Jaarverslag 2014
Voorwoord 3 Schatkamer 4 Werkplaats 6 Ontmoetinsgplaats 10 Achter de schermen 13 Jaarcijfers 2014 14
Voorwoord
Zoals ieder jaar bied ik u met veel plezier ons jaarverslag over 2014 aan. Het jaarverslag is dit keer anders van opzet dan voorgaande jaren. In ons meerjarenplan 2013-2016 spreken we van de Bibliotheek als Schatkamer, de Bibliotheek als Werkplaats en de Bibliotheek als Ontmoetingsplaats. 2014 was het jaar dat ook onze organisatie is ingericht volgens deze drie programmalijnen. Het resultaat is een organisatie die klaar is om inhoud te geven aan een toekomstgerichte, ondernemende Bibliotheek. Dat doen we samen met onze goed opgeleide vrijwilligers die een belangrijke rol spelen in de nieuwe weg die we zijn ingeslagen met elkaar. De maatschappij verandert en de Bibliotheek verandert mee. In 2014 hebben we hard gewerkt aan een Bibliotheek met als basis onze Schatkamer die gevuld is met een verrassende collectie, zowel fysiek als digitaal. Met de Werkplaats voeren wij programma’s uit op het gebied van taal, lezen en mediawijsheid. Zo ondersteunt de Bibliotheek mensen van 0-100 jaar bij het verwerven van (basis)vaardigheden die nodig zijn om te kunnen participeren in de maatschappij. De Bibliotheek is immers van iedereen. Ook bieden wij in de Bibliotheek een plek aan een breed scala ontmoetingen, zoals de ontmoeting met anderen onder het genot van een krantje en een kop koffie, de digitale ontmoeting op het net met familie of vrienden, een ontmoeting tussen schrijver en lezers of de ontmoeting met andersdenkenden tijdens een debat. Met deze drie programmalijnen werken we met nieuw elan aan de vijf in de nieuwe Bibliotheekwet vastgelegde functies van de Bibliotheek. Op deze wijze kan de Bibliotheek goed aansluiten bij de veranderingen in de samenleving en hoopt zij een waardevolle bijdrage te leveren aan de Kamper Kracht.
Ik wens u veel leesplezier! Annette Schol Directeur Bibliotheek Kampen
3
de Bibliotheek als Schatkamer
Collectie als hart van de Bibliotheek IJsselmuiden
De collectie vormt het hart van de Bibliotheek. Jaarlijks worden de collectieplannen voor beide locaties bijgesteld met als doel een aantrekkelijke en actuele collectie. Als basis voor het Kamper aanschaf- en saneerbeleid werken wij samen met de andere Overijsselse Bibliotheken met vastgestelde normen voor rendement en actualiteit. Resultaat: een verrassende collectie die aansluit bij de wensen van onze klanten.
Met bijna 100.000 uitleningen, ruime openingstijden door de onbemande uren en de directe verbinding met de school heeft de Bibliotheek haar plek veroverd in IJsselmuiden. Twee jaar na opening mogen wij oprecht de vestiging IJsselmuiden als een groot succes bestempelen!
Kampen
In 2014 hebben een kleine 200.000 bezoekers verwelkomd in de Bibliotheek Kampen. Samen hebben zij ruim een half miljoen materiaal geleend in onze vestiging aan de Kennedylaan. Getallen waar wij trots op zijn.
Centraal Collectioneren
Het team Centraal Collectioneren verzorgt nagenoeg de totale collectievorming van geheel Overijssel. Bibliotheek Kampen kiest voor deze samenwerking met als doel het vergroten van de efficiency. In 2014 is een pilot ‘reserveringregio’s opgestart om het reserveringproces te verbeteren en de levering te versnellen. De evaluatie van deze pilot vindt plaats in 2015.
Klant staat voorop!
Het nieuwe schatkamerteam startte direct in oktober met een training actieve klantbenadering. De naderende verhuizing naar de Stadkazerne en het werken met de landelijke Bibliotheekformule maakt een verandering in werken en cultuur ten opzichte van de oude situatie noodzakelijk. In zes ochtenden werd bereikt dat het schatkamerteam zich bewust werd van het belang van actieve klantbenadering. Elke medewerker is persoonlijk gecoacht tijdens een uitleendienst. De training is door de medewerkers als zeer positief geëvalueerd.
Cursus Roman- en jeugadvies
Persoonlijk klantadvies is een belangrijke taak in de schatkamer. Eric Dekter, docent Nederlands en ex-boekhandelaar, gaf meerdere trainingen om de inhoudelijke kennis over romans voor volwassenen en jeugdboeken te vergroten. De opgedane kennis wordt ook ingezet bij het maken van aantrekkelijke displays.
4
De Bibliotheek online
Met ruim 125.000 websitebezoekers in 2014 wordt de digitale Bibliotheek steeds belangrijker voor onze dienstverlening. Klanten kunnen steeds eenvoudiger materialen vinden, reserveren, verlengen en via iDeal betalen. Veel van onze leden maken gebruik van het online verlengen. Ook in 2014 hebben onze leden kennis gemaakt met verschillende aantrekkelijke landelijke apps en is het landelijke e-booksplatform live gegaan.
VakantieBieb Ook voor niet-leden is in 2014 de VakantieBieb app gelanceerd waarmee iedereen tijdens de vakantieperiodes tientallen populaire e-books gratis kan downloaden en lezen. LuisterBieb Met de LuisterBieb geniet je van de beste luisterboeken, waar en wanneer jij dat wilt. Met een uitgebreide selectie bestsellers van bekende auteurs. Zelfs als je druk bent kun je altijd nog lekker luisteren, gratis en offline.
E-books Literaire romans of thrillers, kinderboeken, nonfictie of poëzie, Bibliotheekleden kunnen sinds januari 2014 kiezen uit duizenden e-books. Via de website www.bibliotheek.nl/ebooks kunnen leden e-books downloaden voor tablet, smartphone en e-reader. Uiteindelijk zijn er afgelopen jaar ruim 3500 e-books geleend in Kampen, een goede start waar wij in 2015 zeker meer van zullen laten zien!
De Bibliotheek app Met de Bibliotheek Wise app hebben onze leden altijd en overal toegang tot de bibliotheekcatalogus. Alle Bibliotheekzaken zijn met een paar kliks te regelen. www.cultuurinkampen.nl Iets meer dan 22.000 keer is deze website in 2014 bezocht. De website is bedoeld als digitaal informatiepunt en culturele agenda. Een groot aantal organisaties in en om de gemeente Kampen verzorgt zelf de invoer van hun programma in de database G!DS. Het beheer van de website gebeurt door de Bibliotheek. De informatie in G!DS wordt ook gebruikt op de website van het CJG (Centrum Jeugd en Gezin) en de website JonginKampen.nl.
5
de Bibliotheek als Werkplaats
De Bibliotheek is er voor iedereen! BoekStart bij voorschoolse instellingen
Van Floor die met een knisperboekje de wereld ontdekt tot mevrouw Janssen die elke dag wordt voorgelezen uit de krant. (Voor)lezen kent geen leeftijd en de Bibliotheek is er voor iedereen van 0-100 jaar (en ouder). Juist ook voor mensen die moeite hebben met lezen is de Bibliotheek een plek waar zij terecht kunnen. In de Bibliotheek als Werkplaats werken we aan programma’s rondom taal, lezen en mediawijsheid.
Met alle kinderdagverblijflocaties (negen locaties van zes instellingen) uit de gemeente bestaat een structurele samenwerking volgens de richtlijnen van het landelijk ontwikkelde programma ‘BoekStart in de kinderopvang’. Bibliotheek Kampen heeft bovendien, als vertegenwoordiger van de provincie Overijssel, met drie instellingen meegedaan aan de landelijke pilot voor de monitor BoekStart in de kinderopvang.
BoekStart | 0-4 jaar
Maar liefst 303 nieuwe baby’s zijn via het leesbevorderingsprogramma BoekStart lid geworden van de Bibliotheek in 2014. En wie denkt dat baby’s niet veel boekjes lezen: onze collectie met boekjes voor kinderen van 0 tot ongeveer 3 jaar wordt twee keer meer uitgeleend dan de rest van de jeugdcollectie.
Op verzoek van de instellingen is het aanbod aan producten en projecten ter verrijking van het leesklimaat uitgebreid. Dit heeft geleid tot een gevarieerd geheel: van projecten ter bevordering van het leesplezier in de groep tot producten met als doel het verhogen van ouderbetrokkenheid. Via de website www.voorschoolsbiebwijz.nl is het aanbod te bestellen.
Ruim vier op de tien ouders die van ons dit jaar een uitnodiging ontvingen, haalden het koffertje vol mooie voorleesmaterialen op. Dit cijfer ligt iets boven het landelijk gemiddelde. Met BoekStart stimuleren we samen met de gemeente, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en de instellingen voor voorschoolse educatie ouders om al vroeg te beginnen met boekjes lezen en zingen.
BoekStart De koffie- en themaochtenden die we samen met het CJG organiseren zijn nog steeds succesvol. Ondanks de start van een vergelijkbaar initiatief in grand café ‘de Majesteit’ blijft het aantal ouders dat de ochtenden bezoekt groeien. Vier vrijwillige gastvrouwen en een stagiaire van het CJG/LOK zijn de vaste gezichten tijdens deze ochtenden. Een greep uit de themaochtenden die met dank aan diverse netwerkpartners konden worden georganiseerd: babytaal, muziek op schoot, de kindertekening, op vakantie met jonge kinderen, positief opvoeden. 6
De voorleescoördinatoren hebben op allerlei gebieden van (voor)lezen en boeken een verbeterslag in gang gezet. Als Bibliotheek organiseren wij tweemaal per jaar bijeenkomsten voor voorleescoördinatoren met als doel inspireren, uitwisselen en informeel leren.
Waar voor Leesscholen de Bibliotheek al meer is dan een leverancier van projecten en activiteiten, is de Bibliotheek in deze nieuwe werkwijze echt een partner, die samen met de school doelen stelt en alles op alles zet om deze te bereiken. Vijf scholen hebben de overstap gemaakt van Leesschool naar de Bibliotheek op school. Op nog eens drie scholen (waarvan twee Leesscholen) zijn de voorbereidingen getroffen en zij starten in januari 2015.
In mei en november 2014 vonden twee netwerkbijeenkomsten plaats met de thema’s ‘Projecten Leesplezier van de Bibliotheek’ en ‘Hoe houd ik mijn boekencollectie up-to-date en gevarieerd’.
Leesscholen
De focus die we leggen op de Bibliotheek op school heeft consequenties voor onze overige dienstverlening aan het onderwijs. Stapsgewijs wordt deze omgevormd naar meer kostendekkend en minder arbeidsintensief. Dit heeft vooral gevolgen voor de Leesscholen. De eerste stap is gezet in schooljaar 2014-2015. Het nieuwe aanbod wordt het Sterrenaanbod Leesplezier genoemd. Het is minder een totaalaanbod en biedt meer dan voorheen ruimte voor flexibiliteit en maatwerk. In het Sterrenaanbod Leesplezier is de Bibliotheek vooral op aanbodgerichte wijze ondersteunend aan het primair onderwijs. Het Sterrenaanbod is bedoeld voor scholen die een samenwerkingsovereenkomst als Leesschool getekend hebben en de stap naar de Bibliotheek op school nog niet willen zetten.
Samen met Prokino is gewerkt aan het integreren van het gemeentelijke ouderbetrokkenheidsproject BoekenBas met het VVE-programma Piramide. Als Bibliotheek voorzien wij alle 18 locaties van een collectie boeken bij de thema’s van Piramide. Lees meer over de activiteiten die wij in 2014 georganiseerd hebben op pagina 10.
De Bibliotheek op school
Primair Onderwijs | 4-12 jaar Als Bibliotheek hebben we vanaf schooljaar 20142015 de keuze gemaakt blijvend te investeren in de Bibliotheek op school.
Leesscholen kunnen kiezen uit een intensieve variant (3-sterren-aanbod) en een minder intensieve variant (1-ster). Acht scholen kozen voor het 3-sterrenaanbod en zes scholen kozen de minder intensieve variant. Ook zijn er twee ‘nieuwe scholen’ gestart als 1-ster-Leesschool.
De Bibliotheek op school is een landelijke aanpak voor het primair onderwijs, waarin Bibliotheek en school structureel, planmatig en opbrengstgericht samenwerken aan taalontwikkeling, leesbevordering en mediawijsheid van kinderen. Doel is de kinderen te stimuleren om meer te lezen, zowel op school als thuis.
“Op scholen die deelnemen aan de Bibliotheek op school zie je meer visie, meer ambitie en meer doelgerichte maatregelen: ingrepen in het lesrooster, professionalisering van leerkrachten, inrichting van een hoogwaardige schoolbibliotheek. Ook zie je op deze scholen een meer professionele beleidscultuur rond leesbevordering, waarbij school en Bibliotheek samen, op basis van concrete gegevens, doelen stellen en opbrengsten evalueren.” (Kees Broekhof, Sardes, 2013) 7
Voor Leesscholen werden er drie netwerkbijeenkomsten georganiseerd, waaronder één themabijeenkomst: ‘Woordenschat vergroten door taalrijk leesonderwijs’. Deze werd gehouden in samenwerking met Erna van Koeven van de Pabo Hogeschool Windesheim Zwolle en goed bezocht en geëvalueerd als zeer waardevol door bijna 40 deelnemers (leescoördinatoren, IB-ers, leerkrachten en directie) van 14 verschillende scholen. De teller voor de Leesscholen stond eind 2014 op 16. Hiermee is er een structurele samenwerking met 22 scholen voor primair onderwijs. Dat is een bereik van ongeveer tweederde van de scholen in de Gemeente Kampen. Met de andere scholen werken wij incidenteel samen.
En wij doen nog meer voor de jeugd…
- Het aanbod voor de Kinderboekenweek richt zich nu specifiek op de schrijversbezoeken voor de groepen 5. Tijdens de Kinderboekenweek kwamen tien scholen (12 groepen) naar de Bibliotheek voor een bezoek van kinderboekenschrijvers Liesbeth van Binsbergen, Martine Letterie, Harmen van Straaten en Rene van der Velde. Rian Visser was één dag op het Prisma en bezocht daar vijf groepen van de Trimaran, Enkschool en Ambelt. -Zestien groepen 3 en vijf groepen 6 van het primair onderwijs bezochten de Bibliotheek voor een educatief programma rondom leesbevordering en informatievaardigheden. Drie van deze groepen deden de Bibliotheek in IJsselmuiden aan. - Naast deze georganiseerde bezoeken maakte een aantal Leesscholen gebruik van de mogelijkheid tot klassikaal lenen.
- Ook dit jaar was de Voorleeswedstrijd, waarvoor de Bibliotheek jaarlijks de lokale ronde organiseert in Quintus, een activiteit waarbij een groot deel van de scholen vertegenwoordigd was: 21 scholen (groep 7 en 8) deden mee. De presentatie was in handen van Jac Ruiten, in de jury zaten Hetty Reisinger (oud bestuurslid en vaste juryvoorzitter), Greet Jansma (50+ leest voor) en William Hartman (Boekhandel Bos). In de lokale pers werd ruim aandacht besteed aan de winnaars van de twee lokale rondes.
De Bibliotheek op school
Voortgezet Onderwijs |12-18 jaar Het Ichtuscollege is de enige school voor Voortgezet Onderwijs waarmee een langdurige samenwerking is via het Biebsearch-programma. Enkele VMBOgroepen van deze school kwamen daarnaast ook klassikaal lenen in de Bibliotheek. Met de overige twee scholen is incidenteel contact.
Laaggeletterdheid Taalpunt
De Bibliotheek wordt met het Taalpunt steeds meer een centraal punt in de gemeente waar mensen naar toe gaan met hun taalvragen, waar gekeken wordt wat mensen nodig hebben en waar dat in Kampen het beste kan. Dat kan een traject zijn waarin het programma Taal voor het Leven iemand 1 op 1 koppelt aan een door het Taalpunt opgeleide taalcoach, het kan een formeel traject zijn bij ROC Deltion, maar ook een traject bij de Taalschool van Welzijn in Kampen.
Opening de Bibliotheek op school
Op donderdag 17 april werd op de Koningin Emmaschool de eerste echte schoolbibliotheek in de gemeente Kampen geopend. Opgezet als start van de samenwerking tussen de Bibliotheek en de school binnen het programma de Bibliotheek op school. De opening was uitgebreid voorbereid door leerlingen, leerkrachten en diverse creatieve ouders, met als resultaat: een mooi versierde school, liedjes van de leerlingen en de leerkrachten, zelfgemaakte boeken, een openingsspeech van de directeur, een trotse biebcommissie, een medaille voor de leesconsulent en onderwijsspecialist van de Bibliotheek en heerlijke zelfgemaakte boekentaarten. Een waar feest! Zowel de inrichting van de Bibliotheek als de collectie zijn maatwerk en kregen stap voor stap vorm in nauwe samenwerking tussen school en Bibliotheek. Aan de feestelijke opening was een maandenlang proces vooraf gegaan, waarin onder andere de eigen collectie van de school gesaneerd werd, ingewerkt werd en in het bibliotheeksysteem opgenomen werd en de leescoördinatoren van de school en leesconsulent van de Bibliotheek een flinke aanvulling op de schoolcollectie aanschaften bij de bibliotheekboekhandel in Leidschendam. Het resultaat mag er zijn: een gevarieerde, actuele, aantrekkelijk gepresenteerde collectie van ongeveer 1000 boeken, waar de kinderen van smullen. 8
Veel cursisten en vrijwilligers hebben in 2014 de weg naar het Taalpunt weten te vinden. Het Taalpunt is elke woensdagochtend en –avond open (totaal 3.5 uur) en wordt gerund door twee coördinatoren. Daarnaast vindt elke maandagavond het Taalcafé plaats waar een vaste groep van 13 deelnemers onder begeleiding van 4 vrijwilligers oefent met lezen, schrijven en rekenen. Voor de kerstvakantie werd dit afgesloten met een kerstdiner door de cursisten.
De Bibliotheek organiseerde in samenwerking met de regionale projectleider een training en terugkommoment voor de vrijwilligers, deels samen met de vrijwilligers van het LOK. School en ouders regelen in gezamenlijkheid de aanmelding en de school wordt geïnformeerd over, en waar nodig, actief betrokken bij het voorleestraject. Zo nemen ouders en school samen de verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van kinderen, waarbij ze elkaar ondersteunen én versterken.
Verder wordt er nog in vaste groepjes gewerkt bij het RIBW, het Leger des Heils en Philadelphia, met telkens drie deelnemers en 1 begeleider. Vier vrijwilligers zijn actief bij het ROC Deltion, één vrijwilliger geeft extra begeleiding aan mensen die een inburgeringstraject volgen. Daarnaast vindt er op diverse momenten van de week begeleiding plaats van individuele cursisten en groepjes cursisten, veelal in de Bibliotheek. Hierbij zijn 14 vrijwilligers betrokken, met in totaal 45 cursisten. Er zijn twee groepjes vrijwilligers opgeleid tot taalcoach in een training van vier dagdelen. Beide groepen telden zeven vrijwilligers.
Digisterker
De overheid wil in 2017 dat iedere burger zijn zaken met de overheid digitaal kan afhandelen. In opdracht van de gemeente Kampen heeft de Bibliotheek vier cursussen “Werken met de e-overheid’ georganiseerd. In deze cursus kwam het gebruik van overheidswebsites in combinatie met het gebruik van de DigiD aan de orde. 40 cursisten hebben het certificaat ontvangen.
VoorleesExpress
De VoorleesExpress is onderweg in Kampen! De VoorleesExpress stimuleert de taalontwikkeling van kinderen en verrijkt de taalomgeving thuis. Twintig weken lang komt een vrijwillige voorlezer thuis bij een gezin met kinderen van 2 tot en met 8 jaar. Het gaat hierbij om kinderen die moeite hebben met de Nederlandse taal en opgroeien in een taalarme thuisomgeving. De vrijwilliger introduceert het voorleesritueel bij het gezin. De ouders krijgen handvatten om het voorlezen zelf over te nemen en (voor)lezen een blijvende plek te geven in het dagelijks leven.
Succesvolle taallunch 8 september, de 1e dag van de Week van de Alfabetisering was landelijk uitgeroepen tot dag om de lokale netwerken te versterken. In Kampen gebeurde dat in aanwezigheid van zowel de wethouder Onderwijs Geert Meijering als de wethouder Cultuur Sybren Gerlofsma tijdens een taallunch.
De VoorleesExpress wordt uitgerold bij de Overijsselse Bibliotheken met behulp van provinciale subsidie en een bijdrage van het Prins Bernard Cultuurfonds. Elk half jaar start een nieuw voorleesseizoen. In 2014 werden lazen 14 vrijwilligers voor in evenzoveel gezinnen, afkomstig van zes verschillende scholen. Zij werden hierbij begeleid door drie vrijwillige coördinatoren en een regionale projectleider.
Ruim 50 samenwerkingspartners maakten onder het genot van een lekkere lunch door verhalen en een informatiemarkt kennis met elkaars werk en aanpak. De Flevo-apotheek vertelde waarom zij betrokken zijn bij de aanpak van laaggeletterdheid: het niet goed kunnen lezen en begrijpen van informatie over medicijnen heeft vaak gezondheidsschade tot gevolg, de Taalschool vertelde welke groepen zij ondersteunen bij beter Nederlands leren lezen en schrijven en hoe belangrijk dat is voor de participatie van mensen. 9
de Bibliotheek als Ontmoetingsplaats
boekenschrijfster Monique Hagen. Er werden vier workshops gehouden, waarbij de volgende onderwerpen aan bod kwamen: lezen met baby’s, werken met een verteltafel (BoekenBas-workshop), speciale prentenboeken, spelend vertellen van het Prentenboek van het Jaar.
Voor de jeugd
Sinds de introductie van BoekStart wordt er, samen met de samenwerkingspartners, structureel ingezet op het bereiken van ouders met jonge kinderen. Behalve deze goed bezochte koffie- en themaochtenden (zie pagina 6) werd er nog meer georganiseerd voor de jeugd:
Voorleespicknick In het kader van de Nationale Voorleesdagen werd op 22 januari een Voorleespicknick gehouden in de Bibliotheek. Vrijwilligers van de VoorleesExpress en de BoekStartochtenden werden kort getraind in het voorlezen van het Prentenboek van het Jaar Krrr…okodil!, waarna zij aan groepjes picknickende kinderen en ouders het boek voorlazen. Er werden op deze manier ruim 30 kinderen voorgelezen.
5 jaar BoekStart vieren met de BoekStartkaravaan!
Het binnenhalen van de landelijke BoekStartkaravaan, die vanwege het 5-jarige BoekStartjubileum in elke provincie één Bibliotheek aan deed, was een belangrijk moment. De bruisende en druk bezochte ochtend werd georganiseerd in samenwerking met de landelijke organisatie Kunst van Lezen en kreeg een lokaal tintje door de Kampense BoekStartsamenwerkingspartners een rol te geven in het programma. Na de opening door wethouder Lidi Kievit, gaf theatermaakster Ageeth de Haan een spectaculair optreden. Daarna werd de Bibliotheek omgetoverd tot een waar voorleesparadijs waar kinderen mee konden doen aan diverse activiteiten. Ook de BoekStartbeer was aanwezig.
Kinderboekenweek
Het derde grote evenement voor de jeugd vond plaats op de eerste dag van de Kinderboekenweek, die dit jaar als thema ‘FEEST’ had. Op deze dag kwamen zo’n 130 kinderen van ongeveer 4 tot 8 jaar naar de Bibliotheek voor een geweldig feest. Samenwerkingspartners waren dit jaar: Quintus, Cares, SFC Kampen, Boekhandel Bos en Kinderzwerfboek (Kinderboerderij Cantecleer). De basis van het feest was een avontuurlijke tocht door de Bibliotheek onder leiding van verhalenverteller Stan Fritschy naar aanleiding van het boek Waar is de taart’ van The Tjong-Khing.
Nationale Voorleesdagen
In de aanloop naar de Nationale Voorleesdagen werd in januari weer een succesvolle Inspiratiebijeenkomst Voorlezen georganiseerd. De opkomst was hoog: we ontvingen 75 professionals en vrijwilligers die meer wilden leren over voorlezen aan kinderen van 0 tot 6 jaar. Lokale samenwerkingspartners waren Boekhandel Bos en Quintus. De plenaire opening werd gegeven door kinder-
10
Voor volwassenen
Kamper kanteldebat
kantelen zonder omvallen. Dit debat werd georganiseerd door RIBW, regionale instelling voor begeleiding bij wonen, werken en welzijn. Circa 100 aanwezigen, waaronder veel cliënten van RIBW en lokale politici, debatteerden over de vergaande gevolgen van de stelselwijziging in de zorg.
Elke maand stonden er zeker acht activiteiten op onze maandkalender. Allemaal met als doel om ontmoetingen te creëren tussen mensen. Soms met een praktische insteek zoals onze internetspreekuren en soms een moment om te bezinnen.
Boekpresentatie van Angela Huisman
Op zaterdagmiddag 28 juni presenteerde Angela Huisman haar roman: ‘Echte vriendschap’ in het Leescafé. Haar uitgever overhandigde ten overstaan van circa 20 aanwezigen het eerste exemplaar.
Poëzieweek
In de Poëzieweek werd een Poëzieavond georganiseerd. Heleen Bosma, Dichteres van Overijssel, en Bas Nijhof, sinds 5 februari 2013 Stadsdichter van Kampen, droegen gedichten voor. Heleen Bosma dicht over alles dat in de provincie speelt en Bas Nijhof becommentarieert dingen die hem zijn opgevallen in dichtvorm.
Workshop schrijven
Het Cultureel Voorjaarsfestival (15/2-8/3)
Schrijversbezoek
Samen met Quintus organiseerde de Bibliotheek een workshop schrijven. Iris Boter, schrijfster, gaf tips voor het schrijven van een boek. Dit was dermate inspirerend, dat Bibliotheek vervolgens zes avonden onderdak bood aan zeven deelnemers van de Quintus- cursus: Quintus schrijft in de Bieb.
thema: Spanje/Portugal Ofelia Harder verzorgde op zeer enthousiaste wijze een cursus: Welkom in Spanje, Spaanse taal en cultuur. De 12 deelnemers sloten de cursus af met een tapas-workshop in de keuken van Prisma. Neerlandica Elsje Frouws besteedde in haar literatuurgroep uitgebreid aandacht de Portugese auteurs Ferdinand Pessoa en José Saramago.
Op 23 september ontving de Bibliotheek Tosca Nifterink en Anta Janssen. Toca Nifterink schreef het boek de vergeetclub, over haar dementerende moeder in een verzorgingstehuis.
Cultuurplein
Op 30 september presenteerde de nieuwe Stadkazerne zich op het Cultuurplein. Geïnteresseerden in de ontwikkelingen en de mogelijkheden van de Stadskazerne konden zich bij de kraam op het Cultuurplein laten informeren of vernieuwende ideeën lanceren. De kraam werd bemand door de partners in de Stadskazerne.
11
Mieke Koenen vertelt over Ida Gerhardt
Overige activiteiten:
Nederland Leest
- Belastingaangifte invuldag senioren Samen met Hogeschool Windesheim en de Belastingdienst organiseert Stichting Welzijn Senioren Kampen (SWSK) een Belastingaangifte invuldag in de Bibliotheek.
- Lezing in ‘t ukien van Michael Pilarczyk Een inspirerende inkijk in zijn levensfilosofie. De 30 aanwezigen genoten van zijn boeiende adviezen voor een zinvol bestaan.
Op donderdag 27 november verzorgde historica Mieke Koenen een prachtige avond over het werk van de Kamper dichteres Ida Gerhardt. De Gouden Zaal van het Stedelijk Museum Kampen was te klein voor de meer dan 100 aanwezigen, die ook konden genieten van het carillonspel, dat te beluisteren was vanwege het gedicht Het carillon dat Ida Gerhardt schreef tijdens WO II. In november was de 9e editie van het jaarlijkse nationale promotiecampagne Nederland Leest. Dit jaar stond ‘Een vlucht regenwulpen’ van Maarten ’t Hart centraal. De Bibliotheek gaf 1500 boeken cadeau aan leden.
- Hypotheekvrij leven Gerhard Hormann, auteur van het succesvolle boek Hypotheekvrij! Je huis aflossen in 10 simpele stappen laat u zien hoe u hypotheekvrij kunt leven.
Marc Westermann, verbonden aan het Eye/Filmusem, hield in het Vestzaktheater van de Stadsgehoorzaal een boeiende filmlezing voor 75 aanwezigen.
- World Press Photo in de Bieb Op drie digitale fotolijsten kunt u zien welke beelden tussen 1956 en 2012 de prestigieuze internationale fotowedstrijd hebben gewonnen. - Lezing Gouden jaren Op 4 november, direct na de maand van de Geschiedenis, hield top-auteur Annegreet van Bergen een boeiende lezing over haar bestseller Gouden jaren
12
Achter de schermen Het najaar is gebruikt om de eerste stappen te zetten, waaronder het formuleren van een gedeelde visie en onderzoek naar quickwins om zo (een deel van) de taakstellende bezuiniging van €100.000 voor 2015 te realiseren met zo min mogelijk verlies van activiteiten en/of kwaliteit. Onder de noemer Participatiemaatschappij 3.0 of het Gildenproject is een projectformule ontwikkeld die aansluit bij de uitgangspunten van de Kamper kracht, maar ook bij oude waarden van de gildes en passend bij een van oorsprong Middeleeuwse stad als Kampen. Eind oktober werd in een collegespecial de stand van zaken van de Cultuurtafel aan het college van B&W gepresenteerd, in december is dit inclusief een voorstel voor effectuering van de bezuiniging door het College voorgelegd aan de gemeenteraad.
Reorganisatie
Op 1 oktober 2014 kantelde de organisatie van een front- en backoffice indeling naar een organisatieontwerp die meer uitgaat van de inhoud van het werk. In de Schatkamer, de fysieke en digitale collectie vinden alle werkzaamheden plaats die nodig zijn voor het beheer, gebruik en verrijken van onze collectie. De Werkplaats richt zich vooral op programma’s die mensen ondersteunen bij het participeren in de maatschappij op de gebieden taal, lezen en mediawijsheid oftewel de basisvaardigheden. In de Werkplaats neemt de Bibliotheek duidelijk de regie, in de Ontmoeting gaat het vooral over verbinding tussen mensen en ideeën of om met de woorden van Job Cohen te spreken: van collectie naar connectie. Naast de inhoudelijke component is het doel van deze kanteling om de organisatie door te ontwikkelen. Wij sturen op resultaatverantwoordelijkheid en leggen deze zo laag mogelijk in de organisatie. Ons functiehuis is aangepast aan de Bibliotheekformule en bezit nu nieuwe functies waar de Bibliotheek behoefte aan heeft, zoals een consulent digitale dienstverlening. Voor een aantal medewerkers is de functie erg veranderd en waar nodig is met hen een ontwikkeltraject afgesproken. Kortom, een enerverend jaar waar wij met tevredenheid op terugkijken.
Verhuizing naar de Stadskazerne
De huurovereenkomst is in februari 2014 getekend door de wethouder Janita Tabak en Deltawonen. In de loop van het jaar werd duidelijk, dat de oplevering pas in/eind 2015 zal plaatsvinden. De voorbereiding van de verbouwing en het vormgeven van de samenwerking en programmering in de Stadskazerne vergen veel tijd en aandacht van met name het management van de Bibliotheek. Een uitdagende klus waarbij wij overtuigd zijn van het uiteindelijk opleveren van een prachtige plek voor elke Kampenaar.
Cultuurtafel
In de in 2013 vastgestelde cultuurnota ‘Kampen kleurt samen cultuur’ is een belangrijk uitgangspunt een toekomstbestendige culturele infrastructuur. Voor de SAMBIQ-partners (Stadsgehoorzaal, Archief, Stedelijk Museum, Bibliotheek en Quintus) betekent dit dat de gemeente afspraken wil maken over samenwerking op inhoud en organisatie. In juni werd door de instellingen de intentieverklaring voor deelname aan de Kamper Cultuurtafel getekend, het platform waarin gemeente en de besturen en directies van de instellingen met elkaar spreken over een resultaatgerichte, bestuurlijk verankerde samenwerking.
13
Raad van Toezicht Profielschets van de Raad van Toezicht van de Stichting Openbare Bibliotheek Kampen, geactualiseerd op 16 december 2014 1. Aard en werkterrein van de Stichting Openbare Bibliotheek Kampen De Openbare Bibliotheek Kampen ondersteunt burgers bij het leren en kunnen participeren in de samenleving en voorziet in hun behoefte aan inspiratie en ontspanning. De Bibliotheek doet dit door toegang te bieden tot een schatkamer van bronnen, het inrichten van een werkplaats rond de thema’s taal, lezen en mediawijsheid en het faciliteren van ontmoeting en verbinding. De Bibliotheek is een kleine ondernemende organisatie met sterke wortels en samenwerkingsverbanden in de lokale gemeenschap. De relatie met de gemeente Kampen is vastgelegd in een prestatieovereenkomst. 2.
Gewenste samenstelling van de Raad van Toezicht
• • • •
De Raad van Toezicht bestaat uit minimaal 3, maximaal 7 personen. Elk lid moet affiniteit hebben met het openbare bibliotheekwerk Elk lid moet beschikken over een helicopterview Een lid van de RVT mag niet de ambitie hebben om de organisatie zelf te gaan leiden Elk lid moet voor de directeur-bestuurder vanuit de eigen expertise sparringpartner zijn
3.
Wensen ten aanzien van de samenstelling van de Raad van Toezicht als geheel
• • • •
Tenminste 33% van de leden is jonger dan 40 jaar Tenminste 33% van de leden is vrouw Minimaal 60% van de leden is inwoner van de gemeente Kampen Het is voor minimaal 1 lid de eerste zittingstermijn
4.
Om te borgen, dat er voldoende expertise op de verschillende beleidsterreinen binnen de Raad van Toezicht aanwezig is, is het wenselijk dat tenminste één toezichthouder in de Raad :
• • • • • • • •
Een netwerk in de politiek heeft Relevante kennis van het maatschappelijk en/of onderwijs veld Relevante juridische kennis heeft Relevante financiële kennis heeft Relevante marketing kennis heeft Relevante kennis van HRM en organisatieverandering heeft Werkzaam is of is geweest bij de overheid Ervaring heeft met het werven van sponsors en/of fondsen
In 2014 bestond de Raad van Toezicht uit de volgende personen:
Voorzitter R.G.I. Hafkamp
Leden H. Goedegebure L. van Lieshout W.J.C.M. Peters F. Wilmsen 14
Jaarcijfers 2014
Kengetallen 2013
2014
250.749
241.341
Bezoekers Kennedylaan
201.519
193.458
Bezoekers Kulturhus
49.230
47.883
Bezoekers website
124.205
125.321
Uitleningen totaal
656.548
634.440
Uitleningen Kennedylaan
555.934
534.433
99.611
96.780
1003
681
92.602
93.445
Uitleningen per lener
37,59
36,09
Uitleningen per inwoner
12,85
12,37
Uitleningen per object
7,09
7,57
1,81
1,63
5,30
5,34
Bezoekers vestigingen totaal
Uitleningen Kulturhus Uitleningen Biebsearch Uitleencollectie
Bezit per inwoner Bezit per lener
Leden
Uitleningen 2013
2014
2013
0-15 jaar*
8.522
7.376
16-17 jaar
765
565
Volwassenen
6.057
5.405
Bibliotheek aan huis
27
23
Varenden
15
9
1.919
1.882
162
233
Biebsearch Overig
Totaal
17.467
Boeken totaal
574.202
555.145
Volwassenen
296.063
282.071
Jeugd
278.139
273.074
Tijdschriften
29.010
27.928
avm totaal
49.625
44.701
8.433
8.251
40.280
35.988
cd-roms/daisyroms
912
462
overig materiaal
3711
3156
-
3.510
656.548
634.440
cd’s
15.493
DVD’s
* in 2014 is een opschoning geweest van het jeugdledenbestand.
E-books Totaal
15
2014
• de Bibliotheek Kampen • Kennedylaan 4 • 8266 BA Kampen • www.bibliotheekkampen.nl •
