Nummer 4 – 27 januari 2007
T s j e r n e l s j e VOORWOORD Gaat u/jij het ook al een beetje normaal vinden dat de kinderen in ons midden zijn? Zelf heb ik soms het gevoel dat ze er al weken zijn. Zo zat ik afgelopen zondagmorgen voor de dienst te genieten van al die ‘koppies’ en toen schoot mij opeens te binnen dat dit pas de tweede zondag was na de aankomst. Wat gek eigenlijk, zo kort hier en toch al vertrouwd. Zullen zij zich ook al thuis voelen? Zal het voor hen ook vertrouwd zijn zo ver van huis? Je zou eigenlijk eens in die hoofdjes moeten kunnen kijken. Misschien went het voor de gastgezinnen wel minder snel. Het is natuurlijk voor jullie wat ingrijpender dan voor mij. Ik geniet op een afstandje mee. Lees jullie ervaringen op het gastenboek, krijg kopij binnen en zie de foto’s op internet, maar dat is natuurlijk niet te vergelijken met hoe jullie als gastgezinnen dit moeten beleven. Als er een logeetje (of zelfs twee) in huis zijn, dan merk je er wel wat meer van. Dat kan voor onverwachte gebeurtenissen zorgen, zoals bij thuiskomst van een verjaardag er achterkomen dat de brave jongens nog huiswerk moeten maken… Zulk soort gebeurtenissen zullen er voor zorgen dat zo’n logeetje niet echt went en dat is maar goed ook. En voor de betrokkenen die geen Wit-Rusje in huis hebben; wordt het voor hen wel heel normaal, is er voor hen niets bijzonders meer aan? Ik denk het niet. Sommige dingen zulIn dit nummer: len wennen, maar ervaringen van an●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●● deren zullen ons laten merken hoe bijVoorwoord..................... 1 zonder het is dat wij deze kinderen Van de redactie.............. 2 een gezond verblijf in Nederland moVan de werkgroep .......... 2 gen geven. Laten we dat toch niet Ingezonden: vergeten; dat het een voorrecht is dat Fam. Peterman ............ 8 wij twee maanden voor deze kinderen Fam. Hovestad............. 9 mogen zorgen, dat wij ze mogen laten Foto’s ........................... 9 delen in onze gezegende omstandigPuzzel......................... 10 heden! Met vriendelijke groeten, Mark Druijff
-1-
VAN DE REDACTIE Graag breng ik nog even onder de aandacht dat ik de kopij vóór woensdag in mijn bezit wil hebben. Het redactieadres: Oranjestraat 74 3921 BD ELST (0318) 47 23 00
[email protected]
VAN DE WERKGROEP Na twee, letterlijk en figuurlijk, stormachtige weken eindelijk weer een bericht van onze kant. Ik was verleden week begonnen een stukje te schrijven, maar doordat Kolia zijn blinde darm kwijt wilde kwam daar helaas niets meer van terecht. We kunnen er nu gelukkig luchtig over doen, maar ik verzeker u; het was voor ons de dinsdagmiddag/avond wel. We zijn dankbaar dat bij Kolia alles voorspoedig verlopen is en dat hij veel eerder naar huis mocht dan verwacht. Net zo als zijn operatie ook sneller ging dan verwacht. Voor degenen die er over in zitten: het thuisfront van Kolia is ingelicht. Hier is een standaard procedure via de landelijke werkgroep voor. Kolia heeft ook zijn moeder al een paar maal aan de telefoon gehad. Wij als werkgroep hechten er aan hierbij onze waardering uit te spreken over de behandeling in het ziekenhuis “de Gelderse Vallei”. In één zin: er is die middag/avond een hele boel negatieve publiciteit te niet gegaan. Gelderse Vallei ziekenhuis: Bedankt voor de goede zorgen. Ook een woord van dank en waardering aan de (gast)familie van Beek. Je zult pas drie dagen een logé in huis hebben en dan dit voor je kiezen krijgen. Tot slot nog een woord van dank aan Anna en Mikhail. Wat mij bij zal blijven is de betrokkenheid van beiden. Eigenlijk had ik er mee moeten beginnen. De meeste dank gaat uiteraard uit naar onze Schepper! Wij mogen tot nu toe in alles Zijn hand en leiding ervaren. Zeker ook in bovenstaand. Ik was verleden week bezig met het schrijven van een reisverslag, maar gelukkig was Ronald daar ook al mee begonnen en heeft hij het laten plaatsen. U mist alleen het beginstuk Nederland en een heel eind Duitsland op de heenweg. Dit komt omdat Ronald hier het één en ander moest missen door wat (wij schatten een veertig) SMS-vrienden.
-2-
Van acht uur ’s avonds tot ver na middernacht SMS-en. Dan heb je pas vrienden. Ze houden je zelfs uit je slaap hè Ronald? Verder is er tot heden niet zo veel nieuws. Wij als werkgroep zijn woensdag 24 januari bij elkaar geweest. Alles loopt zoals het naar onze mening hoort te lopen. Mocht u daar anders over denken dan horen wij dat graag. Wij blijven u vragen voor uw gebed. Wilt u de families van kinderen, juf en tolk gedenken. Wilt u de gastgezinnen blijven gedenken en allen die met het project verbonden zijn. Wilt u ook ons als werkgroep blijven gedenken. Het is voor mij vanaf deze plaats ook een behoefte om onze (werkgroep) gezinnen te danken voor hun steun in deze periode. Ik besef dat de belasting voor onze thuisfronten (wel eens) groot is. We zijn nog weleens een middag of avond op pad. Ook hier past dankbaarheid dat zij achter het project staan en ons steunen. Hulde aan onze families. Zonder jullie ruggensteun is het voor ons niet te doen. Namens de werkgroep, Ruud Geers Tolk en juffrouw De tolk en de juf verblijven bij de fam. Hovestad, Het bosje 6. Om hen een beetje te ontlasten, vragen wij u/jullie om de juf en tolk een keer op de koffie te vragen of om ze een keer te eten te vragen. Of als u/jullie zelf nog andere leuke ideeën hebben, ga je/jullie gang. Zaterdag 3 februari Op zaterdag 3 februari gaan we zwemmen in het Gastland. Probeer zoveel mogelijk badkleding te lenen van iemand. We vertrekken om 12.00 uur bij school op de CHRISTINASTRAAT. Hier is het wat rustiger en kunnen we beter de auto’s parkeren. Om 14.00 uur hopen we dan weer terug te zijn. ’s Avonds is er dan de Russische Sing-Inn in het dorpshuis, in de grote zaal. Het begint om 19.30 uur en zal ongeveer een goed uur duren. Laten we er weer met z’n allen een gezellige avond van maken, waar we in het Nederlands of Russisch God groot mogen maken. Avond voor alle betrokkenen De gastouderavond op 7 februari is niet alleen voor gastgezinnen, maar ook voor iedereen die meehelpt met één of andere activiteit!!! -3-
Nog vragen? Zijn er nog vragen? Bel ons of schiet ons aan bij school. Groeten van Ina, Gretha en Clasina. >>>>>>>>>>>>>> MEDEDELINGEN <<<<<<<<<<<<<<<< Knutselen: Aan de knutselmoeders/vaders ’s middags willen wij nog vragen of zij om 15.15 uur, als de kinderen naar huis gaan, even willen kijken of de prullenbak geleegd moet worden. Nieuwe vuilniszakken liggen in de kast en de container staat op het plein. Lijm, schaartjes, prikpennen, prikkussens en andere knutselspullen liggen ook allemaal in de kast. Overblijven: De overblijfmoeders hoeven in het vervolg pas om 12.30 uur op school te zijn. De juf en de tolk blijven er toch bij om te eten. Dan kunnen jullie om 12.30 uur kijken of er geveegd moet worden, tafels of de wc’s schoon gemaakt moeten worden. Schrijf alles in het overblijfschrift, ook eventueel de liedjes die gezongen zijn. Zo blijven we met z’n allen op de hoogte. Dan kunnen jullie altijd nog even met ze naar buiten. Glazen potjes: Wil iedereen doorgaan met het sparen van kleine ‘hakpotjes’. We willen hier iets van gaan maken met de kinderen en hebben er dus nog 30 nodig. Inleveren kan bij Gretha, Ina of Clasina. Gastouderavond: Op woensdag 7 februari is er om 20.00 uur een gastouderavond. Deze zal worden gehouden in ‘Het Visnet’, en wel in het lokaal waar de Wit-Russische kinderen les krijgen. Rondwandeling in Elst Dinsdag 16 Januari kwam eerst om 13.30 uur de burgemeester even bij de Wit-russische kinderen kijken. Na de toespraak kreeg hij een geschenk van de juf aangeboden. Dit was een Russisch (poppetje) vrouwtje met ‘het vriendschapsbrood’ in handen, een houten bordje met daarop een Bijbeltekst in de Russische taal en twee gevlochten schoentjes die vroeger de Russische kinderen hebben gedragen. De burgemeester beloofde dat alles een mooi plekje zou krijgen in het gemeentehuis te Rhenen. Toen de burgemeester vertrokken was, was het tijd voor de rondwandeling. Eerst werd er nog even door de juf getwijfeld, omdat het miezerde, maar gelukkig kon het toch doorgaan. Toen de (Nederlandse) tolk vertelde dat we het dorpje Elst gingen bekijken, moest de juf hier hartelijk om lachen. Ze vertelde daarom ook ter verduidelijking dat dat was, omdat in Wit-rusland een dorp uit veel platteland bestaat met een paar huizen daarop, en zo'n grote ‘stad’ als Elst noemde je daarom toch geen dorp! -4-
We zijn eerst de herv. kerk aan de Houweg gaan bekijken en daarna de herv. kerk aan de Rijksstraatweg, vanwaar we vervolgens verder liepen naar het gezondheidscentrum. Daar moesten eerst zo'n vijf meisjes naar de wc en uiteindelijk zo ongeveer de hele klas schat ik. Doordat die ‘plaspauze’ ingelast werd, was de tijd tekort om nog naar de pont te lopen (moeten de gastouders zelf maar eens eer keertje doen), we zijn toen maar gelijk teruggegaan naar school. We hopen dat ze de ‘stad’ Elst mooi hebben gevonden en dat ze daar nog een mooie en fijne tijd door mogen brengen. Groetjes van Gretha Reisverslag (deel 2) In Ol’Shany worden de kinderen weer herenigd met hun ouders en familieleden. Wat een blijdschap over en weer. Voor mij betekent het afscheid nemen van de werkgroepleden, omdat ik nog een half uur doorreis naar het gezin van Nadya; het meisje wat begin 2005 voor twee maanden bij ons in huis was. En ook afgelopen zomer was ze samen met haar zusje voor een maand bij ons. Nu is het mijn beurt om hen te bezoeken. Ze staat me stralend voor de bus op te wachten met haar moeder, nicht en diens man. Al rijdende besef ik me opeens, dat ik me als enige Nederlander tussen de Wit-Russen bevind. Met hun eigen taal, gewoonten en gedachten over een Westerling. Zullen de kinderen zich ook zo voelen, zoals ik mij nu voel, als ze bij ons in Nederland zijn? Dat moet haast wel! Onderweg wordt er plotseling van de route afgeweken om te stoppen bij een begraafplaats. Wat moeten we daar nu weer? Ik doe m’n best om dat te weten te komen. Ligt papa daar begraven, vraag ik aan Nadya. Ik weet dat haar vader bij een verkeersongeval om het leven is gekomen. Nee, dat is het niet. Maar ik kom er niet achter wat dan wel. We lopen de begraafplaats op en stoppen bij een ruw klein kruis van een grof soort natuursteen zonder naam. Bloemen liggen er al genoeg. Trouwens, de hele begraafplaats ligt vol met fel gekleurde kunstbloemen. Het is het enige wat kleur geeft in dit landschap! Nadya maakt mij duidelijk dat er iets uit de grond komt en omhoog gaat. Maar wat? In ieder geval groeit hier niets in de winter. Na vijf pogingen geeft ze -5-
het op en haar neef maakt mij duidelijk dat ik moet knielen op het stukje vloerbedekking wat daar voor het kruis ligt. Ik moet mijn handen erop leggen. Maar waarom? Hij doet het voor, staat op en slaat een kruis (Orthodox). Is dit een soort van welkomstritueel? Ik volg niet zijn voorbeeld van het slaan van een kruis. Want dat gaat me te ver. Daar geknield begint Nadya weer met de groeibewegingen. Moet het kruis opgetild worden? Kan het me niet voorstellen. Ik geef het op en sta op. Gelijk na mij, volgen de familieleden om achterelkaar het ritueel te herhalen. Maar ik snap nog steeds niet waarom! Rijdend naar hun huis, een vervallen flatje in een dorp waar verder hoofdzakelijk houten huisjes staan, vraag ik me nog steeds af wat dat bezoek aan de begraafplaats te betekenen heeft. Hun woning binnenlopend schrik ik van de staat, waarin deze flatwoning verkeert. Deurposten van ongeschaafd, dus ruw, hout met een lik verf. Drie vensters met voorzetramen die er bijna uitvallen. Daarvoor hangt aan een touw, dat gespannen is tussen twee grote spijkers, een vitrage. De deuren sluiten niet. Er is geen slot op de toilet- en badkamerdeur te vinden. De badkuip staat los in deze kleine ruimte zonder tegels. Er is geen stromend koud water, maar alleen warm water. Wat wel hoop geeft voor een douche vanavond! Het douchegordijn (een stuk blauw plastic) hangt aan een touw. Ik zie naast de badkuip een gat van 40 cm doorsnee richting toiletruimte. Hier lopen lekkende aanen afvoerbuizen naar de bovenburen. Het lekkende water wordt door twee dweilen die eromheen gewikkeld zijn min of meer opgevangen. Een poging om het toilet door te spoelen mislukt. Nu snap ik het pannetje water in de hoek; spoelwater! Maar dat kan natuurlijk nooit zo werken als een normale spoelbeurt met een stortbak. Vandaar die geur! De inrichting is gauw opgenoemd. Drie bedden in de slaapkamer. Een slaapbank, twee stoelen, kast en TV in de woonkamer. Een kleine eettafel, zeven stoelen, fornuis en een keukenblokje met twee onderkastjes en een voorraadkast in de keuken. De vloeren zijn bedekt met losliggende tapijten. Het behang zit op verscheidene plaatsen los en is verbleekt. Het loopt om de een of andere reden nergens tot aan het plafond door. In de toiletruimte zit er zelf niets op de muur. Zelfs geen verf. Dat is alles! Hier woont een gezin. Dag en nacht! Maar… het is wel gezellig met elkaar. Met een Russisch reiswoordenboekje met zinnetjes en woorden verdeeld over allerlei thema’s, die van hand tot hand gaat, kunnen we redelijk communiceren. Ook een leeg schrift, waar van alles in getekend wordt om wat niet met handen en voeten duidelijk gemaakt kan worden zichtbaar te maken, doet wonderen.
-6-
De warme maaltijd is overdadig aan het eind van de middag. Tot mijn verrassing volgt er in de loop van de avond nog een warme maaltijd. Ik kan bijna niet meer. Tussen de maaltijden door worden we over en weer wijzer hoe het leven is in hun en ons land. Ik hoor wat hun inkomsten zijn. In de fabriek € 80,- per maand voor een 20-jarige werknemer. De huur van een flat, zoals die van hen is € 50,- per maand. Elektra € 25,- per maand. Ook de salarissen in Nederland komen aan bod. Je ziet grote ogen. Maar ik vertel er wel bij wat de lasten van een woning in Nederland zijn, plus de kosten van gas en licht, verzekeringen en noem maar op. Zij zien wel in dat er dan voor veel gezinnen in Nederland ook niet overdreven veel overblijft. Eigenlijk moeten ze wel lachen om die belachelijke hoge kosten bij ons. Deze weduwvrouw kan net rondkomen door de uitkering die de staat haar geeft voor haar drie lerende kinderen. In de zomer kweekt ze komkommers en augurken. Van deze inkomsten en de uitkering kan ze de wintermaanden doorkomen. Maar daar houdt het mee op. Bij aankomst had ik haar (namens een collega) al € 50,- gegeven, welke ze kan inwisselen bij een bank in de stad. Een ander Nederlands gezin (waar Dima, de broer van Nadya is geweest) heeft hen in het verleden geld gestuurd, maar zij schreef ons dat we dat niet meer moesten doen. Haar post werd namelijk opengemaakt. Helaas kan het verzenden per bank ook niet, want dat houdt de overheid direct in op haar uitkering. Elke financiële hulp wordt dus onmogelijk gemaakt. Voor het slapen gaan neem ik een douche. Moeder wil in eerste instantie de badkuip helemaal vol laten lopen, maar dat kan ik voorkomen. De mengkraan is kapot en ik moet mijn vinger in de onderste kraan houden om water uit de sproeikop te krijgen. Die avond slaap ik vol van gedachten in op de slaapplaats van moeder; de slaapbank in de woonkamer. Moeder slaapt bij de kinderen in bed! De volgende morgen, als ik mij gewassen en aangekleed heb, ruik ik alweer een baklucht uit de keuken. Tot mijn schrik bestaat het ontbijt uit een bord vol met een ruimbemeten soort macaroni, kippenvlees (bij mij ontdaan van botten), saus en een grote mok thee. Kon ik maar zelf opscheppen. Natuurlijk ligt het meeste bij mij. Ik ben de gast. Ook de chocolade, koeken, koffie, die ik o.a. meegenomen heb, staan op tafel. -7-
Ondanks de armoede krijg ik dus in 18 uur tijd (inclusief de nacht) drie warme maaltijden aangeboden. Voordat ik vertrek krijg ik ook nog een schilderij, een tafellaken met vijf placemats en een vaas aangeboden. Wat een gastvrijheid! Deze mensen geven iets van zichzelf, niet van hun overvloed! Dat is bij ons meestal wel anders! (Wordt vervolgd.) Ronald Tamerus Samenstelling werkgroep De werkgroep is ook per e-mail te bereiken:
[email protected]. Voorzitter: Ruud Geers (Oranjestraat 75, 471916) Coördinatie gastgezinnen: Mieke Pitlo (Christinastraat 35, 472557) en Ronald Tamerus (Prinsenweg 28, 518985) Coördinatie activiteiten: Clasina Bootsman (Franseweg 91, 478002), Ina van Laar (Elsterstraatweg 85, 472538) en Gretha van Wolfswinkel (Franseweg 55a, 471106) Financiën en sponsors: Fred Kok (Beatrixstraat 38, 472504)
INGEZONDEN Fam. Peterman Hallo allemaal, Walia was dinsdag jarig en is 10 jaar oud geworden. Hoe de verjaardagen daar gevierd worden weet ik niet, maar we hebben het gevierd hoe wij dat doen, dus ’s ochtends wakker gezongen met happy birthday en dat is wat ze ook snapte. Daarna de cadeautjes gegeven en bij alles ging haar duim omhoog. Dat vond ze allemaal wel leuk. Maar ja, ze moest ook nog gewoon naar school en daar heeft ze getrakteerd op chips en voor de juffrouw en tolk had ze een lekkere stroopwafel. De mand waar het in ging moest wel versierd worden met ballonnen dus hebben we dat maar gedaan. ’s Avonds na acht uur kwam ze pas weer thuis, ze had club gehad net zoals onze eigen kinderen. Nog even wat drinken en natuurlijk de taart erbij met 10 kaarsjes erop die ze uit moest blazen, waar ze nog wel verbaasd naar keek en toen toch maar heeft uitgeblazen. En dan de taart opeten, maar dat moest niet van haar, die moest tot woensdag bewaard blijven want dan kwam er visite. We hebben maar laten zien dat er nog een taart in de koelkast stond en dat we nu best wel een stukje konden opeten. Toen was het goed en ze heeft lekker zitten smullen. Mmmmm lekker! En de duim omhoog dus het was allemaal goed. En nu maar op de visite wachten die woensdag komt.
-8-
Ze heeft het verder erg naar haar zin en ze slaapt goed. ’s Ochtends zegt ze uit haar eigen: “lekker geslapen”, en weer die duim omhoog. Dus wij vermaken ons hier wel met haar. Groetjes van de fam. Peterman Fam. Hovestad Zaterdag zijn we met Hanna en Maikel naar Veenendaal geweest. Ze hebben hun ogen uitgekeken! Een hele winkel alleen met kaas, vis of speelgoed, hebben ze waarschijnlijk nog nooit gezien. Maikel heeft een muntenverzameling; als er soms nog iemand is die wat oude munten over heeft (b.v. overgehouden van een vakantie) dan zou hij daar erg blij mee zijn. Groeten van Sander en Willie
FOTO’S Hier twee foto’s van Kolia in het ziekenhuis en twee foto’s van de spelen knutselmiddag op vrijdag 19 januari. Ga voor meer foto’s naar www.tsjernobylelst.nl.
-9-
PUZZEL
-10-
