving)
waar weinig aandacht voor is. Het gevolg is dat veel ouderen met vragen en problemen zitten waar ze geen oplossing voor weten, terwijl deze problemen soms
Strato-Vani Concertgala 2009
makkelijk op te lossen zijn. Met het ouder worden verandert het seksuele leven. Rond het vijftigste levens-
Donderdag,
jaar veranderen de hormonen en daarmee het lichaam
Met special guests Jan Keizer van BZN, Lisa Del Bo,
19 november 2009
en emoties. Seksualiteit maakt onderdeel van ieders
Bart Kaël, Connie Neefs en Janu oncler leicling van een
leven. Daarom gaan we in deze cursus op zoek naar
26-koppig klasse orkest. Een magische muziekgala
het belang van seksuele gezondheicl. Deze gezond-
met de bekendste melodieën en de grootste hits uit de
heid is van vitaal belang voor het algemeen welzijn.
muziekgeschiedenis.
We trekken deze problematiek uit de taboesfeer en zijn
Dagarrangementen mogelijk
van mening dat deze plezierige cursus een onderwerp is dat gemakkelijk omkaderd kan worden binnen de filosofie van 'gezond leven'.
Praktisch: Donderdag, 19 november, 1000u Kursaal Oostende
Praktisch:
Exclusief LBV voordeel is 25% korting op de beste
Donderdag, 12 november, 14.00u
zitplaatsen.
Revillpark 1, 8000 Brugge
Tickets golden seats: € 34,5 ipv € 45
Leden Liberale Mutualiteit € 1 en
Geen extra reservatiekosten en/of verzendings-
niet leden Liberale Mutualiteit € 2
kosten
Telefoon: 050/45.01.00
Vanaf 30 personen busvervoer mogelijk
of mail naar
[email protected]
aan € 10/persoon
Deze activiteit is rolstoeltoegankelijk
Inschrijven via provinciaal LBV secretariaat Deze activiteit is rolstoeltoegankelijk (melden bij inschrijving)
Provinciale secretariaten Liberale Bond van Gepensioneerden
Antwerpen
Liberale vereniging
voor
Sociaal - Culturele Werking Antwerpen Lange Nieuwstraat 109 2000 Antwerpen tel.: 03/203.76.91
[email protected] Liberale Bond voor Gepensioneerden
Limburg
Mival Limburg Geraetstraat 20 3500 Hasselt tel.: 011/29.10.24
[email protected] Liberale Bond van Gepensioneerden
Brabant
Liberale vereniging
voor
Meer weten over de Liberale Beweging voor Volksontwikkeling?
Sociaal - Culturele Werking Brabant Koninginneplein 51/52 1030 Brussel
De Liberale Beweging voor Volksontwikkeling is een landelijke vereniging van 50-plussers en mensen met een handicap. Via een netwerk van plaatselijke
tel.: 02/20949.30
afdelingen nemen onze leden deel aan allerhande vrijetijds- en vormingsacti-
[email protected]
viteiten. Onze leden vinden het fijn om elkaar te ontmoeten, om samen van een snuifje
Liberale Bond van Gepensioneerden
Oost-Vlaanderen Hoogpoort 37 9000 Gent
cultuur te genieten of om nieuwe leerervaringen op te doen. Vrijwilligers benutten de kans om ook buiten hun actieve loopbaan, de jarenlange ervaring, kennis en vaardigheden in te zetten binnen of namens het afdelingswerk.
tel.: 09/225.18.17
[email protected]
Lid worden? Indien u een activiteit wenst bij te wonen of lid wil worden van één van onze
Liberale Bond van Gepensioneerden
West-Vlaanderen
lokale afdelingen, neem dan contact met het LBV-secretariaat in uw provincie.
Liberale Verenging voor Sociaal - Culturele Werking West-Vlaanderen Groeningelaan 40 8500 Kortrijk tel.: 056/25.72.61 Skynet.be of
[email protected]
Liberale Beweging ~Volksontwikkeling: VEREN VORMING
lCD
IN EN
CULTUUR, ONTMOETING
Landelijk secretariaat Liberale Beweging voor Volksontwikkeling vzw Livornostraat 25 - 1050 Brussel www.lbwzw.be - 02/538.59.05
