Jaaroverzicht 2009
2
JAAROVERZICHT 2008
JAAROVERZICHT 2009
Voorwoord Colofon
Jaaroverzicht 2009 is een uitgave van Veilig Verkeer Nederland Redactie Joyce Bierlee Renate van Iperen Fotografie Hans van Drie Vincent van Leest Saar Rypkema Niels Stomps Vormgeving Wil Scholten (BNO) Tekst Tekstenzo
Het jaarverslag van 2009 dat nu voor u ligt, is de kroniek van een bewogen jaar. Aan de positieve kant: een jaar waarin we het verenigingsgevoel terug hebben gekregen en (weer) beseffen wat de leden voor ons betekenen. Maar ook een jaar waarin Veilig Verkeer Nederland (VVN) in opspraak raakte. Inmiddels hebben we de positieve lijn weer opgepakt. Er is een nieuwe koers voor onze vereniging. Speerpunten daarin zijn externe zichtbaarheid, servicegerichtheid en het bevorderen van de betrokkenheid van de afdelingen bij acties. Onze ambassadeurs, drie bekende Nederlanders, geven VVN bij manifestaties een gezicht naar de buitenwereld. We zijn goed op weg, maar er is nog veel werk te verzetten. Om een levensvatbare vereniging te blijven en bij discussies genoeg gewicht in de schaal te leggen, moeten we een grote achterban hebben. Om meer mensen aan VVN te binden, moeten we zichtbaar zijn en inhoud geven aan wat wij doen. En dat is nu net wat we 2010 gaan doen. Met onze nieuwe directeur Linda van der Eijck komt er een nieuwe generatie aan het roer. Het is goed dat een nieuwe generatie met nieuwe ideeën juist nu aantreedt. Juist bij de jongere generaties heeft VVN tenslotte nog een wereld te winnen. Ik wens u veel leesplezier toe.
Karla Peijs, voorzitter
3
4
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2009
“Veilig verkeer, dat is onze verbinding. Alles wat we doen, doen we voor anderen. Zichtbaar, want men moet weten wat we willen bereiken. Dienstbaar, omdat dat ons vak is. En samen, zodat we elkaar sterker kunnen maken. De eerste stappen zijn gezet. Nu is het tijd om dit vast te houden. Dat kan natuurlijk alleen door het ook echt te doen!”
Een veelbewogen jaar
(Henk Strietman, in 2009 Directeur a.i.)
Veilig Verkeer Nederland maakt zich al ruim driekwart eeuw sterk voor de verkeersveiligheid. Van hectische stadskruispunten tot sfeervolle dorpskernen, en van drukke snelwegen tot sprookjesachtige slingerweggetjes: als het veiliger kan, moet het veiliger! Hoewel onze doelstelling nooit is veranderd, geldt dat natuurlijk wel voor de situatie op de weg. Maar ook de samenleving als geheel is niet meer te vergelijken met tien of twintig jaar geleden...
Hoe bereiken we de nieuwe generatie weggebruikers? Hoe overtuigen we maatschappelijke partners in lastige economische tijden van de noodzaak van onze activiteiten? En hoe kunnen we de ruim 5.000 vrijwilligers die iedere dag opnieuw voor ons klaar staan, perfect ondersteunen? Het zijn
vragen die wij in 2009 hebben gesteld én beantwoord. Hoewel Veilig Verkeer Nederland blijft werken vanuit de visie dat ‘iedereen veilig over straat’ moet kunnen, was 2009 een jaar vol verandering. Zo werden enthousiaste BN’ers – mensen die verkeersveiligheid een warm hart toedragen – uitgeno-
digd om ambassadeur te worden en lanceerden we een frisse imagocampagne. Ook jongeren stonden volop in de spotlight, bijvoorbeeld tijdens aantrekkelijke, crossmediale acties. Tel daar de verhuizing naar ons nieuwe verenigingsgebouw, de wisseling van directie en de publicatie van een politiek manifest bij op en het is duidelijk waarom 2009 een veelbewogen jaar was. Licht, camera, actie!
Ondanks al deze vernieuwingen en veranderingen, waren we natuurlijk ook ‘gewoon’ in straten en buurten actief. Voor kinderen, voor jongeren én voor ouderen, want de succesvolle BROEM- en scootmobielcursussen werden in een nieuw, modern jasje gestoken. Welke acties er in 2009 uitsprongen? Waarom vrijwilligers voor Veilig Verkeer Nederland kiezen? En hoe het staat met onze leden en donateurs? U ontdekt het in dit jaaroverzicht!
Dat betekent dat (bijna) alle leerlingen aan het examen hebben meegedaan. Dat scholen, ouders en kinderen het een belangrijk examen vinden, blijkt ook uit de populariteit van het proefexamen op internet. Dat werd namelijk 288.012 keer gemaakt! Praktisch Verkeersexamen: oefenen met ouders
Hoe je als kind veilig aan het verkeer kunt deelnemen, leer je natuurlijk vooral door te oefenen. Dat kan op school, maar ook door samen met de ouders de wijk te verkennen tijdens een lekkere fietstocht. Om ouders over te halen de auto wat vaker te verruilen voor de fiets, was ‘leer je kind meer in het verkeer’ dit jaar het thema van het praktisch Verkeersexamen. In mei en juni trok de in opvallende hesjes uitgedoste kinderkaravaan door het hele land. Uiteindelijk nam ongeveer 75% van de leerlingen aan het examen deel. Voor 2,1% van de deelnemende scholen was 2009 ‘de eerste keer’.
Schriftelijk Verkeersexamen:
Verkeerseducatie: volledige leerlijn
onverminderd populair
Veilig Verkeer Nederland doet er alles aan om scholen te overtuigen van het belang van verkeerseducatie. Die
In 2009 zijn maar liefst 202.275 schriftelijke Verkeersexamens verkocht.
aanpak werpt vruchten af, want de leermethodes werden in 2009 prima verkocht. ‘Op Voeten en Fietsen’ – een periodieke krant met de belangrijkste thema’s op het gebied van verkeer – werd 201.000 (2008: 190.000) keer besteld. Ook de JeugdVerkeersKrant, gevarieerde verkeerslessen aan de hand van kleurrijke werkbladen, was met 191.000 bestellingen (2008: 187.000) populair. Net als in eerdere jaren bleef het kleuteronderwijs achter. Van ‘Rondje Verkeer’ gingen slechts 298 (2008: 274) exemplaren over de toonbank. Jammer, want de methode leert kleuters op een speelse manier hoe je bijvoorbeeld veilig kunt oversteken. Dus juffen en meesters; profiteer van dit mooie materiaal! De scholen zijn weer begonnen: beroemde ‘meelopers’
Dit jaar vormde Almere het decor voor de aftrap van ‘De scholen zijn weer begonnen’. Leerlingen van basisschool De Omnibus vroegen tijdens een stille tocht aandacht voor de jonge weggebruikers die na de zomervakantie door de straten wandelen. Kersverse ambassadeurs
5
6
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2009
“We moeten kinderen leren omgaan met de mogelijke gevaren op de weg. Je beschermt je kinderen niet door ze niet aan het verkeer te laten deelnemen.” (Cilly Dartell, VVN- ambassadeur en presentatrice van Shownieuws en Hart van Nederland)
Cilly Dartell en Jasmine Sendar vergezelden de kinderen. De landelijke actie had vaak een persoonlijk tintje, omdat veel kinderen kaarten met een persoonlijke boodschap (‘De scholen zijn weer begonnen en ik vind dat leuk, maar pas op voor de kinderen,’ is een voorbeeld) uitdeelden. In totaal werden 352.160 kaarten besteld. De kaarten zelf kregen, net als de affiches, in 2009 een frisse, nieuwe look. Op Voeten en Fietsen naar school: vroeg wennen
Veilig Verkeer Nederland wil dat kinderen vroeg aan het verkeer wennen, want ‘jong geleerd’ is nog steeds ‘oud gedaan’! Daarom proberen we tijdens ‘Op Voeten en Fietsen naar school’ ouders over te halen hun kinderen naar school te laten lopen of fietsen. Oftewel: vervang de autobanden eens wat vaker door fietsbanden of voetjes, zodat kinderen het verkeer zelf kunnen ontdekken. Uiteraard gebeurt dat wel op een veilige manier, want de schoolroute wordt speciaal afgezet. Tegelijkertijd is de actie bedoeld om gevaarlijke punten in
kaart te brengen, zodat gemeenten actie kunnen ondernemen. Hoewel er 625 scholen deelnamen, was dat aantal wel lager dan in 2009 (921 deelnemende scholen). Nationale Straatspeeldag: 20 jaar buiten spelen
Paaltjesvoetbal, skelteren, touwtjespringen of ‘ouderwets’ hinkelen: tijdens de Nationale Straatspeeldag die in 2009 voor de 20e keer werd georganiseerd, konden kinderen een dag lang ongestoord buiten spelen. Ruim tweeduizend straten in Nederland werden afgesloten voor het verkeer, zodat de kids vrij spel hadden en zich even de ‘baas van de buurt’ waanden. De actiedag stond dit keer in het teken van ‘de zebra’, hét symbool voor veilig oversteken. Een belangrijk onderwerp, want veilig oversteken is helaas niet vanzelfsprekend. Veel kinderrijke buurten worden namelijk doorkruist door drukke wegen en dat leidt soms tot levensgevaarlijke situaties. Veilige oversteekplaatsen zijn dus echt een ‘must’. De landelijke aftrap van de Nationale Straatspeeldag in Amsterdam-Slotervaart verliep behoorlijk
luidruchtig. Met trommels, spandoeken en protestborden trokken meer dan honderd kinderen in een vrolijke stoet door de Comeniusstraat. Daar riepen zij stadsdeelwethouder Paulus de Wilt (Verkeer en Vervoer) op hun straat weer veilig te maken voor kinderen. Het aantal deelnemende kinderen was overigens vrijwel gelijk aan vorig jaar: 1.127 in 2008 en 1.091 in 2009. Verkeersouders: enthousiast visitekaartje
De meeste Nederlanders maken in hun jeugd kennis met Veilig Verkeer Nederland dankzij de inzet van onze verkeersouders. Deze enthousiaste vrijwilligers verbeteren de verkeerssituatie rondom scholen en organiseren het verkeersonderwijs. In 2009 waren er 2.786 (2008: 2.493) verkeersouders actief, verdeeld over 2.999 (2008: 3.299) scholen. Hoewel het aantal verkeersouders dus toenam, daalde de hoeveelheid deelnemende scholen. In 2009 is aan de hand van een digitale enquête onderzocht hoe we verkeersouders nog beter kunnen ondersteunen. De antwoorden van verkeersouders, deelnemende basisscholen en
“Sinds ik moeder ben geworden, besef ik hoe belangrijk het is dat kinderen veilig over straat kunnen.” (Jasmine Sendar, VVN -ambassadeur en actrice; Onderweg naar Morgen, Goudkust)
gemeenten vormden input voor verbetertrajecten, bijeenkomsten en digitale nieuwsbrieven. Verder werd de ‘Kieswijzer voor verkeersouders’ geïntroduceerd. Dit handige document biedt heldere handvatten om verkeersproblemen rondom scholen op te lossen. Jongeren
Van chatsessies in het virtuele jongerenplatform ‘Habbo Hotel’ tot speciale afleveringen van Spangas waarin verkeersveiligheid, net als onze ambassadeur Jasmine Sendar, een terechte hoofdrol speelde: Veilig Verkeer Nederland benaderde jongeren in 2009 actiever dan ooit. Niet alleen door meer acties samen met én voor jongeren te ontwikkelen, maar ook door nieuwe media intensiever te benutten. Dat is hard nodig, want verkeersveiligheid staat niet bovenaan het gemiddelde prioriteitenlijstje. Daar zijn school, feestjes, games, muziek, YouTube, MSN en FaceBook namelijk véél te belangrijk voor! Bovendien zijn jongeren kwetsbare verkeersdeelnemers die relatief vaak bij verkeersongelukken betrokken zijn. Redenen
genoeg dus om ons jongerenaanbod te evalueren en te vernieuwen... Twee lijnen
Wat hebben we jongeren precies te bieden? In het actieplan ‘Jongeren en Verkeer 2009’ zijn twee lijnen uitgezet: ‘Jongeren Veiligheid’ en ‘Jongeren Onderwijs en Verkeer’. Het eerste onderdeel richt zich vooral op educatie, training en positieve gedragsbeïnvloeding. Van jongeren, maar ook van hun ouders, die straks praktische tools en tips krijgen om hun kinderen goed verkeersgedrag aan te leren. Binnen ‘Jongeren Onderwijs en Verkeer’ wordt onder andere ingezoomd op maatschappelijke stages. Vanaf 2011 moeten jongeren een maatschappelijke stage volgen. En Veilig Verkeer Nederland is natuurlijk een superleerzaam ‘stageadres’. Verder is in 2009 een begin gemaakt met de ontwikkeling van de ‘Veilig Verkeer Nederland-Meetlat’ die beschrijft hoe jongeren leren in het verkeer. Crossmediale mix
Maar met een goed programma ‘alleen’ zijn we er nog niet. Jongeren
moeten ook weten wat we voor hen kunnen betekenen. Welke campagnes spreken jongeren aan? En welke media moeten we inzetten? Om dat in kaart te brengen, verrichtte de Hogeschool Utrecht in 2009 een bereikbaarheidsonderzoek. Hun conclusie: onze serieuze boodschap moet op een humoristische en laagdrempelige manier worden gebracht. Omdat de vriendenkring veel invloed heeft, helpt het als de campagne jongeren uitdaagt om over het onderwerp te praten. Een crossmediale mix van televisie, internet en radio heeft het grootste effect. Oftewel: constant prikkelen en uitdagen, liefst via verschillende media.
“Toen ik op de middelbare school zat, werd een meisje uit de brugklas doodgereden. Dat heeft een enorme indruk op me gemaakt.” (VVN-ambassadeur en Wegmisbruikers presentator André van der Toorn)
7
8
JAAROVERZICHT 2009 8
JAAROVERZICHT 2009
Vrijwilliger Linda de Jong:
“Het blijft ontzettend leuk om cursussen voor mensen te organiseren!” Voor Linda de Jong, sinds 2001 als vrijwilliger actief, staat één ding vast: “Het blijft ontzettend leuk om cursussen voor mensen te organiseren. Vanwege de enthousiaste collega’s, maar vooral omdat de deelnemers zo positief reageren.
BROEM- en scootmobielcursussen. “Dat heeft een behoorlijke vlucht genomen. Niet alleen omdat we ‘scoot’ en ‘BROEM’ nu in heel Zuid-Holland promoten, maar ook vanwege de samenwerking met de gemeente Rotterdam – de WMO – en de brede zorginstellingen. De gemeente doet er veel aan om deelnemers te werven, bijvoorbeeld door ouderen actief te benaderen en advertenties te plaatsen.”
Daar doe je het natuurlijk voor!” Linda kwam via een buurvrouw met Veilig Verkeer Nederland in aanraking. “Zij ondersteunt het verkeersexamen op een basisschool en vroeg me om mee te helpen. Dat beviel goed, dus toen ik door de afdeling Alblasserwaard werd gevraagd om het promotieteam te versterken, hoefde ik niet lang na te denken. Zo is het balletje dus gaan rollen.”
Sneeuwbaleffect
Die aanpak heeft volgens Linda voor een sneeuwbaleffect gezorgd. “Vorig jaar moesten we nog twee ‘scoots’ cancellen omdat er te weinig aanmeldingen waren. Nu worden ze supergoed bezocht. Aan de laatste twee cursussen namen 23 mensen deel. Het is echt gaan lopen!” Dat betekent wel dat Linda het een stuk drukker krijgt. “Aanmeldingen verwerken, vragen beantwoorden, de correspondentie bijhouden: er komt best veel op je af.
Gelukkig kan ik altijd terugvallen op ondersteuning vanuit de landelijke organisatie.” Direct contact
Het leukste vindt Linda het directe contact met de cursisten. “Mensen vertellen hele verhalen – soms vrolijk, soms triest – zodat je ze een beetje leert kennen.” Uit enquêtes die BROEM -cursisten invullen, blijkt dat de gemiddelde leeftijd rond de 75 jaar ligt. “Dat zijn vaak mensen die veertig of vijftig jaar geleden hun rijbewijs hebben behaald en daarna nooit meer met theorie bezig zijn geweest. Theorie is dus behoorlijk populair, maar mensen willen ook graag van een deskundige horen hoe ze nu eigenlijk rijden.” Dat de deelnemers de combinatie van theorie en praktijk waarderen, blijkt uit de reacties. Linda: “Sommige cursisten zijn zo enthousiast dat ze nog een keer willen terugkomen!”
Behoorlijke vlucht
Hoewel Linda nog steeds lid is van het promotieteam, gaat de meeste tijd zitten in het organiseren van de
“Ik ben helemaal overtuigd geraakt van het nut van de cursus.” CDA-kamerlid Jan Schinkelshoek na zijn enerverende kennismakingsrit in een scootmobiel.
BROEM-dagen: toetsen en verbeteren
Vanuit de visie dat ‘iedereen veilig over straat’ moet kunnen, vinden we het belangrijk dat ouderen zo lang mogelijk ‘automobiel’ blijven. BROEM (Breed Overleg Ouderen en Mobiliteit) biedt senioren de kans hun verkeerskennis en rijvaardigheden te onderzoeken bij te spijkeren. Uiteraard betekent dit ook dat het zelfvertrouwen van de cursisten een impuls krijgt. In het
afgelopen jaar mocht de BROEM op veel belangstelling rekenen. In totaal zijn er 190 BROEM-dagen georganiseerd. In 2009 is gekozen voor een nieuwe cursusopbouw. Twee onderdelen – theorie en een praktijkrit onder begeleiding van een ervaren instructeur – staan vast. Het derde onderdeel kan door de organisatoren flexibel worden ingevuld. Willen de deelnemers meer weten over de effecten van
geneesmiddelen in het verkeer, dan kan bijvoorbeeld een workshop worden georganiseerd. Maar ook een oogmeting, gehoortest of bewegingsles behoren tot de opties. Tegelijkertijd zijn de handleiding en cursusmaterialen opgefrist en uitgebreid. Bovendien ontvangen alle deelnemers nu een handig naslagwerk.
9
10
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2009
“In iedere gemeente zijn onveilige situaties, bewoners kennen deze plekken. Laten we er werk van maken om dit soort plekken tot het verleden te laten behoren. Verkeersveiligheid is een voorwaarde voor een leefbare omgeving.” (VVN-voorzitter Karla Peijs) Scootmobielcursussen: ontwikkeling standaardcursus
Als bestuurder van een scootmobiel komt er veel op je af. Hoe ‘gedraagt’ de scootmobiel zich in een bocht? Hoe hou je jezelf staande in het drukke verkeer? En welke verkeersregels zijn eigenlijk van toepassing? Ondanks de mobiliteitsvoordelen brengt een scootmobiel verkeersrisico’s met zich mee. Om mensen te helpen veilig en vertrouwd aan het verkeer deel te nemen, verzorgden onze afdelingen en districten al regelmatig scootmobielcursussen. In 2009 zijn al die lokale initiatieven door de werkgroep ‘Scootmobielcursus’ tegen het licht gehouden. Het resultaat: de ontwikkeling van een standaardcursus die in 2010 wordt geïntroduceerd. In 2009 hebben we 100 scootmobielcursussen gegeven. Bob: vaste gast op evenementen
De AutoRAI, Toppers in Concert, Guus Meeuwis, Vlaggetjesdag, Bavaria CityRace, de KNVB bekerfinale en honderden andere evenementen: Bob is een graag geziene gast! Dat de boodschap – een Bob drinkt niet een beetje, maar helemaal niet – goed aanslaat, blijkt uit de cijfers. Sinds de
introductie van de campagne in 2001 is het aantal alcoholgerelateerde verkeersslachtoffers afgenomen tot 100 doden en 2.300 ziekenhuisgewonden in 2008 (bron: Dienst van Verkeer en Waterstaat). De definitieve cijfers van 2009 zijn nog niet bekend. En Bob heeft daar een grote bijdrage aan geleverd door mensen op hun verantwoordelijkheden te wijzen en ervan te overtuigen dat het slim is om een alcoholvrije bestuurder aan te wijzen. In 2009 werd vooral ingezet op het maken van afspraken met het publiek. Daarbij ontvingen de Bob’s soms leuke beloningen, zoals een praktische slipcursus of een grappige Bobslee. Veiligrijden.nu: nieuw elan
Nadat de Actie Veilig Rijden (AVR) inhoudelijk al flink was opgefrist, werd het innovatieve karakter in 2009 ook vertaald naar een nieuwe naam: Veiligrijden.nu. Het doel van de actie is uiteraard niet veranderd, want Veiligrijden.nu richt zich nog steeds op het vergroten van het veiligheidsbewustzijn van beroepschauffeurs. Ondanks veel mediabelangstelling, een make-over van de website en de introductie van nieuwe naamschilden, daalde het aantal deelnemende
chauffeurs van 21.888 naar 20.496 personen. Deze daling heeft onder andere te maken met de aanhoudende economische tegenwind, die ook de vervoerssector treft. Positief was dat het aantal bedrijfsadviseurs toenam naar 40 eind 2009. Levensloopbestendige straten en buurten: introductie ‘Childstreet’
Veilig Verkeer Nederland zet zich actief in voor straten en buurten waar iedereen – van jong tot oud, en van topsporter tot mensen met een fysieke beperking – zich veilig en zelfstandig kan verplaatsen. Levensloopbestendige straten en buurten dus! In 2009 werd het Childstreet concept verder uitgewerkt en afgesloten met de publicatie van ‘Childstreet2009, kinderen veilig, gezond en mobiel op straat’. In dit boek geven twintig deskundigen, onder wie zes medewerkers van Veilig Verkeer Nederland, antwoord op de vraag hoe straten kindveilig kunnen worden ingericht. Maar het boek bevat ook verkeerskundige aanbevelingen voor andere kwetsbare verkeersdeelnemers. In september 2009 werden de inzichten tijdens een succesvol symposium aan gemeenteambtenaren gepresenteerd.
11
12
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2009
Overzicht vrijwilligers, afdelingen, leden en donateurs
Vrijwilligers en vrijwilligerstrainingen
Categorie
Aantal
Aantal
per 1-1-2009 per 1-1-2010
Afdelingsvrijwilligers Bestuursleden, contactpersonen nieuwe afdelingen
Iedere dag zetten ruim 5.000 vrijwilligers zich enthousiast in voor veilig verkeer. Door kinderen te helpen veilig van en naar school te gaan, door cursussen voor oudere weggebruikers te verzorgen of door gevaarlijke situaties op de politieke agenda te zetten: onze vrijwilligers zijn de ogen, oren en handen van Veilig Verkeer Nederland! In 2009 waren 5.037 vrijwilligers geregistreerd, een stijging van 4,8 %. Afgelopen jaar is extra aandacht uitgegaan naar de ondersteuning van al deze vrijwilligers, bijvoorbeeld door een tevredenheidmeting te houden. De uitkomsten zijn in mei 2009 gepresenteerd en vertaald naar concrete actiepunten. In het najaar is bovendien het trainingsaanbod voor de vrijwilligers onder de loep genomen. De conclusie was dat een aantal cursussen kunnen worden verbeterd, bijvoorbeeld door meer interactieve elementen toe te voegen. Bij de ontwikkeling van nieuwe opleidingen, zoals de in 2009 geïntroduceerde training ‘verkeerskunde’, wordt al volop van deze inzichten geprofiteerd.
1.862
1.267
70
71
Adviseurs 12 thema’s
205
255
Overige vrijwilligers van districten
246
266
8
8
2.314
2.146
288
281
1
0
Overzicht aantallen trainingen
Districten
deelnemers 2009
Leden van districtsbesturen
Training
Aantal
Deelnemers
Basistraining verkeersveiligheid
7
Wegwijs
3
36
Werven
1
7
Totaal aantal geregistreerde VVN-vrijwilligers (zónder dubbeltellingen
Werken voor kindvriendelijke buurten
0
0
Afdelingen
Omgaan met de gemeente
3
Communicatie
1
17
Particuliere- en bedrijfsleden
14.755
13.982
Verkeerskunde
1
13
Donateurs
23.474
19.968
Website
1
7
Totaal aantal leden/donateurs
38.229
33.950
Intro districtsbestuurders
1
8
Actie Veilig Rijden 689
634
21.888
20.496
2.493
2.891
279
241
1.129
1.091
Totaal
101
Bestuur Leden van het bestuur
Afdelingen actief werkend in een of meer gemeenten 32
Afdelingen in oprichting Leden/donateurs
AVR-bedrijven leden 18
221
Deelnemers aan de Actie Veilig Rijden Verkeersouders
“Dit is enorm leuk vrijwilligerswerk. Het is heel inhoudelijk: je hebt overleg met de gemeente, de provincie, VVN en de politie.” Marieken Bressers, verkeersouder
Verkeersouders en contactpersonen Scholen zonder verkeersouder Straatspeeldag Deelnemende groepen Toelichting
Deze gegevens zijn de uitkomst van de jaarlijkse inventarisatie bij het Infocentrum en de andere registerende afdelingen van het landelijk steunpunt. Waar mogelijk hebben wij de situatie per 1 januari 2010 aangehouden. Meer informatie? Bel met onze directiesecretaris: 088 524 88 17.
13
14
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2009
Infocentrum: meer contacten, vooral digitaal Iedere dag ontvangt Veilig Verkeer Nederland vragen over de verkeersveiligheid, onze acties, projecten en
Informatieverstrekking via Infocentrum Soort
2005
2006
2007
2008
2009
Telefoongesprekken
32.083
36.496
32.981
29.625
34.231
9.000
9.500
9.438
9.800
12.519
33
23
57
52
55
E-mail Brieven
ambities. Ook in 2009 wisten vrijwilligers, leden en ander belanghebbenden ons gelukkig goed te vinden. Een duidelijke trend is dat het totale aantal ‘contactmomenten’ verder toeneemt. Blijkbaar wordt onze organisatie als hét aanspreekpunt voor vragen over verkeersveiligheid gezien. Vooral het aantal e-mail contacten is vorig jaar sterk gestegen; van 9.800 in 2008 tot 12.500 in 2009. Het aantal telefoongesprekken nam toe tot 34.000. Door klantgerichter te werken en investeringen in onze communicatie-infrastructuur, zijn de wacht- en gesprekstijden sterk teruggedrongen. Meldpunten
De diverse regionale meldpunten, waar iedereen terecht kan met vragen of klachten over verkeersonveilige situaties kan, beleefden een druk jaar.
De medewerkers ontvingen in totaal 1.265 meldingen. Hiervan werden 1.075 meldingen opgevolgd, bijvoorbeeld door het knelpunt bij lokale bestuurders onder de aandacht te brengen of dankzij bemiddeling van onze specialisten. In het laatste kwartaal van 2009 is geïnventariseerd of het wenselijk is om een landelijk
dekkend ‘meldnetwerk’ op te zetten en aan welke voorwaarden een nieuwe database moet voldoen. Hoewel deze plannen nog niet allemaal zijn uitgewerkt, streven we wel naar een uitbreiding van het aantal provinciale meldpunten (van vijf nu, tot acht in 2010) als voorschot op een eventueel landelijk netwerk.
Aantal meldingen in 2009 District
Meldingen
Afgehandeld
inclusief VOS*-meldingen
Regio Noord: Groningen, Friesland en Drenthe
251
204
Regio Oost: Flevoland, Gelderland en Overijssel
281
225
Regio West: Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht
289
289
Regio Zuid: Brabant, Limburg en Zeeland
343
357
1.265
1.075
Totaal *VOS=verkeersonveilige situatie
15
16
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2009
Vrijwilliger Frans Suijkerbuijk:
“Als ik één slachtoffer kan voorkomen, zijn mijn inspanningen absoluut de moeite waard geweest.” Frans Suijkerbuijk mag gerust een vrachtwagenkenner worden genoemd, want hij was jarenlang als examinator grootrijbewijs bij het CBR actief. Niet verwonderlijk dus dat Frans zich prima op zijn gemak voelt als adviseur bedrijven of wanneer hij kinderen les geeft over het risico van dode hoek
“Ik heb een brief geschreven naar Veilig Verkeer Nederland en ben vrij snel als adviseur aan de slag gegaan, toen nog binnen Actie Veilig Rijden; het programma dat inmiddels Veiligrijden.nu heet. Daarbij richten we ons op beroepschauffeurs. Ik kom minimaal een keer per jaar bij de deelnemende bedrijven over de vloer om het belang van veilig rijden te benadrukken en tips te geven. Daarbij besteed ik altijd aandacht aan de dode hoek problematiek; een onderwerp dat de beroepsrijders zelf ook bezig houdt.”
ongevallen. “Toen ik in 2000 met prepensioen ging, wist ik meteen dat ik actief wilde blijven. Het is best leuk om af en toe het gras te maaien, maar als je dat iedere dag doet, is de tuin vlug kaal!”
Digitale dode hoek
Sinds 2003 geeft Frans ook ‘dode hoek voorlichting’ op basisscholen. “Dat is bijzonder leuk om te doen, vooral omdat de kinderen zo enthousiast reageren als ze horen dat ze in een echte vrachtwagen plaats mogen nemen.” Het programma – in 2009 vernieuwd – bestaat uit een mix van theorie en praktijk. “Sinds dit jaar belichten we het theoretische deel aan de hand van een interactieve dvd, vaak op van die geweldige digitale
schoolborden, waar je zelfs op kunt tekenen om de dode hoek toe te lichten.” Op de stoel van de chauffeur
Nadat de kinderen tien vragen, een soort mini-examen, hebben beantwoord, worden er groepjes gevormd en mogen ze om de beurt op de stoel van de vrachtwagenchauffeur plaatsnemen. “Dat gaat er natuurlijk in als koek, maar is ook erg belangrijk, omdat ze zo zelf kunnen ervaren wanneer de chauffeur geen zicht heeft.” Hoewel Frans gelukkig nog nooit voor een klas stond waar een dode hoek ongeval had plaatsgevonden, kennen sommige kinderen wel mensen die zo’n ongeluk hebben meegemaakt. “Een familielid of een vriendje van een andere school bijvoorbeeld. Als ik één van die slachtoffers kan voorkomen, zijn mijn inspanningen absoluut de moeite waard geweest!”
17
18
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2009
Partners en sponsors: bedankt!
Financiële cijfers
Iedereen veilig over straat.
bedrijven met wie wij op project- of productbasis samenwerken. Dat laatste komt overigens veel voor. In 2009 hebben we bijvoorbeeld samengewerkt met Philips Automotive Lighting, Help International, Vermolen Groep, Imaba Grafische Bedrijven, VVCR Europe, RET, Life Safety Products, Verkeerspark Assen, AGU, Falk, CarChannel, Buro RVV, AA-team, Dräger Safety, Victor Veilig, Escape Hammer, en GM Nederland vanuit het merk Opel en de televisiezender voor de jeugd Nickelodeon.
2009 is een turbulent
Uiteraard willen we al onze sponsoren en partners – groot of wat kleiner, landelijk of lokaal, voor even of voor veel langer – heel hartelijk bedanken voor hun ondersteuning en vertrouwen. Samenwerken is de sleutel tot verkeersveiligheid!
organisatie vanuit een meer
Dat is wat we willen. En daar hebben we ook echt iedereen – van beroepsmedewerker tot vrijwilliger, en van politiek tot bedrijfsleven – voor nodig. Gelukkig dragen steeds meer organisaties veilig verkeer een warm hart toe. Dat bleek ook in ‘crisisjaar’ 2009, want ondanks de stevige economische tegenwind ontving Veilig Verkeer Nederland veel bijval vanuit het bedrijfsleven.
Langdurige partnerschappen werden afgesloten of gecontinueerd met onder andere Univé Verzekeringen, Volkswagen, Pearle Opticiens, Centraal Brouwerij Kantoor, Productschap Wijn, Commissie Gedistilleerd, STIVA en Vialis; samenwerkingsverbanden waar we natuurlijk bijzonder trots op zijn! Plannen en keuzes Zoals voor bijna al onze activiteiten, was 2009 ook op sponsorgebied een jaar van bezinning; van nieuwe wegen, spannende plannen en belangrijke keuzes. Een voorbeeld is de introductie van ons nieuwe sponsorbeleidsplan. Voortaan worden sponsoren ingedeeld in strategische en niet-strategische partners. Strategische partners zijn organisaties die de ambities van Veilig Verkeer Nederland omarmen. Niet-strategische partners zijn
jaar geweest. Naast de geplande verhuizing naar het verenigingshuis in Amersfoort, heeft het bestuur begin 2009 het initiatief genomen de ingeslagen koers van 2008 meer kracht bij te zetten. Het doel is
Hiervoor is een aantal maatregelen getroffen, zoals de aanstelling van een directeur ad interim, een tijdelijke hoofd communicatie en persvoorlichter. Aan het einde van het jaar heeft het bestuur zijn medewerking toegezegd bij het treffen van een vroegpensioenvoorziening van de directeur externe betrekkingen. Gevolg van deze ontwikkelingen is een forse kostenoverschrijding van de oorspronkelijke begroting.
dat Veilig Verkeer Nederland meer zichtbaar wordt, de
dienstbaar perspectief zijn werk doet en dat meer samenhang wordt gerealiseerd tussen de onderdelen binnen de vereniging.
Het vermogen van de organisatie neemt echter niet af. Veilig Verkeer Nederland heeft 84,4% van haar totale baten in 2009 besteed aan de doelstelling. Vooruitblik en begroting 2010
Over 2009 is er eenmalig een negatief resultaat behaald. De ombouw van de organisatie is grotendeels verrekend in 2009.
De begroting over 2010 laat een nihil resultaat zien voor het landelijk steunpunt. In 2010 loopt de subsidieregeling af met Verkeer en Waterstaat. Medio 2010 zal een nieuwe meerjaren regeling vorm krijgen. Bij de aanstelling van een nieuw te vormen kabinet in de zomer van 2010 zullen we de consequenties van de komende bezuinigingsronde scherper in beeld krijgen. De zichtbaarheid van Veilig Verkeer Nederland en het vergroten van onze achterban zijn de belangrijkste speerpunten voor 2010. Het financieel jaarverslag is gecontroleerd door accountantskantoor Ernst & Young. Een uitgebreide risico analyse en details van alle ontwikkelingen treft u aan in het uitgebreide jaarverslag dat vanaf medio juli tevens te downloaden is op http://www.vvn.nl.
19
20
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2009
Balans PER 31 december 2009
staat van BATEN en lasten 2009
(bedragen in duizenden euro’s)
(bedragen in duizenden euro’s
Activa
Baten
Passiva 2009
2008
Vaste activa
2009 Reserves en fondsen
Materiële vaste activa Bedrijfsmiddelen Direct in gebruik voor de doelstelling
Lidmaatschappen/donateurs Saldo sponsoring
1.528
2009
75 1.603
1.438
Verkopen
2.019
1.551
2.064
Kerntakensubsidies (incl. KAO Bijdrage)
4.274
4.324
4.275
Totaal besteed aan doelstellingen
2.568
Projectsubsidie
2.571
3.094
2.987
Werving
191
581
437
Kosten eigen fondsenwerving
75
11
178
Kosten sponsoring
965
406
60
Continuïteitsreserve districten
1.431
Continuïteitsreserve landelijk steunpunt
2.517 – 969
– 56
3.861
4.915
374
39
Overige inkomsten Financiële baten en lasten Royalty’s
Vorderingen en overlopende activa
2.213
1.873
Liquide middelen
4.157
6.185
Kortlopende schulden
2.773
3.364
Totaal activa
7.008
8.318
Totaal passiva
7.008
8.318
5.903
5.916
Beleidsbeïnvloeding
1.286
1.109
1.096
Acties
2.866
2.560
3.095
10.055
9.585
9.723
305
72
252
10
46
17
Kosten verkopen
1.520
2.150
1.458
Totaal werving baten
1.835
2.268
1.727
391
472
480
12.281
12.325
11.929
-3
-969
-56
41
20
55
300
-
-
Sponsoring
674
453
345
Beheer en administratie
77
–156
–71
Kosten beheer en administratie
Totale Baten
12.278
11.356 11.873
2008
Voorlichting, educatie, communicatie
Aandeel in acties van derden Incidentele baten en lasten
2009
Besteed aan doelstellingen
33
882
Voorzieningen
2008
1.445 1.478
Continuïteitsreserve afdelingen
Resultaat lopend boekjaar
2009
1.557 499
-
200
2009
2.056
60
33
232
Begroot
Uit eigen fondsenwerving
373
Voorraden Direct beschikbaar voor de doelstelling
Reserves
Lasten Begroot
2008
Totaal lasten Resultaat1 Verhoudingsgetallen
Begroot 2009
Besteding doelstelling / totaal baten Kosten eigen fondswerving / baten eigen fondswerving 2
5.532
2009
2008
81,9%
84,4%
81,9%
14,8%
4,9%
15,7%
De stelstelwijziging pensioenen ad.€ 1.123.000 is verwerkt als directe vermogensmutatie en derhalve is het feitelijk resultaat over 2009 positief. 2 Het Centraal bureau fondswerving stelt als eis dat het gegeven percentage over 3 jaar gemiddeld de 25% niet mag overstijgen. Voor Veilig Verkeer Nederland ligt dit momenteel op 13,7%. 1
21
22
JAAROVERZICHT 2009
JAAROVERZICHT 2008
Adressen regionale steunpunten Veilig Verkeer Nederland
BEGROTING 2010
(bedragen in duizenden euro’s)
Baten
Lasten 2010
Lidmaatschappen/donateurs Saldo sponsoring Uit eigen fondsenwerving
725 2.435
Besteed aan doelstellingen Voorlichting, educatie, communicatie
6.764
Beleidsbeïnvloeding
1.149
Acties
3.193
2.108
Totaal besteed aan doelstellingen
Kerntakensubsidies (incl. KAO Bijdrage)
4.431
Werving baten
Projectsubsidies
3.058
Kosten eigen fondsenwerving
439
Kosten sponsoring
11.107
264 30
Financiële baten en lasten
35
Kosten verkopen
1.298
Royalty’s
35
Totaal werving baten
1.592
Aandeel in acties van derden
500
Sponsoring
380
Beheer en administratie
Bijzondere baten en lasten
– 75
Kosten beheer en administratie
Totaal Baten
Regionaal steunpunt Oost
Regionaal steunpunt Zuid
Groningen Paterswoldseweg 454a 9728 BB Groningen Tel. 050 318 51 11 Fax 050 589 12 19
[email protected]
Gelderland, Overijssel en Flevoland Skagerrakstraat 3a 7202 BZ Zutphen Tel. 0575 51 01 44 Fax 0575 51 51 93
[email protected]
Noord-Brabant Spoorakkerweg 2b 5071 NC Udenhout Tel. 013 511 01 90 Fax 013 511 08 83
[email protected] Zeeland Pres. Wilsonlaan 194 4334 GG Middelburg Tel. 0118 64 25 56 Fax 0118 61 47 49
[email protected]
2010
1.710
Verkopen
Overige inkomsten
Regionaal steunpunt Noord
13.346
Totaal lasten Resultaat
513
Friesland De Knobben 100 9202 XJ Drachten Tel. 0512 37 04 85 Fax 0512 36 61 27 Florynwei 3d 9251 MP Burgum Tel. 0511 54 85 92 Fax 0511 54 85 93
[email protected]
13.212 134
Drenthe Overcingellaan 13 9401 LA Assen Tel. 0592 31 24 99
[email protected]
Regionaal steunpunt West
Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland Stationsstraat 79a 3811 MH Amersfoort Tel. 088 524 88 38 Fax 088 524 88 99
[email protected]
Limburg Bilserbaan 19d 6217 JD Maastricht Tel. 043 347 76 67 Fax 043 343 38 60
[email protected]
23
Veilig Verkeer Nederland Postbus 66 3800 AB Amersfoort Bezoekadres: Stationsstraat 79a 3811 MH Amersfoort T 088 524 88 00 F 088 524 88 99
[email protected] www.veiligverkeernederland.nl