1
Restaurant Den Haller Watermolenweg 34 7478 PW Diepenheim Tel.nr. 0547-351287 www.denhaller.com/
[email protected] Sfeervol gelegen naast de watermolen Openingstijden: september tot en met juni van woensdag tot en met zondag. juli en augustus van dinsdag tot en met zondag. Voor lunch, koffie en kleine kaart van 12.00 tot 17.00 uur. Diner vanaf 17.30 uur.
Caprimulgus Tijdschrift van de Vogelwerkgroep Midden Overijssel De werkgroep, opgericht op 17 januari 2001, is een onafhankelijke vereniging die zich bezighoudt met vogelonderzoek en - bescherming. Zij organiseert excursies naar vogelgebieden in en buiten de regio en geeft voorlichting over vogels. Redactie: An Rijk Huub ter Haar Wilma Wijnen Adres: Galenshoeve 21 8052 AV Hattem tel.: 038-4445419 e-mail:
Jaargang 10, nummer 2
april 2011
Inhoud Gedicht
2
Bestuurlijk
3
website:
Een Ravenverhaaltje
4
www.vogelwerkgroepmiddenoverijssel.nl
Het probleem van onze weidevogels
5
Punt Transekt Tellingen
6
Kopij voor het volgende nummer inleveren vóór: Kopij Caprimulgus uit
Cursussen
7
Op zoek naar de Middelste Bonte Specht
8
15 maart - april 15 juni - juli 15 sep - oktober 15 dec - januari
Winter Bigday 2011, De Toppers
10
Uit het veld
12
Uit de media
13
Bij voorkeur per e-mail naar:
[email protected]
Mystery Bird
15
Jeugdbond voor natuur- en milieustudie
16
Activiteiten VMO t/m juni 2011
17
Verslag Algemene ledenvergadering
18
[email protected]
Losse nummers:3.- euro
Tabellen en grafieken apart, alleen in zwart, aanleveren als Word- of Excel-document.
1
GEDICHT DEPRESSIE VAN EEN PIMPELMEES
ik heb geen kuif geen lange staart geen zwarte kop geen nek met witte vlekken mij rest slechts wat blauwe plekken en een zwarte streep zo langs mijn oog ‘t is niets opzienbarends dat mij onderscheidt maar wie o wie die ik nu ken weet dan toch dat ik een pimpelmees ben. Hanneke Sanders 2
Bestuurlijk Een nieuwe lente, een nieuwe decade! Dit jaar viert de VMO haar 10-jarig bestaan en dat wordt groots aangepakt. Hoewel de wilde vogels altijd voorop moeten staan bij VMO-activiteiten vinden we dat we ook best eens aan onze leden en donateurs mogen denken. Zonder hen komen al die op vogels gerichte activiteiten immers niet van de grond! Tijdens de algemene ledenvergadering hebben we met de aanwezigen de aftrap gegeven voor het jubileumjaar en geproost op wat er allemaal bereikt is in de afgelopen jaren. Eind maart wordt tijdens een publieksactiviteit ons jubileumboekje gepresenteerd. Hierin worden uitdagende wandelingen beschreven door leuke vogelgebieden in het werkgebied van de VMO. Behalve het boekje is als blijvende herinnering ook een fraaie boekenlegger gemaakt. Beide zullen op diverse plekken in Overijssel te koop worden aangeboden, zodat het werk van de VMO breed onder de aandacht wordt gebracht. Als afsluiting van het jubileumjaar organiseert de VMO in november de Overijsselse vogelaarsdag met een ongetwijfeld boeiend programma. Gelijktijdig gaat het “normale leven” van een vogelaar natuurlijk gewoon door. Zo wordt de trektelpost al weer vanaf februari bemand, konden de eerste soorten op de fenologielijst worden bijgeschreven (Tjiftjaf is dit jaar keurig op tijd) en zijn de eerste ronden door BMP-plots (o.a. een groot deel van de Sprengenberg) al weer gemaakt. Ook voor het bestuur begint een nieuwe lente. Tijdens de ledenvergadering werden Trudy Schoten (secretaris) en Huub ter Haar (lid) als nieuwe bestuursleden verwelkomd. Jos van Tongeren (secretaris) en Gerrit Dommerholt (voorzitter) zijn afgetreden en Robert Ekkelkamp werd herkozen als lid en gekozen tot voorzitter. Mirjam Castenmiller (herkozen als lid, penningmeester) en Rick Ruis (lid) maken het vijftal compleet. Voor mij betekent dat ook dat er een eind komt aan het schrijven van deze rubriek op deze plaats, het stokje (in de vorm van een voorzittershamer) is overgedragen aan Robert. Ik heb met plezier 4 jaar lang “iets” over vogels in het algemeen, of in het bijzonder geschreven en ik hoop dat jullie het met evenveel plezier gelezen hebben. Natuurlijk blijf ik “gewoon” actief VMO-lid en zie uit naar al die activiteiten, die op stapel staan. Geniet van de lente! Gerrit Dommerholt, ex-voorzitter 3
Een Ravenverhaaltje (Corvus corax) In “Vogels”” van december j.l. Werd gemeld dat op de Stroese Heide een grote concentratie Raven te zien zou zijn. Oorzaak: de boswachters van SBB verzamelden dode aangereden dieren en dropten die op een wat verborgen plaats op de heide. Ideale kost voor Raven, Zwijnen, Vossen en Dassen. Dat wilden we wel eens zien. Weliswaar zouden de Raven vooral in de ochtend uren aanwezig zijn maar wij dachten dat er op een zonnige middag ook wel wat te zien was. Aldus vertrokken we naar Stroe. Afslag 17 vanaf de A1, doorrijden tot over de spoorlijn en dan direct linksaf naar een grote parkeerplaats. Vandaar wandelden we via paddenstoel…24 en …25 de heide op. Een fraai open landschap lag voor ons. Eiken en dennen omzoomden het gebied. Met onze 10 X 50 kijkers speurden we de omgeving af: niets, maar dan ook niets te zien of te horen. Voor vogels moet je geduld hebben, ze zijn niet te programmeren. We kuierden wat rond. Na een half uur echter nog steeds niets, zelfs de kadavers vonden we niet. Op het moment dat we besloten terug te keren naar de auto klonk boven ons het sonore “korrpp, korrpp, korrpp”. Toch nog een Raaf die eens polshoogte kwam nemen van de situatie. Prachtig toonde hij zijn silhouet met de wigvormige staart. De vogel landde in de top van een nabije den en overzag 4
de omgeving. Een blonde Buizerd vloog argeloos over de Raaf. Dat had hij niet moeten doen: ogenblikkelijk werd er gereageerd en werd de Buizerd verjaagd. Een tweetal Zwarte Kraaien hielp daarbij een handje. Na dit spektakel keerden we terug naar de auto. Het was fraai weer, daarom besloten we nog een stukje IJssel te bekijken. Veel vogels, vooral Eenden en Ganzen verbleven hier. Helaas we waren wel gekleed op een rustig verblijf op de zonnige Veluwe maar niet op de winderige IJsseloever. Het verblijf hier duurde daarom niet lang. De Stroese Heide gaan we beslist nog eens bezoeken en proberen dan de wandeling van circa 6 km om de heide te maken. Dat kon dit keer vanwege fysieke problemen helaas niet.
Arie Langendoen
Het probleem van onze weidevogels “Het Vogeljaar” van december 2010 bevat een uitgebreid verhaal over de problematiek van de weidevogels. Met name wordt een serie oorzaken van de teruggang opgesomd. Onderstaand noem ik een aantal van die oorzaken: * Intensief grondgebruik; * Een hoge veebezetting per perceel (onrust,vertrappen van broedsels); * Monocultuur van snelgroeiend, eenvormig raaigras zonder kruiden (geen insecten= geen voedsel voor jonge vogels); * Intensieve bemesting met drijf- en kunstmest; * Vroeger en vaker maaien van het grasland (jonge vogels en nesten worden vermalen); * Zeer dichte, voor jonge vogels ondoordringbare grasmat; * Veel verstoring door werk op het land, door natuurbeschermers(!), door recreanten. * Drijfmest doodt na het injecteren zeker nog na twee tot drie weken het bodemleven; * Resten van diergeneesmiddelen, meegekomen met de mest hebben een negatieve invloed op het bodemleven; * Als gevolg van het bovenstaande trekken weidevogels zich terug in natuurgebieden. Maar: door de invloed van ammoniakuitstoot van de veeindustrie ontstaat verruiging door pitrus, riet, struiken en bomen. Het terrein wordt ongeschikt voor Kievit, Grutto, Tureluur, Graspieper, Gele Kwikstaart en Veldleeuwerik. * Bovendien vormt het toenemend aantal grond- en luchtpredatoren zoals hermelijn, wezel, vos, bunzing, das, egel, kat, Kraai, Meeuw, Reiger en roofvogels een extra bedreiging. * Resultaat van het bovenstaande: steeds minder vogels waardoor de kwetsbaarheid almaar toeneemt. Wie weet de oplossing voor de teloorgang van onze weidevogels? Arie Langendoen
Om over na te denken: Maakt Henk de natuur almaar Bleker?
5
Punt Transekt Tellingen (15 maart 2011) Het uitvoeren van de Punt Transekt Tellingen was een koude klus dit wintertje!
zien of horen. De meeste waren vermoedelijk vertrokken naar warmere oorden.
Theo en ik verrichtten traditiegetrouw onze twee tellingen. Opvallend weinig soorten en aantallen vogels mochten we noteren. De korte route rondom Markelo (20 telpunten op 15 km) op 23 december leverde 450 vogels verdeeld over 19 soorten op. NB in 2008 bijvoorbeeld”scoorden”we 1967 vogels verdeeld over 31 soorten. Opvallende aantallen dit jaar: 9 Buizerds, 210 Houtduiven, 64 Zwarte Kraaien (ze kwamen op nagenoeg alle telpunten voor) en slechts een overvliegende Kokmeeuw (in andere jaren tientallen). De lange route langs de grenzen van de voormalige gemeente Markelo (20 telpunten verdeeld over 45 km) leverde eveneens weinig soorten en aantallen op: respectievelijk 23 en 745. In 2005 was de oogst groter: 43 soorten en 5344 vogels. Het was op deze 30ste december koud, en mistig. Bovendien lag overal een flinke laag sneeuw. Alle kleinere vogels lieten zich nauwelijks
Bij ons eerste telpunt, de Domelaar, konden we vanwege de mist slechts op het gehoor waarnemen: 2 Wulpen, een Boomkruiper en 2 Fazanten. Het Enterveen, normaal producent van de meeste soorten leverde 1 overvliegende Aalscholver. Het meer was geheel dicht gevroren en zou korte tijd later als ijsbaan gaan fungeren.
Wulp
6
Opvallende zaken op deze telroute: een groep van circa 200 Sijsjes, 99 kleumende Wulpen in een besneeuwd weiland, en overal weer Zwarte Kraaien. Op deze route slechts 3 Buizerds maar wel 306 Houtduiven. Zoogdieren tellen we gewoonlijk ook. Twee Reeën en 5 Hazen kruisten ons pad. Arie Langendoen
Kokmeeuw
Cursussen Verschillende leden van VMO waren de afgelopen periode druk in de weer met het geven van een cursus gericht op het vergroten van de vogelkennis. Eef Jansen en Ronnie Hullegie verzorgden 5 avonden over Roofvogels. Theo Aarsen en ondergetekende schoolden een twintigtal liefhebbers bij over 65 vogelsoorten. Deze cursus noemden we “Gevorderde Beginners” doordat velen eerder al eens begonnen waren met “Vogels Kijken” een activiteit voor startende vogelaars. De cursus vond plaats in het kleine maar knusse Hochhuisje van het IVN in Markelo. De praktijk beoefenden we tijdens een drietal excursies. Zo werden Domelaar en Enterveen bezocht, reisden we van Wijhe via Harculo, Zwolle, Hattem naar Olst langs de IJssel.
Nonnetje
Een tweede IJsselexcursie moesten we wegens weersomstandigheden laten vervallen: hevige sneeuwval en bijkomende gladheid. Hiervoor in de plaats reden we op 5 februari naar de Oostvaardersplassen. Een voor velen totaal onbekend gebied. Het weer zat ook nu niet echt mee: windkracht 6 tot 7. We waaiden bijna van de Kleine Praambult af!. Toch hebben we leuke dingen gezien zoals ruim 40 Nonnetjes bij elkaar in ‘t Boven Water en zeker 20 Grote Zaagbekken vanaf het uitzichtpunt aan het Jan van de Boschpad. Helaas zagen we de Zeearend niet. Ook de wens van een van de deelnemers, de Roerdomp, werd niet gespot. De boswachter van dienst, die even bij ons kwam staan, meldde echter dat hij deze vogel ’s morgens vlakbij gezien had… Rest ons nog een excursie naar de zangvogels in de Borkeld begin april. Ondertussen geven we in maart bij het NIVON in Goor weer een cursus, verdeeld over 4 avonden : “Vogels Kijken”.
Grote Zaagbek
Arie Langendoen. 7
Op zoek naar de Middelste Bonte Specht. Zondag 13 maart, de dag waarop de eerste Tjiftjaffen zich weer in onze streken lieten horen, vergezelde een negental VMO-ers gids Robert naar het parklandschap van het Weldam in Diepenheim. Rustig wandelend tussen hoge eiken en rododendrons door was het de Kleine Bonte Specht
Maar zoals het een goede gids betaamt, bewaarde Robert de lekkere hapjes voor het laatst. Op de voorzichtig ingeslagen terugweg waren daar opeens een drietal Spechten: twee Middelste en een Bonte.
Middelste Bonte Specht
bedoeling Spechten te vinden. Met name de Middelste Bonte Specht. Nadat we allen een bijna stijve nek kregen van het omhoog kijken leek het een teleurstellende expeditie te worden.
Grote Bonte Specht
Luid roepend (het geluid lijkt in de verte wat op de vreemde kreten van de Waterral) zaten de twee Middelste elkaar na in de toppen van nabije bomen. We konden ze daardoor uitstekend waarnemen. Excursie geslaagd!
Wel zagen en hoorden we de Grote en de Groene veelvuldig maar de Middelste, ho maar. Veel vogels zongen uitbundig zodat het toch een aangenaam vertoeven was in dit fraaie bos.
8
Later ontmoetten we deze Spechten nog eens, terwijl vlakbij een Kleine Bonte Specht zijn roffeltje liet horen. Vier Spechten gezien en gehoord, leuk!
Wandelend langs een doorweekt grasveld vertoonde zich ook nog een tweetal Grote Gele Kwikstaarten. Het kon niet op vandaag. Wat zagen en hoorden we zoal? Blauwe Reiger, Grauwe Gans, Nijlgans, Wilde Eend, Meerkoet, Buizerd, Fazant, Kokmeeuw, Houtduif, Holenduif, Turkse Tortel, Grote Bonte Groene Specht
Specht, Middelste Bonte Specht, Kleine Bonte Specht, Groene specht, Witte Kwikstaart, Grote Gele Kwikstaart, Roodborst, Merel, Zanglijster, Grote Lijster, Kramsvogel, Koperwiek, Tjiftjaf, Winterkoning, Boomklever, Boomkruiper, Koolmees, Pimpelmees, Gaai, Spreeuw, Zwarte kraai, Kauw, Roek, Appelvink, Vink, Groenling, Sijs, Heggenmus. Een Eekhoorn en op de thuisreis een viertal Reeën. Zwarte Specht
Arie Langendoen
9
Winterbigday 2011 “De Toppers” Zaterdagochtend 22 januari 2011 om 07.00 uur begon voor ons de Winterbigday 2011. Het was nog vrij donker toen we begonnen en besloten om nog een poging te doen om een enkele Uil te kunnen horen roepen. De eerste poging voor de Bosuil was meteen raak, ook de daaropvolgende poging Steenuil slaagde de eerste keer. Wat een start binnen 10 minuten al 2 Uilensoorten, dat belooft nog wat deze dag. We gingen langzaam rijdend door het buitengebied van Hellendoorn op zoek naar de Kerkuil, deze soort is altijd lastig en ook deze dag niet gelukt. Het werd intussen wat schemerig en dus de hoogste tijd om naar de Sallandse Heuvelrug te gaan om daar de nodige soorten bij elkaar te sprokkelen. De auto achterlatend aan de Paltheweg en met de benenwagen richting de heide. Tijdens het wandelen werden we vriendelijk begroet door een Goudvink die zijn roep al vroeg in de ochtend ten gehore bracht. Eenmaal op de bewuste plek op de heide aangekomen werden we begroet door 2 heren, die de zelfde
Bosuil
10
hobby aan het uitvoeren waren. We begroeten elkaar, blijven een tijdje bij elkaar staan en turen de omgeving af. Weinig resultaten werden nog maar aan elkaar verteld, je merkte dat de wedstrijd volledig op gang was gekomen. Terwijl we met zijn vieren bij elkaar stonden, kwamen er 3 Blauwe Kiekendieven vanaf de slaapplaats en vlogen in een rechte lijn naar het buitengebied om te gaan jagen. We vervolgden onze weg en even later vlogen er 6 Korhoenders (allen Hennen) uit de heide op, zij hadden de nacht daar doorgebracht. Al pratende lopen wij verder richting de bosrand, waar voor ons ineens een Klapekster opduikt, zittend in de top van een grove den zoekend naar prooi. Bij de bosrand aangekomen vliegt er een Houtsnip op, die zich vlakbij het zandpad ophield, geen alledaagse waarneming tijdens de Winterbigday. Voor de rest werden er op de Sallandse Heuvelrug de nodige Mezen en Spechtensoorten genoteerd. Bij de auto wordt er snel een kop koffie genuttigd met een broodje en snel weer door. Van allerlei binnenwegen wordt de omgeving
Velduil
afgespeurd om de soorten te kunnen noteren. Door een buurt in Nijverdal rijdende werden er veel “tuinvogels”gezien. Ook liepen hier 2 mannen die zich verdacht ophielden in de buurt, zo verdacht dat ze door de buurtwacht waren aangesproken. We moeten eerlijk toegeven, het was ook wel verdacht beiden uitgerust met een verrekijker de tuinen in de buurt afturend. Bij de waterplassen nabij Raalte zagen we ons eerste Nonnetje van de dag, ook was hier de Wulp, enkele Ganzensoorten en Patrijs soorten die aangevinkt konden worden. Verder door het gebied dwalend werden hier en daar nieuwe soorten voor de dag opgemerkt. De dwaaltocht zou uiteindelijk leiden naar de vogelrijke rivier de IJssel. Hier kon het afvinken pas echt beginnen, Kleine Zwaan, Wilde Zwaan, Pijlstaart, Grote Zaagbek, Brilduiker etc, etc. Op de IJsselcentrale bevonden zich de vaste bewoners, het Slechtvalken paar. Later op de dag werd er nog tweemaal een Slechtvalk gezien, bij Fortmond en in Deventer. Bij de Gravenweg zagen we heel mooi een Ruigpootbuizerd en liep er tussen de schapen een Raaf. De topwaarneming Ransuil
Kerkuil
van de dag was wel een Roodhalsgans die zich tussen een grote groep Kolganzen ophield op een net na de hoge waterstand drooggevallen grasland in Fortmond. De tijd was dringende, we hadden met de andere deelnemers afgesproken om de dag af te ronden in Nijverdal om 18.30 uur. Er konden nog een paar stops gedaan worden bij de IJssel voor het zover was. De laatste soort die deze dag werd bijgeschreven was een Grote Mantelmeeuw die zich bij de Veenoordkolk in Deventer ophield. De eindscore van de dag kwam voor ons op een totaal van 90 vogelsoorten. Deze 90 bleken later op de dag voldoende te zijn voor de eindzege! Jos van Tongeren en Rick Ruis Steenuil
11
Uit het veld In december tel ik twee PTTroutes. De eerste telde ik op 15 december: Holterberg-Lichtenberg. Bos en veld lagen er besneeuwd bij. Het was prachtig. De besneeuwde bossen leverden weinig op,. Slechts een paar Gaaien en Grote Bonte Spechten. Mezen zag of hoorde ik niet. Ze waren vermoedelijk naar de vetbollen en pinda’s in de steden en dorpen vertrokken. De heide leverde een Havik, een Torenvalk en een groepje Kramsvogels op. De weiden van de Lichtenberg leverden meer op: Kauwen, Roeken, Zwarte Kraaien en Spreeuwen. De krenten in de pap waren de twee Grote Zilverreigers en de 23 Sijsjes in een zwarte els. De els zag er geel van. De tweede route, BeusebergHolterbroek, telde ik twee dagen later. Er lag meer sneeuw en het was glad en koud. In de bosjes van de Beuseberg en Zuurberg was het stil.
Beflijster
De Schipbeek en de weilanden echter waren rijker. Als bijzondere soorten telde ik hier vier Zilverreigers en een Grote Zaagbek. Opeens hoorde ik de contactroep van een Wulp. Mijn eerste gedachte was dat kan toch niet met al die sneeuw! Toch zag ik na enig zoeken een Wulp door de sneeuwlaag heen pikken op zoek naar voedsel. Bij het telpunt Schipbeek-Bolksbeek stond weer een Zilverreiger en er tegenover stond een Blauwe Reiger te vissen. Een mooi gezicht. Voor de kerstdagen liep ik nog een rondje Lokerenk waar ik een viertal Patrijzen waarnam. Na de kerst vond ik op het Noetselerveld zowaar een viertal Korhanen zittend in berken. Als ik dit schrijf is het nieuwe jaar enige dagen oud. De ogen en oren zijn nu weer gespitst op de eerste soorten voor de fenologielijst. Een zingende Koolmees en Groene Specht zijn reeds genoteerd. Henk Roelofs
Gaai
12
Uit de media In deze rubriek vindt u becommentarieerde samenvattingen van berichten die in de media zijn verschenen. Als u iets voor deze rubriek hebt; graag het bericht met samenvatting, eventueel voorzien van commentaar, inleveren bij de redactie.
Limosa 2010, nr. 3. Een artikel over de voedselkeuze van de Oehoe in de Nederlandse en Duitse grensstreek. Het vaakst werden Houtduiven als prooi genoteerd. Verwilderde Duiven en Zwarte Kraaien zijn ook zeer geliefd door de Oehoe.
In Duitsland werd het Munsterland onderzocht. Voornamelijk zocht men naar plekken met braakballen en prooiresten. In totaal zijn er 4918 prooien gedetermineerd waarvan 2533 uit ons land. In Duitsland bestonden de prooien vooral uit Houtduif, bruine rat, konijn, Fazant, Patrijs en bosmuis. In Nederland vormden Duiven, Kraaien, Kauwen, Eksters, Meerkoeten, Waterhoentjes en Kokmeeuwen de voornaamste bestanddelen van de prooien.. De verschillen worden veroorzaakt doordat in Duitsland meer graan wordt verbouwd en in Nederland enkele Oehoes in waterrijke gebieden verblijven. Een ander boeiend artikel in genoemd blad handelt over gemengde broedparen van Zwarte en Bonte Kraaien.
Van de zoogdieren werd de bruine rat veelvuldig gevangen, maar ook egels en konijnen staan op het menu. Minder vaak werden grotere vogels zoals Havik, Buizerd, Wespendief, Bosuil en Ransuil in de prooiresten gevonden. Het onderzoek vond plaats tussen 2002 en 2009. In Nederland ging het om vijf territoria in Limburg en twee territoria in de Achterhoek.
Broedgevallen van Bonte Kraaien zijn op de Waddeneilanden niet ongewoon. Wel komen deze Kraaien in het verspreidingsgebied van de Zwarte Kraaien. Het dichtstbijzijnde verspreidingsgebied van Bonte Kraaien ligt op circa 200 km van onze Waddeneilanden. Gezien de afname van overwinterende Bonte Kraaien in ons land is vestiging van nieuwe broedparen nauwelijks te verwachten. Aannemelijk is dat de vogels op Ameland onderdeel uitmaken van een populatie Bonte, 13
Zwarte Kraai
Zwarte en hybride Kraaien die als standvogels hier verblijven. Zomerwaarnemingen en broedgevallen uit de afgelopen jaren bevestigen dit. Het is opmerkelijk dat deze aantallen in tegenstelling tot het aantal Bonte Kraaien in de wintermaanden constant is gebleven. Verder gaat dit artikel in op de broedhistorie op Ameland, waarnemingen in 2007-2009 en het uiterlijk van de hybride juvenielen. Tot slot vindt men het van belang om de kleedkenmerken van zowel de volwassen vogels als de juvenielen duidelijk te beschrijven. Hierbij zouden
Bonte Kraai
14
in het landelijk soortonderzoek “Nederlandse schaarse broedvogels” van SOVON, waarin de Bonte Kraai wordt gevolgd ook alle broedgevallen van hybride Kraaien moeten worden geregistreerd. De Bonte Kraai ken ik van mijn wintertellingen. In de tachtiger jaren telde ik regelmatig een zevental van deze vogels. De laatste jaren echter niet meer. In de “Atlas der Nederlandse broedvogels” lees ik dat al in de jaren 1973-1977 de Bonte Kraai tot de schaarse broedvogels behoorde, met name op de Waddeneilanden. Henk Roelofs
Mystery Bird Welke vogelsoort werd afgebeeld in de vorige Caprimulgus?
De afgebeelde vogel is de Zwartrug Fluitvogel – Gymnorhina tibicen (E. Australian Magpie). Jacob de Vries, Rob Moorman, Maarten Hillenius en Theo Aarsen waren de inzenders die het goed hadden. De vogel meet gemiddeld zo’n 40 cm en weegt 320 gram. De distributie omvat een groot deel van Australië, Zuid Indonesië en Papua Nieuw-Guinea. Geïntroduceerd in Nieuw Zeeland, Fiji en Solomons Eiland. Naast een krassende roep maakt de vogel in het voorjaar een fluitachtig geluid: vandaar de naam. Er zijn hele websites vol geschreven over deze vogel, die in bossen en parken, vaak in de buurt van menselijke bewoning, leeft. Enerzijds geliefd door mensen door zijn weinig schuwe gedrag en zijn opvallende zang en anderzijds gehaat om zijn agressie in de broedperiode; vooral gericht op fietsers. Er zijn vele aanvallen beschreven en enkele met voor het slachtoffer vervelende gevolgen zoals blindheid t.g.v. pikken in de ogen. Het dragen van een fietshelm in deze landen is zeker niet overbodig. Toen ik eind vorig jaar door Nieuw Zeeland toerde fietste een collega van mij ook door dit land. Hij sms’te mij regelmatig dat hij last van deze zwart-witte vogels had en vroeg om raad. Ik kon hem vertellen, dat het dragen van plakogen op de helm, lijkt te helpen volgens de informatie op enkele sites. Ook doppen op een bewegende veer boven op de fietshelm werden aanbevolen. Het hielp hem enigszins. Op plekken waar magpie’s regelmatig aanvallen, bestaan speciale waarschuwingborden (zie foto boven).
Wie determineert deze vogelsoort? Oplossingen voor 15 juni 2011 inzenden naar Roel Janssen
(
[email protected])
15
Hier had ook uw advertentie kunnen staan. Voor informatie bel: 038-4445419
Jeugdbond voor natuur- en milieustudie (JNM) De JNM is een landelijke vereniging voor jongeren die iets hebben met de natuur. De JNM organiseert vaak kampen en excursies, verspreid door heel Nederland. Sinds kort is er ook weer een afdeling in deze regio: afdeling IJsselvallei! Wij organiseren geregeld leuke excursies en kampen, bijvoorbeeld aan de IJssel, op de Sallandse Heuvelrug, rond Lochem of in Twente. We gaan dan de natuur in, op zoek naar vogels, plantjes, amfibieën of nog wat anders. Genoeg variatie dus! Jongeren van tussen de 12 en de 25 jaar zijn van harte welkom om een keer mee te gaan met één van onze excursies of kampen. Opgeven kan op de site, www.jnm.nl. Enkele aankomende activiteiten in deze regio zijn: boomkikker (en andere amfibieën zoals de kamsalamander) kamp bij Lochem van 5 tot 8 mei, een neushoornkever excursie bij Lochem op 21 mei en gentiaanblauwtjeskamp (zeldzame vlindersoort) in het Buurserzand in Twente van 24 tot 26 mei. Meer informatie is te vinden op de website. Ik hoop dat ik genoeg verteld heb, en dat U iemand kent die een keer mee wil. Voor eventuele vragen kunt U mailen naar
[email protected] Reinier de Vries
16
Activiteiten VMO t/m juni 2011 Vergaderingen en bijeenkomsten Donderdag 19-05-2011: bestuursvergadering Donderdag 07-07-2011: bestuursvergadering
Excursies seizoen 2010/2011 Big Day Zaterdag 7 mei Organisatie : R. Janssen
Nationaal Park De Alde Feanen Zaterdag 21 mei De Alde Feanen is een 4000 hectare groot laagveenmoeras in de provincie Friesland. Er is veel variatie in het landschap, van moerasbossen, rietvlaktes tot grote stukken open water. In het gebied gaan we op zoek naar typische moerasvogels als Roerdomp,Bruine Kiekendief en de Waterral. Weide- en zangvogels komen in het gebied in grote aantallen voor. Tijd: 5.00 uur, dagexcursie Vertrek: Carpoolplaats Raalte Excursieleider: Gerrit Dommerholt
De Vreugderijkerwaard Vrijdag 3 Juni Tijdens een avond wandeling gaan we op zoek naar de vele vogels die voorkomen in de Vreugderijkerwaard. Kans op Kluut, Lepelaar en als de avond valt kunnen we misschien de Waterral en Kwartelkoning horen. Tijd: 21.30 uur Vertrek: Parkeerplaats Vreugderijkerwaard. Excursieleider: Roel Janssen Om een goede planning te maken en om niemand te vergeten moeten deelnemers van de excursies zich via e-mail bij de excursieleiders opgeven. Rick Ruis Roel Janssen Gerrit Dommerholt Robert Ekkelkamp Eef Jansen Arie Langendoen Johan Stuut
: : : : : : :
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] 17
Algemene ledenvergadering 2 maart 2011 Verslag Na ontvangst met koffie en gebak (vanwege 10-jarig jubileum) opent voorzitter G. Dommerholt rond 20.00 uur de vergadering. Alle aanwezigen worden welkom geheten, met een speciaal woord van welkom voor de “leden van het eerste uur” en de nieuwe leden. Bericht van verhindering werd ontvangen van: E. Busser, C. Meijer, H. Roelofs, J. Hallink, G. van Zitteren, M. oude Veldhuis, M. de Jong, W. Mollink, A. Rijk, M. Kogelman, P. Kip, H. de Vries. Naast 5 bestuursleden waren 22 leden en donateurs aanwezig. Mededelingen: * Voor activiteiten wordt verwezen naar activiteitenplan VMO, Caprimulgus en website. * 7 mei 2011: Big Day, opgave bij Roel Janssen. Meerdaagse excursie: Deze wordt gehouden van 15 t/m 18 april. Bestemming is Waddeneiland. Texel. Vijftien personen hebben zich inmiddels opgegeven. De excursie is daarmee nagenoeg volgeboekt. Er is evt. nog plek voor een paar belangstellenden. * Nachtzwaluwtellingen: 18 en 24 juni en 1 juli. Aanmelden bij Gerrit Dommerholt. * Het afgelopen jaar is een tweetal cursussen gegeven door Arie en Theo, en door Eef en Ronny. Dit initiatief wordt door het bestuur erg op prijs gesteld.VMO treedt zo op een positieve manier voor het voetlicht en het levert steeds weer een aantal nieuwe leden op. Ook de overige leden bekrachtigen deze tijdsinvestering met applaus. * Ook de jubileumcommissie wordt hartelijk bedankt voor haar initiatieven. Er is een externe activiteit gepland op 23 maart en er is een boekje samengesteld met een tiental “vogelwandelingen” T. Kerkhoff geeft hierover een korte toelichting. * De eerstvolgende excursie is gepland op 13 maart. Omgeving Goor/Delden op zoek naar de Middelste Bonte Specht. * In het najaar organiseert VMO de Overijsselse Vogelaarsdag. Notulen van de ledenvergadering van 18 november 2010: Deze worden onder dankzegging goedgekeurd. Jaarverslag 2010: Ook dit wordt zonder verdere opmerkingen goedgekeurd. Financieel overzicht 2010 en begroting 2011: Beide overzichten worden aan de aanwezigen uitgereikt. Financieel overzicht 2010: De penningmeester (Mirjam) geeft een toelichting bij inkomsten en uitgaven. Begroting 2010: Deze wordt toegelicht en geaccepteerd. Eef Jansen stelt wel een vraag over de publieksactiviteit. Hij wil graag weten waarop het bedrag aan inkomsten m.b.t de publieksactiviteit is gebaseerd: (entreeheffing van 3 euro voor leden en 5 euro voor niet-leden).
18
Hij vindt het enigszins merkwaardig dat er een bijzondere constructie bedacht moest worden voor de afname van de jubileumboekjes, gezien het eindsaldo op de begroting. De bijzondere constructie houdt in dat het bestuur zelf 300 boekjes afneemt voor verspreiding, terwijl een tweetal leden 200 boekjes voorlopig in eigen beheer overneemt. Het bestuur antwoordt dat deze constructie later mogelijk teniet kan worden gedaan. Leden VMO krijgen het eerste boekje gratis aangeboden, het tweede boekje kunnen ze tegen gereduceerd tarief aanschaffen. Kascontrole: De kascontrolecommissie doet verslag.Er is sprake van een doorzichtige boekhouding, die prima is bijgehouden. De boekhouding is akkoord bevonden: de penningmeester wordt decharge verleend. Benoeming kascontrolecommissie: Tineke Aarsen treedt na twee jaar af. Arie Koornwinder blijft nog een jaar en wordt bijgestaan door Eef Jansen. Rob Moorman is eerste reserve. Bestuursverkiezing: Er zijn dit keer nogal wat mutaties. Alles even op een rij: Gerrit Dommerholt is aftredend en niet herkiesbaar. Mirjam Castenmiller (penningmeester) is aftredend en herkiesbaar. Zij blijft penningmeester. Jos van Tongeren (secretaris) is aftredend en niet herkiesbaar. Hij zal worden opgevolgd door Trudy Schoten. Robert Ekkelkmap is aftredend en herkiesbaar. Robert neemt het voorzitterschap voor zijn rekening. Rick Ruis blijft zitting houden in het bestuur als lid. Huub ter Haar vult de ontstane vacature binnen het bestuur op. De beide aftredende bestuursleden Gerrit en Jos worden hartelijk bedankt voor hun inzet die ze de afgelopen jaren binnen het bestuur hebben tentoongespreid. Als blijk van waardering wordt hun een boek overhandigd, vergezeld van applaus door de aanwezige leden. Rondvraag . Arie Langendoen heeft nog verschillende katoenen tasjes met het VMOembleem in de aanbieding. · Jan Krooshoof vermeldt dat binnen het verenigingsrecht de verantwoordelijkheid van het bestuur is toegenomen. Derhalve is niet alleen de penningmeester maar het gehele bestuur verantwoordelijk voor o.m de financiële zaken. Bij kascontrole moet dus decharge worden verleend aan het gehele bestuur. · Jan Krooshof vraagt ook wat de rol van de VMO is bij de klapekstertelling. Antw: De initiatiefnemer voor deze inventarisatie is Natuurmonumenten. D. Vreugdenhil heeft VMO benaderd voor hulp. Uitnodigingen voor evt. andere inventarisaties en bijeenkomsten kun je naast je neerleggen. · Arnoud v.d Aart wil graag een toelichting op de Big day. Gerrit legt uit. Ook vraagt hij of er nog opgave mogelijk is voor de Korhoentelling. Antw: Er is momenteel mogelijk een wachtlijst voor tellers. · Rob Moorman zegt dat als de VMO een vereniging is -en dat is zo- alle leden verantwoordelijk zijn voor het reilen en zeilen binnen onze vereniging en niet alleen het bestuur. Rond 21.15 u wordt de vergadering gesloten, de voorzittershamer wordt officieel overhandigd aan R. Ekkelkamp. We verplaatsen ons naar de kantine waar nog even tijd is voor een hapje en een drankje. Jos van Tongeren, secr. VMO
19
Havik
Wilde Zwaan
20
Buizerd
Vogelwerkgroep Midden Overijssel Bankrekening: 59.11.60.706 t.n.v. Vogelwerkgroep Midden Overijssel te Nijverdal Secretariaat: De Notenhoek 2 7447 XP Hellendoorn Telefoon: 0548-655082 E-mail:
[email protected] Website: www.vogelwerkgroepmiddenoverijssel.nl
De VMO rekent het gebied tussen Ommen, Wierden, Markelo en Raalte als haar werkgebied. Activiteiten van de vogelwerkgroep zijn o.a.: - het uitvoeren van broedvogelinventarisaties - het houden van excursies voor leden - het op aanvraag organiseren van vogelexcursies in de regio - het uitgeven van dit verenigingsblad De werkgroep doet mee aan landelijke tellingen van het SOVON en Vogelbescherming Nederland.
Het bestuur van de Robert Ekkelkamp Trudy Schoten Mirjam Castenmiller Huub ter Haar Rick Ruis
VMO bestaat uit:: voorzitter secretaris penningmeester lid lid
Holten Nijverdal Nijverdal Heeten Nijverdal
(0548-368480) (06-15130675) (0548-623144) (0572-382104) (0548-626283)
Lidmaatschap 20,- euro per jaar. De vereniging kent ook donateurs, die de vereniging financieel ondersteunen. Donateurs krijgen een abonnement op Caprimulgus en kunnen deelnemen aan de excursies. Meer weten over de Vogelwerkgroep Midden Overijssel of lid of donateur worden, neem dan contact op met een van de bestuursleden of verzend een e-mail. Foto’s : Kaartje:
WWW WWW
