de cijfers 2013
03
VERSLAG OVER DE ACTIVITEITEN 2013 VAN DE GROEP EIFFAGE BENELUX
Voorstelling van de Groep Eiffage Benelux De Groep Eiffage Benelux verenigt ondernemingen actief binnen de sectoren van de bouw, waterbouw en speciale technieken alsook in de vastgoedsector. Deze variëteit aan vakgebieden laat Eiffage Benelux toe om een mozaïek van competenties voor te stellen aan zijn klanten. Deze vennootschappen zijn vooral gevestigd in België. De groep heeft eveneens een dochtermaatschappij in het Groothertogdom Luxemburg en in Groot-Brittannië. Eiffage Benelux is voor 100 % een dochtermaatschappij van Eiffage Construction S.A.S., die zelf toebehoort aan de Franse Groep EIFFAGE met Eiffage S.A. aan het hoofd als moedermaatschappij. EIFFAGE is de derde belangrijkste Franse groep en de vierde Europese, actief binnen de sector van de bouw en concessies, die zeer doorgedreven expertises bezit in de bouw, openbare werken, energie en metaalconstructie en dit vooral in het kader van concessies en PPS (publiek-private samenwerkingen). Met ongeveer 70.000 medewerkers, heeft EIFFAGE in 2013 een omzet behaald van ongeveer 14,3 miljard euro in Frankrijk, in Europa en wereldwijd, wat een stijging van zijn omzet betekent van 1,6% in vergelijking met 2012.
04
Evolutie van de activiteiten De organisatie van de activiteiten in drie Polen (Bouw, Waterbouwkunde / Speciale Technieken en Vastgoed) en de toespitsing ervan op deze van Eiffage Construction sinds 2012 hebben er voor gezorgd dat de ondernemingen van de Benelux nog meer gebruik hebben kunnen maken van de uitwisseling van ervaringen met hun aandeelhouder en de synergie versterkt werd. In 2013 werden de activiteiten van de Groep als volgt verdeeld:
Pool Bouw
119.4
381.4 Pool Waterbouwkunde en Speciale Technieken
42.3
Pool Vastgoed
(in miljoenen euro’s)
Pool Bouw Deze pool bundelt de bouwactiviteiten in hun diverse aspecten – burgerlijke bouwkunde en gebouwen – (met inbegrip van renovatie en restauratie) - uitgeoefend in Vlaanderen, Brussel, Wallonië en in het Groothertogdom Luxemburg. Hij vertegenwoordigt meer dan 70 % van alle activiteiten en heeft in 2013 een volume bereikt van 381,4 miljoen euro, opgedeeld als volgt :
287.9 93.5
Burgerlijke Bouwkunde
De totale omzet van de activiteiten gebouwen neemt toe en bedraagt 287,9 miljoen euro en deze van de burgerlijke bouwkunde bedraagt 93,5 miljoen euro.
(in miljoenen euro’s)
Pool Waterbouwkunde en Speciale Technieken Deze pool omvat de rivier-, haven- en zeewerken, de funderingswerken en de milieuactiviteiten met een gezamenlijke omzet van 119,4 miljoen euro voor het boekjaar 2013 (hetzij bijna 22 % van de activiteiten van de groep), in volgende verhoudingen :
Gebouwen
22.5
Milieu
4.3
Speciale Technieken
92.6
Waterbouwkunde
(in miljoenen euro’s)
Pool Vastgoed De activiteiten rond de vastgoedontwikkeling en de hieraan verbonden diensten, gebundeld in deze pool werden aanzienlijk versterkt in 2013 en vertegenwoordigen een omzet van 42,3 miljoen euro, voornamelijk gerealiseerd door de verkoop van woningen. De vastgoedvoorraad werd per eind 2013 teruggebracht van 69,2 miljoen euro tot 57,1 miljoen euro.
05
Realisaties 2013 In 2013 vertegenwoordigt het volume aan activiteiten gebouwen meer dan de helft van de activiteiten van Eiffage Benelux. Meerdere belangrijke projecten werden voltooid: de nieuwe gevangenis van Marche-en-Famenne, gerealiseerd in het kader van een PPS opdracht, werd ingehuldigd op 17 oktober in aanwezigheid van eerste minister Elio Di Rupo en minister van Justitie, Annemie Turtelboom. We melden eveneens de bouw van 75 appartementen op de site van de Grondregie in Brussel en het logistiek gebouw met werk- en kantoorruimtes van 16.624 m² gelegen op de Vilvoordsesteenweg in Neder-Over-Heembeek. De Groep besteedt bijzondere aandacht op gebied van passiefbouw. Dankzij één van zijn dochterondernemingen, laureaat van de « Blue House » prijs, werd hij een specialist in dit domein. In Louvain-la-Neuve voltooide hij de administratieve antenne van de stad Ottignies en in Brussel werd de European Foundation House verbouwd tot « Voorbeeldgebouw ». Eiffage Benelux is ook zeer actief binnen de sector van sociale woningen. In 2013 verbouwde de Groep de vierkantshoeve Hof ten Berg in Ternat tot 12 sociale woningen, renoveerde 116 woningen in SintPieters-Woluwe en richtte het gemeenschapscentrum van Ligny in met een polyvalente ruimte en 4 woningen voor de PWA, Kind en Gezin of nog het OCMW. Hij voltooide de renovatie van woningen in Heistop-den-Berg en in Wezembeek-Oppem alsook de renovatie van 47 woningen voor Logis Moderne in Roux terwijl een voormalige rijkswachtkazerne in Aulnois omgebouwd werd tot vijf sociale woningen. De Groep renoveert momenteel de Plomcot-wijk in Jambes in het kader van de laatste uitzonderlijke investeringsplannen. Op cultureel gebied heeft de Groep zijn knowhow gebruikt voor de restauratie van het Baudouin V Centrum van ‘s-Gravenbrakel die ingehuldigd werd op 14 en 15 september 2013 maar ook voor de renovatie van de Galerijenschouwburg in Brussel. Verder werden de nieuwe brandweerkazerne van Chimay voltooid, de eerste bouwfase van een school in Beek-Bree, de renovatie van een rusthuis in Saint-Nicolas in samenwerking met Belfius Bank, het nieuwe gemeentehuis van Torhout, de bouw van een opleidingscentrum voor jongeren voor Sporting Charleroi in Marcinelle, de energetische renovatie van de school in het Noorden van Charleroi alsook de nieuwe vleugel voor geriatrie en intensieve zorgen van het Regionaal Ziekenhuis Tienen. Andere projecten werden verder gezet in Brussel: de bouw van de 140 m hoge UP-Site toren langs het kanaal met een totaal oppervlakte van 122.500 m², de renovatie van de Turkse ambassade en de bouw van het kantoorcomplex bestemd voor het Europees Parlement De Meeûssquare in Elsene. Voor de Universiteit van Antwerpen bouwde de Groep een eerste gebouw op de buitencampus in Wilrijk. In 2013 gingen belangrijke projecten van start. In Brussel vermelden we op de site van Oudergem, de bouw van het nieuwe Chirec Ziekenhuis, de samensmelting van het Edith Cavell en het Parc Leopold ziekenhuis, in Gent het stadsvernieuwingsproject van de buurt de Waalse Krook en in Luxemburg de uitbreidingswerken van het Konrad Adenauer gebouw van het Europees Parlement in Luxemburg. In het Groot Hertogdom Luxemburg realiseerde de Groep het schoolcomplex van Dreiborn, het geïntegreerd centrum voor bejaarden van Clervaux en de werken voor het Europees Hof van Justitie. Hij voltooide tevens de uitbreiding van Fousbann school in Differdange en de watertoren van Kaërjeng.
06
Meer specifiek op het gebied van topklasse schrijnwerk kan de binneninrichting van de Nationale Bank van België in Brussel vermeld worden, van de neonatale zorgeenheid van het Virga Jesse ziekenhuis in Hasselt en van het atrium van SWIFT in Terhulpen.
De burgerlijke bouwkunde vertegenwoordigt een kwart van de activiteiten van de Groep Eiffage Benelux. In 2013 zette de Groep belangrijke projecten verder: de ring R4 in Gent maar ook de GEN-werken in Nijvel, Anderlecht en Etterbeek. Hij voltooide de 3de en 4de sporen van de 50A lijn in Dilbeek en in Viersel bouwde hij de nieuwe stalen boogbrug over het Albertkanaal. In het kader van de heropbouw van het station van Bergen, vernieuwde Eiffage Benelux de spoorlijninfrastructuur, legde sporen aan en richtte de voorlopige onthaalinfrastructuren in. Eind 2013 ging de groep van start met de bouw van een half ondergrondse Park&Ride met 3.300 parkeerplaatsen in Louvain-la-Neuve. In het Groothertogdom Luxemburg herbouwde de Groep het kunstwerk 641 in Hobscheid, realiseerde een busspoor van 700m in Bofferdange en zette de verbinding verder tussen Frankrijk en Luxemburg in Micheville.
De waterbouwkundige activiteit genereerde ongeveer een vijfde van de omzet 2013 met 92,6 miljoen euro. De Groep zette de bouw verder van de grootste sluis ter wereld in de haven van Antwerpen door de tijdelijke handelsvennootschap « De Waaslandsluis ». In de havenbuurt « Het Eilandje » in Antwerpen heeft hij de kade van de westzijde van het dok heringericht, het vaartuig Celandro gelicht op de waterweg van de Rupel en 6 platforms rond windmolens gerealiseerd in het Zweedse windmolenpark van Karehamm.
De omzet van de vennootschappen verenigd binnen de speciale technieken bedroeg 4,3 miljoen euro en vertegenwoordigt 0,8 % van de activiteiten van de Groep. Bijzondere funderingswerken werden gerealiseerd in het kader van verschillende projecten : diepwanden en voorlopige voorgespannen trekankers in Mechelen, definitieve trekankers voor de uitbreiding van de kaaimuren in Wondelgem en Evergem en het plaatsen van diepwanden en trekankers voor een indrukwekkend werf in de Gulden Vlieslaan in Brussel voor de oprichting van een gebouw bestemd voor commerciële en residentiële doeleinden. De activiteiten met betrekking tot milieu (industriële reiniging, asbestverwijdering, deponie van categorie I, …) totaliseerden in 2013 een omzet van 22,5 miljoen euro, een lichte stijging dus in vergelijking met het voorgaande jaar.
De omzet van de Pool Vastgoed bedraagt 42,3 miljoen euro en vertegenwoordigt 9 % van de activiteiten van de Groep Eiffage Benelux. Deze activiteit vertoonde een mooie vooruitgang in 2013. De Groep voltooide voor rekening van citydev.brussels (de vroegere Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest), de bouw van 119 woningen in de Materiaalstraat te Anderlecht waarvan tenminste 30 % van de woningen beantwoordt aan de criteria voor passief wonen en de rest aan de criteria voor « energiezuinig » wonen. Het complex werd ingehuldigd op 27 november 2013.
07
Verschillende mooie projecten zagen de dag, waardoor de Groep van start kon gaan met het commercialiseren van meerdere luxe appartementen: de Alto en Baryton gebouwen op de Waversesteenweg in Oudergem, de Clos Brugmann in Sint-Gillis en het Greenwood project in Sint-Lambrechts-Woluwe waarvan de werken van start zullen gaan tijdens de 1ste semester 2014. De Groep ontving de bouwvergunning voor de « Prins de Ligne » residentie te Ukkel.
In 2013 legde de groep bijzonder veel nadruk op preventie, waarvan het charter “Nultolerantie” getuigt, het symbool van de verbintenis van alle dochtermaatschappijen op dit gebied. Een hulpmiddel om al het personeel op de werven hiervoor te sensibiliseren.
08
Vooruitzichten 2014 Het orderboek per 31 december 2013 bedraagt 579,5 miljoen euro, een lichte stijging ten opzichte van eind december 2012. De vooruitzichten van de activiteiten van de Groep Eiffage Benelux voor het boekjaar 2014 blijven goed ondanks de algemene economische toestand en de sterke concurrentie binnen de sector. De Groep verwacht voor 2014 een omzet te realiseren die deze van 2013 benadert.
Geconsolideerde financiële staten 2013 Eiffage Benelux maakt deel uit van EIFFAGE en is dus vrijgesteld van de wettelijke verplichting om de geconsolideerde rekeningen voor haar eigen Groep op te stellen. Zij stelt echter wel een balans en geconsolideerde resultaten op voor het Benelux-gedeelte volgens de IFRS-normen ter consolidatie in de rekeningen van Eiffage Construction, die op hun beurt geconsolideerd worden binnen EIFFAGE. Het afgelopen jaar werd gekenmerkt door de overdracht van alle aandelen die de Groep bezat in het kapitaal van de NV Erasmus Gardens en door het in vereffening brengen van de Nederlandse dochtermaatschappij BV N. Kraaijeveld in december 2013.
Resultaat van het boekjaar 2013 In 2013 bedroeg de omzet van de activiteiten verbonden aan de Polen Bouw, Vastgoed, Waterbouwkunde en Speciale technieken 543,1 miljoen euro in vergelijking met 552,4 miljoen euro in 2012. Ondanks de sterke concurrentie binnen de sector heeft de Groep een geconsolideerde winst na belastingen van 14,1 miljoen euro kunnen behalen, hetgeen overeenkomt met 2,6 % van zijn jaarlijkse omzet.
Financiering De financieringsbehoeften van de Groep Eiffage Benelux worden voornamelijk verzekerd door een rechtstreekse deelneming van haar aandeelhouder in het kapitaal van Cecom Centre NV. Het bedrag van deze deelneming bedraagt 65 miljoen euro. Eiffage Benelux NV verzekert het beheer en heeft de feitelijke controle van Cecom Centre NV en daarom wordt deze deelneming geconsolideerd door volledige integratie. De positie van de thesaurie van de Groep per eind 2013 bedraagt <0,9> miljoen euro, na de terugbetaling van 30 miljoen euro kapitaal en een thesaurerievoorschot van 50 miljoen euro aan Eiffage Construction. Buiten deze bijzondere bewegingen bedraagt de nettosituatie van de thesaurie op 31 december 2013, 79,1 miljoen euro. Een verbetering in vergelijking met 2012. De autofinancieringscapaciteit van het boekjaar 2013 bedraagt 14,8 miljoen euro.
09
Investeringen De investeringen liepen op tot een globaal bedrag van 21,6 miljoen euro in 2013 tegen 16,4 miljoen euro het voorgaande jaar. De Pool Waterbouwkunde en Speciale Technieken vertegenwoordigt meer dan 50 % van dit bedrag.
Voorzieningen en uitgestelde belastingen Het bedrag van de voorzieningen en uitgestelde belastingen van de Groep Eiffage Benelux per eind 2013 bedraagt 25,3 miljoen euro, te vergelijken met 31,9 miljoen euro in 2012.
Personeel Het gemiddeld globaal jaarlijks personeelsbestand van de Groep Eiffage Benelux telt 2.003 personen in 2013 met 658 bedienden en 1.345 arbeiders. De Groep telde in 2012 een gemiddeld bestand van 2.207 personen. Een audit werd uitgevoerd in samenwerking met de verzekeraar arbeidsongevallen. Dit liet toe verbeterpunten te identificeren en maatregelen te treffen die, samen met de sensibiliseringscampagnes over het hele jaar, geleid hebben tot een vermindering van het aantal ongevallen. In 2013 bedroeg de frequentiegraad 31 in vergelijking met 36 in 2012 en bedroeg de ernstgraad 1,05. Gedurende heel het boekjaar 2013 werden zeer belangrijke inspanningen geleverd aangaande veiligheidsmaatregelen bij de werken van de medewerkers en werden sensibiliseringsacties gevoerd ter preventie van ongevallen binnen alle ondernemingen.
Risico’s De risico’s en onduidelijkheden waarmee de Groep geconfronteerd kan worden, zijn verbonden aan de activiteiten van de vennootschappen waaruit de Groep is samengesteld. De crisis waarmee de openbare en private economische hoofdrolspelers worden geconfronteerd, beïnvloedt het opzetten van projecten van grote bouw- en/of infrastructuurwerken en hun vermogen deze te financieren. De vastgoedmarkt is eveneens getroffen door de conjunctuur ten gevolge van de financiële crisis. De kantorenmarkt blijft weinig actief, maar de vraag naar woningen houdt stand, hoewel de grootte van de woningen beïnvloed wordt door de ontleningscapaciteit van de kopers.
10
Ifrs consolidatieniveau van de Groep Eiffage Benelux per 31/12/2012 en 31/12/2013 Activa
(in duizenden euro’s)
31/12/2013
31/12/2012
Materiële vaste activa
83.503
84.136
Vastgoedbeleggingen
0
0
Immateriële vaste activa van de concessie
0
0
Goodwill
0
0
350
371
12.783
11.395
0
0
Langlopende activa
Andere immateriële vaste activa Deelnemingen in verbonden ondernemingen Financiële activa op concessieovereenkomsten voor langlopende diensten Andere financiële activa
1.647
1.614
Uitgestelde belastingen
6.824
5.770
0
0
105.106
103.286
63.130
74.978
179.989
182.945
19
607
0
0
67.042
40.362
Andere langlopende activa Totaal langlopende activa
Kortlopende activa Voorraden Klanten en andere debiteuren Lopende belastingen Financiële activa op concessieovereenkomsten voor lopende diensten Andere activa Activa aanwezig met het oog op verkoop
0
0
27.285
75.421
Totaal kortlopende activa
337.466
374.314
Totaal van de activa
442.572
477.599
Thesaurie en equivalenten
11
passiva
31/12/2013
31/12/2012
Kapitaal
58.000
58.000
Geconsolideerde reserves
49.229
62.016
-76
14
12.051
16.026
119.204
136.057
67.837
67.898
187.041
203.954
9.736
8.077
12.506
11.676
7.591
8.544
0
0
29.833
28.297
144.380
163.432
15.000
1.982
3.413
2.721
29.899
32.530
Eigen vermogen en passiva
Totaal overige elementen van het globaal resultaat Resultaat van het boekjaar Eigen vermogen deel van de Groep Deelnemingen zonder controle Totaal eigen vermogen
Langlopende passiva Leningen Uitgestelde belastingen Langlopende voorzieningen Andere langlopende passiva Totaal langlopende passiva
Kortlopende passiva Leveranciers en andere schuldeisers Leningen en diverse financiële schulden Deel van de langlopende leningen dat binnen het jaar vervalt Belastingschuld op het resultaat Kortlopende voorzieningen
5.233
11.673
27.773
33.011
0
0
Totaal kortlopende passiva
225.698
245.349
Totaal eigen vermogen en passiva
442.572
477.599
Andere passiva Passiva aanwezig met het oog op verkoop
12
Resultatenrekening
(In duizenden euro’s)
Bedrijfsopbrengsten Andere bedrijfsopbrengsten
31/12/2013
31/12/2012
543.098
552.379
32
91
-66.751
-125.656
personeelslasten
-117.607
-116.958
Externe kosten
-330.619
-274.424
Aankoop handelsgoederen
Belastingen en taksen Afschrijvingen Toevoeging voorziening (netto beweging) Wijziging in de voorraad goederen in bewerking en gereed product Andere opbrengsten en bedrijfskosten
-2.805
-3.181
-11.003
-13.268
1.991
5.029
-13.312
-3.448
18.060
8.668
21.084
29.231
-2.285
-3.190
18.799
26.041
2.744
2.835
-1.305
-916
1.439
1.919
Andere financiële opbrengsten en lasten
-555
-345
Aandeel in het resultaat van verbonden vennootschappen
-228
543
-5.391
-9.967
0
0
14.064
18.191
Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening Andere opbrengsten en bedrijfskosten Operationeel resultaat Opbrengsten van thesaurie en equivalenten Bruto financieringskost Netto financieringskost
Belastingen op het resultaat Nettoresultaat van de afgesloten activiteiten
Nettoresultaat Aandeel van de Groep
12.051
16.026
Deelnemingen zonder controle
2.013
2.165
13
Dochterondernemingen en deelnemingen
Integraal geconsolideerde dochteronderneming
Ondernemingsnummer
Aangehouden % van het kapitaal
Antwerpse Bouwwerken NV Bouwensstraat 21 - 2140 Borgerhout
BE 0404.114.173
100
BE 0443.550.118
100
BE 0452.658.121
100
BE 0443.550.217
100
BE 0446.320.061
31,02
BE 0402.528.323
100
BE 0412.108.260
100
BE 0405.619.851
100
BE 0402.074.601
100
BE 0405.973.902
100
BE 0404.637.280
100
NA
100
BE 0466.653.934
100
NA
100
BE 0413.983.132
100
NA
100
BE 0472.234.206
100
BE 0434.961.955
100
BE 0411.630.683
100
Brustar Auderloft NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Brustar Logements Bouvier NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Brustar Souverain NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Cecom Centre NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel De Graeve Entreprises Générales SA Avenue Reine Elisabeth 16 - 5000 Namur Druez Entreprises Générales SA Rue de Charleroi 4 - 6180 Courcelles Entreprises Générales Louis Duchêne SA Route de Strée 44 - 4577 Modave (Strée) F-Immo NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Fondedile Belgium NV Haven 1558 / Sint Jansweg 7 - 9130 Kallo Herbosch-Kiere NV Haven 1558 / Sint Jansweg 7 - 9130 Kallo Herbosch-Kiere Marine Contractors Ltd Studio 2D Power Road 114B - GB-W45PY Chiswick London Immobilière Lucca SA Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Kraaijeveld BV Trapezium 340 - NL-3361 AT Sliedrecht Oostvlaams Milieubeheer NV J. Kennedylaan 50 - 9042 Sint-Kruis-Winkel Perrard SA Rue du Grünewald 94 - L-1912 Luxembourg Picadilly 500 NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel PIT Antwerpen NV Starrenhoflaan 27 - 2950 Kapellen Reynders B & I NV Centrum Zuid 2049 - 3530 Houthalen
14
Romarco NV Baaikensstraat 17 - 9240 Zele
BE 0422.985.722
100
BE 0472.236.976
100
BE 0413.988.278
100
BE 0476.246.937
100
BE 0418.472.450
100
BE 0424.905.926
100
Sablon 600 NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel SABEM SA Bérisménil 93C - 6980 La-Roche-en-Ardenne Sodemat ESV Brugmannlaan 27 - 1060 Brussel Eiffage Development NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Valens NV Brugmannlaan 27 - 1060 Brussel
Ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Integraal geconsolideerde dochteronderneming
Ondernemingsnummer
Aangehouden % van het kapitaal
Antwerp Recycling Company NV Poldervlietweg 3 - 2030 Antwerpen
BE 0480.213.049
50
BE 0402.594.342
40
BE 0450.802.847
33,33
BE 0433.168.544
50
BE 0873.083.538
24,14
BE 0879.348.550
100
NA
37,5
BE 0877.157.241
20
BE 0830.767.188
25
NA
25
BE 0455.363.530
25
Espace Midi NV Gemeenschappenlaan 100 - 1200 Brussel Espace Rolin NV Gemeenschappenlaan 100 - 1200 Brussel Foncière du Parc NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Investissement Léopold NV Bovenberg 122 - 1150 Brussel Jourdan Brussels Hotel NV Brugmannlaan 27A - 1060 Brussel Omnibuild SA Route de Capellen 26 - L-8279 Holzem South City Hotel SA Avenue Reine Astrid 92 - 1310 La Hulpe Combined Marine Terminal Operation Worlwide NV Scheidedijk 20 - 2070 Zwijndrecht Normalux Maritime SA 11 Route des Trois Cantons - L-8399 Windhof Scaldis Salvage & Marine Contractors NV Noorderlaan 133 - 2030 Antwerpen
Eiffage Benelux Brugmannlaan 27A B-1060 Brussel T +32 2 543 45 00 F +32 2 534 57 48 www.eiffagebenelux.be