Vrijetijdbesteding in Dordrecht Gedrag, behoeften, bekendheid en tevredenheid Voor een prettig woonklimaat is het belangrijk dat er voldoende en kwalitatief goede vrijetijdsvoorzieningen in een gemeente zijn. De vraag is of het huidige aanbod aan vrijetijdsvoorzieningen in Dordrecht aansluit bij het gedrag en de behoeften van de bevolking.
Inhoud: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Conclusies Vrije tijd algemeen Sport Recreatie Uitgaan Kunst en cultuur Evenementen
Van welke lokale en regionale voorzieningen maken Dordtenaren gebruik in hun vrije tijd? Hoe tevreden zijn zij over deze voorzieningen? En welke wensen hebben zij? Om deze vragen te kunnen beantwoorden hebben we het regionale Omnibusonderzoek van het voorjaar 2012 gebruikt om een regionaal vrijetijdbestedingsonderzoek uit te voeren in de zes Drechtsteden gemeenten. In totaal hebben 2.456 personen aan het onderzoek deelgenomen, waaronder 501 Dordtenaren van 18 jaar en ouder. Vrije tijd is de tijd die niet wordt besteed aan eten, slapen, zelfverzorging en het verrichten van (on)betaalde arbeid. De besteding van de vrije tijd is gericht op een op ontspanning gerichte ervaring waarbij ontsnapping aan de dagelijkse sleur centraal staat.1 We richten ons op vijf thema’s:
• • • • •
sport;
1
Conclusies
recreatie; uitgaan; evenementen; kunst en cultuur.
Veel Dordtenaren brengen een groot deel van hun vrije tijd in de gemeente door. Zo sporten de meeste sporters in Dordrecht, winkelt men vaak in de eigen gemeente en bezoekt men evenementen in de stad. Logischerwijze is de locatie in veel gevallen ook afhankelijk van het soort activiteit. Niet alle voorzieningen zijn in Dordrecht aanwezig, veel wel. De tevredenheid met de bestaande vrijetijdsvoorzieningen in de gemeente is dan ook redelijk groot. Dit betekent echter niet dat er geen voorzieningen gemist worden. Het huidige aanbod in Dordrecht vormt voor redelijk wat mensen die aangeven meer in hun vrije tijd te willen doen, een belemmering. Vooral op het gebied van uitgaan geeft men aan iets te missen. Restaurants, cafés en een bioscoop worden het vaakst genoemd. Op het laatste hoeven Dordtenaren niet lang meer te wachten. De gemeenteraad heeft ingestemd met de komst van een bioscoop aan het Wantij. De bioscoop zal eind 2013 haar deuren openen. Niet alleen het gemis van bepaalde vrijetijdsvoorzieningen is een aandachtspunt voor de gemeente, dit geldt ook voor de onvervulde vrijetijdsbehoefte van burgers.2 De onvervulde behoefte is het grootst onder de bevolking op het gebied van uitgaan en sport, gevolgd door recreatie. Tijd (en geld) vormen voornamelijk een belemmering bij de wens om meer te sporten en te recreëren. Zaken waar de gemeente Dordrecht weinig invloed op heeft. Bij de onvervulde behoefte om (meer) uit te gaan, speelt het aantal en de kwaliteit van het huidige aanbod een grotere rol zoals we eerder al zagen. Hierop heeft de gemeente wel invloed. In het meerjarenbeleidsprogramma van de gemeente Dordrecht staan verschillende doelstellingen op het gebied van vrije tijd geformuleerd (zie kader). Op basis van het vrijetijdbestedingsonderzoek kunnen we enkel iets zeggen over een aantal ervan. Kijken we naar de sportdeelname van de Dordtse bevolking, dan zien we dat dit niet veranderd is sinds 2008. Ruim de helft van de Dordtse bevolking kan beschouwd worden als sporter. Natuurlijk zijn er wel grote verschillen in de mate waarin men sport. Wat betreft de kwaliteit van het bestaande aanbod aan vrijetijdsvoorzieningen concludeerden we al dat dit redelijk goed is. Toch vormt het huidige aanbod in de 1 2
Bron: Breedveld, K. e.a. (2006). De tijd als spiegel. Den Haag: SCP. We merken hierbij op dat een bepaalde mate van gemis en onvervulde behoeften onvermijdelijk is. Over het algemeen sluit het aanbod aan vrijetijdsvoorzieningen in de gemeente goed aan op de behoefte van de Dordtse bevolking. 1
gemeente een belemmering voor redelijk wat burgers die meer in hun vrije tijd zouden willen ondernemen, vooral op het gebied van uitgaan. Op dit gebied worden ook de meeste voorzieningen gemist.
Sport • versterken sportinfrastructuur en stimuleren sportdeelname (sportwiel). Recreatie • garanderen voldoende gevarieerd en bereikbaar recreatief aanbod. Economie en cultuur: • versterken aantrekkelijkheid van de stad door de ontwikkeling van een cultuuraanbod dat past bij het karakter van de stad; • versterken stedelijk voorzieningenaanbod en de toeristische infrastructuur. We hebben ons in het onderzoek beperkt tot alle (dag)recreatieve activiteiten die worden ondernomen buiten de eigen woning en waarbij men minimaal een uur van huis is.
Evenementen • het heroveren van de positie als één van de vijf meest vooraanstaande evenementensteden van Nederland; • het vergroten van de economische spin-off; • behoud van de vrijwilligerscultuur (mede als sociaal bindmiddel); • het benutten van evenementen als communicatiedrager voor de versterking van de positionering van de stad; • verhoging van de levendigheid voor bewoners en bezoekers en het bewaren van het evenwicht tussen overlast en levendigheid.
In het MJP van de gemeente Dordrecht staan een aantal vrije tijd gerelateerde indicatoren waarvoor we de ontwikkeling in kaart kunnen brengen. In tabel 1 zien we dat het oordeel over de natuur- en recreatiegebieden in de omgeving en het bezoek aan de Hollandse Biesbosch/de Merwelanden goed scoren. Het bezoek aan bos- en recreatiegebied De Elzen en het natuurpad, wandel- en fietsgebied tussen Zuid- en Oosthaven is afgenomen. De streefwaarde wordt hier duidelijk niet gehaald.
Tabel 1
Ontwikkeling indicatoren in het MJP
oordeel natuur- en recreatievoorzieningen bezoek natuur- en recreatiegebieden Hollandse Biesbosch/de Merwelanden De Elzen tussen Zuid- en Oosthaven
2
streefwaarde 88%
2009 88%
2012 89%
54% 48% 55%
54% 48% 55%
69% 36% 32%
Vrije tijd algemeen
Vergeleken met de andere vijf Drechtsteden gemeenten zijn Dordtenaren vrij positief over de vrijetijdsbeleving in hun gemeente. Op de vraag of er in hun gemeente op het gebied van vrije tijd veel te beleven is, antwoorden ruim zes op de tien Dordtenaren ‘ja’ (figuur 1). Een derde vindt dat er niet zo veel te beleven is in de gemeente Dordrecht en 3% is van mening dat er (veel) te weinig te beleven is. In het hoofdrapport ‘Vrijetijdbesteding in de Drechtsteden’ brengen we de vrijetijdbesteding van de regiobevolking in beeld. In het bijbehorende tabellenboek vindt u alle cijfers per gemeente.
Figuur 1 Beoordeling aantal vrijetijdsvoorzieningen in de gemeente
8%
heel veel
33%
veel niet zo veel (veel) te weinig 56%
Wat maakt Dordrecht een aantrekkelijke of nog aantrekkelijkere plaats om te wonen? Waar ligt de focus voor de gemeente volgens Dordtenaren zelf? Deze vraag hebben we de Dordtse bevolking voorgelegd door hen 100 punten te laten verdelen over de vijf 2
thema’s. Recreatie en uitgaan krijgen gemiddeld het hoogste aantal punten (figuur 2). Op een gedeelde derde plaats staan sport en evenementen. Kunst en cultuur wordt als minst belangrijk ervaren.
Figuur 2 Wat maakt Dordrecht een (nog) aantrekkelijke(re) plaats om te wonen?
30
23
20
23
19
19 16
10
Per onderwerp gaan we in op huidig gedrag, tevredenheid over en bekendheid met lokale (en regionale) voorzieningen, en de wensen/behoeften van burgers.
0 sport
recreatie
uitgaan
evenementen
kunst en cultuur
Toelichting: gemiddeld aantal punten (hoe hoger, hoe belangrijker)
De economische crisis heeft niet op ieders vrijetijdbesteding invloed (gehad). Ruim de helft van de bevolking (56%) geeft aan geen last te hebben van de crisis. Voor alle overige Dordtenaren geldt dat de economische crisis wel effect heeft, met name op hun uitgaansgedrag. Een derde zegt door de crisis minder uit te gaan. Ruim één op de tien recreëert minder (16%) en/of bezoekt minder evenementen (13%).
3
Sport
Zes op de tien Dordtenaren hebben het afgelopen jaar wel eens gesport. Volgens de Richtlijn Sportdeelname-onderzoek (RSO) kan een persoon worden geclassificeerd als sporter wanneer hij/zij in het afgelopen jaar 12 keer of meer heeft gesport. Volgens deze richtlijn kan 55% van de Dordtse bevolking beschouwd worden als sporter (tabel 2). In Nederland voldeden in 2007 zes op de tien volwassen aan de RSO-norm.3 Een kwart van de Dordtenaren sport bij een vereniging en eveneens een kwart bij een commerciële aanbieder. De meesten sporten (ook) ongeorganiseerd (31%). Dit wil zeggen: alleen of in groepsverband, georganiseerd door iemand zelf, familie, vrienden en/of kennissen.
In 2008 en 2010 hebben we in de gemeente Dordrecht een sportmonitor uitgevoerd onder de bevolking van vier jaar en ouder. De vervolgmeting staat gepland voor 2014.
Men sport het vaakst in de eigen gemeente. Een kwart van de bevolking sport in de eigen wijk en een derde (ook) elders in de gemeente. Het aandeel dat (ook) buiten de regio Drechtsteden sport bedraagt 19%. Verreweg de meest genoemde reden om buiten Dordrecht te sporten is dat men sport met vrienden/familie die niet in Dordrecht wonen (26%). Dat het aantal en de kwaliteit van de voorzieningen niet voldoende is in Dordrecht is voor respectievelijk 13% en 3% van de bevolking een reden om niet in de eigen gemeente te sporten.
Tabel 2
Sportdeelname volgens RSO-richtlijn
sportdeelname gemiddeld aantal sporten per sporter
De sportdeelname van de Dordtse bevolking van 18 jaar en ouder is onveranderd.
2012 55 2,6
sportverband verenigingsverband commerciële aanbieder anders georganiseerd ongeorganiseerd
26 23 8 31
sportlocatie eigen wijk elders Dordrecht overige Drechtsteden buiten Drechtsteden
27 34 10 19
Toelichting: in de afgelopen 12 maanden
3
Tiessen-Raaphorst, A. (2010). Sportdeelname in Nederland. Den Haag: SCP. 3
Het gemiddeld aantal beoefende sporten per sporter ligt op bijna drie sporten. De populairste sport in Dordrecht is fitness waarbij gewerkt wordt aan de conditie. Een kwart van de bevolking doet hieraan. Op een tweede plaats staat hardlopen/joggen (21%), gevolgd door kracht fitness (17%, figuur 3).
Figuur 3
Top tien van populairste sporten
fitness, conditie
24%
hardlopen, joggen, trimmen
21%
fitness, kracht
De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) verschilt per leeftijdsgroep en is gebaseerd op minimaal vijf dagen per week matig intensief bewegen. Vier op de tien Dordtenaren (42%) voldoen aan deze norm. In 2010 was dit ook het geval.
17%
aerobics, steps, lessen op muziek
12%
wielrennen, moutainbiken, toerfietsen 10%
zwemsport
9%
veldvoetbal 8%
wandelsport 7%
danssport
5%
tennis
4% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
De meeste Dordtenaren sporten omdat het gezond is. Daarnaast werkt sporten voor meer dan de helft van de sportende bevolking ontspannend en is het leuk om te doen. Vier op de tien sporten om sociale contacten op te doen of te onderhouden. Sportvoorzieningen Dordrecht kent een groot aantal sportvoorzieningen. De drie zwembaden zijn het bekendst. Op nummer één staat het Wantijbad. Het zwembad wat het meest bezocht wordt door Dordtenaren is echter het zwembad op de Sportboulevard (tabel 3). Ook de ijsbaan en de sporthal op de Sportboulevard zijn bij de grote meerderheid van de bevolking bekend. We hebben Dordtenaren ook gevraagd naar een sportcomplex in de buurt. De helft weet dat er in de eigen buurt een sportcomplex is. Vier op de tien sporten er ook.
Tabel 3
Bekendheid, gebruik en tevredenheid sportvoorzieningen (%) bekendheid gebruik het Wantijbad 82 22 zwembad De Dubbel 65 15 zwembad Sportboulevard 76 38 ijsbaan Sportboulevard 74 21 sporthal Sportboulevard 66 9 Sport+ (Leerpark) 36 10 spelzaal Koloriet 10 7 spelzaal Palet 14 8 Cruyff Court Stadspolders 18 11 buitenfitness Staart 10 3 buitenfitness Sterrenburgpark 11 4 sportcomplex in de buurt 51 37
tevredenheida 70 61 61 80 74 71 77 67 81 58 27 80
a
% van de bevolking dat (erg) tevreden is Toelichting: in de afgelopen 12 maanden
Over het algemeen is men goed te spreken over de sportvoorzieningen. Van alle sportvoorzieningen in tabel 2 zijn Dordtenaren het meest tevreden over het Cruyff Court in de wijk Stadspolders en de ijsbaan op de Sportboulevard. Ook spelzaal Koloriet scoort goed. Slechts een klein percentage is over deze sportvoorzieningen 4
(erg) ontevreden. Van de drie zwembaden scoort het Wantijbad het beste (70% tevredenheid). Over De Dubbel en het zwembad op de Sportboulevard is 61% van de Dordtenaren (erg) tevreden. Bij het zwembad op de Sportboulevard vinden we ook de grootste ontevredenheid. Twee op de tien Dordtenaren zeggen hierover (erg) ontevreden te zijn. Dit geldt ook voor de buitenfitness in Sterrenburgpark. Hierover stelt de helft van de Dordtenaren zich neutraal op.
Wat doen Dordtenaren meer dan regiobewoners? • • • • •
bezoek park; bezoek speeltuin; bezoek sauna; bezoek attractiepark; varen/zeilen.
Wensen en behoeften Een kwart van de Dordtenaren geeft aan dat hij/zij zelf of iemand anders uit het gezin (meer) wil gaan sporten. Drie op de tien twijfelen nog. De grootste belemmeringen zijn gebrek aan tijd en geld. Slechts 3% zegt dat onvoldoende sportvoorzieningen (van voldoende kwaliteit) in de gemeente ervoor zorgen dat zij niet of weinig sporten. In de overige Drechtsteden gemeenten is dit (duidelijk) hoger. Wel geeft één op de tien Dordtenaren aan bepaalde sportvoorzieningen in de gemeente te missen. Hierbij wordt een verscheidenheid aan antwoorden gegeven. Een (leuker) zwembad wordt nog het meest genoemd, maar slechts door vijf personen.
4
Recreatie
In tabel 4 hebben we 18 verschillende recreatieve activiteiten op een rij gezet. Veruit de meest ondernomen activiteit is winkelen. 84% van de Dordtenaren heeft het afgelopen jaar gewinkeld, voornamelijk in Dordrecht zelf. Daarnaast hebben zeven op de tien wel eens een braderie, markt of kermis bezocht. Andere activiteiten die door ruim de helft van de Dordtse bevolking zijn ondernomen, zijn het bezoeken van een park, wandelen en fietsen. Wat meer specifieke recreatieve activiteiten, zoals vissen en het hebben van een volkstuin, worden duidelijk minder vaak genoemd. Vrijwel alle activiteiten onderneemt men het vaakst in de eigen gemeente. Sommige activiteiten, zoals winkelen, fietsen en wandelen doen Dordtenaren ook regelmatig buiten de stad, zowel in de regio als daarbuiten. Het maken van een toertocht met de auto/motor en het bezoeken van een attractiepark of dierentuin zijn ten slotte recreatieve activiteiten die (logischerwijze) (vooral) buiten de regio worden gedaan.
Tabel 4
In het tabellenboek vindt u het gemiddeld aantal keer dat men een bepaalde recreatieve activiteit onderneemt.
Recreatieve activiteiten, naar plaats (%)
winkelen braderie, markt, kermis bezoeken park bezoeken wandelen door natuur fietsen door natuur wandelen bebouwde kom zwemmen in zwembad speeltuin met kinderen bezoeken kinderboerderij bezoeken dierentuin bezoeken attractiepark bezoeken sportwedstrijd bezoeken sauna, zonnebankcentrum bezoeken varen, zeilen zwemmen, zonnen toertocht met auto/motor maken vissen, hengelsport volkstuin hebben
84 69 60 56 54 52 39 33 32 30 29 28 19 18 18 17 7 2
Dordt 75 61 54 44 43 48 28 30 29 . . 23 9 11 11 6 7 1
overige Drechtst. 28 11 7 19 24 7 10 2 4 . . 7 4 7 5 7 2 0
buiten Drechtst. 43 19 10 23 14 11 13 5 3 30 29 9 9 8 12 14 2 0
Toelichting: % van de bevolking, in de afgelopen 12 maanden
Bekendheid en bezoek parken en buitengebieden In Dordrecht zijn in totaal elf parken. Niet alle parken zijn even bekend. Het meest bekend zijn het Weizigtpark en het Wantijpark. Ruim negen op de tien Dordtenaren weten van het bestaan van beide parken af. Het zijn overigens niet alleen de twee meest bekende parken maar ook de twee meest bezochte. Zes op de tien Dordtenaren hebben het afgelopen jaar één of meerdere parken bezocht. Het minst bekend zijn het Rustenburgpark en het Oostkilpark in de wijk Sterrenburg. Eén op de tien Dordtenaren is hiermee bekend.
5
We hebben de Dordtse bevolking ook gevraagd naar een zestal buitengebieden in de regio Drechtsteden. De Hollandse Biesbosch en het molengebied Kinderdijk steken qua bekendheid met kop en schouders boven de andere vier gebieden uit (figuur 4). Wat betreft bezoek geldt dit alleen voor de Hollandse Biesbosch.
Figuur 4 Bekendheid en bezoek buitengebieden
93%
de Ho llandse B iesbo sch/M erwelanden
69% 80%
mo lengebied Kinderdijk 30% 55%
bo s- en recreatiegebied De Elzen
36% bekendheid
natuurpad, wandel- en fietsgebied tussen Zuiden Oo sthaven Do rdrecht
bezo ek
54% 32% 51%
recreatiegebied aan de Oude M aas
14% 27%
het A lblasserbo s 6% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Toelichting: in de afgelopen 12 maanden
Wensen en behoeften De onvervulde recreatiebehoefte is redelijk groot. De helft van de Dordtse bevolking van 18 jaar en ouder geeft aan zelf zeker/misschien (meer) te willen recreëren en/of iemand uit het gezin. Tijd vormt de belangrijkste belemmering. Daarnaast geeft een derde aan dat het er gewoonweg niet van gekomen is (omdat het geen prioriteit heeft). Het aanbod in de gemeente is voor 11% een reden. Twee op de tien Dordtenaren missen een bepaalde recreatievoorziening in Dordrecht. Een (binnen)speeltuin en een bioscoop worden momenteel het meest gemist.
5
Negen op de tien Dordtenaren zijn (erg) tevreden over de kwaliteit van het natuur- en recreatiegebied in Dordrecht.
Uitgaan
Acht op de tien Dordtenaren gaan wel eens uit eten. Uit eten is daarmee de meest ondernomen uitgaansactiviteit. Daarnaast heeft twee derde het afgelopen jaar wel eens een (grand) café bezocht en iets minder dan de helft een bioscoop of filmhuis. Meer specifieke uitgaansgelegenheden zoals een casino en koffie-/theehuis worden veel minder vaak bezocht (tabel 5). De gemiddelde frequentie waarmee men de verschillende uitgaansgelegenheden bezoekt, varieert en vindt u in het tabellenboek. Wanneer men een restaurant of (grand) café bezoekt, doet men dit over het algemeen in Dordrecht zelf. Voor een filmpje gaan Dordtenaren meestal naar buiten de regio. Dit geldt ook voor een discotheek, houseparty of casino.
Tabel 5
Uitgaansactiviteiten, naar plaats (%)
restaurant café, grand café e.d. bioscoop of filmhuis discotheek, houseparty of feest buurt- of wijkfeest koffie- of theehuis casino of amusementhal
81 67 45 19 13 13 9
Dordt 67 58 10 9 12 10 0
overige Drechtst. 30 22 9 2 1 3 1
buiten Drechtst. 44 40 34 15 1 5 9
Toelichting: % van de bevolking, in de afgelopen 12 maanden
6
Uitgaansvoorzieningen Hoe beoordelen Dordtenaren de uitgaansvoorzieningen in hun gemeente? Zowel voor restaurants, (grand) cafés als discotheken/danscafés geldt dat de Dordtse bevolking meer tevreden is over de kwaliteit ervan dan over het aantal (figuur 5 en figuur 6). Het meest tevreden is men over de restaurants. (Ruim) zeven op de tien Dordtenaren zijn van mening dat er voldoende restaurants zijn van voldoende kwaliteit. Over het aantal en de kwaliteit van de discotheken/danscafés is men daarentegen een stuk minder tevreden. Twee derde is (erg) ontevreden over het aantal, (ruim) vier op de tien over de kwaliteit. Hetzelfde beeld zien we voor de gehele regio Drechtsteden.
Figuur 5 Tevredenheid aantal uitgaansgelegenheden
restaurants
69%
(grand) cafés
19%
64%
discotheken/danscafés
15%
0%
21%
20%
15%
65%
20% (erg) tevreden
12%
40%
60%
80%
niet tevreden, niet ontevreden
100%
(erg) ontevreden
Figuur 6 Tevredenheid kwaliteit uitgaansgelegenheden
restaurants
73%
(grand) cafés
20%
64%
discotheken/danscafés
26%
0%
26%
30%
20% (erg) tevreden
40%
7%
10%
44%
60%
niet tevreden, niet ontevreden
80%
100%
(erg) ontevreden
Wensen en behoeften Een grote groep Dordtenaren mist bepaalde uitgaansgelegenheden in de gemeente, namelijk 42%. Dit is meer dan gemiddeld in de Drechtsteden. Het gaat in de meeste gevallen echter niet om een discotheek (zoals de eerdere cijfers in figuur 5 en figuur 6 zouden suggereren), maar om restaurants en cafés. Een kwart van de bevolking geeft aan dat zijzelf of anderen uit het gezin de wens hebben om (meer) uitgaansgelegenheden te bezoeken. Drie op de tien weten het niet zeker. Het huidige aanbod in de gemeente vormt de grootste belemmering om vaker uit te gaan. Op afstand volgt het gebrek aan geld en tijd. Dordtenaren gaan vaker naar toneel, cabaret en concerten van populaire muziek dan de inwoners van de andere vijf Drechtsteden gemeenten.
6
Kunst en cultuur
Voorstellingen en culturele voorzieningen Drie kwart van de Dordtse bevolking van 18 jaar en ouder gaat wel eens naar een voorstelling. Verschillende genres zijn favoriet, zoals cabaret, musical, concert populaire muziek en toneel. Twee op de tien Dordtenaren zijn het afgelopen jaar naar één of meerdere van dit soort voorstellingen geweest (figuur 7). Een klein aandeel bezocht een lezing, ballet-/dansvoorstelling of de opera.
7
Figuur 7 Bezoek aan voorstellingen
cabaret
22%
musical, muziektheater
21%
concert populaire muziek
20%
18%
toneel overige muziekconcerten concert klassieke muziek
15%
11%
lezing/poëzie
5%
ballet, dans
5%
opera, operette
3% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Toelichting: in de afgelopen 12 maanden
We hebben Dordtenaren ook gevraagd naar culturele voorzieningen. Ruim vier op de tien hebben het afgelopen jaar een theater of schouwburg bezocht; gemiddeld vier keer. Ook musea en de bibliotheek worden door redelijk wat Dordtenaren bezocht. Van archieven en kunstuitleningen maakt men het minst gebruik. De bibliotheek wordt het meest frequent bezocht, voornamelijk in Dordrecht (tabel 6). Musea, poppodia en theaters bezoeken Dordtenaren ongeveer even vaak in Dordrecht zelf als buiten de regio. Bezienswaardige gebouwen en steden, galeries en concertzalen bezoeken zij vooral buiten de regio.
Tabel 6
Bezoek culturele voorzieningen, naar plaats (%)
theater of schouwburg bibliotheek museum bezienswaardige gebouwen, steden poppodium, popconcert, jazzfestival concertzaal galerie of atelier archief kunstuitleen
43 35 34 26 22 19 12 5 2
Dordt 26 31 26 14 14 6 6 2 2
overige Drechtst. 5 1 3 5 1 0 1 0 0
buiten Drechtst. 21 4 18 20 11 15 8 2 0
Toelichting: % van de bevolking, in de afgelopen 12 maanden
Het bezoek aan musea, galeries, archieven en poppodia is van alle regiobewoners het grootst onder Dordtenaren.
Wensen en behoeften Alhoewel 44% van de Dordtse bevolking aangeeft zeker/misschien (meer) aan kunst en cultuur te willen doen, is de behoefte aan meer cultuur vaak geen prioriteit. Ook spelen tijd en geld een rol. Dat het huidige aanbod aan kunst en cultuur in de gemeente, zowel kwalitatief als kwantitatief, onvoldoende is wordt door 12% van de mensen die meer aan kunst en cultuur willen doen genoemd en is hiermee het laagst in de regio. Eén op de tien Dordtenaren geeft aan bepaalde culturele voorzieningen of activiteiten in de gemeente te missen. Ook hier wordt een bioscoop het meest genoemd. Kunstzinnige activiteiten Welke kunstzinnige hobby’s (buitenshuis en/of in georganiseerd verband) zijn populair in Dordrecht? In figuur 8 zien we dat (digitale) fotografie, film en video op nummer één staat met 13%. De hobby’s muziek maken/spelen, schilderen/tekenen, onderzoek naar de geschiedenis van de eigen stad of wijk en zingen/rappen worden door één op de tien Dordtenaren beoefend.
8
Figuur 8
Deelname aan kunstzinnige activiteiten
13%
(digitale) fotografie, film, video
11%
muziek maken/spelen
9%
schilderen, tekenen onderzoek geschiedenis eigen stad of wijk
8%
zingen, rappen
7%
dansen, ballet (geen disco)
4%
websites maken, grafische vormgeving
3%
weven, werken met textiel
2%
beeldhouwen, pottenbakken
2%
toneelspelen
1% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
Toelichting: % van de bevolking, in de afgelopen 12 maanden
Behoeften Eén op de tien Dordtenaren geeft aan dat hij/zij zelf en/of iemand anders uit het gezin (meer) aan kunstzinnige hobby’s zouden willen doen. Twee op de tien twijfelen nog. Ook hier geldt dat het er in de meeste gevallen gewoonweg nog niet van gekomen is en geen prioriteit heeft.
7
Evenementen
In 2012 is Dordrecht uitgeroepen tot Evenementenstad van het jaar. De gemeente kent een groot aantal evenementen met een grote economische en toeristische betekenis. In tabel 7 hebben we 23 evenementen op een rij gezet. In hoeverre zijn Dordtenaren bekend met de evenementen in hun stad? En in welke mate bezoeken zij deze evenementen?
De Kerstmarkt en Dordt in Stoom zijn de twee grootste evenementen in Dordrecht. De Kerstmarkt wordt jaarlijks bezocht door zo’n 400.000 bezoekers. Het aantal bezoekers van Dordt in Stoom in 2010 werd geschat op 215.000
Vrijwel alle Dordtenaren zijn bekend met de Kerstmarkt, de Koninginnedagviering in hun gemeente en het tweejaarlijkse evenement Dordt in Stoom. Dit geldt ook voor de landelijke intocht van Sinterklaas die in 2011 in Dordrecht plaatsvond. Andere evenementen die bij de grote meerderheid van de bevolking bekend zijn, zijn de Zomerkermis, de Kerstijsbaan, het Wantijfestival, het Sinterklaashuis, de Boekenmarkt en het Big Rivers festival. De Zomersymfonie is het minst bekende evenement in Dordrecht. Ook wat betreft bezoek staat de Kerstmarkt op de eerste plaats. Twee derde van de Dordtse bevolking heeft in 2011 een bezoek gebracht aan de Kerstmarkt. De twee minst bezochte evenementen zijn het Urban Explorers festival en de Zomersymfonie. Deze evenementen richten zich beide op een selectieve doelgroep. Ten slotte hebben we Dordtenaren ook nog gevraagd naar een regionaal evenement: het Havenfestival in Alblasserdam. Drie op de tien Dordtenaren weten van het bestaan van dit evenement af. Het laagste percentage van alle zes Drechtsteden gemeenten. Ook het bezoek is met 2% erg laag.
9
Tabel 7
Bekendheid en bezoek evenementen (%) bekendheid
bezoek
Dordrecht Kerstmarkt Koninginnedag Dordt in Stoom (2010) landelijke intocht Sinterklaas Zomerkermis Kerstijsbaan Wantijfestival Sinterklaashuis Boekenmarkt Big Rivers festival Dwars door Dordt loop Dordt op je Bord Place d’Ary Toeterade op de Kade BIES! Theater in de Biesbosch Dordt in Choc Bachfestival Keltfest Keramiekmarkt Parkies Dordrecht Urban Explorers festival Vaart in Dordt Zomersymfonie
98 96 96 96 93 89 87 86 83 82 68 67 53 45 45 43 43 43 34 30 25 28 11
68 57 54 37 33 26 31 14 25 31 11 11 22 7 7 8 4 4 8 15 2 3 1
regio Drechtsteden Havenfestival Alblasserdam
30
2
Toelichting: in de afgelopen 12 maanden
drs. S.A.W. van Oostrom-van der Meijden november 2012 Postbus 619 3300 AP Dordrecht (078) 770 39 05
[email protected] www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl
10
