Voorwoord De meteorologische lente is al begonnen als ik dit voorwoord bij afwezigheid van onze voorzitter schrijf. Het is prachtig en winters mooi maar we verlangen zo langzamerhand wel naar wat warmere dagen en een beetje echte lente. Als veteranen hebben we gelukkig het seizoen van de bijeenkomsten weer voor ons. In april (22 en 23 april) is er weer onze reünie in ’t Harde. Dit wordt de tiende reünie van de Vereniging die de opvolger werd van de in de jaren tachtig opgerichte Stichting. Een verjaardag dus en daarom een goede gelegenheid om, zeker als u niet zo’n trouwe bezoeker was, weer eens te komen. Misschien bent u nog nooit geweest. Dan moet u zeker komen want het wordt beslist weer een heel gezellige bijeenkomst! Met verrassingen maar die verklappen we niet. Uitgebreide informatie treft u aan in de brief met de uitnodiging voor de reünie. Die brief ontvangt u tegelijkertijd met deze Nieuwsbrief. Ik vraag u om een snelle afwikkeling in verband met de toezending van de kaarten. Volgt u daarom de instructies die we in deze uitnodigingsbrief geven. Let vooral bij de betaling op het vermelden van de juiste gegevens en het juiste rekeningnummer. Als u naast het nummer 925456 de naam Vereniging Nieuw-Guinea Militairen vermeldt kan er niets fout gaan. Vaak worden bij betalingen verschillende namen opgegeven en dan ontvangt u het betaalde bedrag terug. En dat merkt u pas vele dagen later en wij weten niet dat u zich wilde opgeven. Voor de administratieve verwerking geeft het de nodige problemen als uw aanmelding na 31 maart komt. Voor het bepalen van het aantal maaltijden willen we graag weten op welke dag u komt. Stuur de strook op de uitnodiging daarom per omgaande retour. We sturen ook de uitnodiging voor onze Algemene Leden Vergadering op 19 mei. Naast de huishoudelijke zaken is er een lezing van de heer J.Burger van het BNMO en tijdens de lunch (tegen betaling) kunnen we weer bijpraten. Er is dus weer genoeg om naar uit te kijken. Bestuur en redactie begroeten u graag op de komende bijeenkomsten.
Namens het bestuur en redactie, Jaap van Hensbergen.
Inhoudsopgave
Heden en verleden (deel17)
pag. 03 t/m 04
Voorgoed terug naar geboortegrond
pag. 05
Dierenleed
pag. 06 t/m 07
Fietsers afstappen
pag. 08
Gedenk plaquette voor tweede wereldoorlog piloot
pag. 10
Leven van het land
pag. 11 t/m 13
Met vakantie naar Manokwari
pag. 14 t/m 15
Nieuwjaarsreceptie
pag. 16
Ziekenauto in Kaimana
pag. 16 t/m 17
Van het bestuur
pag. 18 t/m 19
Boekenrubriek
pag. 19 t/m 21
Bijzondere bijeenkomsten
pag. 22 t/m 23
Voor uw agenda
pag. 23 t/m 24
Van de redactie
pag. 24 t/m 25
Heden en verleden (deel 17) Geschreven door Arie Sluijs Van harte wens ik het bestuur van de vereniging Nederlands Nieuw-Guinea Militairen 1945-1962 en alle Sobats met hun familieleden een heel gelukkig, en in het bijzonder een gezond 2010 toe. Het is wel laat maar dat komt omdat de kopij al in januari moest worden ingeleverd. Maar het is daarom niet minder gemeend. Voor mij, en ook voor de hele echo en foxtrot compagnie is het 50 jaar geleden dat we op 28 september 1960 met de Grote Beer naar Nederlands Nieuw- Guinea vertrokken. Dat mag toch wel extra gevierd worden op de komende reünie in de Tonnet kazerne in ‘tHarde op 22 en 23 april. Ik verheug me er alweer op, een paar extra consumptie bonnen zou niet verkeerd zijn, we hebben wat te vieren nietwaar bestuur, gewoon doen, maak op die centen, nu kunnen we nog genieten van een lekker wijntje. Hoewel ik ook weer moet opletten hoeveel ik drink want anders kom ik met de auto niet goed terug in Amstelveen. Maar er zullen genoeg sobats met anderen meerijden, dus met mijn consumptie bonnen weet ik wel raad, daar maak je alleen maar vrienden mee. Dat vind ik altijd zo mooi als ik op de rondweg van Amsterdam rijd (daar mag je niet harder rijden dan 80 km) maar je mag al blij zijn als je de 10 haalt, man wat een ellende is het op die weg. Maar nu wat anders, ik vlieg van de hak op de tak, dat is het mooie van schrijven. Nicolaas Jouwe
Op 29 oktober 2009 rond de klok van 23.0 uur heb ik op TV de film gezien van het bezoek van Nicolaas Jouwe aan zijn geboorteland Nieuw- Guinea. Het bezoek was al in maart vorig jaar. In 1962 vertrok hij naar Nederland en na 47 jaar ballingschap was hij weer voor even in Nieuw- Guinea. Zijn twee jongste kinderen vergezelden hem en verzorgden Jouwe waar het nodig was, hij is niet de jongste meer,85 jaar nu, maar nog een vitale man en vol strijdlust. Het was toen in de jaren vijftig de bedoeling dat Nicolaas Jouwe de eerste premier van een onafhankelijk Nieuw- Guinea zou worden. Jouwe bekwaamde zich in de jaren vijftig tot een politicus die van wanten wist en had daarbij aan de Hollanders goede leermeesters. Maar zover is het nooit gekomen, Nieuw- Guinea werd een provincie van Indonesië en Jouwe vluchtte naar Nederland, tot hij in maart vorig jaar geheel onverwacht een uitnodiging kreeg van de president van Indonesië kreeg om deze te bezoeken en met de bedoeling om de “strijdbijl te begraven” en om bereid te zijn om zijn ideaal op te geven. Maar dat zal hij nooit opgeven, daar heeft hij te lang strijd voor geleverd, maar politiek gezien heeft dat geen enkele kans van slagen, hij is het slachtoffer geworden van een politiek spel, een spel tussen de grootmachten, en dan trek je aan het kortste eind, en wat doe je dan, je geeft het weg om meer bloed vergieten te voorkomen, en daar is Jouwe het slachtoffer van geworden, en nu moet hij kiezen tussen zijn idealen en zijn verlangen naar zijn geboortegrond. De aankomst in zijn geboorteland Nieuw- Guinea na 47 jaar was voor hem
3
een ontzettend emotioneel moment. Het terugzien van een land dat zo is veranderd na al die jaren. Toen Nicolaas Jouwe voet aan land zette waren zijn eerste woorden: Ik Jouwe de leider ben terug, ik heb niet in het noorden, niet in het zuiden of het oosten geleefd, maar in het westen. Nu ben ik terug, ontvang mij, maak mij sterk en vergezel mij, zodat in vrede in mijn land kan verblijven. Toen kuste hij de grond, en werd hij omhelsd door een groot aantal bewoners die Jouwe verwelkomden. Een mooi moment was ook zijn komst bij zijn geboorte huis waar hij weer bij zijn familie was. Ik heb genoten van die TV uitzending. Op 6 december was er nog een mooi geschiedenisserie, “De Oorlog”. Deze ging over de Japanse bezetting van Nederlands-Indië tussen 1942-1945. De oorlog bracht daar onnoemelijk veel leed met zich voor de Nederlanders, maar ook voor de Indo- Europeanen en de Indonesische bevolking. Verleden jaar was het ook zestig jaar geleden dat Indonesië zelfstandig werd. Ik zie de jongens nog terugkomen, bij ons in de polder waren dat er drie, Bram Westra, Dik Eveleens, en Jan van Diemen, ik zie ze nog uit de bus stappen, ik was toen negen jaar, het maakte toen heel veel indruk op mij. Bram en Dik woonden allebei op een eilandje en de buurtbewoners hadden het bruggetje met een ereboog versierd, en wij mochten allemaal mee naar binnen en kregen chocolademelk met een plak cake, dus voor ons was het ook feest. Ik zal gauw Bram Westra weer eens opzoeken hij woont niet zover bij mij vandaan in Amstelveen. Twaalf jaar later kwam ik terug uit Nieuw-Guinea en wat dronk ik als eerste toen ik mijn ouderlijke woning binnenkwam? Natuurlijk chocolademelk met een plak cake.
Wordt vervolgd
4
Voorgoed terug naar geboortegrond Nicolaas Jouwe vloog op 11 januari 2010 terug naar zijn geboortegrond die hij in 1962 verliet. Hij kwam naar Delft om van uit die plaats de strijd voor “zelfbeschikking” voort te zetten. Vanuit Nederland zag hij machteloos toe hoe het Papoea volk werd onderdrukt en het rijke land werd leeggeroofd. Nu stapte hij op het vliegtuig uitgezwaaid door de ambassadeur van Indonesië, het land waarmee hij in al die Nederlands jaren strijd leverde. Het was eigenlijk ondenkbaar dat Nicolaas Jouwe ooit nog naar Irian Jaya zou terugkeren, het land dat hij in 1962 als Nieuw-Guinea de rug toe keerde. Vaak heeft Nicolaas Jouwe herhaald dat hij nooit naar zijn geboortegrond zou terugkeren zolang Papoea niet onafhankelijk is. Wij als Nieuw-Guinea veteranen kennen allemaal de MORGENSTER, de nationale vlag die door Nicolaas Jouwe werd ontworpen. Deze vlag werd het symbool van een vrij Papoea. Maar hij kon na bijna vijftig jaar de uitnodiing van President Yudhoyono van Indonesië niet weigeren. Nicolaas Jouwe vond, dat hij de eerste president van Indonesië die uit het volk, door het volk en voor Nicolaas Jouwe op Schiphol, 1961 het volk werd gekozen, niet in de kou kon laten staan. Van een democratisch gekozen president met de levensfilosofie “leven en laten leven” nam, de met de jaren milder en wijzer geworden, strijder de uitgestoken hand aan. In het jaar 1961 werd Nicolaas Jouwe gekozen als hoogste vertegenwoordiger in de NieuwGuinea Raad, het nieuwe parlement van de Nicolaas Jouwe in 2009 Nederlandse kolonie. In dat parlement streed hij direct voor de onafhankelijkheid van het eiland Nieuw-Guinea. Nicolaas Jouwe was bestemd om de eerste president van de onafhankelijke staat West-Papoea te worden.Wij kennen de geschiedenis. Nieuw-Guinea werd nooit onafhankelijk maar na de inlijving door Indonesië in Nicolaas Jouwe in 2010 1962 de nieuwe provincie Irian Jaya. De geschiedenis zal ons leren of de terugkeer van de nu 86-jarige Nicolaas Jouwe van invloed is op het lot van de Papoea’s. Bij zijn afscheid van Nederland zei hij “Ik stel me beschikbaar aan het land en wil voor het Papoea-volk alles doen om geluk en vrede te brengen. Misschien eens nog in een vrij en onafhankelijk land. Jaap van Hensbergen, redactie
5
Dierenleed Het werd ineens mode op de kazerne van Merauke. Van de ene op de andere dag. Wie met zijn tijd meeging, schafte een hond aan. De chauffeurs hadden Daffie, genoemd naar de drietonner van Spanhak. Wapenhersteller korporaal Wolf, de man die je tijdens geweer inspectie kon maken en breken, had er een. En wij, de telegrafisten, kregen er ook een. Door telegrafist Lems, want die kwam er mee aanzetten, voorzien van de welluidende naam Bammie. Dat was zijn roepnaam. Zijn doopnaam luidde B.A.M. De voorletters van onze sergeant verbindingen, B.A.M. Theunissen. De man heeft het nooit in de gaten gehad. Maar hij had wel meer niet in de gaten. Wat hij nou precies deed is me nooit duidelijk geworden. Hij kwam zo rond een uur of tien binnenlopen. Vroeg of alles goed verliep en was vijf minuten later al weer weg. Wat hij de rest van de dag uitvoerde mag Joost weten. Wij wisten het in ieder geval Bammie niet. Toen de man richting Biak vertrok is de functie, maar dat laat zich raden, dan ook nooit meer opgevuld. Maar goed, zo kwam ons hondje dus aan zijn roepnaam. Bammie was een koddig beest. Ging na het commando op de plaats rust schuin op z’n kont zitten, keek je al net zo koddig aan en wachtte op de dingen die komen gingen. Geen hond deed hem dat na. Geen mens ook trouwens. Bammie had het naar zijn zin. Werd door ons gruwelijk verwend. Luisterde en gehoorzaamde dan ook voor geen meter. Zelfs Martin Gaus zou er op afgeknapt zijn. Wij maalden er niet om. Hij zorgde voor gezelschap en liet zich aaien. Zaken waarvoor hij tenslotte was ingehuurd. Kortom, een voorbeeldige hond. Voor Bam kon de dag niet meer stuk als hij bij toeval Daf tegen het lijf liep. Dat was zijn speelmakker. Die twee konden heel goed door één deur. Uren achter elkaar aan rennen. In de staart bijten. Aan de oren hangen, onvermoeibaar. Alsof we d’r van die Duracel batterijen hadden ingedaan. Zwerfhonden
Kortom, overdag hadden de officiële honden het op de kazerne voor het zeggen. ’s Nachts niet. Dan lag Daf te snurken op de kamer van de chauffeurs. Sliep Bam in zijn maand op het radiostation en zal de hond van Wolf ongetwijfeld in bed tegen de korporaal en zijn lieftallige verloofde hebben aangeschurkt. Hoe het ook zij. ’s Nachts werd de kazerne steeds vaker het onbetwiste domein van de zwerfhonden van Merauke. Brutale magere scharminkels die vooral rondom de kantine en de keuken altijd wel wat te eten vonden. Het kader was dat op een gegeven moment spuugzat. Vooral als de sterren en strepen dronken waren, en dat waren ze doorgaans elke avond dan werd er nog wel eens een geweer gehaald om op hondenjacht te gaan. Maar ja, probeer jij maar eens met een zatte kop en ongecontroleerde bewegingen een hond af te schieten. Dat ze elkaar nooit geraakt hebben is voor mij nog altijd een wonder gebleven. Maar goed, het kader vond toch dat er wat moest gebeuren. Dus werd de slager geraadpleegd. Of hij een manier wist. Nou dat wist de slager wel. Hij
6
kon aan goed spul komen waarvan bij inname zelfs een olifant ter plekke dood zou blijven. Dat innemen was ook geen probleem. De slager maakte heerlijke gehaktballetjes die met het gif werden geïnjecteerd. Het plan voor het uitroeien van de zwerfhonden werd doorgesproken alsof het een militaire operatie betrof. De gehaktballennacht werd vastgesteld. Waarschuwing
Maar wat verzuimde het kader? Geen ster of streep kwam op het idee dat zo’n lekkere gehaktbal ook voor legale honden als Bam en Daf een zaligheid was. Nou viel het kwartje bij die club wel vaker uiterst traag. Dus geen waarschuwing vooraf. Maar dit keer had het toch verstrekkende gevolgen. Kijk niks honds was Bam of Daf vreemd. Als die ’s avonds niet goed waren uitgelaten dan kon het gebeuren dat ze er ’s nachts even uit moesten. Om te doen wat ze op het radiostation en in de kamer van de chauffeurs niet mochten. Poepen en piesen. Bam kon het die nacht gelukkig uithouden. Daf niet, die moest er even uit. U raadt het al. Net als de gretige zwerfhonden slokte hij de heerlijkheid ineens naar binnen. Einde verhaal. De aanblik, die volgende ochtend, zal ik niet snel vergeten. Waar je ook keek. Overal dooie honden. Magere zwerfhonden. Maar daartussen een weldoorvoed zwart wit hondenlijfje. Ja hoor, Daffie. De chauffeurs hebben ‘m vloekend voorzichtig opgepakt en begraven. Wij hebben Bammie voor de zekerheid nog een tijdje ingesloten. Pas toen er logischerwijs geen bal meer kon liggen, kreeg hij zijn vrijheid terug. Maar lekker spelen met zijn gabber was er niet meer bij. Net zo plotseling als Bammie in ons soldatenleven was verschenen, is hij er ook weer uit verdwenen. Geen idee waar hij gebleven is. Hij zal zich wel aangesloten hebben bij het leger der zwerfhonden. Speelkameraden in overvloed. Beo
Maar nog was het leed niet geleden. Wat mij persoonlijk betreft, tenminste. We hadden ook een tamme papagaai. Zo’n kleintje. Een beo heet zoiets, geloof ik. In dit geval hadden we bij de naamgeving blijkbaar minder inspiratie want we noemden hem ook gewoon Beo. Kwam ik bij ‘m in de buurt dan vloog hij steevast op mijn schouder en liftte zo een tijdje mee. Bedelde om brood en was, geloof het of niet, gek op koffie. Zodra ik mijn mok bijna leeg had, goot ik wat op een schoteltje en dat slurpte hij dan op alsof zijn leven er vanaf hing. Tot op die ene dag. De dag dat de zwerfhonden werden geruimd, om maar eens een hedendaagse term te bezigen. Blijkbaar vol van het nieuws over de hondenslachting kwam ik met een gloeiende mok koffie aanlopen. Lette niet op en voor ik het wist vloog Beo op de rand van de mok en nam een slok. De hete koffie deed zijn vernietigend werk. Het slokdarmpje was niet hittebestendig. Zijn Beo tong werd eens zo dik. Kortom, binnen een halve minuut liet ook Beo het leven. Nooit meer een dag met zó veel dierenleed meegemaakt. Daarom deze column ter nagedachtenis aan Daffie en Beo. Zij rusten in vrede.
7
Fietsers afstappen De twee foto’s ontvingen we van Gerrit van Faassen en zijn door een kennis van hem in het jaar 2002 gemaakt. De foto’s zijn van de toegang tot de Indonesische Marinebasis op BIAK. De Marine betrok dit kamp in 1957 en het droeg toen de naam Kamp Sorrido. Aan de poort stond natuurlijk de onvermijdelijke brievenbus voor het contact met de Nederlandse achterban. En die brievenbus, duidelijk herkenbaar door het woord POSTERIJEN erop, stond er in 2002 dus nog. De Indonesiërs gebruiken ook nog steeds de oer Hollandse fiets getuige het bord SEPADA TURUN (fietsers afstappen) op de foto. Op deze foto staat de brievenbus rechts achter de autobus.
8
Gedenk plaquette voor tweede wereldoorlog piloot Negenentwintig december 1944 stortte een Spitfire neer in de bossen van Oosterhout. De piloot kwam hierbij om en werd begraven op het oorlogskerkhof van Bergen op Zoom. Lang bleef zijn identiteit verborgen maar het lukte oorlogsvorser Van Alphen uit Dorst die te achterhalen. Uiteindelijk bleek dat het om flight sergeant Peter Ralph Attwooll ging. Negenentwintig december 2009 precies vijfenzestig jaar later werd door Jos van Alphen en burgemeester Stefan Huisman van Oosterhout in de bossen van Oosterhout een plaquette op massief eikenpaal onthuld ter nagedachtenis aan deze strijder voor onze vrijheid. De plechtigheid werd onder meer bijgewoond door leden van het 127ste Squadron van De RAF. Zij legden de traditionele krans van papieren klaprozen voor Peter Ralph Attwooll.
Hop and Go Bed en Breakfast Wij bieden prachtige kamers en een heerlijk ontbijt in huiselijke sfeer. Hop en Go is de ideale plek om te overnachten tijdens uw fiets of wandeltocht in het prachtige natuurrijke waddengebied. Informeer naar de mogelijkheden! Wij heten u van harte welkom.
Goede reis en tot ziens. Hearrwei 17 9073 GA Marrum (FRL) www.hopandgo.nl
10
Joop & Gre Hop Tel: 0518-411725 Mob: 06-50600015 E-mail:
[email protected]
Leven van het land Geschreven door Louis van Diessen Een onderdeel van de training die we in Nieuw-Guinea kregen was te kunnen leven van wat het land ons te bieden had. Geen rantsoenen mee maar er zelf voor zorgen dat je niet omkwam van de honger. Wij trainden dit altijd op Jefman. De bedoeling was om een week weg te blijven met alleen de hoognodige uitrusting. Een ervaren begeleider (en sergeant van Indische afkomst), de onmisbare Papua gids een hospik en onze eigen sergeant vormden de begeleiding van de groep. Wel waren we voorzien van medicijnen, verband, chloortabletten, zouttabletten en natuurlijk jodium salicyl. Ook kregen we een paar jerrycans met water mee voor echte noodgevallen. We mochten er dus eigenlijk niet aankomen en moesten ook zelf water zoeken. Van tevoren werden we uiteraard al wat geïnstrueerd over wat eetbaar was en wat niet. Maar we letten niet altijd goed op en dus waren we in de praktijk toch al weer veel vergeten. Maar ik herinner me nu nog dat als je mogelijk voedsel tegen je gezicht wreef en het begon te jeuken dat kon je er maar beter afblijven. We gingen op weg met als doel Romombo, gescheiden van Jefman door een diepe geul van een paar honderd meter. Die geul was bij laag water redelijk doorwaadbaar als je tenminste in her spoor bleef anders ging je beslist kopje onder. Voor de kleintjes in onze groep als Bakker, van Belkom en Dortmond was het behoorlijk lastig. We vroegen ons wel af die kleine parmantige sergeant met bril de oversteek zou doen maar we zullen het niet weten want hij was er niet bij. Het was echt geen pretje die tocht door het zoute water. Natuurlijk was je snel weer droog maar als je net het ongeluk had te zijn voorzien van apenpokken, ringpier, rode hond of wondjes dan beet dat zoute water als een gek. Een van ons viel toch bij de doorsteek en hij nam zijn hele uitrusting en wapen mee onder water. Alles zout. Omdat eten smokkelen er niet bij was, voor het vertrek werd alles grondig nagekeken hadden we allemaal flink ontbeten. Ik probeerde toch wat mee te nemen maar dat werd subiet uit mijn ransel gehaald. Weg fruitsap en fles Martini. Op Romombo aangekomen gingen we direct op verkenning uit. Alles leek veel op Jefman. Kleine dieren als kaki ampats, een soort boskip en natuurlijk de nodige slangen. Uiteraard vogels, grote kalongs en vissen. Ook waren er varanen maar dat zou een hele hap worden om te eten. Volgens onze sergeant was alles wat ik hier opnoem een delicatesse. Helaas een couscous ben ik toen niet tegengekomen maar die hielden zich waarschijnlijk schuil in de bomen. Er groeiden kokospalmen en ook waren er bananenbomen. Dus er was zeker wat eetbaars te vinden. Op Salawati kon je een lekker wild varken, kasuaris of kangoeroe schieten maar die waren op dit zielige eilandje niet te vinden. Na de overtocht en de korte verkenning was het inmiddels tijd voor het middagmaal want onze magen begonnen te knagen. De sergeant had wat voor ons op zijn menu. Onrijpe “groene bananen” Hij maakte een vuurtje met
11
aanvuurladingen van de mortier en ging ze bakken. Ze smaakten nergens naar maar het hongergevoel verdween. De Papoea gids kwam toen met een lading eetbare planten aanzetten en snel zaten we als konijnen op de bladeren te kauwen. Herkauwen hoefde gelukkig niet. Als snel daarna moesten we voor het avondmaal en de gaan zorgen. Dus eerst de tampatjes klaargemaakt, zeiltjes erop voor de regen en latrine graven. En toen weer eten zoeken voor het avondmaal. WE gingen naar de kust en haalden grote schelpen uit het water met grote slakken erin. Jammer dat we deze tritonschelpen allemaal stuk moesten slaan om de slak eruit te halen. Nu zijn het beschermde schelpen maar toen niet. Samen met een knol die op een aard-appel leek, maar heel anders smaakte, begonnen we aan onze geroosterde “escargots”. Eerst at ik ze met de ogen dicht maar eigenlijk viel het best mee. Maar toen kwam onze Papua gids nog met een verrassing een paar geroosterde beestjes die hij stiekem had klaargemaakt. Later pas hoorden we dat die geroosterde beestjes een soort ratten of buideldieren of misschien wel kalongs waren. Als we dat hadden geweten was de maaltijd waarschijnlijk met minder smaak verorberd. Wat het nu precies was hebben we nooit gehoord. Maar met een fijngemaakt zouttablet was het een heerlijk maal. Met dit voedsel lukte overleven echt wel. De eerste dag was dus goed verlopen en we sliepen heel goed en uitgerust konden we voor het ontbijt gaan zorgen. Onze onbetaalbare Papua gids zorgde voor kokosnoten, verse kokosnoten met koel water. Bij andere maaltijden zorgde hij voor kruiden om het eten smakelijker te maken en ook voor bladeren om de pijn van muskieten en akka steken te verzachten. Maar we konden natuurlijk niet de hele dag eten zoeken drinken uit een kokosnoot dus moest er ook worden getraind in guerrilla gevechten. Van onze sergeant leerden we daarvoor heel wat trucs en kneepjes. Ogen uitsteken, op de strot slaan, ballen knijpen, knie in het kruis en we leerden waar de andere gevoelige plekken van het lichaam zaten. Dan werden ook nog de struikeldraden en boobytraps de rol van handgranaten erbij behandeld en ook kwamen de valkuilen met gespleten bamboe aan de orde. Ook leerden we met het mes vechten waarvan de kunst is om tegelijk te kunnen afweren en aanvallen Maar ook het maken van touwbruggen werd geleerd. Twee touwen boven elkaar, de bovenste vasthouden en op de onderste lopen. Met het safety touw met musketon haak aan het bovenste touw kon er weinig gebeuren. Een interessante training die ik gelukkig nooit in praktijk heb hoeven brengen. Weer terug naar het eten want het was al weer middag geworden. Geen lunch
12
maar wel kokosnoten die nog over waren en op zoek naar het avondeten. OP het menu gebakken slang, een omelet van kroonduif eieren en andere vogels met de gebruikelijke knollen erbij. We hadden behoorlijk honger dus was het een waar feestmaal met zelfs een toetje. Onze Papua gids had namelijk papaja en djeroek gevonden. De slangenhuid kreeg een aparte bestemming en werd daarom door onze Indische sobat zorgvuldig schoongemaakt zodat de huid in de kampong kon worden geprepareerd. Dat het opscharrelen van eten zorgvuldig moest gebeuren bleek later tijdens acties toen we Indonesiërs gevangen konden nemen omdat ze hun schuilplaats hadden verraden door sago uit de palmen te kloppen. In de week dat we op het eiland waren probeerden ook vis te vangen met een stukje slang als aas. Maar dat was geen succes en ook met een spies lukte het niet en netten hadden we niet. Geen vis maar wel schildpad op het menu. Onze Papua zwom er naar toe. Schildpad op de rug leggen en klaar is kees. Dat smaakt goed. Het schild heb ik lang bewaard maar uiteindelijk toch geruild voor een paar pakjes van de weduwe van Nelle. Ook werden we door onze Papua nog getrakteerd op een soort grote witte wormen die wel bleken te smaken maar bij het zien ervan kreeg je niet echt trek. Na die week Romombo was niemand meer echt kieskeurig alhoewel we snakten naar een stuk Marine kaas. Terug op Jefman kregen we ons gewone eten maar het leek een koningsmaal. Wat we leerden op Romombo hebben we in de praktijk niet hoeven gebruiken maar het was een erg nuttige ervaring en ook een gezellige week onder elkaar. Tegenwoordig noemen we iets dergelijks teambuilding. Al was het maar een week toch viel het moeilijk om weer in ons normale Jefman ritme te komen. Maar na een tijdje lukte ook dat weer. En de volgende klus was het omgaan met springstoffen maar dat is voor een ander verhaal. Louis.
Met het mes
13
Met vakante naar Manokwari Door Gerrit van Faassen Ritselaar eerste klas Jan Neijs kwam met een prachtig nieuwtje voor de dag waar ik tot opdat moment maart 1957 nog nooit van had gehoord. En dat nieuwtje was “we hebben recht op een week vakantie” Ja, hij wel. “en waar moeten we dan naar toe? Vroeg ik hem”. Het antwoord had hij al klaar MANOKWARI. Echt ik had nog nooit van dit verlof gehoord maar het bestond echt. Je moest er wel wat geld voor hebben en dat hadden we verdiend met zwartwerken op de wal. Vakantie
Op de morgen van 3 april, toen onze baksmaten aan de grote verhuizing (van de base naar het nieuwe kamp Sorrido) begonnen, knepen Neijs en ik er in burger pakkie er tussen uit naar het bureau L.Z.T.O. Hier moesten we om half acht zijn. Na ondertekening van de vliegverzekering werden de verlofgangers per DAF naar het KLM-gebouw op de Mokmer gebracht. Er waren zeven vakantie vierders en twee mariniers die op Manokwari geplaatst zouden worden. We kregen onze tickets en nadat onze barang gewogen was, stapten we aan boord van een gereedstaande Dakota van de NNGLM Kroonduif. Enkele minuten na de start van de Super Constellation naar Sydney vertrokken we na een plekje in de roemruchte DC3 te hebben gevonden. Van dit vliegtuig werden er in de loop van de Tweede Wereldoorlog een Strip Manokwari 1957 slordige tienduizend gebouwd en nu zo’n vijftien jaar later mochten wij in dit toestel plaatsnemen. We stegen voorspoedig op met het zicht op de onder ons wegglijdende Boroekoe, de Base en de kotta terwijl we de kustlijn van Biak volgden. Maar al snel vlogen we boven zee, we konden nog net een blik werpen op het eilandje Noemfoer en verder was het richting Manokwari. Bij de landing kwamen we een aantal bekenden tegen, die de vakantie er op hadden zitten, Manokwari 1957 beladen met pijlen, bogen en hertengeweien. Na een half uurtje wachten werden we door een Power Wagon naar het marinierskamp van Manokwari gebracht. Dit kamp gaf een erg lekker gevoel, heel wat prettiger dan het bloedhete Biak. We dronken wat, inspecteerden ons tampatje en borgen onze bagage op en daarna teroes het plaatsje verkennen. Het was er erg gezellig en we keken onze ogen uit bij de vele toko’s, winkeltjes en eethuisjes. Een plaats met een schitterende Poort Marinierskamp Manokwari 1957 natuur, veel hoge bomen en bloementuintjes.
14
Vakantie verblijven Manokwari 1957
Huizen rond de baai op een tjot een groot verschil met het ons bekende Biak. OP de achtergrond van Manokwari rijst het majestueuze Arfak- gebergte op, een prachtig gezicht. Een lustoord voor mijn AGFA-clack waar ik veel foto’s mee maakte. De ochtend was snel voorbij en in het kamp kregen we nota bene bruine bonen met spek, uit blik als lunch. Na dit bij uitstek Hollandse maal snel weer Manokwari in. Mooi Manokwari
Het is een prachtig gezicht om vanuit het wat hoger gelegen Marinierskamp zien liggen. In de kotta is het prettig winkelen ook al koop je niets. Er is een speelgoed- en een boekwinkel, twee banketzaken, twee fruitwinkels en een schoenenwinkel en ook nog een motor- en rijwielzaak, een kapSchietoefening Manokwari perszaak en een fotohandel. De plaatselijke 1957 bevolking is netjes gekleed. De Papoea’s die van buiten komen om een tijdje in Manokwari te werken bij het bestuur of in de wegenbouw hebben, vaak alleen maar een soort schaamgordeltje met rode kwastjes, om en meestal gewapend met pijl en boog en dragen ze hoofd- en lichaamsversierselen. Er was heel wat te ontdekken en dus was de middag ook zo weer om. Orang Arfak Voor de avond vonden we een leuk eethuisje met de naam “SNOEPHUIS”. De aardige vrouwelijk bediende zorgde er voor een huiselijk sfeertje en de portie nasi goreng smaakte er voortreffelijk. Zoiets waren we op Biak nog nooit tegen gekomen. Later in de avond zijn we nog even in het PMT (Protestant Militair Tehuis) wezen kijken. Daarna terug naar de kazerne en vlug in bed maar van slapen kwam het door de relatieve warmte in de nacht niet direct. De volgende ochtend voor ons geen overal en baksgewijs maar als echte vakantiegangers lekker uitslapen en na de koffie weer snel met frisse moed djalan-djalan. Manokwari is mooi, machtig mooi, bagoes. De groeten van de kajoe. Volgende keer vertel ik weer over deze onvergetelijke week op de Vogelkop.
Patet Orbis
15
Nieuwjaarsreceptie Al zestien jaar wordt de nieuwjaarsreceptie van onze vereniging (sinds 2000 daarvoor was het een stichting) de Vereniging Nederlands Nieuw-Guinea Militairen georganiseerd door ons bestuurslid Toon Dielemans (en niet te vergeten zijn echtgenote). Ook dit jaar op zondag 17 januari was het weer een drukke en gezellige boel in café The Black Horse in Roosendaal. Tientallen sobats waren weer aanwezig om elkaar te ontmoeten en herinneringen op te halen. Toon zorgt voor een uitstekende catering en organiseert de loterij waarvan de opbrengst, dit jaar ongeveer € 3000, in zijn geheel naar een goed doel in voormalig Nederlands Nieuw-Guinea gaat. Om leuke prijzen voor de loterij te bemachtigen verzet Toon heel wat werk om van alles en nog wat bij het Roosendaalse bedrijfsleven los te peuteren. Het bestuur hoopt dat Toon en zijn kleine staf nog jaren voor ons de nieuwjaars-receptie kan blijven organiseren. Ziekenauto in Kaimana Een DAF Eentonner Door Henk Teunis (korporaal ziekenverzorgerchauffeur B cie. 6 I.B. Kaimana) In onze Nieuwsbrief van december las ik het ingezonden stuk van Cornelis G. de Vries over zijn Kaimana tijd. Dit artikel schudde mij wakker en kreeg ik weer duidelijk mijn verblijf in Kaimana, en de één tonner DAF ziekenauto die ik daar in mijn diensttijd bestuurde, op mijn netvlies. Als dienstplichtig militair werd ik, vrijwillig uitgezonden naar Nederlands Nieuw-Guinea en diende daar van oktober 1961 tot en met november 1962 en vertrok daar als één van de laatsten. In het artikel vroeg Cornelis G. de Vries zich af of de afgebeelde Daf een legervoertuig was geweest. Volgens mij is het afgebeelde type Daf geen legervoertuig. Ik dacht dat het een vrachtwagen was die indertijd door de in Kaimana daf 1-tonner ziekenauto Kaimana werkzame wegenbouwer werd gebruikt, maar dat terzijde. De reis naar Nederlands Nieuw-Guinea ging via Alaska en Japan naar Biak. Begin oktober kwam ik aan in Kaimana en werd daar geplaatst als ziekenverzorgerchauffeur. De Daf één tonner was er toen nog niet die kwam een tijdje later met een ziekenauto brancard LTC van de Marine. Deze één tonner was ingericht met een complete ziekenauto uitrusting en had een soort airco iets wat heel bijzonder was. De ziekenauto
16
had aan beide zijden twee brancards boven elkaar. De ziekenauto deed in de eerste plaats dienst als voertuig bij de crashploeg bij het landen op de strip bij Utarom als er een Dakota of Neptune landde. Ook werd de Daf gebruikt als taxi tussen kazerne en strip, meestal als er een film of een optreden in de kazerne was. Op de heenweg was het altijd erg rustig maar als de maten weer teruggingen en voorzien waren van de nodige spiritualiën waren vooral de brancards erg in trek. Op die terug ritjes was het gezang niet van de lucht (dikke lol was het dan in de een tonner). Vervoer van ernstig zieke Papoea’s naar het burger ziekenhuis in de kotta kwam ook sporadisch voor. Het gebruik van de één tonner werd heel anders toen de Indonesiërs vaker de infiltreerden. Gewonde maar helaas ook gesneuvelde collega’s werden toen door mij van de haven naar het hospitaal vervoerd. Dit heeft uiteraard de nodige indruk op mij gemaakt maar gelukkig heb ik het altijd een goede plaats kunnen geven. Door het maken van deze ritten heb ik enkele jaren geleden contact gehad met de zus van sergeant Kevelam en met marinier J. Briggeman uit Beilen die gewond was geraakt bij een actie op 1 juni 1962 bij Sisir. Ook werden door mij gewonde infiltranten vervoerd. De meesten na de slag bij de Vlakke Hoek. Daar werd op 15 januari 1962 een MTB van de Indonesische Marine door vuur van de HM Evertsen en Korteaer tot zinken gebracht. De overlevenden, meestal gewond, werden naar Kaimana gebracht en daar verder verzorgd. Enige dagen later werden ze dan weer door mij naar de strip gebracht om van daar met een Dakota naar Biak te worden gevlogen. Het einde van ons verlijf in Nederlands Nieuw-Guinea kwam in augustus 1962 in zicht. Maar voor mij nog niet want na de komst van de VN overbrenging gewonden infiltranten troepenmacht werd ik gestationeerd op de strip Utaron in het burgerziekenhuis. Dit omdat het Nederlandse burgerpersoneel al was vertrokken naar het vaderland en ik daar met de ziekenauto nog nuttig kon zijn. Mijn vertrek volgde pas begin november 1962. Eerst ging met een KPM boot naar Sorong en vandaar met de HM Overijssel naar Biak. Vanuit Biak vloog ik op 11 november 1962 huiswaarts. Ik weet niet wat er met de ziekendaf 1-tonner vrachtauto Kaimana auto is gebeurd van horen zeggen heb ik dat veel overtallig materiaal in zee werd gedumpt maar of dat ook het lot is geweest van mijn DAF een tonner weet ik niet. Als dit artikeltje herinneringen oproept bij dienstmakkers dan hoor ik dat graag. crash-ploeg Kaimana
17
Van het bestuur In memoriam
Met eerbied en in gepaste stilte brengen we een laatste eresaluut. J. de Mooij, Uden M. v.d. Werf, Leeuwarden Victor Kaisiepo overleden
De voorvechter van zelfbeschikking voor de bevolking van West-Papua Victor Kaisiepo is op 31 januari van dit jaar op 61-jarige leeftijd in zijn woonplaats Amersfoort overleden. Hij was een internationaal bekend strijder voor het recht op zelfbeschikking van het land waar hij geboren werd. Victor Kaisiepo was al enige tijd ernstig ziek naar wij vernamen. Victor was een zoon van Markus Wonggor Kaisiepo Kaisiepo (1913-2000), oud-bestuursambtenaar in Nederlands Nieuw-Guinea. Marcus Kaisiepo werd in 1961 gekozen in de Nieuw-Guinea Raad. Het gouvernement NieuwGuinea was het laatste deel van Indië dat door Nederland werd bestuurd. Net als de familie Jouwe vertrok het gezin Kaisiepo in 1962 naar Nederland om te blijven ijveren voor een onafhankelijk “WEST-PAPOEA” dat ooit door Nederland was beloofd. Zoon Victor Kaisiepo werd woordvoerder van de gezamenlijke Papoea organisaties en hij lobbyde voor de rechten van de Papoea’s bij de Verenigde Naties. In het jaar 2000 ging hij naar het Papoea congres in Jayapura en hij werd daar gekozen tot lid van het Papoea –Presidium, het uitvoerend orgaan van de vrij Papoea beweging, en hij ging terug naar Nederland. Vanuit Nederland zette hij de acties om West-Papoea op de Verenigde Naties lijst, van gebiedsdelen die in aanmerking komen voor onafhankelijkheid te krijgen voort. Hij bleef voortdurend in contact met zijn volksgenoten in West-Papua maar bleef ook openstaan voor de kritische dialoog met Indonesië. Sociale commissie
Als u contact wilt met een lid van de sociale commissie kunt u het voor u dichtst bij wonend lid vinden in de lijst aan de binnenkant van de omslag van deze Nieuwsbrief. Welkom aan onze nieuwe leden
D. de Smit G.A.Nieuwboer P.H.L. Muermans J.Meese N.van Bakel
18
Crijnssenlaan 8 4511 XH van Schagenstraat 35 1701 CH Kon.Regentesselaan 51 a4 6043 CJ Reinert 13 6351 HK Warmelo 11 6566 JZ
Breskens Heerhugowaard Roermond Bocholtz Eindhoven
Mevrouw A.de Zwart Oostgroeneweg 26
4671 BL
Dinteloord
Draaginsigne gewonden
In december 2009 heeft het lid van onze vereniging de heer B Hoogeveen uit Boskoop, uit handen van de directeur Veteranen Instituut de Kapitein ter Zee van Administratie Frank Marcus het hen toegekende draaginsigne gewonden opgespeld gekregen. Bij de korte plechtigheid bij de Basis in Doorn waren de echtgenote en kinderen van de heer B.Hoogeveen aanwezig. Oproep van het bestuur
Het bestuur wil graag op de hoogte worden gehouden van het verkrijgen van Koninklijke en Militaire Onderscheidingen door leden van onze Vereniging. De redactie wil het verkrijgen van een onderscheiding graag in de Nieuwsbrief vermelden. Daarom vragen we onze leden om ons op de hoogte te houden. Een verkrijger van een onderscheiding kan het zelf aan de redactie melden maar ook anderen kunnen ons hierop attenderen. We plaatsen het bericht het liefst met een foto van de uitreiking van de onderscheiding aan betrokkene. Een melding kunt u doen rechtstreeks naar de redactie (zie colofon). Richtlijn draaginsignes en herinneringspelden
Veteranen die deelnemen aan een ceremonieel eerbetoon mogen op hun verenigingstenue of net burgertenue het volgende dragen: Links op de borst: groot model onderscheidingen (bij voorkeur opgemaakt) en bij voorkeur ten behoeve van enige uniformiteit: Rechts op de revers: Draaginsigne Veteranen, de “zilveren anjer” van ZKH Prins Bernhard en de overige herinneringsspelden. Hierbij wordt aangetekend dat het tenue te allen tijde een nette en verzorgde uitstraling dient te hebben. Dringend verzoek
In de maand februari is de laatste aanmaning voor de betaling van de ledenbijdrage 2010 verzonden. Het bestuur verzoekt u vriendelijk doch dringend, als u dat nog niet heeft gedaan, het bedrag van € 13,50 z.s.m. over te maken op onze bankrekening 882404 t.n.v. Vereniging Nieuw-Guinea Militairen 1945-1962 Ned Boekenrubriek “De zomer van 1962”
Boek geschreven door Andreas Schelfhout Boek beschrijft de laatste gevechten om Nederlands Nieuw-Guinea Met iedere Nederlandse militaire missie naar het buitenland is wel iets mis, volkenrechtelijk, politiek of militairtechnisch. In Afrika, in voormalig Joegoslavië, in Irak, in Afghanistan, waar dan ook en zeker ooit en toen in onze voormalige koloniën.
19
Bijna een halve eeuw geleden, op 31 mei 1960, werd het 6e Infanterie Bataljon Oranje Gelderland opgericht. Die oprichting was het begin van een lange reeks overhaaste versterkingen van de Nederlandse strijdkrachten in ons laatste rijksdeel in de Oost, Nederlands Nieuw-Guinea. Eenheden van de marine en de luchtmacht werden in hoog tempo gevolgd door onderdelen van de landmacht; batterijen luchtdoelartillerie, het 17e Bataljon Infanterie Chassé en het 41e Bataljon Stoottroepen, overgevlogen met de DC-8 en overgevaren met de Zuiderkruis, de Grote Beer en de Waterman. Over die periode en vooral over het laatste jaar van de Nederlandse aanwezigheid in de Gordel van Smaragd, heeft Andreas Schelfhout een boek geschreven, “De zomer van 1962”. Het boek verbijstert door de beschrijving van de weinig doordachte wijze waarop ‘onze jongens’ een militair conflict in werden gestuurd. Compleet onvoorbereid, oppervlakkig gekeurd en met kleding en uitrusting, uitstekend geschikt om de winters op de Noord-Duitse laagvlakte te doorstaan, maar niet de temperaturen in de tropen. Desondanks wisten de uitgezonden gevechtseenheden van marine, land- en luchtmacht in uitputtende achtervolgingen en felle gevechten in de jungle alle oogmerken van de Indonesische infiltranten te verijdelen. Vele Indonesische militairen kwamen daarbij om of werden gevangen genomen. Honderden parachutisten verdwenen spoorloos in de dichte, alles bedekkende bossen van Nieuw-Guinea, tot de dag van vandaag. Door het wegvallen van de Amerikaanse steun werd Nederland in 1962 uiteindelijk gedwongen Nieuw-Guinea op te geven en zo werden, ondanks alle stellige beloften van de Nederlandse regering, van het parlement en van het Nederlands bestuur in Nieuw-Guinea, de Papoea’s in de steek gelaten. Eveneens tot de dag van vandaag. Eerste Kamerlid drs. Hans Hillen in zijn voorwoord: “De zomer van 1962” is een indringend tijdsbeeld. Het gebeurde toen, maar juist nu, een halve eeuw later, waard om te lezen en te overdenken.” Andreas Schelfhout: “De zomer van 1962”, ISBN 978-90-8759-196-0, € 16,50 Te koop/te bestellen bij iedere boekhandel, bij de uitgever en via internet. Uitgeverij U2pi BV Koningin Julianalaan 198 2274 JP Voorburg e-mail:
[email protected]. Steun de Papoea’s door dit boek te bestellen voor € 19,14 (€16,50 voor het boek en €2,64 verzending) Overmaken naar de Stichting Papoea Steunfonds Rekeningnummer 6887 onder vermelding van “De zomer van 1962” Tropenjaren
Boek geschreven door René Vos. Het boek wil iedereen en vooral jongeren informeren over onze koloniale geschiedenis en de uiteindelijke overdracht van de voormalig Nederlandse gewesten aan de Republiek Indonesië
20
Cranendonckse jongens naar Indië en Nieuw-Guinea 1945-1962. In de bibliotheken van Cranendonck was van 14 t/m 26 september 2009 een tentoonstelling met informatie over de koloniale geschiedenis van Nederland en de uiteindelijke overdracht van Nederlands Indië en Nederlands NieuwGuinea aan de Republiek Indonesië. Aanleiding voor deze tentoonstelling is de uitgave van het boek: “Tropenjaren: Cranendonckse jongens naar Indië en Nieuw-Guinea (1945-1962)”. Over maar liefst 173 Indië en Nieuw-Guinea veteranen is een uniek stuk geschiedenis geschreven. Het boek beschrijft naast historische feiten, vooral veel persoonlijke ervaringen van deze veteranen. De projectgroep “Tropenjaren”, die ervoor gezorgd heeft dat het boek uitgegeven werd, wil iedereen en vooral jongeren informeren over onze koloniale geschiedenis en de uiteindelijke overdracht van de voormalig Nederlandse gewesten aan de Republiek Indonesië. De projectgroep vindt het belangrijk dat naast het thema Tweede Wereldoorlog dat op school wordt behandeld, ook kennis wordt genomen over dit onderwerp. Het boek Tropenjaren bevat 340 pagina’s en meer dan 700 foto’s. Het boek is te bestellen bij René Vos via: e-mail:
[email protected] of telefonisch 0495-496789. De verkoopprijs bedraagt € 25,00. In volgende Nieuwsbrieven wil de redactie aandacht besteden aan persoonlijke ervaringen opgetekend in dit unieke boek. Reisverslag
Geschreven door Otto Vaessen “Alhoewel niet met een militaire achtergrond in het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea heb ook ik een hart voor Nieuw-Guinea.” Dit schrijft Otto Vaessen ons. Ook bij hem heeft dit fantastische eiland een onvergetelijk indruk achtergelaten. Ondanks de licht autistische handicap heeft Otto Vaessen twee reizen naar West Papua en een reis naar Oost Papua gemaakt. De indrukken, zo zegt Otto Vaessen, zullen mij net als bij jullie veteranen mijn verdere leven bijblijven. Die indrukken wil hij graag delen met andere belangstellenden van de Papua’s. Hij heeft daarom een prachtig full-color reisverslag over West Papua gemaakt en in 2012 zal er een reisverslag over Oost Papua volgen. Het verslag gedrukt op speciaal papier in full-color, is te koop voor € 50. Heeft u belangstelling voor dit verslag mail dan naar Otto Vaessen:
[email protected]
21
Bijzondere bijeenkomsten Jubileum concert
10 jaar Band of Liberation 27 maart 2010 Hooglandsekerk Aanvang 20.00 uur (kerk open 19.00 uur)
[email protected] Hooglandsekerkgracht, Leiden Een echt marsmuziek concert. The Band of Liberation werd tien jaar geleden opgericht met als merendeel oud-dienstplichtige muzikanten die deel nemen op vrijwillige basis. Zij spelen marsmuziek uit WW1 en WW2. Zij spelen in battledress uniformen uit WW2 periode Engels/Canadees. Op 27 maart hoort u marsen als: Imperial Echo’s, Aces High, A life on the Ocean Wave, Higland Cathedral, Soldiers in the Park, The British Grenadier, Washington Post and more… Pasar Malam Bali 2010
UNDUNGAN - UITNODIGING Selamat datang - Hartelijk welkom op de Pasar malam bali 2010 In de IJsselhallen, Rieteweg 4 Zwolle Gratis entree voor veteranen op vertoon van veteranenpas Speciaal veteranen menu (Nasi Rames) € 6.00 Zaterdag 3 april 14.00 - 22.00 uur. Zondag 4 april 12.00 - 22.00 uur. Maandag 5 april 12.00 - 19.00 uur. Website: www.balizwolle.nl Persbericht Stichting Herdenking 15 Augustus 1945
Op zondag 15 augustus 2010 organiseert de Stichting Herdenking 15 Augustus 1945 te Den Haag de jaarlijkse herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië. Deze herdenking begint in de ochtend met een herdenkingsbijeenkomst in het World Forum en wordt daarna voortgezet met een ceremoniële plechtigheid bij het Indisch Monument. Na afloop bestaat de mogelijkheid om in het World Forum de koempoelan te bezoeken en tegen contante betaling een Indische maaltijd te gebruiken. Het thema van de herdenking is het verzet in Nederlands Indië tijdens de oorlog. Dit onderwerp zal uit historisch en persoonlijk perspectief worden belicht. Zodra meer bekend is over de sprekers en de verdere invulling van het programma, zult u hierover de komende maanden worden geïnformeerd via onze website www.indieherdenking.nl. Hebt u belangstelling en u bent geen donateur van de Stichting Herdenking 15 Augustus 1945, dan kunt u zich als belangstellende opgeven door een e-mail (
[email protected]) of een briefkaart sturen aan:
22
Stichting Herdenking 15 Augustus 1945 Postbus 85747, 2508CK Den Haag onder vermelding van naam, adres, postcode woonplaats en telefoonnummer. Na ontvangst van uw aanmelding ontvangt u EIND MEI 2010 een antwoordkaart met gedetailleerde gegevens. Bericht van de Stichting Nationaal Indië Monument 1945-1962 Nationale herdenking te Roermond vanaf 2010 op de 1e zaterdag van september.
De jaarlijkse herdenking bij het Nationaal Indië Monument in het Herdenkingspark Hattem te ROERMOND, zal op zaterdag 04 september 2010 en daarna, elke eerste zaterdag van de maand september plaatsvinden. De reden voor het verlaten van de bekende 7e september is, de toenemende verkeersdrukte, capaciteit van het openbaar vervoer, beschikbaarheid van autoriteiten en militaire ondersteuning tijdens werkdagen. Navraag bij het Nederlands Instituut voor Militaire Historie en bij de Gemeente Roermond hebben niet tot bezwaren geleid tegen voorgenoemde datum. Wij hopen u op vier september wederom te mogen verwelkomen. Voor uw agenda 1. Onze reünie/herdenkingsbijeenkomst zal ook in 2010 weer in de Tonnet kazerne in ‘t Harde worden georganiseerd. en wel op de donderdag 22 april en de vrijdag 23 april. Vroeger in het jaar dus. Alle leden ontvangen een uitnodiging. Het bestuur vraagt na ontvangst van de uitnodiging z.s.m. met de acceptgiro te betalen en de datum strook in te sturen. Als u onverhoopt niet aanwezig kunt zijn en toch al heeft betaald storten we het bedrag direct na de Reünie terug. 2. D e Algemene Ledenvergadering in 2010 zal worden gehouden op 19 mei 2010 ion Soesterberg. Ook voor deze vergadering ontvangt u een uitnodiging met tegelijkertijd de agenda voor deze ALV. Veteranendagen diverse krijgsmachtdelen 2010
• Koninklijke Landmacht Datum: 30 mei Havelte Doelgroep(en): Buiten Europa (tot de categorie BUITEN EUROPA behoren de veteranen die na 1945 als militair in multinationaal verband buiten Europa zijn uitgezonden (excl. Ned-Indië/Nieuw-Guinea/Korea). Ongeveer 15.000 bezoekers. • Koninklijke Marine Datum: 19 t/m 23 aug. A’dam Doelgroep(en):alle veteranen van KM Mogelijk en marge van Sail 2010, Amsterdam. Dit kan eind januari nog worden aangepast. Ongeveer 8000 bezoekers.. • Koninklijke Luchtmacht Datum: 8/9 sept. Eindhoven Doelgroep: alle veteranen van de KLu Ongeveer 1200 bezoekers. • Koninklijke Marechaussee Datum: 24 sept. Apeldoorn
23
Doelgroep: alle veteranen van de KMar Ongeveer 500 bezoekers. • Nederlandse Veteranendag Datum: 26 juni 2010. De Nederlandse Veteranendag, afname rond de 8000 NS-dagkaarten. In de ochtend vertrek, namiddag retour. Organisatie ligt bij het Comité Nederlandse Veteranendag. Van de redactie Sportprestaties
De redactie wil graag enigszins bijzondere sportprestaties van onze leden opnemen. Actief blijven als dat nog kan is belangrijk voor de gezondheid. Het vermelden van prestaties kan dus voor onze leden een aansporing zijn om actief te blijven of misschien te worden. En wellicht is er in een sport ook nog eens een wedstrijd onder onze leden te organiseren. We vermelden: Het is al bijna een jaar geleden maar in februari 2009 werd ons lid Peter van Koningshoven, ook bekend van de kascommissie, Nederlands Kampioen Bowlen (scratch) in de categorie 65 jaar en ouder. Dit jaar in februari weer Peter? Adverteerders
De redactie vraagt om adverteerders in onze Nieuwsbrief. Als u een gegadigde weet laat hem of haar dan contact opnemen met de redactie. (adres zie colofon) Onderwerpen voor de nieuwsbrief
De redactie wil graag in het bezit komen van foto’s van gebruikt materieel (voertuigen, wapens, uniformen e.d.) op Nederlands Nieuw-Guinea in de periode 1945-1962. Ook is er belangstelling voor foto’s van de kazernepoorten in de verschillende plaatsen op Nederlands Nieuw-Guinea. Hebt u een dergelijke foto neem dan even contact op met de redactie. (adres zie colofon) Verschijningsdata Nieuwsbrieven. Heeft u een verhaal m.b.t. op Nieuw-Guinea, een verhaal van toen of een verhaal van nu, stuur het naar de redactie. De redactie bekijkt dan of het geschikt is voor plaatsing in de Nieuwsbrief. Meegestuurde foto’s worden altijd geretourneerd. Ook vermeldingen van sportprestaties van onze leden nemen we graag op als ze echt bijzonder zijn. Website informatie
Onder dit kopje wil de redactie interessante websites gaan vermelden. Als u een voorstel heeft attendeer de redactie dan daarop. Tip: http://geschiedenis.vpro.nlartikelen/41355168
24
Tip: www.hatibersatu.nl Tip: http://nieuw-guinea.besteoverzicht.nl Tip: http://chello.members.nl/g.thijssen4 Nieuwsbrief nummer 30
Het ligt in de bedoeling om Nieuwsbrief 29 eind mei 2010 te laten verschijnen. De sluitingsdatum voor het inzenden van kopij is daarom: Nieuwsbrief 30 op 15 mei 2010.
Grafiek Ledenverloop
25
Voorlichtingsdag Nieuw-Guinea op de Basis in Doorn Zaterdag 19 juni, van 10.00 tot 16.00 uur Het kan zijn dat u indertijd hebt gediend in Nieuw-Guinea en daar nog steeds mee bezig bent. Dat kan ernstig of minder ernstig zijn, maar u ziet in elk geval geen kans om die periode achter u te laten. Misschien is het dan tijd om daar eens gerichte aandacht voor te vragen. Van 1950 tot 1962 dienden ongeveer 30.000 Nederlandse militairen voor korte of langere periode op Nieuw-Guinea. Marine, landmacht, luchtmacht, marechaussee - alle krijgsmachtdelen waren vertegenwoordigd. Samen met het Papoea Vrijwilligers Korps en de Papoea-politie handhaafden zij er de Nederlandse soevereiniteit, hielpen bij de opbouw van het land en spoorden ze Indonesische infiltranten op. Ruimte voor ervaringen
Het was een zware tijd vanwege het volstrekt ontoegankelijke binnenland, de fysieke ontberingen en het treffen met de Indonesische infiltranten. Het is dan ook niet vreemd dat u daar zo nu en dan nog eens aan terugdenkt. Veel veteranen uit Nieuw-Guinea zijn nu aanbeland in de periode van hun pensioen. De ervaring leert dat onverwerkte ervaringen uit het verleden dan extra ruimte krijgen. Bij ons is in die situatie plek voor u: wij helpen u verder op weg! Kom naar de voorlichtingsdag Nieuw-Guinea!
Speciaal voor veteranen uit Nieuw-Guinea organiseren de Basis en de Bond van Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers (BNMO) daarom een open dag op zaterdag 19 juni 2010. De Basis is een nazorgcentrum en heeft al veel ervaring opgedaan met veteranen uit de Oost. Op de Basis bent u ook met veteranen onder elkaar, wat herkenning en mede daardoor ook veel erkenning biedt. Het is gewoon een gezellige dag, speciaal voor u en uw eventuele partner. Gezellig en informatief
De dag begint om 10.00 uur en er zijn diverse gezellige en informatieve activiteiten gepland. U kunt bovendien een ‘Blauwe Hap’ verwachten rond lunchtijd. De deelname is gratis en het adres is Woestduinlaan 87 in Doorn. Meer informatie en aanmelding kunt u krijgen bij de servicedesk van de Basis: 0343 474200 of
[email protected].
Sentani Lake festival, Lake Jayapura Papua
Deva Travel organiseert een reis naar Papua, de Cendrawasih tour, waarbij het Sentani Lake Festival in Jayapura niet zal ontbreken. Het Sentani Lake Festival zal gehouden worden op 19-23 juni 2010 bij het Sentani Lake in Jayapura. Dit festival wordt gehouden om de overheid te ondersteunen, de cultuur te waarborgen en het toerisme in Indonesië te verhogen. Wanneer u besluit om per vliegtuig naar Jayapura te vliegen en zult landen op Sentani Airport, is het mogelijk dat u het meer Sentani zult bewonderen vanuit de lucht. Het meer is omringt door heuvels en creëert een adembenemend uitzicht. Aan dit cultuur- en kunstfestival doen ca. 1600 traditionele Isolo-dansers mee, die hun kunsten zullen tonen op prachtig versierde boten. Al hun lokale specialiteiten zoals dans, muziek, acrobatiek en varen komen aan bod. Het meer, bijna 10.000 hectare groot en 75 meter boven zeeniveau, geldt als hart van de Sentani-stam. De houten boten op het meer zijn het belangrijkste vervoersmiddel en ze staan garant voor de economische overleving van de omwonenden. Cendrawasih tour 07 juni Amsterdam Vertrek 23 juni Amsterdam Aankomst Contact /reserveringen
[email protected] Telefoon 030 2148872 www.devagroup.nl
*NOTE: mogelijk combinatie met Bali eiland of andere archipel eilanden van Indonesië.
