VOORSTELLINGSBROCHURE VOOR DE VERWIJZER
Situering De thuisbegeleidingsdienst Camino, gelegen in Zele, is een voorziening binnen de vzw Beaufort. Onze dienst heeft een erkenning voor begeleiding en behandeling voor 24 gezinnen binnen het bestuurlijk arrondissement van Dendermonde. We bieden zowel kortdurende, reguliere thuisbegeleiding als crisishulpverlening aan. In de module kortdurende kunnen we acht gezinnen begeleiden met een maximale begeleidingsperiode van zes maanden. Binnen hetzelfde aanbod van 24 begeleidingen, is er een mogelijkheid om een gezin te begeleiden in het kader van het crisisnetwerk Integrale Jeugdhulp Waas en Dender. Dit kan maximaal een maand. We begeleiden gezinnen uit de gemeenten Baasrode, Sint-Gillis-bij-Dendermonde, Dendermonde, Grembergen, Mespelare, Oudegem, Appels, Schoonaarde, Hamme (Oost-Vlaanderen), Moerzeke, Wetteren, Massemen, Westrem, Zele, Waasmunster, Buggenhout, Opdorp, Schellebelle, Serskamp, Wichelen, Kalken, Laarne, Lebbeke, Wieze, Denderbelle, Berlare, Overmere, Uitbergen.
Camino is één van de voorzieningen van de vzw Beaufort De vzw Beaufort is gehuisvest in de Sombekedries 12 te Waasmunster. Daar is ook het bureau van de algemeen directeur, mevr. Liesbeth Geys. Zij is tijdens de kantooruren telefonisch te bereiken op het nummer 052/46.95.34. De vzw Beaufort bestaat uit 4 voorzieningen: • RESIDENTIEEL: begeleidingstehuis Indigo in Waasmunster • SEMI-AMBULANT: dagcentrum Epsilon in Lokeren • MOBIEL: thuisbegeleidingsdienst Camino in Zele • MOBIEL: dienst voor Begeleid Zelfstandig Wonen Al Paso in Waasmunster
2
Missie en visie Onze gezinnen behoren vaak tot de meest kwetsbare groepen in onze samenleving. Wij willen in onze hulpverlening gezinnen aanspreken op hun mogelijkheden. De verschillende gezinsleden hebben reeds heel wat oplossingen uitgeprobeerd. Ze hebben eigen opvattingen over hoe problemen dienen aangepakt te worden. Ons geloof in onze gezinnen willen we kracht bijzetten met drie uitspraken: JIJ BENT BELANGRIJK JIJ HEBT GOEDE IDEEEN JE KUNT HET Onze hulpverlening is dus een COMPETENTIEGERICHTE HULPVERLENING en richt zich op alle relevante contexten: gezin, jongere, school, familie, buurt,... Binnen onze hulpverlening baseren we ons sterk op het hulpverleningsprogramma zoals het ontwikkeld werd door het “Paedologisch Instituut in Amsterdam/Duivendrecht”. Vanuit een ontwikkelingspsychologisch perspectief gezien, spreken we van competentie als de VAARDIGHEDEN van een persoon toereikend zijn om de TAKEN te vervullen die kenmerkend zijn voor de levensfase waarin de persoon zich bevindt. Dit model geeft bijgevolg vijf mogelijke invalshoeken om jongeren en gezinnen vooruit te helpen: • • • • •
het aanleren/versterken van vaardigheden het verlichten of verrijken van de taken het versterken of uitbreiden van de steunfactoren (-figuren) het wegwerken of verlichten van de stressoren het verminderen van de invloed van pathologie
Om de competentie van een persoon te vergroten moet die persoon o.a. vaardigheden leren die leiden tot ander gedrag. Bij het analyseren van problemen en het aanleren van nieuw gedrag wordt gebruik gemaakt van leertheoretische principes uit de operante leertheorie, de sociale leertheorie en de zelfbepalingstheorie. Centraal staan de vijf opvoedingsvaardigheden die essentieel zijn in het aanleren van gewenst gedrag en het corrigeren van storend gedrag: positieve betrokkenheid, positief bekrachtigen, gezinsprobleemoplossing, disciplineren op een rustige maar consequente wijze, toezicht houden. Het toepassen van het competentiemodel in het werken met gezinnen heeft een aantal voordelen: Een eerste voordeel is dat het introduceren van een op competentie en groei gerichte benadering bijzonder motiverend werkt. Dit geldt des te meer wanneer men te maken heeft met taken die betrekkelijk nieuw zijn. Een tweede voordeel betreft de nadruk op protectieve factoren en ontwikkelingstaken, waardoor de begeleider systematisch op zoek gaat naar en aandacht besteedt aan positieve elementen in de ouder en/of jongere zelf en in zijn omgeving. Hierdoor wordt het zelfvertrouwen en het geloof in eigen kunnen vergroot (empowerment).
3
Een derde voordeel betreft de verbreding van het hulpaanbod door het concept van de ontwikkelingstaken (zie de verschillende terreinen waarvan sprake bij de doelstellingen). Hulpverleningsprogramma’s waar aandacht is voor verschillende onderwerpen zoals gezondheid, werk, financiën, sociale contacten, woonsituatie en familieleden blijken tot betere resultaten te leiden. Deze doelstellingen trachten we te bereiken door wekelijks huisbezoeken te organiseren. Indien nodig en haalbaar kunnen deze bij de start van de begeleidingen opgevoerd worden. Via oudergesprekken, individuele gesprekken met de jongere/het kind en gezinsgesprekken, maar ook via besprekingen met andere diensten trachten we de gezinsleden actief te betrekken bij hun begeleiding. Daarnaast hebben we ook een aanbod naar oudertraining, individueel of in groep. We spreken de jongeren/kinderen ook zo individueel mogelijk aan, stimuleren hen lid te worden van een vrijetijdsclub waar ze ook andere jongeren zullen leren kennen. Binnen het gezin trachten we een ontwikkelingsbevorderend leefklimaat te creëren gebaseerd op de vermelde vijf opvoedingsvaardigheden. We zijn positief betrokken op onze kinderen/jongeren/gezinnen en er is ook sprake van af en toe een gezamenlijk spel, werk of uitstap. We kijken naar wat lukt, naar de vaardigheden die gezinsleden reeds bezitten of deels bezitten. We bekrachtigen heel vaak het positieve gedrag. Er worden duidelijk grenzen en regelovertredingen benoemd en we motiveren/ondersteunen ouders dit consequent te begrenzen. We leggen de nadruk op het belang dat ouders een goed zicht hebben op waar hun kinderen zijn, met wie, voor hoelang en wat ze er doen. En tenslotte zitten we regelmatig samen om te komen tot een oplossing voor gezins- en individuele problemen.
4
Doelgroep Voorwaarden of criteria voor hulpverlening: De jongere wordt doorverwezen door een Comité voor Bijzondere Jeugdzorg of Jeugdrechtbank. In Camino begeleiden we gezinnen met kinderen en jongeren tussen 0 en 18 jaar. Deze gezinnen kenmerken zich door een problematische opvoedingssituatie: de kinderen/jongeren vertonen gedrags- en/of emotionele problemen en voor de ouders is de draaglast te groot of de draagkracht te klein. Het aanbod richt zich tot gezinnen voor wie de reguliere eerstelijnshulpverlening ontoereikend of onbereikbaar is en waar de veiligheid en/of ontwikkeling van kinderen in gevaar dreigt te komen. Gezinnen die beroep doen op de module Kortdurende Thuisbegeleiding, hebben een duidelijk afgebakende hulpvraag waar een antwoord kan opgeboden worden binnen een korter tijdsbestek. Begeleidingen in het kader van het crisisnetwerk Waas en Dender richten zich tot gezinnen met jongeren tussen 13 en 17 jaar. Begeleiding in Camino is aangewezen als de thuissituatie nog over voldoende mogelijkheden beschikt voor de ontwikkelingskansen van het kind/de jongere én bij de ouders de bereidheid en de mogelijkheid tot veranderen aanwezig is of ontwikkeld kan worden. We vinden het niet aangewezen om begeleiding te bieden aan gezinnen waarbij geen van de ouders de Nederlandse taal beheerst. De gezinnen worden naar ons doorverwezen via een Comité voor Bijzondere Jeugdzorg of via de jeugdrechtbank. We werken voornamelijk samen met de consulenten van de sociale dienst van: • •
CBJ Dendermonde JRB Dendermonde
Onze hulpvorm is niet geschikt voor MOF jongeren die nog geen (alternatieve) sanctie, behandeling of herstelgerichte bemiddeling achter de rug hebben. We vinden dat de jongere de boodschap moet krijgen dat op zijn ongewenste daden negatieve gevolgen komen, net wat we ook met de ouders uitdrukkelijk willen opnemen.
5
Doelstellingen De begeleiding door Camino richt zich op het gezin als geheel en op de individuele jongere. We bieden onze gezinnen zowel begeleiding als behandeling en training aan. We willen dat onze hulpverlening zo weinig mogelijk ingrijpend is voor de gezinsleden. Zowel in de reguliere thuisbegeleiding, als in de kortdurende module als bij een crisisbegeleiding, wordt afhankelijk van de concrete hulpvraag van de gezinsleden een keuze gemaakt uit ons aanbod. BEGELEIDING houdt in: • gezinsgesprekken • aparte gesprekken met ouders, soms gecombineerd met aparte gesprekken met kind of jongere BEHANDELING en TRAINING omvat bovendien (naast het begeleidingsaanbod): • individuele oudertraining in opvoedingsvaardigheden • oudertraining in groep (deze training is in ontwikkeling en wordt later aangeboden) DOELSTELLINGEN m.b.t. het gezin: • oplossingen helpen vinden voor de stressfactoren die in de gezinssituatie aanwezig zijn • activeren of vergroten van de protectieve factoren • de opvoedingsvaardigheden versterken • het verbeteren van de relaties tussen de gezinsleden • de gezinsleden (terug) leren geloven in hun mogelijkheden • het sociaal netwerk uitbreiden • een positieve relatie tussen school en gezin bewerkstelligen DOELSTELLING m.b.t. de jongere: • de sociaal-cognitieve vaardigheden versterken • de jongere steunen bij problemen en conflicten en oplossingen helpen zoeken • waarden, normen en ideeën aanreiken • bouwen aan zelfvertrouwen van jongere • de jongere zijn/haar vrije tijd leren invullen • de schoolse vaardigheden van de jongere opvolgen Gaat het om een begeleiding in het kader van het crisisnetwerk Integrale Jeugdhulp, dan werken we in de eerste plaats aan de doelen die de crisis hebben uitgelokt. • Gericht op vaardigheidstraining: gepaste info geven en gezinsleden in de mate van het mogelijke vaardigheden aanleren/verfijnen die hen de kans geven om hun leven meer in handen te krijgen. • Gericht op het bieden van concrete hulp: hulp (praktisch van aard, psychosociaal), gerelateerd aan doelstellingen en erop gericht dat het gezin zich vaardigheden eigen kan maken zodat ze zelf verder kunnen. • In de omgeving van het gezin: gezin wordt begeleid in de eigen omgeving, intake gaat daar ook door. De context van het gezin wordt zoveel mogelijk mee betrokken in de begeleiding. De gezinsbegeleider legt voor contacten met het gezin de nodige huisbezoeken af en werkt samen met andere voor het gezin belangrijke partners (OCMW, school,…). 6
Begeleidingsproces In de beginperiode exploreert de begeleider wat de gezinsleden reeds kunnen en waar nog aan gewerkt moet worden. Gezinsleden kunnen eventueel te kampen hebben met een vaardigheidstekort (niet (voldoende) kunnen), een cognitief probleem (denken niet te kunnen) of een motivationeel probleem. Samen met het gezin wordt nagegaan op welke terreinen zij ondersteuning verwachten en welke problemen het opvoeden/positief functioneren belemmeren. Nadien, in samenspraak met de pedagogisch verantwoordelijke en het team van Camino, tekenen we een probleemsamenhang uit. Op basis van deze informatie en vanuit de doelstellingen uit de hulpverleningsovereenkomst worden dan concrete voor het gezin/de jongere haalbare doelstellingen geformuleerd, d.i. een geïndividualiseerd begeleidingsproces opgesteld in het handelingsplan. Bij de reguliere thuisbegeleiding is dat na 45 dagen, voor kortdurende thuisbegeleiding na drie weken en bij een crisisbegeleiding vanuit het crisisnetwerk Waas en Dender hebben we een overeenkomst over de doelen en de aanpak na twee weken. Om de zes maanden (reguliere thuisbegeleiding) of om de drie maanden (kortdurende thuisbegeleiding) volgt er een evolutiebespreking met alle partijen. Het handelingsplan wordt eventueel bijgestuurd. Tijdens deze evaluatiemomenten worden alle terreinen geëvalueerd. We willen niet enkel focussen op de probleemgebieden, maar het gezin ook bevestigen op die terreinen die goed lopen.
7
Opnameprocedure Zowel voor de kortdurende als de reguliere thuisbegeleiding wordt een kind/jongere en zijn gezin aangemeld bij het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg of via de jeugdrechtbank. Wanneer er plaats is voor een nieuwe begeleiding contacteert onze dienst de Centrale Wachtlijst. Voor de opstart van crisishulpverlening binnen het Crisisnetwerk Waas en Dender, meldt Camino een vrije plaats via het registratiesysteem aan het crisismeldpunt. Aanmeldingen bij Camino kunnen telefonisch op weekdagen tussen 9u en 12u30. Via de telefoon vragen we de eerste essentiële informatie. Een multidisciplinair team bekijkt de aanvraag in functie van de problematiek en keuze begeleider. Vervolgens gaat het intakegesprek door met alle relevante betrokkenen. Indien het niet gaat om crisisbegeleiding vindt dit plaats op onze dienst. Op die manier maken de gezinnen ook concreet kennis met onze dienst en waar die gelegen is. Na een algemeen gedeelte, waarin onze dienst wordt voorgesteld, volgt er een gesprek met de ouders in aanwezigheid van de consulent en afzonderlijk met het kind/de jongere. Hierbij stemmen we de wederzijdse verwachtingen op elkaar af. Na dit gesprek volgt er desgewenst een korte bedenkperiode voor alle partijen waarin beslist wordt over een effectieve start van begeleiding.
Bereikbaarheid De thuisbegeleidingsdienst is gehuisvest in de Oudburgstraat 15 te Zele. De dienst is telefonisch bereikbaar tijdens de kantooruren van 9 tot en met 17u. In de voormiddag is er altijd iemand aanwezig op de dienst. Na 17u kan u een boodschap achterlaten op het antwoordapparaat.
052/75.22.03 0494/53.12.78
[email protected] www.camino-tb.be
8
