Jaaroverzicht 2008 Uitbreiding recreatiegebied Geestmerambacht
Het jaar 2008 is een jaar met veranderingen, waarin de bestuurscommissie vasthoudend en met veel enthousiasme heeft gewerkt aan de planuitwerking en voorbereiding van het uitbreidingsgebied. Belangrijke veranderingen zijn het vertrek van Rob Hotting en het bekend worden van archeologische sporen in De Druppels in mei, de vaststelling van een nieuw bestemmingsplan door de gemeenten Alkmaar en Langedijk in september, en de komst van nieuwe medewerkers in het projectteam. Rob Hotting was projectleider voor de uitbreiding van Geestmerambacht sinds de provincie het Gebiedsperspectief in 2001 vaststelde. Hij werkte aan het project vanuit provincie NoordHolland, projectbureau HAL, Groenbeheer Noord en Recreatie Noord-Holland. Met zijn gedrevenheid en creativiteit was hij de bestuurscommissie tot steun, waarvoor tijdens de vergadering van juni veel waardering is uitgesproken. Zijn taken zijn na zijn vertrek overgenomen door het projectteam van de Dienst Landelijk Gebied en Recreatie NoordHolland. Begin 2008 werd duidelijk, dat niet de provincie, maar de gemeenten het bevoegd gezag zijn als het gaat om archeologisch onderzoek in het plangebied. In verband met nieuwe regelgeving kan de gebiedsinrichting pas plaatsvinden wanneer is aangetoond dat er geen archeologische waarden door worden geschaad. In overleg met gemeente Langedijk is vervolgens -zo snel als mogelijk is- het inventariserend veldonderzoek (IVO) voor De Druppels en het noordelijk deel van Uitbreiding Kleimeer gestart. Onderzoeksbureau AcvuHBS trof in het oostelijk deel van De Druppels sporen uit de middeleeuwen en late ijzertijd. In het noordelijk deel van Uitbreiding Kleimeer werd de Sytwinde, een oude natuurlijke dwarsdijk door de polder Geestmerambacht, teruggevonden. Door ADC ArcheoProjecten zijn in de tweede helft van 2008 proefsleuven gegraven om deze vondsten te karteren en te waarderen. Rapportage van dit onderzoek en een beoordeling van de inrichtingsmogelijkheden wordt begin 2009 verwacht. Voor de rest van het uitbreidingsgebied heeft ADC ArcheoProjecten op de beschikbare gronden het IVO uitgevoerd, waaruit geconcludeerd is dat er verder geen sprake is van archeologische waarden. De gemeenten Alkmaar en Langedijk zijn daarom gevraagd deze gebiedsdelen vrij te geven voor de geplande inrichting. Een definitief bestemmingsplan is tot stand gekomen dankzij de constructieve samenwerking tussen de gemeenten Alkmaar en Langedijk, de bestuurscommissie en adviesbureau Arcadis. Daarmee is de uitbreiding van het recreatiegebied planologisch mogelijk gemaakt. In het plangebied moest een regionaal bouwstoffendepot van 10 ha worden opgenomen, dat na
Recreatie Noord-Holland NV
1
18-02-2009
maximaal 20 jaar alsnog door het hoogheemraadschap wordt ingericht als recreatiegebied. Het bestemmingsplan ligt ter goedkeuring bij de provincie. Op de grondverwerving is intensief ingezet door de Dienst Landelijk Gebied. In deelgebied Koele Kreken is circa 10 ha aangekocht van een projectontwikkelaar. Een voor deelgebied Uitbreiding Kleimeer belangrijke grondruil is bij de notaris gepasseerd. En sinds de vaststelling van het bestemmingsplan is de administratieve procedure voor eventuele onteigeningen ingezet. De ontwerpen voor deelgebieden De Druppels en Uitbreiding Kleimeer zijn verder uitgewerkt. In relatie tot het archeologisch onderzoek is de besteksfase pas in de laatste maand van 2008 ingezet. Wat betreft de verbinding naar Schoorldam heeft buurgemeente Harenkarspel een bijdrage toegezegd in de meerkosten voor de aanleg van een tunnel onder de N504. Ook voor dit onderdeel kan hierdoor de besteksfase worden gestart. In het laatste kwartaal van 2008 is de programmafase voor deelgebieden Diepsmeer, Koele Kreken en Groene Loper gestart, zodat begin 2009 de ontwerpen kunnen worden gemaakt. Alle deelgebieden van het plan zijn hiermee in voorbereiding. De taak van projectcoördinatie en –leiding is in handen van het projectteam, waarvan de samenstelling in de loop van 2008 is gewijzigd. Het vertrek van Rob Hotting wordt goed opgevangen door Henk Ekkelboom en Alex Rennings van Dienst Landelijk Gebied samen met Fred Rodenbach en Floris van der Valk van Recreatie Noord-Holland. De samenstelling van de bestuurscommissie en projectgroep zijn (verder) niet gewijzigd. De huidige samenstelling van bestuurscommissie en projectgroep is weergegeven in bijlage 1.
Werkzaamheden Planologie en vergunningen • Bij het hoogheemraadschap is een nieuw peilbesluit aangevraagd voor het uitbreidingsgebied op basis van een door Grontmij opgesteld watergebiedsplan. Volgens planning is het peilbesluit eind 2009 definitief, waarna het te nemen peilbesluit door de provincie moet worden goedgekeurd. Pas daarna zijn de geplande veranderingen in de waterhuishouding mogelijk. • Zowel het ontwerp als het definitieve bestemmingsplan zijn ter visie gelegd, waarbij de gemeenten Alkmaar en Langedijk de zienswijzen hebben beantwoord in overleg met het projectteam. Op 4 en 9 september 2008 hebben de gemeenteraden het gezamenlijke bestemmingsplan goedgekeurd. Het bestemmingsplan moet nog door de provincie worden goedgekeurd.
Recreatie Noord-Holland NV
2
18-02-2009
•
Parallel aan de bestemmingsplanprocedure is voor de eerste deelgebieden vrijstelling van het vigerende bestemmingsplan aangevraagd. Dit om mogelijke vertraging, die kan ontstaan door eventuele bezwaarprocedures bij de provincie, te voorkomen. De vrijstelling wordt medio 2009 verleend.
Voorbereiding van de inrichting • Het ontwerp voor deelgebieden De Druppels en Uitbreiding Kleimeer is gereed gemaakt inclusief de uitwerking van inrichtingselementen door kunstenaar Blom&Moors en overeenstemming over de inrichtings- en beheerkosten. In verband met het archeologisch onderzoek is de besteksfase uitgesteld tot begin 2009. • In verband met nieuwe provinciale eisen aan de geplande tunnel onder N504 is sprake van meerkosten. Eind 2008 heeft ook gemeente Harenkarspel besloten tot een bijdrage in de meerkosten. Nu kan het bestek voor de ongelijkvloerse kruising met de N504 met aanliggende paden worden opgesteld. • Aanbesteding van de fietsbrug over de Saskevaart is vanwege de combinatie met aanliggende paden niet gelukt binnen het beschikbare budget. In overleg met de meest gunstige inschrijver wordt onderzocht in hoeverre een brug (zonder paden) volgens het ontwerp mogelijk is binnen het beschikbare budget. De aanliggende paden worden opgenomen in het bestek voor deelgebied De Druppels. Anderzijds wordt gezocht naar aanvullende subsidies. • Voor de verbinding Groene Loper fase 1 is de provincie gevraagd om in te stemmen met een voorstel om in te zetten op een grondruil ten behoeve van de meest wenselijke route. Ook is aan gemeente Langedijk en het hoogheemraadschap medewerking gevraagd aan de realisatie van de verbinding. Afhankelijk van deze besluitvorming kan dit onderdeel van de 1e uitvoeringsmodule verder worden voorbereid. • Voor de deelgebieden Diepsmeer, Koele Kreken en Groene Loper is een projectbrief restant RodS opgesteld. Op basis daarvan heeft provincie Noord-Holland het ILG-budget geprogrammeerd. Vervolgens is de programmafase ingezet, zodat begin 2009 de ontwerpfase gestart kan worden, waarbij de planning is afgestemd op de administratieve procedure voor eventuele toekomstige onteigeningstrajecten. Financiën (zie bijlage 2 voor het financiële overzicht) • Op basis van de nieuwe financieringsstromen via ILG en de Dienst Landelijk Gebied zijn wijzigingen doorgevoerd in de begroting van de Bestuurscommissie, afgestemd op de ILG-budgetprogrammering. • Voor diverse subsidies en bijdragen zijn eindafrekeningen gemaakt en nieuwe voorschotten aangevraagd. Om de voorwaarden van de vele subsidiebronnen goed te bewaken is een actieprogramma opgezet.
Beheer • Het overleg met ondermeer Provincie Noord-Holland en het Ministerie van LNV over de verdeling van het beheer en onderhoud van RodS-gebieden heeft nog geen definitieve duidelijkheid opgeleverd. Dit betreft vooral de manier waarop het eigendom van de gronden wordt overgedragen en de manier waarop beheerkosten door de provincie worden verrekend en gefinancierd. Voor de aanbesteding van het bestek voor de eerste Recreatie Noord-Holland NV
3
18-02-2009
•
deelgebieden moeten waarschijnlijk tijdelijke afspraken voor het beheer worden vastgelegd tussen de Dienst Landelijk Gebied en de beheerorganisaties Staatsbosbeheer en recreatieschap Geestmerambacht. Vooruitlopend op de definitieve inrichting neemt het recreatieschap Geestmerambacht in 2009 al circa 20 ha in beheer. Dit betreft 10 ha in deelgebied Diepsmeer als onderdeel van het toekomstige evenemententerrein en circa 10 ha in deelgebied Koele Kreken als in te richten groenstrook nabij Alkmaar-Noord.
Communicatie • In 2008 is beperkt ingezet op communicatieactiviteiten. Wel is een digitale nieuwsbrief uitgegaan en is de internetpagina tweemaal aangepast. De internetpagina www.hetgroenmirakel.nl wordt nog altijd veelvuldig bezocht; steeds ongeveer 300 unieke bezoeken per maand. • De bestuurscommissie heeft viermaal vergaderd, de projectgroep zeven keer. Verder zijn in het projectkantoor geïnteresseerde burgers geïnformeerd over het uitbreidingsplan en vonden diverse overleggen plaats, voornamelijk over het archeologisch onderzoek. • In 2009 worden verschillende feestelijke momenten verwacht, zoals de opening van het ruiterpad, de aanplant van bomen in Koele Kreken, de aanleg van een brug over de Saskevaart en de start van de uitvoering. De Bestuurscommissie vraagt iedereen om te letten op berichten in kranten en nieuwsbrieven voor de exacte data. Grondverwerving • Diverse overleggen hebben plaatsgevonden tussen grondaankopers van de Dienst Landelijk Gebied en de afzonderlijke grondeigenaren. In het bijzonder is aandacht besteed aan deelgebied Uitbreiding Kleimeer, waar de laatste aankopen en grondruilen op korte termijn moeten plaatsvinden om de eerste deelgebieden te kunnen inrichten. In 2008 is circa 10 ha aangekocht en is een strategische grondruil gerealiseerd.
Recreatie Noord-Holland NV
4
18-02-2009
Aandachtspunten voor 2009 • In 2009 worden de bestekken gemaakt voor deelgebieden De Druppels en Uitbreiding Kleimeer. In verband met het archeologisch onderzoek kan de uitvoering naar verwachting niet eerder dan eind 2009 starten. Vooruitlopend wordt de brug over de Saskevaart aangelegd. • Voor de overige deelgebieden (Diepsmeer, Koele Kreken en Groene Loper) worden in het eerste halfjaar van 2009 de ontwerpen gemaakt. Daarbij worden klankbordgroepbijeenkomsten georganiseerd. De uitvoering begint volgens de huidige planning in 2010. Vooruitlopend wordt in deelgebied Koele Kreken, tegen de rand van Alkmaar-Noord een groenstrook aangelegd. • Het initiatief voor de ontsluiting van het bouwstoffendepot vanaf de N504 ligt bij het HHNK. Maar ook het recreatieschap Geestmerambacht en gemeente Langedijk hebben daar belang bij in verband met de (niet-permanente) ontsluiting van het evenemententerrein en een verbeterde (permanente) ontsluiting van manege Beukers (ter ontlasting van de Wagenweg). • Een ander aandachtspunt is het maken van definitieve afspraken met Staatsbosbeheer en recreatieschap Geestmerambacht over de beheerverdeling en erfpachtvoorwaarden. Dit werkt(e) vertragend op de werving en selectie van ondernemers en moet in principe geregeld zijn vóór de start van de aanleg van de eerste uitbreidingsgebieden. Deze actie ligt bij het projectteam, maar wordt bemoeilijkt door discussie op provinciaal niveau. • Op provinciaal en landelijk niveau wordt overleg gevoerd over de uiteindelijke overdracht van de grondeigendommen. Het is de vraag of het eigendom alleen aan Staatsbosbeheer wordt gegeven of ook direct aan de recreatieschappen die eindbeheerder zijn. • Tenslotte zijn de voortgang van de grondverwerving en het tijdig verkrijgen van de benodigde vergunningen belangrijke aandachtspunten.
Recreatie Noord-Holland NV
5
18-02-2009
Investeringsbudget Landelijk Gebied Op 1 januari 2007 is het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) van start gegaan. Het ILG bundelt ruim 40 subsidieregelingen van Rijk en provincie voor natuur, recreatie, landbouw, bodem en milieu om projecten in het landelijk gebied sneller van de grond te krijgen. Met het ILG heeft de provincie Noord-Holland de verantwoordelijkheid voor, en de regie op, ontwikkeling van het landelijk gebied op zich genomen. In het geval van het project Uitbreiding Geestmerambacht geeft de Bestuurscommissie Uitbreiding Geestmerambacht invulling aan deze rijks- en provinciale ILG-doelen. Onder aansturing van de Bestuurscommissie brengt het projectteam, bestaande uit medewerkers van de Dienst Landelijk Gebied en Recreatie Noord-Holland, de plannen tot uitvoering. Voor de financiering van het project Uitbreiding Geestmerambacht is het ILG ook van groot belang. Een groot deel van de gelden is afkomstig uit het ILG. De financiering van o.a. de deelgebieden Druppels en Kleimeer was al voor 01-01-2007 - via de 1e uitvoeringsmodule – verplicht gesteld. In 2007 heeft de provincie Noord-Holland het zogenaamde herijkingsproject uitgevoerd. Dit project had tot doel om nieuwe uitvoerings- en financieringsconcepten te ontwikkelen, waardoor geld wordt gegenereerd om alle ambities in het ILG-Noord-Kennemerland te kunnen realiseren, inclusief flexibeler financiële inzet. Door het laatste doel kunnen goed lopende projecten sneller in aanmerking komen voor financiering om zodoende de rijks- en provinciale ILG-doelen sneller te realiseren. Meerjarige verplichtingen zijn hierdoor niet meer van zelfsprekend. Tijdens de provinciale herijking is duidelijk geworden dat ook deze meerjarige verplichtingen een belangrijk instrument zijn voor het behalen van de ILG-doelen, waarbij een functiewijziging aan de orde is. De financiële zekerheid die door een meerjarige verplichting wordt geboden zal de betrokken partijen stimuleren, waardoor vertraging in de uitvoering wordt voorkomen. Het restant RodS (o.a. de deelgebieden zoals Koele Kreken, Diepsmeer en de Groene loper fase 2) maakt onderdeel uit van de provinciale herijking. Het project restant RodS Geestmerambacht is positief uit de provinciale herijking gekomen. De ambities voor deze deelgebieden zijn vertaald in de projectbrief Restant RodS van 13 augustus 2008. In de brief van 9 december 2008 heeft GS de gebiedscommissie ILG Noord-Kennemerland verzocht om begin 2009 een advies af te geven in hoeverre de Bestuurscommissie Uitbreiding Geestmerambacht gediend is met een zachte bestuurlijke meerjarige verplichting voor de uitvoering van het restant RodS. De Bestuurscommissie ziet deze ontwikkeling als een beloning voor de positief voortgang die de afgelopen jaren in het project is geboekt.
Recreatie Noord-Holland NV
6
18-02-2009
BIJLAGE 1 De Bestuurscommissie Uitbreiding Geestmerambacht bestond in 2008 uit de volgende leden: De heer H.M.W ter Heegde Mevrouw R. van Dam De heer R.J. Piet De heer J.C. Koolaard De heren J. Wentink en G.J. van Os
recreatieschap Geestmerambacht (voorzitter) Gemeente Alkmaar Gemeente Heerhugowaard Gemeente Langedijk Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
Per 1 januari 2009 wordt het hoogheemraadschap vertegenwoordigd door de heer R. Veenman. De Bestuurscommissie wordt ondersteund door de Projectgroep. De samenstelling van de Projectgroep was als volgt: De heer H.E. Ekkelboom De heer A.I.L. Rennings De heer A.M. Rodenbach De heer F. van der Valk De heer R.S.C. Krom Mevrouw L. Braaksma Mevrouw C. Dijkstra De heer G. Kalkman De heer J.P. Stuursma De heer J. Boellaard Mevrouw B. Duijn
Dienst Landelijk Gebied Dienst Landelijk Gebied (voorzitter) Recreatie Noord-Holland (projecttrekker) Recreatie Noord-Holland Grontmij Gemeente Heerhugowaard Gemeente Alkmaar Gemeente Langedijk Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Recreatieschap Geestmerambacht Staatsbosbeheer (agendalid)
Recreatie Noord-Holland NV
7
18-02-2009
Financieringsoverzicht 2008 Uitbreiding Geestmerambacht peildatum 31-12-2008
Geraamde kosten totaal Inrichting Begeleiding TRUST
Toegezegde bijdragen € 12.435.000 SGP-gelden door het rijk € 360.000 SGP-gelden door Provincie NH ILG-budget (SGP-gelden rijk en pnh) € 584.552 ILG-budget (SGP-gelden rijk en pnh) Projectmanagement * € 694.040 SGP-gelden door de HAL-gemeenten Kunstwerken € 581.672 BTW-compensatiefonds HAL-gem. Fietstunnel N504 UNA projecten € 502.500 Provincie NH waterrijke variant Kunstenaar € 88.890 gemeente Harenkarspel Gamba-pilot € 25.000 Meerwaardefonds HAL (kunstwerken) EU INTERREG (TRUST) FINH (gekoppeld aan TRUST) FINH Grondaankoop vlakgroen door het rijk HHNK Grondaankoop verbindingen € 1.840.000 Blauwe Netwerk SRN Recreatieschap GAB UNA vernieuwingsimpuls
BIJLAGE 2
€ 409.440 € 8.326.856 € 1.008.368 € 550.000 € 950.000 € 117.500 € 761.632 € 1.000.000 € 1.000.000 € 815.000 € 970.148 € 17.500 € 19.035 € 106.000
Ontvangen € 152.104 € 346.100 € 840.060 € 676.181 € 1.008.368 € 39.050 € 760.000
€ 181.361
€ 88.890
€ 74.910
Grondbalans
€ 10.710
€ 10.710
HHNK (inpassing depot *)
€ 35.000
€ 30.301
€ 287.500 € 254.199 € 17.251.859
€ 287.500 € 254.199 € 8.375.501
€ 17.111.654
* betreft inzet RNH t/m 2008 die niet ten laste van de samenwerkingsovereenkomst met DLG kon worden gebracht vanaf 2008 geen combinatie met TRUST, dus kosten verder buiten projectbegroting
via de bankrekening van GAB (2004-2008) via DLG als betaalorgaan rijksbijdrage (2003-2004) via DLG als opdrachtnemer provincie / ILG (2007-2008)
Recreatie Noord-Holland NV
toegezegde bijdragen € 8.925.003 € 8.326.856
2008 € 160.853 € 36.403
totaal € 756.063 € 2.367.596
€ 118.959 € 49.710 € 584.552 € 142.430
€ 10.747 € 2.729 € 1.145 € 14.476
€ 129.706 € 52.439 € 585.697 € 156.906
€ 584.002
€ 139.944
€ 723.946
Directievoering Communicatie Projectmanagement * Diversen
€ 116.114
€ 116.114
€ 18.719 € 106.750
€ 524.081
Rente (en kleine declaraties)
2003-2007 € 595.210 € 2.331.193
€ 761.632 kosten t.l.v. ILG en € 1.064.407 niet t.l.v. rekening BC gebracht € 500.000 € 652.000 kosten t.l.v. rijk en € 611.148 niet t.l.v. rekening BC gebracht
Provincie NH culturele planologie
Meerwaardefonds HAL (p.manag. *)
Gemaakte kosten Voorbereiding Uitvoering
totale ontvangsten € 7.535.441 € 116.114 € 1.460.892
€ 4.522.171
€ 366.298
KOSTEN t.l.v. 1e UITVOERINGSMODULE KOSTEN t.l.v. PROJECTBRIEF RESTANT RODS KOSTEN BUITEN DE MODULE & PROJECTBRIEF *** *** betreft m.n. projectmanagement en herinrichting plas
2004-2007 € 3.822.054 € 116.114 € 879.357
€ 4.888.468
PROJECTSALDO 31-12-2008 € 3.487.033
€ 1.268.576 €0 € 3.619.892
2008 € 226.354 € 581.535
totale uitgaven € 4.048.408 € 116.114 € 1.460.892
BANKSALDO 31-12-2008 € 3.487.033 €0 €0
versiedatum 25 februari 2009
